Inloggen met Facebook, Twitter enz: dit zijn de risico's Slechts
€
3,40 www.computeridee.nl
+17 ANDROID N WAT IS ER NIEUW? Nr 21 k 20 sep - 4 okt 2016
SUPER
TIPS!
HARDE SCHIJF-CRASH
Zo VOORKOMT u het Zo HERSTELT u het
SUPERFOTO'S
Beter leren
Mooier met RawTherapee
HEERLIJK ONTSPANNEN
De leukste puzzelgames
De beste apps voor school en studie
VERS VAN DE
IFA Dé nieuwtjes van 2017
VEILIG GEVOEL
VERSLEUTEL UW SCHIJF
01621
BP 8 7 1 8 2 2 6 1 0 6 1 1 7
Wolfram Demonstrations: lerende computer
Inhoud IN DIT NUMMER
Met de N van Nieuw en Nougat
10 Als uw harde schijf crasht ...
Eerste hulp bij noodgevallen
14 Grüße aus Berlin
Na onder andere KitKat, Lollipop en Marshmallow is er nu dan Android Nougat. Wat zit daar allemaal voor lekkers in?
Kakelvers IFA-nieuws
18
16 Zo maakt u ’n Facebook-groep
Sociaal met gelijkgestemden
18 Nieuw: Android N
Zet er uw tanden in!
20 Van raw naar wow
Met hulp van RawTherapee
24 Inloggen met Facebook
Gebruiksgemak versus privacy
28 De beste kennis-apps
Nooit te oud om te leren.
Workshops 20 Bewerk uw raw-foto’s Met het gratis RawTherapee maakt u van elk kiekje een superfoto!
50 Word nog slimmer
Van gasverbruik tot gezondheid: Wolfram Demonstrations maakt kennis inzichtelijk
34
Veilig gevoel: versleutel uw schijf
36 Verboden toegang
Bestanden veersleutelen, dat kent u. Maar wist u dat u ook een complete schijf of zelfs uw systeempartitie op slot kunt zetten?
Zet uw harde schijf op slot
38 De leukste puzzelgames
36
De avonden lengen weer ...
41 Unieke 3D-sleutelhanger
Het logo van Computer Idee
46 Android: 17 supertips
Vers van de IFA
Maak uw smartphone smarter
Van flinterdunne (< 1 centimeter!) laptops tot oled-tunnels, van breeeeeedbeeld tot boombox-trucks.
14
App Noot Mies
50 Kennisgeving
Leren met interactieve presentaties Inloggen met Facebook, Twitter enz: 40
Slechts
44 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat ’t best bij u past!
€
3,
Nr 21 k 20
sep - 4 okt
TIPS!
F-CRASH
Zo VOORKO Zo HERSTE MT u het LT u het
SUPERFO
Mooier met TO'S RawTherap ee
Beter lere
n
De beste apps voor school en studie
ONTSPANN
EN
VERS
VAN DE
IFA
VEILIG GEVO
EL
VERSLEUT
EL UW
Dé nieuwtjes
van 2017
SCHIJF Wolfram Dem onstration s: lerende computer
01621
BP 8 7 1 8226
106117
RUBRIEKEN
4 Mailbus
Lezers geven hun mening
6 Nieuws
De beste
D
e ingrediënten waren hetzelfde. Een grote zaal met een enorm podium, omlijst door een enorm scherm. Op het podium een man, net zo informeel gekleed als zijn voorganger. Dezelfde pompeuze muziek, dezelfde theatrale bewoordingen. Alles had net zo goed moeten gaan als toen Steve het nog deed. Helaas, ‘t viel een tikkie tegen. De omschrijving van Tim zei eigenlijk alles: we hebben de beste iPhone ooit gemaakt. Ja, Tim, dat haalt je de koekoek. Het minste wat je bij een nieuw toestel mag verwachten is dat het
Ontwikkelingen, trends en nieuwe producten
beter is dan zijn voorgangers. De ‘journalisten’ in de zaal joelden desondanks als voetbalfans bij een doelpunt. Wel bleek al snel dat men de nieuwe iPhone wat vond tegenvallen. Eens kijken of ‘de consument’ dat ook vindt … Intussen is er ook, vrijwel geruisloos, een nieuwe versie gelanceerd van Android. Geen spectaculaire vernieuwingen, maar een prima door-ontwikkeling van Googles mobiele besturingssysteem. U leest er in deze editie alles over, op pagina 18. Op de nuchtere manier die u van Computer Idee gewend bent. Al vanaf
de eerste dag was onze slogan: doet niet moeilijk over computers. Dat geldt nog steeds. Ook als het gaat om smartphones. Dick van de Schraaf, Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
2016
SUPER
HARDE SCHIJ
HEERLIJK
28
risico's
ANDR WAT IS ER OID N +17 NIEUW? dee.nl
De leukste puzzelgame s
Nu het nieuwe schooljaar weer begonnen is, laten we u graag kennismaken met de mooiste kennis-apps.
dit zijn de
www.computeri
31 Tips & Trucs
Handige slimmigheden
42 Voor Nop
De leukste gratis software
54 Vers Getest
Nieuw spul, voor u bekeken
58 Lezersaanbieding
Knutselproject Arduino
59 Apps & Downs
De beste leer-apps
60 FAQman
Problemen opgelost
66 Uitsmijter
Windows 10-pc in je broekzak
67 Abonneeservice/Colofon Plus: volgend nummer
21 k 2016 k www.computeridee.nl
3
Als uw harde het laat Eerste Hulp Bij Crashes
In een ideale wereld gaat een harde schijf voor eeuwig mee. De realiteit is helaas anders en de kans is groot dat u een keer zult meemaken dat de harde schijf dienst weigert. Zodra dit gebeurt, is het zaak om de schijf zo snel mogelijk te vervangen. Hoe dit werkt en welke stappen u moet zetten voordat u dat kunt doen, leest u hier.
I
n theorie is het natuurlijk een eenvoudig verhaal: kast openschroeven, schijf eruit, nieuwe schijf erin, en klaar is Kees. Zo eenvoudig is het ook, ware het niet dat de nieuwe schijf geen besturingssysteem (Windows) bevat en dat al uw bestanden er ook niet op staan. Het is dus zaak om eerst het een en ander veilig te stellen voordat we de boel kunnen openschroeven. Overigens beschrijft dit artikel het proces voor het vervangen van een harde schijf in een desktop. In een laptop is het een heel ander verhaal: we raden u niet aan om dat zelf te doen.
Schijf kapot?
In theorie kan het zo zijn dat een schijf er van het ene op het andere moment volledig mee ophoudt. In
dat geval is er geen snelle oplossing en zult u de schijf naar een herstelbedrijf moeten sturen om te kijken of er nog iets te redden valt. Maar in verreweg de meeste gevallen zal de harde schijf eerst flink gaan haperen (soms zelfs met het nodige lawaai) voordat hij er de brui aan geeft. Windows 10 kan zelfs van tevoren aangeven dat er iets mis is met de harde schijf (hetgeen u onterecht het gevoel kan geven dat u tijd zat hebt om daar iets aan te doen, maar als Windows alarm slaat, is het zaak om zo snel mogelijk te handelen). Een kapotte schijf herkent u aan regelmatig terugkerende foutmeldingen (bijvoorbeeld dat bestanden niet geopend of weggeschreven kunnen worden), opstartproblemen met Windows, of aan het feit dat de
9Een harde schijf
heeft mechanische onderdelen. Dat maakt een defect soms hoorbaar voordat u er last van hebt.
schijf herhaaldelijk vreemde geluiden maakt. In het geval van dergelijke symptomen is het zaak om snel te handelen: een schijf die eenmaal kuren vertoont, houdt er namelijk vrij snel helemaal mee op.
Externe schijf of nas
Zeker in een tijd waarin externe harde schijven geen fortuin meer (hoeven te) kosten, raden we aan om áltijd uw bestanden op een externe schijf te bewaren. Waarom? Omdat, áls er iets met uw harde schijf gebeurt waardoor bijvoor-
Vernietigen
t
Een harde schijf vervangen in een desktop is eenvoudig, in een laptop iets minder.
10 www.computeridee.nl k 21 k 2016
In dit artikel laten we u zien hoe u zorgt voor een werkende situatie op een nieuwe harde schijf. Mocht u de inhoud van uw huidige harde schijf veilig hebben kunnen overzetten, vergeet dan niet om de oude schijf te vernietigen. Immers, u zou niet willen dat anderen uw schijf vinden en gaan neuzen tussen de bestanden die nog wél te herstellen zijn. We snappen ook wel dat u niet de president van de Verenigde Staten bent en dat u zich afvraagt waarom men geïnteresseerd zou zijn in uw bestanden, maar gegevensdiefstal is een flinke business waarin veel geld te verdienen valt, onderschat dit niet. Formatteren is overigens vaak niet genoeg, fysieke vernietiging is het beste. De gegevens bevinden zich op het kleine ronde schijfje, de rest van de schijf is niet zo boeiend.
Schijvendokter
schijf afweten … beeld Windows niet meer wil starten, u dan toch bij uw bestanden kunt. Hapert uw harde schijf, en hebt u geen externe schijf? Geen nood, het is nog niet te laat om die te kopen. Een nas (opslagmedium dat u kunt benaderen via het netwerk) is in veel gevallen een nog beter (en tegelijkertijd wel duurder) alternatief voor het opslaan van uw bestanden. Maar omdat u voor het installeren van een nas doorgaans uw pc nodig hebt, is het aanschaffen van een externe schijf de meest efficiënte en acute oplossing op het moment dat de pc (door de schijf) kuren heeft. Sluit de externe schijf aan op uw pc, en kopieer alle bestanden die u op de nieuwe schijf wilt gebruiken.
Zelfde versie?
9
Uw Windows-registratiecode is vrij eenvoudig te achterhalen met het gratis programma ProduKey.
Reservekopie maken
Windows bevat uitgebreide mogelijkheden voor het maken van een reservekopie. Het probleem is echter dat zo’n reservekopie eigenlijk alleen bedoeld is voor wanneer Windows softwarematig om zeep geholpen is en hersteld moet worden. Wanneer u Windows wilt herstellen naar een totaal andere schijf wordt het een stuk complexer. De reden hiervoor is dat niet iedere schijf evenveel opslagcapaciteit
We kunnen ons voorstellen dat u een crash als een mooi moment ziet om te upgraden naar een nieuwere versie van Windows. Voorheen moest u in dit geval de oude versie van Windows opnieuw installeren en van daaruit upgraden. Dat is gelukkig niet meer nodig. Wel is het zo dat u tot 29 juli 2016 met uw oude Windows 7, 8 of 8.1 de installatie kon starten voor een gratis upgrade naar Windows 10. Die actie is helaas afgelopen en op het moment van schrijven is het nog niet duidelijk of Microsoft eigenaren van een oude versie helemaal geen korting meer geeft bij een upgrade (wat we ons niet kunnen voorstellen) of dat u alsnog de installatie kunt starten, maar later iets moet bijbetalen voor activatie. de harde schijf) aan om te gaan voor een volledig frisse installatie, mét uiteraard de bestanden die u apart hebt gezet.
Windows-code achterhalen
9De reservekopie van Windows zal u in dit geval niet echt helpen, u
wilt namelijk naar een andere schijf herstellen.
heeft, en zelfs al is dat het geval, dan is de kans dat de nieuwe schijf precies dezelfde partities bevat als de oude praktisch nul. Technisch gezien is het overigens wel mogelijk: u zou de nieuwe schijf precies dezelfde partities (indeling) kunnen geven als de oude schijf en er is ook software waarmee u dit kunt doen, maar dat gaat voor de strekking van dit artikel iets te ver. We grijpen deze vervelende situatie (crash van
tEen externe harde schijf is wat ons betreft geen aanrader, maar een absolute vereiste.
Wanneer u Windows opnieuw wilt installeren, dan hebt u de registratiecode nodig van het besturingssysteem. Dit is de code die Microsoft nodig heeft om te weten dat u Windows legaal hebt aangeschaft. Als u Windows in de winkel hebt gekocht, dan vindt u deze code op de verpakking of in het mailtje met de digitale download. Hebt u een pc gekocht met Windows daarop, dan vindt u de code doorgaans op een sticker op de zijkant van uw systeemkast. Is dat niet het geval (vanaf Windows 8 is men hiermee gestopt om diefstal te voorkomen), dan kunt u de code achterhalen met een programma genaamd ProduKey (www.nirsoft. net). Zodra u het programma start, ziet u de registratiecode in beeld (overigens ook van Office als u dit 21k 2016 k www.computeridee.nl
11
Inloggen met Facebook?
Dit geeft u prijs! Bij veel websites is het mogelijk in te loggen met uw Facebook-, Googleof Twitter-account. Een handig alternatief voor een nieuw account aanmaken, want zo hoeft u niet nóg een gebruikersnaam en wachtwoord te onthouden. Daar staat tegenover dat u gegevens overhandigt.
H
et klinkt zo makkelijk: overal inloggen met dezelfde accountgegevens, ongeacht welke site. Op steeds meer websites kan het dankzij ‘sociaal inloggen’ ofwel inloggen met de gegevens van sociale netwerken als Facebook, Google+ of Twitter. Het is populair, blijkt uit onderzoek door Gigya. Zo’n 88 procent van de consumenten logt wel eens in op deze wijze. In een jaar tijd is dat aantal met 11 procent gestegen. Veruit het
OAuth vs OpenID
Voor het inloggen via sites van derden wordt over het algemeen opensource-protocollen gebruikt in de vorm van de OAuth- en OpenID. OpenID is er voor authenticatie. Het protocol regelt dat de gebruiker kan inloggen op een externe site zonder een apart account aan te hoeven maken. De bestaande inloggegevens van bijvoorbeeld Facebook worden gebruikt. OpenID is niet geschikt om informatie uit te wisselen tussen twee sites. Daar komt OAuth bij kijken, dat bestemd is voor autorisatie. De technologie geeft sites en apps van derden toestemming informatie op te vragen over een gebruiker.
24 www.computeridee.nl k 21 k 2016
tBij de digitale knipseldienst Blendle kunt u inloggen met Facebook
meest wordt Facebook gebruikt, al neemt het aandeel iets af ten gunste van Google+. Twitter, LinkedIn en Yahoo hebben slechts een klein aandeel. De vraag is of het verstandig is om in te loggen met deze accounts op sites van derden, want welke gegevens geeft u prijs?
Gebruiksgemak, maar wel tegen een prijs ... Voorbeeld
Welke informatie er wordt uitgewisseld verschilt nogal per sociaal netwerk. Verderop lopen we de verschillende netwerken langs. Om te beginnen richten we ons op Facebook, aangezien dit sociale netwerk het meest wordt gebruikt als dienst om mee in te loggen. Een externe website of app ontvangt standaard de volgende zaken van Facebook: gebruikersnaam of gebruikers-id, leeftijdsgroep, land en taal. Een gebruiker hoeft niet expliciet toestemming te geven. Alleen al het gebruik van ‘inloggen met Facebook’ is voldoende om deze informatie te overhandigen. Wil een externe site of app meer informatie? Dan is er wel apart toestemming nodig. Dat geldt bijvoorbeeld voor het uitwisselen van de volledige lijst met Facebook-vrienden. Door het overhandigen van deze lijst geeft u behoorlijk wat informatie prijs. Niet alleen van uzelf, maar ook van uw vrienden die er (vermoedelijk) niet om hebben
eVia de link
‘Opgegeven informatie bewerken’ kunt u voorkomen dat u te veel informatie deelt.
gevraagd opgenomen te worden in de database van een externe partij. Gelukkig moet u daar wel toestemming voor geven, voordat deze informatie wordt gedeeld. Toch blijft het goed opletten, want voor u het weet is de informatie gedeeld. Een voorbeeld hoe dit werkt. De online krantenkiosk Blendle kunt u gebruiken via Inloggen met Facebook. Zo krijgt Blendle informatie over allerhande zaken zoals leeftijd, geslacht en woonplaats. Wie niet uitkijkt, deelt ook zijn complete vriendenlijst. Dat kunt u voorkomen door te klikken op de link ‘Opgegeven informatie bewerken’ (zie afbeelding). Er verschijnt dan een lijstje met zaken die gedeeld zullen worden. Door hier wat vinkjes weg te halen voorkomt u dat Blendle meer over u te weten komt dan nodig is. Want waarom zou de dienst uw geboorteplaats, vriendenlijst, persoonlijke beschrijving en geboortedatum moeten weten? Bedenk bij het gebruik van ‘inloggen met Facebook’ dat het uitwisselen van informatie twee kanten opgaat. De externe site of app ontvangt informatie van Facebook, maar andersom kan Facebook ook gegevens ontvangen. Een voorbeeld:
Privacy als u op een externe website vaak artikelen leest over een bepaald vakantieland, zou Facebook vaker advertenties hierover kunnen plaatsen.
Gepersonaliseerd
Tot toe hebben we het vooral gehad over Facebook, maar ook Google staat erom bekend graag informatie van gebruikers te verzamelen. De
beide bedrijven hebben algemene voorwaarden waaruit dat duidelijk blijkt. Daarin staat dat de verzamelwoede zich niet beperkt tot de eigen site. Ook wat u op andere sites en in apps van derden doet, wordt in kaart gebracht. Het ‘inloggen met’ is daarbij een handig hulpmiddel, al is dat niet het enige. Facebook haalt bijvoorbeeld ook veel informatie uit de bekende ‘vind-ik-leuk’-knoppen. U komt ze tegen op veel websites. Het zijn in feite digitale spionnen. Iedere keer dat u zo’n knop ziet, ontvangt Facebook informatie over uw surfgedrag. Reuze interessante
informatie om uw profiel aan te vullen en zo meer advertenties te kunnen verkopen. Overigens hoeft u daarvoor niet ingelogd te zijn bij Facebook. Ook uitgelogd verzamelt de ‘vind-ik-leuk’-knop zaken over u zoals url, datum, tijd en ip-adres. Hiervoor plaatst Facebook een cookie op uw pc. De concurrentie (Google+, Twitter, LinkedIn) beschikt over vergelijkbare knoppen. Het verschilt wel per site hoeveel gegevens worden verzamelt. Google staat natuurlijk bekend om zijn verzamelwoede. Andere sites zijn minder actief op dat vlak. Vooral Twitter beschikt over relatief weinig informatie over zijn gebruikers. Die site lijkt daarmee een betere keuze om te gebruiken als inlogdienst. Grote vraag is: welke informatie geven de belangrijkste sociale media-sites prijs over u aan sites en apps van derden? Hieronder een overzicht.
Als u ervoor kiest om in te loggen via Facebook, kan een site of app veel informatie over u ontvangen. Het gaat om maximaal 43
Toestemmingen bekijken en intrekken A
ding met de app te verbreken is hier te vinden.
ls u uw sociale-netwerkaccounts gebruikt om in te loggen op sites of apps van derden is het verstandig te controleren of u niet te veel informatie deelt. Hieronder staat per dienst uitgelegd hoe dit gaat.
Scrol naar beneden en klik op ‘Apps en +1’s voor berichten beheren’.
9
Hier verschijnt de nu lijst met gekoppelde apps en sites.
9
Log in op Facebook met een desktopbrowser en klik via Menu naar Instellingen. Daar is in de kolom links een linkje naar Apps te vinden. Er volgt een lijst met namen van apps en sites die u toestemming hebt gegeven om in te loggen via Facebook. Even opletten, want ze verschijnen niet meteen allemaal. Via het linkje
logd bij deze site en uw activiteiten kan bekijken. Vaak zal hier ‘alleen jij’ staan en dat is
prima. Zo blijven uw gegevens beschermd. Door met de cursor over de dienst te bewegen, komt er een pennetje tevoorschijn. U kunt dan alle activiteiten verwijderen of naar Geavanceerde connectieinstellingen gaan. Met die laatste optie kunt u fijnmaziger instellen wat de app precies mag weten. Ook de mogelijkheid om de verbin-
Via Menu, Instellingen gaat u naar het submenu Apps. Daar vindt u de gekoppelde sites en apps.
GOOGLE+ Log in met een desktopbrowser op Google+ en klik in het menu op Instellingen. Onder Algemeen is het linkje Beheren te vinden. Na een klik verschijnt in een nieuw tabblad de pagina met Instellingen. Scrol naar beneden en klik op ‘Apps en +1’s voor berichten beheren’. U komt terecht in een lijst met gekoppelde apps en sites. Via Bewerken kunt u instellen wie kan zien dat u bent inge-
2
1
9Ga naar de instellingen van Google+ en klik bij Algemeen op het linkje
‘Beheren’.
3
9
21 k 2016 k www.computeridee.nl
25
The Pyramids
Het nieuwe schooljaar is weer begonnen. En hoewel u de schoolbanken allang ontgroeid bent, vinden wij dit een mooi excuus om u de interessantste kennis-apps te laten zien. Je (en u!) bent tenslotte nooit te oud om te leren …
S
cholieren en studenten kunnen hun hart ophalen aan apps en vooral digitale naslagwerken op de tablet. Of zelfs de smartphone, al gooit het wat kleinere scherm daar vaak roet in het eten qua gebruiksgemak en overzichtelijkheid. Wel is diezelfde smartphone handig om in te zetten als bijvoorbeeld geavanceerde rekenmachine of uitgebreid woordenboek. Hieronder zetten we de – wat ons betreft – mooiste, leukste en meest bruikbare apps op het vlak van leren en naslag op een rij. De nadruk ligt hierbij iets meer op iOS, omdat de ervaring leert dat de kwaliteit van iOSleer-apps over het algemeen wat beter is dan die van de Android-soortgenoten.
Ergens op de middelbare school komen ze langs: de Egyptenaren en hun piramides. Afhankelijk van de docent kan dit onderwerp uitdraaien op een ware ontdekkingstocht of een slaapverwekkende en vrijwel letterlijke verzanding in stoffigheden. Met de iOS-app The Pyramids (6,99 euro) – inmiddels als een klassieker te beschouwen – duikt u echt in de wereld van de piramiden. Ten eerste is er een (Engelstalig) tekstgebaseerd naslagwerk waarin alles over dit onderwerp terug te vinden is. Dan is er het virtuele plateau van Giza, waar u echt rond kunt zweven en een bezoekje aan en in de vele bouwsels en graftomben kunt brengen, met schitterend gedetailleerde graphics. Onderdelen zijn aanklikbaar, waarna uitleg volgt. U kunt ook gebruikmaken van een expert-tour.
Ancient Egypt 3D
Ook Android-gebruikers kunnen met de app Ancient Egypt 3D (6,49 euro) in de wereld van de piramiden duiken. Sterker nog: hiermee kunt u meer dan alleen het Giza-plateau te bezoeken: er is ook een schat aan informatie over andere locaties in het oude Egypte beschikbaar. Neem bijvoorbeeld het beeld van Abu Simbel, waar ook de redding uit het
28 www.computeridee.nl k 21 k 2016
Collins World Atlas Digitale alternatieven voor de onhandige papieren atlassen zijn een stuk praktischer om mee te nemen. Neem bijvoorbeeld dit iOS-exemplaar waarmee u – via in-app aankopen – niet alleen geografische kaarten kunt bekijken, maar bijvoorbeeld ook politieke kaarten of kaarten met informatie over energieproductie- en gebruik, communicatie, milieu, werelderfgoed, econiomie en meer. De add-ons kosten tussen de 0,99 en 1,99 euro, dus dat is te overzien. Het aardige is dat u na ‘atlasniveau’ nog verder kunt inzoomen naar veel gedetailleerdere kaarten; hiervoor wordt echter de kaarten-app van uw apparaat ingezet. Maar de wassende stuwmeer beschreven wordt. Vlieg rond in een uitgebreide 3D-wereld, of laat u door een gids rondleiden. Meer dan genoeg keuze! Wel geldt dat ook deze app voor
q
Struin als een ware ontdekkingsreiziger door het Giza-plateau, maar dan zonder risico op vervelende vervloekingen en Sahara-hitte.
e
Beleef het oude Egypte.
9
Deze interactieve atlas werkt veel beter dan zijn papieren equivalent en is bovendien gewichtloos.
overgang is naadloos en daarmee komt u met deze app verder dan welke traditionele atlas ook. Android-gebruikers kunnen als alternatief voor het welbekende Google Earth kiezen, of eventueel voor het gratis World Map Atlas 2016. mobiele begrippen gigantisch is: u hebt ergens op uw tablet of smartphone 2 GB aan vrije opslagruimte nodig. Tip met een griffel: een geheugenkaartje kan uitkomst bieden!
Kennis maken WorldABC
World Factbook
9
Zelfs als de teksten u niets interesseren, zijn deze antieke boeken nog altijd mooi om naar te kijken.
Famous Books
Voor iedere meer gevorderde student in geschiedenis of taal is de gratis app Famous Books (iOS) een pareltje. Hiermee is mogelijk wat normaliter nooit mag: zelf bladeren door onbetaalbare boeken van weleer. Het betreft hier (een deel van) de collectie van de Bayerische Staatsbibliotheek, dus een deel is Duitstalig. Maar ook liefhebbers van Latijn vinden er meer dan genoeg van hun gading. De doorgaans rijk geïllustreerde en handgeschreven boeken bieden een blik op het verleden en een verbinding met de mensen van toen. De scans zijn gemaakt in hoge resolutie en daardoor uitstekend leesbaar.
Topo Nederland
Een app die ook leuk is voor basisscholieren, bedoeld als hulpmiddel om Nederlandse plaatsen en provincies te leren. Het educatieve spel is gebaseerd op een concept dat we al kennen van héél vroeger (nl.wikipedia.org/ wiki/Topografie_Nederland). De huidige versie heeft qua achtergrond helemaal niks meer te maken met deze retro-app, maar het principe is wel vergelijkbaar: vlieg met een helikoptertje naar de opgegeven locatie om punten
Ook voor Android-gebruikers is er een mobiel ‘CIA-gidsje’ verkrijgbaar. Maker Olianet heeft het World Factbook genoemd. De gratis versie beschikt niet over kaartmateriaal en wat andere extraatje die wel in de betaalde Pro-versie (0,91 euro) beschikbaar zijn. De keuze is aan u voor welke variant u kiest. Het concept is verder hetzelfde als in de elders genoemde iOS-versie: heel veel feitelijke informatie over elk land in de wereld. Niet alleen voor scholieren handig, maar ook voor reizigers.
Desmos
Een grafische rekenmachine is een onmisbaar goed voor zo ongeveer iedere middelbare school en hoger. Normaal gesproken zijn die dingen – zeker als ze over een scherm van een beetje fatsoenlijke kwaliteit beschikken – aan de dure kant. Maar als u al een iOS of Android-apparaat hebt kan het ook gratis, met Desmos Graphing Calculator. Teken in een oogwenk grafieken, combineer grafieken van verschillende functies en check gelijk die vervelende snijpunten even. Dit is overigens een app die het op zowel een tablet als op een smartphone prima doet.
Deze app bevat de netjes up-todate gehouden content van het CIA World Fact Book. Nu kunt u deze informatie natuurlijk gewoon via uw browser bekijken (www.cia.gov/library/ publications/the-worldfactbook) of in zijn totaliteit downloaden (www.cia.gov/ library/publications/download), maar dit laatste werkt eigenlijk alleen prettig op een pc of laptop. Mooier is WorldABC (1,99 euro) dat volledig geoptimaliseerd is voor mobiel gebruik (iOS). Zoek en vind snel informatie over landen, inclusief alle cijfertjes betreffende economie, demografie, politiek en veel meer. Perfect voor aardrijkskunde, maar u haalt hiermee ook gelijk uw Engels weer op.
9
9
Handig voor zowel scholieren als reizigers.
Alle cijfertjes en basisinfo over elk land van deze wereld.
q
Teken grafieken en reken er lustig op los.
te scoren. Er zijn drie speelmodi beschikbaar: oefenen, tijdrace en meerkeuzevragen. De eerste twee opties zijn weer onderverdeeld in allerlei subcategorieën, waaronder dingen als hoofdsteden, kleine plaatsen, bezienswaardigheden, plaatsen per provincie of Cito-plaatsen. Leren wordt zo weer leuk en onthouden een stuk makkelijker. Los van Topo Nederland heeft dezelfde maker ook nog een serie andere topo-apps in de aanbieding. Ze kosten allemaal 3,99 euro (iOS) of 2,99 euro
(Android) en u kunt voor iOS kiezen uit onder meer Europa, USA, Duitsland, Canada en meer. Android-apps uit deze serie zijn wat dunner gezaaid, maar Europa, Frankrijk, China en Canada kwamen we wel tegen in Google Play. Deze Topo-apps doen het overigens óók uitstekend op de smartphone, zodat er altijd en overal geoefend kan worden.
q
Plaatsen en provincies leren is zo ineens een heel stuk leuker.
afbeelding = desmos.
21 k 2016 k www.computeridee.nl
29
17
Optimaal gebruik
Supertips voor Android
Het leuke van Android is dat het u de vrijheid biedt om alles aan te passen en in te stellen zoals u het wilt. Het doet in dat opzicht een beetje denken aan Windows op de desktop. Met deze tips helpen we u op weg naar een optimaal werkend toestel. 1. GOOGLE FOTO’S
3. GOOGLE CAST GEBRUI GEBRUIKEN
Natuurlijk gebruikt u uw smartphone om regelmatig foto’s te nemen. Met Google Foto’s hebt u er geen omkijken meer naar. Uw foto’s worden automatisch in uw online Google Drive-opslag geplaatst, zodat u ze altijd nog hebt – zelfs als u uw telefoon in de wc hebt laten vallen. U hebt uw foto’s direct bij de hand in uw browser op de pc (maar ook op uw andere Android-apparaten als uw tablet), wanneer u inlogt in de Google Foto’s-app. De app staat standaard geïnstalleerd op nieuwere Android-toestellen. Hebt u ’m nog niet, dan kunt u de app gratis uit de Play Store downloaden. Vergeet niet even de instellingen te doorlopen, zodat u geen foto-mappen overslaat en alleen foto’s uploadt via een wifi-verbinding om uw databundel te ontzien.
Met Google Cast kunt u filmpjes en liedjes direct via het grote tv-scherm of uw speakerset afspelen. Hiervoor hebt u een tv met Chromecast of smart-tv nodig, of een speaker met een bluetooth- of wifiverbinding. Wanneer u in een muziek- of video-app (zoals Play Music of Netflix) zit en er zijn beschikbare apparaten in de buurt, dan verschijnt rechts bovenin een cast-pictogram dat u herkent aan z’n rechthoekje met drie ‘signaalstreepjes’. Wanneer u hier op drukt, verschijnt er een lijstje met beschikbare apparaten waar u het signaal naartoe kunt casten. Dit is een handige manier om YouTube of Netflix op uw tv te kijken, Spotify op uw bluetooth-speaker af te spelen … het werkt zelfs met Google Foto’s, zodat u uw zelfgemaakte foto’s en video’s op het grote tv-scherm kunt tonen.
1
2. NOVA LAUNCHER Wilt u echt de baas zijn over uw eigen toestel, dan is de app Nova Launcher de moeite waard. U kunt hem gratis uit de Play Store installeren. Met Nova Launcher hebt u direct een heel nieuw startscherm en applicatie-overzicht. In de Nova Instellingen kunt u alles zo instellen zoals u zelf wilt, van het uiterlijk tot hoe snel uw toestel moet reageren. Bevalt Nova Launcher niet, dan kunt u eenvoudig terug naar hoe het was. Dat kan in de instellingen, maar u kunt ook Nova Launcher weer opzoeken in de Play Store en op verwijderen drukken.
46 www.computeridee.nl k 21 k 2016
2
3
4. TEMPERATUUR IN NOTIFICATIES Boven in het scherm van uw smartphone krijg u handige, essentiële informatie te zien. Zo staat rechtsboven een klok, ziet u of u verbonden bent met wifi, bluetooth of mobiele netwerken en krijgt u andere notificaties. Het zou ook best handig zijn als u hier de actuele buitentemperatuur te zien krijgt. Hier hebt u ook handige apps voor in de Play Store: 1Weather en Weather Timeline. De laatstgenoemde app is de beste, maar is wel een betaalde app (0,69 euro). Daarom gebruiken we in deze tip 1Weather. Wanneer u de app na het installeren start, ziet u meteen in de linkerbovenhoek de actuele buitentemperatuur, die hij op basis van uw locatie opzoekt. Deze temperatuur blijft altijd staan. Voor de gedetailleerdere weerinformatie kunt u altijd de app bekijken; door naar links te schuiven krijgt u steeds andere info te zien.
4
Android 8. KOPPELEN AAN DE PC
5. GOOGLE NOW Een handigheidje dat in Android ingebakken zit, is Google Now. Google Now geeft u actuele informatie op basis van bijvoorbeeld uw locaties, interesses en agenda. Zo kunt u actuele sportuitslagen krijgen, reisinformatie (naar huis, werk of bijvoorbeeld naar een afspraak uit uw agenda), interessante nieuwsartikelen en informatie over het weer. Er zijn verschillende manieren om bij Google Now te komen. Staat het al aan, dan merkt u dat u notificaties krijgt. Staat het nog niet aan, dan komt u er direct door de home-knop ingedrukt te houden (het rondje onderaan uw scherm, of de knop onder uw scherm). Door linksboven op het menuknopje te drukken, kunt u bij
5
U kunt uw toestel gewoon koppelen aan de pc en via de verkenner bestandjes heen en weer kopiëren. Als u uw toestel met een kabeltje met de pc verbindt, werkt het echter niet altijd direct. Zorg er dan voor dat uw toestel ontgrendeld is zodra de kabel is aangesloten. In nieuwe Android-versies moet u het toestel ook nog even in de mediaoverdrachtmodus zetten. Dit doet u door het notificatiepaneel naar beneden te vegen en de alleenopladen-modus te wijzigen.
Now-Kaarten de functie aanzetten en vervolgens al uw interesses en informatiebronnen instellen. Zo hebt u uw persoonlijke assistent altijd bij de hand!
9. AUTOCORRECT UITZETTEN
6. GOOGLE PLAY TEGOED VERDIENEN Deze tip is niet geschikt voor wie er een ongemakkelijk gevoel bij krijgt dat Google alles van u te weten probeert te komen. Het is echter wel een methode waar Google u direct beloont voor de informatie die u geeft, in de vorm van vragenlijstjes. Installeer eerst de app Opinion Rewards van Google. Vervolgens zal Google u zeer sporadisch een enquête sturen. Wanneer u een enquête hebt ingevuld, krijgt u wat geld op uw Google-account, dat u in de Play Store kunt uitgeven aan apps, boeken, films en muziek.
9
7. ZAKLAMP
7
Het is vooral een probleem voor mensen met een iPad of een iPhone, maar ook op Android kan autocorrect uw berichtjes en mailtjes verknallen. U moet diep in de instellingen om het uit te zetten. Ga hiervoor (in de instellingen natuurlijk) naar Taal en invoer en selecteer onder Toetsenbord en invoermethode het toetsenbord dat u gebruikt. Wanneer u uw toetsenbord hebt geselecteerd, kunt u vervolgens bij Tekstcorrectie terecht voor de autocorrect-instellingen. Door het schuifje bij Autocorrectie uit te zetten, worden uw woorden nooit meer ongemerkt aangepast.
10. VERSIE CONTROLEREN EN UPDATEN
6
Stiekem een ontzettend praktisch hulpmiddeltje van iedere smartphone: de flitser van de camera als zaklamp inzetten. Op veel nieuwere toestellen hoeft u hier niets voor te installeren: veeg het notificatiepaneel naar beneden en veeg dit vervolgens nogmaals naar beneden. Een overzicht met snelkoppelingen naar instellingen verschijnt, waaronder een knop om de zaklamp aan en uit te zetten. Hebt u deze mogelijkheid niet, dan kunt u hiervoor een appje installeren. Veel zaklamp-apps zijn echter berucht, omdat ze toegang willen tot uw data. Zoek daarom de app Privacy Flashlight eens op, een lichte, simpele zaklamp.
8
Vraagt u zich af op welke Android-versie uw toestel draait? Dat kunt u in de Instellingen vinden. Ga in het menu helemaal naar beneden naar Over de telefoon (of tablet). Hier ziet u de Android-versie. Bij Software-update kunt u tevens controleren of er een nieuwe update voor u klaarstaat, als uw toestel dat zelf nog niet heeft gemeld.
10
11. WHATSAPP BACK-UP Waarschijnlijk is de installatie van WhatsApp het eerste wat u hebt gedaan toen u uw nieuwe Android-toestel uit de doos haalde. Wilt u bij uw volgende toestel geen verlies van uw chatberichten en andere media, dan kunt u beter even de back-up aanzetten. Open hiervoor WhatsApp, ga naar de instellingen en kies Chat back-up. Hier kunt u aanzetten dat WhatsApp de gespreksgeschiedenis (inclusief foto’s en video’s) bewaart op Google Drive.
11 21 k 2016 k www.computeridee.nl
47