Sáng kiến Phương pháp đọc hiểu bài thơ “Tràng Giang” và “Đây thôn Vĩ Dạ” theo đặc trưng thể loại

ngôn ngữ trong tác phẩm. Xét về quy mô loại rộng hơn thể, mỗi loại bao gồm một số thể. Vấn đề phân chia thể loại văn học đã được đề cập tới từ thời xa xưa.

Sự phân chia thể loại văn học: Ở mỗi quốc gia và ở các giai đoạn lịch sử khác nhau các nhà nghiên cứu có cách phân chia khác nhau dựa trên một cơ sở nhất định nào đó. Ở Phương Tây ngay từ thời Hy Lạp cổ đại trong cuốn “Nghệ thuật thi ca” Aritxtot đã phân chia văn học gồm có ba thể loại chính là: Tự sự, trữ tình, kịch. Ông coi có là ba phương thức mô phỏng.

Vai trò: Thể loại văn học thuộc phạm trù lí luận văn học, nó ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động dạy và học tác phẩm văn chương trong nhà trường. Mỗi tác phẩm văn học đều trọn vẹn về nội dung và hoàn chỉnh về hình thức. Nó có thể có dung lượng, nội dung, hình thức…khác nhau. Song chúng cùng thuộc một loại thể nhất định. Không có một tác phẩm văn học nào lại không thuộc vào một thể loại nào đó. Vì vậy người đọc tiếp nhận tác phẩm văn chương dựa trên tiêu chí thể loại là một hướng tiếp cận mới, khoa học, hiệu quả. Thể loại với những đặc trưng của nó có vai trò quan trọng đối với việc tiếp nhận tác phẩm văn học. Bởi lẽ nhà văn sáng tác theo thể loại thì cả người dạy và người học đều có thể cảm thụ theo loại thể. Phương thức nhà văn sử dụng để tái hiện hiện thực đời sống sẽ quy định phương thức cảm thụ của người đọc theo hướng mà nhà văn đã định ra. Từ đó nó có quy định phương hướng giảng dạy tác phẩm văn chương trong nhà trường. Bạn đọc muốn đi sâu tìm hiểu tác phẩm cần phải đi trên con đường mà nhà văn đã đi. Song để đi được trên con đường ấy, người đọc cần phải hiểu lý thuyết về tác phẩm, trong đó lý thuyết về thể loại là vấn đề cốt yếu. Nó là chìa khóa vàng để mở ra cánh cửa khám phá tác phẩm văn chương hiện thực.

1.2. Lí thuyết đọc- hiểu tác phẩm.

Khái niệm: Theo từ điển Tiếng việt: “Đọc là phát ra thành lời những điều đã được viết ra theo đúng trình tự, là tiếp nhận nội dung của một tập hợp kí hiệu bằng cách nhìn vào tập hợp kí hiệu đó. Đọc là hiểu thấu bằng cách nhìn vào biểu hiện bên ngoài” (tr.418). Đọc là một quá trình hoạt động tâm lí nhằm tiếp cận ý nghĩa kí hiệu ngôn ngữ được in hay được viết. Đọc là hoạt động đặc trưng của con người để tiếp nhận 7