Magazine #3 2018
Deze Zomer: TrashUre Hunt Extra: Inspiratiecafé’s Terugblik: Warm in de Wijk
thema
Verrijk je Buurt
Deze Zomer TrashUre Hunt
‘ We kunnen verschil maken’ Duizenden vrijwilligers gaan deze zomer zwerf afval rapen op het Scheveningse strand. ‘Het werkt aanstekelijk, je ziet steeds meer mensen bukken.’
Zo ontstond het idee voor de TrashUre Hunt. “Ik noem afval ‘schatten’. Ik hoop altijd dat we niets vinden, daarom heet het ‘schatzoeken’.” Maar echt zoeken blijkt niet nodig, de schatten liggen voor het oprapen. Na tien minuten hebben negen ‘helden’ samen een boodschappentas vol sigarettenfilters, natte babydoekjes en plastic flesjes verzameld. Ze zijn vervolgens niet meer te stoppen. “Het is aanstekelijk, omdat ik er een spel van maak”, aldus Ralph. “Ik wil enthousiasmeren zonder te zeuren of met de vinger te wijzen, wil mensen een symbolische schop onder de kont geven. Iedereen kan door z’n knieën.”
Monikkenwerk Vorig jaar haalden 4.500 deelnemers bij 244 TrashUre Hunts maar liefst 6.240 kilo afval op. “Dat zijn 1.040 vuilniszakken vol met onder meer 31.712 sigaretten filters. Het resultaat is 253.696 liter schoon water, wat heel veel dierenlevens redt.” Ralph weet dat, omdat hij alles bijhoudt. “We sorteren en tellen alles. Het is monnikenwerk, maar het is belangrijk om te kunnen laten zien dat we verschil maken. Natuurlijk lost dit het afvalprobleem niet op, maar bewustwording is de eerste stap. Mensen zien ons rapen, ze vragen zich af waarom, en dan valt het kwartje. Ik zie steeds meer mensen bukken.” “Het is zo’n ander beeld, een strand met of zonder troep”, constateert Melissa, de fanatiekste deelnemer aan de
Summer Challenge
TrashUre Hunt vandaag. Initiator Ralph Groenheijde is
Deze zomer organiseert TrashUre Hunt opnieuw de
het daar roerend mee eens: “Vroeger werd ik blij als ik
Summer Challenge: drie maanden lang dagelijks
op de warmste dag van het jaar door het water liep, nu
evenementen om de vijf kilometer lange strook strand
krijg ik tranen in m’n ogen. Vijf jaar geleden was voor mij
van Scheveningen schoon te houden. “We verwachten dat
de ommekeer. Ik had na een wandeling van tweehonderd
daarbij zeven- tot achtduizend mensen zullen helpen.”
meter op het strand zo veel pestzooi verzameld dat ik
Wil je meedoen? Check de agenda op de website.
het niet meer dragen kon. Toen heb ik er ter plekke een zeilschip van gebouwd, waarmee kinderen gingen spelen.”
2
trashurehunt.org
Inhoud in dit nummer
Vitrine
Diverse projecten in het kort Pagina 12
Terugblik
Van het Fonds…
Pagina 14
Pagina 15
Duurzame warmte in Haagse Vruchtenbuurt
Beste lezer,
200 jaar Nutsspaarbank in beeld en tekst
thema
Sinds 1 juni ben ik de nieuwe directeur van Fonds 1818. Na tien jaar met veel voldoening voor de vermogensfondsen Stichting Boschuysen en Fundatie van Renswoude te hebben gewerkt, ga ik nu met plezier aan de slag bij hun grotere collega.
Verrijk je Buurt Fonds 1818 maakt dit jaar meer dan twee honderd buurtinitiatieven mogelijk met het
Fonds 1818 is een enorm mooi en professioneel fonds, dat heel veel
jubileumprogramma Verrijk je Buurt. “Niet
doet in deze regio. Neem nu het programma Verrijk je Buurt waarmee
alleen met een donatie, ook met inspiratie,
kleine initiatieven van particulieren mogelijk worden gemaakt. Daar word
advies en ondersteuning.” Pagina 4
ik blij van. De tijd en energie die buurtbewoners steken in het goed doen voor anderen, dat zouden meer mensen moeten zien. Daarom kunt u er in dit magazine uitgebreid over lezen.
gerelateerd
Er is genoeg chagrijn in de wereld, laten we kijken naar wat er wel goed gaat. Dat hoop ik ook te blijven doen als directeur van Fonds 1818:
Inspiratiecafé’s
elke dag iemand van buiten ontvangen of – liever nog – bezoeken.
Kom naar een inspiratiecafé voor begeleiding
De boer op, zoals we dat doen met Verrijk je Buurt. We laten zien dat
bij het omzetten van jouw idee naar een
we er zijn, gaan in gesprek, denken mee en helpen ideeën concreet
uitvoerbaar buurtinitiatief. ‘We willen je écht
maken. Dus, als u een plan heeft, weet ons te vinden!
helpen!’ Pagina 9
In gesprek met… Penchi Harteveld van de gemeente
Sanne ten Bokkel Huinink Directeur Fonds 1818 en Het Nutshuis
Leidschendam-Voorburg brengt initiatieven bij elkaar. ‘Verrijk je Buurt biedt een mooie gelegenheid om meer samen te werken.’ Pagina 10
3
Thema
‘ Zo leer je elkaar kennen’
4
Thema
Verrijk je Buurt ‘Je merkt dat het verbindt’ De straat groener maken, eenzame ouderen bij elkaar brengen en jongeren in beweging krijgen. Fonds 1818 maakt dit jaar meer dan tweehonderd buurtinitiatieven mogelijk met het jubileumprogramma Verrijk je Buurt. “Heel veel mensen blijken iets goeds te willen doen.”
Twintig tieners schoppen op commando tegen
lid worden van een club is gedoe en duur”,
negentien gemeenten in het werkgebied
stootkussens, synchroon en hard. Er wordt
aldus Marwan. “Omdat deze lessen zo
van Fonds 1818. Daar kun je om de tafel met
serieus getraind, op vrijdagavond in een
goedkoop zijn, neem je makkelijk iemand
onze adviseurs. Ook professionals die al
gymzaal in de Haagse wijk Morgenstond.
mee. We zijn hier allemaal vrienden van
actief zijn in de buurt, zoals welzijnswerkers
Marwan moedigt Khalid aan: ‘Kom op, met
vrienden, dan maak je sneller contact en
en wijkmanagers, schuiven aan. Er blijken
je scheenbeen, harder!’ Een uur eerder
leer je elkaar kennen.”
heel veel bewoners die iets goeds willen doen
hielpen ze de trainer nog kickboksles geven
Zo’n veertig jongeren hebben ze inmiddels
voor hun omgeving. Ze hebben alleen een
aan een groep jongere kinderen. Onder hen
in beweging weten te krijgen. Aan enthou
zetje nodig om hun ideeën ook daadwerkelijk
de achtjarige Jennifer. Moeder Claudia kijkt
siasme geen gebrek. “In het begin werden
uitgevoerd te krijgen. Wij helpen met onze
goedkeurend toe vanaf de zijlijn: “Ze vertrouwt
we alleen niet overal altijd even serieus
contacten en kennis. We bieden inspiratie,
deze jongens. Ze is het enige meisje dat
genomen. Vooral niet bij het zoeken van
advies, ondersteuning en – als je plan aan
meedoet, maar heeft er feeling voor,
een zaal. Dan vragen ze: komt er ook nog
de voorwaarden voldoet – uiteindelijk vaak
zeggen ze. Gelukkig. Ze is blond met blauwe
een volwassene? Bij het inspiratiecafé van
ook een financiële bijdrage.”
ogen, in deze buurt is het dan wel handig
Fonds 1818 waren we de jongsten aan tafel,
dat je jezelf kunt verdedigen.”
maar vond iedereen het meteen een mooi
Resultaat
plan.” Het fonds besloot de trainer te betalen.
“Soms gaat het om een bedrag van nog
Zelfvertrouwen
“Ismael Ben Ali is een grote naam in de
geen 150 euro”, vertelt Marjet van Os.
De elfjarige Kisna heeft meer zelfvertrouwen
kickbokswereld, het is heel gaaf van hem les
“Maar het aanvragen daarvan is nog een
gekregen door het beoefenen van een vecht
te krijgen.” De gymzaal is ter beschikking
hele klus, voor een leek. Fonds 1818 maakt
sport, vertelt zijn vader Kries. “Voor een euro
gesteld door stichting MOOI en de gemeente
het nu makkelijk: je hoeft geen stichting
per les is dit goed te doen. Ik vind het een
nam de scheenbeschermers en stootkussens
op te richten, we komen naar je toe en er
mooi initiatief. Verbazingwekkend dat die
voor haar rekening.
staat een voorbeeldbegroting op de website
jongens dit voor elkaar hebben gekregen,
verrijkjebuurt.fonds1818.nl. Spieken mag.
petje af.” Die jongens zijn de vijftienjarige
Om de tafel
We willen je écht helpen.” Het resultaat mag
Marwan, Redouane en Khalid. Zij kwamen
“Met Verrijk je Buurt brengen we partijen bij
er zijn. “Het duizelt me af en toe, zoveel
met het idee om te gaan sporten met jongeren
elkaar”, stelt projectleider Marjet van Os.
aanvragen komen er binnen. Voor de zomer
uit de wijk. “Buiten gebeurt hier niets en
“Onder meer tijdens inspiratiecafés in alle
waren het er al meer dan tweehonderd.
5
Thema Verrijk je buurt Ons streven om – in het kader van het
“We hebben wel kruiwagens vol houtsnippers
200-jarig bestaan van de Nutsspaarbank/
aangereden voor het pad, maar anderen
Fonds 1818 – dat aantal buurtinitiatieven
hebben het georganiseerd.” Want het geld
mogelijk te maken, gaan we dus ruim
mag dan op zijn, de motivatie om er een
schoots halen.”
fijne woonomgeving van te maken is groot in Ackerswoude. Zes actieve wijkbewoners
Pluktuin
schakelden de hulp in van Fonds 1818, op
Veel bewoners willen de buurt groener
aanraden van de wijkmanager. “Zelf hadden
maken, met geveltuintjes of het opknappen
we dat niet bedacht”, vertellen Renée en
van een speeltuintje. Inwoners van nieuw
Margaretha. “We wilden eigenlijk gewoon
bouwwijk Ackerswoude in Pijnacker kwamen
meteen met onze handen de aarde in en
met het plan voor een pluktuin aan de Brink.
vonden het maken van een plan en een
De perkjes en paden zijn inmiddels aangelegd,
begroting nog best ingewikkeld. Maar het
in de vorm van een groot blad. De vijfjarige
fonds dacht gelijk mee, ook over wat we
Linne plant afrikaantjes tussen zonne
allemaal nodig hadden. Toen we het bericht
bloemen, laurier en basilicum. De tuin is
kregen dat het fonds het hele bedrag
nog ontluikend, net als de wijk zelf. “Het
van 3.000 euro beschikbaar wilde stellen,
is vooralsnog het enige groen hier”, grapt
sprongen we een gat in de lucht.”
bewoner Remco. Dat de meesten van zijn buren hun tuin hebben betegeld, is een
Praatje
kostenkwestie, volgens Arjan: “Je hebt net
Er kon gereedschap worden ingekocht,
een gloednieuw huis, waar je geen zand in
maar ook een waterpomp, egelhuisjes,
wilt lopen. Als er weer budget is, kun je
bamboestokken voor tipi’s, mest en grond.
gaan kijken naar de inrichting van de tuin.”
De gemeente leverde de plantjes. “Als die
De inrichting van de pluktuin lieten de twee
straks genoeg hoogte hebben, kun je er
mannen liever over aan hun vrouwen.
doorheen struinen en bloemen en kruiden
‘ Fonds 1818 maakt het makkelijk’
6
Thema
‘ Iedereen mag aanschuiven’
plukken”, aldus Margaretha. “We verwachten
een mooi voorbeeld van.” Zo’n vijftien ouderen
wel dat mensen zich een beetje beperken,
komen samen in de plaatselijke bibliotheek,
zodat er voor iedereen iets te halen valt.”
om onder begeleiding van ‘juf’ Sybil van Dam
Vooralsnog komen buurtbewoners vooral
herinneringen op te halen. Dit keer is het
brengen. “Er is verrassend veel enthousiasme.
thema oude ambachten. Herman Meijer,
Als we op Facebook oproepen om even te
die Fonds 1818 benaderde met het plan voor
komen helpen scheppen of wieden, dan is
de tien wekelijkse bijeenkomsten, houdt een
het telkens zo gedaan”, vertelt Renée.
presentatie over zijn vroegere werk als
“Het is ook leuk om elkaar in de pluktuin
loodgieter. Maar eerst wordt er gezongen
te treffen. We zijn allemaal nieuw hier:
voor de jarige Anneke. Een liedje uit 1930.
sommigen komen wel uit Pijnacker, maar
“Dat zong mijn moeder altijd”, vertelt de
de meesten niet. Als je staat te schoffelen,
jarige terwijl ze rondgaat met cake en koek.
komen mensen een praatje maken. Je merkt
“Vind je het leuk dat je weer eens mag
dat het verbindt.”
uitdelen?”, vraagt Sybil. “Kind”, antwoord Anneke, “hoor je me niet genieten dan?”
Verhalentafel “Iets doen tegen eenzaamheid, dat willen ook
Ontmoetingsplaats
heel veel mensen”, merkte Marije van Os.
“We proberen als dorpsbibliotheek ook
“De verhalentafel in Hillegom, een van de
om een sociale ontmoetingsplaats te zijn”,
eerste aanvragen bij Verrijk je Buurt, is daar
legt medewerker Ingrid Reerink uit.
7
Thema
“Daar is zeker behoefte aan. Niemand spreekt
oude buurjongen te zijn. En er was een keer
uit eenzaam te zijn, maar… Ik sprak laatst
een man wiens kinderen ik als juf nog in
aan het eind van de middag een vrouw aan.
de klas heb gehad.”
Zij verontschuldigde zich voor haar schorre
Spelregels Je kunt nog het hele jaar een aanvraag indienen. Met minimaal drie initiatief nemers maak je een plan en een begroting (tot 3.000 euro) voor een nog te starten initiatief in het werkgebied van Fonds 1818 waaraan (ook) a nderen in de buurt iets hebben. Meer informatie vind je op verrijkjebuurt.fonds1818.nl
stem door te vertellen dat ze die dag nog
Toekomst
niemand gesproken had. Dat vind ik wel een
“Een heleboel nieuwe mensen hebben dit
signaal. Dan vertel ik haar over de verhalen
jaar aan het fonds geroken door Verrijk je
tafel. Iedereen mag aanschuiven. Je merkt
Buurt”, concludeert projectleider
dat het werkt: mensen kijken ernaar uit,
Marjet van Os. “Wij hopen dat ze ons in de
maken een praatje en blijven contact met
toekomst weer en beter weten te vinden.”
elkaar houden.”
Daar kan ze op rekenen. De Hillegommers
“Hier gaat het over wat je interesseert. Dat
op leeftijd zijn nog lang niet uitgepraat.
is wat anders dan met de buurvrouw praten
De initiatiefnemers van de pluktuin aan de
over het zemen van de ramen”, stelt deel
Brink in Pijnacker willen in de toekomst ook
nemer Ineke. “Je hoort best veel van elkaar,
‘evenementjes’ gaan organiseren: “Bloemen
je wordt een beetje familie”, merkt Sybil.
drogen, vogelhuisjes timmeren, pompoenen
“Ogenschijnlijk kom je hier binnen als
snijden.” En ook Marwan, Redouane en
vreemden, maar er blijken altijd lijntjes
Khalid hebben de smaak te pakken.
te bestaan.” Dick knikt: “We zijn allemaal
“De kickbokslessen waren een experiment,
Hillegommers!” “Doordat je de plek kent,
dat is gelukt. Nu er vertrouwen is, willen we
gaan de oude verhalen leven”, vult Anneke
graag doorgaan, voor nog meer jongeren.”
aan. “Een van de deelnemers bleek mijn
8
Extra Inspiratiecafé’s
‘ We willen je écht helpen’ Fonds 1818 komt naar je toe. Adviseurs trekken dit jubileumjaar de regio in. Tijdens inspiratiecafé’s helpen zij bewoners op weg met hun idee voor de buurt. ‘Ze hebben alleen een zetje nodig.’
Voor goede plannen is ook een geldbedrag beschikbaar. Omdat Verrijk je Buurt zich richt op kleinere projecten in wijken en buurten, doneert Fonds 1818 maximaal 3.000 euro. Vaak is veel minder nodig. “Soms gaat het om een bedrag van nog geen 150 euro. Een leuke burendag, dat kost de wereld niet. En het aanvragen van een
Een buurtcamping, wensboom, buurtmoestuin, geluks
bijdrage hoeft niet moeilijk te zijn. Een begroting is
route, kookboek met recepten uit de buurt. Met het
eigenlijk gewoon een boodschappenlijstje.”
project Verrijk je Buurt wil Fonds 1818 kleine buurt initiatieven van de grond helpen komen. Projectleider
Voor een goed doel
Marjet van Os: “Vaak gaat het om heel nuttige en soms
Fonds 1818 zal dit jaar meer dan 200 buurtinitiatieven
zelfs noodzakelijke initiatieven. Er is veel mogelijk,
helpen mogelijk maken. De aanvraag van vrijwilligers
zolang het maar ten goede komt aan de wijk. Alles wat
Ans en Judith is al gehonoreerd. Zij krijgen 1.500 euro
straten of buurten een beetje beter maakt, kun je
voor de aanschaf van wol, om met 34 dames op leeftijd
aan ons voorleggen.” Ideeën genoeg, blijkt tijdens
te breien voor een goed doel. “Maar hoe nu verder”,
de inspiratiecafé’s die Fonds 1818 organiseert in alle
vragen zij een adviseur tijdens het inspiratiecafé.
negentien gemeenten in het werkgebied. “De samenhang
“Als we heel zuinig zijn, kunnen we er misschien wel
in onze nieuwbouwwijk ontbreekt”, vertelt bewoner
een paar jaar mee toe.” Ze krijgen te horen dat dit niet
Sandjai tijdens de bijeenkomst in Zoetermeer. “Daarom
nodig is. “Jullie weten ons nu te vinden”, aldus Marjet
willen we iets organiseren voor de buurt. We denken
van Os. “We hopen dat iedereen die dit jaar aan het fonds
aan een speeldag voor de kinderen, zodat we via hen
heeft geroken, met plannen en aanvragen blijft komen.”
ook de ouders betrekken. Hopelijk brengt dat ons bij elkaar.” De inspiratiecafé’s hebben zelf ook een sociale functie: buurtbewoners komen elkaar er tegen. Het komt zelfs voor dat bewoners hetzelfde idee voor hun buurt hebben, maar dat niet van elkaar weten. Zo ontdekten
Spelregels
Roxanne en Petra tijdens het inspiratiecafé in Delft dat ze allebei rondlopen met Je kunt het plan nog het om hele boomspiegels jaar een in de binnenstad om teaanvraag toveren tot indienen. bloemperkjes. Zij kunnen nu hun krachten Met minimaal bundelen. drie initiatiefnemers maak je een plan en een begroting
Boodschappenlijstje (tot 3.000 euro) voor een nog te starten “Het is hartverwarmend initiatief hoeveel in bewoners het werkgebied iets goeds van willen doen voor hun omgeving”, Fonds 1818merkt waaraan Marjet (ook) van anderen Os tijdens de inspiratiecafé’s. in de“Hier buurt kunnen iets hebben. zij brainstormen
iratiecafé Een insp ? bijwonen p agenda o Check de t. r buu verrijkje 8.nl 8 fonds1 1
en speeddaten met onze adviseurs en partners uit het veld, zoals welzijnswerkers Meer informatie en wijkmanagers. vind je op We willen je écht helpen. Met onze verrijkjebuurt.fonds1818.nl contacten en kennis, met advies en begeleiding. We denken graag met je mee, om jouw idee om te zetten in een uitvoerbaar plan.”
9
Thema
‘ Laten we meer samenwerken’
Thema In gesprek met…
Penchi Harteveld Verrijk je Buurt helpt kleine plaatselijke initiatieven van de grond komen, in samen werking met wijkmanagers. Een van hen is Penchi Harteveld van de gemeente Leidschendam-Voorburg: ‘Zelf kunnen we dit niet bedenken.’
Vanuit de gemeente ga je kijken wat je kunt faciliteren. Ik luister, breng partijen bij elkaar en wijs ze zo nodig de weg binnen het gemeentelijk apparaat.”
De overheid delegeert? “Ik ben een groot voorstander van particuliere initiatieven. Burgers en sociale ondernemers pakken thema’s op waar je als overheid niet voldoende handen en voeten aan kunt geven. Het is ook gewoon beter een idee en een draagvlak aangedragen te krijgen
Wijkmanager?
uit de buurt. Waar bijvoorbeeld behoefte aan is op zo’n honden
“Zo heet mijn functie officieel, maar de term is niet meer van
losloopplek, dat kun je als gemeente niet zelf bedenken. Laten
deze tijd. Er zijn drie wijkmanagers binnen de gemeente.
we samenwerken, op basis van gelijkwaardigheid met allemaal
We richten ons eigenlijk niet op een wijk, maar op een gebied.
ons eigen aandeel.”
In mijn geval is dat Stompwijk. Ik wil weten wat er leeft, probeer initiatieven bij elkaar te brengen, zodat de buurt zelf de regie
Bijna daar of nog een lange weg te gaan?
kan pakken. Gebiedsregisseur zou een betere titel zijn.”
“Onze – nog verse – ambitie vanuit het wijkmanagement zijn zelfvoorzienende wijken, buurten en straten. Stompwijk is daar
Hoe ga je te werk?
al heel ver in. Het is een dorp waarvan de bewoners op elkaar
“Ik heb een oude bakfiets gekocht en ben daarmee de buurt in
aangewezen zijn. Het ontstaan van de plaatselijke ijsclub is daar
gegaan. Klep open, parasol erboven, koffie, thee, folders uitdelen
een mooi voorbeeld van. Die is van oorsprong opgezet als een
en kletsen: ‘Wat kan er beter in de wijk? En wat kan je daar zelf
soort sociaal vangnet. Vroeger kon je wat bijverdienen met het
aan doen?’ Ik koppel particulieren met een idee aan organisaties
vegen van de baan, zo hielpen mensen elkaar de winter door.
of ondernemers. Zo veel mogelijk buiten het gemeentelijk apparaat
Mijn beeld is dat bewoners graag iets voor anderen willen
om, maar als dat nodig is, gids ik hen de gemeente door. Door
betekenen. En dat zij daar heel ver in willen gaan. Dat betekent
krachten van bewoners, fondsen en de gemeente te bundelen kan
dat bewoners moeten samenwerken, met elkaar en andere partijen.
nu bijvoorbeeld een drassige hondenlosloopplek in Stompwijk
Dat vergt wat van hun inzet en de onderlinge communicatie.
worden opgeknapt. Er komen een in- en uitgang, een wandelpad,
Waardering is dan heel belangrijk. Je moet een vrijwilliger af
duurzame speeltoestellen en een zitje.”
en toe een schouderklopje geven, anders is de motivatie zo weg. Dat is wat ik doe: inspireren, activeren, motiveren en verbinden.”
Is een hondenlosloopplek een verrijking voor de buurt? “Honden zijn een gevoelig onderwerp: zoveel mensen, zoveel
Wat is de rol van Fonds 1818?
wensen. Maar we moeten allemaal samen op de vierkante meter
“Om een idee te kunnen uitvoeren, zijn expertise en geld nodig.
leven. De gemeente regelt dat. Er zijn in Stompwijk nauwelijks
Inwoners kijken daarvoor vaak naar de gemeente. Die kan hierin
plekken waar honden kunnen loslopen. Terwijl dat wel nodig is.
niet altijd faciliteren. Daarom ben ik zo blij met het programma
Het hebben van een hond als huisdier kan een positieve invloed
Verrijk je Buurt van Fonds 1818. Dat is laagdrempelig en snel.
hebben op mensen. Denk aan gezondheid, welzijn, veiligheid,
Dan ontstaat energie. Wie weet, misschien komt uit de facelift van
en het kan sociale samenhang in de leefomgeving verbeteren.
de uitlaatplek wel een hondenspeeldag voort. Voor de gemeente
Als hondenbezitter leer je op een hondenlosloopplek mensen
biedt Verrijk je Buurt een mooie gelegenheid om aan te haken bij
kennen, doe je contacten op. Buurtbewoonster Ria Luiten
initiatiefnemers en te luisteren naar wat hen drijft.”
signaleerde de behoefte en kwam in actie. Vanwege de samen werking met Verrijk je Buurt kreeg ik te horen van het initiatief.
11
Vitrine
3
1
2
Single SuperMom 1
Single SuperMom zet in
4
Beach Clean Up Tour 2
Ru Paré, verzetsheldin met schilderskist
Met een groot team
4
In de Heemtuin in Leiderdorp
Den Haag en Leiden netwerken
vrijwilligers maakt Stichting
van alleenstaande moeders op
De Noordzee van 1 - 15 augustus
eert het Museon in Den Haag de
een beeldententoonstelling.
om hen te steunen in hun traject
350 kilometer Noordzeekust
Haagse schilderes en verzets
Beelden en natuur versterken
naar meer participatie en
afvalvrij, van Cadzand tot
heldin Ru Paré (1896 – 1972)
elkaar, wat een bezoek aan de
economische zelfstandigheid.
Schiermonnikoog. De stichting
met de tentoonstelling
Heemtuin een unieke ervaring
Zij krijgen hierbij begeleiding
vraagt met deze actie aandacht
‘De onderduikkinderen van
maakt. Dit jaar gaan kunstenaars,
van getrainde vrijwilligers op
voor de gigantische hoeveel
Tante Zus’. Ru Paré staat
naast de expositie van bestaand
allerlei vlakken: van het door
heden afval die jaarlijks op de
symbool voor het vergeten
werk, ook ter plekke aan de slag.
breken van hun sociale isolement
stranden terechtkomen. Plastic
vrouwelijk verzet in de Tweede
Zo kunnen bezoekers zien hoe
tot het starten van een onder
afval tast in zee honderden
Wereldoorlog. Onder de schuil
hun kunst tot stand komt en
neming. Het doel van deze
diersoorten aan. Elk jaar doen er
naam ‘Tante Zus’ redde zij het
daarover met hen in gesprek
netwerken is om generatie
meer vrijwilligers mee aan deze
leven van 52 kinderen.
gaan. Ook kan iedereen mee
armoede te doorbreken, want
landelijke schoonmaakactie en
De expositie is gebaseerd op de
doen aan allerlei educatieve
bij kinderen van ouders die
wordt er meer afval opgeruimd.
onlangs verschenen biografie
activiteiten op het snijvlak van
langdurig in de bijstand zitten,
In 2017 verzamelden 2748
‘Verzetsheldin met schilderskist
kunst en natuur.
liggen armoede en werkloos
vrijwilligers 14.929 kilo afval.
– het leven van Ru Paré’ van
kunstindeheemtuin.nl
heid op de loer.
noordzee.nl
historicus Wim Willems.
3
singlesupermom.com
Tot en met 16 september
Heemtuin Verbeeld
museon.nl
12
is ieder jaar van mei tot november
Vitrine
Totale donatie aan deze projecten € 62.580,7
5
6
Online platform voor en door mensen met een beperking
Huttenbouwweek Zoetermeer 6
Kickbokslessen in Transvaal
Van 13 - 17 augustus houdt
7
KlimaatGesprekken 8
Stichting KlimaatGesprekken
De Buurtmoeders uit
wil klimaatverandering op een
YMCA Zoetermeer samen met
de Haagse wijk Transvaal
positieve manier bespreekbaar
kunnen mensen met een
wijkvereniging Seghwaert op
constateerden, net als andere
maken en biedt daarom door het
lichamelijke beperking praktische
Dreef, MOOI Welzijn en Kern
instanties, dat vrouwen en
hele land KlimaatGesprekken
tips en ervaringen met elkaar
Kinderopvang een huttenbouw
meisjes in hun buurt onvoldoende
aan. In een serie van zes work
én met zorgverleners delen.
week in Seghwaert voor kinderen
bewegen en met overgewicht en
shops leren mensen op laag
Bijvoorbeeld over hulpmiddelen
tussen de 8 en 12 jaar. Tijdens
obesitas kampen. Om dit tegen
drempelige wijze hun eigen
en aanpassingen in de woning,
die week kunnen de deelnemers
te gaan, organiseren deze
klimaatimpact te onderzoeken
zelfstandig reizen of persoon
elke dag ’s ochtends aan hun
betrokken moeders sinds kort
én te verkleinen. Onder andere
lijke verzorging.
eigen hut bouwen, onder bege
kickbokslessen voor hun buurt
via films, brainstorms en
Deze nieuwe online ontmoetings
leiding van vrijwilligers. Daarbij
genoten in de gymzaal van OBS
creatieve opdrachten krijgen de
plek is een initiatief van drie
leren zij samen te werken en
Het Galjoen, in samenwerking
deelnemers nieuwe inzichten
mensen met een beperking.
doen ze technische ervaring op.
met het opbouwwerk in de wijk.
en praktische tips. Ook leren zij
Voor de continuïteit van de site
’s Middags kunnen de kinderen
Dit initiatief heeft tevens de Dik
hun omgeving te inspireren over
zijn zij op zoek naar vrijwilligers
zich uitleven tijdens creatieve
Hooimeijer Prijs gewonnen van
dit onderwerp. De stichting zoekt
voor redactiewerkzaamheden
en sportieve activiteiten.
stichting ADO Den Haag in de
kandidaten voor de training van
en voor de PR, zodat er
ymcazoetermeer.nl
Maatschappij.
gesprekscoaches in Den Haag
meer bekendheid voor het
facebook.com/
en Leiden.
platform komt.
Buurtmoeders-Transvaal
klimaatgesprekken.nl
5
Op verminderbeperking.nl
8
verminderbeperking.nl
13
Terugblik Warm in de Wijk
Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 s teunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
‘ Hier kunnen anderen van leren’ Ruim vierhonderd bewoners van de Vruchtenbuurt in Den Haag zoeken een alternatieve manier om hun woning te verwarmen. ‘Het is gaaf om op de troepen vooruit te lopen.’
“Lekker pionieren”, noemt Mirella het buurtinitiatief. “Ik wil, ook voor onze dochter Liz, dat de aarde nog een poosje blijft bestaan. We letten thuis op energiebesparing, scheiden ons afval, eten geen vlees, verbouwen onze eigen groenten en kopen tweedehandskleding. Het is gaaf om nu als collectief met iets groters bezig te zijn en
“We hebben tweeënhalf jaar geleden een groene stip op
een beetje voor de troepen uit te lopen. Andere mensen
de horizon gezet”, vertelt Mirella van der Heide van de
kunnen van dit project leren, het kan alleen maar een
Coöperatie Duurzame Vruchtenbuurt, die werd opgestart
positieve uitkomst hebben.”
vanuit het wijkberaad. “We willen van het gas af, willen warmindewijk.nl
onze woningen en leidingwater duurzaam verwarmen. Daar gaan we naartoe, al is hoe we er moeten komen op dit moment nog niet helemaal duidelijk.” Wel is inmiddels helder dat er voldoende animo is voor een omschakeling. Op de ‘thermometer’ die een ronde maakt door de wijk is te zien hoe ‘warm’ de Vruchtenbuurt wordt van dit plan. “Zichtbaarheid is belangrijk. Daarom zijn we ook te vinden op evenementen, festivals en sociale media.” Met als aanvankelijke doel om drie honderd inwoners te enthousiasmeren, voorwaarde voor een haalbaarheidsonderzoek. “De teller staat inmiddels op vierhonderd, ons nieuwe doel is achthonderd, en uiteindelijk willen we natuurlijk graag dat de hele wijk meedoet.”
Aanhaken Al vierhonderd huishoudens in de Vruchtenbuurt staan nu open voor een overstap naar duurzame warmte. “We willen laten zien dat het kan, met minimale aan passingen en zonder comfort te verliezen. Aardwarmte, oppervlaktewater, restwarmte. Er bestaan verschillende alternatieven voor gas. Er zijn meerdere potentiële bronnen in de buurt. Wat hier precies mogelijk is, wordt nu onderzocht. Als het resultaat gunstig is, kan het snel gaan. En dan verwacht ik een sneeuwbaleffect. Want als de straat toch opengaat om leidingen te leggen, waarom zou je dan niet aanhaken?” 14
200 jaar herinneringen De Haagse Nutsspaarbank en Fonds 1818 bestaan samen 200 jaar. In 1818 werd de basis gelegd voor een bank die zorgde dat ook gewone mensen met een kleine beurs konden sparen. Na een fusie in 1992 verdween de Nutsspaarbank en ontstond het huidige Fonds 1818. Een fonds dat, in de geest van de bank, maatschap pelijke projecten steunt. In 2018 viert Fonds 1818 zijn jubileum, met onder meer de tentoonstelling Zegels & Pegels en het boek Goed Geld.
Kinderen tussen de 6 en 12 jaar kunnen daarnaast meedoen aan gratis workshops in het Nutshuis op woensdagmiddag 27 juni, 18 juli en 8 augustus van 14.00 tot 15.30 uur. Van de Grafische Werkplaats en het Haags Kinderatelier leren ze een spaarvarkentje of – huisje maken of hun eigen bankbiljetten ontwerpen en drukken. Wil je zeker zijn van een plekje, meld je dan aan via fonds1818.nl/zegelsenpegels.
Zegels & Pegels Tot en met 18 augustus 2018 presenteert Fonds 1818 Zegels & Pegels, een interactieve tentoonstelling voor jong en oud over de rijke historie van de Haagse Nutsspaarbank en Fonds 1818. Het Nutshuis in Den Haag is als voormalig hoofdkantoor de ideale plek voor deze expositie. Eenmaal binnen in dit monumentale pand krijgen bezoekers de kans om ruimtes te verkennen die
Goed Geld
vroeger niet toegankelijk waren. Hoe dieper je in
Van niet meer dan een geldkist in het oude stadhuis aan
Het Nutshuis afdaalt, des te meer bankgeheimen
de Groenmarkt in Den Haag groeide de Nutsspaarbank
er worden onthuld. Onderweg leer je alles over
uit tot een bank met meer dan honderd bijkantoren en
de geschiedenis van de Nutsspaarbank. Kinderen
een eigen mobiele service. Tweehonderd jaar aan
duiken spelenderwijs in de tijd dat de euro nog een
prachtige verhalen heeft Fonds 1818 nu voor de toekomst
gulden was en spaarvarkentjes vol dubbeltjes en
zeker gesteld met de uitgave van het boek Goed Geld.
kwartjes zaten. Zij kunnen opdrachten uitvoeren,
Aan de hand van archiefonderzoek en gesprekken met
zoals tussen laserstralen doorlopen in de grote
oud-medewerkers vertellen historici Wim Willems en
kluis, waarmee zij een cadeautje voor zichzelf en
Henk Looijesteijn de geschiedenis van de Nutsspaarbank
een donatie aan stichting Sintvoorieder1 verdienen.
als filantropisch fenomeen: “Het vertrouwen in banken mag dan ondermijnd zijn sinds de crisis van 2008, maar ooit stond het belang van spaarders wel degelijk voorop. In de loop van 175 jaar groeide het initiatief van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen uit tot een financieel baken voor ‘gewone mensen’, een instelling met een
Meer weten over de rijke historie van
sociaal hart. In de afgelopen kwarteeuw hebben het
de Nutsspaarbank en Fonds 1818?
VSB Fonds Den Haag en omstreken en later Fonds 1818
Lees dan het boek Goed Geld!
ervoor gezorgd dat de sociale erfenis van de Nutsspaar
Nu verkrijgbaar in onder meer boekhandel
bank niet verloren ging.”
Douwes aan de Herengracht in Den Haag.
fonds1818.nl/200jaar 15
Fonds 1818 zet zich in voor een betere maatschappij. Door het geven van geld, advies en begeleiding en door zelf projecten uit te voeren. Fonds 1818 is er voor iedereen in de regio Delft, Den Haag, Zoetermeer, Leiden en de Duin- & Bollenstreek en tussenliggende gemeenten. Wil je ook aan de slag in jouw straat, wijk of stad? Neem dan contact op met Fonds 1818.
Aandachtsgebieden
Ondersteuning
Het fonds steunt projecten
Fonds 1818 helpt niet alleen
op diverse terreinen.
met geld maar ook met kennis
De belangrijkste aandachts
en netwerk. Om (potentiële)
gebieden zijn:
aanvragers te helpen, geeft het fonds cursussen gericht
Zorg & Welzijn
Kunst & Cultuur
Natuur & Milieu
op het indienen van een aanvraag en het verstevigen van de organisatie. Deelname aan de cursussen is vrijwel altijd gratis. Daarnaast houden medewerkers van het fonds
Educatie
fonds1818.nl
regelmatig spreekuren en voorlichtingsbijeenkomsten
Hillegom
Noordwijk
Binnen al deze gebieden
in de regio.
is duurzaamheid een
Iedere donderdag is er een
belangrijk thema.
inloopspreekuur in Den Haag.
Noordwijker hout Lisse
Meer informatie op fonds1818.nl/ondersteuning
Teylingen Katwijk
Oegstgees t
Leiden W assenaar Voor schoten LeidschendamVoorburg
Den Haag
Den Haag
Zoetermeer
Donatie aanvragen
• Fonds 1818 steunt maat
U kunt een donatie aanvragen
schappelijke projecten van
door een projectplan met een
stichtingen, verenigingen
toelichting, een begroting en
en groepjes particulieren
een dekkingsplan te mailen
• De projecten zijn gericht op de inwoners van de regio
naar aanvraag@fonds1818.nl. Om te zorgen dat uw
• Project is nog niet gestart
aanvraag volledig is, kunt
• Er is geen sprake van
u gebruik maken van onze
een winstoogmerk
checklist: fonds1818.nl/checklist.
Rijswijk PijnackerNootdorp Delft
Midden Delfland
Zoeterwoude
Leiderdor p
Algemene criteria
Fonds 1818 geeft geen
Houd rekening met een
donaties voor:
behandeltermijn van circa
• Structurele kosten
zes weken.
• Kerntaken van een organisatie • ‘Kunst om de kunst’ of ‘sport om de sport’ • Politieke of religieuze
Heeft u een project? Fonds 1818 helpt met een donatie, kennis en netwerk. Samen maken we het mogelijk.
projecten • Individuele steun
Colofon Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar. Productie Martine Vinkesteyn Interviews Hester Heite Fotografie Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Vitrine Tanja Eijkelboom Concept en vormgeving Ontwerpwerk Druk Edauw+Johannissen Abonnementenadministratie Ook het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal gratis ontvangen? Meld u aan via fonds1818.nl/magazine. Wijzigingen of opzegging kunt u doorgeven via info@fonds1818.nl. Wilt u weten hoe Fonds 1818 omgaat met uw gegevens? Zie fonds1818.nl/privacyverklaring. RIVIERVISMARKT 4 2513 AM DEN HAAG POSTBUS 895 2501 CW DEN HAAG 070 364 11 41 INFO@FONDS1818.NL FONDS1818.NL