ümit esinler
portfolio
zoom kültür yayınları
olio 端mit esinler / portf
端mit esinler / portfolio
olio ümit esinler / portf
64
ümit esinler
yıldan bu yana objektifin arkasından bakan usta fotoğrafçı Ümit Esinler, Kıbrıs’ın alanında en iyisi olarak gösterilir. “Master Photographers Association” tarafından belgesi olan tek Kıbrıslı fotoğrafçı olan Esinler, insan merkezli fotoğrafları yanında, ışığın gücünü hissedebileceğiniz fotoğraflar çeker. Fotoğraflarında bilgisayar müdahalesi yapılmasına karşıdır. İlerleyen yaşına rağmen fotoğraf aşkı hala devam eden, fotoğraf ustası, bugün Lefkoşa Dereboyu’nda kendine ait “Foto ümit” adlı stüdyonun sahibidir.
olio ümit esinler / portf
Usta fotoğrafçının ZOOM Dergisi’nde yayınlanmış röportajından
F
“BEN ANI ÇEKERIM, BANA BAKIP POZ VERENLERI DEĞIL”
otoğrafı görmek, tanımak işidir. Şimdi adam alır bir dijital kamera, kendi gözüyle fotoğraf çeker, ya da yeni başladı. Bizde zamanında çiçek böcek arkasında koşar çekerdik ama bana sorarsan bunlar fotoğraf değil. Bunlar kameranın çektiği birer görüntü. Fotoğrafta, bir şey anlatmak gerekir. Sokakta bir adam kırmızı motorsikletiyle geçiyor. Her gün Lefkoşa'da; özellikle de Surlariçi'nde. Çoğu zaman kendi akranları ile sokak arasında kahve içen, tavla oynayan orta yaş üzerinde bir grupla beraber. Ama onu diğerlerinden ayıran bir özelliği var. Hayatı hiçbiri onun gibi görmüyor. Aynı yere farklı bir gözle bakıyor. Kaç yıldır fotoğraf çekiyorsunuz? 1946 dan beri fotoğraf çekiyorum. 64 yıldır yani. Fotoğraf çekmeye nasıl başladınız? Ablamın dediğine göre annem beni uzun süre emzirmiş annem. Yanımızda bir de İngiliz varmış. Elinde siyah körüklü bir şeyle gelir benim fotoğraflarımı çekermiş. Bende alır mışım, ingilizin kamerasını çekmeye çalışır mışım. Sünnet olduğumda İngiliz bana bir tane 127 kameralar vardı o zamanlar plastik. Ondan hediye etmiş. O zamandan başladık işte. Biraz serpilince bu ilgi daha da arttı. İlk fotoğraflarım evde aileyi, annemi, ninemi ablamı çektiğim fotoğraflardı. Sonra gittim ve değiştirmeye başladım kamerayı, o zaman 127'ler, küçük fotoğraflardı, yani 2-36'lık fotoğraf verirdi ve bunları da normal baskı yapardı fotoğrafçı büyütmezdi. Yani çok küçüklerdi. Sonra dediler bana 6-9 var Kodak’ın, ondan aldım. Tabi şimdi bunları söylemek doğru da değil ama işte öyle başladım. Sonra da merak saldım. 8-9 yaşlarında başladım. 18 yaşına girince, polise yazıldım. Elime para geçti, üstten bakma 12'lik kamera vardı Rokka ismi, Virolli'nin taklidi. Fevzi Akarsu getirirdi, ondan alırdım. Derme çatma bir makineydi. Bir zaman onunla uğraştım. Sonra da fotoğraf bilgim olduğu için, polisteyken beni fotoğraf bölümüne aldılar. Orada artık kaliteli kameralar kullanmaya başladık Rolli Pelesler, Rinof 6-9 olay mahalli yerlerine gitmek için onu kullanırdık. Sonra bende para biriktirdim ve ondan aldım bir tane ve bu iş böyle devam etti. Ağırlıkla neyin fotoğrafını çekmeyi seversin? Benim fotoğrafta hobim insanlardır. Morgdaki insanlardan fazla, dışarıdaki insanlar beni ilgilendirdi. Onlar ölülerini almak için beklerken, ben gizli gizli onların fotoğraflarını çekerdim. Çünkü polis olduğum için yapamazdım bunu. O zamandan beri insanların sokaktaki durumu beni çok etkiler. Fotoğraflarımın yüze 98’i insan fotoğrafıdır. Bazen de resimsel asılabilecek güzel bir şey bulursam, manzara gibi mesela onları çekerim. Ben polisteyken, Amerika’dan mektupla fotoğraf kurslarını takip ettim. Onlara dünya kadar para harcadım. Çıkan yeni fotoğraf kitaplarının, aşağı yukarı hepsi de bende vardır. O dönemin tanınmış fotoğrafçılarının albümleri, aklına kim gelirse yani. O dönem İngiltere’nin Kraliyet Fotoğraf Cemiyeti vardı, ona üye olmuştum. O zamanlar sizin gibi başka fotoğraf tutukunları
da var mıydı? Bir Rum vardı, o da çok meraklıydı fotoğrafa benim gibi ve bir Ermeni vardı, ondan almıştım makinamı. Çekerdim büyük 50-60 fotoğraflar, götürürdüm Ermeni’ye görsün, o da aklında olan meraklıları çağırırdı görmeleri için. Çok karakter fotoğrafları vardı. Kraliyet Fotoğraf Heyeti'nden 2 adet teyit mektubu istiyordu kendi hakkında. Bizim bir Türk kumandan vardı poliste, biri Larides, biri de Mangoyan. Onların teyidiyle oraya üye oldum ben. Kendinizi nasıl geliştirdiniz? Devamlı dergiler gelirdi. O zamanlar bende fotoğrafı “Aman becerebildim, çektim” fakat o dergileri takip ettikten sonra anlıyorsun fotoğrafta yalnız görüntü yakalamak değil; içinden bir şeyi anlatmak, ya da orada olayı görmek, en doğrusu. Fotoğrafı görmek, tanımak işidir. Şimdi adam alır bir dijital kamera, kendi gözüyle fotoğraf çeker, ya da yeni başladı. Bizde zamanında çiçek böcek arkasında koşar çekerdik ama bana sorarsan bunlar fotoğraf değil. Bunlar kameranın çektiği birer görüntü. Fotoğrafta, bir şey anlatmak gerekir. Çok iyi hatırlarım bir arkadaş fotoğraf yaptı, 400 tane 20-25 bir fotoğraf koydu. 300 tanesi paşa çiçeği deriz, biri kırmızı, bir mor, biri beyaz. Yani fotoğraf dediğimizde bir şey anlatması lazım. Bana sürekli neden sergi yapmıyorsun diyorlar? Serginin teması olması lazım, biri baktığında o fotoğraf insanı tutsun karşısında. Nasıl oldu da bu duruma düştü Kıbrıs, onu fotoğraflayabilir misin? Fotoğrafçılık biraz da arşivcilik gerektiriyor. Arşiviniz varmı? Ben çektiğim fotoğrafları dosyalamam. Mesela o fotoğrafı çektim ben ne olmuş yani. Çok büyük bir iş mi yaptım? Yakın Doğu’da Fotoğraf günlerine bir çok ülkeden fotoğrafçılar gelirdi. Türkiye’de en iyi fotoğrafçı kimdir Ara Güler. Neden; Türkiye’nin fakir yüzünü çekti ve onun için, mantığa bak sen! Bir fotoğrafa baktığında fotoğraf, fotoğrafı çekenle aynı karakterde olmalı. Zaten fotoğraf, fotoğrafı çekenin karakterini yansıtır. İstersen yapmacık bir fotoğraf çek ve altına sayfalarca yazı yaz. Benim dönemimde aradığım bu işleri yapan bir fotoğrafçı yoktu. Dışarıda sokak fotoğrafı çekmek yoktu. Stüdyo fotoğrafçılığı nasıl başladı? 1962’nin sonunda İngiltere'ye kursa gittim. Orada yanımda çektiğim fotoğrafları da götürdüm albüm olarak. Portreler vardı. Bize ders verecek ingiliz bu fotoğraflarımı gördü; “sen dedi, bize öğretmeye mi geldin, öğrenmeye mi”. Foto Ümit'in hikayesi var mı? Bir zamanlar Yeraltı Teşkilatının Başkanı vardı Kemal diye. Tabi ben tanımam. Onun çocuğunu ve hanımını getirdi bir adam, fotoğrafını çektik evde. 5-6 gün sonra, galiba hanımı söylemiş o evde 50-60 siyah beyaz portreler vardı. Sonra kendi de geldi ve gördü fotoğrafları. “Niye sen böyle apartmanların üzerinde fotoğraf çekiyorsun” dedi, efendim ben polisim, başka iş yapmak yasak dedim. O zaman da polislere
her sene sıradan 30’ar lira verilirdi. Kim demiş onu dedi, ben isterim polis görevden çıkınca, çıkartsın ceketini iş yapsın. Bu bana biraz cesaret verdi. Girne Kapısı’nda Saray Önü’nde tam polisin karşısında bir stüdyo açtım. İkinci bir gelir olarak yoksa daha öyle stüdyo açmadan yine yapardım bu işi. Fotoğraflara meraklı olanlar saatlerce seyrederdi bazı açık gözler de vardı ki, böyle bizi Çingene gibi gösteriyorsun derdi. Benim fotoğraflarım tipik, rötuşsuz, saçlı sakallı ne kadar karakter varsa hepsinin bende fotoğrafı vardı. Beğendiğiniz bir fotoğraf ustası var mı? Portre konusunda Yusuf Kaş’ı beğenirim. Ermeni’dir kendisi. Türkiye’den kaçmış Kanada’ya yerleşmiş. Onun kitabını aldım ben. Bambaşkadır. Portre bir insanın karakterini anlatmalı, homoseksüel isen, onu biri gördüğünde "evet bu homoseksüeldir" desin, ya da "doktordur" desin. Her insanın bir tiki vardır. Eskiden çağırırlardı beni Lefkoşa Türk Bankası'na gider ve yönetim kurulunun fotoğrafını çekerdim. Orada bir ahbabım var onun bir tiki var, daima saçını büker konuşurken. Onu ben öyle yaparken çektim. 8-10 kişiydiler. Dediler bana bula bula bunu mu çekti. Stüdyo fotoğrafı için, oturttun adamı karşına pat pat fotoğrafını çektin derler. Öyle değildir tabii. Şimdi çekerler arkadan görüntüyü silerler temizlerler. Ben açıkçası bilgisayar bilmem, fotoğrafa müdahaleyi de sevmem. Kıbrıs dışında fotoğraflarınız var mı? Türkiye’ye gittiğimde bir sürü İstanbul fotoğrafları var, ama açmaz beni. Bir tane var seve seve çektiğim, eski bir fotoğraf. Boğazı, köprüyü çekmişim, onlar zaten orada olan şeyler. Bazen düşünürüm bir sergi açayım sırf Lefkoşa. Mesela insanların görmediği bakmadığı yerler olsun. Şu anda da fotoğraf çekiyorum. Şimdi benim ürettiğim fotoğrafları, fotoğraf çekerim diyen insanlar çekemez. Bir olay gördün mesela, ya güzel bir ışığı var ya da estetiği var da çekerim ben o fotoğrafı. Şu anda kullandığınız makina ne? Şu anda elimdeki kamera Nikon d700. Kameramı asası 1600. 6400 kadar var ama, 1600 ayarladım. 125'de yukarı sürat koymayacaksın. Zamanında biz Amerika’da ders alırken, özellikle Amerikalı'lar meraklıdır bu işe, manzara fotoğrafı çekiyorsun. O manzarayı ortadan böldüğünde iki fotoğraf olur mu? Eğer iki fotoğraf olursa, onun kompozisyonu, her şeyi tamamdır demektir. Hiçbir insan olamaz bu fotoğrafa bakmayan derler. Zaten iyi bir fotoğraf en az izleyiciyi 30 saniye karşısında tutar. Fotoğraf neden önemlidir? Fotoğraf çekmek ileriye kalacak bir şey yapmaktır. Mesela senin fotoğrafa ilk başladığındaki ile şimdiki arasında kaliteyi kıyasladığında fark var mı? Evet var. Ben anı çekerim, bana bakıp poz verenleri değil. Önemli olan görmediğin yerleri yansıtmaktır.
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio 端mit esinler / portf
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını
olio ümit esinler / portf
zoom kültür yayını