23 Slechts
€
13 - 27 oktober 2020
3,85 DIGITALE HULPJES
BLIJF GEZOND Zelf samenstellen én bouwen
De ideale pc W orkshops
Deel foto’s op de Mac
IOS 14
De nieuwste functies EXCEL
EINDELIJK OVERZICHT
Geef Papier 1 kolom de pc in kleur Doe meer met uw router NAS, FTP, MEDIASERVER
1
| 23 | 2017
Muziekdiensten Is Spotify de beste?
Versleutel uw cloudopslag Automatisch back-uppen met jaBuT Videochatten met Jami 02023
8 718226 109118
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Inhoud
Inhoud 18
10
Deze editie
10 De ideale desktop-pc Complete pc’s voor de lichte en de intensieve gebruiker. 18 Zet die router aan het werk Ontdek de vele verborgen opties van uw router. 22 Online muziekdiensten Welke muziekdienst stoot het jarige Spotify van de troon? 30 Project digitaliseren Uw hele papierwinkel netjes geordend én weer vindbaar.
Doe meer met uw router Desktop-pc: kant-en-klaar of zelf samenstellen? Voor tal van doeleinden gaat er toch niets boven een desktop-pc. We vertellen u waar u op moet letten als u zo’n pc koopt en stellen twee complete systemen samen.
Workshops 14 Boxcryptor Dichtgetimmerde cloudopslag. 36 JaBuT Automatisch back-uppen. 39 Excel Geef één kolom een andere kleur. 45 MacOS Foto's Bewerken, delen en herkennen. 58 Videoconferentietool Jami Veilig en direct communiceren.
48
Chaos T
computeridee.nl
22
Lang leve Spotify? Spotify bestaat tien jaar in Nederland. Maar biedt de populairste online muziekdienst nog steeds de meeste waar voor zijn geld?
Wist u dat de beste weegschalen en bloeddruk- en thermometers werken met een app? Een overzicht van de interessantste digitale gezondheidsproducten van dit moment.
is. Ík weet namelijk (meestal) precies wat er ligt, maar het is en blijft rommelig. Digitaliseren bleek dé oplossing. Op gezette tijden pak ik een stapel en schuif alle briefjes, bonnetjes, rekeningen en wat al meer een voor een in de scanner. Het resulterende bestand krijgt een begrijpelijke naam en wordt op de juiste plek opgeslagen. Gaat het om een abonnement dat afloopt of een contract met eindige datum, dan plaats ik een herinnering in de digitale agenda, met een linkje naar het bewuste document. Dat
42 Veel nieuws in iOS 14 Privacy, design, vertalen, Siri en nog veel meer updates. 48 Gezondheidsaccessoires Apps en accessoires om uw gezondheid te monitoren. 52 Doe meer met uw browser Op ontdekkingstocht door Edge en Chrome. 28 Word abonnee Kies zelf het BLIJF GE ZOND abonnement De ideale dat het best pc bij u past! 23
13 - 27 oktober
2020
3,85
Slechts
€
DIGITALE
HULPJES
Zelf samenstellen én bouwen
Op uw gezondheid!
oen Dennis Gandasoebrata een aantal weken geleden met het voorstel kwam een workshop te maken over het digitaliseren van de administratie, was ik meteen enthousiast. Ik ben hier enige tijd geleden namelijk zelf op overgestapt en dat bevalt me uitstekend. Van huis uit ben ik wat makkelijk. Op elk bureau waar ik ooit aan heb gewerkt, vormde zich binnen de kortste keren een en soms zelfs meerdere stapels papier. Dat ziet er niet uit, hoewel het een georganiseerde chaos
34
Vaak heeft uw internetprovider uw router al voor u geïnstalleerd en geconfigureerd. Wel zo handig natuurlijk, maar ook zonde van al die extra mogelijkheden van dit veelzijdige apparaatje.
Workshops
IOS 14
De nieu functieswste
EXCEL
Geef 1 kolom Papier kleur de pc in Doe meer met uw rou ter EINDELIJK
NAS, FTP,
1
| 23 | 2017
OVERZICH
T
MEDIASER
VER
Muziekdi Is Spotify ensten de beste?
Deel foto’s op de Mac
Versleute cloudops l uw lag Automati back-upp sch met jaBuTen Videocha tten met Jami 02023 8 7182 26
helpt enorm om zaken tijdig te regelen. Spreekt u dit aan, mis dan vooral het stuk van Dennis niet, vanaf pagina 30. Ga ik ondertussen kijken op pagina 10, benieuwd wat dé pc van nu is. Veel lees- en doeplezier!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
109118
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Trends en nieuwe producten 17 Hoe? Zo! Freeware besproken 25 Tips & Trucs Handige slimmigheden 40 Voor Nop De leukste gratis software 51 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 56 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 62 FAQman Uw vragen beantwoord 66 Uitsmijter Weg uit uw internetbubbel 67 Abonneeservice/colofon Plus: volgend nummer
23 | 2020
3
? n e ll te s n e m a s f o Kant-en-klaar
Uw ideale desktop-pc Hoe fijn moderne laptops ook zijn, voor tal van doeleinden gaat er niets boven de ouderwetse desktop-pc. De voordelen zijn duidelijk: een groter scherm is beter voor uw ogen en nek, een beter toetsenbord en muis sparen armen en polsen, én een desktop-pc is veel makkelijker te repareren. In dit artikel bespreken we alle onderdelen waar u op moet letten voordat u een nieuwe desktop koopt, en stellen we twee complete systemen samen, waarmee zowel lichte als de meer intensieve pc-gebruikers aan hun trekken komen. Tekst Stephan Overbeeke en Nada Overbeeke
O
mdat desktop-pc’s de laatste jaren grote sprongen voorwaarts hebben gemaakt op het gebied van prestaties, hebben we het punt bereikt waarop zelfs relatieve instappers eigenlijk al voor de meeste gebruikers voldoen. Waar u voorheen voor fotobewerking of bescheiden video-editing al een stevige pc nodig had, kan dat tegenwoordig prima op een machine van minder dan 500 euro. Tenminste, als u de juiste machine(onderdelen) uitzoekt. Wij richten ons hier dan ook op de onderdelen waar u op moet letten als u een nieuwe pc in de winkel koopt, maar ook op het samenstellen van twee verschillende, kant-en-klare machines die u bij een lokale shop zou kunnen laten bouwen. De eerste machine die we samenstellen, is een alleskunner die razendsnel is in de meeste dagelijkse zaken.
10
23 | 2020
Denk aan browsen, Office-applicaties en zelfs het bewerken van foto’s. Een systeem dat, mits u geen al te gekke eisen stelt, vele jaren snel zal blijven. Omdat het nagenoeg geen meerprijs met zich meebrengt, houden we dit systeem extreem compact en aantrekkelijk voor plaatsing in de huiskamer. Voor sommige doeleinden is een high-end machine onvermijdelijk. Denk aan complexere projecten in Adobe Premiere, grafisch design, 3D-modellen en dergelijke. Voor die doelgroep richten we ons op een systeem met flinke rekenkracht en grafisch vermogen. Een systeem dat niet alleen alle zware applicaties aankan, maar ook nog eens uitbreidbaar of aanpasbaar is aan de hand van specifieke wensen. Nu, of in de toekomst. Zoekt u een pc specifiek gericht op het spelen van games: die komen volgende maand aan bod.
De processor Het hart van de computer is de processor. Met een goede processor kunt u jaren vooruit, een matige processor kan zelfs direct na aanschaf al voor frustraties zorgen. Laat hierbij bekende termen als ‘Core i7’ los en kijk naar het werkelijke aantal rekenkernen dat de processor te bieden heeft, en of een kant-en-klare machine geen vijf jaar oude processor probeert te verbloemen. Voor onze compacte alleskunner pakken we een Intel Core i3-processor met vier rekenkernen; dat is genoeg voor de nabije toekomst, ook voor wat fotowerk. Voor onze krachtpatser kiezen we voor de Ryzen 7 3700X-processor van AMD, een cpu met acht rekenkernen. Een processor die in zware taken sneller is dan de bekendere Intel Core i7, en dat voor een fractie van de prijs. Computers met minder dan vier rekenkernen raden we sterk af.
Hardware
Moederbord
Werkgeheugen Een systeem met onvoldoende werkgeheugen stort ook hard in wat prestaties betreft. Gelukkig is werkgeheugen in 2020 zo goedkoop geworden dat er geen goede reden is om er niet ruim voldoende van te plaatsen. Voor de meeste simpele doeleinden is 8 gigabyte eigenlijk genoeg, maar wij kiezen ook voor onze betaalbare alleskunner voor 16 gigabyte vanwege de meerprijs van slechts enkele tientjes. Zo weet u zeker dat u even vooruit kunt. We volgen dezelfde logica bij onze krachtpatser, waar we voor 32 gigabyte kiezen. Let ook op de snelheid van het werkgeheugen: vaak is dat 2666 of 3200 MHz. We kiezen voor beide systemen voor 3200 MHz, aangezien het in de praktijk niet of nauwelijks duurder is.
Koopt u een kant-en-klare pc, dan wordt er vaak niet over het moederbord gesproken, en mag u ervan uitgaan dat deze past bij de rest van het systeem. In onze eigen configuraties, dus als u een pc laat bouwen, is het echter wel belangrijk dat het moederbord bij de processor past. Let hierbij op of de socket van de processor en het moederbord overeenkomen. Het moederbord is verantwoordelijk voor de stroomvoorziening van onder andere de processor, dus een goede kwaliteit is zeker belangrijk.
Het vereist echter veel technische kennis om dit te kunnen herkennen; kennis die meerdere pagina’s uitleg zou vereisen. Wij hebben dan ook simpelweg twee geschikte opties van goede kwaliteit uitgezocht voor onze voorbeeldsystemen, maar als u twijfelt over een ander systeem, laat u dan informeren door een expert. U kunt zelf wel letten op de aansluitingen die het moederbord biedt – denk bijvoorbeeld aan het aantal usb-poorten, of dat er wifi op zit, mocht u dat nodig hebben voor de internetverbinding.
Behuizing De stalen doos om uw componenten heen lijkt niet het meest cruciale onderdeel, en daar valt eventueel op te bezuinigen. Een goede behuizing is echter fijner in gebruik. Zo kunnen stoffilters het onderhoud makkelijker maken, en een aantrekkelijke behuizing doet ook geen afbreuk aan uw interieur.
Voor onze alleskunner kiezen wij een supercompacte In Win Chopin, een strakke aluminium behuizing niet groter dan een broodtrommel. De keuze voor compact beperkt de uitbreidingsmogelijkheden, maar zorgt wel voor een systeem dat geen specifieke computerkast of ruimte op de vloer vereist. Voor een krachtpatser is een goed koelende behuizing juist belangrijk, want krachtiger onderdelen genereren meer warmte, en dat moet ergens heen. Een behuizing kunt u vrij kiezen, maar in onze selectie nemen we een chique, niet overdreven grote case van Fractal Design. Het oog wil tenslotte ook wat, en met deze Meshify-behuizing kopen we zowel goede koeling als mogelijkheden tot uitbreiding.
Bouw het zelf of laat het bouwen! Uw eigen desktop-pc in elkaar zetten is echt prima te doen. Het internet staat vol handleidingen en het risico is – zolang u goed leest en niets forceert – minimaal. Een kant-en-klare pc klinkt aantrekkelijker, maar die zitten vaak vol besparingen die de levensduur, geluidsproductie en ervaring niet ten goede komen. Vind u zelf bouwen toch eng? Laat uw pc dan assembleren door een bekende winkel. De meeste
computeridee.nl
grote (web)winkels vragen rond de 50 à 60 euro om een pc in elkaar te zetten. Zo kunt u een top-pc krijgen met de beste, recente componenten voor een goede prijs, en u profiteert van het feit dat u één aanspreekpunt hebt als er iets met een van de onderdelen mis blijkt te zijn. Zo is het net een kant-en-klare pc, maar dan beter … mét behoud van garantie op elk van de individuele onderdelen.
23 | 2020
11
r a a b d in v n e d n e Alles geord
Dag papiertjes! Bonnetjes, foto’s, losse krabbels: stiekem slingert er toch nog aardig wat papier rond in huis. Maar de koudere en donkere maanden zijn weer aangebroken: het ideale moment om al die papieren te digitaliseren. Zo kunt u alles geordend en daarmee makkelijk vindbaar bewaren. Digitaliseren lastig? Helemaal niet! Tekst Dennis Gandasoebrata
D
e telefoon is ideaal voor het snel digitaliseren van krabbels en andere losse papieren. Op het gebied van mobiele scanners is er een ruime keuze en er zijn ook vele andere handige tools die het u makkelijker maken. Digitaliseren is eenvoudiger dan u misschien denkt. We leggen het uit en kijken naar de handige applicaties die u hiervoor kunt gebruiken. Zo gaan we onder meer aan de slag met Office Lens, One Note, Foto’s en Plaknotities en we kijken ook naar de beveiliging en back-up. Papierstapels behoren hiermee voorgoed tot het verleden.
soorten bestanden vastleggen. Het is belangrijk om aan te geven wat u wilt vastleggen: op basis van uw keuze past Office Lens de nodige optimalisatie toe op de genomen foto. Kies tussen Whiteboard, Document, Visitekaartje en Foto. Weet u niet welk type document u digitaliseert? Dan kiest u voor het generieke Document. Open de app en bepaal vervolgens welk type document u wilt digitaliseren. In het voorbeeld erboven ziet u welke foto u maakt. Tik op de knop in het midden om de foto te maken. Een voorbeeld wordt getoond. Tevreden? Tik op Bevestigen. Wilt u de foto opnieuw maken, dan kiest u voor Annuleren. Tik op Gereed om de foto vervolgens op te slaan. Geef een titel op in het vak bovenin. In de sectie
Opslaan in bepaalt u bovendien hoe het document wordt bewaard. Zo kunt u het opslaan in de galerij, maar ook in een programma zoals OneNote en OneDrive.
Van beeld naar tekst Met Office Lens kunt u de tekst op het papier waarvan u een foto hebt gemaakt, ook omzetten naar getypte tekst. Voordelen daarvan zijn dat u de tekst kunt gebruiken in bijvoorbeeld een Word-document en u de tekst kunt doorzoeken. Maakt u een foto van een visitekaartje, dan kunnen de contactgegevens direct worden opgenomen in uw adresboek. Wilt u de tekst gebruiken? Kies dan in de sectie Opslaan in voor de optie Word (ocr-document). Ocr is de
Office Lens Op het gebied van mobiele scanners gaan we aan de slag met Office Lens van Microsoft. Deze app maakt gebruik van intelligente technieken om het eindresultaat te verbeteren. Zo wordt een schuin genomen foto van een document, automatisch geroteerd en schermvullend opgeslagen. Op die manier kunt u goed lezen wat er op het papier staat. Eenmaal alles gedigitaliseerd, is het natuurlijk ook belangrijk dat u alles goed beveiligt. Office Lens is beschikbaar voor zowel iOS als Android. U vindt de app in de appwinkels van beide platformen. Met de tool kunt u verschillende
30
23 | 2020
Versnipperen Digitaliseert u veel vertrouwelijke documenten, zoals papieren met fi nanciĂŤle of persoonlijke gegevens, overweeg dan om een papierversnipperaar in huis te halen. Nadat u de papieren hebt gedigitaliseerd, vernietigt u de papieren in de versnipperaar en kunt u alles met een gerust hart in de prullenbak gooien.
Digitaliseren
afkorting van optical character recognition: het herkennen van de tekst en het omzetten ervan. Tik op Opslaan. In het Word-document kunt u de tekst verder bewerken. Office Lens biedt de mogelijkheid om de foto op meerdere manieren te bewaren. Zo kunt u ervoor kiezen om hiervan een pdf-bestand te maken en tegelijkertijd de foto om te zetten naar getypte tekst in een Word-document. Plaats vinkjes naast de opties die u wilt gebruiken en klik op Opslaan.
Online back-up Voorkom frustratie en zorg voor een goede backup van uw digitale documenten. Een laagdrempelige en makkelijke manier is om gebruik te maken van een onlineopslagdienst, zoals Dropbox (www. dropbox.com) of OneDrive (www.onedrive.com).
1
Foto’s bewerken Bent u niet helemaal tevreden over de foto van het document? Het opnieuw fotograferen van uw papier is niet altijd nodig. U kunt de foto ook bewerken en hiermee geschikt maken om alsnog te gebruiken. In het hoofdscherm van Office Lens ziet u de reeks foto’s: tik op een foto om deze te openen en te bewerken. Vervolgens kunt u eenvoudige bewerkingen op de foto toepassen, zoals het kiezen van een filter om de zichtbaarheid te vergroten, het bijsnijden van de foto en het toevoegen van elementen zoals tekst. Klik op Meer om alle beschikbare bewerkingsopties te zien.
Goede structuur Het is belangrijk dat u nadenkt op welke manier u digitaliseert. Denkt u niet na over een goede opslagstructuur, dan gebeurt hetzelfde als wanneer er losse bonnetjes en papieren rondslingeren: u weet niet meer waar alles te vinden is. Voor een goede opslag kunt u grofweg uit twee routes kiezen. Bij de eerste besteedt u de nodige tijd aan het opzetten van een duidelijke map- en bestandsstructuur. Hiermee geeft u uzelf de mogelijkheid om gericht op zoek te gaan naar een document, op een manier vergelijkbaar met een archiefkast met losse mapjes. Tot een aantal jaren geleden was dit overigens ook de enige valide optie. Maar inmiddels zijn de zoekfuncties van onlineopslagdiensten en besturingssystemen zo krachtig, dat de noodzaak van een mappenstructuur niet altijd meer nodig is. U kunt er nu ook voor kiezen om te zoeken op bestandsnaam. Voorwaarde voor deze route is wel dat u de bestandsnamen beschrijvend opstelt, zodat computeridee.nl
ze ook naar voren komen wanneer u erop zoekt. Het document ‘Rekeningafschrift 2020.pdf’ is een minder goede keuze dan ‘Rekeningafschrift Privérekening 2020.pdf’, wanneer u er meerdere rekeningen op nahoudt.
Als u dat nog niet hebt gedaan, dan is het nu een goed moment om over te stappen op een wachtwoordmanager.
Wachtwoordmanager Eerlijk is eerlijk: hebt u nog papieren memoblaadjes aan uw muur of beeldscherm hangen met wachtwoorden? U zou niet de enige zijn, maar verstandig is het niet. Voor het digitaliseren van onze wachtwoorden maken we gebruik van een wachtwoordmanager. In deze kluis zijn uw wachtwoorden veilig opgeslagen.
Zorg voor een omgeving waarin u de digitale documenten kunt ordenen en opslaan.
Bovendien bieden ze vaak de mogelijkheid om zelf sterke wachtwoorden te genereren (afbeelding 1). We maken gebruik van het gratis en uitstekende KeePass, waarvan u de nieuwste versie vindt via www. keepass.info. Eenmaal geïnstalleerd, maakt u eerst een nieuwe database aan. Hierin worden de wachtwoorden opgeslagen. Kies Bestand en klik op Nieuw. Volg de stappen van de wizard om de database een naam te geven en de locatie te bepalen. Hierna vult u de database met de wachtwoorden, afkomstig van uw papieren notities en mogelijk andere bronnen, bijvoorbeeld een Excel-document. Kies Invoer, Invoer toevoegen of druk op Ctrl+I. Vul de velden met de aanmeldingsgegevens. Meldt u zich in de toekomst aan bij een nieuwe dienst? Verzin niet zelf een wachtwoord, maar laat KeePass er een voor u genereren. Standaard biedt KeePass al een wachtwoord aan in het gelijknamige vak. Bent u niet tevreden? Klik op de knop Wachtwoord genereren (herkenbaar aan het slotje) en kies Wachtwoordgenerator openen.
One Note: organiseren Voor het organiseren van geschreven notities die u hebt omgezet naar getypte tekst, of waarvan u een foto hebt gemaakt, zijn meerdere programma’s beschikbaar. Zo kunt u met EverNote (www.evernote.com) of OneNote (www.onenote.com) de digitale notities organiseren. Om slim gebruik te maken van zulke programma’s, is het nodig dat u de omgeving zelf inricht. Wij gaan aan de slag met OneNote, dat u gratis mag gebruiken en aantreft in de Microsoft Store (afbeelding 2).
2
23 | 2020
31
e m o r h C n e e g d E r o o d Op ontdekkingstocht
Doe meer met 2
U gebruikt uw browser waarschijnlijk dagelijks voor het bezoeken van uw favoriete websites. Maar wist u dat u met een webbrowser veel meer kan doen? Wat dacht u van het synchroniseren met uw telefoon of het bundelen van websites in een collectie? Ontdek wat er nog meer mogelijk is. We richten ons op de browsers Microsoft Edge en Google Chrome. Tekst Dennis Gandasoebrata
Microsoft Edge Collecties In Microsoft Edge kunt u gebruikmaken van zogeheten collecties. Hiermee kunt u websites of gedeelten daarvan, bijvoorbeeld een stuk tekst of een afbeelding, opslaan en later als één geheel weer opvragen. Klik hiervoor op Collecties, rechts naast de adresbalk, en kies Volgende totdat het hoofdvenster van de collecties verschijnt. Kies nu voor Nieuwe collectie starten. Geef de collectie een naam, bijvoorbeeld Zomervakantie. U kunt de bestaande pagina toevoegen via een klik op Huidige pagina toevoegen (afbeelding 1). Het is ook mogelijk om een deel van de inhoud van een pagina naar het vak aan de rechterkant te slepen. Zo kunt u een stuk tekst of een afbeelding opnemen in de collectie. Naast bestaande elementen kunt u aantekeningen maken binnen een collectie. Klik op de knop Opmerking
U kunt uw internetfavorieten synchroniseren tussen meerdere apparaten.
Websites kunt u als collecties opslaan en later weer gebruiken.
toevoegen en maak de notitie. Deze verschijnt vervolgens in de lijst met alle bronnen. Prettig aan de collecties is dat u de pagina’s en onderdelen hiervan ook kunt gebruiken in andere programma’s. Klik op de knop Meer opties (rechtsboven in het venster en herkenbaar aan de drie puntjes). Vervolgens kunt u de informatie versturen naar Excel, OneNote of Word. In hetzelfde menu vindt u ook de optie om alle pagina’s te openen: voor elk onderdeel wordt een nieuw browservenster geopend. Wilt u de informatie in een ander programma gebruiken? Kopieer dan de informatie en open die in het andere programma (kies Alles kopiëren).
1
52
23 | 2020
Favorieten Zorg ervoor dat uw favoriete websites altijd beschikbaar zijn: of u nu werkt op uw laptop, desktop of op uw telefoon. Edge biedt deze optie, maar die is standaard niet ingeschakeld (afbeelding 2). In Edge klikt u op uw profielfoto en kiest u voor Profielinstellingen beheren. Open de sectie Synchroniseren en klik op de knop Synchronisatie inschakelen. Vervolgens geeft u aan welke onderdelen u wilt synchroniseren: naast de websites kunt u uw internetgeschiedenis en bepaalde browserinstellingen ook meenemen naar andere apparaten. Zet in elk geval de schuif op Aan bij Favorieten. Wilt u dat ook de personalisatieopties worden meegenomen, zoals de website die standaard laadt bij het openen van de browser? Dan activeert u ook Instellingen. Ook het synchroniseren van persoonlijke gegevens, zoals adressen en wachtwoorden, is mogelijk. Daarmee worden onder meer formulieren automatisch ingevuld. Kies hiervoor voor Adressen en meer en Wachtwoorden. Bent u aan de slag gegaan met collecties? Kies dan voor Collecties, zodat deze ook op alle apparaten
Browser
uw browser beschikbaar zijn. Op dit moment werken de makers nog aan de optie om de internetgeschiedenis en geopende tabbladen te synchroniseren. Deze opties zijn al zichtbaar; zodra ze beschikbaar zijn, kunt u ze activeren.
Privacy voor alles Edge heeft een aardige hoeveelheid privacyopties aan boord. Zorg dat u ze optimaal hebt ingesteld. In het instellingenvenster kiest u voor Privacy, zoeken en service. Veel aandacht is besteed aan de trackingbescherming: met behulp van trackers kunnen websites achterhalen op welke manier u de website bezoekt en u onder meer gepersonaliseerde advertenties voorschotelen. Edge maakt onderscheid in drie beschermingsniveaus: Basis, Gebalanceerd en Strikt (afbeelding 3). Wij kiezen voor de laatste. Hiermee worden de meeste trackers geblokkeerd en wordt u niet meer lastiggevallen door gepersonaliseerde advertenties. Sommige websites werken alleen niet meer naar behoren bij deze bescherming. Merkt u dit op, maak dan gebruik van de optie om een uitzondering te maken. Klik op Uitzonderingen en kies voor Website toevoegen. Geef het internetadres op en kies Toevoegen. De website werkt hierna weer zoals het hoort.
Geen wachtwoorden In uw browser kunt u ervoor kiezen om wachtwoorden voor bijvoorbeeld internetdiensten te bewaren en eventueel automatisch te laten invullen. Hoewel deze optie aantrekkelijk klinkt, is het beter om hiervan geen gebruik te maken. Veiliger is het om een wachtwoordmanager te gebruiken. Hierin zijn uw aanmeldingsgegevens beter beveiligd. Voorbeelden van wachtwoordmanagers zijn Dashlane (www.dashlane.com), Keepass (www. keepass.info) en LastPass (www.lastpass.com).
Edge biedt veel privacyopties zodra u de browser sluit? Zo weet u zeker dat u geen sporen achterlaat en hoeft u niet telkens gebruik te maken van de InPrivate-modus. In de sectie Privacy, zoeken en service kiest u voor Selecteer wat u wilt wissen telkens wanneer u de browser sluit. Een overzicht verschijnt met onderdelen, waaronder Downloadgeschiedenis, Cookies en Afbeeldingen en bestanden in de cache. U kunt ook handmatig op elk gewenst moment gegevens wissen.
Op de hoofdpagina klikt u op de knop Kiezen wat u wilt wissen. Plaats vinkjes naast de onderdelen en geef bij Tijdsbereik aan tot hoever u terug in het verleden wilt gaan, bijvoorbeeld Afgelopen 4 weken of Afgelopen uur. Dat laatste is handig, als u heel specifiek wilt wissen over een bepaalde periode. Bevestig met een klik op Nu wissen.
Oude websites Bezoekt u nog websites die niet correct worden getoond in Edge, dan kunt u gebruikmaken van de Internet Explorer-modus (afbeelding 4). Hierbij wordt een compatibiliteitsweergave gebruikt, zodat de site wel goed werkt. In de sectie Standaardbrowser zet u de schuif op Aan bij Toestaan dat sites opnieuw worden geladen in de Internet Explorermodus.
Overstappen Voor nukkige websites kunt u de Internet Explorermodus aanroepen.
Hebt u een tijdje met Edge gewerkt en besluit u volledig over te stappen van Google Chrome of Internet Explorer naar Microsoft Edge, dan kunt u een groot deel van uw bestaande browsergegevens importeren. Voordeel hiervan is dat u zaken zoals
4
Wis wat u wilt Wist u dat u Edge privacygerelateerde onderdelen kunt laten wissen
3
Privacy voor alles: kies voor het meest geschikte profiel en bescherm uw gegevens.
computeridee.nl
internetgeschiedenis en -favorieten, standaardzoekmachines en andere persoonlijke instellingen niet opnieuw hoeft in te stellen in Edge. De optie om instellingen en gegevens uit andere browsers te importeren vindt u in het instellingenscherm in de sectie Profielen. Klik op Browsergegevens importeren. Geef hierna aan uit welk programma u de gegevens wilt importeren, bijvoorbeeld Chrome of Edge, en plaats vinkjes naast de onderdelen die moeten worden meegenomen. Tevreden met de selectie? Bevestig met een klik op OK. 23 | 2020
53
r e v r e s le a tr n e c r e d n Zo
Veilig en direct 2
Door de coronacrisis zijn we veel meer videoconferentietools gaan gebruiken, zoals Microsoft Teams, Google Meet en Zoom. Minder bekend is Jami, dat toch heel wat in zijn mars heeft. Deze tool is multiplatform, opensource en gratis. U kunt versleuteld communiceren via tekst, audio en video. En als de connectie er eenmaal is, verloopt alles zonder centrale server. Tekst Toon van Daele
J
ami heeft zijn wortels in de Linux-wereld, het is ook de opvolger van Gnu Ring. Maar inmiddels is Jami beschikbaar voor bijna alle andere platformen, zowel Windows, macOS, Android als iOS. De makers gaan vooral prat op het gedistribueerde concept. Dat houdt in dat de eigenlijke communicatie niet over een centrale server loopt en dat heeft enkele voordelen. Zo is er onder andere meer garantie op privacy (zeker in combinatie met de end-to-end-versleuteling op basis van tls 1.3), zijn er geen bandbreedtebeperkingen (hoogstens uw eigen internetsnelheid) en geen limieten op het doorsturen van documenten. Wilt u hier het fijne van weten? Kijk dan op www.jami.net voor de nodige feedback. Enige tijd geleden voegden de ontwikkelaars ook de ondersteuning voor high efficiency video coding toe. Die koppelt nu een hogere compressiegraad aan een betere kwaliteit. Kortom, Jami heeft best wel troeven in huis.
Geef een openbare gebruikersnaam op, zodat gesprekspartners u makkelijker kunnen vinden.
dows en Android. We beginnen met de eerste en dat blijkt een 64bit-versie te zijn. Controleer of uw Windows over de juiste systeemarchitectuur beschikt: open de Verkenner, klik met rechts op Deze pc en kies Eigenschappen. Als u bij Type systeem 64-bits besturingssysteem afleest, zit u goed. De installatie van de tool vergt nauwelijks meer dan één druk op de knop Install. Klik wel eerst even op Advanced als u een ander installatiepad wilt hebben dan het standaardpad \Program Files\Savoir-Faire\Linux\Jami. Tja, de tool weet zijn geprefereerde origine niet helemaal te verloochenen.
Installatie (Windows)
Jami is opensource, multiplatform en gratis
Op de website van Jami vindt u de knop Download Jami. Die brengt u naar een pagina met links voor diverse platformen. In dit artikel richten we ons op Jami voor Win-
1
Het kan even duren voor de tool lijkt te reageren, maar als het goed is kunt u die even later alsnog opstarten. Op een van onze testtoestellen verscheen wel de melding dat een herstart van het systeem nodig was (afbeelding 1).
Account Mogelijk moet u eerst uw pc even herstarten voordat u met Jami aan de slag kunt.
58
23 | 2020
Wanneer u Jami voor de eerste keer opstart, moet u eerst een account creëren. Kik dus maar op Create local account en vul een profielnaam in. Via het camera- of het map-icoon kunt u meteen een profielfoto toevoegen. Tenzij u alleen binnen uw eigen netwerk wilt communiceren laat u het vinkje staan bij Registreer een openbare gebruikersnaam. Vul ook hier een gebruikersnaam in en plaats
Workshop
communiceren 4
5
veiligheidshalve een vinkje bij Choose a password for enhanced security. Vul twee keer een stevig wachtwoord in en druk op Volgende (afbeelding 2). In het daaropvolgende venster drukt u op de knop Export, daarmee maakt u een veiligheidskopie van uw accountgegevens. Er zijn nog andere opties in het startvenster: Import from device, hiermee kunt u een eerder gecreëerd account op een ander toestel importeren, en Import from backup, hiermee haalt u uw accountgegevens van de eerder gemaakte back-up op.
Instellingen U kunt nu in principe al meteen naar contacten speuren, maar u kunt beter eerst de instellingen controleren en finetunen via het tandwielpictogram. Zorg alvast dat de knop bij Jami-account op Inschakelen staat. Hier leest u naast uw geregistreerde (openbare) gebruikersnaam uw zogenoemde ring-ID af. Met deze laatste kunt u zich eveneens bij gesprekspartners identificeren. In de rubriek Algemeen zet u de schakelknop bij Run on Startup uit als u niet wilt dat Jami automatisch met Windows mee opstart. Via een andere schakelknop is het mogelijk om bureaubladmeldingen voor Jami in- of uit te schakelen en de tool bij het sluiten te laten minimaliseren. Bent u van plan om documenten uit te wisselen, klik dan op het map-icoon om uw Downloadmap in te stellen. Enigszins verrassend: wanneer u Always record calls inschakelt, wordt uw gesprek opgenomen en bewaard in de map die u bij Opslaan in hebt ingesteld. Met een schuifknop legt u de opnamekwaliteit vast, van 0,1 tot 5 Mbit/s (afbeelding 3). In de rubriek Audio/video kiest u tot slot de microfoon en de luidspreker voor uw audiogesprekken, de webcam en het gewenste formaat, bijvoorbeeld 1280 x 720 [30 fps]. Eventueel zet u de schakelknop aan bij Enable
Controleer voordat u begint met een gesprek eerst de audioen video-instellingen.
3
computeridee.nl
4. Ook op uw mobiele apparaat moet u natuurlijk eerst een account creëren of importeren. 5. U kunt contacten zoeken of rechtstreeks toevoegen op naam, id of via qr.
hardware acceleration, zodat uw Jami ook van hevc kan gebruikmaken, als uw hardware dit ondersteunt natuurlijk.
Installatie (Android) Net als bij iOS vindt u de Jami-app ook voor Android in de officiële appstore, in dit geval de Play Store. De installatie hebt u zo voor elkaar en evenals bij Windows moet u eerst een account creëren. Tik op Een Jami-account aanmaken en vul bij voorkeur een nog niet eerder geregistreerde gebruikersnaam in (afbeelding 4). Bevestig met Choose username. Voor meer veiligheid zet u de schakelknop aan bij Choose a password to encrypt the account key on this device en vult u twee keer een wachtwoord in. Bevestig met Account aanmaken. Een alternatief is dat u uw account importeert vanuit een ander mobiel apparaat (Connect from another device) of dat u dat uit een geïmporteerd back-upbestand (standaard export.gz) ophaalt via Verbinden uit back-up. Het instellingenvenster in Android bereikt u via het knopje met de drie puntjes waarna u Instellingen kiest. De meeste opties spreken voor zich. Bij Geavanceerde video-instellingen kunt u onder meer de gewenste videobitrate en -resolutie instellen. Standaard is Jami zo ingesteld dat de app automatisch op de achtergrond actief is zodra uw systeem opstart, maar dat kunt u hier ook uitschakelen. 23 | 2020
59