Preview SHUTR 4 by Reshift

4 2016 PRIJS € 9,95

.PHOTO NR 4 2016

196 PAGINA’S INSPIRATIE

FINANCIERING VOOR FOTOGRAFEN Nieuwe trucs om geld te verdienen

DE 10 INVLOEDRIJKSTE MANIPULATORS MEESTERS IN DE MODE

100 jaar Voguefotografie

MET GEVAAR VOOR EIGEN LEVEN

De zin van oorlogsfotografie

WWW.SHUTR.PHOTO

PORTFOLIO’S DIE DE WERKELIJKHEID OP ZIJN KOP ZETTEN

EIGEN WERELD Fotografen die hun foto verbouwen

werk in uit voering

Werk in uitvoering

EEN FOTOPROJECT BEGINT MET EEN IDEE. DAARMEE GAAT DE FOTOGRAAF AAN DE SLAG EN GAANDEWEG NEEMT ZIJN SERIE VASTE VORM AAN. EEN TUSSENBALANS VAN DRIE LOPENDE PROJECTEN. Door Joni Hendrix

LAND AAN DE NOORDZEE Bert Spiertz

arenlang werkte Bert Spiertz in het buitenland als documentaire fotograaf, maar drie jaar geleden besloot hij een fotoserie over Nederland te maken. “Ik maakte geregeld documentaires in het buitenland, zoals Faces of Myanmar en Tanger naar Teheran. Ik bevond me in vreemde omgevingen en was al snel verwonderd over alles wat ik zag. Dit probeerde ik in beeld te brengen. Maar het leek me ook een keer leuk om met diezelfde verwondering naar Nederland te kijken. Ik raak altijd geïnspireerd door kuststreken, dus was het voor mij een logische keuze om de Noordzeekust als thema te kiezen.”

De Noordzeekust is voor veel Nederlanders bekend terrein. Het is ook een plek waar fotografen graag komen. Een gewaagde keuze of toch niet? “Ik kan niets laten zien wat voor veel mensen nieuw is. Daarom maak ik foto’s die een ander beeld laten zien, de Noordzeekust door mijn ogen. De kijker verrassen, dat vind ik belangrijk.” Als voorbeeld noemt de fotograaf een foto van Scheveningen. “Bij deze badplaats denkt iedereen waarschijnlijk aan zon, zee, strand en drukte. Ik fotografeerde een rotonde met op de achtergrond het strand en de zee. Het had net geregend. Als je aan Scheveningen denkt, denk je zeker niet aan dit beeld. Ik wil clichés vermijden.”

‘IK WIL CLICHÉS VERMIJDEN.’

In totaal is de Noordzeekust 353 kilometer lang. Bert brengt dit hele gebied op zijn manier in beeld. Als hij mensen vertelt dat hij met dit project bezig is, krijgt hij vaak de reactie: “Van de Noordzeekust kun je hele mooie foto’s maken.” Maar dat is niet wat de fotograaf wil. “Ik maak geen mooie serie van de kust. Ik wil de enorme variëteit van de Nederlandse kust laten zien. Daarom fotografeer ik kustlandschappen met inbegrip van havenbekkens, industrie, waterwerken en toerisme.” Momenteel is Bert op zoek naar een manier om een boek uit te geven. www.landaandenoordzee.nl

werk in uit voering

CREATIVE DOG GROOMING Mariska Kerpel

‘HET IS EEN KWETSBARE EN CONTROVERSIËLE INDUSTRIE.’

uh, een hond die op een panda lijkt?! Deze bijzondere ontdekking was het begin van het fotoproject van Mariska Kerpel over creative dog grooming. “Op het internet zoek ik geregeld artikelen, documentaires of filmpjes over

.PHOTO | NR.4 | 2016

onderwerpen die mij interesseren. Tijdens mijn research merkte ik een gekleurde hond op. Dit vond ik zo fascinerend dat ik wilde weten wat het precies was en waar het vandaan kwam. Na wat onderzoek kwam ik bij creative dog grooming uit. Dit is een

trend die zich voornamelijk in Amerika afspeelt. Hondentrimmers verven, knippen en stylen hun honden met extreme creaties als resultaat. Het is een miljardenindustrie en er worden veel competities georganiseerd. In Hershey is de grootste competitie van Amerika. Na maanden onderzoek wist ik het zeker: hier moet ik naartoe!” Het was nog even spannend of ze van de organisatie toestemming kreeg om het vierdaagse evenement in Hershey te fotograferen. “Het is een kwetsbare en controversiële industrie, maar ik heb al vaker controversiële onderwerpen behandeld. Ik had maandenlang via e-mail en telefoon contact met groomers en organisatoren van het evenement.” Uiteindelijk kreeg ze toestemming en mocht ze met al haar nieuwsgierigheid en enthousiasme afgelopen september naar Amerika. Eenmaal in Hershey aangekomen ging Mariska diezelfde avond nog op bezoek bij een deelnemer aan de competitie. “Ik had al veel gekleurde honden op internet gezien, maar het was een bijzondere ervaring om ze daadwerkelijk in het echt te zien.” Ze had niet veel tijd om hiervan bij te komen, want ze moest haar reportage in vier dagen schieten. Hiervoor gebruikte ze een analoge Bronica. Ook filmde ze haar ervaringen. “Zowel in mijn foto’s als in het filmmateriaal observeer ik deze subcultuur om te onderzoeken en te begrijpen wat de reden is tot het beoefenen van dit beroep.” www.mariskakerpel.com

oeuvreportfolio

William Ropp

DE SCHADUW BEELDHOUWER Velen noemen hem geen fotograaf, maar een artiest. Fransman William Ropp heeft een unieke stijl van portretteren, waarbij zijn spel van schaduw en licht ongeëvenaard is. Zijn werk laat elke keer weer een indruk achter. Zo ook zijn laatste aanvulling uit Ethiopië. Door Jorrit Dijkstra

oeuvreportfolio

William Ropp

.PHOTO | NR.4 | 2016

oeuvreportfolio

Le Turk

LEVENDE STRIPHELDEN Een absurd circus vol buitengewone karakters vormt de basis voor het werk van de Franse fotograaf Le Turk. Hij werkt onder een pseudoniem, omdat alleen zijn alter ego dergelijke creaties tot leven kan laten komen. Maar hoe vreemd het misschien ook is, zijn werk is niet onrealistisch. “Dit is mijn visie op de wereld waarin wij leven.” Door Jorrit Dijkstra

RECHTERPAGINA:

Credo, 2016

oeuvreportfolio

Le Turk

.PHOTO | NR.4 | 2016

oeuvreportfolio

Benjamin Von Wong

EPISCH De werken van Benjamin Von Wong laten zich het beste omschrijven als spectaculair, extreem en, in zijn eigen woorden, episch. De jonge fotograaf deinst er niet voor terug om een model vast te binden op de bodem van een meer of een fotoshoot uit te voeren in een vulkaan. â&#x20AC;&#x153;Ik wil iets maken dat beter is dan de werkelijkheid.â&#x20AC;? Door Thomas Kouveld

oeuvreportfolio

Benjamin Von Wong

Uit de serie Beauty and the Beast.

.PHOTO | NR.4 | 2016

achtergrond

Kunstzinnige fotografen

FOTOGRAFIE EN KUNST

COMBINEREN Door Jorrit Dijkstra

is het toverwoord

Voor sommige fotografen is het maken van een foto niet genoeg. Ze gebruiken verschillende lagen, voegen beelden samen of maken krassen op een glasplaat. Anderen steken hun onderwerpen in zelfontworpen kostuums, gebruiken bodypaint en versieren hun foto’s met bladeren. Deze kunstzinnige fotografen verrijken het medium. De mogelijkheden zijn eindeloos.

et combineren van fotografie met andere kunstvormen is niet nieuw. Amerikaan Ed Ruscha doet dit met de schilderkunst al sinds de jaren zestig. Genoeg hedendaagse kunstenaars combineren hun fotografie met getekende illustraties of grafisch design. Maar er zijn ook fotografen die een stap verder gaan en hun fotografie combineren met de meest uiteenlopende kunstvormen. Hoe ze soms op het idee komen, is net zo verrassend als het resultaat.

Krassen Neem bijvoorbeeld Henri van Noordenburg die al een hele tijd in Australië woont. Toen hij tien jaar geleden zijn foto’s bij verschillende galerieën probeerde te slijten, kreeg hij telkens nul op het rekest. Galeriehouders vonden zijn werk niet origineel genoeg. Dus moest Van Noordenburg met een nieuw idee komen. Voor zijn postdoctorale opleiding deed hij onderzoek naar de stolen

achtergrond

Kunstzinnige fotografen

The Real Thing, Coca-Cola, 2012

.PHOTO | NR.4 | 2016

achtergrond

Kunstzinnige fotografen

generation. Deze groep bestaat uit kinderen van Aboriginals die door de Australische overheid gedurende de eerste helft van de twintigste eeuw bij hun ouders werden weggehaald om opgevoed te worden door Europese gezinnen. Tijdens het bekijken van foto’s van deze kinderen kwam hij op het idee om elementen weg te krassen. Het effect verbaasde hem, zo ontstond het idee voor zijn serie Compositions. “Elke foto is uniek”, vertelt Van Noordenburg. “Een kopie maken is onmogelijk, omdat ik kras op de daadwerkelijke foto. Het is mijn reactie op de digitale fotografie en de overvloed aan beeld die we tegenwoordig over ons heen gestort krijgen. Ik heb altijd analoog gefotografeerd, maar ik wilde bij dit proces nog een stap verder gaan. Daarnaast wilde ik iets creëren waarbij de waarde in de productie en het gebruikte materiaal zat.” De geëtste foto’s zijn gemaakt op hoogwaardig Hahnemühle-papier. De fotograaf speelt zelf de hoofdrol in de beelden.

‘ELKE FOTO KOST ME MEER DAN 100 UUR.’

Composition IX

Composition XXXII

Zijn serie Compositions is Van Noordenburgs antwoord op het Bijbelse verhaal over hoe Adam en Eva uit het Hof van Eden werden verbannen. Het begint met zelfportretten in verschillende poses tegen een zwarte achtergrond, waarna hij langzaam en minutieus met de hand de foto bekrast. Hij gebruikt hiervoor een techniek gebaseerd op die van schilders als Pieter Bruegel de Oude. Met een mes en schuurpapier maakt hij meren, bomen, wolken en andere natuurlijke elementen. “Ik speel de hoofdrol in mijn eigen werk, maar ben tegelijkertijd slechts een abstracte accessoire binnen het landschap”, legt hij uit. Hij noemt het proces van zichzelf naakt fotograferen als een mix tussen kracht, zwakte, frustratie en behoedzaamheid. “Het is een gevoel van euforie en adrenaline. Elke foto kost me meer dan 100 uur. Echt handwerk dus.”

achtergrond

Kunstzinnige fotografen

LINKS:

Lagunta Man Leeawuleena Jacqui Stockdale 2012 Luchadora Botanica Jacqui Stockdale 2012

Maskers Iemand anders die ook veel tijd besteedt aan met maken van foto’s is Van Noordenburgs landgenoot Jacqui Stockdale. Maar zij doet het op een heel andere manier. Geïnspireerd door de negentiende-eeuwse carte de visite en studiofotografie uit hetzelfde tijdperk gebruikt zij haar achtergrond als schilder om de serie The Quiet Wild te creëren. Omdat de Australische geen eendimensionale portretten wilde maken, besloot ze theatrale scènes samen te stellen door haar modellen uit te dossen met zelfgemaakte of tijdens haar reizen verzamelde carnavalsmaskers, kostuums en accessoires. “Hiermee wil ik de complexiteit van menselijke emoties laten zien die betrekking hebben op culturele afkomst, geschiedenis en folklore”, legt ze uit. Bij de aankleding van haar modellen houdt het werk van Stockdale niet op. Je merkt het misschien niet meteen als je naar haar foto’s kijkt, maar de achtergronden zijn volledig met de hand geschilderd. Hiervoor gebruikt ze nostalgische elementen uit haar jeugd, zoals de Botanische tuinen in Melbourne, Lake St Claire in Tasmanië en haar moeders huis op het platteland. Ze vermomt haar modellen als mythische karakters in een maskerade waarbij ze hun identiteit transformeert. “Mannen worden vrouwen, kinderen volwassenen, dieren mensen en vice versa. In deze moderne wereld vol afleidingen denk ik dat er in iedereen een wilde kant schuilt. Het verlangen naar transcendentie, om iemand anders te worden en ons zelf te laten gaan probeer ik met deze serie te vangen.” Door haar modellen zelf te beschilderen, te voorzien van exclusieve accessoires, en vervolgens tegen een zelfgemaakte achtergrond te fotograferen heeft Stockdale de volledige controle over het eindresultaat. Maar ze houdt haar gedachtegang dubbelzinnig en verklapt niets over haar precieze bedoelingen. Haar werk is fictief. Tijdens de fotoshoot laat ze haar modellen een toneelstukje opvoeren. “Gedurende de shoot - die soms uren duurt - worden zij een ander persoon, ze krijgen een nieuwe identiteit. Er komt bij iedereen een kant naar voren die anders verborgen blijft. Dit kan alleen als ik ze als zodanig verkleed, beschilder en hun gang laat gaan. Zelden krijg ik het resultaat dat ik voor ogen had, maar daarin zit ook meteen de kracht van de foto.”

‘HIERMEE WIL IK DE COMPLEXITEIT VAN MENSELIJKE EMOTIES LATEN ZIEN.’ Les Jumeaux Jacqui Stockdale 2012

.PHOTO | NR.4 | 2016

achtergrond

Financiering

Dat traditionele media nauwelijks eigen fotografen in dienst nemen, is oud nieuws. Sinds beeldredacties hun heil zoeken bij voordelige beeldbanken, moeten fotografen met creatieve oplossingen komen om hun fotowerk te financieren. Hoe pak je het aan en overleef je het als fotograaf anno 2016?

ALLE BEETJES HELPEN Door Sanne Ruhaak

HET

kasbo€kje VAN DE FOTOGRAAF

R Jesse Kraal

Ad Nuis

Jacqueline Hassink

Martijn Doolaard

ondkomen in deze tijd. Het is een opgave waar we lang over kunnen klagen. Maar het is slimmer om de huidige situatie eens onder de loep te nemen. Wat moet je doen om een goede boterham te verdienen met misschien zelfs feestelijk beleg? Kort gezegd kun je twee kanten op: opdrachtwerk binnenhalen of financiering vinden voor je eigen projecten. Vaak vinden deze twee werkvormen gelijktijdig of afwisselend plaats: opdrachtenwerk brengt dan de middelen binnen om vrij werk te bekostigen. Maar regelmatig wordt dit opdrachtwerk in het verdomhoekje gezet. Bedrijfs-, school- en bruidsfotografie als noodzakelijk kwaad met een duidelijke schuldige: de traditionele media die weigeren te betalen voor goede fotografen. Helemaal terecht lijkt deze beschuldiging echter niet. Ook als vaste fotograaf van een traditioneel medium moet je soms minder interessant werk maken. Net zoals je bij elke baan leuke en minder leuke werkzaamheden moet verrichten. Het is natuurlijk fijn als je opdrachtgevers vindt die het soort werk willen dat aansluit bij jouw interessegebieden en stijl. Een goed en omvangrijk eigen netwerk helpt hier zeker bij, maar er zijn ook andere wegen te bewandelen.

achtergrond

Financiering

Ard Schenk voor Marente, via de Beeldredacteur.

REGELMATIG WORDT OPDRACHTWERK IN HET VERDOMHOEKJE GEZET. Wat is De Beeldredacteur? Marjolijn Heij: “De Beeldredacteur is in 2012 opgericht. Michel ter Wolbeek en ik waren allebei zelfstandig fotograaf. Michel toen al meer dan 20 jaar en door zijn ruime klantenkring, kreeg hij ook geregeld opdrachten binnen die hij door tijdgebrek niet zelf kon doen. Deze speelde hij dan door naar collega’s. Van daaruit kwam het idee het professioneler vorm te geven en werd een agentschap een feit. In ons netwerk van fotografen merken we dat zij het fijn vinden zich te kunnen focussen op hetgeen ze het liefste doen, namelijk foto’s maken. Onze opdrachtgevers vinden het een voordeel maar één bedrijf te hoeven bellen voor welke vorm van (zakelijke) fotografie dan ook.” www.debeeldredacteur.nl

.PHOTO | NR.4 | 2016

Agentschap Het is lang niet altijd gemakkelijk om voldoende opdrachten te krijgen. Toch zijn er veel manieren om ze op het spoor te komen. Denk bijvoorbeeld aan prijsvragen die bedrijven uitschrijven om een fotograaf te vinden voor het vastleggen van een bepaald project of bouwproces. Ook bestaan er advertentiesites waar bedrijven fotografen oproepen zich te melden. Een beetje research zo nu en dan is dus zeker de moeite waard. Sinds fotografen vaker voor verschillende opdrachtgevers werken, zijn er meer kleinere agentschappen die opdrachtgevers en fotografen met elkaar in contact brengen. Om erachter te komen wat zo’n agentschap precies voor je kan betekenen, nemen we contact op met de in 2014 afgestudeerde fotograaf Jesse Kraal. Al voordat hij met zijn studie fotografie begon, wist hij dat een vaste baan als fotograaf iets van de vorige eeuw is. Ook wist hij dat het regelen van voldoende opdrachten om zijn huur te kunnen betalen, heel wat tijd en administratie kost. Een medestudent bracht soelaas door hem te wijzen op De Beeldredacteur, het agentschap dat al vanaf Jesses eerste stappen als fotograaf voor opdrachten zorgde. “Ik was pas net ingeschreven bij de KvK en had nog niet veel klussen”, vertelt Jesse. “Alles wat binnenkwam was dus mooi meegenomen. Maar ook

nu ben ik nog altijd heel blij met de manier waarop ze werken. Ik krijg met enige regelmaat klussen voorgeschoteld, waarbij direct het tarief duidelijk is en ik alleen nog ja of nee hoef te zeggen.” Ook het aflevertraject is eenvoudig. “Ik lever mijn werk via hun systeem aan en factureer aan De Beeldredacteur. Ik weet dus precies waar ik aan toe ben, hoef veel minder tijd in acquisitie te steken en weet dat ik mijn facturen zonder gedoe op tijd betaald krijg.” Natuurlijk gaat een deel van zijn inkomsten naar De Beeldredacteur, maar dat vindt Jesse geen probleem. “De klant betaalt meer voor het beeld dan ik uiteindelijk voor die klus krijg. Zolang beide partijen tevreden zijn, lijkt het me een win-winsituatie. Zonder De Beeldredacteur zou ik veel van die klussen überhaupt nooit hebben kunnen doen of alleen pas na een lang acquisitietraject waardoor er weer minder tijd overblijft voor fotograferen.” Bang dat hij opdrachten krijgt waar hij weinig voor voelt, hoeft Jesse overigens niet te zijn. Marjolijn Heij, medeoprichter van De Beeldredacteur: “Omdat de groep fotografen waarmee we werken niet zo groot is, weten we ook wat iedere fotograaf kan en wat voor type opdracht bij diegene past. Ze hebben allemaal een eigen specialisme. De een is heel goed in portretfotografie, de ander juist in het vastleggen van evenementen.”

serieportfolio

Jeffrey Wang

Jeffrey Wang (1978) Jeffrey Wang groeide op in twee culturen, in twee landen. Hoewel Amerikaans ge-

IDENTITEIT GEVANGEN TUSSEN TWEE CULTUREN

schoold, verhuisde de familie regelmatig van New York naar Taiwan en vice versa. Na de NY Parsons School of Design en twee jaar werkervaring op Amerikaanse bodem, besloot de 25-jarige Jeffrey de Chinese cultuur te ontdekken. Hij vertrok naar Taiwan en woont en werkt nu in Taipei. Met zijn productiemaatschappij CHiNGLiSH Concepts ontwikkelt hij creatieve concepten (installaties, reclame, fotoâ&#x20AC;&#x2122;s, films etc.) voor opdrachtgevers in Hong Kong, Shanghai, Beijing en New York. Naast zijn commerciĂŤle werk maakt hij ook eigen werk dat te zien was in tentoonstellingen in Taiwan, Beijing, Nanjing en Shanghai. Hij exposeerde eveneens in het Museum Of Contemporary Art en het National Palace Museum in Taipei. De serie Identity is een coproductie met fotograaf Liang Su.

De in Amerika geboren Jeffrey Wang voelt zich een Chinese Amerikaan, maar ook een Amerikaanse Chinees. Schatplichtig aan zijn Amerikaanse kunstopleiding zien we zijn hang naar perfectie, duidelijke vormentaal en een christelijke, westerse symboliek. Vanuit zijn oosterse identiteit kiest hij gewaagde onderwerpen en werkt hij met Taiwanese modellen. Dit zorgt ervoor dat de beelden wringen. De uitstraling van zijn serie Identity is onmiskenbaar oosters, maar met een westerse twist.

chinglish-concepts.com

Door Judith Bakkers

Jeffrey Wang

RECHTER PAGINA:

Identity Geboorte

serieportfolio

Jeffrey Wang

.PHOTO | NR.4 | 2016

serieportfolio

Kylli Sparre

Sparrek (1980) Kylli Sparre, online bekend als Sparrek, is opgeleid als ballerina. Toen ze eenmaal was afgestudeerd, kon ze haar plek in de balletwereld niet vinden. Na een lange zoektocht vond ze haar passie in de fotografie en is daar nooit meer van afgeweken. Door middel van haar bijzondere fotobewerkingen maakt ze dromerige, sprookjesachtige portretten waarbij een of meerdere vrouwelijke

VERSTOPTE GEVOELENS

figuren centraal staan. In de sierlijke houdingen van de modellen zien we haar verleden als ballerina duidelijk terug. Ze laat zich inspireren door haar eigen blik op de wereld, persoonlijke ervaringen en ideeën. Haar werk beschrijft ze als “herinneringen die nooit zijn gebeurd”. In 2014 werd ze winnaar in de categorie Enhanced van de Sony World Photography Awards en haar werk Running with the fairies werd datzelfde jaar door Adobe gekozen als welkomstscherm voor

Met haar hevig bewerkte portretten, die zijn doordrenkt van een sprookjesachtige schoonheid, viel de Estlandse Kylli Sparre de afgelopen jaren meerdere malen in de prijzen. In 2012 en 2013 maakte ze de serie The chambers of my heart, over de gevoelens die we eigenlijk liever niet tentoonstellen.

Photoshop CC. Sparrek wordt vertegenwoordigd door Galerie Photo-Originale in Parijs en Qlick Editions in Amsterdam. www.sparrek.org

Door Thomas Kouveld

Kylli Sparre

Running with the fairies was een jaar lang te zien als welkomstscherm van Adobe Photoshop CC.

serieportfolio

Kylli Sparre

.PHOTO | NR.4 | 2016

GRU WE LIJKE 132

achtergrond

Oorlogsfotografie

BEELDEN BIJ HET ONTBIJT

IS OORLOGS FOTOGRAFIE NOG WEL ZINVOL? Door Ton Hendriks

Oorlogsfotograaf Jeroen Oerlemans werd in oktober dit jaar in de Libische stad Sirte door een scherpschutter doodgeschoten. De bekende fotojournalist Tim Hetherington sneuvelde in Libië1 in 2011, evenals Chris Hondros. Volgens The Guardian2 sneuvelden de afgelopen jaren meer dan duizend oorlogsjournalisten. Oorlogsfotograaf is hiermee een van de gevaarlijkste beroepen geworden. Hoe zinvol is het nog om foto’s aan het front te maken? En is een oorlogsfoto informatief genoeg om de oorlog te begrijpen?

achtergrond

133

Oorlogsfotografie

‘DE TRAGEDIE MET AL DEZE BEELDEN IS DAT ZE NIET GEWERKT HEBBEN.’

Jeroen Oerlemans Bij dit artikel plaatsen we als eerbetoon uitsluitend foto’s van de Nederlandse freelance fotograaf Jeroen Oerlemans. Hij is een van de vele fotojournalisten die de afgelopen jaren zijn berichtgeving met de dood moest bekopen. Op deze foto is Jeroen Oerlemans aan het werk aan het westelijk front tijdens gevechten tussen Libische regeringstroepen en IS bij de stad Sirte. Enkele dagen later, op 2 oktober 2016, werd hij daar doodgeschoten door een sluipschutter.

.PHOTO | NR.4 | 2016

en dag na de dood van Oerlemans hield oorlogsfotograaf Stanley Greene een lezing in het Tropeninstituut waarbij één stoel, die van Oerlemans, leeg werd gehouden omdat hij aanwezig zou zijn. Volgens Greene kwamen er sinds 2015 102 + 1 fotografen om het leven. Greene liet de zaal horen hoe moeilijk zijn vak was en hoe weinig het werd begrepen. “We zijn beschadigd en dragen de dingen die we gezien hebben met ons mee en we weten er vaak geen weg mee.”3 Stanley Greene heeft besloten zijn werk de rug toe te keren, omdat hij het een bizarre en traumatische bezigheid is gaan vinden.4 Greene is niet de enige die zijn werk met een blijvend trauma heeft moeten bekopen. Een van de bekendste oorlogsfotografen, de Brit Don McCullin, nu op leeftijd, maakt alleen nog maar landschapsfoto’s die, zoals hij in een documentaire over zichzelf zegt, donker van aard zijn omdat de spoken in zijn geest zijn blijven hangen. Ondanks zijn grote reputatie blijkt McCullin niet optimistisch over zijn rol als nieuwsbrenger. “De tragedie met al deze beelden is dat ze niet gewerkt hebben”, zegt hij verbeten in een interview.5 Volgens hem hebben de foto’s niets veranderd aan de wereld. Ook de Amerikaanse fotograaf Eros Hoagland zegt in de documentaire Confict: “Het is egoïstisch om een oorlogsfotogaaf te zijn. Ik ben er klaar mee, genoeg is genoeg.”6 Oorlogsfotograaf Jeroen Robert Kramer heeft zijn trauma’s op geheel eigenzinnige wijze verwerkt. Hij is kunstenaar geworden en heeft een fictief personage, Monsieur Khiar, in het leven geroepen die in Libanon woont en op zoek is naar zijn vrouw. In zijn tentoonstelling Une Femme

Aan het front bij het strand van Sirte test een soldaat van de Al-Marsha brigade of er nog sluipschutters van IS actief zijn. Hij hoort bij de Libische legereenheden uit de stad Misrata die vechten voor de GNA-regering (Government of National Accord, geleid door Eerste Minister El Sarrai) tegen IS in Sirte, in een opreatie met de naam Al-Bunyan al-Marsous. Sirte, Libië, 26 juni 2016.

in Huis Marseille kon je de beknellende waanzin van de oorlog in de psyche van de mens voelen. Toch zijn er oorlogsfotografen die vol overtuiging de zinvolheid van hun werk blijven uitdragen. Meteen na de dood van Oerlemans werd Nederlands bekendste oorlogsfotograaf en Zilveren Camerawinnaar Eddy van Wessel naar De Wereld Draait Door gehaald en gevraagd of hij niet met zijn werk wilde stoppen. Zijn antwoord liet zijn onvermoeide betrokkenheid zien. Van Wessel kan en wil niet stoppen. “Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Je doet wat je bent. Het is geen werk, het is je persoonlijkheid. Je bent het geweten van de samenleving. Je laat dingen zien die de mensen niet willen weten.” 7 Ook de beroemde oorlogsfotograaf James Nachtwey gelooft in de zinvolheid van de verslaglegging van de gruwelijkheden in de wereld. Op zijn website wordt de kijker meteen geconfronteerd met zijn credo. “Ik

150

a a n s t o r m e n d ta l e n t

De nieuwe garde ER IS GENOEG FOTOGRAFISCH TALENT IN NEDERLAND. MAAR WIE ZIJN ZE EN HOE VERNIEUWEND IS HUN WERK? VERS VAN DE VERSCHILLENDE FOTOGRAFIEOPLEIDINGEN BELICHTEN WE HIER DRIE JONGE FOTOGRAFEN. TIJD VOOR DE NIEUWE GARDE! Door Sanne Ruhaak

LAURA HOSPES (23)

aura Hospes heeft een klik met fotografie, zo vertelt ze. Dat ze haar camera gebruikt om expressie aan haar gevoel te geven, blijkt wel uit de zelfportretten die ze aanvankelijk maakte. Ze durfde steeds meer van zichzelf te laten zien, ook toen haar leven heftig werd. “Na een suïcidepoging moest ik worden opgenomen in een gesloten psychiatrische afdeling”, vertelt ze openhartig. “Ook daar ben ik gewoon doorgegaan met fotograferen. De beelden die ik daar maakte zijn heel heftig, maar ze hebben me geholpen om naar de volgende dag te gaan. Nu zijn ze een document van die tijd geworden en daarom heb ik ervoor gekozen om een boek te maken van die foto’s. Het boek heet UCP, vernoemd naar de psychiatrische afdeling waarin ik verbleef, en is vanaf nu te koop.” Om de werkelijkheid zo goed mogelijk af te beelden, heeft het boek duidelijke chronologie. “Ik wil vooral laten zien en voelen dat het echt heel heftig is, mensen mogen er best even van wakker schrikken en gaan nadenken.” Francesca Woodman is de grote inspiratiebron van Laura. “Ik dacht altijd dat je vooral andere mensen moest fotograferen als je fotograaf wilde worden. Toen ik haar werk ontdekte, zag ik dat je ook met zelfportretten een goede fotograaf kunt zijn. Vanaf toen ben ik me vooral daarop gaan focussen, dat gaf me heel veel vrijheid. Ik denk dat ik me vooral onderscheid door het rauwe en pure, afgewisseld met schoonheid die ik soms ook wel zoek.” Uiteindelijk schreef Laura zich in voor de Fotoacademie in Amsterdam. “De sfeer daar was fijn, het is kleinschalig en de fotografen die de opleiding ook gedaan hebben, doen het vaak goed in het wereldje.” www.laurahospes.com

Fotoacademie Groningen en Amsterdam

a a n s t o r m e n d ta l e n t

‘MENSEN MOGEN ER BEST EVEN VAN WAKKER SCHRIKKEN.’

.PHOTO | NR.4 | 2016

151

158

de bloemlezing

De fotografie van Vogue

de bloemlezing

De fotografie van Vogue

100 JAAR IN DE MODE FEEST VOOR VOGUE Door Jonathan Webster

1954 - VOGUE 08

CECIL BEATON Cecil Beaton, de typisch Engelse modefotograaf bij uitstek, werd wereldwijd bekend vanwege zijn beelden van elegantie, glamour en stijl. Iedereen van betekenis stond te springen om door hem gefotografeerd te worden, van de Britse koninklijke familie tot sterren als Greta Garbo en Marilyn Monroe. Deze zwart-witfoto van Beaton uit het Britse Vogue toont het prachtige, zij het nogal hooghartige aristocratische model Fiona Campbell-Walter (nu Barones ThyssenBornemisza). Op een bepaald niveau lijkt het helemaal de bedoeling om de lezers van het tijdschrift aan te moedigen om het bont, de sieraden en de fijne witte lederen handschoenen die ze draagt te kopen. .PHOTO | NR.4 | 2016

Het magazine Vogue heeft de uiterst elegante, geweldig leeftijd van 100 jaar bereikt. De afgelopen eeuw heeft het modetijdschrift een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van de portretkunst door toonaangevende fotografen.

159