REVIEW NIKON Z 6 II SNELLE FULLFRAME ALLROUNDER
ALLES OVER
DYNAMISCH BEREIK
HAAL HET MAXIMALE UIT JE FOTO’S
INSPIRATIE
9
FOTOLOCATIES
AAN HET EINDE VAN DE WERELD
EXPERTCURSUS
EXTREEM LICHT
BEHEERS MOEILIJKE SITUATIES SIMPEL UITGELEGD:
LIGHTPAINTING MET STAALWOL
BASISCURSUS
ARCHITECTUURFOTO’S
GEBOUWEN IN BEELD DE NIEUWSTE FEATURES VAN PHOTOSHOP OP EEN RIJTJE
INCLUSIEF LUCHT VERVANGEN & RETOUCHEREN
FOTOGRAFIEGEHEIMEN
ROOFVOGEL FOTOGRAFIE
LEER VAN DE TRAINER ZELF € 7,75 • MAART 2021 02103
8 718226 108500
OPENING
MARTIJN VAN DER NAT, MARTIJNVANDERNAT.ZOOM.NL NIKON D7100 · ISO 100 · F8 · 30 SEC · 11 MM
De kunst van het lijnenspel
↘
Nergens kun je zoveel leren over perspectief, standpunt en compositie als in de architectuurfotografie. Het is met recht een eigen tak van sport. Voor de leek oogt het simpel: je maakt een foto van een door de mens gemaakt bouwwerk dat stilstaat, wat daarom misschien als ‘makkelijk’ wordt gezien. Maar niets is minder waar. Hoewel je onderwerp niet snel wegloopt, zijn er ontelbare manieren waarop je de vormen en lijnen kunt vastleggen. Dat wordt al snel een chaos! Ik heb geleerd dat het geheim van een goede architectuurfoto slechts ten dele in de techniek zit, en vooral in het ‘leren kijken’. De belangrijkste tip die ik daar ooit voor kreeg, was: ‘Denk niet alleen in vlakverdeling en regel van derden, maar vooral in lijnen. Het lijnenspel beheersen is belangrijker dan welke techniek dan ook.’ Als je de lijnen in een bouwwerk actief opzoekt, volgt en gebruikt in je foto, creëer je gemakkelijk rust in de chaos. Die lijnen zitten vaak
ZOOM.NL MAART 2021
in het gebouw als geheel, maar ook in de kleinere details binnenin. In deze editie leer je hoe je patronen, lijnen en composities zelf kunt ontdekken. En de oefening van het lijnenspel komt overal van pas, ook als je vooral in de natuur fotografeert of portretfotografie beoefent. Maar ook de lichtomstandigheden zijn van essentieel belang en soms heel lastig: van tegenlicht tot duisternis. Hoe krijg je daar een mooi beeld uit met veel details, zonder ruis? Daar gaan we dieper op in bij de expertcursus. Zodra je al deze kennis op zak hebt, nodigen we je graag uit om eens zelf aan de slag te gaan. Want juist in deze tijd is het prettig om in alle rust even op pad te zijn met een camera. En dan bijvoorbeeld met een hoger doel: om de kunst van het lijnenspel te ontdekken en toe te passen in je eigen omgeving. MAARTEN JACOBI
Hoofdredacteur Zoom.nl
5
IN THE PICTURE INHOUD
PRAKTIJK
08
12 Basiscursus Architectuurfotografie Tips om je architectuurfoto’s nog beter te maken!
58
28 Photoshop 2021: nog intelligenter
34 Expertuitdaging: Scherp en onscherp Bekijk de resultaten van ‘Bijzondere bokeh’. Plus: de nieuwe uitdaging!
38 Lightpainting met staalwol Zo leg je de vonkenregen vast.
82
50
Fotowedstrijd Panasonic
46
88
Fotografen voor Elkaar
Feedback: Extreme winter
Tips om mist te voorspellen.
Professioneel fotograaf Ellen van den Doel beoordeelt foto’s van 5 Zoomers!
48 Spoedcursus: Misty morning
92
58
Reisfotografie: Het einde van de wereld!
Expertcursus Lastige lichtsituaties
92
TECHNIEK
Ook in bijzondere lichtomstandigheden kun je prima fotograferen.
8 Flits De laatste cameranieuwtjes.
INSPIRATIE 20 In The Picture De straatfotografie van Julie Ann Janssen!
11
ZOOM ACADEMY LIVE
DOE MEE!
Cameragadget 12
Ultieme controle met de XP-PEN Artist 15.6 Pro
72
PAGINA 66
Dynamisch bereik
37 #Zoom.nl
Optimaal gebruik maken van je beeldsensor.
50
86
Portfolioreview
Gebruikersreview Panasonic Lumix G100
Fotograaf Joep Hijwegen beoordeelt het portfolio van Bram Busink.
Zoomer Jeffrey Witter test voor Zoom.nl de nieuwe Lumix G100.
68
101
Fotografiegeheimen: Roofvogelfotografie De diepte in met drie experts uit het vakgebied! ZOOM.NL MAART 2021
Reviews 20
38
Nikon Z 6 II, Panasonic Lumix S 85mm F1.8, Sony FE 35mm F1.4 GM.
7
BASISCURSUS BASISCURSUS
Breng de gebouwde omgeving in beeld
Architectuurfotografie
Architectuurfotografie is méér dan klinische, kaarsrechte foto’s van gebouwen die zo in de brochure van een projectontwikkelaar kunnen. In dit artikel laat architectuurfotograaf Jan Paul Mioulet zien wat er zoal mogelijk is op dit gebied. Aan de hand van zijn adviezen en tips kun je vervolgens zelf met dit onderwerp aan de slag gaan. TEKST JAN PAUL MIOULET
↘
Bij ‘architectuurfotografie’ hebben veel mensen een beeld van keurige, recht gefotografeerde gebouwen tegen een mooie blauwe lucht of in schemerlicht. Zo worden veel projecten tenminste op architectensites weergegeven. Maar architectuurfotografie is zoveel meer en laat zich gelukkig niet zo makkelijk in hokjes vangen. In feite kan iedere foto met de gebouwde omgeving als onderwerp een architectuurfoto zijn. Harde ‘regels’ zijn daar niet voor te geven. Regels zijn er in de kunst immers om gebroken te worden. We kunnen wel een aantal tips geven die je kunnen helpen om betere architectuurfoto’s te maken.
Vind je onderwerp Als iedere foto van een gebouw in principe een architectuurfoto kan zijn, dan hoef je niet echt ver de deur uit. Maar sommige projecten zijn natuurlijk interessanter dan
12
andere. Denk aan publieke gebouwen zoals gemeentehuizen, postkantoren of treinstations. Grote kantoren en zogenaamde ‘kunstwerken’ zoals bruggen of sluizen kunnen ook prachtige onderwerpen zijn, maar vergeet ook kleinere bouwwerken niet. Een goed startpunt om op zoek te gaan naar mooie projecten zijn architectuursites als architectuur.nl, architectenweb.nl of – meer internationaal – archdaily.com. Je krijgt dan ook meteen een indruk van hoe je een project zou kunnen vastleggen.
Apparatuur Voor het maken van een goede architectuurfoto heb je wellicht al het benodigde al in huis. In ieder geval heb je er minder voor nodig dan vaak gedacht wordt. Wat je in ieder geval niet nodig hebt, is een traditionele ‘technische’ camera waarbij het objectief en de camerabody of filmhouder
1 Misschien niet ontworpen door een architect, maar wél ontworpen en onderdeel van de gebouwde omgeving. Mooi lijnenspel, prachtig licht en een goed gebruik van de reflectie in het water. Hierdoor hoeft de camera niet gekanteld te worden en lopen verticale lijnen mooi evenwijdig. PATRICK VAN DIJK, FACK-PHOTOGRAPHY. ZOOM.NL NIKON D7100 · ISO 160 · F 3,5 · 2 SEC · 19 MM
gescheiden zijn door een balg en los van elkaar kunnen bewegen. Daarmee heb je veel controle over het perspectief en de ligging van het scherptevlak, maar dat heb je met tilt/shiftobjectieven voor een groot deel óók. En als je die niet bezit, dan kun je tegenwoordig veel corrigeren in de nabewerking. Wat voor camera heb je dan wél nodig? In feite kun je met iedere camera een architectuurfoto maken. Moderne spiegelloze systeemcamera’s geven dankzij ingebouwde lensprofielen ook met eenvoudige objectieven vaak een beeld zonder vertekening. Ook bieden ze veel extra hulpmiddelen, zoals een waterpas, lijnen die kunnen helpen bij de compositie, en inzoomen op het zoekerbeeld om de scherpte te controleren. Met een aantal modellen van Olympus kun je zelfs gebouwen rechtzetten in de camera. Maar nogmaals, het kan ook met een
1
ZOOM.NL MAART 2021
13
IN THE PICTURE
Julie Ann Janssen
Even voorstellen → Julie Ann werd
geboren in Canada en verhuisde later van Duitsland naar Nederland. Ze woonde ook daar op verschillende plekken, alvorens ze de rust vond bij haar vriend in het Gelderse Wijchen. Toch loopt haar zoektocht nog lang niet ten einde. Met een camera in de hand trekt ze van stad naar stad, om het straatbeeld te verstillen. CANADIAN.ZOOM.NL
‘Soms denk ik dat ik vijftig jaar te laat geboren ben’ Creativiteit zit bij Julie Ann Janssen in de genen. Haar voornaam verraadt al een beetje dat haar wieg niet in Nederland stond. Haar zoektocht naar haar roots en naar een thuis werd ook een zoektocht naar zichzelf. Al vroeg speelde fotografie daarbij een belangrijke rol, en sinds een aantal jaren verdient ze er ook haar brood mee. Maar Julie Ann fotografeert niet voor het geld, maar leeft voor de fotografie. TEKST ZOË DE GOEDE
20
Ierse vrouw, gefotografeerd op Ibiza. NIKON D750 路 ISO 100 路 F 2 路 1/640 SEC 路 85 MM
ZOOM.NL ZOOM.NLMAART MAART2021 2021
21
FOTO-EDIT FOTO-EDIT
Bewerkingen uit de cloud
Nieuw
in Photoshop 2021 Nu we inmiddels gewend zijn aan de integratie met de cloud, zet Photoshop sinds versie 2020 steeds sterker in op intelligente beelddetectie en -manipulatie. In de 2021-versie zet die trend zich door. Het toverwoord is ‘Sensei’: kunstmatige intelligentie (AI) die lastige en complexe taken veel gemakkelijker en bovenal nauwkeuriger maakt. REDACTIE
↘
De versie die voor ons op het scherm staat, is Photoshop CC 2021 versie 22.0.0. Interessant aan een Creative Cloudabonnement is dat je steeds over de laatste versie van het programma beschikt. Dankzij de instelling Automatisch bijwerken worden bij de geïnstalleerde Creative Cloud-apps alle recente stabiliteitsupdates en bugfixes automatisch uitgevoerd. Hieronder de functies die ons zijn opgevallen in de meest recente editie van Photoshop.
28
Haarfijn selecteren met AI Het kroonjuweel van Photoshop 2020 was zonder twijfel de functie Object selecteren. In de editie 2021 is het bijbehorende algoritme nog veel accurater geworden. Vooral bij portretselectie profiteer je van de kracht van deze nieuwe functie, want loepzuivere selecties maken bleef een tijdrovend karwei. Vooral haarpuntjes en donshaartjes uit de achtergrond halen kostte bloed, zweet en tranen. Makkelijker dan in Photoshop 2021 wordt het niet. De
↑ Het onderwerp haal je met één klik uit de oorspronkelijke achtergrond.
motor van dezelfde AI-tool zit in verschillende variaties van deze functie. In de gereedschapsbalk vind je in de groep van de Toverstaf en Snelle selectie ook de Tool Object selecteren. Hiermee trek je een selectierechthoek over het onderwerp of de verschillende onderwerpen die je wilt selecteren. Photoshop analyseert de selectie en weekt daarbinnen zelfstandig het onderwerp los. Wanneer je een van deze drie gereedschappen kiest, verschijnen in de optiebalk
← De nieuwe luchtpartij kun je nog handmatig aanpassen. ↓ De foto in de linkerbovenhoek is de originele opname. De ander vijf versies zijn het resultaat van Neural Filters.
ook twee knoppen: Onderwerp selecteren en Selecteren en maskeren, die je voor hetzelfde doel gebruikt. Kies je die laatste optie, dan beschik je over de knop Haar verfijnen om met één klik ingewikkelde haarselecties te zoeken en te verfijnen. Combineer deze functie met de Verfijnmodus Behoud van object voor de beste resultaten. Als de laag waarop je werkt een vrijstaande laag is, en geen achtergrondlaag of slim object, vind je in het deelvenster Eigenschappen onder Snelle handelingen de knop Achtergrond verwijderen. Deze functie selecteert uiteraard het onderwerp en maakt tegelijk de achtergrond transparant. Verderop laten we zien hoe je de brute kracht van Object selecteren nóg nauwkeuriger maakt door die te combineren met de andere functies van Photoshop.
Luchtvervanging Er zijn natuurlijk fotografen die ervan gruwen om de lucht van hun foto’s te pimpen. Maar wie er geen been in ziet om een saaie grijze lucht te vervangen door een bont scala aan kleuren en wolkenpartijen, heeft aan Photoshop 2021 een goede bondgenoot. Het menu Bewerken bevat de optie Luchtvervanging, die je een scala aan ‘prefab-luchten’ voorschotelt zoals strakblauwe hemels, allerlei wolkenformaties en spectaculaire zonsondergangen. ZOOM.NL MAART 2021
Bovendien kun je ook je eigen luchtpartijen gebruiken. Het mooie aan deze functie is dat het niet domweg gaat over een andere lucht inplakken. Behalve de helderheid en kleur van de lucht kun je ook de belichting van de voorgrond – het landschap dus – aanpassen, zodat voorgrond en nieuwe lucht beter op elkaar aansluiten. Je kunt de lucht groter of kleiner maken (Schalen) of spiegelen (Omdraaien). Bovendien verschijnen in het paneel Lagen een set maskers en een aanpassingslaag, die het mogelijk maken om het effect dat Photoshop op basis van kunstmatige intelligentie heeft uitgevoerd handmatig te finetunen.
Neural Filters Het klapstuk van Photoshop 2021 zijn ongetwijfeld de Neural Filters. Het gaat om een verzameling AI-bewerkingen in een eigen werkomgeving. Ze zijn nu al indrukwekkend. Op dit moment tellen we er vijftien, en zo te zien, zijn er nog veel meer op komst. De meeste bevinden zich nog in het bètastadium en sommige zijn nog niet beschikbaar. De door Adobe Sensei aangedreven tweaks worden uitgevoerd in de cloud. Je moet dus over een actieve internetverbinding beschikken. Van ieder filter kun je de intensiteit instellen en het resultaat met het
De vijftien neural filters zijn nu al indrukwekkend
bronbestand vergelijken. We gaan ze niet allemaal opsommen, maar onder andere deze Neural Filters zijn inmiddels beschikbaar: Huideffening. Dit filter gebruik je om de huid bij portretten egaler te maken, terwijl de structuur van de huid toch behouden blijft. Slim portret tovert verschillende emoties op het gelaat, wijzigt de haardikte en verandert zelfs de blikrichting. Make-upoverdracht: past de make-up
29
PRAKTIJK
Lightpainting met staalwol
Experimenteren met licht
Met staalwol kun je een enorme vonkenregen veroorzaken. Staalwolfotografie is dan ook een zeer populaire vorm van lightpainting. Je komt gegarandeerd met spetterende foto’s thuis, letterlijk en figuurlijk. Maar daarvoor heb je een aantal spullen plus een goede voorbereiding nodig. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk dat je rekening houdt met je veiligheid. In dit artikel leggen we je stap voor stap uit hoe je op een veilige manier geweldige staalwolfoto’s maakt. ONDER REDACTIE VAN TESS MUTSTERS
38
Probeer bij staalwolfotografie een beetje creatief te zijn. Probeer dus eens andere figuren of zoek een interessante locatie. ROLAND SMANSKI, ZIMMI.ZOOM.NL CANON 5D II · ISO 100 · F 11 · 19 SEC · 32 MM
↘
Staalwolfotografie wordt steeds populairder, ook op Zoom.nl. De resultaten kunnen prachtig zijn, mits je weet wat je doet. Ook om te voorkomen dat er ongelukken gebeuren. We nemen je mee door het hele proces, van de voorbereiding tot en met de uitvoering.
ZOOM.NL MAART 2021
39
??? LIVE
Pak je camera en doe gratis mee!
Zoom Academy
LIVE
Speciaal voor alle fotografen die meer uit hun hobby willen halen, organiseren we Zoom Academy LIVE: gratis livestreams van ongeveer anderhalf uur, die je volledig digitaal kunt volgen op je laptop, tablet of smartphone. Iedere editie staat een ander onderwerp centraal, met telkens een expert op dat gebied. Niet alleen geven we telkens een gratis workshop, er is ook ruimte voor vragen en zelfs feedback op fotoinzendingen. We bespreken onze vijf favorieten, met de link erbij om ze gratis terug te kijken.
William Rutten & Michiel Fischer → In deze eerste Zoom Academy LIVE stond portretfotografie
centraal. Je leert van de meesters zelf: topfotograaf William Rutten beantwoordt de meest prangende vragen, variërend van de omgang met het model tot camera-instellingen en favoriete objectieven. Daarnaast geeft studio-eigenaar Michiel Fischer een kort overzicht van de meestgebruikte lichtopstellingen in zijn studio, en geeft hij ook uitleg hoe je deze zelf thuis kunt nabootsen. Tot slot worden de mooiste portretfoto’s uit de eerdere fotowedstrijd besproken. Bekijk de volledige livestream terug op: www.zoom.nl/AcademyLiveWilliam
48
Geef je op!
Wil je zelf ook live meedoen aan de livestreams? Dat kan! Geef je nu gratis op via www.zoom.nl/ zoomacademylive
Lightroom Workflow Livestream → Nabewerking is altijd een belangrijk onderdeel geweest van
onze livestreams. In deze livestream geven we je als fotograaf en Lightroom-gebruiker een reset. Er zijn zoveel mogelijkheden in Lightroom! Wil je het goed doen, dan moet je bij het juiste begin beginnen. Wij gaan in deze livestream hand in hand met jou Lightroom tot zes cijfers achter de komma uitpluizen. Onze Lightroom-expert Tom Reuvers laat de ultieme Lightroomworkflow zien aan de hand van drie complete bewerkingssessies. Bekijk de volledige livestream terug op: www.zoom.nl/AcademyLiveLightroom
De Nacht van de Fotografie → Deze livestream bevat twee workshops die helemaal in
het thema staan van fotograferen ’s avonds en ’s nachts. In de eerste workshop laten we stap voor stap zien wat de beste camera-instellingen zijn voor avondfotografie. Dit doen we aan de hand van drie verschillende lichtscenario’s. Daarna gaan we nog een stapje verder. Macrofotograaf Daan de Vos was tijdens de livestream bij ons te gast om te laten zien hoe je bijzondere macrofoto’s maakt in de nacht. Hierbij maakt hij gebruik van verschillende attributen, zoals een vlinderval en een lichtbak! Bekijk de volledige livestream terug op: www.zoom.nl/AcademyLiveNacht
Fotografen voor Elkaar LIVE! → In de uitzending uit voorjaar 2020 gaf fotograaf Jeroen Arts
twee miniworkshops met spectaculaire resultaten, die je zelf eenvoudig thuis kunt namaken. Kijk mee hoe we met weinig middelen een spectaculaire splash-foto maken. Stap voor stap leggen we de opstelling uit, inclusief de juiste camera-instellingen. De tweede workshop staat in het teken van ‘studio-macrofotografie’: we laten zien hoe je kleine voorwerpen en bloemen tegen een egale achtergrond kunt uitlichten, zodat het haast professionele high-key-studioportretten zijn! Tijdens deze workshop kijk je rechtstreeks mee door de live-view van de spiegelreflexcamera in de studio. Bekijk de volledige livestream terug op: www.zoom.nl/AcademyLiveFvE
Bewerken in Photoshop → Behalve in Lightroom zijn we ook diep in Photoshop gedoken.
In deze livestream leggen we je alles uit over de nieuwe mogelijkheden in Photoshop. Aan de hand van meerdere bewerkingssessies laat expert Tom Reuvers zien hoe je makkelijk een foto kunt bewerken met Neural Filters en Lucht vervangen. Daarnaast bespreken we tijdens deze livestream kort hoe je kunt werken in lagen. Tom legt het op zo’n duidelijke manier uit dat iedereen het kan begrijpen! Bekijk de volledige livestream terug op: www.zoom.nl/AcademyLivePhotoshop
Blijf op de hoogte
Dit is slechts een kleine greep uit de Zoom Academy LIVE-uitzendingen die we tot nu toe hebben gedaan. Natuurlijk gaan we hiermee door en vind je maandelijks bij ons nieuwe livesessies om aan deel te nemen. Zo gaan we in 2021 onder andere aan de slag met Lightroom, cameraonderhoud, baby- en kinderportretten, lightpainting, fotograferen in een thuisstudio en vogelfotografie. Bij elke livestream kun je gratis meedoen en live al je vragen stellen! Wil je verzekerd zijn van een plek, waarbij je vaak ook oefenbestanden, presets of andere extra’s toegestuurd krijgt? Geef je dan nu op via www.zoom.nl/zoomacademylive
ZOOM.NL MAART 2021
49
↗ Dankzij de beweging in de vleugels ontstaat een mooie vervaging in het nabeeld. ALBERT BEUKHOF, AGDBEUKHOF.ZOOM.NL SONY A99 II · ISO 1000 · F 4,5 · 1/60 SEC · 80 MM
58
EXPERTCURSUS
Zo pak je de lastigste lichtsituaties aan
Baas
over het licht Vooral in bijzondere lichtsituaties maak je de mooiste foto’s. Probleem is wel dat dit meteen ook de lastigste omstandigheden zijn om een echt geslaagde foto te maken. Daarom laten wij zien hoe je te werk gaat en welke instellingen je nodig hebt om het licht meester te worden. TEKST KEES KRICK
ZOOM.NL MAART 2021
59
FOTOGRAFIE GEHEIMEN
1
1 De bedekte kleuren van deze foto geven het beeld veel sfeer. DANIËLLE VAN DOORN, DANIELLE-VANDOORN. ZOOM.NL CANON 5D III · ISO 1600 · F 7,1 · 1/640 SEC · 349 MM
De diepte in
Roofvogel fotografie
Het fotograferen van (roof)vogels is voor veel fotografen een echte uitdaging. Scherpte, techniek, vogelkennis en compositie komen als het goed is allemaal samen in een goede vogelfoto. We polsen een Zoomer, een professionele natuurfotograaf en een vogeltrainer over deze intrigerende tak van sport. TEKST JASPER VAN BLADEL
68
Tips voor vogelfotografen Een aantal tips van Daniëlle: → Draag donkere kleding, zodat de vogels je minder goed opmerken. Deze tip geldt specifiek voor fotografie in het wild of vanuit een vogelhut. → Wacht tot de vogel op zijn gemak is voordat je de lens beweegt (ook specifiek voor fotografie in het wild of vanuit een vogelhut). → Zorg altijd dat de kop scherp is. → Zorg voor genoeg ruimte om de vogel heen als er een confrontatie tussen twee vogels plaatsvindt (specifiek voor fotografie vanuit een vogelhut). → Volg een workshop bij een valkenier: daar leer je heel veel van. Luister goed naar de valkenier. → Maak technisch goede foto’s, maar vergeet de compositie en het licht niet. → Bekijk werk van andere fotografen. → Ken je camera en weet hoe je de instellingen kunt aanpassen. Let altijd op je instellingen en pas ze indien nodig aan. → Blijf oefenen en leer van je eigen beelden.
Zoomer Daniëlle van Doorn (41) → Zoomer Daniëlle van Doorn
fotografeert veel dieren. Roofvogels en eekhoorns zijn haar favoriete onderwerpen. Danielle doet een opleiding fotografie bij Fotoschool Keistad in Amersfoort en wil in de toekomst kijken hoe ze van haar hobby haar werk kan gaan maken. Of dat als vogel- of natuurfotograaf zal zijn, betwijfelt ze. Op dit moment trekt vooral geboortefotografie haar aandacht. Samen met haar man heeft ze een ICT-bedrijf. Ze gebruikt een Canon EOS R6 en heeft diverse (tele)objectieven in haar bezit. DANIELLE-VANDOORN.ZOOM.NL
2
INSTAGRAM.COM/DANIELLE.VANDOORN
Vogels spotten met Daniëlle → ‘Het liefst ga ik elke week vogels fotograferen. Dit jaar ben ik al negen keer naar een locatie bij ons in de buurt geweest: De Valk Roofvogels in Lunteren. Sinds de coronacrisis hebben ze daar een nieuw concept, waarbij ze fotografen de mogelijkheid geven om foto’s te maken. Je kunt daar twintig soorten vogels fotograferen: er komt echt van alles voorbij. Iedere keer kom ik weer met andere mooie foto’s thuis. Het vaste shownummer zijn de vissende zeearenden. Dat is heel erg gaaf om te zien. Ze vliegen daar vrij rond, en dat zijn natuurlijk wél de mooie plaatjes. Ik kom altijd thuis met heel veel foto’s, maar er zijn er maar een paar die me uiteindelijk echt raken. De ene keer is dat een portret en de andere keer een foto van een vogel in vlucht. Ik zoek naar spanning, sfeer en warmte. De kerkuilenschuur is altijd erg fotogeniek. Daar kun je heel erg mooie sfeerfoto’s maken, doordat het licht er vanaf één kant binnenvalt: een Harry Potter-sfeer. Het is niet gemakkelijk, want er is weinig licht. Je moet dan met hoge iso-waarden werken, maar het is het zeker waard. Roofvogels heb ik altijd heel gaaf gevonden: een beetje ongrijpbaar en mysterieus. Ze zijn heel indrukwekkend, vooral de blik in de ogen. Roofvogels fotograferen is wel een echte uitdaging. Dichtbij komen en scherpe foto maken blijft altijd moeilijk. Je moet voorspellen wat de vogel gaat doen en op basis van die voorspelling en ZOOM.NL MAART 2021
improvisatie een mooie en technisch goede foto maken. In het begin lukte dat vaak niet. Toen ben ik naar het gedrag gaan kijken en heb ik meer geleerd over hoe roofvogels leven en wat voor gedrag ze vertonen. Ik kijk ook veel naar foto’s van andere fotografen: hoe zij het aanpakken en hoe hun werk in elkaar zit. Dan ga ik de volgende keer met een specifiek doel op pad. Ik heb flink wat apparatuur. Het kan natuurlijk ook met minder, maar de snelheid van
‘Je hebt een camera nodig met een goed autofocussysteem en een hoge burstrate’
2 Het licht in deze foto komt zo uit de Gouden Eeuw. DANIËLLE VAN DOORN, DANIELLE-VANDOORN. ZOOM.NL CANON R6 · ISO 8000 · F 5 · 1/640 SEC · 142 MM
3 Een vogelportret kan ook heel fraai zijn. DANIËLLE VAN DOORN, DANIELLE-VANDOORN. ZOOM.NL CANON 5D III · ISO 1600 · F 5 · 1/400 SEC · 300 MM
mijn huidige camera, de Canon EOS R6, is erg prettig. Je hebt in ieder geval een camera nodig met een goed autofocussysteem, die genoeg beelden per seconde kan maken. Anders zit je er iedere keer nét naast, bijvoorbeeld bij foto’s van een vissende zeearend. Dat is gewoon zonde. Dan had ik een foto van net voordat hij de prooi pakt en een foto van vlak daarna, maar niet van het moment zelf. Het kan goed gaan, maar dan moet je wel heel veel geluk hebben.’
3
69
TECHNIEK TECHNIEK
Maak optimaal gebruik van dynamisch bereik
Het maximale uit je
beeldsensor Een camera kan maar een beperkte hoeveelheid lichtnuances vastleggen. Alles buiten dit zogenaamde dynamisch bereik komt niet in de foto terecht en zorgt voor uitgebeten hooglichten en dichtgelopen schaduwen. Daarom is het zaak de bandbreedte die je hebt zodanig te benutten dat je het maximale uit contrastrijke situaties haalt, zowel tijdens het fotograferen als in de nabewerking. Hier lees je hoe. TEKST KEES KRICK
72
↘
Bijzondere lichtomstandigheden stellen hoge eisen aan het dynamisch bereik van je camera. IVO MOSTERT, ORIGINALMOSTERT.ZOOM.NL CANON 5D IV · ISO 100 · F 16 · 0,6 SEC · 16 MM
ZOOM.NL MAART 2021
Als fotograaf heb je te maken met een grote verscheidenheid aan lichtsituaties. Soms is het licht redelijk gelijkmatig verdeeld; dan weer is er een hoog contrast tussen licht en donker. Op een bewolkte dag is het licht bijvoorbeeld aanzienlijk gelijkmatiger verdeeld dan wanneer een laag zonnetje voor felle lichtpoelen en diepe schaduwen zorgt. Of het lichtcontrast nu laag of hoog is, je wilt het in ieder geval met jouw camera kunnen vastleggen. Want als niet alles van licht tot donker wordt geregistreerd, zal een deel van de omgeving onherkenbaar zijn én blijven. Dat is zeker niet altijd een probleem, maar zelfs dán is het altijd nog beter om keuzes te hebben.
73