Muhaz vol i issue 1 by D & T Law Office in Addis Ababa, Ethiopia

የሩብ ምእተ ዓመት 5000 ስኬት

ሙሐዝ

ቅጽ 1 ቁጥር 01 ታኅሣሥ 2004 ዓ.ም

በየወሩ/ዋጋ 19.99

ከራስ ቀንሶ - ለወገን ‹‹ውሳኔያችን ችግር እንደሚያመጣብን ቀድሞውኑ ጠንቅቀን እናውቅ ነበር›› ወ/ሮ ሳባ ገ/መድኅን

ሞዴል-ገሊላ በቀለ

ሠራተኞች እና ማኅበራዊ ዋስትና

አቶ አበበ አሳመረ

የ‹‹70/30››-ስጋቶች አቶ ደበበ ኃይለገብርኤል

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

በሙሐዝ-ውስጥ ገጽ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

Your Development Action Partner Team@ a well proven expertise Tel.

+251 911 47 80 56 /+251912742566

About Us

E-mail:- mydapt@yahoo.com /daptconsult@yahoo.com

DAPT-Assessments & Participatory Trainings plc is a legally registered lead consultancy firm owned by a pool of highly qualified professionals and independent consultants renowned ‘Development Action Promoters Team (DAPT). The firm, since its inception in Aug 2007, has been growing from a small family business development to employing several services, including survey researches, socioeconomic data processing, event planning and organization of training workshops, symposia, consultation forums, social investment consultancy, NGOs programs management and representative agent in Ethiopia, .

DAPT:- Satellite event organizer at the 16th ICASA 2011 symposia with four session and participation of various partners from Ethiopia: Addressing keynotes on the fight against the AIDS epidemic and fostering collaborative learning/ partnership, Sharing National Experiences and Xchange of Technicalities (NEXT) in Promoting achievements of Ethiopian multisectoral commitments; Review of organizations work and recognition of institutions’ mainstreaming interventions; Awarding statements of best practices, ….& more IV.

Ref.No/ ቁ_D050/11

About Us

Call for Partnership/Opportunities

የ‹‹70/30›› - ስጋቶች

በሕግ ባለሞያው-ደበበ ኃይለገብርኤል

ገጽ-5

II. Our Goal Provide clients with the best possible consultancy and technical service. We strive to attain this through constant transfer of expertise, in-service capacity building, training, research and the application of state-of-the-art developments in social programs and Management techniques. III. Our Mission We are renowned for our expertise in social entrepreneurship development; education and health programs/projects support management services through our incomparable servicing of local and international organization and clients in Ethiopia and where their projects are operating.

ቆይታ ከወ/ሮ ሳባ ገ/መድኅን ከኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ዳይሬክተር ጋራ

ከራስ ቀንሶ -ለወገን

ገጽ-14

ገጽ-8 ‹‹ውሳኔያችን ችግር እንደሚያመጣብን ቀድሞውኑ ጠንቅቀን እናውቅ ነበር››

We continuously strive to develop new partnership with Governmental & NGOs/ as well as Professionals -

Work together into value shares with the provision of innovative activities, management solutions and enhance social investment Agent services on the work environments of our customers, mainly international NGOs. Participate our highly attractive and interactive training workshops; Event planning and organization services: Together join National-ARMS consortia; aiming at o sharing national experiences, review of organizations work, showcases on communication and advocacy modalities of various institutions, o Generating indicative packages as well as data processing on multisectoral responses and continual system development along programs /on HIV/AIDS.

Please request our services or application forms(partnership, training and other activities participation) writing to DAPT at mydapt@gmail.com or calling +251921880966/0912742566. Development Actions Promoting Team = DAPT4U

- A pool of proven expertise on research Processing, survey & consultancy service; ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም Hosting highly attractive events; Refer Satellites symposia @ICASA 2011 by DAPT.

ገጽ-10 ገጽ-12

ሠራተኞች እና ማኅበራዊ ዋስትና ዋና አዘጋጅ ዘለዓለም ወዳጅ አቃቂ ቃሊቲ ክፍለ ከተማ ቀበሌ 01/03 የቤት ቁጥር 588 ስልክ፡-0911382875

ማስታወቂያ እና ሽያጭ እንደሻው ኃይለገብርኤል 0911 228115 ኮምፒዩተር ጹሑፍ ራህመት አብደላ

የሩብ ምእተ ዓመት 5000 ስኬት አሣታሚ አሚከስ ሚዲያ ፕሮሞሽን እና ኮሙዩኒኬሽን አድራሻ ቂርቆስ ክፍለ ከተማ /ቀበሌ 20/21 የቤት ቁጥር ኢሰማኮ ሕንጻ/320 ስልክ፡-0115526769/0911228115/ፖስታ 121525 አታሚ ኤክስትሪም ማተሚያ ቤት ቂርቆስ ክፍለ ከተማ ቀበሌ 03 የቤት ቁጥር 431 ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

የአዘጋጁ ማስታወሻ

ፊቸር

ከ

መልዕክቶቻችሁ የመጽሔቱ መጀመር እጅግ ጠቃሚ ነው! የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራትን መልካም ሥራዎች የሚያስተዋውቁና ያሉባቸውን የውስጥና የውጭ ችግሮች እንዲቀረፉ የሚያግዙ ዝግቶች የሚቀርብበት የውይይት መድረክ ሆኖ ማገልገል የሚችል መጽሔት መጀመሩ መንግሥታዊ ያልሆኑ ተቋማት ከማኅበረሰቡ ጋራ እንዲሁም ከመንግሥት አካላት ጋራ የበለጠ እንዲተዋወቁ ሊያደርግ ይችላል የሚል ግምት አለኝ፡፡ተቋማቱ የሚፈጽሟቸውን ተግባራት ይገልጹበታል፡፡ማኅበረሰቡ ደግሞ መጽሔቱን በማንበብ የተቋማቱን ተግባር ይገነዘብበታል ብዬ አምናለሁ፡፡ ወ/ት ሉዋም መንግሥቱ የ‹‹ራሴድ›› የምርምር እና ግንኙነት ኦፊሰር ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

የ‹‹70/30›› - ስጋቶች

የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት የአስተዳደር እና ዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪዎችን አስመልከቶ የወጣውን 70/30 መመሪያ የሕግ ባለሞያው አቶ ደበበ ኃይለገብርኤል ዳሰውታል፡፡

ዓላማችን የውይይት መድረክ ሆኖ ማገልገል ነው! ቅርብ ጊዜ ወዲህ የሲቪል ማኅበረሰብ የአንድን አገር የኢኮኖሚ፣ ማኅበራዊና ፖለቲካዊ ዕድገትና ርትዐዊነትን በመወሰን ረገድ ከመንግሥትና ከግሉ ክፍለ ኢኮኖሚ ጋራ ያላቸው የወሳኝነት ሚና እያደገ መምጣቱን የተለያዩ ጥናቶች ያሣያሉ፡፡የጋራ ዓላማን በማራመድ፤ በመንግሥትና በተለያዩ አካላት የሚወጡ ፖሊሲዎችና አሠራሮች ላይ በጎ ተጽዕኖዎችን በማሳረፍ ማኅበራዊ ፍትሕና የኢኮኖሚ ዕድገት ለውጥ እንዲኖር የሲቪል ማኅበራት ወሣኝ ሚና ሊጫወቱ ይችላሉ፡፡እነዚህ ወገኖች መልካም አስተዳደር እንዲጠናከር፣ ድሃነት እንዲቀንስ፣ በድህነት ወይም በሌላ ማኅበራዊና አካላዊ መለኪያ የተገፉና የተገለሉ ወገኖች ድምጽ እንዲሠማ፣ መብታቸው እንዲከበር እንዲሁም ከድህነት እንዲላቀቁ የላቀ አስተዋፅኦ ያበረክታሉ ተብሎ ይታሰባል፡ ፡ ሆኖም ይህንን ሚናቸውን በሚፈለገው መጠን ለመወጣት እንዲችሉ አስቻይ ምህዳር (Enabling Environment) ያስፈልጋቸዋል፡፡ የአንድ አስቻይ ምህዳር ብቁነት በተለያዩ መለኪያዎች ሊለካ ይችላል፡፡ ከእነዚህ መለኪያዎች ውስጥ ዋና ዋናዎቹ ዘርፉ የሚገኝበት የሕግና የአስተዳደር መዋቅር፣ የፖለቲካና የአስተዳደር ዓውድ፣ የኢኮኖሚና የማኅበራዊ ሁኔታዎች ይገኙበታል፡፡ ጥናቶች እንደሚያሣዩት የኢትዮጵያ ሲቪል ማኅበረሰብ ዕድገት ሁለት ዋና ዋና ገጽታዎች አሉት፡፡ አንደኛው እስከ ቅርብ ጊዜ ድረስ የሲቪል ማኅበረሰብ ቁጥር እጅግ አነስተኛ መሆኑ ሲኾን ሁለተኛው ደግሞ እነዚሁ ቁጥራቸው አነስተኛ የሆኑ ተቋማት ይሠሩ የነበረበት ምኅዳር አስቸጋሪ መሆኑ ናቸው፡፡ የአፄውና የደርግ ሥርዓት ነፃ የሆኑ የሲቪል ማኅበረሰብ እንዲኖሩ በግልጽ አይፈቅዱም ነበር፡፡ እነዚህ ሥርዓቶች መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች በአገር ውስጥ እንዲንቀሳቀሱ የፈቀዱትና እየላሉ የመጡት በአገሪቱ ውስጥ ተከስተው የነበሩትን የተፈጥሮ አደጋና ረሃብ ለመቋቋም ባለመቻላቸው ነበር፡፡ በዚህም የተነሣ በሁለቱም ሥርዓቶች ውስጥ የነበሩት የሲቪል ማኅበራት በርዳታና በዕለት ደራሽ ሥራዎች ላይ ብቻ ያተኮሩ ነበሩ፡፡ ሆኖም ይህ ሁኔታ በ1983 ዓም በአገሪቱ ከተካሄደው የፖለቲካ ስርዐት ለውጥ ጋራ በመሻሻል የሲቪል ማኅበራት ድርጅቶች ቁጥር እንዲሁም የሚሠሩበት የሥራ መስክ እየሰፋ ሊመጣ ችሏል፡፡ የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ሕገ መንግስት አንቀጽ 31 ለመደራጀት መብት ሰፊ እውቅና ሰጥቷል፡፡ እንዲሁም የሲቪል ማኅበራትንና የበጎ አድራጎቶት ድርጅቶችን የሚያስተዳድር ሕግና መዋቅር ተዘርግቷል፡፡ ቁጥራቸው ከ2500 በላይ የሆኑ በጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት በፌደራል ደረጃ ተመዝግበው በመንቀሳቀስ ላይ እንደሚገኙና ከዚህ ቁጥር ያልተናነሱ ድርጅቶች ደግሞ በክልል ደረጃ እንደሚገኙ መረጃዎች ያሣያሉ፡፡ በእርግጥ ይህ ቁጥር ከአገሪቱ የሕዝብ ቁጥርና ከኢትዮጵያ ጋራ በተመሣሣይ የዕድገት ደረጃ ላይ ከሚገኙ የአፍሪካ አገራት አንፃር ሲታይ እጅግ ዝቅተኛ ሊባል የሚችል ነው፡፡ በመግቢያው ላይ ለመግለጽ እንደተሞከረው የሲቪል ማኅበራት ለአንድ አገር መልካም አስተዳደርና የኢኮኖሚ ዕድገት አስተዋጽኦ አላቸው፡፡ በዚህ ረገድ በአገራችን በቅርብ የተካሄደ ጥናት እንደሚያሣየው እ.ኤ.አ ከ2004 እስከ 2008 አጋማሽ ባለው ጊዜ ውስጥ ብቻ 1.7 ቢሊየን ዶላር የሚጠጋ ገንዘብ ማሰባሰብ ችለዋል፡፡ እንዲሁም እኤአ ከ2004 እስከ 2007 ባለው ጊዜ ውስጥ ቁጥራቸው ከ2000 በላይ የሆኑ ፕሮጀክቶችን ከ10 ቢሊየን ብር በሚበልጥ ወጪ ተግብረዋል፡ ፡ አብዛኛዎቹ ድርጅቶች የተሠማሩበት የሥራ መስክም በትምህርት፣ በጤና፣ በእርሻ፣ በምግብ ዋስትና እና በሕፃናት ደህንነት ላይ መሆናቸውን ጥናቶች ያሣያሉ፡፡ ድርጅቶቹ እነዚህን መልካም ሥራዎች ሲያከነውኑ ያለምንም ችግር እንዳልሆነ ይታወቃል፡፡ የውስጥና የውጭ ተግዳድሮቶች ነበሩባቸው፤ አሁንም አሉባቸው፡፡ የዚህ መጽሔት ዋነኛ ዓላማ የድርጅቶቹን መልካም ሥራዎች ማስተዋወቅ፣ያሉባቸውን የውስጥና የውጭ ችግሮች መቅረፍ የሚያስችሉ ሐሳቦች ፣አስተያየቶች እና ጥቆማዎች በግልጽ እንዲወጡ ለማስቻል የውይይት መድረክ ሆኖ ማገልገል ነው፡፡ በመሆኑም በመጽሔቱ ጥናታዊ ጽሑፎች ይቀርቡበታል፣ በተለያዩ ርእሰ ጉዳዮች ላይ ከሚመለከታቸው አካላት ጋር ቃለ ምልልስ ይካሄዳል፣ ጥሩ ተሞክሮ ያላቸውን ድርጅቶች በጎ ሥራዎች እና ተግዳሮታቸውን ያስተዋውቃል፣በድርጅቶቹም ሆነ በመንግሥት በኩል ስህተት ሲኖር ለመሻሻል የሚያስችሉ ጥቆማዎችን ይሰጣል፡፡ ከሲቪል ማኅበራት ሥራ ጋራ ተያያዥነት ያላቸውን ጠቃሚና ወቅታዊ መረጃዎችን ያቀርባል፡፡ ለመጽሔቱ መጠንከርና የተፈለገውን ዓላማ አሳክቶ ከግብ ለመድረስ ደግሞ የሁሉንም አካላት ትብብርና መልካም ፍቃደኝነት ይጠይቃል፡፡ በመሆኑም በቀጣይ መረጃና አስተያየት በመስጠት ሁሉም ወገኖች እንዲተባበሩን በዚህ አጋጣሚ ጥሪያችንን እናቀርባለን፡፡ መልካም ንባብ!

የሲቪል ማኅበረሰቡ ተቋማት ተልዕኳቸውን በሚፈጽሙባቸው የተለያዩ ዘርፎች ላይ ያተኮሩ፣በምሑራን የተሠሩ አማራጭ የፖሊሲ ሐሳቦችን በመጠቆም አዎንታዊ ተጽዕኖ የሚያሳርፉ ጥናቶችና የምሑራን ትንተናዎች ይቀርቡበታል፡፡

ዓ

ደበበ ኃይለገብርኤል (debiehg@yahoo.com)

ለም አቀፍ ልምዶች እንደሚያሣዩት መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች ከለጋሾች የሚሠበስቡትን ገንዘብ ወይም ሃብት በምን መልኩ መጠቀም እንዳለባቸው የሚደነግጉ መመሪያዎች በአብዛኛው በለጋሾቹ ሊወጡ ይችላሉ፡፡ እነዚህ መመሪያዎች ድርጅቶቹ ከሰበሰቡት ገንዘብ ውስጥ ምን ያህሉን ለቀጥታ (direct cost) ወጪ እና ምን ያህሉን ደግሞ ቀጥተኛ ላልሆነ ወጪ (indirect cost or administrative or overhead expenses) ማዋል እንዳለባቸው ያመላክታሉ፡፡ሁለቱ ወጪዎች የሚያካትቷቸውን ጉዳዮች አስመልክቶ ወጥ የሆነ አረዳድ ባለመኖሩ አንድ ድርጅት እንደ አስተዳደር ወጪ የሚቆጥረውን ሌላው ደግሞ እንደ ዓላማ ማስፈጸሚያ አድርጎ ሲቆጥረው ይስተዋላል፡፡ አስተዳደራዊ ወጪ ማለት ለአንድ ድርጅት ህልውና አስፈላጊ የሆኑ ወጪዎችን የሚያካትት ለምሳሌ፡- የሥራ አስኪያጅ፣ የአስተዳደርና የፋይናንስ፣ ድጋፍ ሰጭ ሠራተኞች፣ የጽዳት እና ጥበቃ ሠራተኞች ደመወዝ፣የቢሮ ኪራይ፣ የስልክ፣ የመብራት እና የውሃ ክፍያዎች፣ ለአስተዳደር ሥራ አስፈላጊ የሆኑ ቁሳቁሶችና አገልግሎቶች ወጪ....የመሳሰሉት ሲሆን የዓላማ ማስፈፀሚያ ወጪ የሚባለው ደግሞ ድርጅቱ ዓላማውን ለማስፈጸም ለሚነድፋቸው ፕሮግራሞች እና ፕሮጀክቶች ማስፈጸሚያ የሚውል እንደሆነ ይታሰባል፡፡ የአስተዳደር ወጪዎች ድርጅቱ የሚተገብረው ፕሮጀክት(ሥራ) ቢኖረውም ባይኖረውም የግድ የሚወጡ እና ከድርጅቱ መሠረታዊ ህልውና ጋራ የተያያዙ ሲሆን የዓላማ(ፕሮጀክት) ወጪ ደግሞ አንድን ፕሮጀክት በመተግበር ሂደት የሚወጣ ወጪ ነው፡፡

የለጋሾች ልምድ የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት ገንዘብ አጠቃቀም ላይ ቁጥጥር የሚያደርገው

መንግሥት ብቻ ሣይሆን ገንዘቡን የሰጡት ደጋፊዎች ጭምር ናቸው፡፡ እነዚህ ድርጅቶች ለገንዘብ ተቀባይ ድርጅቶች የሰጡትን ገንዘብ ተቀባዮቹ እንደፈለጉ እንዲያደርጉት አይፈቅዱም፡፡ አብዛኛው ለጋሽ ድርጅቶች የአስተዳደር እና የፕሮጀክት ወጪ አጠቃቀምን በተመለከተ በመመሪያ ወይም በውላቸው ላይ ያስቀምጣሉ፡፡ከዚህም አልፈው ለዓላማ ማስፈጸሚያ ካልሆነ ለአስተዳደር ወጪ ፈጽሞ ርዳታ የማይሰጡም ለጋሾች አሉ፡፡ የተለያዩ ዓለም አቀፍ ለጋሽ ድርጅቶች የራሳቸው የሆነ የተለያየ ዐይነት የርዳታ ገንዘብ አጠቃቀም መመሪያ አላቸው፡፡ በመመሪያቸው የዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ ሆነው የሚቆጠሩትን እና የማይቆጠሩትን ለይተው ይዘረዝራሉ፡፡ከዚህ አኳያ የበርካታ ዓለም አቀፍ ለጋሸ ድርጅቶችን ልምድ ማቅረብ የሚቻል ቢሆንም በቦታ ውስንነት ምክንያት የ‹‹አውሮፓ ሕብረት›› የገንዘብ ርዳታ አጠቃቀም እና የ‹‹ቢል እና ሚሊንዳ ጌትስ ፋውንዴሽን››የተባሉ ሁለት ዓለም አቀፍ ልምዶችን ብቻ እንመለከታለን ፡፡ በአውሮፓ ሕብረት አጠቃላይ የልገሣ መመሪያ መሠረት፤አንደኛ፡-ፕሮጀክቱን ለመተግበር ለተመደቡ ባለሞያዎች የሚወጣ ወጪ ለምሳሌ፡ - ደመወዝ፣ ማኅበራዊ ዋስትና እና ሌሎች ወጪዎች፤ሁለተኛ፡-ፕሮጀክቱን ለመተግበር ለተመደቡ ባለሞያዎችና በፕሮጀክቱ ውስጥ ተሳትፎ ላላቸው ለሌሎች ሰዎች የሚከፈል የጉዞ ወጪና አበል፤ሦስተኛ፡-ፕሮጀክቱን ተግባራዊ ለማድረግ የሚያስፈልጉ ዕቃዎችንና ግልጋሎቶችን ለመግዛት ወይም ለመከራየት የሚወጡ ወጪዎች፤አራተኛ፡-ፕሮጀክቱን ተግባራዊ ለማድረግ ለሚደረጉ ውሎች (subcontracting expenditure) የሚወጡ ወጪዎች፤አምስተኛ፡-የፕሮጀክቱን መረጃዎችና የግምገማ ውጤቶች ለማሠራጨት፣ ፕሮጀክቱን ለማስመርመር፣ ለትርጉም ሥራዎች፣ሰነዶችን ለማባዛት፣ ለኢንሹራንስ እና ለመሣሠሉት የሚፈጸሙ ክፍያዎች የቀጥታ ወጪዎች ወይም የዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪዎች ተደርገው ይወሰዳሉ፡፡ በተመሣሣይ የ‹‹ቢል እና ሚሊንዳ ጌትስ ፋውንዴሽን›› ለአስተዳደራዊ ወጪዎች ትርጉም ሲሰጥ፤ ‹‹ለአንድ ፕሮጀክት ክንውን ወይም ትግበራ በቀጥታ ሊመደብ የማይችል ነገር ግን ለድርጅቱ አጠቃላይ የሥራ እንቅስቃሴና ለተለያዩ ፕሮጀክቶች ወይም ሥራዎች በጋራ የሚያስፈልግ ወጪ›› ይለዋል፡ ፡ (Generally, indirect costs are defined

as administrative or other expenses that are not directly allocable to a particular activity or project; rather they are related to overall general operations and are shared among projects and/or functions). ይህ ድርጅት ባወጣው መመሪያ መሠረት መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች ከሚሰጣቸው ገንዘብ ውስጥ 15 በመቶ የሚሆነውን ብቻ ለአስተዳደር ወጪ እንዲያወጡ ይፈቅዳል፡፡ የአስተዳደር ወጪዎች እና የፕሮጀክት ወጪዎች በሚልም በሁለት ለይቶ እንደሚከተለው ያስቀምጣል፡፡

የአስተዳደር ወጪዎች የአስተዳደር ወጪዎች የሚባሉት፤ለፕሮጀክት አስተዳደር፣ ለፕሮጀክቱ ሥራ የተመደቡ ድጋፍ ሰጪ ሠራተኞች ደመወዝን ጨምሮ በአጠቃላይ ፕሮጀክቱን ለማስፈጸም ለደመወዝ የሚከፈል ክፍያ፣እንደ ፕሮቪደንት ፈንድ፣ ኢንሹራንስ፣ ሕክምና ወጪ እና የመሳሰሉት በቀጥታ ለፕሮጀክቱ ሥራ መተግበር ለተቀጠሩ ሠራተኞች የሚከፈሉ የጥቅማጥቅሞች ክፍያን ያጠቃልላል፡፡ፕሮጀክቱን ለማስፈጸም የፕሮጀክቱ ሠራተኞች ለሚያደርጉት ጉዞ የሚወጣ ወጪ፤ሥራቸው በቀጥታ ፕሮጀክቱን ከማስፈጸም ጋራ ተያያዥነት ያለው አማካሪዎች ክፍያ፣ፕሮጀክቱን ለማስፈጸም የሚያስፈልጉ ግብዓቶችን (supply) ለመግዛት የሚወጣ ወጪ፣ፕሮጀክቱን ለማስፈጸም ለሌሎች ድርጅቶች የሚተላለፍ ልገሣ ወይም ክፍያ፣ለፕሮጀክቱ አስፈላጊ የሆኑ ዕቃዎችን ለመግዛት የሚወጡ ወጪዎች፣ፕሮጀክቱን ለመተግበር የተቋቋሙ መገልገያዎች ለምሳሌ የፕሮጀክት ማስፈጸሚያ ቢሮ፣ ሕክምና ተቋም፣ከፕሮጀክት ሥራው ጋራ ቀጥታ ግኑኝነት ያለው የመረጃ ቴክኖሎጂ ግዢ፣ከፕሮጀክቱ ጋራ በቀጥታ ግኑኝነት ላለው ሥራ ለተመደቡ የሕግና የሒሳብ ሥራ አማካሪዎች የሚከፈል ወጪ ነው፡፡

የፕሮጀክት ወጪዎች ከፕሮጀክት ሥራው ጋራ ቀጥታ ግንኙነት ለሌላቸው መገልገያዎች ለምሳሌ፡- ለዋናው መሥሪያ ቤት የሚከፈል የቤት ኪራይ ወጪ፣ከፕሮጀክት ሥራው ጋራ ቀጥታ ግንኙነት ለሌላቸው መገልገያዎች የሚወጡ የፍጆታ (Utilities) ወጪዎች፣ከፕሮጀክት ሥራው ጋራ ቀጥታ ግንኙነት ለሌላቸው የመረጃ ቴክኖሎጂ ዕቃችዎና ድጋፍ የሚወጣ ወጪ፣ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

የአስተዳደር ሥራዎችን ለመደገፍ ለተቀጠሩ ሠራተኞች ማለትም ሥራ አስፈፃሚ ዳይሬክተር፣ የውስጥ ኦዲተር፣ አስተዳደርና ፋይናንስ፣የመረጃ ቴክኖሎጂ ድጋፍ ሰጪ ሠራተኛ፣የሰው ኃይል አስተዳደር፣ ቤተመጻሕፍትና መረጃ ግልጋሎት፣ሎጀስቲክ፣ ንብረት ክፍል፣ተቋማዊ የሕግ ግልጋሎት፣ የንብረቶች ዋጋ ቅናሽ፣ከፕሮጀክት ሥራው ጋራ ቀጥታ ግንኙነት ለሌላቸው ሠራተኞች የሚከፈል ኢንሹራንስ ወጪ ናቸው፡፡ በቀጥተኛ እና ቀጥተኛ ባልሆኑ ወጪዎች መካከል ያለውን የአጠቃቀም መጠን በሚመለከት የብዙ ዓለም ዓቀፍ ድርጅቶች ልምድ እንደሚያሳየው፤ ርዳታ ተቀባይ ድርጅቶች ከተቀበሉት ገንዘብ ውስጥ ቢበዛ እስከ 20 በመቶ ብቻ የሚሆነውን ለአስተዳደራዊ ወጪ ማዋል እንዳለባቸው ነው፡፡ከላይ ለአብነት የጠቀስናቸው የ‹‹አውሮፓ ሕብረት›› ለርዳታ ተቀባይ ድርጅቶች ለአስተዳደራዊ ወጪ እንዲጠቀሙ የሚፈቅደው እስከ 7በመቶ ድረስ ብቻ ሲሆን የ‹‹ቢል እና ሚሊንዳ ጌትስ ፋውንዴሽን›› ደግሞ 15 በመቶ ነው፡፡

የኢትዮጵያ ልምድ

ወደ ኢትዮጵያ ሕግ ስንመለስ የ‹‹በጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት ዐዋጅ፤ አንቀጽ 88›› አስተዳደራዊና የዓላማ ማስፈፀሚያ ወጪዎችን በተመለከተ፤ማንኛውም የበጎ አድራጎት ድርጅት ወይም ማኅበር በበጀት ዓመቱ ከሚያወጣው ወጪ ከ70 በመቶ የማያንሰውን ዓላማውን ለማስፈፀም እና ከ30 በመቶ የማይበልጠውን ለአስተዳደራዊ ሥራ ማዋል እንዳለበት ይደነግጋል። እንዲሁም በዚሁ ዐዋጅ አንቀጽ 2(14) መሠረት አስተዳደራዊ ወጪ ማለት “ለደመወዝ፣ ለአበል፣ ለጥቅማ ጥቅም፣ ለዕቃዎችና ለአገልግሎቶች ግዢ፣ ለጉዞና ለመስተንግዶ የሚወጡ ለበጎ አድራጎት ድርጅቱ ወይም ለማኅበሩ አስተዳደራዊ ሥራዎች አስፈላጊ የሆነ ወጪ ነው”።ይላል በአጭሩ አስተዳደራዊ ወጪ ማለት ለድርጅቱ የአስተዳደር ሥራ የሚያስፈልጉ ወጪዎች ማለት ነው፡፡ ሆኖም የአስተዳደር ሥራ ምን ዓይነት ሥራዎችን እንደሚያካትትና እንደማያካትት ሕጉ በግልጽ አላስቀመጠም፡፡ በዚህም የተነሣ በበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት ሥራ ላይ ቀላል የማይባል ተጽዕኖ ሲያሳድር ቆይቷል፡ ፡ይሀንን ችግር የተገነዘበው የ‹‹በጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት ኤጀንሲ›› በሐምሌ ወር 2003 ዓ.ም ደንብ ቁጥር ሁለት ተብሎ የሚጠቀሰውን የ‹‹በጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት የዓላማ ማስፈጸሚያና አስተዳደራዊ ወጪዎችን መወሰኛ መመሪያ›› አውጥቷል፡፡

የመመሪያው ይዘት መመሪያው 15 አንቀጾችንና አራት አባሪዎችን የያዘ ሲሆን ከሐምሌ 9 ቀን 2003 ዓም ጀምሮ ተፈፃሚ እንደሚሆንም ይደነግጋል፡፡ የአስተዳደራዊ ወጪ ትርጓሜን በሚመለከት በዐዋጁ ላይ የተመለከተውን በድጋሚ ከማስፈር በቀር የተለየ ትርጉም አይሰጥም፡፡ ሆኖም ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

በዚህ ረገድ መመሪያው ከአሠሪና ሠራተኛ ሕጉ ጋራ እንደገና ሊታይ ይገባዋል፡፡ ይህ ካልሆነ ድርጅቶች የሚወስዱት አማራጭ ሥልጠና የሚሰጡ ሠራተኞችን ከመላክ ይልቅ ሠልጣኞችን እነርሱ ወዳሉበት ቦታ ለመጥራት ይገደዳሉ፡፡ ይህ ደግሞ ለሠልጣኞች የሚወጣውን የትራንስፖርትና የውሎ አበል ወጪ በእጅጉ ያንረዋል፡፡ ከዐዋጁ በተለየ መመሪያው የዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ የሚያካትታቸውን የወጪ ዐይነቶች በዝርዝር አስቀምጧል፡፡ በዚህም መሠረት የ‹‹ዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ›› ማለት፤ “የበጎ አድራጎት ደርጅቱ ወይም ማኀበሩ የቋቋመበትን ዓላማ ለማሳካት ኀብረተሰቡን ተጠቃሚ ለሚያደርጉ ሥራዎች ወይም ተግባራት የሚወጣ ወጪ ነዉ”፡፡ ከዚህ በተጨማሪ መመሪያው ተቀራራቢ ወይም ተመሣሣይ ዓላማ ያላቸውን የበጎ አድራጎት ድርጅቶች ወይም ማኅበራት ወጥ የሆነ የዓላማ ማስፈፀሚያ የወጪ አሠራር እንዲከተሉ ለማድረግ በማሰብ ተቋማቱን በስብስብ (Cluster) ለይቶአስቀምጧቸዋል፡፡

የመመሪያው ጠንካራ ጎኖች በቅድሚያ ይህ መመሪያ ዐዋጁ ከወጣ ጊዜ ጀምሮ በአስተዳደራዊ ወጪ እና በዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ መካከል የነበረውን ብዥታ በተወሰነ መልኩ ያጠራል፡፡መመሪያው ድርጅቶችን በስብስብ መድቦ እንደየድርጅቶቹ ባህርይ ወጪዎቹን ለመመደብ መሞከሩም ሌላው የጥንካሬው መገለጫ ነው፡፡ከዐዋጁ በተለየ ለዓላማ ማስፈጸሚያ መመሪያው ትርጉም መስጠቱ በሁለቱ ወጪዎች መካከል ያለውን ልዩነት በቀላሉ ለመረዳት ያስችላል፡ ፡ ከዚህ በተጨማሪም በሁለቱ ወጪዎች ውስጥ ሊካተቱ የሚገባቸውን የሥራ ዐይነቶች በተቻለ መጠን በዝርዝር ማስቀመጡም በአፈጻጸም ረገድ ሊነሱ የሚችሉ የትርጉም ልዩነቶችን በማስቀረት ተጨባጭነት ያለው የመለኪያ ሥርዐት (ojective standards) እንዲኖር ያደርጋል፡፡ የበጎ አድራጎት ድርጅቶች የሚቀጥሩት የሰው ኃይልና ቁስ ድርጅቶቹ ወይም ማኅበራቱ እያከናወኑ ካሉት ሥራ አኳያ የሚያስፈልጉና ተመጣጣኝ መሆን እንዳለበት በመመሪያው መደንገጉ ተገቢ ርምጃ ነው፡፡በመመሪያው ላይ የሚነሱ ስጋቶችን በሚመለከት ደግሞ እንደሚከተለው ለመዳሰስ እሞክራለሁ፡፡

የመመሪያው አወጣጥ የመመሪያው ለውይይት መቅረብ በርካታ ጠቀሜታዎች ቢኖሩትም ኤጀንሲው የመመሪያውን መጽደቅ ከማብሰር በቀር መመሪያው ከመውጣቱ በፊት ለሚመለከታቸው አካላት ለውይይት አላቀረበውም፡፡ለውይይት መቅረቡ ድርጅቶቹ እራሳቸውን እንዲያዘጋጁ ከማገዙም በላይ ሥራው የጋራ በመሆኑ በአንድ ወገን ያልታዩ ጉዳዮች ቤላው እንዲነሱ ዕድል ይሰጥ ነበር፡፡ ከሁሉም በላይ ደግሞ አገራችን ከምትከተለው አሳታፊ የዲሞክራሲ ሥርዓት አንጻርም መታየት ነበረበት፡፡

የአስተዳደራዊ ወጪዎች ዝርዝር የመመሪያው አንቀጽ 8 እና 9 ለበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት የአስተዳደራዊ ወጪ ተደርገው ሊወሰዱ የሚገባቸውን ወጪዎች ለይቶ አስቀምጧል፡፡እነዚህ ወጪዎች አብዛኛዎቹ ተገቢና ተቀባይነት ያላቸው ሲሆኑ አንዳንዶቹ ግን ከተለመደው የዓላማና የአስተዳደር ወጪ አመዳደብ ጋራ ፈጽሞ የማይገናኙና ድርጅቶችንም ፈተና ውስጥ የሚጥሉ ናቸው፡፡ዋና ዋናዎቹን ለመጥቀስ ያህል፡- ለአንድ ፕሮጀክት ማስፈጸሚያ መኪና መሠረታዊ መገልገያ ሆኖ እያለ ለፕሮጀክት መኪናዎች የሚወጣን ወጪ በሙሉ የአስተዳደር ወጪ አድርጎ መመደቡ ስህተት ነው፡፡የመንግሥት መሥሪያቤትን ጨምሮ የአንድ ድርጅት ሠራተኞች በሁሉም ዘርፍ የተሟላና ዕውቀት እና ክህሎት ስለማይኖራቸው ለተወሰኑ ጉዳዮች አማካሪ ቀጥሮ ማሠራት የተለመደና ተቀባይነት ያለው አሠራር ነው፡፡ይህንን በሁለት ከፍለን ስናየው የድርጅቱን አስተዳደር አስመልክቶ ለምሳሌ፡ - የሰው ኃይል፣ መዋቅር፣ የፋይናንስ ማኑዋል ዝግጅት፣ የደመወዝ ስኬል፣ የመሳሰሉትን ለማሠራት የሚወጣን ወጪ የአስተዳደር ወጪ አድርጎ መመደብ ይቻላል፡፡ በአንጻሩ በአንድ ማኅበረሰብ ውስጥ ያለውን ችግር ለማስጠናት፣ ለተረጂዎች ሥልጠናዎችን ለመስጠት፣ በአንድ ጉዳይ ላይ ምርምር ለማካሄድ፣አንድ ፕሮጀክት ያመጣውን ውጤትና ፕሮጀክቱን በመተግበር የገጠሙትን ችግሮች ለመገምገም፣ ፕሮጀክቱ በአግባቡ እየተተገበረ መሆኑን ለመከታተል፣ የሚወጡ ወጪዎችን የዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ አድርጎ መመደብ ይቻል ነበር፡፡ከሁሉ በላይ ደግሞ መመሪያው አበልን አስመልክቶ የያዘው አቋም እንደገና ሊታይ ይገባል፡፡ ለሠልጣኞች ከሚሰጥ አበል በቀር ሌላውን አበልና ትራንስፖርት ወጪ የአስተዳደር ወጪ አድርጎ መመደብ አልነበረበትም፡፡አበልና ትራንስፖርት በሕግ የተረጋገጠ የማንኛውም ሠራተኛ መብት ነው፡፡በዚህ ረገድ መመሪያው ከአሠሪና ሠራተኛ ሕጉ ጋራ እንደገና ሊታይ ይገባዋል፡፡ይህ ካልሆነ ድርጅቶች የሚወስዱት አማራጭ ሥልጠና የሚሰጡ ሠራተኞችን ከመላክ ይልቅ ሠልጣኞችን እነርሱ ወዳሉበት ቦታ ለመጥራት ይገደዳሉ፡፡ይህ ደግሞ ለሠልጣኞች የሚወጣውን የትራንስፖርትና የውሎ አበል ወጪ በእጅጉ ያንረዋል፡፡ በርካታ

ሠልጣኞችን ከሩቅ ቦታ ከመጥራት ይልቅ ጥቂት ቁጥር ያላቸውን አሠልጣኞች ወደ ሠልጣኞቹ እንዲሄዱ ማድረግ ከወጪ አንጻርም የተሻለ ነው፡፡አንድን ፕሮጀክት ያለ ክትትልና ግምገማ ማሰቡ ደግሞ ሌላው አነጋጋሪ ጉዳይ ነው፡ ፡ ይህ ሥራ የሚኖረው ፕሮጀክት ሲኖር ብቻ ነው፡፡ፕሮጀክት በሌለበት እነዚህን ሥራዎች ማሰብ አይቻልም፡፡ስለዚህ ለእነዚህ ሥራዎች የሚወጣን ወጪ የአስተዳደር ወጪ ማድረጉ ሥራዎቹ እንዳይኖሩና የአንድ ፕሮጀክት ጥራት እንዳይታይ ብሎም ተጠያቂነትና ከሥራ መማር እንዳይኖር የሚያደርግ ነው፡፡ ክትትልና ግምገማ ለማይካሄድበት ፕሮጀክት ለጋሾችም ድጋፍ ለማድረግ ይቸገራሉ፡፡

የደመወዝ መጠን መመሪያው የደመወዝ መጠንን አስመልክቶ የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት ለሚቀጥሩት ሠራተኛ የሚከፍሉት የደመወዝ መጠን(scale) ከአገሪቱ ኢኮኖሚ ጋራ ተመጣጣኝና ያልተጋነነ መሆን እንዳለበት ይደነግጋል፡፡ ይህ ድንጋጌ ለትርጉም ክፍት የሆነና ወደፊትም ለጭቅጭቅ በር የሚከፍት ነው፡፡ የአንድ ድርጅት ደመወዝ ከአገሪቱ የኢኮኖሚ ዕድገት ጋራ የተመጣጠነና ያልተጋነነ መሆኑ እንዴት ይለካል ?ለኪውስ ማነው? መመሪያው ለየትኛው ሠራተኛ ምን ያህል ደመወዝ መክፈል እንዳለበት ባላስቀመጠበት ሁኔታ እንዲህ ዐይነት በግለሰቦች አመለካከት ሊወሰን የሚችል (subjective) ድንጋጌ ማስቀመጡ ተገቢ አይደለም፡፡

በማኅበርና በበጎ አድራጎት ድርጅቶች መካከል ያለው የመመሪያው ተፈጻሚነት እንደሚታወቀው እነዚህ ሁለቱ አደረጃጀቶች በባህርያቸው የተለያዩ ናቸው፡፡በጎ አድራጎት ድርጅቶች የሦስተኛ ወገኖችን ጥቅም ለማስጠበቅ የሚቋቋሙ ሲሆን ማኅበራት ግን በዋንኛነት የአባላቶቻቸውን ጥቅም ለማስከበር የሚቋቋሙ ናቸው፡፡መመሪያው በሁለቱ አደረጃጀቶች መካከል በተወሰነ ደረጃ ልዩነቶች እንዲኖሩ ለማድረግ ቢሞክርም በሚያስፈልገው መጠን ነው የሚል እምነት ግን የለኝም፡፡ይህ መመሪያ በዋንኛነት መመልከት ያለበት የበጎ አድራጎት ድርጅቶችን እንጂ የአባላቶቻቸውን ጥቅም ለማስከበር ምናልባትም በአባላት መዋጮ የሚተዳደሩ ማኅበራትን ገንዘባችሁን በዚህ መልኩ ተጠቀሙ ብሎ በሰው ገንዘብ የሚያዝ መሆን አልነበረበትም፡፡የመመሪያው ዋንኛ ዓላማ በሦስተኛ ወገኖች ስም የተሰበሰበ ገንዘብ በአግባቡ ሥራ ላይ መዋሉን ማረጋገጥ እንጂ ለራሳቸው ጥቅም በራሳቸው ገንዘብ ያቋቋሙትን ማኅበር መሆን አልነበረበትም፡፡

ሕብረቶችን በሚመለከት ሕብረቶች በዐዋጁ አንቀጽ 15 ንዑስ አንቀጽ 3 እና አንቀጽ 55 ንዑስ አንቀጽ 4 መሠረት የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት ሥራዎቻቸውን ለማስተባበር፣ ለመደገፍ እና የአቅም ግንባታ ሥራዎችን ለማካሄድ የሚያቋቋሙት እንደሆነ

መመሪያው ይዘረዝራል፡፡ሕብረቶች ፈጻሚዎች ባለመሆናቸው አስተዳደራዊ ወጪ እንጂ የዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ እንደሌላቸውም ይገልጻል፡፡ገቢያቸውን በሚመለከት ሁለት ምንጮችን ይጠቅሣል፤ እነዚህም፡- ከሕብረቱ አባል ድርጅቶች የሚከፈል ዓመታዊ የአባልነት መዋጮ እና ሕብረቶቹ በአባል ድርጅቶቹ ስም ለልማት ከሚያሰባስቡት ሀብት አባል ድርጅቶቹ ለአስተዳደራዊ ወጪ ከሚጠቀሙበት ከ30 ከመቶ ድርሻቸው ላይ ጠቅላላ ጉባዔያቸው በሚወስነው መጠን የሚገኝ ገቢ ናቸው፡፡ ይህ ድንጋጌ ሕብረቶችን እንደገንዘብ አቀባባይ ብቻ አድርጎ የሚመለከት ይመስላል፡፡ መመሪያው የሕብረቶችን ሥራ ሲዘረዝር ፤የአባላቶቻቸውን አቅም በመገንባት ሥራ ላይ ሊሰማሩ እንደሚችሉ እየገለጸ ሕብረቶችን ሙሉ ለሙሉ ፈጻሚ ወይም ፕሮጀክት ተግባሪ እንዳልሆኑ አድርጎ ማስቀመጡ ያከራክራል፡፡ በርግጥ ሕብረቶች አባላቶቻቸው የሚሠሩትን ሥራ ለመሥራት ፉክክር ውስጥ መግባት የለባቸውም፡፡ ሕብረቶች ሊሠሩ የሚገባው የተናጠል ድርጅቶች በተናጠል ሊሠሯቸው የማይችሏቸውን ሥራዎች መሆን አለበት፡፡ የአባላቶቻቸውን የጋራ ጥቅም በመወከል እና አቅም በመገንባት፣ አባላቶቻቸው በሥነ ምግባር እንዲመሩ በማድረግና የልምድ ልውውጦችን በማስተባበር ሥራ መሰማራት እንደ ሕብረቶቹ ዓላማ ተደርጎ መወሰድ ይኖርበታል፡፡ እነዚህን ሥራዎች ለማከናወን በሚል የሚሰበስቡት ገንዘብም 30 በመቶ የዓላማ ማስፈጸሚያ እንዲሁም 70 በመቶ ደግሞ ለአስተዳደር ወጪ ተደርጎ ሊወሰድ ይገባል፡፡ሕብረቶች አባላቶቻቸው አንድ ፕሮጀክት እንዲተገብሩ በማሰብ ብቻ ሳይሆን የአባላቶቻቸውን አቅም ለመገንባት ገንዘብ ሊያሰባስቡ ይችላሉ፡፡ ይህንን ለአቅም ግንባታ ወይም ለጋራ ዓላማ ማስፈጸሚያ የሰበሰቡትን ገንዘብ ያለምንም ልዩነት ለአባላቶቻቸው አከፋፍለው እነርሱ ይወስኑላቸው ማለት የሕብረቶችን ህልውና በእጅጉ የሚፈታተን ከመሆኑም በላይ ፍትሃዊ አይደለም፡፡ለድርጅቶቹ አቅም ግንባታ ወይም ለጋራ ዓላማ ማስፈጸሚያ ያልሆነ ነገር ግን በቀጥታ ለሕዝብ ጥቅም ለሚውል ፕሮጀክት ታስቦ በሕብረቶች በኩል የተሰበሰበ ገንዘብ በመመሪያው ላይ በተቀመጠው መልኩ ቢተገበር ብዙም አያስቸገርም፡፡

የሕግ ተጠያቂነት (ቅጣት) የመመሪያው አንቀጽ 12 የመመሪያውን ድንጋጌዎች የጣሰ ማንኛውም የበጎ አድራጎት ድርጅት ወይም ማኅበር በዐዋጁ አንቀጽ 102 በተደነገጉት ቅጣቶች መቀጣቱ እንዳለ ሆኖ ኤጀንሲዉ እንደ አስፈላጊነቱ ከጽሑፍ ማስጠንቀቂያ እስከመሰረዝ የሚደርስ ርምጃ ሊወስድበት እንደሚችል ይደነግጋል፡፡ ይህ ድንጋጌ ከዐዋጁ አንቀጽ 92 አንፃር ሲታይ ሕጋዊነቱ አጠያያቂ ነው፡፡ በዐዋጁ አንቀጽ 92(1) (ሐ) መሠረት ኤጀንሲው የሚያወጣቸውን መመሪያዎች ያለማክበር ሊያስከትል የሚችለው ቅጣት ‹‹ዕገዳ›› እንጂ ‹‹ስረዛ›› ሊሆን አይችልም፡

፡ ስለዚህ በዐዋጁ ያልተሰጠውን ሥልጣን በመመሪያ በማምጣት መመሪያውን ባላከበሩ ድርጅቶች ላይ ኤጀንሲው መሰረዝ እንደሚችል ሥልጣን መስጠቱ መመሪያውን ከዐዋጁ ጋራ ስለሚያቃርነው አንቀጹን ሊስተካከሉ ከሚገባቸው አንቀጾች አንዱ አድርጎታል፡፡ መመሪያው የሚጸናበት ጊዜ መመሪያው ስለመውጣቱ ለተጠቃሚዎች ግልጽ መደረግ የጀመረው ከጥቅምት ወር 2004 ዓ.ም ጀምሮ ሲሆን መመሪያው ከወጣበት ከሐምሌ 9 ቀን 2003 ዓ.ም ጀምሮ ደንቡ የጸና እንደሆነ ተመልክቷል፡፡ እንደሚታወቀው አንድ ሕግ በተገዢዎች ላይ ተፈጻሚነት የሚኖረው ሕጉ ስለመኖሩ በአገሪቱ የሕግ አወጣጥ ሥርዓት መሰረት ታትሞ ሲወጣ ነው፡፡ነገር ግን መመሪያዎቹ ታትመው ሳይወጡ ወይም በኤጀንሲው ሰሌዳ ላይ ሳይለጠፉ፣ ድርጅቶች የወጪ አስተዳደር ሥራዎቻቸውን ቀድሞ በነበረው አሠራር መሠረት ሲሠሩ ቆይተው እና መመሪያው ስለመኖሩም በማያውቁበት ጊዜ ሁሉ ለፈጸሙት አሠራር ተጠያቂነት እንዲኖርባቸው ማድረጉ መሠረታዊ የሕግ አስተዳደር ሥርዐትን (Rule of Law) የሚጋፋ ነው፡፡ በመሆኑም የመመሪያው የተፈጻሚነት ጊዜ የድርጅቶቹን የበጀት ዓመት መሠረት በማድረግ በሁለት ጊዜ ተከፍሎ ሊታይ ይገባዋል፡፡ የበጀት ዓመታቸው ከሐምሌ 1 እስከ ሰኔ 30 ለሆኑ ድርጅቶች መመሪያው ተፈጻሚ መሆን ያለበት ከሐምሌ 2004 ዓ.ም ጀምሮ ነው፡፡ በተመሣሣይ የበጀት ዓመታቸው እ.ኤ.አ ከጥር 1 እስከ ታኅሣሥ 30 በሆኑ ድርጅቶች ላይ መመሪያው ተፈጻሚ ሊሆን የሚገባው እ.ኤ.አ ከጥር 1 ቀን 2012 ጀምሮ ነው፡፡ ከዚህ በተጨማሪ የቀድሞውን አሠራር መሠረት በማድረግ ከአንድ ዓመት በላይ ለሚቆይ ጊዜ የፕሮጀክት ስምምነት ላደረጉ ድርጅቶችም የፕሮጀክት ጊዜው እስከሚያልቅ ኤጀንሲው የተለየ አሠራር ሊከተልላቸው ይገባል፡፡

በመጨረሻ አንድን ፕሮጀክት በመተግበር ረገድ የሚወጡ ማናቸውም ዐይነት ወጪዎች የዓላማ ማስፈጸሚያ ወጪ ተደርገው ሊወሰዱ የሚገባ ሲሆን በአንፃሩ ከፕሮጀክት ሥራ ጋራ ቀጥተኛ ግንኙነት የሌላቸው ነገር ግን ፕሮጀክቱ ቢኖርም ባይኖርም አይቀሬ የሆኑ ወጪዎች የአስተዳደር ወጪ ተደርገው ሊወሰዱ ይገባል፡፡ ምንግዜም ቢሆን ‹‹ወጪው የሚውለው ለምን ዐይነት ሥራ ነው?›› ለሚለው ጥያቄ የሚገኘውን ምላሽ የ‹‹አንድን ወጪ ዐይነት›› ለመለየት መለኪያ አድርጎ መጠቀም ተገቢ ነው፡፡ በዚህም መሠረት በመመሪያው አንቀጽ 14 እንደተመለከተው በዚህ አጭር ጽሑፍ የቀረቡትን ስጋቶች እና ኤጀንሲው ባካሄዳቸው የግንዛቤ ማስጨበጫ መድረኮች የተገኙትን አስተያየቶች ከግምት ውስጥ በማስገባት ደንቡ እንዲሻሻል ቢደረግ ጠቀሜታው የጎላ ይሆናል እላለሁ፡፡ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ት

ይዩ

የሲቪል ማኅበረሰቡ ተቋማት የገጠሟቸውን ወቅታዊ ስጋቶች እና ተግዳሮቶች አስመልክቶ የሚመለከታቸውን የመንግሥት አካላት በማግኘት፣በጉዳዩ ላይ አግባብነት ያላቸውን ባለሙያዎችና የሲቪል ማኅበረሰቡን ተወካዮች በስጋቶቹና ተግዳሮቶቹ ምንነትና የመፍትሔ ሐሳቦች ላይ የሚሰጧቸው ቃለምልልሶች የሚተላለፍበት ዓምድ ነው፡፡

ወ/ሮ ሳባ ገ/መድኅን ከአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ በሕግ በኤል.ኤል.ቢ የተመረቁ የሕግ ባለሞያ ናቸው፡፡ የመጀመሪያ ሥራቸው በፌዴ ራል ከፍተኛ ፍርድ ቤት ረዳት ዳኝነት ነበር፡፡ ከዚህም በኋላ ሥራቸውን በልዩ ዓቃቤ ሕግነት ቀጥለው እስከ ረዳት ሹምነት ሲያገለ ገሉ ከቆዩ በኋላ ከ1997 ዓ.ም ጀምሮ የኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ዳይሬክተር በመሆን እየሠሩ ይገኛሉ፡፡ አዲሱ የበጎ አድ ራጎት ድርጅቶች እና ማኅበራት ዐዋጅ ረቂቅ በሚወጣበት ጊዜ የሲቪል ማኅበራት ተቋማትን በመወከል ከተቋቋመው ኀይለ ግብር አንዷ በመሆን ከጠቅላይ ሚኒስትሩ፣ ከፍትሕ ሚኒስትሩ፣ በሕዝብ ተወካዮች ምክር ቤት እንዲሁም ከሌሎች መንግሥታዊ አካላት ጋራ በተደረጉት የተለያዩ የውይይት መድረኮች እና የመገናኛ ሥራዎች ላይ ሕጉ በማኅበራቱ ላይ የሚያሳድረውን ተጽዕኖ በመመር መር ለመንግሥት አማራጭ ሐሳቦችን በማቅረብ የኀይለ ግብሩ(ታስክ ፎርስ) አንድ አባል ሆነው አገልግለዋል፤ በሀገር አቀፍ እና በአ ህጉር ደረጃ የተለያዩ ኔትወርኮች ሲቋቋሙም በመሥራችነት እና በቦርድ አባልነት አገልግለዋል፡፡ወ/ሮ ሳባ የ‹‹ትይዩ›› ዓምድ እንግዳ ችን ናቸው፡፡ ስለ ኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት እና ስለሚያከናውናቸው ተግባራት፣ የበጎ አድራጎት ድርጅቶች እና ማኅበራት ዐዋጅ እና ዐዋጁን ተከትለው የወጡት ደንቦች በቅንጅቱ ላይ ስላሳደሩት ተጽዕኖ እንዲሁም ተያያዥ ጉዳዮች ለ‹‹ሙሐዝ›› መጽሔት ዘጋቢ ማብራሪያ ሰጥተዋል፡፡

‹‹ውሳኔያችን ችግር እንደሚያመጣብን ቀድሞውኑ ጠንቅቀን እናውቅ ነበር›› የኢትዮጽያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት(ኢ.ሴ.ማ.ቅ) መቼ እና እንዴት ተመሠረተ?

የኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት (ኢ.ሴ.ማ.ቅ) እ.አ.አ በ2002 ዓ.ም የተቋቋመ መንግሥታዊ ያልሆነና ከማንኛውም የፖለቲካ ፓርቲ ነጻ የሆነ ድርጅት ነው፡፡ ድርጅቱ የተመሠረተው በኢትዮጵያ ውስጥ በትምህርት፣ ጤና፣ ሕግ እና በመሳሰሉት የማኅበረሰቡ መሠረታዊ ችግሮች ላይ የሚሠሩ 13 አገር በቀል ድርጅቶች እና ማኅበራት የተቋቋሙበትን ዓላማ ለማስፈጸም ይረዳቸው ዘንድ ድምፃቸውን በአንድ ላይ ለማሰማት እና አቅማቸውን ለማጠናከር ያቋቋሙት ኅብረት ነው፡፡ ከዚያም የአባላቱን ቁጥሩ ቀስ በቀስ በመጨመር 42 ድርጅቶችንና ማኅበራትን በአባልነት በማቀፍ ዓላማውን የሚያስፈጽምበትን የራሱን ስትራተጂ ቀይሶ ከፍተኛ የሥራ እንቅስቃሴ ሲያካሂድ ቆይቷል፡፡ መንግሥት ባጸደቀውና ሥራ ላይ በዋለው አዲሱ የበጎ አድራጎት ድርጅቶች እና ማኅበራት ዐዋጅ መሠረት የኢትዮጵያ ማኅበራት ኅብረት ሆኖ ዳግመኛ ምዝገባ ካካሄደ በኋላ ለሁለት ተከፍሎ በኢትዮጵያ ነዋሪዎች ማኅበርነት የተመዘገቡት 33 ድርጅቶች ‹‹ዩኒየን ኦፍ ኢትዮጵያ ቻርተብል አሶሴሽን›› የተባለ ሌላ ኅብረት ሲያቋቁሙ ኢ.ሴ.ማ.ቅ የኢትዮጵያውያን ማኅበር ሆነው የተመዘገቡትን ስምንት ድርጅቶችና ማኅበራት በማቀፍ ኢትዮጵያዊ ኅብረት ሆኖ ቀጥሏል፡፡

ኢ.ሴማ.ቅ ምን ዐይነት ስትራተጂ ቀይሶ ነበር የ ሚሠራው? የአባላቱን አቅም መገንባት፣ አባሎቻችን እርስ በርስ እና ከሌሎች ጋራ የሚገናኙበትን ኔትወርክ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

መፍጠር፣ የአባላትን አጀንዳ ወደ አንድ በማምጣት ቅድሚያ የሚሰጣቸውን ጉዳዮች በመለየት ችግሮቹ እንዲፈቱ ግፊት ማድረግ፣ ማንኛውም ፖሊሲ ሲወጣም ሆነ በጀት ሲቀረጽ የሴቶችን ጉዳይ በሚመለከት በሚገባ መካተቱን መከታተል፣ የሚወጡ ሕጎች እና ፖሊሲዎች በአፈጻጸማቸው ላይ ሴቶችን ተጠቃሚ ማድረግ አለማድረጋቸውን መከታተል፣ ለጋሾች የጾታ እኩልነትን በሚመለከት የሚገቡትን ቃል ተፈጻሚ ማድረግ አለማድረጋቸውን መከታተል፣ በሴቶች ኢኮኖሚያዊ፣ ማኅበራዊ እና ሕጋዊ መብቶች ዙሪያ ቅስቀሳዎችን ማከናወን፣ በአገራዊ ፖሊሲ እና ሕግ እንዲሁም በዓለም አቀፍ ስምምነቶች ቀረጻ እና የአተገባበር ሂደት ላይ መሳተፍ፣ ከሀገር አቀፍ እና ከዓለም አቀፍ የሴቶች ተቋማት ጋራ እንዲሁም መንግሥታዊ ከሆኑና መንግሥታዊ ካልሆኑ ባለድርሻ አካላት ጋራ የሥራ አጋርነትንና ቅንጅትን መፍጠር፣ ምርምሮችን ማከናወን፣ የምርምሮቹንም ግኝቶች ማሰራጨትና ተደራሽ እንዲሆኑ ማድረግ፣ የአባላትን አቅም ማጎልበት በአጠቃላይ በኢትዮጵያ ውስጥ ጾታዊ እኩልነት እንዲረጋገጥ የሴቶች መብት እንዲጠበቅ በሚወጡት ፖሊሲዎች እና ሕጎች ሴቶችን ተጠቃሚ የሚያደርግ አመቺ ምኅዳር እንዲፈጠር የሚያደርግ ነው፡፡

ከስትራተጂው አኳያስ ምን ያህል አከናውኗል? ቅንጅቱ ከተመሠረተ ጀምሮ ቀደም ሲል የጠቀስኋቸውን ስትራተጂዎች በመጠቀም በርካታ ተግባራትን አከናውኗል፡፡ቀደም ካሉት ዓመታት ጀምረን ብንመለከት የካቲት 25 ቀን 1997 ዓ.ም ከአይፓስ ኢትዮጵያ ጋራ በመተባበር የሥነ ተዋልዶ ጤና መብትን

ወ/ሮ ሳባ ገ/መድኅን (የኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ዳይሬክተር)

በተመለከተ የውይይት መድረክ በመፍጠር ከአባል ማኅበራት፣ በጤና ላይ ከሚሠሩ ድርጅቶች ተወካዮች፣ ከተባበሩት መንግሥታት ተወካዮች፣ ከብዙኀን መገናኛ ባለሞያዎችና ከሚመለከታቸው ሌሎች አካላት ጋራ የፓናል ውይይት አካሂዷል፡፡ በፓናል ውይይቱ በአገራችን የሥነ ተዋልዶ ጤና መብትን በተመለከተ ምን ምን ተግባራት እየተከናወኑ እንደሚገኙ ግንዛቤ ከማስጨበጥ አኳያ የተሳካለት ነበር፡፡ ከዚህም በተጨማሪ የተለያዩ ዐውደ ርእዮችን በማዘጋጀት የቅንጅቱ አካላትና ሌሎችም በሴቶች ዙሪያ የሚሠሩ የተለያዩ ድርጅቶች የሚያደርጓቸውን እንቅስቃሴዎችና ተግባራት ለኅብረተሰቡ እንዲያስተዋውቁ ሁኔታዎችን አመቻችቷል፡፡ ይህ ሁኔታ ደግሞ አባል ድርጅቶች እርስ በርስ እንዲተዋወቁና የእያንዳንዳቸው የትኩረት አቅጣጫ ምን እንደ ሆነ እንዲገልጹ ለማድረግ ያስቻለ ነበር፡፡

የሴቶችን ፖለቲካዊ ተሳትፎን ከማበረታታት አንጻር በ1997 ዓ.ም በተካሄደው ሀገር አቀፍ ምርጫ ኢ.ሴ.ማ.ቅ ከፍተኛ አስተዋፅኦ አድርጓል፡ ፡ በወቅቱ በግል ዕጩ ተወዳዳሪነት ቀርበው ከነበሩት ሴቶች መካከል ለ23 ተወዳዳሪዎች የገንዘብ እና የቁሳቁስ ድጋፍ አድርጓል፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ከወንድ ተወዳዳሪዎች እኩል ብቁ ተሳታፊ እንዲሆኑ ለማድረግ በአምስት ክልሎች ለሚገኙ 194 ለሚሆኑ የፓርቲ እና የግል ሴት ዕጩ ተወዳዳሪዎች የምርጫ ሕጉን፣ ሥነ ጾታንና አመራር ሰጪነትን፣ ሰብአዊ መብቶችን፣ ዴሞክራሲንና መልካም አስተዳደርን. . . የመሳሰሉትን አስመልክቶ አስፈላጊ የኾኑ ሥልጠናዎችን ሰጥቷል፡፡ኅብረቱ በሴቶች እና ሕፃናት ላይ የሚሠሩ ድርጅቶች አጋር እና አስተባባሪ እንደ መኾኑ መጠን የድርጅቶቹን የሥራ እንቅስቃሴና የተግባር ሂደት ወደፊት ለማራመድ የተለያዩ እንቅስቃሴዎችን እያደረገ ነው፡፡ ለዚህም ተግባሩ ከስዊድኑ ዓለም አቀፍ የልማት ተቋም ለተሰጠው የገንዘብ ድጋፍ የወሰደውን አስተዳደራዊ ሓላፊነት በዋቢነት መጥቀስ ይቻላል፡፡ ኢ.ሴ.ማ.ቅ መስከረም 30 ቀን 2004 ዓ.ም ለሦስት ዓመት የሚዘልቅ የፕሮጀክት ስምምነት በመፈረም ከተቋሙ የቀረበውን የስምንት ሚልዮን ብር የርዳታ ድጋፍ ለተለያዩ መንግሥታዊ ላልሆኑ ተቋማት እና ማኅበረሰብ አቀፍ ድርጅቶች ለማከፋፈል ሓላፊነት ወስዷል፤ በዚህም መሠረት በሴቶች እና ሕፃናት ላይ የሚሠሩ 13 ድርጅቶች ርዳታ እንዲያገኙ አድርጓል፡፡ ፕሮጀክቱ በጾታዊ ጥቃት የሚሠራ ሲሆን በተለይ በሴት ልጅ ግርዛት ዙሪያ ልዩ ትኩረት በመስጠት ተንቀሳቅሷል፡ ፡ በጾታዊ እኩልነት እና የሴቶችን ግለ-ተልእኮ ለማረጋገጥ ካከናወናቸው ተግባራት መካከል ‹‹ገርልስ ፎረም ፕሮጀክት›› አንዱ ነው፡፡ ይህ ፕሮጀክት ኢ.ሴ.ማ.ቅ ከዩኒሴፍ ጋራ በመተባበር የቀረጸው ሲኾን ኅዳር 20 ቀን 1998 ዓ.ም በይፋ ተመርቋል፡፡ የፕሮጀክቱ ዓላማ የኤች.አይ.ቪ/ ኤድስን ሥርጭት ለመግታት በሚደረገው ጥረት ዙሪያ የወጣት ሴቶችን ተሳትፎ ማጎልበትና ወጣት ሴቶች ለቫይረሱ ሊኖራቸው በሚችለው ተጋላጭነት ዙሪያ በሚካሄዱ ውይይቶች ውጤታማነት ላይ መመካከር ነው፡፡ ይህን መነሻ በማድረግ ኅብረቱ በተለያዩ ጊዜያት በተለያዩ የክልል ከተሞች ሴት ተማሪዎችን ለኤች.አይ.ቪ/ኤድስ ተጋላጭ በሚያደርጓቸው ጉዳዮች ዙሪያ ያጠነጠኑ መድረኮችን በማዘጋጀት ውይይት እና ሥልጠና አከናውኗል፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ኢ.ሴ.ማ.ቅ ከ‹‹ጄቪድ እና ሉሲል ፓካርድ ፋውንዴሽን›› ጋራ በመተባበር የሦስት ዓመት የሥነ ተዋልዶ ጤና ፕሮጀክት ነድፎ በርካታ ተግባራትን አከናውኗል፡፡ ፕሮጀክቱ የተቀረጸው ከሥነ ተዋልዶ ጤና ጋራ ተያያዥነት ያላቸውን ሕግጋት እና ፖሊሲዎች በማሳወቅ ከአገራችን ዘላቂነት ያለው የልማት እና ድህነት ቅነሳ መርሐ ግብር ጋራ በማጣቀስ እንዲሁም ለምእት ዓመቱ የልማት ግቦች መሳካት የሴቶች ተሳትፎ የሚጨምርበትን ሁኔታ በአባላቱ በኩል ለማመቻቸት ነው፡፡ኢ.ሴ.ማ.ቅ የሴቶችን

‹ለእናንተ ይሰጣል እንዴ? እናንተ ሀብታም ድርጅቶች ናችሁ፤ ትሰጣላችሁ እንጂ እንዴት ለእናንተ ይሰጣል?›› ይሉናል ‹

የፖለቲካ፣ ኢኮኖሚ እና ማኅበራዊ ተሳትፎ ከፍ ለማድረግ ይጠቀምባቸው ከነበሩት መንገዶች መካከል ሌላው ተጠቃሽ ጉዳይ ‹‹ጀንደር ቶክ ፎረም ››አንዱ ነው፡፡ ይህ ፎረም በየሁለት ወሩ በቅንጅቱ አስተባባሪነት የሚካሄድ ነው፡ ፡ በፎረሙ ላይ የተለያዩ ባለሞያዎች እና ተመራማሪዎች ሐሳባቸውን እንዲያቀርቡ በማድረግ ውይይት ይካሄዳል፡፡ቅንጅቱ ቀደም ሲል ካከናወናቸው ተግባራት መካከል ሳይጠቀስ የማይታለፈው ጉዳይ በአውሮፓ ኅብረት የገንዘብ ድጋፍ የተካሄደው ‹‹ፖሊሲ ተኮር ፕሮጀክት›› ነው፡፡ ፕሮጀክቱ ኢ.ሴ.ማ.ቅ ከሌሎች መንግሥታዊ ካልሆኑ ድርጅቶች ጋራ በመተባበር የነደፈውና የሠራው ሲሆን የመንግሥት ፖሊሲ አቀራረጽ ላይ ተጽዕኖ ማሳደር፣ ለተግባራዊነቱ በኅብረተሰቡ ዘንድ ቅስቀሳ ማድረግ እና አፈጻጸሙንም መቆጣጠር የሚል የትኩረት አቅጣጫ ነበረው፡ ፡ በአጠቃላይ ኢ.ሴ.ማ.ቅ ከተቋቋመ ጀምሮ በርካታ የአቅም ግንባታ፣ የማሳወቅ እና የቅስቀሳ ተግባራትን በማከናወን በአገራችን የጾታ እኩልነት እና ሴቶችን የማብቃት እንቅስቃሴ በላቀ ተሳትፎ ሲደግፍ ቆይቷል፡፡ ኅብረቱ እስከ አሁን ስኬታማ ከኾነባቸው ፕሮግራሞቹ መካከል ጥቂቶችን ለመጥቀስ ያህል በሕገ መንግሥቱ የሴቶችን መብት አስመልክቶ የሰፈሩትን ሐሳቦች አጉልቶ ለማሳየት አስችሏል፤ አገራዊ የኾኑ የጤና፣ ትምህርት እና ኤች.አይ.ቪ/ኤድስ ፖሊሲዎችን አስተዋውቋል፤ የሥነ ተዋልዶ ጤና መብቶችንና አገልግሎቶችን ደረጃ ለመፈተሸ የሚያስችሉ ማኑዋሎችንና መሣሪያዎችን አዘጋጅቷል፡፡በክልል ምክር ቤቶች እና በፓርላማ የሴቶች ጉዳይ እንዲካተት የአድቮኬሲ ሥራ አከናውኗል፤ በአገርም ሆነ በክልል ደረጃ የሴቶች መብትን፣ የጾታ እኩልነትን፣ የሥነ ተዋልዶ ጤና መብትን፣ የጎጂ ልማዳዊ ድርጊቶች መወገድን፣ ጾታዊ ጥቃቶችን እና ጾታ ተኮር መድልዎችን አስመልክቶ የአድቮኬሲ ሥራዎች አከናውኗል፤ የሕግ አስፈጻሚ አካላትን አቅም በመገንባትና የተለያዩ የማግባባት(ሎቢ) ተግባራትን በማከናወን በተሻሻለው የቤተሰብ ሕግ እና ወንጀለኛ

መቅጫ ሕግ( Penal Code) ላይ ያለው ዕውቀት እና አፈጻጸም እንዲዳብር አድርጓል፡፡ በፌዴራልም ኾነ በክልል ደረጃ የሕግ አስፈጻሚ አካላትን አቅም አዳብሯል፤ በፋብሪካ ለሚሠሩ ሴቶች ከጾታዊ ትንኮሳ የጸዳ እና ምቹ የሥራ አካባቢ ለመፍጠር እንዲሁም ሴቶችን ወደ አመራር እና ውሳኔ ሰጭነት ደረጃ ለማምጣት የተለያዩ አድቮኬሲዎችን አካሂዷል፤ የክልል ትምህርት ቢሮዎች በመዋቅራቸው ውስጥ የጾታ ጉዳይን በዋና ትኩረትነት እንዲያካትቱ ለማድረግ የኢትዮጵያ መምህራን ማኅበርን አቅም ለመገንባት ጥረት ተደርጓል፤ በሁሉም የፖለቲካ ፓርቲዎች ውስጥ በእጩነት የቀረቡ ሴት ተወዳዳሪዎችን አቅም በመገንባት የሴቶችን የፖለቲካ አመራር ተሳትፎ ለማሳደግ ጥረት ተደርጓል፣የሴት ልጅ ግርዛትንና በወሊድ ጊዜ መገለልን ለማስቆም በሚደረገው ጥረት የላቀ ተሳትፎ አድርጓል፡፡

የሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ከተቋቋመበት ዓላማ አንጻር የእስካሁኑ ቆይታውን ሲገመግም የተሳካለት ነበር ማለት ይቻላል? ከተነሣንበት ዓላማ፣ ከጊዜ እና አቅም አንጻር ራሳችንን ስንገመግም እኛ በለጋሾች ወይም ለጋሾች በሚሰጡን የገንዘብ ርዳታ ላይ ጥገኛ ነን፡፡ከአቅማችን አንጻር የተጓዝንበትን መንገድ ስንገመግመው እንዲሁም ከላይ በዘረዘርኩት መንገድ ያከናወንናቸውን ተግባራት ስዳስሰው ዓላማችንን አሳክተናል ብዬ አምናለሁ፡፡ ቅንጅቱ በመነሻው የጋራ መድረክ የመሆን ዓላማ ነበረው፤ የጋራ መድረክ ለመሆን ችሏል፡ ፡ እንዲያውም የጋራ መድረክነቱ ለአባላቱ ብቻ ሳይሆን ለመንግሥት አካላትና ለሌሎችም ድርጅቶች ጭምር ሆኗል፡፡ የመንግሥት አካላትንና የሴት ድርጅቶችን የሚያገናኙ ፎረሞችን ፈጥሯል፡፡ ኀይለ ግብሮችንና ሥራ የሚሠሩ ቡድኖችን በመፍጠር የማያያዝ ሥራውን ሠርቷል፡፡ በየጊዜው አንገብጋቢ ጉዳዮች በሚነሡበት ጊዜ እነዚያን ነገሮች ከዓላማው አኳያ በማጉላት ሠርቷል፡፡ ለምሳሌ፡ - በሴቶች ላይ ጥቃት ሲፈጸም በአስቸኳይ ተሰብስበን መግለጫ እንሰጣለን፤ በአንድነት ተፈራርመን ለሚመከለታቸው የመንግሥት አካላት እንልካለን፤ አባሎቻችን ያሉበት ክልል ላይ አንድ ነገር ሲፈጠር መረጃው ስለሚደርሰን ተመሳሳይ ነገር እንሠራለን፡፡

ከገንዘብ አቅማችሁ አኳያ ችግር አልገጠማችሁም? በተቋቋምንባቸው የመጀመሪያ ዓመታት ከፍተኛ የገንዘብ ችግር ነበረብን፤ ምክንያቱም ለጋሾች አዲስ ለተቋቋመ ድርጅት ገንዘብ መርዳት አይፈልጉም፡፡ አንድ ጊዜ ግን እኛ ሥራ ሠርተን ካሳየን በኋላ በጣም የተሻለ ኾኖ ነበር፡፡ አሁን ግን እኛ ገንዘብ መቀበል ስለማንችል እንደገና ወደ መጀመሪያው ጊዜ ላይ ተመልሰናል፡፡

ኢ.ሴ.ማ.ቅ ለሁለት የተከፈለው በአዲሱ ሕግ መሠረት ነው? ወደ ገጽ 16 ይዞራል

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

እንደሚቀጥል ተ ገ ል ጧ ል ፤ በ ቀ ጣ ዮ ቹ ዓመታትም በአቅም ልማት ዙሪያ ሙሉ ትኩረቱን ሰጥቶ የሚንቀሳቀስ ራሱን የቻለ ተቋም ለመሆን የሚያስችለውን ስትራቴጂያዊ መሠረት በመቀየስ ላይ እንደሚገኝ አቶ ሙሉጌታ አመልክተዋል፡፡

የሲቪል ማኅበረሰቡ ተቋማት የተቋቋሙበትን ዓላማ ፣ጊዜ፣የትኩረት ዘርፎች መሰረት በማድረግ ስኬቶቻቸው እና ተግዳሮቶቻቸው የሚዳሰስበት ዓምድ ነው

የሩብ ምእተ ዓመት 5000 ስኬት ‹‹ከመርዳት መረዳት ይቅደም›› ይላል በድሬዳዋ ከተማ አዲስ ከተማ መንደር ነዋሪ የሆነው ወጣቱ ነሲቡ ታዬ የአካልም የመንፈስም ጉዳት ያስተናገደበትን የአዳጊነት ዕድሜውን ሲያስታውስ፡፡ነሲቡ ወላጅ አባቱን ከልጅነቱ ጀምሮ አያውቃቸውም፤ እናቱም በስምንት ዓመት ዕድሜው ተለይተውታል፡፡ እናቱ በቤት ሠራተኝነት ተቀጥረው በሚያገኟት ምንዳ ቤተሰባቸውን ለማስተዳደር ይማስኑ ስለነበር ለነሲቡ የተዉለት ጥሪት አልነበራቸውም፡ ፡ በሞት ከተለዩት በኋላ አዳጊውን ነሲቡንና ሌሎች ሦስት ወንድምና እኅቶቹን የመከባከብ ሓላፊነት የወደቀው በባላቸው የጡረታ ክፍያ በሚተዳደሩት ሴት አያታቸው ትከሻ ላይ ነበር፡ ፡ የቤተሰቡን መሠረታዊ ፍላጎት ከማሟላት የማያልፈው የአያቱ ገቢ የነሲቡን ትምህርት የመቀጠል ፍላጎት ቅንጦት አደረገበት፡፡ የሚወደውን ትምህርቱን ላለመቋረጥ የልጅነት ጉልበቱ የፈቀደለትን ሥራ ሁሉ ወደ መሥራት ገባ፡፡ ‹‹ኑሮዬ ሕይወቴን ፈታኝ አድርጎት ነበር፤ እርሳስ፣ እስክሪብቶና ሌሎች የትምህርት ቁሳቁሶችን ገዝቶ መጠቀም ለእኔ ከባድ ነበር፤›› የሚለው ነሲቡ የመማሪያ ደብተሮቹ እኅቶቹ እና ወንድሞቹ ተጠቅመው ከተረፏቸው ወረቀቶች የሚያበጃቸው እንደነበር ይናገራል፡፡ በዚህ መልኩ ለሁለት ዓመት ያህል ከቆየ በኋላ ሕይወቱ የሚታደስበት፣ ኑሮው የሚቀይርበት መልካም አጋጣሚ ተፈጠረለት - ሕፃናትን ያማከለ፣ ቤተሰብ ላይ ያተኮረ እና ማኅበረሰብን መሠረት ያደረገ የልማት ፕሮግራሞችን በዘረጋው የኢየሩሳሌም ሕፃናት እና ማኅበረሰብ ልማት ድርጅት (ኢማሕልድ)፡፡

ነሲቡን የሚጎራበቱት አንድ ሰው ነበሩ ነሲቡ ያለበትን ሁኔታ አሳዳጊ አልባና ለጉዳት የተጋለጡ ሕፃናት ወደሚረዱበት የኢሕማልድ ፕሮግራም ጽ/ቤት በማምራት ያመለከቱለት፡፡ በወቅቱ ነሲቡ የአምስተኛ ክፍል ተማሪ ነበር፡ ፡ ኢማሕልድ የማኅበረሰብ ልማት ፕሮግራም ጽ/ቤትም የትምህርት መሣሪያዎችን፣ የት/ቤት ዩኒፎርሞችንና የአዘቦት ልብሶችን በመስጠት፣ ሙሉ የሕክምና ወጭውን በመሸፈንና በየወሩ ብር 100 ድጎማ በመስጠት ተራዳው፡፡ የሕፃናትን የመሠረታዊ ፍላጎቶች ተደራሽነት ለማረጋገጥ የሚሠራው ኢማሕልድ በሚያደርግለት ድጋፍ የተበረታታው ነሲቡ እስከ ስምንተኛ ክፍል ከዘለቀ በኋላ ከወገቡ በታች መንቀሳቀስ ተስኖት የአካል ጉዳተኛ ሆነ፡፡ ‹‹ሁኔታዬ በእጅጉ አስግቶኝ ነበር፤ ጉዳቴን የምከታተልበት የሕክምና ወጪ በጣም ብዙ ነበር፤ ይሁንና መጓጓዤዬን ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

መረዳት ይቅደም››፡፡ ወደፊት በኮምፒዩተር ሳይንስ ትምህርቱን ተከታትሎ ራሱን በራሱ ለማስተዳደር የሚያልመው ነሲቡ ጊዜው ደርሶ ሌሎች አካል ጉዳተኛ ወገኖችን ለመርዳት ተስፋ ያደርጋል፡፡

ጠንካራ ሲስተም፣ ውጤታማ አሠራር፣ ተአማኒ አጋርነት

‹‹

ሁኔታዬ በእጅጉ አስግቶኝ ነበር፤ ጉዳቴን የምከታተልበት የሕክምና ወጪ በጣም ብዙ ነበር፤ ይሁንና መጓጓዤዬን ጨምሮ ሁሉንም የሸፈነልኝ ኢሕማልድ ነበር፤

››

ጨምሮ ሁሉንም የሸፈነልኝ ኢሕማልድ ነበር፤›› ይላል ነሲቡ፡፡አካል ጉዳተኝነትን የትምህርት ዕድሜውን እንጂ ፍላጎቱን ያልወሰደበት ነሲቡ በተሽከርካሪ ወንበር ላይ ተቀምጦ ወደ ትምህርት ገበታው ተመለሰ፤ አጫጭር ርቀትም ራሱን ችሎ ለመራመድ ቻለ፡፡ ከብዙ ውጣ ወረድ በኋላም ነሲቡ በ2003 ዓ.ም በሁለተኛ ደረጃ ትምህርት መልቀቂያ ፈተና አጥጋቢ ውጤት አግኝቶ በአርባ ምንጭ ዩኒቨርስቲ የተፈጥሮ ሳይንስ ትምህርቱን ለመከታተል አቅንቷል፡፡ ዛሬ የ21 ዓመት ወጣት የሆነው ነሲቡ ያደገበት ቤት የሥቃይ ኑሮውን የሚያስታወሰው ነበር፤ ሕፃናትን መደገፍና መከባከብ ብቻ ሳይሆን የአሳዳጊዎችን ኢኮኖሚያዊ አቅም የሚያጎለብቱ የማኅበረሰብ ልማት ተግባራትን የሚያከናውነው ኢሕማልድ ለ50 ዓመት ከመቆየቱ የተነሣ ይዞታው የተዳከመውን የእነ ነሲቡን የጭቃ ቤት ከሁለት ዓመት በፊት እድሳት አድርጎለታል፡ ፡ የኢሕማልድ ኅብረተሰብ-መር የልማት ፕሮግራም ለእርሱና ለእርሱ ብቻ መድኅን ሆኖ የመጣለት ያህል እንደሚሰማው የሚመሰክረው ነሲቡ፣ ፈታኝ ጊዜዎቹን የወጣበት የኢሕማልድ ድጋፍና ክብካቤ እርሱን ለመሰሉ የአካል ጉዳተኞችና ብዙኀን ድሆች የሚያስፈልግ ቢሆንም አካል ጉዳተኞች ከምንም ነገር በፊት ፍቅርን፣ መረዳትን እንደሚሹ ይናገራል፤ ያለፍቅር እና መረዳት የሚኖር ድጋፍም እርባና እንደሌለውም ያስጠነቅቃል - ‹‹ከመርዳት

ነሲቡ በንቲ ኢሕማልድ በከፍተኛ ትምህርት፣ በትርፈ-ፈጠራ/ኢንተርፕነርሽፕ/ እና ሌሎች ሥልጠናዎች በማገዝ፣ ለጉዳት የተጋለጡቱን ከቤተሰቦቻቸው ጋራ መልሶ እያገናኘ ድጋፍ እና ክብካቤ በማድረግ ለስኬት ያበቃቸው የበርካታ ሕፃናትና ወጣቶች ትእምርት ነው፡፡ ሙሐዝ መጽሔት ለዚህ ጽሑፍ ዝግጅት ያነጋገራቸው የኢሕማልድ ኤግዚኪዩቲቭ ዳይሬክተር አቶ ሙሉጌታ ገብሩ እንደሚገልጹት፣ ኢሕማልድ በሚያካሂደው ሕፃናት ተኮር የልማት እንቅስቃሴ በፕሮግራሙ መጀመሪያ ላይ ታቅፈው ከነበሩት 1000 ሕፃናት ዛሬ ወደ 50,000 ደርሷል፤ ለሕፃናቱ ድጋፍና ክብካቤ የሚሰጥባቸው የፕሮግራም ጽ/ቤቶችም ከስድስት ወደ 15 አድገዋል፡፡ የሚረዳቸውን አሳዳጊ አልባና ለጉዳት ተጋላጭ የሆኑ ሕፃናትና ወጣቶች በሦስትዮሽ ውለታ (የመንግሥት አካላት፣ ኢሕማልድ እና የሕፃናቱ ቤተሰብ) ከቤተሰቦቻቸው ጋራ በመቀላቀል ከኅብተረሰቡ ጋራ ጥብቅ ቁርኝት መፍጠሩን ያስረዱት ኤግዚኪዩቲቭ ዳይሬክተሩ፣‹‹የድርጅታችን ቢሮ ለኅብረተሰቡ ክፍት ነው፤የማኅበረሰቡን ልማት የሚያሳልጡት ሠራተኞች የኅብረተሰቡ ልጆች ናቸው፤ ስለ ፕሮጀክቶች ከኅብረተሰቡ ጋራ በምናካሂደው ውይይት በቂ ግንዛቤ በመፍጠር በገቢ አቅማቸው፣ በትምህርት ደረጃቸው ከኅብረተሰቡ ልዩነት የሌላቸውን ግለሰቦች የለውጥ ሞዴል አድርገን እንሠይማለን፤ ለእያንዳንዱ ዕቅድ የተያዘውን በጀት በግልጽ በማሳወቅም ተጠቃሚው በኅብረተሰቡ ተሳትፎ እንመርጣለን፤ ፕሮጀክቱ የተጠቃሚው ኅብረተሰብ እንጂ የድርጅቱ እንዳልሆነ በማሳሰብ ኅብረተሰቡ በባለቤትነት እንዲመራው እናበረታታለን፤›› በማለት የድርጅቱን የተሻሉ አሠራሮች አብራርተዋል፡ ፡ አያይዘውም ለመንግሥት አካላት የፕሮጀክት ሰነዱን አቅርበው ውል እንደሚዋዋሉ፣ ወደ አፈጻጸም ከተገባ በኋላም ሂደቱን በሪፖርት በማሳወቅ፣ ለሚያጋጥሙ ችግሮችም የተለያዩ የአሠራር አማራጮችን አቅርቦ በመተማመን ከፍተኛ ድጋፍ እንደሚደረግላቸው ገልጸዋል፡፡ ኢሕማልድ

በተቋማዊ

ሥርዐቱ(ሲስተሙ)

አቶ ሙሉጌታ ገብሩ የኢሕማልድ ኤግዚኪዩቲቭ ዳይሬክተር ጠንካራ፣ በአሠራሩ ውጤታማ፣ አቶ ሙሉጌታ በለጋሽ አካላት ዘንድ ‹‹የአጋርነት ከፍተኛ ደረጃ ነው›› በሚሉት ተአማኒነት ከፍተኛ ደረጃ ላይ በመድረሱ ለሩብ ምእት ዓመት ሲከተለው የቆየውን ፕሮጀክት ተኮር የፕሮግራም አስተዳደር እ.አ.አ ከ2011 - 2015 ድረስ ወደሚዘልቅ የስትራቴጂክ ፕሮግራም አስተዳደር ለመሸጋገር የሚያስችል አቅም መፍጠሩ፣ በዚህም ከ125 ኅብረተሰብ-መር የልማት ተቋማት ጋራ አጋርነቱን የሚያጠናክርበት ድርጅታዊ አቅጣጫ መተለሙ፣ መሠረተ ሕዝቡን መነሻ ያደረጉ ጠንካራ የማኅበረሰብ ተቋማት ለዘላቂ ልማት ያላቸውን የማይተካ አስተዋፅኦ በመገንዘብ ተቋማቱ በክልል ደረጃ ጥምረት እንዲፈጥሩ፣ ጥምረቱንም ለማጠናከር ጥረት መደረጉ ከድርጅቱ ስኬቶች በቀዳሚነት እንደሚጠቀስ ኤግዚኪዩቲቭ ዳይሬክተሩ ገልጸዋል፡፡ የበርካታ ሕፃናት፣ ወጣቶች ሴቶች እና ነዳያን ኑሮ ትርጉም ባለው ደረጃ እንዲለወጥ ለዓመታት የሠራው ኢሕማልድ ተቋማዊ አቅሙን በማጎልበት አዋጭ የልማት ፖሊሲዎችን በመቅረጽ፣ የልማት አጋርነትና ጥምረት እንዲጠናከር አድርጓል፡፡ የአየር ንብረት ለውጥ አደጋ ተጋላጭነት ቅነሳን ከኑሮ ማሻሻያ ስልቶች ጋራ በማቀናጀት የሚያከናውናቸው ተግባራት በለጋሾች ዘንድ እንደ አብነት በመወሰዱ ልምዱን በአፍሪካ ደረጃ ለማስፋፋት መሻታቸው አቶ ሙሉጌታ የጠቀሱት የኢሕማልድ ሌላው ስኬት ነው፡፡ ይሁንና ዓለም አቀፍ ለጋሽ አካላት በልማት ርዳታ አሰጣጣቸውና አዲስ የፖሊሲ አቅጣጫዎቻቸው ትኩረታቸው መቀየሩ ድርጅቱ አካሄዱን ዳግመኛ እንዲያጤን ማስገደዱ፣ የኑሮ ወጭ ውድነት፣ አሳዳጊ አልባና ለጉዳት ተጋላጭ የሆኑ ሕፃናት ቁጥር በየጊዜው ማደግ እንዲሁም ከአየር ንብረት ለውጥ ጋራ የተያያዙ ጉዳቶች መጨመር ለድርጅቱ አገልግሎት እንደ ተግዳሮት የሚጠቀሱ እንደሆኑ ድርጅቱ እ.አ.አ በ2010 ያወጣው ዓመታዊ ሪፖርት ይጠቁማል፡፡ ኢሕማልድ መፃኢ ለውጦችና አደጋዎች ለተጠቃሚዎች አዋጭ በሆነ መልኩ እንዲገሩ እና እንዲጣጣሙ አበክሮ የሚሠራ ጠንካራ ተቋም በመሆን ጥረቱን

የኢሕማልድ ድርጅታዊ ፕሮፋይል ኢየሩሳሌም የሕፃናት እና ማኅበረሰብ ልማት ድርጅት በ1978 ዓ.ም/እ.አ.አ በ1985/ ህልውናውን ያገኘ ሀገር በቀል መንግሥታዊ ያልሆነ በጎ አድራጎት ድርጅት ነው፡፡ ቀደም ሲል ድርጅቱ በተፈጥሮ እና ሰው ሠራሽ ጉዳቶች አሳዳጊ አልባ ለሆኑ፣ ከመኖሪያ መንደራቸው/ ቀዬአቸው ለተፈናቀሉ፣ ድጋፍ እና ክብካቤ የሚያሻቸውን ሕፃናት መሠረታዊ የኑሮ ፍላጎት በሚያሟላ ሰብአዊ ርዳታ ላይ በማተኮር የሚሠራ ነበር፡፡ ይኸውም በተለያዩ የሀገሪቱ ክፍሎች ለዕጓለሙታን/Orphanages/ ማደሪያ ቤቶችን በመገንባት አካላዊ እና ሥነ ልቡናዊ ፍላጎቶቻቸውን በማሟላት ሥራ የተጀመረ ነበር፡ ፡ ኢሕማልድ በመጀመሪያ ያቋቋማቸው ስድስት ቤተ - ዕጓለሙታን ለሕፃናቱ የትምህርት፣ ጤና፣ አልባሳት እና ምክር አገልግሎት በሚሰጡ የሕይወት አድንና መልሶ ማቋቋም ተግባራት ላይ በማተኮር ሠርተዋል፡፡ ከዚህም ባሻገር ድርጅቱ የሞያ ሥልጠና በመስጠት ሕፃናቱ ራሳቸውን የቻሉ ነጻ ዜጎች እንዲሆኑ አድርጓል፤ በዚህም መሠረት ድርጅቱ ከምሥረታው አንሥቶ እስከ 1988 ዓ.ም ድረስ 876 ሕፃናት የድርጅቱን ድጋፍና ክብካቤ አግኝተዋል፡፡ በ1987 ዓ.ም ኢሕማልድ ለዐሥር ዓመታት የፈጸማቸውን ተቋማዊ የሕፃናት ድጋፍና ክብካቤ መርሐ ግብሩን በገመገመበት ወቅት ፕሮግራሙ የበርካታ ሕፃናትን ሕይወት በመታደግ ከፍተኛ አስተዋፅኦ የነበረው ቢሆንም በሕፃናቱ የወደፊት ሕይወት ላይ አሉታዊ ተጽዕኖ እንደሚኖረው ተገነዘበ፤ የድጋፍና ክብካቤ ሰጪ ተቋማቱም በሂደት ለሕፃናት፣ ወጣቶችና ሴቶች ልዩ ትኩረት በመስጠት ማኅበረሰብን ማእከል ወዳደረጉ የልማት መርሐ ግብሮችም መሸጋገር ጀመረ፤ እኒህን መሠረተ ሕዝቡን ማእከል ያደረጉ የማኅበረሰቡን አቅም የሚገነቡ የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማትን በማጠናከርም ዕጓለሙታንና ለጉዳት ተጋላጭ ሕፃናት መሠረታዊ የድጋፍና ክብካቤ አገልግሎት እንዲያገኙ፣ የአየር ንብረት

ለውጥን በማላመድ የአደጋ ተጋላጭነትን የሚቀንሱ የኑሮ ማሻሻያ አደረጃጀቶችንና የክህሎት ሥልጠናዎችን በመስጠት ማኅበረሰብመር ተቋማት በአካባቢ ጥበቃ ረገድ ዘላቂ እና ንቁ ተሳትፎ እንዲኖራቸው ማድረጉንም አጠናክሮ ቀጠለ፡፡ በአሁኑ ወቅት ኢሕማልድ የበጎ አድራጎት ድርጅቶችንና ማኅበራትን ለማስተዳደር በወጣው ዐዋጅ ቁጥር 621/2001 መሠረት ከውጭ ለጋሽ አካላት ድጋፍ የሚያገኝ የኢትዮጵያውያን የበጎ አድራጎት ድርጅት(Ethiopian Resident Charity) ሆኖ ዳግም በመመዝገብ በአምስት የማኅበረሰብ ልማት ፕሮግራም ጽ/ ቤቶች ተልእኮውን በማስፈጸም ላይ ይገኛል፡ ፡ አምስቱ የማኅበረሰብ ልማት ፕሮግራም ጽ/ ቤቶች በአማራ ብሔራዊ ክልላዊ መንግሥት ባሕርዳር እና ደብረ ብርሃን፣ በኦሮሚያ ክልላዊ መንግሥት - በቢሾፍቱ/ደብረ ዘይት/፣ በደቡብ ብሔር ብሔረሰቦችና ሕዝቦች ክልል - በሐዋሳ እንዲሁም በድሬዳዋ የሚገኙ ናቸው፡፡ ከዚህም በተጨማሪ ኢማሕልድ በአዲስ አበባ፣ ወልቂጤ፣ እምድብር፣ ቡታጅራ፣ ድሬዳዋ፣ ደብረ ብርሃን፣ ባሕርዳር፣ ቢሾፍቱ/ደብረ ዘይት፣ አድጄ፣ ሻሸመኔ፣ ላይ ጋይንት፣ አውራምባ፣ ጅማ፣ አዳማ እና ሐዋሳ ከተሞች ከሚገኙ 37 የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማት ጋራ በድርጅቱ ፕሮግራሞች ዙሪያ ጥምረት በመፍጠር አቅማቸውን እንዲያጎለብቱ በመርዳት ላይ ይገኛል፡፡ ይህም የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማቱ ሕፃናቱን ከጥቃት እንዲከላከሉና እንዲጠብቁ በማድረግ ማኅበረሰብን መሠረት ያደረጉ ወላጆቻቸውን ያጡ ሕፃናት ድጋፍ እና ክብካቤ ለማካሄድ አስችሏል፡፡ እስከ አሁን ድረስ መርሐ ግብሩ በቀጥታና በተዘዋዋሪ ከ850,000 ያላነሱ ሕፃናትን በመድረስ ተጠቃሚ እንዲሆኑ ያደረገ ሲሆን የፕሮግራም ሽፋኑ በሌሎች አካባቢዎችም ቀጣይነት እንደሚኖረው ድርጅቱ ገልጧል፡ ፡ በተለያየ መልኩ የማኅበረሰቡን አቅም ከሚያጎለብቱ ሌሎች የኢሕማልድ ፕሮግራሞች እንዲሠሩም ሁኔታዎችን አመቻችቷል፡፡ ኢማሕልድ አሳዳጊ አልባና ለጉዳት ተጋላጭ የሆኑ ሕፃናት ለመሠረታዊ አገልግሎት ያላቸውን ተደራሽነት ለማረጋገጥ በሚያደርገው ጥረት ለሕፃናቱ የአዘቦት እና የትምህርት ቤት አልባሳት፣ የትምህርት ቁሳቁሶች፣ የሕክምና ውጭ በመሸፈን፤ ለወጣቶች የሞያ ሥልጠናና የካፒታል ድጋፍ በማድረግ፣ የአሳዳጊዎችን ኢኮኖሚያዊ አቅም በማጎልበት ሕፃናትን ከቤተሰዎቻቸው እና አሳዳጊዎቻቸው ጋራ መልሶ በማገናኘት ማኅበራዊ እና ሥነ ልቡናዊ ድጋፍ በመስጠት ላይ ነው፡፡ በትምህርት መስክም ለሕፃናት፣ ወጣቶችና ጎልማሶች መሠረተ ትምህርትን በስፋት እና በጥራት የማዳረስ አገልግሎት እየሰጠ ይገኛል፡፡ በተለይም ሕፃናቱን በማጠናከሪያ ትምህርት አገልግሎት በማገዝ፣ የማኅበረሰብ ቤተ ወደ ገጽ 20 ይዞራል

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ለእኔ እንደታየኝ

ሠራተኞች እና ማኅበራዊ ዋስትና አቶ አበበ በዛሬው ጹሑፋቸው በአገራችን አሠሪ ከሆኑት ድርጅቶች መካከል አንዱ ስለሆነውን የዓለም አቀፍ በጎ አድራጐት ድርጅቶች (ዓ.በ.አ.ድ) ያለሕግ አስገዳጅነት ለሠራተኞቻቸው የሚሰጡትን የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን፣የሚሰጡትን የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ምንነት እና ይዘት ፣ስለ ማኀበራዊ ዋስትና ፅንሰ ሐሳብ እና በአገራችን ስላለው ይዘት ይዳስሳሉ፡፡

አበበ አሣመረ (aasamere@yahoo.com) ማኅበራዊ ዋስትና (social security) የሚለውን ቃል ማኅበራዊ ደኅንነት (social welfare) እና ማኀበራዊ ጥበቃ (social protection) ከሚባሉት ቃላት ጋራ በተተካኪነት የምንጠቀምበት ቃል ነው፡ ፡ በበርካታ ጽሑፎችም ላይ በእንግሊዝኛ የተጠቀሱት ቃላት እንደየሁኔታው አንድ ዐይነት ፅንሰ ሐሳብን ለማመልከት በአቻነት ጥቅም ላይ ሲውሉ ያጋጥማል፡፡ ለዚህ ጽሑፍ ሲባል ማኅበራዊ ዋስትና የሚል ቃል ብቻ የምንጠቀም ሲሆን ፅንሰ ሐሳቡ ግን በተቀሩት ሁለቱ ቃላት ሊገለጽ የሚችለውን የፅንሰ ሐሳብ ትርጉም ይሸፍናል፡፡የተባበሩት መንግሥታት የሰብአዊ መብት መግለጫ/ አንቀጽ 23/ እና የዓለም ሥራ ድርጅት አነስተኛ የማኀበራዊ ዋስትና ደረጃ/ ኮንቬንሽን ቁ. 1ዐ2/፣ ማኀበራዊ ዋስትና ማለት ማንኛውም የኅብረተሰብ አባል በሕይወት ዘመኑ ውስጥ ሊያጋጥመው የሚችለውን ያልተጠበቀ አስቸጋሪ አጋጣሚ ለመከላከል ወይም ለመቋቋም እንዲችል ሲባል የሚዘረጋ የመድኅን ሥርዐት እንደሆነ ይደነግጋሉ፡፡ያልተጠበቁ አጋጣሚዎች የሚባሉትም፡የመኖሪያ ቤት እና የጤና ችግር፣በዕድሜ መግፋት እና በቋሚ አካል ጉዳት የተነሣ መሥራት አለመቻል፣ እናትነት፣ የሥራ ላይ አደጋ፣ ሥራ አጥነት፣ሞት እና የመሳሰሉት ናቸው፡፡

አገሮች እንደየኢኮኖሚ አቅማቸውና እንደሚከተሉት የፖለቲካ እና ማኅበራዊ ፍልስፍና/ርእዮት/ መሠረት ዜጎቻቸው ከላይ የተመለከቱት ያልተጠበቁ አጋጣሚዎች ሲከሠቱባቸው ሁሉንም እና የተወሰነውን ማኀበራዊ ዋስትና የሚሸፍን የተለያየ ፖሊሲ፣ሕግ እና የሕግ አፈጻጸም ሲከተሉ ይስተዋላል፡፡ሰፊ የሚባለውን ማኅበራዊ ዋስትና ማለትም፡- ለሥራ አጥ ገንዘብ እና ቤት ወይም የምግብ ራሽን የሚሰጡ፣ አዛውንቱን በመጦርያ ቦታ ሙሉ ወጪውን ሸፍነው የሚንከባከቡ፣ ትምህርት እና የጤና አገልግሎት በነጻ የሚሰጡ፣ በወሊድ ወቅት ለተወሰኑ ዓመታት ደመወዝ የሚከፍሉ፣. . .ወዘተ አገሮች አሉ፡፡ ሌሎች አገሮች ደግሞ ከዚህ ያነሰ ውስን ወይም በጣም ውስን የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን ይሰጣሉ፡፡ የማኀበራዊ ዋስትና ዋና ዓላማ ዜጐች በሕመም፣ በርጅና፣ በአደጋ ወይም በሥራ መቋረጥ ጊዜ ለሚያጋጥማቸው አስቸጋሪ ሁኔታ እና በገቢ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

መቋረጥ የተነሣ ሊደርስባቸው የሚችለውን ጉዳት መታደግ ወይም መካስ ነው፤ ጉዳቱም በአብዛኛው የኢኮኖሚ ጉዳት(economic hardship) ተደርጐ ስለሚወሰድ ይህን ለመቋቋም የሚያስችል እንደሆነ ይታመናል፡፡ ማኅበራዊ ዋስትና በመንግሥት ብቻ የሚሰጥ አይደደለም፡፡ በተለይ ከሥራ ግንኙነት (employment relation) ጋራ በተያያዘ ከሕግ በመነጨ ግዴታ ወይም አሠሪው ራሱ በሚገባው ግዴታ የተነሣ የሠራተኛውን ማኅበራዊ ዋስትና የሚያስጠብቁ ተግባራት ሊከናወኑ ይችላሉ፡፡መንግሥት በራሱ የሚሰጠው ማኅበራዊ ዋስትና እንደተጠበቀ ሆኖ በሕግ በተደነገገ ኹኔታ ሌሎች እንዲሰጡ ወይም እንዲያከብሩት የሚገደዱበት የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን አለ፡፡ ከዚህ በተጨማሪ አሠሪዎች ያለሕግ አስገዳጅነት በራሳቸው የሚሰጡት የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን ይኖራል፡፡ ሠራተኛው ከአሠሪው ጋራ ባለው ግንኙነት የሥራ ውሉ ሲቋረጥ በሠራተኛው ገቢ መቋረጥ የተነሣ በራሱና በቤተሰቡ ላይ ጉዳት ይደርስበታል፤ በሥራ ላይ እያለ ድንገት ቢሞት ቢታመምና ከሥራ ጋራ ባልተገናኘ ሁኔታ አደጋ ቢደርስበት በራሱና በቤተሰቡ ላይ ጉዳት ይደርሳል፡፡ ስለሆነም ሠራተኛው ከእነዚህ ጉዳቶች እንዲጠበቅ በአሠሪው ሊሰጠው የሚገባ የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን ቢኖርም ይህ ሽፋን ግን እንደየአገሩ ሕግ፣አሠሪዎች እንደሚሰጡት የጥቅማጥቅም መጠንና ዐይነትም ይለያያል፡ ፡ የተሻለ የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን የሚሰጥ አሠሪ ለአጠቃላዩ አገራዊ የማኀበራዊ ደኅንነት ሽፋን የሚያደርገው አስተዋፅኦ ከፍተኛ ነው፡ ፡ በሚሰጣቸው የደኅንነት ሽፋን የተነሣም የሠራተኛው ልጆችና ባለቤቱ እንዲሁም ጥገኞቹ ለአደጋ፣ ለሕመም፣ ለኤች.አይ.ቪ፣ ለወንጀል እና ለሌሎች ግላዊ እና ማኀበራዊ ቀውሶች የመጋለጣቸው ዕድል ዝቅተኛ ነው፡ ፡ አሠሪው የሚሰጠው የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ዝቅተኛ ከሆነ ወይም ከሌለ ደግሞ በተቃራኒው ለከፋ ችግር የመጋለጥ ዕድላቸው ከፍተኛ ነው፡፡በገቢ መቋረጥ ብቻ ላልተፈለገ ቤተሰባዊ ቀውስና ውጤት የሚጋለጡ ዜጐች ቁጥር ከፍተኛ መሆኑን ጥናቶች ያሳያሉ፡፡ በአንዳንድ የአፍሪካ ከተሞች በተደረገ ጥናት የቤተሰብ አባል በኤች.አይ.ቪ ምክንያት ታሞ ሲተኛ የቤተሰቡ ገቢ በአማካይ በ6ዐ በመቶ እንደሚቀንስና የቤተሰቡ የሕክምና ወጪም በሦስት እጥፍ እንደሚጨምር ተረጋግጧል፡ ፡ ይህ የሚያሳየው ከዚህ ጉዳት ጋራ ተያያዥ የሆኑ የጤና ማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን የሌለው

ቤተሰብ በምን ያክል የኢኮኖሚና ማኀበራዊ ቀውስ ሊጠቃ እንደሚችል ነው፡፡የቤተሰብ ገቢ ሲቋረጥ ገቢውን ለማካካስ ትምህርታቸውን አቋርጠው ከዕድሜያቸው በላይ በሆነ ሥራ ላይ የሚሠማሩ እና ለአስቸጋሪ ሕይወት የሚጋለጡ ሕፃናት ቁጥርም በጣም ከፍተኛ ነው፡፡ በትዳር ሕይወትም ለፍቺ መንሥኤ ከሆኑ ምክንያቶች መካከል ዋናው ከቤተሰብ ገቢ ጋራ የተያያዘ ችግር እንደሆነ ጥናቶች ይጠቁማሉ፡፡የቤተሰብ ገቢ ከሚቋረጥባቸው ምክንያቶች መካከል ዋናዎቹ ደግሞ የሥራ ውል መቋረጥ፣የገቢ አመንጪው የቤተሰብ አባል ሞት፣ወይም በሕመምና በአደጋ ምክንያት መሥራት አለመቻል ነው፡፡አሁን ባለው ሁኔታም በርካታ አሠሪዎች የሚሰጡት የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ውስን ስለሆነ ወይም ስለሌለ ሠራተኛው ለሕመም ወይም ለአደጋ ሲጋለጥ፣የሥራ ውሉ ሲቋረጥ ወይም በሞት ምክንያት ገቢው ሲቋረጥ ራሱ ወይም ቤተሰቡ የሚሸከሙት የኢኮኖሚ ጫና በጣም ከፍተኛ ለመሆኑ ከየዕለት ውሏችን የምንገነዘበው ነው፡፡ ስለሆነም በፅንሰ ሐሳብ ደረጃ ከላይ የተቀመጠውን የማኀበራዊ ዋስትና ዓላማ ተግባራዊ ለማድረግ ከመንግሥት በተጨማሪ አሠሪዎችም እንደየአቅማቸው መጠን አስተዋፅኦ ሊያደርጉ ይገባል፡፡

ማኀበራዊ ዋስትና በኢትዮጵያ በአገራችን በሕግ ላይ የተመሠረተው መደበኛው የማኀበራዊ ዋስትና ሥርዐት(formal social security scheme) በደካማ ኹኔታ ላይ እንደሚገኝ ጥናቶች ይጠቁማሉ፡፡ በዕድሜ፣ በቤተሰብ ትስስር፣ በጉርብትና፣ ጥብቅ በነበረው የመረዳዳት ስሜት ላይ ተመሥርቶ የነበረው መደበኛ ያልሆነው የማኅበራዊ ዋስትና ሥርዐትም (informal social security system) እየሣሣ በመጣው የቤተሰብና ማኅበራዊ ዕሴቶች ድልብ፣ ውስብስብ በሆነው የከተማ ሕይወት፣ ከኑሮ ውድነት፣ ከወጣቶች ስደት እና ከመሳሰሉት ጋራ በተያያዘ እየተዳከመ ስለመጣ መደበኛው የማኀበራዊ ዋስትና ሥርዐት እየተጠናከረ መምጣት እንደሚገባው ይታመናል፤ ያለምንም የማኅበራዊ ዋስትና ለከፍተኛ ችግር ተጋልጦ የሚገኘው ኅብረተሰብ ቁጥር ከፍተኛ ነው፡፡ የቅጥር ግንኙነትን በተመለከተም በአገራችን የማኀበራዊ ዋስትና የሚመለከተው የመንግሥት ሠራተኞችን ብቻ ነው፡፡ በዚህ ጽሑፍ ‹‹የመንግሥት ሠራተኛ›› የሚለው የመንግሥት አስፈጻሚ መ/ቤት ሠራተኞችን ብቻ ሳይሆን የፖሊስ ሠራዊት፣ የጦር ሠራዊት፣ የመንግሥት የልማት ድርጅት ሠራተኞችንና ሌሎች በልዩ ሕግ የሚገዙትን ነገር

ግን በመንግሥት በጀት ብቻ የሚተዳደሩትን ይመለከታል፡፡ የመንግሥት ሠራተኞች በአስገዳጅ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ውስጥ ስላሉ፣ ከደመወዛቸው በየወሩ እየተቆረጠና የመንግሥትም መዋጮ ተጨምሮበት ጡረታ ሲወጡ ወይም በጤና ምክንያት መሥራት አለመቻላቸው ሲረጋገጥ እስከ ዕለተሞታቸው ድረስ የጡረታ ክፍያ ያገኛሉ፡፡ ከዚህ ዓለም በሞት ከተለዩም በኋላ ሕጉ የሚፈቅድላቸው ጥገኞች የጡረታ መብቱ ተጠቃሚ ይሆናሉ፡፡ ከእነዚህ ውጪ ያሉና በሌላ ሕግ በግልጽ የማይሸፈኑ የቤት ሠራተኞች፣የቀን ሠራተኞችና ሌሎች የግል አገልግሎት የሚሰጡ ሠራተኞች ሙሉ በሙሉ ማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ያላቸው አይደሉም፡፡ ስለሆነም የሠራተኛ ክፍሎች ማኀበራዊ ዋስትና ጉዳይ ትኩረት ሊሰጠው እንደሚገባ የሚያሳስቡ በርካታ ጥናቶች ተደርገዋል፡፡ ይሁን እንጂ ባሉት ነባራዊ ውስብስብ ችግሮች የተነሣ እስከ አሁን ተግባራዊ የተደረገ ርምጃ የለም፡፡ በአሠሪና ሠራተኛ ሕጉ ዐዋጅ ቁጥር 377/96 መሠረት የሥራ ግንኙነታቸው የሚገዛ ሠራተኞችን በተመለከተ አስገዳጅ የጡረታ ሽፋን ስላልነበራቸው የሥራ ውላቸው ሲቋረጥ የሚያገኙት ክፍያ የጡረታ ክፍያ ሳይሆን የሥራ ውሉ ሲቋረጥ ጊዜያዊ የሥራ ውል መቋረጥ የሚያስከትለውን የገቢ መቋረጥ ለማካካስ የሚሆን ገቢ ብቻ ነበር፡ ፡ እነዚህም ክፍያዎች በማናቸውም ምክንያት የሥራ ውል ሲቋረጥ ለሠራተኛው የሚከፈል ሳይሆን ከአገልግሎት ዘመንና ከአሠሪው ጥፋት ጋራ በተገናኘ ብቻ የሚከፈል ነው፤ ከዚህ በተጨማሪ ጥብቅ የሥራ ውል ማቋረጫ ምክንያት የሚመደበውም ከማኀበራዊ ዋስትና ዓላማ መካከል ነው፡፡ ይሁን እንጂ ከዐዋጅ ቁጥር 715/2ዐዐ3 ወዲህ ግን በዐዋጅ የሚሸፈኑ ቋሚ ሠራተኞች በጡረታ እንዲታቀፉ ግዴታ ሆኗል፡፡ በተለይ ከሰኔ 17 ቀን 2ዐዐ3 ዓ.ም ወዲህ የተቀጠሩ ሠራተኞች የፕሮቪደንት ፈንድ ተጠቃሚ ቢሆኑም የግዴታ በጡረታ ውስጥ መታቀፍ አለባቸው፡፡ ይህ ሕግ በተለይ በአሠሪና ሠራተኛ ግንኙነት በማኀበራዊ ዋስት መታቀፍ ያለባቸውን ዜጐች ቁጥር ከፍተኛ ስለሚያደርገው በአስገዳጅ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ረገድ ያለውን ድርሻ ከፍተኛ ያደርገዋል፡ ፡በተለይ አስቀድሞ የፕሮቪደንት ፈንድ ሥርዓት የሌላቸውን ሠራተኞች በከፍተኛ ሁኔታ ይጠቅማል፡፡ ይሁን እንጂ የጡረታ መዋጮ በአብዛኛው በእርጅና ምክንያት የሥራ ውል ሲቋረጥ የሚከተለውን የገቢ መቋረጥ ጉዳት ለመከላከል ስለሆነ፣ሠራተኛው በሥራ ላይ እያለ፣ አደጋ ቢደርስበት፣ ቢታመም ወይም በሞት ቢለይና በቤተሰቡ ላይ ሊደርስ የሚችለውን አደጋ ለማካካስ የሚችል የተሟላ ማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን አይደለም፡፡ ከዚህ አስገዳጅ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን በተጨማሪ አሠሪዎች በራሳቸው ተጨማሪ የማኀበራዊ ዋስትና ጥቅም ለሠራተኞቻቸው ለመስጠት ይችላሉ፡፡ አንዳንድ አሠሪዎች የተሻለ የፕሮቪደንት ፈንድ መዋጮ፣

የሕክምና መድኅን፣ የአደጋ መድኅን፣ የህይወት መድኅን ዋስትና ለሠራኞቻቸው በመግዛት ሠራተኞቻቸው የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን እንዲያገኙ ያደርጋሉ፡፡የተወሰነ መለያየት ቢኖርም ለትርፍ ከተቋቋሙ ድርጅቶች መካከል የግል ባንኮችና የመድኅን ድርጅቶች የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ጥቅም ለሠራተኞቻቸው ይሰጣሉ፡፡በዚህ ሴክተር ላይ ያሉ የመንግሥት የልማት ድርጅቶችም ተመሳሳይ የአሠራር ሥርዐት አላቸው፡፡መንግሥታዊ ያልሆኑ ዓለምአቀፍ በጐ አድራጐት ድርጅቶችንም ስንመለከት ለሠራተኞቻቸው የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ሲሰጡ ይታያል፡፡

ዓ.በ.አ.ድ. የሚሰጧቸው ማኀበራዊ ዋስትናዎች ከላይ እንደመለከተው የጡረታ ሽፋን ከማኀበራዊ ዋስትናዎች መካከል አንዱ እንጂ በራሱ ሁሉንም የማኀበራዊ ዋስትና ይተካል ማለት አይደለም፡፡የጡረታ ሽፋን ዋና ዓላማ ሠራተኛው በዕድሜ መግፋት ምክንያት መሥራት ሲያቅተው ወይም ከዚያ በፊት ለመሥራት አለመቻሉ ሲረጋገጥ ክፍያ እንዲያገኝ ማድረግ ነው፡፡ከዚህ አኳያ አንድ ሠራተኛ የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን አለው ለማለት፣ ሠራተኛው ሌሎች ለጉዳት የሚያጋልጡ ሁኔታዎች ሲያጋጥሙት ያሉትን የመታደጊያ መንገዶች መመልከት ያስፈልጋል፡ ፡ ለምሳሌ ቢታመም ገንዘብ ከየት አምጥቶ ይታከማል? ድንገት ቢሞት የቀሩት ቤተሰቦቹ ምን ይሆናሉ? የጡረታ ተጠቃሚነት ዕድሜ ላይ ሳይደርስ የሥራ ውሉ ቢቋረጥ የሚያጋጥመውን የገቢ መቋረጥ ጉዳት እንዴት ይሸከማል? የሚለውን ስጋት የሚሸፍን የማኀበራዊ ዋስትና አይደለም፡፡ በአሠሪና ሠራተኛ ሕጉ መሠረት ሠራተኛው የታመመው ወይም ጉዳት የደረሰበት ከሥራው ጋራ ግንኙነት ባለው ምክንያት ካልሆነ በስተቀር የማሳከም ወይም ካሳ የመክፈል ግዴታ የለበትም፡፡ በመሆኑም የሕግ ግዴታ ባይኖርባቸውም አሠሪዎች ለሠራተኞቻቸው የሕክምና መድኅን ዋስትና፣የአደጋ መድኅን ዋስትና፣የሕይወት መድኅን ዋስትና በተጨማሪ ተጓዳኝ ጥቅሞችን ለሠራተኞቻቸው በመስጠት ሠራተኞቻቸው የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን እንዲኖራቸው ሊያደርጉ ይችላሉ፡፡ የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋንን ለሠራተኞቻቸው በመስጠት ከሚታወቁት መካከል ዋናዎቹ ዓ.በ.አ.ድ ናቸው፡፡እነዚህ ድርጅቶች በአሠሪና ሠራተኛ ዐዋጁ የሚሸፈኑ ስለሆነ ከሥራ ጋራ ግንኙነት በሌለው ምክንያት ሠራተኛው ሲታመም፣ አደጋ ሲደርስበትና ሲሞት የሕክምና ወጪ፣ የአደጋ ካሳ፣ እንዲሁም ሠራተኛው ከሞተ በኋላ ለቤተሰቡ ገንዘብ የመክፈል የሕግ ግዴታ የለባቸውም፡፡ ይሁን እንጂ አሁን ባለው ሁኔታ ዓ.በ..አ.ድ. እነዚህንና ተጨማሪ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋኖች ሲሰጡ ይስተዋላል፡፡ በአብዛኛው የሚሰጡትንና የተለመደውን የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ስንመለከት የፕሮቪደንት ፈንድ፣ የሕክምና እና የአደጋ ወጪን መሸፈን፣ የሕይወት

የተሻለ የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን የሚያገኝ ሠራተኛ፣ ልጆቹና ባለቤቱ እንዲሁም ጥገኞቹ ለአደጋ፣ ለሕመም፣ ለኤች. አይ.ቪ፣ ለወንጀል እና ለሌሎች ግላዊ እና ማኀበራዊ ቀውሶች የመጋለጣቸው ዕድል ዝቅተኛ ነው፡፡ አሠሪው የሚሰጠው የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ዝቅተኛ ከሆነ ወይም ከሌለ ደግሞ በተቃራኒው ለከፋ ችግር የመጋለጥ ዕድላቸው ከፍተኛ ነው፡፡በገቢ መቋረጥ ብቻ ላልተፈለገ ቤተሰባዊ ቀውስና ውጤት የሚጋለጡ ዜጐች ቁጥር ከፍተኛ መሆኑን ጥናቶች ያሳያሉ፡፡ መድኅን ዋስትና ሆኖ ሠራተኛው ከሞተ ወይም የተወሰነ ዓመት ካገለገለ….. ወዘተ በሚል የሚከፈል የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ይሰጣሉ፡ ፡ ከዚህ በተጨማሪ አንዳንድ ዓ.በ.አ.ድ. ሠራተኞቻቸው ሲወልዱ ለተወሰነ ወራት የሕፃናት ማቆያ አገልግሎትም ይሰጣሉ፡፡

ፕሮቪደንት ፈንድ ፕሮቪደንት ፈንድ ማለት አሠሪው ከሠራተኛው ደመወዝ ላይ የተወሰነ መቶኛ እየቆረጠና ከራሱም የተወሰነ መቶኛ እያወጣ ለሠራተኛው ገንዘብ ተቀማጭ የሚሆንበት አሠራር ነው፤ ዓላማውም ሠራተኛው ከሥራ ሲለቅ፣ጡረታ ሲወጣ ወይም በሞት ሲለይ ለራሱ ወይም ለቤተሰቡ መስጠትና ከሥራ መቋረጥ በኋላ በራሱና በቤተሰቡ ላይ ሊደርስ የሚችልን የገቢ መቋረጥ ጉዳት (unemployment hardship) ለመቋቋም ነው፡፡ ሆኖም አንዳንድ አሠሪዎች ሠራተኛው ሲያገባ ወይም ገንዘቡን ሲፈልገው የተከማቸውን ፕሮቪደንት ፈንድ ይሰጣሉ፡፡ በሌላ በኩል አንዳንድ አሠሪዎች ሠራተኛው የተወሰነ ዓመት ያህል ካላገለገለ ወይም የሥራ ውሉ የተቋረጠው በከባድ ጥፋት ምክንያት ከሆነ አሠሪው ያዋጣለት መዋጮ ለሠራተኛው እንደማይከፈለው በሥራ ውሉ ወይም በፕሮቪደንት ፈንድ ደንባቸው ላይ ይደነግጋሉ፡፡የገንዘቡ አከፋፈል ዝርዝር ሁኔታ እንደየድርጅቶቹ የፕሮቪደንት ፈንድ አስተዳደር ደንብ ወይም አሠራር የጠበቀ ወይም የላላ ቢሆንም ዓላማው ግን የማኀበራዊ ዋስትና መሆኑ የሚያከራክር አይደለም፡፡ የፕሮቪደንት ፈንድ ሥርዐት ያላቸው አሠሪዎች ቁጥር ምን ያክል እንደሆነ ባይታወቅም በተለይ የግል አሠሪዎች በሚባል የሚታወቁት ለአብነት ያህል ሻይ ቤቶች፣ ኪዬክሶች፣ ሥጋ ቤቶች፣ ምግብ ቤቶች፣ የግለሰብ የንግድ ትራንስፖርት ባለቤቶች ወዘተ ይህን ጥቅም ወደ ገጽ 19 ይዞራል

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

በራሳቸው ተነሳሽነት በበጎ አድራጎት ሥራ ላይ የተሰማሩ ግለሰቦች በጎ ሥራ የሚዳሰስበት ዓምድ ነው

ከራስ ቀንሶ - ለወገን

ሞዴል ገሊላ በቀለ የውሃ ጉድጓድ ካስቆፈረችባው ቦታዎች አንዱ

የዛሬዋ የተምሳሌት ዓምድ እንግዳችን ዓለም አቀፍ ሞዴል (Top-model) ገሊላ በቀለ፡፡ በወጣትነቷ የዕድሜ ክልል የስኬትን መንሰላል የረገጠችው ገሊላ በቅርቡ ለበጎ አድራጎት ሥራ

እንድሆን አግባባችኝ አስቤበትም እንድደውል አድራሻዋን ሰጠችኝ፡፡ሴትየዋን ስላላመንኳት ነገሩን ትቼው ቆየሁ፡፡በኋላ ከጓደኛዬ ጋራ ሆነን በሰጠችን አድራሻ ዌብሳይቱን ስናየው የታወቀች አርት ዳይሬክተር መሆኗን ተረዳንና

በዐምስት ዓመት ውስጥ 400 የውሃ ጉድጓድ ያስቆፈረች ኢትዮጵያዊት

አ

ዲስ አበባ ውስጥ ለእናቷ አንድ ሆና የዛሬ 25 ዓመት ተወለደች፡ ፡በተወለደችበት ከተማ ማደግን ዕድሏ አልፈቀደላትምና ስምንት ዓመት ሲሞላት ቤተሰቦቿን ተከትላ ወጣሊያን ተሰደደች፡፡የሁለተኛ ደረጃ ትምህርቷ እዛው አጠናቃ ለከፍተኛ ትምህርት ወደ አሜሪካ አቀናች፡፡እርሷ ለእናቷ አንድ ልጅ እንደሆነችው ሁሉ አንድ ልጅ ያላቸው አክስቷ ተንከባክበው እና ቀጥተው ጨዋ ኢትዮጵያዊት አድርገው አሳደጓት፡፡‹‹የነበረኝ ቤተሰብ ትንሽ እና የጠንካራ ሴቶች ስብስብ ነው፡፡እናቴ፣አያቴ፣አክስቴ እና የአክስቴ ልጅ፡ ፡እናቴ የወለደችኝ በጣም በልጅነቷ ስለነበር ከልጅነቴ ጀምሮ ሐላፊነቱን ወስዳ አገሬን እንድወድ፣ጥሩ ልጅ እንድሆን አድርጋ፣ እንደ እናትም እንደ አባትም ሆና ያሳደገችኝ አክስቴ ናት›› በማለት ለእርሷነቷ እዚህ መድረስ የአንበሳውን ድርሻ የሚወስዱት አክስቷ መሆናቸውን ምስክርነቷን ትሰጥላቸዋለች ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ወደ አገሯ በመጣች ጊዜ ከ‹‹ሙሐዝ›› መጽሔት አዘጋጆች ጋራ ተገናኝታ ተጨዋውታለች፡፡

ገሊላ በቀለ ማናት? ገሊላ የሁለተኛ ደረጃ ትምህርቷን ጣሊያን አጠናቃ በአሜሪካ ካሊፎርኒያ የኮሌጅ ትምህርቷን ከጀመረች በኋላ የህይወት አቅጣጫዋን የሚቀይር አንድ ነገር ተከሰተ፡፡ ‹‹አንዳንድ ጊዜ ሰዎች ቁመቴን እና ሰውነቴን ዐይተው ሞዴል እንድሆን ይወተውቱኝ ነበር፡ ፡የእኔም ሆነ የቤተሰቦቼ ፍላጎት ግን በትምህርቴ መግፋትን ነበር እና ብዙም ቦታ አልሰጠሁትም፡ ፡አንድ ቀን ካሊፎርኒያ ውስጥ ከጓደኛዬ ጋራ ከትምህርት ቤት ወጥተን በእግራችን እየሄድን አንዲት ሴትዮ ጠራችኝ እና ሞዴል መሆን እንደምችል እርሷም እንደምትረዳኝ ነገረችኝ፡፡ ሐሳቡን ስላልተቀበልኩት ለቤተሰቦቼም ሳልናገር ዝም ብዬ ተውኳት፡፡በሌላ ጊዜ ደግሞ የውጭ ኮንሰርት (outdoor concert) ላይ ቁምጣ ለብሼ ከጓደኞቼ ጋር እየጨፈርኩ እንደገና አገኘችኝ፡፡የማስታወቂያ አርት ዳይሬክተር መሆኗን ነግራኝ ‹‹በጣም ረጅም እና ቀጭን ነሽ ሞዴል መሆን ትችያለሽ››በማለት ለማስታወቂያ ሥራ እንደመረጠችኝ ገልጻልኝ ፈቃደኛ

ደወልኩላት፡፡ተገናኘን ‹‹አቬዳ›› ለሚባል በጣም ትልቅ ድርጅት ማስታወቂያ ልታሠራኝ ነበር የፈለገችኝ ይዛኝ ወደ ኒዩርክ ሄደች፡፡ ሥራውን ለመሥራት ኤጀንት ያስፈልገኝ ስለነበር ለፎርድ ሞዴልስ (Ford Models) ለተባለ ታዋቂ ኤጀንት ፈረምኩ በዛው ቀረሁ፡፡ወዲያው ሌላ የሥራ ዕድል አገኘሁና የሞዴሊንጉን ሥራ ጀመርኩ፡፤ከሁለት ወር በኋላ ለመድረክ ፋሽን ሾው (runway) ሥራ ወደለንደን ላኩኝ ይኸው እስካሁን ድረስ እየሠራሁ ነው››በማለት የሞዴኒንግ ሥራ ጅማሮዋን ተርካልናለች፡፡ ገሊላ በአሜሪካ እና በአውሮፓ እየተዘዋወረች በዓለም ከታወቁ ዲዛይነሮች ጋራ የፋሽን ትርኢት ታቀርባለች፡፡መቀመጫዋ ኒዩርክ እና ፓሪስ ነው፡፡ኒዩርክ ከከተመች አምስት ዓመት አስቆጥራለች በአብዛኛው የፎቶ ግራፍ ማስታወቂያ ትሠራለች፡፡ፓሪስ፣ለንደን እና ስፔን ደግሞ የመድረክ ፋሽን ትርኢቶችን ስለምታሳይ ሥራ ሲኖራት ፓሪስ በሚገኘው አፓርትመንቷን ተቀምጣ ወደ ሁለቱ ከተሞች እየሄደች ትሠራለች፡፡በዓለም ላይ እጅግ ታዋቂ የሆኑትን ሎሪያል እና ፓንቴን ምርቶች ለማስተዋወቅ ለአምስት ዓመት ተፈራርማ

‹‹እዚህ ቆይቼ ተመልሼ እዛ ስሄድ ይከብደኛል እዛ እየኖርኩ እዚህ ይናፍቀኛል፡፡ትንሽ ሆኜ ብወጣም ደሜ ከኢትዮጵያ ነው፡፡ ከየት እንደመጣሁ የማልጠየቅበት ብቸኛ ቦታ እዚህ ነው››

የማስታወቂያ ሥራ ትሠራለች፡፡‹‹የሞዴሊንግ ሥራ ጊዜው ያልፍበታል፡፡እሱን እየሠራሁ ረጅም ጊዜ ልቀጥል አልችልም፡፡በዛ ላይ እኔ መጀመሪያ የነበረኝ ፍላጎት ኒዩትሬሽን እና እርሻ ላይ መሥራት ነው፡፡አቋርጬው የነበረው ትምህርትም ኒዩትሬሽን ነበር፡፡ ነገር ግን ከፍተኛ ፍላጎት ስለነበረኝ በተጣበበ ጊዜዬም ቢሆን በጣም ተጨናንቄ ተምሬ በኒዩትሬሽን ዲግሪዬን ለመቀበል ተቃርቤያለሁ ወደፊት ልሠራበት የምፈልገው ሞያ ነው››ስትል ስለትምህርት ሁኔታዋ ትናራለች፡፡

ገሊላ እና በጎ አድራጎት ሥራዋ ስኮት ሃሪሰን ‹‹ቻሪቲ ወተር›› የተባለ ድርጅት መስራች ነው፡፡ከበጎ አድራጊዎች እና ታዋቂ ሰዎች ገንዘብ በማሰባሰብ በዓለም ላይ ባሉ 16 አገሮች ገጠራማ መንደር ውስጥ እየገባ ንጹህ የመጠጥ ውሃ ችግር ላለባቸው ሰዎች በአቅራቢያቸው ጉድጓድ በማስቆፈር ንጹህ ውሃ በቧንቧ እንዲያገኙ ያደርጋል፡፡ከምታገኘው ገቢ ላይ ቀንሳ የአገሯን ሕዝቦች ለመርዳት ሐሳብ ላይ የነበረችው ገሊላ እና ስኮት ሃሪሰን ከአምስት ዓመት በፊት ተገናኙ፡፡ስለሚሠራው ሥራ ነገራት እርሷም የአገሯን ሕዝቦች ለመርዳት ፈቃደኛ መሆኗን ገለጸችለት፡፡‹‹ሃብታም አይደለሁም ገንዘብ ተርፎኝም አይደለም ግን ከማገኘው ዓመታዊ ገቢ ላይ 25 በመቶውን የአገሬን ሕዝብ ብረዳበት ብዙም ባይሆን የጥቂቶቹን ህይወት እንሚለውጥ ገባኝ፡፡አዲስ አበባ መጥቼ ብዙም አልቀመጥም በመኪና አገሩን እና ሕዝቡን እያየሁ ከፍተኛ የውሃ ችግር አለባቸው የተባሉትን ቦታዎች እጎበኛለሁ፡፡ ከአብዛኛው አካባቢ እንደተረዳሁት ተማሪዎቹ ትምህርት ቤት የማይሄዱት ውሃ ለመቅዳት በእግር አራት ሰዓት መንገድ ሲጓዙ ነው፡ ፡ አንዳንድ ጊዜ በቀን ሁለቴ ይሄዳሉ፡፡ውሃ የሚቀዱበት የፕላስቲክ ጄሪካን 25 ሌትር የሚይዝ ነው፡፡እኔ ይህንን ጄሪካን እንደነሱ በጀርባዬ አዝዬ ለመሄድ ሞከርኩ እንኳን አራት ሰዓት 10 ደቂቃ መጓዝ አቃተኝ፡፡አንዳንዴ

ደግሞ ውሃውን ጠጥተው ታመው ሆስፒታል ይገባሉ፡፡ስለዚህ ትምህርት ቤት እና ጤና ጣቢያ ባለበት አካባቢ ውሃ ቢገባ የተማሪዎቹን ህይወት ለመለወጥ እንደሚቻል ተገነዘብኩ እና ከድርጅቱ ጋር ተስማምቼ መሥራት ጀመርኩ ፡፡እኔ ለድርጅቱ ገንዘብ እሰጣለሁ ድርጅቱ ደግሞ ሥራውን ይሠራል››በማለት ስለ በጎ አድራጎት ሥራዋ ትገልጻለች፡፡

የርዳታ ሥራው እስከ የት? ‹‹ውሃ የእግዚአብሔር ስጦታ ነው፡፡ማንም ሰው ውሃን በኬሚካል ፈጥሮ አይሠራውም፡፡ስለዚህ እኔ ይህን ያህል የውሃ ጉድጓድ አስቆፈርኩ ብዬ ክሬዲት ልወስድ አይገባኝም››ስትል በገቢ ማሰባሰቢ ተቆፍረው ከተሠሩት የውሃ ቧንቧዎች ውጪ ከግል ኪሷ በወጣ ገንዘብ የተሠሩትን ቧንቧዎች ቁጥር ከመናገር ተቆጠበች፡፡ገሊላ ይህን የተናገረችው የይምሰል እንዳልሆነ ሊወርድ የሚተናነቃት እንባ ይናገራል፤‹‹እኔ በዕድገቴም ሆነ በሥራ ባህሪዬ በተዘዋወርኩባቸው በርካታ ቦታዎች ያሉ ሕዝቦች በርካታ ዕድሎች እና አማራጮች እያሏቸው ደስተኛ አይደሉም፣ያማርራሉ ፣ቅሬታም ያቀርባሉ፡፡የአገሬ ሕዝብ ግን ያለውን ተካፍሎ ደስብሎት ነው የሚኖረው ይህ የአገሬ ሕዝብ ለሰው ልጅ መሰረታዊ የሆነውን ውሃ አጥቶ እንዳይኖር እፈልጋለሁ ይህ ፍላጎቴ ሙሉ ለሙሉ እውን ባይሆንም ባለኝ አቅም ሁሉ በህይወት እስካለሁ የምችለውን ለማድረግ ቃል ኪዳኔ ገብቻለሁ፡፡ እሱን ነው እያደረኩ ያለሁት››የገሊላ ምላሽ ነበር፡፡ ገሊላ ያከናወነችውን ተግባራት ዘርዝሮ ለመናገር ፈቃደኛ ባትሆንም የ‹‹ቻሪቲ ወተር›› መረጃዎች እንደሚያሳዩት፤ገሊላ ርዳታውን መለገስ ከጀመረችበት ካለፉት ዐምስት ዓመታት ጀምሮ ኢትዮጵያ ውስጥ በ12 ዋና ዋና ከተሞች በሚገኙ የተለያዩ የገጠር ቀበሌዎች ለአብነት ያህል ጎጃም፣ጎንደር፣ ወሎ፣ ራያ፣ ተንቤን፣ ዐድዋ፣ መቀሌ፣ ከሚሴ ፣ባቢሌ እና ሌሎች ከተሞች ውስጥ 400 የሚሆኑ ውሃ ጉድጓዶች በማስቆፈር በእጅ የሚሠሩ ለማኅበረሰቡ ንጹህ የመጠጥ ውሃ የሚሠጡ ቧንቧዎች አሠርታለች፡ ፡አንዱን ጉድጓድ አስቆፍሮ ንጹህ ውሃ የሚሰጥ በእጅ የሚሠራ ቧንቧ ለማስተከል ከ5000 እስከ 6000 ዶላር ወጪ አድርጋለች፡፡ ይህ ማለት በአማካይ የውጭ ምንዛሪ ዋጋ ሲሰላ በዐምስት ዓመት ጊዜ ውስጥ ለተሠሩት 400 ቧንቧዎች ከ30 እስከ 40 ሚሊዮን የኢትዮጵያ ብር ወጪ አድርጋለች፡፡ገሊላ እንደምትለው የውሃ ጉድጓድ ተቆፍሮ ቧንቧው ከተገጠመ በኋላ ለሦስት ወራት እንኳን በቅጡ አገልግሎት ሳይሰጥ የሚደርቅበት አካባቢ እንዳለ በጥናት በማወቋ ፡ እያንዳንዱ ጉድጓድ ከ15 እስከ 20 ዓመት ማገልገሉ ተጠንቶ እና ተረጋጦ እንዲሠራ የማድረግ ሐላፊነትን ድርጅቱ እንዲወስድ አድርጋለች፡፡በዚህም መሠረት የውሃ ቧንቧዎቹ ቢያንስ የአንድ ትውልድ ተማሪዎችን ያገለግላል የሚል እምነት አላት፡፡

ለምን መጣች?

ገሊላ ወደ ኢትዮጵያ የምትመጣው በየዓመቱ ቢሆንም የአሁኑ አመጣጧ ግን የራሷን ፕሮጀክት ለመሥራት የሚያስችላትን ጥናት ልታደርግ እና ዶክመንተሪ ፊልም ልትሠራ ነው፡፡አዲስ አበባ የደረሰችው አምስት ሴቶችን ብቻ ያቀፈ አንድ የዘጋቢ ፊልም ሠሪ ቡድን ይዛ ሲሆን ሁሉም የቡድኑ ዓባላት የፊልምና የፎቶ ባለሞያ (ፕሮፌሽናልስ) ናቸው፡፡‹‹ስለ ውሃ እጥረት እና ስለሴቶች ችግር ብቻ ሳይሆን የሆስፒታል እና የትምህርት ቤት እጥረት ለመቅረፍ መሥራት እፈልጋለሁ፡፡ይህንንም ጥናት ለማድረግ፣የተሠሩትን አንዳንድ ሥራዎች ለማየት እና ችግሩን ለማወቅ እዛ ቁጭ ብዬ ዳታ ከማየት ይልቅ ቦታው ድረስ በመገኘት፣ሰዎቹን በማነጋገር እና እውነታውን በማየት ትክክለኛ መረጃ ማግኘት ስለሚቻል ትግራይ፣ ወሎ፣ አፋር፣ ሐመር ውስጥ ያሉ ቱሪስት ያልገባባቸው ገጠራማ ቦታዎች ለሁለት ወር ያህል ተዟዙረን በማየት መረጃ ሰብስበናል፤ቀጣይ ጉዞው ዋና ዓላማዬም ዘጋቢ ፊልም እና የፎቶ ግራፍ መግለጫ ያለው መጽሐፍ ማዘጋጀት ነው፡፡እነዚህ ሥራዎች ከዚህ ቀደም የውጭ ሰዎች መጥተው እንደሚሠሯቸው የመለመኛ ዐይነት ዘጋቢዎች ሳይሆኑ ለየት ያሉ ሥራዎች ናቸው፡፡እንደተጠናቀቁ የገቢ ማሰባሰቢያ ሥራ ሠርቼ ትልልቅ ፕሮጀክቶችን አሳካላሁ ብዬ አስባለሁ››በማለት ስለ ቀጣይ እቅዷ ተናግራለች፡፡

የገሊላ ኑሮ ምን ይመስላል? ገሊላ ለበጎ አድራጎት ሥራ እስከ 40 ሚሊዮን ብር የሚደርስ ገንዘብ ወጪ ብታደርግም በኢትዮጵያ የግል ቤትም ሆነ የግል ንግድ ድርጅት የላትም፡ ፡ በየዓመቱ አዲስ አበባ ስትመጣ ሆቴል ታርፋለች ከዛም ወደ ገጠር ትጓዛለች፣የአገሯ ልጆች ጎጆ እየገባች መሬት እየተኛች፣የበሉትን በልታ አብራቸው ትከርማለች የተሠራውን ጎብኝታ ችግራቸውን አዳምጣ ለሚቀጥለው ዓመት መፍትሄ ይዛ እንደምትመለስ ቃል ገብታ ወደ ሥራዋ ትመለሳለች፡፡‹‹ኢትዮጵያ ስመጣ አዲስ አበባ ብዙም አልቀመጥም በመኪና ወደ ገጠር እሄዳለሁ፡፡በአንድ የገጠር ጎጆ ከዐሥር ቤተሰብ በላይ ይኖራል፡፡እኔም እነርሱ ጎጆ ገብቼ ምንጣፍ አንጥፌ አብሬአቸው እከርማለሁ፡፡ሹሮም ሆነ ቆሎ የሚበሉትን እየበላሁ፡፡ቋንቋ እና ባህሌን እየተማርኩ ከእነሱ ጋር እቆያለው፡፡ስንለያይ አልቅሰው ይሸኙኛል፡ ፡ልክ ቤተሰቤን ጠይቄ የምመጣ ያህል ይሰማኛል፡፡እዚህ ቆይቼ ተመልሼ እዛ ስሄድ ይከብደኛል እዛ እየኖርኩ እዚህ ይናፍቀኛል፡ ፡ትንሽ ሆኜ ብወጣም ደሜ ከኢትዮጵያ ነው፡ ፡ከየት እንደመጣሁ የማልጠየቅበት ብቸኛ ቦታ እዚህ ነው››ገሊላ ስለ አገሯ ስታወራ እንባዋን መግታት ያቅታታል፡፡ምኞቷና ፍላጎቷ ልጆች ወልዳ ልጆቿን በኢትዮጵያ ምድር እያስቦረቀች ማሳደግ ቢሆንም ዓላማዋን የምታሳካበት ገንዘብ ለማግኘት በሰው ቋንቋ እየተናገረች በሰው አገር ለመሥራት በኅዳር ወር መጨረሻ ወደመጣችበት ተመልሳለች፡፡ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ውሳኔያችን ችግር ....ከገጽ 9 የዞረ አዎ፤ በአዲሱ ሕግ መሠረት ለሁለት ተከፍሏል፡ ፡ ‹‹ኢትዮጵያዊ ማኅበራት እና የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ማኅበራት›› በአንድ ላይ ኔትወርክ መፍጠር ስለማይችሉ አባሎቻችንን ለሁለት መክፈል ግድ ኾኖብናል፡፡ የበጎ አድራጎት ድርጅቶች እና ማኅበራት ዐዋጅ በወጣ ጊዜ ለእኛ በጣም አሳሳቢ የነበረው ኢ.ሴ.ማ.ቅ ኢትዮጵያዊ ማኅበር ወይስ የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ይሁን የሚለው ነበር፡፡ በመጨረሻ ጽ/ቤቱ፣ ቦርዱ እና አባላቱ ተሰብስን ከተወያየን በኋላ ኢ.ሴ.ማ.ቅ፣ ‹‹የተቋቋመው ለጾታ እኩልነት ለመታገልና የጾታ እኩልነትን ለማረጋገጥ ነው፤ የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ኾኖ ከተመዘገበ ግን ስለ ሴቶች መብትና ጥቃት መሥራት ስለማይችል ገንዘቡ ይቅርበትና ኢትዮጵያዊ ኾኖ ይመዝገብ፤ ነገር ግን ገንዘቡን የሚያገኝበት ሌሎች ስልቶችን ያመቻች›› ከሚል ስምምነት ላይ ተደረሰ፡፡ በዚህም መሠረት የሴቶች ማእከል እንዲገነባ፣ ማእከሉ ሥራውን እየሠራ እግረ መንገዱንም ገቢ እንዲያመጣ ታቅዶ ግንባታው እንዲፋጠን ወሰነ፡፡ በመጨረሻም ሊመዘገብ ሲል ሌላ ያልታሰበ የኔትወርኮች ደንብ ወጣ፡፡ በደንቡ መሠረት ደግሞ ኢትዮጵያውያንና የኢትዮጵያ ነዋሪዎች የሆኑ ማኅበራት በአንድ ላይ ኾነው ኔትወርክ ማቋቋም እንደማይችሉ የሚደነግግ ነበር፡፡ በዚህን ጊዜ በእጅጉ ተረበሽን፡፡ እኛ በጣም ትንሽ አባላትን ያቀፍን ነን፤ ዓላማችንም በጋራ የሚያሠራ በሴቶችና ሕፃናት መብት ላይ የቆመ ነው፡፡ በፍጹም መለያየት አንችልም ብለን ከኤጀንሲው ጋራ ለመሟገት ሞከርን፤ ነገር ግን ሊሳካ አልቻለም፡፡

የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ማኅበራት እና ዓለም አቀፍ ድርጅቶች አብረው መኾን ይችላሉ፤ ምክንያቱም ሁለቱም መብት ላይ መሥራት አይችሉም፤ ሁለቱም የውጭ ገንዘብ ይጠቀማሉ፡ ፡ እናንተ ግን በመብት ላይ ስለምትሠሩ አብራችሁ ስትኾኑ ገንዘብ ከነርሱ ልትወስዱ ስለምትችሉ ወይም የእነርሱን ዓላማ ወስዳችሁ ልትሠሩ ስለምትችሉ በፍጹም አንድ ላይ መኾን አትችሉም ተባልን፡፡ ሆኖም ለሁለት መከፈል እንደሚቻል በሕጉ ላይ ተደንግጎ ስለነበር በግማሽ ቀን ውስጥ ጠቅላላ ጉባኤ ሰብስበን ለሁለት ተከፍለን 33 የሚኾኑት አባሎቻችን በመብት ላይ ላለመሥራት ወስነው የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ማኅበራት ኾነው ተመዘገቡ፤ ስምንት ድርጅቶች በኢ.ሴ.ማ.ቅ ሥር ቀጠሉ፡ ፡ ኢ.ሴ.ማ.ቅ ስሙን በመጠቀም ፈንድ አፈላልጎ እነሱን አደራጃቸው፤ ምክንያቱም ንብረቱን ማካፈል አልቻለም፡፡ ንብረቱን አካፈለ ማለት የበለጠ አቅሙን ያጣል፡፡ ስለሆነም የ‹‹ሲዳን››ና ሌሎች ፈንዶችን ለእነርሱ ሰጠናቸው፡፡ በአሁኑ ወቅት ኔትወርኩ ከነበረው ዕድሜ አንጻር በጣም ጥሩ እየሠራ ነው፡፡ አሁን ሁለት ኔትወርክ አለን፤ እነርሱ በማኅበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ጉዳዮች ላይ አቅም የመገንባት ሥራ ይሠራሉ፤ እኛ በመብት ጉዳዮች ላይ እንሠራለን፤ ፈራሚ ያልኾነ ተባባሪ አባልም አድርግን አንዱ በሌላው ጠቅላላ ጉባኤ ላይ እንዲገኙ እናደርጋለን፡ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

፡ በዚህም መሠረት ቢያንስ ሙሉ በሙሉ እንዳንለያይ ሆነናል፡፡

ውሳኔያችሁን ተከትሎ ኢ.ሴ.ማ.ቅን ያጋጠመው ችግር የለም? ውሳኔያችን ችግር እንደሚያመጣብን ቀድሞውኑ ጠንቅቀን እናውቅ ነበር፤ ነገር ግን በአንድ ዓመት ጊዜ ውስጥ ማእከል ገንብተንና አከራይተን የገቢ ምንጭ እናገኛለን ብለን ገምተን

ስለነበር ችግሩ እንዲህ የከፋ ይኾናል ብለን አልገመትንም ነበር፡፡ መንግሥት ወዲያው ነበር ሲ.ኤም.ሲ እየተባለ በሚጠራው አካባቢ 1500 ካሬ ሜትር ቦታ የሰጠን፤ ነገር ግን እንዳሰብነው የግንባታ ፈቃድ ቶሎ ማግኘት አልቻልንም፡፡ በሌላ በኩል ኢትዮጵያ ውስጥ የገቢ ማሰባሰብ ሥራ ለመሥራት ነበር ያሰብነው፤ ይሁንና ባሰብነው መንገድ በፍጥነት ሊሄድ አልቻለም፡፡ በሀገር ውስጥ ገንዘብ ለማሰባሰብ ያለው ሁኔታ በጣም የተጓተተ ኾነብን፡፡ በእኛም በኩል ፕሮጀክት ጽፈን ፈንድ ማፈላለግ እንጂ ከሰዎች ላይ ገንዘብ የመሰብሰብ አቅማችን በጣም ደካማ ነው፡፡ ለመያዶች ገንዘብ የመስጠት ልምድም ደካማ ነው - ‹‹ለእናንተ ይሰጣል እንዴ? እናንተ ሀብታም ድርጅቶች ናችሁ፤ ትሰጣላችሁ እንጂ እንዴት ለእናንተ ይሰጣል?›› ይሉናል፡፡ በሌላ በኩል ለምሳሌ ትምህርት ቤት ለመሥራት የሚጠይቅና ስለ ሴቶች ጥቃት እና መብት ለመጮህ ገንዘብ ለሚጠይቅ ድርጅት የሚኖረው ምላሽ የተለያየ ነው፤ ምክንያቱም በብዙዎቹ ዘንድ የሚፈለገው የሚታይ ነገር ነው፡፡በእነዚህ ምክንያቶች የተነሳ የሠራተኞቻችንን ቁጥር ቀንሰን፣ በምትኩ በጎ ፈቃደኞችን ቀጥረን፣ አንዳንድ ፕሮጀክቶቻችን አጥፈን እስከ አሁን ለመቀጠል ችለናል፡፡ በዚህም የተነሳ ለብዙ ነገር ደግሞ ሞዴል ነን እላለሁ፤ ገንዘቡ ቢቀርብንም ከዋናው ዓላማችን ሳንስተጓጎል አክርረን መያዛችን በራሱ አንዱ ስኬት ነው፡ ፡ ራት አዘጋጅተን፣ ትኬቶችን ሸጠን፣ የርዳታ ቃል ኪዳን ቅጽ አስሞልተን 500 እና 1000 ሺሕ ብር እየሰበሰብን ነው ለመቀጠል የቻልነው፤ አንዳንዴ ደመወዝ የማይኖርበት ጊዜም አለ፡፡ በሌላ በኩል የአውሮፓ ኅብረት ፕሮጀክት አለን፡ ፡ የአውሮፓ ኅብረት ከኢትዮጵያ መንግሥት ጋራ የሁለትዮሽ ስምምነት ስላለው ፕሮጀክቱ

በግዴታ ውስጥ አይገባም፤ ‹‹ኤግዘምትድ›› ነው፡፡ ከዚህ ውጭ የ10 በመቶ አንድ ፕሮጀክት አለን፡፡ በተቻለ መጠን ከሌሎች አካላት ጋራ ለመሥራት እንሞክራለን፡፡ ለእነርሱ ድጋፍ እንሰጥና ገንዘብ ያላቸው ድርጅቶች እንዲሠሩት እናደርጋለን፡፡ የሠራናቸው ገቢ ማሰባሰቢያዎች ጥሩ ነበሩ፤ ነገር ግን ትልልቅ ገንዘብ የሚያመጡ አይደሉም፡፡

ሕጉ ባስቀመጠው ገደብ ምክንያት ገንዘብ ማግኘት አቁማችኋል፤ በገንዘቡ ምክንያት ደግሞ ሥራ መሥራት አቁማችኋል ማለት ነው? አዎ አቁመናል፡፡ የዘጋናቸው ብዙ ትልልቅ ፕሮጀክቶች አሉ፡፡ ለምሳሌ፡- ‹‹ቫዮለንስ አጌነስት ውመን›› ከዩ.ኤን.ኤፍ.ፒ.ኤ፣ ፍርድ ቤቶች፣ ዐቃቤ ሕግ እና ሌሎች አካላት ጋራም መግባባት እየፈጠርን ልንሠራው የነበረው ነው፡፡ አንደኛው ትልቁ ሥራ በሴቶች ላይ የሚደርሱ ጥቃቶችን ዳታ መሰብሰብ ነበር፡ ፡ ሕጉ ስለማይፈቅድልን እርሱን ሳንሠራ ነው ገንዘቡን የመለስነው፡፡ በዩኒቨርስቲዎች ውስጥ የምንሠራው የሥነ ተዋልዶ ፕሮጀክት ነበረን፤ በሴት ተማሪዎች የሥነ ተዋልዶ መብቶች ዙሪያ የምንሠራውንና ሌሎችንም አነስተኛ ፕሮጀክቶች ዘግተናል፡፡

አዲሱ 70/30 ደንብ የሚያሳድርባችሁ ተጽዕኖ አለ? አዎ፡፡ እንደውም እኛን የበለጠ ይጎዳናል፡፡ ገቢያችን በጣም ትንሽ ነው፡፡ ይህን በመቶኛ ብናሰላው ከበርካታ ገንዘብ ላይ የሚመጣ 30 በመቶ እና ከትንሽ ገንዘብ ላይ የሚመጣ 30 በመቶ ልዩነት አለው፡፡ ከብዙ ገንዘብ ከኾነ ብዙ ፕሮጀክቶችን በመያዝ አንድ ስታፍ ብዙ ሥራን እንዲሠራ ማድረግ ይቻላል፡፡ እኛ ካለችን አነስተኛ ገቢ ላይ 30 በመቶ ብቻ የሚኖረን ከሆነ የበለጠ በጣም ትንሽ ይሆናል፡፡ ስለዚህ አስተዳዳራዊ ወጪ ተብሎ የገባው የሥራ ዐይነት ደግሞ በጣም ብዙ ነው፡፡ ለምሳሌ የአማካሪ ክፍያ፣ የፕሮጀክት ኦፊሰር ደመወዝና ሌሎች በርካታ ወጪዎች አስተዳደራዊ ወጪዎች ናቸው፡፡ በዚህ ላይ መጀመሪያውኑ እንደ አስተዳደር ወጪ የሚቆጠሩ የቢሮ ኪራይ፣ የመብራት፣ የውሃ፣ የነዳጅና

የመሳሰሉት ጥቃቅን ወጪዎች አስተዳደራዊ ናቸው፡፡ በተለይ ይህን መመሪያ በኢትዮጵያዊ ማኅበራት ላይ ሲያወጡ እንዴት አድርገው እንደተመለከቱት አላውቅም፡፡ የአዲሱ መመሪያ አተገባበር በዚሁ የሚቀጥል ከኾነ እኛ እንዴት እንቀጥላለን ስለሚለው ነገር የምገምተው ምንም ነገር የለም፡፡

ኢትዮጵያዊ ኾነው የተመዘገቡት አባሎቻችሁ እንዴት እየቀጠሉ ነው? ለእነርሱም በጣም ከባድ ነው፡፡ አንዳንዶቹ ወደ ኢትዮጵያዊ ነዋሪዎች ማኅበር ለመለወጥ እያሰቡ እንዳለ ነው የማውቀው፡ ፡ ለአብነት ያህል ‹‹የኢትዮጵያ ሴት ጋዜጠኞች ማኅበር(ኤማዋ)›› ኢትዮጵያዊ ማኅበር ኾኖ ተመዝግቦ ነበር፡፡ አሁን ግን የአቅም እጥረቱን መቋቋም ስላቃተው ሊቀየር ነው፡፡ እኔ ይህን ለውጥ አልደግፈውም፤ ምክንያቱም እንደ ጋዜጠኛ ማኅበርነቱ ስለ ጋዜጠኞች መብት ለማውራት የሚንቀሳቀስ ከሆነ የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ማኅበርነቱ አይወክለውም፤ ነገር ግን ራሱን እንደ ማቆያ አማራጭ ከወሰደውና የጋዜጠኞቹን አቅም በመገንባት ላይ ብቻ ትኩረት አድርጎ ለመሥራት ከፈለገ ያን ሊያደርግ ይችላል፡፡ እንደ አካል ጉዳተኛ ሴቶች ማኅበር ያሉት ደግሞ ከመንግሥት መሬት ወስደው ዳቦ ቤት በመሥራት ገቢ ሊያገኙ የሚችሉበትን መንገድ እየቀየሱ ነው፡፡ በአጠቃላይ ግን ኢትዮጵያዊ ማኅበር ኾኖ መንቀሳቀስ ከባድ ነው፡፡ ማኅበራትን በተመለከተ ደግሞ የተለየ ነው፡፡ የአዲስ አበባ ሴቶች ማኅበር፣ የአማራ ሴቶች ማኅበር የአባላት መዋጮ አላቸው፤ ከመዋጮው አንጻር ደግሞ 10 በመቶ የማግኘት ዕድላቸው ሰፊ ነው፡፡ በሌላ በኩል ደግሞ የመንግሥት ቤት በማግኘት ረገድ ድጋፍ አላቸው፡፡ አንዳንድ ጊዜም ብዙም ባይሆን የሴቶች ጉዳይ ቢሮዎች የገንዘብ ድጋፍ ይሰጧቸዋል፡፡ ስለዚህ ማኅበራቱ ትንሽ ይሻላሉ፣ ግን አይጎዳቸውም ማለት አይደለም፡፡ በተለይ ሴቶች በኢኮኖሚ ራሳቸውን እንዲችሉ በማድረግ ሥራ ላይ ብዙ ገንዘብ ያስፈልጋቸዋል፤ ምክንያቱም የብድር ሥራ ነው የሚሠሩት፡፡ ለብድር አገልግሎታቸው ደግሞ በርካታ ገንዘብ ያስፈልጋቸዋል፡፡ ሴቶች ብድሩን ወስደው አንድ ነገር ሠርተው ብድራቸውን ለመመለስ እስኪችሉ በርካታ ካፒታል ሊኖራቸው ይገባል፡ ፡ እስከ ወረዳና ቀበሌ የተደራጁ ስለሆኑ ትስስር ለመፍጠር፣ መረጃ ለማስተላለፍ፣ ለመሰብሰብ አዳራሽ በነጻ የማግኘት ዕድሉ ስላላቸው እነርሱ የተሻሉ ናቸው፡፡ ለምሳሌ፡- የጋምቤላ ሴቶች ማኅበርን ብናይ ምንም ነገር የላቸውም፡፡ አሁን ያላቸው ብቸኛ ነገር ቀደም ሲል በነበረን አቅም የሰጠናቸው የቢሮ ቁሳቁስ እና አነስተኛ ፈንድ ነው፤ ገንዘብ የማግኘት ዕድል እንኳን ቢኖራቸው ለመቀበል አይፈቀድላቸውም፡፡ እንግዲህ እነዚህ አባላት ለኢ.ሴ.ማ.ቅ ምን ያህል አቅም ይሰጣሉ ተብሎ ይታሰባል?

ኢ.ሴ.ማ.ቅ ከአባላቱ የሚያገኘው ጥቅም

‹‹የዓለም አቀፍ ድርጅትን አቅም በማየት ብቻ ‹‹80 ሺሕ ዶላር ወርኀዊ ደመወዝ የሚከፈልበት ድርጅት አለ›› ይላሉ፡ ፡ ለእኔ ይህ ቀልድ ነው፡፡››

ምንድን ነው? መንግሥት ገቢ ሰብስቡበት የሚለው ትልቁ መንገድ የአባላት መዋጮ ነው - ‹‹አባላት አሏችሁ አባሎቻችሁ ያዋጡላችሁ››ይለናል፡ ፡ አባሎቻችን ግን እንኳን አሁንና ቀደም ሲል 42 በጎ አድራጎት ድርጅቶችና ማኅበራት እያሉም በዓመት የምናስከፍላቸው ብር 500 ብቻ ነው፡፡ ሆኖም ይህን እንኳን መክፈል እያቃታቸው ወይም ደግሞ በቸልተኝነት ሳቢያ የማያዋጡ ነበሩ፡፡ አሁን የአባልነት መዋጮውን ብር 1000 አድርገነዋል፤ አባላቶቻችንን ከዚህ በላይ ለመጠየቅ ይቸግረናል፡፡ ይህም ማለት እያንዳንዳቸው በዓመት ቢያዋጡ ከስምንት ድርጅቶች በዓመት የምናገኘው ጠቅላላ ገቢ ብር 8000 ነው፡፡ ይህ ገንዘብ ምን ሊፈጽም ይችላል?

በወጣው ሕግ ምክንያት ስለ ደረሰባችሁ ችግር ለማነጋገር የሞከራችሁት የመንግሥት አካል የለም? የበጎ አድራጎት ድርጅቶች እና ማኅበራት ዐዋጅ ከመውጣቱ በፊት በረቂቁ ወቅት በነበሩት የመጀመሪያዎቹ ወራት ለመነጋገር በጣም ሞክረናል፡፡ ሕጉ ከወጣ በኋላ ደግሞ በደንቦቹ ላይ ለመነጋገር ሞክረናል፡፡ የኔትወርኮች ደንብ በሚወጣበት ጊዜ የሚያስከትልብንን ጉዳት ለማሳየት ጥረናል፤እኔ እንደውም አሁን በቅርቡ የወጣው የ30/70ው ደንብ ላይ ቅሬታ አለኝ፡፡ በረቂቁ ላይ እንድንወያይ ዕድል አልተሰጠንም፡፡ በርግጥ መንግሥት እንዲህ ዐይነት ደንቦችን ሲያወጣ ዓላማው በተቻለ መጠን አብዛኛው ገንዘብ ለሕዝብ እንዲውል ለማድረግ ነው፡፡ ይህን ዓላማ እኛም እንጋራለን፤ ነገር ግን ድርጅት ሳይኖር ፕሮጀክት ሊኖር አይችልም፤ ፕሮጀክት ከሌለ ደግሞ ሥራ ሊሠራ አይችልም፡፡ኢ.ሴ.ማ.ቅ ሳይኖር ፕሮጀክቶች ሊኖሩ አይችሉም፤ፕሮጀክቶቹ የሚያንቀሳቅሳቸው ድርጅት ይፈልጋሉ፡ ፡ አለዚያማ በአማካሪ(ኮንሰልታንት) ብቻ ማሠራት ይቻላል፡፡ ለምሳሌ፡- በጥቃት ወይም

በመሬት መብት ላይ ለሚሠራ አንድ ፕሮጀክት መንግሥት ወይም ለጋሽ ድርጅት አንድ አማካሪ ቀጥረው ምርምር አድርግና እዚያው አስተምረህ ጨርሰህ ና ብለው ሊልኩት ይችላሉ፡፡ እኛ ግን ተቋም ይኑር ስንል የተቋም ጥቅሙ ሥራው ባለቤት እና ቀጣይነት እንዲኖረው ነው፡ ፡ የሲቪል ማኅበራት ለአንድ አገር ልማት መጠናከርና የዲሞክራሲ ሂደት ዋና ግብአት ናቸው፡፡ አቅማቸውን ካልገነባነው፣ አስተዳደራዊ ወጪዎቹን ካልሸፈንለት ሥራው ብቻውን ሊንቀሳቀስ አይችልም፤ እንዲያውም ሥራው ይጎዳል፤ ሴክተሩም እየጠፋ ይሄዳል፡፡ ቁጥጥሩን እኛም እንደግፈዋለን፤ ነገር ግን ብዙ ግብአት እንድንሰጥ አልተፈቀደም ወይም አልተመቻቸልንም፤ ቃል ግን ተገብቶልን ነበር፡፡ ደንቦቹ ላይ ግብአት የሚኾን ሐሳብ ትሰጣላችሁ ተብለን ነበር፡፡ አሁን እየተሠራ ያለው የማስተዋወቅ ሥራ ነው፡፡ ማስተዋወቅ ደግሞ ዐውቃችሁ ተጠንቀቁ ለማለት እንጂ ያለው ነገር ይህ ነውና እናንተ ምን ታስባላችሁ በሚል የእኛን ሐሳብ ለመቀበል የሚያስችል ክፍተት የለውም፤ ሐሳብ እንድንሰጥ አልተደረገም፡፡ በሲአርድኤ እና በኤጀንሲው የተዘጋጁ ሌሎች መድረኮች ነበሩ፤ ነገር ግን በዚህ መድረክ ላይ ያነሣናቸው ጉዳዮች ተካረውና አስቸጋሪ ኾነው ነው እየወጡ ያሉት፡፡ ሓላፊዎቹን ቀርበን በምናነጋግርበት እና በምዝገባ ሂደት ችግር በሚያጋጥምበት ጊዜ በቀረቤታ መንፈስ ያወያዩናል፤ ችግራችንን ይፈቱልናል፤ በዚህ ላመሰግናቸው እፈልጋለሁ፡፡ ወደፊት ደግሞ በሂደት እናየዋለን ያሉት ነገር ስላለ ደንቡ በአሠራር የሚያመጣውን ችግር ተመልክተው ካነጋገሩን ይለወጣል ብዬ ነው የማስበው፡፡

በዚህ ሁሉ ችግር ውስጥ ላለው ኔትወርካችሁ ምን ዐይነት ተስፋ ይታይዎታል? ኢትዮጵያዊ ማኅበር እንደ መኾናችን 90 በመቶ ገቢያችንን ከኢትዮጵያ ነው መሰብሰብ ያለብን፡ ፡ ከዚህ አንጻር ያለን ተስፋ በጣም የተሻሉ የገቢ ማሰባሰቢያ ሥራዎችን መሥራት ነው፡፡ ያን ለማድረግ ደግሞ ኤጀንሲው ድጋፍ ሰጪ አካል መኾን አለበት፡፡ አሁን ያለው የገቢ ማሰባሰብ ሂደት በጣም የተወሳሰበ ነው፡፡ የገቢ ማሰባሰቢያ ደንቡን ሙሉ ለሙሉ ባናየውም ደንቡን ያዩት እንደነገሩን የገቢ ማሰባሰቢ ሥራ ለመሥራት እንደ ማንኛውም ድርጅት ፕሮጀክት ቀርጸን መሥራት አንችልም፡፡ ከኤጀንሲው ፈቃድ ማግኘት አለብን፡፡ በቀድሞው ደንብ መሠረት ቦታውን፣ ጊዜውንና ለምን ዓላማ እንደሚውል በደብዳቤ ከተገለጸ በቂ ነበር፡፡ አሁን ያለው ደንብ ግን ያን የበለጠ የሚያወሳስብ እና ዝርዝር ነገር የሚጠይቅ ነው፡፡ ከዚህ በላይ ደግሞ ይህን ሁሉ አድርገን ገቢ ማሰባሰቢያ ሥራውን ለመሥራት ስንነሣ አንደኛ የምንሄድባቸው ሰዎች ሌሎቹም ከሚሄዱባቸው ጋራ አንድ ዐይነት ናቸው፡፡ በአገራችን በርካታ የገቢ ማሰባሰቢያ ፕሮጀክቶች በመኖራቸው ውድድር አለ፡፡ ‹‹እኛ ለእገሌ ድርጅት ሰጥተናል›› የሚሉ ወደ ገጽ 18 ይዞራል

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ውሳኔያችን ችግር ....ከገጽ 17 የዞረ ድርጅቶች በርካታ ናቸው፡፡ ገቢ የሚያመጡ ሥራዎችን ለመሥራት ደግሞ መጀመሪያ ገቢ አሰባስበን ድርጅቱን አጠናክረን ማቋቋም አለብን፡፡ ስለዚህ እኔ የሚታየኝ ብቸኛ ተስፋ የገቢ ማሰባሰቡን ሥራ አስፍቶ መያዝ፣ በጎ ፈቃደኛ ሠራተኞችን ማበራከትና ገቢ ሊያመጣ የሚችሉ ቅርንጫፎችን ማስፋት ነው፡፡ ይህን ለማድረግ ግን ከፍተኛ የመንግሥት እገዛ ያስፈልጋል፡፡ አለበለዚያ የኢትዮጵያ ማኅበራት እየሞቱ ይሄዳሉ ወይ የኢትዮጵያ ነዋሪዎች ብቻ ይኾናሉ አሊያም ዕጣ ፈንታቸው መዘጋት ይኾናል፡፡ ኢትዮጵያዊ ኾኖ ካልሠራ ደግሞ የተቋቋመበትን ዓላማ ይስታል፡፡ ለምሳሌ፡ - ቡቲክ ሱቅ ቢኖረኝ ልብስ ስሸጥ ቆይቼ ካላዋጣኝ ጫማ፣ እርሱም ካላዋጣኝ ደግሞ ምግብ እያልኹ መቀያየር እንደሚቻለው ዐይነት በጎ አድራጎት ድርጅት(በአድ) ሱቅ አይደለም፡ ፡ አንድ በአድ እንደ አንድ የመብት ድርጅት ምክንያት ስላለው ነው የሚቋቋመው፡፡ ይህ አልተመቸኝምና ሌላ ሥራ ልሥራ ካለ ሌላ ድርጅት እንጂ ‹‹ኢ.ሴ.ማ.ቅ›› ሊኾን አይችልም፡ ፡ ይህ ነው የእኔ እምነት፡፡ ለዚህም ነው እዚሁ ተጣብቀን ትግል የያዝነው፤ ይህ ካልኾነ ይፈርሳል፡፡

እንገነባዋለን ብላችሁት የነበረው ማእከል መጀመር ያልቻለው በግንባታ ፈቃድ ማጣት ብቻ ነው ወይስ በገንዘብ እጥረት? ዋናው ችግር የግንባታ ፈቃድ ነው፡፡ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ካቢኔ መሬት እንድናገኝ ሲወስን በአድ በመኾናችን የባለቤትነት ደብተሩ በማኅበራዊ ጉዳይ ስም እንዲኾን፣ ግንባታው ግን በኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ስም እንዲኾን ነበር፡፡ ፈቃድ ልናወጣ ስንሄድ ግን መሬቱ በማኅበራዊ ዋስትና ስም ስለኾነ ግንባታውም በዚያው ነው የሚኾነው አሉን፡ ፡ ይህ ደግሞ በጣም ትልቅ ችግር ያመጣል፣ ምክንያቱም ማእከሉ የኢትዮጵያ ሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ብቻ ሳይኾን የኢትዮጵያ ሴቶች ጭምር ነው፡፡ ይህን ድጋፍ የሚያደርገው ሰው ሁሉ ማእከሉ ይመለከተዋል፡፡ የባለቤትነት መብቱን ለአንድ ድርጅት የመስጠት ሥልጣን ስለሌለን ከማዘጋጃ ቤት ወደ ማኅበራዊ ጉዳይ፣

ከማኅበራዊ ጉዳይ ወደ ማዘጋጃ ቤት ደብዳቤ እያመላለስን ነው ያለነው፡፡ በቅርቡ ተነጋግረው የመጨረሻ ውሳኔ ሊሰጡን ቀጥረውናል፡፡

የመሬቱ ጉዳይ ቢያልቅላችሁ በምን ገንዘብ ትገነቡታላችሁ? ዲዛይኑ ተሠርቶ አልቆ ቁፋሮው ተጀምሯል፡፡ ግንባታውን የሚሠራው ‹‹ዶራ ኮንስትራክሽን›› ነው፡፡ ቀደም ሲል ያገኘነውን ገንዘብ ለዚህ ድርጅት የመጀመሪያ ደረጃ ክፍያ ፈጽመናል፡፡ የገንዘብ እክል የገጠመን ለሁለተኛ ደረጃ ክፍያ ለመፈጸም ነው፡፡ ከዚህ የኮንስትራክሽን ድርጅት በተጨማሪ ለውጭ ድርጅት ‹‹አውት ሶርስ›› አድርገናል፡፡ የተወሰነው መሠረት ከተሠራ በኋላ ከውጭ ሁሉ ነገር መጥቶ በዘጠኝ ወር ውስጥ መጠናቀቅ የሚችል ተገጣጣሚ ሕንጻ ነው፡፡ ለዚህም ሥራ ብዙ ገንዘብ ያስፈልገናል፡ ፡ በየጊዜው በሚጨምረው የኮንስትራክሽን ዕቃዎች ዋጋ ምክንያትም የግንባታ ወጪያችን እንዲንር አድርጎብናል፡፡

በእርስዎ አስተያየት የሲቪል ማኅበራት የውስጥ ችግር ምንድን ነው ይላሉ? አቅማቸው አነስተኛ የሆኑ ድርጅቶችና ማኅበራት የገንዘብ ችግር እና የፈንድ አለመኖር ባለሞያዎችንና ኤክስፐርቶችን ቀጥረው እንዳያሠሩ ያደርጋቸዋል፡፡ የባለሞያዎቹ አለመኖር ደግሞ ደካማ ያደርጋቸዋል፡፡ በዚህም የተነሣ አንዱ ለአንዱ ምክንያት እየኾነ የሚያቀርቧቸው ሪፖርቶች ደካማ ስለሚኾን ከመንግሥትና ከለጋሾች ጋራ ያላቸው ግንኙነት ጥያቄ ውስጥ ይገባል፡፡ በአንጻራዊነት ታላላቅ የሆኑቱም የዕውቀት፣የስታፍ እና የአንዳንድ ነገሮች አለመኖር ችግር አለባቸው፡፡ከዚህ በላይ ገንዘብ ስላለ ብቻ ልንቆም አንችልም፡ ፡ ተጠያቂነት ያለበት ጠንካራ የአስተዳደር መዋቅር እና አባላት ያስፈልጋሉ፡፡ አንዳንድ ጊዜ ከድርጅቶቹ አቅም በላይ በኾነ ምክንያት የስታፍ እጥረት ይኖርና አንድ ሰው ብቻ ብዙ ቦታ ሊሸፍን ይችላል፡፡ በሌላ በኩል ደግሞ ስታፍ እያለ ወይም ስታፍ የማሟላት አቅም እያለ አንድ ሰው ብቻ ድርጅቱን ሲያንቀሳቅስ ይታያል፡፡

ከውጭ የሚያጋጥማቸውስ? ሲቪል ማኅበራት የሚሠሩት ሥራ ከመንግሥት አካላት ጋራ ካልተጣመረ ውጤታማ ሊኾን አይችልም፡፡ ሕግ ይለወጥ ቢባል የሚኬደው የመንግሥት አካላት ዘንድ ነው፡፡ የሴቶች አገልግሎት ይሻሻል ቢባል የሚኬደው የመንግሥት አካላት ጋራ ነው፡፡ ሥራዎች ብዙ ጊዜ የሚጓተቱት ከመንግሥት አካላት ጋራ የመገናኘት ዕድሉን ስለማናገኝ ነው፤ ወይ ጊዜ የለንም ይላሉ ወይ አይመቻቸውም ወይ እሺ ብለው አይመጡልንም፡፡ለጋሾችም ፕሮጀክት ተሠርቶ አልቆ ‹‹ይህን ፕሮጀክት እዚህ አገር ሠራኹ›› ማለትን ነው የሚፈልጉት እንጂ ፕሮጀክቱን የሚሠራውን ድርጅት ማገዝ አይፈልጉም፡፡ ድርጅቱን ማገዝ፣ ማሳደግ ጠንካራ ሲቪል ማኅበር እንዲኖር ማድረግ አይፈልጉም፡፡ ስለዚህ እንደ ቡድን ጠንካራ ሊሆን አይችልም ማለት ነው፡፡አንዳንድ ጊዜ ከሕዝቡ ያለመታመን ችግርም አለ፡፡ በአድ የሚቋቋመው ገንዘብ ለመብላት ብቻ እንደ ኾነ ተደርጎ፤ ከመንግሥትም አካባቢ በጎ አድራጎት ድርጅቶች ችግር አለባቸው የሚለው አስተሳሰብ ስላለ ችግሮቻቸውን ከመፍታት ይልቅ ሊመራቸው ሊቆጣጠራቸው ይፈልጋል፡፡ አገር ውስጥ እንዳለው ማንኛውም የአቅም ችግር በጎ አድራጎት ድርጅቶች እና ማኅበራት ውስጥም አለ፡፡ አንዳንድ ነገሮች ከአቅም ማነስ የተነሣ እንደሚከሠት በመረዳት ቀርቦ አደረጃጀታቸው እንዴት ነው? ብሎ አይመረምርም፡፡ ሁሉንም በአንድ የመጨፍለቅ ነገር አለ፤ ነገር ግን በአቅምም፣ በዐይነትም፣ በሥራም፣ በአካሄድም እጅግ የተለያየ ማኅበረሰብ ነው ያለው፡ ፡ ለምሳሌ፡- የዓለም አቀፍ ድርጅትን አቅም በማየት ብቻ ‹‹80 ሺሕ ዶላር ወርኀዊ ደመወዝ የሚከፈልበት ድርጅት አለ›› ይላሉ፡፡ ለእኔ ይህ ቀልድ ነው፤ ምክንያቱም የአንድ ዓመት የድርጅታችን አጠቃላይ በጀት እንኳን 80 ሺሕ ዶላር የማይሞላ ኾኖ እንዲህ ያለ ነገር በጥቅሉ ሲነገር ለእኛ ፌዝ ነው፡፡ ይሄ 90 በመቶ ለሚኾነው በአድ እና ማኅበራት የሚገባ አስተያየት አይደለም፡፡ ለዚህ ነው ቀርበው ማየት አለባቸው የምለው፡፡

ሙሐዝን ያንብቡ! ለሙሐዝ ይጻፉ! ድርጅቶን በሙሐዝ ያስተዋውቁ! ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ሠራተኞች እና ማኅበራዊ ዋስትና........ከገጽ 13 የዞረ ለሠራተኞቻቸው ሲሰጡ አያጋጥምም፡፡ ከሽርክና ድርጅቶች፣ባንኮችና ኢንሹራንሶች ለሠራተኞቻቸው ይህን ጥቅም በአብዛኛው ይሰጣሉ፡፡ይህን ጥቅም ለሠራተኛው የማይሰጥ ከዓ.በ.አ.ድ. የሌለ ሲሆን ከሌሎች ጋራ ሲነጻጸርም ለፕሮቪደንት ፈንድ መዋጮ የሚሰጡት ድርሻ ከፍተኛ ነው፡፡በአንዳንድ የግል ባንኮች የአሠሪው መዋጮ የሠራተኛውን ደመወዝ 12 በመቶ ሲሆን የአንዳንድ ዓ.በ.አ.ድ መዋጮ ግን እስከ 2ዐ በመቶ የሚደርስ ነው፡ ፡ረዥም ጊዜ ያገለገሉ ሠራተኞች የሥራ ውላቸውን ሲያቋርጡ ከፍተኛ ገንዘብ ስለሚከፈላቸው ገንዘባቸውን ኢኮኖሚያዊ ጠቀሜታ ባለው ተግባር ላይ አውለው ራሳቸውንና ቤተሰባቸውን በተሻለ የሕይወት መሠረት ላይ የሚያቆሙ በርካቶች ናቸው፡፡

የሕክምና ወጪ ሽፋን በአሠሪና ሠራተኛ ሕጉ የሚሸፈን አሠሪ የሠራተኛው ሕመም ከሥራው ጋራ የተገናኘ መሆኑ እስካልተረጋገጠ ድረስ ሠራተኛውን የማሳከም ግዴታ የለበትም፡፡ አሠሪው ያለበት ግዴታ በሕጉ ላይ ለተቀመጠው ጊዜ ያህል የሕመም ፈቃድ መስጠት ብቻ ነው፡፡በዚህ መሠረት ለመጀመሪያው አንድ ወር፣ከነሙሉ ደመወዙ፣ሁለተኛውንና ሦስተኛውን ወር ከግማሽ ደመወዝ ጋራ፣ ቀጣዮቹን ሦስት ወራት ያለክፍያ የሕመም ፈቃድ ይሰጣል፡ ፡ ከስድስት ወር በኋላ የሥራ ውሉ ይቋረጣል በርግጥ ይህም ቢሆን የማኀበራዊ ዋስትና አካል ነው፡፡ ነገር ግን ይህ የሕግ አነስተኛ ጥቅም ሲሆን ከዚህ ውጪ አሠሪው የሕክምናውን ማናቸውንም ወጪ እንዲሸፍን አይገደድም፡፡ በአጠቃላይ የአሠሪው የሕግ ግዴታ የሕመም ፈቃድ በመስጠት ብቻ የተገደበ ነው፡፡ የሕክምና ወጪ ሽፋን በጣም ሰፊ የሕመም ዐይነትና የሕክምና ወጪ መጠንን የሚመለከት ስለሆነ ወጪውን ለመሸፈን የሚፈልግ ድርጅት በልቅነት ማንኛውንም ሕመምና የፈለገውን ያህል ወጪ እሸፍናለሁ አይልም፡፡ዓ.በ.አ.ድ. ለሠራተኞቻቸው የሚገዙት የሕክምና መድኅን ሽፋን እስከተወሰነ የገንዘብ መጠን የሕክምና ወጪውን ለመሸፈን ነው፡፡የሕክምና ሽፋኑ ከሠራተኛው ወጪ ባሻገር ባለቤትንና ልጆችንም የሚመለከትበት አጋጣሚ አለ፡፡አንዳንዶች ደግሞ በግብረሥጋ ግንኙነት የሚተላለፉ የተወሰኑ እንደ ጨብጥና ከርክር ወዘተ የመሳሰሉትን ሕመሞች በሕክምና ሽፋናቸው ውስጥ አያካትቱም፤ይኸውም ለእነዚህ ሕመሞች የሕክምና ወጪ አይከፍሉም፡፡የዚህ ዋነኛው ምክንያት በሽታው የሚመጣው ከጠባይዐዊ ልቅነት (ሴሰኝነት) የተነሣ ስለሆነና አሠሪው ይህን ወጪ መሸፈን ከዓላማው ውጪ ልቅ ጠባይዕን እንደማበረታታት ስለሚቆጠር ነው፡፡ በአገራችን አሁን ባለው ሁኔታ በከፍተኛ ሁኔታ እየናረ ከመጣው የወጪ ዐይነቶች መካከል አንዱ የሕክምና አገልግሎት ወጪ ነው፡ ፡ ይህን ወጪ በሚገባ ለመሸፈን አለመቻል፣

የሠራተኛውን በፍጥነት ድኖ ወደሥራ የመመለስ እና በቤተሰቡ ገቢ ላይም ከፍተኛ ጫና ያለው ስለሆነ የሕክምና ወጪአቸው የሚሸፈንላቸው ሠራተኞች ከማይሸፈንላቸው ሠራተኞች ጋራ ሲነጻጸሩ ለከፋ ችግር የመጋለጥ ዕድላቸው ለንጽጽር የሚቀርብም አይደለም፡ ፡ በመሆኑም ዓ.በ.አ.ድ. ለሠራተኞቻቸውና ለቤተሰቦቻቸው የሚሰጡት የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋን ከፍተኛ እንደሆነ ግልጽ ነው፡፡

የአደጋ መድኅን ሽፋን ከሥራ ጋራ ባልተያያዘ አደጋ የሠራተኛው ሕይወትና ጤንነት አደጋ ላይ ሊወድቅ ይችላል፡፡ ሠራተኛው በማናቸውም አጋጣሚ ወድቆ፣በሌላ ሰው ተጠቅቶ ፣በመኪና ተገጭቶ፣ጉድጓድ ውስጥ ገብቶ ወዘተ አካል ጉዳተኛ በመሆን የመሥራት አቅሙ ሊቀንስ፣ለከፍተኛ ወጪ ሊዳረግ ወይም ከሥራ ሊሰናበት ይችላል፡፡ በዚህ ሁኔታ የሚከተልበትን ጉዳት ለመቋቋም የሚያስችል ክፍያ ካልተከፈለው ሠራተኛው በራሱና በቤተሰቡ ሕይወት ላይ ሊደርስ የሚችለው ቀውስ ከፍተኛ ነው፡፡ የክፍያው መጠን ግን ልቅ ወይም ያልተገደበ ሳይሆን እስከተወሰነ የገንዘብ መጠን ብቻ ነው፡፡ የአደጋ መድኅን ሽፋን በአሠሪዎች ላይ የሕግ ግዴታን አይጥልም፡፡ ይልቁንም አሠሪው በራሱ ፈቃድ ለሠራተኛው የሚሰጠው ጥቅም ነው፡፡ ይህ የማኅበራዊ ዋስትና ሽፋን በግል ድርጅቶች ውስጥ ለሠራተኛው የተለመደ ጥቅም አይደለም፡፡ ሠራተኛው በ24 ሰዓት ውስጥ ከሥራ ጋራ ያልተያያዘ አደጋ ሲደርስበት በአደጋ መድኅን ዋስትና እንዲሸፈን የሚያደርጉ አሠሪዎች በጣም ጥቂት ናቸው፡፡ ሠራተኛውን እንደማቀማጠል አድርገው የሚቆጥሩ አንዳንድ አሠሪዎችም አሉ፡፡የአደጋ መድኅን ሽፋን ከሕክምና ወጪ ሽፋን ጋራ ሲነጻጸር የሕክምናው የተሻለ ጥቅም እና አገልግሎት የሚሰጥ ቢሆንም ጥቂት የማይባሉ ዓ.በ.አ.ድ. ግን ይህን ጥቅም ለሠራተኞቻቸው ይሰጣሉ፡፡

የሕይወት መድኅን ዋስትና የሕይወት መድኅን ዋስትና (Life insurance) በአብዛኛው መድኅን ገቢው ሠራተኛ ቢሞት ለወራሾቹ ወይም በመድኅን ውሉ ላይ ተጠቃሚ ተብሎ ለተጠቀሰው ሰው በውሉ ላይ የተመለከተው ገንዘብ የሚከፈልበት የዋስትና ዐይነት ነው፤ ዋና ዓላማውም መድኅን ገቢው ከሞተ በኋላ ቤተሰቡ በገቢው መቋረጥ የተነሳ ላልተፈለገ ችግር እንዳይጋለጥ ለመከላከል ነው፡፡ ይሁን እንጂ ይህ ፖሊሲ የተቀማጭ ገንዘብ ባሕርይ አለው፡፡ ሠራተኛው ሲሞት ብቻ ሳይሆን የተወሰነ ዓመት አገልግሎ የሥራ ውሉ ሲቋረጥ ወይም የተወሰነ ዓመት አረቦን እየተከፈለው ከቆየና በዚያ ጊዜ ውስጥ ሠራተኛው ካልሞተ የተወሰነ ገንዘብ ሊሰጠው ይችላል፡፡ ይኸውም አሠሪው ለሠራተኛው ዐሥር ዓመት ካገለገለ በኋላ 1ዐዐ ሺሕ ብር ሊሰጠው ወይም ዐሥር ዓመት ከመድረሱ በፊት ከሞተ ይኸው ገንዘብ ለሠራተኛው

ወራሾች እንዲከፈል የመድኅን ፖሊሲ ሊገዛለት ይችላል፡፡ ከዚህ በተጨማሪም ሠራተኛው በማናቸውም ጊዜ ሥራውን ቢለቅም አሠሪው ይከፍልለት የነበረውን አረቦን መክፈል ከቀጠለ የፖሊሲው ውጤት ተጠቃሚ ይሆናል፡ ፡ የሚከፈለው ክፍያም በአንድ ጊዜ ሳይሆን በተወሰነ ጊዜ የተወሰነ መጠን ብቻ እስከሚሞት ድረስ ሊከፈለው ይችላል፡፡ይኸውም መድኀን ገቢው 5ዐ ዓመት እስከሚሞላው ድረስ አረቦን ሲከፍል ይቆይና ከ5ዐ ዓመት በኋላ በየወሩ 2ዐዐዐ ብር እንዲከፈለው ሊዋዋል ይችላል፡፡ስለሆነም ፖሊሲው ሠራተኛው በሕይወት ከቆየ ራሱንና ቤተሰቡን ከሞተም ቤተሰቡን የሚጠቅምበት ይሆናል፡፡ ይህ የማኀበራዊ ዋስትና ዐይነት ለመንግሥት ይሁን ለግል ሠራተኞች ሽፋን የማይሰጣቸው የዋስትና ዐይነት ነው፡፡ አንዳንድ የግል ድርጅቶች እስከተወሰነ መጠን ድረስ ከላይ የተጠቀሱት የመድኀን ዋስትናዎች ለሠራተኞቻቸው ቢገዙም የሕይወት መድኀን ዋስትና ግን አይገዙም፡፡የሕይወት መድኅን ዋስትና ዓ.በ.አ.ድ ለሠራተኞቻቸው የሚሰጡት የተለመደ የዋስትና ዐይነት ነው፡፡

በአጠቃላይ ዓ.በ.አ.ድ. በርካታ የልማት ሥራዎችን በመሥራት የአገራችን ኢኮኖሚያዊና ማኀበራዊ ችግሮች ለመቅረፍ እያደረጉ ያሉት አስተዋፅኦ ከፍተኛ እንደሆነ በራሳቸው በዓ.በ.አ.ድ የወጡ የተለያዩ ሪፖርቶችንና የጥናት ውጤቶችን እንዲሁም በመንግሥት የወጡ ሪፖርቶችን በመመልከት ማረጋገጥ ይቻላል፤ ሁሉም ዓ.በ.አ.ድ የልማት ፕሮጀክቶቻቸውን የሚያስፈጽሙት ከሚመለከታቸው የመንግሥት ሴክተር መ/ ቤቶች ጋራ ነው፡፡ ከልማት አስተዋፅኦው በተጨማሪ ለሠራተኞቻቸው የሚከፍሉት ደመወዝ ከሌሎች ቀጣሪዎች ጋራ ሲነጻጸር የተሻለ ስለሆነ በርካታ ኢትዮጵያውያን የተሻለ ኑሮ እንዲኖሩ ዕድል ፈጥረዋል፡ ፡ የእነሱ ክፍያ የተሻለ መሆኑንም የገንዘብ አቅማቸው የተሻለ የሆኑ ቀጣሪዎች የዓ.በ.አ.ድ ክፍያን እንደማነጻጸሪያ ስለሚወሰዱ ተጽዕኖው ሌሎች ቀጣሪዎችም የተሻለ ክፍያ እንዲከፍሉ የማድረግ ውጤት አለው፡፡ ከላይ እንደተመለከተውም ለሠራተኞቻቸው የሚሰጡት የተሻለ የማኀበራዊ ዋስትና ሽፋንም ዓ.በ.አ.ድ. ለአጠቃላዩ የማኀበራዊ ደኀንነት የሚያደርጉትን ሥርዐት መጠበቅና መጠናከር ከፍተኛ አስተዋፅኦ የሚያሳይ ነው፤ በዚህም በከፍተኛ ሁኔታ ሊመሰገኑና ሊበረታቱ ይገባል፡፡ አቶ አበበ አሣመረ ከአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ ኤል.ኤል.ቢ እና ቢ.ኤ ተመርቀዋል፣ ዐቃቤ ሕግ፣ የሕግ አማካሪ፣ የሕግ አገልግሎት ሓላፊ፣ የንግድ መምሪያ ሥራ አስኪያጅ፣ የሕግ ጥናት ኤክስፐርት እና በአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ መደበኛ ባልሆነ ጊዜ መምህር ሆነው አገልግለዋል፡፡ በአሁኑ ጊዜ የሕግ አማካሪ እና ጠበቃ ኾነው በመሥራት ላይ ናቸው፡፡ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

የሩብ ምእተ ዓመት........ከገጽ 13 የዞረ መጻሕፍት እና የመረጃ ማእከል በማቋቋም፣ የት/ቤቶችን አቅም በማጎልበት ሕፃናትን በት/ ቤቶቹ በኩል መደገፍ እና የሴት ተማሪዎች ክበባት እንዲቋቋሙ በማገዝ፣ ከት/ቤቶቹ ውጭ ለሆኑ ሕፃናት አማራጭ መሠረታዊ ትምህርት በመስጠት፣ ተግባር ተኮር የጎልማሶች ትምህርት በመስጠት፣ ለሕፃናት ተማሪዎች የመንገድ ደህንነት ትምህርት፣ ለአካል ጉዳተኛ ሕፃናትም ፍላጎታቸውን ያካተተ ትምህርት በመስጠት ላይ ነው፡፡ጤና እና የአካባቢ ንጽሕናን በተመለከተ የማኅበረሰቡን ነባራዊ ተቋማት በመጠቀም እና የኅብረተሰቡን በማስተባበር በርካታ ተግባራት ተከናውነዋል፡፡ በዚህም ኤች.አይ.ቪ/ኤድስን የመከላከልና መቆጣጠር፣ የከተማ ግብርና ልማትን ከሚያበረታታው የድርጅቱ መርሐ ግብር ጋራ በማቀናጀት ከቫይረሱ ጋራ የሚኖሩ ወገኖች የተሻለ አመጋገብ እንዲኖራቸው የማድረግ፣ የቤተሰብ ምጣኔና ሥነ ተዋልዶ ጤናን የማስተዋወቅ፣ ጎጂ ልምዶችን የማስወገድ፣ የውኃ ምንጮችን በማጎልበት እና የአካባቢ ንጽሕና ጥበቃ(የጋራ ማብሰያ፣ የጋራ መጻዳጃ ቤት፣ የጋራ መታጠቢያ ቤትና የውኃ ቦኖ ግንባታ እና የአካባቢ ጽዳት) ሥራዎችን የማከናወን እንዲሁም ይዞታቸው የተዳከሙ የመኖሪያ ቤቶችን የማሻሻል ተግባራት ተካተው እየተሠራባቸው ይገኛል፡፡ የአየር ንብረት ለውጥን በማላመድ የአደጋ ተጋላጭነትን በመቀነስ ላይ የሚያተኩረው የፕሮግራሙ ቀዳሚ ክፍል፡- በማኅበረሰብ - መር የአደጋ ተጋላጭነት ቅነሳ ዘላቂ እና ንቁ ተሳታፊ የሆኑ የማኅበረሰብ ተቋማትን በመመሥረት እና የማኅበረሰቡን አቅም በማጎልበት የተጎሳቆለ/ የተራቆተ አካባቢን መልሶ የማልማት፣ በአካባቢ ጥበቃ ላይ ትምህርት የመስጠት እንዲሁም የሚመለከታቸው አካላት በጉዳዩ ዙሪያ እንዲሠሩ የመቀስቀስ እና ማነሣሣት ተግባራት ተከናውነዋል፡፡ በዚህ ረገድ በድሬዳዋ ከተማ በከፍተኛ ደረጃ የተራቆቱ አካባቢዎችን መልሶ ለማልማት የሚካሄደው እንቅስቃሴ ድርጅቱ የሚከተለውን ኅብረተሰብ-መር የአካባቢ መልሶ ማልማት መርሐ ግብር ወደፊት ያራመደ ክንውን ነው ለማለት ይቻላል፡፡

ተፈጥሯዊ የሆነ የጓሮ አትክልት ልማትን፣ ገበያውን ያማከለ እንስሳት ማድለብ በአነስተኛ ደረጃ በማካሄድ፣ በእርሻ ነክ ንግድ ዙሪያ የክህሎት ሥልጠና በመስጠትና ከሚመለከታቸው አካላት ጋራ የግንዛቤ ማስጨበጫ ውይይቶችን በማድረግ የከተማ ግብርና ልማትን ለማጠናከር ጥረት ተደርጓል፡፡ የኢሕማልድ የከተማ ግብርና ልማትን የማጠናከር ዓላማ ከኢኮኖሚ አንጻር አዋጭ የሆነ፣ የአካባቢ ሀብቶችን የሚጠቀምና ከአካባቢው ጋራ የሚጣጣም የጓሮ አትክልት ልማትና አነስተኛ የእንስሳት ማድለብ በማካሄድ የቤተሰብን የገቢ ምንጭ መደጎም ወዲያውም ደግሞ የምግብ ዋስትናን ማረጋገጥ ነው፡፡ ኢሕማልድ በድህነት የተጠቁ የኅብረተሰብ ክፍሎችን፣ በተለይም ሴቶች፣ በማኅበረ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

ኢኮኖሚያዊ አቅማቸው ራሳቸውን ለዘለቄታው የሚችሉበት ቋሚ እና አስተማማኝ ገቢ እንዲኖራቸው በማድረግ የሕፃናት ልጆቻቸው መሠረታዊ ፍላጎት(ምግብ፣ ልብስ) እንዲያገኙ፣ ትምህርታቸውንም እንዲከታተሉ የሚያስችሉ የኑሮ ማሻሻያ ስልቶችንና አሠራሮችንም ዘርግቷል፡፡ የራስ አገዝ ቡድንን ስልት በማስፋፋት የአጥቢያ ማኅበራትን መመሥረትና አቅማቸውን ማጎልበት፣ ሥራ አጥ እና ደሃ ወጣቶችን በገበያው ተፈላጊ በሆኑ የእርሻ ሞያና የልዩ ልዩ ክህሎት ሥልጠናዎች በማብቃት፣ ከሥልጠናውም በኋላ በድርጅቱ በሚደረግላቸው ቴክኒካዊ እና ማቴሪያላዊ እገዛ ከመንግሥትም በሚቀርብላቸው ቦታ(ይዞታ) ላይ ወደ ሥራ ለማስገባት እንዲሁም አካባቢን የማይበክሉ፣ ፈጣን፣ አነስተኛ ዋጋ ያላቸውንና ለአጠቃቀም ቀላል የሆኑ በፀሐይ ኀይል የሚሠሩ አማራጭ የኀይል ምንጮችን ማስተዋወቅ ከኑሮ ማሻሻያ ስልቶቹ መካከል የሚጠቀሱ ናቸው፡ ፡ሁሉም የራስ አገዝ ቡድን ጥምረቶች መደበኛ ስብሰባዎችን በማካሄድ በቁጠባ፣ በብድር አገልግሎት፣ በገቢ ማስገኛ ምንጮች፣ በሕፃናት ጤና፣ በምጣኔ ውሉድ(የቤተሰብ ምጣኔ) እና በአጥቢያቸው ልማት ዙሪያ በዴሞክራሲያዊ መንገድ በመወያየት ውሳኔዎችን ያሳልፋሉ፡ ፡ በዚህ የኢሕማልድ የኅብረተሰብ-መር ልማት ስልት መሠረት 4773 ሴቶች በ265 የራስ አገዝ ቡድኖች እና በአጥቢያ ደረጃ በሚቋቋሙት 23 የራስ አገዝ ቡድኖች ጥምረት የታቀፉ ሲሆን አጠቃላይ ካፒታላቸውም ወደ ብር 1,139,210 መድረሱን፣ ብር 1,311,620 ያህልም ለአባላቱ በብድር መልክ መከፋፈሉን በዚህም አማካይነት 14,433 ልጆቻቸው ተጠቃሚ መሆናቸውን የድርጅቱ ሰነዶች ያስረዳሉ፡፡ኢሕማልድ ሁሉም ዜጎች የሕፃናትን ደኅንነት በቀጣይነት ሲያራምዱ ለማየት ባለው ርእይ የሚሠራቸው የኅብረተሰብመር ልማት ሥራዎችን ዘላቂነት የሚያረጋግጡ ስልቶችን ይከተላል፡፡ ስልቶቹ ተቋማቱ መደበኛ እና የሥራ ላይ ሥልጠናዎች፣ የተመክሮ ልውውጥ መድረኮች በማግኘት የእርስ በርስ ግንኙነትንና መተባበርን እንዲያዳብሩ፤ ዕውቅና ያለው ማቋቋሚያ ደንብ፣ ግልጽ መዋቅር፣ ሚና እና ሓላፊነት እንዲኖራቸው፤ የሰው ኀይል ሀብታቸውን፣ የፋይናንስ እና የንብረት አስተዳደር ሥርዐታዊ አቅማቸውን እንዲገነቡ በማስቻል ላይ ያተኮሩ ናቸው፡፡ እኒህ ስልቶች በአጠቃላይ የኅብረተሰብ ምሥርት ተቋማትን የሲስተም፣ የሰው ኀይል እና የመፈጸም ተቋማዊ አቅም እንደሚያጎለብቱ ታምኖባቸዋል፡፡ ቅስቀሳ፣ ጥምረት እና ምርምር ኢሕማልድ የልማት ስልቱን የሚያስቀጥልበት እና ዘላቂነቱን የሚያረጋግጥበት ሌላው መንገድ ነው፡ ፡ በሕፃንነት ደኅንነት ጉዳይ ለሚመለከታቸው አካላት ግንዛቤ መፍጠር፣ መንግሥታዊ በሆኑና ባልሆኑ እንዲሁም የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማት መካከል በኢማሕልድ ፕሮግራሞች ዙሪያ ጥምረትን መፍጠር፣ ልምድን መለዋወጥና

ቀጣይ አቅምን ማስተባበር፣ በሕፃናት የማኅበረሰብ ልማት ዙሪያ ለሚሠሩ ጥናት እና ምርምሮች እገዛ ማድረግ፣ ከመንግሥት አካላት እና ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ጋራ ጠንካራ ትብብር በመፍጠር፣ የሕፃናት ፓርላማን ማስተዋወቅና መደገፍ ቅስቀሳው፣ ጥምረቱ እና ምርምሩ የሚገለጽባቸው ተግባራት ናቸው፡፡ እስከ አሁን በተደረገው የኢሕማልድ እንቅስቃሴ 43 አሳዳጊ አልባና ለጉዳት የተጋለጡ ሕፃናት ጥምረት የተመሠረቱ ሲሆን በጥምረቶቹ ውስጥ ኢሕማልድ በጸሐፊነት ይሠራል፡፡ ኢሕማልድ በክልል ደረጃ የአሳዳጊ አልባና ለጉዳት የተጋለጡ ሕፃናትን ጥምረት የሚያስተባብር ሲሆን በስድስት አካባቢዎች የተቋቋሙ የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማትም ጥምረት እንዲፈጥሩ አድርጓል፡፡የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማቱ ጥምረት አደረጃጀቶቹ ተመክሯቸውን የሚለዋወጡበትን መድረክ በመፍጠር በልማት እንቅስቃሴ ውስጥ የተሻለ እንቅስቃሴ እንዲያደርጉ አስችሏቸዋል፡፡ ከዚህም ባሻገር ኢሕማልድ የራስ አገዝ ቡድን ጥምረቶችን መስፋፋትና መጠናከር የሚያበረታቱ ተቋማትን ቅንጅት በተባባሪ ሊቀ መንበርነት ይመራል፤ በከተማ ግብርና ልማት ዙሪያ የሚሠሩ ድርጅቶች ብሔራዊ(ሀገር አቀፍ) ጥምረት ለመፍጠር የሚያደርጉትን እንቅስቃሴ የሚያቀላጥፈውንም ኮሚቴ በተባባሪ ሊቀ መንበርነት ይመራል፡ ፡ በሌላ በኩል ኢሕማልድ ከኮርድኤይድ እና ኦክስፋም ኖቪብ ጋራ በመተባበር 35 የበጎ አድራጎት ማኅበራት እና ድርጅቶች ኤች.አይ.ቪ/ ኤድስን በሥራ ቦታ መቆጣጠር ይችሉ ዘንድ አቅማቸውን ለማጎልበት ዓላማው ያደረገውን STOP AIDS NOW! ፕሮጀክት እያስተባበረ ይገኛል፡፡ በቅርብ ጊዜ ፕሮጀክቱ ከጥምረቶች፣ ቅንጅቶች እና ማኅበራት ጋራ በአጋርነት የያዛቸው የሕዝብ እና የመንግሥት ድርጅቶች ቁጥር 280 ደርሷል፤ የቅስቀሳ እና ምርምር ተግባራትም ይካሄድበታል፡፡ በአጠቃላይ በአሁኑ ወቅት ኢሕማልድ አገልግሎቱን በማስፋፋት በርካታ የኅብረተሰብ ክፍሎችን ለመድረስ ከፍተኛ ጥረት እያደረገ ይገኛል፡፡ በተያያዘም ድርጅቱ በተለያዩ የአገሪቷ ክፍሎች የሚገኙ የማኅበረሰብ ምሥርት ተቋማትን አቅም በማጎልበትና የገንዘብ ድጋፍ በመስጠት ተቋማቱ ሕፃናትን ከጥቃት መከላከልና ጥበቃ፣ ማኅበረሰብን መሠረት ያደረገ ወላጆቻቸውን ያጡ ሕፃናት ድጋፍ እና ክብካቤ እንዲሁም በተለያየ መልኩ የማኅበረሰብን አቅም የሚያጎለብቱ ፕሮግራሞች እንዲሠሩ ሁኔታዎችን እያመቻቸ ነው፡፡ በዚህም መሠረት ተቋማቱ የማኅበረሰቡን ችግሮችን በአንገብጋቢነታቸው ቅደም ተከተል ሰጥቶ የማስቀመጥ፣ የፕሮጀክት አመራርና የምክረ ሐሳብ ዝግጅት፣ የሪፖርት አጻጻፍ፣ ሀብትን የማስተባበር ማኅበረሰብን የመቀስቀስና ማሳተፍ ስልቶች፣ የድጋፍ ገንዘብ አስተዳደር፣ ቁጥጥርና ግምገማ በማስመልከት ሞያዊ ድጋፍ እየሰጠ ይገኛል፡፡

MUHAZE December 31/20011

“We clearly knew earlier that our decision would bring us trouble”

w/ro Saba G/Medhin

SHARING A PORTION TO ONE’S OWN Gelila Bekele

Debebe Haile Gebriel

CONCERNS OF 70/30

Abebe Asamere

The Contribution of ING’S for the Social Security of their Employees Pubelisher Amicus Media Promotion and communiEditor in Chief cation P.L.C Zelalem Wedaje Advertising Representative Kirkose sub city kebele 20/21 Akaki kaliti sub city Endeshawe Haile Gebriel H.N Esemako Bulding/320 Secretary kebelea 01/03 Tell-0115526769/0911228115/P.O.Box 121525 Rehemet Abedela H.N. 588 Printing Tell-0911382875 Exterim Printing press kirkose sub city kebelea 03 H.N 431

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

Editor’s Note

Feature

This column accommodates research and analysis by scholars that focus on the diverse sectors in which CSOs work to accomplish their set missions and offer policy alternatives to make positive impacts.

Our goal is to serve as forum for discussions! The role of civil society in determining the fairness of a country’s economic, social and political development has been on the rise together with that of the government and the private sector, according to researches. By promoting common goals and positively influencing policies and systems designed by the government and other organs, civil society could play a key role in ensuring social justice and economic development. It is also believed that they could contribute a lot in the strengthening of good governance, poverty alleviation, helping the underprivileged have their voices heard and their rights respected. However, in order to play these roles effectively, they need an enabling environment. The adequacy of a given enabling environment could be measured by different standards. The major ones include the legal and administrative framework in which the sector operates, the political and administrative context, economic and social conditions. According to researches the development of Ethiopian civil society has two major features. The first is the smallness of the number of CSOs until recently; secondly, the difficulty of the environment in which these few organizations operated. The imperial and Dergue regimes did not openly allow the existence of CSOs that operate freely. It was due to their inability to withstand the natural disasters and the ensuing hunger facing the country that they allowed the operation of NGOs. As a result, the interventions of the civil society during the reign of the two regimes were limited to aid and emergency relief. However, this changed width the regime change that took place in 1990 as the number of CSOs and their activities started to expand. Article 31of the FDRE constitution recognizes the right to assembly. Also a legal framework has been erected to regulate civil associations and charities. More than 2500 charities registered at the federal level are now active while as much are working in the regions. Indeed, the number could be regarded to be very low in light of the size of Ethiopia’s population and the reality in other African countries in a similar level of economic development. CSOs contribute to the good governance and economic development of a country. In this regard, as revealed by a recent study conducted in our country, they could raise as much as 1.7 billion USD between 2004 and 2005. Also they have implemented over 2000 projects worth 10 billion Br between 2004 and 2007. Most of the organizations are working in education, health, agriculture, food security and the wellbeing of child. It goes without saying that the efforts of the organizations to accomplish these good deeds were not free of problems. They had to face internal as well as external challenges as they still do. The main objective of this magazine is to serve as a forum for discussions by introducing their achievements and solving the internal and external problems they have. Thus it would accommodate research papers, do interviews with relevant organs on various issues, and introduce activities of which lessons could be drawn, present timely and important information relevant to civil society. The cooperation and goodwill of is necessary to strengthen the magazine and help it achieve its set goals. Thus, we take this opportunity to call up on everyone to cooperate with us by sharing us facts and views as well as opinions. Best wishes!

From the readers I think the launching of the magazine, which introduces the achievements of charities and associations and accommodates works that help solve the internal and external problems they have would help NGOs get better acquaintance with the society as well as government bodies. In it the organizations would reveal what they do. And I believe by reading the magazine the society would learn of their activities. Luwam Mengistu Research and communications offices,RASAD ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

CONCERNS OF 70/30 A review of the directive - 70/30 dealing with the expenditure of charity organizations and associations on administrative and project activities.

Debebe Haile Gebriel

(debiehg@yahoo.com)

nternational experience shows that most of the time donors issue directives that regulate where the NGOs spend the money they collect from donors. Such directives stipulate how much of the money collected by NGOs should be spent on direct cost and indirect cost or administrative and overhead expenses. Due to lack of a uniform understanding of expenses, one organization may consider as a direct project cost what another may take for an administrative cost. Administrative expense refers to costs that are necessary for the existence of an organization such as salaries of the managers, administration and finance, supporting staff cleaners and security workers; office rental, telephone, electricity and water bills, costs of materials necessary for administrative works. Project implementation cost on the other hand is believed to refer to money spent on programs and projects designed by the organization in a bid to meet its objects. Administrative expenses are the costs incurred whether or not the organization has a project to implement and are clearly linked to the basic existence of the organization, while project expenses are incurred in the course of project implementation. Experience of donors The expenditure of charities and associations is controlled not only by the government but also by donors. Donors do not allow recipients to do what they will with the money given them. Most donor organizations provide terms of spending on adminis-

trative and project implementation purposes through directives or on contract documents. Furthermore, some donors do not give assistance unless all of it is to be spent solely on projects and none on administrative costs. Various international donor organizations have different guidelines and policies on the use of aid money. In their guidelines they list out what falls in and out of the expenses. Accordingly, while it is possible to present the experiences of numerous international donors, we shall limit ourselves to the guidelines on spending of aid money of the European Union and the Bill and Melinda Gates foundation. According to the EU’s general policy on donations, 1) costs of professionals assigned to implement the project, e.g., salaries, social security and other expenses 2) travel expenses and allowances to professionals assigned to implement the project and other people who partake in the project 3) rental and purchasing of goods and services necessary for project implementation 4) subcontracting expenditure 5) expenditure on the dissemination of information and outcomes of evaluation, project monitoring, translation works, photocopy, insurance and the like are considered to be direct expenses or costs of project implementation. Similarly, the Bill and Melinda Gates Foundation manual defines administrative expenses as “... generally, indirect costs are defined as administrative or other expenses that are not directly allowable to a particular activity or project; rather they are related to overall general operations and are shared among projects and/ functions”. According to the Gates’ manual, NGOs should spend only 15% of the money given them on administrative expenses. It distinguishes between administrative and project costs as

follows. Administrative costs Administrative expenses subsumes all salaries paid in the course of project implementation to workers of project administration an management and supporting staff as well as payments of benefits such as provident fund, insurance and medical expenses to workers employed directly for the implementation of the project. Travel expenses of workers for purposes of project implementation, payments to consultants whose work is directly related to the execution of the project, expenditure on the purchase supplies necessary for project execution, donations or payments to other organization made for the purpose of execution of the project, expenditure on the purchase of goods necessary for and services set up for the execution of the project, e.g., f office, health center, purchase of information technology directly related to the project fees of legal and financial consultants engaged in works directly related to the project. Project costs Expenditure on services unrelated directly to the project such as headquarters rental, utilities as well as information technology tools and support not directly related to the project, staffs employed to assist in administrative works, i.e., CEO, internal auditor, admin and finance, information technology support staff, human resources administration, library and information services, logistics, store, institutional legal services and insurance premiums paid to workers not directly related to the project. Regarding the amount to be spent, the on direct and indirect costs experience of numerous international organizations shows that aid recipients could spend on administrative expenses not more than 20% of the assistance they receive. However, EU allows only as much as 7% to be spent on admin costs, while the Gates ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

Foundation allows as much as 15%. The experience in Ethiopia As we come back to the position of the Ethiopian law on administrative and project, Art. 88 of the charities and associations proclamation states that any charity or association should spend not less that 70% of its budget on project implementation and not more than 30% on admin administrative expenses. Also the proclamation under art. 2/14 defines administrative expense the cost necessary to cover “salaries, allowances, fringe benefits, purchase of goods and services, travel and accommodation, costs necessary for the administrative activities of the charity organization or association. In short administrative cost means expenses necessary for the administration of the organization. However, it doesn’t clearly state what kinds of activities fall within the domain of an administrative cost and what do not. As a result of this it has been affecting the performance of charities considerably. Cognizant of the problem, the charities and associations agency on July ...issued a directive determining the project and administrative costs of charities and associations. Contents of the directive The directive comprising 15 articles and four appendices comes into force as of July....As for the definition of administrative costs; it does nothing more that restating what the proclamation provides. However, unlike the proclamation o the directive lists out the cost that fall under project expenses. Accordingly, project cost refers to expenditures on activities that benefit the community and promote the objectives for which the charity or association was set up. Furthermore, in order to ensure related or similar charity organizations or associations follow similar procedures expenditure on project implementation, the directive categorized institutions into clusters. Strengths of the directive First of all, this directive has provided for the first time a partial clarification on the vagueness that had attended the meanings of project and administrative costs since enactment of the proclamation. Another strength is the directive’s attempt to treat organizations in to clusters according to respective characters. The fact that ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

Accordingly, the directive should be reviewed in light of the labor law. Otherwise, organizations would be forced to call the trainees rather than sending trainers to where the trainees are to be found.

the directive unlike the proclamation offers a definition of project expenses allows for an easier grasp of the difference between the two kinds of costs. Furthermore, by listing out as much as possible of the activities to be subsumed within in the two kinds of costs, it offers an objective standard the prevents possible difference of meaning that could arise in practice. It is an appropriate step that the directive stipulates that the workers to be employed by the charity or association should necessary for and commensurate with the activities they are engaged in. now I shall review the concerns posed by the directive. The making of the directive While the fact that a discussion held on the directive after its coming into force was commendable in itself, it was post facto – as no such discussion was organized by the agency, which announced its coming into force. Such a discussion would not only have allowed the organizations to prepare themselves, it would also have allowed the one party to point out some issues unseen by the other – the task being a common one. Above all, the process should have been considered in light of the principle of participatory democracy which our country is following. List of administrative expenses articles eight and nine of the directive list out the expenses that should be taken as administrative costs. While most of the costs are proper and acceptable, some totally unrelated to the customary classification of

project and administrative costs and pose challenges to the organizations. Just to mention the major ones, it is wrong to classify every expenditure on vehicles, which provide basic services to project implementation, as administrative cost. As staffs of any organization including government office cannot have complete knowledge of every field, it is an acceptable and normal practice to make use of the services of consultants. If we may consider this by dividing it in to two parts, for instance, it may be possible to categorize as administrative costs expenditure including for the preparation of human resource, structure, financial manual and salary scale. On the contrary, expenditure on conducting studies on the problems of communities, offering trainings to beneficiaries, project evaluation and monitoring could be categorized as project expenses. Above all, the position of the directive regarding allowances should be reconsidered. It should not have categorized as administrative expenses all allowances except those payable to trainees. Allowances and travel expenses are legal entitlements that belong to any worker. Accordingly, the directive should be reviewed in light of the labor law. Otherwise, organizations would be forced to call the trainees rather than sending trainers to where the trainees are to be found. And this would dramatically raise allowance the travel costs to be paid out to trainees. Even cost wise, it is better to send few trainers to where the numerous trainees are to be found rather that having to call the latter from distant places. The other controversial issue is to think of a project without due monitoring and evaluation. Such activities could exist only if there is a project. It is impossible to think of these activities in the absence of a project. Therefore, to categorize expenditures on these services as administrative expenses is as good as proscribing the activities, so that the quality of a project activity won’t be examined and no room could exist for accountability as well as for drawing lessons from experience. Donors would find it hard to assist projects on which no work of evaluation and monitoring is done. Salary Scale

According to the directive, the salary scale in charity organizations and associations should be proportional to the country’s economy and unexaggerated. This provision is open to interpretation as well as to future controversies. How could one determine whether the salary scale of an organization was proportional to the country’s economy and unexaggerated? And who would do the measurement? In light of the directive’s failure to state how much should be paid to which worker, it is inappropriate to such a provision that is susceptible to subjectivity. The enforceability of the directive on associations and charity organizations The nature of these two types of organization is different. Charity organizations are established to protect the interests of third parties while associations work to protect first and foremost the interests of their members. While the directive makes attempts to maintain some differences between the two kinds of organization, I don’t believe it has done enough. The application of the directive should have been limited to charity organizations rather than extend itself to associations that work for the interest of their members and probably live on their contributions, legislating how they should spend the money they collect from members. The main objective of the directive should have been limited to ensuring the proper spending of money collected in the name of third parties leaving alone associations whose finances contributed by members for their own benefit. Concerning about unions According to articles 15/3 and 55/4 of the directive, unions are formed by charity organizations and associations for the purposes of cooperation and support as well as to conduct capacity building. The directive states that since unions are not executors, they have no project costs to incur except for the admin cost they have. With regard to their income it points out two sources ; namely, membership contributions annually made by member-organizations and a portion of the 30% of the amount collected for development in the name of member organizations, which they use for

administrative costs. This provision seems to treat unions merely as gobetweens of money exchange. While the directive says unions could engage in activities that build the capacity of their members, it is controversial that it also considers them as if they were totally not executors or project implementers. Indeed, unions should not compete with their members by doing the works of the latter. Unions should be engaged in activities which their members could not do individually. Representation of the common interests of their members and capacity building, keeping the ethics of their members and coordinating experience sharing should be considered the objectives of the unions. And the money they collect in order to carry out these activities should be spent at the ratio of 70/30 - 70 % for project costs and 30% for administrative costs. Unions could collect money not just for the implementation of their members’ projects but to build the capacity of the whole members. To legislate for the unions to divide among their members the money they collect for such common purposes and let the members decide how much to give back to the unions is not only an affront to the unions, it is also unfair. There would be no problem if the money collected by the unions could be spent on a project that directly benefits the public other than capacity building of the members or the implementation of a common goal. Penalty Art. 12 of the directive states that any charity organization or association that violates the provisions of the directive would, on top of receiving the penalties stipulated under Art. 102 of the proclamation, be subject to the agency’s measures ranging from written warnings to cancellation. The legitimacy of this provision is questionable in light of Art. 92 of the proclamation. According to Art. 92 (1/c), the penalty for violations of directives issued by the agency is suspension and not cancellation. Therefore, as the provision confers on the Agency a power to cancel [close down] organizations that violate the directive, it stands in contradiction to the proclamation that confers no such power and one that needs to be corrected.

Effective date of the directive While the issuance of the directive started to become clear to beneficiaries [stakeholders started to know of the issuance of the directive] as of July 2011, [it is indicated that] the directive has been in force since its enactment on July 2010. as we all know, any law becomes binding on the its subjects after its publication in accordance with the law making process of the country. However, is is a violation of the basic tenets of the rule of law to hold responsible organizations for expenditures made in accordance with the existing ways while there was no way for them to know the very existence of the directive, which was not published or posted on the Agency’s board. Therefore, the enforcement of the directive should be considered in two parts on the basis of the organizations’ budgeting cycles. For organizations whose budget year stretches from July 1 to June 30, the directive should become effective on them as of July 2011. Similarly, for those with budget years stretching from January 1st to December 30, it should come in to effect as of the fist of January 2012. Furthermore, the agency should come up with a different procedure to accommodate organizations, which entered into agreements for duration of more than two years in accordance with the earlier way of doing things. Conclusion Every expenditure made in the course of project implementation should be regarded as project costs, while those having no direct relationship with the project work and which would be incurred regardless of the project’s existence should be categorized as administrative costs. It is always appropriate to take the answer to the question: “what is the kind of activity on which expenditure is made?” hold be used as the standard to determine the type of a given cost. Accordingly, it would be quite important if, taking in to account the concerns pointed out in this brief work as well as the opinions forwarded in the awareness raising forums organized by the Agency, an amendment could be made to the directive as indicated under its 14th article.

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

This column where government officials, professional and representatives of civil society, speak on current concerns and challenges facing CSOs associations. W/ro Saba G/Medhin is a lawyer with an LLB from AAU. She started her career as an assistant judge of the federal high court. She was then appointed a special prosecutor and continued to work until she became assistant to the chief prosecutor. Since 1997 E.C she has been working as the Executive Directress of the Network of Ethiopian women associations. During the enactment of the new charities and associations proclamation, she was a member of the task force representing CSOs in the course of the various discussions attended including by the prime minister, the justice minister, members of the House and other government agencies, where she participated in the review of the impacts of the new law on the organizations and the proposal of alternative ideas to the government. She has also been a founder and board member of various national and continental networks. W/ro Saba is our guest. She spoke with our reporter on the activities of, the impact on her organization of the charities and associations proclamation as well as the directives the followed it. Excerpts .

“We clearly knew earlier that our decision would bring us trouble” W/ro Saba G/Medhin (Executive Directress of the Network of Ethiopian women associations) When and how was the network formed?

The coalition a nongovernmental and a nonpartisan organization founded in 2002. it is a coalition set up be 13 local organizations and associations working on the fundamental problems of the society including education, health and law with the aim of bringing together their voices and capacities so that they could meet their goals. Gradually raising the number of its members to 42 organizations and associations at present, it has been working a lot designing a strategy to implement set objective. After reregistering as [a] union [coalition] of Ethiopian associations in accordance with the new charities and associations proclamation, it parted in to two: 33 organizations registered as Ethiopian resident charities formed another union known as [Union of Ethiopian Charitable associations] while NEWA has continued as an Ethiopian union comprising eight organizations and associations registered as unions of Ethiopians. What was the strategy NEWA designed? Building the capacity of members, creating a network through which our members could get to know one another as well as with others, bringing the agendas of members together, ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

identifying issues that deserve priority and exerting pressure to solve the problems, ensuring that incorporation of the issue of women in the making of any policy and budget allocation, monitoring whether the laws and policies have benefited women during their implementation, reviewing whether donors honor the promises they make regarding gender equality, doing advocacy works on women’s economic, social and legal rights; participating in the designing of local policies and laws as well as the making and implementation of international agreements, forging coalitions and partnerships with national and global women organizations as well as governmental and nongovernmental stakeholders, doing researches and disseminating and making available the findings. Generally, working to create a conducive environment that benefits women through policies and laws so that gender equality could be ensured and the rights of women protected in Ethiopia. How far did you come? Since establishment the coalition has carried out various activities with the strategies.To start from earlier efforts, in 1997 E.C., in cooperation with IPAS Ethiopia, it has conducted a panel discussion on reproductive health, which brought together member organizations, representatives of organizations working on health, the UN, journalists and other relevant organs. The panel discussion was successful in creating awareness of the reproductive health

activities underway in our country then. Furthermore, it has paved the way for the organs of the coalition as well as other organizations working on women issues to introduce the public with their activities through the various workshops it organized. This also allowed member organizations to get to know one another and reveal respective focus areas. In light of encouraging the political participation of women, NEWA has contributed a lot during the 2005 elections. It had given financial and material assistance to 23 of the women candidates. Furthermore, it has offered training on electoral law, gender and leadership, human rights, democracy and good governance to 194 female candidates in five regions running individually or for a party with a view to ensure their equality with

their male counterparts. As a partner and coordinator of organizations working on women and children, it had been engaged in various activities aimed at promoting the activities. The responsibility it took in the management of the financial assistance made by SIDA could be mentioned as evidence. Signing a three-year project agreement on September 2011, the coalition has taken the responsibility to distribute the 8 million Br assistance to various nongovernmental and community-based organizations. Accordingly, it has helped 13 organizations working on women and children get assistance. The project on gender-based violence worked with a special focus on female circumcision. ‘Girls Forum Project’ is one of the activities it carried out to ensure gender equality and women’s individual mission. This project, designed by the Coalition in collaboration with UNICEF, was officially inaugurated on November 20, 2006. The objective of the project was strengthening the participation of young girls in the effort to stop the spread of HIV/ AIDS and to hold consultations on the effectiveness of the discussions on the exposure of young girls to the virus. On this basis, the Coalition organized forums for discussions among and training of female students in various regions on matters that contribute to their exposure to the virus. Furthermore, the Collation, has carried out activities in collaboration with the David and Packard Foundation, by designing a 3-year project on reproductive health The project was designed to pave the way through the Coalition’s members to create awareness on policies and laws on reproductive health in light of sustainable development and poverty reduction in our country as well as incorporating the participation of women in the realization of the MDGS. “Gender Talk Forum” is another of the ways used by the Coalition to improve the political, economic and social participation of women. The coalition coordinated the forum which was conducted every two months involving various professional and researchers who presented their views and held discussions. Of the coalition’s earlier activities, one effort I cannot pass without mentioning is the Policy-Oriented (-focused) Project carried out with the EU’s financial support. In cooperation with other NGOs, the Coalition designed and im-

“there is an organization that pays 80,000 USD per month”. For me, this is a joke because to those of us whose annual budget doesn’t amount to 80,000 dollars.

plemented the project, which had the objective of influencing the government’s policy making, sensitizing for it s implementation and monitoring its execution. Overall, since its formation the Collation has been through various capacity building, awareness raising and sensitization (advocacy) activities it conducted, actively participating in the national effort to ensure gender equality and to empower women. Just to mention the network’s successful effort , it has clarified the constitutional ideas related to women’s rights, has introduced national policies on health education and HIV/ AIDS, prepared manuals and materials that describe the status of reproductive health rights and services. It carried out advocacy efforts aimed at incorporating the issue (affair of) women in the regional councils and parliaments . At the national as well as regional levels it has advocated for women’s rights, gender equality, the right to reproductive health, and against harmful traditional practices, gender-based violence and discrimination. By building the capacity of law enforcement organs and through lobbying it has built the knowledge on and implementation (enforcement) of the Penal Code. It has built the capacity of the organs of law enforcement at the national as well as regional levels. It has debated through its advocacy efforts to create a harassmentfree and conducive environment for women working in factories, as well as to elevate women to the status of leadership and decision-making. It has worked to build the capacity of the Ethiopian Teachers Association with the view to have included the issue of gender in the organizational structure of regional educational bureaus. Efforts have been made to improve the participation of women in political leadership by building the

capacities of the women candidates (representing) every political party. It has actively participated in the efforts to stop female circumcision and ostracizing women during childbirth. In light of the activities for which the Coalition was set up, could you say it has been successful so far? As we evaluate ourselves in terms of the objectives we set out to promote, and in terms of time and capacity/role, we are dependent on donors, or the financial assistance they give us. As I evaluate the journey we’ve covered as well as the activities I have just listed out in light of the capacity we have, I believe we have met ( realized) our objectives. At the outset the Coalition aimed at becoming a common forum; and it has become one. In fact it has become a common forum not just for its members but also for government’s organs and other organizations. It has created a forum that links/brings together government bodies and women organizations. It has carried the task of forging links though the task forces it created. it has worked to emphasize the burning issues in light of its objectives. For instance, when violence is committed against women, we meet and give express our views. We take a common stand, sign the document and send it to relevant government organs. We take similar measures whenever something happens in the regions where our members are found. Did you face financial constraints? In the first years of our formation we had acute financial problems - as donors are not willing to offer financial assistance to a newly formed organization. After we got the chance to show what we could do, things started to get better. Currently, through, we have got back to our early days, as we cannot accept financial assistance. Was it according to the new legislation the Coalition has divided into two? Yes, it has split into two according to the new law. We had to divide our members, as “Ethiopian Associations and Ethiopian Resident Associations” are not allowed to form a common network. When the Charity and Associations Proclamation came into

Con.....page 34 ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

EXPERIENCE 5000 ACHIEVEMENTS IN A QUARTER OF A CENTURY

“Understanding should come before offering help,” says Nesibu Taye, a resident of Dire Dawa, as he recalls his childhood when he had to accommodate physical and mental injury. Nesibu never set eyes on his father, and he had to part with his mother when he was only 8. His mother left nothing behind as she was but a toiler, who tried to make ends meet with whatever she earned as a laborer. Following her death the responsibility to look after Nesibu, his three brothers and sister fell on the shoulders of their grandmother, who lived on the pension of her dead husband. His grandmother’s income which was spent on the basic needs of the family made Nesibu’s desire for education a luxury. Determined not to quit school, he started to do everything his young muscles allowed him to. ‘Life was tough for me; it was hard for me to buy a pencil, a pen and other materials’, says Nesibu. He used to make exercise books from the papers used by his elders. After leading such a life for two years, there came a chance that would change his life . It came from an NGO, which run communitybased development programs that focused on children and families: JEDDCO. It was a neighbor of the Nesibu’s who appealed on behalf of Nesibu to JEDDCO’s program office, which offers support to orphans [abandoned] and children in difficult circumstances . At the time Nesibu was in grade five. The J program office assisted his with educational materials, school uniforms and ordinary clothing. It also covered his medical expenses and allotted a financial assistance of Br 100 per month. Encouraged by the assistance given him by JEDDCO Nesibu had advanced in school up to 8th grade when he got paralyzed from his waist down. “My condition was threatening. My medical expenses were extremely high. However, J covered it all including my travel expenses.” Nesibu, who was robbed of his school time and not his desire for education, got to school on wheelchair. he started to ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

“My condition was threatening. My medical expenses were extremely high. However, J covered it all including my travel expenses.”

walk on his own to a limited distance. After years of ups and downs Nesibu has passed the high school exams he took in 2003 E,C and has joined Arba Minch University. Nesibu is a now 21 years old. The 50-year-old house where he grew up and reminded him of his painful childhood was renovated by JEDDCO. Nesibu says he feels as if J’s community-led development program came to save only him. While he sees the importance to the handicapped of the kind of support offered him by J, he says that before all people with disabilities need love and understanding. He warns that support without love and understanding is worthless:“Understanding should come before assistance”. Nesibu, dreams of completing his studies in computer science and looks forward to the time when he would support other people with disabilities. Strong system: fruitful procedure, trusted partnership Nesibu Benti is a model of the numerous children and youth, which J led to success by seeing them through higher education, offering them entrepreneurship and other trainings,

and reuniting children in difficult circumstances with their parts. According to J’s Executive Director Ato Mulugeta Gebru, the number of children embraced by JEDDCO’s development an activity focusing on children has now reaches 5000 from 1000 at the begging of the program. Also the program offices that offer support to children has now reached 15 from 6 in the beginning. The executive director says J has forged close ties with the community by brining orphans and children in difficulties to their parents through the tripartite agreement. He added, “our office is open to the community’s children who have become the workers that promote the development of the community. By creating adequate awareness through the discussions we hold with the community regarding projects, we designated (name) models of change people who do not differ from the community in terms of income and level of educations. By clearly telling the community the amount of budget allocated for each plan, we select the beneficiary with its participation. We encourage the community to take leadership in the management of projects by reminding them of the fact that the projects belong to the beneficiary community rather than the organization.” Thus, he elucidates on the improved ways adopted by the organization. He also said he concludes agreements with government organs upon submitting the project document, that he submits a report on the process of implementation, and that he offers alternative solution to the problems that may arise over which agreement is reached and huge support is accorded him. According to the CEO, J’s achievements include the strong system of organization it built, its efficiency (productivity) and its credibility, which Ato Mulugeta calls the highest level of partnership; that it could build a capacity which allows it to upgrade its project-based(oriented) program management to the strategic program management covering the duration between 2011 and 2015, and

J E D D C O ’s profile JEDDCO is a non-governmental local charity (NGO) founded in 1985. Formerly the organization focused on humanitarian activities aimed at covering the basic needs of children orJEDDCO’SExecutive Director Ato Mulugeta Gebru phaned and displaced and/or seekthat as a result it devised a way to ing help as a result of natural and strengthen its partnership with 125 artificial disasters. It started with the community-led development orga- building of orphanages that meet nizations and that in appreciation the psychological and bodily needs of the irreplaceable role of strong of children. social institutions in development, J’s first orphanages have worked foit forged the creation and strength- cusing on live saving and rehabilitaening of their coalition. JEDDCO, tive activities including the provision which has been working for years of education, health and clothing to to bring about meaningful changes children. Furthermore, it has offered in the lives of numerous children, the children trainings that allowed youth, women and beggars, has by them become independent citizens. building its institutional capacity, J has from its establishment up to and designing feasible development 1988 E.C offered its care and support policies helped strengthen coalitions to 876 children. and partnerships for development. The activities JEDDCO carries out to When in1987 E.C. J evaluated its dereduce the impact of clime change cade-long efforts under the program by linking them with methods of to offer institutional care and supimproving livelihoods have been report to children, it realized the negagarded by donors as models worth tive impact of the program on the scaling up across Africa - a fact future of the children despite its key which Ato Mulugeta pointed out as role to save lots of them. (As a result) it started to gradually change its another of J’s other achievements. support and care centers in to officHowever, as indicated in J’s annual es of community development proreport for the year 2010, the chal- grams that focus on children, youth lenges include the fact that the orga- and women. Then, by strengthening nization has been forced to reconsid- the social institutions that boost the er its moves as a result of changes in community’s capacity, it continued donor policies (and their procedures to help orphans and children in difof making development assistance), ficulties get basic support and care; rise in the expenses of cost of life and by offering training on skills that (inflation), the continuous rise in the lessen the level of exposure to the number of children in difficulties as impact of climate change it continwell as the increase in the effects of ued to make community-led instituclimate change. J shall nevertheless tions play sustainable and active role continue with its efforts by dealing in environmental protection. with future changes and threats in ways that serve the interests of its Currently, upon re-registering in acbeneficiaries. Ato Mulugeta also in- cordance with Proc. 621/2001 as dicated that J is putting in place the Ethiopian Resident Charity, which strategic basis it needs to pave the receives assistance from foreign doway toward institutional self-suffi- nors, it is working in five community ciency by fully focusing on capacity development programs to promote its objectives. The five commubuilding for the next few years.

nity development program offices are found in the Amhara regional states—Bahirdar, and Debrebirhan -, Oromia region—Bishoftu/Debrezet-, the SNNPR— Hawassa - and in Dire Dawa. Besides, J is supporting the capacity building of 37 community institutions in Addis Ababa, Wolketie, Butajira, Dire Dawa, Debrebrahan, Bahirbar, Bishoftu/Debrezeit, Adijie??, Shashemene, Lay Gayint, Awramba, Jimma, Adama and Hawassa towns with which it formed coalition around its programs. By allowing the institutions to protect (the) children from violence, this community (formation) has made possible the provision of community-based support and care to orphans and children in difficulties. To date, the program has directly reached out to not less than 850,000 children, and the organization says the program’s coverage would continue to other places. It also paved the way for the implementation of J’s other capacity building programs. In its effort to ensure the access of orphans and children its difficulties to basic services, it is providing school uniforms and other clothing, educational materials, covering medical expenses, offering vocational training and financial support to youths, as well as boosting the economic capacity of guardians and reuniting children with their families and guardians thereby providing social and psychological support. Furthermore, it is working for the expansion of the coverage of quality education by providing basic education to children, youth and adults. In particular, it has been supporting the children’s tutorials by setting up a public library and an information center, building the capacity of schools and assisting the children through the schools, supporting the formation of female student clubs and providing alternative education to children outside the schools. It has also been providing road safety education as well as offering to children with disabilities, education tailored to meet their needs (desire). Regarding health and environmental hygiene, it has carried out lots of activities by coordinating and making use of the community’s institutions . Thus, it is working to prevent and

Con.....page 36 ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

My opinion

Abebe Asamere aasamere@yahoo.com

ince the economic crisis in Europe in the 1930s and the following years , governments of various countries have become convinced that they should have the responsibility for the welfare of their peoples so that the people can bear the consequences of such economic and social distresses .Following the first experience in the implementation of social security plan by Germany , developed counties have been implementing very wide and complicated social security laws policies and programs for the benefit of their peoples. Depending on the type and extent of the social security benefits ,SSBs, providing for their peoples , countries with better SSBs are named welfare states . Accordingly welfare countries like Canada , Norway ,Finland ,Denmark provides better SSBs for their citizens than America and other developed western counties .Other developing or underdeveloped countries of eastern Europe , Africa , Asia and Latin America , however , because of the constraints on their economic capacity , they can only provide limited benefits or only provide such benefits for a certain section of their society . SSBs may not be given only by the government .Especially in the employment relations , employers may have the legal obligation or self induced obligations for the provision of social security benefits for their employees .Thus, in addition to SSBs provided by the government ,there are benefits that should be provided and respected by others .There are also SSBs provided by the employers with their own free will and without any imposition by the law. Accordingly we will look into the SSBs provided by International Non Governmental charity organizations(hereinafter ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

The Contribution of ING’S for the Social Security of their Employees referred as INGOs ) as one category of the employers in the labour or employment market of Ethiopia .Moreover , in order to understand the type and extent of the SSBs provided by the INGOs , a brief over view of the concept and the nature of social security in Ethiopia will be made . The concept and social security purpose in Ethiopia It is very common to use the word social security inter changeably with social welfare and social protection .In so many writings these words are used to convey the same conceptual messages .For The purpose of this paper only the word social security is used but the concept is same as the concept that can be covered with in the definition of the other two words or concepts . The concept of social security has been defined in the united nations declaration of human rights art.23 and minimum labour standard convention no 102 of international labour organization as Contingent situations that may happen in due course life such as housing problem , medical problem , unemployment because of old age , maternity , work related and non work related accidents , disability , unemployment and death .Depending on the level of their economic development and their philosophy of political and social ideology , countries have been applying laws , policies and programs for the provision of social security benefits to their citizens which ranges from minimal benefits to wide coverage of most of the important benefit packages .Accordingly ,there are countries providing wide social security benefits such as shelter for the homeless , food and money or food ration for the unemployed , full nursing and accommodation for the olds ,free education and health services and maternity payment for certain years and other benefits .for instance so called welfare countries mentioned above provides most of such benefits .Other countries provides limited or very constrained SSBs .As per the definition of the concept mentioned above the purpose of social security is to avert or compensate the financial hardship consequent to contingent events. Especially as the concern of this pa-

per is on employment relations , when income is terminated as a result of termination of employment , the employee and his family will face financial hardship , if the employee is sick and get accident unrelated with his work ,the employee and his family will be burdened with financial problems .Though there has to be SSBs to be provided to the worker to bear the consequences of such risks , the type and extent of the benefit type differs on the nature of each countries law and each employers benefit package . Employers providing better benefit package will have important contribution to the overall national welfare system of the country. Dependents , marital partners and children of such employees will have less chance to be , street boys and girls , school dropout , child labour , crime , HIV and less exposure to other undesirable personal and social crisis .The consequence , however , could have been otherwise if the benefits provided by the employer is very low or non . Studies shows that large number of peoples are exposed to undesirable family and personal consequences as a result of termination of income . For instance on the basis of the study conducted in some African cities , when income earning family member fall sick in bed with HIV , the family income will get down by 60% and the family medical expense will increase by three fold .This shows the level of economic and social crisis burdened by the family having no social security to mitigate health related risks .Children exposed to child labour abuse as a result of family income termination is also very high .Generally children exposed to risky life and divorce as a result of family income termination or income constraint is a social problem in most African cities . The major causes for the termination of family income are termination of contract of employment , death of income earner of the family member , inability to work for reasons of accident and medical problems and the like .Since most of the employers provide no or limited social security benefits to their employees , the chances of the exposure of their employees and their family members for burdensome

life is common .Therefore in addition to the government , private employers should also contribute for the realization of the purpose of social security . Social security in Ethiopia Studies indicate that the formally regulated social security scheme in Ethiopia is very limited .The most prevalent one is the unregulated informal social security system which is based on family and social support system in a form of Edir , family financial support and the like .Because of the ever eroded family and social value in our society , high cost of living , complicated urban life , youth migration and other related problems , the informal social security system can no more be a viable solution to the needy .Therefore, peoples exposed for social and economic problems for lack of any kind of social security system to mitigate the risks associated with income loss and old age are very high .Accordingly there is no argument as to the need for strengthening the formal social security system. In our country , pension benefit as one of the social security benefits was only provided for government employees .for the purpose of this paper government employees are all employees governed by public servants law , members of the police force , members of the armed force , employees of public enterprises and other government employees regulated by special laws .As these government employees are in the mandatory pension scheme , the government will contribute for their pension and they will benefit the pension payment after retirement for old age and other medical problem. Members of their families and dependents also benefits as per the details of the law. Other members of the work force uncovered by another law , like house servants , daily laborers and private service providers are without any social security benefits .Though there may be a situation whereby some of them can get free medical treatment in government hospital and health centers , generally it is difficult to say that they are covered by reliable social security scheme. Thus there are various studies urging the need for having some kind of social security system for these section of our society . Concerning employees governed by the labour law ,there was no mandatory pension benefit scheme till the promulgation of proclamation no

715(2011 .Employees covered by the labour law gets payment in a form of severance payment and compensation in case of termination of their employment after service of five years and ,or termination by the fault of the employer which usually has a purpose of compensating the income termination .In addition to this , the stringent termination conditions of the law is also categorized a social security in a form of labour protection .After the application of private employees pension proclamation , however , permanent employees of the private sector , which includes all Non governmental local and international organizations , have become beneficiaries of the pension scheme. Especially employees engaged as of june 17 , 2011 have to be covered by the pension scheme despite their preference to continue with the provident fund scheme of their employer .This law enlarges the coverage of social security beneficiaries under the mandatory scheme of the employment relations and hence contributes a lot to the overall social welfare of the country . The employees having no provident benefits previously will best benefit from the mandatory scheme than the beneficiaries of provident fund . The benefit of pension scheme is to compensate income loss as a result of old age and disability for accident and health problem .It is not ,however , a comprehensive social security benefit If the employee is unable to work for other reasons before the eligible time for the pension benefit .In addition to this mandatory benefit , employers can provide other SSBs to their employees at their own will .Accordingly some employers provide better provident fund contribution than the legal maximum , medical insurance , accident insurance and life insurance benefits and thereby enable their employees to have better SSBs than other employees .With some minor difference , for instance ,private and government banks and insurance companies provides most of these types of benefits . When we look into the experience of INGOs also ,they provide most of these benefits to their employees and we will touch upon the nature of these benefits as follows . Social security benefits provided by INGOs As it is mentioned above pension scheme is one of the social security facilities and not a comprehensive facil-

ity covering other types of SSBs .The purpose of pension benefit is to enable the employee get paid after retirement or when he is in a situation unable to work for medical reasons .Therefore in order to say that the employee has a better social security advantage , we have to see the availability of other social security facilities in case the employee faces financial hardships and the like .For instance pension benefit doesn’t answer other insecurity issues like if the employee is sick how can he get money for medical treatment , if he dies incidentally what will be the fate of his dependents , if he is terminated from employment before retirement age how can he bear the financial hardship consequent to income loss and other insecurity issues . As per the labour law the employer is not duty bound to cover the medical expense or pay any compensation to the worker unless the medical risk is work related . Though they don’t have such legal obligation , employers can provide medical insurance , accident insurance , life insurance and other additional benefits to their employees so that they will enjoy better social security covers .Accordingly , INGOs are one of the employers very well known for the provision of these type of social SSBs for their employees .The employment relations of these organizations is covered by the labour law and hence they are not obliged to provide social security benefits for risks which are not work related . In reality , however , it is very common for INGOs to provide these benefits to their employees .The specific types of SSBs usually provided by INGOs are provident fund , accident insurance , medical insurance and life insurance are the most common types of benefits .In addition some INGOs provides child care facilities for few months for their women workers . Provident fund Provident fund is a saving system whereby the employer and the employee contribute some percent of the employees salary and save it in the provident fund account .The purpose of this is to mitigate or compensate the financial hardship of the employee or his families consequent to termination of employment as result of death , will full termination or retirement . The most common practice is to provide the provident fund after termination

Con.....page 38 ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

PARAGON

we bring stories of those who get into philanthropy on their own initiative.

SHARING A PORTION TO ONE’S OWN

S 32

he was born in Addis 25 years ago, an o n l y c h i l d to her m o t h e r. S h e was not meant to grow up where she was born. She had to follow her parents on their migration to Italy. She completed high school there and went to a college in America. Just as she was an only child to her mother, she met an aunt with a single child who raised her with care and discipline and made a decent Ethiopian out of her. “The family I had was a small size consisting of a group of strong women. My mother, grandma, my aunt and her child( my cousin). Since my mother was herself a child when she gave birth to me, it was my aunt who took the responsibility to raise me up as a mother and a father in a way that made me a lover of my country and a good girl.’’ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

Our guest is supermodel Gelila Bekele. Our editor had the chance to talk to her when she was here in Addis. Who is Gelila Bekele? Gelila was studying a college in California, when something came up that changed the course of her life. “Looking at my height and body people would sometimes suggest for me to try modeling. But my own desire as well as that of my parent was to continue with my education; so I never gave it a place in my heart. One day, I was in California walking outside the college with a friend when a woman came and told me that I could be a model and that she could help me. I didn’t accept the idea and left it there without even telling my parents about it. At another time there was an outdoor concert going on and I was dancing with my friends. I was wearing shorts. And there the same woman spotted me. She told me she was an advert art director, and said, “You are very tall and slim. You can be a model.” She said she wanted me for an advert work and tried to entice me into it. She gave me her card so I could think over it

and give her a call. I didn’t trust her so I dropped the matter for a while. Then, a friend of mine and I checked out the website on the card and found out that she really was a famous art director. I called her. We met. She had wanted me to work in advert for an advertisement giant known as Aveda. She took me to New York. I had to have an agent in order to do the job so I signed to a famous agent, Ford Models, and remained there . I got another job right away and started modeling. After two months, they sent me to London on a runaway fashion show. I’m still working”. Gelile travels with designers of global renown to Europe and America for fashion shows. She is based in New York and Paris. It has been five years since she moved to New York. Mostly she does photo ads. She also goes to Paris, London and Spain for the runaways in which case she would base herself in her apartment in Paris. She has signed a five year contract to advertise “L’Oreal” and “Pantene” products, two globally well known brands. “There is a time limit to modeling. I cannot stay for long doing it.

Besides, my interest was working on nutrition and agriculture. It was nutrition classes that I had dropped out of . However, I am about to get my degree as I have taken the time from my tight schedule and studied. It is the profession I want to practice in the future.” Gelila and her acts of charity Scott Harrison is the founder of Charity Water, an agency that collects funds from philanthropists and celebrities the word over and helps people in the rural areas of 16 countries get access to piped clean underground water. Gelila and Scott Harrison met five years ago. He told her what he does and she expressed her willingness to help her own (people). “I’m not rich. I don’t have much in access. However, I realized that if I could spend 25% of my annual income on the people of my country, I could at least change the lives of a few. I don’t stay put much when I’m in Addis. I travel by car watching places and people on my way to visit areas said to be suffering from acute shortage of water. As I could gather from most of the places students do not go to school because they have to walk for four hours to fetch water. Sometimes, they have to do that twice a day. The jerry can they use to fetch water holds 25 liters. I tried to carry it on my back just like they do it. I couldn’t walk for 10 minutes let alone for hours. Also, sometimes they drink from the water, get sick and go to the hospital. Thus, I realized that the life of the students could be changed if water could be supplied to an area where there is a health center and a school. So I reached an agreement with the organization and started working. I gave the money to the organization and it did the work. How far would she go? “Water is God’s gift. No one could create it from chemicals. Therefore I don’t deserve to take any credits for helping with the digging of wells.” Gelila, thus, refrained mentioning the number of piped water points built by the money spent directly from her pockets. The tears that filled

her eyes as she spoke out the words testified to the depth of her sincerity. “In the various places I have been to as a child as well as because of my job , I have seen people who were unhappy despite the opportunities and choices they had. They grumbled and complained. The people of my country, however, live happy sharing whatever they have. I don’t want these people to lack water, one of man’s basic needs. Even though my wish may not be realized fully, I have made a pledge to do what I can as long as I am alive. That is what I’m doing.” While Gelila is not willing to speak of her deeds, Charity Water documents show that over the last five years since Gelila started making donations, she has helped the digging of 400 water wells and supply of piped potable water in rural kebeles (found) in 12 main Ethiopian towns—including Gojam, Gondar, Wollo, Raya, Tembien, Adwa, Mekelle, Kemissie, Babilie. She has spent between 5000 to 6000 dollars for the digging of a single water well and putting on it a hand pump that supplies clean water. Accordingly, she has spent 30-40 million Br on the 400 of them. Gelila says, she has learned from researches that in some places the water dries out of the wells within less than three months of starting service. As a result, she has made the organization to take the responsibility to make sure that work on each water well commences after it is proved through studies that it would serve for 1520 years. Thus, she believes, the piped water would benefit at least a generation of students. Why did she come this time? Though Gelila comes to Ethiopia every year, this time she came to do research for her own project as well as to do a documentary. She arrived in Addis with an-only-women team of five documentary film professionals - cinematographers and photographers. “I want to work to curb the shortage of schools and hospitals, too - not just the problems of shortage of water and those facing women. In

order to do researches on this, to look into some of the works already done and to understand the problem, it is better to visit the places, talk to the people and get the right information rather than sitting there and staring at data. Thus, we have traveled to and spent two months in rural areas in Tigray, Wollo, Afar, and Hamer – unknown to tourists and collected data. My major goal is to do a documentary and prepare a book containing photos and (some) explanations. These works won’t be the kind which foreigners have made for panhandling - they’d be different. Once they are completed, I look forward to stage a fundraising event and finance bigger projects. “ Gelila’s life - today Though Gelila could so far spend close to 40 million Br in her charity works, she doesn’t yet have a home of her own nor a business. When she comes to Addis every year, she stays at the hotel. Then she travels to rural areas. She would stay with her fellow countrymen in their huts, sleeping on the ground, eating their food. Upon visiting the works there and listening to their problems, she would give them her promise to come back the next year with a solution and get back to work. “When I come to Ethiopia, I don’t stay in Addis for long. I travel to the countryside by car. A family of more than ten people live in one rural hut. I get in there, spread my rugs/mat and sojourn there. I eat what they have (be it kolo or shiro). I stay with them learning of my language and culture. As we part, the see me off in tears. I feel as if I left back to my family. As I go back after staying here, I find it hard there. I long for here while living there. Though I went away as a child my blood is from Ethiopia. This is the only place where no one asks me where I am from”. Gelila cannot hold back her tears when she speaks of her country. While her desire and wish are to bear children and rear them, watching them as they romp on Ethiopian soil, she had to go to where she came from so she could get the wherewithal to meet her goal.

I stay with them learning of my language and culture. As we part, the see me off in tears. ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

“We clearly knew earlier .......

force, our concern was whether shall be an Ethiopian Union or a union of resident (organizations). The board and its members met, discussed and in the end agreed ‘the Coalition was formed to struggle for and ensure gender equality. If registered as a resident, it cannot work on women’s rights and (against violence). Better for it to renounce the money and get registered as an Ethiopian. Then, let it search for other ways to get funds.” Accordingly, it decided to speed up the construction of the women’s center, which would serve its purpose while along the way it would generate income. Then, when it was about to get registered, another networks’ directive came out, which stated that Ethiopians and Residents cannot establish a network. This was extremely disturbing(we were extremely disturbed). We tried to argue our case with the agency by pointing out that we comprise a few members and that our objective is founded on the rights of women and children which allows us to work together: therefore, we should not split. It didn’t work. We were told that Ethiopian resident associations and international organization can be together, as both of them cannot work on the issue of rights, both can use receive foreign funds. However, we were told, since you work on rights, if you are together, you may take money from them or you may promote their objectives. Thus, by no means should you be together. However, as the law provides for /allows split, within half a day, we called the general assembly to a meeting and made a split. About 33 of our members deciding not to work on rights issues registered as Ethiopian Resident Associations, while eight organizations continued under the Coalition. The Coalition used its name to raise funds and helped them reorganize, as it could not divide the property – that would have weakened is the more. Therefore, we gave them the funds we got from SIDA and others. Currently, the network is doing quite well ( given the short span of its life). Now, we have two networks. They work on capacity building and on socio-economic issues; we work on rights issues. We also have become non-voting (non-signing) associate member of each other’s assemblies . This was, at least we could avoid total separation. ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

Has the network faced a problem following the decision? We clearly knew that our decision would bring us problems. However, we never expected things to get this bad since we had thought that we would get a source of income in the center which we hoped to finish building fast and offer it on rental. The government had almost instantly given us a 1500 k sq plot in CMC, east of Addis Ababa. However, we could not get the construction permit as fast as we had hoped to. On the other hand, we had plans to stage fundraising events in Ethiopia. However, it could not go as speedily either. The conditions for local fundraising turned out to be sluggish. On our side, all we could do was write up a project and search for funds while our capacity to collect money from individuals is very weak. Besides, the habit of giving out money to NGOs is very weak. People would tell us; “Do you too take money? Aren’t you rich? How could we give to you?” Those who ask money to build schools and those who want it to voice against violence and for women’s rights get different responses. Because the majority wants something they could see. Thus, we had to reduce the number of our workers and replace them with volunteers. And we have survived having canceled some of our projects. As a result, I believe, we stand models for a number of things. Though we had to relinquish the money, the mere fact that we could hold on to our major objective with tenacity is in and of itself a success. We could survive by collecting pledge notes for Br 500 and 1000 which we got signed during the fundraising dinner banquets we threw. Sometimes, we had to go on without salaries. On the other hand, we (do) have the EU, project, which is exempted from obligations as a result of a bilateral agreement signed between the EU and the Ethiopian government. Other than this, we have one 10% project (funded by 10%). As much as possible we shall try to work with other organs. We will offer one support and get it done by organizations that have the money. The fundraising events we staged were good; however, they cannot bring good money.

From page---27

You could no longer get money because of the law; did you stop working because of lack of money? Yes, we have stopped. We have cancelled lots of big projects. For instance, “violence against women” is a project which we had planned to carry out in cooperation with UNDP, courts, prosecutors’ and other organs. One major activity was collecting data on acts of violence committed against women. We couldn’t do it. The law does not allow us and we had to return the money. We had a reproductive health project conducted in universities. We have cancelled the project on the reproductive health rights of female students as well as other smaller projects. Does the new directive providing for 70/30 affect you? Yes, in fact, it hits us worse. Our income is very small. As far as the percentage goes, there is a difference between 30% of a small amount of money and that of a big one. If the money is big, it is possible to use the 30% of the collection to run multiple projects by making a single staff carry out lots of work. If we are to use only 30% of the already little that we have, the amount would be very small. Also the activities categorized under administrative cost are quite numerous. For instance, consultants’ fee, salary of project officer and other several expenses are administrative costs. Besides, the expenses initially taken as administrative expenses such as office rental, electricity, water, fuel and other small expenses are still administrative costs. I don’t know how they saw it, especially, when they decided to make it applicable to Ethiopian associations. If the implementation of the directive continues as it is, I have no idea of how we would survive. How are the members registered as Ethiopians doing? It has become very tough for them too. I know that some they are considering to Ethiopian Resident Associations. For instance, Ethiopian Women Journalists’ Association was registered as an Ethiopian association. Now it could not withstand the shortage (of funds) and is about to change.

Besides, if as a journalists’ association it intends to continue to speak for the rights of journalists, it cannot do that as a resident association. However, if it took it as an alternative to keep itself going and work focusing only on building the capacity of journalists, it may do so. The likes of Handicapped women Association, on their part, are looking for a way to get income such as taking a plot of land from the government and building a bakery on it. Generally, though, it is hard to work as an Ethiopian organization while is is with associations. The Addis Ababa Women Association and Amhara Women Association get contributions from respective members. And in light of the amount of contribution, they have a big chance of getting 10%. Also they get supports such as free governments houses. Sometimes, women’s affairs offices assist them financially, though the amount is not much. Therefore, the associations are a bit better off. But this does not mean that they are not affected. In particular, women need a lot of money to help them become economically self-sufficient because they are in the business of offering loans, which requires a big amount of money until they repay the money. Until they repay their loans upon investing it on some work. They are better off in terms of creating links and transferring information as well as the meeting halls they use for free, as they are organized at the woreda and kebele levels. For instance, take the Gambella Women’s Association; they have nothing. The only things they now have are the office furniture and small amount of funds we gave them earlier when we were in a better shape. Even if they got the chance to get money, they are not allowed to receive it. Now what could such members give the Coalition? What benefits does the network get from it members? The government suggests the contribution of members should be the major source of income. “You have members; let them contribute for you,” says the government. But all that we got from our members, let alone now even there were 42 charities and associations, Br. 500 from each of them annually. Some of them found it too much and couldn’t pay,

while others failed out of negligence. Now we have raised the amount of membership contributions to Br. 1000 per year. It is difficult for us to ask of our members for more than that. And if all of our members were to pay that much all that we get from eight members is a total of Br 8000 per year. What could one do with that?

see to its sustainability. CSOs are the major actors in the strengthening the development of a country and in the democratic process. Unless we build their capacity and cover the administrative costs, the work cannot move on its own. In fact, the work would be affected while the sector would fade away gradually. We too support the monitoring. However, we were not allowed to give many

Did you try to talk to the governments organs about the problems caused by the law?

inputs; or no conducive environment was created to that effect. But we were promised that we would give/ offer ideas to be used as inputs in the making of the directives. Currently, awareness raising activities are underway the purpose of which aim is to let people know about the directives so that care should be taken; they give no room to accommodate our views. We were not given a chance to share our thoughts. There were other forums organized by CRDA and the Agency. However, the issues we had raised in the forums are coming out in their extremes in their more troublesome shape. When we try to get close and talk to the officials, and whenever problems arise during registration they talk to us in a spirit of cooperation; and they solve our problems. I want to thank them for that. Also they have said that they would look into it in due course. So if they could talk to us as they see the problems caused by the directive, I think things would change. Amidst these problems, what hope do you see for your network? As an Ethiopian association we need to raise up to 90% our income in Ethiopia. Accordingly our hope lies in doing better fundraising efforts. To that end, the Agency should serve as a sup-

We had tried to talk in the few months before the enactments of the Charities and Associations proclamation, when it was a draft bill. Also, after its promulgation, we tried to discuss with them about the directives that followed it. We exerted efforts to show the effects the networks directive would do to us. In fact, I’m dissatisfied with the issuance of the 30/70 directive, as we were not given a chance to discuss it as a draft. No doubt, when the government issues such directives, its objective is to ensure that most of the money is spent on the public. We do share this objective. However, there can be no project unless there is an organization. And unless there is a project, there’d be no work to be done. Unless the Coalition exists there’d be no project. Projects need organizations to run them. Otherwise, it would be possible to get them done only by hiring consultants. For instance, to implement a project on violence or rights to land, the government or donor organization could hire a consultant to do research, offer education, get things done and come back. When we speak of the need for organizations, their importance is that they stand as owners of the work and

Con.....page 37 ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

5000 ACHIEVEMENTS ......

control HIV/AIDS, help those living with the virus get better nutrition linking them to J’s program which encourages urban agricultural development, introduce family planning and reproductive health, eliminate harmful practices, as well as developing spring waters and protecting the environment (through the building of common kitchens, latrines, showers, public water points and environmental hygiene), renovating worn out houses. The first part of its (J’s) program that focuses on reducing the effects of climate change through adaptation included such activities as forming community institutions, which actively and sustainably participate in the community-led susceptibility reduction, building the community’s capacity, restoring barren/lands, offering education on environmental protection as well as sensitizing concerned bodies to work on it, In this regard the efforts underway in Dire Dawa town to restore the barren areas there could be regarded as an advancement on the community-led environmental rehabilitation program followed by the organization. Efforts have been made to promote urban agriculture by offering trainings on natural (organic) gardening, doing small scale, market-based animal husbandry, agricultural trading skills, as well as by organizing awareness raising workshops for discussions with concerned bodies. The goal of J’s efforts to strengthen urban agricultural (development) is supporting the income of households by promoting and ensuring food selfsufficiency by promoting profitable gardening that uses local resources and is in harmony with the environment as well as small scale-cattle fattening. J has put in place livelihood improvement methods [techniques/tactics] and procedures with the view to enable the poor, especially, women get reliable sources of income that allow them attain sustainable socioeconomic independence, so that their children could have their basic needs (food, clothing) met and go to school. Forming village associations [groups] by expanding (scaling up) the methods of (forming) self-help groups and building their capacities, training poor and unemployed youth ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

from.....29

in the production of goods with market demand, and at the end of the training, help them start work with the technical and material assistance it offered as well as the plot of land given them by the government and introducing alternative solar energy sources (cheap tools) are among its methods of livelihood improvement. All the coalitions of self-help groups hold regular meetings where they hold discussions on savings, loan services, methods of income generation, child health and reproductive health as well as the development of their villages and they pass decisions democratically. Through J’s method of communityled development, 4773 women and 25 self-help groups have been embraced by the six coalition of selfhelp groups established at the village-levels. They have a total capital of Br. 1,139, 210 while Br 1,311, 620 has been loaned to members as a result of which their 14,433 children have become beneficiaries. J follows ways that ensure sustainability in its community-led development efforts to realize its vision of all citizens working to ensure the safety of children. Its methods (tactics) focus on enabling the institutions get regular and on the job trainings, forums for experience sharing and building relationships, and developing cooperation, have a recognized regulation/ directive of establishment, clear (organizational) structure, roles and responsibilities; as well as enabling them build their organizational (procedural) capacity to administer their finances and property. These methods (tactics) are believed to strengthen the system, man power and executive capacity of community (formations) institutions in general. ADVOCACY, COALITION AND RESEARCH This is another way used by J to continue with and ensure the sustainability of its development techniques. The activities in which the advocacy, coalition and research reveal themselves include creating awareness among concerned bodies regarding childhood safety (well being), forging (forming) coalition around J’s programs among governmental and non-governmental as well as community formed institu-

tions, experience sharing and consolidating capacities (for the future), creating strong cooperation with the government organs and institutions of higher education (as well as) introducing and supporting children’s parliament. J’s efforts so far have resulted in the formation of 43 coalitions of abandoned children and those in difficulties. J works as the secretary of the coalitions. J coordinates the coalition of abandoned children and those in difficulties at the regional level while it has helped community formed institutions in six areas (localities) to form coalition. By creating an experience sharing forum for the founders of the coalition of community formed institutions, it has enabled them perform better in development activities. Furthermore, J leads in the capacity of an associate chairperson a coalition of organizations that encourage the expansion and strength of coalitions of self-help groups. It also co-chairs the committee in charge of facilitating the formation of a regional coalition of organizations working on urban agriculture. On the other hand, in cooperation with CoreDAid and Oxfam, J is now coordinating the STOP AIDS NOW! Project aimed at building the capacity of 35 charity organizations to control HIV/AIDS in the work place. The number of public and governmental organizations, which the project has included as partners along with the coalitions, (alliances/unions) and associations, has reach 280. Also, it conducts advocacy and research works. By building the capacity of community formed institutions in different parts of the country and assisting them financially, it is paving the way for them to protect children and offer community based care and protection to orphans as well as carry out various activities that build the capacity of communities. Accordingly, it is offering professional assistance to the institutions in the areas of prioritizing the problem of the community according to respective urgency, project management and proposal preparation, report writing, techniques of fundraising and community mobilization, management of aid money as well as monitoring and evaluation.

“We clearly knew earlier porting organ. The current fundraising process is very complex. Though we did not take a look at the whole text of the fundraising directive, those who did tell us that we cannot engage in fundraising just as organization would by designing a project. We need to get a permit from the Agency.According to the former directive a letter specifying the place, time and purpose of the fund raising event. The new directive adds more complications and requires more details. On top of all that, if we could go through all that an manage to begin to raise funds, we would be going to the same to the same people to which others would go [with similar requests]. Because of the numerous fundraising projects in our country, there is competition. Several organizations tell us that they have already given out to one association or another. in order to carry out activities that generate income; first, we need to put the organization on a solid ground by raising funds. Therefore, the only hope I could see is to engage in a large scale fundraising activities, increasing the number of volunteers and branching out into more income generating activities. This, however, requires a huge support from the government. Otherwise, Ethiopian associations would die out or turn resident, or close down. Unless it the Coalition worked as an Ethiopian, it would be would be derailed out of its objectives for which it was set up. For instance, if I own a boutique, I’d sell cloths; and if that didn’t bring me profits, I’d switch to selling shoes. And if that wouldn’t do either, I may start selling food, etc.. But I cannot do the same with a charity organization. It is not a shop. A charity organization is set up for a reason. If it changed its activities, it has become a different organization—it could no longer be . This is my belief. And that’s why we are sticking here and trying to fight. Otherwise, we would have to close down. Is it lack of construction permits alone or lack of money as well that has prevented you from commencing the building of the center as planned? The major problem is lack of construction permit. When the Addis Ababa City Administration council decided

to give us a plot of land, the deal was that the title deed was to be issued in the name of the social (affairs), since we cannot be owners as we are a charity, while the constitution permit would be given in the name of the Coalition. However, when we went to get the permit, they told us that as the land is (registered) in the name of the social security so should the permit be. However, this would cause a very big problem. Because the center belongs not to the Coalition alone but also to the Ethiopian women as a whole. Everyone who makes a contribution has a say on the center. Since we do not have the power to give the ownership right to an organization, we are taking letters to and fro the municipality and the social affairs (security). They have given us an appointment to let us know their final decision soon. Even if the issue of plot (permits) was solved where would you get the money to build it? Work on the design is finished and digging is in progress. The work would be done by “Dora Construction” we have effected the first installment of the payment to this contractor using the money we got earlier. We faced shortage of money to pay the second installment.Once the foundations are built to a certain level, everything will be imported and the whole building would be assembled within nine months. Even for this work we need lots of money. The constant rise on the prices of construction materials has increased our cost of construction. In your opinion what are the internal problems of civil associations? Lack of money prevents organizations and associations of meager capacities from hiring professionals and experts, which renders them weak. As a result, with the weaknesses feeding one another, the reports they presents would become weak rendering questionable their relationships with the government and donors. Those relatively bigger ones on their part lack in knowledge and staff, among others. There is a need for an accountable and strong administrative structure as well

from.....35 as for members. Sometimes shortage of staff arises for reasons beyond the capacity of organizations forcing a single staff cover lots of work. On the other hand, a single individual may run an organization despite the existence of other staff members or the capacity to hire more. How about external problems? The activities of CSOs cannot be fruitful unless they are linked with government organs. It is to government’s organs that one goes to get laws changed to have the conditions of women improved. Most of the time activities become sluggish because we do not get the chance to meet government organs—they say they don’t have time, or they are busy or they would say ‘yes’ but wouldn’t come. All that donors want is to say “I did this project in this country” - once the project is implemented. (otherwise) they don’t want to support the organization implementing the project. They don’t want to offer their supports to the organization or for the emergence of stronger CSOs. Thus, a group it cannot be strong. Sometimes, there is also lack of the public’s trust—as amassing money is believed to be the aim of forming a charity organization. On the government’s side, since charities are believed to have problems, it wants to lead or control them rather than solve their problems. The problem of lack of capacity we see across the country is to be found in charity organizations too. No effort is made to understand the problems caused due to lack of capacity by getting closer and looking into the way they are organized. There is a tendency to treat them as one while the members of the community differ in capacity, type, focus areas and ways of doing things. For instance, by looking at the capacity of an international organization, some say, “there is an organization that pays 80,000 USD per month”. For me, this is a joke because to those of us whose annual budget doesn’t amount to 80,000 dollars. Such a generalization is a travesty. This opinion is not true to 90% of the charities and associations. That’s why we say they should take a closer look. ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

The Contribution of.........

of employment for whatever reason .Some employers , however , provide it to the employee if he is in need of it for some personal reason , for instance if he gets married , buy house , car , share and the like .Some organizations regulate in their provident fund rule or employment contract that if the employees doesn’t serve for certain years and terminated for serious faults , he doesn’t deserve the contribution of the employer .Even though there is organizational difference in the mode of payment and loose or strict application of the rule , there is no argument as to the social security purpose of provident fund .There is no solid statistics as to the exact no of employers providing this benefits to their employees .From experience , however , most private employers in the café , restaurant , garage , private transport operators , butcheries sectors doesn’t provide this benefits to their employees .Among the partnership organizations , banks and insurance companies provide this benefit. Almost all INGOs provide this benefits to their employees and in terms of the employer contribution amount also it is very high compared with most other employers .For instance the contribution of one of the private banks is 12% and one of the INGOs , however , is 20 % .Since long serving INGOs employees get good sum provident fund , they will capitalize it in an income generating business and be able to secure better life for their families . Medical insurance As per the labor law ,the employer is not duty bound to cover the medical expense for health problems unrelated with his work .The obligation of the employer is to provide sick leave for the period stated in the law , that is one month with full salary , two months with half salary and three months with no pay and after 6 month the employment contract will be terminated .Of course the medical leave itself is part of social security benefits .But this is the legal minimum benefit and the employer cant be obligated to compensate any of the medical expense .Generally the employers obligation is limited to the provision of sick leave only . Medical insurance covers various types of illnesses and medical expenses .No employer is willing to cover the medical expense for all types of illnesses and whatever amount of medical expense .Usually INGOs buy medical insurance policies to cover ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

from.....31

certain type of illnesses up to certain amount of medical expense .The type of illness and the amount of the medical expense cant be unlimited in the policy .Sometimes the medical insurance benefits may also include family members like the spouse and childrens .Some medical insurance policies doesn’t cover sexually transmitted diseases for the employer believes that this is usually a result of reckless behavior of the employee and he should be discouraged from such behavior . In our country , one of the soaring costs is the cost for medical treatment .If the employee cant afford to cover his medical expense, his chance of recovery and start his work soon will be jeopardized and this in turn will expose him and his family for more financial and job loss risks .This shows that INGOs provide better social security benefits for their employees and their families . Accident insurance The life and the health of the employee may be at risk for work unrelated accidents. At any moment the employee may fall down , may have car accident , may be stabbed by anyone and he may be facing termination , medical expense, loss working capacity and other risks as result of these accidents .Unless there is a mechanism of offsetting this risks in terms of financial compensation , his life and his families will be exposed for unexpected hardship .The amount of compensation , however , is limited to a certain amount only .The labor law doesn’t provide obligatory provision for payment of compensation for work unrelated accidents .This benefit is provided to the employee by the will of the employer .This benefit is not one of the common types of benefits provided by the private employers .Employers purchasing accident insurance policy for 24 hours risk are quite few .Some employers even consider this benefit as absolutely unfair benefit .Compared with the medical insurance , though it is more beneficial than accident insurance , most INGOs provide accident insurance benefits to their employees . Life insurance This is a type of policy whereby the descendants or other beneficiaries stated in the policy will get the amount of payment upon the death of the insured. The main objective of the policy is to compensate the financial hardship resulting from termination of

employment for death of the employee .Sometimes this policy may have also an endowment policy nature .In addition to the death of the employee , if employment contract is terminated certain amount of payment will be paid to the employee depending on the length of the service year .For instance the employer may buy a policy that if the employer serves 10 years then 100 thousand birr will be paid to the employee or if he dies before 10 years service the legal heirs will be paid the stated amount .In addition , after termination ,if the employee continues to pay the premium the employee will be the beneficiary of the policy on his own private capacity .The endowment policy can be also a type of payment which the insurance company will pay to the employee a certain amount of payment every month starting from time of maturity for the payment till his death .Usually the time of maturity for the payment is the retirement age .For instance the insured may contract that he will pay premium until the age of 50 and then the insurance company will pay him 2000 birr per month till death .Therefore theses type of policies will benefit the employee and his family while he is alive and benefit his family if he dies .Life insurance is a type of social security benefit uncommon for most government and private employees .For INGOs , however , it is one of the most common type social security benefits they provide to their employees . Generally Government reports , various research findings and reports issued by INGOs themselves proves that INGOs are contributing a lot to the alleviation of socio economic problems of our country .Almost all INGOs implement their development projects in partnership with concerned and relevant government offices .In addition to their contribution to development , since their pay scale is relatively high they have given a chance to a lot of Ethiopians to live better standard of living .Some organizations take their pay scale as a bench mark for their pay scale and this has a positive impact for general improvement of pay scales in other organizations .The social security benefits they are providing also is a great contribution for the overall social security coverage and has positive impact in the mitigation of social and economic risks which may result from the lack of such benefits .Therefore , they have to be encouraged for their efforts and contributions.

ኤሆፕ ኢትዮጵያ ኤሆፕ ኢትዮጵያ የኢትዮጵያ ነዋሪዎች በጎ አድራጎት ድርጅት ሲሆን ከኤች አይ ቪ ቫይረስ ጋራ የሚኖሩ ሕፃናትን የሚያሳድግ ድርጅት ነው፡፡ድርጅቱ ከተቋቋመበት ከ1996 ዓ.ም ጀምሮ ከ500 በላይ ለሚሆኑ ከኤች አይ ቪ ቫይረስ ጋራ ለሚኖሩ ሕፃናት የተሟላ አገልግሎት ሰጥቷል፡፡በአሁኑ ጊዜም ከ200 በላይ ለሚሆኑ ከኤች አይቪ ቫይረስ ጋራ ለሚኖሩ ሕፃናት በቀጥታ አገልግሎት በማግኘት ላይ ሲሆኑ በተጨማሪም በተዘዋዋሪ መንገድ ከ400 በላይ የሚሆኑ ቤተሰቦችም የአገልግሎቱ ተጠቃሚዎች ናቸው፡፡

ዓላማ ኤሆፕ ኢትዮጵያ የሚከተሉት አቢይ ዓላማዎች አሉት  ወላጆቻቸውን በኤች አይቪ ኤድስ ሳቢያ ያጡና ራሳቸውም በቫይረሱ ለተጠቁ ሕፃናት እንዲሁም በኤች አይቪ ኤድስ ምክንያት ወላጆቻቸውን ላጡና ለተለያየ አደጋ ለተጋለጡ ሕፃናት ነፃ የምግብ፣የጤና፣የትምህርትና የመሳሰሉት አገልግሎቶች ለመስጠት የሕፃናት መርጃ ማቋቋም፤  በተለያዩ ምክንያቶች ለከፍተኛ ማኅበራዊና ኢኮኖሚያዊ ችግር የተጋለጡ ሕፃናትና ታዳጊ ወጣቶችን ሎቶች እዲያገኙ ማድ መገንባት፣ድጋፍ በመስጠት ካሉበት ችግር ተላቀው ራሳቸውን እንዲችሉ ማድረግ፣  ከወላጆቻቸው ወይም ከተንከባካቢያቸው ጋራ የሚኖሩ ነገር ግን የኤች አይቪ ቫይረስ በደማቸው ውስጥ ያለባቸውን ሕፃናት በተመለከተ ነፃ የምግብ፣የጤና፣የትምሕርትና የመሳሰሉትን አገልግሎቶችን እንዲያገኙ ማድረግ፤  ከኤች አይቪ ጋራ ለሚኖሩ እናቶች የጤና እንክብካቤ አገልግሎት መስጠት፤  ሕብረተሰቡ ራሱን ከኤች አይቪ ኤድስ እንዲጠብቅ እና ግንዛቤ እንዲኖረው ለማስቻል ልዩ ልዩ ሥልጠናዎችን፣ወርክሾፖችን፣ሴሚናሮች እና የመሳሰሉትን ማካሄድ፤

የሚሰጣቸው አገልግሎቶች ኤሆፕ ኢትጵያ ባሉት ዘርፎች በአሁኑ ወቅት አገልግሎቱን በአዲስ አበባ ከተማ ውስጥ ለሚገኙ ወላጆቻቸውን በኤችአይቪ ኤድስ ሳቢያ ላጡና ራሳቸውም በቫይረሱ ለተጠቁ ሕፃናት ነፃ የምግብ፣ጤና አጠባበቅ፣የልብስ፣የንጽሕና፣የስነልቦና፣የትምህርት፣የመጠለያ እና የመሳሰሉት አገልግሎቶች እየሰጠ ነው፡፤አገልግሎት የሚሰጥባቸው ዘርፎች የልጆች መኖሪያ ቤት፣የሕፃናት የዕድገት ማዕከል፣የቤት ለቤት ድጋፍ እና የማኅበረሰብ ማዳረስ ድጋፍ ናቸው፡፡

የሚሠራባቸው ቦታዎች ድርጅቱ በንፋስ ስልክ ላፍቶ ክፍለ ከተማ ውስጥ ሁለት የሕፃናት መኖሪያ ቤቶች እና በአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ አንድ የቀን መዋያ የሕፃናት የዕድገት ማዕከል ውስጥ ሥራውን በማከናወን ላይ ይገኛል፡ ፡በመሆኑም በአራዳ ክፍለ ከተማ እና በአካባቢዋ ለሚገኙ አዋሳኝ ክፍለ ከተሞች ውስጥ ለሚኖሩ ሕፃናት አገልግሎት እየሰጠ ይገኛል፡፡ከዚህም በተጨማሪ በመኖሪያ ቤት ውስጥ መኖር ወይም በየቀኑ ወደ ድርጅቱ ለመምጣት በተለያየ ምክንያት ላልቻሉ በሌሎች አምስት ክፍለ ከተሞች ውስጥ ለሚገኙ ሕፃናት የቤት ለቤት እገዛን በማድረግ ላይ ይገኛል፡፡ ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን 2004 ዓ.ም

አሚከስ ሚዲያ ፕሮሞሽን እና ኮሙዩኒኬሽን

 የቴሌቭዥን እና የሬዲዮ ድራማዎች  የቴሌቭዥን እና የሬዲዮ ማስታወቂያዎች  ዶክመንተሪ ፊልም  የክዋኔ ዝግጅት(Event Organizer)  እና ሌሎች የኮሙዩኒኬሽን ሥራዎች እንሠራለን

አ ሚ ከ ስ ሚ ዲ ያ ፕ ሮ ሞ ሽ ን እ ና ኮ ሙ ዩ ኒ ኬ ሽ ን

ሙሐዝ ታኅሣሥ 30 ቀን0115526769/0911228115/ፖስታ፡-121525/ኢሜል፡-endish22@yahoo.com 2004 ዓ.ም አድራሻ፡-ስልክ