5 Slechts
€
W orkshops
2 - 16 februari 2021
Uw favoriete sites als app
3,95
Verberg code in foto’s
SPACE-GAMES
Spelen in de ruimte
Online interactieve tabellen
ARM-architectuur
Mac met M1-chip r e g li e rd o vo r, le e o k r, e ll e n S HELEMAAL GRATIS
Handige pc-hulpjes
NAS (BIJNA) VOL?
Zo voorkomt u dataverlies
KOOPGIDS
DE BESTE SMARTWATCHES 1
| 23 | 2017
Vind álles op uw pc
Iso en img Slimme schijfkopieën
02105
8 718226 101112
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Inhoud
Inhoud Nooit meer iets kwijt We geven de standaard zoekfunctie van Windows een boost én trakteren u op een aantal alternatieven, inclusief het terugvinden van beschadigde bestanden.
26
Help! Mijn nas is vol! Ook de opslagruimte van een nas is niet ongelimiteerd. Wat te doen als ineens blijkt dat uw nas volzit?
Deze editie
10 Schijfkopiebestanden Wat is het praktische nut van schijfkopiebestanden/images? 14 Apples nieuwe M1-chip System-on-a-chip belooft wat. 20 De leukste ruimtegames Spelen tussen de sterren. 26 Een volle nas ... en dan? Een volle nas vereist een weldoordacht plan. 30 Zoeken XL De zoekfunctie van Windows is prima, maar het kan beter.
34
30
50
Workshops 36 Informatie coderen Gecodeerde berichten verbergen in afbeeldingen. 44 Websites als app Maak van uw favoriete website een volwaardige webapp. 46 E-mailsjablonen Een eigen e-mailsjabloon maken is makkelijker dan u wellicht denkt.
40 De nieuwe generatie smartwatches Met veel slimme polsassistenten kunt u tegewoordig ook allerlei gezondheidsgegevens bijhouden. Handig toch?
40 De nieuwste smartwatches De slimste polsassistenten houden steeds meer bij. 50 Goede gratis software De beste gratis tools die u wellicht nog niet kende. 56 Word abonnee Kies zelf het abonnement Mac met M1-chip dat het best Handige bij u past! pc-hu 5
2 - 16 februari
2021
€
Uw favor iete sites als app
MES
Verberg code in foto’s
ruimte
Online interactie tabellen ve
ARM-arc
hitectuur
Sneller, koeler, voordeliger HELEMAA
L GRATIS
NAS (BIJNA)
lpjes
Onbekende freeware
U
, de lezer, op de hoogte houden van de nieuwste ontwikkelingen. Dat is een van de belangrijke ‘taken’ die wij als redactie hebben. Meestal gaat dat vrij routineus. De ene keer gaat het om een nieuw programma (of een nieuwe versie), de andere keer om een nieuw of verbeterd apparaat. Je wilt het graag weten, maar blijft er ’s avonds niet voor op. Soms is er echter sprake van een ontwikkeling die wél de nodige opwinding veroorzaakt. De komst van Windows 10, een paar jaar geleden, was
computeridee.nl
er zo een. Wat ons betreft is de recente lancering van de M1-chip door Apple er ook een. Dankzij de zogeheten system-on-a-chip (SoC) kan Apple nu ultradunne laptops en mini-pc’s (blijven) maken, die ook nog eens heel snel zijn (en stil, omdat een ventilator overbodig is). In één moeite door neemt Apple met deze chips (deels) afscheid van Intel. Al met al is de komst van deze M1-chips dus een ontwikkeling die de computerwereld een beetje op zijn kop zet. En die de vraag oproept of er pc-bouwers
VOL?
Zo voorkom tu dataverli es
KOOPGIDS
DE BEST SMARTWE ATCHES
We bespreken veertien minder bekende gratis tools, die u goed kunt gebruiken bij de meest uiteenlopende computerklussen.
De SoC van Apple
Workshops
3,95
Slechts
SPACE-GA
Spelen in de
1
| 23 | 2017
Vind álle
op uw pc Iso en img Slimme sch ijfkopieën
s
02105
8 7182 26
zijn die Apple achterna gaan en ook laptops gaan maken met SoC’s gebaseerd op ARM-architectuur. Wij houden het nauwlettend in de gaten. Ondertussen: veel lees- en doeplezier.
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
101112
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Trends en nieuwe producten 18 Voor Nop De leukste gratis software 23 Tips & Trucs Handige slimmigheden 39 Op Commando Opdrachtregelcommando’s, parameters en scripts 54 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 61 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 62 FAQman Uw vragen beantwoord 66 Uitsmijter Hoe beweegt een menigte? 67 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
5 | 2021
3
n te e n la p n e n e r r te s Spelen tussen
Virtuele rui CommerciĂŤle luchtvaart maakt het in de toekomst mogelijk om naar de ruimte te reizen. Voor de gemiddelde consument is dat alleen onbetaalbaar. Gelukkig is de ruimte ook virtueel te bezoeken. Het aantal ruimtegames dijt, net als het universum, steeds verder uit. Daarom kan wat hulp bij het boeken van de juiste virtuele ruimtereis geen kwaad. Tekst Robert Zomers
H
et is geen probleem om via een game de ruimte in te gaan, maar afhankelijk van welk spel u kiest, kan de ruimtereis nogal verschillen. Voor een zo realistisch mogelijke ruimte-ervaring moet u een simulator hebben. Als u liever uw eigen raket bouwt, moet u weer naar iets anders op zoek. Daarom is het goed om eens te kijken naar wat het virtuele heelal u te bieden heeft.
Vroege virtuele astronauten
Melkweg op schaal Voor wie zelf de Melkweg wil ontdekken, is Elite Dangerous vermoedelijk de beste keuze. In dit spel is de Melkweg een op een nagemaakt en kan ook de aarde worden bezocht. U reist met futuristische ruimteschepen (afbeelding 1), want Elite Dangerous speelt zich ver in de toekomst af: in het jaar 3300. Tenminste, dat was het geval toen het spel uitkwam in 2014, maar omdat we inmiddels zeven jaar verder zijn en de tijd in Elite Dangerous synchroon loopt met onze eigen klok, is in het spel het jaar 3307 aangebroken. Het voordeel van een spel dat zich in de toekomst afspeelt, is dat de ruimteschepen een stuk sneller voortbewegen dan op dit moment mogelijk is met onze huidige technologieĂŤn. Dat wil niet zeggen dat u zomaar overal heen kunt springen in de Melkweg. Spelers zijn soms dagen of zelfs weken onderweg om naar een planetenstelsel te reizen. Hoewel er futuristische technieken
in het spel zitten die niet bestaan, is het wel een echte simulator. Dat betekent dat het besturen van de ruimteschepen complex is en de nodige oefening vergt, net als in Flight Simulator. Spelers die dit goed onder de knie krijgen, kunnen vervolgens de spectaculairste manoeuvres uitvoeren. Dat is ook nodig, want in grote delen van de Melkweg geldt het recht van de beste piloot. Menig speler in Elite Dangerous heeft zich de rol van ruimtepiraat aangemeten. Dat betekent dat wanneer u te ver afdwaalt, u zomaar op de korrel kan worden genomen (afbeelding 2). Voor de liefhebber kan dit tot intense ruimtegevechten leiden, maar het kan natuurlijk zijn dat u daar helemaal niet op zit te wachten. Gelukkig kan Elite Dangerous ook alleen worden gespeeld, zonder dat u andere spelers tegenkomt. Ideaal voor de ruimtepiloot die op zijn gemak alle uithoeken van de Melkweg wil verkennen.
1
De wens om virtueel de ruimte te verkennen is ongeveer even oud als de eerste videogames. Het eerste deel van Elite kwam uit in 1984. Dat zag er natuurlijk heel anders uit dan Elite Dangerous dat nu wordt gespeeld en ook hoefden spelers niet de complete Melkweg te verwachten. Wel konden gamers in deze eerste Elite een ruimteschip besturen en ruimtegevechten houden met computergestuurde tegenstanders. Al moesten ze de visuele effecten er grotendeels zelf bij fantaseren.
De ruimteschepen in Elite Dangerous zijn onze tijd heel ver vooruit.
2
De eerste spellen waarin door de ruimte kon worden gereisd, werden niet gespeeld vanwege de grafische pracht en praal.
20
5 | 2021
Vuurgevechten zijn aan de orde van de dag en eindigen vaak met ruimteschepen die in brokstukken door het luchtledige zweven.
Gaming
mtereizen Ruimte in virtual reality
3
Voor wie een stap verder wil gaan in zijn virtuele ruimtereis is virtual reality (vr) een interessante optie. Met een vr-bril beleeft u de ruimte niet meer via een scherm, maar kunt u 360 graden om u heen kijken, terwijl u in een ruimteschip door de ruimte reist. Zowel No Man’s Sky als Elite Dangerous ondersteunen deze techniek, mits u natuurlijk een vr-bril hebt die dit aankan. Gelukkig zijn er steeds meer bedrijven die vr-brillen maken, daardoor worden ze langzaam maar zeker goedkoper.
Oneindig aantal planeten 18,446,744,073,709,551,616 ... dat is hoeveel planeten er in de game No Man’s Sky zitten. De makers van het spel verwachten niet dat spelers ooit alle planeten zullen bezoeken. Het zou immers naar schatting 585 miljard jaar duren voor een enkele speler alle planeten heeft bezocht in deze game. Een perfect spel dus voor wie de Melkweg te klein is (afbeelding 3). Natuurlijk zijn de planeten niet stuk voor stuk door de makers van het spel in het virtuele universum geplaatst. Hiervoor is een slimme formule bedacht door de gamestudio Hello Games, waarmee dit onwerkelijke aantal planeten wordt gerealiseerd. De computer creëert een planeet op basis van de kaders die de makers hebben gesteld, van landschap tot fauna (afbeelding 4). Bijzonder is dat u op elke planeet kunt landen, rondlopen en zelfs een basis kunt bouwen als u een
computeridee.nl
4
Zelfs als u dag en nacht zou spelen, is het onmogelijk om in uw leven alle planeten te bezoeken.
geschikte plek hebt gevonden; uw eigen ruimtekolonie dus. Tijdens het reizen in No Man’s Sky komt u bizarre planeten tegen waar bijvoorbeeld helemaal geen leven te bekennen is of waar juist een overdaad aan buitenaards leven aanwezig is. Daarbij moet u niet opkijken als er vreemde soorten bijzitten of exemplaren waarvoor de regels van zwaartekracht niet lijken te gelden. Gelukkig passen deze bizarre wezens goed binnen de stijl van de game, die sterk doet denken aan de sciencefictionfilms uit de jaren tachtig (afbeelding 5). Naast het verkennen van al die planeten kunnen spelers in No Man’s Sky handelen (dat gebeurt in ruimtestations), ruimtegevechten voeren met piraten en een basis bouwen op een ontdekte planeet. Hierdoor is niet alleen het aantal planeten bijna oneindig, maar ook het aantal uren speelplezier.
Net als voor de planeten is er ook een manier om unieke wezens te creëren, met bijzondere resultaten. No Man’s Sky zit vol met invloeden uit sciencefictionfilms uit de jaren tachtig.
5
5 | 2021
21
n e s is m ta a d n a d n e s Lie ver wis
Help! Mijn na nas Een nas met lege schijven haalt bij iedere liefhebber van computers en techniek het kind naar boven. Wat je daar allemaal mee kunt doen! Eindeloos foto’s en video’s opslaan, echt alle apparaten back-uppen, de hele videocollectie beschikbaar hebben om te streamen. Toch raakt al die opslagruimte uiteindelijk vol en dat gaat vaak sneller dan verwacht. Wat te doen als de nas ineens vol zit? Tekst Edmond Varwijk
E
en volle nas vereist een plan. Er zijn namelijk veel opties om het probleem op te lossen, maar geen daarvan mag leiden tot ongewild verlies van gegevens (afbeelding 1). Belangrijk is daarom dat u begint met het backuppen van alle gegevens op de nas en pas daarna de volgende stap zet. En ook geldt dat u na elke stap controleert of de nas nog gezond is en alle bestanden veilig zijn. Alleen dan kunt u verder met de volgende stap.
Waarschuwing instellen Zorg ervoor dat de nas het vroegtijdig aangeeft wanneer zijn opslag vol raakt, door u via mail of sms daarover te informeren (afbeelding 2). Op een Synology stelt u dit in via Configuratiescherm, Melding. Op het tabblad E-mail schakelt u de e-mailmeldingen in en typt u uw mailadres in voor het ontvangen van de berichten. De smtp-server is de uitgaande mailserver van uw
1
26
5 | 2021
3
Het moment dat de opslagcapaciteit op de nas vol raakt, komt nooit gelegen.
internetprovider. Gebruik de naam van de nas als afzender, zodat u het bericht direct herkent. Op het tabblad Geavanceerd kunt u aangeven van welke gebeurtenissen u een waarschuwing wilt ontvangen. Onder Interne Opslag zit de optie om bij minder dan 20 en 10 procent vrije ruimte een waarschuwing te ontvangen (afbeelding 3). Bij QNAP heeft elk volume standaard een drempelwaarde van 80 procent vol. Raakt het volume voller, dan wordt een systeemmelding gegenereerd. Via Configuratiescherm, Meldingencentrum, Regels voor waarschuwingen kunt u aangeven
2 Voorkom verrassingen en laat u waarschuwen wanneer de vrije opslagruimte op de nas te klein is.
Het stroomschema toont de vele opties die er zijn om opslagcapaciteit op de nas vrij te maken of uit te breiden.
dat u deze melding bijvoorbeeld via e-mail wilt ontvangen.
Opslaganalyse Raakt de opslag vol, log dan met de webbrowser in op de nas. Controleer de logboeken om te zien of er behalve de vollopende opslag nog andere problemen zijn met het apparaat (afbeelding 4). Hierna is het zaak een beeld te krijgen van de gegevens op de nas. Wat maakt dat deze zo vol zit? Synology biedt met de Opslaganalyser een handig hulpje om de opslag te analyseren. Klik op Rapport, Rapport genereren. Door in het rapport te filteren op bijvoorbeeld Bestandstype of Grootte, kunt u snel de grootste gebruikers in beeld krijgen. Via Rapport bekijken krijgt u een prachtig overzicht van alle relevante gegevens over het gebruik van de opslagcapaciteit (afbeelding 5). QNAP heeft niet zo’n mooie inventarisoptie als Synology; QSirch komt nog het meest in de buurt. Die laat zich via het App Center installeren, waarna u via Qsirch, Verken uw NAS kunt zoeken op bestanden en aantallen. Als alternatief kunt u met een Windows-programma als WinDirStat of TreeSize het ruimtegebruik van de bestanden op een gedeelde map in kaart brengen.
Nas
is vol! 4
Controleer in de logboeken van de nas de melding over de vrije opslagruimte én alle andere meldingen over de status van de nas en de opslagruimte.
Storagepools en volumes Belangrijk bij de opslag in een nas is het onderscheid tussen de storagepool en het volume. De storagepool is de onderlaag van de opslag en bestaat uit een of enkele harde schijven in de nas. Dat kunnen alle harde schijven zijn, maar dat hoeft niet: de schijven in een nas kunnen ook in meerdere storagepools zijn opgedeeld. Op een storagepool worden volumes gemaakt. Alleen in een volume kunnen bestanden worden opgeslagen en mappen gemaakt. Dat kan niet in een storagepool. Een volume bevindt zich altijd in één storagepool. Er zijn drie soorten volumes. Een statisch volume is even groot als de storagepool en hiervan kan er maar één zijn. Een thick-volume is kleiner dan de storagepool en claimt direct alle ruimte die het toegewezen heeft gekregen. Een thin-volume gebruikt alleen de opslag die het echt nodig heeft. Een volume kan kleiner, even groot, maar ook groter zijn dan de opslag van de storagepool. Dit laatste is een truc waarbij het volume een grotere opslag simuleert dan het in werkelijkheid heeft, in het vertrouwen dat er nieuwe of grotere schijven aan de opslagpool zullen worden toegevoegd wanneer het volume vol raakt.
5
De opslag in een nas is opgebouwd uit minimaal één opslagpool met minimaal één volume (maar het kunnen er ook meer zijn). Met de Opslag-analyser biedt Synology een mooi overzicht van het gebruik van de opslagruimte op de nas.
6
Opruimen De eerste remedie bij een tekort aan vrije opslagcapaciteit is opschonen. Gebruik de informatie uit de opslaganalyse om bijvoorbeeld oude of juist heel grote bestanden of alle films te vinden en verwijderen. Gebruik hiervoor de FileStation,, de verkenner op de nas waarmee u bestanden en mappen kunt selecteren en verwijderen. Brand bestanden die niet meer op de nas hoeven te staan, maar die u ook niet echt kwijt wilt, op dvd. Of
computeridee.nl
De RDX QuickStor van Tandberg is een back-upoplossing voor nas'en die werkt met verwisselbare cartridges. Verwijder apps en packages die u niet meer gebruikt, hiermee maakt u opslagruimte vrij.
Ook door gebruikers die de nas niet meer gebruiken te verwijderen, maakt u opslagcapaciteit vrij. Dit gaat via Configuratiescherm, Gebruiker. Hetzelfde geldt voor packages en apps waarmee u eerder de functionaliteit van de nas hebt uitgebreid. Elke uitbreiding gebruikt een deel van de opslagcapaciteit en door uitbreidingen te verwijderen die u toch niet meer gebruikt, maakt u ruimte vrij. Open het Package Center op Synology of de App-store op QNAP en selecteer
archiveer ze met een Tandberg RDX QuikStor, een back-upoplossing met verwisselbare media die speciaal gemaakt is voor nas-apparaten (afbeelding 6).
7
5 | 2021
27
Geheimenissen ’s to fo in n te h ic r e b Verberg Coderen en decoderen spreekt altijd tot de verbeelding. Al in de oudheid verzon men manieren om boodschappen in het geheim te kunnen verzenden. Spiegelschrift, codeboeken, Enigma-machines, onzichtbare inkt, noem het maar op. In deze workshop gaan we daar een variant op bouwen, waarbij we slim gebruikmaken van het rgb-mechanisme van digitale foto’s. Tekst John Vanderaart
W
e sturen u direct naar www.visualstudio. microsoft.com/vs voor de zogeheten Community Edition van Visual Studio 2019. En daarna brengt u een bezoekje aan de website van Computer Idee, waar u van de pagina Downloads uit dit nummer (www.computeridee.nl/edities/2021-5) het bestand Steganography.zip downloadt. Dit bestand bevat het Steganography-project waarmee we hier aan de slag gaan; het voorzetje voor dit project vindt u op de website www.codeproject.com. Wilt u meer weten over steganografie (= het verbergen van informatie in onschuldig ogende objecten, een vorm van cryptografie), dan is dít een mooie Wikipedia-pagina die u helemaal bijpraat: https://nl.wikipedia.org/wiki/steganografie.
waarbij we werken met nullen en enen. Daarbij bestaat 1 byte uit 8 bits. Die 8 bits kunnen afzonderlijk de waarde 0 of 1 bevatten. Als de bit op 0 staat, dan is de bijbehorende waarde ook 0. Als de bit op 1 staat, dan is de bijbehorende waarde afhankelijk van de bit-positie in de byte. De laagste (of eerste) bit is dan 1. De hoogste (of laatste) bit is dan 128. Kijk maar eens naar de onderstaande tabellen, dan ziet u hoe dat in zijn werk gaat: Bit 8
Bit 7
Bit 6
Bit 5
Bit 4
Bit 3
Bit 2
Bit 1
Waarde 0
0
0
0
0
0
0
0
0
Waarde 1
128
64
32
16
8
4
2
1
Bit 8
Bit 7
Bit 6
Bit 5
Bit 4
Bit 3
Bit 2
Bit 1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 (16)
51
0
0
1 (32)
102
0
1 (64)
1 (32)w 0
Componenten en bits Elke pixel van een digitale foto wordt neergezet door 3 bytes: 1 rood-byte, 1 groen-byte en 1 blauw-byte. Elke afzonderlijke byte kan een waarde tussen 0 en 255 bevatten. Dat komt omdat een byte gebruikmaakt van het binaire talstelsel (https://nl.wikipedia.org/wiki/binair),
36
5 | 2021
0
1 (2)
1 (1)
1 (4)
1 (2)
0
153
1 (128)
0
0
1 (16)
1 (8)
0
0
1 (1)
204
1 (128)
1 (64)
0
0
1 (8)
1 (4)
0
0
255
1 (128)
1 (64)
1 (32)
1 (16)
1 (8)
1 (4)
1 (2)
1 (1)
LSB en MSB Zoals u kunt zien, hebben we weinig aan bit 1. De waarde is immers maximaal 1. Daarom wordt Bit 1 ook wel de LSB genoemd, oftewel de Least Significant Bit; de bit die er het minst toe doet. Bit 8 daarentegen, kan – binnen een byte – de waarde 128 bevatten. Bit 8 is dus belangrijk en heet daarom de MSB (Most Siginificant Bit); inderdaad, de bit die er het meest toe doet! Met voor de niet-hoofdrekenaars nog even een link naar een handige online conversieservice: www.gigacalculator.com (afbeelding 1).
Kleuren kijken
Rgb-kleuren We gaan dus informatie verbergen in onschuldig ogende objecten. En wat is er, om in computertermen te blijven, nóg onschuldiger dan een digitale foto? Iedere lezer van Computer Idee heeft er talloze! Als we over digitale foto’s praten, dan praten we over resolutie en kleur. Resolutie is het aantal pixels waaruit de digitale foto bestaat. Kleur kennen we in meerdere varianten, van zwart/wit, naar grijs, naar 16,7 miljoen kleuren enzovoort. De meest gebruikte kleurvariant (in onder andere bmp, jpg en png) is rgb, met steeds een byte per kleurwaarde. Een byte heeft 256 als maximale waarde dus dat is 256 keer r(ood), 256 keer g(roen) en 256 keer b(lauw). En 256 × 256 × 256 = 16.777.216, dus dat is waar dat getal 16,7 miljoen vandaan komt.
0 0
Met deze pagina kunt u makkelijker ‘bitrekenen’.
De bovenstaande byte-filosofieën nemen we mee als we daadwerkelijk naar kleuren gaan kijken. We doen dat om inzicht te krijgen in het effect van de getallen tussen 0 en 255. Daarbij gaan we uit van rgb-waarden en we zetten wat bekende standaardkleuren voor u op een rijtje: De bovenstaande tabel vertelt sowieso ons al één ding:
1
Workshop
4
Rood
Groen
Blauw
0
0
0
Zwart
255
0
0
Rood
0
255
0
Groen
0
0
255
Blauw
255
255
0
Geel
255
0
255
Magenta
0
255
255
Cyaan
255
255
255
Wit
2
De truc is het mengen van de juiste getallen, want zó ontstaan de 16,7 miljoen verschillende kleuren.
We gebruiken Visual Studio om het project uit het zip-bestand te openen.
niet toe doet. Die eerste bit kan 0 of 1 zijn en dat blijft het ook. En in termen van kleurbelevenis moet je van goeden huize komen om het verschil tussen 255,0,0 en 254,0,0 te kunnen zien (afbeelding 3). Kortom, een 1 is geen 1; en dáár gaan we gebruik van maken! Dat wil zeggen, we gaan die LSB gebruiken om onze geheime boodschap letterlijk en volledig in het zicht te bewaren. Hij is er wel, maar je ziet het lekker niet …
WinForms Nu terug naar het begin, terug naar Visual Studio 2019 en het zip-bestand dat u bij Computer Idee hebt opgehaald. Pak dat bestand uit en start aansluitend Visual Studio 2019. Kies voor de optie Open a project or solution (afbeelding 4) en ga op zoek naar de map waarin u de zip zojuist hebt uitgepakt. In die map ziet u een SLN-bestand dat door Visual Studio 2019 kan worden geopend (afbeelding 5), waarna u ziet dat ons WinForms-project is geopend (afbeelding 6). Als u dat wilt, dan kunt u meteen op de Start-knop drukken om daarmee het miniprogramma Steganography te laten starten.
5
hoe meer bits op 1, hoe meer kleur. En door de afzonderlijke rgb-waarden te veranderen, ontstaan dan die 16,7 miljoen kleuren. En ook voor die theorie hebben we een leuke link voor u via www.tiny.cc/rapidtable (afbeelding 2).
Dit is het SLN-bestand dat u zoekt.
Een 1 is geen 1 Waarmee we bij de essentie van deze workshop zijn aanbeland: het feit dat de eerste bit, de LSB, er eigenlijk
3
6 Het project Steganography is geopend in Visual Studio.
Zoek de verschillen.
computeridee.nl
5 | 2021
37
Handig
Onbekende goede prog ramma’s
én gratis! Goede software hoeft niet altijd duur te zijn. Sterker nog, er is zelfs uitstekende software die helemaal niets kost. Rasechte freeware dus! In dit artikel laten wij u graag kennismaken met gratis programma’s die vooralsnog niet zo heel erg bekend zijn. Het gaat om uiteenlopende tools die u kunt gebruiken bij allerlei computerklussen. Tekst Toon van Daele
Uitgebreide systeeminformatie in een handomdraai.
Systeeminformatie Mitec System Information X
A
lle programma’s waarover we het gaan hebben, werken onder Windows 10. Wanneer een tool ook onder een oudere Windows-versie of op andere platformen draait, dan vermelden we dat. Natuurlijk hebben we de programma’s aan een uitgebreide antiviruscontrole onderworpen, maar we raden u toch aan uw eigen download op mogelijke malware te controleren. U kunt daarvoor VirusTotal (www.virustotal.com) gebruiken. Houd er rekening mee dat er bij deze ruim zeventig virusscanners af en toe een paar valse meldingen kunnen opduiken. We hebben de moeilijkheidsgraad van de programma’s met blauwe balkjes aangeduid, oplopend van een tot vijf balkjes.
Deze tool kunt u downloaden op www.mitec.cz/msi.html en is geschikt voor Windows XP en hoger, 32- en 64bit-versie. Het programma is portable en gratis als het niet voor commerciële doeleinden wordt gebruikt. Om de tool te starten klikt u met rechts op het uitgepakte bestand MSIX(64).exe en kiest u Als administrator uitvoeren. Druk op Scan om de systeemanalyse te starten. Even later krijgt u een venster te zien met links een groot aantal (sub)rubrieken, zoals Central Processor(s), Memory, Main-
Schijfruimte MeinPlatz Op www.tiny.cc/meinplatz vindt u deze tool die u meteen duidelijk maakt welke bestanden hoeveel schijfruimte innemen. MeinPlatz is geschikt voor Windows 7 en hoger, 32- en 64bit-versie en is ook portable. Zodra u een station hebt geselecteerd, begint MeinPlatz aan een snelle scanronde. U krijgt heel wat informatie te zien die is opgedeeld in kolommen, zoals map- en bestandsnaam,
50
5 | 2021
U ziet direct welke mappen en bestanden de meeste ruimte innemen.
grootte, percentage schijfgebruik, aantal bestanden of submappen, het pad, de extensie, aanmaak- en wijzigingstijdstip.
board, Video Adapter en Network. Aan de rechterkant verschijnt de bijhorende detailinformatie. Druk op F10 voor een venster met allerlei nuttige systeeminformatie, opgedeeld in 23 tabbladen, waaronder Drives, Wifi (met de gedetecteerde draadloze netwerken), Software, Processes en Services. Via File, Summary Report kunt u een samenvatting van de systeeminformatie bewaren in een csv-bestand.
Klik een kolomtitel aan om de items volgens dat criterium te sorteren. Vanuit het contextmenu van een kolomtitel kunt u zelf bepalen welke kolommen u (niet) in beeld wilt. Bovenaan vindt u opties om bepaalde bestanden op basis van jokertekens in- of uit te sluiten. Vanuit Bestand kunt u de informatie exporteren naar een txt-bestand en de tool ook beschikbaar maken in het contextmenu van Windows Verkenner.
Freeware
Schermafdruk
Bestandsbrowser
Ksnip Voor het maken van schermafdrukken is Ksnip een goede tool, te downloaden op www.github.com/ksnip/ ksnip/releases. Het is opensource, geschikt voor Windows portable, macOS en Linux. Windows 10 voorziet natuurlijk zelf in functies om schermafdrukken te maken, maar die zijn relatief beperkt. Ksnip doet dat beter. Het programma nestelt zich in het Windows-systeemvak. Van hieruit kunt u zowel een rechthoek, het huidige scherm, alle schermen of het actieve venster
vastleggen, al dan niet na een (instelbare) wachttijd. Voor elk item is er een aparte sneltoets. Het beeld wordt direct naar de ingebouwde editor doorgestuurd, waar u het op allerlei manier kunt bewerken, onder meer met pijlen, markeringen, rechthoeken, ellipsen, vervagingen, tekst, nummers en emoticons. U kunt de afbeelding eventueel nog bijsnijden. De plaatjes bewaart u lokaal of uploadt u naar de dienst Imgur.
Met de ingebouwde editor kunt u de plaatjes nog op allerlei manieren bewerken.
Okular
Zo kunt u uiteenlopende documenten vanuit hetzelfde programma bekijken.
computeridee.nl
In Windows Verkenner zit u nog steeds opgezadeld met één enkel mappenvenster. Nu zijn er wel alternatieve bestandsverkenners met meerdere vensters, maar ExplorerXP is een van de gebruiksvriendelijkste: www.explorerxp.com. Links krijgt u het navigatievenster en rechts verschijnt de inhoud van de geselecteerde map. Dat gebeurt in een tabblad. U kunt makkelijk andere tabbladen openen, telkens met de inhoud van een andere map. Via Window laten die tabbladen zich snel herschikken. Handige extra’s zijn verder een tool om een batch te hernoemen, een optie om bestanden in specifieke groottes op te splitsen en een opschoontool voor bestanden met zelf op te geven extensies.
Meerdere vensters op een gebruiksvriendelijke manier gepresenteerd.
Sneltoetsen HotCorners
Documentenlezer Uiteenlopende documenttypes opent u met deze opensource-tool. Het programma downloadt u via www. tiny.cc/okular en is geschikt voor Windows portable, macOS en Linux. Natuurlijk kunt u bij elk documenttype elke keer de bijbehorende applicatie openen, maar Okular is als universele documentlezer veel handiger. Het programma ondersteunt veertig documenttypes, zoals odt en doc, maar helaas geen docx of rtf.
ExplorerXP
De tool kan ook met heel wat afbeeldingsformaten overweg. U krijgt van elke pagina handige miniaturen te zien, zodat u snel naar de gewenste plek kunt navigeren. U krijgt verder een overzicht van eventuele annotaties en bladwijzers: die kunt u allemaal vanuit Okular zelf in uw document aanbrengen. Exporteren is mogelijk naar het doc-formaat.
HotCorners (www.tiny.cc/hotcorner) koppelt een sneltoetsfunctie (hotkeys) aan de vier schermhoeken. Anders gezegd: het volstaat om met de muis naar zo’n hoek te bewegen om een commando uit te laten voeren. U kunt kiezen uit een van de vooraf gedefinieerde items, zoals Shutdown, Log-off, Lock, Screen Off, Mute, Desktop en All windows. Het is mogelijk snelkoppelingen naar andere applicaties te creëren. Het volstaat naar het bijhorende programmabestand te verwijzen. Parameters toevoegen is helaas niet mogelijk, maar dat kunt u oplossen door die in een batchbestand op te nemen. Van elke hoek kunt u via een getal de gevoeligheid instellen. Zo wijzigt u de standaardwaarde nul beter in bijvoorbeeld 1 of 2 om te vermijden dat het commando diverse keren na elkaar wordt uitgevoerd. HotCorners werkt helaas alleen op uw hoofdscherm.
Een commando zit soms in een klein hoekje.
5 | 2021
51