Magazine #2 2018
thema
25 jaar Fonds 1818
Deze Lente: 5000-soortenjaar Hollandse Duinen Extra: Fonds 1818 Festival Terugblik: Museum Swaensteyn
Deze Lente 5000-soortenjaar Hollandse Duinen
‘ Iedereen kan meehelpen’ Vrijwilligers proberen dit jaar 5000 soorten planten en dieren te vinden in de Zuid-Hollandse Duinen. ‘Voor de wetenschap én de leuk.’
Mica komt aanrennen met een Japanse oester in zijn handen. Deze wordt gefotografeerd en genoteerd, waarna hij de schelp mee naar huis mag nemen.
Biodiversiteit “Daar, een aalscholver”, roept Wim Voortman tijdens een
Het strand en de duinen tussen Hoek van Holland en
telling op het Scheveningse strand. Hij pakt zijn clipboard
Noordwijk zijn verkozen tot een van de mooiste natuur-
met soortenlijst erbij. “Wat leeft, schrijven we op.”
gebieden van Nederland en zijn op weg om te worden
Hij en andere fanatieke vrijwilligers, van een twintigtal
aangewezen tot nieuw Nationaal Park. Om de grote
natuurverenigingen, delen hun kennis met minder ervaren
biodiversiteit in het gebied onder de aandacht te brengen,
tellers. Zoals Nellie Klaassen en haar 9-jarige zoon
worden er dit jaar meer dan honderd activiteiten
Mica uit Scheveningen. “We zijn bijna elke dag op het
georganiseerd om zo veel mogelijk soorten te tellen.
strand, maar veel weten we er niet van. Ik zag een
“We denken dat 5000 een haalbaar aantal is, al wordt
oproep in de krant om eens mee te lopen, superleuk!”
het wel spannend”, vertelt Vincent Kalkman, verbonden aan Naturalis en Stichting EIS, het kenniscentrum voor insecten. “We zaten na anderhalve maand al op 1.745 verschillende planten, mossen, vogels en insecten. Het wordt natuurlijk steeds moeilijker om nieuwe te vinden. Aan het eind van de winter tellen we er nog enkele tientallen soorten per weekend. In de lente neemt het leven toe, dan vinden we er wekelijks wel honderd.”
Natuurdagboek Paardenanemoon, havenpissebed, schelpkokerworm, platvis. “We hebben weer een paar nieuwe soorten gevonden”, concludeert Vincent tevreden. Er wordt vandaag gelijktijdig geteld in Leiden, Katwijk, Noordwijk en Scheveningen, door in totaal 50 vrijwilligers. “We maken er een excursie van. We hopen natuurlijk dat mensen geïnteresseerd raken en blijven meehelpen. Iedereen kan bijdragen door vondsten te melden op Waarneming.nl. Met een speciale app kun je ook een eigen natuurdagboek bijhouden, zodat iedereen van elkaar kan zien wat er is waargenomen. Het streven om 5.000 soorten te verzamelen, maakt het nog leuker.” Check 5000soortenjaar.nl voor de tussenstand.
2
Inhoud in dit nummer
Vitrine
Diverse projecten in het kort Pagina 12
Terugblik
Van het Fonds…
Pagina 14
Pagina 15
Museum Swaensteyn
Beste lezer,
Fonds 1818 Festival
thema
Sinds 1818 is het doel van het fonds en z’n voorgangers om Den Haag
25 jaar Fonds 1818
en brede omgeving beter na te laten dan we het hebben aangetroffen.
Het is 25 jaar geleden dat Fonds 1818 voort-
We willen tijdens het jubileum natuurlijk laten zien wat we mede mogelijk
kwam uit de Nutsspaarbank, om opgebouwd
hebben gemaakt, maar vooral iedereen – ja, iedereen – uitnodigen met
vermogen ten goede te laten komen aan de
nieuwe initiatieven te komen.
samenleving. Van slagroom op de taart is het
We vieren ons jubileum, omringd door tal van mooie initiatieven, tijdens
fonds uitgegroeid tot serieuze partner. Pagina 4
Fonds 1818 is jarig en trakteert! We vieren dit jaar het tweehonderd jarig bestaan van het fonds en z’n voorgangers. Op een manier die bij ons past: geen borstklopperij, maar een traktatie. We hebben iets te delen, iets uit te delen.
het festival op 9 juni in de Grote Kerk in Den Haag, blikken terug op onze geschiedenis met een boek, een tentoonstelling en een televisieserie, en richten ons op de toekomst door bewoners met goede ideeën te trakteren op advies, begeleiding en donaties. De festiviteiten dit jaar maken het extra treurig dat Boudewijn de Blij
gerelateerd
om gezondheidsredenen een halfjaar eerder dan zijn geplande pensioen
Jubileumfeest
heeft moeten terugtreden als directeur. Ik mocht, als voorzitter van
Fonds 1818 viert het 25-jarig bestaan met een
het bestuur van het fonds, de honneurs waarnemen tot het aantreden
festival in de Grote Kerk in Den Haag. Muziek,
op 1 juni van de nieuwe directeur Sanne ten Bokkel Huinink. Hij is al
eten en drinken, workshops. Kom ons jubileum
tien jaar maatschappelijk actief in Den Haag. Als rentmeester van de
vieren en laat je inspireren! Pagina 9
vermogensfondsen Stichting Boschuysen kent hij het klappen van de zweep. Ik heb er alle vertrouwen in dat hij een waardige opvolger zal zijn.
In gesprek met…
Fonds 1818 is een prachtig fonds, met een prachtig verhaal. Het jubileum
Projectadviseurs Michel Nivard en Anne de Raaf
kan dan ook niet anders dan een prachtig feest zijn.
zijn de oudgedienden van Fonds 1818. Ze vertellen over elkaar en de ontwikkeling van het fonds. ‘De samenleving verandert continu, en daardoor ook ons werk.’ Pagina 10
Jan Schinkelshoek Waarnemend directeur Fonds 1818
3
Thema
Natuur & Milieu
Zorg & Welzijn
Kunst & Cultuur
Educatie
Thema
Fonds 1818:
‘Van slagroom op de taart tot serieuze partner’ Fonds 1818 kwam 25 jaar geleden voort uit de Nutsspaarbank. Reden tot feest, tevens voor de vele projecten die het vermogensfonds door de jaren heen heeft gesteund. ‘Niet alleen met geld, ook met advies en bemiddeling. Als serieuze partner.’
“Fonds 1818 is altijd een breed maatschap-
vrijwilligersprojecten op wijkniveau.” Dat
netjes een brief terug: ‘We zijn bezig met
pelijk fonds geweest”, benadrukt project
bewijst de niet-aflatende steun van Fonds
een fusie en gaan een fonds oprichten.
adviseur Michel Nivard. Er is veel veranderd
1818 aan onder meer de Boodschappen
U krijgt over een halfjaar bericht.’ Meestal
in de 25 jaar dat hij voor het fonds werkt,
Begeleidingsdienst (BBD).
hoor je dan niets meer, maar exact een
maar het uitgangspunt is gelijk gebleven:
halfjaar later kreeg ik een telefoontje van
“We steunen projecten die ten goede komen
Familie
Michel Nivard van het VSB Fonds Den Haag
aan de samenleving.” Het verhaal gaat dat
“De BBD is hét voorbeeld geweest voor de
en Omstreken, later Fonds 1818. De BBD
Fonds 1818 in de beginjaren enigszins elitair
BoodschappenPlusbus van het Nationaal
was zijn eerste project, het fonds financierde
genoemd kon worden. “De eerste jaren
Ouderenfonds”, vertelt Michel Nivard met
onze eerste bus.”
liepen we in jasje-dasje en steunden we ook
zekere trots. “Ik vind het knap dat een paar
de professionele kunsten. Maar dat laatste
bevlogen idealisten in Transvaal dit bedacht
kwam vooral doordat die culturele organi-
hebben.” De Boodschappen Begeleidings
saties ons wisten te vinden. Zij waren meer
dienst en Fonds 1818 trekken al 25 jaar
bedreven in fondsenwerving dan de, door de
samen op. “Toen ik met de BBD begon, was
overheid gesteunde, welzijnsorganisaties.
de problematiek van eenzaamheid en sociaal
Naarmate onze bekendheid groeide en de
isolement nog niet erkend”, herinnert
overheid zich terugtrok, is daarin verandering
Harry Wassenaar, de drijvende kracht achter
gekomen. Wij kunnen daardoor kritischer
de dienst. zich. “Het stond niet op de politieke
kijken naar de projecten die we steunen.
agenda, kwam niet voor in de ambtelijke
Het maatschappelijk belang en de
notities. Er waren dus ook geen potjes.
toegankelijkheid werden nog belangrijker.
Ik benaderde de meubelwinkel en de super-
Maar vanaf het begin was er de wens om
markt voor een bijdrage en stuurde ook een
er te zijn juist voor de kleinschalige
briefje naar de Nutsspaarbank. Ik kreeg
5
Thema
‘ Het moet ten goede komen aan de samenleving’ Nivard noemt de BBD ‘familie’. Harry
Betrokkenheid
Wassenaar ziet Fonds 1818 net zo: “We zijn
Harry Wassenaar omschrijft het fonds als
samen opgegroeid, dan heb je wel een
‘steun en toeverlaat van talent’. “Iedereen
band.” Beide organisaties zijn niet meer
die de kwaliteit heeft iets sociaals te onder-
weg te denken uit Den Haag. Naast hulp bij
nemen kan rekenen op donaties, advies en
het doen van boodschappen organiseert de
ondersteuning. Als de adviseurs eenmaal
BBD vervoer en begeleiding naar activiteiten
overtuigd zijn, dan zie je hun betrokkenheid.
als bingo, theater, etentjes en vakanties.
Soms gaat het zelfs zo ver dat er sprake is
“Het is heel banaal: we bieden het hulp
van belangenbehartiging. Ik weet nog goed
middel om te kunnen blijven deelnemen.
dat Michel Nivard zei: ‘Wij gaan de BBD
Verder moeten mensen het zelf doen:
steunen, want ik heb de absolute overtuiging
contacten opdoen. Dat gebeurt in grote
dat het ook door de gemeente gehonoreerd
mate.” In 25 jaar tijd heeft de BBD bijna
zal worden.’ Dat laatste heeft twintig jaar
tienduizend mensen bereikt. “Steeds meer
op zich laten wachten. En nu nog komen bij
ouderen blijven verplicht langer thuis.
de gemeente de middelen op z’n vroegst na
We zien de groep verwarde mensen, met
een jaar beschikbaar. Het fonds stort al
beginnende dementie, toenemen en daarmee
binnen een week. Het fonds is onafhankelijk
de behoefte aan dagopvang in de naaste
en de adviseurs hebben korte lijntjes met
omgeving. Daar spelen we op in. We worden
de praktijk. Daardoor is kennis verworven
wel ‘georganiseerde mantelzorg’ genoemd.
en deskundigheid ontwikkeld, waardoor ze
Die ontwikkeling heeft Fonds 1818 ook
als geen ander kunnen beoordelen of een
weer gesteund.”
club een donatie verdient en of een project kansrijk is. De wil en het enthousiasme om
Ga mee op pad met de
bij te dragen, voor de mensen die steun
Boodschappen Begeleidingsdienst
behoeven, zijn heel groot. Dat vind ik mooi.”
op fonds1818.nl/leesdoor.
6
Thema
“We hebben een bevoorrechte positie”, vindt
Experimenteren
maar Fonds 1818 stond meteen klaar om
projectadviseur Michel Nivard. “We hebben
Met de aanstaande verhuizing naar een meer
ons te steunen.” Net als bij het project Give
veel contact met idealistische organisaties.
geschikte locatie ziet Jouetta van der Ploeg
and Take, waarbij inwoners een object dat
Onze rol is vaak groter dan alleen geld
de toekomst voor het Stadsmuseum
voor hen Zoetermeer symboliseert, konden
geven: we mogen meedenken. De BBD
Zoetermeer vol vertrouwen tegemoet.
inruilen voor een fles champagne. “Wij willen
heeft mij ook verder geholpen, met hoe te
“Eindelijk”, verzucht ze. “We hebben jaren-
experimenteren en inwoners daarbij
denken over de aanpak van eenzaamheid.
lang geworsteld, in een stad waar cultuur
betrekken. Sommige fondsen vinden dat
Die kennis neem je mee naar andere
niet als eerste op de agenda staat. We zijn
niet gepast. Bij Fonds 1818 kun je wel
projecten.” Een andere organisatie waarbij
overeind gebleven doordat we, met hulp van
met ongebruikelijke verzoeken komen.”
Fonds 1818 al 25 jaar betrokken is, is het
Fonds 1818, bijzondere projecten konden
Stadsmuseum Zoetermeer. “Het is een
doen.” Neem de tentoonstelling over de in
Lees over de toekomstplannen
wederzijds verhaal”, vertelt adjunct-
Zoetermeer gevestigde AIVD, dat landelijk
van Stadsmuseum Zoetermeer op
directeur en curator Jouetta van der Ploeg.
aandacht trok. Of het onderzoek naar de
fonds1818.nl/leesdoor.
“Vanaf het moment dat we voor het eerst
geloofsovertuiging van vijftig Zoetermeerders.
aanklopten, is er een relatie geweest, bijna
“We exposeerden foto’s, objecten en verhalen
Succes
een partnerschap. Het fonds is benaderbaar
die symbool staan voor hun geloof en
“Het fijne van een vermogensfonds is dat
en handelt snel, wat voor een klein museum
organiseerden interreligieuze dialoog
je risico kunt lopen”, stelt Michel Nivard.
als het onze heel fijn is. Er werd altijd mee-
bijeenkomsten, fietstochten langs gebeds-
“Je kunt projecten steunen waarvan nog
gedacht, maar ik werd ook gevraagd mee te
huizen, multiculturele maaltijden in
niet zeker is of ze haalbaar of succesvol
denken over het beleid van het fonds op het
restaurants. Het heeft echt een impuls
zullen blijken.” Een ander, geslaagd, voor-
gebied van aanvragen en te steunen doelen.
gegeven aan een tolerantere samenleving.
beeld daarvan is het Haags Kinderatelier.
Heel bijzonder.”
We kregen het heel moeilijk gefinancierd,
“Destijds zag niemand er wat in”, herinnert Fré Beijerling. Zij begon 25 jaar geleden met het ontwikkelen van educatie op het gebied van architectuur en beeldende kunst. ‘Daar vinden jongeren toch niets aan’, kreeg ze te horen. Maar één Haagse school was enthousiast: De Populier. “Na een tentoonstelling van de leerlingen van 4 vwo was ook Fonds 1818 overtuigd. Toen zijn we stadsdeel voor stadsdeel gaan aanpakken, acht in totaal. We hebben vijfhonderd meter rond elke school de vormgeving in de openbare ruimte in kaart gebracht en er lessen over gemaakt. Dat hebben we doorontwikkeld voor het vmbo en de basisschool. Tien jaar hebben we erover gedaan; we plukken er al bijna twintig jaar de vruchten van.”
‘ Samenwerking met bedrijven biedt kansen’ 7
Thema
In 1994 werd Fré Beijerling door de Haagse Museumvrienden gevraagd workshops te geven aan kinderen. “Die vrijetijdsbesteding bleek een gat in de markt”, vertelt ze. Nu heeft de stichting twee ateliers, in Moerwijk en het Zeeheldenkwartier. “We kunnen de vraag niet aan.” Het Haags Kinderatelier
Vanaf een jaar of 8 komen daar religie,
Er volgden veel gedwongen ontslagen.
ontwikkelt zo’n 400 tot 500 activiteiten per
klimaat en biotoop bij, bij de Kunstkenners.
Het was kantje boord. Het tiental fondsen dat
jaar. “Allemaal verschillend: van een een-
Binnen een paar jaar krijgen kinderen een
ons steunt, van klein tot groot, is onmisbaar.
malige activiteit tot een schoolprogramma
behoorlijk goed wereldbeeld.”
Het fonds is een van de groten. Een fantas-
van een heel jaar en alles ertussenin.”
tische instelling natuurlijk, heel belangrijk.
Voor 3.000 tot 3.500 kinderen per jaar, die in
Samenwerking
Nog belangrijker sinds de overheid zich
totaal 7.000 keer deelnemen aan projecten.
“Laten we hopen dat het nog heel lang
terugtrekt.”
“Wij leren ze vormgeving en beeldende kunst
mogelijk is om kinderen dit te bieden”, wenst
Ook de overheid zelf ziet dat in, merkt
in maatschappelijk historische context
Fré Beijerling. “De wil is er. Of het ons
Michel Nivard van Fonds 1818. “We worden
plaatsen. We slaan een brug tussen de
financieel gegund is, blijft de vraag. In 2009
na 25 jaar niet langer gezien als slagroom op
culturen van nieuwkomers, tussen hun
hadden we nog 72 medewerkers. Door de
de taart, maar als serieuze partner waarmee
verleden en de hedendaagse westerse
crisis is het snel minder geworden. In 2012
ook inhoudelijk wordt overlegd. In die samen
cultuur. Met kinderen vanaf een jaar of 5
besloot de gemeente alleen nog ons onder-
werking, tussen fondsen en overheden,
werken we bijvoorbeeld met wereldsprookjes.
wijsprogramma structureel te steunen.
valt nog veel winst te boeken. En er liggen kansen in de samenwerking met het bedrijfsleven. Veel bedrijven willen iets maatschappelijks doen. Door ze aan projecten
Fonds 1818 steunt maatschappelijke projecten. Van stichtingen,
te koppelen kun je veel bereiken.
verenigingen en particulieren. In de regio Delft, Zoetermeer, Den Haag,
Dat is een mooie volgende stap, op naar
Leiden, Duin- en Bollenstreek en tussenliggende gemeenten. Met donaties,
de komende 25 jaar.”
kennis en netwerk. Het fonds initieert ook p rojecten, bijvoorbeeld voor het voorkomen en oplossen van schulden met het programma Uit de Rode Cijfers. Het budget bedraagt dit jaar 12,4 miljoen euro. Gemiddeld twee derde van de aanvragen wordt (deels) gehonoreerd. Fonds 1818 is zakelijker geworden door de jaren heen, stelt projectadviseur Michel Nivard. “In het begin vroegen we geen eindafrekening, maar dat zijn we al snel wel gaan doen. We zijn ook geld terug gaan vragen als dat onder aan
bbbdenhaag.nl
de streep was overgebleven.” Het gaat in totaal om zo’n tien procent,
haagskinderatelier.nl
op jaarbasis ruim een miljoen euro.
stadsmuseumzoetermeer.nl
8
Extra Fonds 1818 Festival
‘Laat je inspireren!’ Fonds 1818 viert het tweehonderdjarig bestaan met een festival in de Grote Kerk in Den Haag. ‘Muziek, eten en drinken, workshops. Gratis en voor iedereen. Om te laten zien wat er allemaal mogelijk is.’
van de Haagse Toren én een koperensemble. Een graffitiwand, poppenkast, foodtrucks, streekmarkt: er is voor ieder wat wils. “Voor jonge gezinnen is dit festival echt een walhalla.”
Boompje opzetten Kunst en cultuur, zorg en welzijn, natuur en milieu, educatie, duurzaamheid en jeugd. Alle aandachtsgebieden van
De kinderboerderij, zangkoren, groene schoolpleinen,
Fonds 1818 komen aan bod. “Alle projecten, ook de kleine,
repaircafés, buurtfeesten. Je kunt het zo gek niet bedenken
zijn voor het fonds even belangrijk”, aldus Martine Vinkesteijn.
of Fonds 1818 heeft eraan bijgedragen. “Het fonds is zoveel
“We steunen veel wijk- en buurtinitiatieven in de hele regio.
meer dan een naam op een festivalposter”, aldus Martine
De lijntjes zijn kort. Vandaar dat we hebben gekozen ter ere
Vinkesteijn, verantwoordelijk voor het programma van het
van dit festival een dorp neer te zetten midden in de stad.”
festival op zaterdag 9 juni in de Grote Kerk. “Die kerk, de
Bevolkt met lopende projecten. Maar er is ook aandacht
prachtlocatie waar we vanuit ons kantoor tegen aankijken,
voor het verleden, met een tentoonstelling, een compilatie
is ook een aanvrager bij het fonds”. Een van de vele aan-
van de tv-serie en de presentatie van het boek over de
vragers. “We hebben de afgelopen 25 jaar zoveel mooie
Nutsspaarbank, waar Fonds 1818 uit voortgekomen is.
projecten mede mogelijk gemaakt. Dat willen we vieren.
“In het bruin café kunnen oud-medewerkers elkaar
Door een keur aan projecten te presenteren tijdens het
ontmoeten. En als je het dorp rond bent geweest, beland je
festival. Om alle initiatiefnemers, vrijwilligers en partners
uiteindelijk bij de wensboom. We hopen dat bezoekers daar
te bedanken voor hun inzet voor een betere maatschappij.
op een ongeschreven blad willen meedenken over wat het
En om bezoekers te inspireren met nieuwe ideeën te komen.”
fonds in de toekomst nog meer zou kunnen betekenen. Met onze adviseurs in de Debatmobiel kun je overigens
Graffiti en foodtrucks
ook een boompje opzetten.
“We bouwen een heel dorp in de kerk”, vertelt creatief
Laat je inspireren en kom
vormgever Ida. “Verwacht geen suffe beursvloer, maar een
met een idee voor je eigen
bruisend overzicht van organisaties die Fonds 1818 steunt,
buurt!” Iedereen en alle
met activiteiten waar je aan kan meedoen. Zo is er een huis
ideeën zijn welkom.
waarin je koffie kunt drinken en een goed gesprek kunt
“Neem je hele straat
voeren met Leo Olffers, die zijn eigen woonkamer al jaren
mee! Je hoeft je niet aan
openstelt voor inwoners van Laak. In de kas maak je een
te melden en de toegang
zonne-amulet of vertelstok en op het sportveld mag je je
is gratis. Komt allen!”
inspannen, om vervolgens uit te blazen op het terras. In het schoolgebouw kunnen kinderen de meest uiteenlopende workshops volgen.” Het Haags Kinderatelier, het Digital Art Lab Zoetermeer, de Compostbakkers en de scouting zijn van de partij. Een regionaal gelegenheidskoor, het ‘Fonds 1818 Sing Along-koor’, repeteert ’s ochtends in poppodium Paard, loopt zingend naar de kerk en opent het fonds1818.nl/festival
festival met een aantal liederen, begeleid door het carillon
9
Thema
‘ Wij zijn het echtpaar van Fonds 1818’
Thema In gesprek met…
Anne de Raaf & Michel Nivard Fonds 1818 bestaat 25 jaar. Projectadviseurs Michel Nivard en Anne de Raaf waren erbij vanaf het begin. ‘De samenleving verandert continu, en daardoor ook ons werk. Het is altijd de leukste baan gebleven.’
Michel: “Dat geldt ook voor Leo en Netty Olfers uit Laak. Zij stellen
Oudgedienden.
Michel: “Vroeger nog meer dan tegenwoordig. Er werken hier
Michel: “Ik kwam met het VSB-fonds mee naar Den Haag. Als assis-
nu 25 mensen, maar toen we begonnen, was het maar een heel
tent-projectadviseur hield ik me voornamelijk bezig met de adminis-
klein groepje. We lazen elke ochtend gezamenlijk de krant.”
tratie. Mijn ouders vonden het aanvankelijk geen serieuze baan,
Anne: “Je moest ook een goede reden hebben om niet aan de
maar daar zijn ze wel op teruggekomen.”
lunch te verschijnen.”
Anne: “Ik volgde anderhalf jaar later. Ik wilde deze baan zo graag.
Michel: “Die werd verzorgd door een medewerkster die we
De directeur was destijds ook een vrouw, een feministe, die wel
‘de moeder van het fonds’ noemden.”
potentie in me zag.”
Anne: “Wij worden het echtpaar van het fonds genoemd.
hun eigen huiskamer dagelijks open voor ouderen uit de buurt. Ik heb ook een bijzondere band met Harry Wassenaar van de Boodschappen Begeleidingsdienst, die we al vanaf het begin steunen. Dat is familie.”
Werknemers van de Nutsspaarbank, vormden één grote familie. Is dat bij het fonds ook zo?
We zijn elkaars partners op kantoor, we vullen elkaar goed aan.”
Is er veel veranderd? Michel: “De organisatie is professioneler geworden. En tegelijkertijd
Nemen jullie een bijzondere positie in?
informeler. Vroeger was een spijkerbroek not done. Je droeg jasje-
Anne: “Michel is een autoriteit. Er wordt om de haverklap bij hem
dasje. Dat creëerde soms een ongemakkelijke afstand. Zo herinner
aangeklopt voor advies. Hij heeft de meeste kennis, is hoofd van de
ik me een bezoek aan buurthuis De Naald in Duindorp. Ik had m’n
administratie, het hart van de organisatie. Hij heeft ook het proces
jasje in de auto gelaten, maar voelde me alsnog heel ongemakkelijk.
van digitalisering begeleid. Hij blijft altijd rustig. Ik wil me nog
Door het gesprek aan te gaan overwin je de afstand wel, maar waarom
weleens opwinden.”
zou je het moeilijk maken?”
Michel: “Met Anne delen collega’s persoonlijke dingen.
Anne: “De criteria voor projecten die we steunen, zijn ook veranderd.
Ze is heel sociaal en zorgzaam. Ik hou van de zakelijke aanpak.”
Tot 2001 werden aanvragen voor de opvang van vluchtelingen
Anne: “Maar wel met het hart op de goede plek.”
afgewezen, omdat het geld moest terugvloeien naar de nazaten van de oud-spaarders van de Nutsspaarbank. Nu staan we vooraan om
Twee verschillende karakters in één kantoorruimte.
Syriërs welkom te heten. De samenleving verandert, en daardoor
Michel: “Al zeker tien jaar. Veel collega’s denken dat we twee handen
ook ons werk. Het is altijd de leukste baan gebleven.”
op één buik zijn. Maar we zijn het echt niet altijd met elkaar eens.
Michel: “Ik heb er een andere kijk op de samenleving door gekregen.
We kunnen wel alles tegen elkaar zeggen.”
Er zijn zoveel mooie projecten, zoveel enthousiaste vrijwilligers.”
Anne: “Het is zo fijn om te kunnen overleggen, om af en toe even te horen wat de ander ervan vindt.”
Lievelingsproject? Anne: “Ik houd heel erg van de dans. NDT 3, speciaal voor oudere
Op naar de volgende 25 jaar?
dansers, hebben we een tijdje in stand mogen helpen houden.
Michel: “Het fonds blijft belangrijk.”
Egelopvang Zoetermeer, een van mijn eerste projecten, is altijd mijn
Anne: “Misschien nog wel belangrijker dan vroeger, door de terug-
favoriet gebleven. Zorgtuin en stadskwekerij Mens en Tuin is ook een
trekkende overheid.”
club die me heel dierbaar is. Ik ben geroerd door de persoonlijke
Michel: “Anne en ik hebben tijdens een opleiding filantropie
betrokkenheid van de initiatiefnemer.”
geleerd hoe fondsen, bedrijven en overheden elkaar kunnen vinden. Daar liggen heel veel kansen voor de toekomst.”
11
Vitrine
Totale donatie aan deze projecten € 153.428,1
4
2
Win-win! 1
Namens Stichting Oud Geleerd
Jong Gedaan (OGJG) geven
3
Zakgids voor het zaklampvissen 2
Vadercentrum Schilderswijk
Zaklampvissen is een moni-
3
Voor moeders en kinderen
De Jeugd Van Tegenwoordig 4
Tien bewoners uit Leiden
enthousiaste studenten inter
toringsmethode waarbij vissen
is er al veel te doen in de
Noord spelen in mei zes voor-
actieve colleges aan senioren in
vanaf kademuren in een bundel
Schilderswijk. Voor vaders is het
stellingen van hun zelfgeschreven
verpleeghuizen, buurtcentra en
zaklamplicht worden ‘gevangen’,
activiteitenaanbod in de buurt nog
theaterstuk ‘De Jeugd Van
bibliotheken. Bijvoorbeeld over
gedetermineerd en geteld.
beperkt. Om daar verandering
Tegenwoordig’. Het is de
kunstgeschiedenis, biologie of
Om vissen te herkennen bestaan
in te brengen is tijdens een
bedoeling dat er zo veel mogelijk
filosofie. Dit gebeurt in de
er speciale determinatiegidsen.
diner met 160 mannen uit de
ouders uit de buurt komen
leefomgeving van de senioren.
Maar tot nu toe staan ze daarin
wijk onderzocht wat hun wensen
kijken en na de voorstelling de
Zo krijgt iedereen de mogelijk-
vooral vanaf de zijkant afgebeeld.
zijn. Als antwoord hierop start
dialoog met elkaar aangaan
heid zich te blijven ontwikkelen
Terwijl onderzoekers en vrij
Buurtcentrum De Mussen dit
over het thema opvoeden.
en actief plezier te hebben.
willigers die over kademuren
jaar met het Vadercentrum
Dit initiatief komt van moeders
OGJG draagt met dit project op
lopen, de vissen schuin van boven
Schilderswijk. Een ontmoetings-
die de Wijkacademie Opgroeien
een vernieuwende manier bij
zien. Dankzij het Minitiatief
plek waar mannen de mogelijk-
en Meedoen in Leiden Noord
aan het welzijn van senioren in
van stadsgrachtenadviseur
heid krijgen zich te ontwikkelen
bezoeken. Zij maken zich zorgen
onder andere het werkgebied
Aaf Verkade komt er speciaal
op allerlei gebieden, bijvoorbeeld
om de verschillende opvoed
van Fonds 1818. Bovendien doen
voor de onderwaterwereld in
via taal- en computerlessen
stijlen en toenemende
studenten hiermee relevante
Leiden een veldgids met illus-
of sport.
segregatie in de wijk.
werkervaring op.
traties vanuit een herkenbaar
demussen.nl
libertasleiden.nl
oudgeleerdjonggedaan.nl
perspectief. onderwaterinleiden.nl
12
Vitrine
5
7
Cultuuroptimisten
Gezocht: isten uroptim 500 cultu eiden in L
Gezocht: ten timis cultuuropelft in D
wearepublic.nl/leiden
wearepublic.nl/delft
Sluit je oo k aan!
Sluit je aa n!
6
G-voetbalkamp 5
Voetbalvereniging SEV uit
8
BuytenBeleef Festival 6
De Nieuwe Haven
Op zondag 22 april vindt
7
In het Haagse Bezuidenhout
We Are Public Delft en Leiden
Leidschendam heeft een speciale
de eerste editie van het
heeft biljartvereniging De Nieuwe
tak voor spelers met een
BuytenBeleef Festival plaats
Haven een belangrijke sociale
lidmaatschap dat voor ¤ 15 per
verstandelijke beperking: het
in natuur- en recreatiegebied
functie voor de (hoog)bejaarde
maand vrije toegang geeft tot
G-voetbal. In juni bestaat dit bij
de Delftse Hout. Met theater
leden. Door samen te biljarten,
minimaal 30 voorstellingen,
SEV 25 jaar. De vereniging viert
voorstellingen, onverwachte
de telefooncirkel en het
concerten, films en exposities
dit jubileum met een tweedaags
ontmoetingen en uitdagende
onderlinge contact raken zij
per deelnemende stad. Na het
lustrumkamp voor de dertig
workshops wil Stichting
niet geïsoleerd. De vereniging
grote succes in Amsterdam en
spelers en hun begeleiders.
Buytendelft kinderen van 3 tot
wil eenzaamheid aanpakken en
Den Haag start dit initiatief nu
De heer Meerman: “De kampen
12 jaar laten beleven hoe leuk
meer ouderen bereiken. Naast
ook in Leiden en Delft. Het doel
die we de afgelopen jaren hebben
het buiten in de natuur is.
het maken van reclame doen
van dit lidmaatschap is om de
georganiseerd, hebben er
Er is daarbij veel aandacht
de leden er daarom alles aan
culturele sector in het werk
mede toe bijgedragen dat het
voor duurzaamheid, water
om hun club aantrekkelijker te
gebied van Fonds 1818 beter
G-voetbal bij ons nog bestaat
en techniek.
maken. Zo vernieuwen zij dit jaar
op de kaart te zetten. Hierdoor
en dat er veel enthousiaste
buytendelft.nl
de oude, beschadigde biljart
krijgt deze branche naast
vrijwilligers zijn!”
tafels en bieden zij biljartlessen
nieuwe bezoekers ook een
sev-voetbal.nl
aan voor nieuwe leden.
financiële boost.
voorwelzijn.nl
wearepublic.nl
13
8
We Are Public is een cultureel
Terugblik Museum Swaensteyn
Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 s teunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
‘ De geschiedenis gaat weer leven’ Museum Swaensteyn staat opnieuw op de kaart. Het aantal bezoekers van het kleine museum over de geschiedenis van Leidschendam-Voorburg is de afgelopen vijf jaar bijna verdrievoudigd. ‘Fonds 1818 heeft ons de omslag helpen maken.’
de omslag helpen maken.” In 2013 trok het museum 3.200 bezoekers; afgelopen jaar waren dat er 8.500. Het kleine museum vlak bij huize Swaensteyn, een van de oudste huizen in Voorburg, trekt vooral mensen uit de omgeving. “Maar op onze kerststallen-tentoonstelling kwamen bezoekers uit het hele land af.” Mogelijk verhuist het museum dit jaar naar een groter, meer geschikt,
In het oude Rome was het heel normaal om een slaaf te
complex verderop in de Herenstraat. “Dat geeft ons de
hebben voor het dragen van je schoolboeken, zo leren
kans om nog verder te groeien. Volgend jaar willen we
dertig leerlingen van de St. Maartensschool tijdens de
ook letterlijk naar buiten treden, door de geschiedenis
Romeinenles in Museum Swaensteyn. Ze maken kennis
van de Romeinen meer zichtbaar te maken in het park
met archeologie, aan de hand van oude scherven.
Arentsburgh-Hoekenburg waar een schat aan archeo-
En mogen, bij een kunstles, een werk uitkiezen voor in
logische resten onder het maaiveld ligt.”
hun klaslokaal. “Om kinderen in aanraking te brengen met de cultuur en geschiedenis van Leidschendam-
swaensteyn.nl
Voorburg, waar vroeger Romeinen leefden”, vertelt Karlien Ritter, hoofd museale zaken en educatie. “ Als hun interesse is gewekt, komen ze terug met ouders en grootouders. Zij herkennen soms plekken op schilderijen van vroeger. Zo gaat de geschiedenis van deze plek leven voor de inwoners.”
Keerpunt De afgelopen jaren is er veel veranderd bij het museum. “We hebben de collectie onder de loep genomen en de presentatie geprofessionaliseerd. De ICT, de pr, de beveiliging en het klimaat in de tentoonstellingsruimte zijn verbeterd. Evenals de kennisoverdracht, bijvoorbeeld tijdens de door vrijwilligers verzorgde lessen voor het basis- en voortgezet onderwijs. Het museum is nu ook officieel toeristisch informatiepunt. “De professionaliseringsslag was hard nodig, want de vrijwilligers organisatie stond er slecht voor. Sinds 2014 werken we samen met Huygens’ Hofwijck. Dat was echt een keerpunt. Fonds 1818 heeft ons, met driejaarlijkse financiële steun,
14
Fonds 1818 is jarig en trakteert in de hele regio. Bewoners met goede ideeën kunnen een jaar lang bij het fonds terecht voor advies, begeleiding en financiële ondersteuning. En verder pakt Fonds 1818 uit met een festival, tentoonstelling, boek en televisieserie bij Omroep West.
Fonds 1818 Festival kom je ook? Hét doe-festival voor het jonge gezin, dé inspiratieplek voor maatschappelijk betrokkenen en een genot voor de festivalliefhebber. Het gratis toegankelijke Fonds 1818 Festival is er voor iedereen!
Verrijk je Buurt Heb je een idee om jouw buurt leuker te maken? Dan helpen wij het realiseren. Niet alleen met geld, ook met kennis en concrete handvatten. We organiseren inspiratiecafés met
Op zaterdag 9 juni
brainstormsessies en speeddates met onze adviseurs.
(11.00 – 18.00 uur)
Met Verrijk je Buurt richten we ons vooral op kleinere
vieren we in en
projecten in wijken en buurten. Daarom geven we een
om de Grote Kerk
maximale donatie van ¤ 3000,-. Kijk voor meer informatie
in Den Haag het
én voor data waarop we bij jou in de buurt zijn op verrijkjebuurt.fonds1818.nl
200-jarig jubileum van de Nutsspaarbank en Fonds 1818. Doe mee! Kom naar ons ‘dorp’ vol projecten die we mede mogelijk hebben gemaakt. Drink koffie in het huis, maak een zonne-amulet in de kas, wroet mee in de tuin
Uit de Rode Cijfers
en sleutel robots in elkaar in de school. In de Debat
Fonds 1818 steunt al jaren projecten die gericht zijn op
mobiel pitch je jóuw wijk- of buurtinitiatief aan onze
het voorkomen van schulden, met name bij jongeren.
adviseurs. In het bruin café kunnen oud-medewerkers
Het jubileumproject Uit de Rode Cijfers legt hierop extra
napraten over de boekpresentatie en tentoonstelling
nadruk. Het verbindt partijen die zich bezighouden met
over de Nutsspaarbank. Rondom de kerk vind je food-
het voorkomen van schulden en armoede om zo tot nieuwe
trucks, terrassen, een streekmarkt en buitenpodia vol
initiatieven te komen. fonds1818.nl/uitderodecijfers
regionaal talent. Van biologisch eten en drinken tot breakdance en poppenkast. Aanmelden voor het festival is niet nodig. Tot ziens op 9 juni!
200 jaar herinneringen Wil je alles weten over de geschiedenis van Fonds 1818
fonds1818.nl/festival
en zijn voorgangers? We pakken uit met een tentoonstelling, een televisieserie bij Omroep West en een boek. En op 200jaarnutsspaarbank.fonds1818.nl verzamelen we prachtige verhalen over de Nutsspaarbank.
15
Fonds 1818 zet zich in voor een betere maatschappij. Door het geven van geld, advies en begeleiding en door zelf projecten uit te voeren. Fonds 1818 is er voor iedereen in de regio Delft, Den Haag, Zoetermeer, Leiden en de Duin- & Bollenstreek en tussenliggende gemeenten.
Aandachtsgebieden
Ondersteuning
Het fonds steunt projecten
Fonds 1818 helpt niet alleen
op diverse terreinen.
met geld maar ook met kennis
De belangrijkste aandachts-
en netwerk. Om (potentiële)
gebieden zijn:
aanvragers te helpen, geeft het fonds cursussen gericht
Zorg & Welzijn
Wil je ook aan de slag in jouw straat, wijk of stad? Neem dan contact op met Fonds 1818.
Kunst & Cultuur
Natuur & Milieu
fonds1818.nl
Educatie
op het indienen van een aanvraag en het verstevigen van de organisatie. Deelname aan de cursussen is vrijwel altijd gratis. Daarnaast houden medewerkers van het fonds regelmatig spreekuren en voorlichtingsbijeenkomsten
Hillegom
Noordwijk
Binnen al deze gebieden
in de regio.
is duurzaamheid een
Iedere donderdag is er een
belangrijk thema.
inloopspreekuur in Den Haag.
Noordwijker hout Lisse
Meer informatie op fonds1818.nl/ondersteuning
Teylingen Katwijk
Oegstgees t
Leiden W assenaar Voor schoten
Leiderdor p
Zoeterwoude
LeidschendamVoorburg
Den Haag
Den Haag
Zoetermeer
Algemene criteria
Donatie aanvragen
• Fonds 1818 steunt maat-
U kunt een donatie aanvragen
schappelijke projecten van
door een projectplan met een
stichtingen, verenigingen
toelichting, een begroting en
en groepjes particulieren
een dekkingsplan te mailen
• De projecten zijn gericht op de inwoners van de regio
naar aanvraag@fonds1818.nl. Om te zorgen dat uw
• Project is nog niet gestart
aanvraag volledig is, kunt
• Er is geen sprake van
u gebruik maken van onze
een winstoogmerk
checklist: fonds1818.nl/checklist.
Rijswijk PijnackerNootdorp Delft
Midden Delfland
Fonds 1818 geeft geen
Houd rekening met een
donaties voor:
behandeltermijn van circa
• Structurele kosten
zes weken.
• Kerntaken van een organisatie • ‘Kunst om de kunst’ of ‘sport om de sport’ • Politieke of religieuze
Heeft u een project? Fonds 1818 helpt met een donatie, kennis en netwerk. Samen maken we het mogelijk.
projecten • Individuele steun
Colofon Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar. Productie Martine Vinkesteyn Interviews Hester Heite Fotografie Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving Ontwerpwerk Druk Edauw+Johannissen Ook het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur een email naar info@fonds1818.nl of meld u aan via de website. Een abonnement is gratis. RIVIERVISMARKT 4 2513 AM DEN HAAG POSTBUS 895 2501 CW DEN HAAG 070 364 11 41 INFO@FONDS1818.NL FONDS1818.NL