ชุดความรู้กินได้ | ปลูกข่า พารวย by Office of Knowledge Management and Development

ปลูกข่า พารวย

ผู้จัดทำ นำงสำวจินตำภำ วำมนตรี กศน.อำเภอวำรินชำรำบ จังหวัด อุบลรำชธำนี สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ปลูกข่า พารวย

สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ชุดควำมรูท้ ำมำหำกิน

“ ปลูกข่า พารวย ” บทนำ • หลักกำรและเหตุผล เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาชี้ถึงแนวการดารงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนใน ทุกระดับตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึงระดับรัฐ ทั้งในการพัฒนาเศรษฐกิจ เพื่อให้ก้าวทันต่อโลกยุคโลกาภิวัตน์ ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจาเป็นที่จะต้องมีระบบภูมคิ ุ้มกันในตัวที่ดีพอสมควรต่อ การมีผลกระทบอันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ในปัจจุบันนี้เรื่องอาหารการกินต่าง ๆ จะเป็นปัญหามากขึ้นทั้งในเมืองและชนบท ทั่วไป เพราะสินค้าแต่ละอย่างทีเ่ ราหาซื้อมาบริโภคนั้นจะมีราคาสูงขึน้ บางอย่างก็หา ได้ยากและราคาก็แพง การปลูกพืชเพื่อการบริโภคในครัวเรือน จึงเป็นวิธีการหนึ่งที่จะ ช่วยลดรายจ่ายในครอบครัว ทาให้มีพืชผลที่ปลอดภัยจากสารพิษไว้บริโภค และบาง ครอบครัวยังสามารถสร้างอาชีพ เพิ่มรายได้ให้กับครอบครัวอีกด้วย เนื่องจากเกษตรกรในตาบลห้วยขะยุง อาเภอวารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี นิยมปลูกข่าเป็นอาชีพเสริม ควบคู่กับการทานา สร้างรายได้เลี้ยงครอบครัวตลอดทั้งปี โดยไม่จาเป็นต้องไปขายแรงงานต่างถิ่น เพราะข่าเป็นพืชเศรษฐกิจที่ปลูกง่าย ไม่ต้อง ดูแลมาก ไม่มีโรคพืชรบกวนเหมือนพืชชนิดอื่นๆ ทนแล้งได้ดี ซึ่งเหมาะสมกับสภาพ ทางภูมิศาสตร์ในแถบนี้ ปลูกครั้งเดียวแต่สามารถเก็บผลผลิตได้ต่อเนือ่ ง เป็นเวลา หลายปี และที่สาคัญผลผลิตได้ราคาดี มีตลาดรองรับที่แน่นอน จึงเป็นอาชีพที่ น่าสนใจเป็นอย่างมาก ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อาเภอวารินชาราบ จึงได้จัดทาชุดประมวลความรู้ เรื่อง “ข่าอ่อน ปลอดสารพิษ” ขึ้น

ชุดควำมรูท้ ำมำหำกิน

“ ปลูกข่า พารวย ” บทนำ • วัตถุประสงค์ของกำรจัดทำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. เพื่อมีองค์ความรู้การปลูกข่าอ่อนปลอดสารพิษ ไว้บริการประชาชนในชุมชน 2. เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างอาชีพ เพิ่มรายได้ ให้กับคนในชุมชน • กลุ่มเป้ำหมำย คนในชุมชนที่ว่างเว้นจากการทาอาชีพหลัก และผู้ที่ต้องการทาอาชีพเสริม • ขั้นตอนกำรจัดทำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. วิเคราะห์เนือ้ หาความรูข้ องอาชีพ และระบุแหล่งความรู้ 2. รวบรวมเนื้อหาความรู้ตามที่วิเคราะห์ได้ 3. เรียบเรียงเนือ้ หาเพือ่ จัดทาชุดความรู้ทามาหากิน 4. นาเสนอและจัดทาแผนเผยแพร่ • ประโยชน์ที่คำดว่ำจะได้รับ 1. มีองค์ความรู้การปลูกข่าอ่อนปลอดสารพิษ ไว้บริการประชาชน 2. คนในชุมชนมีแนวทางในการสร้างอาชีพ เพิ่มรายได้ 3. คนในชุมชนได้บริโภคผักปลอดสารพิษ

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • ควำมรู้/ทักษะสำหรับดำเนินกำร – ควำมรู้เรื่องข่ำ ข่ำ เป็นพืชที่มีลาต้นอยู่ใต้ดินเรียกว่า "เหง้า" อยู่ในวงศ์ขิง เป็นไม้ล้มลุก เป็นพืชสมุนไพรที่นามาใช้ใน การประกอบอาหารในประเทศไทยและอินโดนีเซีย ข่ามีชื่อสามัญอื่นอีกคือ กฎุกกโรหินี (กลาง) ข่าหยวก (เหนือ) ข่าหลวง (ตะวันออกเฉียงเหนือ,เหนือ) สะเอเชย (กะเหรี่ยง แม่ฮ่องสอน) และ เสะเออเคย (กะเหรี่ยง แม่ฮ่องสอน) ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ข่าเป็นไม้ล้มลุก สูง 1.5-2 เมตรอยู่เหนือพื้นดิน เหง้ามีข้อและปล้อง ชัดเจน เนื้อในสีเหลืองและมีกลิ่นหอมเฉพาะ ใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปใบหอก รูปวงรีหรือเกือบขอบขนาน กว้าง 7-9 ซม. ยาว 20-40 ซม. ดอก ช่อ ออกที่ยอด ดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบดอกสีขาว โคนติดกันเป็น หลอดสั้นๆ ปลายแยกเป็น 3 กลีบ กลีบใหญ่ที่สุดมีริ้วสีแดง ใบประดับรูปไข่ ผล เป็นผลแห้งแตกได้ รูปกลม สรรพคุณ ข่าเป็นพืชที่นามาใช้ประโยชน์ทางด้านอาหารมากมาย ใช้ใส่ในต้มข่า ต้มยา น้าพริกแกงทุก ชนิดใส่ข่าเป็นส่วนประกอบ ยกเว้น แกงเหลืองและแกงกอและทางภาคใต้ที่ไม่นิยมใส่ข่า มีบทบาทในการ ดับกลิ่นคาวของเนื้อและปลา หน่อข่าอ่อน เป็นหน่อของข่าที่เพิ่งจะแทงยอดออกมาจากลาต้นใต้ดิน ถ้าอายุประมาณ 3 เดือนเรียก หน่อข่า ถ้าอายุ 6-8 เดือนเรียกข่าอ่อน ถ้าอายุมากกว่า 1 ปีจัดเป็นข่าแก่ ปริมาณน้ามันหอมระเหย ประมาณ 3% หน่อข่าอ่อนทั้งสดและลวกใช้จิ้มหลนและน้าพริก นามายา ข่ายังมีฤทธิ์ทางยา เหง้าแก่แก้ปวดท้อง จุกเสียด แน่น ดอกใช้ทาแก้กลากเกลื้อน ผลช่วยย่อยอาหาร แก้คลื่นเหียน อาเจียน ต้นแก่นาไปเคี่ยวกับน้ามันมะพร้าว ทาแก้ปวดเมื่อย เป็นตะคริว ใบมีรสเผ็ดร้อน แก้ พยาธิ สารสกัดจากข่ามีฤทธิ์ฆา่ เชื้อแบคทีเรีย น้ามันหอมระเหยจากข่ามีฤทธิ์ทาให้ไข่แมลงฝ่อ กาจัดเชื้อรา บางชนิดได้ ใช้ผสมกับสะเดาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการกาจัดแมลง ข่า ลดการบีบตัวของลาไส้ ขับน้าดี ขับลม ลดการอักเสบ ยับยั้งแผลในกระเพาะอาหาร ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ฆ่าเชื้อราใช้รักษากลากเกลื้อน

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • ควำมรู้/ทักษะสำหรับดำเนินกำร – กำรปลูกพืชปลอดสำรพิษ พืชผักเป็นพืชอาหารที่คนไทยนิยมนา มาใช้รับประทานกันมากเนื่องจากมีคุณค่าทางอาการทั้ง วิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายสูง แต่ค่านิยมในการบริโภคผักนั้น มักจะเลือก บริโภคผักที่สวยงามไม่มีร่องรอยการทา ลายของหนอนและแมลงศัตรูพืช จึงทา ให้เกษตรกรที่ปลูกผัก จะต้องใช้สารเคมีป้องกันและกา จัดแมลงฉีดพ่นในปริมาณที่มาก เพื่อให้ได้ผักที่สวยงามตามความ ต้องการของตลาด เมื่อผู้ซื้อนา มาบริโภคแล้วอาจได้รับอันตรายจากสารพิษที่ตกค้างอยู่ในพืชผักนั้นได้ เพื่อเป็นการแก้ปัญหาดังกล่าว เกษตรกรจึงควรหันมา ทา การปลูกผักปลอกภัยจากสารพิษ โดยนา เอา วิธีการป้องกันและกา จัดศัตรูพืชหลายวิธีมาประยุกต์ใช้ร่วมกัน เป็นการทดแทนหรือลดปริมาณการใช้ สารเคมีให้น้อยลง เพื่อความปลอดภัยของเกษตรกร ผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม ผักปลอดสำร หรือ ผักปลอดสำรพิษ (Pesticide residue free) หมายถึง ผลผลิตของพืชผักที่ไม่มี สารเคมีป้องกันและกาจัดศัตรูพืชตกค้างอยู่ หรือมีตกค้างอยู่แต่ไม่เกินระดับมาตรฐานที่กระทรวง สาธารณสุขกาหนดไว้(ประกาศฉบับที่ 163 พ.ศ.2538 เรื่อง “อำหำรที่มีสำรพิษตกค้ำง“) ส่วนอีกข้อมูลหนึ่งระบุว่า “ผักปลอดสำรพิษ” หมายถึง ผักที่มีกระบวนการผลิตมีการใช้สารเคมี สังเคราะห์ (เช่น ธาตุอาหาร ปุ๋ยเร่งการเจริญเติบโต ปุ๋ยอินทรีย์ต่างๆ) เพียงแต่สารเคมีสังเคราะห์ดังกล่าว จะไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม เมื่อถึงเวลาเก็บเกี่ยวสารเคมีสังเคราะห์เหล่านี้จะไม่มีสารพิษ ตกค้างอยู่ (เนื่องจากเป็นกลุ่มของปุ๋ยเคมี จุลธาตุค่างๆ ซึ่งมีอยู่ในใบพืชอยู่แล้ว) ส่วนคาว่า “ผักปลอดสำร” จะหมายถึง ผักที่มีกระบวนการผลิตที่ใช้สารเคมีในการกาจัดศัตรูพืชหรือยาฆ่าแมลงในช่วงที่มีแมลงศัตรูพืช ระบาด เพียงแต่จะต้องมีการกาหนดใช้อย่างเข้มงวด ต้องรู้ว่าควรฉีดยาฆ่าแมลงช่วงไหนและช่วงไหนไม่ควร ฉีด ซึ่งตามหลักการก็คือจะต้องเว้นระยะเวลาการเก็บเกี่ยวหลังจากฉีดยาฆ่าแมลงไปแล้ว แต่ทั้งนี้ผลผลิตที่ ได้จะต้องไม่มีสารพิษตกค้างหรือมีไม่เกินมาตรฐานที่กระทรวงสาธารณะสุขได้กาหนดไว้ (บางแห่งใช้ยาฆ่า แมลง บางแห่งก็ไม่ใช้)

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • ควำมรู้/ทักษะสำหรับดำเนินกำร – กำรปลูกพืชปลอดสำรพิษ สรุปแล้ว ผักปลอดสำร หรือ ผักปลอดสำรพิษ มันก็คือ ผักที่ปลอดสารพิษในช่วงตอนเก็บเกี่ยว ผลผลิต แต่ไม่ได้ปลอดการใช้สารเคมีในช่วงระหว่างการเพาะปลูก ซึ่งจริงๆ แล้วมันก็ควรจะเป็นผักทั่วไปที่ เราหาซื้อมาบริโภคกันตามท้องตลอดทั่วไปใช่ไหมครับ แต่โลกในความเป็นจริงมันไม่ได้สวยงามขนาดนั้นไง ครับ เพราะในปัจจุบันผักที่วางขายส่วนมากก็จะมีสารพิษเกินค่ามาตรฐานอยู่ เพราะบางแห่งก่อนเก็บเกี่ยว เขายังต้องฉีดยาฆ่าแมลงกันอยู่เลยครับ ตัวอย่างผักที่พบสารพิษตกค้างเกินค่ามาตรฐานก็เช่น ผักคะน้า มะเขือพวง พริกสด ผักกวางตุ้ง ผักบุ้ง กะหล่าปลี ดอกกะหล่า แตงกวา ต้นหอม ผักชี หัวไชเท้า เป็นต้น ข้อดีของกำรปลูกผักปลอดภัยจำกสำรพิษ 1. ทา ให้ได้พืชผักที่มีคุณภาพ ไม่มีสารพิษตกค้าง เกิดความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค 2. ช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกผักมีสุขภาพอนามัยดีขึ้นเนื่องจากไม่มีการฉีดพ่นสารเคมีป้องกันและกาจัด ศัตรูพืช ทาให้เกษตรกรปลอดภัยจากสารพิษเหล่านี้ด้วย 3. ลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรด้านค่าใช้จ่ายในการซื้อสารเคมีป้องกันและกา จัดศัตรูพืช 4. ลดปริมาณการนา เข้าสารเคมีป้องกันและกาจัดศัตรูพืช 5. เกษตรกรจะมีรายได้เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากผลผลิตที่ได้มีคุณภาพ ทา ให้สามารถขายผลผลิตได้ใน ราคาสูงขึ้น 6. ลดปริมาณสารเคมีป้องกันและกา จัดศัตรูพืชที่จะปนเปื้อนเข้าไปในอากาศและน้า ซึ่งเป็นการ อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและลดมลพิษของสิ่งแวดล้อมได้ทางหนึ่ง วิธีกำรผลิตผักปลอกภัยจำกสำรพิษ ในการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษนั้น จะใช้หลักการปลูกพืชผักโดยการใช้สารเคมีในการผลิต ให้น้อยที่สุด หรือใช้ตามความจา เป็นและจะใช้หลัก “การป้องกันและกา จัดศัตรูพืชโดยวิธีผสมผสาน หรือไอพีเอ็ม” แทนแต่การที่จะป้องกันและกา จัดศัตรูพืชให้ได้ผลนั้นจะต้องเลือกวิธีที่ประหยัดเหมาะสม และมีประสิทธิภาพ

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • ควำมรู้/ทักษะสำหรับดำเนินกำร – การเตรียมดินปลูก – การเตรียมกล้าพันธุ์ – การปลูก – การบารุงรักษา – การเก็บเกี่ยว – การตลาด • เงินลงทุนเท่ำไหร่/กำรจัดกำรเงิน ปีแรก − เตรียมดิน : จ้างรถไถนา ไร่ละ 200 บาท – พันธุ์ข่ำ : 1 ไร่ ปลูกข่าได้ 1,600 หลุม 1 หลุม ใช้พันธุ์ข่า 5 ต้น พันธุ์ข่า ราคาต้นละ 1 บาท = 1,600 x 5 x 1 = 8,000 บาท – ปุ๋ยคอก/ปุ๋ยหมัก : ใช้ 12 กระสอบ ราคา กระสอบละ 100 บาท = 12 x 100 = 1,200 บาท

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • เงินลงทุนเท่ำไหร่/กำรจัดกำรเงิน – เศษฟำง/แกลบดำ : ใช้ทั้งหมด 30 มัด ราคามัดละ 20 บาท = 30 x 20 = 600 บาท − แหล่งน้ำ สำหรับรดแปลงปลูก ขุดบ่อน้าตื้น (ลึก 8 เมตร) ราคา เมตรละ 100 บาท = 800 บาท เครื่องสูบน้า ราคา 4,000 บาท น้ามันเชื้อเพลิง สัปดาห์ละ 100 บาท = 48 x 100 = 4,800 บาท รวม 800 + 4,000 + 4,800 = 9,600 บาท − เครื่องมือ/อุปกรณ์ อื่นๆ จอบ ราคา 300 บาท เสียม ราคา 200 บาท รวม 500 บาท − ค่ำแรง ในกำรเก็บเกี่ยว (เมื่อข่าอ่อนมีอายุ 6 เดือน) อัตราวันละ 150 บาท ระยะเวลา 6 เดือน = 180 วัน = 150 x 180 = 27,000

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • เงินลงทุนเท่ำไหร่/กำรจัดกำรเงิน รวม ต้นทุนในปีแรก 200 + 8,000 + 1,200 + 600 + 9,600 + 500 + 27,000 = 47,100 บาท รำคำขำย 1,600 หลุม x 24 สัปดาห์ x 3 ต้น = 115,200 ต้น ราคาขาย มัดละ 100 ต้น ราคา 60 บาท ขายได้ 115,200/100 x 60 = 69,120 บาท กำไร 69,120 - 47,100 = 22,020 บาท คิดเป็น 47% ของราคาทุน

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • เงินลงทุนเท่ำไหร่/กำรจัดกำรเงิน ปีต่อมำ − ปุ๋ยคอก/ปุ๋ยหมัก 1,200 บาท − น้ามันเชื้อเพลิง 4,800 บาท − ค่าแรง 54,750 บาท รวม ต้นทุนในปีตอ่ มำ 1,200 + 4,800 + 54,750 = 60,750 บาท รำคำขำย 1,600 หลุม x 48 สัปดาห์ x 3 ต้น = 230,400 ต้น ขายได้ 230,400/100 x 60 = 138,240 บาท กำไร 138,240 - 60,750 = 77,490 บาท คิดเป็น 128% ของราคาทุน

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • กำรจัดกำรกำลังคน ใช้แรงงานอย่างน้อย 1 คน • เครื่องมือ/อุปกรณ์ – จอบ – เสียม • วัตถุดิบ – ที่ดิน – พันธุ์ข่า ใช้ต้นข่าแดงอายุ 1 ปีขึ้นไป – ปุ๋ยคอก/ปุ๋ยหมัก – เศษฟาง/แกลบดา • กระบวนกำร/ขั้นตอนในกำรทำ – กำรเตรียมดิน ข่าชอบดินร่วนปนทราย แต่ไม่ชอบน้าแฉะและน้าขัง หากพื้นที่ไหนมีน้าขัง อาจจะแก้ไขด้วยการไถเปิดหน้าดินแล้วก่อนขึ้นเป็นร่องลูกฟูกยกสูงขึ้นมาเหมือน แปลงปลูกผัก เพื่อระบายน้าดี แต่หากพื้นที่ราบปกติก็สามารถไถเปิดหน้าดินอย่าง น้อย 50 เซนติเมตร จากนั้นตากดินทิ้งไว้ เพื่อฆ่าเชื้อโรค ประมาณ 1-2 สัปดาห์

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • กระบวนกำร/ขั้นตอนในกำรทำ – กำรเตรียมพันธุ์ข่ำ ใช้พันธุ์ “ข่ำแดง” จากต้นแม่ที่มีอายุได้ 1 ปีขนึ้ ไป เพราะมีตามากและรากงอก ใหม่ได้ง่าย เพียงแต่แยกแง่ง ตัดใบแล้วล้างให้สะอาดก็เป็นอันใช้ได้ – กำรปลูก 1) กาหนดระยะห่างระหว่างแต่ละหลุมประมาณ 1 เมตร แล้วขุดหลุมปลูก กว้าง 30 เซนติเมตร ลึก 30 เซนติเมตร (พื้นที่ 1 ไร่ จะได้ประมาณ 1,600 หลุม) 2) ใช้พันธุ์ข่าในการปลูก หลุมละ 4-5 ต้น โดยให้ส่วนตาชี้ขึ้นด้านบน จัดรากให้ชี้กางออกรอบทิศทาง 3) ผสมปุย๋ คอกตอนปลูกประมาณ 3 กามือ จากนั้นโรยทับปากหลุมด้วย เศษฟาง หรือแกลบดาประมาณ 3 กามือเช่นกัน เพื่อรักษาความชุ่มชื้น 4) รดน้าตามทันทีให้ชุ่ม – กำรบำรุงรักษำ ปลูกไปแล้ว 15-20 วัน รากจะเริ่มเดิน ในช่วงแรกนี้ควรให้น้า 2-3 วัน/ครั้ง หลังจากนั้นจึงให้น้าสัปดาห์ละ 1 ครั้ง แต่ถ้าเป็นช่วงหน้าฝนให้น้าเพียง 2 สัปดาห์/ครั้ง

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 1. กระบวนกำรผลิต • กระบวนกำร/ขั้นตอนในกำรทำ – กำรบำรุงรักษำ ให้ปุ๋ยครั้งที่ 1 เมือ่ ต้นติดแล้ว ระยะเวลาประมาณ 2-3 เดือนหลังจากปลูก โดยใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักหลุมละ 3 กามือเช่นเดิม ให้ปุ๋ยครั้งที่ 2 ระยะเวลาห่างจากครั้งแรกประมาณ 4-5 เดือน ดูแลกาจัดวัชพืช และศัตรูพืช เดือนละ 1 ครั้ง – กำรเก็บเกี่ยว สามารถเก็บเกี่ยวได้เมือ่ เริ่มออกดอกชุดแรก คืออายุ 6-7 เดือน โดยการ เปิดหน้าดินโคนต้นบริเวณที่จะเอาหน่อ แล้วตัดเอาเฉพาะส่วนที่ต้องการ ต้นข่าอ่อนทีเ่ หมาะสมในการเก็บเกี่ยว คือต้นที่มีใบ 3 ใบ ขุดขึ้นมาแต่ละครั้ง ไม่ควรขุดขึ้นมาหมดทั้งกอ ให้เหลือไว้ 3-4 แง่ง เพื่อเป็น ต้นพันธุ์ ซึ่งทาให้การปลูกข่าเพียงครั้งเดียว ก็สามารถอยูไ่ ด้เป็นสิบปี หลังจากขุดเอาหัวหรือแง่งขึ้นมาแล้ว ต้องทาความสะอาดล้างเอาเศษดินที่ ติดมาออกให้หมด แล้วตัดแต่งให้เรียบร้อย จากนั้นให้นาไปแช่ลงในน้าสารส้ม ซึ่งจะช่วยให้หัวข่าขาวสะอาด และเป็นการรักษาให้ข่าแลดูสดได้นานวัน

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 2. กำรตลำด • ขายส่งให้กับพ่อค้าคนกลาง มัดละ 100 ต้น ราคา 60 บาท • ปลอกขาย ให้กับพ่อค้าคนกลาง มัดละ 6 ลา ราคา 4-5 บาท • ขายที่ตลาดในหมู่บ้าน มัดละ 6 ลา ราคา 10 บาท 3. ปัญหำ/วิธีกำรตัดสินใจ/กระบวนกำรแก้ปัญหำ • โรคพืช ใบกรอบ ใบแห้ง เชื้อรา (พบน้อยมาก) เจ้าหน้าที่ทางการเกษตรในพื้นที่ แนะนาให้ขุดทิ้งทั้งหมด เพื่อป้องกันการ แพร่กระจาย และให้โรยปูนขาวบริเวณหน้าดิน แล้วพักดินทิ้งไว้ประมาณ 1-2 สัปดาห์ ก่อนทาการปลูกซ้าอีก • ศัตรูพืช หนอนกอ กัดกินอยู่ภายในหน่อข่าหรือลาต้นข่า ทาให้ไส้กลวงหรือเกิด เป็นแผลภายใน หากมองจากด้านนอกจะเห็นว่ายอดเหีย่ วและแห้งตาย ใช้แมลงศัตรูธรรมชาติในการกาจัด คือแมลงด้วยกันเองทีม่ ีบทบาทเป็นตัวห้า (predator) และตัวเบียน (parasite) ซึ่งเหล่านีล้ ้วนแมลงที่มอี ยูแ่ ล้วในธรรมชาติ ได้แก่ แมลงหางหนีบ แตนเบียนหนอนโคทีเซีย และแตนเบียนไข่ตริโคแกรมม่า 4. ปัจจัยสู่ควำมสำเร็จ • คุณภาพของข่าอ่อน • การควบคุมคุณภาพของการปลูก

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 5. แนวคิดใหม่ในกำรพัฒนำอำชีพ • นาผลผลิตข่ามาแปรรูปก่อนทาการจาหน่าย และออกแบบบรรจุภัณฑ์ เพื่อเพิม่ มูลค่าให้กับสินค้า และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรผู้ปลูกข่า 6. แหล่งอ้ำงอิง (รำยชื่อบุคคล/ชื่อหนังสือ/เว็ปไซต์ ฯลฯ) • ข่า : http://th.wikipedia.org/wiki/ข่า_%28พืช%29 • การเตรียมต้นพันธุ์ข่าสาหรับปลูก : หนังสือ การปลูกมะกรูดตัดใบ ตะไคร้และข่า โดย ทวีศักดิ์ ชัยเรืองยศ • การปลูกผักปลอดสารพิษ : http://www.itrmu.net/web/khamphanl/show-webcontent.php? cat_id=2&mid=10 http://frynn.com/ผักปลอดสารพิษ/ • กระบวนการ/ขั้นตอนในการทา : นางสารี แก้วมณี . นางบัวไลย์ ลาพรมมา นางบัวทอง ทองคาตอน และ นางบุปผา สายลาด • การปลูกข่า : http://myveget.com/การปลูกข่า.html • หนอนกอ : http://oldweb.ocsb.go.th/udon/ToWeb/490601_Thawath.htm

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 7. สื่อประกอบ ภำพจำกแหล่งควำมรู้

ต้นข่าอายุ 2 สัปดาห์

ต้นข่าอายุ 1 เดือน

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 7. สื่อประกอบ ภำพจำกแหล่งควำมรู้

ต้นข่าอายุ 1 ปี 5 เดือน

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 7. สื่อประกอบ ภำพจำกแหล่งควำมรู้

ต้นข่าที่ตัดมา และล้างสะอาดแล้ว

ข่าอ่อนที่มัดรวมเป็นกา กาละ 6 ลา

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 7. สื่อประกอบ ภำพจำกแหล่งควำมรู้ ผู้ให้ความรู้

นางบัวไล ลาพรมมา และ นางสารี แก้วมณี

นางบัวทอง ทองคาตอน และ นางบุปผา สายลาด

ประมวลเนื้อหำ

ปลูกข่า พารวย

เนื้อหำชุดควำมรู้ทำมำหำกิน 7. สื่อประกอบ

วีดีทัศน์ “ปลูกข่ำ พำรวย” โดย นางสาวจินตาภา วามนตรี ครูศูนย์การเรียนชุมชน กศน.อาเภอวารินชาราบ

ปลูกข่า พารวย 28 10 3 6 สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ปลูกข่า พารวย กำรปลูกมะกรูดตัดใบ ตะไคร้และข่ำ โดย ทวีศักดิ์ ชัยเรืองยศ รวบรวมเรื่องราวที่น่าสนใจของมะกรูด ตะไคร้เเละข่าไว้อย่างครบถ้วน จากสวน มะกรูดที่ประสบความสาเร็จ ซึ่งจะมาให้ข้อมูลกันแบบหมดเปลือก ตั้งเเต่วิธีการปลูก เรื่อยไปถึงการดูเเลรักษา การป้องกันกาจัดโรคเเละเเมลงศัตรู การเลือกกิ่งพันธุ์ เเละ การตลาด

พืชเครื่องเทศ & เครื่องแกง สู่อุตสำหกรรมพันล้ำน โดย อภิชำติ ศรีสอำด , จันทรำ อู่สุวรรณ รวบรวมข้อมูลเนื้อหาเกี่ยวกับการปลูกจนถึงการเก็บเกีย่ วเครื่องเทศหลากหลายชนิด รวมถึงสถานการณ์ดา้ น การเกษตรของเครื่องเทศ-เครื่องแกงไทย การส่งออกและอุตสาหกรรมเครือ่ งเทศ-เครื่องแกงในประเทศไทย และ ตลาดซือ้ -ขายพืชเครื่องเทศและเครื่องแกง ผักสวนครัว & ผักพื้นบ้ำน โดย อภิชำติ ศรีสอำด ในเล่มได้รวบรวมวิธีการปลูกผักสวนครัวและผักพื้นบ้านที่คนไทยนิยมนามาบริโภค ทั้งนี้เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายใน ครัวเรือนและยังได้ผักปลอดสารพิษ เนื่องจากผลิตได้เอง กำรผลิตพืชสมุนไพร โดย มณฑำ ลิมปิยประพันธ์ เนื้อหาประกอบด้วย ความรู้ทั่วไปเรื่องพืชสมุนไพร ประเภทพืชสมุนไพร ปัจจัยที่เกีย่ วข้องกับพืชสมุนไพร การ วางแผน การปลูก และการดูแลรักษาพืชสมุนไพร การเก็บเกี่ยวและการจัดการหลังเก็บเกีย่ ว สรรพคุณของพืช สมุนไพรและการนาไปใช้ประโยชน์ การเพิ่มมูลค่าผลผลิต การจัดจาหน่าย และการทาบัญชี ผักสวนครัว โดย ศรำนนท์ เจริญสุข หนังสือเล่มนี้ได้รวบรวมและเรียบเรียง วิธีการปลูกผักสวนครัวที่นิยมของผู้บริโภค เนื้อหาครบถ้วนตั้งแต่การปลูก จนถึงเก็บเกี่ยวขึ้นมาประกอบอาหารได้ ที่คณ ุ สามารถปลูกได้เองที่บ้าน เพื่อประกอบเป็นอาหาร เป็นงานอดิเรก เสริมสร้างแนวคิดการประหยัด และการทางานให้กับเด็กๆ ในครอบครัว เทคนิคกำรปลูกผักสวนครัว ผักปลอดสำรพิษ โดย เกริก ท่วมกลำง หนังสือคู่มือการปลูกผักได้นาเสนอเทคนิคการปลูกผักปลอดสารพิษง่ายๆ สามารถปลูกได้เอง ทั้งในบ้าน ในสวน ในกระถาง หรือนาความรูไ้ ปปลูกขายเป็นอาชีพก็ยังได้ โดยเฉพาะผักสวนครัวที่ทุกบ้านต้องใช้บริโภคทุกวัน หาก เริ่มปลูกวันนี้ช่วยลดรายจ่ายได้อกี ทาง เป็นการยึดแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงเลี้ยงตัวเองได้ สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ปลูกข่า พารวย ผักอินทรีย์ โดย อภิชำติ ศรีสอำด , เกรียงไกร ยอดชมภู หนังสือเล่มนี้จัดทาขึ้นมา เพื่อแสดงให้เห็นแนวทาง ความเป็นไปได้ของการทาเกษตรอินทรีย์ในกลุ่มพืชผักสวน ครัว และพืชผักพื้นบ้าน ที่จะนาไปสู่การเปลี่ยนวิถีทากินสู่ตลาดคนรักษ์สุขภาพมากขึ้นในอนาคตอันใกล้ ผักปลอดสำรพิษ ทำได้...รำยได้งำม โดย อภิชำติ ศรีสอำด , ศิริวรรณ ดินรมรัมย์ รวบรวมความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการปลูกผักปลอดสารพิษ เพื่อมุ่งเน้นนาเสนออีกหนึ่งหนทางเลือกที่จะนาพาผู้อา่ น ให้เกิดความรู้ความเข้าใจถึงความหมายของคาว่า “ผักปลอดสารพิษ” พร้อมทั้งบทสัมภาษณ์ของ 9 เกษตรกร คนเก่ง ผู้ประสบความสาเร็จจากการยึดมั่นแนวทางการปลูกผักปลอดสารพิษ กำรทำปุ๋ยอินทรีย์ โดย มนัญชยำ เคหัง หนังสือเล่มนี้ได้รวบรวมวิธีการผลิตปุ๋ยเพื่อใช้เองหลากหลายรูปแบบ โดยคาดหวังให้เป็นประโยชน์แก่เกษตรกร และผู้ที่สนใจนาไปใช้เป็นแนวทางในการปรับปรุงคุณภาพผลผลิตทีป่ ลอดสารพิษ ลดต้นทุนการผลิต เพิ่มรายได้ จากการจาหน่ายผลผลิต ตลำดซื้อขำยสินค้ำเกษตร 77 จังหวัด โดย อภิชำต ศรีสะอำด , จันทรำ อู่สุวรรณ เป็นคู่มือที่แนะแนวทางให้กับเกษตรกรผู้ที่กาลังมองหาตลาดในการส่งสินค้าการเกษตรออกจาหน่าย ซึ่งเนื้อหาใน คู่มือเล่มนี้ประกอบไปด้วย ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ ผูต้ ิดต่อ รวมไปถึงประเภทของสินค้าการเกษตรทีร่ ับซือ้ เสมือน หนึ่งคู่มือทางด้านการตลาดให้กับเกษตรกรไทยได้ศึกษาและค้นคว้าหาข้อมูลได้อย่างดี ชำสมุนไพรและน้ำผักสมุนไพร โดย เสำวภรณ์ วังวรรธนะ การนาสมุนไพรและผักผลไม้มาปรุงเป็นเครื่องดื่ม ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งสาหรับผูร้ ักสุขภาพด้วยสูตรการทาน้า สมุนไพรถึง 47 ชนิดให้คุณได้ลองทาด้วยตนเอง โดยไม่ต้องไปหาซือ้ แบบสาเร็จจากทางร้าน คุณจะได้ดื่มน้า สมุนไพรสดๆ และได้รับสารอาหารจากธรรมชาติล้วนๆ จริงๆ งำนวิจัยเชิงสำรวจ เกี่ยวกับลักษณะของกำรปลูกข่ำพันธุ์ “ข่ำแดง” ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับข่าอ่อนที่มแี หล่งผลิตสาคัญในเขตจังหวัดอุบลราชธานี เป็นประโยชน์ในการศึกษาวิจัยด้านที่ เกี่ยวข้องต่อไปในอนาคต ข้อมูลดังกล่าว ได้แก่ การปลูก การดูแลรักษาระหว่างการเจริญเติบโต การเก็บเกี่ยว การปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว และปัญหาหรืออุปสรรคด้านต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง กำรปลูกผักปลอดภัยจำกสำรพิษ โดย วิไลภรณ์ ชนกนำ และ ปฏิวัติ วงศ์รัตนธรรม รวบรวมข้อมูลการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษ ได้แก่ ความหมาย ข้อดี และวิธีการผลิตของการปลูกผัก ปลอดภัยจากสารพิษ VDO ปลูกข่ำอ่อน อำชีพสร้ำงรำยได้ใน จ.อุบลรำชธำนี โดย รำยกำร “ทุกทิศทั่วไทย” ThaiPBS แหล่งปลูกข่าอ่อนที่ใหญ่ที่สดุ ในภาคอีสาน ที่ ต.ห้วยขะยุง อ.วารินชาราบ จ.อุบลราชธานี โดยเกษตรกรจะตัดข่าอ่อนส่งขายทุกวันสร้างรายได้เดือนละหลายหมื่นบาท สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ปลูกข่า พารวย VDO เค็มบักนัด ข่ำอ่อน ของดีอุบลรำชธำนี (14 ธ.ค. 57) โดย รำยกำร “Foodwork” ThaiPBS Foodwork สัปดาห์นี้ พาไปจังหวัดอุบลราชธานี ที่ตาบลห้วยขะยุง ที่นี่ชาวบ้านปลูกและจาหน่าย “ข่าอ่อน” ผักสมุนไพรพื้นบ้านทีค่ นไทยเราคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี สร้างรายได้เป็นอาชีพเสริมจากการทานา ซึ่งคนไทยนิยมนาข่าอ่อน มาใช้เป็นเครื่องเทศเพื่อช่วยแต่งกลิ่นอาหาร อีกทั้งยังมีคณ ุ ประโยชน์อีกมากมาย VDO ปลูกข่ำอ่อน อำชีพสร้ำงรำยได้ใน จ.อุบลรำชธำนี โดย ข่ำว “เกษตรทำเงิน” สำนักข่ำวไทย เกษตรกรใน จ.สมุทรปราการ ปลูกข่าบนคันบ่อเลี้ยงปลา สร้างรายได้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง เก็บเกี่ยวได้ทกุ วัน มีรายได้วันละนับพันบาท VDO ปลูกข่ำ 1 ไร่ 100,000 โดย ข่ำว “เพื่อนเกษตร” ช่อง 7 สี เพื่อนเกษตรวันนี้ คุณธันยาภรณ์ ครองยุติ พาไปชมการปลูกข่าที่ช่วยสร้างรายได้ถึงไร่ละ 100,000 บาท VDO ปลูกข่ำอ่อนขำย โดย หน่อย จันทบุรี กฤษฎำ สวัสดิชัย วันนี้มาพบกลับอาชีพการปลูกขาอ่อนขายกันนะครับ อาชีพเสริมจนกลับกลายเป็นอาชีพหลักของชาวบ้าน ในแถบนี้ ได้แก่ชาวบ้านราพัน ต.โขมง (ขะโหมง) อ.ท่าใหม่ จ.จันทบุรี โดยเฉพาะที่โดดเด่นของหมู่บ้านคือ บ้านนางสนอง เชิดนาม ซึ่งใช้พื้นที่ดินทั้ง 10 ไร่ ในการปลุกข่า VDO กำรปลูกข่ำ..ที่แปลงผ.ญ.สุวรรณ สลักคำ โดย อำนวย สังวำลเล็ก แนะนาการปลูกข่า ตาบลคลอง 7 อาเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี VDO กำรปลูกข่ำ GMP โดย รำยกำร “มองผ่ำนเลนส์” พูดคุยกับเกษตรกร ตาบลบางเพรียง ที่ปลูกข่าได้มาตรฐาน GAP ว่ามีการปลูกอย่างไร มีปัญหาอุปสรรคอย่างไรบ้าง VDO ทุกทิศทั่วไทย : ข่ำปลอดสำร ที่จ.สมุทรปรำกำร (16 ต.ค. 57) โดย ThaiPBS ทุกทิศอาชีพ พาไปชมอาชีพ การปลูกข่าแบบไร้สารเคมีทอี่ .บางบ่อ จ.สมุทรปราการ ชาวบ้านที่นี่ปลูกข่า มาหลาย 10 ปี ซึ่งก่อนหน้านี้ชาวบ้านปลูกข่าเป็นอาชีพเสริม แต่ปัจจุบันได้กลายมาเป็นอาชีพหลัก สร้างรายได้ให้กับชาวบ้านอย่างดี VDO ปลูกข่ำ โดย ASTV ชมการขุดข่า ไปจนถึงการรวบรวมเพื่อนาไปจาหน่าย สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ปลูกข่า พารวย VCD ไม่ลองไม่รู้ ผักปลอดสำรพิษ ให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกผักปลอดสารพิษ และวิธีการผลิตผักปลอดสารพิษ

VCD ไม่ลองไม่รู้ เศรษฐกิจพอเพียง ให้ความรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง

VCD ไม่ลองไม่รู้ พืชเศรษฐกิจ ให้ความรู้เกี่ยวกับพืชเศรษฐกิจ และเคล็ดลับในการปลูกพืชเศรษฐกิจชนิดต่างๆ

VCD ไม่ลองไม่รู้ พลิกผืนดิน ให้ความรู้เกี่ยวกับการพลิกฟื้นผืนดิน จากที่ดินธรรมดาให้ได้ผลผลิตที่หลากหลาย

VCD ไม่ลองไม่รู้ ดินเกษตร ให้ความรู้เกี่ยวกับดินชนิดต่างๆ ทีใ่ ห้ทาการเกษตร ว่าดินแต่ละชนิดเหมาะสมกับพืชประเภทใดบ้าง

VCD ไม่ลองไม่รู้ ปุ๋ยไทย ให้ความรู้เกี่ยวกับการทาปุ๋ยชนิดต่างๆ ในประเทศไทย

ปลูกข่า พารวย

มติชนออนไลน์ - http://www.matichon.co.th นาเสนอข่าวข่าวการเมือง เศรษฐกิจ กีฬา บันเทิง-ศิลปวัฒนธรรม ในรูปแบบ ออนไลน์

“ข่ำ” ผักสวนครัว ปลูกเล่นๆ ทำเงินเป็น 10 ปี http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1408786606 กำรปลูกข่ำ http://myveget.com/การปลูกข่า.html ข่ำ และกำรปลูกข่ำ http://puechkaset.com/ข่า/ ปลูกข่ำขำยรำยได้ดี มีตลำดรองรับ http://farmfriend.blogspot.com/2014/09/blog-post_70.html กำรปลูกข่ำแดงปลอดสำรพิษ http://www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=732&s=tblplant วิธีปลูกข่ำให้ได้ผลผลิตทีด่ ีในพื้นที่แห้งแล้ง http://www.mygreengardens.com/การเกษตร/ วิธีปลูกข่าให้ได้ผลผลิ/ สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400

ปลูกข่า พารวย ปลูกข่ำเหลือง พืชเศรษฐกิจทำเงินทีน่ ่ำลงทุน ปลูกง่ำย รำยได้ดี 5-8 หมื่นบำท/ไร่ http://www.vigotech.co.th/index.php?lay=show&ac=article&Id=539854501&Ntype=8 แม่ค้ำ......ปลูกแล้วขำยไม่เป็นอ่ำนหน้ำแรกๆค่ะ http://www.kasetporpeang.com/forums/index.php?topic=102181.1750;wap2 แห่ปลูกข่ำอ่อนเดือนละหมื่นบำท - คมชัดลึก http://www.komchadluek.net/detail/20110603/99300/แห่ปลูกข่าอ่อนเดือนละหมื่นบาท.html

แหล่งอ้ำงอิง • นำงสำรี แก้วมณี ที่อยู่ : 21 หมู่ที่ 13 ต.ห้วยขะยุง อ.วารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี เบอร์โทรศัพท์ : 085-6116346 • นำงบัวไล ลำพรมมำ ที่อยู่ : 124 หมู่ที่ 8 ต.ห้วยขะยุง อ.วารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี เบอร์โทรศัพท์ : 080-7240607 • นำงบัวทอง ทองคำตอน ที่อยู่ : 41 หมู่ที่ 8 ต.ห้วยขะยุง อ.วารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี เบอร์โทรศัพท์ : 082-1392183 • นำงบุปผำ สำยลำด ที่อยู่ : 14 หมู่ที่ 12 ต.ห้วยขะยุง อ.วารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี เบอร์โทรศัพท์ : 061-9730461

โครงการศูนย์ความรู้กินได้ @ สำนักงำนบริหำรและพัฒนำองค์ควำมรู้ ที่อยู่ 69/18-19 อำคำรชุดมิว บิลดิ้ง ชัน้ 18-19 ถ.วิภำวดีรังสิต แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรุงเทพฯ 10400 เว็บไซต์ : http://www.kindaiproject.net

ตลำดซื้อขำย แนะนำแหล่งจำหน่ำยวัตถุดิบ/อุปกรณ์

ปลูกข่า พารวย

พ่อค้าคนกลาง หน้าสวน ตลาดสด

ปลูกข่า พารวย ที่ดิน

พันธุ์ข่ำ

จอบ

เสียม

ปุ๋ยคอก / ปุ๋ยหมัก

เศษฟำง / แกลบดำ

แผนกำรถ่ำยทอดองค์ควำมรู้ และรูปแบบกิจกรรมหรือนิทรรศกำร นิทรรศการกล่องความรู้กินได้

เผยแพร่ความรู้ให้กับนักศึกษาประจาตาบล

ห้องเสวนา