GROEPSTEST
REVIEW
WATERDICHTE DRAADLOZE SPEAKERS
MICROSOFT SURFACE X PRO
MEI 2021
Draagbare luidsprekers die bestand zijn tegen stof en water
Windows-tablet met Microso -processor
VOOROP IN TECH VEILIGHEID EN PRIVACY: EEN VERLOREN STRIJD?
VEILIGHEID EN PRIVACY: EEN VERLOREN STRIJD? MULTIFACTOR-AUTHENTICATIE IS NIET ONKRAAKBAAR
DIY
RETRO GAMECONSOLE MET RPI
CONTROLE OVER JE GEGEVENS MET WEB 3.0
Speel klassieke games opnieuw!
PREVENTIESTRATEGIE TEGEN RANSOMWARE
Probleemloos
IJZERWAREN
7 WEBCAMS videovergaderen via Zoom, Microso Teams of Slack
HOE VEILIG EN NUTTIG IS EEN VPN?
ON THE MOVE
LUCHTSCHEPEN ZIJN TERUG!
WWW.PCMWEB.NL
Er zweven weer nieuwe zeppelins
KOPLOPERS BOTS Slimmer beleggen dankzij kunstmatige intelligentie 001_PCM0521 (JP).indd 1
PCM
nummer 5
mei 2021
€ 7,25
PC 02105
BP 8 7 1 8 2 2 6 1 0 2 2 1 8
25-03-2021 14:11
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Naamloos-1 1 Naamloos-1 1
20-8-2018 12-1-2021 09:33:10 15:53:12
VOORWOORD
STRIJD MET ENIGE REGELMAAT GAAT HET IN PCM OVER VEILIGHEID EN PRIVACY BINNEN HET DIGITALE DOMEIN. MAAR HOE RELEVANT IS DAT EIGENLIJK NOG, ALS KEER OP KEER BLIJKT DAT JE GEGEVENS NERGENS ECHT VEILIG ZIJN EN BIJNA NIEMAND BEREID IS OM TE KIEZEN VOOR DIENSTEN DIE JE BETAALT MET EURO’S IN PLAATS VAN DATA?
In het licht van het boven-
moeten verhogen. Allereerst die
staande is het moeilijk om
van multifactor-authenticatie.
niet cynisch of fatalistisch te
Zonder enige twijfel is dat een
worden. Toen ik jaren geleden
belangrijke aanvulling op het
internet-activist Rop Gonggrijp
gebruik van een simpel wacht-
vroeg voor een interview
woord, maar onkwetsbaar is het
over privacy weigerde hij
allerminst. De auteur beschrij
resoluut: “Privacy bestaat niet
diverse hackscenario’s. Het
meer”. Zelf heb ik hier al eens
andere artikel gaat in op de
geconcludeerd dat je online niets
betrouwbaarheid van VPN’s.
te zoeken hebt als je anoniem
Nemen alle aanbieders je privacy
wilt zijn en aan die zienswijze is
en beveiliging serieus genoeg?
niets veranderd. Maar ook vind
Hoe je technologie op een
ik nog steeds dat je niet bij de
totaal andere manier inzet
pakken hoe neer te zi en. Door
om je te beschermen lees je
het maken van de juiste keuzes
in de rubriek 10x Tech, die dit
en het nemen van passende
keer gaat over slimme sloten.
maatregelen zorg je ervoor dat je
Vervullen die binnenkort een
er alles aan hebt gedaan om de
sleutelrol? Ook een praktische
mogelijke schade te beperken.
insteek hee het artikel over
Het offline alternatief is voor
het voorkomen dat je ten
tech-adepten zoals wij geen
prooi valt aan ransomware.
optie. We kunnen dus maar
Met gezond verstand, enkele
beter de strijd aanbinden met
beveiligingstools en een
alles wat onze privacy en online
doordachte back-upmethode
zorgen dat web 3.0 privacyvriendelijker wordt
veiligheid bedreigt.
bepaal je een robuuste
dan het huidige internet. In dit nummer lees
Een van de grootste bedreigingen
preventiestrategie.
je wat de stand van zaken is.
is schijnveiligheid. Door het
Intussen wordt gewerkt aan
Met de nodige inspanning valt het tij hopelijk
valse gevoel van veiligheid ben
een internet dat beter is in-
nog te keren, de strijd is wat mij betre zeker
je minder op je hoede en maak
gericht om de belangen van alle
niet verloren!
je sneller fouten. Daarom staan
gebruikers beter te bewaken.
we in twee artikelen stil bij de
Meer decentrale opslag, betere
betrouwbaarheid van hulp-
versleuteling en bewaking van
Martijn Overman
middelen die je veiligheid zouden
authenticiteit moeten ervoor
moverman@reshi .nl
NR. 05 - MEI 2021
PCM05_p003-003_Voorwoord (SvW).indd 3
WWW.PCMWEB.NL
3
31-03-2021 11:30
INHOUD
BEVEILIGING EN PRIVACY
47 DOOR VERANDERENDE TOEPASSINGEN EN MOGELIJKHEDEN ZIJN ER DE LAATSTE JAREN BEHOORLIJKE PRIVACYBEZWAREN BIJGEKOMEN. MET DE JUISTE INZET VAN TECHNISCHE HULPMIDDELEN ZIJN DIE GELUKKIG REDELIJK IN TE DAMMEN.
48
62
DE STAAT VAN ... BEVEILIGING EN PRIVACY
ROBUUSTE PREVENTIESTRATEGIE TEGEN RANSOMWARE
Anno 2021 is veiligheid een veelkoppig
Voorkom dat cybercriminelen jouw data gijze-
monster dat soms maar lastig te grijpen lijkt.
len met een goede preventiestrategie. Gebruik
Jouw gegevens staan op allerlei systemen en
je gezonde verstand, wat extra beveiligings-
worden continu achter je rug om verzameld.
tools en een goede back-upmethode.
50
68
HOE VEILIG IS MULTIFACTORAUTHENTICATIE?
NOOIT MEER JE SLEUTEL KWIJT DANKZIJ SLIMME SLOTEN
Steeds meer apps en diensten nemen geen
Met een slim slot op de voor- of achterdeur is
genoegen met een aanmelding met slechts
je sleutel overbodig, zie je wie er thuiskomt en
een simpel wachtwoord of pincode. Maar is
weggaat, en laat je gasten binnen. Hoe veilig
een multifactorsysteem dan wel veilig?
is zo’n slot en wat zijn de aandachtspunten?
56
73
HOE WEB 3.0 GEBRUIKERS MEER CONTROLE GEEFT
Een VPN beloo je veilig en anoniem te laten
Web 3.0 zou de ongezonde relatie tussen de
interne en, wat om uiteenlopende redenen
consument en grote techbedrijven (die alle
fijn of belangrijk kan zijn. Helaas is gebleken
macht hebben wat betre het tracken van
dat lang niet álle VPN-partijen jouw privacy
jouw surf- en koopgedrag) moeten veranderen.
en beveiliging serieus nemen.
VERTROUW JIJ JE VPN?
4
PCM05_p004-005_Inhoud (EW).indd 4
31-03-2021 11:30
INHOUD
32
10
90
KOPLOPERS
REVIEW
MASTERCLASS
BOTS
Nieuwe Acer Aspire 5
Foutanalyse in Windows 10
Het Nederlandse BOTS gebruikt kunstmatige
De Acer Aspire 5 A515-56-55LT is een redelijk
Wanneer je problemen hebt met Windows,
intelligentie om namens jou te handelen in
compacte Windows-laptop van 15,6 inch met
is de kans best groot dat Windows je via zijn
cryptovaluta. De beleggingsapp wint aan
een volwaardig toetsenbord. Hij is grafisch
Logboeken een bruikbare indicatie gee over
populariteit en hee grootse plannen.
lekker vlot en hee een lange accuduur.
de mogelijke oorzaak van het probleem.
24
96
GROEPSTEST
MASTERCLASS
Waterdichte draadloze speakers
Nvidia Jetson Nano Developer Kit
We testen zes draagbare draadloze speakers
Kunstmatige intelligentie vraagt veel reken-
die bestand zijn tegen stof en water. Een
kracht, maar er zijn speciale processors die
aantal luidsprekers weerstaat zelfs een korte
deze berekeningen extra efficiënt uitvoeren.
onderdompeling in water. Hoe klinken ze?
Nvidia’s Jetson Nano is een speciaal computerbordje met zo’n processor. Onlangs kwam er een goedkopere versie uit. Aan de slag!
34
30
102
REVIEW
DIY
ReMarkable 2 Paper Tablet
Raspberry Pi als retro gameconsole
De Noorse fabrikant hee voor zichzelf de lat
Met de Raspberry Pi kun je geweldige
heel hoog gelegd met de reMarkable 2. Deze
netwerktoepassingen of een NAS bouwen,
‘paper tablet’ hee uitstekende hardware,
je huis aansturen of een simpele pc maken.
maar de so ware blij wat beperkt. Al kun je
Allemaal reuze nu ig, maar een retro game-
er extra community-so ware op installeren.
console bouwen, is natuurlijk nog veel leuker!
40
REVIEW
DUURTEST
Microso Surface Pro X
Apple iPhone 2020 SE
De Surface Pro X is een ultradunne 2-in-1
Apple had vorig jaar groot succes met de
Windows 10-tablet met een door Microso
kleine iPhone SE. Wij zijn de smartphone
ontworpen ARM-processor, gebaseerd op een
langdurig blijven gebruiken om hem te testen.
Qualcomm-chip. Wint-ie van de Intel-variant?
Is dit model nog steeds het kopen waard?
EN VERDER ... 6 BOOTSECTOR Geruchten en nieuwe producten
16 PRIVACYMEETLAT Trello
18 DE STANDAARD Thread
20 BINNENSTEBUITEN Apple AirPods Max
21 TECHHELDEN Gary Kildall
22 TECHBESPREKING Het boek Working Backwards
36 IJZERWAREN Webcams
44 ON THE MOVE Luchtschepen
78 CURSUS Zelf apps bouwen, deel 2
84 CHEATSHEET Sneltoetsen, codes en opdrachtregels
86 DRAADBREUK Netwerknieuws en -tips
107 COLOFON Lezersservice en abonnementen
NR. 05 - MEI 2021
PCM05_p004-005_Inhoud (EW).indd 5
WWW.PCMWEB.NL
5
31-03-2021 11:30
BOOTSECTOR
BOOTSECTOR AAN NIEUWS, GERUCHTEN, UITGLIJDERS EN NIEUWE PRODUCTEN IS ELKE MAAND GEEN GEBREK. IN BOOTSECTOR LEES JE DE DINGEN DIE ONS HET MEEST OPVIELEN.
#FAIL
CRYPTOMINERS BUITEN NVIDIA-KAARTEN UIT Nvidia maakte er een groot punt van bij de lancering van zijn nieuwe GeForce RTX 30xx- videokaarten. Ze zijn bedoeld voor gamers en niet voor speculanten die er cryptovaluta mee willen delven. De videokaarten zouden daarom technisch beveiligd zijn om ze nagenoeg ongeschikt te maken voor cryptomining. Vlak na de release van de kaarten, specifiek de
POLDERTECH
RTX 3060, bleek alleen dat Nvidia’s claim weinig
TECHWERELD TEGEN OVERHEID: LAAT ENCRYPTIE INTACT
voorstelde. De RTX 30xx-serie was (en is) nauwelijks verkrijgbaar, maar cryptominers plaatsten foto’s en video’s van rekken vol RTX-kaarten. Met name de RTX 3060 was in trek, vooral om ethereum te delven. Hoe kan dat?
Een brede coalitie van
bericht lezen. Verder nie
Het geeft de urgentie van
Het antwoord volgde een paar dagen later. Nividia’s
techbedrijven, privacy
mand, ook de chatdienst
de situatie aan.
technische beperking tegen cryptomining bleek
organisaties en maat
niet. Het bijzondere aan
De verklaring is opge
simpelweg een softwarematige limiet die ver
schappelijke instanties
dit initiatief is dat een
steld en gepubliceerd na
dween na het installeren van een speciale driver.
laat via een verklaring
bonte verzameling partij
dat de NOS begin maart
En die driver stond gewoon op Nvidia’s website.
weten tegen de over
en zich achter hetzelfde
meldde dat ambtenaren
Per ongeluk, meldde de fabrikant. De driver was
heidsplannen te zijn
standpunt schaart. Goog
achter de schermen
alleen bedoeld voor intern gebruik en werd snel
om de encryptie van
le, Facebook en Apple
werken aan plannen om
verwijderd.
chatdiensten te wil
willen encryptie net
mee te kunnen lezen
Uiteraard is de driver nog steeds op allerlei andere
len kraken. Via www.
zo graag behouden als
in versleutelde chatge
websites te downloaden. Nvidia moet dus een ande
stimuleer-encryptie.nl
internetproviders KPN,
sprekken. Op die manier
re manier verzinnen om de RTX 30xx-kaarten écht
roepen ze de overheid
T-Mobile en Vodafone,
zouden inlichtingendien
ongeschikt te maken voor cryptomining. Tot die tijd
op de huidige end-to-
privacyorganisatie Bits
sten het internetverkeer
blijven miners de kaarten op grote schaal inzetten
end-encryptie intact te
of Freedom, journalisten
beter kunnen tappen.
voor het lucratieve delven, waardoor de vraag naar
laten om de privacy en
vakbonden en technische
Het is op moment
de videokaarten erg groot is.
veiligheid van gebruikers
hoogleraren. Dat deze
van schrijven nog niet
Het aanbod is sowieso al zeer beperkt, omdat
te beschermen. Dankzij
uiteenlopende partijen
bekend of het nieuwe
Nvidia productieproblemen ervaart en de vraag
end-to-end-encryptie
zich samen inzetten voor
kabinet het plan in de
veel groter is dan het aanbod. Vermoedelijk kan de
kunnen alleen de ver
hetzelfde doel is nieuw,
prullenbak gaat gooien
fabrikant pas tegen de zomer aanzienlijk meer RTX
zender en ontvanger het
vertellen de betrokkenen.
of wil doorontwikkelen.
30xx-kaarten leveren.
6
PCM05_p006-009_Bootsector (JP).indd 6
31-03-2021 11:31
BOOTSECTOR
THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY ELKE MAAND ZIJN ER WEL BEDRIJVEN OF INSTELLINGEN DIE POSITIEF OF JUIST (ONBEDOELD) NEGATIEF IN HET NIEUWS KOMEN. WIE VIELEN ONS DEZE MAAND OP?
GOOD
BAD
UGLY
SAMSUNG GEEFT SMARTPHONES LANGER UPDATES
De gemeente Almere blijft
T-MOBILE DEELDE KLANTGEGEVENS MET CBS
Samsung heeft bekend-
ICT-fouten maken, met
Het Centraal Bureau voor
gemaakt dat al zijn
grote juridische en prak-
Galaxy-smartphones uit 2019 en
ALMERE BLIJFT ICT-FOUTEN MAKEN
de Statistiek (CBS) hoort
tische gevolgen. Onlangs bleek dat de
een onafhankelijk en neutraal onder-
nieuwer vier jaar beveiligingsupdates
gemeente onterecht e-mailboxen heeft
zoeksbureau te zijn, maar ligt nu onder
ontvangen. Dat was drie jaar. Wie een
verwijderd van tientallen oud-bestuur-
het vergrootglas van toezichthouders
moderne Samsung-telefoon heeft, kan
ders, waardoor hun e-mailverkeer voor
voor het schenden van de privacy van
dus onverwachts rekenen op een jaar
altijd weg is. Dit terwijl wettelijk is
T-Mobile-klanten.
langer beveiligingsupdates. Die lossen
vastgelegd dat het e-mailverkeer 25 jaar
Uit onderzoek van NRC blijkt dat het
ontdekte beveiligingslekken op in het
bewaard moet blijven.
CBS samenwerkte met T-Mobile om een
Android-besturingssysteem. Een toe-
De fout is te wijten aan een ICT-
algoritme te ontwikkelen dat de bewe-
stel is dus langer veilig te gebruiken.
bezuiniging van de gemeente en niet de
gingen en het verblijfsgedrag van Ne-
Samsung geeft geen reden voor het
schuld van de leverancier. Extra pijnlijk
derlanders kon meten op basis van de
verlengen van deze ondersteuning.
is dat de ICT-afdeling van de gemeen-
locatiedata van smartphones. T-Mobile
Als grootste verkoper van Android-
te geen back-ups had. De provincie
verstrekte niet-anonieme locatiegege-
smartphones maakt de fabrikant in
Flevoland riep Almere begin 2020 al
vens van klanten aan het CBS, dat de
ieder geval een goede sier. Concurre-
op het matje, omdat de ICT-werkwijze
data anonimiseerde. Klanten zijn hier
rende merken bieden namelijk twee of
van de gemeente in strijd was met de
nooit over geïnformeerd, en T-Mobile
drie jaar beveiligingsupdates aan.
wet. Zo gebruikte de gemeente destijds
en het CBS hebben de dataverstrekking
Het is nog niet bekend of zij Samsungs
nog 150 computers met Windows 7, dat
niet gemeld aan het Agentschap Tele-
voorbeeld zullen volgen. Apple geeft
geen beveiligingsupdates meer ontving.
com. Dat is (net als de privacytoezicht-
zijn iPhones vier tot vijf jaar beveili-
Een verbeterplan van 1,3 miljoen euro
houder Autoriteit Persoonsgegevens)
gingsupdates en kan dat makkelijker
moest de problemen oplossen, maar is
een onderzoek gestart.
doen, omdat het hardware en software
pas eind 2022 gereed.
Experts stellen tegenover NRC dat
in eigen beheer heeft. Samsung is van
T-Mobile en het CBS de privacywetge-
meer partijen afhankelijk en verkoopt
ving overtreden hebben. In dat geval
fors meer smartphonemodellen.
kunnen ze een boete verwachten.
NR. 05 - MEI 2021
PCM05_p006-009_Bootsector (JP).indd 7
WWW.PCMWEB.NL
7
31-03-2021 11:31
BOOTSECTOR
AANJAGER
APPELTJE TE SCHILLEN
BRAVE WERKT AAN EIGEN ZOEKMACHINE
APPLE BLIJFT MEGABOETES KRIJGEN Als een van de grootste en waarde
Apple bijna dagelijks verwikkeld
Je kent Brave misschien als privacybewuste browser,
volste bedrijven ter wereld is
in meerdere rechtszaken. De ene
zonder advertenties en tegen trackers. Binnenkort brengt Brave een eigen zoekmachine uit, gebaseerd op de kennis van Tailcat, een opensource-zoekmachine
TIJDLIJN
zonder persoonlijke tracking, en vrij van technieken van Google en andere grote partijen. Brave gaat Search aanbieden als gratis en opensource-zoekmachine met niet-gepersonaliseerde advertenties. Er komt ook een betaalde, reclamevrije versie. Wat die gaat kosten is nog onduidelijk. Het bedrijf belooft dat de zoekmachi-
30 JANUARI 2020
7 FEBRUARI 2020
2 MAART 2020 Apple betaalt 500
Apple moet het
Frankrijk legt
miljoen dollar
California Institu-
Apple een boete
aan Amerikaanse
ne je niet volgt, maar wel gebruikmaakt van de kennis
te of Technology
van 25 miljoen
iPhone-eigenaren
van gebruikers. Het wordt geïntegreerd in de Brave-
838 miljoen dollar
euro op omdat
omdat hun smart-
browser. De zoektechniek komt ook beschikbaar voor
betalen wegens
het iPhones lang-
phones bewust
andere zoekmachines.
inbreuk op een
zamer maakte via
vertraagd werden.
wifi-patent.
software-updates.
Wij zijn benieuwd hoe goed deze privacyvriendelijke zoekmachine wordt, ook in vergelijking met concurrenten als DuckDuckGo. Wanneer Brave Search precies uitkomt, is nog onduidelijk. Je kunt je inschrijven op de wachtlijst via www.brave.com/search.
RADEON RX 6700 XT
SMARTWATCH VOLGT
AMD-VIDEOKAART VOOR 1440P-GAMING
ONEPLUS 9 (PRO) TE KOOP OnePlus heeft de 9 en 9 Pro ont-
te koop in meerdere kleuren. Op
huld, zijn twee topsmartphones
onze zustersite Computertotaal.nl
AMD heeft een nieuwe video-
en wordt gepositioneerd als dé
voor dit jaar. De 9 start bij 699
lees je uitgebreide reviews van de
kaart uitgebracht, de Radeon
videokaart voor gamen op 1440p
euro en voor het instapmodel
smartphones.
RX 6700 XT. De adviesprijs is
met maximale grafische instellin-
van de 9 Pro betaal je 899 euro.
OnePlus komt binnenkort ook
489 euro, maar vanwege de
gen en ruim boven de 60 frames
Beide toestellen hebben in deze
met een smartwatch. Deze
slechte verkrijgbaarheid vragen
per seconde.
configuratie 8 GB geheugen en
OnePlus Watch heeft een 46mm-
(web)winkels veel hogere prijzen
Qua prestaties en prijs zit de
128 GB opslagruimte, en draaien
formaat, een oledscherm van 1,39
of kunnen ze de videokaart
videokaart onder de Radeon
op een Snapdragon 888-cpu.
inch en draait op een eigen bestu-
helemaal niet aanbieden. De
6800-serie, die mikt op 1440p-
Voor een meerprijs van honderd
ringssysteem. Het waterdichte
Radeon RX 6700 XT is gebaseerd
gaming op topniveau en 4K-
euro koop je de 9 (Pro) met 12 GB
horloge zou tot twee weken
op AMD’s RDNA 2-architectuur
gaming op instapniveau.
geheugen en 256 GB opslag.
meegaan op een acculading, heeft
De Radeon RX 6700 XT heeft een
De 5G-smartphones worden
veel gezondheidssensors en gaat
totaalvermogen van 230 watt, 12
geleverd met een usb-c-lader van
160 euro kosten.
GB geheugen, een PCIe4.0-inter-
65 watt, hebben een oledscherm
face en 192bit-geheugenbus. De
van 120 Hz en camera’s met
bandbreedte bedraagt 384 GB/s.
de Hasselblad-naam. De 9 Pro
De videokaart is AMD’s alterna-
heeft een groter scherm met een
tief voor Nvidia’s GeForce RTX
hogere resolutie, meer en betere
3060 Ti en 3070. Die zijn verge-
camera’s op de achterkant en kan
lijkbaar geprijsd en ook nauwe-
sneller draadloos opladen (50
lijks verkrijgbaar. Volgens AMD
watt tegenover 15 watt op de One-
doet de Radeon RX 6700 XT het
Plus 9). De toestellen draaien op
beter dan Nvidia’s kaarten, maar
Android 11 en krijgen twee versie-
onafhankelijke reviews plaatsen
updates en drie jaar beveiligings-
AMD’s kaart tussen die twee in.
updates. De OnePlus 9-serie is
8
PCM05_p006-009_Bootsector (JP).indd 8
31-03-2021 11:31
BOOTSECTOR
keer wint het, de andere keer
schijnlijk ‘ba erygate’. Apple
gebruiker, wat rechters over de
niet. Op jaarbasis betaalt Apple
gaf in deze zaak toe oudere
hele wereld een kwalijke zaak
ongelooflijk veel geld aan ver-
iPhones bewust langzamer te
vonden.
loren rechtszaken en schikkin-
maken via so ware-updates
Naar aanleiding van de nieuw-
gen (zonder de verplichting om
om te voorkomen dat de meer
ste gerechtelijke uitkomsten
schuld te bekennen).
versleten accu zou uitvallen bij
zet PCM de recentste juridi-
De bekendste rechtszaak van
intensief gebruik. Dit gebeurde
sche tegenvallers van Apple op
de afgelopen tijd is waar-
zonder toestemming van de
een rijtje.
16 MAART 2020
18 NOVEMBER 2020
19 MAART 2021
20 MAART 2021
De Franse overheid
Apple moet nog eens 113
Apple moet in de
In Brazilië moet Apple
beboet Apple met 1,2
miljoen dollar betalen
Verenigde Staten 308,5
2 miljoen dollar boete
miljard euro van-
in de Verenigde Staten
miljoen dollar betalen
betalen omdat het
wege concurrentie-
vanwege het vertragen
aan een ‘paten rol’
de iPhone 12 zonder
beperkende afspraken
van iPhones.
vanwege een iTunes-
oplader verkoopt.
met distributeurs.
patent.
CHERRY PICKING
GOEDKOOPSTE SONOS OOIT
DELL-LAPTOPS MET CHERRYTOETSEN
SONOS ROAM-SPEAKER VOOR BINNEN EN BUITEN
Dell introduceert de Alienware
De Alienware m15 R4 met Cherry
Sonos hee de Roam aan-
je het huis verlaat of weer
m15 R4, de eerste gamelaptop
MX-toetsenbord is honderd euro
gekondigd, zijn goedkoopste
thuiskomt, zodat de muziek
met toetsen van switchmaker
duurder dan de versie met een
speaker tot dusver. Hij kost
blij spelen. Ook kun je de
Cherry MX. De Alienware-laptop
regulier Dell-toetsenbord. Dell
179 euro, en is te koop in zwart
Roam verbinden met andere
gebruikt een mechanische switch
voorziet de laptop van een tiende
en wit. De speaker is water- en
Sonos-speakers voor multi-
met een 3,5mm-profielontwerp
generatie Intel Core-processor,
stofdicht (met IP67-certifi-
roomaudio.
en een toetsafstand van 1,8 mm.
een 15,6inch-scherm, Nvidia
cering), kan tegen een kleine
De Roam is geschikt voor
De toetsen produceren – volgens
GeForce RTX 30xx-videokaart en
val en gaat volgens Sonos tot
Apple AirPlay 2 en hee
marketingvideo’s van Dell – een
minstens 16 GB werkgeheugen.
tien uur mee op een accu-
één tweeter, één midwoofer
duidelijke klik en ondersteunen
Er zijn acht configuraties te koop
lading. Opladen kan via de
en twee H-klasse digitale
RGB-achtergrondverlichting per
vanaf 2200 euro.
usb-c-poort of door de Roam
versterkers.
toets.
verticaal op een draadloze
Dell en Cherry MX zeggen drie
Qi-oplaadmat te plaatsen.
jaar gewerkt te hebben aan het
Bijvoorbeeld die van je smart-
ontwikkelen van mechanische
phone.
toetsen voor een laptop. De
De speaker hee microfoons
merken beloven dat het toetsen-
voor spraakbesturing via de
bord getest is op vij ien miljoen
Google Assistent en Ama-
aanslagen per toets.
zon Alexa. Je verbindt de Roam via de Sonos S2-app, en kunt muziek luisteren via bluetooth en wifi. Handig is dat de speaker automatisch wisselt tussen die twee als
NR. 05 - MEI 2021
PCM05_p006-009_Bootsector (JP).indd 9
WWW.PCMWEB.NL
9
31-03-2021 11:31
BOTS
Koplopers RENS BLOM
BELEGGINGSAPP BOTS HEEFT GROTE PLANNEN
10
PCM05_p010-015_Koplopers - BOTS (ER).indd 10
31-03-2021 11:31