#3 2011 THEMA Noodfondsen • In gesprek met... Annie Bijster Deze Zomer: Hobbytuinen • Terugblik: Shell Eco-Marathon • Opening van de Nutstuin
2
magazine
actueel Kwart eeuw Ooievaarsrun
biedt een inspirerende cursus waar de deelnemers een
Op zaterdag 10 september is het zover, dan houdt de
grote muzikale familie vormen: jong, oud, amateur,
Haagse Stichting Evenementen voor Gehandicapten (EVG)
professioneel, allen samen om van elkaar te leren en te
voor de vijfentwintigste keer de Ooievaarsrun. Dit is een
musiceren. Het Kamermuziek Atelier Delft heeft plaats
toertocht van vrachtwagens waarin mensen met een
van 3 tot en met 7 augustus 2011. Locaties zijn het
verstandelijke en/of een lichamelijke beperking meerijden
Centrum voor de Kunsten Delft, Muziekschool Rootz,
vanaf Den Haag door het Westland naar de visafslag in
Museum Het Prinsenhof, de Oude Synagoge Delft en
Scheveningen. De tocht gaat vergezeld van een oor
Café de Klok.
verdovend getoeter, dat is de helft van de pret.
Meer informatie: www.kamermuziekateliers.nl
Organisaties en bedrijven werken belangeloos mee door het inzetten van de vrachtwagens en chauffeurs.
Honderd jaar De Imkervereniging Leiden
De ongeveer honderdtwintig vrijwilligers worden begeleid
Van de bloemetjes en de bijtjes. De Imkervereniging in
door een escorte van twintig motorrijders van de politie
Leiden weet er al honderd jaar alles van. In 1911 had de
en vijftig motorrijders van een motorbegeleidingsteam.
vereniging haar eerste bijenstal. Nu, honderd jaar later,
Tevens zet de politie Haaglanden twintig verkeers
zijn er stallen in het Heempark aan de Oegstgeesterweg.
regelaars in. In Scheveningen is er een afsluitend feest
Aan de Koninginneweg te Noordwijkerhout bevindt zich
programma met spelletjes en artiesten. Aan het festijn
sinds 1991 een stal en er is er ook een in de buurt van de
nemen ruim vijfhonderd mensen met een beperking deel.
kinderboerderij in de Merenwijk en een in het Polderpark
Ter gelegenheid van het vijfentwintigjarige jubileum van
Cronesteijn.
de Ooievaarsrun krijgen alle deelnemers en medewerkers
Het lustrum wordt in nauwe samenwerking met de
een aandenken.
Hortus Botanicus gevierd met tal van activiteiten.
Meer informatie: www.ooievaarsrun.nl
Zo werd op 11 juni de jaarlijkse bijenmarkt gehouden aan de Zoeterwoudse Singel in Leiden met activiteiten zoals
Kamermuziek Atelier Delft
korfvlechten en raat maken. In de Hortus Botanicus is
Begin augustus staat Delft weer in het teken van de
de hele zomer de tentoonstelling ‘Bijen in de hoofdrol’
kamermuziek. Tijdens het Delft Chamber Music Festival
te zien. Deze tentoonstelling is geïnspireerd op de
(DCMF) geeft Stichting Kamermuziek Ateliers Nederland
eerste hortulanus Dirk Cluyt die al in 1597 het boek
voor de tweede keer een cursus kamermuziek. Deze vijf-
Van de byen schreef. In de wintertuin worden bezoekers
daagse cursus is bedoeld voor amateur- en professionele
geïnformeerd over onder meer het bestuivingproces,
ensembles van jong en oud. Het Kamermuziek Atelier
bijen in de stad en bijen in de wetenschap. In de week
benadert de kamermuziek op alle mogelijke manieren:
einden worden cursussen gegeven over honing slingeren,
de deelnemers krijgen elke dag les met hun ensembles,
het imkeren en honing proeven. Van 7 juli tot en met
volgen lezingen over de achtergronden van werken die
28 augustus in de Hortus Botanicus Leiden. Verder zijn
door de gerenommeerde musici van het DCMF in de
er diverse open dagen, kennismakingslessen en wordt
openbare repetities en ’s avonds tijdens de concerten
er door de vereniging voorlichting gegeven over de
gespeeld worden, ze gaan naar concerten en treden zelf
bijenstand in Leiden op scholen.
op in het slotconcert. Ook spelen ze mee bij de straat-
Meer informatie: www.imkersleiden.nl
en salonmuziekactiviteiten. Het Kamermuziek Atelier
3
beste lezer, Zoals iedereen die wel eens met Fonds 1818 te maken heeft gehad weet, geven wij geen steun voor leniging van individuele nood. Hoe schrijnend deze ook is. Dit klinkt bot maar zo is het nu eenmaal in onze missie geregeld en daarbij hebben we hiervoor ook niet de mankracht en kennis in huis. Maar gelukkig geven we via een U-bocht wel degelijk steun voor de minst draagkrachtigen in het werkgebied van Fonds 1818. Ieder jaar doneert Fonds 1818 een bedrag aan de verschillende sociale fondsen in de regio. Daar zitten de mensen die verstand van zaken hebben, er voor zorgen dat het geld bij de juiste personen terecht komt en dat het op een goede manier verdeeld wordt. Ik heb grote bewondering voor mensen als Anita en RenÊ Schwab van Stichting Leergeld en Stichting Samenwerking Sociale Fondsen en Jan Siebols van SUN Leiden. Via hun nood fondsen hebben zij dagelijks te maken met mensen die om heel uiteenlopende redenen de eindjes niet meer aan elkaar geknoopt krijgen. Ze krijgen er geen slapeloze nachten van, nee, uit hun ervaringen putten ze weer nieuwe kracht om creatieve oplossingen te vinden voor een schier oneindig probleem: intense armoede. Dit Magazine staat in het teken van hun werk voor de Noodfondsen. Verder in dit Magazine aandacht voor de bijen in Leiden en de Hobbytuinen aan de Haagse Schimmelweg. We kijken terug op de Shell Eco-Marathon waarbij scholieren uit 4 havo en 5 vwo van het Hofstad Lyceum in Den Haag vorig jaar onverwacht de duurzaamheidprijs wonnen. Dit jaar doen ze weer een gooi naar de eeuwige roem.
Veel leesplezier, De Imkervereniging Leiden
Anne de Raaf Adviseur Fonds 1818
inhoud 2 Actueel: lopende projecten
10 Deze Zomer: Hobbytuinen
3 Voorwoord en inhoud
11 Vitrine: Diverse projecten in het kort
4 Thema: Noodfondsen
14 Terugblik: Shell Eco-Marathon
7 In het bijzonder: Jarige Job
15 Het Nutshuis dit kwartaal
8 In gesprek met: Annie Bijster
16 Opening van de Nutstuin
Noodfondsen
4
magazine
thema:
‘Van armoede wordt je stil.’
Noodfondsen
deel kunnen nemen aan de samenleving, begrijpt dat we
Steeds meer mensen kloppen bij de Noodfondsen aan. Sinds het aantreden van het Kabinet Rutte zijn vooral de aanvragen voor materiële hulp fors toegenomen. De bedden, wasmachines, fietsen, handdoeken en computers zijn niet aan te slepen. Verhalen uit de dagelijkse praktijk van de Stichting Samenwerkende Sociale Fondsen, Stichting Leergeld en Stichting Urgente Noden Leiden.
toch iets voor hen wilden doen.” De specifieke kennis en ervaring voor individuele nood hulp heeft Fonds 1818 niet in huis. “Daarom geven we die hulp via de SSSF, een geweldige organisatie in ons werkgebied. We zijn zeer te spreken over de zorgvuldige wijze waarop zij werken.”
Schrijnend René Schwab is sinds 1995 directeur van de SSSF en heeft in de afgelopen zestien jaar zo’n zeventienduizend rapporten met aanvragen op zijn bureau gehad. Hij kent de armoede in zijn stad in al haar gedaanten. “Voordat ik bij het SSSF kwam werken, heb ik vier jaar als schuld
Boven zijn bureau hangt een zelfgemaakt kunstwerk van
hulpverlener bij de Haagse Sociale Dienst gewerkt. Toen
1 eurocenten. Hij plakte voor een bedrag van 3 euro en
schreef ik voor mijn cliënten zelf aanvragen aan fondsen.”
51 cent op het canvas en noemde het werk toepasselijk
Daarvoor werkte hij zes jaar als bijstandsambtenaar in
‘Een centenkwestie’. René Schwab, directeur van de
de Schilderswijk en Transvaal. Hij begon zijn loopbaan
Stichting Samenwerkende Sociale Fondsen (SSSF), weet
in een kindertehuis. “Daar heb ik schrijnende situaties
als geen ander dat het leven van een heleboel Hagenaars
gezien waar ik nog wel eens wakker van lag. Maar ik
wordt beheerst door centenkwesties. Huurschulden,
had al snel door dat niemand daar iets mee op schoot.
gokschulden, creditcardschulden, postorderschulden.
Je bent voor je cliënten veel meer waard als je bent
Gevolg: afsluiting van gas, water en licht en huis
uitgeslapen en een goed humeur hebt. Je moet dit werk
uitzettingen. De SSSF voorkwam afgelopen jaar twee
niet uit medelijden doen, wel uit mededogen.” Het zijn
honderd uitzettingen en honderdvijftig afsluitingen.
vaak trieste verhalen die op zijn bureau liggen. “Mensen
Als er nergens anders meer hulp te krijgen is, kunnen
kunnen elkaar nare dingen aandoen. Daar heb je geen
Hagenaars met geldproblemen altijd nog bij de SSSF
idee van. Van de armoede trouwens ook niet. Die blijft
terecht. “Wij zijn echt de allerlaatste strohalm”, vertelt
voor tachtig, negentig procent van de Hagenaars
René Schwab. Vanuit zijn werkkamer op de eerste
verborgen. Van armoede wordt je stil. Er zijn mensen die
verdieping in de Korte Lombardstraat, kijkt hij uit op het
hun huis bijna niet meer uit komen. Uit schaamte, maar
Pandhuis, waar mensen in financiële nood hun sierraden
ook omdat meedoen aan de samenleving geld kost.”
komen belenen. “Ja, dit is het epicentrum van de
René Schwab zal nooit zeggen dat het een schande is
armoede.”
dat er in een welvarend land als Nederland organisaties
Het SSSF bestaat sinds 1972 en overkoepelt ruim dertig
als de Voedselbank, de Weggeefwinkel, Resto VanHarte
stichtingen en fondsen. Ook Fonds 1818 steunt de SSSF.
of de Noodfondsen nodig zijn. “Ik vind het juist fantastisch
“Daar zijn wij tien jaar geleden mee begonnen”, vertelt
dat we er zijn en een teken van beschaving. Ik geloof
adviseur Anne de Raaf. “Eigenlijk geven wij geen
namelijk niet dat je het armoedeprobleem ooit helemaal
individuele steun. Wij richten ons op projecten die juist
op kunt lossen. Er zullen helaas altijd mensen zijn die
dat individuele belang overstijgen. Maar als je weet dat
pech hebben in het leven en/of niet met geld om kunnen
veel mensen in ons werkgebied door armoede niet eens
gaan.” De noodfondsen geven onvoorwaardelijk hulp.
5
“Een enkele keer verbinden wij wel voorwaarden aan de hulp die we
activiteiten. “We helpen met schoolboeken, computers, maar ook
bieden, bijvoorbeeld dat mensen zich aanmelden voor schuldhulp
met sportkleding en contributie aan sportverenigingen. En soms
verlening of zich opgeven voor een cursus waarin ze leren met geld
betalen we bijvoorbeeld ook de speciale kokskleding die leerlingen
om te gaan”. Desondanks zijn er gezinnen die eens in de zoveel tijd
van horecaopleidingen nodig hebben”, vertelt Anita Schwab.
bij ons aan blijven kloppen omdat ze financieel tóch weer onderuit zijn gegaan. Dit werk blijft toch voor een groot deel pleisters plakken.”
Jarige Job
Voorop
schooldirecteuren en docenten dat er kinderen op hun verjaardag
Den Haag was lang hét voorbeeld voor andere gemeenten op het
ziek worden gemeld op school, omdat er geen geld is voor een
gebied van armoedebestrijding. “We liepen voorop. Dat is nu iets
traktatie, wist ik dat er werk aan de winkel was.” (zie de rubrieken
minder, maar we doen het nog steeds behoorlijk goed. Dat komt
‘In het Bijzonder’ en ‘In gesprek met’ voor meer informatie over
omdat we eerst met Pierre Heijnen en nu met Henk Kool twee zeer
‘Jarige Job’)
bevlogen wethouders armoedebestrijding hebben. Kool heeft er
Fietsen zou ze ook graag bekostigen, maar dat zit officieel niet in
bijvoorbeeld voor gezorgd dat de noodfondsen niet worden gekort.
het pakket. Van de gemeente ontvangt Leergeld hiervoor maar
Hij staat pal voor ons en daarmee voor alle Hagenaars die onze steun
een kleine subsidie. Er wordt een aanvullend bedrag gegeven door
Het initiatief ‘Jarige Job’ komt ook uit haar koker. “Toen ik hoorde van
zo hard nodig hebben”, vertelt Anita Schwab.
Fonds 1818 en door Levi Lassen. “Wij krijgen subsidie van de
Zij is sinds een jaar office manager van Stichting Leergeld. Deze
gemeente, zij mikken erg op deelname aan sport omdat Den Haag
stichting werd in 2000 opgericht en heeft als missie het voorkomen van
als sportstad op de kaart wil komen te staan. Prima, sport is heel
sociale uitsluiting van kinderen uit gezinnen met minimale financiële
goed voor de sociale cohesie in een stad. Maar als er in een gezin
middelen. Het motto van Leergeld is: ‘Alle kinderen doen mee!’.
geen vervoer is, hoe komt dat kind dan bij de sportclub? Een fiets
Leergeld biedt kansen aan kinderen in de leeftijd van vier tot acht
is relatief goedkoop, milieuvriendelijk en goed voor de conditie van
tien jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse
het kind.” Een enkele keer dient ze een verzoek in bij het SSSF voor
6
thema: Noodfondsen
Dit is het epicentrum van de armoede. Met dank aan ROC Mondriaan voor het tot stand komen van deze foto
hulp waar Leergeld niet in kan voorzien, maar die desondanks
Rechtvaardig
noodzakelijk wordt geacht, zoals een ontbrekend bed voor een kind
Ook Jan Siebols, adviseur bij Stichting Urgente Noden (SUN) in Leiden,
of een tafel en een stoel waarop schoolwerk kan worden gedaan.
ziet het aantal aanvragen toenemen. “En tegelijkertijd trekt de
Hoewel Anita en René levenspartners zijn, worden dat soort dingen
overheid zich terug. Voert ze alleen de basistaken van de verzorgings
uitdrukkelijk niet aan de keukentafel geregeld. “Iedereen mag weten
staat uit. Er wordt strenger gekeken of de aanvragen wel rechtmatig
dat we partners zijn, maar het werk van de SSSF en Leergeld mogen
zijn. SUN Leiden kijkt vooral naar rechtvaardigheid. Wij kijken naar
thuis niet door elkaar heen gaan lopen,” verzekert Anita. Wethouder
wat mensen concreet nodig hebben om niet in de goot terecht te
Kool noemt René en Anita Schwab met een knipoog ‘De armoede
komen. We hopen natuurlijk ook dat ze lessen trekken uit de fouten
maffia’. “Als hij ons in de stad tegenkomt en er is iemand bij zegt
die ze hebben gemaakt. Maar wij zeggen niet ‘U hebt dit aan uzelf
hij: ‘Je moest eens weten wat een klauwen met geld die mensen
te wijten, dus wij helpen u niet’. Wij kijken niet naar verleden of
me kosten.”
toekomst, maar naar het nu. Er is nu een gezin in nood. Als het moet kunnen we binnen vierentwintig uur leveren.”
Toegenomen
De aanvragen komen binnen via de hulpverlening. SUN Leiden stort
“Met de beddencentrale”, roept de secretaresse van de SSSF soms
nooit rechtstreeks geld op de rekening van de klant. “Altijd op de
gekscherend als ze de telefoon opneemt. De verzoeken om materiële
rekening van de instantie die de hulp voor het gezin heeft aan
hulp zijn met vijftien procent toegenomen sinds het Kabinet Rutte is
gevraagd.” Maximaal 750 euro per klant en alleen eenmalige hulp.
aangetreden. “Vroeger konden de mensen bedden, wasmachines en
“Een gift is dan ook in principe éénmalig en mag geen structureel
koelkasten krijgen via de bijzondere bijstand.” Maar die regeling is
karakter krijgen.
uitgekleed. “Er wordt landelijk voor miljoenen op bezuinigd. Dus komen die mensen bij fondsen zoals het onze terecht. Wij hebben vijftig
Charitas
duizend euro extra gekregen om die toestroom aan te kunnen, maar
“Nederland is een verzorgingsstaat, maar de overheid kan niet álle
dat is lang niet genoeg. Wij verwijzen steeds vaker mensen door naar
problemen oplossen”, vindt Jan Siebols. “Dan is het goed dat er
de Weggeefwinkel of de tweedehands witgoedmarkt. Dat hoeft geen
noodfondsen en andere particuliere initiatieven zijn waar mensen
probleem te zijn, maar je gaat mensen geen gebruikt matras aan
met problemen aan kunnen kloppen.” Met een zich terugtrekkende
bieden. Dat zijn zaken die je toch nieuw en fris moet aanschaffen.”
overheid, krijgen die fondsen een steeds belangrijker rol. Krijgen
Voor de materiële hulp heeft de SSSF goed contact met diverse
we in Nederland Amerikaanse toestanden? Anne de Raaf van Fonds
leveranciers. “Betrokken bedrijven die het heel leuk vinden om iets te
1818 denkt dat het zo’n vaart niet zal lopen. “De overheid zal altijd
doen voor de samenleving.” Zoals een witgoedhandelaar die aan een
haar verantwoordelijkheid blijven nemen voor de minderbedeelden
klant van de SSSF een wasmachine zou leveren. De klant probeerde
in onze samenleving. De activiteiten van fondsen blijven aanvullend,
er voor een klein bedrag nog een droger bij te krijgen. “Die handelaar
maar wel steeds belangrijker. Fondsen gaan zich ook steeds onder
heeft toen geen deal gesloten, maar meteen ons gebeld, dat het niet
nemender opstellen.”
in de haak was met deze klant. Als je zelf een droger kunt kopen, hoef
SUN Leiden werkt nadrukkelijk complementair aan de overheid.
je voor een wasmachine ook geen beroep te doen op een noodfonds.”
“Wij checken altijd of er geen regeling is bij de sociale dienst of de
7
Stichting Jarige Job stadsbank waar de nood ook gelenigd kan worden.
De meeste kinderen in Nederland kunnen de avond voor hun
Pas als we zeker weten dat die er niet is, komen wij
verjaardag niet in slaap vallen vanwege de spanning over de
in actie.”
cadeautjes die ze zullen krijgen. Maar er zijn ook kinderen
Charitas kent een lange traditie in Nederland. Vroeger
– enkele duizenden – die geen oog dicht doen omdat ze geen
waren het vooral kerkelijke instellingen, die goed deden.
cadeautjes krijgen en er ook geen geld is voor slingers,
Zij hadden daar vaak wel allemaal moralistische bedoe
ballonnen en de traktatie op school.
lingen bij. Rene Schwab: “Vroeger hoefde ik bij sommige
Voor deze kinderen is de Stichting Jarige Job in het leven
fondsen echt niet aan te kloppen voor hulp aan een
geroepen. Want: ‘Ieder kind heeft recht op een verjaardag’.
Antilliaanse tienermoeder die op haar achttiende al drie
In Rotterdam bestond het al even en sinds maart dit jaar ook
kinderen had van drie verschillende vaders. Die tijd is
in Den Haag.
gelukkig voorbij. Er is een flinke professionaliserings
Dit initiatief wil verjaardagen mogelijk maken voor kinderen van
slag gemaakt in de fondsenwerving. “Zij springen in het
4-12 jaar, die dit feest eigenlijk niet kunnen vieren, omdat daar
gat dat de overheid nu laat vallen, en ze zijn er klaar
geen geld voor is. De ouders staan ingeschreven bij de Voedsel
voor. Het is een moderne vorm van charitas. Zonder de
bank en weten niet hoe ze financieel de maand door moeten
dwingende moraal van vroeger, maar wel met jaren
komen. Jarige Job geeft geen geld, maar regelt praktische
lange kennis en ervaring. Bovendien is de koers van de
zaken, die van een verjaardag een feestdag maken: de traktatie
noodfondsen en andere charitatieve instellingen vaak
voor school, een cadeautje en slingers. Ouders die wekelijks
veel constanter dan die van de overheid, waar steeds
een voedselpakket ophalen, kunnen vlak voor de verjaardag van
weer een andere politieke wind waait.”
hun kind ook een verjaardagsbox van Jarige Job meenemen. Leerlingen van de Esloo praktijkschool in Den Haag pakken de
Lichtvaardig
dozen in en doen zo ook nog werkervaring op.
Siebols vindt dat het huidige kabinet te lichtvaardig
Jarige Job wil de kloof dichten tussen arme en rijke kinderen.
bezuinigingen doorvoert. “Ze hebben op het Binnenhof
Uit onderzoek, dat begin 2010 is gedaan in opdracht van Unicef,
geen idee wat het voor gezinnen betekent dat de
Stichting Kinderpostzegels en Defence for Children, blijkt dat
bijzondere bijstand wordt uitgekleed. Geen flauw
de verwijdering tussen kinderen, die opgroeien in gezinnen op
vermoeden van de desastreuze gevolgen van een paar
verschillende inkomensniveaus, steeds groter wordt.
procent huurverhoging. Er zijn gezinnen die na aftrek
Voor kinderen die opgroeien in armoede, is er geen geld voor
van de vaste lasten amper geld hebben voor eten en
extra’s als sport en muziekles, maar ook niet voor verjaardagen.
kleding. Laat staan voor een wasmachine die het
Bij navraag blijken arme kinderen zich regelmatig ziek te melden
begeeft. Zij hebben geen buffer en zijn meestal ook niet
op hun verjaardag, omdat er in het gezin geen geld is voor een
administratief geschoold. “Uitgerekend van deze groep
traktatie op school.
verwachten we dat zij hun huishoudboekje uitstekend
Jarige Job Den Haag is voor 2011 financieel mogelijk gemaakt
op orde hebben. En dat in een samenleving waarin
door: de stimuleringsprijs van het VNG voor Leergeld Den Haag,
niemand meer spaart. We zijn van een spaarland,
Fonds 1818, Levi Lassen, Groene Kruisfonds, Stichting Boschuysen,
een kredietland geworden. Iedereen leeft op de pof.
Het oude Koetshuis/van Heekfonds, Stichting Weeshuis en
Rood staan is normaal geworden. Mensen met een vast
Oudelieden, Schiefbaan Hovius, Liduinafonds, M.A.O.C. Gravin
inkomen kunnen dat risico wel nemen. Maar iedereen kan
van Bylandt, de Makro en Bokstijn feestartikelen.
arbeidsongeschikt raken of anderszins pech hebben in
www.leergelddenhaag.nl/jarigejob
het leven en dan blijkt dat het kaartenhuis gemakkelijker in kan storten dan je denkt.”
8
magazine
thema: Noodfondsen
Je gunt toch ieder kind een fijne verjaardag?
9
In gesprek met...
Annie Bijster ‘Kerkoma’
In de Doopsgezinde kerk aan de Paleisstraat in Den Haag staat altijd een kist waarin kerk gangers houdbare levensmiddelen kunnen doen. Bestemd voor de klanten van de Voedselbank. Met Pasen doen de kinderen een activiteit voor een goed doel. “Vorig jaar hebben we geld ingezameld voor fietsen voor een hospitaal in Tanzania. Dit jaar was het goede doel dichter bij huis: Stichting Jarige Job Den Haag. We lazen er over in de krant. Het was voor ons echt een eye-opener, we hadden er nooit bij stil gestaan dat er kinderen zijn die hun verjaardag niet kunnen vieren omdat er thuis niet genoeg geld is. Die op hun verjaardag zelfs ziek worden gemeld op school omdat er geen geld voor een traktatie is. Als je dat leest, breekt je hart”, vertelt Annie Bijster, links op de foto samen met Anita Schwab van Stichting Leergeld. Zij begeleidt de kinderdienst en wordt daarom liefkozend ‘Kerkoma’ genoemd. Een moeder bakte tachtig cakejes en de kinderen versierden deze met glazuur, marsepein en andere lekkernijen. De cakejes werden verkocht en met de opbrengst – honderd euro – konden vijf verjaardagsboxen worden gevuld. Annie Bijster kreeg nauwgezette instructies van Anita Schwab, directeur van Stichting Leergeld, die ervoor zorgde dat alle Jarige Jobs in Den Haag een fijne verjaardag hebben. “Zij heeft zo’n geweldige praktische instelling. Ze denkt aan alles. Zoals houdbare room, een cake, met glazuur en kaarsjes, minder kost baar dan een echte verjaardagstaart, maar toch heel feestelijk.” Jarige Job weet bij veel particulieren en organisaties een gevoelige snaar te raken. Er is volop aandacht van de media. Jack Spijkerman, Ruben van der Meer en Tijl Beckand van de komische entertainmentshow ‘Echt Waar’ hebben Stichting Jarige Job als goed doel gekozen en de Radio 2 Roodshow doneerde de opbrengst van de CD veiling ‘CD van jou, CD van mij’ ook aan Jarige Job. Annie Bijster begrijpt wel waarom mensen graag aan dit initiatief geven. “Het is gewoon een ontzettend positief initiatief. Je gunt toch ieder kind een fijne verjaardag? En het is door die verjaardagsbox ook zo lekker concreet. Daarin zit alles wat van een verjaardag een feest maakt. Kinderen zijn wat dat betreft ook snel tevreden. Gelukkig wel.” De Kerkoma kwam laatst met de vijf goed gevulde dozen naar Stichting Leergeld om ze persoonlijk aan Anita Schwab te overhandigen. “We hebben er ook foto’s van gemaakt, zodat we de kinderen die mee hebben geholpen met de inzameling, erbij betrekken. Wij vinden het belangrijk dat ze er iets van leren. Het is een stukje bewustwording. Ze weten nu dat het vieren van een verjaardag helemaal niet voor iedereen vanzelfsprekend is.”
10
magazine
deze Zomer Hobbytuinen aan de Schimmelweg
Ontdek je groene vingers Hagenaars die deze zomer willen ontdekken of ze groene
imkeren. Hij had hier een lapje grond en een bijenvolk.
vingers hebben, kunnen terecht bij de Hobbytuinen aan
Hij is helaas in december overleden. In februari bedacht
de Schimmelweg in Spoorwijk. Daar wordt een educatief
ik me opeens dat ik maar eens moest gaan kijken of die
project gehouden voor buurtbewoners en scholieren.
bijen nog leefden. Ik heb zo’n pak aangetrokken en het
Er is speciaal voor dit project een strook van tien bij drie
deksel van de bijenkast opgetild. Ze leefden nog. Nu voel
meter grond vrijgemaakt waar in gewerkt kan worden.
ik me wel een beetje verplicht om voor het bijenvolk te
“We zijn volop bezig met het tuinontwerp. We hebben
zorgen en in de tuin te werken. Ik heb mezelf een jaar
net besloten welke bloemen we gaan zaaien”, vertelt
de tijd gegeven om te kijken of het echt iets voor me is.
Francis Kappers. Bij de keuze voor de beplanting is
Echte groene vingers heb ik niet. Ik weet weinig van
rekening gehouden met de bijenvolken die op de Hobby
tuinieren. Maar ik vind het sfeertje hier wel erg leuk.
tuin worden gehouden. “We hebben allemaal bloemen
Er zijn veel verschillende nationaliteiten. We wisselen
en planten gekozen waar bijen blij van worden. Het gaat
veel zaden en tips uit. Van mijn Turkse buurtjes heb ik
heel goed met onze volkjes. En het levert lekkere honing
zaden van een bepaalde koolsoort gekregen. Zo heb je
op. Ik ga dit weekend voor het eerst honing slingeren.”
telkens iets anders op je bord en het smaakt heerlijk
Kappers is zelf ook haar groene vingers aan het
uit eigen tuin.”
ontdekken. “Mijn vriend hield erg van tuinieren en
11
vitrine Kansenbeurs 2011 Een dag mee als activiteitenbegeleider of een middagje Nederlandse les geven aan allochtone vrouwen. Het zijn voorbeelden van vacatures die werden aangeboden op de kansenbeurs. Afgelopen april organiseerde de Brede Welzijnsorganisatie in Delft, voor de tweede maal deze bijzondere beurs. De kansenbeurs bood organisaties de mogelijkheid vrijwilligers te werven buiten de gebruikelijke doelgroep. Diverse doelgroepen konden zo op een laagdrempelige manier kennis maken met vrijwilligersorganisaties. Tijdens deze dag gaven een groot aantal vrijwilligersorganisaties en andere Delftse instellingen informatie over hun werkzaamheden en boden zij vrijwilligers vacatures aan. Daarnaast was het voor de bezoekers mogelijk om Fotograaf: Timo Groenendaal
verschillende workshops te volgen. In een voortraject werd de organisaties de mogelijkheid geboden om zich te verdiepen in diversiteitbeleid. Fotograaf: Timo Groenendaal
Voetbal voor kinderen met coördinatieproblemen Stichting Sophia Revalidatie biedt in Den Haag revalidatie op specialistisch niveau voor jongeren, volwassenen en ouderen. Helaas valt binnen de stichting een groep kinderen met coördinatie problemen tussen wal en schip. Met wat extra inzet en inspanning van een speciale trainer kan deze groep meedoen in een reguliere sportvereniging. Samen met voetbalvereniging Quick is een specifiek programma ontwikkeld voor kinderen in de leeftijd van 6 tot 9 jaar. De voetbaltrainers worden bijgeschoold en gedurende het project bijgestaan door bewegingspedagogen en fysiotherapeuten. Het is de bedoeling dat de kinderen na een jaar volledig worden opgenomen in de voetbalvereniging en in de toekomst zonder begeleiding kunnen sporten met hun leeftijdsgenoten.
Klederdrachtshow 2011 De boulevard en het centrum van Katwijk staan op 9 augustus helemaal in het teken van de klederdracht. Verschillende klederdrachtgroepen vertegenwoordigen de provincies zodat een beeld ontstaat van de in het verleden gedragen kleding in Nederland. De groepen trekken in een optocht van het Katwijks Museum naar diverse locaties in de stad. Er worden oud-Hollandse spelletjes gedaan en oude kinderliedjes gezongen. De klederdrachtgroep bestaat uit ongeveer veertig vrijwilligers, die wekelijks in het Katwijks Museum bijeenkomen. Hier beheren, onderhouden en tonen zij de oude, kostbare collectie klederdrachten.
Foto: Klederdrachtgroep Oud Katwijk
12
magazine
Boerol Festival 2011 Een boerenlunch op een monumentale boerderij bij ’t Woudt en genieten van kunst, muziek, dans, theater en poëzie, dat is het Boerol Festival 2011. Op zaterdag 25 juni werd alweer de vierde editie van dit bijzondere festival georganiseerd. Op zes podia vonden onder andere muziekoptredens plaats van pop tot klassiek en van groepen tot solisten. Ook werden verschillende dans- en theatervoorstellingen gegeven en konden bezoekers luisteren naar poëzie. Zo’n zestig vrijwilligers zetten zich jaarlijks in om dit festival tot een groot succes te maken.
Symposium Met een korte toneelvoorstelling heeft Stichting PerspeKtief laten zien hoe dak- en thuislozen leven. De voorstelling was onderdeel van een symposium over de bezuinigingen in de dak- en thuislozenzorg. Naast het toneelstuk werd ook een film vertoond waarin het leven van deze groep mensen wordt geschetst. Wie zijn dak- en thuislozen? Hoe zijn zij in deze situatie terecht gekomen? En wat kan de samenleving voor hen betekenen? Dit zijn verschillende vragen die tijdens het symposium beantwoord werden. Met dit symposium wilde de stichting meer aandacht krijgen voor deze speciale doelgroep en werd beoogd gezamenlijk te zoeken naar alternatieve mogelijkheden voor hun toekomst.
Kromme feesten De Kromstraat is een straat in het centrum van Delft met een roem rucht verleden. Ooit stond de straat bekend als een onprettige en onveilige plek. De afgelopen jaren is hard aan de weg getimmerd om het imago van de straat te verbeteren. Om het verbeterde imago te behouden, organiseerde Ciccionina in samenwerking met enkele bewoners een drietal activiteiten in en rondom de Kromstraat: de Kromme Feesten. Zo werd aan de vooravond van Koninginnedag Fotograaf: K. Alexandre
een klein muziekfestival georganiseerd. Een maand later kon iedereen tijdens het Kromstraat diner aan de lange tafel in het midden van de straat aanschuiven om te genieten van allerlei lekkers uit verschillende landen. Bezoekers waren ook van harte welkom op het Gemaakt Festival. Hier werden de ontwerpen van studenten en afstudeerders van TU Delft in de schijnwerpers gezet. Ciccionina is de ontmoetings plek van muziek, theater en andere kunst in de binnenstad van Delft.
Bakkerij Wagenstraat Voor wie betaald werk of een individuele stage nog een tree te hoog is, zijn begeleide werkplekken goede alternatieven. Bij een begeleide werkplek gaat het om (onbetaalde) werkzaamheden in een regulier bedrijf met een begeleider van Steinmetz|De Compaan. Een aantal cliënten is aan het werk in een activiteitencentrum van Steinmetz|De Compaan, onder meer in een bakkerij. De bakkerij
Fotograaf: Marco Zwinkels
13
wordt binnenkort verplaatst van het activiteitencentrum aan de Weesperstraat in Den Haag naar de Wagenstraat. Het assortiment wordt uitgebreid met banket, belegde broodjes en warme dranken. Fonds 1818 levert een bijdrage voor de aanschaf van de winkel inventaris van de nieuwe locatie van de bakkerij. In de bakkerij zullen dagelijks twaalf cliënten van Steinmetz|De Compaan onder begeleiding werkzaam zijn en, indien mogelijk, doorstromen naar een betaalde baan.
Willem Hussem Festival 2011 Theater Dakota organiseert voor alle liefhebbers van Willem Hussem een bijzonder festival. De hele maand oktober zijn er in en buiten Den Haag workshops, tentoonstellingen en lezingen met als hoogte punt het weekend van 28 t/m 30 oktober in ZUID57. Hier heeft de afgelopen maanden de restauratie plaatsgevonden van één van Willem’s bekendste wandschilderingen. Tevens opent Dakota in deze maand haar deuren van de nieuwe theaterzaal in ZUID57. De Haagse schilder, dichter en beeldhouwer is in het verleden een belangrijke kunstenaar geweest en zijn werken zijn nog altijd zeer geliefd bij de kunstenaars van nu.
Sporttuin Duindorp In Duindorp wordt druk gewerkt aan een nieuwe sporttuin. In dit multifunctionele sportcomplex kunnen kinderen uit Duindorp en omgeving op een laagdrempelige manier deelnemen aan georgani seerde sportactiviteiten. Met de aanleg van de velden en de plaatsing van de verschillende sport- en spelvoorzieningen wordt een verbinding gemaakt tussen schoolsport, ongeorganiseerde vrijetijdssport en verenigingssport. De kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar krijgen de mogelijkheid om tegen een kleine betaling te sporten onder begeleiding van trainers van verschillende verenigingen in Den Haag. Ook volwassenen zijn van harte welkom. Zij kunnen deelnemen aan de speciaal voor hen georganiseerde activiteiten of plaatsnemen op de tribune om hun kinderen aan te moedigen.
Het Groene Oordtje Het Groene Oordtje is een natuurvriendelijke spoortuin in de Schenk strook in de Haagse wijk Bezuidenhout. Het is een prachtige groene plek met een grote diversiteit aan flora en fauna, een ecologische moes- en kruidentuin, grassen, fruitbomen en een demonstratie terras. Ook de honingbijen hebben een eigen plekje in de tuin gekregen. In de maanden juni, juli en augustus exposeren verschillende (Haagse) kunstenaars in de tuin. Mensen uit de wijk en omgeving zijn van harte welkom om op deze laagdrempelige manier kennis te maken met natuur en kunst. Ruim vijftien vrijwilligers zetten zich Fotograaf: Hanna Oosterveld
wekelijks in om de tuin te onderhouden.
14 14
magazine
terugblik Hoe is het verder gegaan met projecten die Fonds 1818 steunde? Werd het een succes, zijn de doelen gehaald of is het nog steeds hard werken? We kijken terug naar…
Shell Eco-marathon The Green Guardians, een team leerlingen uit havo 4
“Ook om bewustwording. We zijn het hele jaar op school
en vwo 5 van het Hofstad Lyceum, won vorig jaar de
bezig geweest met duurzaamheid. Het is mooi om bij
duurzaamheidprijs van de Shell Eco-marathon. Rune
de leerlingen het besef te zien groeien. Dat ze gaan
Bennemeer, hoofd pr van het Hofstad Lyceum herinnert
nadenken over hun eigen dagelijkse energieverbruik.
zich het glorieuze moment nog goed. “De auto die de
Er ging een wereld voor ze open.” De reis naar Lausitz
leerlingen vorig jaar zelf hadden gebouwd van duurzame
ging dan ook niet per auto, maar met de trein. Een bewuste
materialen, reed één op zestien op het circuit van Lausitz.
keuze. Ook dit jaar doet een team van het Hofstad Lyceum
Dat is een stad ruim honderd kilometer ten zuiden van
mee aan de Shell Eco-marathon. “We gaan verder met
Berlijn. Er deden tweehonderd teams uit heel Europa
het uitdiepen van duurzaamheid. Elke leerling gaat dit
mee. We hadden geduchte concurrentie. Er waren ook
keer bijvoorbeeld een CO2-boekhouding bijhouden.
teams van universiteiten. Hun budget lag vele malen
Zodat we weten hoeveel we uitstoten. Ik verwacht niet
hoger dan het onze. Wij moesten het vooral hebben van
dat we weer een prijs winnen. Maar het blijft een mooie
vernuft en vindingrijkheid. Daarom waren we ook zo
belevenis om daar met leerlingen uit diverse Europese
blij met de prijs.” Maar het gaat niet alleen om winnen.
landen samen te komen.”
15
Juli Look at you 05 Installatie 23 juni t/m 15 juli Op werkdagen van 11.00 uur tot 16.00 uur Toegang is gratis
Augustus Carillonconcerten Vrijdag 19 en 26 augustus en vrijdag 2 september Aanvang 16:00 uur Toegang is gratis
September Be a collective, change the World! Zaterdag 3 september Aanvang 19:30 uur
De Nutstuin is in augustus en begin
de tweede editie van dit festival plaats.
Afgelopen maanden is in ‘Heden Hier’
september concertzaal voor een serie
Het thema is “Zie dubbel zo veel”.
door Sara Vrugt een borduurwerk
van drie speciale concerten op het
Het Nutshuis geeft daar een eigen draai
gemaakt van 100 m². Ze deed dit samen
carillon van de Grote Kerk. De concerten
aan met: ‘Be a collective, change the
met 250 buurtbewoners en andere
worden uitgevoerd door de stads
World!’. Op deze avond kan iedereen in
geïnteresseerden. Gezichten van
beiaardiers van Den Haag, Nijmegen en
Het Nutshuis zijn groepsgevoel komen
meisjes en een geabstraheerde versie
Breda. Het repertoire bestaat uit onder
uittesten…
van het retina (netvlies) zijn in het
andere werk van Johann Th. Lemckert
ontwerp gecombineerd. De twee
en Johanna Bordewijk-Roepman.
structuren vloeien in elkaar over,
Op twee van de drie middagen wordt
waardoor ‘van buitenaf bekeken
het concert voorafgegaan door een
worden’ en ‘van binnenuit kijken’
korte lezing.
Na het succes van de Haagse museum nacht 2010, vindt dit jaar op 3 september
www.nutshuis.nl
een relatie met elkaar aangaan.
Het Nutshuis – voor lokale kunst en maatschappij. Het Nutshuis biedt een platform aan iedereen in Den Haag die zich betrokken voelt bij culturele en maatschappelijke ontwikkelingen in de stad. Het Nutshuis is gevestigd in het voormalige hoofdkantoor van de Nutsspaarbank, midden in de binnenstad. In de Bankhal, de Commissarissenzaal en de Filmkluis bieden wij u een programma vol lezingen, debat, muziek, documentaires en tentoonstellingen. De activiteiten zijn heel divers maar hebben vaak een cultureel karakter en zijn altijd op een of andere manier maatschappelijk betrokken. De nadruk ligt op lokale Haagse ontwikkelingen. U vindt Het Nutshuis aan de Riviervismarkt 5 in Den Haag. Kijk voor meer informatie en het volledige programma op www.nutshuis.nl.
algemene informatie over Fonds 1818 Colofon
Aanvraagprocedure
Fonds 1818 Magazine is een uitgave van Fonds 1818 en verschijnt vier maal per jaar.
Aanvragen voor een donatie kunnen ruim voor aanvang van het project schriftelijk bij Fonds 1818 worden ingediend. Fonds 1818 geeft alleen donaties aan stichtingen of verenigingen. De behandeling van uw aanvraag duurt 6 tot 8 weken. Meer informatie: www.fonds1818.nl.
Redactie: Corien Bosch Redactionele ondersteuning: Kimberley Jacobs Interviews: Floor de Booys Fotografie: Eva Hofman, Wouter Schuddebeurs en diverse fotografen en bruikleengevers van de beschreven projecten Concept en vormgeving: Ontwerpwerk Lithografie en druk: Drukkerij ANDO, Den Haag
<24 Voor jongeren tot 24 jaar geldt een speciale, eenvoudige procedure. Deze jonge aanvragers hoeven voor een donatie tot € 3.000,- geen stichting of vereniging te zijn! Voor informatie
hierover kunt u contact opnemen via info@fonds1818.nl.
Gratis cursus fondsenwerving Fonds 1818 geeft een cursus fondsen werving voor medewerkers en vrijwilligers van non-profitorganisaties en jongeren die geen of weinig ervaring hebben met het werven van fondsen. Voorwaarde is dat de organisatie actief is in de regio van Fonds 1818. De eerst volgende cursus wordt gegeven op donderdag 29 september 2011. Inschrijven kan via www.fonds1818.nl.
Meer informatie Heeft u vragen over de criteria voor een donatie, over het opstellen en indienen van een aanvraag bij Fonds 1818 of over fondsenwerving in het algemeen? Kijk dan op www.fonds1818.nl of neem contact op met onze afdeling Communicatie op 070 375 49 57 of info@fonds1818.nl. Wilt u het Fonds 1818 Magazine ieder kwartaal ontvangen? Stuur dan een e-mail met uw adresgegevens naar info@fonds1818.nl of meldt u aan via de website. Een abonnement is gratis.
16
Een kleine groene oase in het hart van Den Haag De Nutstuin is open Achter de hoge gevels van de Riviervismarkt en de
Jan Hendrikstraat in Den Haag ligt een kleine groene oase, De Nutstuin. Achter de panden van Fonds 1818 en Het Nutshuis ontstond in een jaar tijd een nieuwe stadstuin die voor iedereen toegankelijk is. Een jaar geleden parkeerden de werknemers van het fonds
nog hun auto’s op het rafelige terreintje. Tuinarchitect Jos van de Lindeloof transformeerde het tot een licht glooiend landschapje met kabbelend water en fruitbomen. In een kleine moestuin verbouwen buurtbewoners groente. Op 14 mei is de Nutstuin officieel geopend met een voorstelling van Stella Den Haag is samenwerking met Fanfare Kunst voor het Volk en stadsbeiaardier Heleen van Weel. De Nutstuin is tijdens kantooruren geopend.
kijk op www.fonds1818.nl
Hillegom
Noordwijk
Noordwijker hout Lisse
Fonds 1818 steunt maatschappelijke en culturele Teylingen
projecten in de regio Den Haag, Delft, Zoetermeer, Leiden en de Bollenstreek.
Katwijk
Oegstgees t
U kent uw buurt, wijk, stad of regio het beste en weet wat
Leiden
nodig is. Dankzij u worden woonwijken weer leefbaar,
W assenaar Voor schoten
leren allochtone vrouwen fietsen, worden monumenten gerestaureerd, worden er theatervoorstellingen gemaakt, leren jongeren met elkaar discussiëren en kunnen met
LeidschendamVoorburg
Den Haag
olie besmeurde vogels weer vliegen. Wij nodigen u van
Den Haag
harte uit om uw ideeën en projecten met ons te delen. U het project, wij het geld.
RIVIERVISMARKT 4
POSTBUS 895
2513 AM DEN HAAG
2501 CW DEN HAAG
070 364 11 41
INFO@FONDS1818.NL
Rijswijk PijnackerNootdorp Delft
Midden Delfland
Zoeterwoude
Zoetermeer
Leiderdor p