Magazine #4 2019
Eenzaamheid Deze Herfst: Natuurwandelingen Extra: Beppn Terugblik: De Grijze Reigâh’s Tribune
thema
Deze Herfst
‘We zijn er voor elkaar’
De deelnemers aan de natuurwandeling in Zoetermeer lopen mee voor de beweging, de natuur én het sociale contact. ‘Het is een goede manier om mensen te leren kennen.’
staan vaak wel alleen. De wandelingen zijn dan een goede manier om mensen te leren kennen.”
Lief en leed Linda loopt voor het eerst mee. “Ik moet onder de mensen zijn, dat vind ik fijn.” Dan is ze aan het goede adres, vertelt bege
De stichting Gezond Natuur Wandelen
leidster Yvonne. “We hebben aandacht voor
Nederland organiseert wekelijks wandelingen
elkaar, delen lief en leed.” Als een van de
op zo’n 75 locaties in 50 gemeenten. Met
vaste wandelaars ziek is, gaat Anneke op
gemiddeld vijftien wandelaars, voornamelijk
bezoek met een kaart die is rondgegaan in
ouderen. “Dat is de groep die de beweeg
de groep. “Dat zou ik zelf ook fijn vinden”,
norm, van 2 uur of 10.000 stappen per dag,
vertelt ze. “Net als dat iedereen aan me
niet haalt”, vertelt initiatiefnemer en natuur
vraagt hoe het gaat, nu mijn man ziek is.
gids Ronald van Zon. “Het is voor hen best
We zijn er voor elkaar. Dit is echt mijn
lastig om alleen te gaan wandelen. Maar ze
ochtend, die houd ik hiervoor vrij.”
2
Inhoud Natuurwandelingen
Beste lezer, Eenzaamheid is van alle tijden. En het komt voor onder alle lagen van de bevolking, in allerlei vormen. Het stereotype van de oudere die de hele dag achter de geraniums zit zonder contact te hebben met anderen, gaat lang niet altijd op. Je hoort steeds vaker dat ook jongeren eenzaam zijn. Daarom is het goed dat er veel soorten initiatieven zijn om eenzaamheid te bestrijden of, beter nog, te voorkomen. Uit onderzoek is gebleken dat eenmalige activiteiten niet helpen tegen eenzaamheid. Sterker nog, daarna worden de gevoelens van eenzaamheid onder deelnemers vaak nog sterker. Zij zijn geholpen met mooie, kleine initiatieven die hun sociale netwerk vergroten en versterken, en zo voorkomen dat ze in een isolement belanden. Duurzame contacten ontstaan als je elke week of maand samenkomt. Neem bijvoorbeeld de koren die we steunen: de leden daarvan kijken naar elkaar om. De meest bijzondere initiatieven komen misschien nog wel voort uit particulier initiatief. Zo ook de Boodschappen Begeleidingsdienst 26 jaar geleden. Net als de Haagse Lente, waarbij meneer en mevrouw Olfers hun huiskamer De term ‘eenzaamheid’ gebruikt de
beschikbaar stellen voor de buurt. Het zijn vrijwilligers in de wijk die een
organisator liever niet. “Daar ligt een taboe
probleem signaleren en goed willen doen. Als je omkijkt naar de mensen in
op, dan komt er niemand. Het is gewoon
je directe omgeving, heb je al zoveel bereikt.
een gezellige, en gratis, wandeling”, aldus Van Zon. “Ik ben zeker niet eenzaam”,
Michel Nivard
benadrukt ook Hans. “Er staan wel geraniums op mijn balkon, maar ik zit er niet achter.
Projectadviseur Fonds 1818
Ik ga liever naar buiten. Alleen niet in mijn eentje, dat vind ik saai. De groepswandeling is gezellig en ik leer ook nog wat over de natuur.”
Goed voor de gezondheid “We zoeken bewust het groen op”, vertelt Van Zon. “Uit allerlei onderzoeken is gebleken
Thema: Eenzaamheid
dat dit goed is voor de gezondheid.”
Maak contact - 4
Vitrine - 12
De begeleiders zijn vrijwilligers die even
Fonds 1818 steunt veel soorten initiatieven
Diverse projecten in het kort
eens van wandelen houden. Zij krijgen een
om isolement te voorkomen. ‘Mensen
EHBO-cursus en een cursus natuurbeleving.
zijn vooral geholpen met initiatieven
“Dit is de adderwortel”, staat Corrie stil bij
die hun sociale netwerk vergroten en
Terugblik - 14
een struik met rood-roze bloemetjes. “De om
versterken.’
Stichting De Grijze Reigâh’s
elkaar heen draaiende wortels van deze plant doen aan een slang denken, vandaar
begeleidt ouderen naar en bij thuiswedstrijden van ADO
de naam.” Van Zon: “Zo’n weetje is het
In gesprek met… - 10
toetje. Vooropstaat het samen een uurtje
Lenneke is eenzaam. ‘Ik ben altijd te
sfeer in het stadion kunnen
wandelen, én het kopje koffie na afloop.”
druk geweest met werk en kinderen om
proeven.’
een sociaal netwerk te onderhouden. gezondnatuurwandelen.nl
Daar heb ik nu spijt van.’
3
Den Haag. ‘Iedereen moet de
Van het fonds… - 15
Inspiratiecoach Ghizlane van Vraagelkaar:
‘ Wij zoeken een buurt genoot die bij je past’ 4
Eenzaamheid
Maak contact ‘Iedereen kan zich eenzaam voelen’
Eenzaamheid is van alle tijden en iedereen kan zich eenzaam voelen. Fonds 1818 steunt daarom vanaf het begin allerlei initiatieven die mensen bij elkaar brengen. ‘Duurzame contacten helpen voorkomen dat je in een isolement belandt.’ “De helft van alle Nederlanders kampt met
“Wij luisteren echt, inventariseren waar
naar andere wandelaars die bij haar in
eenzaamheidsgevoelens”, weet Michel Nivard,
behoefte aan is en kunnen je koppelen aan
de buurt wonen. Nog dezelfde dag is een
projectadviseur bij Fonds 1818. “Een van de
anderen die contact zoeken.”
afspraak gemaakt.
eerste projecten die wij financieel steunden,
“Ik doe hier iedere dag boodschappen”,
was de Boodschappen Begeleidingsdienst
vertelt Sultan, terwijl ze een passerende
Ondernemers bundelen krachten
(BBD) in Den Haag. Die organisatie was in
medewerker groet. De 59-jarige vrouw van
De samenwerking tussen Vraagelkaar en
1992 al gericht op het tegengaan van een
Turkse komaf woont sinds dertig jaar in
de Albert Heijn komt voort uit de Haagse
zaamheid en onderneemt nu nog steeds
Nederland. “Maar ik heb geen contact met
Community tegen Eenzaamheid, een plat
activiteiten met zo’n 5.000 ouderen.”
Nederlandse mensen. Ik kende een paar
form dat Haagse ondernemers helpt hun
Eenzaamheid is van alle tijden. Het komt
echtparen, die zijn allemaal al overleden.
krachten te bundelen in de strijd tegen
voor onder alle lagen van de bevolking, in
Mijn kinderen zijn volwassen en mijn man
eenzaamheid. “Dat is hard nodig”, meent
allerlei vormen. “Daarom is het goed dat er
werkt fulltime, hij vertrekt om zes uur
supermarktmanager Rachid Menhali. Hij treft
veel soorten initiatieven zijn om eenzaamheid
’s ochtends en komt moe thuis. Ik zou het
veel eenzame klanten. “Er zijn mensen die
te bestrijden of, beter nog, te voorkomen.
wel gezellig vinden als er iemand met me
bij elk bezoek weer opnieuw vragen waar
Mensen zijn vooral geholpen met mooie,
mee wil wandelen.”
de Perla-koffie staat.”
kleine initiatieven die hun sociale netwerk
Haar gegevens worden ter plekke ingevuld
In alle 41 Haagse filialen van de groot
vergroten en versterken.”
op vraagelkaar.nl. “Dat is een website waar
grutter werkt inmiddels een medewerker die
op je elkaar kunt vinden, een soort dating
is getraind in het herkennen van eenzaam
Datingsite voor vriendschap
site voor vriendschap en betekenis”, vertelt
heid. “Er zijn klanten die ons inmiddels
Als Sultan de Albert Heijn in de Haagse wijk
oprichtster Janet Turkstra. “Je kunt samen
weten te vinden en concreet benoemen dat
Bouwlust en Vrederust binnenkomt, kijkt ze
afspreken of in groepsverband. Voor een kop
zij behoefte hebben aan contact met andere
nieuwsgierig naar de ‘gelukstafel’ die er staat
koffie, etentje of bezoek aan een museum
buurtgenoten en gelijkgestemden. Klanten
opgesteld. Inspiratiecoach Ghizlane nodigt
bijvoorbeeld. We tellen 2.000 leden, van alle
zoeken elkaar ook op. Waar men vroeger
haar uit om aan te schuiven, voor koffie of
leeftijden, in Den Haag. Jaarlijks maken we
de kerk had als ontmoetingsplek, merken
thee, koekjes en een praatje. “Mensen kunnen
zo’n 1.500 matches in de stad.” Voor Sultan
wij dat klanten in de Albert Heijn een mooi
bij ons hun verhaal doen”, legt ze uit.
worden meteen twee berichten verstuurd
alternatief hebben gevonden.”
5
De supermarktmedewerker wijst hen indien gewenst door, bijvoorbeeld naar Vraagelkaar. “Zij hebben de expertise die wij missen.” “Dat naast welzijnsorganisaties nu ook onder nemers dit soort sociale initiatieven nemen, is hartstikke mooi”, vindt Michel Nivard van Fonds 1818. “Het leuke van bedrijven is dat ze creatief denken en doen, waardoor je heel andersoortige initiatieven krijgt. Waarmee echt heel veel mensen worden bereikt.”
Als kind al eenzaam “Vernieuwend”, noemt projectadviseur Nivard ook de School voor Eenzijn in Den Haag. “Deze richt zich niet specifiek op ouderen, van wie iedereen denkt dat daar de eenzaamheid zit, maar juist op jongere mensen die kampen met eenzaamheidsgevoelens.” Zoals de 44-jarige Ineke, die zich als kind al eenzaam voelde. “Ik was een beetje de schaduw van mijn net iets oudere broer en wilde eigenlijk een jongen zijn. Dat wil ik nu niet meer, hoor. Maar het gevoel dat je niet voldoet en niet jezelf kunt zijn, dat heb ik soms nog steeds. Mijn gedachten kunnen echt met me aan de haal gaan, dan kan ik het heel zwaar maken. Dan voel ik me afgescheiden en dus eenzaam.” Het idee dat je op het verkeerde feestje bent.
Sander Ritman van de School voor Eenzijn:
Zo omschrijft Jerry (49) hoe hij zich na het overlijden van zijn moeder vaak voelde. “Je moet
‘ Het gaat om het contact met jezelf’
het in dit Facebook-tijdperk altijd leuk hebben en meedansen, maar ik kon niet langer aanhaken bij mijn omgeving.” Emotionele eenzaamheid, noemt Sander Ritman (34) het. “Je hebt wel contacten, maar mist een bepaalde kwaliteit. Je hebt het gevoel dat anderen je niet begrijpen”, aldus de oprichter van de School voor Eenzijn. “Dat is niet op te lossen met andere of meer contacten. Het gaat om het contact met jezelf.”
me daar niet meer op m’n plek. En ook thuis was ik nu alleen nog maar aan het zorgen. Ik vroeg me af: waar
Jezelf er niet in verliezen
ben ik nog? Het bracht negativiteit en spanning met zich
Volgens Ritman horen gevoelens van eenzaam
mee. Dat heeft ook een weerslag op je lichaam.
heid bij het leven. “Maar je moet jezelf er niet
Ik kreeg bijvoorbeeld pijn in m’n rug. En een kort lontje.
in verliezen.” Hem gebeurde dat na het krijgen
Ik was een minder leuke versie van mezelf, om het zacht
van kinderen. “Ik werkte in de zorg, maar voelde
uit te drukken.”
6
Eenzaamheid
Ineke en Jerry volgden beiden de zogenoemde leerweg van de School voor Eenzijn. “Ik heb bewust leren ervaren dat ik niet afgescheiden ben, maar onderdeel ben van het leven, van alles”, vertelt Ineke. “Als ik nu vanuit liefde in plaats van uit angst terugkijk op mijn jeugd, zie ik het anders dan destijds. Het is bevrijdend om niet meer te definiëren en te oordelen. Het was ook fijn om te merken dat ik niet alleen ben in mijn zoektocht. Dat er meer mensen zijn die mijn taal spreken, op hun eigen manier.”
Andere weg inslaan “Het klinkt allemaal heel spiritueel, maar ik vind het eigenlijk heel praktisch. Waar ik vroeger overal voor zou vluchten, uit angst dat ik het toch niet kan, probeer ik het nu gewoon. Zo ben ik een andere weg ingeslagen op mijn werk, als begeleider in de zorg, die beter bij mij past. Dat zou ik vroeger nooit gedurfd hebben. Het brengt me veiligheid, meer vertrouwen. Dan is mijn contact met mijn man en kinderen ook meer ontspannen. Maar het gaat in eerste instantie om de relatie die ik met mezelf heb.” “Heel diep gaan, was het beste wat me kon overkomen”, realiseert Jerry zich, nu het beter met hem gaat. “Soms is het leven nog steeds kut, hoor, maar ik ben niet meer alleen maar aan het rennen en vliegen. Ik heb leren vertragen. De School voor Eenzijn heeft me anders leren kijken. Ik heb inzicht gekregen in mijn eigen Met een filosofische en spirituele zoektocht wist Ritman
gedrag en heb geleerd dat je patronen kunt
het tij te keren. “Ik ben erop gaan kauwen, zoeken, erover
doorbreken. Ik ben minder angstig, oordeel
praten, lezen. Het gaat erom inzicht te krijgen in wie je
minder en stel me meer open naar anderen.
bent, dat brengt rust en acceptatie. Vervolgens kun je
Maar het blijft een proces, een doorlopende
je leven anders inrichten, bewust kiezen wat wel of niet
investering in jezelf.” Of een ‘helende reis’,
goed voor je is. Gaan leven in plaats van geleefd te worden.
zoals Ineke het noemt, ‘een levenslange reis’.
Het is een persoonlijk proces, maar de inzichten die eraan ten grondslag liggen, zijn universeel.” Hij ontwikkelde
Met open armen ontvangen
samen met een andere ervaringsdeskundige een eigen
Zeynep H. Killi is van ver gekomen. Letterlijk
methodiek en startte de School voor Eenzijn. “Wij willen
en figuurlijk. “Ik kwam 33 jaar geleden uit
mensen leren eenzijn te ervaren. Dat doen we onder meer
Turkije naar Nederland, als vluchteling met een
door het delen van ervaringen, lessen filosofie, tai chi,
Koerdische achtergrond”, vertelt de drijvende
meditatie en stiltewandelingen. In groepsverband, zodat
kracht achter de Stichting Interculturele
je je kunt herkennen in en spiegelen aan anderen.”
Bevordering Contact & Educatie (IBCE) in
7
Leidschendam-Voorburg. “Ik ben hier met open armen
Eten bindt mensen. Eenmaal aan tafel gaan ze
ontvangen. Maar natuurlijk heb ik ook eenzaamheid
in gesprek over ingrediënten, wisselen recepten
ervaren. De Nederlandse taal is gewoon heel erg moeilijk.”
uit. Ze houden contact met elkaar en houden
Killi heeft haar plek gevonden. Ze helpt nu anderen.
een oogje in het zeil. Als er iemand ziek is en
Onder meer door het organiseren van maaltijden voor
niet kan komen, brengen we soep.”
ouderen en statushouders. “Het is een bekend gegeven dat ouderen eenzaam en statushouders geïsoleerd zijn.
Geregeld op bezoek
Wij brengen hen samen rondom eten, zo’n dertig mensen
“Hoe gaat het met Faruq?”, wordt er tijdens
per maaltijd.”
het eten gevraagd. Albert (83), gepensioneerd
Er wordt wekelijks samen gekookt en gegeten in
archeologietekenaar en maatschappelijk werker,
wijk- en dienstencentrum De Plint in Leidschendam.
vertelt dat de 74-jarige Palestijn uit Syrië niet
“Surinaams, Afghaans, Syrisch, Turks, Koerdisch,
meer kan komen door gedoe met zijn scoot
Nederlands. Alles vers, en zo veel mogelijk biologisch.
mobiel. Nu gaat hij geregeld bij hem op bezoek. “Faruq is alleen en spreekt de taal niet. Ik help hem Nederlands leren, want ik kan niet aanzien dat iemand zo afhankelijk is.” Albert komt elke week naar de gezamenlijke maaltijd. “In de eerste plaats voor de gezellig
Zeynep Killi van Stichting IBCE:
heid, maar het eten is ook lekker.” Het schapen
‘ Wij brengen ouderen en status houders samen rondom eten’
vlees dat Nidal uit Irak en Saadaldin uit Syrië vandaag hebben bereid, wordt niet door ieder een gewaardeerd. “Veel te heftig”, vindt Johan. “Maar we eten het gewoon op natuurlijk”, waarschuwt Greet lachend, “dat doe je thuis ook.” De eters hebben de grootste lol met elkaar. “Hier eten is makkelijk en gezellig”, aldus de 84-jarige Ab. “Iedereen kent elkaar, we vormen een club.”
Naar elkaar omkijken “Het is een win-winsituatie”, concludeert Michel Nivard over de multiculturele maaltijden in Leidschendam. “De statushouders worden geholpen met inburgeren en het leren van de taal. Op hun beurt helpen zij een sociaal project voor de buurt op te zetten en te faciliteren. Het zijn uiteindelijk de vrijwilligers en bewoners van de wijken zelf die het verschil maken door in hun directe omgeving naar elkaar om te kijken.”
bbddenhaag.nl vraagelkaar.nl communitytegeneenzaamheid.nl schoolvooreenzijn.nl ibce.biz/multiculturele-maaltijd
8
Eenzaamheid Beppn
‘ Het wordt makkelijker om anderen aan te spreken’ Een leuk gesprek. Dat is het doel van Beppn, een app die contact legt tussen mensen die elkaar anders niet zouden aanspreken. Ze worden gekoppeld naar aanleiding van hun interesses, niet op basis van uiterlijkheden.
anders misschien nooit zou treffen. En dan blijkt dat je toch leuke gesprekken met elkaar kunt hebben.”
Een gesprekspartner Als je de app aanzet, wordt binnen een straal van een kilometer gezocht naar een gesprekspartner. Dan kun je met elkaar gaan chatten en elkaar eventueel opzoeken in levenden lijve. “Je kunt het net zo oppervlakkig houden of diepgaand maken als je zelf wilt. Het is
De bedenker van Beppn heeft er geen moeite mee om
gewoon leuk om met anderen te praten.”
onbekenden aan te spreken. “Ik maak in de stad vaak
“Stel, je zit ’s avonds alleen thuis”, schetst Krabman.
spontaan een praatje met iemand, bijvoorbeeld tijdens
“Dan zie je al die verlichte ramen aan de overkant van
het wachten voor het stoplicht”, aldus Wijnand Krabman.
de straat en vraag je je af: zou er iemand zijn die ook
“Maar niet iedereen vindt dat even makkelijk om te doen.
alleen is en wil praten? Met deze app kom je er zo achter.”
Terwijl de meeste mensen er wel behoefte aan hebben.”
De contacten die vervolgens ontstaan, moet je, wat hem
“Eenzaamheid, iedereen heeft ermee te maken af en
betreft, zien als het gesprek dat je vroeger had met de
toe”, stelt Krabman. Zo ook hijzelf. Na een huwelijk van
buurman over de heg. “Alleen heb je nu heel veel
twintig jaar en emigratie naar het buitenland kwam hij
buurmannen en heel veel heggen.”
twee jaar geleden terug naar Den Haag. Alleen. “Ik was gescheiden, trok weer in bij mijn moeder en kon geen
Concert of expositie
werk krijgen”, vertelt de nu 58-jarige vrijwilligers
De bedoeling is dat er ook hotspots komen waar de
werker. “Ik was best een beetje eenzaam.”
app meer mogelijkheden biedt. “Als je bijvoorbeeld een concert bezoekt in het Paard of een expositie in
Geen vleeskeuring
Het Nutshuis, dan zijn daar al mensen met dezelfde
Krabman ontdekte de smartphone en allerlei apps.
interesse. Dan kun je meer informatie en eventueel ook
“Daar kun je van alles mee vinden: een parkeerplaats
foto’s delen. We kunnen je dan ook op de hoogte houden
of een lege vuilcontainer voor je afvalzak. Ik dacht: dan
van interessante activiteiten.”
moet je op deze manier ook contacten kunnen vinden.
De app zal dit najaar ontwikkeld worden, waarna er
Er zijn natuurlijk al allerlei dating-apps, maar daar heb
in Den Haag gratis gebruik van gemaakt kan worden.
ik slechte ervaringen mee. Het is zo’n vleeskeuring.
“Door iedereen”, benadrukt Krabman. “Ouderen,
En ik heb het idee dat mensen er te hoge verwachtingen
jongeren, expats, allochtonen. Ik weet hoe het is om
van hebben.”
buitenlander te zijn in een maatschappij die je niet
Dus bedacht hij een eigen app: Beppn. “Geïnspireerd
helemaal begrijpt. Ik hoop er zelf ook zeker profijt van
op de dating-app Happn. Maar het grote verschil is dat
te hebben. Al helpt deze app maar een paar mensen
je met deze app niet kunt selecteren op geslacht, leeftijd
om elkaar te vinden, dan is het al de moeite waard.”
of uiterlijk. De matches worden gemaakt op basis van interesses. Zo kom je in contact met mensen die je
9
beppn.nl
‘ Ik loop er liever niet mee te koop’
Eenzaamheid In gesprek met…
Lenneke Sinds Lenneke (57) ziek is, mist ze vrienden om op terug te vallen. ‘Ik ben altijd te druk geweest met mijn werk en mijn kinderen om een sociaal netwerk te onderhouden. Daar heb ik nu spijt van.’
regelmatig weekendjes weg met vrienden, maar dat kon ik al langer niet meer. En ook met andere uitjes ging ik steeds minder vaak mee. Dan verdwijnen contacten. Ik heb nog maar een paar vriendinnen over, maar die zijn overdag natuurlijk gewoon aan het werk. Eén vriendin woont in het buitenland. Ik kan haar niet opzoeken, want in een vliegtuig zitten of autorijden lukt niet meer. Ik kan heel veel niet meer. Naar de bioscoop of het theater bijvoorbeeld. En lezen. Ik hield
Waarom wil je anoniem blijven?
van lezen, maar het lukt me niet langer om me te
“Mijn verhaal is nou niet bepaald positief. Ik ben een
concentreren op een boek.”
schim van wie ik ooit was. Dat is niet iets waarmee je te koop wilt lopen. Ik probeer me niet te schamen voor
Wat erg...
mijn situatie, maar dat is makkelijker gezegd dan
“Ik moet het accepteren, al blijf ik dat moeilijk vinden.
gedaan. Ik denk wel dat het belangrijk is om mensen
Ik zit soms ook gewoon een dag te janken, hoor.
te waarschuwen: dit kan iedereen gebeuren.”
Ik had me deze fase van mijn leven heel anders voor gesteld. We wilden bijvoorbeeld nog gaan reizen.
Wat is er gebeurd?
Nu weet ik: als je iets wilt, doe het nu! Je weet nooit
“Ik had al een aantal jaren last van aangezichtspijn.
of het later nog kan. Het is zwaar. Maar ik probeer
Toen kreeg ik anderhalf jaar geleden borstkanker.
positief te blijven en te genieten van de dingen die ik
En daarna, mogelijk door de stress van de behandeling,
nog wel kan, zoals wandelen, fietsen, hardlopen en
het zeldzame PLMD-syndroom. Ik heb chronische
tuinieren. En van kleine dingen, zoals mooie klap
pijn in mijn benen, tenen en kaken. Daardoor kan ik
rozen of vogelgeluiden. Ik probeer echt in het hier
niet meer stilzitten. Ik heb nu zware pijnmedicatie.
en nu te leven.”
Dat helpt een beetje, maar werken gaat niet meer. Ik heb voor de klas gestaan en daarna 26 jaar lang in
Kun je alsnog een netwerk opbouwen?
verschillende functies in de kinderopvang gewerkt.
“Ik probeer nu dagbesteding en contacten te vinden,
Ik vond mijn baan altijd heel leuk en belangrijk.
bijvoorbeeld door mee te gaan met de natuurwande
Ik was er ook vaak in mijn vrije tijd nog mee bezig.
ling in Voorschoten. Het is alleen jammer dat ik vaak
Daardoor heb ik niet geïnvesteerd in een sociaal
de jongste ben. Ik zou graag een paar vriendinnen
netwerk. Daar heb ik nu spijt van.”
van mijn eigen leeftijd in de buurt hebben om leuke dingen mee te doen. Zo ben ik laatst naar de Leidse
Ben je helemaal alleen?
Rembrandtdagen geweest. Daar een beetje rond
“Nee hoor, ik heb gelukkig een gezin en ook twee
lopen, dat was leuk. Van dat soort uitstapjes moet
zussen. Maar mijn man werkt fulltime, mijn dochter
ik het hebben, dat is iets om naar uit te kijken.
woont op kamers en mijn zoon woont weliswaar
Misschien ga ik wel een contactadvertentie plaatsen
nog thuis maar werkt inmiddels ook. We gingen
om op zoek te gaan naar een wandelmaatje.”
11
Vitrine
Totale donatie aan deze projecten € 32.975
2
4
1
Maatjesproject Vivaldi 1
“Dankzij mijn maatje ga ik
3
HiP-Hulplijn Leiden 2
De Laakse Lente
Helpen is HiP. Onder dit motto
3
Toen het wijkcentrum in
Kerstdiner in Poeldijk 4
Voetbalster Mandy van den
meer naar buiten en durf ik
startte HiP (Hulp in Praktijk)
Spoorwijk gesloten werd, besloot
Berg organiseerde vorig jaar bij
beter te zeggen wat ik wil.”
ruim acht jaar geleden een
het echtpaar Leo en Netty Olffers
haar thuis een kerstdiner voor
Saskia is één van de deelnemers
hulplijn in Leiden. Het initiatief
hun huiskamer open te stellen
eenzame mensen. De Oranje
aan het maatjesproject Vivaldi
van Stichting Voor Elkaar Leiden
voor ouderen in de buurt. Heel
Leeuwin inspireerde een aantal
van de Haagse stichting
richt zich op mensen die hulp
veel mensen die om een praatje
bewoners uit het Westland tot
Ozanam. Mensen tussen de
nodig hebben bij dagelijkse
verlegen zitten of zich eenzaam
een vergelijkbaar initiatief. Op
20 en 65 jaar die zich eenzaam
dingen en geen beroep kunnen
voelen, hebben de afgelopen
22 december wordt het clubhuis
voelen of weinig betekenisvolle
doen op een eigen sociaal
zeven jaar al hun weg naar
van tennisvereniging Verburch
contacten hebben, kunnen voor
netwerk. Circa 135 vrijwilligers,
de woning gevonden. Met hun
in Poeldijk helemaal in kerst
de periode van een jaar worden
die actief zijn bij twaalf kerken
stichting De Laakse Lente
sferen gebracht voor vijfen
gekoppeld aan een getrainde
en twee studentenverenigingen,
trekken Leo en Netty er ook
twintig tot dertig Westlanders
vrijwilliger. De deelnemers
zetten zich in om te helpen
op uit, onder meer naar het
die met elkaar kunnen genieten
worden door hun maatjes
bij uiteenlopende klusjes en
Buurthuis van de Toekomst.
van gesprekken en een
gestimuleerd om er zelf meer
activiteiten, zoals meegaan naar
Hier organiseren ze zomer-
heerlijk kerstdiner.
op uit te trekken en mensen
een zorgloket en huishoudelijke
en winteractiviteiten, zo ook
te ontmoeten.
taakjes in en om het huis.
een muzikale kerstbrunch op
ozanamdenhaag.nl/vivaldi
voorelkaarleiden.nl
13 december. delaakselente.nl
12
Eenzaamheid
7
© HaagsVeen
5
6
Rouwcafé Jij Ontbreekt
Christiaanhof in Transvaal
De Thuiskamer 7
Naailessen bij Avrasya 8
Al twintig jaar lang draagt
Moerwijk of nét nieuw in de
de Haagse vrouwenorganisatie
lessen tot schoonmaakacties
stad: iedereen is welkom
Avrasya actief bij aan het
bureau. Er is genoeg begeleiding
in de wijk: het hele jaar door
in de tweede Thuiskamer in
bevorderen van de emancipatie
voor, tijdens en na vreugdevolle
zijn de initiatiefnemers van
Moerwijk-Zuid. Na het succes
en integratie van in Nederland
gebeurtenissen. Maar hoe zit
Christiaanhof Ouderenzorg actief
van de eerste Thuiskamer aan
wonende Turkse vrouwen. Met
het met de steun en (h)erkenning
om het gevoel van isolement en
de Rijnauwenstraat zagen de
een bevlogen groep van meer
als het gaat om rouw?
eenzaamheid onder ouderen in
initiatiefnemers kans om ook
dan vijftig vrijwilligsters brengt
Sinds november 2018 is er in
het Haagse stadsdeel Transvaal
aan de andere kant van het
Avrasya de vrouwen vaardig
Leidschendam-Voorburg het
te doorbreken. Aan de De la
stadsdeel een gezellige buurt
heden bij die ze bijvoorbeeld
rouwcafé Jij Ontbreekt. Als Verrijk
Reyweg nummer 110 staat elke
stek in te richten waar mensen
kunnen inzetten bij het zoeken
je Buurt-project steunt het
dinsdag- en donderdagochtend
elkaar ontmoeten en hun talenten
naar werk. Na onder andere
fonds de opstart van het rouw
verse koffie en thee klaar.
ontwikkelen in uiteenlopende
spreekvaardigheidscursussen
café dat themabijeenkomsten
Benieuwd hoe gezellig deze
workshops en activiteiten.
en computertrainingen kunnen
organiseert en buurtgenoten
ochtenden en andere activiteiten
Groene vingers komen goed
vrouwen nu wekelijkse naai
alle ruimte geeft om samen
eruitzien? Neem vooral eens
van pas in de fijne tuin die aan
lessen volgen in vier Haagse
te komen en uitstapjes te
een kijkje op de rijkgevulde
de ruimte grenst.
stadsdelen: Escamp,
ondernemen.
website van Christiaanhof.
dethuiskamer.org
Wateringse Veld, Transvaal
jijontbreekt.nl
christiaanhof.com
6
Van bloemschikken en gym
Jong en oud, geboren in
trouwloket en een consultatie
5
Elke gemeente heeft een
8
en de Schilderswijk. avrasyakafkas.com
13
Terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
De Grijze Reigâh’s Tribune
Harde kern van ouderen Je bent nooit te oud voor voetbal, vinden De Grijze Reigâh’s. Daarom is er vervoer naar en begeleiding tijdens de thuis wedstrijden van ADO Den Haag. ‘Want iedereen moet de sfeer in het stadion kunnen proeven.’
ook een keer mee te gaan naar het stadion.” Net als ouderen uit de Chinese gemeenschap in Den Haag. “Dat is in het algemeen een geïsoleerde groep. De grootaandeelhouder van ADO is Chinees, dus waarom de bezoekers niet? We gaan samenwerken met de organisatie New China Town, zodat ook
Een speciale tribune voor oudere ADO
De animo is groot, bleek tijdens de proef.
Chinese ouderen kunnen gaan genieten van
Den Haag-fans. Dat heeft Cor van Welbergen
“Een dame van rond de negentig jaar schopte
wedstrijden bij ADO Den Haag.”
(61) voor ogen met zijn stichting De Grijze
haar man vroeger altijd naar boven om
Reigâh’s. Zelf mist hij al vijftig jaar geen
voetbal te kijken, omdat zij er niet van hield.
Moeilijk ter been
thuiswedstrijd. “Vroeger in het Zuiderpark,
Nu behoort ze tot onze harde kern van 25
“De fundering is gelegd”, stelt Van Welbergen.
waar je vanuit de omliggende volksbuurten
mensen die elke wedstrijd van de partij zijn.”
“Daarop willen we voortbouwen. Zo nodig
zo naartoe kon lopen. Nu staat het stadion
De stichting richtte zich tot nu toe op ouderen
regelen we touringcars en opstapplaatsen.
aan de rand van de stad, tussen de snel
die nog zelfstandig wonen, maar hoopt de
Want iedereen moet de sfeer in het stadion
wegen, en is daardoor minder makkelijk
doelgroep in de toekomst uit te breiden.
kunnen proeven. De entourage, de zang koren, dat is zo mooi om mee te maken.
bereikbaar. Ik loop vanaf de dichtstbijzijnde tramhalte gerust anderhalve kilometer over
Van verpleeghuis naar stadion
Stel dat ik zelf ooit moeilijk ter been word,
het bedrijventerrein. Zelfs met slecht weer.
“We gaan de wedstrijden vertonen op grote
hoop ik toch op deze manier bij mijn clubje
Maar als je wat ouder bent, is dat geen pretje.”
schermen in verpleeghuizen van Florence,
te kunnen blijven komen.”
voor bewoners en nog zelfstandig wonende
Vergrijzing
ouderen uit de buurt. Hen nodigen we uit om
“Bij ADO ligt de focus voornamelijk op de jeugd”, weet Van Welbergen. “Het is natuurlijk goed dat er een familietribune is. Maar ik zie in het stadion juist veel vergrijzing en de eenzaamheid onder ouderen is groot, dus hoe leuk zou het zijn als er ook een tribune komt speciaal voor hen. Dan zorgt onze stichting voor het vervoer en de ontvangst.” Afgelopen voetbalseizoen werd dat al gedaan tijdens zes wedstrijden. “Met busjes van de stichting Boodschappen Begeleidingsdienst (BBD) halen we ouderen thuis op, heten dekentje en een kop koffie of drankje na afloop van de wedstrijd. En natuurlijk worden ze weer netjes thuisgebracht.”
Fotograaf: Sandra Mol
ze welkom in het stadion, met een warm
14
degrijzereigahs.nl
Van het fonds…
Mijn Fonds: dien sneller en gemakkelijker uw aanvraag in Eind 2019 stappen we over op een nieuw aanvraagsysteem: Mijn Fonds. Vanaf dat moment kunt u sneller en gemakke
Inloopspreekuren op donderdagmiddag
lijker uw aanvraag indienen en inzien. Aanvragen dient u niet meer in via aanvraag@fonds1818.nl, maar via een onlinesysteem op de website van Fonds 1818.
Bent u benieuwd of uw idee in aanmerking Grote voordelen ten opzichte van de huidige procedure:
komt voor een donatie van Fonds 1818?
u kunt op elk moment uw aanvraag inzien, meerdere aan
Of is uw projectplan al bijna klaar, maar
vragen tegelijk beheren en – na goedkeuring van uw aan
blijft u op een paar punten steken? Kom dan
vraag – direct contact hebben met een aan u toegewezen
gerust eens langs op het inloopspreekuur.
adviseur. Uiteraard houden wij u op fonds1818.nl helemaal
Iedere donderdag staat er tussen 12.30 en
op de hoogte van deze verandering en wijst alles op de site
14.30 uur een adviseur klaar in Het Nutshuis
voor zich vanaf het moment waarop het nieuwe systeem
om in een ongedwongen sfeer vragen te
actief is.
beantwoorden en te praten over uw maat schappelijke ideeën. De adviseurs wisselen elkaar wekelijks af. U kunt met elk vraag bij alle adviseurs terecht. Kijk op fonds1818.nl/ spreekuur welke adviseur aanwezig is en wat zijn of haar specialisme is.
Het Nutshuis: werkplaats voor een betere stad Je kunt het niet over het hoofd zien als je over
In de expositie Solo&Happy?! portretteren fotografen
de Haagse Riviervismarkt loopt of fietst: het
Sanne Gielens en Naomi Harris, radio- en podcast
monumentale Nutshuis. Iedereen in Den Haag
maker Lotte van Gaalen en kunstenaar Minsook
en omgeving zal dit voormalige hoofdkantoor van
Kang mensen in en buiten Den Haag die eenzaam
de Nutsspaarbank kennen. Wat niet iedereen zal
en/of alleen zijn. De expositie plaatst ook een schijn
weten, is dat Fonds 1818 eigenaar is van
werper op een van de eenzaamheidsprojecten die
Het Nutshuis. Verbonden aan Fonds 1818 zet
Fonds 1818 ondersteunt: de in juni 2019 opgerichte
Het Nutshuis zich in voor een stad waarin alle
School voor Eenzijn.
inwoners worden gezien en gehoord. Veel bezoekers van Het Nutshuis combineren een In exposities, workshops en gespreksprogramma’s
rondgang door de tentoonstelling met een drankje of
krijgen Haagse gangmakers en initiatiefnemers
lunch van Juni Café in een van dé verborgen schatten
volop de ruimte om betrokken bewoners te
van Den Haag die Fonds 1818 en Het Nutshuis
ontmoeten én te inspireren om zelf aan het werk
delen: de groene en sfeervolle Nutstuin.
te gaan voor een betere stad. Dit najaar sluit het programma van Het Nutshuis naadloos aan op het thema van dit magazine van Fonds 1818.
nutshuis.nl
15
Fonds 1818 zet zich in voor een betere maat schappij. Door het geven van geld, advies en begeleiding en door zelf projecten uit te voeren. Fonds 1818 is er voor iedereen in de regio Delft, Den Haag, Zoetermeer, Leiden, Westland, de Duin& Bollenstreek en tussenliggende gemeenten.
Aandachtsgebieden
Ondersteuning
Het fonds steunt projecten
Fonds 1818 helpt niet alleen
op diverse terreinen.
met geld maar ook met kennis
De belangrijkste aandachts
en netwerk. Om (potentiële)
gebieden zijn:
aanvragers te helpen, geeft het fonds cursussen gericht
Zorg & Welzijn
op het indienen van een aanvraag en het verstevigen
Wil je ook aan de slag in jouw straat, wijk of stad? Neem dan contact op met Fonds 1818.
Kunst & Cultuur
fonds1818.nl
Educatie
van de organisatie. Deelname aan de cursussen is vrijwel
Natuur & Milieu
altijd gratis. Daarnaast houden medewerkers van het fonds regelmatig spreekuren en voorlichtingsbijeenkomsten
Hillegom
Binnen al deze gebieden
in de regio.
is duurzaamheid een
Iedere donderdag is er een
belangrijk thema.
inloopspreekuur in Den Haag.
Algemene criteria
Donatie aanvragen
• Fonds 1818 steunt maat
U kunt een donatie aanvragen
Noordwijk Lisse
Teylingen Katwijk
Oegstgeest
Leiden Wassenaar Zoeterwoude
LeidschendamVoorburg Den Haag
Rijswijk PijnackerNootdorp Westland
door een projectplan met een
stichtingen, verenigingen
toelichting, een begroting en
en groepjes particulieren
een dekkingsplan te mailen
• De projecten zijn gericht op
Zoetermeer
• Project is nog niet gestart
Houd rekening met een
• Er is geen sprake van
behandeltermijn van circa
een winstoogmerk
acht weken.
Fonds 1818 geeft geen
Let op: Eind 2019 gaat
donaties voor:
Fonds 1818 gebruik maken
• Structurele kosten
van een nieuw digitaal
• Kerntaken van een
aanvraagsysteem.
organisatie
Delft
• ‘Kunst om de kunst’ of MiddenDelfland
naar aanvraag@fonds1818.nl.
de inwoners van de regio Voorschoten
Den Haag
Leiderdorp
schappelijke projecten van
Heeft u een project? Fonds
‘sport om de sport’
1818 helpt met een donatie,
• Politieke of religieuze
kennis en netwerk. Samen
projecten
maken we het mogelijk.
• Individuele steun
Colofon Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar. Productie Martine Vinkesteyn Interviews Hester Heite Fotografie Eva Hofman, Inge Stolwijk en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Vitrine Sanne de Maijer Concept en vormgeving Ontwerpwerk Druk Edauw+Johannissen Abonnementenadministratie Ook het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal gratis ontvangen? Meld u aan via fonds1818.nl/magazine. Wijzigingen of opzegging kunt u doorgeven via info@fonds1818.nl. Wilt u weten hoe Fonds 1818 omgaat met uw gegevens? Zie fonds1818.nl/privacyverklaring. RIVIERVISMARKT 4 2513 AM DEN HAAG 070 364 11 41 INFO@FONDS1818.NL FONDS1818.NL