BuurtBoost: sociale impact maken

De leefbaarheid van bestaande stadswijken en de betaalbaarheid van woningen staat behoorlijk onder druk. Woningcorporaties, die er van oudsher de meeste woningen beheren, hebben te maken met een immense druk op de verbetering, verduurzaming en verdichting van het woningaanbod. Daarnaast is er ook flink wat werk te verrichten op het gebied van doorstroom, betaalbaarheid en het verbeteren van sociale cohesie. Hoe ga je hiermee om en hoe zorg je ervoor dat de aanpak ervan ook nog enigszins betaalbaar blijft? Voor de VORM & Inhoud stelden we die vraag aan Arnaud Lykles, Asset manager bij corporatie Rochdale, Eva Hekkenberg, Directeur VORM concepten en Mariëtte Broesterhuizen, Strategisch manager BuurtBoost.

Arnaud Lykles geeft aan dat de corporaties ooit zijn opgezet als de volkshuisvesters van Nederland, voor mensen met een smallere beurs. Die kerntaak hebben ze uitgebreid tot het bieden van perspectief voor de bewoners. “Naast een goede woning zijn scholing, ruimte voor ontspanning en het hebben van werk onontbeerlijk voor de leefbaarheid in een wijk. Maar corporaties kunnen natuurlijk niet alles zelf. In het kader van leefbaarheid, verbetering en verduurzaming van de woningen moet nauw worden samengewerkt met de markt, gemeenten en ontwikkelaars.” In dit kwadrant ziet Arnaud de corporatie als opdrachtgever en regisseur. “Met de wortels diep in de wijk ontmoeten wij onze bewoners regelmatig. De corporatie kan veel doen met de kwaliteit van de woningen, toewijzing en doorstroming. Maar een baan, ruimte voor een school, openbaar groen, creatieve oplossingen en het ontwikkelen van nieuwe woningen? Dat zal toch samen met initiatiefnemers en gemeenten moeten worden opgepakt.”

Arnaud Lykles, Asset manager bij Rochdale

“In de samenwerking tussen corporaties en ontwikkelaars is openheid de weg naar succes.”

- Arnaud Lykles, Asset manager Rochdale

Hardware en software

Volgens Mariëtte Broesterhuizen scoren sociale wijken in veel opzichten lager op de ‘Buurt Visievormer’, een tool die VORM hanteert als nulmeting bij een vraagstuk in de stedelijke bebouwde omgeving. “De betaalbaarheid van de woningen is niet alleen het probleem. De leefbaarheid van de buurt, toekomstbestendigheid van de woningen en de aanwezigheid van slimme voorzieningen kan vaak een stuk beter. Dat kan door ruimtelijke ingrepen die wij samen met bewoners, de corporatie en gemeente bepalen, zoals: uitbreiden met ander woningaanbod, een buurtbatterij, een speeltuin of nieuwe ontmoetingsplekken. Deze ingrepen zijn een aanjager voor verbetering van de leefbaarheid waarmee we de wijk samen met bewoners toekomstbestendig maken. Dit maakt dat BuurtBoost een integrale aanpak is voor de verbetering van een bestaande wijk.”

Het concept BuurtBoost, dat VORM nu samen met Rochdale in een pilotwijk implementeert, gaat over ruimtelijke ingrepen (de ‘hardware’) als facilitator van de leefbaarheid (de ‘software’). Het woningbestand wordt onder andere uitgebreid door een modulaire optopping op de bestaande gebouwen. Tegelijkertijd wordt er elders ruimte gemaakt voor nieuwe functies voor bijvoorbeeld scholing en zorg. In de plannen wordt ook goed nagedacht over de buitenruimte, die het gevoel van veiligheid moet ondersteunen en ontmoeting stimuleert. BuurtBoost is volgens Mariëtte en Arnaud een integraal plan voor de uiteindelijke verhoging van het woongeluk van bewoners.

Betaalbare verduurzaming

Hoe een dergelijke boost voor de buurt ook nog enigszins betaalbaar blijft, legt Eva Hekkenberg uit. “Uiteindelijk is het verdichten een antwoord op de woningnood in de stad. Door woningen toe te voegen in bestaande buurten, komen er ook geldstromen vrij, die weer gebruikt kunnen worden om kwaliteit toe te voegen aan de buurt. Het unieke van BuurtBoost is dat we de huidige bewoners van een buurt ook een kans bieden op een woning die beter bij hun behoefte past. En dat in hun eigen buurt.

Wij kijken naar allerlei mogelijkheden om duurzame woningen in een bestaande wijk toe te voegen, zoals het optoppen van gebouwen, transformatie van leegstaande gebouwen, nieuwbouw op lege plekken. Maar dat mag nooit ten koste gaan van de leefbaarheid van een gebied. Waar we toevoegen, ontstaat volgens ons ruimte in zowel financiële als praktische zin.”

Mariëtte Broesterhuizen, Strategiscj

“BuurtBoost is een integrale aanpak voor de verbetering van een bestaande wijk.”

- Mariëtte Broesterhuizen, Strategisch manager BuurtBoost

Een veel gehoord bezwaar tegen het verbeteren van bestaande wijken is dat de huidige bewoners van stadswijken eerst maanden elders geplaatst worden en vervolgens niet meer kunnen terugkeren naar hun eigen wijk, omdat de nieuwe woningen niet meer aansluiten op hun behoeften. Ook daarop heeft BuurtBoost een antwoord. Mariëtte: “We noemen dit de ‘Buurthub’, een plek

waar mensen tijdelijk kunnen wonen en die plaats biedt aan nieuwe bewoners en voorzieningen met buurtgerichte functies, om een positieve ontwikkeling van de wijk aan te jagen. Dit verplaatsbare gebouw met een mix aan verschillende woningen, wordt gebruikt om bestaande huurders tijdelijk te huisvesten in hun eigen omgeving. Uiteindelijk keren die terug naar hun verduurzaamde woning of naar een misschien wel geschiktere woning in dezelfde buurt. Doorstroming zorgt namelijk op zichzelf weer voor meer wooncomfort én biedt kansen voor nieuwe bewoners.”

We vragen Arnaud nog snel even naar de do’s en don’ts voor ontwikkelaars, die corporaties willen helpen in het verduurzamen en verbeteren van stadswoningen. “We werken graag samen met ontwikkelaars om een integrale aanpak van een buurt vorm te geven. Daar hoort volgens ons volledige openheid bij en geen achterkamertjespolitiek. De weg naar gemeenten en bewoners bewandelen we graag samen. Met onze kennis van de buurten en jullie kennis van de techniek.”

Eva Hekkenberg, Directeur concepten VORM

“Verdichten maakt het mogelijk om te verduurzamen en de leefbaarheid te verhogen.”

- Eva Hekkenberg, Directeur concepten

Meer weten over BuurtBoost? Ga naar buurtboost.nl en vraag de brochure op, of maak een afspraak. We gaan graag in gesprek.