Ruimtelijke Modellen SMASH 2040 by De Zwarte Hond

Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer

SMASH

Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer

FOTO OMSLAG André Kuipers (‘Ook ’s nachts sneeuw te zien: Amsterdam, Utrecht, Schiphol, Hoogovens.’). Genomen vanuit ruimtestation ISS op 6 februari 2012 om 23:04 uur.

RUIMTELIJKE MODELLEN SMASH 2040 Drie ontwerpverkenningen naar de ruimtelijke toekomst van de regio rond Amsterdam en Schiphol, ter voorbereiding op de mogelijke Structuurvisie Mainport Amsterdam Schiphol Haarlemmermeer (SMASH). De modellen zijn tot stand gekomen in ateliers met rijk, regio en private partijen.

Maart 2012

Voorwoord

Met het programma SMASH wil het rijk de komende decennia zorgen voor de juiste randvoorwaarden voor een sterke ruimtelijke en economische ontwikkeling van de regio Schiphol-Amsterdam. Op het gebied van de ruimtelijke ordening schept het rijk over het algemeen ‘ruimte voor anderen’, maar voor de mainports, de economische topsectoren, nationale netwerken en de verstedelijkingsopgaven in de Amsterdamse (en Rotterdamse) regio neemt het rijk nadrukkelijk verantwoordelijkheid. De grote dynamiek in dit deel van de Amsterdamse regio, in grote mate het gevolg van de mainportfunctie van Schiphol, kan niet zonder betrokkenheid van het rijk. Het programma SMASH gaat over heldere ruimtelijke keuzes voor de toekomst, een uitvoeringsagenda en de actualisering van het juridische kader – door een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) Luchthavenindelingsbesluit (LIB).

Deze publicatie is het resultaat van ontwerpend onderzoek dat van oktober 2011 tot en met februari 2012 in het kader van het programma SMASH heeft plaatsgevonden. Onder leiding van stedenbouwkundige Daan Zandbelt zijn in ateliersessies met overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties drie Ruimtelijke Modellen ontwikkeld. De modellen zijn integrale en gebiedsgerichte toekomstperspectieven voor de langetermijnontwikkeling van de regio AmsterdamSchiphol-Haarlemmermeer. Ze laten verschillende oplossingen zien voor de

ruimtelijke opgaven tot 2040. De modellen zijn extremen en tonen de randen van het ‘bestuurlijke speelveld’. Daarmee identificeren ze ruimtelijke knelpunten en kansen en maken ze duidelijk dat er iets te kiezen valt op het gebied van de economische kracht, de leefbaarheid, de aantrekkelijkheid en de bereikbaarheid van het gebied. Door te kijken naar de lange termijn wordt voorkomen dat ad hoc afwegingen gemaakt worden tussen verschillende functies die een beroep doen op dezelfde ruimte. Ook wordt duidelijk in hoeverre lopende projecten toekomstvast zijn. De ruimtelijke opgaven in de regio zijn groot. Met name de spanning tussen de grote verstedelijkingsopgave, het voorkomen van geluidhinder en het behoud van de leefbaarheid, vergt een vooruitziende blik. Verder kijken dan de komende jaren schept ruimte voor de agendering van concrete acties die de aantrekkelijkheid van de mainport en de metropool kunnen vergroten – en die de economische kracht en het elan duurzaam versterken. Een ruimtelijk toekomstperspectief helpt omdat duidelijk wordt hoe infrastructuur en ruimte op elkaar aansluiten, waar ruimte is voor woningbouw en andere functies als water, (wind)energie, landbouw en natuur, en waar met het oog op de luchtvaart ruimte moet worden vrijgehouden. Een dergelijk perspectief stroomlijnt de inzet van het rijk, regionale overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties en is een

hulpmiddel bij het maken van gedetailleerde keuzes. De resultaten van het ontwerpend onderzoek kunnen helpen om zo’n perspectief op stellen. Met de modellen is een basis gelegd voor toekomstgerichte keuzes en de discussies die hierover de komende periode gevoerd gaan worden. Het was geweldig dat velen meedachten bij dit integrale onderzoek. Wij bieden u de Ruimtelijke Modellen met plezier aan.

Saskia Newrly Projectleider Ruimtelijke Modellen SMASH, ministerie van Infrastructuur en Milieu

1. Versterken economische motor Schiphol en MRA

Ruimte voor ontwikkeling Schiphol

Bereikbaarheid en catchment area

Mainport en economie

SMASH Ontwikkelruimte Schiphol i.r.t. Metropoolregio Amsterdam

Water en landschap

Robuuste bereikbaarheid

Woningbouw

Energie (o.a. 380 kV)

Ruimtelijk-economische structuur

Bedrijvigheid

2. (Inter)nationaal aantrekkelijk woon-, leefen vestigingsklimaat Bart Vink Programmamanager SMASH, ministerie van Infrastructuur en Milieu

De opgaven voor de ruimtelijke modellen.

(1 Drie modellen

Samenvatting

In de Compacte veelzijdige metropool (model 2) worden de kwaliteiten van de stad gevierd en het belang van het landschap gezien. Verstedelijking vindt plaats binnen de bestaande steden en dorpen rond de best bereikbare plekken – die verbonden zijn door een metropolitaan openbaarvervoernetwerk op het schaalniveau van de MRA+-regio. De Airport Corridor is de centrale en economische as tussen Amsterdam, de Zuidas en de luchthaven Schiphol. Hier hebben de topsectoren van de regio een plek en profiteren zij van de voordelen die de stad te bieden heeft. Buiten de stad wordt niet gebouwd, mede om Schiphol voldoende groeiIn de Verlengde vingerstad (model 1) is ruimte te geven. Het landschap buiten de stad wordt gezien als een belangAmsterdam het centrum van een meerkernige stadsregio. In de stad lig- rijke voorwaarde voor een aantrekke-

WONINGBOUW

CONTOUR

MOBILITEIT

2 3

COMPACTE VEELZIJDIGE METROPOOL

MOBILITEIT

WONINGBOUW

CONTOUR

ROBUUST STEDENNETWERK

CONTOUR

WONINGBOUW

MOBILITEIT

Wensbeelden 2040

( (

lijk woon- en leefklimaat. Natuurlijke kwaliteiten zijn geconserveerd en in Het Gooi en de binnenduinrand kan prachtig landschappelijk gewoond worden. In het Robuust stedennetwerk (model 3) heeft de ontwikkeling van Schiphol prioriteit. De stedelijke regio strekt zich uit over de noordelijke Randstad en wordt gekenmerkt door een variatie aan woonmilieus op afstand van Amsterdam en de luchthaven Schiphol – zoals nieuwe dorpen en landschappelijke woonvormen langs infrastructuur. Het risico op extra geluidsbelasting in deze woongebieden is nihil. De positie van het Robuust stedennetwerk in de internationale context is sterk door de aanleg van hogesnelheidstreinen naar het zuiden en het oosten, en de realisatie van de A4-corridor naar Antwerpen. Landschappen worden behouden door ontwikkeling – landschappelijke woonvormen en investeringen in recreatiegebieden zijn een versterking. Nieuwe windparken en waterbergingsgebieden nabij de luchthaven zijn verboden.

Overzicht projecten

gen de stedelijke woonmilieus: goed bereikbaar en dicht bij voorzieningen. Suburbane woonmilieus zijn te vinden in de Haarlemmermeer en tussen Amstelveen en Aalsmeer. Deze ruime woongebieden zijn via de typische ‘vingerstructuur’ verbonden met de centrumstad. In dit model zijn alle huidige woningbouwplannen uitgevoerd. Ruimte voor verstedelijking ontstaat doordat een toename van het aantal mensen dat hinder ondervindt van vliegverkeer, geaccepteerd is. De economische ontwikkeling van de stadsregio wordt bepaald door ‘de markt’. Windparken dragen bij aan een duurzame energievoorziening.

(

De Ruimtelijke Modellen tonen aan dat voor de relevante opgaven verschillende ontwikkelingsrichtingen denkbaar zijn – op gestelde vragen zijn dus meerdere antwoorden mogelijk. Voor drie opgaven is op lange termijn integrale afstemming urgent: verstedelijking, de ontwikkeling van Schiphol en een visie op het mobiliteitsnetwerk.

Bouwstenen

De Ruimtelijke Modellen in deze publicatie zijn uiteenlopende integrale perspectieven op de ruimtelijke ontwikkeling van de regio AmsterdamSchiphol-Haarlemmermeer tot 2040. De modellen zijn ter voorbereiding op een mogelijke Structuurvisie Mainport Amsterdam Schiphol Haarlemmermeer (SMASH). Het rijk heeft voor deze regio twee hoofddoelen geformuleerd: het verbeteren van het (inter)nationale woon-, leefen vestigingsklimaat en het versterken van de economische kracht – het gebied is immers de motor van de Nederlandse economie. Om deze ambities te bereiken dient een aantal ruimtelijke opgaven van antwoorden te worden voorzien. Deze opgaven en bijbehorende oplossingsrichtingen zijn vertaald in zogenoemde bouwstenen. De bouwstenen zijn de ingrediënten waarmee de Ruimtelijke Modellen gemaakt zijn. De drie modellen tonen de uiterste grenzen van het bestuurlijke speelveld, zodat alle opgaven en wenselijke oplossingsrichtingen afgedekt zijn. De drie meest invloedrijke bouwstenen zijn elk in een van de modellen leidend: woningbouw in model 1, bereikbaarheid in model 2 en de ontwikkeling van Schiphol in model 3. De modellen zijn tot stand gekomen in samenwerking met het rijk, regionale overheden en private partijen.

VERLENGDE VINGERSTAD

verstedelijking

bestaande plannen uitvoeren

schiphol: de contour

maximale verstedelijkingscontour

mobiliteit

knelpunten oplossen

water

€ €

economie

schiphol: vliegveiligheid

natuur & landschap

cultuurhistorie

energie

olympische spelen

robuuste waterhuishouding volgens plan

binnenstedelijk bouwen

verstedelijking

verstedelijken op afstand

schiphol: de contour

strikt in buitengebied, soepel in de stad

schiphol: de contour

minimale hindercontour

mobiliteit

stedenbaannetwerk ontwikkelen

mobiliteit

Randstedelijk mobiliteitsnetwerk

water

ontwikkelingen door de ‘markt’

huidige regels handhaven h

€

huidig beleid handhaven h

volledige Airport Corridor

schiphol: vliegveiligheid

alternatieve oplossingen

huidige plannen uitvoeren

‘

cultuurhistorie

energie

‘

creëer regionale samenhang alternatieve oplossingen voor waterhuishouding

economie

natuur & landschap

status quo

‘IJ-spelen’

verstedelijking

olympische spelen

natuurlijk landschap

behoud door bescherming

alleen in concentratiegebied

‘Amstelspelen’ ‘ langs Airport Corridor

water

€

economie

schiphol: vliegveiligheid

natuur & landschap

cultuurhistorie

energie

olympische spelen

creëer regionale samenhang handhaving huidige waterhuishouding

compacte Airport Corridor

strengere eisen

cultuurlandschap

behoud door ontwikkeling

geen windparken

‘Amstelspelen’ ‘ in zuidflank en langs A2

Inhoud

Inleiding: de grenzen van het speelveld

Bouwstenen

Ruimtelijke Modellen

Model 1: Verlengde vingerstad 2040

Model 2: Compacte veelzijdige metropool 2040

Model 3: Robuust stedennetwerk 2040

Conclusies

Uitgangspunten

Partijen en deelnemers

Inleiding

DE GRENZEN VAN HET SPEELVELD De afgelopen maanden trok een karavaan van overheden, bedrijven en maatschappelijke partijen door het gebied van Amsterdam, Schiphol en Haarlemmermeer. In vijf ontwerpateliers op verschillende locaties verkenden zij de ruimtelijke toekomst van de regio. Het heeft geleid tot drie Ruimtelijke Modellen, en elk model toont een ander toekomstperspectief: hoe kan de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer er in 2040 uitzien? De modellen zijn ter voorbereiding op een mogelijke Structuurvisie Mainport Amsterdam Schiphol Haarlemmermeer (SMASH) die het rijk het komend jaar opstelt. Op het gebied van ruimtelijke ordening richt het rijk zich enkel nog op zaken die van nationaal belang zijn. De ruimtelijke ontwikkeling van de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer is daar een voorbeeld van. Het rijk heeft twee hoofddoelen geformuleerd: het verbeteren van het (inter)nationale woon-, leefen vestigingsklimaat en het versterken van de economische kracht – het gebied is immers de motor van de Nederlandse economie. Bij de totstandkoming van de Ruimtelijke Modellen is zoveel mogelijk rekening gehouden met bestaande afspraken tussen het rijk en regionale partijen. Omdat het merendeel van deze afspraken over de periode tot

2023 gaat, is dit jaartal als vertrekpunt gekozen – vanaf daar is vooruit gekeken naar 2040. Daarbij is uitgegaan van sterke economische groei, mobiliteitsontwikkeling en een hoge woningbouwbehoefte. Op basis van de hoofddoelen van het rijk en de ambities van regionale partijen, en een analyse van potentiële knelpunten, zijn tien relevante ruimtelijke opgaven geformuleerd. Voor elke opgave zijn verschillende oplossingsrichtingen opgesteld. De opgaven en bijbehorende oplossingen zijn de bouwstenen waarmee de ruimtelijke modellen gemaakt zijn. Niet alle opgaven worden door het rijk opgepakt. Een deel zal voor rekening komen van andere partijen. De Ruimtelijke Modellen dekken op consistente en onderscheidende wijze de uiterste grenzen van het bestuurlijke speelveld af: wat zijn de ruimtelijke consequenties van bepaalde keuzes? Door de extremen op te zoeken, is inzichtelijk gemaakt waar potentiële conflicten liggen en waar mogelijkheden voor synergie. Deze kennis wordt het komend jaar gebruikt om te komen tot een nieuw en genuanceerd perspectief op de ruimtelijke ontwikkeling van de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer. Het is niet zo dat in de aanloop naar een mogelijke Structuurvisie voor een model gekozen

wordt. Uiteindelijk worden per bouwsteen integrale afwegingen gemaakt. Daarnaast dienen de modellen als input voor de MKEA en de PlanMer – om de maatschappelijke en milieugevolgen van keuzes en oplossingsrichtingen in beeld te brengen. Daan Zandbelt Ateliermeester Ruimtelijke Modellen SMASH

1 model

speelveld

2 mo

De modellen vertegenwoordigen de uitersten van het bestuurlijke speelveld.

)}>

Opgaven en oplossingsrichtingen

BOUWSTENEN Met het besluit tot een mogelijke Structuurvisie Mainport Amsterdam Schiphol Haarlemmermeer (SMASH) heeft het rijk zich twee doelen gesteld: het versterken van de ‘economische motor’ – die de regio voor Nederland is – en het verbeteren van het (inter)nationale leefen vestigingsklimaat. Om deze ambities te bereiken dient een aantal ruimtelijke opgaven van antwoorden te worden voorzien. Dit is vertaald in zogenoemde bouwstenen. De bouwstenen zijn de ingrediënten waarmee de Ruimtelijke Modellen voor de mogelijke ruimtelijke ontwikkeling van de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer tot 2040 bereid zijn. Ze tonen de relevante ruimtelijke opgaven en bijbehorende oplossingsrichtingen. Met andere woorden: welke opgaven moeten een plek krijgen en welke keuzeopties zijn denkbaar, wat zijn de effecten van deze keuzes, en welke opgaven en mogelijke oplossingen versterken elkaar of botsen. De basis voor de bouwstenen ligt in de door het rijk geformuleerde opgaven. In ateliers zijn deze verder aangescherpt door overheids- en marktpartijen uit de regio. M1 verstedelijking

schiphol: de contour

mobiliteit

water

€

economie

schiphol: vliegveiligheid

natuur & landschap

cultuurhistorie

energie

olympische spelen

bestaande plannen uitvoeren

binnenstedelijk bouwen

maximale verstedelijkingscontour

robuuste waterhuishouding volgens plan

ontwikkelingen door de ‘markt’

status quo

huidige plannen uitvoeren

compacte Airport Corridor

strengere eisen

cultuurlandschap

behoud door bescherming

alleen in concentratiegebied

‘IJ-spelen’

handhaving huidige waterhuishouding

alternatieve oplossingen

natuurlijk landschap

huidig beleid handhaven

Randstedelijk mobiliteitsnetwerk

alternatieve oplossingen voor waterhuishouding

volledige Airport Corridor

huidige regels handhaven

minimale hindercontour

strikt in buitengebied, soepel in de stad

stedenbaannetwerk ontwikkelen

knelpunten oplossen

verstedelijken op afstand

behoud door ontwikkeling

geen windparken

‘Amstelspelen’ langs Airport Corridor

‘Amstelspelen’ in zuidflank en langs A2

De tien bouwstenen tonen de relevante ruimtelijke opgaven en bijbehorende oplossingsrichtingen.

bestaande plannen uitvoeren

binnenste

maximale verstedelijkingscontour

strikt in b soepe

knelpunten oplossen

stedenba ontw

robuuste waterhuishouding volgens plan

creëer regio alternatiev voor wate

ontwikkelingen door de ‘markt’

volledige A

huidige regels handhaven

alternatiev

status quo

natuurli

huidig beleid handhaven

behoud door

huidige plannen uitvoeren

alleen in conc

‘IJ-spelen’

‘Amst 13 langs Air

Verstedelijking internationaal aantrekkelijk woon- en leefklimaat

Oplossingsrichtingen * Bestaande nieuwbouwplannen uitvoeren. * Resterende vraag niet in SMASH oplossen, maar door gemeenten zelf. * ‘Opplussen’ van reeds geplande uitleglocaties buiten de contour – bijvoorbeeld Schaalsprong Almere en Nieuw Valkenburg. * Meer binnenstedelijke woningbouw op bestaande mobiliteitsknooppunten – transit oriented development à la Stedenbaan. * Kleinschalige nieuwbouwlocaties langs bestaande infrastructuur van weg en openbaar vervoer – bijvoorbeeld in de A2-corridor. * Landschappelijke woonvormen die landschapsstructuren versterken – kleinschalige woningbouw in lage dichtheden in Waterland, de binnenduinrand, Gooi & Vechtstreek, Bollenstreek of De Ronde Venen. Constante * Alle verstedelijkingsopgaven buiten het COROPgebied Groot-Amsterdam, waaronder Schaalsprong Almere, worden buiten SMASH door de betreffende regio’s opgelost (zie tabel op pagina 78).

Monitoren woningbouwcapaciteit 2030

Woningbouwcapaciteit 2030

Overige plannen 01 Zaan-IJoevers 02 IJburg 03 Zeeburg 04 Zuidas 05 Zuidoostlob 06 Overig Haarlemmermeer 01

08 A9 Amstelveen 09 Legmeerpolder 10 A9 Badhoevedorp 11 Bloemendalerpolder 12 Nieuw Valkenburg

05 06

04 12

07 06

12 08

De woningbouwopgave kan op meerdere manieren worden aangepakt. Een mogelijkheid is om alle bestaande woningbouwplannen – waaronder IJburg, Westflank en Legmeerpolder – uit te voeren. Hiermee zal het aantal van 125.000 woningen niet gehaald worden en dient in de gemeente Amsterdam (15.000 woningen) en in de omgeving van Amstelveen (3.000 woningen) extra ruimte gevonden te worden. De Amsterdamse structuurvisie geeft in elk geval aan dat er voldoende ruimte is om aan deze vraag te voldoen, al zijn concrete locaties nog niet bekend. Deze restvraag van 18.000 woningen wordt verder niet binnen SMASH opgelost. Dit betekent dat de verantwoordelijkheid voor het oplossen van deze vraag bij de gemeenten komt te liggen. Het kan voorkomen dat bestaande woningbouwplannen in de toekomst te maken krijgen met extra geluidsbelasting door vliegverkeer – omdat de locatie binnen een herziene contour is komen te liggen. Omdat het in SMASH ook gaat om het vermijden van extra geluidsbelasting door vliegverkeer, kan overwogen worden dit soort plannen niet uit te voeren. In dat geval wordt in dezelfde woningmarkt of op zeer korte afstand gezocht naar andere goed bereikbare locaties. In het kader van SMASH wijst het rijk geen nieuwe verstedelijkingslocaties

De woningbouwopgave speelt een belangrijke rol in het verbeteren van het (inter)nationaal aantrekkelijk woon- en leefklimaat – gelijk aan een van de hoofdambities van SMASH. Er dienen voldoende woningen te worden gebouwd, conform de Primosprognose van 125.000 extra woningen tot 2040 in de COROP-regio GrootAmsterdam. Om aan de kwalitatieve vraag te voldoen – zoals geschat in de Socrates-prognose – moeten deze woningen verdeeld worden over een variëteit aan stedelijke, suburbane en landelijke woonmilieus. De nieuw te bouwen woningen dienen een aanvulling te zijn op de bestaande woningvoorraad. Van belang is dat extra geluidsbelasting als gevolg van vliegverkeer voor (nieuwe) woongebieden zo veel mogelijk vermeden wordt. Overigens, verstedelijking is een breed begrip waarin het niet alleen gaat om woningbouw, maar ook om het realiseren van bereikbare voorzieningen en recreatiemogelijkheden.

11 10 bron: Woningbehoeften op basis van Primos 2011 en Monitoren woningbouwcapaciteit 09

Bronnen: Primos Woningbouwbehoefteprognose 2011 (ABF); Ruimtebehoefte WLO-scenario’s (ABF); Woningbouwmonitoren 2011 (provincies, Metropoolregio); gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer

VERSTEDELIJKING

Opgaven * Voldoende woningen in een diversiteit aan stedelijke en landelijke woonmilieus – conform Primos (2011) en Socrates. * Realisatie woningaanbod bij voorkeur in het betreffende woningbouwmarktgebied. * Vermijden van extra geluidsbelasting en beperken externe veiligheidsrisico’s. * SER-ladder hanteren.

Bestaande woningbouwplannen.

oningbouwloc aties Woningbouwloc oningbouwlocaties 01. 01.

Amsterdam Boven Amsterdam Boven

02. 02.

8.000 w 8.000 w..

8 .000 w 8.000 w..

Zaan-IJoevers Zaan-IJoevers

w. 30.000 w. 30.000

3 0.000 w 30.000 w..

25 .000 w 25.000 w..

3. 03. 0

IJbu IJburg rg

w.. 110.000 0.000 w

04.

Z uidas Zuidas

w.. 110.000 0.000 w

05.

Bloemendalerpolder

06.

Z uidoost Zuidoost

w.. 0.000 w 110.000

w.. 110.000 0.000 w

07. 0 7.

Ouderkerk Ouder kerk

5.000 w.. 5 .000 w

5 5.000 .000 w w..

08.

Amstelveen A9 Am stelveen

4.000 w.. 4 .000 w

4 .000 w 4.000 w..

11.000 .000 w w..

3.000 w.. 3 .000 w

5.000 .000 w w.. 5

09. 0 9.

Aalsmeer A alsmeer

w.. 11.000 .000 w

110. 0.

Legmeerpolder L egmeerpolder

5 .000 w 5.000 w..

111. 1.

O Overig verig Haarlemmermeer

12 12.000 .000 w w..

12.000 w.. 12 .000 w

12.

W estflank Westflank

9 .000 w 9.000 w..

9.000 w.. 9 .000 w

Bij uitvoering van alle bestaande woningbouwplannen wordt in de COROP-regio GrootAmsterdam de vraag naar 125.000 woningen niet volledig beantwoord. Daarom dient in de gemeente Amsterdam en in de omgeving van Amstelveen ruimte gevonden te worden voor de bouw van 18.000 extra woningen.

Nog toe te wijzen woningbouw 13.

sterdam Overig Amsterdam Overig Am

14.

Omg eving Am Omgeving Amstelveen stelveen

TOTAAL TOTAAL

15.000 w.. 15.000 w

3 .000 w 3.000 w..

125.000 w. w. 125.000

99.000 w.

58.000 w.

VERSTEDELIJKING VERSTEDELIJKING ALTERNATIEVE PLANNEN ALTERNATIEVE PLANNEN

aan. Daarom spreken we van ‘zoekgebieden’: ze tonen enkel denkbare alternatieven en vragen, wanneer deze op politiek niveau aantrekkelijk worden gevonden, in een ander traject nadere agendering en verdieping – waarschijnlijk zonder betrokkenheid van het rijk. Voor die alternatieve ‘zoekgebieden’ zijn vier oplossingsrichtingen denkbaar. Een eerste optie is het ‘opplussen’ – lees: het toevoegen van woningen – van geplande woningbouwlocaties in gebieden waar de komende decennia zeker geen extra geluidsbelasting zal optreden. Het gaat dan om locaties op afstand, zoals Almere en Nieuw Valkenburg. Een andere denkrichting is het bouwen van woningen op de best bereikbare plekken in bestaand bebouwd gebied, zoals vervoersknooppunten – transit oriented development (TOD) genoemd. Deze plekken zijn vaak al onderdeel van bestaande woonbuurten en gelegen nabij stedelijke voorzieningen, zoals winkels, onderwijs, zorgcomplexen, horeca en culturele instellingen. Een variant hierop is het aanwijzen van kleinschalige nieuwbouwlocaties op goed bereikbare plekken in het buitengebied, zoals langs bestaande wegen en openbaarvervoerlijnen. Tot slot is de bouw van nieuwe dorpen en het toestaan van landschappelijke woonvormen een optie. Dit zijn kleinschalige woonbuurten – soms in combinatie met andere functies – die landschappelijke structuren, zoals verkavelingspatronen of historische lijnen, versterken.

BOUWSTENEN

+ +

1. Binnenstedelijk bouwen 2. Landschappelijke woonvormen 3. Opplussen geplande uitleglocaties 4. Nieuwe dorpen 5. Transit oriented development

KWALITATIEVE VRAAG KWALITATIEVE VRAAG WOONMILIEUDIFFERENTIATIE WOONMILIEUDIFFERENTIATIE

Oplossingsrichtingen voor het vinden van alternatieve ‘zoekgebieden’ voor woningbouw.

Alternatieve plannen

Model 1

01.

Binnenstedelijk bouwen

02.

Landschappelijke woonvormen Binnenduinrand, r Gooi & Vechtstreek

Model 2 03.

04.

ootstedelijk otstedelijk Grootstedelijk Grootstedelijk um um Centrum Centrum

Thematisch Thematisch Thematisch Thematisch

Stedelijk Stedelijk Stedelijk Stedelijk Levendig Levendig Levendig Levendig

Rustig RustigRustig Rustig

Exclusief Exclusief Exclusief Exclusief

Nieuw Nieuw centrum Nieuw centrum Nieuw centrum centrumNieuw Nieuw gestapeld Nieuw gestapeld Nieuw gestapeld gestapeld Nieuw Nieuw grondgebonden Nieuw grondgebonden Nieuw grondgebonden grondgebonden

baar baar Bereikbaar met Bereikbaar met veel veel met met veel veelBereikbaar Bereikbaar Bereikbaar met Bereikbaar met veel veel met met veel veel Groot voorzieningencentrum voorzieningencentrum Groot Groot voorzieningencentrum voorzieningencentrum Stadswijk Stadswijk zeer Stadswijk zeer Stadswijk goed goed zeer zeer goed goed Stadswijk Stadswijk zeer Stadswijk zeer Stadswijk goed goed zeer zeer goed goed Functiemix Functiemix Functiemix met Functiemix met groot groot met met groot groot OpOp loopafstand loopafstand OpOp loopafstand loopafstand vanvan vanvanTopsegment Topsegment Topsegment Topsegment stedelijk stedelijkstedelijk stedelijk Groot modaliteiten en eiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten Zeer Zeer goed goed Zeer verbonden Zeer verbonden goed goed verbonden met verbonden met verbonden met met verbonden verbonden met verbonden met hethet netwerk met netwerk met hethet netwerk netwerk verbonden verbonden verbonden met verbonden met hethet netwerk met netwerk met hethet netwerk netwerk % wonen % wonen % wonen % wonen winkelstraat winkelstraat winkelstraat winkelstraat wonen wonen wonen wonen Unieke orzieningen voorzieningen Unieke voorzieningen voorzieningen nabij nabij Een nabij Een nabij cluster cluster Een met Een met cluster een cluster een specifiek met specifiek met eeneen specifiek specifiek hethet netwerk netwerk hetvan het netwerk van netwerk eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen gebied stedelijk gebied stedelijk gebied gebied vanvan eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen gebied stedelijk gebied stedelijk gebied gebied Levendige Levendige Levendige straten Levendige straten straten straten Rustige Rustige straten Rustige straten Rustige straten straten Wonen Wonen opWonen op stand Wonen stand opop stand stand erper 24 dag 24 uur dag mensen uur per mensen per dag dag op mensen op mensen thematisch op thematisch op thematisch programma, thematisch programma, programma, programma, zoals zoals zoals zoals gebied gebied gebied gebied Gestapelde Gestapelde Gestapelde woningen Gestapelde woningen woningen woningen Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden woningen woningen woningen woningen Wonen Wonen boven Wonen boven Wonen winkels winkels boven boven winkels winkels Veel Veel boven-benedenboven-benedenVeel Veel boven-benedenboven-benedenVolwassen Volwassen Volwassen groen: Volwassen groen: stadspark, stadspark, groen: groen: stadspark, stadspark, straat straat kantoren, kantoren, kantoren, hoger kantoren, hoger onderwijs onderwijs hoger hoger onderwijs ofonderwijs of ofGroot ofGroot Vaak Vaak een een naoorlogse Vaak naoorlogse Vaak een een naoorlogse woon naoorlogse woon woon Vaak woon Vaak met met een Vaak een Vaak eigen met eigen met een een eigen eigen Vaak Vaak een een wijk Vaak wijk Vaak met een met een een wijk een wijk eigen met eigen met een een eigen eigen % kleine %Groot kleine Groot woningen/ %woningen/ kleine % kleine woningen/ woningen/ woningen. woningen. woningen. woningen. singel, singel, waterpartijen. waterpartijen. singel, singel, waterpartijen. waterpartijen. anedrijvigheid Mix bedrijvigheid Mix vanvan bedrijvigheid bedrijvigheid leisure/recreatie leisure/recreatie leisure/recreatie leisure/recreatie wijk wijk met met hoge wijk hoge wijk met dichtheid met dichtheid hoge hoge en dichtheid dichtheid en voorzieningencentrum en voorzieningencentrum en voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum appartem. appartem. appartem. appartem. Stadswoningen Stadswoningen Stadswoningen Stadswoningen Exclusieve Exclusieve Exclusieve detailhandel: Exclusieve detailhandel: detailhandel: detailhandel: gestapelde Veel pelde Veel gestapelde woonvormen gestapelde woonvormen woonvormen woonvormen Alleen Alleen vindbaar vindbaar Alleen Alleen in vindbaar of in vindbaar rondom of rondom in of in rondom of rondom Hoge dichtheid dichtheid Hoge Hoge dichtheid dichtheid Zowel Zowel goede goede Zowel Zowel OV-verbinding OV-verbinding goede goede OV-verbinding OV-verbinding eigen voorzieningen voorzieningen eigen eigen voorzieningen voorzieningenHoge Klein Klein % eigen %Klein eigen Klein tuin %tuin eigen % eigen tuin tuin Werken Werken aan Werken aan huis Werken huisaanaan huis huis traiteur, traiteur, galerie, traiteur, galerie, traiteur, mode galerie, mode galerie, mode mode eigen dwd Gebouwd parkeren Gebouwd parkeren parkeren parkerenstedelijke stedelijke stedelijke of stedelijke grootstedelijke of grootstedelijke of grootstedelijke of grootstedelijke of een nieuwe nieuwe of een of een nieuwe nieuwe Zowel Zowel goede goede Zowel Zowel OV-verbinding OV-verbinding goede goede OV-verbinding OV-verbinding naar naar hethet centrum naar centrum naar hethet als centrum als nabijheid centrum nabijheid alsals nabijheid nabijheid Bijzondere Bijzondere Bijzondere winkels Bijzondere winkelswinkels winkels Auto Auto beperkt beperkt Auto Auto opbeperkt op straat beperkt straat opop straat straat Nabij Nabij stadscentrum stadscentrum Nabij Nabij stadscentrum stadscentrum of een Parken, plantsoenen ntsoenen Parken, plantsoenen plantsoenen enen en gebieden en gebieden gebieden gebieden knooppuntontwikkeling knooppuntontwikkeling knooppuntontwikkeling knooppuntontwikkeling naar naar hethet centrum naar centrum naar hethet als centrum als nabijheid centrum nabijheid alsals nabijheid van nabijheid van eeneen uitvalsweg van uitvalsweg van eeneen uitvalsweg uitvalsweg Vaak Vaak vooroorlogs vooroorlogs Vaak Vaak vooroorlogs vooroorlogs Deels Deels gebouwd gebouwd Deels Deels gebouwd parkeren gebouwd parkeren parkeren parkeren (kantoor)villa’s (kantoor)villa’s (kantoor)villa’s (kantoor)villa’s pleinen pleinen Gebruik Gebruik seizoensgebonden Gebruik seizoensgebonden Gebruik seizoensgebonden seizoensgebonden Vaak ookook een Vaak een Vaak stationslokatie ook stationslokatie ook eeneen stationslokatie stationslokatie vanvan eeneen uitvalsweg van uitvalsweg van eeneen uitvalsweg uitvalsweg Veel Veel openbaar openbaar Veel Veel openbaar groen openbaar groen groen groen Groot Groot % appartementen %Groot appartementen Groot % appartementen % appartementen Kleine Kleine privétuin privétuin Kleine Kleine of privétuin collectieve of privétuin collectieve of collectieve of collectieve Woningen Woningen Woningen enWoningen en ruime ruime enen ruime ruime Vaak enbare Herkenbare e gebouwen Herkenbare gebouwen gebouwen ingebouwen de in de of in tijdsgebonden ofde in tijdsgebonden de of tijdsgebonden of tijdsgebonden Gebouwd Gebouwd Gebouwd parkeren Gebouwd parkeren parkeren parkeren Veel Veel openbaar openbaar Veel Veel openbaar groen openbaar groen groen groenWinkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, Nabij Nabij centrum centrum Nabij Nabij centrum centrum tuin/hof tuin/hoftuin/hof tuin/hof appartementen appartementen appartementen appartementen opop eigen eigen opop eigen eigen Hoge Hoge dichtheid dichtheid Hoge Hoge dichtheid van dichtheid van vanvan buurt buurt middelbare middelbare middelbare school middelbare school in de in school de wijk school wijk in de in de wijk wijk Goed Goed bereikbaar bereikbaar Goed Goed bereikbaar met bereikbaar met met met Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, Passanten Passanten Passanten enPassanten en bezoekers bezoekers enen bezoekers opbezoekers op Vooral Vooral opop bewoners bewoners Vooral Vooral bewoners opbewoners op straat straat opop straat kavel. straat kavel. kavel. kavel. erken, Wonen, werken, Wonen, winkels werken, winkels werken, winkels winkels gebouwen gebouwen gebouwen en gebouwen en / of/ bezoekers of bezoekers enen / of/ bezoekers of bezoekers meerdere meerdere meerdere modaliteiten meerdere modaliteiten modaliteiten modaliteiten middelbare middelbare middelbare school middelbare school in de in school de wijk school wijk in de inVeel de wijk Veel wijk verkeersruimte verkeersruimte Veel Veel verkeersruimte verkeersruimte straat straat straat straat Vaak Vaak (omringd (omringd Vaak Vaak (omringd door) (omringd door) voorvoordoor) door) voorDevoorDe beste beste buurt Debuurt De beste van beste van buurt debuurt de stad stad vanvan dede stad stad Veel Veel gestapelde gestapelde Veel Veel gestapelde gebouwen gestapelde gebouwen gebouwen gebouwen Veel Veel bezoekers bezoekers Veel Veel bezoekers van bezoekers van buiten buiten van devan de buiten buiten Veel Veel de verkeersruimte de verkeersruimte Veel Veel verkeersruimte verkeersruimte Verschillende Verschillende Verschillende Verschillende modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten Lage Lage parkeernorm, parkeernorm, Lage Lage parkeernorm, parkeernorm, gebouwd gebouwd gebouwd oorlogs gebouwd oorlogsoorlogs oorlogs Grachtenpanden Grachtenpanden Grachtenpanden Grachtenpanden Grotendeels Grotendeels Grotendeels Grotendeels gebouwd gebouwd gebouwd gebouwd parkeren wijk wijk maken maken wijk ook wijk ook maken gebruik maken gebruik ook van ook gebruik van gebruik Verschillende van Verschillende van Verschillende Verschillende modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veel Veel parkeervelden parkeervelden parkeren parkeren parkeren Pleinen, Pleinen, singels, Pleinen, singels, Pleinen, plantsoenen singels, plantsoenen singels, plantsoenen plantsoenen parkeren parkeren parkeren parkeren In Haaglanden In Haaglanden In zijn Haaglanden zijn zijnzijn hethet voorzieningencentrum voorzieningencentrum hethet voorzieningencentrum voorzieningencentrum Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veel Veel parkeervelden parkeervelden In Haaglanden Weinig Weinig openbaar Weinig openbaar Weinig openbaar groen openbaar groen groen groen Bereikbaar Bereikbaar Bereikbaar met Bereikbaar met veel veel met met veel veel Pleinen, Pleinen, singels, Pleinen, singels, Pleinen, plantsoenen singels, plantsoenen singels, plantsoenen plantsoenen modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten

Beperkt %Beperkt tuinen %Beperkt tuinen % tuinen % tuinen Gestapelde Gestapelde Gestapelde bouw Gestapelde bouw bouw bouw Beperkt

allealle nieuw nieuw alle stedelijk alle stedelijk nieuw nieuw stedelijk stedelijk

Suburbaan Suburbaan Suburbaan Suburbaan

Dorps Dorps Dorps Dorps

Gestapeld Gestapeld Gestapeld Gestapeld

Centrum Centrum Centrum Centrum

Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden Exclusief Exclusief Exclusief Exclusief

Landelijk Landelijk Landelijk Landelijk Lokaal LokaalLokaal Lokaal

Suburbaan Suburbaan Suburbaan Suburbaan

EenEen dorpsmilieu dorpsmilieu EenEen dorpsmilieu met dorpsmilieu met meer meer met met meer Een meer Een gegroeid gegroeid EenEen milieu. gegroeid milieu. gegroeid milieu. milieu. Wederopbouw Wederopbouw Wederopbouw Wederopbouw Groeikernen Groeikernen Groeikernen Groeikernen Topsegment Topsegment Topsegment Topsegment suburbaan suburbaan suburbaan suburbaan voorzieningen voorzieningen voorzieningen dandan alleen alleen dan voor dan voor alleen Compact alleen Compact voor voorCompact Compact Stempelbuurten Stempelbuurten Stempelbuurten Stempelbuurten BloemkoolBloemkoolBloemkoolen Bloemkoolen VINEX-wijken VINEX-wijken enen VINEX-wijken VINEX-wijken Wonen Wonen opWonen op stand Wonen stand opop stand stand voorzieningen lokaal lokaal gebruik. gebruik. lokaal lokaal gebruik. gebruik. Kleinschalig Kleinschalig Kleinschalig Kleinschalig Groot Groot % Appartementen %Groot Appartementen Groot % Appartementen % Appartementen met/ met/Winkelcentrum Winkelcentrum met/ met/Winkelcentrum Winkelcentrum in de in de wijk wijk in de in de wijk Lage wijk Lage dichtheid dichtheid Lage Lage dichtheid dichtheid Winkelend Winkelend bezoek Winkelend bezoek uitbezoek uit debezoek de uituit Je deeigen Je deeigen bakker Jebakker eigen Je eigen bakker bakker zonder zonder liftzonder liftzonder liftlift Basisvoorzieningen Basisvoorzieningen Basisvoorzieningen Basisvoorzieningen voor voor zorg zorg voor Veel voor Veel zorg groen: zorg groen: Veel lanen, Veel lanen, groen: groen: lanen, lanen, Winkelend omliggende omliggende omliggende omliggende dorpen. dorpen.dorpen. dorpen. Ons-kent-ons Ons-kent-ons Ons-kent-ons Ons-kent-ons Winkels Winkels geclusterd Winkels geclusterd Winkels geclusterd ingeclusterd strips, in strips,in strips, in enstrips, en onderwijs onderwijs enen onderwijs onderwijs plantsoenen, plantsoenen, plantsoenen, plantsoenen, singels singels singels singels Voor Voor dede omliggende Voor omliggende Voor dede omliggende omliggende kernen kernen kernen Meerdere kernen Meerdere Meerdere generaties Meerdere generaties generaties wonen generaties wonen wonen wonen passages passages passages passages Aan Aan dede rand Aan rand Aan van de van de rand de stad rand stad vanvan dede stad Bijzondere stad Bijzondere Bijzondere recreatieve Bijzondere recreatieve recreatieve recreatieve relatief relatief goed goed relatief relatief bereikbaar bereikbaar goed goed bereikbaar bereikbaar er nog er nog er nog er nog (portiek)flats (portiek)flats (portiek)flats (portiek)flats Nabij Nabij recreatiegebieden recreatiegebieden Nabij Nabij recreatiegebieden recreatiegebieden voorz. voorz. (golfbaan, (golfbaan, voorz. voorz. (golfbaan, jachthaven, (golfbaan, jachthaven, jachthaven, jachthaven, Auto-georiënteerd Auto-georiënteerd Auto-georiënteerd Auto-georiënteerd Oud Oud naast naast Oud nieuw Oud nieuw naast naast nieuw nieuw Veel Veel openbaar openbaar Veel Veel openbaar groen openbaar groen groen groen Rijwoningen Rijwoningen Rijwoningen Rijwoningen tennisclub) tennisclub) tennisclub) tennisclub) Inmiddels Inmiddels Inmiddels zijnInmiddels zijn hier hier vaak zijn vaak zijn hier hier vaak vaak Wonen Wonen naast Wonen naast Wonen bedrijven bedrijven naast naast bedrijven bedrijven Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, Weinig Weinig modaliteiten Weinig modaliteiten Weinig modaliteiten modaliteiten Parkeren Parkeren op Parkeren op Parkeren eigen eigen kavel opkavel op eigen eigen kavel kavel bekende bekende winkelketens bekende winkelketens bekende winkelketens winkelketens te te Weinig teWeinig te voorzieningen Weinig voorzieningen Weinig voorzieningen voorzieningen middelbare middelbare middelbare school middelbare school in de in school de wijk school wijk in de in Auto-georienteerd de wijk Auto-georienteerd wijk Auto-georienteerd Auto-georienteerd Vrijstaande Vrijstaande Vrijstaande of Vrijstaande zeer of zeer ruime ruime of zeer of zeer ruime ruime vinden, vinden, zoals vinden, zoals vinden, dede V&D zoals V&D zoals of de H&M of de V&D H&M V&D of Matig H&M ofMatig H&M bereikbaar bereikbaar Matig Matig bereikbaar bereikbaar Seniorenmilieu Seniorenmilieu Seniorenmilieu Seniorenmilieu Klein Klein % appartementen %Klein appartementen Klein % appartementen % appartementen rijwoningen rijwoningen rijwoningen rijwoningen Wonen boven Wonen boven Wonen of nabij of boven nabij boven deof denabij of nabij deMix de Mix vanvan woningtypen Mix woningtypen Mix vanvan woningtypen woningtypen Ondanks Ondanks bereikbaarheid Ondanks bereikbaarheid Ondanks bereikbaarheid bereikbaarheid Parkeren Parkeren voor Parkeren voor Parkeren dede deur voor deur voor ofde op ofde deur opdeur Nabij ofNabij op of of opgoed ofNabij goed Nabij verbonden ofverbonden goed of goed verbonden met verbonden metWonen met met winkels winkelswinkels winkels Nabij Nabij open open Nabij landschap Nabij landschap open open landschap landschap met met OVOV vaak met vaak met wel OV wel autoOV vaak autovaak welwel autoautoeigen eigen kavel kavel eigen eigen kavel kavel buitengebied buitengebied buitengebied buitengebied Oud Oud naast naast Oud nieuw Oud nieuw naast naast nieuw nieuw Parkeren Parkeren voor Parkeren voor Parkeren dede deur voor deur voor ofde ofde deur deur of of georiënteerd georiënteerd georiënteerd georiënteerd Bijna Bijna iedereen iedereen Bijna Bijna een iedereen een iedereen tuin tuineeneen tuin tuin ‘Gouden ‘Gouden randen’ ‘Gouden randen’ ‘Gouden van randen’ van de randen’ de stad stad vanvan de de stad stad Wonen Wonen naast Wonen naast Wonen bedrijven bedrijven naast naast bedrijven bedrijven geclusterd geclusterd geclusterd geclusterd Veel Veel verkeersruimte verkeersruimte Veel Veel verkeersruimte verkeersruimteJong(volwassen) Jong(volwassen) Jong(volwassen) Jong(volwassen) groen groen groen groen Villawijken Villawijken Villawijken Villawijken Woningen Woningen Woningen met Woningen met beperkt beperkt met met beperkt beperkt Aan Aan dede rand Aan rand van Aan de van de de rand de stad rand stad vanvan dede stad Veel stad Veel kleinschalig kleinschalig Veel Veel kleinschalig groen kleinschalig groen groen groen vloeroppervlak vloeroppervlak vloeroppervlak vloeroppervlak Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veelal Veelal monofunctioneel monofunctioneel Veelal Veelal monofunctioneel monofunctioneel

Buiten Buiten wonen wonen Buiten Buiten wonen wonen Vrijstaand Vrijstaand Vrijstaand Vrijstaand Uitzicht UitzichtUitzicht Uitzicht Weinig Weinig voorzieningen Weinig voorzieningen Weinig voorzieningen voorzieningen Relatie Relatie met met Relatie landschap Relatie landschap met met landschap landschap EenEen duidelijke duidelijke EenEen duidelijke relatie duidelijke relatie met met relatie het relatie hetmet mhe agrarisch agrarisch verleden agrarisch verleden agrarisch verleden verleden Ruimte Ruimte voor Ruimte voor Ruimte hobby hobby voor voor hobby hobby Wonen Wonen in het Wonen in Wonen het groen groen in het in het groen groen Afgelegen Afgelegen Afgelegen Afgelegen Omringd Omringd door Omringd door Omringd open open door door open open landschap landschap landschap landschap

Uit de Socrates-prognose blijkt behoefte aan verschillende soorten woonmilieus. In de Ruimtelijke Modellen wordt aan deze behoefte voldaan – en eventuele accentverschillen blijven binnen een bandbreedte van 10 procent.

05.

10.000 w.

Voor meer dan 100.000 woningen zijn alternatieve ‘zoekgebieden’ gevonden.

3.500 w.

De Ronde Venen

3.500 w.

Braassemermeer

3.000 w.

15.000 w.

Koog Zaandijk en Purmermeer

12.000 w.

A2-corrodor

17.000 w.

Hillegom en Voorhout

8.000 w.

Rijn-Gouwezone

5.000 w.

Opplussen geplande uitleglocaties

Nieuwe dorpen

Grootstedelijk

Stedelijk

Centrum

Levendig

Thematisch

Transit oriented development 100 woningen per halte

TOTAAL

Waterland

Schaalsprong Almere

Model 3

25.000 w.

35.000 w.

67.000 w.

Opgaven * Bieden van planologische zekerheid voor de ruimtelijke ontwikkeling van Schiphol. * Planologisch rekening houden met (onzekerheden in) ontwikkelingen in de luchtvaart en op Schiphol, zoals het nieuwe normen- en handhavingstelsel, nieuwe concepten in het Air Traﬃc Management, mogelijk ander baangebruik, mogelijke aanpassingen in het banenstelsel en veranderingen in de omvang en samenstelling van het vliegverkeer. * Niet onmogelijk maken van eventueel noodzakelijke fysieke uitbreidingen, zoals de parallelle Kaagbaan en een tweede terminal. Oplossingsrichtingen 0. 20 Ke-contour Nota Ruimte (vertrekpunt). 1. Actualisatie LIB 52 Lden (tot 2020). 2. Zoekruimte binnen oplossingsrichtingen: a. Maximaal verstedelijkingsgebied (> 52 Lden). b. Maximaal verstedelijkingsgebied (> 52 Lden) met parallelle Kaagbaan. c. Minimale extra hinder (< 52 Lden). d. Minimale extra hinder (< 52 Lden) met parallelle Kaagbaan. Constanten * Planologische reservering tweede terminal. * Planologische en fysiek-ruimtelijke reservering parallelle Kaagbaan.

CONTOUREN

De contour is een belangrijke bouwsteen. Het gaat erom een balans te vinden tussen de ruimtelijke ontwikkeling van Schiphol en verbeteringen in het leefklimaat. Met andere woorden: hoe gaat ruimte voor vliegtuigen samen met ruimte voor woningbouw? Daarbij moet rekening gehouden worden met ontwikkelingen in de luchtvaart en op Schiphol in het bijzonder. In de ruimtelijke modellen is verkend welke opties er zijn om een robuuste ontwikkeling van Schiphol mogelijk te maken en risico’s op extra geluidsbelasting te vermijden – lees: welke woningbouwplannen dan geen doorgang kunnen vinden. Het aantal vliegbewegingen staat daarbij niet ter discussie. Daar zijn andere overlegtrajecten voor, zoals de ‘Alderstafel’. Voor de ruimtelijke weergave van geluidsbelasting tot 2040 hebben experts gekeken naar de ontwikkeling van vliegtuiggeluid. Hierin wordt onderscheid gemaakt in een contour waarbinnen de geluidsbelasting de nieuwe Europese 52 Lden-norm met zekerheid overstijgt, en een contour waarbuiten de geluidsbelasting met zekerheid lager is dan 52 Lden. Tussen deze gebieden ligt een zone waar in de toekomst onacceptabele geluidsbelasting kan optreden – dus meer dan 52 Lden. In deze zogenoemde ‘discussieruimte’ dient te worden afgewogen wat zwaarder weegt: ruimte voor Schiphol of het voldoen aan de woningbouwbehoefte? Drie oplossingsrichtingen komen dan op tafel. Een: de binnenste contour biedt mogelijkheden voor een maximaal verstedelijkingsgebied met risico op overlast. Twee: de buitenste contour zorgt voor zo weinig mogelijk geluidsbelasting door vliegverkeer, maar ook voor beperkte woningbouwmogelijkheden. Een derde denkrichting gaat uit van de buitenste contour, maar met een uitzondering voor bouwplannen in bestaand stedelijk gebied. Deze laatste oplossingsrichting is slechts een van vele tussenoplossingen, omdat in de ‘discussieruimte’ oneindig veel varianten denkbaar zijn. Het wel of niet in gebruik nemen van de parallelle Kaagbaan is van invloed op de geboden oplossingsrichtingen. Door de keuze voor een tweede Kaagbaan worden gebieden extra belast en andere gebieden verlicht. Daardoor veranderen de berekende geluidsbelastingzones van vorm – deze zijn als extra keuzeopties meegenomen.

VLIEGVEILIGHEID Geluid zeker > 52 Lden Discussieruimte Discussieruimte zonder PK Discussieruimte met PK 20 Ke (Nota Ruimte) 52 Lden (LIB) Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

OV NETWERK

WEGEN

Bronnen: Luchtvaartnota 2009; Aldersakkoord 2008; Actualisatie Luchthavenindelingsbesluit 2011 (LIB); To70; Mainport Schiphol 2.0

Schiphol: de contour ruimte voor ontwikkeling van Schiphol

De ruimtelijke weergaven van het risico op geluidsbelasting tot 2040. Uiteindelijk worden de contouren vertaald in een ‘beoogde verstedelijkingscontour’.

INTERNATIONAL POSITIE

Opgaven * Robuust en samenhangend netwerk: versterken interne bereikbaarheid van de noordelijke Randstad. * Verbeteren van de positie van de MRA in Noordwest-Europa en vergroten catchment area. Oplossingsrichtingen * MIRT-afspraken uitvoeren, NMCA-knelpunten oplossen. * Samenhangende visie op het netwerk op meerdere schaalniveaus: 1. Amsterdam-Schiphol, 2. MRA, 3. noordelijke Randstad, inclusief de Leidse regio, 4. (inter)nationale context en catchment area. Inbedding in Noordwest-Europa en catchment area * Verder uitbouwen van het Programma Hoogfrequent Spoor. * HST of HSL in oostelijke richting – geleidelijk uitbouwen van ICE naar HST naar HSL. * Afmaken A4-corridor Amsterdam-Antwerpen. * Andere maatregelen om catchment area te vergroten – bijvoorbeeld HST-zuidoost. Regionaal openbaar vervoer * Samenhangend en metropolitaan – of stadsgewestelijk – hoogwaardig openbaarvervoernetwerk voor een nader te bepalen gebied: de stadsregio, de MRA+-regio of de (noordelijke) Randstad. * Oplossen NMCA-knelpunten. Lokaal * Wel of niet verlengen van de Noord-Zuidlijn naar Schiphol – ten behoeve van de Airport Corridor. * Station Zuidas: zessporig of viersporig, met reservering voor twee extra sporen. Wegennet * Nog niet uitgevoerde MIRT-plannen – vanaf planstudiefase – uitvoeren. * NMCA-knelpunten oplossen – conform GE-scenario. * A8-A9. * Parallelle structuur A4-noord – extra open afritten tussen Burgerveen en de Zuidas op de A10. * Doortrekken N201 naar A2 of N201 vanaf Uithoorn koppelen aan A9 over voormalig A3-tracé. * Vergroten samenhang van het onderliggend wegennet. * Uitvoeren variant van de Rijnlandroute.

WEGEN Uitbouw PHS tot HSL-oost / HSTzuidoost Vertrammen Zuidtangent OV SAAL west NMCA-knelpunten regionaal OV oplossen Nieuwe HOV-lijnen

Bronnen: NMCA 2011; Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; MIRT-projectenboek 2011; Gebiedagenda Noordwest-Nederland 2009; MIRT-onderzoek ‘Metropoolregio Amsterdam-Zuidwest’ 2010

Mobiliteit verbeteren (internationale) bereikbaarheid

OV NETWERK VLIEGVEILIGHEID

De ruimtelijke opgave op het gebied van mobiliteit is duidelijk: het verbeteren van de (inter)nationale bereikbaarheid. Die opgave is tweeledig. Aan de ene kant moet een robuust en samenhangend regionaal netwerk ontstaan. Aan de andere kant moet de metropoolregio Amsterdam beter ingebed worden in de internationale context van Noordwest-Europa – daarin valt de catchment area, het gebied waaruit de luchthaven Schiphol zijn passagiers haalt. De twee oplossingsrichtingen lopen uiteen. De eerste mogelijkheid: tot 2040 OV NETWERK worden enkel de afspraken uit het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT) uitgevoerd en de knelpunten uit de Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse (NMCA) weggenomen. De tweede denkrichting is een samenhangende visie op het mobiliteitsnet op OV NETWERK meerdere schaalniveaus: lokaal, de metropool en de internationale context van Noordwest-Europa. Op het niveau van de metropoolregio is een hoogwaardig stadsgewestelijk openbaarvervoersysteem wenselijk – zoals het Stedenbaanconcept in Zuid-Holland. Dit concept gaat over de samenhang tussen de ontwikkeling van infrastructuur en verstedelijking. Een centrale as in een dergelijk metropolitaan openbaarvervoernet zou een naar Schiphol doorgetrokken Noord-Zuidlijn kunnen zijn – waarlangs zich een rijk palet aan internationaal concurrerende vestigingsmilieus kan ontwikkelen. Dit wordt verder gestimuleerd door de aanleg van parallelle rijbanen langs de A4, die het regionale en (inter)nationale verkeer scheiden. Daarnaast is het vergroten van de samenhang en robuustheid van het regionale wegennet een belangrijke bereikbaarheidsopgave, net als het verbinden van de A8 en de A9 en het doortrekken van de N201 naar de A2 of de A9. Om de positie van de metropoolregio in Noordwest-Europa te verbeteren, kan gedacht worden aan het uitbouwen van het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS), de aanleg van een hogesnelheidslijn (HSL) naar Duitsland, een hogesnelheidstrein (HST) naar Eindhoven en verder, en het completeren van de A4-corridor naar Antwerpen.

WEGEN

Mogelijke ingrepen in het openbaarvervoernetwerk. WEGEN Nieuwe wegen A4 ontvlechten Knelpunten NMCA oplossen (bij GE-scenario)

Bronnen: NMCA 2011; Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; MIRT-projectenboek 2011; Gebiedagenda Noordwest-Nederland 2009; MIRT-onderzoek ‘Metropoolregio Amsterdam-Zuidwest’ 2010

CONTOUREN

INTERNATIONAL POSITIE

DEN HELDER

ALKMAAR

A’DAM

UTRECHT

ROTTERDAM

DORDRECHT

BREDA

VLISSINGEN

ANTWERPEN

BRUSSEL LILLE

(LONDEN)

LU (PARIJS)

Mogelijke ingrepen in het wegennet. INTERNATIONAL POSITIE Luchthaven Internationale snelwegcorridor HSL-zuid Uitbouw PHS tot HST / HSL-oost Uitbouw PHS tot HST-zuidoost Intercitycorridor Station

luchthaven international highway corridor

INTERNATIONAL POSITIE HSL zuid

DEN HELDER

HSL oost

A’DAM

(GRONINGEN)

ALKMAAR

ZWOLLE

ALMERE

HST

SCHIPHOL

IC corridor

A1 ENSCHEDE

DEVENTER

station

(BERLIJN)

DEN HELDER

A’DAM

(GRONINGEN) AMERSFOORT

ALKMAAR

UTRECHT

ALMERE

ROTTERDAM

VLISSINGEN

SCHIPHOL

DORDRECHT

DEVENTER

ARHNEM

A15

ZWOLLE

ENSCHEDE

A1 NJIMEGEN

(BERLIJN)

A12

A73 AMERSFOORT

UTRECHT

VLISSINGEN

BREDA

A4 ROTTERDAM

VLISSINGEN

ARHNEM

A15 NJIMEGEN

DORDRECHT

A12

EINDHOVEN

A73

BREDA

ANTWERPEN VLISSINGEN

EINDHOVEN

DUSSELDORF

ANTWERPEN

DUSSELDORF

MAASTRICHT KEULEN

BRUSSEL MAASTRICHT

LILLE

KEULEN

AKEN

BRUSSEL

(LONDEN) LILLE

AKEN

(LONDEN)

LUIK

(FRANKFURT)

(PARIJS) LUIK (PARIJS)

(FRANKFURT)

Maatregelen om de internationale positie van de regio te verbeteren.

ALMER

SCHIPHOL

Oplossingsrichtingen Zoetwatervoorziening * Bestaande plannen uitvoeren. * Zoetwatervoorziening handhaven, beleidsregels voor vogelbeperkingen aanpassen. * Alternatieve technische oplossingen. * Blijven doorspoelen vanuit inlaatpunten Gouda en IJsselmeer. Piekberging * Plannen voor piekberging uitvoeren in de zuidpunt van de Haarlemmermeer. Vernatting veenweiden * Wel of niet uitvoeren plannen voor vernatting van Noordse Buurt, Amstelgroen, Nieuwkoopse Plassen en Waterland. Recreatieplassen voor verbetering leefen vestigingsklimaat * Bestaande plannen uitvoeren – zoals plassen in Park21. * Bestaande plannen aanpassen om vogelaantrekkende werking te verminderen.

p.24

Opgaven * Versterken economisch kerngebied Zuidas-Schiphol-ACT – de Airport Corridor. * Versterken ruimtelijke vestigingscondities voor economische topsectoren, inclusief greenports.

Er zijn vier ruimtelijke opgaven benoemd. Ten eerste is voldoende zoet water nodig om de opkomst van zoute kwel terug te dringen. Dit is vooral van belang voor functies als landbouw, energiecentrales en natuur. Door toenemende zoute kwel staat de zoetwatervoorziening onder druk. Daarom is een plan gemaakt voor een zoetwaterbuffer in de Westflank van de Haarlemmermeer. Omdat dergelijke plassen mogelijk ganzen aantrekken – die een gevaar zijn voor de vliegveiligheid – wordt ook naar alternatieven gezocht, zoals de verbreding van boezem en tochten. Tot slot blijft het doorspoelen vanuit de inlaat bij Gouda en het IJsselmeer een optie. Een tweede opgave is ruimte voor de tijdelijke berging van piekneerslag. Ten derde klinken de veenweiden in. Dit kan voorkomen of geremd worden door deze gebieden te vernatten. Op lange termijn zullen deze drie huidige opgaven door klimaatverandering groter worden. Ten vierde is er behoefte aan nieuwe recreatieplassen die een bijdrage leveren aan het verbeteren van het leefen vestigingsklimaat. Voor alle wateropgaven geldt dat er rekening moet worden gehouden met de vogelaantrekkende werking van grote (permanente) wateroppervlaktes. Binnen een te definiëren gebied rondom de luchthaven – zie bouwsteen vliegveiligheid – mag de vogelaantrekkende werking niet worden vergroot.

p.24

1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6a 6a V2 V2

3 3 4 4

7 7 V2 V2

p.78

p.46 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6a 6a 7 7 V2 V2

p.59 1 1 2 2 3 3 4 4

p.82

Klimaatadaptatie mag niet leiden tot meer aanvaringen tussen vogels en vliegtuigen. 5 5 6a 6a V2 V2

Goederen * Uitbouwen ACT: toevoegen van een binnenvaartterminal. * Logistieke westzone: railterminal nabij station Sloterdijk als verbinding tussen haven en A5/Westelijke Randweg. * Verbetering ontsluiting Greenport Aalsmeer door verbeteringen in onderliggend wegennet – koppeling N201 met A2 of A9.

ECONOMIE

1 1 2 2

5 5 6a 6a

Oplossingsrichtingen * Geen sturing, ontwikkeling aan de markt overlaten. * Volledige Airport Corridor: verlengen Noord-Zuidlijn en ontvlechten A4-noord, met een reeks van internationaal onderscheidende werkmilieus. * Compacte Airport Corridor: de stations Schiphol en Zuidas als economische kernen van de metropoolregio. * Andere ruimtelijke ingrepen ter bevordering van topsectoren, waaronder optimale bereikbaarheid voor personen en goederen. * Versterken economische en stedelijke knooppunten – creëren van ‘massa’. * SER-ladder hanteren voor nieuwe werklocaties – prioriteit aan herstructurering van bestaande terreinen en een selectief vestigingsbeleid voor luchthavengebonden bedrijventerreinen.

De eerste economische opgave is het verbeteren van de ruimtelijke vestigingscondities voor een internationaal topklimaat zodat de topsectoren – op het gebied van creatieve industrie, life sciences, tuinbouw en logistiek – de regio als thuisbasis houden en hun positie kunnen versterken. De vraag is in hoeverre SMASH daar uitspraken over zal doen. Een keuze is om een dergelijke ambitie aan ‘de markt’ over te laten. Als de overheid wel een rol wil spelen, zijn een aantal ingrepen denkbaar. Denk aan het inbedden van vestigings- en werkmilieus in bestaand stedelijk gebied, nabij vervoersknooppunten en voorzieningen. Een andere overheidstaak kan zijn het zorgen voor optimale verbindingen voor personen en goederen tussen de topsectoren onderling en met de luchthaven Schiphol. De tweede opgave betreft de versterking van het economisch kerngebied tussen de Zuidas, Schiphol en het goederencluster ACT (Amsterdam Connecting Trade). Deze gebieden kunnen beter met elkaar verbonden worden door een uitgebreide Airport Corridor langs een doorgetrokken NoordZuidlijn – met naast station Zuidas een reeks nieuwe haltes met internationale vestigingsmilieus. Het alternatief is een compacte Airport Corridor van gerichte ontwikkelingen rond de stations Schiphol en Zuidas als economische kernen van de metropoolregio. Op het ACT kan de multimodaliteit vergroot worden door de toevoeging van een binnenvaartterminal en verbeterde externe relaties, zoals met een railterminal in de haven van Amsterdam en een vrachtverbinding over de N201 tussen de Greenport Aalsmeer en de A2 of de A9.

p.26

p.74

Piekberging Zoetwatervoorziening Boezemverbreding en peilingverhoging Doorspoelen vanuit Gouda en IJsselmeer Vernatting westelijke veenweiden Huidig beperkingengebied vogels: straal 6 km Berperkingengebied vogels actualisatie LIB: straal 13 km

Economie verbeteren internationaal vestigingsklimaat topsectoren

WERKLOCATIEMILIEUDIFFERENTIATIE Topsectoren Topsectoren in hun omgeving inbedden Topsectoren in een netwerk verbinden

SPOOR CARGOTERMINAL

o d

High Syss Sy Mat

Liffe Li Scien ciencces

HST CARGOTERMINAL ACT OLV ACT

PrimAviera A4

fe ciencces cien

BINNENVAART TERMINAL GREENPORT AALSMEER

Life e cien es ciences

N201 ROBUUST VERBINDEN MET A2

De vestigingscondities voor economische topsectoren dienen versterkt te worden.

Bron: Concept ‘Topsectoren in relatie tot het luchthavennetwerk van Schiphol’ 2011

Opgaven * Ruimte voor zoetwatervoorziening voor onder meer landbouw, energiecentrales en natuur. * Ruimte voor piekberging. * Tegengaan bodemdaling in de veenweiden. * Ruimte voor recreatieplassen – als bijdrage aan verbetering (inter)nationaal leefen vestigingsklimaat. * Preventie van vogelaanvaringen.

Bronnen: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; MIRT-onderzoek ‘Metropoolregio Amsterdam-Zuidwest’ 2010; Westelijke veenweidengebieden 2008; Structuurvisie provincie Noord-Holland; inspraakreactie waterschap Rijnland op Structuurvisie Haarlemmermeer; Klimaatbestendig West-Nederland

Water adaptatie klimaatverandering, preventie vogelaanvaringen, verbeteren woon- en leefkwaliteit

LOCATIEMILIEUDIFFERENTIATIE RKLOCATIEMILIEUDIFFERENTIATIE RKLOCATIEMILIEUDIFFERENTIATIE RKLOCATIEMILIEUDIFFERENTIATIE PlaBeKa bedrijventerreinen Gehandhaafde terreinen Deels geschrapte terreinen Schrappen nader te bepalen

p.26

p.24

PlaBeKa kantorenlocaties Gehandhaafde terreinen Deels geschrapte terreinen Schrappen nader te bepalen

Schiphol vliegveiligheid vergroten Opgave * Vergroten van de vliegveiligheid door risicobeperking vogelaanvaringen. * Vergroten van de vliegveiligheid door een eventuSPOOR CARGOTERMINAL ele aanscherping van hoogterestricties in de omgeving van de luchthaven en luchtverkeersleidingapparatuur.

Zeehaventerreinen

CONTOUREN CONTOUREN

OLV

Oplossingsrichtingen A5 Verbod op vogelaantrekkende functies – zoals moerasgebieden en open water groter dan 3 hectare. * In een straal van 6 kilometer (huidig beleid). * In een straal van 13 kilometer (genoemd in LIB). HST CARGOTERMINAL * Alternatieve manieren van bestrijding van ‘gevaarlijke’ACT vogelpopulaties – met name ganzen – rondom Schiphol, zoals het zorgen voor alternaACT tieve foerageerplekken of verruiming van de beBINNENVAART voegdheden om ganzen te vergassen. TERMINAL PrimAviera

GREENPORT AALSMEER Hoogtebeperkingen N201 * Conform actualisatieROBUUST LIB. VERBINDEN MET A2

Externe Veiligheid * Conform actualisatie LIB. VLIEGVEILIGHEID VLIEGVEILIGHEID

p.26 & p.59

p.44

Huidig beleid (2012) Horizontaal vlak 125 meter Hoogte 3,5-100 meter helling 0,9% Hoogte 0-150 meter helling 2% Sloopzone EV Huidig beperkingengebied vogels: straal 6 km

p.26

Bronnen: Luchtvaartnota 2009; Aldersakkoord 2008; Actualisatie Luchthavenindelingsbesluit 2011 (LIB); Mainport Schiphol 2.0

De grote variëteit aan werklocaties kan verder uitgebouwd worden.

Bron: Uitvoeringsstrategie PlaBeKa 2010-2040, 2011; Zandbelt&vandenBerg 2011

Meerkernige regio Binnenstad Business park Kennis / universiteit Media / creatieve industrie Industrie Zorglocatie / life sciences Greenport / tuinbouw Haven Cultuur Recreatie / entertainment Logistiek knooppunt Beurs / expo

Voor een robuuste ontwikkeling van Schiphol dient de vliegveiligheid gewaarborgd te worden. Het gaat dan om het beperken van botsingen met vogels – vooral ganzen –, het vermijden van hoge objecten onder vliegroutes en het vergroten van de externe veiligheid. Voor het vogelgevaar kan besloten worden het verbod op vogelaantrekkende functies – voornamelijk waterplassen en moerasgebieden groter dan 3 hectare – uit te breiden van 6 kilometer rond de luchthaven (huidig beleid) tot een straal van 13 kilometer. Een andere optie is het zoeken naar alternatieven, zoals het beïnvloeden van foerageerroutes of het weer toestaan van het vergassen van gevangen ganzen. Voor hoogterestricties en maatregelen op het gebied van externe veiligheid worden de afspraken in het kader van de ‘Alderstafel’ en de actualisatie Luchthavenindelingsbesluit (LIB) gerespecteerd.

HISTORISCH CENTRUM

SPOOR CARGOTERMINAL VONDEL PARK

MUSEUM PLEIN

RIEKERPOLDER SPORT

ZUIDAS VUMC

A5 T2 ZAKEN & GOLF P3

HST CARGOTERMINAL ACT

SCHIPHOL

OLV HOOFDDORP

ACT

BINNENVAART TERMINAL GREENPORT AALSMEER N201 ROBUUST VERBINDEN MET A2

Versterking van het goederencluster ACT (Amsterdam Connecting Trade) en de Greenport Aalsmeer.

p.44

Bron: SADC

PrimAviera

OV NETWERK De Airport Corridor OV NETWERKkan zich ontwikkelen tot de economische ruggengraat van de regio.

p.45

WEGEN WEGEN

p.59

De vliegveiligheid wordt bepaald door de kans op vogelaanvaringen, hoogtebeperkingen en maatregelen omtrent de externe veiligheid.

Opgave * Het versterken van het leefen vestigingsklimaat in de regio door de ontwikkeling van een metropolitaan landschap voor recreatie, cultuurhistorie en natuur. * Ruimte voor landschappelijk raamwerk. * Behouden natuurkwaliteiten Natura 2000. Oplossingsrichtingen * Status quo: huidige landschappen worden gehandhaafd, maar de overheid investeert niet. * Natuurlijk landschap: de ontwikkeling van het landschap steunt op concrete projecten voor natuurontwikkeling en recreatie nabij de stad. * Cultuurlandschap: de ontwikkeling van het landschap steunt op concrete projecten voor stedelingen in de vorm van culturele en recreatieve voorzieningen en lichte verstedelijkingsvormen – waaronder woningbouw.

Opgave * Behouden en versterken cultuurhistorische waarden. * Ruimte voor landschappelijk raamwerk. * Behouden natuurkwaliteiten Natura 2000.

Naast de bescherming van algemene cultuurhistorische en natuurlijke NATUUR & LANDSCHAP

Voor een goed leefen vestigingsklimaat is het van belang dat in de regio een zogenoemd metropolitaan landschap tot ontwikkeling komt, met mogelijkheden voor recreatie, natuur en cultuurhistorie. Drie oplossingsrichtingen zijn denkbaar. De eerste optie is dat huidige (beschermde) landschappen worden erkend en gehandhaafd. Er vinden geen nieuwe ontwikkelingen en investeringen plaats door de overheid. In de tweede optie – Cultuurlandschap genoemd – staat de ontwikkeling van het landschap in dienst van de stedeling. Het landschap wordt onderhouden en versterkt door de toevoeging van recreatieve en culturele voorzieningen en woningbouw langs bestaande landschapsstructuren. In de derde optie, met de naam Natuurlijk landschap, staan nieuwe ontwikkeling in het teken van natuurontwikkeling en ecologische recreatieprojecten nabij de stad.

Oplossingsrichtingen * Beschermen Stelling van Amsterdam, Nieuwe Hollandse Waterlinie, Romeinse limes, landgoederenzone. * Behoud door conservering. * Behoud door ontwikkeling: behouden bestaande kwaliteiten door nieuwe investeringen en ontwikkelingen.

M2 M2

M3 M3 + +

Een metropolitaan landschap – met mogelijkheden voor recreatie, natuur en cultuurhistorie – kan op meerdere manieren ontwikkeld worden.

Bronnen: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; Gebiedsagenda Noordwest-Nederland 2009; MIRT-projectenboek 2011

Bufferzones: conserveren of recreatief ontwikkelen Nationale Landschappen: ontwikkelen / ontwikkelen onder voorwaarden EHS: wel / niet afmaken RodS: wel / niet afmaken

Model overzicht Model overzicht

waarden, zoals de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie en Natura 2000-gebieden, kan op twee manieren met overige cultuurhistorische en natuurlijke waarden worden omgegaan. Behoud door conservering houdt in dat objecten en gebieden planologische bescherming genieten. Behoud door ontwikkeling biedt ruimte aan nieuwe functies en initiatieven om juist door gebruik en ontwikkeling deze cultuurhistorische objecten en gebieden in stand te houden.

CULTUURHISTORIE

BS Natuur & Landschap BS Natuur & Landschap

M1 Model overzicht M1 Model overzicht

Cultuurhistorie behoud cultuurhistorische en natuurlijke waarden

Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Droogmakerij Beemster Grachtengordel Landgoederenzone

Belangrijke cultuurhistorische waarden. KLIMAAT, ENERGIE & VLIEGVEILIGHEID

Bronnen: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011, Structuurvisie Erfgoed en Ruimte 2011; regio Holland Rijnland

Natuur en landschap een metropolitaan landschap

Energie meer duurzame energie Opgave * Ruimte voor samenhangend energienetwerk. * Ruimte voor windenergie op land. Oplossingsrichtingen * Huidige windplannen uitvoeren: concentratiegebieden in de Amsterdamse haven, noordrand Amsterdam, zuidpunt Haarlemmermeer en IJmuiden. CULTUURHISTORIE * Spelregels voor locatiekeuze, de hoogte van turbines en inrichtingseisen in het LIB opnemen. Bijvoorbeeld: alleen turbines toestaan in het concentratiegebied van de Amsterdamse haven, met aanvullende inrichtingseisen – in verband met radar- en hoogtebeperkingen en aanvliegroutes. * Geen nieuwe locaties voor windenergie in het plangebied toestaan.

Olympische Spelen motor voor regionale ontwikkeling Opgave * Realiseren van een Olympische hoofdstructuur – voor het binnenhalen van de Olympische Spelen 2028 en als motor van gewenste ontwikkelingen in de regio.

Er moet ruimte zijn voor een robuust en samenhangend energienetwerk en voor windenergie op land. De oplossingen variëren van de uitvoering van bestaande windparkplannen, tot het verbieden van nieuwe windparken. Windturbines zijn mogelijk een gevaar voor de vliegveiligheid.

Oplossingsrichtingen * De ‘IJ-spelen’ als motor voor de herontwikkeling van de Zaan-IJoevers. * De ‘Amstelspelen’ langs de Airport Corridor – als aanjager van een metropolitaan openbaarvervoernetwerk en de Airport Corridor in het bijzonder. * De ‘Amstelspelen’ in de Zuidﬂank en de A2-corridor – als aanjager van de integratie van de (noordelijke) Randstad.

De realisatie van een Olympische hoofdstructuur – om de Spelen van 2028 binnen te halen – kan een vliegwiel zijn om allerlei ruimtelijke ontwikkelingen in de regio in gang te zetten. Ook wanneer de Spelen niet worden binnengehaald profiteert de regio van investeringen en structuurverbeteringen die in dat licht zijn gedaan. Zogenoemde ‘IJ-spelen’ hebben betekenis voor de ontwikkeling van Amsterdam-Noord. De ‘Amstelspelen’ in het zuiden kunnen of bijdragen aan de realisatie van een metropolitaan openbaarvervoernetwerk of in de Zuidflank en A2-corridor bijdragen aan de ruimtelijke integratie van de noordelijke Randstad. HSL CARGO TERMINAL

Constante * 380 kV-lijn in de Westﬂank van de Haarlemmermeer.

p.24

p.74 1 2 3 4 5 6a V2

ENERGIE Windenergie op land 380 kV

1 2 3

Bestaande plannen voor windenergie op land. De 380 kV-lijn in de Westflank van de Haarlemmermeer is in 2023 gerealiseerd.

5 6a 7 V2

p.78

p.46 1 2 3 4 5 6a 7 V2

p.59 1 2 3

p.82

4 5 6a V2

Bron: Eindrapportage OHS 2011

Bronnen: Voorzet concentratiegebieden ‘Wind op land’ 2011; Tennet (Haarlemmermeeralternatieven 380 kV)

Stadion Zwemcomplex Basketbalhal Olympisch Dorp IBC + MPC Ziggo Dome Judohal Amsterdam ArenA

De Olympische Spelen kunnen een motor zijn voor regionale ontwikkeling.

(LO

)}>

RUIMTELIJKE MODELLEN 2040 Met de bouwstenen zijn drie Ruimtelijke Modellen gebouwd voor de mogelijke ruimtelijke ontwikkeling van de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer. In elk model is op eigen wijze invulling gegeven aan dezelfde opgaven. De modellen onderscheiden zich doordat het belang van een opgave of drijfveer per model varieert. Hierdoor bieden de Ruimtelijke Modellen inzicht in het bestuurlijke speelveld van keuzes en effecten en hun onderlinge samenhang. Perspectief en project De drie modellen zijn geen blauwdrukken die integraal uitgevoerd moeten worden. Het is ook niet de bedoeling een keuze te maken voor een van de modellen. De modellen tonen drie perspectieven op de mogelijke langetermijnontwikkeling van de regio rond Amsterdam en Schiphol. Volgens oud-hoogleraar Dirk Frieling is dit soort perspectieven te vergelijken met een politieke ideologie, of een verkiezingsprogramma. In een democratie is het niet de bedoeling om over dergelijke perspectieven – of (politieke) visies – consensus te bereiken. Dat is alleen noodzakelijk voor projecten. Dat zijn immers afgebakende en concrete interventies, waarbij een visie het handelingsperspectief biedt en het afwegingskader is om een project als wenselijk of onwenselijk te bestempelen. Een succesvol project past in verschillende perspectieven.

Modelbouw De modellen tonen de grenzen van het speelveld, zodat alle opgaven en mogelijke oplossingsrichtingen – geformuleerd in de bouwstenen – afgedekt zijn. De modellen zijn consistent en onderling onderscheidend. De drie meest invloedrijke bouwstenen zijn elk in een van de modellen leidend: woningbouw in model 1, mobiliteit in model 2 en de contour in model 3. De modellen onderscheiden zich verder op een aantal andere aspecten: op welke schaal is regionale samenhang en synthese nodig, moet het contrast tussen landschap en bebouwing verzacht of verscherpt? Om dit soort keuzes scherp te maken, zijn de verschillen tussen de modellen zo groot mogelijk gemaakt. In alle modellen is uitgegaan van stevige economische groei. Dit is om potentiële knelpunten beter te identificeren, en om te definiëren aan welke eisen de kaders moeten voldoen om de komende decennia tot een robuuste ruimtelijke ontwikkeling te komen. Niet omdat een stevige groei per se de meest reële prognose is.

Ontwerpend onderzoek De totstandkoming van de Ruimtelijke Modellen is een voorbeeld van ontwerpend onderzoek – waarin de wensen van betrokken partijen in kaart zijn gebracht en in samenhang beschouwd. Deze vorm van ontwerpend onderzoek toont niet de volledige kracht van het instrument, doordat in het proces niet buiten bestuurlijk geaccepteerde opgaven en oplossingsrichtingen gedacht kon worden – vanuit de opgave overigens niet meer dan logisch. Leeswijzer De Ruimtelijke Modellen zijn als volgt gepresenteerd. Een wensbeeld toont de na te streven ruimtelijke inrichting in 2040. Dit is geen eindbeeld, maar een perspectief waar naar toe kan worden gewerkt. Vervolgens toont een andere kaart de voor dat model belangrijkste projecten. Daarna is voor de meeste bepalende bouwsteen uiteen gezet welke oplossingsrichtingen zijn gekozen, plus een schets van het achterliggende concept. Het model wordt tot leven gewekt door een vergelijking met een bestaande stad. Tot slot worden per bouwsteen de oplossingsrichtingen getoond.

MODEL 1 VERLENGDE VINGERSTAD 2040

WENSBEELD

Verstedelijking Stedelijke gebieden Economie ACT Ongestoorde logistieke verbinding (OLV) Olympische Spelen Mobiliteit Spoorweg HSL-zuid Openbaarvervoerlijnen Snelwegen Provinciale wegen Natuur en landschap Natura 2000 Bufferzone EHS (gerealiseerd) Groene Hart Water Piekberging Zoetwatervoorziening Vernatting veenweiden Energie 380 kV Windpark Cultuurhistorie Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Beemster

BS los knelpunten op Voer alle verstedelijkingsplannen uit, Natuur Natuur & & Landschap Landschap

VERLENGDE VINGERSTAD

2040 CONTOUR

Model Model overzicht overzicht

M2 overzicht Model In de Verlengde vingerstad is Amsterdam het centrum vanModel eenoverzicht meerkernige metropolitane stadsregio. In de stad liggen de stedelijke woonmilieus: goed bereikbaar en dicht bij voorzieningen. Suburbane woonmilieus zijn te vinden in de Haarlemmermeer en tussen Amstelveen en Aalsmeer. Deze ruime woongebieden zijn via de typische ‘vingerstructuur’ verbonden met de centrumstad. Een toename van geluidsbelasting door vliegverkeer is geaccepteerd, wat ruimte biedt voor verdere verstedelijking. De economische ontwikkeling van de stadsregio wordt bepaald door ‘de markt’. Windparken dragen bij aan een duurzame energievoorziening.

Alle verstedelijkingsafspraken worden uitgevoerd. In de Verlengde vingerstad vindt woningbouw voornamelijk plaats in gebieden waar de woningdruk hoog is, zoals de Haarlemmermeer, de as Amsterdam-Aalsmeer en binnen het bestaand stedelijk gebied van Amsterdam. Een denkbare resterende vraag naar woningen dient door de betreffende gemeente – of binnen de betreffende woningmarkt – te worden opgelost. Concreet betekent dit dat in Amsterdam wordt ingezet op de ontwikkeling van de Zaan-IJoevers. In de Haarlemmermeer en in het gebied tussen Amsterdam en Aalsmeer gaat het om suburbane woonmilieus van eengezinswoningen met een tuin. Stedelijke voorzieningen liggen op fietsafstand en zijn ook met openbaar vervoer goed bereikbaar.

MODEL 1

Overzicht belangrijkste projecten.

CONTOUR

WONINGBOUW

WONINGBOUW CONTOUR

MOBILITEIT WONINGBOUW

MOBILIT

Verstedelijking OV-netwerk (behoud PHS)

Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK 20 Ke (Nota Ruimte) Geluid zeker > 52 Lden met PK Geluid zeker > 52 Lden zonder PK Risico op extra hinder > 52 Lden buiten verstedelijkingscontour Bescherm metropolitaan landschap

M3 + + +

Een deel van de geplande woningbouwlocaties komt mogelijk binnen de nieuwe 52 Lden-contour te liggen. De geluidsbelasting als gevolg hiervan wordt acceptabel geacht. Deze verstedelijkingscontour biedt ruimte voor een ‘maximaal verstedelijkingsgebied’. Door een groot deel van verstedelijkingsopgave in de as Amsterdam-Aalsmeer te plaatsen – zoals in de Legmeerpolder, in het verlengde van de Aalsmeerbaan – wordt ingespeeld op de eventuele aanleg en in gebruik name van de parallelle Kaagbaan. De huidige vogelbeperkingsgebieden van 6 kilometer worden gehandhaafd. Hoogtebeperkingen en restricties voor de externe veiligheid zijn conform de ‘Alderstafel’. 35

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Omdat tussen 2010 en 2023 aanzienlijke investeringen worden gedaan in het spoor- en wegennet van de regio, is de interne bereikbaarheid van de Verlengde vingerstad op orde. Er worden dus geen nieuwe infrastructurele projecten opgestart. Alleen aanwijsbare knelpunten kunnen worden aangepakt en dan gaat het met name om de rijkswegen ten noorden van Amsterdam en de openbaarvervoerverbinding van Amsterdam naar Purmerend en naar Aalsmeer. De Zuidas en Amsterdam CS zijn belangrijke stations en station Schiphol TEDELIJKING een belangrijk regionaal overstappunt.

Deze ontwikkelen zich in onderlinge concurrentie. Het goederencluster ACT verbindt de Greenport Aalsmeer met Schiphol-Zuid en de A4. Ten behoeve van de topsectoren vinden geen ruimtelijke investeringen plaats. Dat wil zeggen: geen verbetering van de logistieke ontsluiting van de greenports, de Amsterdamse haven en het ACT. Alle vigerende plannen op het gebied van de waterhuishouding en windenergie mogen, onder de bestaande randvoorwaarden, worden gerealiseerd. Dit betekent dat rond het 380 kV-tracé in de Westflank van de Haarlemmermeer een integrale gebiedsontwikkeling kan

plaatsvinden – met woningbouw, waterberging, nieuwe openbaarvervoerlijnen en regionale wegen. In de Verlengde vingerstad gaat het om behoud van bestaande groen- en landschapsstructuren. Het beleid voor bufferzones en Nationale Landschappen is gericht op behoud. Overheden investeren niet langer in de ontwikkeling van nieuwe natuur- en recreatiegebieden. Op veel plekken zijn windparken die het ‘duurzaamheidsprofiel’ van de regio versterken – zoals een grootschalig windpark (meer dan 100 megawatt) in de haven van Amsterdam.

Verstedelijking

Veiligheidsregels handhaven

Verstedelijkingsplannen uitvoeren

Knelpunten oplossen

Woningbouwloc oningbouwlocaties oningbouwloc aties

Geluid zeker >52 Lden met PK Geluid zeker > 52 Lden zonder PK Risco op extra hinder > 52 Lden buiten verstedelijkingscontour Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK

01. 0 1.

Boven Amsterdam B oven Am sterdam

8.000 w.. 8 .000 w

02. 0 2.

Zaan-IJoevers Zaan-IJo evers

30.000 w.. 3 0.000 w

0 03. 3.

IJbu IJburg rg

110.000 0.000 w w..

04.

Zuidas uidas Z

w.. 110.000 0.000 w

05.

Bloemendalerpolder

3 3.000 .000 w w..

06.

Zuidoost uidoost Z

0 07. 7.

Ouderkerk Ouder kerk

w.. 110.000 0.000 w 5.000 w.. 5 .000 w

08.

Amstelveen A9 Am stelveen

4.000 w.. 4 .000 w

0 09. 9.

A Aalsmeer alsmeer

w.. 11.000 .000 w

110. 0.

L Legmeerpolder egmeerpolder

5.000 w.. 5 .000 w

111. 1.

O Overig verig Haarlemmermeer

12.000 w.. 12 .000 w

12.

Westflank W estflank

9.000 w.. 9 .000 w

Nog toe te wijzen woningbouw 02

13.

sterdam Overig Amsterdam O verig Am

Omg eving Am Omgeving Amstelveen stelveen

15.000 w.. 15 .000 w 3.000 w.. 3 .000 w

03 12

TOTAAL T OTAAL

125.000 w.. 125 .000 w

05 07 11

OUREN

12 12

Alle verstedelijkingsafspraken worden uitgevoerd. Woningbouw vindt dan vooral plaats in de Haarlemmermeer, de as Amsterdam-Aalsmeer en binnen het bestaand stedelijk gebied van Amsterdam. Voor 18.000 woningen moet ruimte gevonden worden in Amsterdam en in de omgeving van Amstelveen (zie tabel).

MODEL 1

Het concept van de Verlengde vingerstad: suburbane woonmilieus zijn via de typische ‘vingerstructuur’ verbonden met Amsterdam, het centrum van een meerkernige stadsregio.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Kopenhagen – de kleine stedelijke regio op de fiets Een voorbeeld voor de Verlengde vingerstad is Kopenhagen, een compacte stedelijke regio met allure. Verstedelijking vindt plaats conform het befaamde ‘vingerstadmodel’ dat ontsloten is door een Stedenbaan-netwerk. Recent is een compleet nieuwe ‘vinger’ ontwikkeld: Ørestad. Dit stadsdeel is met een gloednieuwe metrolijn met de historisch binnenstad verbonden – wellicht een interessant voorbeeld voor het verlengen van de Amstelveen-metrolijn naar de Legmeerpolder. Een andere metrolijn verbindt het centrum in slechts een kwartier met het vliegveld. Tussen de stedelijke ‘vingers’ dringen groene scheggen de stad in, zodat iedere Kopenhagenaar binnen een kwartier fietsen buiten de stad is.

1 re erentie Hørsholm

Luchthaven København Lucht haven Kø benhavn Luchthaven

Hørsholm

d Bikerød

Bikerød

Dansk Radio Dansk Radio

Bella Center Bella Center

U K

Universiteit Universiteit Shopping mall Winkelcentrum / Hoofdkantoren hoofdlantoren Stad Stad

Farum

Buitenwijk Suburb

Klampenbo rg Klampenborg St enløse Stenløse

Klampenborg

Stenløse Kongens Lyngby

Kongens Lyngby

Hellerup Herlev Ballerup

Hellerup

Herlev Ballerup

København

Glostrup Albertsund

dehusene

U E

Glostrup Albertsund

C K

Hedehusene

Ørestad Ishøj

Ishøj

København

U E C K

Ørestad naar Malmö

naar Malmö

Openbaarvervoerlijnen verbinden de historische binnenstad van Kopenhagen met het vliegveld en het gloednieuwe stadsdeel Ørestad.

MODEL 1

De stedenbouwkundige ‘vingerstructuur’ van Kopenhagen.

Een metro verbindt Ørestad – de nieuwe ‘vinger’ van Kopenhagen – met het centrum.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

OUREN

Nieuwe regionale wegen volgens MIRT Knelpunten NMCA oplossen

20 Ke (Nota Ruimte) LIB 52 Lden met PK LIB 52 Lden zonder PK Geluid zeker > 52 Lden met PK Geluid zeker > 52 Lden zonder PK Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK Verstedelijking Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

OV NETWERK

OV NETWERK OV NETWERK

Eventuele knelpunten in het wegennet en het openbaarvervoernet (onder) worden opgelost.

Nieuwe regiolijnen volgens MIRT NMCA knelpunten regionaal OV oplossen OV-netwerk Verstedelijking

OV NETWERK

OMIE

Het risico op extra geluidsbelasting – groter dan 52 Lden – wordt in woongebieden geaccepteerd. De contour schept daardoor ruimte voor een ‘maximaal verstedelijkingsgebied’.

INTERNATIONALE INTERN INTERNATIONALE POSITIE

luchthaven international highway corridor

Luchthaven Internationale snelwegcorridor HSL zuid Intercitycorridor station

DEN HELDER

HSL zuid IC corridor

A’DAM

(GRONINGEN)

ALKMAAR

ALMERE

station

SCHIPHOL

INTERNATIONALE INTERN INTERNA TIONALE INTERNATIONALE POSITIE INTERN INTERNA TIONALE POSITIE ZWOLLE

A1 ENSCHEDE

DEVENTER

(BERLIJN)

AMERSFOORT

ootstedelijk otstedelijk Grootstedelijk Grootstedelijk um um Centrum Centrum

Thematisch Thematisch Thematisch Thematisch

Stedelijk Stedelijk Stedelijk Stedelijk Levendig Levendig Levendig Levendig

Rustig RustigRustig Rustig

Exclusief Exclusief Exclusief Exclusief

Nieuw Nieuw centrum Nieuw centrum Nieuw centrum centrumNieuw Nieuw gestapeld Nieuw gestapeld Nieuw gestapeld gestapeld Nieuw Nieuw grondgebonden Nieuw grondgebonden Nieuw grondgebonden grondgebonden

baar baar Bereikbaar met Bereikbaar met veel veel met met veel veelBereikbaar Bereikbaar Bereikbaar met Bereikbaar met veel veel met met veel veel Groot voorzieningencentrum voorzieningencentrum Groot Groot voorzieningencentrum voorzieningencentrum Stadswijk Stadswijk zeer Stadswijk zeer Stadswijk goed goed zeer zeer goed goed Stadswijk Stadswijk zeer Stadswijk zeer Stadswijk goed goed zeer zeer goed goed Functiemix Functiemix Functiemix met Functiemix met groot groot met met groot groot OpOp loopafstand loopafstand OpOp loopafstand loopafstand vanvan vanvanTopsegment Topsegment Topsegment Topsegment stedelijk stedelijkstedelijk stedelijk Groot modaliteiten en eiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten Zeer Zeer goed goed Zeer verbonden Zeer verbonden goed goed verbonden met verbonden met verbonden met met verbonden verbonden met verbonden met hethet netwerk met netwerk met hethet netwerk netwerk verbonden verbonden verbonden met verbonden met hethet netwerk met netwerk met hethet netwerk netwerk % wonen % wonen % wonen % wonen winkelstraat winkelstraat winkelstraat winkelstraat wonen wonen wonen wonen Unieke orzieningen voorzieningen Unieke voorzieningen voorzieningen nabij nabij Een nabij Een nabij cluster cluster Een met Een met cluster een cluster een specifiek met specifiek met eeneen specifiek specifiek hethet netwerk netwerk hetvan het netwerk van netwerk eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen gebied stedelijk gebied stedelijk gebied gebied vanvan eeneen stedelijk van stedelijk van eeneen gebied stedelijk gebied stedelijk gebied gebied Levendige Levendige Levendige straten Levendige straten straten straten Rustige Rustige straten Rustige straten Rustige straten straten Wonen Wonen opWonen op stand Wonen stand opop stand stand erper 24 dag 24 uur dag mensen uur per mensen per dag dag op mensen op mensen thematisch op thematisch op thematisch programma, thematisch programma, programma, programma, zoals zoals zoals zoals gebied gebied gebied gebied Gestapelde Gestapelde Gestapelde woningen Gestapelde woningen woningen woningen Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden woningen woningen woningen woningen Wonen Wonen boven Wonen boven Wonen winkels winkels boven boven winkels winkels Veel Veel boven-benedenboven-benedenVeel Veel boven-benedenboven-benedenVolwassen Volwassen Volwassen groen: Volwassen groen: stadspark, stadspark, groen: groen: stadspark, stadspark, straat straat kantoren, kantoren, kantoren, hoger kantoren, hoger onderwijs onderwijs hoger hoger onderwijs ofonderwijs of ofGroot ofGroot Vaak Vaak een een naoorlogse Vaak naoorlogse Vaak een een naoorlogse woon naoorlogse woon woon Vaak woon Vaak met met een Vaak een Vaak eigen met eigen met een een eigen eigen Vaak Vaak een een wijk Vaak wijk Vaak met een met een een wijk een wijk eigen met eigen met een een eigen eigen % kleine %Groot kleine Groot woningen/ %woningen/ kleine % kleine woningen/ woningen/ woningen. woningen. woningen. woningen. singel, singel, waterpartijen. waterpartijen. singel, singel, waterpartijen. waterpartijen. Mix Mix vanvan bedrijvigheid bedrijvigheid leisure/recreatie leisure/recreatie leisure/recreatie leisure/recreatie anedrijvigheid bedrijvigheid wijk wijk met met hoge wijk hoge wijk met dichtheid met dichtheid hoge hoge en dichtheid dichtheid en voorzieningencentrum en voorzieningencentrum en voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum voorzieningencentrum appartem. appartem. appartem. appartem. Stadswoningen Stadswoningen Stadswoningen Stadswoningen Exclusieve Exclusieve Exclusieve detailhandel: Exclusieve detailhandel: detailhandel: detailhandel: gestapelde Veel pelde Veel gestapelde woonvormen gestapelde woonvormen woonvormen woonvormen Alleen Alleen vindbaar vindbaar Alleen Alleen in vindbaar of in vindbaar rondom of rondom in of in rondom of rondom eigen voorzieningen voorzieningen eigen eigen voorzieningen voorzieningenHoge Hoge dichtheid dichtheid Hoge Hoge dichtheid dichtheid Zowel Zowel goede goede Zowel Zowel OV-verbinding OV-verbinding goede goede OV-verbinding OV-verbinding Klein Klein % eigen %Klein eigen Klein tuin %tuin eigen % eigen tuin tuin Werken Werken aan Werken aan huis Werken huisaanaan huis huis traiteur, traiteur, galerie, traiteur, galerie, traiteur, mode galerie, mode galerie, mode mode eigen dwd Gebouwd parkeren Gebouwd parkeren parkeren parkerenstedelijke stedelijke stedelijke of stedelijke grootstedelijke of grootstedelijke of grootstedelijke of grootstedelijke Zowel Zowel goede goede Zowel Zowel OV-verbinding OV-verbinding goede goede OV-verbinding OV-verbinding naar naar hethet centrum naar centrum naar hethet als centrum als nabijheid centrum nabijheid alsals nabijheid nabijheid of een nieuwe nieuwe of een of een nieuwe nieuwe Bijzondere Bijzondere Bijzondere winkels Bijzondere winkelswinkels winkels Auto Auto beperkt beperkt Auto Auto opbeperkt op straat beperkt straat opop straat straat Nabij Nabij stadscentrum stadscentrum Nabij Nabij stadscentrum stadscentrum of een Parken, plantsoenen ntsoenen Parken, plantsoenen plantsoenen enen en gebieden en gebieden gebieden gebieden knooppuntontwikkeling knooppuntontwikkeling knooppuntontwikkeling knooppuntontwikkeling naar naar hethet centrum naar centrum naar hethet als centrum als nabijheid centrum nabijheid alsals nabijheid van nabijheid van eeneen uitvalsweg van uitvalsweg van eeneen uitvalsweg uitvalsweg Vaak Vaak vooroorlogs vooroorlogs Vaak Vaak vooroorlogs vooroorlogs Deels Deels gebouwd gebouwd Deels Deels gebouwd parkeren gebouwd parkeren parkeren parkeren (kantoor)villa’s (kantoor)villa’s (kantoor)villa’s (kantoor)villa’s pleinen pleinen Gebruik Gebruik seizoensgebonden Gebruik seizoensgebonden Gebruik seizoensgebonden seizoensgebonden Vaak ookook een Vaak een Vaak stationslokatie ook stationslokatie ook eeneen stationslokatie stationslokatie vanvan eeneen uitvalsweg van uitvalsweg van eeneen uitvalsweg uitvalsweg Veel Veel openbaar openbaar Veel Veel openbaar groen openbaar groen groen groen Groot Groot % appartementen %Groot appartementen Groot % appartementen % appartementen Kleine Kleine privétuin privétuin Kleine Kleine of privétuin collectieve of privétuin collectieve of collectieve of collectieve Woningen Woningen Woningen enWoningen en ruime ruime enen ruime ruime Vaak tijdsgebonden ofde tijdsgebonden of tijdsgebonden enbare Herkenbare e gebouwen Herkenbare gebouwen gebouwen ingebouwen de in de of in in de of tijdsgebonden Gebouwd Gebouwd Gebouwd parkeren Gebouwd parkeren parkeren parkeren Veel Veel openbaar openbaar Veel Veel openbaar groen openbaar groen groen groenWinkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, Nabij Nabij centrum centrum Nabij Nabij centrum centrum tuin/hof tuin/hoftuin/hof tuin/hof appartementen appartementen appartementen appartementen opop eigen eigen opop eigen eigen buurt buurt Hoge Hoge dichtheid dichtheid Hoge Hoge dichtheid van dichtheid van vanvan Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, middelbare middelbare middelbare school middelbare school in de in school de wijk school wijk in de in de wijk wijk Goed Goed bereikbaar bereikbaar Goed Goed bereikbaar met bereikbaar met met met Passanten Passanten Passanten enPassanten en bezoekers bezoekers enen bezoekers opbezoekers op Vooral Vooral opop bewoners bewoners Vooral Vooral bewoners opbewoners op straat straat opop straat kavel. straat kavel. kavel. kavel. erken, Wonen, werken, Wonen, winkels werken, winkels werken, winkels winkels gebouwen gebouwen gebouwen en gebouwen en / of/ bezoekers of bezoekers enen / of/ bezoekers of bezoekers Veel verkeersruimte verkeersruimte Veel Veel verkeersruimte verkeersruimte meerdere meerdere meerdere modaliteiten meerdere modaliteiten modaliteiten modaliteiten middelbare middelbare middelbare school middelbare school in de in school de wijk school wijk in de inVeel de wijk wijk straat straat straat straat Vaak Vaak (omringd (omringd Vaak Vaak (omringd door) (omringd door) voorvoordoor) door) voorDevoorDe beste beste buurt Debuurt De beste van beste van buurt debuurt de stad stad vanvan dede stad stad Veel Veel gestapelde gestapelde Veel Veel gestapelde gebouwen gestapelde gebouwen gebouwen gebouwen Veel Veel bezoekers bezoekers Veel Veel bezoekers van bezoekers van buiten buiten van devan de buiten buiten Veel Veel de verkeersruimte de verkeersruimte Veel Veel verkeersruimte verkeersruimte Verschillende Verschillende Verschillende Verschillende modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten Lage Lage parkeernorm, parkeernorm, Lage Lage parkeernorm, parkeernorm, gebouwd gebouwd gebouwd oorlogs gebouwd oorlogsoorlogs oorlogs Grachtenpanden Grachtenpanden Grachtenpanden Grachtenpanden Grotendeels Grotendeels Grotendeels Grotendeels gebouwd gebouwd gebouwd gebouwd parkeren wijk wijk maken maken wijk ook wijk ook maken gebruik maken gebruik ook van ook gebruik van gebruik Verschillende van Verschillende van Verschillende Verschillende modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veel Veel parkeervelden parkeervelden parkeren parkeren parkeren Pleinen, Pleinen, singels, Pleinen, singels, Pleinen, plantsoenen singels, plantsoenen singels, plantsoenen plantsoenen parkeren parkeren parkeren parkeren hethet voorzieningencentrum voorzieningencentrum hethet voorzieningencentrum voorzieningencentrum Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veel Veel parkeervelden parkeervelden In Haaglanden In Haaglanden In Haaglanden In zijn Haaglanden zijn zijnzijn Weinig Weinig openbaar Weinig openbaar Weinig openbaar groen openbaar groen groen groen Bereikbaar Bereikbaar Bereikbaar met Bereikbaar met veel veel met met veel veel Pleinen, Pleinen, singels, Pleinen, singels, Pleinen, plantsoenen singels, plantsoenen singels, plantsoenen plantsoenen modaliteiten modaliteiten modaliteiten modaliteiten

Beperkt %Beperkt tuinen %Beperkt tuinen % tuinen % tuinen Gestapelde Gestapelde Gestapelde bouw Gestapelde bouw bouw bouw Beperkt

allealle nieuw nieuw alle stedelijk alle stedelijk nieuw nieuw stedelijk stedelijk

Suburbaan Suburbaan Suburbaan Suburbaan

Dorps Dorps Dorps Dorps

Gestapeld Gestapeld Gestapeld Gestapeld

Centrum Centrum Centrum Centrum

Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden Grondgebonden Exclusief Exclusief Exclusief Exclusief

UTRECHT

Landelijk Landelijk Landelijk Landelijk Lokaal LokaalLokaal Lokaal

ARHNEM

Suburbaan Suburbaan Suburbaan Suburbaan

EenEen dorpsmilieu dorpsmilieu EenEen dorpsmilieu met dorpsmilieu met meer meer met met meer Een meer Een gegroeid gegroeid EenEen milieu. gegroeid milieu. gegroeid milieu. milieu. Wederopbouw Wederopbouw Wederopbouw Wederopbouw Groeikernen Groeikernen Groeikernen Groeikernen Topsegment Topsegment Topsegment Topsegment suburbaan suburbaan suburbaan suburbaan voorzieningen voorzieningen voorzieningen dandan alleen alleen dan voor dan voor alleen Compact alleen Compact voor voorCompact Compact Stempelbuurten Stempelbuurten Stempelbuurten Stempelbuurten BloemkoolBloemkoolBloemkoolen Bloemkoolen VINEX-wijken VINEX-wijken enen VINEX-wijken VINEX-wijken Wonen Wonen opWonen op stand Wonen stand opop stand stand voorzieningen lokaal lokaal gebruik. gebruik. lokaal lokaal gebruik. gebruik. Kleinschalig Kleinschalig Kleinschalig Kleinschalig Groot Groot % Appartementen %Groot Appartementen Groot % Appartementen % Appartementen met/ met/Winkelcentrum Winkelcentrum met/ met/Winkelcentrum Winkelcentrum in de in de wijk wijk in de in de wijk Lage wijk Lage dichtheid dichtheid Lage Lage dichtheid dichtheid Winkelend Winkelend bezoek Winkelend bezoek uitbezoek uit debezoek de uituit Je deeigen Je deeigen bakker Jebakker eigen Je eigen bakker bakker zonder zonder liftzonder liftzonder liftlift Basisvoorzieningen Basisvoorzieningen Basisvoorzieningen Basisvoorzieningen voor voor zorg zorg voor Veel voor Veel zorg groen: zorg groen: Veel lanen, Veel lanen, groen: groen: lanen, lanen, Winkelend omliggende omliggende omliggende omliggende dorpen. dorpen.dorpen. dorpen. Ons-kent-ons Ons-kent-ons Ons-kent-ons Ons-kent-ons Winkels Winkels geclusterd Winkels geclusterd Winkels geclusterd ingeclusterd strips, in strips,in strips, in enstrips, en onderwijs onderwijs enen onderwijs onderwijs plantsoenen, plantsoenen, plantsoenen, plantsoenen, singels singels singels singels Voor Voor dede omliggende Voor omliggende Voor dede omliggende omliggende kernen kernen kernen kernen Meerdere Meerdere Meerdere generaties Meerdere generaties generaties wonen generaties wonen wonen wonen passages passages passages passages Aan Aan dede rand Aan rand Aan van de van de rand de stad rand stad vanvan dede stad Bijzondere stad Bijzondere Bijzondere recreatieve Bijzondere recreatieve recreatieve recreatieve relatief relatief goed goed relatief relatief bereikbaar bereikbaar goed goed bereikbaar bereikbaar er nog er nog er nog er nog (portiek)flats (portiek)flats (portiek)flats (portiek)flats Nabij Nabij recreatiegebieden recreatiegebieden Nabij Nabij recreatiegebieden recreatiegebieden voorz. voorz. (golfbaan, (golfbaan, voorz. voorz. (golfbaan, jachthaven, (golfbaan, jachthaven, jachthaven, jachthaven, Auto-georiënteerd Auto-georiënteerd Auto-georiënteerd Auto-georiënteerd Oud Oud naast naast Oud nieuw Oud nieuw naast naast nieuw nieuw Veel Veel openbaar openbaar Veel Veel openbaar groen openbaar groen groen groen Rijwoningen Rijwoningen Rijwoningen Rijwoningen tennisclub) tennisclub) tennisclub) tennisclub) Inmiddels Inmiddels Inmiddels zijnInmiddels zijn hier hier vaak zijn vaak zijn hier hier vaak vaak Wonen Wonen naast Wonen naast Wonen bedrijven bedrijven naast naast bedrijven bedrijven Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, Winkelcentrum, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, ziekenhuis, Weinig Weinig modaliteiten Weinig modaliteiten Weinig modaliteiten modaliteiten Parkeren Parkeren op Parkeren op Parkeren eigen eigen kavel opkavel op eigen eigen kavel kavel bekende bekende winkelketens bekende winkelketens bekende winkelketens winkelketens te te teWeinig te voorzieningen Weinig Weinig voorzieningen Weinig voorzieningen voorzieningen middelbare middelbare middelbare school middelbare school in de in school de wijk school wijk in de in Auto-georienteerd de wijk Auto-georienteerd wijk Auto-georienteerd Auto-georienteerd Vrijstaande Vrijstaande Vrijstaande of Vrijstaande zeer of zeer ruime ruime of zeer of zeer ruime ruime vinden, vinden, zoals vinden, zoals vinden, dede V&D zoals V&D zoals of de H&M of de V&D H&M V&D of Matig H&M ofMatig H&M bereikbaar bereikbaar Matig Matig bereikbaar bereikbaar Seniorenmilieu Seniorenmilieu Seniorenmilieu Seniorenmilieu Klein Klein % appartementen %Klein appartementen Klein % appartementen % appartementen rijwoningen rijwoningen rijwoningen rijwoningen Wonen boven Wonen boven Wonen of nabij of boven nabij boven deof denabij of nabij Mix deMix de vanvan woningtypen Mix woningtypen Mix vanvan woningtypen woningtypen Ondanks Ondanks bereikbaarheid Ondanks bereikbaarheid Ondanks bereikbaarheid bereikbaarheid Parkeren Parkeren voor Parkeren voor Parkeren dede deur voor deur voor ofde op ofde deur opdeur Nabij ofNabij op of of opgoed ofNabij goed Nabij verbonden ofverbonden goed of goed verbonden met verbonden metWonen met met winkels winkelswinkels winkels Nabij Nabij open open Nabij landschap Nabij landschap open open landschap landschap met met OVOV vaak met vaak met wel OV wel autoOV vaak autovaak welwel autoautoeigen eigen kavel kavel eigen eigen kavel kavel buitengebied buitengebied buitengebied buitengebied Oud Oud naast naast Oud nieuw Oud nieuw naast naast nieuw nieuw Parkeren Parkeren voor Parkeren voor Parkeren dede deur voor deur voor ofde ofde deur deur of of georiënteerd georiënteerd georiënteerd georiënteerd Bijna Bijna iedereen iedereen Bijna Bijna een iedereen een iedereen tuin tuineeneen tuin tuin ‘Gouden ‘Gouden randen’ ‘Gouden randen’ ‘Gouden van randen’ van de randen’ de stad stad vanvan de de stad stad Wonen Wonen naast Wonen naast Wonen bedrijven bedrijven naast naast bedrijven bedrijven geclusterd geclusterd geclusterd geclusterd Veel Veel verkeersruimte verkeersruimte Veel Veel verkeersruimte verkeersruimteJong(volwassen) Jong(volwassen) Jong(volwassen) Jong(volwassen) groen groen groen groen Villawijken Villawijken Villawijken Villawijken Woningen Woningen Woningen met Woningen met beperkt beperkt met met beperkt beperkt Aan Aan dede rand Aan rand van Aan de van de de rand de stad rand stad vanvan dede stad Veel stad Veel kleinschalig kleinschalig Veel Veel kleinschalig groen kleinschalig groen groen groen vloeroppervlak vloeroppervlak vloeroppervlak vloeroppervlak Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veel Veel parkeervelden parkeervelden Veelal Veelal monofunctioneel monofunctioneel Veelal Veelal monofunctioneel monofunctioneel

VLISSINGEN

ROTTERDAM Buiten Buiten wonen wonen Buiten Buiten wonen wonen Vrijstaand Vrijstaand Vrijstaand Vrijstaand Uitzicht UitzichtUitzicht Uitzicht Weinig Weinig voorzieningen Weinig voorzieningen Weinig voorzieningen voorzieningen Relatie Relatie met met Relatie landschap Relatie landschap met met landschap landschap EenEen duidelijke duidelijke EenEen duidelijke relatie duidelijke relatie met met relatie het relatie hetmet mhe agrarisch agrarisch verleden agrarisch verleden agrarisch verleden verleden Ruimte Ruimte voor Ruimte voor Ruimte hobby hobby voor voor hobby hobby Wonen Wonen in het Wonen in Wonen het groen groen in het in het groen groen Afgelegen Afgelegen Afgelegen Afgelegen Omringd Omringd door Omringd door Omringd open open door door open open landschap landschap landschap landschap

A15 DEN HELDER

NJIMEGEN

DORDRECHT

A12 A73

INTERNATIONALE INTERN INTERNATIONALE POSITIE

(GRONINGEN)

ALKMAAR BREDA

VLISSINGEN

A’DAM

A16

EINDHOVEN

ZWOLLE

ALMERE

SCHIPHOL

A1 DEVENTER

ENSCHEDE

(BERLIJN)

ANTWERPEN

AMERSFOORT UTRECHT

In de Verlengde vingerstad ligt de nadruk op suburbane woonmilieus – waarbij eventuele accentverschillen binnen een bandbreedte van 10 procent ten opzichte van de Socrates-prognose blijven.

VLISSINGEN ARHNEM

DEN HELDER

ROTTERDAM

A15

MAASTRICHT

BRUSSEL

(GRONINGEN)

ALKMAAR

NJIMEGEN

DORDRECHT

A12 A73

LILLE

(LONDEN)

(FRANKFURT) A’DAM

BREDA

ZWOLLE

ALMERE

(PARIJS) SCHIPHOL

A1 ENSCHEDE

Er vinden geen investeringen plaats om de internationale positie van de regio te versterken. DEVENTER

VLISSINGEN

A16

(BERLIJN)

AMERSFOORT

UTRECHT

VLISSINGEN

EINDHOVEN

ANTWERPEN

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> ARHNEM

MODEL 1

ROTTERDAM

DORDRECHT

A15

NJIMEGEN

A12

MAASTRICHT

A73

BRUSSEL

VONDEL PARK

p.44

MUSEUM PLEIN

RIEKERPOLDER SPORT

ZUIDAS VUMC

T2 ZAKEN & GOLF P3

CULTUURHISTORIE CULTUURHISTORIE SCHIPHOL HOOFDDORP

p.45

p.59 De verdere ontwikkeling van de Airport Corridor wordt overgelaten aan de ‘markt’.

HST CARGOTERMINAL

ACT

ACT OLV

OLV

De ‘markt’ bepaalt waar economische groei plaatsvindt.

ACT

BINNENVAART TERMINAL PrimAviera

GREENPORT AALSMEER

KLIMAAT, ENERGIE ENERGIE & & VLIEGVEILIGHEID VLIEGVEILIGHEID KLIMAAT,

p.59 Het goederencluster ACT wordt na 2023 niet verder uitgebreid.

PrimAviera

GREENPORT AALSMEER

Piekberging Zoetwatervoorziening Windpark 380 kV Huidig beperkingengebied vogels: straal 6 km Vernatten westelijke veenweidegebieden Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

High- Tech Business Park

High-Tech Business Park

Moderne mix bedrijventerrein Moderne mix

bedrijventerrein

Functioneel werkterrein

Industrieterrein

Logistiek knooppunt

Edge city

Retail XL

Zorglocatie

Binnenstad

Fun cluster

Stand alones

Kantoorcluster

Functioneel werkterrein

Industrieterrein

Logistiek Knooppunt

Edge city

Retail XL

Zorglocatie

Binnenstad

Fun cluster

Stand alones

Kantoorcluster

Kanker Centrum

Medisch Centrum

Kanker Centrum

XL XL

IKEA

Medisch Centrum

IKEA

HST CARGOTERMINAL

Een veelzijdig aanbod aan werklocaties. ACT

OLV ACT

BINNENVAART TERMINAL PrimAviera

42 A4

MODEL 1

GREENPORT AALSMEER

Windparken dragen bij aan het ‘duurzaamheidsprofiel’ van de regio. Bestaande plannen op het gebied van de waterhuishouding zijn uitgevoerd – mits er geen risico is op vogelaanvaringen.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Zwaar beschermingsregime Natura 2000, EHS (gerealiseerd) en RodS (gerealiseerd) Beschermingsregime Bufferzones Nationale Landschappen Geen berschermingsregime in overig gebied

Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Droogmakerij Beemster Grachtengordel Landgoederenzone

Het huidige beleid ten aanzien van cultuurhistorische waarden is gehandhaafd.

Bestaande landschapsstructuren, zoals de ecologische hoofdstructuur en bufferzones, zijn gehandhaafd. Nieuwe overheidsinvesteringen blijven achterwege.

verstedelijking

schiphol: de contour 1 2 3 4 5 6a 7 V2

Stadion Zwemcomplex Basketbalhal Olympisch Dorp IBC + MPC Ziggo Dome Judohal Amsterdam ArenA

mobiliteit

water

€

economie

schiphol: vliegveiligheid

natuur & landschap

cultuurhistorie

energie

De ‘IJ-spelen’ zijn een motor voor de herontwikkeling van het westelijk havengebied.

olympische spelen

bestaande plannen uitvoeren

binnenstedelijk bouwen

maximale verstedelijkingscontour

robuuste waterhuishouding volgens plan

ontwikkelingen door de ‘markt’

huidige regels handhaven

status quo

huidig beleid handhaven

huidige plannen uitvoeren

compacte Airport Corridor

strengere eisen

cultuurlandschap

behoud door bescherming

alleen in concentratiegebied

‘IJ-spelen’

handhaving huidige waterhuishouding

alternatieve oplossingen

natuurlijk landschap

maximale m verstedelijkingscontour

minimale hindercontour

Randstedelijk mobiliteitsnetwerk

alternatieve oplossingen voor waterhuishouding

volledige Airport Corridor

bestaande plannen uitvoeren

verstedelijken op afstand

strikt in buitengebied, soepel in de stad

stedenbaannetwerk ontwikkelen

knelpunten oplossen

behoud door ontwikkeling

geen windparken

‘Amstelspelen’ langs Airport Corridor

‘Amstelspelen’ in zuidflank en langs A2

knelpunten oplossen

robuuste waterhuishouding volgens plan

ontwikkelingen door de ‘markt’ o

huidige regels handhaven

status s quo

huidig beleid handhaven

huidige plannen uitvoeren

‘

‘IJ-spelen’

Overzicht van de gemaakte keuzes per bouwsteen in de Verlengde vingerstad. 44

MODEL 1

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> .

MODEL 2 COMPACTE VEELZIJDIGE METROPOOL 2040

WENSBEELD

Verstedelijking Stedelijke gebieden Transit oriented development Landschappelijke woonvormen Economie ACT Ongestoorde logistieke verbinding (OLV) Olympische Spelen Airport Corridor Mobiliteit Spoorweg HSL-zuid en HST-oost Openbaarvervoerlijnen Snelwegen en provinciale wegen Natuur en landschap Natura 2000 Bufferzone EHS (gerealiseerd) Groene Hart RodS en Park 21 Water Piekberging Zoetwatervoorziening Vernatting veenweiden Energie 380 kV Windpark Cultuurhistorie Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse Limes Beemster

Benut de kracht van de stad, bescherm het landschap

COMPACTE VEELZIJDIGE METROPOOL

Overzicht belangrijkste projecten.

2040

MOBILITEIT

WONINGBOUW

CONTOUR

Verstedelijking Landschappelijke woonvormen Stedenbaan MRA Airport Corridor Uitbouw PHS met HST oost Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK 20 Ke (Nota Ruimte) Geluid zeker > 52 Lden Geluid mogelijk > 52 Lden Geluid mogelijk > 52 Lden zonder PK Geluid mogelijk > 52 Lden met PK Ontwikkel metropolitaan landschap natuurlijk

In de Compacte veelzijdige metropool worden de kwaliteiten van de stad gevierd en het belang van het landschap gezien. Verstedelijking vindt plaats binnen de bestaande steden en dorpen rond de best bereikbare plekken – die verbonden zijn door een hoogwaardig en metropolitaan openbaarvervoernetwerk. De Airport Corridor is de centrale en economische as tussen Amsterdam, de Zuidas en de luchthaven Schiphol. Hier hebben de topsectoren van de regio een plek en profiteren zij van de voordelen die de stad te bieden heeft. Het metropolitane landschap buiten de stad is een belangrijke voorwaarde voor een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat. Natuurlijke kwaliteiten worden geconserveerd en zijn deels van uitgebreide recreatiemogelijkheden voorzien. In de zandgebieden van Het Gooi en de binnenduinrand kan prachtig gewoond worden.

Een metropolitaan openbaarvervoersysteem verbindt alle centra en woongebieden in de regio AmsterdamSchiphol-Haarlemmermeer. Het huidige openbaarvervoernetwerk is lijn voor lijn en station voor station uitgebouwd tot een hoogfrequent Stedenbaan-achtig systeem. Alle vestigingslocaties en leefmilieus in de regio zijn binnen veertig minuten bereikbaar. Dit vervoersconcept is tegelijkertijd het verstedelijkingsconcept van

de Compacte veelzijdige metropool: verstedelijking vindt plaats rond stations en haltes, met gemiddeld 100 woningen bij elk van de 250 stations in de MRA+-regio. De ruggengraat van deze meerkernige en grootstedelijke regio is de Airport Corridor die door een verlengde NoordZuidlijn en een ‘ontvlochten’ A4, de luchthaven Schiphol, de Zuidas en Amsterdam met elkaar verbindt. Hierlangs is een internationaal

MODEL 2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

vestigingsklimaat gecreëerd met ruimte voor beursen, congressen en sportevenementen. De topsectoren in de Compacte veelzijdige metropool, zoals logistiek, creatieve industrie en life sciences, zijn goed ingebed in hun stedelijke context. Deze sectoren profiteren optimaal van alles wat de stad te bieden heeft, op het gebied van dienstverlening, woon- en leefmilieus, bereikbaarheid en kennis. Station Zuidas is het internationale station en het regionale overstappunt. Het station op Schiphol wordt ontlast zodat ruimte ontstaat voor de verdere ontwikkeling van de hubfunctie van de luchthaven. Door ontvlechting van het regionale en (inter)nationale verkeer, wordt de capaciteit op de verbindingen met het achterland vergroot – en daarmee de positie van de regio in de internationale context van NoordwestEuropa. Een aanvullende maatregel is de uitbouw van de ICE-trein tot een hogesnelheidstrein (HST) naar Duitsland. Het goederencluster ACT is

uitgegroeid tot een multimodaal knooppunt door de bouw van een binnenvaartterminal. Buiten het bebouwd gebied is gekozen om minimale hinder door vliegverkeer voorop te stellen. Dit betekent dat geplande woningbouwlocaties binnen de buitenste 52 Lden-contour niet uitgevoerd zijn, en vervangen door woningbouw op de best bereikbare plekken in bestaand stedelijk gebied. Door het verstedelijkingsgebied buiten de stad te minimaliseren ontstaat schaarste aan ruimte voor woningbouw – en dat vergroot de (financiële) haalbaarheid van verdichtingslocaties in de bestaande stad. In die bestaande stad wordt het risico op extra geluidhinder door vliegverkeer geaccepteerd. In de stad is al veel achtergrondgeluid, en verdichting van bestaand stedelijk gebied brengt veel voordelen met zich mee – op het gebied van OV en voorzieningen – waardoor extra geluidhinder voor lief wordt genomen.

De landschappen in en om de Compacte veelzijdige metropool zijn een belangrijke voorwaarde voor het realiseren van een internationaal vestigingsklimaat. De ecologische hoofdstructuur (EHS) is afgerond en de regio investeert in het behoud en de ontwikkeling van Nationale Landschappen en bufferzones. Het zijn recreatieve bestemmingen voor de stedeling, met volop natuurlijke waarden. In gebieden als Het Gooi, de binnenduinrand en de Bollenstreek en langs de Vecht zijn landschappelijke woonvormen toegestaan. Deze zijn niet aangesloten op nieuwe infrastructuur. Tot slot wordt gezocht naar innovatieve oplossingen die bijdragen aan het verhogen van de vliegveiligheid. Denk aan effectieve ganzenbestrijding door vergassing en alternatieve foerageergebieden en het terugdringen van zoute kwel door polderpeilverhoging en boezemverbreding – waardoor grote waterplassen niet nodig zijn.

Het concept van de Compacte veelzijdige metropool: verstedelijking vindt plaats binnen de bestaande steden en dorpen rond de best bereikbare plekken. Het natuurlijke landschap buiten de stad wordt gezien als een belangrijke voorwaarde voor een aantrekkelijk leefen woonklimaat.

Metropolitaan OV

Bouwen op de best bereikbare plekken

Metropolitaan natuurlijk landschap

Stedenbaan MRA Uitbouw PHS tot HST-oost Airport Corridor Vertrammen Zuidtangent Verstedelijking Landschappelijke woonvormen

Een metropolitaan openbaarvervoersysteem verbindt alle centra en woongebieden in de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer en zorgt op het niveau van de metropoolregio voor samenhang.

MODEL 2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Zürich – compacte metropolitane regio met verfijnd ov-net Zürich is een inspiratiebron voor de Compacte veelzijdige metropool. De Zwitserse stad staat al jaren hoog in de lijstjes van de meest aantrekkelijke steden van Europa. Het is een belangrijk financieel centrum en de thuisbasis van de Eidgenössische Technische Hochschule (ETH) – een universiteit van wereldfaam. De stad is het mekka voor openbaar vervoer door een wijd vertakte S-bahn. De centrale as in dit vlindervormige netwerk is de verbinding tussen het vliegveld en het centraal station. Hiertussen ligt het stadsdeel Oerlikon. Deze oude industriezone is de afgelopen tien jaar ontwikkeld tot een gemengde stedelijke wijk, die vooral in trek is bij yuppen. Als geheel is de regio Zürich erg compact, maar nooit grootstedelijk, met sterke contrasten tussen de stad en de omliggende landschappen.

Airport C Corridor orridor

Suburb Suburb

Luchthaven Zürich Luchthaven

DRS radiostudio Radiostudio

Singen Singen n

Opflikon/ Opf likon/ Glat tbrugg Oerlikon / Glattbrugg Glattbrugg / kantoorcluster Kantoorcluster Kant oorcluster

Oberlikon/ Stage One evenementenhal Oberlikon Oerlikon

No rd Campus Nord Campus noord

Event Hall Stage One Event

Schafffhausen S Sch chafffhausen

Stein am Rhein S

Stad Stad Suburb Suburb Buitenwijk

Waldshut W aldshut

enfeld Frauenfeld F Frau

Weinfelden

Winterthur Wint erthur Brugg

B Ba Baden Wil

K C U E Aa Aarau

Zürich Z ch h Uster U Ust er Wohlen h hl

We Wetzikon e kon

Horgen Rapperswil R Rappers apperswil

Pfäffikon SZ Zug

Einsiedeln

De Airport Corridor is de centrale as in het wijdvertakte netwerk van de S-bahn in Zürich.

Zürich: metropolitane leefkwaliteit in een contrastrijk landschap

MODEL 2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Verstedelijking Landschappelijke woonvormen Transit oriented development (TOD) Risco op extra hinder > 52 Lden Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK

11 02

Grootstedelijk 01

C Centrum

T Thematisch

Suburbaan

Stedelijk Levendig

Rustig

Exclusief

Nieuw centrum

Nieuw gestapeld

Nieuw grondgebonden

Gestapeld

Landelijk

Dorps Grondgebonden

Exclusief

Centrum

Lokaal

Suburbaan

04 10 06 11

05 11

09 08

In de Compacte veelzijdige metropool ligt de nadruk op goedbereikbare stedelijke woonmilieus. Daarnaast is er ruimte voor landelijke woonvormen. Eventuele accentverschillen blijven binnen een bandbreedte van 10 procent ten opzichte van de Socratesprognose.

Woningbouw vindt vooral plaats in bestaand stedelijk gebied op de best bereikbare plekken. Buiten de stad zijn op een aantal plekken landschappelijke woonvormen toegestaan.

Woningb bouwlocaties 01.

Boven Amsterdam

Niet opgenomen plannen 8.000 w.

Bloemendalerpolder

3.000 w.

02.

Zaan-IJoevers

30.000 w.

Legmeerpolder

5.000 w.

03.

IJburg

10.000 w.

Westflank

9.000 w.

04.

Zuidas

10.000 w.

a. Bosrijk wonen

3.000 w.

05.

Zuidoost

10.000 w.

b. Waterrijk wonen

4.000 w.

06.

Ouderkerk

5.000 w.

c. Landelijk-dorps en suburbaan wonen

2.000 w.

07.

A9 Amstelveen

4.000 w.

Almere Poort (deels)

08.

Aalsmeer

09.

Overig Haarlemmermeer

12.000 w.

10.

Transit oriented development (TOD)

25.000 w.

Landschappelijk wonen

10.000 w.

11.

Geluid zeker > 52 Lden Geluid mogelijk > 52 Lden Geluid mogelijk > 52 Lden zonder PK Geluid mogelijk > 52 Lden met PK 20 Ke (Nota Ruimte) LIB 52 Lden Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK Verstedelijking Landschappelijke woonvormen TOD Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

1.000 w. TOTAAL

17.000 w.

(Binnenduinrand, Gooi & Vecht)

125.000 w.

TOTAAL Alternatief verstedelijkingsprincipe

Een aantal bestaande woningbouwplannen heeft te maken met risico op extra geluidsbelasting door vliegverkeer en worden daarom niet uitgevoerd. Alternatieve zoekgebieden worden gevonden binnen de bestaande stad en in landschappelijke woonvormen. 54

De contour in de Compacte veelzijdige metropool: strikt in het buitengebied, soepel in bestaand stedelijk gebied.

MODEL 2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

A4 ontvlechten

HISTORISCH CENTRUM

VONDEL PARK

MUSEUM PLEIN

RIEKERPOLDER SPORT

ZUIDAS VUMC

T2 ZAKEN & GOLF P3

SCHIPHOL HOOFDDORP

Een volledige Airport Corridor langs een verlengde Noord-Zuidlijn is de economische ruggengraat van de regio. Het verbindt uiteenlopende milieus die zich op internationaal niveau onderscheiden.

HST CARGOTERMINAL

Door het ‘ontvlechten’ van de A4 wordt regionaal en (inter)nationaal verkeer gescheiden. Meer open afritten vergroot het aantal vestigingslocaties.

ACT OLV ACT

BINNENVAART TERMINAL

Luchthaven Internationale snelwegcorridor HSL-zuid HST-oost Intercitycorridor Station

PrimAviera

GREENPORT AALSMEER

DEN HELDER (GRONINGEN)

ALKMAAR

A’DAM

ZWOLLE

ALMERE

3 4

SCHIPHOL

A1 DEVENTER

ENSCHEDE

(BERLIJN)

6a V2

Stadion Zwemcomplex Basketbalhal Olympisch Dorp IBC + MPC Ziggo Dome Amsterdam ArenA

Het goederencluster ACT is uitgebreid met een binnenvaartterminal.

AMERSFOORT

UTRECHT

ROTTERDAM

VLISSINGEN

ARHNEM

A15 NJIMEGEN

DORDRECHT

A12 A73

BREDA

VLISSINGEN

A16

EINDHOVEN

ANTWERPEN

DUSSELDORF

MAASTRICHT

BRUSSEL

KEULEN

LILLE

(LONDEN)

(PARIJS)

(FRANKFURT)

De ICE-trein wordt geleidelijk uitgebouwd tot een hogesnelheidstrein (HST) richting het oosten.

De Olympische ‘Amstelspelen’ zijn een ‘motor’ voor de Airport Corridor.

MODEL 2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Zwaar beschermingsregime Natura 2000 EHS (gepland) RodS (gerealiseerd) RodS (gepland) Beschermingsregime Bufferzones Nationale Landschappen Geen berschermingsregime in overig gebied

Topsectoren

Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Droogmakerij Beemster Grachtengordel Landgoederenzone

ro od d

Creatieve industrie u

Hig iigh gh g h h--Tech Tech ech h System emss & ems Materia eria erials rials alss

Creati tie e iindu in ndu nd dust ustr ust sstr st tri ttr trie rriie ie

Life Lif Li Scie ccien ie encess en

gist gi sttie ttiek ti iek iek ek

Tuin n bouw o

uin ui iin n ouw o ou uw uw

Creatie eve industrie sttri

Liife L Lif Scie ences e

Life e Scien nces

atieve

Een toegankelijk natuurlijk landschap voor de stedeling.

De topsectoren zijn beter ingebed in hun stedelijke omgeving.

Cultuurhistorische waarden worden geconserveerd.

Piekberging Boezemverbreding en peilingverhoging 380 kV Huidig beperkingengebied vogels: straal 6 km Vernatten westelijke veenweidegebieden Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

M2 verstedelijking

schiphol: de contour

mobiliteit

water

€

Innovatieve oplossingen voor de waterhuishouding en de preventie van vogelaanvaringen.

economie

schiphol: vliegveiligheid

natuur & landschap

cultuurhistorie High- Tech Business Park

Moderne mix bedrijventerrein

Functioneel werkterrein

Industrieterrein

Logistiek knooppunt

Edge city

Retail XL

Zorglocatie

Binnenstad

Fun cluster

Stand alones

bestaande plannen uitvoeren

binnenstedelijk bouwen

maximale verstedelijkingscontour

robuuste waterhuishouding volgens plan

ontwikkelingen door de ‘markt’

status quo

huidig beleid handhaven

handhaving huidige waterhuishouding

compacte Airport Corridor

alternatieve oplossingen

natuurlijk landschap

m strikt in buitengebied, soepel in de stad

stedenbaannetwerk ontwikkelen

Randstedelijk mobiliteitsnetwerk

alternatieve oplossingen voor waterhuishouding

volledige Airport Corridor

huidige regels handhaven

minimale hindercontour

strikt in buitengebied, soepel in de stad

stedenbaannetwerk ontwikkelen

knelpunten oplossen

binnenstedelijk bouwen

verstedelijken op afstand

strengere eisen

cultuurlandschap

behoud door bescherming

behoud door ontwikkeling

creëer regionale samenhang alternatieve oplossingen voor waterhuishouding

volledige Airport Corridor o

alternatieve oplossingen

s landschap natuurlijk

behoud door bescherming

Kantoorcluster

Kanker Centrum

Medisch Centrum

XL IKEA

energie

olympische spelen

Een veelzijdig aanbod aan werklocaties.

huidige plannen uitvoeren

alleen in concentratiegebied

‘IJ-spelen’

geen windparken

‘Amstelspelen’ langs Airport Corridor

‘Amstelspelen’ in zuidflank en langs A2

alleen in concentratiegebied

‘Amstelspelen’ langs Airport Corridor

Overzicht van de gemaakte keuzes per bouwsteen.

MODEL 2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> .

MODEL 3 ROBUUST STEDENNETWERK 2040

WENSBEELD

Verstedelijking Stedelijke gebieden Nieuwe dorpen Landschappelijke woonvormen Economie ACT Ongestoorde logistieke verbinding (OLV) Olympische Spelen Airport Corridor Mobiliteit Spoorweg HSL-zuid, HSL-oost en HST-zuidoost Openbaarvervoerlijnen Snelwegen en provinciale wegen Natuur en landschap Natura 2000 Bufferzone EHS (gerealiseerd) EHS (restant) Groene Hart RodS en Park21 Water Piekberging Zoetwatervoorziening Vernatting veenweiden Energie 380 kV Cultuurhistorie Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Beemster

Geef Schiphol de ruimte, bouw nieuwe dorpen

ROBUUST STEDENNETWERK

Overzicht belangrijkste projecten.

straal van 13 kilometer geen nieuwe windparken, geen oppervlaktewater en geen moerasgebieden gerealiseerd. Er wordt gewerkt aan andere vormen van duurzame energie. Zoute kwel in de Haarlemmermeer wordt tegengegaan door doorspoeling met zoet water vanuit Gouda en later het IJsselmeer. Om toch aan de verstedelijkingsvraag van de stad Amsterdam te voldoen is gekeken naar woningbouwgebieden buiten Groot-Amsterdam. Denk aan het ‘opplussen’ van de Schaalsprong Al-

WONINGBOUW

MOBILITEIT

Verstedelijking Landschappelijke woonvormen

Opplussen geplande uitleglocaties Nieuwe dorpen OV-netwerk Nieuwe stations Airport Corridor Uitbouw PHS met HSL-oost en HST-zuidoost Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK 20 Ke (Nota Ruimte) Geluid zeker > 52 Lden Geluid mogelijk > 52 Lden Geluid mogelijk > 52 Lden zonder PK Geluid mogelijk > 52 Lden met PK Ontwikkel een metropolitaan cultuurlandschap

De stedelijke regio van het Robuust stedennetwerk strekt zicht uit over de noordelijke Randstad. De regio wordt gekenmerkt door een variatie aan woonmilieus op afstand van Amsterdam en de luchthaven Schiphol – zoals nieuwe dorpen en landschappelijke woonvormen langs infrastructuurlijnen. Het risico op extra geluidsbelasting in deze woongebieden is nihil. De positie van het Robuust stedennetwerk in de internationale context is sterk door de aanleg van hogesnelheidstreinen naar het zuiden en het oosten, en de realisatie van de A4-corridor naar Antwerpen. Door ontwikkeling en gebruik moeten landschappen behouden blijven. Nieuwe windparken en waterbergingsgebieden nabij de luchthaven zijn verboden. Een robuuste ontwikkeling van de luchthaven Schiphol heeft prioriteit. In alle gevallen van woningbouw – dus ook in de stad – is de buitenste 52 Lden-contour leidend om extra geluidsbelasting door vliegverkeer zoveel mogelijk te voorkomen. Daardoor is een groot deel van de huidige woningbouwplannen gehalveerd of zelfs geschrapt. Op het gebied van vliegveiligheidseisen bestaan in het Robuust stedennetwerk geen risico’s. Daarom worden in een

2040

CONTOUR

MODEL 3 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

mere met 15.000 woningen, aan de lijn Amsterdam-Zaanstad-Purmerend (15.000 woningen) en aan landschappelijk wonen in Waterland (5.000 woningen). De extra woningbehoefte uit de Haarlemmermeer en Amstelveen wordt richting het zuidoosten en zuidwesten opgelost: in de Gooi- en Vechtstreek in de A2-corridor, in de Bollenstreek bij Hillegom en Voorhout en in de Rijn-Gouwezone. Al deze uitleglocaties zijn goed verbonden met Schiphol en de Amsterdamse regio via bestaande hoogwaardige openbaarvervoerverbindingen. Indien nodig wordt een nieuw station aangelegd en worden maatregelen getroffen om bestaande capaciteitsproblemen weg te nemen. Door de bouw van nieuwe dorpen en landschappelijke woonvormen in de poldergebieden – veelal gekoppeld aan bestaande infrastructuurlijnen – is de stedelijke regio van het Robuust stedennetwerk vergroot tot de schaal van de noordelijke Randstad.

De positie van het Robuust stedennetwerk in de internationale context van Noordwest-Europa is versterkt door de uitbouw van het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS): een hogesnelheidslijn richting Duitsland (HSL-oost), een hogesnelheidstrein (HST) naar Eindhoven, Maastricht en Luik en het completeren van de A4-corridor naar Antwerpen. Deze investeringen dragen bij aan het leggen van snelle verbindingen met topsectoren buiten de metropoolregio. De Airport Corridor tussen Schiphol en de Zuidas krijgt invulling door gerichte maatregelen rondom deze stations – die zich in samenhang ontwikkelen, maar elk volgens een eigen programma. De externe verbindingen van het goederencluster ACT zijn verbeterd, in de vorm van een railterminal in de Amsterdamse haven en een zogenoemde Cargo Corridor over de N201 naar de A2. De HSL-oost kan ‘s nachts voor goederen gebruikt worden. De logistieke functie van Schiphol

en de haven zijn, in relatie tot de relevante topsectoren, maximaal ontwikkeld. Het Groene Hart is niet langer een eenheid. Slechts delen met hoge kwaliteit worden beschermd door regionale partijen en toegankelijk gemaakt als de uitloopgebieden van het stedelijk netwerk, zoals de Amstelscheg. In Waterland, De Ronde Venen en bij het Braassemermeer is ruimte voor kleinschalige woonvormen die een bijdrage leveren aan het behoud van het landschap. De bufferzones zijn door de provincies gehandhaafd, Spaarnwoude door regionale partijen. De ecologische hoofdstructuur (EHS) wordt herijkt en het rijksprogramma ‘Recreatie in en om de Stad’ (RodS) is gestopt. Reeds ontwikkelde natuur- en recreatiegebieden blijven ontsloten en beheerd. Het metropolitaan landschap heeft een culturele en recreatieve invulling – vanuit de filosofie ‘behoud door ontwikkeling’.

Risico’s en hinder vermijden

Metropolitaan cultuurlandschap

Verstedelijking op afstand

Opplussen geplande uitleglocaties Nieuwe dorpen Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

Het concept van Robuust stedennetwerk: de ontwikkeling van Schiphol staat centraal en de stedelijke regio strekt zich uit over de noordelijke Randstad. Het gebied wordt gekenmerkt door een variatie aan woonmilieus op afstand van Amsterdam en de luchthaven Schiphol.

Voor woningbouw wordt elk risico op onacceptabele geluidsbelasting (> 52 Lden) vermeden.

MODEL 3 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

San Francisco – samenhang op grote schaal in een ontspanning setting Een robuust stedennetwerk is San Francisco, dat met haar voorsteden rondom de San Francisco Bay ligt. Ze zijn met elkaar verbonden door een uitgebreid wegennet en een goed openbaarvervoernetwerk. De Bay Area Rapid Transit (BART), een metro-achtige trein, loopt van Oakland en Berkeley over de Bay naar San Francisco, en van daar naar het vliegveld in het zuiden. Verder naar het zuiden domineert de auto Sillicon Valley, dat zich uitstrekt van Stanford University tot San José. De ‘best brains in the world’ worden naar deze regio gelokt met een aantrekkelijk en divers stedelijk en landschappelijk leefklimaat: van de metropolitane atmosfeer van downtown San Francisco tot de relaxte suburbs in de foothills, van de surfgolven van de Stille Oceaan tot de wijngaarden van Napa Valley.

Het aantrekkelijke en diverse stadslandschap van San Francisco – met de “Bay”, “downtown” en de heuvels.

Luchthaven San Luchthaven Napa N Na apa ap pa Valley Va Va al llle llle ey e y Valley W Napa

Luchthaven San Francisco cisco

Silicone Valley K Silicon Valley UC Berkeley U Universiteit

Stad Stad

Napa Napa apa pa Va V Valley alley a llley le ey e y

Silicone Valley

UC Berkeley

M3 refferentie

Stad

Berkeley kel y ke

O kland Oakla Oakland and d San Francisco Francisco

K San Sa S n Jose J e

In de uitgestrekte stedelijke regio van San Francisco zijn centra en attracties goed verbonden door autosnelwegen, en deels door de Bay Area Rapid Transit (BART).

MODEL 3 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Verstedelijking Landschappelijke woonvormen

Opplussen geplande uitleglocaties Nieuwe dorpen Beoogde verstedelijkingscontour met PK Beoogde verstedelijkingscontour zonder PK

03 01 01

03 02

Grootstedelijk C Centrum

T Thematisch

Suburbaan

Stedelijk Levendig

Rustig

Nieuw centrum

Exclusief

Nieuw gestapeld

Nieuw grondgebonden

Gestapeld

Landelijk

Dorps Grondgebonden

Exclusief

Centrum

Suburbaan

Lokaal

+ 08 09

09 10

In het Robuust stedennetwerk ligt de nadruk op dorpse en landelijke woonmilieus – waarbij eventuele accentverschillen binnen een bandbreedte van 10 procent ten opzichte van de Socrates-prognose blijven.

KATWIJK

Verstedelijking vindt vooral ‘op afstand’ plaats langs bestaande infrastructuur in nieuwe dorpen.

KATWIJK

ABCOUDE

NIEUW VALKENBURG

LEIDEN CS

BAAMBRUGGE

Woningbouwlocaties 01.

Koog Zaandijk en Purmermeer

02.

Waterland (landschappelijk)

03.

Boven Amsterdam

04.

Zaan-IJoevers

Niet opgenomen plannen 12.000 w.

Zaan-IJoevers

5.000 w.

3.500 w.

Bloemendalerpolder

3.000 w.

8.000 w.

Ouderkerk

5.000 w.

25.000 w.

Zuidoost

5.000 w.

05.

IJburg

10.000 w.

A9 Amstelveen

4.000 w.

06.

Opplussen Schaalsprong Almere

15.000 w.

Aalsmeer

1.000 w.

10.000 w.

Legmeerpolder

07.

Zuidas

08.

Zuidoost

5.000 w.

Overig Haarlemmermeer

12.000 w.

09.

A2-corridor

17.000 w.

Westflank

9.000 w.

10.

De Ronde Venen

3.500 w.

a. Bosrijk wonen

3.000 w. 4.000 w. 2.000 w.

11.

Hillegom en Voorhout

8.000 w.

b. Waterrijk wonen

12.

Braassemermeer

3.000 w.

c. Landelijk-dorps en suburbaan wonen

13.

Rijn-Gouwezone

5.000 w.

Almere Poort (deels)

5.000 w.

LOENERSLOOT

ZOETERWOUDE ZOETERWOUDE SMEETSWEG

ALPHEN WEST RIJNWOUDE

BREUKELEN

Woningbouw langs infrastructurele lijnen in de A2-corridor (links) en de Rijn-Gouwezone.

Zuidas (deels) 125.000 w.

TOTAAL

49.000 w.

Alternatief verstedelijkingsprincipe

Omdat het risico op extra geluidsbelasting is vermeden, wordt een groot deel van de bestaande woningbouwplannen niet uitgevoerd. 68

MODEL 3 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Het openbaarvervoernetwerk creëert samenhang op het niveau van de Randstad.

OV-netwerk Nieuwe stations Uitbouw PHS met HSL-oost en HST-zuidoost Verstedelijking Landschappelijke woonvormen

SPOOR CARGOTERMINAL

+ Opplussen geplande uitleglocaties Nieuwe dorpen

+ HST CARGOTERMINAL ACT OLV ACT

Een compacte Airport Corridor met twee haltes: de stations Zuidas en Schiphol.

PrimAviera

BINNENVAART TERMINAL GREENPORT AALSMEER

N201 ROBUUST VERBINDEN MET A2

Het onderliggende wegennetwerk is gecompleteerd.

Nieuwe regionale wegen Knelpunten regionale wegen oplossen

De externe verbindingen van het goederencluster ACT zijn verbeterd.

Topsectoren verbonden

gro o od d

Crreatiev in ndustrie

H Sy M

Creatii in iind nd dust du d ustri us u sstr stri tr trie riie e

Life Li Sci cie cien iien ences es

Logi gistiek gis stttie ie ek e k

uin ui n ouw ouw ou

Tuin n bouw w

Creatiev ve industrie nd ndus e

Liffe Li Sci ciences

Life Sciencces atiev ve ndustrie

De topsectoren zijn verbonden in een onderling netwerk. Luchthaven Internationale snelwegcorridor HSL-zuid HSL-oost HST-zuidoost Intercitycorridor Station

DEN HELDER

A’DAM

(GRONINGEN)

ALKMAAR

ZWOLLE

ALMERE

SCHIPHOL

A1 DEVENTER

ENSCHEDE

(BERLIJN)

AMERSFOORT

UTRECHT

VLISSINGEN

De positie van de regio in de internationale context van Noordwest-Europa is versterkt met de aanleg van een hogesnelheidslijn (HSL) richting Duitsland en een hogesnelheidstrein (HST) naar het zuiden en het completeren van de A4-corridor richting Antwerpen.

High- Tech Business Park

Moderne mix bedrijventerrein

Functioneel werkterrein

Industrieterrein

Logistiek knooppunt

Edge city

Retail XL

Zorglocatie

Binnenstad

Fun cluster

Stand alones

Kantoorcluster

Kanker Centrum

ROTTERDAM

ARHNEM

A15

Medisch Centrum

XL IKEA

NJIMEGEN

DORDRECHT

A12 A73

BREDA

VLISSINGEN

EINDHOVEN

ANTWERPEN

DUSSELDORF

Een veelzijdig aanbod aan werklocaties.

MAASTRICHT KEULEN

BRUSSEL

LILLE

AKEN

(LONDEN) LUIK (PARIJS)

(FRANKFURT)

MODEL 3 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Zwaar beschermingsregime Natura 2000 EHS (gerealiseerd) Beschermingsregime EHS (restant) Bufferzones Nationale Landschappen RodS Geen berschermingsregime in overig gebied

Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Droogmakerij Beemster Grachtengordel Landgoederenzone

Cultuurhistorische waarden worden behouden door ruimte voor nieuwe gebruiksvormen en ontwikkelingen.

Een cultuurlandschap met ruimte voor culturele en recreatieve ontwikkelingen en landschappelijke woonvormen. M3 verstedelijking

schiphol: de contour

mobiliteit

Piekberging Doorspoelen vanuit Gouda en IJsselmeer 380 kV Huidig beperkingengebied vogels: straal 6 km Vernatten westelijke veenweidegebieden

1 2 3 4 5 6a V2

Stadion Zwemcomplex Basketbalhal Olympisch Dorp IBC + MPC Ziggo Dome Amsterdam ArenA

water

€

€ h

economie

schiphol: vliegveiligheid

natuur & landschap

cultuurhistorie

energie

olympische spelen

In een straal van 13 kilometer worden geen waterbergingsgebieden aangelegd. Nieuwe windparken zijn verboden.

De ‘Amstelspelen’ zijn een ‘motor’ voor de ontwikkeling van de zuidkant van Amsterdam en de A2-corridor.

bestaande plannen uitvoeren

binnenstedelijk bouwen

maximale verstedelijkingscontour

robuuste waterhuishouding volgens plan

ontwikkelingen door de ‘markt’

huidige regels handhaven

status quo

huidig beleid handhaven

huidige plannen uitvoeren

compacte Airport Corridor

strengere eisen

cultuurlandschap

behoud door bescherming

alleen in concentratiegebied

‘IJ-spelen’

handhaving huidige waterhuishouding

alternatieve oplossingen

natuurlijk landschap

Randstedelijk mobiliteitsnetwerk

alternatieve oplossingen voor waterhuishouding

volledige Airport Corridor

minimale m hindercontour

minimale hindercontour

strikt in buitengebied, soepel in de stad

stedenbaannetwerk ontwikkelen

knelpunten oplossen

verstedelijken op afstand

behoud door ontwikkeling

geen windparken

‘Amstelspelen’ langs Airport Corridor

‘Amstelspelen’ in zuidflank en langs A2

creëer regionale samenhang handhaving huidige waterhuishouding

ocompacte Airport Corridor

strengere eisen

cultuurlandschap s

behoud door ontwikkeling

geen windparken

‘Amstelspelen’ in zuidflank en langs A2

Overzicht van de gemaakte keuzes per bouwsteen in het Robuust stedennetwerk. 73

MODEL 3 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> .

Ruimtelijke Modellen 2040

CONCLUSIES 1

Algemeen De Ruimtelijke Modellen tonen aan dat voor de relevante opgaven verschillende ontwikkelingsrichtingen denkbaar zijn. Op de gestelde vragen zijn dus meerdere antwoorden mogelijk. Voor drie opgaven is op lange termijn integrale afstemming urgent: verstedelijking, de ontwikkeling van Schiphol en een visie op het mobiliteitsnetwerk.

2 Op enkele cruciale plekken, zoals de Westflank van de Haarlemmermeer, is de wa3 teropgave eveneens van belang. Uit de modellen blijkt een logisch verband tussen verstedelijking en het watervraagstuk. De een volgt de ander, of andersom.

Op welk schaalniveau wordt samenhang beoogd: de Amsterdamse stadsregio, de metropoolregio of de (noordelijke) Randstad? Het is een vraag die de komende tijd extra aandacht verdient. De modellen laten namelijk zien dat gemaakte keuzes hoe dan ook leiden tot een bepaalde richting. Een visie op samenhang, en op het schaalniveau, geeft sturing aan het integreren van verschillende bouwstenen.

drie modellen gaan uit van een ‘hoogste-trend-scenario’ en brengen daarmee 5 De een maximale reële ontwikkeling in beeld – om potentiële conflicten en kruisbestuivingen te ontdekken. Daarmee zijn het extremen die niet per se in hun totaliteit in 2040 of wanneer dan ook hoeven op te treden.

6 7 8 74

Woningbouw In de COROP-regio Groot-Amsterdam bestaat over meer dan de helft van de woningbouwopgave overeenstemming. Over 49.000 woningen bestaat discussie. Voor deze woningbouwplannen – die zich vooral bevinden ten zuiden van Amsterdam – zijn alternatieve ‘zoekgebieden’ gedefinieerd. Elk model voldoet aan de gewenste differentiatie in woonmilieus – in één model lukt dat zelfs binnen het bestaand bebouwd gebied van steden en dorpen. Contour De ‘minimale hindercontour’ en de ‘maximale verstedelijkingscontour’ zijn extremen. Het is dan ook reëler te komen tot een middenweg. In de zogenoemde ‘discussieruimte’ moet worden afgewogen waar de economische ontwikkeling van Schiphol voorrang krijgt, en waar woningbouw en de verbetering van het leefklimaat. Dit kan leiden tot een gedifferentieerde keuze: bijvoorbeeld meer ruimte voor vliegtuigen in het zuidwesten en ruimte voor woningen in het noordoosten.

Mobiliteit Een uitgesproken visie op het mobiliteitsnetwerk is noodzakelijk. De huidige visie voor de lange termijn is onuitgesproken en te sectoraal – het richt zich alleen op het oplossen van verkeer- en vervoerknelpunten. Dat kan een afweging zijn, maar die dient dan wel expliciet te worden gemaakt.

uitbreiding van het openbaarvervoernetwerk tot 2023 is groot. Het zou een 10 De gemiste kans zijn wanneer dit niet gekoppeld wordt aan (een deel) van de economische ontwikkeling en de verstedelijkingsstrategie. niet besloten is of Amsterdam CS of station Zuidas het regionale over11 Zolang stappunt wordt, dreigt Schiphol dat te worden. Dat is zonde van de schaarse capaciteit – die vooral benut moet worden voor reizigers van en naar de luchthaven.

Economie Het gebied is een meerkernige regio waarvan het economisch zwaartepunt zich op de lange termijn verplaatst in zuidelijke richting naar de as SchipholZuidas-Amsterdam.

Schiphol vindt een ruimtelijke splitsing plaats. Goederen concentre13 Rondom ren zich in het zuiden rondom Schiphol-Zuid, het goederencluster ACT en de Greenport Aalsmeer. Ten noorden van Hoofddorp, richting de Zuidas en het Amsterdamse centrum, staan personen en diensten centraal.

Het blijkt ingewikkeld om ruimtelijke ingrepen te definiëren die gericht zijn op het verbeteren van het economisch vestigingsklimaat. Ingrepen met een breder doel, zoals een concept als Stedenbaan, is een uitzondering.

Vliegveiligheid en klimaatadaptatie De concrete oplossingsrichtingen voor het vraagstuk van zoetwatervoorziening – met name in de Westflank – zijn vanwege onwenselijke neveneffecten onbevredigend. Voor deze integrale opgave moet dan ook naar alternatieven gezocht worden.

Landschap en natuur De ontwikkeling van een metropolitaan landschap kan een positieve bijdrage leveren aan het leefen vestigingsklimaat van de regio. Dat vergt visie en daadkracht van regionale partijen.

Facts & figures

De in deze publicatie gepresenteerde Ruimtelijke Modellen tonen drie perspectieven op de mogelijke langetermijnontwikkeling van de regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer. Voor de totstandkoming van dergelijke perspectieven is het van belang geweest om vooraf enkele uitgangspunten te benoemen. Het vertrekpunt is 2023. Vanuit dat jaar wordt vooruit gekeken naar 2040. Dit betekent dat voor 2023 gemaakte beleidsafspraken en plannen zoveel mogelijk in de modellen zijn meegenomen. Maar er zijn uitzonderingen gemaakt. Op bijvoorbeeld het gebied van woningbouw wordt soms van bestaande afspraken afgeweken â&#x20AC;&#x201C; vanwege het feit dat deze nu nog met veel onzekerheid zijn omgeven. Er is uitgegaan van sterke economische groei, mobiliteitsontwikkeling en een hoge woningbehoefte. Het plangebied bestaat uit twee delen. Het kerngebied omvat de gemeenten Amsterdam, Haarlemmermeer, Aalsmeer en Amstelveen. Ruimer bezien valt het plangebied samen met de zogenoemde MRA+-regio. Dat is de Metropoolregio Amsterdam (MRA) plus de regio HollandRijnland en de Utrechtse gemeenten De Ronde Venen en Stichtse Vecht. Een derde schaalniveau van belang is de positie van de MRA+-regio in de internationale context van NoordwestEuropa. De zogenoemde catchment area, het gebied waaruit de luchthaven Schiphol passagiers haalt, is hier onderdeel van.

PLANGEBIED Kerngebied SMASH MRA+

Het plangebied. Verstedelijkingsafspraken 2010 - 2020 Verstedelijkingsafspraken 2010 - 2020

STARTNOTA

STARTNOTA Mainportregio MRA+ Catchment area

Bron: ministerie van Infrastructuur en Milieu

)}>

PLANGEBIED

UITGANGSPUNTEN

De positie van de MRA+-regio in de internationale context van Noordwest-Europa.

DELIJKING

Woningbouwcapaciteit 2030 Overige plannen

nnen evers

evers

tlob aarlemmermeer lob aarlemmermeer elveen polder elveen oevedorp polder ndalerpolder oevedorp alkenburg dalerpolder alkenburg

01 01

p.73

03 04

06 06

08 09

02 02

SPOOR CARGOTERMINAL

bron: Woningbehoeften op basis van Primos 2011 en Monitoren woningbouwcapaciteit bron: Woningbehoeften op basis van Primos 2011 en Monitoren woningbouwcapaciteit

Verstedelijking De woningbouwbehoefte voor de noordelijke Randstad is groot. In de COROP-regio Groot-Amsterdam bedraagt de vraag tot 2040 ruim 125.000 woningen. Dit getal komt voort uit de Primos Woningbouwbehoefteprognose van 2011. Er is afgesproken de woningbouwopgaven buiten Groot-Amsterdam – zoals de Schaalsprong Almere – niet ter discussie te stellen in SMASH. Deze dienen door de betreffende regio’s en gemeenten te worden opgelost. Voor de beantwoording van de woningbouwvraag dienen de huidige woningbouwplannen als vertrekpunt. Deze zijn tot 2030 in beeld gebracht in de Woningbouwmonitoren van de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. De gemeenten Haarlemmermeer en Amsterdam hebben daarnaast eigen cijfers aangeleverd. Uit een analyse van deze cijfers blijkt dat de regio op lange termijn nog onvoldoende plancapaciteit heeft. Qua typen woonmilieus wordt uitgegaan van de Socrates-prognose uit 2011. Dit onderzoek raamt de kwalitatieve behoefte op de woningmarkt. Het geeft aan waar vraag is naar welke woonmilieus, zoals grootstedelijk, suburbaan of landelijk. In de Ruimtelijke Modellen dient deze raming als leidraad. Eventuele accentverschillen blijven binnen een bandbreedte van 10 procent.

Contour CONTOUREN Voor de toekomstige groei van Schiphol wordt voortgebouwd op de afspraken die gemaakt worden aan de zogenoemde ‘Alderstafel’. Dit is een commissie van omwonenden, lokale bestuurders, de rijksoverheid en de luchtvaartsector onder leiding van oud-minister Hans Alders. Daarnaast zijn twee uitbreidingsplannen van de luchthaven Schiphol meegenomen. Het betreft de planologische reservering voor de bouw van een tweede terminal en de aanleg van een parallelle Kaagbaan. Het uiteindelijke besluit om de tweede terminal daadwerkelijk te bouwen hoeft niet op het niveau van SMASH genomen te worden. Voor de parallelle Kaagbaan ligt dat genuanceerder: het daadwerkelijk in gebruik nemen van deze baan is van invloed op de ruimtelijke weerslag van de geluidsbelasting. Wat betreft die geluidsbelasting: tot nu toe is gewerkt met de 20 Ke-norm uit de Nota Ruimte – die wettelijk bepaalt waar wel en niet gebouwd mag worden. Aan de ‘Alderstafel’ wordt gesproken over een nieuwe contour die tot 2020 moeten gelden. Daarbij wordt mogelijk de huidige 20 Ke-norm vervangen door een Europese norm van 52 Lden.

INVESTERINGEN 20 Ke (Nota Ruimte) LIB 52 Lden (Aldersafspraken tot 2020) Tweede terminal Parallelle Kaagbaan

Bronnen: Luchthavenindelingsbesluit; To70

woningbouwcapaciteit nnen

Bronnen: Primos Woningbouwbehoefteprognose 2011 (ABF); Woningbouwmonitoren 2011 (provincies, Metropoolregio)

DELIJKING woningbouwcapaciteit

N TUUR & LANDS

VLIEGVEILIGHEID

2010 - 2040 Alkmaar en omgeving IJmond Agglomeratie Haarlem Zaanstreek Groot-Amsterdam Het Gooi en Vechtstreek HST Leiden en Bollenstreek Agglomeratie CARGOTERMINAL Zuid-Holland (oost) Flevoland ACT Utrecht OLV

VRAAG 16.576 10.870 16.374 13.353 126.501 19.911 25.182 13.843 100.179 120.000

Totaal

342.789

ACT

Groot-Amsterdam PrimAviera

Aalsmeer 1 1

2 2Amstelveen 3

3Amsterdam A4 4 4

Beemster

5 5

Diemen

6a 6a

Edam-Volendam V2 V2 Graft-De Rijp Haarlemmermeer Landsmeer Oostzaan Ouder-Amstel Purmerend Uithoorn Waterland Zeevang

AANBOD SALDO 15.500 -1.000 7.000 -4.000 12.500 -4.000 -4.500 9.000 85.000 - 100.000 -25.000 - 40.000 5.300 -15.000 27.500 2.500 > 4.600 > 60.000 75.000 -45.000

BINNENVAART 126.501 85.000 - 100.000 -25.000 - 40.000 TERMINAL -2.000 3.151 1.000 -10.000 13.170 3.500 GREENPORT 75.948 54.000 -2.500 - 22.000° AALSMEER 0 2.068 2.000 N201 0 2.872 3.000 ROBUUST 0 2.271 2.300 VERBINDEN 0 281 225 MET A2

17.741 769 232 1.380 3.877 1.443 1.029 269

*6.250 - 21.000 -11.500 / + 5.000 0 700 0 350 3.000 4.500 -1.500 2.300 0 1.600 0 1.100 0 230

Infrastructuur tot 2023 Alle infrastructurele projecten tot en met de planstudiefase uit het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT) zijn in 2023 uitgevoerd. Het gaat dan om de volgende projecten, aangeleverd door het directoraat-generaal Mobiliteit van het ministerie van Infrastructuur en Ruimte.

niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH niet in SMASH

AMSTELMEERLANDEN AMSTELMEERLANDEN AMSTERDAM WATERLAND AMSTERDAM WATERLAND WATERLAND AMSTELMEERLANDEN

CONTOUREN CONTOUREN CON OUREN CONTTTOUREN OUREN CON CONTOUREN CONTOUREN

WATERLAND WATERLAND AMSTELMEERLANDEN WATERLAND AMSTELMEERLANDEN WATERLAND WATERLAND

p.78 Woningmarkten Voor de woningbouwbehoefte die niet binnen de eigen gemeente kan worden opgelost, wordt in hetzelfde woningmarktgebied – of op zeer korte afstand – gezocht naar alternatieven.

Kerngebied SMASH

0120130

Bron: Socrates Woningbehoefteprognose 2011 (ABF)

Woningmarktgebieden Amersfoort Utrecht Hilversum Amsterdam Zaanstad Alkmaar Haarlem Leiden Alphen-Gouda

VLIEGVEILIGHEID VLIEGVEILIGHEID VLIEGVEILIGHEID VLIEGVEILIGH EID VLIEGVEILIGHEID VLIEGVEILIGHEID

Weg - A10 Tweede Coentunnel/A5 Westrandweg/N200 Halfweg. - Omlegging A9 Badhoevedorp. - Omlegging N201. - Benutten onderliggend wegennet A4 Burgerveen. - Verbeteren robuustheid Schipholtunnel. - Verkeersmanagement en routeinformatie ring Amsterdam. - A1/A6/A9/ Schiphol-Amsterdam-Almere. - A2 Holendrecht-Oudenrijn. - A4 Burgerveen-Leiden. - Benutten beleidskader A4/N205/N207. INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR TOT 2023 INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR TOT 2023 - Oostelijke ontsluiting IJburg. INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR TOT 2023 INVESTERINGEN INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR INFRASTRUCTUUR TO TOTTT 2023 2023 INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR TO 2023 Openbaar vervoer INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR TOT 2023 Spoor Wegen Aanleg, omlegging of verbreding rijkswegen - OV SAAL (korte en middellange termijn). RECRE TIE Omleggen of beter benutten N-weg - Station Sassenheim. A1 / A6 / A9 uitbreiden Verkeersmanagement en routeinformatie ring - Halfweg-Zwanenburg (onderdeel Regionet fase 1). Amsterdam - Vergroten capaciteit Schipholproject. Spoor - Programma Hoogfrequent Spoor (PHS). OV SAAL Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) - HOV-verbinding Schiphol-Oost. - HOV Westtangent. - HOV-verbinding A9. - HOV Amstelveen-Uithoorn. - Zuidtangent oosttak (Aalsmeer-Uithoorn). - Zuidtangent westtak (IJmuiden). - HOV Amsterdam-Purmerend. - HOV Amsterdam-Edam. - Doortrekken Zuidtangent tussen Duin- en Bollenstreek en Haarlemmermeer/Schiphol. Tram en bus - Busbaan A6-A1. - Noord-Zuidlijn. - Verbeteren tramnetwerk Amsterdam-West. N TUUR & LANDSCHAP - Vrije busbanen Alphen aan den Rijn-Hoofddorp/Schiphol. N TUUR & LANDSCHAP N N TUUR TUUR & & LANDSCHAP LANDSCHAP TUUR && LANDSCHAP LANDSCHAP NN TUUR N TUUR & LANDSCHAP

Bronnen: NMCA 2011; Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; MIRT-projectenboek 2011; Gebiedsagenda Noordwest-Nederland 2009; MIRT-onderzoek ‘Metropoolregio Amsterdam-Zuidwest 2010

CU TUURHISTOR

Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) Capaciteitsvergroting Schipholtunnel Aanleg station Hoogwaardig openbaar vervoer Nieuwe verbinding of verbeteren doorstroming Tram en bus Nieuwe verbinding of verbeteren doorstroming Verbeteren tramnetwerk Amsterdam-West

ZOETERWOUDE SMEETSWEG

PLABEKA PLABEKA PLABEKA PLABEKA

GREENPORT GREENPO RTT A GREENPO GREENPORT R GREENPO GREENPORT RT A GREENPO RTT A GREENPO GREENPORT R GREENPO GREENPORT RT A

ALPHEN WEST

RIJNWOUDE

NOMIE

MEERKERNIGE REGIO Topsectoren

De gemaakte afspraken in het kader van PlaBeKa (Platform Bedrijven en Kantoren) tot 2040 zijn uitgangspunt. Hierin staat welke plannen voor bedrijventerreinen en kantoorlocaties geschrapt en gerealiseerd worden.

OLV ACT

PrimAviera

High igh--Tech Sysstems & Sy Ma

Creati tie ev industrie

gistiek

uin ouw

Tuin uin bouw

Greenp port

Green eenp port

Creati tie eve industrie

fe ciences cien

BEKA

Liffe Li ciences cien es Creatieve

MEERKERNIGE REGIO

Bron: Concept ‘Topsectoren in relatie tot het luchthavennetwerk van Schiphol’ 2011

Creatie industrie

TIONAL POSITIE TIONAL POSITIE

GREENPORT AALSMEER N201 ROBUUST VERBINDEN MET A2

p.74

p.78

p.24

Economie Economische topsectoren en greenports.

p.74

Het goederencluster ACT (Amsterdam Connecting Trade) aan de zuidkant van Schiphol is in 2023 gerealiseerd en beschikt over een goederenterminal aan het spoor van de hogesnelheidstrein (HST) richting het zuiden. Bovendien is er dan een ongestoorde logistieke verbinding tussen deze terminal, Schiphol-Zuid, de greenport Aalsmeer en de A4.

p.81 1 2 3 4 5 6a V2

HST CARGOTERMINAL

1 2

ACT

3 4

OLV

5 6a 7 V2

ACT

p.78

p.46

PrimAviera 1 2

GREENPORT AALSMEER

3 4 5 6a

GREENPORT GREENPORT GREENPO RT AALSMEER + ACT + OLV OV

ECONOMIE 2e

p.59

p.81

KERNIGE REGIO Binnenstad Business park Kennis / universiteit Media Hub/creatieve industrie Industrie Zorglocatie / life sciences Greenport / tuinbouw Haven Cultuur Recreatie / entertainment Logistiek knooppunt Beurs / expo

BINNENVAART TERMINAL

Greenports

A5 PlaBeKa gebiedsindeling PlaBeKa bedrijventerreinen Gehandhaafde terreinen Deels geschrapte terreinen Schrappen nader te bepalen PlaBeKa kantorenlocaties Gehandhaafde terreinen DeelsHST geschrapte terreinen CARGOTERMINAL Schrappen nader te bepalen Zeehaventerreinen ACT

p.82

2 Energie 3 De 380 kV-lijn aan de Westflank4 van de Haarlemmermeer 5 is in 2023 gerealiseerd. 6a

De regio Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer wordt gezien als een meerkernige regio. Dat wil zeggen dat het niet enkel draait om het historische centrum van Amsterdam, maar om een samenspel tussen de grachtengordel, de luchthaven en de ZuidasHST en andere economische centra. cargo terminal

p.82 midden 380 kV

? HST CARGOTERMINAL ACT OLV ACT

PrimAviera

GREENPORT AALSMEER

Bron: Tennet (Haarlemmermeeralternatieven 380 kV)

STEDELIJKING

BREUKELEN

Bron: Uitvoeringsstrategie PlaBeKa 2010-2040, 2011

Huidig beleid (2012) Horizontaal vlak 125 meter Hoogte 3,5-100 meter helling 0,9% Hoogte 0-150 meter helling 2% Sloopzone EV Huidig beperkingengebied vogels: straal 6 km

Vliegveiligheid De vliegveiligheid wordt bepaald door regels voor vogelaantrekkende functies, hoogterestricties en externe veiligheidseisen. Met vogelaantrekkende functies wordt gedoeld op wateroppervlakken van 3 hectare of meer. Hier komen ganzen op af, en met name de exemplaren zwaarder dan 3 kilogram vormen een gevaar voor de vliegveiligheid. Afspraken omtrent hoogtebeperkingen en externe veiligheid, in het kader van de ‘Alderstafel’ en de actualisatie Luchthavenindelingsbesluit (LIB), worden gerespecteerd.

Bron: SADC

Bronnen: Gebiedsagenda Noordwest-Nederland 2009; Luchtvaartnota 2009; Aldersakkoord 2008; Actualisatie Luchthavenindelingsbesluit 2011; MIRT-onderzoek ‘Metropoolregio Amsterdam-Zuidwest’ 2010; Mainport Schiphol 2.0

LIGHEID LIGHEID

UREN

Cultuurhistorie Belangrijke cultuurhistorische waarden.

Voor de Ruimtelijke Modellen zijn de volgende beleidsnota’s geraadpleegd.

INVESTERINGEN INFRASTRUCTUUR TOT 2023

Stelling van Amsterdam Nieuwe Hollandse Waterlinie Romeinse limes Droogmakerij Beemster Grachtengordel Landgoederenzone

Bronnen: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; Structuurvisie Erfgoed en Ruimte 2011; regio Holland Rijnland

UURHISTORIE

Natuur en landschap Bestaande natuurgebieden en de ecologische hoofdstructuur (EHS) – die momenteel herijkt wordt. Plus de afspraken tot 2023 uit het programma ‘Recreatie om de Stad’ (RodS), inclusief Park21.

N TUUR & LANDSCHAP Natura 2000 EHS (gerealiseerd)

AAT, ENERGIE & VLIEGVEILIGHEID

Bronnen: Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2011; Gebiedsagenda Noordwest-Nederland 2009; Westelijke veenweidengebieden 2008; MIRT-projectenboek 2011

ILIGHEID

CU TUURHIS TORIE Recreatie

TIE

Bestaande en geplande recreatiegebieden tot 2023. Recreatiegebieden (gerealiseerd) Recreatiegebieden (gepland tot 2023)

Bron: ministerie van Infrastructuur en Milieu

Overige bronnen

Ateliers

STARTBIJEENKOMST 25 oktober 2011 12:30 - 17:00 start Symphony’s Zuidas, Amsterdam

start

ifferentiëren

modelleren

integreren

ONTWERPATELIER I DIFFERENTIËREN 8 november 2011 differentiëren 09:30 - 13:30 Garage Notweg Osdorp, Amsterdam

ONTWERPATELIER II MODELLEREN 29 november 2011 modelleren 09:30 - 13:30 Zuidtoren Hoofddorp

ONTWERPATELIER III INTEGREREN 13 december 2011 integreren 09:30 - 13:30 Academie van Bouwkunst Amsterdam

Partijen en deelnemers

differentiëren

integreren

modelleren

integreren

concept

integreren

modelleren

concept

finish

CONCEPT EINDMODELLEN 6 februari 2012 13:30 - 17:00 concept finish Philharmonie Haarlem

Colofon OPDRACHTGEVER Ministerie van Infrastructuur en Milieu Bart Vink (programmamanager SMASH), Maarten Jenniskens (plv. programmamanager SMASH), Saskia Newrly (projectleider Ruimtelijke Modellen SMASH), Anita Bijvoet (ruimtelijk ontwerper) RUIMTELIJKE MODELLEN SMASH Zandbelt&vandenBerg architecture and urban design Daan Zandbelt (ateliermeester), Rogier van den Berg (sidekick ateliermeester), Kit Chow, Mijke Kromdijk, Jiayu Tjong, Heidi Klein TEKST EN EINDREDACTIE Mark Hendriks, Tekstlandschap, Utrecht VORMGEVING Johannes Niemeijer, Delft (Europa) DRUK Lecturis, Eindhoven Maart 2012 ISBN 9789080929302

concept

finish

RIJKSOVERHEID 1. Ministerie van Infrastructuur & Milieu André van Lammeren Anita Bijvoet Barbara de Boed Bart Vink Carsten Krooshof Erik Duijsman Erin Schoute Felix Timmermans Frans Paes Gerrie Fenten Henk Merkus Hugo Gordijn Jacqueline Vrolijk Jeroen Heuvelink Jip van Peijpe Jolle van der Harst Kees Hansma Kees Vlemminx Koen van Laar Maarten Jaspers-Faijer Maarten Jenniskens Marijn van der Wagt Martijn Adelaar Meinte de Hoogh Michael van de Paverd Myrthe Ronteltap Peter Silvis (Rijkswaterstaat) Peter van der Wilk Remco van den Bos Rienk Kuiper (Planbureau voor de Leefomgeving) Rienk Nicolai Rob Kniesmeijer Sander Kooijman Saskia Newrly Tony Balnikker 2. Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Caroline van Dalen Gerrit Schoemaker Hendrik Jan Knot Ingo Hosper Jelger Moggree Patrick Schelvis Peter Kurstjens 3. Ministerie van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties Eelco Maass Geert de Joode Martijn Kraaij Mirjam de Graaf Patrick Schelvis Peter Kurstjens 4. Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap Eric Dil Lodewijk van Roij Tjeerd de Boer 5. Ministerie van Defensie: Luit Buurma PROVINCIE / REGIO’S 1. Holland Rijnland Claudia de Kort Godlieve Mars Jeroen Ververs 2. Metropoolregio Amsterdam Bert Uitterhoeve Gerrit van der Plas 3. Provincie Noord-Holland Björn Hutten Guus van den Bosch Hans Groot Hans Vonk Jan Wijkhuizen Marco Hanou Marijn Bos Mathea Mevissen Peter Hoogervorst Robert Sabee Titus Ahrens Tom van Nieuwenhuijzen 4. Provincie Zuid-Holland Francisco Colombo Marco Louwman Matthijs Mahler 5. Stadsregio Amsterdam Constance Winnips Gerrit van der Plas 6. Waterschap Rijnland Dolf Kern Jarno Deen Jasper Tamboer Jelmer Biesma

GEMEENTEN 1. Gemeente Aalsmeer Leo Kiep Nienke Hendriks-van Paasschen Sander van Voorn 2. Gemeente Amsterdam Arjan van Nieuwenhuizen Bart van der Heijden Elzeline de Jong Hans van der Made Harry de Vries Jan van Vliet (stadsdeel Amsterdam Nieuw-West) Jerry Sluisdom (stadsdeel Amsterdam Nieuw-West) Julian Jansen Sandra Thesing (Zuidas) Sebastiaan Jacobs 3. Gemeente Amstelveen Auke Blok Titia Witte Roxanne Schadee 4. Gemeente Haarlem Jan Appelman Max van Aerschot Pau Tjioe Kho Rob Koning Rutger van Oppenraaij Sjoerd Andela Steef de Looze Tim de Rudder 5. Gemeente Haarlemmermeer Bart de Jong Bert Uitterhoeve Dick Bremer Eric van Rijn Femke Sandberg-van der Zijpp Henk Keizer Jan Jaap Kolpa 6. Gemeente Zaanstad Jan Heijink PRIVATE PARTIJEN 1. Schiphol Group Desley Toonen Joost Wagemakers Maurits Schaafsma 2. KLM Anke Pronk 3. KvK Amsterdam Dick Hulsebosch 4. Ymere Betty Oderkerk G.M. Noort 5. Bouwfonds ontwikkeling John van den Heuvel R.A. Willems 6. Greenport Aalsmeer Michiel Cappendijk 7. Flora Holland Coen Meijeraan 8. Schiphol Area Development Company (SADC) Peter Joustra 9. ProRail Patrick Buck 10. GVB Henk-Jan Janse Maneschijn ADVISEURS 1. Syconomy Sytze Rienstra 2. To70 Kjeld Vinkx 3. Buck Consultants International Arjen Donkersloot Paul Bleumink Sandra van Liere 4. Witteveen en Bos Hans Helder Patrick Mulder Peter van de Laak 5. Significance Jan Gerrit Tuinenga Marits Pieters GESPREKSLEIDERS ONTWERPATELIERS II EN III Bart Schrijnen Daan Zandbelt Ellen Marcusse Oene Dijk Paul Gerretsen Rogier van den Berg PRAKTISCHE ORGANISATIE MK Producties – Marischka Konings