22 Slechts
€
29 september - 13 oktober 2020
W orkshops
Navigeer slim met een handheld-gps
3,85 GRATIS FILMSTUDIO
Monteer als een expert WINDOWS SNEL AAN DE SLAG
Eerste hulp bij opstarten
Voorkom tracking op uw mobiel Klembordbeheer met Clibor
Met professionele upgrades
SUPER-NETWERK
thuis
AIRDROP EN MAIL DROP
Soepel delen met de Mac
ALLEMAAL BEESTJES
De leukste
dieren-apps TOEGANKELIJKHEID
Werk makkelijker met Windows
Slipstreamen: Windows 1 automatisch installeren
02022
| 23 | 2017
8 718226 109118
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Inhoud
Inhoud 10
Windows sneller starten Duurt het erg lang voordat Windows opstart, of start het helemaal niet meer op? Dan is het de hoogste tijd om het besturingssysteem weer op het juiste spoor te zetten!
Professioneel monteren Het is echt heel leuk om zelfgemaakte videofragmenten te monteren tot een korte film. Dat kan gratis met het zeer uitgebreide DaVinci Resolve.
49
Datahonger M
ijn privacy is me veel waard. Het is bijvoorbeeld de reden dat ik de Google Assistent op mijn telefoon niet heb ingeschakeld, evenmin als het bewaren van mijn web- en app-activiteit. Dat zit dus snor, zou je zo denken, maar dat blijkt niet helemaal het geval. Als ik op mijn smartphone in Google Maps op zoek ga naar een adres, krijg ik in een moeite door een lijst voor ogen met adressen die ik eerder heb gezocht. Dat klopt niet met mijn idee dat ik ‘bewaren’ heb uitgeschakeld, maar hoe computeridee.nl
14 De beste huisdieren-apps Er verschijnen steeds meer slimme apps die maatwerk op het gebied van dierenverzorging bieden. We zetten de beste voor u op een rij.
36 Slipstreaming (deel 2) Creëer het ultieme Windows-installatiebestand. 46 Bestanden delen op de Mac Bestanden delen en versturen met Mac, iPad of iPhone. 49 Toegankelijkheidsfuncties Makkelijker computeren zónder beperking. 22
29 septemb
3,85
er - 13 oktober
Slechts
€
52 Word abonnee Kies zelf het abonnement dat het best bij u past!
Computeren zonder beperking Toegankelijkheidsfuncties helpen computeraars die kampen met zaken als slechtziendheid, dyslexie en fysieke beperkingen. Maar deze functies maken de pc ook beter voor iedereen!
dat nou precies zit, daar ben ik nog niet achter. Kennelijk heb ik ergens toch een vinkje laten staan, maar waar? Ik vraag me af waarom het zo ingewikkeld moet zijn. Waarom maakt Google (en al die andere dataverzamelaars) niet één knop waarmee je alle manieren van volgen en bewaren kunt uitzetten? Met daaronder voor degenen die sommige zaken tóch willen bewaren, wat subknoppen? Moet niet zo moeilijk te maken zijn, lijkt me. Zolang dat nog niet zo is, blijven we zoeken naar de beste manieren
10 Alles over booten Maak een eind aan al uw Windows-opstartproblemen. 14 Huisdierenapps Van training tot eerste hulp. 26 Videobewerken als een pro Gratis films monteren met alleskunner DaVinci Resolve. 30 Netwerk upgraden Een sneller én leuker netwerk met de juiste apparatuur.
34
Workshops 18 Trackers blokkeren Wapen u tegen apps en websites die u online volgen. 42 Op pad met een handheld-gps Energiezuinig navigeren. 58 Clibor Controle over uw klembord. 61 Qobuz Haal topgeluid uit uw speakers.
26
Deze editie
2020
Workshops
Navigeer met een slim handheld -gps GRATIS FILMSTUD
WINDOWS
SNEL AAN
Voorkom tracking op uw mobiel
IO
Monteer een expe als rt
DE SLAG
Eerste hulp bij opstarte n
Met profes
Klembord beheer Clibor met
sio
SUPER-N nele upgrades ETWERK th
uis
ALLEMAA
L BEESTJES
De leu
kste dieren-ap ps
AIRDROP
TOEGANK
ELIJKHEID
EN MAIL
Soepel delen met de Mac
DROP
Werk mak kelijker met
Windows Slipstream en: Window aut 1 om atisch ins tallerens | 23 | 2017
22 Cover
(EW).indd
02022
1
8 7182 26
109118
17-09-2020
om de dataverzamelaars de voet dwars te zetten. U leest er in deze editie alles over vanaf pagina 18. Veel lees- en doeplezier!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Trends en nieuwe producten 17 Hoe? Zo! Freeware besproken 22 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 23 Tips & Trucs Handige slimmigheden 40 Voor Nop De leukste gratis software 54 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 56 Wat app ik eraan? Apps thematisch besproken 62 FAQman Uw vragen beantwoord 66 Uitsmijter Snuffelfiets meet fijnstof 67 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
22 | 2020
3
09:59
Tekst Mark Gamble
Mailbus Zegt u he t maar! Geen smalfilm
Google weg
Ik heb via Computer Idee het boek ‘Digitaliseren’ van de Tech Academy besteld. Een leuk boek, net als eerdere uitgaves. Maar wat mij betreft dekt de vlag de lading niet. In het boek en op de cover staan een aantal 8mm-films afgebeeld. Ha fijn, dacht ik, dan krijg ik tips over het digitaliseren van smalfims. Helaas, in het hele boek is nergens iets te vinden over het digitaliseren van smalfilm. Dat vind ik een misser. Er worden verwachtingen gewekt die niet worden waargemaakt. Misschien als goedmaker een workshop in Computer Idee? En dan niet met een scanner van 400 euro of inleveren bij een speciaalzaak, maar goedkope praktijktips die je zelf kunt doen. Goed idee? Henk Gijsbers
Hoe verwijder je alle oude Google-accounts en maak je een nieuwe? Ik vraag dit omdat ik bepaalde apps wil downloaden. Robert Vrolijk
Hoewel we niet verantwoordelijk zijn voor de cursussen van de Tech Academy, is zo’n workshop als u voorstelt wel een prima idee! We hebben het naar de FAQman gestuurd, met de vraag of hij kans ziet hierover een bruikbare workshop te fabrieken.
Link in e-mail Wat vinden jullie hier nou van? Ik heb antivirussoftware van GData. Ik ben heel voorzichtig met het klikken op links in e-mails, je weet nooit wat erachter zit. En wie garandeert mij dat de e-mail komt van wie hij lijkt te komen? Voor de tweede keer, voorheen ging het automatisch via de app, stuurt GData een e-mail met de mededeling dat er een update beschikbaar is. Met een link erin naar een ‘stappenplan’. Ik klik er niet op! Ik ga naar de website en download de
4
22 | 2020
Een super8-camera uit het assortiment van Canon.
Omdat u niet precies duidelijk maakt wat u wilt met uw vraag, een ietwat algemeen antwoord: u hoeft niet al uw oude accounts te verwijderen, u kunt ook eenvoudigweg een nieuw Google-account maken (met een andere gebruikersnaam, dus) en daarmee inloggen. Wilt u toch uw accounts verwijderen, ga dan naar deze pagina waar Google alle voors en tegens op
laatste versie. Maar ik heb na de eerste mail, GData al verzocht zich te onthouden van e-mails met links erin. Desondanks kreeg ik er vandaag wéér een. Vind ik onbegrijpelijk. Ben ik te paniekerig? Te voorzichtig? Hans M. Roeper Je kunt online niet voorzichtig genoeg zijn, dus dat u niet klikt op een link in een mail is wat ons betreft volkomen terecht. De vraag is – u zegt het zelf in feite al – of de mails die u noemt inderdaad afkomstig zijn van
GData. Zo ja, dan zijn wij tegen die handelwijze. Zo nee, dan probeert een crimineel u in de luren te leggen.
Schri jf ons!
Wilt u reageren op een artikel uit Computer Idee? Dan kunt u dit mailen naar: mailbus@computeridee.nl Vergeet bij reacties op artikelen niet de editie te vermelden. Hebt u een leuk computeridee? Mail dan naar: idee@computeridee.nl
een rij heeft gezet: www.tiny. cc/googlefaq.
Vingers weg In Computer Idee nr. 19 staat een workshop luidsprekers bouwen. Hartstikke leuk. Behalve dan die foto op pagina 54 waarop te zien is hoe iemand met een cirkelzaag een plankje zaagt.
Mailbus
Die foto is helemaal fout. Niet alleen kun je op deze manier gemakkelijk een of meer vingers afzagen, ook kan het plankje aan de achterkant met een klap omhoog schieten, omdat er geen beveiliging boven het zaagblad en spouwmes aanwezig is. Weleens zo’n plank in je gezicht gehad? Liever niet. Mag het de volgende keer met meer aandacht voor de veiligheid? Ed Eichenberger Dank voor de tip, Ed. Bij nadere bestudering is het inderdaad heel gevaarlijk, zoals er op die foto gewerkt wordt. Gelukkig adviseren we in de tekst om de planken alvast op maat te laten
Zo streamt u overal in hoge kwaliteit! Wie zijn vingers wil houden, zaagt niet zo …
Met het cursusboek én de online cursus heeft streamen voor u geen geheimen meer.
zagen in de bouwmarkt of bij de houthandel. We houden onze lezers graag heel!
(Be)scheuren
Onze vaste tekenaar Erwin Suvaal stuit regelmatig op berichtjes die het verdienen om in een cartoon op de hak te worden genomen.
€ 69,90 voor
€ 39,95
Cursusbundel: Streamen
Bestel op techacademy.id.nl Interactieve online cursus Zelf aan de slag Inclusief cursusboek
computeridee.nl
22 | 2020
5
Tekst Randolf Bouwma
Nieuws Nieuwe producten, gadge ts en apps
TOP 5 monitoren
4K-
Onze collega’s van Kieskeurig.nl weten precies welke producten het meest gewild zijn, ook op tech-gebied. Deze keer: vijf van de populairste 4K-schermen van het moment.
LG 32UK550-B Formaat: 32 inch (81,2 cm) Responstijd: 4 ms € 327,19 Ingebouwde speakers: ja
Samsung LU32J590UQU Formaat: 31,5 inch (80 cm) Responstijd: 4 ms Ingebouwde speakers: nee
€ 489,-
HP U27 4k Formaat: 27 inch (68,6 cm) Responstijd: 5 ms Ingebouwde speakers: ja
€ 517,-
Dell UltraSharp U2720Q € 629,-
Meer informatie? www.kieskeurig.nl/monitor
22 | 2020
kaart brengen. Voor een uitgebreide analyse dient u (optioneel) een Fitbit Premium-abonnement af te sluiten; dat kost 75 euro per jaar. € 329,95 www.fitbit.com
Lenzen wisselen
Formaat: 27 inch (68,6 cm) Responstijd: 5 ms Ingebouwde speakers: ja
6
2020 is vanwege de coronapandemie voor velen een stressvol jaar. De mate van stress verschilt per persoon en de Fitbit Sense is een nieuwe wearable die hier – naast de gebruikelijke fitnessfuncties – inzicht in geeft. Leg uw handpalm op het scherm en de zogeheten EDA-sensor meet de ‘elektrodermale activiteit’ in uw zweet. Samen met zaken als een veranderende hartslag, lichaamstemperatuur en slaappatronen zou dit uw persoonlijke stressniveau in
€ 299,-
BenQ PD2700U
Formaat: 27 inch (68,6 cm) Responstijd: 8 ms Ingebouwde speakers: nee
Stresstest
De duurzaam geproduceerde Fairphone 3 uit 2019 heeft al een opvolger die luistert naar de naam Fairphone 3+. Het verschil zit ’m in de camera’s, die kiekjes schieten met een hogere resolutie. Kan het vorige toestel nu de afvalbak in? Nee, juist niet! Geheel volgens de groene principes van de Nederlandse fabrikant zijn de cameramodules ook als losse onderdelen te koop. Hebt u het toestel van vorig jaar en wilt u de camera’s upgraden, dan zijn ze eenvoudig te vervangen. De losse hoofdcamera (48 megapixel) kost 59,95 euro en de selfiecamera (16 megapixel) gaat voor 34,95 euro over de toonbank. € 469,–
Van horen zeggen Berichten in Facebook Messenger zijn voortaan naar maximaal vijf andere contacten door te sturen. Men hoopt dat nepnieuws zich nu minder snel zal verspreiden.
https://shop.fairphone.com
Echt waar! Over nepnieuws gesproken: Microsoft gebruikt AI om gemanipuleerde video’s voortaan beter te herkennen. Nieuwsorganisaties mogen de tool als eerste uitproberen.
Nieuws
Energie voor tien Wie geconcentreerd aan het gamen is, kan soms wel wat extra energie gebruiken. Speciaal voor deze doelgroep is er nu Spitfire Energy (Gaming Energy Powder). Met dit poeder mixt u uw eigen energiedrankje met toegevoegde vitaminen en mineralen, waarna u weer uren vooruit kunt. De Nederlandse bedenkers raden wel aan om het stimulerende drankje ‘bewust en met mate’ te gebruiken. Ter vergelijking: in één glas zit even veel cafeïne als in anderhalve kop koffie, en dat drinkt u beter ook niet aan de lopende band. De volledige ingrediëntenlijst vindt u op onderstaande website. Vanaf € 9,99
www.thisisspitfire.com
Geen gram te veel Een van de voordelen van ssd’s ten opzichte van traditionele harde schijven is dat ze een stuk compacter kunnen zijn. Dat geldt ook voor de Store’n’Go Mini SSD van Verbatim, die slechts 35 gram weegt. Ssd’s zijn ook erg rap en deze haalt een maximale overdrachtssnelheid van zo’n 625 MB/s. U hebt de keuze uit een variant met 512 GB of 1 TB opslagruimte, en het apparaatje wordt geleverd met een usb-a-naar-usb-c-opzetstukje. Vanaf € 74,99 www.tiny.cc/store-n-go
Laad het licht maar aan Het leuke aan de techniek voor draadloos opladen is dat het niet specifiek aan een traditionele lader gebonden hoeft te zijn. Zo kennen we bijvoorbeeld monitoren met wireless charging in de voet, en nu is er ook deze Artemis. Die laadt niet alleen smartphones en dergelijke draadloos op, maar
doet ook dienst als (led)lamp. En hij reageert op aanrakingen; met een simpele ‘touch’ wisselt u snel tussen drie helderheidsgradaties. De Artemis is nog niet in Nederlandse winkels te koop, maar wel in de webshop van de Britse ontwerpers. £ 34,99 www.groov-e.co.uk/artemis#!
Vleugels uitslaan De lancering van Samsungs eerste opvouwbare smartphone ging vorig jaar niet bepaald van een leien dakje, maar het bedrijf geeft niet op en brengt nu een verbeterde versie uit. Het scherm aan de buitenkant van de Galaxy Z Fold 2 is aanzienlijk groter, zodat er meer informatie op past. Ook het scharnier is aangepast, zodat zich daar geen vuil meer tussen wringt. De processor is sneller en de accu iets groter, maar de opslagruimte is gehalveerd naar 256 GB. De prijs gaat nog steeds alle perken te buiten, maar Samsung zou inmiddels ook aan een goedkopere ‘foldable’ werken. € 1.999,–
www.tiny.cc/galafold2
Uit de hand gelopen hobby De originele Game Boy stamt uit 1989 en nog altijd worden er spellen voor gemaakt, zij het zeer zelden en altijd vanuit de hobbyistenhoek. Where Is My Body? is zo’n game, speelbaar op de oorspronkelijke hardware. Het betreft een puzzelspel waarin u als afgehakte hand – denk Thing uit The Addams Family – de rest van uw lichaam zoekt. Dat er nog behoefte is aan dergelijke spellen bewijst de succesvolle crowdfundingcampagne; het streefbedrag van 4.000 dollar werd al bijna zeven keer overschreden. Retrogamers maakten gezamenlijk al 27.000 dollar voor deze game over. € 35,–
Verkeer(d) ingeschat De algoritmen van Google Maps zijn aangescherpt vanwege de door corona afgenomen verkeersdrukte. Het voorspellen van uw aankomsttijd is daardoor weer wat accurater geworden.
computeridee.nl
www.tiny.cc/gbbody
Zwarte bladzijde Liefst 90 procent van de Nederlanders is het ermee oneens dat Facebook afbeeldingen van Zwarte Piet verbiedt. Dat blijkt uit onderzoek van Radar.
Hallo? Iemand thuis? Het aantal Nederlanders met een slimme deurbel (met camera) is in twee jaar tijd verdubbeld naar een half miljoen, meldt onderzoeksbureau Multiscope.
22 | 2020
7
Kaarten op tafel Gamers keken reikhalzend uit naar de GeForce RTX 30-serie van Nvidia en nu de videokaarten onthuld zijn, stellen ze niet teleur. Door de nieuwe onderliggende architectuur boekte het bedrijf een snelheidswinst
Aanpassingsvermogen De Xiaomi Poco X3 NFC heeft een bijzonder scherm met een variabele verversingssnelheid, dat zich automatisch aanpast aan wat u met het toestel doet. De maximale refreshrate van 120 Hz zorgt voor extra soepele beelden bij mobiele games, maar biedt weinig voordelen bij stilstaande plaatjes zoals de foto’s in uw galerij. Door dan terug te schakelen naar een lagere snelheid (50 Hz) wordt energie bespaard en gaat de accu langer mee. Dankzij de capaciteit van 5.160 mAh is dit toestel trouwens sowieso niet snel leeg. Vanaf € 229,–
van zo’n 70 à 80 procent ten opzichte van de vorige generatie kaarten. De RTX 3090 is het paradepaardje, een kaart die zo krachtig is dat hij drie pci-express-sleuven inneemt. De instapkaart van dienst is de RTX 3070, hier
afgebeeld. De prestaties daarvan zijn ook een flinke verbetering (vergeleken met zijn voorganger, de 2070), maar u hoeft er minder lang voor te sparen. Vanaf € 519,– www.tiny.cc/rtx30
Familiegeschiedenis Drie welgemeende hoeraatjes voor Mario, want Nintendo’s mascotte zit 35 jaar in het vak! Dat levert dit mooie groepsportret op van de Mario-games van 1985 tot nu. Los van aanverwante spellen als Mario Kart en Mario Party, want dat zijn er inmiddels meer dan 250. Nintendo brengt dit jaar nog meer nieuwe Mario-games én heruitgaven van oude klassiekers naar de Switch-console.
www.mi.com
Dit gevaarte is de EW1536 Bureausteun van Ewent, een monitorarm voor twee beeldschermen tegelijk. Daar tilt u twee monitoren (tot 32 inch / 81,2 cm) mee de hoogte in en zo houdt u een netter bureau over. Zeker omdat u de kabels netjes achterlangs in de steun wegwerkt. De beeldschermen zijn op meerdere manieren te positioneren; het is zelfs een optie om een monitor te kantelen tot-ie helemaal verticaal staat. Controleer wel even of uw beeldschermen geschikt zijn om op te hangen; er zit dan namelijk een vesa-aansluiting achterop. € 44,99
www.ewent.com/ew1536
In het oog houden Een ander product dat gretig aft rek vindt op beveiligingsgebied, is de security-camera. Eén op de tien huishoudens heeft er intussen eentje in bezit.
8
22 | 2020
BRON: COMPUTERIDEE.NL (POLL)
Met open armen
Nieuws
W eb & App
Verdwijntruc
Naar de hand gezet De Logitech M190 Full-Size Wireless Mouse is – inderdaad – een draadloze muis, zonder flauwekul. Geen hippe ledverlichting of allerlei extra knoppen, maar terug naar de basis. Dat houdt de kostprijs ook bijzonder laag. Wel is deze muis speciaal gevormd naar grotere handen, zodat ook mensen met lange vingers er comfortabel mee kunnen muizen. Verbinding met een pc komt tot stand via een usb-receiver. De batterij vervangen hoeft zelden: op het meegeleverde exemplaar moet de muis het achttien maanden volhouden.
Valt u ook iets op aan deze ZTE Axon 20 5G? Inderdaad, geen selfiecamera aan de voorzijde! Dit is namelijk de eerste commerciële smartphone met een frontcamera ónder het scherm. Op deze manier wordt het beeld niet onderbroken door een rond gaatje of inkeping (notch) bovenin. Bijkomend voordeel: minimale schermranden, maximaal schermoppervlak. Mogelijk wordt dit net zo’n trend als hedendaagse vingerafdrukscanners, die zich nu vaak ook onder het scherm bevinden. De verkoop van dit specifieke toestel beperkt zich vooralsnog tot China. Circa € 270,– www.ztedevices.com
Video’s met uw smartphone zonder trillende beelden opnemen, ga er maar aan staan. Of investeer in een stabilisator als de OM 4 van DJI, het merk dat we ook kennen van de vele drones. Deze keer wordt uw toestel door een sterke magneet op zijn plaats gehouden. Terwijl u filmt, houdt deze gimbal de camera altijd recht. Daarnaast kent de app allerlei filmische trucjes. Laat deze gadget volautomatische timelapses en panoramabeelden maken of gebruik de SpinShot-modus, waarbij het beeld volledig om zijn as draait. Niet duizelig worden, hoor! www.tiny.cc/om4
computeridee.nl
www.netflix.com/nl/watch-free
D
e Nederlandse navigatie-app Flitsmeister wordt steeds intelligenter. Samen met Bosch ontwikkelde men een systeem om te waarschuwen bij spookrijders. Er wordt gecontroleerd of de beweging van uw voertuig overeenkomt met de toegestane rijrichting. Rijdt u zelf per ongeluk tegen het verkeer in, dan meldt de app dat, zodat u snel kunt omkeren. Andersom geldt dat u ook een seintje krijgt zodra anderen in uw buurt spookrijden. Zo helpt de applicatie u niet alleen snel, maar ook veilig naar uw bestemming.
H
Camera draait ... actie!
Slim bekeken Het streamen van fi lms en series gebeurt het meest op smart-tv’s van Samsung, becijferde marktanalist Strategy Analytics. Sony en LG volgen op de voet.
erder dit jaar stopte Netflix met het aanbieden van een gratis proefperiode. Daarvoor in de plaats heeft de streamingdienst nu een website ingericht waarop u enkele Netflix-series en zelfs hele films voor nop kunt kijken. U hebt niet eens een account nodig en het werkt gewoon vanuit de browser. Bij series betreft het overigens wel alleen de eerste aflevering; het is immers bedoeld als voorproefje. Als u wilt weten hoe het verhaal verder gaat, dan blijft een betaald abonnement nodig.
www.flitsmeister.nl
€ 14,99 www.tiny.cc/muis190
€ 149,–
E
Gezond 5G Volgens de Gezondheidsraad is er geen bewijs dat 5G schadelijk is voor de gezondheid. Meer onderzoek is gewenst om langetermijneffecten te controleren.
et tijdperk waarin Winamp op geen enkele pc ontbrak, ligt dankzij het succes van Spotify alweer een poosje achter ons. Maar weet u nog dat u voor deze audiospeler allerlei alternatieve skins kon downloaden om het uiterlijk ervan aan te passen? Iedereen kon ze maken en delen, wat dan ook massaal gedaan werd. Tienduizenden (!) van deze skins zijn nu verzameld in het Winamp Skin Museum. Gebruikt u Winamp nog en stuit u op een mooie skin, dan is-ie ook meteen te downloaden. https://skins.webamp.org
H
et laatste album van Kuifje stamt alweer uit 1976. Toch kent het personage van Hergé wereldwijd nog altijd veel fans, en die worden op hun wenken bediend met een nieuw mobiel puzzelspelletje: ‘Kuifje heeft ze op een rijtje’. Een klassieke drie-opeen-rij-puzzelaar, maar dan met Kuifje-personages en aanverwante verhaallijntjes. De game is helemaal naar het Nederlands vertaald en in principe gratis te spelen. Laat u alleen niet te veel verleiden tot optionele betaalde bonussen die het puzzelen makkelijker moeten maken. Gratis
Android
22 | 2020
9
Eerste hulp bij opstartproblemen s w o d in W t e m n e n egin Vlot(ter) b
U drukt op de startknop van uw pc en even later kijkt u tegen het vertrouwde Bureaublad van Windows aan. Dat is wat u verwacht en zoals het hoort. De praktijk is jammer genoeg soms weerbarstiger. U moet bijvoorbeeld twee minuten geduld oefenen of, erger nog: Windows start helemaal niet meer op. Met de tips en tools uit dit artikel zet u Windows weer snel en stevig op het juiste spoor. Tekst Toon van Daele
E
r gebeurt heel wat tussen het moment waarop u de startknop van uw computer indrukt en het Bureaublad van Windows verschijnt. Uw systeembios neemt het eerste deel(tje) van deze bootfase voor zijn rekening en daar hebt u als gebruiker niet zoveel invloed op. Het tweede deel bestaat enerzijds uit een systeeminitialisatie, zoals het laden van stuurprogramma’s en het opstarten van diensten, en anderzijds het voorbereiden van het Bureaublad en het uitvoeren van programma’s die automatisch mee opstarten (‘autostarters’). Optimaliseren en versnellen werkt vooral goed voor deze fase. Het eerste deel van dit artikel gaat over optimaliseren zonder hardwarematige ingrepen (zoals het vervangen van uw systeemschijf door een ssd). In het tweede deel staat wat u kunt doen wanneer u met een systeem te kampen krijgt dat niet meer wil starten. Een potje eerste hulp dus, en zoals wel vaker bij troubleshooten is dit onderdeel net iets pittiger.
10
22 | 2020
Optimaliseren
Opstarttijd meten We gaan eerst aan de slag met de gratis tool BootRacer (www.greatis. com/bootracer). Niet alleen kunt u hiermee nauwgezet de boottijden van opeenvolgende sessies meten, zodat u goed zicht krijgt op de tijdwinst na eventuele ingrepen, maar het programma bevat ook hulpmiddelen ter optimalisatie. Toegegeven, de interface van de tool oog nogal druk, maar na enkele dagen van analyse kunt u hem gerust weer verwijderen. Desnoods doet u dat met de extra grondige verwijdertool van de makers zelf, via de link Download BootRacer Uninstall op de website; een klik op de knop Complete Cleanup volstaat. Installeer Bootracer (laat bij voorkeur alle vinkjes staan aan het
1
einde van het installatieproces) en start het programma op. Zorg dat alle andere applicaties zijn afgesloten en klik op Full Boot Test en op Start Test, Yes. Start na de herstart BootRacer opnieuw op. U ziet nu hoelang het opstartproces duurde (afbeelding 1). Standaard voert BootRacer deze meting uit elke keer dat u Windows start. Dit schakelt u uit door bij Advanced, Options de optie Only once te selecteren.
Autostarters timen De totale boottijd is dus de som van de fases Windows Boot (systeeminitialisatie) en Desktop (Bureaublad en autostarters). De pre-bootfase (van het bios) kan BootRacer immers niet meten en logischerwijze negeert hij de wachttijd tijdens het intikken van het Windows-wachtwoord. Blijkt de Desktop-fase behoorlijk lang te duren (ook afbeelding 1), dan heeft dat wellicht te maken met het aantal of de aard van de autostarters. Voor meer feedback klikt u in BootRacer op Enable Control of op Startup Control en plaatst u een vinkje bij Disabled (dat vervolgens in Enabled wijzigt). Open hier het tabblad Enable Measuring Startup Time en zorg ervoor dat er een vinkje staat bij Enabled. Klik vervolgens op Restart your PC and Analyze Results. Tijdens de herstart zal BootRacer nu alle autostarters even uitstellen en die vervolgens een voor een weer starten. Ga opnieuw naar het programmavenster van BootRacer en klik onderaan op History, History of Executed Startup Programs. U ziet nu de exacte laadtijd van elke autostarter (afbeelding 2).
Autostarters beheren
Onze wat oudere laptop zet een niet bepaald indrukwekkende boottijd neer…
BootRacer beschikt over een beheertool voor autostarters waarmee u een en ander kunt bijsturen. Klik nogmaals op Startup Control in het hoofdvenster van BootRacer. De