go pas Kriston atzen z "Gero ‘guapu haiz. A eta azk aizkida a ’ duk h d a r r ak r e h nalina e a m u ra jais , e h n emen ‘ , bost egunak engori metrok . zer den tea…" Ez dak lau’ eg o salto igu on , baina i a t dun, L e k d n , o M elur be ulertu iantxa leidako rrian b joan iz k argi ote du Pirinio e h eanaz. J g u u t z n ‘eng eta bat i a n d , i g e e n u t o a d i g rilatze e piloa k bat g ez dela ustura irristat a’ ustatze ezagut dagoel inondi u. "Ga u eta b n zaion a Salar k inora ur ere ere kab a egite egun g d a mutzen n duel uztia a hara ako: oh uz bizitzen h ri gait asi del olaren uk jo t a a g k ainean waren o fuego, inguru elurret gero e txera j ko bid a n eoa iku oan eta aspertz siko di s n oen." Be agu. Ez hin hit gaituk z egite kontu n hasi mordo a kont denean atu dig , txak, b u Mian aina ez da erra elkarri za izan zketa e gitea…
39 2004ko apirila
Deitu diogu arratsaldeko zazpietan, esanda bezala, eta hau izan da elkarrizketa:
Bai! k! Zer moduz Miantxa? Artano nau ! Jendea gustura zaZoragarri motel, ELURRA ARI DIK ! Baranda batean egurregok. Dagoeneko metroa bota dik ! an ari gaituk, oso hard corea duk o al diat? tuk dei Orduan ze… beranduxeago deitzen badidak. Bale? Bai, nahiago diat zortziak aldera
Bale ba. Deitu diogu Mikeli zortzietan eta… bebaten gainean nagok eta salto egin Bixki beranduago faborez. Teilatu har diat oraintxe! indik kalean eta erdiak aldera deitu diogu. Ora Hirugarren aldiz gaueko hamar harbati ‘ematen’. Hala ere atseden ari da lagunekin beste baranda ltzeko. Ondorengoa tu du guri elurretako kontuak aza kien elkarrizketa horretako haundiaur
entresaka da.
(erdiko orrialdeetan jarraitzen du)
a
rgazki artxiboarekin jarraitzen dugu
Z
U R E
A R G A Z K I A K
E R E
N A H I K O
G E N I T U Z K E
Etorri danbolineko egoitzara (Kultur Etxean) edo deitu 943147123 telefonora eta Jone Bergaragatik galdetu.
lourdes unanue
OSTIRAL SANTU EGUNEKO PROZESIOA, GUARDIA ZIBILAK ESKOLTATUA. EZKERREAN BELTZEZ JOAKIN ORBEGOZO
ARGAZKIAREN JABEA: BEGOÑA ISASTI
3
Badirudi egun hauetan ezinbestekoa dela hauteskundeen inguruan zerbait esatea, edo eztabaida sakonak izatea Zapatero ardatz nagusia izanik. Ika-mika ugari sortzen da sozialisten idazkari nagusiaren inguruan. Testu honek argia ikusten duenean seguruenik Espainiako presidente berria izango da ZP, edo gutxi faltako du, eta nik hemendik esan dezakedan gauza bakarra zorionak da. Zorionak hauteskundeak irabazteagatik, ez zenuen espero ezta?, baina ordainetan mesede bat eskatu nahi diot. Mesedez, mesedez diot, zure aurrekoak baino lan hobeagoa egin, gutxienez saiatu. Saiatzen bazara gauzak ongi egiteko aukera handiak dituzu. Egia da ez dela zaila izango zure aurrekoak baino hobeto egitea. Zapatero jaunak bere ingurukoei entzuten badie aukera handiak ditu lan ona egiteko. Lau urtean Aznar presidenteak bere buruari soilik egin dio kasu eta horrela joan zaigu guztioi. Euskaldunon Egunkaria itxi, Prestige ontzia hondoratu, Gasteizko legebiltzarrean blokeo egoera, Mayor Orejaren mamua Gasteizen, ETAk berean jarraitzen du, Irakeko gerra, Yak-42 hegazkinaren istripua Turkian, Frantzia eta Alemaniarekin muturturik Europako Batasunean, Madrilgo atentatuan 200 hildako baino gehiago, Urdaci, Madril-Lleida AVEaren zuloak, epaitegi konstituzionalaren istiluak, Ibarretxe plana... Ene bada! Zerrenda uste nuena baino handiagoa da. Eta oraindik gertaera ugari ez ditut sartu zerrenda honetan. Munduko beste edozein herrialdetan lau gobernu kaleratzeko nahiko arrazoi daudela uste dut baina hemen ez. Hauteskunde batzuk iritsi behar izan dute PP gobernutik kaleratzeko. Japonian gobernuak ez ditu bere helburu ekonomikoak betetzen eta ministro guztiek bere kargutik dimititzen dute. Hemen dimisioa ohiz kanpoko zerbait da. Estatuaren soldatari inork ez dio uko egiten. "Hobe ohorerik gabe pentsiorik gabe baino", pentsatu-
I L U S T R A Z I OA : M I G U E L S A N T A M A R Ă? A
atarikoa.
ko dute politikoek, guztiek. Lehendakari kargura aurkezten naizenean zuen botoa jasoko dudala espero dut. Gobernua botatzeko nahiko arrazoi egon dira baina soilik 800.000 boto galdu ditu PPk eta soilik PSOEk aurreko hauteskundeetan baino hiru milioi boto gehiago jaso dituelako irabazi du. Buruari buelta batzuk emateko arrazoiak daudela uste dut, ezta? Hurrengo lau urteak onak izango direla espero dut, bestela hauteskunde orokorrak iristen direnean berriz aurreko egoerara itzuliko gara. PP gobernuan, eta euskaldunak? Nork daki! Eskuin alderdiko boto emaileari berdin zaio bere alderdiak zer egin duen. Ideiak garbi ditu eta beti emango dio botoa, baina ezker alderdian ez da berdin gertatzen. Ezkertiarrak gutxiago joaten dira botoa ematera eta arriskua hor dago. Horregatik onena opa diot ZP jaunari. Seinale ona izango da guztiontzat. Euskaldunak hobeto egongo gara eta lau urte barru PP Moncloatik kanpo mantenduko dugu. Baina hori lau urte barru izango da. Orduan hitz egingo dugu. Bien bitartean ETT batean eskaini didaten lana onartuko dut eta gurasoen etxean jarraituko dut ezin baititut ordaindu etxe batengatik eskatzen dizkidaten 195.000 euroak. Badakizue, Espainia ondo doa, hori diote behintzat.
U
rko canseco
argitaratzailea:
Danbolin Zulo elkartea.
Kultur Etxea. Gurutze z/g. 20740 Zestoa (Gipuzkoa) Telefonoa: 943 14 71 23
e-mail: danbolin@topagunea.com
d a n b o l i n :
Jone Bergara , Edurne Korta, Joxeba LarraĂąaga,
Olaia Salegi, Manuel Arregi, Urko Canseco, Nagore Telleria, Margari Eizagirre, Alazne Olaizola,
Jon Artano, Onintza Irureta
diseinua eta maketazioa :
Eneko Aristi
inprimategia:
Gertu (OĂąati).
lege gordailua:
SS- 1108/2000
I S S N : 1576-9429
danbolin
E K
E Z
D U
B E R E
G A I N
H A R T Z E N
A L D I Z K A R I A N
ADIERAZITAKO
ESANEN
ETA
IRITZIEN
ERANTZUKIZUNA
Iritsi da beste gau luze baten amaiera –parranda itzelaren ondotik–. Azkura dut begietan; nekea, berriz, zangoetan. Autoan sartu eta etxerako bidea hartu dugu kostaldeko errepidetik. Eguzki printzak ahulak dira oraindik, baina badirudi egun polita datorrela Getaria aldetik. Errepidea huts-hutsik dago, bakarrik gaude, gu… eta han, urrutian, txirrindulari bakarti bat. Han doa uzkur-uzkur eginda bizikleta gainean. Notre-Dameko konkorduna datorkit burura, ez tankeragatik soilik –hura ere bakarrik eta erdi ezkutuka ibiltzen baitzen–. Halakoak dira bizikletazale porrokatuak, bakardadeak ez die beldurrik ematen. Itsas bazterreko kresal usaina, haran sakonetako lanbroa, pagadietako argi-ilunak, orbel usaina eta mendateetako errepide bihurgunetsuak dituzte gustuko. Berdin die eguraldi ona edo txarra egin; hamaika kilometro egiten dituzte nahiz eta, etxeratzean, bazkaria beste saririk jaso ez. Helburu bakarra daukate: bideaz gozatzea. Ez dute nahi inork euren ahalegina txalotzerik, ez dute futbol zelaiko edota frontoiko girorik sortzen. Nolanahi ere, gogor eusten diote ahaleginari, oker-oker eginda betiere, zuzenduko diren beldur edo. Bakoitza bere zoroak bizi du, eta horrelakoak dira bizikletazaleak.
Neretzako fondo fondoan erlijioso egunak dira aste santukoak. Erlijioak intentsiboki jaungoikoarekin harremanetan jartzen zaitu , otoitzaren bidez edo irakurgai zintzoak eginez, adibidez biblia, sermoiak…jaungoikoarekin harreman bereziak, egunak ere bereziak direlako. Jesukristoren nekaldi heriotza eta piztuera gogoratzen degu. Elizaren gertakizun nagusia hori da. Oporrak eta erlijiotasuna ez dira kontrajarriak. Prontxio
Auzmendi
69 urte
I L U S T R A Z I OA K : M I G U E L S A N T A M A R Í A
KONKORDUNAK
enbidoa 1
*** Nahiz eta asko antzeman ez, Zestoan ere bada bizikletarako zaletasunik. Horren erakusgarri da apirilaren 25ean Zestoan hasi eta bukatuko den laugarren zikloturista klasika. Proba hau lau urtetik behin egiten da, eta, aurten ere, Gipuzkoako hamar proba garrantzitsuenen artean dago; Euskal Herri osoko txirrindularien bilgunea izango da. Bizikletaren mundua gustuko dutenek aukera paregabea izango dute azken urteko gorabeheren berri izateko, lagun zaharrak ikusteko, eta, bide batez, gure inguruak ezagutzeko. Horrela, igande goiz horretan ogi bila zoazela herria txirrindulariz josita ikusiko bazenu, ez beldurtu, aurten ere ez baita Tourrik iritsiko Euskal Herrira.
ZER DA ZURETZAT ASTE SANTUA?
IMANOL SALEGI ZESTOAKO TXIRRINDULARI ELKARTEA
Gauza haundi bat. Otoitzerako , elizarako eta zer esango dizut gehiago, egun haundia. Tradizionalki ospatzen degu gainera. Lehengo urtetan Iraetan egiten genuen, baina aurten Bernabek esan digu Zestuara joango garela, osteguna, ostirala eta igandean. Aurten gainera beheko egoitzan izan gea eta hango baten bat ere ekarriko degu parrokira silladeruedasen dagonen bat.
Nati Azkue
Aste santuak? Ba, egia esateko ezer baino gehiago jai egiteko egunak. Elizkizunak eta istorio hoiei kasorik ez diegu egiten, halaxe den osea ke… Gehienbat etxian egoteko eta deskantsatzeko egun batzuk. Aizpea Gonzalez 29 urte
Ni ez naun batere erlijiosoa behintzat eta neretzako, ba erlijioarekin zerikusi haundirik ez du behintzat. Jai eta kitto! Eneko Arakistain 27 urte
72 urte
Opor batzuk eta bitartez ba jai egun batzuk eta elizako zeozer ere izaten da edo horrelako zerbait. Guk bi aste izaten ditugu jai eta hori,ba oporrak. Maria Uria 12 urte
5 enbidoa 2Historiaren amaiera.
Opor batzuk, besterik gabe. Kristaua ez naizenez ba, denbora librerako egun batzuk. Urko Mendiguren 26 urte
Fukuyama izan zen Historia bere amaierara iritsi zela esan zuena. Sobiet Batasuna birrindu ostean, AEBek ez dute jadanik zertan kezkatu. Beraiek dira jaun eta jabe eta ez dago gailenduko zaienik, ezta izango ere. Akabo. Hori zioen behintzat Fukuyamak. Washingtonen asko maite dute. Asiar jatorriko estatubatuar horrek tamainako esaldi borobila mahaigaineratu ondoren, ordea, gauza asko gertatu dira. Bestela begira Iraken, Kuban, Kolonbian, Haitin, Venezuelan... zure etxeko txokoan. Fukuyama etxean aurkitzen ez baduzue, bere psikologoari galdetu. Hemen, berriz, istorioa noiz pia hutsa zirudien. Piztia horren amaitu zain genbiltzan -–euszen handia. Handia baino, gizena. kaldunak beti izan gara desGure erraiekin gizendutakoa, gainepistatu samarrak--, eskuin-esra. Hori sentitu dugu askok. Eta, kuinaren istorioa, alegia. hara non, gizendua baino puztuta Kaioa txapapotez benetan zizegoen. Pizti-puztua. Irakera egindako bidaia komertziala kaioari garesti kinduko zela pentsatzeak utosamar irten zaiola dirudi. Euskaldunen aurkako "hazaña belikoak" ere bai, nonbait. Araua ohikoa da: hondamendiaz horrenbeste elikatu dena hondamendiak irentsita amaitu behar. Ziztada zorrotz bat nahikoa izan da Michelin panpina Piolin bihurtzeko. Gogo oneko hainbatek azken asteotakoa pozerako hartzea normala da, denok gaude lasaiago. Baina panorama itxaperoak botatzeko modukoa al da? Madril, Iruñea, Hernani... Irak, Palestina, Haiti, Afrika osoa... Orain, kaioaren partez, arrosa bat esku artean. Eta arantzak, pozoitsuak ote? Fukuyama ez zebilen beharbada horren oker. Nekeza dirudi aurrerantzean izango ditugunak gure aurrekarietan somatzea. Historia amaitu da, ongi etorri Histeria.
k
MIKEL
ale/bale KALE.
HITZA PROIEKTUA UROKA KOSTAKO UDAL GUZTIEI 3 € ESKATU ZITZAIZKIEN BIZTANLEKO. ZESTOAKOAK EZ DU XENTIMORIK ERE EMAN. AURRERA ATERATZEKO
BA L E .
HILTZEN ARI ZELA
ZIRUDIEN HERRI HONETAN ASPALDIAN DENDA ETA ESTABLEZIMENDU ASKO IREKITZEN ARI DA EDO IREKITZERA DOAZ.
ANIMO ETA ZORTE ON GUZTIONTZAT!
LIZASO
lkarlanean E AI EUSKARARI akordio
B
prozesuaren II. fasea
2003AN BAI EUSKARARI AKORDIO PROZESUA
MARTXAN JARRI ZUTEN EUSKALGINTZAKO TALDEEK ELKARLANEAN.
BI TEKNIKARI ARITU ZIREN ETA OSO 29 AGIRI BANATU ZIREN HERRIAN, ETA BESTE HAINBESTEK EUSKARA BULTZATZEKO KONPROMISOA HARTU ZUTEN. DAGOENEKO MARTXAN DA BAI EUSKARARI AKORDIO PROZESUAREN BIGARREN FASEA. PROTAGONISTEI BERAIEI GALDETU DIEGU ZERTAN DATZAN BIGARREN FASE HORI. EMAITZA ONAK LORTU ZITUZTEN:
Jone Urkizu Dinamizatzailea:
Zein izango da zure lana? Iaz Bai Euskarari Ziurtagiria jaso zuten eragileei konpromisoak betetzeko dituzten arazoak ikusi eta laguntzea, hau da, jarraipen lana egitea. Era berean, beste erakunde batzuekin (batez ere enpresak) eragite lan bat egin behar da prozesu honetan sar daitezen. Nola ikusten duzu Bai Euskarari Akordioa prozesua? Animatuta al zaude? Ilusio handiz nago, Kontseilua, UEMA, Udala eta Zestoako euskalgintzaren babesa edukitzea oso abantaila handia da.
Miren Segurola UEMAko teknikaria
Zer da zuen lana akordio prozesuan? UEMAren zereginetako bat gure herrietako merkatariei euskara zerbitzua eskaintzea da. Zestoan, Bai Euskarari lehen fasea egin eta gero, merkatariek hartutako konpromisoak betetzen lagundu diegu (ordutegia, menua, prezio-zerrendak, abisuak...). Zestoan oso harrera ona izan du, erabat osagarriak izan baitira Bai Euskarari eta UEMAk egindako lanak: batak konpromisoak eskatu eta besteak betetzeko laguntza eman. Bigarren fase honetan ere, guk lan berean jarraituko dugu, merkatariei urte osoan zehar behar duten laguntza doan ematen.
Leire Luengo: Kontseiluko teknikaria
Nola baloratzen du Kontseiluak Zestoan egiten ari garen lana? Lan aipagarria egin da. Oso positiboa da udalaren eta euskalgintzaren arteko elkarlanean oinarritzen baita. Bide horretan, UEMAren lana Bai Euskarari Akordioarekin uztartzea ere oso garrantzitsua iruditzen zaigu, denok batera lan egiten badugu emaitzak hobeak izango direlakoan baikaude. Hain garrantzitsua da Zestoako enpresetan lana ere euskaraz egitea? Euskararen normalizaziora iristeko ezinbestekoa da, guztioi eragiten digun arloa baita eta gizartean eragiteko oso aproposa. Ikuspegi integrala behar du normalizazioak, ikastetxeetatik lan arloraino iritsiz. Euskarak bizitzako arlo guztiak berreskuratu behar ditu, bestela ez du etorkizunik izango.
Zestoako Udala
Udalak baliabide teknikoak eta ekonomikoak jartzen ditu prozesu honetan. Guztien koordinazioa bideratzeko gunea da, Euskara teknikariaren laguntza eta prozesua aurrera atera ahal izateko dirulaguntza eskaintzen ditu.
Herriko Euskalgintza
Herriko taldeek bultzatzen dute prozesu hau. Proposamena garatu ondoren Euskara Aholku Batzordean aurkeztu zuten. Ordutik aurrera, dinamizatzaileei laguntza eta informazioa emateaz gain, jarraipenaz ere arduratzen dira.
Iban Altuna eta Jone Bergara 2003ko dinamizatzaileak
Zer da egindako lanaz azpimarratuko zenuketena? Eragile bakoitzari egiten duena huskeria iruditzen bazaio ere, eragile guztien konpromisoak kontuan hartuta, asko egin da herri honen euskara normalizatzearen alde. Zer gomendio eman diozue Jone Urkizuri? Batez ere lan munduan, enpresa handietan, jabeekin ezer lortu ezin badu, langile eta sindikatuengana jotzeko esan diogu, lantokiko euskararen erabilera indartzeko konpromisoak edonork har baititzake.
7
GAZTETXEA HAINBAT BELAUNALDIREN BILGUNE A kin x e k o e at e t z iz Ga iko giro p o ald k ah e n e zk ean n ziguten n e n i g n di egon a esa egoel ina badiru z a l a tta b e j nkoek, u direla, t berta da i ak al rtzen has gauz a s irria de be a eta mug d aomen gehiago d u mend re nabari e a l ak, goe tzertu n o K da. ament doku o erak aiatz . eta m , k a l a.. r aste t ekintza u t l u k a re hainb artean gu en beste a h a u r t eu z k t s n e i k E te . u dituz teek. n XV z e t z e rr a a g e ko o kon laren tetx k z a a l herri u G apiri n, sek riko n, eta e her artea n aitzakia aztetxean r u g o d u- n n G re teeta k jok r e muga olatu dute de e u d l n t bazeu ntzen zke a ta n a k a a i t , s i a n z u tu m rta k ari di ut ido o. Be diren aspal a behatza skatzeko. k a 17rak tik atera i os g r n e e r r u t f a n H a x k la et Los kia t ita pena lokal eguetako aitza tila Y ezineko z uten oitza r A a s o d t n n o e z t E d e u ik u te. muga tez aspald tetan jo d zaie. Gald xean joko e t r u t a ere, ingo ainba Gazte ide b ean h bat ere eg en 17an eta b x i t s e a t h az o lar ako g alditx tan apiri gu. an o Zesto riei omen in die o sua, Ju r o g l r e E e i a L n t a o k rizke gabe. musi ( 1 9 9 1 - 1 9 9 3 ) ndo Garate. And arik elkar A d i I r u e d R d l resatu bat R R E rañaga, Ferna zertuan. lau ta E ti inte e o S b k a i t r e da L A , Ander Lar ugako kont her uruan O ti izan A Ig e n D b i e a a N t m r o K E M Alaizola, Iñaki Izkeo dute XV. Urte dugu musika gdirute eta AittolaEeR A T I K B U K A E R AtRa A T S o jo ASI an itti e ndan nik iz S E E Alberdi, Ismael JOon Irurek ere j . ¶ H la, Eneko, B a . a . B d in i o t e t e k zu oa to artu z E N? B re, Ait k Zest ka ent gi eta ñaki s i i F e I t s JOTZ Joseba n a n a u t t u N a e e r z m t A e TE Zun E BA ek gax ti tabernan E A? Ez, hasi dez, Kanario ta Ismael Inazio TALD eta Fr k or o en e TEN i iz be E r TALD a N I Raulen ua hartu zu l berr Kan UTEN e a . t i ASI Z N a e r E H o m Z o s j h A I k a AL NOL undu ki eta ATU Frek b ro, Ene aigu m a zalea. Iña E B E R E K O S en. Ge . Azkenean, r z i z n i a s z a i ID ren musik NO K Raul h
Az
...
...
sartu Fre e z ta Ait en. ¶ N tolare OND sortu IK D n art zen. ¶ e k o disk A T O R T A L NAK ZEIN ? ET D ¶ Z E I A Z U E N G U K A N T A Z I R Eurtso metafis E A R E N I Z E N A iko b ? N KO N JE STUK NDE atetik NTZ ONE OEN AREN ERTU NAK A K? ? T G "Kobi ATIK ZE R G jo ge ", dud U S T U K O EGOR ATIK nu DE D arik e ITUZ nuen en hartat ? Azkene ta ez. UE O ik, ka k .¶E ROIT ntu g otik, plaz TA A kantu Z A an d HAZ uzti PEN e G A Z T rdian ald T E K O H O R ak bukatz enak bat I K e e egin ETXE IETA e ra a lort KOR KO K zuen JARD u bai EN B ONT e UNG k k A T? eoa. ¶ ZERT O Z Aitto URA SENT ENU ASTE KO P lak T E N, I T U? H R A E ETA Ez ge STAT UET tzen matu zuten. Hortik hasi eta pixkanaka, taldea osaAN EZ A ZEKO hieg ga L ENT katze ra. Hala e i. Soilik ze D U Z U E N SEAT tuz joan ginen. Bestetik, Ministro eta Gurru azpeitiaZE re O an gu i stura , pentsatz n txarrak S T A L G I A R I N BAT rrak gure lagunak ziren eta beraiekin ezagutu genuen KOP K g e egon IA S zarel n jarrita, inen gogo gaiei ALTZ Urrestillako lokala. ¶ N O L A G O G O R A T Z E N D I T U Z U E T A La zenb E kontu eta a ait ka ramant R A I R I T S I r a t z n D E A N J O T Z E N Z E N U T E N G A R A I H A I E K ? Oraindik ere barre pien za Z t eei. B ra. ¶ u buueno I N E T E N? B , la bat egiten dugu, batez ere furgonetako bidaiekin gogoraost d Frek L I N enera Z E Nandr eari. , T a ¶ N O L A K O A K Z I R E N B E S T E T A L D E E K I N Z E N I T U Z T E N H Atuz. n O d Joseb reN T A a Illa R R E M A N A K ? Ondo moldatzen ginen Bizkar Hezurrarekin, Julio r U ra Rezab N (1991-20 al, R a mendi, Jo 0 1 Kagetarekin, Su Ta Garrekin... ¶ T A L D E R E N B A T E K I N K O L A B O) : n u zola, Apoli l OlaiR A T U A L Z E N U T E N? ET A B E So Etx rria, ebe En T E T A L D E E K Z U E K I N ? Joseba ti Ten eko Iribar , Bia eta Munatxok Negu Gorriaktona. eta Aritz Cesn ton taun ekin. Guk berriz, Pako Aristi NOIZ izan genuen lagun disko baPIZT U ZI ZUE TZA N M tean, eta kontzertuetan FruI USIK AREK ZAL ETAS tero, Xiero, Unai, Kanario eta IKO UNA ? Bet izan Errexil "handia" izan geniidan dug zaleta u musika ik tuen taldekide. ¶ B E S T E rak su Kaixo na. Taber o TALDEREN BATEAN IBILIAK A L n ,G ak zeud aztetxea.. , Z A R E T E, A L A E S P E R I E N T Z I A en. M . usika hor teko B A K A R R A I Z A N D A ? Taldeko en toki e gokie tzuzi ga batzuk Serrerian hasi ginen. tan ra. ¶ E N T Z heZEN Eta ezin ahaztu Konpi eta UTE UTE N M N USIK LOA Xierorentzat egindako konA ES REN T IANT ZEK TEN tzertua, ikaragarria izan zen. OA AL Z E G IENU Fre-ren dedikazioa berriz, T entzu ten g E N? Bai, enue ahaztezina. ¶ N O R A I N O I R Inuen naren , be T S I Z I N E T E N T A L D E A R E K I N , E T A Z E R N O L A K O H A R R E R A I Z A N Z E N U T E N ? Hamar bat berez ti ere, trik antzekoa itasu itiare e nar urtetan gure bizitzako parte izan da eta denbora horretan Bartzelona, Madril, n eta giten geT E N? pand Joseb ekin. ¶ e roare NOLA Paris edo Urrestillan jo izan dugu. Urrestillan kristoren harrera izan genuen, ae tzen n HAS zuten ta Munat I ZI x bestela galdetu Trunbo eta Kanariori. s o N o k tzertu Ein a batea ua eta pa spalditik nd n R au jol bera eroa eta koniekin jotzer a ani -
Li
Zestoako gaztetxearen 15. Urtemuga.
APIRILAK 2 OSTIRALA, 22:30 KONTZERTUA: SUSMO + SEKUENTZIA.
APIRILAK 5 ASTELEHENA, BIDEO EMANALDIA: ZAPATISTEN IDEOLOGIA "EL COLOR DE LA TIERRA".
APIRILAK 7 ASTEAZKENA, 22:30 KONTZERTUA: SIN OFICIO NI BENEFICIO + TALDE SORPRESA.
APIRILAK 12 ASTELEHENA, 11:00 MURAL PINTAKETA.
APIRILAK 15 OSTEGUNA, 22:00 BIDEO EMANALDIA: ITOITZ.
APIRILAK 16 OSTIRALA, 19:30 HITZALDIA: ITOITZ. ONDOREN EUSKAL PRODUKTUEN DASTAKETA.
APIRILAK 17 LARUNBATA, 13:30 HERRI BAZKARIA ARKUPETAN, 16:30 KUADRILA ARTEKO HERRI KIROLAK, 19:30 KALEJIRA TXARANGAREKIN "INDIO JOXEMARI
9
Se
ten zue n beste talderi ten zir k. Gain en eta er beti gir KETA o ederr a, azpeitiarra ETA N OLA I k, Iban a sortzen ZAN Z nuen J en lagu zen. ¶ EN GR osu eta nak er ABAK NOREK Atxuia e beti h E T A? luzatu IN GR r 99ko a ekin. N or izaA BATU zen, ba z a a h r Z iko gra oan Ur ENUT ina esp ZEIN T E N r b e e a MA s r k t ientzia eta luz illan gr ALDER ea izan ederra EKIN abatu g J O IZ Bellum i z z een, hila an zen AN D 9, Seño UZUE , 300 k bete ba tuak, t ? NO R r No, M o t p e i r do bi a i E k a K C itilari b tera ge IN MO D, La P ginen, LDAT nituen atzuek olla, Pa baina b U . i Z n ¶ INETE tateko, er eharba N ON Karkab da Asto e bai Tolosan DOEN esta kemando la serreria a , Katek ? ... Orok pituakesis, As orrean ekoekin topideneki pasatu TUREN n ondo genue BATE moldat tan jo g K O P A S A R T E B n ondoen. ¶ u ITXIR enuene K O NTZE I K? T a Rn . k o an K a l o rn r r iarekin sako in istoren do Fe auterie hotza e buru, Eduar S ga gald ez ginen ond g i t en zue K A T E K E S MI urillo, Mikel Aveiro, Imanol Aran o mold u genu n , t e a i e k t ). on n u n n d . Hori ea iutzi ge eta Zes Joseba An gutxi b as (abesti bat nituen toako ju batetik. ¶ alitz, k de las Moren u g k or i e le it l r t A n z u l a g e a et zi i k. Azke o ho bate dez ka ematen nean, u txe barruan ko txir etiketarik u E N A ? Naz ig Z I za N E Ez R A ? r E d A t i K ekin at kitu ba altzain OR TALD TEN MUSI Eea zaba t aprob batek ITEN ZENU NONDIK DAT ZEIN TALDER ¶ e l . UKETE EG t t N z ke x E t e Z te atuz, a x k ai O e d K o U a T a an I N r es i I lF r i o E ta e D ed t o l k i A anbre la r ia at Rol NOL estoak baAtxantatu, Z toako G hal izan genu zea lortu zue baina Rock & , , n en ze m at er st G ou , g R V ? n eta k en. ¶ aztetxe jartzea arrak, IT x L ZINETEN T A ri o U B T er a A B e n R ? E E ste bat G baino l jo beha AN DUZU OAREKIN ia ean, Ze au egu r genu KIN J O IZ ZEKO GOG G O A N ? Eg T O O J G K N s I E n I K e E A H n kont lehena zuen e NORBAIT UE GARAI gozertua go, Eña ta eska deekin…¶ EZ A L DITUZ arri dizkigu ¶ u ek . t ,) i ak e o ja on , k l a ja tu ( eskua p A en ja in z ek om r U k em r D o I i on ak Z t i St T a t te I iko pla R uskatu jo beha lling en jardu E N. ZE R I zako k r izan TU ZENUT etan entseatz tzuk le ontzert Sis. z n TIK EZAGU u ze U T e R oa h E esan, aste hau n. G zk e A re nago b ua bain ENDU A N ? Behar erriz, E o egun zion ko NK MUGIM te u N INGURU tz E R an A O er K ñ , A n gora. ¶ P U L b a txe bat ze uti han aSCO DE ek eta oduan sortu ka har RADICAL VA ETORKI bendat o erantzun m r O L L A, ek a R ZUE ROCK it p Z & eg atu K U a C rk N O u R ERA B ta jo zu OGA ETA ista honi au EGIRA DUZU en... ¶ erlatio E X U A, D R S os a tema kapital ¶ E P n . R ge M at O ro b USIKA IEKTU e, d da, protesta RIK B MUND ope! Hala er Sueños A U A N? ko modu bat antxatu egiten esterik ez! T g b e en i ix z ea or e d H n Eñaut G A L n . . je . e T a, I k A ir B d o R E ega Z x t ro a et d k l zt e r d e ga i er t e , ses e a ai KONTATU al B b bat gra nk I? atean d MORIK BA batzek abil eta oak edota Goe rr ga TZEKO AS zi O G I a, I d b o A R a t E oa b an dab nek De maULA GAIN iltza or s ERRIRO TA aintxe. tzen du titxie Azpeiti baitute. ¶ B ko tald eta Hek indakoan. ean jotor ere Arrieta ak 25 urte eg badabi rekin z l Endik erbait a atera n agirre. ahian. ) 2 0 n eta Iban Iz 0 2 re 8 u 9 g 9 1 n ( ra O A D r A Z I elleria, Hekto en geñaga, Ibon T dorekin jotz Eñaut Gazta T Z E N ? Azi O J A K I S U Tellek 18. ZINETEN M torrek 15 eta ec H EKIN HASI a R et E T t R U au T , Eñ ebista ZENBA Komando Tel 14 urte zituen n ek re zi an k Ib ia n il ia ib e nuen gara r lehenago er aut eta Hecto Eñ SIKA e, U er M a N al H ZEI in batera. ¶ ek or ll Pe El Ultin ? N E taldea ZENITUZT UENTZIAK L F N I N E R to, PotrotaiTALDE tekesis riz, Eskorbu at ic C e, rr ie ? "Azimo Ke Z LIKOENAK O B N I S U EN KANT O R A G Uno... ¶ Z U s". ¶ D E N B te n ta u M os EN HEMEN do" eta "Mok GIN ZINET AGUNAK E Z E O S O I R I T S I Z ITXIAN E DUZUE GATIK UST R E Z . N eharA INGURU N G A N A? B JENDEARE Z A R R E N I A , umeak NETELA H ion jendeari n ge go in eg en bada grazia orretan hem talde, garai h es B ieg a… a et k usi ginen juergarako m en go ze ez inguruan
Ka
15 URTE TXABOLAN" LEMAPEAN, 22:00 KONTZERTUA: SE ESTA KEMANDO LA SERRERIA + LIN TON TAUN + AZIDO + KATEKESIS + ATILA Y LOS HUNOS.
At
ila y los hunos
APIRILAK 20 ASTEARTEA, 21:00 KAFE TERTULIA: GAZTETXEAK ETA GAZTE ASANBLADAK.
APIRILAK 22 OSTEGUNA, 22:00 BIDEO EMANALDIA: "LA BOLA DE CRISTAL".
APIRILAK 23 OSTIRALA, 22:00 TXOTXONGILO ERAKUSTALDIA.
APIRILAK 27 ASTEARTEA, 19:30 HITZALDIA: SUPERPORTURIK EZ!
APIRILAK 30 OSTIRALA, 22:00 KONTZERTUA: ERASO! + TALDE SORPRESA.
I
ZARO
ERRAZKIN
(azaletik dator) !? an oholarekin k. Oraindik kale txatzen ari gaitu be ro ap a et k? u ag di i ja ur Bai, ga k hire abizena uza, nola ditu a g o g n e n e h e L berdi Larrañaga, Ni nauk Mikel Al 1981eko otsailaeta jaio ninduan ren 27an. p aEta duela urte se Z e t r a t re ba
egiten nau" b
mikel miantxajardunian eta arozte gian egite n huen lan aldatzea e toan bizi h a osabarek rabaki hu intzen in. Eta ord e n ezta? Bai, diru ask uan bizim o gastatzen o duz nian eskiatz queira inguru era etortzek an, lan asko o . G zegoela bai ainera jakin denboraldi o ostal nia soa pasatzera etortzea erab aritzan bai teilatugintzan n hemen, BaAsko kosta aki nian. . Eta neguko tu al zitza ian erabak Egun batetik ia hartzea besterakoa iz ? duan. Pepo, an zuan. Neg Azkoitiko la ua gainean g u genian eta n n berak esan zi ari, esan nio i ‘raiatu’ egin an "Ni Baqu daan nirekin ei ninra ze ra nijoak!". torrela. Eta Ze sasoita Hurrengo eg tipo horretar n joan zin u a. nean e ten horra? (Aurikular retik suma pixka bat tu dugu M urrunduta iantxa gar : Pepoooo! rasika ari !! ze fetxa dela telefo tan etorri noa gintuan h ona? ) San Andres buelta horret an etorri gin esaten dik. ela Erraza iza n al zuan aldaketa? Etxebizitza to patzeko zago kh men arazoa, eta alde horr eet atik ibili gintuan larri samar. Hala
kordatzen onak dituk. A ak n ie h ea ge en tzap eta nire kotx ere iazko oroi aketoia’ erori ‘p an, ko zu ro et an m reala iz nauk nola lau ratu zuan, ir ge tetxez ta ja li i ta N es a. duk zail ez iz erabat elurrez rr be a hartu nindina topatze a berehalaxe et izugarria. La ka jo e at o etorri nininduan onetan urrirak h jatetxe ibili n i ld ra bo en legatu arte. Ja tean. D uan elurra ai tean hotel ba d in n . u n it ia ar n z lanetan ilatua egin ge duan eta arot aren etxeko te ri la es ab akoarekin uro ek tald . Hortik aterat ta -e in rabe de Palo ek si u Orain Il Caa izan diat nag aindu ditiat. d or a ru ai Oso ‘roilo’ on ok al ea duk hosaita eta etxeko iz. Elurretan ibiltzeko hob rf fo o ak or os te n erd ari nauk egu sone pizzerian
1 1
tatalaritzako ordutegia, arratsaldeti k gauerakoa duk eta. Lana aukeratzean orduteg iari begiratzen diok snowb oard egin ahal izateko, ezta? Dudarik ez! Snowak bete egiten naik. Nik egunero-egunero egiten diat. Gaur ere elurra ari zian, metro batera ez zuan ikusten, baina ni igo egin nauk pistetar a. Gero jaitsi eta kaleak zuritu dituela aprobetxatzen ari gait N ouk, baranda bati lakoa duk ‘ematen’. Oso gauza polita egin diagu lehenago, hire egun teilatu batetik jaitsi gaituk… pix ka bat a r r u n ta? zoratuta gaudek, baina denak ez Goiz etan bede ratzi ak-bederatzi eta ditiagu horrelakoak egiten. erdiak aldera esnatu, ahal dudan gosari onen Ze koadrila ibiltzen zarete a egin eta pistetara igotzen nauk. Bazkaltze hor? ko gehienetan etxera jaisten gaituk. Ondo molJeneralean hiru lagun: Pepo, Den is azpeitiarra eta ni. Etxean ere Urolako datzen gaituk eta gehienetan eltzekada pohirurok, Menorcako bat eta Kantabriako beste bat gau taje uzten diagu bezperatik prestatuta. dek. Garestia duk alokairua, baina oso etxe ‘guapoa’ zau Z e p l a n d a u z k a k e t o r k i z u n e r akaagu. Zer zaudete, Baqueiran? ko? Ez bailaran beheraxeago gaudek Abuztuan Alpeetara joatea pen, Salardun. Oso herri polita duk . Ba al dik Zestoaren antzik tsatz en ari nauk. Nire snowboard ? Txikiagoa duk eta tximiniadun mail a hobetzea nahi diat eta jaetxe txikiz josita zagok. Txalet txik iak bezalakoak dituk eta eliza ere badik. Eta kin diat profesionalek emandanoski, elurra. Aste barruan hut sa egoten duk eta asteburuetan ere… ko astebeteko ikastaroak izaEskiak ez dik gaur egun g ten direla han. 500 euro baarai batean zian elitista ku t s u a … i z a t ekotan Baqueira duk ospe h lio dik egonaldiak eta uste orri heltzen dion lekua, ez ta? Baqueirak tipo horretara segitzen diat merezi duela, nire dik eta gu pixka bat ‘moskeatuta’ gaudek dagoeneko. Guretzat propio prestat snowak eboluzionatu utako tokiak nahi ditiagu: Half-pi peak, barandak, jauziak, quarterak… snowpark egin dik eta horrelako a nahi diagu. Baqueiran agintzen dutenek gutaz ‘paso’ egiten ditek. Snowa eta esk zerbait behar diat. Gaiia oso desberdinak dituk. Oholar ekin ahalik eta jauzi gehien egitea nahi izaten nera joaten ez banauk poduk, pinu bat gainetik salto egin da pasatzerik izanez gero, hobe! Horregatik ari gaituk ttold u eta ohitura asko galdupentsatzen hurrengo urtean bes te norako diat. Datorren negua ere estabait joatea. Gainera hemen den a ikaragarri garestia duk. zioren batean pasako diat, Letxuga bat igual kostatzen zaik euro seguru. eta piku-bi euro. A u k e r a r i k i k u sten al duk snowtik bizitzeko modua egiteko? Hemen profesional piloa zagok. Baina oso zaila duk horretara iristea, entxufea behar duk.
"Snowboardak bete
Horrain o eman rekin, f zuen M reeride i a n t x aestiloan jarduna , egind k. ‘Mol ako au’ al z aizue?
J
O N ARTANO
Nork ez du laguntzarik behar ?
ATZEGIK (ADIMEN
U R R I T A S U N A D U T E N P E R T S O N E N A L D E K O F A M I L I E N E L K A R T E A) U R T E R O K O
2 0T I K 3 0E R A . HO R R I B U R U Z K O I N F O R M A Z I O I D A T Z I A BIDALI DIGUTE DANBOLINEKO ERREDAKZIORA RO S A IRAOLA E T A JO X E M A R I LIZASO Z ESTOAKO A T Z E G I K O K I D E A K. TE S T U H A U H A R E N M O L D A K E T A D A, E L K A R R I Z K E T A M O D U A N J A R R I A. KANPAINA JARRIKO D U MARTXAN APIRILAREN
Z E R L O R T U N A H I D U Z U E K A N P A I N A H O R R E K I N? Helburua da adimen urritasunari buruzko mezu positiboa zabaltzea, eta hitzaldi eta kartel bidez edota komunikabideei esker, gaia gizarteratzea. Atzegik nahi du guztion sostenguarekin pertsona horiek guk denok ditugun aukera berdinak izatea. N O I Z S O R T U Z E N A T Z E G I? Elkartea l960an sortu zuen familia talde batek. Harrezkero, elkartea handitzen joan da eta gaur egun adikin eta adimen urritasuna duen senideren bat men urritasuneko pertsonentzako dauden izan arren bazkide ez direnekin, eskolekin, osazerbitzu gehienak Atzegik bultzatu eta sun zentroekin, bestelako taldeekin, komunikabisortutakoak dira. Atzegi etengabe ari da lanean: esate baterako, adimen urritasune- deekin, eta abar. Z E I N H E L B U R U D I T U A T Z E G I K? Azken finean, gukoen eguneroko arazoetan (jaiotzan, eskore helburua da ingurune Atzegizale bat lortzea, la garaian, zerbitzuetara iristerakoan eta alegia, adimen urriko pertsona horien gaitasuneetorkizuna prestatzerakoan) familiei laan sinesten duen gizartea lortzea eta zailtasun gunduz; gure senideen balioa erakutsiz baten aurrean aurkitzean, behar duen laguntza eta gizartea adimen urritasuna dutenen eskaintzeko prest dagoen gizartea lortzea. Bestalbeharretara egokitu nahiz. Z E I N J A R R E R A D U G I Z A R T E A K G A I H O N E K Ide, jarrera positibo horren bitartez, adimen urriK O ? Gizarteak edota inguruneak eragin tasuna duten pertsonak aintzat hartuak izatea eta gizartean beraien parte-hartzea erraztea lortzen du. Z E I N L I T Z A T E K E I N G U R U N E A T Z E G I Z A L E B A T? Bada, adibidez, denda batean adimen urritasuna duen pertsona bat ezin ordainduta dabil; ez du ulertzen zenbat ordaindu behar duen. Gero eta jende gehiago dago ilaran, ordaintzeko zain. Egoera horretan, dendakoa Atzegizalea bada, lasai hartu, eta ordaintzen lagunduko dio adimen urritasunekoari. Zain daudenak berriz, lasai hartu eta ez dira haserretuko eta, behar izanez gero, laguntza eskainiko diote. Gure senideek adimen mugatua dute; eguneroko bizitzan moldatzeko zenbait zailtasun dituzte. Baina... nork ez dauka handia du kontu horietan eta horregatik zailtasunik bizitza honetan? Nork ez du lagunlan handia egin beharra dago ingurune tzarik behar? hori hobera aldatzeko.Gizartearen sentsibilizazio eta aldaketa hori lortzeko, Gipuzkoako eskualde bakoitzean senide talde bat biltzen gara, geure borondatez eta solidaritatean oinarriturik, gure ingurunean R . IR A O L A, J . M . LI Z A S O E T A F . AR Z A L L U S adimen urritasunari eta Atzegiri buruzko informazioa errazteko eta, pixkanaka-pixkanaka, sentsibilizatzen joateko, ingurune horrek adimen urritasuna dutenek behar dituzten laguntzak eskaini ditzan. Batzordean lan egiten dugun senideok argi daukagu, familiak garela giza talde honi buruz mezu positiboa zabaltzeko lanean protagonista nagusiak. Batzordean urteko ekintzak erabaki eta aurrera eramaten ditugu, beti ere, eskualdeko zerbitzuekin kontaktua izaten saiatuz: udaletxeekin, bazkideak diren familie-
3
Z A
Z2 U H A I 0T Z
0 E G U N A4
1
estoako eskolek (Zestoakoa, Aizarnakoa eta Arroabekoa), EAk zuzendu eta Zestoako Udaleko Ingurumen Sailak antolatzen duen Zuhaitz eguna 2004 programan parte hartu dute.
pirilaren 2an, Arroabean bi lizar landatu zituzten. Beste herri eskolakoek egin zuten bezala, zuhaitz bakoitzari ikasleek prestatutako karteltxo bat jarri zioten. Karteltxo horretan zuhaitz bakoitzaren izen zientifikoa, euskarazkoa eta landaketa egindako urtea eta gela adierazi zituzten. Ondoren, Arroabeko kaleetan dauden zuhaitzak ezagutzeko asmoz ibilbide bat egin zuten eta zuhaitz bakoitzaren ezaugarri garrantzitsuenak azaldu zituzten.
“
P a u s o z
p a u s o
Euskal Herriaren alde eraginez, Euskal Preso Politikoak Euskal Herrira" lemapean Zarauztik Azkoitira bitartean hainbat talde, gizarte mugimendu eta koadrilaren eskutatik pasa zen Pausoz pauso ekimeneko lekukoa. Zestoako Askatasunak jakinarazi digunez, ezinezkoa izan zaie talde guztietara iristea, baina hala ere, berrogei talde inguruk hartu dute parte. Eskerrak eman nahi dizkiete guztiei, horrelako ekimenak ez liratekeelako posible izango denen artean egin ezean.
Z
Infantil neskak txapeldun estoako infantil neskak eskolarteko futbitoko finala irabazi zuten. Beste mailatako bi talde ere sailkatu ziren finalak jokatzeko, baina ez zuten irabazterik izan. Datorren urtean beharko du!
danbolinz u l o
SANTAENGRAZI K
ATZERA BEGIRA
O
1KONPONKETA 9 7 4 - 7- LANAK 5
I
EKO
dira zaharrenak eta lodienak, eta barru aldekoak agian berriagoak. Elkarren ondoko bi pareten lodiera guztira metro eta berrehun zentimetro ingurukoa da. rduan agerian eta soilik geratu ziren lehen teilatuari eusten zioten eta ermitaren erdian zeuden zurezko lau zutabe ere, hogei zentimetro ingurukoak eta ebakidura karratuzkoak. 1974ko uztailean kendu ziren erdiko lau zutabeak, eta haien ordez berririk ez zen ezarri, teilatuari eusteko ezkerreko hormatik euskuinekora orain dauden haritzezko bi zertxak ipini zirelako. este lan bat sarrerako atearen gaineran zegoen leihoa aldatzea izan zen; izan ere, ate gainean, fatxadaren erdian, bozina moduko zulo
O
azko uztaileko 31. alean, Danbolin-en oso elkarrizketa interesgarria argitaratu zen. Onintza Iruretak San Engraziko baserrian Benita Rementeria eta Erramon Etxaide "Legoia"rekin izandako solasaldiaren berri eman zuen, eta, besteak beste, Santa Engraziko ermita "auzolanean berritu" zela zioen plaka ipini zela 1975ean, lanerako gaiak astoz nola ematen zituzten, etab. lbiste horien osagarri edo, agian zestoarrentzat jakingarriak izango dira ondorengo argibideak eta lanak 1974. urteko ekainean hasi zirenean ermita zaharrari neurriak hartuta eskuz egin nuen krokis bat edo beste errepasatzea. (Hogeita hamar urte igaro dira harrezkero. Hau duk, hau, denboraren abiada!) gia esan, berritze-lan batzuk 1970. urte inguruan egin ziren, eta, oker ez banabil, hiru hauek hain zuzen: 1. Erretaularen azpian hormaren kontra lehengo aldarea utzi eta aurrean, Kontzilioko erabakien ondotik, harrizko beste bat ipini zuten: orain dagoena. Kareharrizko bi pieza ditu: bata zutik (alper-harria) eta bestea etzana (kolorez ilunagoa eta 1.200 x 600 x 120 mm-koa). 2. Ermitako sarrerako ateak ere berriak ipini zitzaizkion. 3. Ermitaren erdiko bi zutabe berri ipini ziren teilatuari eusteko (1974an bota egin ziren) eta lehendik zuen korua kendu egin zen. an horiek, beraz, eginda zeuden 1974ko ekainean berritzen hasi aurretik. Lanik handiena, jakina, teilatu osoa berria ipintzeak eman zuen. Ermitari "txapel" zaharra kendu zitzaionean, goiko aldean hormen lodiera neurtu ahal izan zen. Orduan ikusi zen ermitaren hiru horma (aldare aldekoa ez) bikoitzak zirela, hau da, elkarren ondoan eraikitako bi pareta dituztela. Ustez kanpo aldekoak
A
E L
B
A
T
5
biribila zuen, argia igarotzeko 560 mm-ko diametroa zuena. dituek ziotenez ez zen egokia, ermitari gero jarritakoa zelako, eta konponbide onena ezkerreko horman (aldarera begiratuta) zegoen leihoa hara eramatea zen. Horixe egin zen, hau da, ezkerreko hormako leihoaren harriak sarrerako atearen gainean ipini lehengo leiho biribilaren ordez (orain dagoen bezala), eta ezkerreko horma harriz beteta leihorik gabe utzi.
1
ximistorratza ere konpondu zitzaion, Santa Engrazi haitzaren gailurrean dagoenez gero tximista-lekua delako. Tximistari lurrerako bidea erraztu beharra zegoen, eta kobrezko kablea kanpandorretik haitzean beheraino luzatu zen, lurra ugariago zegoen lekuan muturra sakonago lurperatzeko. rontzezko kanpaia bertatik ikusteko aukera ere izan genuen. Bostehunen bat kilo izango zituela begiz jo genuen. 1420 mm-ko diametroa du oinarrian eta altuera guztira 1325 mm-koa da. Eskuz forjatutako kate batetik zintzilikatuta dago kanpaia. Ez du bueltarik ematen. 1551. urtean egindakoa da (seguru asko ermita ondoan bertan moldea eginda) eta bere ezkila--mihia du. Kanpotik, ordea, mailu batek jotzen ditu orduak, barruan dagoen erlojuak eraginda. "Construcciones Yeregui y CĂa. Zumaya" ipintzen du erlojuak. Esferan "nÂş 81" ere markaturik du 1914. urtean egindako erloju ederrak. skertzekoa da 1974-75ean zestoarrek egin zuten lana, eta, zer esanik ez, harrezkero beste hogeita hamar urtean hura zaintzen ibili direnena (Benita, Erramon, Joxe Orbegozo...).
B
E
I
Ă‘AKI
AZKUNE MENDIA
publirreportajea
ADMINISTRARITZA eta FINANTZAK Goi Mailako Heziketa Zikloa ELKARRIZKETA N AHIKARI O DRIOZOLAREKIN
Urola Ikastola: Gustukoa izan al duzu Urola B.H.I.n amaitu berri duzun Administrazio eta Finantzatako Heziketa Zikloa? Hasieran espero zenuena izan al da? Nahikari Odriozola: Administrazio eta Finantzatako Zikloa hasi nuenean ez nuen espero horrelakoa izango zenik, gai gehienak teorikoak izango zirela pentsatzen nuen. Baina lehenengo kurtsoa hasi genuenean alderantziz izango zela ikusi nuen, gai gehienak oso praktikoak ziren eta oso gustura ibili naiz ziklo hau egiten. Nire iritziz teoria ikusi eta gero, hori praktikan jarriz gehiago ikasten da.
dalako nolakoa den sail bakoitzeko lana eta aurretik teorian ikasitako gaiak praktikan jarri ditugulako.
U.I.: Zure ustez baliagarria izango zaizu Enpresa Simulatuan ikasi duzuna enpresara praktikak egitera joango zarenean? N.O.:
Nire ustez oso baliagarria izango zaigu enpresa simulatuan ikasi duguna praktikak egitera joaten garenerako, zeren jadanik badakigu enpresa baten oinarrizko funtzionamendua zein den. Enpresa simulatuan egin duguna beste praktika batzuk egitea bezala izan baita guretzat eta beste oinarri batekin joango gara praktikak egitera.
U.I.: Aurretik ba al zenuen Administrazio eta Finantzatako Heziketa Zikloaren berri? Nori esker? N.O.: Nire lagun bat Urola Ikastolan zebilen beste heziketa ziklo bat egiten, eta orduan, ni bertara joan nintzen ea zer motatako heziketa zikloak zeuden jakiteko asmoz. Bertan jakin nuen Administrazio eta Finantzatako zikloa zegoela eta hantxe eman zidaten informazio guztia.
U.I.: Aurten berrikuntza bat izan dugu Urola B.H.I.ko Administrazio eta Finantzatako Heziketa Zikloan, OREKA, S.A.S. izeneko Enpresa Simulatua. Azal ezazu hitz gutxitan zertan datza proiektu berri hau. Nolako esperientzia izan da zuretzat? N.O.: OREKA, S.A.S. Enpresa Simulatua benetako enpresa baten itxura duen proiektua da. Bertan, enpresa batean burutzen diren betebehar guztiak egin ditugu. Enpresa simulatu honetan Harrera, Giza Baliabideak, Kontabilitatea, Erosketa eta Salmenta Sailak daude, eta sail bakoitzean enpresa batean egiten diren lanak egin ditugu, hauen artean, produktuak erosi, biltegia kudeatu, produktuak saldu, telefono deiak egin eta jaso, posta elektronikoa eta Internet erabili, Kontabilitatea, nominak, gizarte segurantza eta ogasuneko izapideak,... eta hau guztia egiteko beharrezkoak diren dokumentu ofizialak betetzen ikasi dugu. Esperientzi hau oso ona izan da niretzat, bertan benetan ikusi du-
U.I.: Unibertsitatea ezagutzen duzu, bertan Enpresa Zientziak ikasten aritu zinelako. Zer du Administrazio eta Finantzatako Heziketa Zikloak Unibertsitateak ez duena? N.O.: Unibertsitatean gehienbat teoria ikasten da eta zikloan, aldiz, gai gehienak praktikoak dira. Bestalde, irakasleekiko hurbiltasuna ezin da konparatu, heziketa zikloan edonolako arazoren aurrean
7 1
irakaslearekin hitz egiteko aukera duzu eta unibertsitatean ez duzu horrelako aukerarik.
U.I.: Nori gomendatuko zenioke Urola B.H.I.n eskaintzen den Administrazio eta Finantzatako Heziketa Zikloa? Zergatik? N.O.: Gehienbat bide honetatik joan nahi dutenei eta unibertsitatera joan ala ez zalantzan daudenei. Nire iritziz ziklo hauek daudela azaldu behar zaie ikasleei eta ez dela derrigorrezkoa unibertsitatera joatea, beste aukera batzuk ere badaudela eta kasu askotan gainera lana aurkitzeko aukera gehiago ematen dutenak. Nire iritziz eta nire esperientziagatik hobea da lehenik ziklo hau egitea eta bertan ikusi benetan gustatzen zaizun bide hau, eta ondoren jarraitu nahi izanez gero Enpresen Adminis-
trazioa ikastera joatea. Gainera, ziklo hau egin ondoren unibertsitatera joaterakoan beste oinarri batekin zoaz eta gai batzuk askoz ere errazago ulertuko dira.
U.I.: Zer iruditu zaizkizu UROLA B.H.I.n izan duzun gelan ikas-irakasteko dauden baliabideak? N.O.: Urola ikastetxean ikasteko izan ditugun baliabideak oso ondo daudela iruditzen zait. Bakoitzak ordenagailu bat izan dugu eta Contaplus, Nominaplus, Facturaplus,... programak ere ikusi ditugu. Eta niretzat, behintzat, oso ondo dagoena benetako enpresa baten itxura duen gela batean egon garela da, bertan enpresa batean dauden tresnak eskura izan ditugulako.
U.I.: Nola ikusten duzu zure etorkizuna?
Depresioaren
a r o a
Herri aberatsetan depresioa izan liteke XXI. mendeko osasun-arazorik larrienetakoa. Ez du Osasunaren Munduko Erakundeak esan, baina aski da ingurukoei erreparatzea antzemateko. Ez da soilik norberaren arazo psikologikoa. Eratu dugun gizarte ereduak ere badu zerikusirik depresioak ugaritzearekin.
Erizain laguntzailea Osasun familia. A-D ereduetan
TITULAZIOA: Er izaintzako laguntzaile-teknikaria.
IRAUPENA: 1.400 ordu (ikasturte bat eta er di), lantegietan egiten den prestakuntza barne (400 ordu).
goak dira depresio "psikosozialak". Hala deitzen diote bizimodu modernoak eragindako depresioari. Kontsumoaren gizarteak eta horren baitan lanak daukan garrantziak desoreka franko eragin du jendearengan. Perfekzio eredu bat saldu digute (gorputz perfektuak, soldata oparoak, etxe ederrak,) eta eredu horretatik urrun dagoenak gero eta zailagoa du bere larruan gustura sentitzea. Adituek diotenez, garrantzitsua da gaitza garaiz antzematea eta horren kontrako neurriak hartzea. Botikak lagungarri izan daitezke kasu larrietan, baina tentuz eta neurriz erabili behar dira. Depresioak jota dauden paziente asko antsiolitikoekin tratatzen dituzte medikuek (Tranxilim edo Orfidal botikekin, adibidez), eta sarritan antsietaterik ez daukaten pazienteengan menpekotasun fisikoa sortzen dute. Depresioak jota bazaude, eta botikarik hartu nahi ez baduzu, hemen dituzu debaldeko zenbait aholku: - Ezertarako gogorik ez izan arren, saia zaitez atsegin dituzun gauzak egiten. Betebeharrek ez dute egun osoa hartu behar. Gauzarik hutsalena ere izan daiteke zorion-iturri, eta inportantea da oraindik gozatzeko ahalmena duzula ikustea.
Adituen estimazioen arabera, LANBIDE ETORKIZUNAK: medikuarenera jotzen duten bost lagunetik batek depresio- Ospitaleko erizain laguntzailea koadroa dauka. Datua kontuan - Lehen artapenetako laguntzailea hartzeko modukoa da, are gehiago kontuan izanda depre- Kontsulta pribatue tan sioak jota daudenetatik gutxi - Zaharren egoitzetan direla medikuarenera joaten di- Hortz-kliniketako laguntzailea renak. - Gaixoen zaintza Baina, zer da depresioa? Oro har esan daiteke adore gabezia edo erorialdi egoera dela, hilabeteak eta kasu larrienetan urteak ere iraun dezakeena. DeJ.M.Iparragirre B.H.I primituta dagoen pertsonak Santa Barbara Bidea z/g ezin du malenkonia edo tristu20700U rretx u ra ezkutatu, eta sarri angustia Telefonoa/F axa: 9 43 721 413 - 9 43 721 403 edo antsietate krisiak izaten ditu. Hauek dira depresioaren e- posta: j miparragirre@e dunet.e s sintoma ohikoenak: - Negar egiteko gogo etengaIzen ematea: ekainaren 1etik 9arte bea. - Etorkizuna beltz ikusteko joera. - Ariketa fisikoa mesedegarria da. - Nork bere burua gutxiestea, "ez dut ezertarako balio" pentsaPaseoan ibiltzeak besterik ez bada tzea. antsietatea arintzen lagunduko - Neke iraunkorra eta arrazoirik gabea. dizu. Era berean, oso gomenda- Insomnioa edo gehiegizko logura. garriak dira erlaxatzeko teknika - Kontzentrazio arazoak. guztiak: meditazioa, arnasketak, - Ordura arte gustura egiten ziren jardunekiko interes falta. masajeak, eta abar. - Sexu harremanetarako gogorik eza. - Zure sentimenduak, beldurrak, - Apetiturik eza edo, alderantziz, sekulako gosea. frustrazioak, lagunekin edo seniEra askotako depresioak daude. Batzuk ziklikoak dira, urte sasoiaren arabera agertzen eta desagertzen direnak; jakina da, esate deekin partekatzeak mesede egingo dizu. Gaitza onartzea eta kanpobaterako, udazkenean eta udaberrian nabarmen ugaritzen direla ratzea izan daiteke hori gainditzeko depresioak. lehen urratsa. Askotan aldaketa fisiologikoei lotuta daude. Horregatik, ohikoak - Gogoan izan depresioa ere sendatu egiten dira nerabezaroan, haurdunaldian, menopausian, zahartzaroan dela: gaur duzun aldarte txar hori ez da betiko eta emakumea hilerokoarekin dagoenean. Menstruazio garaian, izango. emakumeak normalean baino estrogeno gutxiago jariatzen du, eta horrek bat-bateko umore aldaketak eta tristura egoerak eragiAIZU ALDIZKARITIK ATERATAKO ARTIKULUA ten ditu. Oso ohikoa da, halaber, depresioa bizitzaren une kritiko batean agertzea. Pertsona maite baten heriotzaren ondotik, kasu, edo haustura sentimental bat izan eta gero. Hala ere, gero eta ugaria-
I L U S T R A Z I OA : M I G U E L S A N T A M A R Ă? A
ERDI MAILAKO HEZIKETA ZIKLOA
agendap a
ure izena zein da?
TIK
3 0E R A
Gaztetxearen XV. urtemuga dela eta ekintza sorta ederra antolatu dute: kontzertuak, hitzaldiak... Ikus egitaraua 8. orrialdean.
17
LARUNBATA
16:00etan Ipintza Elkartean XIII. “Patxalo” Mus Txapelketa. Parte hartzea doan izango da, baldintza bakarra bikote kide bat Zestoakoa nahiz auzoko elkarteren bateko bazkide izatea da.
19
ASTELEHENA
Agiro Mendi Taldeak antolatuta “Afrikari begirada bat” Jose Luis Olazabalen eskutik. Kenya eta Tanzaniako diapositiba emanaldia 19:30ean kultur etxean.
21
69 zestoarrek eskatu dute karnetan ere izena euskaraz
ASTEAZKENA
Diapositiba emanaldia: “Lenin mendia, 7.010m Kazakistan”, Koldo Ruizen eskutik. 19:30ean kultur etxean.
22
OSTEGUNA
Mongolia 2003, Sky Yoring lera zakurrekin. Diapositiba emanaldia 19:30ean Mikel Irureren eskutik kultur etxean.
23
OSTIRALA
Bideo emanaldia Jon Artanoren eskutik: Laponian bizikletaz. Guztira 3.000 km autostopean, trenean eta txirrinduan.
25
ma Sa 02
IATZA
ntakutzak
IRILA
02
9
z
1
IGANDEA
Zestoako IV. Zikloturisten Klasika, goizeko 8:00etan plazatik irtenda.
IGANDEA
12:45etan, Ertxiña Musika Eskolako Banda txikia eta trikiti kalejira eta ondoren kontzertua. 17:00etan, karaokea ume eta gaztetxoentzat. 19:00etan, jaien hasiera suziriekin. Jarraian, Idiakaitz txistulari taldearen eta banden kalejira. 23:00etan, Danborrada Nagusia, elkarteetan afaldu eta gero. Gauerdian, ikurrina eta herriko bandera altxatuko dira. Gero, danborrari-taldeek martxa guztiak joko dituzte. 00:30ean, Zumai txaranga.
03
ASTELEHENA
10:30ean, Idiakaitz txistulari taldearen diana. 11:45etan, prozesioa Gurutzera. 12:00etan Meza Nagusia herriko abesbatzak abestua. 13:00etan Txistulari gaztetxoen kalejira. Ondoren, II. Santakutz Pala Txapelketa (alebin neskak), frontoi zaharrean. 14:00etan, Santakutz Pala Txapelketaren sari banaketa, frontoi zaharrean. 18:00etan, umeen danborrada. Ondoren, Bandaren musika saioa.
•A
stialdiko begirale izateko II. ikastaroan parte hartzeko aukera baduzu oraindik. Harremanetarako 943147010 (Nora)
•L
osintxa lehiaketa antolatu du AEK-k. Tabernetan dauden orriak beteta, 657799653 telefonora mezu bat bidalita edo losintxak@euskalerria.org-ra mezu bat bidalita hartu dezakezu parte. Epea maiatzaren 8an bukatzen da eta saria Euskal Herriko landetxe batean asteburua izango da.