11
JAARGANG 22
NOVEMBER 2019
AL 21 JAAR HET MEEST PRAKTISCHE COMPUTERBLAD!
JE EIGEN WEBSITE
VAN IDEE
TOT SEO
+ GOEDE ALTERNATIEVEN VOOR WORDPRESS
SLIM SIMPELE SCHIJFKOPIE NETGOOGLE WERKEN DYNAMISCH DNS KLOON OF IMAGE
HOME ALS
ALLESKUNNER
CHECKLIST
EXTERNE VIDEOKAART
SOEPEL JE MAC BEHEREN
ANDROID-APPS IN WINDOWS
MET KOPLAYER
EDITIE 11 • NOVEMBER 2019 • € 5,25
Ervaar perfecte beeldkwaliteit met de nieuwe EV2457 van EIZO. Meer informatie op eizo.nl
Working with the Best
REDACTIE Hoofdredactie: Dick van de Schraaf Eindredactie: José Pauty, Eelko Rol, Theske Slijkerman, Ed Wiggemans E-mail: redactie@tipsentrucs.nl MEDEWERKERS Robbert Brus, Toon van Daele, Mark Gamble, Martin Gijzemijter, Gertjan Groen, Jurgen Nijhuis, Dirk Schoofs, Emke Slijkerman, Ap de Smits, Sjoerd van der Linden, Richard Veenstra, Sjef Weller, Robert Zomers VORMGEVING LEFT Graphic Design ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Michiel Kramer, Danny Thijssing en Raymond Ullers. Telefoon: +31 (0)23-5430000 MARKETING Joep Preijde en Marjolein Sturk (manager) PRODUCTIE Marco Verhoog TECHNISCHE REALISATIE EN DISTRIBUTIE Senefelder Misset, Doetinchem (druk); Betapress (distributie Nederland); Imapress (distributie België) EDITORIAL DIRECTOR Remco de Graaf CONTACT KLANTENSERVICE EN REDACTIE Telefoon: +31 (0)23-5364401 Adres: Richard Holkade 8, 2033 PZ, Haarlem ABONNEMENT TIPS & TRUCS Een jaarabonnement (12 edities print én digitaal) Tips & Trucs kost € 52,50 in Nederland. Een digitaal jaarabonnement kost € 42,50. Een los nummer kost € 5,25 en een dubbelnummer € 5,95. Voor verzending buiten Nederland worden extra kosten gerekend. Equrion Services B.V. verzorgt de financiële afhandeling voor Reshift Digital B.V. Na de eerste abonnementsperiode wordt het abonnement stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en betaalt u de reguliere abonnementsprijs. Vanaf dat moment is het opzegbaar met inachtneming van een opzegtermijn van 1 maand. U kunt de Klantenservice bereiken via klantenservice@reshift.nl of op maandag t/m donderdag tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401.
VERHUIZING, BEZORGKLACHTEN EN VRAGEN Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de digitale klantenservice van Reshift Digital, de uitgever van Tips & Trucs. Nadat u zich hebt geregistreerd, kunt u voortaan inloggen met uw e-mailadres en wachtwoord.
Ondertitelen Nog niet eens zo heel lang geleden vond ik het een sport om met enige regelmaat online te speuren naar films die ik graag wilde zien. Met de titel en de term torrent in het zoekvenster kwam het gezochte meestal snel boven water. Downloaden was daarna met een programma als µTorrent zo gepiept (het meeste werk zat doorgaans nog in het omzeilen van virussen en andere malware). Een enkele keer kwam het voor dat de film niet was voorzien van ondertitels. Niet onoverkomelijk, omdat liefhebbers ook veel ondertitelbestanden online hadden staan. Helaas ging het bij het verwerken daarvan regelmatig mis. Veelal liep de ondertiteling na enige tijd niet meer synchroon met de beelden, zodat ik of te vroeg of te laat in het Nederlands kon volgen wat er werd gezegd. Uiteindelijk vond ik dit zoveel te veel moeite, dat ik alleen nog films downloadde met ingebakken ondertitels. Wil je zelf een eigen filmpje (voor bijvoorbeeld YouTube of Facebook) van ondertiteling voorzien, dan kan dat anno nu een stuk handiger – online, welteverstaan. Kwestie van de film en de tekst uploaden en wat knutselen met de geboden opties. Je leest er alles over vanaf pagina 32 van deze editie. Veel lees- en doe-plezier!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
PERSOONSGEGEVENS Wij nemen uw gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer op in een gegevensbestand. De verwerking van uw gegevens voeren wij uit conform de bepalingen in de Algemene Verordening gegevensbescherming. De gegevens worden gebruikt voor de uitvoering van afgesloten overeenkomsten, zoals de abonnementenadministratie en, indien u daar toestemming voor hebt gegeven, om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of aanbiedingen. U kunt uw persoonsgegevens opvragen om inzicht te krijgen in welke gegevens wij van u hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging van de abonnee-overeenkomst, te laten verwijderen. Stuur hiertoe een kaartje aan Reshift Digital, afd. klantenservice, Richard Holkade 8, 2033 PZ Haarlem of een e-mail naar klantenservice@reshift.nl. Wanneer u boven een artikel het Partner-logo ziet, is dit gemaakt door de Partner-redactie van uitgeverij Reshift. Dit is een redactieteam dat apart van de reguliere redacties opereert. De artikelen met dit logo komen tot stand in overleg met commerciële partners. Reshift vindt het belangrijk dat deze artikelen duidelijk herkenbaar zijn, vandaar het Partner-logo.
DISCLAIMER Hoewel uiterste zorg is besteed aan Tips & Trucs, aanvaardt de redactie noch de uitgever enige aansprakelijkheid voor schade ontstaan door eventuele fouten en/of onvolkomenheden in het blad, online of enig andere digitale versie van Tips & Trucs. Alle in Tips & Trucs genoemde prijzen zijn onder voorbehoud (van wijzigingen en typfouten). Auteursrechten: © 2019 by Reshift Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Tipniveaus! Niveau 1: erg eenvoudig Bijzonder eenvoudige tips waarbij geen enkele ervaring of computerkennis is vereist.
Niveau 2: gemakkelijk en snel Eenvoudige tips die iedere computergebruiker kan uitvoeren, ongeacht het kennisniveau.
Niveau 3: meer dan standaardhandelingen Tips die ‘iets verder gaan’ en waarbij dieper in de materie wordt gedoken.
Niveau 4: moeilijk maar begrijpelijk Tips waarin geavanceerde software-opties worden behandeld.
Niveau 5: voor de expert Tips voor wie het maximale uit de pc wil halen en niet terugdeinst voor complexe handelingen.
11 | 2019
3
SECURITY EXPERTGIDS
SLECHTS 95 ,
€9
NU IN DE WINKEL!
Inhoud 26 Beheer je Mac met OnyX Een Mac heeft weleens last van vage problemen. Je lost ze op met de beheertool OnyX.
32 Ondertiteling bij online video’s Zo maak je gemakkelijk zelf ondertitels bij video’s op de online platformen YouTube en Facebook.
36 Alternatieve zelfbouwsites Er zijn alternatieven voor het hiernaast genoemde WordPress om zelf je site te bouwen. En voor sommige diensten is zelfs amper voorkennis nodig!
48 Android-apps op je pc Android-games spelen met toetsenbord of gamepad? Het kan met een Android-emulator op je pc.
58 Portforwarding en dynamisch dns Met deze technieken kun je je apparaten op je thuisnetwerk van afstand bereiken via internet.
Een eigen website bouwen Je kunt op allerlei manieren een website bouwen. Met het gratis WordPress kun je op een relatief eenvoudige manier een uitgebreide site maken. We begeleiden je van A tot Z door dit proces.
Pagina 8
Harde schijf klonen
72 Gelekte wachtwoorden? Wat nu?
Je wilt Windows en/of je data overzetten naar een grotere harde schijf of naar een snelle ssd? Met Clonezilla kan dat zonder dataverlies of zonder dat je het besturingssysteem opnieuw hoeft te installeren.
Ontdek of jouw wachtwoord is buitgemaakt bij een groot datalek. En beperk vervolgens de risico’s.
Pagina 20
64 Mobiel en draadloos printen Printen vanaf je smartphone of tablet is erg handig. Het kan op diverse manieren, ook zonder wifi-printer.
123: Snel resultaat in 3 stappen 25 Filmpjes optimaliseren met Prism Video Editor 31 Switchen van Chrome naar Firefox (en vice versa) 63 Welke apps gebruiken je webcam?
3
Voorwoord/colofon
6
Lezerspost
18 Word abonnee! 42 Checklist: Externe videokaarten 52 Freeware
Dit kan Google Home ook De slimme luidspreker Google Home kan véél meer dan alleen het weer voorspellen en een timer zetten. Maar omdat er geen officiele handleiding is, zijn veel mogelijkheden niet bekend bij de gebruikers. Wij brengen daar verandering in.
Pagina 68
11 | 2019
5
LEZERSPOST ONDER REDACTIE VAN MARK GAMBLE
Lezerspost Vragen en opmerkingen van lezers De afgelopen maand ontvingen we weer veel vragen. We kunnen de vragen helaas niet allemaal persoonlijk beantwoorden. De interessantste vragen selecteerden we en hebben we voorgelegd aan onze experts. Heb je zelf ook een vraag? Stuur hem naar redactie@tipsentrucs.nl. Vraag 01: Vrije ruimte ssd Kan ik vrije ruimte op mijn ssd toevoegen aan het huidige station? Na wat tips heb ik de installatiepartitie en een lege partitie beide verwijderd. In Schijfbeheer heb ik nu een zwarte balk voor de C-schijf staan. Kan ik deze partitie nog gebruiken? Dik Oost
nodig zijn bij het installeren of herstellen van de computer. Denk aan extra taalbestanden, drivers en een herstelimage van het besturingssysteem. Er zal ongetwijfeld ook een efi-partitie tussen staan. Deze partitie wordt door de unified extensible firmware interface (uefi), het moderne bios, gebruikt om configuratiegegevens, logbestanden en hulpprogramma’s op te slaan. Deze partities kun je het beste met rust laten. Als je de vrije partitie die je wilt toevoegen, aansluit op de partitie die je wilt uitbreiden, kun je simpelweg in Schijfbeer met de rechtermuisknop op de partitie die je wilt uitbreiden klikken en kiezen voor Volume uitbreiden. Zit de oem- en efi-partitie er nog tussen, dan kun je deze met het programma GParted naar voren plaatsen, om vervolgens de C-partitie uit te breiden. Het brengt wel risico’s met zich mee; zorg dus voor een goede back-up voordat je de partities gaat aanpassen. (RB)
01 Bij fabriekslaptops en pc’s zijn er vaak verschillende partities zichtbaar onder Schijfbeheer. De partities zijn vaak te herkennen aan de aanduiding ‘OEM’. Op deze partities staan extra gegevens die
Mail ons! Heb je een vraag of een opmerking? Mail hem naar redactie@tipsentrucs.nl. Voor vragen of opmerkingen over je abonnement of de bezorging van Tips & Trucs kun je contact opnemen met onze klantenservice (023-5364401). Iedere maand ontvangen we een mailbox vol vragen. Graag zouden we ze allemaal persoonlijk beantwoorden, maar we moeten noodgedwongen kiezen. Neem ook eens een kijkje op de uitgebreide website van ons zusterblad Computer!Totaal (www.computertotaal.nl). Daar kun je ook vragen stellen.
6
11 | 2019
Vraag 02: Dualboot weg Enige tijd geleden heb ik Linux uitgeprobeerd. Dat viel een beetje tegen en ik heb besloten om toch weer met Windows verder te gaan. Helaas krijg ik nu, elke keer als ik de computer start, de vraag of ik Windows 10 wil starten of door wil gaan met de Linux-installatie. Hoe kan ik deze melding verwijderen, want ik heb nooit voor de installatie gekozen. Jamil Hertogh
Vraag 01 Met GParted kun je eenvoudig partities verplaatsen.
LEZERSPOST
02 Start Windows 10 op en druk op Ctrl+R. Typ de opdracht systempropertiesadvanced en klik op OK. Klik vervolgens onder Opstart- en Herstelinstellingen op de knop Instellingen. Selecteer het besturingssysteem waar je standaard mee wilt opstarten, en haal het vinkje weg voor Lijst met besturingssystemen. Het menu zal in het vervolg niet meer worden weergegeven. (RB)
Vraag 03: Computer valt uit We hebben recent onze videokaart vervangen voor een snellere videokaart. We zijn van een Nvidia GT 730 naar een Radeon RX 580 van AMD gegaan. De pc zou de kaart gewoon aan moeten kunnen (i5-6600K met 16 GB ram). Als we geen games spelen, werkt de pc fantastisch, maar zodra we een spel willen spelen, valt de computer uit en start hij Windows opnieuw. In de logboeken van Windows is niks terug te vinden, alleen dat hij spontaan opnieuw is opgestart. Met de temperatuur is ook niks mis en alle drivers zijn netjes geïnstalleerd. We hebben de kaart naar de computerwinkel teruggebracht, maar de verkoper geeft aan dat er niks mis mee is en dat het aan onze computer ligt. Kenny Smeeds 03 Mogelijk is er een conflict met de driver van de vorige videokaart. Met het programma DDU (Display Driver Uninstaller) kun je alle drivers verwijderen en een frisse start maken met je nieuwe videokaart. Kies direct bij starten van het programma voor Safe Mode (veilige modus) en klik op de knop Reboot to Safe Mode. De computer start vervolgens in veilige modus. Na het inloggen zal ook DDU automatisch opstarten. Kies in het rechter menu voor GPU en Nvidia en klik op de knop Clean and restart. De computer zal alle Nvidia-drivers verwijderen. Als het probleem hier niet mee is opgelost, bestaat ook de
Vraag 03 Met het programma DDU kun je gemakkelijk de oude videokaartdrivers verwijderen.
kans dat de voeding onvoldoende stroom kan leveren. Een Radeon RX 580 zal een stuk meer van de voeding vragen dan een GT 730. Via de website www. tiny.cc/powercalc kun je berekenen hoeveel watt je voeding moet kunnen leveren. (RB)
Vraag 04: Tablet upgraden? Een aantal jaar geleden kochten wij een Samsung Galaxy Tab 4-tablet met Android 5. Helaas werken daar niet alle apps meer op en we vroegen ons af of we naar de nieuwe Android 9 kunnen upgraden? Ook zou ik graag willen weten of het wel veilig is om met zo’n oud besturingssysteem te werken. Als ik kan upgraden, moet ik dan per se naar de laatste upgraden of is versie 8 ook genoeg? Klaas-Jan Knippenberg 04 Android is een open platform waar verschillende fabrikanten, zoals Samsung, HTC of Motorola, gebruik van kunnen maken. Om hun eigen hardware te laten werken, moeten de fabrikanten zelf drivers ontwikkelen voor Android. Naast drivers passen fabrikanten ook graag het uiterlijk van Android aan en voegen ze er hun eigen software aan toe. Elke fabrikant brengt meerdere toestellen per jaar uit, die allemaal onderhouden moeten worden. Uiteindelijk kost het te veel werk en geld om bij elke upgrade voor elk toestel nieuwe drivers en software te ontwikkelen. Daarom stopt de support vaak na drie jaar. Helaas is het voor derde partijen ook heel lastig zelf nieuwe upgrades te maken. Dit komt omdat de software en drivers die fabrikanten schrijven, gesloten zijn en we dus geen toegang hebben tot de broncode. Er is een aantal websites waar zogenoemde ‘custom roms’ worden aangeboden. Dit is een onofficiële versie waarbij geprobeerd is een nieuwere versie op het toestel te installeren. Vaak ontbreken bij deze custom roms een aantal drivers, waardoor een tablet of smartphone nog maar half functioneert. Een bekend forum waar deze custom roms gedeeld worden is https://forum. xda-developers.com. Niet alleen is er vrij gevorderde kennis nodig, ook loop je het risico dat het apparaat na een upgrade niet meer functioneert. Helaas zijn oudere versies van Android (met name versie 6, codenaam Marshmallow) erg kwetsbaar voor virussen en hackers. Een bekende kwetsbaarheid is de Stagefright-bug die via een simpel bericht al toegang aan een hacker verschaft. (RB)
11 | 2019
Vraag 04 Tablets en smartphones die ouder zijn dan drie jaar, worden door fabrikanten vaak niet meer geüpdatet.
7
EEN EIGEN WEBSITE BOUWEN DOOR: RICHARD VEENSTRA EN MARTIN GIJZEMIJTER
Een eigen website bouwen Aan de slag met thema’s en plug-ins voor WordPress Je kunt op allerlei manieren een website
HOSTING
bouwen. Met het gratis platform
Tip 01: Keuze hostingprovider
WordPress kun je op een relatief eenvoudige manier een uitgebreide site maken. Voordat je aan de slag kunt met het ‘content management systeem’ moet je wel eerst een domeinnaam reserveren en een goede hostingprovider zoeken. Daarna kun je WordPress installeren, en op zoek gaan naar een thema en de gewenste plug-ins om je site te maken.
Een website begint met een hostingprovider. Je hebt serverruimte nodig waar je je website plaatst en een bedrijf moet de koppeling tussen je domeinnaam en je website maken. Dit is wat een hostingprovider allemaal voor je regelt. Naast dat je een bedrijf moet zoeken dat dit goed en voordelig aanbiedt, is het aan te raden om een hostingprovider te kiezen met een snelle en goede support. Het is namelijk zo dat websites af en toe niet goed functioneren, dat er bij updates iets fout kan gaan of dat je op andere gebieden hulp nodig hebt. Als je een webwinkel of andere commerciële website hebt, dan kost elke minuut downtime geld en daarom doe je er verstandig aan om je goed te laten informeren naar de ondersteuningsmogelijkheden van een provider. Gebruik een website als www.hostingwijzer.nl of www.hostingvergelijker.nl om te kijken wat anderen van bepaalde hostingproviders vinden.
Wat gaan we doen?
Tip 02: Domeinnaam
We laten je zien waar je aan moet denken als je een hostingprovider zoekt, hoe je de eerste stappen met WordPress zet, hoe je thema’s kiest en wat de beste plug-ins zijn.
8
11 | 2019
Bij het afsluiten van een contract heb je te maken met twee dingen: de webruimte en de domeinnaam. In veel gevallen koop je de twee dingen samen, maar het is bij vrijwel alle bedrijven ook mogelijk om deze twee dingen los te bestellen. Zo kun je je domein vastleggen bij de ene provider en de hosting
Tip 01 Lees reviews van andere gebruikers om te zien hoe tevreden zij zijn met een hostingprovider.
EEN EIGEN WEBSITE BOUWEN
Tip 03 Voor een simpele site heb je niet veel webruimte nodig.
Een bedrijf moet de koppeling tussen je domeinnaam en je website maken Tip 03: Webruimte
Tip 02 De domeinextensie .makeup kost bij sommige providers vele duizenden euro’s per jaar.
afnemen bij een andere provider. Een domeinnaam is puur het webadres van je website, bijvoorbeeld tipsentrucs.nl. Domeinnamen kun je verhuizen van de ene naar de andere provider. Als je ontevreden bent met je huidige provider, maar wel je url wilt behouden, dan moet je bij je huidige provider een verhuiscode aanvragen. Een domeinnaam betaal je vaak per jaar. De kosten bedragen meestal zo’n 10 tot 20 euro voor een .com- of .nl-adres, maar ‘speciale’ toplevel-domeinextensies zoals .auto, .cars of .makeup zijn vaak veel duurder.
Als je een goede provider hebt gevonden, dan is het tijd om uit te zoeken welk hostingpakket bij je past. Bij de meeste providers is de service en snelheid van hun pakketten identiek, maar zit het verschil in de webruimte die je tot je beschikking hebt. Een klein blog heeft vrijwel nooit meer nodig dan één of twee gigabyte, maar als je video’s en andere grote bestanden op de webruimte wilt opslaan, dan heb je uiteraard meer nodig. Heb je meer dan vijf mailadressen nodig, dan kan het ook zijn dat een basispakket niet voldoende is. Met een premiumpakket heb je vaak de mogelijkheid om meerdere subdomeinen aan te maken. Over het algemeen worden de serverruimteprijzen per maand aangegeven, maar betaal je per jaar of per meerdere jaren. Kijk even goed hoelang je aan een contract vast zit.
Tip 04: Cms-ondersteuning Een ander belangrijk punt betreft de opties die een hostingprovider je biedt. In de meeste gevallen gebruik je een cms (content management systeem) om je website te bouwen. Bekende voorbeelden hiervan
11 | 2019
9
EEN EIGEN WEBSITE BOUWEN
Tip 04 Sommige providers bieden slimme installatiehulpen aan voor bijvoorbeeld WordPress.
zijn WordPress, Joomla en Drupal. Met de eerste gaan we verderop in dit artikel aan de slag. Het is handig als een provider ondersteuning biedt voor bijvoorbeeld WordPress. Sommige providers kunnen met één klik een cms op je site installeren. Vaak heb je op deze manier ook handige opties om gemakkelijk een reservekopie van je site te maken.
persoonsgegevens houdt en een ssl-certificaat is een belangrijke stap om een veilige website aan te bieden. Vrijwel alle providers bieden tegenwoordig standaard een ssl-certificaat aan als je een contract afsluit. Een ssl-certificaat wordt door sommige providers ook als losse optie aangeboden, meestal kost dit 10 tot 15 euro per jaar.
Alle data zoals berichten, pagina’s en instellingen worden in een database opgeslagen WORDPRESS Tip 06: WP installeren
Doorgaans worden domeinprijzen per jaar en hostingprijzen per maand aangegeven Tip 05: Ssl
Tip 05 Je herkent een beveiligde site aan het slotje in de adresbalk.
10
Let op dat een pakket ondersteuning biedt voor ssl (secure sockets layer). Dit is een encryptieprotocol voor websites. Je herkent een ssl-website aan het bekende groene slotje in de adresbalk van je browser en aan het feit dat het webadres met https begint. De EU verwacht van iedereen met een website dat hij of zij zich aan de wet van de bescherming van
11 | 2019
Als je een provider met één-klik-installatie hebt gekozen, dan kun je na het aanmelden bij je provider heel simpel WordPress (of kortweg WP) installeren. Hoe dit precies werkt, verschilt per provider. Biedt je provider geen simpele installatie, dan moet je het zelf doen. Dat is geen probleem als je de juiste stappen volgt. Je hebt allereerst toegang nodig tot je webruimte via ftp (file transfer protocol). Met een ftp-programma als FileZilla (www.filezilla.org) kun je de WordPress-bestanden vanaf je computer naar de webruimte kopiëren. Alle data zoals blogberichten, pagina’s en siteinstellingen worden in een database opgeslagen. Deze database is meestal van het type MySQL of MariaDB (een MySQL-variant). Die database moet je creëren vóórdat je WordPress installeert. Hoe dit werkt verschilt per provider, maar je provider heeft waarschijnlijk goede documentatie over hoe je dit moet doen. Voor de installatie van WordPress moet je in elk geval beschikken over de naam van de database, de naam van de databasegebruiker en het wachtwoord van de databasegebruiker. Deze gegevens moet je namelijk in een bestandje invullen en via ftp uploaden naar je webruimte.
Tip 06 Providers gebruiken beheersystemen als Plesk. Hiermee kun je zelf onder andere databases aanmaken.