03
JAARGANG 22
MAART 2019
AL 21 JAAR HET MEEST PRAKTISCHE COMPUTERBLAD!
JE EIGEN
OFFICE (OP DE NAS) ALTERNATIEF VOOR ÉCHTE LAPTOP?
SIRI, CORTANA, ALEXA, ASSISTANT
CHECKLIST HOE GOED CHROMEBOOK ZIJN ZE? iOS & ANDROID HANDIG ÉN
VERBORGEN INSTELLINGEN
EINDELIJK OVERZICHT
ALLE KABELS
OPGERUIMD
VOORDELIG
MAAK JE EIGEN DATABASE
ZELF MUZIEK MAKEN DE BESTE TIPS EN APPS
EDITIE 03 • MAART 2019 • € 5,25
P65 Creator
| WINDOWS 10 HOME / WINDOWS 10 PRO | (Close to 100% sRGB)
Productivity 8+ hrs
WHERE TO BUY
*Performance result may vary on the different configuration. Product features and specifications may vary by model.
| UP TO 8th GEN. INTEL® CORETM i7 PROCESSOR | | UP TO GEFORCE® GTX 1070 DISCRETE GRAPHICS |
REDACTIE Hoofdredactie: Dick van de Schraaf Eindredactie: Sjoerd van der Linden, Jurgen Nijhuis, José Pauty, Emke Slijkerman en Theske Slijkerman E-mail: redactie@tipsentrucs.nl MEDEWERKERS Rens Blom, Mark Gamble, Martin Gijzemijter, Gertjan Groen, Dirk Schoofs, Ap de Smits, Edmond Varwijk, Richard Veenstra VORMGEVING LEFT Graphic Design ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Jerry Moi-Thuk-Shung, Marcel Ott en Raymond Ullers. Telefoon: +31 (0)23-5430000 MARKETING Joep Preijde en Marjolein Sturk (manager) PRODUCTIE Marco Verhoog TECHNISCHE REALISATIE EN DISTRIBUTIE Senefelder Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie Nederland); Imapress (distributie België) EDITORIAL DIRECTOR Remco de Graaf CONTACT KLANTENSERVICE EN REDACTIE Telefoon: +31 (0)23-5364401 Adres: Richard Holkade 8, 2033 PZ, Haarlem ABONNEMENT TIPS & TRUCS Een jaarabonnement (12 edities print én digitaal) Tips & Trucs kost € 52,50 in Nederland. Een digitaal jaarabonnement kost € 42,50. Een los nummer kost € 5,25 en een dubbelnummer € 5,95. Voor verzending buiten Nederland worden extra kosten gerekend. Equrion Services B.V. verzorgt de financiële afhandeling voor Reshift Digital B.V. Na de eerste abonnementsperiode wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en betaalt u de reguliere abonnementsprijs. Vanaf dat moment is het opzegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. U kunt de Klantenservice bereiken via klantenservice@reshift.nl of op maandag t/m donderdag tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401.
VERHUIZING, BEZORGKLACHTEN EN VRAGEN Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de digitale klantenservice van Reshift Digital, de uitgever van Tips & Trucs. Nadat u zich hebt geregistreerd, kunt u voortaan inloggen met uw e-mailadres en wachtwoord.
PERSOONSGEGEVENS Wij nemen uw gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer op in een gegevensbestand. De verwerking van uw gegevens voeren wij uit conform de bepalingen in de Algemene Verordening Gegevensbescherming. De gegevens worden gebruikt voor de uitvoering van afgesloten overeenkomsten, zoals de abonnementenadministratie en, indien u daar toestemming voor hebt gegeven, om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of aanbiedingen. U kunt uw persoonsgegevens opvragen om inzicht te krijgen in welke gegevens wij van u hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging van de abonnee-overeenkomst, te laten verwijderen. Stuur hiertoe een kaartje aan Reshift Digital, afd. klantenservice, Richard Holkade 8, 2033 PZ Haarlem of een e-mail naar klantenservice@reshift.nl. Wanneer u boven een artikel het Partner-logo ziet, is dit gemaakt door de Partner-redactie van uitgeverij Reshift. Dit is een redactieteam dat apart van de reguliere redacties opereert. De artikelen met dit logo komen tot stand in overleg met commerciële partners. Reshift vindt het belangrijk dat deze artikelen duidelijk herkenbaar zijn, vandaar het Partner-logo.
DISCLAIMER Hoewel uiterste zorg is besteed aan Tips & Trucs, aanvaardt de redactie noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad, online of enig andere digitale versie van Tips & Trucs. Alle in Tips & Trucs genoemde prijzen zijn onder voorbehoud (van wijzigingen en typfouten). Auteursrechten: © 2019 by Reshift Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Vul maar in Jaren geleden was ik als freelancer actief voor diverse tijdschriften, waaronder Tips & Trucs. Ik stond officieel ingeschreven bij de KvK, had een btw-nummer én werd gestalkt door het CBS, dat om de haverklap ellenlange vragenlijsten ingevuld wilde hebben. Een goede administratie, zo had ik al snel in de gaten, is van levensbelang als je als zzp’er niet voortijdig het loodje wilt leggen. In die tijd was dat een combinatie van papier en digitaal. Wat dat laatste betreft: Excel had destijds een invoegtoepassing met de gekke maar zeer toepasselijke naam ‘Wizard Sjablonen met gegevensdatabase’. Je maakte in Excel een sjabloon, dat je vervolgens koppelde aan een ‘database’ op een ander werkblad. Je vulde de gegevens in het sjabloon in, sloeg dat op onder steeds een nieuwe naam, waarna er automatisch een nieuwe regel werd toegevoegd aan de database. Heel handig – vond ik – maar helaas, Microsoft heeft op enig moment de stekker eruit getrokken. Gelukkig zijn er voor de zzp’er van nu (of degene die bijvoorbeeld de administratie van een club bijhoudt) online diverse diensten te vinden die al dit ‘papierwerk’ overzichtelijk en eenvoudig maken. Benieuwd? Kijk op pagina 70 en verder voor een handige workshop. Veel lees- en doe-plezier!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
Tipniveaus! Niveau 1: erg eenvoudig Bijzonder eenvoudige tips waarbij geen enkele ervaring of computerkennis is vereist.
Niveau 2: gemakkelijk en snel Eenvoudige tips die iedere computergebruiker kan uitvoeren, ongeacht het kennisniveau.
Niveau 3: meer dan standaardhandelingen Tips die ‘iets verder gaan’ en waarbij dieper in de materie wordt gedoken.
Niveau 4: moeilijk maar begrijpelijk Tips waarin geavanceerde software-opties worden behandeld.
Niveau 5: voor de expert Tips voor wie het maximale uit de pc wil halen en niet terugdeinst voor complexe handelingen.
03 | 2019
3
Welk abonnement past bij jou? Misschien wil je wel een abonnement op Tips & Trucs, maar wil je je niet meteen vastleggen voor een heel jaar. Gelukkig hoeft dat niet: bij ons bepaal je zélf wat voor abonnement je neemt. Eén jaar, een half jaar of een maand: jij kiest wat het beste bij je past!
1
EEN JAAR LANG 12 edities Tips & Trucs voor maar (€ 4,38 per editie)
€ 52,50
2
VOORDELIGSTE KEUZE
EEN HALFJAAR LANG 6 edities Tips & Trucs voor maar
€ 28,50 (€ 4,75 per editie)
3
IEDERE MAAND Een editie Tips & Trucs voor maar per maand
€ 5,25
Meest flexibzeelgbeaaker) uze (maandelijks op
Regel het direct op
www.tipsentrucs.nl/abonneren
Inhoud 17 Organiseer je kabels Tijd om in de donkere dagen eens de werkplek op te ruimen. En daarbij hoort ook: labelen, sorteren, oprollen en netjes wegwerken.
22 Extra’s in Excel Microsoft Excel kan veel meer dan alleen rekenen! We duiken in de leuke en handige opties.
34 Zelf muziek maken De beste apps en tips om zelf met muziek aan de slag te gaan. Geschikt voor beginners en gevorderden.
Pluis je smartphone uit We gaan op zoek naar instellingen in iOS en Android die lang niet iedereen kent, maar die wel érg handig zijn om even onder de loep te nemen. Je kunt veel meer zelf bepalen dan je wellicht dacht!
Pagina 8
50 Gmail-hacks De kans is groot dat je Gmail gebruikt. En er zijn héél veel trucjes om veel slimmer met e-mail om te gaan!
54 Workshop OneDrive Microsoft heeft z’n clouddienst OneDrive goed verweven in Windows. Gebruik je hem nog niet? Bekijk dan deze tips eens.
66 Meer met WhatsApp Appen als een pro? Dat doe je zo! We bespreken wat mogelijkheden van de nieuwste versie.
70 Gratis database Met het gratis programma Sodadb zet je zelf een online database op, bijvoorbeeld voor de administratie van een club.
123: Snel resultaat in 3 stappen 33 Day One: een digitaal dagboek
Vier spraakassistenten Slimme spraakassistenten zijn aan een opmars bezig. De digitale butlers worden slimmer en completer, en werken op steeds meer apparaten. We geven de handigste spraakcommando’s voor Apple Siri, Google Assistent, Microsoft Cortana en Amazon Echo.
Pagina 38
Office op je Synology-nas
59 Slim en snel teksten vertalen
3
Voorwoord/colofon
4
Word abonnee!
6
Lezerspost
Een verrassende concurrent voor Microsoft Office: Synology Office! Heb je een nas van Synology, dan kun je zo met deze gratis kantoorsoftware aan de slag. En dat werkt erg eenvoudig en gebruiksvriendelijk.
28 Checklist: Chromebooks 60 Freeware
Pagina 44
03 | 2019
5
LEZERSPOST ONDER REDACTIE VAN MARK GAMBLE
Lezerspost Vragen en opmerkingen van lezers De afgelopen maand ontvingen we weer veel vragen. We kunnen de vragen helaas niet allemaal persoonlijk beantwoorden. De interessantste vragen selecteerden we en hebben we voorgelegd aan onze experts. Heb je zelf een vraag? Stuur hem naar redactie@tipsentrucs.nl. Vraag 01: Haperende dvd Ik heb een dvd-speler, maar ik heb daarbij problemen met het afspelen van dvd’s. Vaak haperen de schijfjes. Ik heb al van alles geprobeerd, zoals het apparaat verplaatsen, schoonmaken en stekkers verwisselen. Niks lijkt te helpen. Ik kijk alleen naar originele dvd’s. Silke 01 Ouderdom van het apparaat kan een rol spelen in het feit dat dvd’s niet meer goed gelezen kunnen
Mail ons! Heb je een vraag of een opmerking? Mail hem naar redactie@tipsentrucs.nl. Voor vragen of opmerkingen over je abonnement of de bezorging van Tips & Trucs kun je contact opnemen met onze klantenservice (023-5364401). Iedere maand ontvangen we een mailbox vol vragen. Graag zouden we ze allemaal persoonlijk beantwoorden, maar we moeten noodgedwongen kiezen. Neem ook eens een kijkje op de uitgebreide website van ons zusterblad Computer!Totaal (www.computertotaal.nl). Daar kun je ook vragen stellen.
6
03 | 2019
Vraag 01 Je kunt met een speciaal cd/dvd’tje de lens schoonmaken.
worden. Op de lens kan namelijk stof terechtkomen, waardoor de laser zijn licht niet meer goed op de dvd-schijfjes kan richten. Het kan in zo’n geval helpen om de lens te reinigen. Dat kan met een speciale reinigings-disk, wat in feite een cd’tje voorzien van kleine borsteltjes is. Tijdens het draaien van de schijf in de speler worden de stofdeeltjes verwijderd van de lens. Dit trucje werkt ook voor dvd-spelers in een pc of laptop. Let wel dat je zo’n reinigings-disk niet onbeperkt kunt gebruiken. Het verzamelde stof blijft namelijk in de borsteltjes zitten, en als je de schijf vaker gebruikt kan het er juist weer voor zorgen dat er stof vanaf de borstels op de lens terechtkomen. Als de dvd-speler al wat ouder is, kan ook een ander probleem de oorzaak van haperende dvd’s zijn. Lasers hebben namelijk niet het eeuwige leven, en kunnen naarmate de leeftijd van het apparaat vordert, in kracht inboeten. Bij sommige dvd-spelers is het mogelijk om de afstand van de laser ten opzichte van de lens kleiner te maken, waardoor het
LEZERSPOST
licht beter op de schijf wordt gericht. Door middel van het aandraaien van een schroefje kan de hoogte van de laser worden aangepast. Dit is echter wel een precaire handeling, want het te ver aandraaien van het schroefje kan er juist voor zorgen dat je de laser beschadigt. Beter is het om dit door een gecertificeerde reparateur te laten doen. En de laatste oplossing die we je kunnen aandragen is nog eenvoudiger: de speler vervangen. (MG)
Vraag 02: Slaapstand monitor Sinds een poosje springt mijn LG-monitor niet meer uit de slaapstand. Het beeld flitst in een milliseconde één keer snel aan en gaat vervolgens weer op zwart. Soms doet hij dat zelfs meerdere keren achter elkaar, waarna ik gewoon weer de desktop te zien krijg. Het is dus net alsof hij ‘iets’ even niet meekrijgt. Eenmaal weer aangekregen werkt hij als gewoonlijk weer perfect zonder problemen. Ik heb van alles geprobeerd, zoals wisselen van aansluiting (van hdmi naar dvi en andersom), even de voeding eraf gehaald, maar niets lijkt te helpen. Na enig pielen lukt het vaak wel weer om hem aan de praat te krijgen. Weten jullie wat het probleem kan zijn en wat een mogelijke oplossing is? Hita
Vraag 02 Via de Energiebeheerinstellingen kun je het uitschakelen van de monitor afzonderlijk aanpassen ten opzichte van de slaapstand.
02 Om te achterhalen waar het probleem mee te maken heeft, raden we je aan om de monitor eerst op een andere computer aan te sluiten. Zo kun je zien of het aan de monitor ligt of aan de computer. Gebeurt er op de andere computer precies hetzelfde, dan kunnen we met zekerheid zeggen dat het aan de monitor ligt. Blijft de monitor op de andere computer wel gewoon werken, dan kan het te maken hebben met de videokaart of met de instellingen van Windows. In Windows 10 bijvoorbeeld kun je meerdere instellingen gebruiken voor de slaapstand.
Gaat het mis bij de slaapstand van Windows 10 zelf of alleen als de monitor zelf wordt uitgeschakeld? Probeer eerst meerdere instellingen van de slaapstand. De instellingen open je als volgt: ga naar Instellingen en kies voor Systeem. In de linkerbalk kies je voor Energiebeheer en slaapstand. Je krijgt nu twee opties te zien: Scherm en Slaapstand. Schakel bij Slaapstand de optie in op Nooit, maar bij Scherm zet je de time-out op bijvoorbeeld 5 minuten. Controleer nu wat er gebeurt als je de computer vijf minuten niet gebruikt. Springt daarna de monitor weer gewoon aan, dan wordt het probleem veroorzaakt door de slaapstand van de computer. In dat laatste geval kan het zijn dat de videokaart, nadat de computer uit de slaapstand komt, geen of een te zwak signaal naar de monitor stuurt om deze weer in te schakelen. Of het hier om een defect gaat of om een timing-probleem is echter lastig te zeggen. (MG)
Vraag 03: Films bewerken
Vraag 03 Met OpenShot Video
Ik heb met mijn JVC RX 645-camcorder een film gemaakt. Die wil ik graag bewerken en van muziek voorzien. Weten jullie een eenvoudig programma, liefst gratis, waarmee ik dat kan doen? Het resultaat wil ik graag op mijn tv bekijken. Bertje
Editor kun je van meerdere sporen gebruikmaken, waardoor het erg geschikt is om met audio en meerdere overgangen te
03 De in Windows 10 ingebouwde tool Foto’s biedt op zich aardige opties waarmee je op een eenvoudige manier video’s kunt bewerken. Eventueel met grappige 3D-effecten. Ben je echter op zoek naar een wat professionelere oplossing, dan is OpenShot Video Editor een goede (en gratis) keuze. Dat programma kan namelijk overweg met meerdere sporen (ideaal voor overgangen en aparte muzieksporen) en lijkt veel op het duurdere professionele pakket Adobe Premiere Pro. (MG) www.openshot.org/download
03 | 2019
werken.
7
SMARTPHONE-INSTELLINGEN DOOR: RICHARD VEENSTRA EN GERTJAN GROEN
Pluis je smartphone uit Verborgen instellingen in iOS en Android Je gebruikt je smartphone elke dag, maar de kans is groot dat je niet elke dag een kijkje neemt in het instellingenmenu van je iPhone of Android-apparaat. In dit uitgebreide artikel laten we je zien welke handige instellingen je kunt wijzigen.
Wat gaan we doen?
iOS Tip 01: Meldingen kiezen
Tip 01 Geef per app aan of en hoe je meldingen wilt ontvangen.
Je kunt op je iPhone per app bepalen hoe notificaties worden weergegeven. Ga naar Instellingen / Berichtgeving en kies een app onder Meldingsstijl . Allereerst bepaal je of een app Ăźberhaupt meldingen mag geven door de knop achter Sta berichtgeving toe aan te zetten. Onder Meldingen kies je hoe deze meldingen eruit mogen zien. Onderaan heb je vervolgens nog de optie om Geluiden of Badges voor de app aan te zetten. Badges zijn de rode bolletjes bij een app-icoontje. We beginnen met iOS. Het besturingssysteem van Apple is aanbeland bij versie 12. Voor de Android-tips maken we gebruik van Android 9 (Pie), de allerlaatste versie van dit besturingssysteem, al gelden veel tips ook voor eerdere edities.
8
03 | 2019
Tip 02: Batterij-info Meer weten over de toestand van de batterij in je iPhone? Ga naar Instellingen / Batterij en scrol
Tip 02 Je kunt allerlei gegevens over je batterij inzien.
SMARTPHONE-INSTELLINGEN
naar beneden. Onder Afgelopen 24 uur zie je twee grafieken. De eerste geeft aan wat het batterijniveau was, de onderste grafiek geeft weer hoeveel tijd je op je iPhone bezig bent geweest. Je kunt ook op de knop Batterijconditie tikken om te weten te komen wat de maximumcapaciteit van je batterij is.
Zonder dat je het doorhebt, zit je dagelijks uren op je smartphone Tip 03: Applimiet toevoegen
Tip 03 Ga smartphone-verslaving tegen met de optie Schermtijd. Tip 04 Geef een toegangscode op en zet de limiet op 1 minuut.
Je zit waarschijnlijk zonder het door te hebben minstens een uur per dag op je smartphone te staren. Apple wil je helpen om minder tijd te verdoen en daarom kun je in iOS 12 bepalen hoeveel tijd per dag je een app mag gebruiken. Ga naar Instellingen / Schermtijd en kies voor Ga door. Geef aan of dit je eigen iPhone is of dat je schermtijden voor de iPhone van je kind wilt instellen en kies voor Applimieten. Tik op Voeg limiet toe en kies een categorie, bijvoorbeeld Sociale netwerken. Geef nu een maximale hoeveelheid tijd per dag aan die je hieraan mag besteden. Je kunt zelfs aangeven op welke dagen de limiet geldt. Bij Wijzig apps kun je bepaalde apps uitsluiten van de limiet.
Tip 04: App beveiligen
Tip 05 De optie Slim omgekeerd
Een veelgehoorde wens onder iOS-gebruikers was de mogelijkheid om apps te beveiligen met een wachtwoord. In iOS 12 is dit via een omweg deels mogelijk. Je moet eerst de optie Schermtijd onder Instellingen activeren. Tik op Gebruik toegangscode voor schermtijd en geef een code op. Open en sluit de app die je van een code wilt voorzien en ga terug naar het beginscherm van Schermtijd. Tik op de grafiek bovenin en kies de app die je wilt beveiligen onder Meest gebruikt . Tik op Voeg limiet toe en zet deze op 1 min. Omdat de optie Blokkeer bij einde van limiet aanstaat, zal de app na 1 minuut vragen om je toegangscode.
zorgt ervoor dat foto’s in de meeste gevallen niet in negatief worden weergegeven. Tip 06 Je krijgt nog wel reclame, maar deze wordt niet meer bepaald door je interesses.
Tip 05: Slimme nachtmodus Op je iPhone zit de zogenoemde Night Shift-modus die ervoor zorgt dat je beeldscherm naarmate het later wordt steeds warmere kleuren geeft. Ook op de meest warme stand is het scherm van je iPhone echter nog erg fel in het donker. Een truc is om de kleuren van je beeldscherm om te draaien. Nadeel is dat alle afbeeldingen nu ook in negatief worden weergegeven. Wil je een slimme nachtmodus inschakelen, dan ga ja naar Instellingen / Algemeen / Toegankelijkheid / Aangepaste weergave en
03 | 2019
9
SMARTPHONE-INSTELLINGEN
kies je voor Keer kleuren om. Kies de optie Slim omgekeerd en voilà!
Tip 06: Tracking beperken De meeste reclames die je online te zien krijgt, zijn op één of andere manier op jouw voorkeuren afgestemd, bijvoorbeeld doordat je met je Google-account bent ingelogd of doordat een Facebook-trackingpixel je volgt op websites die je bezoekt. Op je iPhone kun je deze vorm van reclametracking verminderen door bij Instellingen / Privacy / Reclame de optie Beperk reclametracking aan te zetten.
Je kunt je iPhone laten wissen als iemand 10x een foute code intikt Tip 07 Zet deze
Tip 07: Wis alle gegevens
functie alleen aan als je geen kleine kinderen hebt. Tip 08 Altijd toegang tot je wachtwoorden met iOS 12.
Deze functie moet je alleen instellen als je geen kleine kinderen hebt. Je kunt ervoor kiezen om je iPhone te laten wissen als iemand tien keer een foute toegangscode heeft ingevoerd. Ga naar Instellingen / Touch ID en toegangscode en geef je toegangscode in. Helemaal onderaan zet je de schuif achter Wis gegevens aan. Bevestig de actie met Schakel
in. In dit scherm is het bovendien mogelijk om exact te bepalen wat je met je vingerafdruk allemaal kunt doen op je iPhone.
Tip 08: Wachtwoorden
Tip 09 Kies even snel een standaardreactie als je niet kunt opnemen. Tip 10 Handig
Vergeet jij ook altijd je wachtwoord? Geen probleem. Ga naar Instellingen / Wachtwoorden en accounts en tik op Wachtwoorden. Gebruik je vingerafdruk om toegang te krijgen tot al je wachtwoorden en zoek in het venster naar de dienst waar je het wachtwoord van bent vergeten. Tik op de naam en het wachtwoord en je eventuele gebruikersnaam worden weergegeven. Als je op je iPhone bij een website of dienst inlogt, zie je tegenwoordig ook of iOS een wachtwoord van de dienst heeft opgeslagen. Met Touch ID kun je op zo’n moment gemakkelijk het wachtwoord automatisch laten invullen.
Tip 09: Snel reageren Word je gebeld en wil je snel even reageren met een tekstbericht? Tik dan bij een inkomend gesprek op Bericht en kies één van de drie opties. Je kunt de drie opties wijzigen door op Aangepast te tikken. Je vindt ze ook als je bij Instellingen / Telefoon op Reageer met tekstbericht tikt. Hier wijzig je eventueel de standaardreacties. Je kunt bij een inkomend
10
03 | 2019
in noodgevallen, druk vijf keer op de sluimerknop om 112 te bellen.