CHUYÊN ĐỀ BÀI TẬP NGỮ VĂN 9
PHẦN II. KIỂM TRA ĐỊNH KÌ
DẠ Y
KÈ
M
QU
Y
NH
ƠN
OF
FI
CI
AL
c. Kết bài (0.5đ) - Đoạn thơ thể hiên ước muốn cống hiến cao đẹp, đầy chân tình của tác giả. Đề kiểm tra tập làm văn số 6 lớp 9 Học kì 2 (Đề 3) Đề bài: Cảm nhận của em về bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương. Đáp án và thang điểm Viết bài văn nghị luận văn học. Yêu cầu: biết dùng từ, đặt câu, viết văn lưu loát. Bài văn có đầy đủ kết cấu 3 phần, hành văn lưu loát, sinh động. Về cơ bản, phải nêu được các nội dung sau: a. Mở bài (0.5đ) - Giới thiệu bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương. - Bài thơ thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và mọi người đối với Bác khi vào viếng lăng Bác. b. Thân bài (9đ) - Bài thơ thể hiện cảm xúc chân thành của tác giả từ khi ngắm nhìn cảnh vật ngoài lăng cho tới khi được vào trong lăng viếng Bác. (0.5đ) Mỗi khổ thơ như một dòng tâm sự đầy xúc động và thành kính. - Khổ 1: + Lời giới thiệu mộc mạc, chân tình của tác giả: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác” → Xưng con thể hiện tấm lòng đầy trân trọng của tác giả. → Miền Nam: vừa báo niềm vui chiến thắng, vừa khơi gợi nỗi niềm. Bắc nam nay đã sum họp một nhà sau đằng đẵng 30 năm dài chia cắt. → Thăm: thể hiện sự gần gũi, thân thương. + Hình ảnh đầu tiên gây ấn tượng sâu sắc với tác giả chính là cây tre. Hàng tre hiện lên mênh mông qua từ láy “bát ngát”. Biện pháp tu từ nhân hóa giúp cây tre hiện lên sinh động, kiên cường, bất khuất, không chịu cúi đầu. - Khổ 2: Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ + Câu thơ thể hiện niềm tôn trọng, thành kính của tác giả, cũng như là của dân tộc đối với Bác. + Câu thơ có 2 hình ảnh mặt trời: một mặt trời thực tế trong cuộc sống, một mặt trời mang ý nghĩa ẩn dụ. • Mặt trời thực tế: mặt trời đi qua trên lăng trong câu thơ thứ nhất. Đây là hình ảnh mặt trời tự nhiên, mang ánh sáng, sự sống đến cho muôn loài. Nghệ thuật nhân hóa “đi”, “thấy” chan chứa niềm tôn kính. • Mặt trời trong lăng: hình ảnh ẩn dụ cho Bác Hồ - người mang lại ánh sáng, ấm no, xua tan đêm trường nô lệ cho dân tộc Việt Nam Ngày ngày mặt trời đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân + Điệp từ ngày ngày diễn tả sự lặp đi lặp lại, sự nhớ thương khôn nguôi của mọi người dành cho Bác. + Mỗi người một nỗi nhớ thương kết thành một “tràng hoa” với lòng thành kính tôn nghiêm dâng lên “bảy mươi chín mùa xuân” (Hình ảnh ẩn dụ. 79 năm Bác sống là mấy mươi năm Bác cống hiến cho dân tộc.) - Khổ 3: Vào trong lăng, nhìn thấy Bác ngủ bình yên giữa một vùng ánh sáng dịu hiền. “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi”, tác giả Viễn Phương đã so sánh Bác với “trời xanh” vĩnh hẵng, bất biến. Để những mất mát và đau thương là có thực:“Mà sao nghe nhói ở trong tim”. - Khổ 4: + Dù vẫn ở trong lăng nhưng tác giả đã hình dung cảnh chia lìa, phải xa Bác vào ngày mai để trở về miền Nam. Nghĩ đến đó thôi, Viễn Phương đã không kìm nổi xúc động mà “thương trào nước mắt”.
-- 294 --
Chuyên đề bài tập ngữ văn lớp 9 theo định hướng PTNL
