8 Slechts
€
16 - 30 maart 2021
ZO MIST U NIKS
Tv-kijken op de camping
3,95 PROBLEEMLOOS VERHUIZEN
Alles van oude naar nieuwe pc
Gezien op CES 2021
De NIEUWSTE laptops
Betere videokaarten processors en schermen
W orkshops
IEDEREEN OP DE HOOGTE
Maak uw eigen mailinglijst
Alle geheimen van VLC
Google Assistent: Filmpjes simpel steeds op maat maken slimmer
Q-Dir: verkenner met 4 schermen
Oude pc of laptop 1 nieuw met MX Linux Als
02108
| 23 | 2017
8 718226 101112
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Inhoud
Inhoud 10
De laptops van CES 2021
Workshops 22 Q-Dir Prima alternatief voor Windows Verkenner. 40 MX Linux De populairste Linux-distributie. 46 VLC mediaplayer Ontdek de veelzijdige talenten van VideoLan Client. 60 Lossless Cut Vliegensvlug videobewerken.
Wilt u ook tijdens uw vakantie in Nederland genieten van uw favoriete tv-programma’s? Met de juiste voorbereiding kijkt u onbelemmerd televisie vanuit tent en caravan.
I
nternet is zo’n vrijplaats geworden voor allerlei gespuis, dat niemand meer zonder wachtwoordmanager kan. Zelf gebruik ik al jaren LastPass, tot volle tevredenheid. Af en toe is de samenwerking met andere programma’s of websites niet helemaal soepel, maar meestal gaat het prima. Ik was ook vast van plan deze manager nog jaren te gebruiken, tot ik recent werd vergast op een popup. Men waarschuwde me dat per 16 maart LastPass alleen nog gratis te gebruiken is op één type apparaat (dus
computeridee.nl
34
De grote verhuizing We gaan onze foto’s, documenten en andere bestanden naar een nieuwe pc verhuizen. Inclusief programma’s waarvan we de licentie kwijt zijn!
36 Tv-kijken op de camping Mis niks van het EK-voetbal en de Olympische Spelen! 50 Computergrappen Zo rond 1 april halen we wat geintjes uit op andermans pc. 52 Nieuw in Google Assistent Googles spraakassistent is weer wat slimmer geworden. 8
16 - 30 maart
2021
ZO MIST
3,95
Slechts
€
14 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat het best bij u past!
Tv-kijken op de camping
Wachtwoord
10 Nieuwe laptops in aantocht CES 2021: veel gamelaptops. 16 Maak uw eigen mailinglist Nieuwsbrieven om iedereen op de hoogte te houden. 20 Haal meer uit YouTube Toffe trucs en handige hacks. 30 Van oude naar nieuwe pc Probleemloos data verhuizen.
Ook al vond de elektronicabeurs CES dit jaar digitaal plaats; alle grote merken waren van de partij met hun nieuwste laptopmodellen.
30
36
Deze editie
LOOS VERHUIZE
Alles van oude naar nieuwe pc
Gezien op CES 2021
U NIKS
Tv-kijken op de camping PROBLEEM
N
De NIE laptopsUWSTE
Betere vide okaarten processo rs en sche rmen IEDEREEN
OP DE HOOGTE
Maak uw mailinglijeigen st
Workshops
Alle gehe
imen
Google van VLC Assisten steeds t: Filmpjes simp op maat mak el slimmer en
Oude pc of laptop Als 1 nie uw met MX Linux
Q-Dir: verk met 4 sche enner rmen
| 23 | 2017
08 Cover
(EW).indd
02108
1
8 7182 26
101112
04-03-2021
52
óf pc en laptop óf smartphone en tablet). Wie meer wil, moet 36 dollar per jaar aftikken. Geen onoverkomelijk bedrag, maar toch. Zo’n mededeling zet aan tot heroverwegen. En zo gebeurde het dat ik nu een – betaald – account heb bij Bitwarden. Voor 10 dollar per jaar krijg ik min of meer hetzelfde als bij LastPass. Het schuurde wel even, om eens een actuele kreet te gebruiken. Je moet toch weer een programma leren kennen. Daarbij is Bitwarden naar mijn smaak wat minder mooi vormgegeven
Google Assistent De spraakassistent van Google wordt steeds slimmer. En er komen binnenkort nog veel meer leuke uitbreidingen aan.
en het oog wil ook wat. Maar ach, inmiddels ben ik alweer gewend. En veilig, zo hoop ik. Want daar is dit allemaal om te doen. U ondertussen veel leesen doeplezier! En blijf gezond, zowel on- als offline!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
08:15
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Trends en nieuwe producten 25 Tips & Trucs Handige slimmigheden 28 Voor Nop De leukste gratis software 43 Op commando Opdrachtregelcommando’s, parameters en scripts 44 Wat app ik eraan? Apps thematisch besproken 57 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 58 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 62 FAQman Uw vragen beantwoord 66 Uitsmijter Minder verslaafd aan je mobiel 67 Abonneeservice / colofon Plus: volgend nummer
8 | 2021
3
Tekst Mark Gamble
Mailbus Zegt u he t maar! AMD of Intel? In het artikel Welke cpu moet u hebben? in Computer Idee 1 worden de cpu’s van Intel en AMD met elkaar vergeleken. Onder meer wordt de AMD Ryzen 5 5600X van 423 euro vergeleken met de Intel i5 10600K van 215 euro. Als je deze twee op www. cpu.userbenchmark.com met elkaar vergelijkt, is de 5600X maar een klein beetje beter. De Ryzen 9 3900X (12 Core) zou in het volgende kopje geen Intel tegenhanger hebben en kost ongeveer 460 euro. De Intel i9 10900K (10 Core) die 435 kost, is alleen volgens dezelfde benchmark zelfs een beetje beter dan de 3900X. Dus ik vraag me af of AMD mijlenver voor ligt, nu ik overweeg een nieuwe cpu voor video-editing en fotografie te kopen. Verder complimenten voor de onderwerpen die jullie behandelen, die zijn vaak heel actueel. Bart Heskes
op zijn zachtst gezegd nogal bevooroordeeld is richting Intel. Desondanks zetten de huidige prijzen de balans onder druk. De 5600X kost nu 319 euro, de 10600K circa 225 euro. Puur cpu-technisch is de Ryzen niet vijftig procent beter, en Intel dus de betere deal. Maar een goed B550-bord kost meer dan een goed Z490-bord, dat je wilt hebben om het maximale uit je cpu te halen. Vandaar dat we de combinatie B550+5600X alsnog interessanter vinden, zeker voor allround-gebruik met video en foto. Kijk je wat hoger, dan is de 10900K voor 435 euro best interessant, en grofweg even interessant als een 3900X. In theorie zou de 5900X (of 5950X) onze voorkeur hebben, maar die zijn nergens leverbaar. Dus voor wie op dit moment een pc uit het hogere segment wil aanschaffen, is de 10900K met een chic Z490bord ook een uitstekende keuze.”
Geluid Stephan Overbeeke: “Userbenchmark is een omstreden site, die volgens sommige media
In Computer Idee 4 gaat het in Tips & Trucs over de tool Equalizer APO, waarmee je het geluid in Windows kunt regelen. Ik heb het tooltje gedownload, maar krijg het niet aan de praat. Ik hoor geen effect. Dick Westerman
Equalizer APO de pc. Dan: in de installatiemap (\program files\equalizerapo) vindt u het bestand Configurator.exe. Als u dat start, kunt u nagaan of u de juiste geluidsapparatuur hebt aangevinkt. U kunt dit als volgt testen: ga naar \program files\ equalizerapo\config en open met kladblok config.txt. Speel intussen een video of muziek af en wijzig de eerste regel van config.txt (standaard Preamp: -6 dB) in Preamp: -30 dB en bewaar het bestand. U zou onmiddellijk het verschil in volume moeten horen, wat bewijst dat het programma werkt.”
Ransomware? Toon van Daele: “Allereerst: herstart na de installatie van
Bedankt voor het interessante artikel in Computer Idee 1
Schri jf ons!
Wilt u reageren op een artikel uit Computer Idee? Dan kunt u dit mailen naar: mailbus@computeridee.nl Vergeet bij reacties op artikelen niet de editie te vermelden. Hebt u een leuk computeridee? Mail dan naar: idee@computeridee.nl
4
8 | 2021
over het optimaliseren van het thuisnetwerk. Het advies om via de verkenner een verbinding te maken met netwerklocaties door er een stationsletter aan toe te wijzen, verbaast me wel. De laatste jaren is dat afgeraden om het ransomware niet makkelijker te maken dan het al is om een pc te versleutelen. Door elke nas, server, netwerkcomputer in het netwerk een duidelijke, eenvoudige naam te geven, is dit overigens niet nodig. Toegegeven, een stationsletter geeft informatie over de netwerklocatie wat overzichtelijker weer. Als je zo’n letter toekent, verbreek dan in elk geval meteen na gebruik de verbinding. Davy Kindt Dennis Gandasoebrata: “Helaas is het voor verreweg het merendeel van ransomware niet van belang of de betreffende schijf via een stationsletter al dan niet toegankelijk is om te wissen. In de praktijk voert de schadelijke software een geavanceerde scan van het volledige netwerk uit en worden ook de locaties zonder gekoppelde stationsletter,
Mailbus
meegenomen in hun tocht om zoveel mogelijk data te wissen of te versleutelen. Huidige ransomware is zelfs in staat om niet-gemounte schijven eigenhandig te ‘mappen’ en alsnog te wissen (inclusief cloudopslag, zoals OneDrive en Dropbox). Met andere woorden: ook zonder stationsletter zijn de locaties helaas niet veilig voor ransomware. Uw tip om de netwerkverbinding te verbreken na gebruik, kan inderdaad deels
bijdragen aan een extra barrière. Veiligheidsexperts raden zelfs aan om de media na gebruik fysiek los te koppelen van het netwerk. Hierbij geldt uiteraard de persoonlijke afweging tussen realistisch gebruik in de dagelijkse praktijk en totale bescherming.”
Zo streamt u overal in hoge kwaliteit! Met het cursusboek én de online cursus heeft streamen voor u geen geheimen meer.
(Be)scheuren
€ 69,90 voor
€ 39,95
Onze vaste tekenaar Erwin Suvaal stuit regelmatig op berichtjes die het verdienen om in een cartoon op de hak te worden genomen.
Cursusbundel: Streamen
Bestel op techacademy.id.nl Interactieve online cursus Zelf aan de slag Inclusief cursusboek
computeridee.nl
8 | 2021
5
Tekst Randolf Bouwma
Nieuws Nieuwe producten, gadge ts en apps
TOP 5
Draadloze koptelefoons onder 100 euro
Onze collega’s van Kieskeurig.nl weten precies welke producten het gewildst zijn, ook op tech-gebied. Deze keer: vijf van de populairste draadloze koptelefoons onder de 100 euro.
Sony WH-CH700N Geluidsonderdrukking: ja Accuduur: 35 uur Gewicht: 240 gram
JBL Tune 750BTNC Geluidsonderdrukking: ja Accuduur: 30 uur Gewicht: 220 gram
Sennheiser HD-350BT Geluidsonderdrukking: nee Accuduur: 30 uur Gewicht: 238 gram
Fresh ’n Rebel Caps Geluidsonderdrukking: nee Accuduur: 10 uur Gewicht: 138 gram
Urbanears Plattan 2 Geluidsonderdrukking: nee Accuduur: 30 uur Gewicht: 145 gram
€ 79,–
8 | 2021
Wie hardlopen serieus neemt, kan een fitnessbandje overwegen om onderweg allerhande statistieken te registreren. Maar bij bepaalde schoenen van sportmerk Under Armour is dat helemaal niet nodig, omdat de benodigde sensoren in de schoen zelf zitten verwerkt. Een van de nieuwste modellen met deze techniek ziet u hier: de UA HOVR Machina 2.. De schoen wordt met bluetooth aan de MapMyRun-app
voor smartphones gekoppeld. Daarin vindt u onder meer terug hoe snel, hoe ver en hoe vaak u hebt gerend. Ook een digitale coach, die u aanspoort uw beste beentje voor te zetten, maakt er deel van uit. € 160,– www.underarmour.nl
€ 71,17
Nou is hij weer rood! € 76,25
€ 29,99
€ 46,61
Meer informatie? www.kieskeurig.nl/koptelefoon
6
Stappentellers
Werkt u veel achter de pc, dan neemt u het liefst geregeld pauzes om vermoeidheidsklachten te voorkomen. De randapparatuur van R-Go helpt hierbij, zoals deze verticale R-Go HE Break-muis. Het gekleurde led-logo onder de duim waarschuwt met een stoplichtsysteem dat het tijd is om in beweging te komen; groen, oranje of rood. De pauzetijden volgen standaard de arborichtlijnen maar zijn met de bijbehorende software ook zelf te bepalen. Het merk verkoopt ook toetsenborden met dit systeem aan bo(o)rd. € 59,–
www.r-go-tools.nl
Grootheidswaanzin Van alle verkochte smartphones heeft slechts tien procent een klein scherm, meldt Counterpoint Research. Schermen groter dan 6 inch zijn meer in trek.
Veiligheid verzekerd Samsung belooft al zijn telefoons vanaf 2019, vier jaar lang beveiligingsupdates te geven. Die komen maandelijks of per kwartaal uit, wat per toestel verschilt.
Nieuws
Op eigen benen
Laptop achterop
De temperaturen stijgen en dat betekent dat zonnige fietstochtjes weer in het vooruitzicht liggen. Uw laptop neemt u in deze Tendo Nomi van New Looxs veilig mee. Deze fietstas heeft een speciaal daarvoor ingericht en gewatteerd laptopvak. Mocht u onverhoeds toch een nat pak halen, geen nood. De tas is van waterafstotend polyester gemaakt. De haakjes waarmee u de tas aan de bagagedrager hangt, zijn eenvoudig los te halen. Et voilà, zo maakt u er een schoudertas van! De fietstas is geschikt voor laptops tot 15 inch (38,1 centimeter) en te koop in drie kleuren: zwart, groen en rood. € 68,96 www.newlooxs.nl/product/tendo-nomi
Hebben? Hebben!
Van New Looxs mogen we twee Tendo Nomifietstassen (zwart) weggeven. Kans maken? Laat dan voor 30 maart uw gegevens achter op www.computeridee.nl/winnen.
Naarmate opvouwbare smartphones langer op de markt zijn, is de verwachting dat ze ook voor een steeds breder publiek betaalbaar worden. Huawei doet hier met zijn Mate X2 vooralsnog niet aan mee, want dit is opnieuw een peperdure ‘foldable’ voor de rijksten onder ons. Het toestel draait op een mobiele processor van Huawei zelf, de Kirin 9000-chip. Deels is dat uit noodzaak: door het handelsconflict met de Verenigde Staten is de Chinese smartphonebouwer meer en meer op zichzelf aangewezen. Daarom zijn er op dit model ook wederom geen Googlediensten aanwezig. De verkoop beperkt zich vooralsnog tot China. Circa € 2.300,www.tiny.cc/matex2
Volstromen Hoe bergt u een draadloze koptelefoon netjes op zodra deze aan een oplaadbeurt toe is? Het Deense merk Jabra heeft daar met zijn Evolve2 65-headset een oplossing voor. De meegeleverde houder doet namelijk dienst als lader. Na een
kwartiertje laden kan hij er weer acht uur tegenaan. De accuduur is maximaal 37 uur. De headset is vooral bedoeld om mee te (video)bellen. Dat verklaart ook de externe microfoonarm, die automatisch dempt zodra
u hem omhoog zet. Zonder houder bent u overigens vijf tientjes goedkoper uit. € 299,– www.jabra.nl
Scherm delen Smartphoneschermen met extra hoge verversingssnelheden komen we vooral tegen bij de duurste modellen. Motorola brengt deze techniek nu ook naar het goedkopere segment. Het scherm van de Moto G30 heeft namelijk een zogeheten refreshrate van 90 Hz, waar 60 Hz in deze
Beller is sneller Van de Nederlanders heeft liefst 95 procent WhatsApp op zijn telefoon, aldus marktanalist Telecompaper. Drie miljoen mensen gebruiken wekelijks de videobelfunctie.
computeridee.nl
prijsklasse nog veelal gangbaar is. Een nadeel is dat dit meer energie kost, maar daarom is ook een forse accucapaciteit van 5.000 mAh van de partij. Foto’s maakt u daarnaast met de quadcamera-opstelling, inclusief 64 megapixel-hoofdsensor. € 179,99 www.motorola.com
Luxueus luisteren Spotify komt met een hifi-abonnement voor het luisteren naar muziek zonder compressie, oftewel lossless-audio. Wat dat gaat kosten, is nog niet bekend.
Dat tikt aan Er zijn inmiddels meer dan honderd miljoen Apple-horloges over de toonbank gegaan. In Amerika heeft 35 procent van de iPhone-bezitters ook een Apple Watch.
8 | 2021
7
Op gang helpen Met de Nokia 1.4 haalt u een budgetsmartphone in huis die op Android Go draait. Deze versie van het besturingssysteem is toegespitst op het vlot laten draaien van toestellen met bescheiden specificaties. Er is in dit geval slechts 1 GB werkgeheugen en 16 GB opslagruimte voor handen. Dit laatste is wel uit te breiden met een micro-sd-kaart. Naast de 8megapixelhoofdcamera is nog een macrolens te vinden. De accuduur is twee dagen, opladen gebeurt nog via micro-usb. € 99
www.nokia.com/phones/nokia-1-4
Lenteliedjes Snelkoppeling IKEA’s nieuwste gadget is eveneens een mooi Scrabble-woord. Dit is namelijk de Tradfri-snelkoppelknop die in contact staat met de Tradfri-verbindingshub. U regelt zelf wat de knop doet in de Tradfri-app, waarin alle slimme apparaten van IKEA zijn ondergebracht. Wat voorbeelden. Koppel de knop aan IKEA's slimme
stekker om uw koffiezetapparaat vanuit de slaapkamer in te schakelen. Zet er de slimme verlichting mee aan in een bepaalde kleurstelling of open er de slimme rolgordijnen mee. Door een van de meegeleverde stickers op de knop te plakken, onthoudt u de functie ervan.
Zodra de zon weer tevoorschijn komt, introduceren audiofabrikanten hun nieuwe draadloze luidsprekers. Die zijn namelijk ideaal om op een tafeltje in de achtertuin neer te zetten. Zo ook de JBL Charge 5. Daar is overigens niet alleen muziek mee te luisteren, u kunt er ook andere apparaten mee opladen. Sluit uw smartphone via usb aan en de ingebouwde powerbank van de speaker (capaciteit: 7.500 mAh) doet verder het werk. De luidspreker is waterdicht en heeft een afspeeltijd van twintig uur. € 179,99
www.jbl.nl/speakers
€ 7,99 www.tiny.cc/snelknop
Wie via bluetooth een draadloze koptelefoon aan de Xbox Series X- of Series S-spelcomputer wil koppelen, komt bedrogen uit. De console ontvangt alleen het Xbox wirelessprotocol, en er zijn maar een paar headsets die dit hebben. Waaronder nu ook Microsofts eigen officiële Xbox draadloze headset. Eenmaal verbonden zijn de audioniveaus in de Xbox-instellingen naar wens af te stellen en er is onder meer dolby atmos-ondersteuning, zodat het geluid nog ruimtelijker klinkt. Dankzij de microfoon die omgevingsgeluiden dempt, bent u goed verstaanbaar in multiplayergames. € 99,99 www.tiny.cc/xboxhead
Heet van de naald Apple past zijn emoji van een naald aan, zodat er geen bloeddruppels meer uitkomen. Het zou anders een vertekenend beeld van vaccineren geven.
8
8 | 2021
BRON: COMPUTERIDEE.NL (POLL)
Juiste (audio)spoor
Nieuws
W eb & App
Reactievermogen Deze Polk React-soundbar dankt zijn naam aan de ingebouwde spraakassistent, in dit geval Amazon Alexa. Die verstaat onze taal nog niet, maar in het Engels zijn er onder meer andere slimme apparaten met Alexa-ondersteuning mee aan te sturen. Ook doet de soundbar dienst als slimme speaker, op zichzelf of in combinatie met andere luidsprekers die via internet zijn te bedienen. Onderstaande prijs geldt enkel voor de losse soundbar. U ziet op de afbeelding ook een
O
extra setje luidsprekers (179 euro) en een subwoofer (199 euro), eventueel schaft u die er los bij aan. € 299,https://nl.polkaudio.com
www.telegram.org
Oud als nieuw Wanneer games vroeger niet wilden afspelen, bliezen we nog weleens op de connec-
verweegt u weleens om van WhatsApp naar Telegram over te stappen, weet dan dat Telegram tegenwoordig de optie biedt om WhatsApp-chats mee te verhuizen. Daarvoor moet u de berichten eerst exporteren. Op Android kiest u een contact en tikt u bovenin op de puntjes, gevolgd door Meer en Chat exporteren. Bepaal of u ook gedeelde multimedia wilt meesturen en selecteer Telegram in de lijst die tevoorschijn komt. Op iOS werkt het door op een contactnaam te tikken, en dan Exporteer chat.
toren om ze weer aan de praat te krijgen. Zo blaast ook de RetroN Sq-spelcomputer van Hyperkin oude Game Boy-spellen nieuw leven in. Hierin passen namelijk de cartridges
van weleer, om ze via hdmi op uw televisie weer te geven. Grafisch opgepoetst naar de resolutie van 720p (1280 × 720 pixels), mogelijk gemaakt door automatische upscaling. Bedenk, de originele Game Boy stelde het met een schermpje van maar 160 × 144 pixels!
Z
ogeheten slow tv verovert de laatste jaren vele harten. Even aan de hectiek van de dag ontsnappen met rustige programma’s waarin eigenlijk niet zoveel gebeurt, zoals Rail Away of We Zijn Er Bijna. Dat dit zeker niet alleen een Nederlands fenomeen is, bewijst de Slow TV Map. Deze website toont een wereldkaart met een selectie aan rustgevende YouTube-video’s, opgedeeld per land. Geniet van een rondrit door IJsland of een boottocht langs Scandinavische fjorden. https://slowtvmap.com/
$ 74,99 www.hyperkinlab.com
Voor de wind Een beter milieu begint bij een duurzaam beeldscherm. Dat is in ieder geval de insteek van deze Philips 242B1G-monitor, die voor 85 procent uit gerecyclede materialen bestaat. Verder zorgen verscheidene sensoren ervoor dat er niet meer stroom wordt verbruikt dan strikt noodzakelijk. Zo dimt het scherm dankzij infraroodsignalen automatisch wanneer u achter de pc vandaan gaat. En via een speciale schakelaar is de monitor helemaal van de netstroom te ontkoppelen. Het schermformaat is 23,8 inch (60,5 centimeter), de resolutie is full hd. € 209,–
Inhaalslag Er zijn vorig jaar meer ssd’s (333 miljoen) dan harde schijven (260 miljoen) verkocht, blijkt uit onderzoek van Trendfocus. Dit omdat de ssd-prijzen dalen.
computeridee.nl
www.tiny.cc/duurzaambeeld
Data bij woord Bij elkaar opgeteld zijn deze ssd’s samen goed voor 207 miljard GB aan data. Samsung is het bestverkochte merk, gevolgd door Western Digital.
M
icrosofts Edge-browser kan wachtwoorden voor u onthouden en deze met andere apparaten synchroniseren, althans wanneer u daarop met hetzelfde Microsoft-account bent ingelogd. Dankzij een nieuwe extensie voor Chrome zijn deze bewaarde wachtwoorden ook in Googles concurrerende browser beschikbaar. U vindt deze in de Chrome Web Store onder de naam Microsoft Automatisch doorvoeren. Dit proces is gestroomlijnder dan de eerdere functie om wachtwoorden handmatig als csv-bestand op te slaan, om ze vervolgens in Chrome weer te importeren. www.tiny.cc/chromeww
I
n de Play Store kunt u nu sparen voor korting op uw volgende app-aankoop, door deel te nemen aan Google Play Points. Open de downloadwinkel op uw Android-telefoon, tik links op het menu-icoontje en kies Play Points. Lees de voorwaarden door en tik op Deelnemen. Voor elke euro die u vervolgens uitgeeft aan Android-apps (of games), verdient u een punt. Die verzamelde punten zijn (na lang sparen) weer om te zetten in Play Storetegoed, dus tel uit uw winst!
https://play.google.com/store/points/enroll
8 | 2021
9
n te r a a k o e id v n e s r o s s e c o r p , n e m r e h c s e w u Nie
De laptops van Ook al vond de jaarlijkse elektronicabeurs CES dit keer digitaal plaats, het is nog steeds hét evenement om nieuwe laptops aan te kondigden. HP, ASUS, Dell, Acer en Lenovo: alle grote merken lanceerden hun nieuwe modellen in verschillende prijsklassen. We bespreken de laptops en de belangrijkste innovaties. Tekst Rens Blom
A
ndere jaren reisde de redactie van Computer Idee begin januari altijd af naar Las Vegas. Deze stad is in die periode normaal gesproken een aantal dagen het toneel van de elektronicabeurs CES. Die bijeenkomst is een uitstekend moment om bij te praten met topmensen van techbedrijven en om de nieuwste apparatuur uit te proberen. Dit jaar was dat uiteraard niet mogelijk. We hebben de aankondigingen daarom gevolgd via livestreams en persberichten, en hebben daardoor geen nieuwe laptops kunnen testen. Dat volgt later. Voor nu praten we u graag bij over de nieuwe modellen en relevante vernieuwingen op het gebied van schermen, processors en videokaarten. Zo presenteerde Nvidia de mobiele versies van zijn GeForce RTX 3000-videokaarten, de RTX 3060, 3070 en 3080. Die beloven aanzienlijk betere grafische prestaties dan de vorige kaarten, wat goed nieuws is voor onder meer gamers. Bijna alle grote merken onthulden op de digitale CES laptops met RTX 3000-kaarten.
Dell Dell presenteerde een assortiment nieuwe laptops gericht op zakelijk gebruik. Geheel in stijl met de beeldbeltrend hebben de nieuwe Latitude 9420 en 9520 een webcam waarvan het schuifje automatisch opent en sluit. Het fysieke schuifje communiceert hiervoor volgens Dell met het videobelprogramma; dat is beter voor uw privacy. De laptops hebben een aluminium behuizing, Intel Core-processors van de elfde generatie en maximaal een 1TB-ssd. De
Latitude 9420 en 9520 verschijnen ergens dit voorjaar voor een nog onbekende prijs. Dell lanceert ook nieuwe laptops via het dochtermerk Alienware. Het gaat om vernieuwde varianten van de Alienware M15 en M17 (R4), met de aanwezigheid van Nvidia’s GeForce RTX 3000-videokaarten als grootste verandering. Dell moet nog wel bekendmaken welke RTX-kaarten er precies komen. Ook nieuw is dat de laptops een ssd van maximaal 4 TB hebben en ondersteuning bieden voor hdmi 2.1. Als u de laptop aansluit op uw televisie die ook hdmi 2.1 ondersteunt, profiteert u dus van het beste beeld. Dell brengt de M17-laptop uit met maximaal een 360Hz-scherm, wat betekent dat het display zichzelf 360 keer per seconde ververst. Dat is veel hoger dan gebruikelijk (60 Hz) en levert merkbaar vloeiender beeld op. Dell heeft nog geen Nederlandse prijzen en releasedata gedeeld. De Dell Alienware M15 is een gamelaptop met een ssd van maximaal 4 TB.
Verbeterde laptops Intel heeft op de CES zijn nieuwste laptopprocessors aangekondigd. Het gaat om de elfde serie Intel Core H-chips die bedoeld zijn voor compacte, lichte gamelaptops. Vanwege de fl inke rekenkracht zijn de processors ook geschikt voor zakelijke toepassingen. Fabrikanten kunnen de elfde generatie Intel-processors ook in Chromebooks stoppen. Nieuw is de ondersteuning voor thunderbolt, een functie die al langer beschikbaar is op MacBooks en duurdere Windowslaptops. Door een dockingstation op een thunderbolt-poort aan te sluiten, verandert u een usb-c-aansluiting op de laptop in meerdere poorten. Betaalbare laptops voor scholieren krijgen ook een processorupgrade. Intel komt namelijk met vernieuwde Pentium Silveren Celeron-processors. Deze staan niet als heel snel bekend, dus prestatieverbeteringen zijn zeker welkom. Volgens Intel zijn de processors tot 35 procent sneller dan de vorige generatie en leveren ze 78 procent betere grafische prestaties (via de UHD
10
8 | 2021
Graphics). Handig voor kinderen die de schoollaptop ook gebruiken voor games als Minecraft en Fortnite. Grote concurrent AMD heeft op de CES ook nieuwe processors aangekondigd. Het gaat om Ryzen 5000U-chips en 5000HX-chips, bedoeld voor respectievelijk energiezuinige laptops en gamelaptops. De processors hebben maximaal acht rekenkernen (octacore) en komen uit in de series Ryzen 3, 5, 7 en 9. De meeste chips gebruiken de nieuwe type Zen 3-techniek voor de beste prestaties. Er komen ook Ryzen 5000-processors van het type Zen 2, die dus nieuw maar minder goed zijn. De eerste laptops met een Ryzen 5000-processor zijn in februari gelanceerd en volgens AMD komen er in 2021 in totaal meer dan honderdvijft ig verschillende laptopontwerpen met Ryzen 5000-chips uit.