q1 3+r0 6Â’
16 44
åLjQJ K½QK FÖQJ 'H +HXV
åLjQJ K½QK FÖQJ QK½ QÑQJ
&KX\ƲQ [H 'H +HXV
Óǎ5 8À &· 3Ǥ/ 5Â: 4A BǸ/ Dz:3 +Â:
DzÇ:3 0Ç&#x201C;: 7Ç» @4AÇ&#x201D;@ :A·5 34¬< /¢ $· <45
5:3p? -E
1+j ;8q7 %l1 ôÂ&#x2018;1* 1$,
04 ■■De Heus tham gia Hội nghị Xúc tiến đầu tư tỉnh Vĩnh Long năm 2018 ■■Hội chợ Triển lãm Công nghệ ngành Tôm Việt Nam ■■Lễ kí kết biên bản ghi nhớ hợp tác với tập đoàn Hùng Nhơn tại Hà Lan ■■Trình bày tại triển lãm ILDEX 2018
06
■■Ngày hội Gia Đình De Heus 2018-khu vực miền Bắc ■■Trung tâm nghiên cứu và phát triển thực nghiệm cho ngành thủy sản Việt Nam ■■SMART FEED SOLUTIONS – giải pháp tối ưu cho chăn nuôi bò sữa ■■Điểm sáng ngành chăn nuôi 2018
■■Chương trình: Đào tạo nguồn nhân lực chăm sóc mắt
Chịu trách nhiệm nội dung
TRUYỀN THÔNG DE HEUS Biên tập nội dung
TRƯƠNG ĐẶNG NGỌC LÝ Thiết kế
NGUYỄN HOA
36
32 ■■Đại lý TÔ NGỌC KIÊN-khu vực Hưng Yên
16
THÔNG TIN BIÊN TẬP
38
■■King’s Day
■■Hướng dẫn kỹ thuật nuôi ghép cá rô phi ■■Lysolecithins giúp cá chẽm lớn nhanh ■■Phần mềm quản lí trang trại
16 2
3
DE HEUS ĐIỂM TIN
DE HEUS THAM GIA HỘI NGHỊ XÚC TIẾN ĐẦU TƯ TỈNH VĨNH LONG NĂM 2018
TRÌNH BÀY TẠI TRIỂN LÃM ILDEX 2018 Trong khuôn khổ ILDEX Vietnam 2018 (Triển lãm quốc tế về chăn nuôi thú y chế biến thịt và nuôi trồng thuỷ sản tại Việt Nam) diễn ra từ 14 đến 16/03/2018 tại Trung tâm Triển lãm SECC - HCM, ông Jan Cortenbach, Giám đốc kĩ thuật
■■TRUYỀN THÔNG DE HEUS
cấp cao đến từ tập đoàn De Heus, đã có bài trao đổi xoay quanh chủ đề “Quản lý các sản phẩm ủ chua và thức ăn thô
HỘI CHỢ TRIỂN LÃM CÔNG NGHỆ NGÀNH TÔM VIỆT NAM
Hội chợ Triển lãm Công nghệ ngành Tôm Việt Nam (VietShrimp 2018) diễn ra từ ngày 27 – 29/04/2018 tại Nhà hát Cao Văn Lầu và Trung tâm Triển lãm Văn hoá Nghệ thuật Bạc Liêu Phường 1, TP Bạc Liêu. Hội chợ diễn ra nhằm tạo cầu nối để các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà sản xuất, chế biến xuất khẩu và các đơn vị “hậu cần” ngành tôm trong và ngoài nước gặp gỡ, hợp tác trao đổi và mở rộng sản xuất kinh doanh… Đồng thời, cũng là diễn đàn để người nuôi tôm tham gia, nhằm tìm ra hướng sản xuất hiệu quả và phát triển bền vững con tôm Việt Nam.
trong chăn nuôi”.
Ngày 27 tháng 03 năm 2018, Ông Gabor Fluit - Tổng Giám đốc De Heus Châu Á đã tham gia Hội nghị Xúc tiến đầu tư tỉnh Vĩnh Long năm 2018 với chủ đề “Vĩnh Long - Chủ động hợp tác phát triển bền vững”. Hội nghị được chủ trì bởi Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc với sự tham dự của trên 750 đại biểu gồm đại diện các bộ, ngành Trung ương và địa phương, các cơ quan ngoại giao, các tổ chức quốc
LỄ KÍ KẾT BIÊN BẢN GHI NHỚ HỢP TÁC VỚI TẬP ĐOÀN HÙNG NHƠN TẠI HÀ LAN
tế tại Việt Nam, cùng đông đảo doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Ngày 26 tháng 03 năm 2018, Theo giờ địa hương, tại thành phố Hague - Hà Lan đã
Phát biểu tại Hội nghị, ông Gabor đánh giá môi trường
diễn ra Lễ kí kết Biên bản ghi nhớ về Chương trình hợp tác
kinh doanh, đầu tư ở Vĩnh Long minh bạch và thông thoáng,
Nâng cao chất lượng chuỗi sản xuất thực phẩm sạch giữa
chính quyền Vĩnh Long tạo mọi điều kiện thuận lợi để nhà
tập đoàn Hùng Nhơn, đại diện là ông Vũ Mạnh Hùng, chủ
đầu tư sớm được cấp phép đầu tư và hỗ trợ về mọi mặt
tịch HĐQT – TGĐ Hùng Nhơn Group và tập đoàn De Heus,
trong quá trình hoạt động. Cụ thể trong quá trình triển khai
đại diện là ông Koen de Heus.
những dự án tại địa phương, UBND tỉnh Vĩnh Long đã thành lập một tổ công tác để hỗ trợ các thủ tục hành chính cho De
Buổi lễ diễn ra trang trọng dưới sự chứng kiến của bà Chủ
Heus và tính cho đến thời điểm hiện tại sau 4 năm đầu tư ở
tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cùng Đoàn Đại biểu
Vĩnh Long, De Heus đã đặt 2 nhà máy tại KCN Hòa Phú và
cấp cao Quốc hội Việt Nam nhân chuyến thăm chính thức
tại xã Mỹ An (Mang Thít). Ngoài ra ông cũng hi vọng trong
Vương quốc Hà Lan từ ngày 26 - 29/3/2018.
tương lai khi đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận có thể
De Heus góp mặt lần này tại VietShrimp 2018 tại gian hàng 22-23-24 nhằm giới thiệu đến quý khách hàng, quý
kéo dài đến Cần Thơ sẽ mang lại cơ hội đầu tư nhiều hơn
Thông qua việc kí kết MOU lần này, cả hai tập đoàn cùng
nữa cho Vĩnh Long từ các đối tác nước ngoài do thực trạng
nhau tiếp tục hợp tác, phát triển bền vững, giúp nâng cao
hiện nay khi tìm hiểu đầu tư, nhiều doanh nghiệp nước ngoài
chất lượng chuỗi liên kết, ổn định đầu ra cho sản phẩm với
luôn ưu tiên xem xét những tỉnh gần TP Hồ Chí Minh bởi họ
chất lượng cao, tăng khả năng cạnh tranh nhằm phục vụ
quan ngại về vấn đề nhân sự ở những khu vực tỉnh xa.
người tiêu dùng.
đại lý, quý đối tác những sản phẩm thức ăn tôm chất lượng cao được sản xuất trên dây chuyền sản xuất hiện đại của công ty, với mong muốn đến gần hơn với người nuôi tôm tại Bạc Liêu nói riêng và trong khu vực ĐBSCL nói chung. Đến với gian hàng của De Heus, người nông dân có cơ hội gặp gỡ các chuyên gia, tiếp cận với những phương pháp nuôi trồng bền vững, tiên tiến bằng thức ăn De Heus cũng như cùng tham gia các trò chơi đố vui trúng thưởng những món quà lưu niệm. Ngoài ra, gian hàng De Heus cũng vinh dự đón tiếp Thứ trưởng Bộ NN – PTNT Vũ Văn Tám và TS Trần Đình Luân - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản ghé thăm.
16 4
5
FAMILY DAY 2018 KHU VỰC MIỀN BẮC ■■Văn Học
NGÀY HỘI GIA ĐÌNH - GẮN KẾT YÊU THƯƠNG
và các trò chơi hấp dẫn mang tính tập thể cao như: ông bố tài ba, khéo léo người mẹ, sức mạnh gia đình….Các thành viên tham dự đã sôi nổi góp mặt trong hoạt động vui chơi. Dưới sự giúp đỡ của bố mẹ, các bé hòa mình vào không khí náo nhiệt của sự kiện và chinh phục được nhiều thử thách thú vị, tạo nên một bầu không khí vui tươi và tràn ngập tiếng cười. Không những tạo được hứng thú với các bạn nhỏ mà ngay cả các thành viên De Heus cũng cảm thấy thật thích thú khi đến với “Ngày hội Gia Đình”. Đây là dịp để các CB-CNV giữa các
Ngày 27 tháng 01 năm 2018, tại Khu du lịch Hòn Dấu Resort, Đồ Sơn, Hải Phòng, “Ngày hội Gia Đình - Gắn Kết Yêu Thương” - De Heus Family 2018 (Khu vực Miền Bắc) đã được tổ chức với sự tham gia của 450 CB-CNV đang làm việc tại 2 nhà máy De Heus Hải Phòng, De Heus Vĩnh Phúc. Ngoài ra còn có sự góp mặt của 250 em nhỏ cùng gia đình, 50 khách hàng và các đối tác của De Heus.
nhà máy, các khu vực có cơ hội gặp gỡ, chia sẻ, gắn kết, góp phần vun đắp các giá trị văn hoá De Heus ngày càng bền chặt. “Ngày hội Gia đình - Gắn Kết Yêu Thương” - De Heus Family 2018 đã khép lại trong không khí gia đình đầm ấm. Từ đó mọi người cũng xích lại gần nhau hơn, yêu thương nhau hơn trong
“Ngày hội Gia Đình” là ngày hội của toàn thể CB-CNV công ty TNHH De Heus, được tổ chức hai năm một lần. Ngày hội
mái nhà chung De Heus. Với những niềm vui, tiếng cười từ
được ra đời với mong muốn tạo dựng sân chơi ý nghĩa cho tất cả CB-CNV và những người thân trong gia đình bằng những
chương trình sẽ là nguồn sức mạnh để các thành viên đạt được
hoạt động vui chơi lành mạnh, bổ ích, thú vị, để các thành viên trong gia đình có cơ hội cùng nhau vui chơi, thư giãn, chia sẻ,
nhiều thành công hơn nữa trong công việc, chung tay góp sức
gắn kết và quan tâm đến nhau nhiều hơn.
cùng nhau đóng góp vào sự phát triển bền vững cho công ty De Heus, và hứa hẹn mang lại nhiều giá trị cho cuộc sống người
Chương trình được đón nhận nồng nhiệt với những hoạt động ngoài trời đầy thu hút như: Gian hàng ẩm thực Tết dân gian,
Việt thông qua những sản phẩm chất lượng nhất.
ông đồ tặng chữ thư pháp, tò he, vắt bóng nghệ thuật, bịt mắt bắt lợn, kỵ sĩ nhí…, các tiết mục biểu diễn vui nhộn, hài hước
16 6
7
ĐIỂM SÁNG
CHĂN NUÔI
2018
■■Theo báo Nông Nghiệp
Năm 2017, ngành chăn nuôi Việt Nam đã gác lại với những biến cố dữ dội về chăn nuôi lợn. Là trụ cột của ngành nông nghiệp, tuy nhiên chăn nuôi lại là ngành duy nhất của Việt Nam chưa khẳng định được vị thế xứng tầm khi chưa thu về được kim ngạch XK đáng kể.
Mặc dù vậy từ năm 2018, chăn
■■Ảnh: Lê Bền
nuôi Việt Nam đang dần hé lộ những
nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản phẩm hơn nữa. Đây cũng là dịp để thanh lọc được rất nhiều bộ phận chăn nuôi yếu kém.
điểm sáng có thể kỳ vọng những đột phá mới cả về chuyển dịch SX trong
Đàn lợn nái kém chất lượng năm 2017 hiện đã cơ bản được thanh lí, đưa tổng đàn nái từ 4,2 triệu con đầu năm 2017 xuống
nước lẫn vươn ra XK.
chỉ còn khoảng 3,8 triệu con vào cuối năm 2017. Cục Chăn nuôi đang đề xuất, kiến nghị các tỉnh phải tiếp tục rà soát, chỉ để lại khoảng dưới 3,5 triệu nái, mà vẫn đảm bảo cho tổng đàn lợn thịt cả nước với sản lượng đạt từ 4-5 triệu tấn/năm.
Trao đổi với NNVN, ông Hoàng Thanh Vân, Cục trưởng Cục Chăn
Tín hiệu sáng thứ tư đến từ chăn nuôi gia cầm, khi chăn nuôi gà lông màu thời gian qua vẫn giữ được “phong độ”, với nhịp
nuôi trăn trở: Liên kết SX vẫn đang là
tăng đàn liên tục từ 3-4 năm trở lại đây để chiếm giữ thị trường tiêu dùng nội địa ở khoảng 256 triệu con. Trong khi đó, gà
khâu yếu nhất của ngành chăn nuôi
công nghiệp lông trắng sau hàng chục năm tuột dốc về tổng đàn và giá, thì năm 2017 lại có dấu hiệu tăng trở lại. Lí do là gà
và chăn nuôi lợn nói riêng. Đến nay,
lông trắng sau nhiều năm vắng bóng, nay đã bắt đầu tiêu thụ tốt trở lại và đã bắt đầu XK được từ cuối năm 2017.
cả nước mới chỉ hình thành được 200 - 300 tổ hợp tác, so với thực tế
Sang năm 2018, theo yêu cầu của nhà NK, mỗi năm ước sẽ có khoảng 6.000 tấn gà lông trắng được XK, nếu chúng ta tiếp
SX thì còn vô cùng nhỏ bé và chưa
■■“Biến khó khăn thành thời cơ, lợi thế” đang thể hiện rất rõ trong ngành
tục mở được thêm các DN xuất khẩu thì khả năng gà lông trắng phục hồi tăng trưởng trở lại là rất khả quan. Đối với vịt, tốc
chiếm được số đông trong ngành
chăn nuôi trong năm 2018 (Trong ảnh: Chế biến sữa tại Cty Sữa Mộc Châu)
độ tăng đàn vẫn đang tiếp diễn, đạt khoảng 77 triệu con tới cuối năm 2017. Một số mô hình vịt biển ở ĐBSCL và ven biển
chăn nuôi Việt Nam. Việc thiếu tổ
phía Bắc đang phát triển rất mạnh, trọng lượng 2,4-2,6 kg/con với chi phí thấp, chất lượng tốt, thị trường tiêu thụ rất rộng.
chức liên kết SX một cách bài bản và bền vững chính là
VietGAPH phát triển rất mạnh ở tất cả các đối tượng vật
một trong những nguyên nhân chính dẫn tới cuộc khủng
nuôi như lợn, gia cầm, bò, đặc biệt đã xuất hiện các mô
Điểm sáng thứ năm có thể kỳ vọng vào sự bứt phá mới của ngành chăn nuôi, đó là làn sóng đầu tư vào lĩnh vực giết mổ
hoảng giá lợn năm 2017.
hình chăn nuôi theo hướng hữu cơ. Đây là tín hiệu cho thấy
- chế biến vốn là điểm yếu “tử huyệt” của ngành chăn nuôi lâu nay hiện đang được đánh thức. Bắt đầu từ tháng 8/2017, rất
ý thức tự giác của người chăn nuôi đã nhận thức và thấy rõ
nhiều DN lớn đã đăng ký với Bộ NN-PTNT và Chính phủ để triển khai đầu tư vào một thế trận mà ngành chăn nuôi lâu nay bỏ
được nếu không chăn nuôi tốt, sản phẩm không đạt ATTP
trống, đó là xây dựng các NM giết mổ và chế biến sản phẩm chăn nuôi.
Tuy nhiên, từ sự cố khủng hoảng giá lợn năm 2017, đã xuất hiện nhiều ý tưởng xây dựng chuỗi liên kết SX trong
thì khó giúp họ tham gia được thị trường ổn định.
chăn nuôi theo chuỗi sản phẩm để tự mình cứu lấy mình, nhất là mô hình HTX, tổ hợp tác.
Đầu năm 2018, nhiều tỉnh như Hải Dương, Hưng Yên đã có hàng trăm hộ chăn nuôi tự giác cùng xây dựng chuỗi
Mặc dù những mô hình này chưa nhiều, nhưng đang
chăn nuôi theo GAP, chủ động mời các cơ quan chuyên môn
diễn ra khá mạnh và khẳng định xu thế của chăn nuôi trong
về đánh giá cấp chứng nhận. Những ngày đầu năm 2018,
những năm tới. Điều này xuất phát từ thực tế trong đợt
Cục Chăn nuôi đã tổ chức đánh giá và cấp chứng nhận cho
“bão giá lợn" năm 2017, các mô hình HTX, có liên kết dù
cùng một lúc tới 43 trại chăn nuôi lợn tại Hải Dương tham
gặp khó khăn, song vẫn vượt qua được sóng gió, trong khi
gia VietGAPH. Đây là những nền móng để chăn nuôi theo
nhiều nông hộ nhỏ lẻ phá sản. Đây là thực tiễn khách quan
tiêu chuẩn AseanGAP hay GlobalGAP trong những năm tới.
giúp phong trào liên kết trong chăn nuôi đang phát triển rất
Tín hiệu này cũng cho thấy người chăn nuôi ngày càng thể
mạnh. Mô hình liên kết chuỗi đã hình thành khá đa dạng, có
hiện trách nhiệm xã hội trước người tiêu dùng.
chuỗi chỉ 2-3 khâu, có chuỗi hoàn chỉnh cả 5-6 khâu. Điểm sáng thứ ba, thông qua chao đảo của ngành 2017, Điểm sáng thứ hai của ngành chăn nuôi khi bước sang
tất cả các khối chăn nuôi từ DN, trang trại lẫn nông hộ đều
năm 2018, đó là phong trào chăn nuôi theo chương trình
đã tự nhìn lại mình để nâng cao các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, để
16 8
Điểm sáng thứ sáu, đó là tinh thần “biến khó khăn thành thời cơ và lợi thế” trong ngành chăn nuôi đang được hiện thực hóa rất cụ thể trong năm 2017. Nếu như trước đây, các tỉnh vùng trung du, miền núi phía Bắc khó khăn về điều kiện KT-XH và giao thông thì nay lại đang trở thành một lợi thế khi các trục đường cao tốc, nhất là cao tốc Hà Nội – Lào Cai đi vào hoạt động. Các tỉnh trung du miền núi phía Bắc cũng trở thành vùng chăn nuôi vô cùng có lợi thế khi nằm giáp thị trường Trung Quốc khổng lồ, đồng thời có điều kiện cách li, an toàn dịch bệnh hết sức lí tưởng... Sự chuyển biến này đã bắt đầu bùng nổ trong năm 2017, khi hàng loạt “ông lớn” trong ngành chăn nuôi đã đặt chân lên các tỉnh biên giới phía Bắc để đầu tư vào ngành bò sữa tại các tỉnh tưởng chừng như khó khăn nhất cả nước như Lai Châu, Sơn La, Hà Giang..., hình thành các chuỗi SX cực kỳ lớn. ■■Ông Hoàng Thanh Vân – Cục trưởng Cục Chăn nuôi
9
TRANG THIẾT BỊ NGOÀI TRỜI CỦA TRUNG TÂM
TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU VÀ PHÁT TRIỂN THỰC NGHIỆM CHO NGÀNH THỦY SẢN VIỆT NAM
Hệ thống ngoài trời bao gồm 97 đơn vị thử nghiệm: ■■ 2 ao gièo (36 gièo /ao) ■■ 13 ao kiểm dịch và thử nghiệm thực chứng (100 m2) ■■ 9 ao thử nghiệm ảnh hưởng thực hành cho ăn và công nghệ (500 m2) ■■ 1 ao nuôi trình diễn 2000 m2 ■■ Hệ thống ao xử lý nước thải ■■ Hệ thống ao chứa cấp nước Các vấn đề như thành phần dinh dưỡng trong thức ăn sẽ chuyển đổi như thế nào trong ao gièo hay ao lớn; mật độ thả tối ưu; chất lượng cá giống tốt nhất ... sẽ được kiểm chứng và thực hiện nghiên cứu bằng các trang thiết bị và hệ thống ao ngoài trời của trung tâm.
■■Truyền thông De Heus
Hơn thế nữa, Trung Tâm R&D còn có chức năng như một phòng thí nghiệm công nghệ để phát triển các hệ thống cho ăn được cải tiến và các mô hình sản xuất sáng tạo. Trang trại được trang bị đầy đủ để cung cấp các khoá đào tạo, thực nghiệm và quản lý trang trại một cách tối ưu nhất.
Powering Aquaculture Progress là một dự án liên kết giữa bốn đối tác chuyên ngành: De Heus, công ty tư vấn giải pháp nông nghiệp Fresh Studio, Đại học Wageningen Hà Lan và Đại học Cần Thơ. Mục đích của dự án này nhằm thúc đẩy phát triển ngành thủy sản ở khu vực Đông Nam Á. Trung tâm nghiên cứu và phát triển thực nghiệm thủy sản có diện tích 5,7 ha tại xã Mỹ An, Huyện Mang Thít, Tỉnh Vĩnh Long. Trung tâm nghiên cứu thực nghiệm thủy sản hiện được quản lí và đầu tư bởi Công ty TNHH De Heus Việt Nam
Trung tâm R&D hướng đến các mục tiêu nghiên cứu trong ngành thủy sản. Đó là lý do tại sao trung tâm đã được thiết kế như trang trại nuôi cá hiện đại với khả năng linh hoạt để thử nghiệm trên nhiều loài thủy sản địa phương. Trong đó, cơ sở thiết bị trong nhà được sử dụng để nghiên cứu dành cho các loài cá biển, cá nước ngọt và tôm; và khu vực ngoài trời để nghiên cứu dành cho các loài cá nước ngọt.
TRANG THIẾT BỊ KHU VỰC TRONG NHÀ Hệ thống trong nhà có 111 bể với sức chứa 150 lít, 500 lít và 2000 lít.
Những vấn đề được nêu ra: ■■ Loại thức ăn nào là phù hợp để cá phát triển tốt nhất với hệ số chuyển đổi thức ăn tối ưu? ■■ Cần phải cải tiến những gì và đem lợi ích ra sao? …
Một đặc điểm nổi bật trong hệ thống nuôi trồng thủy sản hiện
Hệ thống nghiên cứu trong nhà của trung tâm có thể đáp ứng yêu cầu thực
đại của trung tâm là hệ thống
nghiệm này và đưa ra các minh chứng thông qua kết quả cho ăn và so sánh
lọc nước tiên tiến, sử dụng
chúng với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Các khía cạnh khác như thành phần
nước tuần hoàn trong nuôi trồng
tiêu hóa, nhu cầu dinh dưỡng và các mô hình tăng trưởng thức ăn có thể được
thủy sản (RAS- Recirculation
kiểm soát ở mức chính xác cao.
Aquaculture System) bao gồm hệ thống lọc sinh học/ tia cực tím/ hệ thống sục khí.
Dựa trên kết quả thực nghiệm đáng tin cậy này, De Heus có thể cải tiến công
SẺ CHIA LỢI ÍCH - ĐEM ĐẾN THÀNH CÔNG
thức thức ăn để có thể đưa ra thị trường sản phẩm chất lượng cao và vẫn có giá thành cạnh tranh.
Sự ra đời của trung tâm R&D cũng như khả năng cung cấp các dịch vụ thương mại góp phần mang lại những lợi ích đáng kể về chi phí lẫn hiệu quả chất lượng cho khách hàng đang có nhu cầu tiến hành các chương trình nghiên cứu. Đây cũng là cơ hội trao đổi kiến thức hoặc để cộng tác với đối tác của De Heus; mở ra những xu hướng mới góp phần mang lại thành công trong tương lai cho ngành thủy sản. Trung tâm R&D chuyên sâu phát triển các dịch vụ cụ thể như: cải tiến công thức thức ăn, sản xuất thức ăn phục vụ nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới, huấn luyện và đào tạo cho người nuôi trồng…
16 10
1 1
GIẢI PHÁP TỐI ƯU CHO CHĂN NUÔI BÒ SỮA Thành lập năm 2015, công ty TNHH Smart Feeds Solutions Việt Nam (SFS) tọa lạc tại tỉnh Long An là công ty vốn nước ngoài, đồng sở hữu bởi De Heus và nhà sáng lập người Israel. SFS cung cấp giải pháp thức ăn cho động vật nhai lại dựa trên nguồn nguyên liệu và phụ phẩm được trồng ở các nước đang phát triển. SFS sử dụng công nghệ kỹ thuật và kiến thức tích lũy kết hợp với sản phẩm thức ăn chăn nuôi hàng đầu của tập đoàn De Heus. Tháng 12 năm 2017, công ty TNHH Smart Feed Solutions Việt Nam chính thức trực thuộc 100% sự quản lý của tập đoàn De Heus. Hình ảnh nhận diện thương hiệu và bao bì của Smart Feed Solutions cũng chính thức được thay đổi. Với sự thay đổi này, De Heus mong muốn đem lại cho người chăn nuôi các giải pháp thức ăn đa dạng và tối ưu cho bò sữa; hướng tới việc chủ động đáp ứng cho tất cả các nhu cầu của khách hàng.
TMR LÀ GÌ ? TMR (Total Mixed Ration): là khẩu phần kết hợp giữa thức ăn thô xanh, thức ăn tinh (gồm các loại thức ăn hạt, các nguyên liệu cung cấp năng lượng, đạm… ), các phụ phẩm nông nghiệp và công nghiệp, các chất bổ sung khoáng, vitamin và các chất phụ gia được phối trộn với một tỷ lệ nhất định thành một khẩu phần hỗn hợp hoàn chỉnh, đồng nhất và có dưỡng chất, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho từng giai đoạn và phát triển của bò.
HIỆU QUẢ CỦA VIỆC SỬ DỤNG TMR Việc áp dụng khẩu phần thức ăn TMR đảm bảo cùng một lúc bò được ăn các loại thức ăn khác nhau với lượng phù hợp nhu cầu; người chăn nuôi sẽ kiểm soát hiệu quả lượng thức ăn sử dụng thông qua biến động lượng sữa hàng ngày, từ đó điều chỉnh phù hợp nhu cầu, giúp bò kéo dài độ bền cho sữa, khai thác được nhiều kỳ sữa; ổn định pH dạ cỏ giúp bò chuyển hóa hiệu quả thức ăn thành sữa, nâng cao khả năng sinh sản, cải thiện thể trạng, tăng năng suất, chất lượng sữa; trộn lẫn được các loại thức ăn có mùi vị không dễ chịu, bò không thể lựa chọn loại nguyên liệu mà chúng thích và loại bỏ thức ăn mà chúng không thích do vậy tận dụng được nhiều loại phụ phế phẩm.
Sản phẩm của SFS được sản xuất tại nhà máy ở Long An gồm thức ăn ủ chua chất lượng cao và thức ăn phối trộn (TMR) là hỗn hợp thức ăn hoàn chỉnh bao gồm tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để tối ưu hóa năng suất phù hợp tình hình chăn nuôi bò sữa từng địa phương với giá thành cạnh tranh. Sản phẩm được cam kết về chất lượng và dịch vụ thiết thực nhất.
16 1 2
1 3
LYSOLECITHINS
nguyên liệu thức ăn chủ yếu gồm bột cá và dầu cá tiếp tục
trụ có đáy hình nón với thể tích 0,170 m3 được trang bị một
gia tăng.
hệ thống máng nước lộ thiên, mật độ 30 cá/bể. Thời gian
Bởi vậy, các chuyên gia dinh dưỡng đã bắt đầu nghiên
ăn cùng một nghiệm thức thức ăn (45% protein và 18%
GIÚP CÁ CHẼM
cứu sử dụng chất béo và protein thay thế, điển hình là các
chất béo; trong 18% chất béo này có bổ sung 11,8% dầu
chất có nguồn gốc thực vật. Chất béo và protein thực vật
cá hồi và 2% dầu cá khác). Nhóm cá đối chứng còn lại
cũng có nhược điểm như chứa thành phần các chất kháng
không bổ sung thêm phụ gia nào.
nuôi thử nghiệm 92 ngày. 3 nhóm cá thí nghiệm được cho
dinh dưỡng cao hơn, hàm lượng carbohydrate cao và mật
LỚN NHANH
độ dinh dưỡng thấp hơn. Nhiều tài liệu nghiên cứu đã đề cập tới sự tích tụ của các
■■Nguồn: báo Thủy Sản Việt Nam
giọt lipid trong đường tiêu hóa của cá hồi được cho ăn bằng
Nhóm thí nghiệm 2: Cho ăn bổ sung sản phẩm phụ gia hoàn
dầu thực vật bổ sung phospholipid. Sự tích tụ này do bản
chỉnh có chứa một lượng nhỏ hơn chất lysophospholipids
thân cá hồi bị hạn chế khả năng tổng hợp phospholipid; đồng
theo liều lượng 750 g/tấn thức ăn.
thời, không có tuyến tụy phát triển hoàn chỉnh như một số
Lysolecithin được chứng minh là một giải pháp đạt hiệu quả kinh tế nhờ cải thiện nhũ tương hóa và tiêu hóa chất béo; đồng thời, kích thích hấp thu dinh dưỡng ở gia cầm và heo. Tuy nhiên, trên cá chẽm, lysolecithin cũng mang lại hiệu quả tương tự.
LYSOLECITHIN
Lethicin lớn
phân
đậu tử
nành
thủy
phân
có
lysophosphatidylcholine
hàm (LPC)
loài cá xương. Tuyến tụy sản xuất ra enzyme phospholipase A2 giúp thúc đẩy quá trình hình thành lysophospholipid (cần thiết cho nhũ tương hóa lipid tối ưu). Điều này cho thấy,
■■ Nhiệt độ nước luôn duy trì 25 ± 2oC và nồng độ ôxy dao động 5,4 - 6,7 ppm; ■■ Tới cuối giai đoạn nuôi thử nghiệm, trọng lượng
khoa học đã chứng minh, lecithin đậu nành khi bổ sung vào
của cá tăng lên gần gấp 5 lần (Bảng 1). Trọng lượng cuối
lượng
thức ăn chăn nuôi đã cải thiện nhũ tương hóa và tiêu hóa
cùng của cá ở nhóm đối chứng lại thấp hơn (76,6 g), trong
và
trong đường ruột của cá. Ngoài ra, phospholipid cũng là
khi của nhóm thí nghiệm 1 và 2 lần lượt là 83,3 g và 81,2 g.
Lecithin tự nhiên được chiết tách trong suốt quá trình khử
lysophosphatidylethanolamine (LPE); đều là những thành
một nguồn năng lượng rất quan trọng và có xu hướng trở
phần quan trọng của tầng kép phân tử lipid của màng tế
thành một nguồn hợp chất rất giàu các loại axit béo thiết yếu
bằng nước. Chúng là hỗn hợp phức tạp gồm phospholipid,
bào trong tế bào biểu mô. Chế độ dinh dưỡng chứa LPC và
và dễ tiêu hóa hơn các loại lipid trung tính. Từ đó, các sản
một số loại dầu, glycolipid và carbohydrate. Lecithin tự sản
LPE có thể tác động vào tầng kép phân tử lipid của tế bào
phẩm chứa phospholipids và lysophospholipids đều thích
sinh được trong tự nhiên nên chúng là thành phần chính của
động vật, làm tăng khả năng lưu động và sự thẩm thấu, hỗ
hợp khi bổ sung vào chế độ dinh dưỡng chứa bột cá/dầu
tầng kép phân tử lipid của màng tế bào. Lecithin tự nhiên đã
trợ hấp thu chất dinh dưỡng và chất béo trở nên dễ dàng
cá và dầu thực vật trong nuôi trồng thủy sản.
được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi vì chúng là một nguồn
hơn; từ đó giúp vật nuôi tăng trưởng tốt hơn. TẦM QUAN TRỌNG CỦA PHOSPHOLIPID
năng lượng có giá tương đối rẻ và hoạt tính giống như một
Bảng 1: Tăng trưởng của cá chẽm khi cho ăn theo các nghiệm thức ăn bổ sung phosphlipid khác nhau Trọng lượng dầu (g) Trọng lượng cuối (g) Trọng lượng tăng (g) Hiệu quả thức ăn (FC) FCR Thức ăn đã tiêu thụ (g/con)
Đối chứng 14,55±0,15 76,56±4,24 61,01±4,09 81,18±1,5 1,23±0,1 76,51±6,5
Thử nghiệm 1 14,64±0,07 83,31±0,98 68,67±1,02 91,59±1,2 1,06±0.01 72,6±1,12
Thử nghiệm 2 14,56±0,17 81,16±4,68 66,61±4,6 86,38±8,1 1,16±0,11 77,58±9,27
Nguồn: All About Feed
ỨNG DỤNG VÀO THỨC ĂN CHO CÁ CHẼM
được gọi là lysolecithin) được chiết tách từ phospholipid bằng enzyme phospholipase A2 (hình bên).
■■ Tần suất cho ăn: 2 lần/ngày (9h sáng và 2h chiều), 6 ngày/tuần;
thức ăn chứa chất nhũ hóa thực sự cần thiết. Các tài liệu
gum dầu thô từ các loại hạt chứa dầu hoặc dầu trái cây
chất nhũ tương hóa chất béo. Lysophospholipid (cũng
Nhóm thí nghiệm 1: Cho ăn FRA® LeciMax Dry (sản phẩm thử nghiệm) theo tỷ lệ phối trộn là 750 g/tấn thức ăn.
Để nghiên cứu về hiệu quả của các loại (lyso-) phospholipid
Ngoài ra, việc bổ sung lysolecithin vào khẩu phần dinh
Nhiều ấu trùng cá đã hấp thu được chất phospholipids
khác nhau thế nào lên sự tăng trưởng của cá chẽm, các
dưỡng của cá chẽm còn giúp cải thiện hiệu quả thức ăn (PE)
trong tự nhiên từ khi chúng chỉ là một túi noãn đến khi tự tìm
nhà khoa học đã tiến hành một thí nghiệm tại Hy Lạp. Thí
và tỷ lệ biến đổi thức ăn (FCR).
Lysolecithin tổng hợp có đặc tính dễ thấm hút nước hơn
kiếm được thức ăn. Đầu những năm 1980, các nhà khoa
nghiệm sử dụng cá chẽm châu Âu từ một trại nuôi tại địa
so với lecithin tự nhiên; nên sẽ nhũ tương dầu trong nước
học đã chỉ ra rằng, khi thức ăn sống được thay thế bằng
phương. 270 con cá được nuôi thử nghiệm trong 9 bể hình
tốt hơn và giọt mỡ nhỏ hơn. Lysolecithin thúc đẩy sự hình
các nguồn dinh dưỡng vi sinh vật thì chế độ thức ăn bổ
thành hỗn hợp mixen (micell) nhỏ và thấm hút nước cao, cải
sung phospholipid đã trở nên thiết yếu với sự phát triển bình
thiện vận chuyển dinh dưỡng thông qua tầng chứa nước
thường và tỷ lệ sống ở vật nuôi. Tuy nhiên, do sự bùng nổ
tĩnh bao xung quanh lông nhung ruột.
của ngành nuôi trồng thủy sản, nhu cầu sử dụng các nguồn
16 14
1 5
1.4. Hệ thống quạt khí Việc cung cấp ô xy cho ao nuôi cá rô phi có hai mục đích đó là cung cấp ô xy cho cá hô hấp và duy trì chất lượng nước trong ao ổn định. Để đảm bảo cho cá sinh trưởng và phát triển tốt thì hàm lượng ô xy trong ao nuôi luôn cao hơn hoặc bằng 4 mg/lít (4 ppm). Đối với ao tự nhiên thì hàm lượng ô xy hòa tan trong nước có nhiều thời điểm thấp hơn so với yêu cầu đặc biệt vào ban đêm, những ngày không có gió hoặc những ngày âm u, sau các trận mưa ngắn. Hiện nay có nhiều thiết bị có thể sử dụng nhằm làm tăng hàm lượng ô xy hòa tan trong nước ao nuôi cá rô phi. Các loại máy phổ biến bao gồm máy bơm nước, máy guồng nước dạng cánh quạt, máy thổi khí, máy tạo sóng. Trong các loại máy tạo ô xy trên thì guồng nước dạng cánh quạt là thiết bị tối ưu nhất cho các ao nuôi cá rô phi công nghiệp vì các lý do: (1) cung cấp ô xy cho nước ao nuôi; (2) tạo dòng nước trong ao nuôi nhằm hạn chế các lắng đọng hạt hữu cơ làm thức ăn cho
HƯỚNG DẪN KỸ THUẬT
NUÔI GHÉP CÁ RÔ PHI
cá rô phi; (3) có thể gom được phân cá vào các vị trí cố định trong ao. Đây là loại thiết bị được sử dụng phổ biến tại các ao nuôi cá rô phi công nghiệp. Với ao nuôi rô phi công nghiệp năng suất 20 tấn/ha/vụ thì số lượng máy guồng nước dạng cánh quạt là 02 chiếc với công xuất 2.2 kW/máy (3 sức ngựa) là đủ. Chú ý đối với máy quạt khí cung cấp ô xy cho ao nuôi chúng ta cần có máy dự phòng cũng như nguồn điện dự phòng để sử dụng khi cần thiết.
■■Bộ phận kỹ thuật thủy sản miền Bắc
1. XÂY DỰNG HỆ THỐNG NUÔI 1.1. Ao nuôi Ao nuôi ghép cá rô phi với các loài cá nước ngọt khác cần đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật dưới đây:
■■Máy quạt nước
■■Máy tạo sóng
■■Máy thổi khí
■■Máy thổi khí
■■Máy tạo ô xy trong ao nuôi dạng phun mưa
■■Máy bơm nước
■■ Diện tích ao tốt nhất dao động từ 2000 m2 đến 5000 m2 để thuận tiện cho công tác quản lý và vận hành. ■■ Đáy ao nuôi nên dốc về cống thoát hoặc có khu thu gom chất thải ở giữa ao (nơi kết nối với ống xi phông ra bên ngoài). ■■ Ao nuôi cần có hệ thống cấp nước và hệ thống thoát nước phù hợp ■■ Ao nuôi nên thiết kế hình chữ nhật hoặc hình vuông. Các góc ao được xây hoặc đắp bo tròn để nước dễ dàng tạo
dòng trong ao khi sử dụng quạt khí. ■■ Bờ ao quang để tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên. ■■ Bờ ao nên làm bằng bê tông, bờ gạch hoặc lót bạt vì mô hình nuôi năng suất cao có sử dụng quạt khí nên bờ đất
sẽ bị vỡ hỏng sau 2-3 vụ nuôi. Chiều cao bờ lớn hơn 1,7 m.
1.2. Nguồn nước Ao nuôi ghép cá rô phi năng suất cao cần có nguồn nước đủ về lượng, chất lượng nước tốt, ổn định, không bị ô nhiễm bởi nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, thuốc trừ sâu và phân bón. Một số vùng nuôi có sử dụng nước ngầm để cấp nước cho ao nuôi cá rô phi. Tuy nhiên nguồn nước này cần được kiểm tra trước khi đưa vào ao nuôi vì nước ngầm ở đồng bằng Sông Hồng (ĐBSH) thường chứa kim loại như sắt, magiê và măng gan. Mực nước trong ao nuôi được tăng dần theo thời gian nuôi và kích cỡ cá trong ao. Ở giai đoạn cá nhỏ mực nước trong ao dao động từ 0,7-1,0 m. Tháng thứ 2 mực nước trong ao tăng dần lên 1,5 m và tháng thứ 3 đến khi thu hoạch mực nước trong ao dao động từ 1,5 đến 2,5 m tùy theo độ cao của bờ.
1.3. Nền đáy Đáy ao nuôi cá rô phi có cấu tạo bằng bùn cát, bùn sét hoặc đất sét đều được. Tuy nhiên độ dày lớp bùn đáy tốt nhất từ 5-10 cm và pH đáy 6 - 7 là phù hợp.
16 1 6
17
2. CHUẨN BỊ AO NUÔI
Đối với điều kiện ở Miền Bắc, để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng ao nuôi có diện tích là 5000 m2 thì chúng ta thả giống với số lượng, kích thước giống như Bảng 2. Với cỡ cá thả như Bảng 2 thì thời gian nuôi để cá đạt và vượt tiêu chuẩn loại 1 là 4-5
Đối với ao mới đào do chứa nhiều kim loại nặng nên đáy ao cần được rửa nhiều lần. Rửa đáy ao bằng cách lấy nước vào
tháng. Vì vậy một năm ao đó sẽ nuôi được ít nhất là 2 vụ.
ao với mực nước 15-20 cm, sau đó sử dụng vôi nóng (CaO) hòa nước té đều đáy ao với liều lượng 10 kg/100 m2 ao nhằm nâng pH đáy ao lên trên 8,0 để kết tủa các loại kim loại nặng. Sau đó tháo rửa đáy lại 1-2 lần rồi kiểm tra pH đáy, nếu pH cao hơn 6,0 thì bắt đầu có thể lấy nước, khử trùng và thả giống.
Để giảm chi phí sản xuất, gia tăng lợi nhuận thì chủ hộ cần có ao ương cá có diện tích bằng 10% so với diện tích ao nuôi. Việc ương cá tại chủ hộ nuôi có 4 ưu điểm sau: (1) dễ chăm sóc ở giai đoạn đầu nên cá giống sẽ đều nhau và tỷ lệ sống cao; (2) thời gian nuôi cá trong ao cá thịt ngắn nên ô nhiễm hợp chất hữu cơ ít hơn và giảm thiểu được dịch bệnh; (3) thời gian
Đối với ao cũ công tác chuẩn bị ao nuôi bằng cách tháo cạn nước, dọn xung quanh bờ ao, tu sửa và đắp bờ ao chắc chắn, vét bùn ao chỉ để lại một lớp dày từ 5-10 cm. Dùng vôi bột với liều lượng 10 kg/100 m rải đều khắp đáy ao và xung quanh bờ 2
chuyển cá giống sang ao cá thịt ngắn, cá khỏe mạnh ít bị sốc, nhiễm bệnh do vận chuyển; (4) tăng số vụ nuôi trong 1 năm lên 2-3 vụ.
để tiêu diệt mầm bệnh và giảm độ chua của đáy ao. Nếu ao càng chua thì cần tăng lượng vôi. Sau đó phơi đáy ao một tuần để tiêu diệt hết dịch hại, mầm bệnh và khí độc bay hơi hết rồi mới tiến hành lấy nước vào ao nuôi. Nước lấy vào ao nuôi phải
Bảng 2. Tỷ lệ và kích cỡ các loài cá thả
được lọc qua túi bông hoặc vải mịn để tránh cá tạp. Đối với ao nuôi sử dụng con giống có kích thước nhỏ 3-5 cm thì ban đầu mực nước trong ao chỉ cần 0,7 m sau đó tăng dần mực nước trong ao tùy theo kích thước và thời gian nuôi. Đối với ao nuôi cá
Stt
Loài cá thả
Số lượng (con)
Tỷ lệ (%)
Cỡ thả (gram/con)
3.4. Chất lượng con giống
1
Rô phi
7000
80.5
100
những yếu tố quyết định thành công
2
Chép lai
1000
11.5
250
3
Trắm cỏ
500
5.7
1500
4
Mè hoa, cá khác
200
2.3
1000
8700
100
rô phi công nghiệp thì không bón phân gây màu như hình thức nuôi truyền thống mà sau khi lấy nước đủ vào ao nuôi chúng ta tiến hành khử trùng nước ao nuôi bằng cồn I-ốt hoặc chlorine tinh sau đó để 2-3 ngày để bay hết khí clo dư là có thể thả giống và cho cá ăn ngay. Chất thải và thức ăn thừa trong giai đoạn đầu là chất gây mầu tốt nhất cho ao nuôi. Đối với đáy ao có nhiều
Chất lượng cá giống là một trong
bùn không hút sạch được cần sử dụng các loại men vi sinh để phân hủy hợp chất hữu cơ từ 3-5 ngày trước khi thả giống.
3. LỰA CHỌN VÀ THẢ GIỐNG
của mô hình nuôi thủy sản nói chung
3.1. Thành phần giống cá
cũng như mô hình nuôi ghép này. Giống cá rô phi: Hiện nay trên thị trường có nhiều loại giống cá rô phi
Để tận dụng tất cả các tầng nước trong ao nuôi, tận dụng triệt để chuỗi thức ăn tự nhiên, giảm thiểu ô nhiễm hợp chất hữu cơ cũng như giảm thiểu vấn đề dịch bệnh trong ao nuôi thì việc áp dụng hình thức nuôi ghép là phù hợp với điều kiện ở miền
khác nhau như cá rô phi đen, cá rô phi xanh, cá rô phi vằn, rô phi dòng
Tổng
GIFT, cá diêu hồng, cá đường nghiệp.
Bắc Việt Nam. Các đối tượng cá nuôi ghép đối với mô hình này bao gồm: Cá Rô phi, cá Chép, cá Trắm cỏ, cá Mè Hoa và các
Trong các loại giống cá rô phi trên thì
loài cá khác. Đây là các loài cá có tốc độ sinh trưởng nhanh và đạt được các yêu cầu kể trên. Việc nuôi cá rô phi trong ao sẽ
rô phi đường nghiệp và rô phi dòng GIFT có nhiều ưu điểm nhất. Đối với cá Rô phi đường nghiệp - con lai F1 của hai dòng cá
kích thích tảo lục Chlorella sp phát triển. Đây là loại tảo tốt có thể làm sạch môi trường nước ao nuôi, và sản xuất ra kháng sinh
rô phi xanh lai với cá rô phi vằn có nhiều ưu điểm như sinh trưởng nhanh, thịt thơm ngon, kích cỡ cá to, hệ số thức ăn (FCR)
tự nhiên Chlorellin. Loại kháng sinh do tảo lục sinh ra có khả năng ức chế vi khuẩn gây bệnh trên tôm, cá.
thấp đặc biệt có thể chịu được nhiệt độ thấp nên phù hợp với điều kiện miền Bắc Việt Nam. Bên cạnh những ưu điểm trên thì rô phi đường nghiệp cũng có những nhược điểm là cá dễ bị bệnh vào mùa hè. Đối với cá rô phi dòng GIFT cũng có những ưu
Bảng 1. Thành phần loài cá trong mô hình nuôi ghép cá rô phi
điểm như chịu nóng tốt, chống chịu tốt với bệnh xuất huyết chướng bụng vào mùa hè. Tuy nhiên dòng GIFT cũng có nhược điểm là cá chậm lớn, kích thước cá nhỏ và khả năng chịu rét kém. Vì vậy tùy điều kiện vùng nuôi, mùa vụ nuôi và nhu cầu của
Stt
Loài cá thả
Tỷ lệ (%)
3.2. Mật độ thả Mật độ cá thả tùy thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm:
1
Cá Rô phi
2
Cá Chép lai
70-80 10-20
■■
Cá Trắm cỏ
5-10
Giống cá chép lai: Đối với cá chép thì giống là yếu tố rất quan trọng, nếu không chọn được giống chép lai tốt thì mô hình
Mực nước trong ao, nếu mực nước càng sâu thì
nuôi sẽ thất bại vì cá vẫn ăn, sinh trưởng chậm và sẽ không đạt kích thước thương phẩm sau 4-5 tháng nuôi. Chúng ta cần
có thể tăng mật độ nuôi vì cá có nhiều không gian để sống
lựa chọn một trong hai loài cá chép lai đó là (1) con lai F1 của chép Việt x chép Hungary hoặc con lai F1 của chép Inđônêxia x
và ngược lại.
chép Hungary. Vì hai loài cá chép lai này có tốc độ sinh trưởng nhanh, màu sắc và hình dạng đẹp, thị trường có nhu cầu cao.
■■ 3
thị trường mà người nuôi nên lựa chọn giống là cá rô phi đường nghiệp hoặc cá rô phi dòng GIFT để thả.
Phụ thuộc vào điều kiện ao nuôi, ví dụ như ao có
thể thay nước được hoặc không. Nếu ao có thể thay nước hoặc thêm được nước thì có thể thả được mật độ cao hơn
4
Các loài cá khác
2-3
ao không thay nước. ■■
Phụ thuộc vào kỹ thuật nuôi của chủ hộ
■■
Phụ thuộc vào khả năng đầu tư của chủ hộ ví dụ
như số lượng máy quạt khí, đầu tư thức ăn các loại thuốc và hóa chất khác. ■■Hình 1. Cá rô phi xanh
■■Hình 2. Cá rô phi đen
■■Hình 3. Cá rô phi đỏ - cá Diêu Hồng
■■Hình 4. Cá rô phi đường nghiệp
Đối với ao nuôi ghép có cá rô phi chiếm tỷ lệ chính thì mật độ thả dao động từ 1-2 con/m2.
3.3. Kích cỡ giống và chất lượng con giống Hiện nay nhu cầu thị trường đối với các loài cá nước ngọt theo mô hình nuôi ghép này đều to hơn các năm trước. Cá đạt tiêu chuẩn loại 1 thì được giá bán cao nhất và giá giảm rất nhiều nếu cá loại 2 và loại 3. Để cá nuôi có tỷ lệ cá loại 1 cao (cá rô phi > 0,8 kg/con, cá chép > 1,0 kg/con, cá trắm > 2,5kg/con, cá mè hoa > 3,0 kg/con) thì người nuôi cần lựa chọn kích cỡ và chất lượng con giống phù hợp.
16 1 8
1 9
Giống cá trắm cỏ: Lựa chọn cá khỏe mạnh, vây, vẩy hoàn chỉnh, không bị xây xát, không bị bệnh, cá màu xanh bạc, không bị dị hình, cỡ đồng đều. Chú ý mua cá từ ao cá giống chứ không mua lại từ ao cá thu để bán vì đây là cá còi bị loại ra. Giống các loài cá khác: cá Mè Hoa, cá Trắm đen chọn giống cá khỏe mạnh, vây, vẩy hoàn chỉnh, không bị sây sát, không bị bệnh, không bị dị hình, cỡ đồng đều.
3.5. Kỹ thuật thả giống Cá vận chuyển đến ao nuôi phải đúng kỹ thuật đảm bảo cá khỏe mạnh, không bị trầy xước hoặc mất nhớt. Cá giống trước khi đưa vào ao nuôi cần được xử lý bằng cách tắm cho cá nhằm loại bỏ tác nhân gây bệnh như ngoại ký sinh trùng, nấm, vi khuẩn và làm liền vết thương trong quá trình vận chuyển. Nước để tắm cho cá có chứa 1% muối ăn và 50ppm thuốc kháng sinh Rifamycin. Thời gian tắm cho cá 3-5 phút, chú ý có sục khí nhằm đảm bảo sức khỏe cá. ■■Hình 7 & 8. Lựa chọn thức ăn phù hợp với kích cỡ miệng cá
4. CHĂM SÓC QUẢN LÝ
4.2. Quản lý chất lượng nước ao nuôi
4.1. Loại thức ăn và phương pháp cho cá ăn
phi công nghiệp sử dụng thức ăn công nghiệp thường có hàm lượng dinh dưỡng cao, kích thích tảo phát triển đặc
Việc quản lý chất lượng nước trong ao nuôi cá rô phi ghép
biệt là tảo lục và tảo lam phát triển. Việc phát triển quá mức
Đối với mô hình nuôi ghép trong đó cá rô phi chiếm tỷ lệ cao thì thức ăn công nghiệp là phù hợp nhất. Trên thị trường hiện
với các loài cá khác với mật độ cao là rất cần thiết. Như
của tảo sẽ ảnh hưởng đến hàm lượng ô xy hòa tan trong
có nhiều loại thức ăn khác nhau, tuy nhiên thức ăn do công ty De Heus sản xuất là một trong những loại thức ăn tốt nhất cả
phần 1 đã trình bày, đối với ao nuôi ghép thì số lượng quạt
nước đặc biệt vào ban đêm và pH quá cao vào buổi chiều
về chi phí cũng như hiệu quả kinh tế. Số lần cho cá ăn cũng như tỷ lệ cho cá ăn chi tiết trong Bảng 3 dưới đây.
khí cần cho ao có diện tích 5000 m2 tối thiểu là 2 chiếc máy
gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe cá. Vì vậy cần phải
công suất 3 sức ngựa/máy. Trong tháng đầu tiên chỉ cần sử
khống chế sự phát triển của thực vật phù du đặc biệt là
dụng 1 máy khoảng 2-3 giờ vào buổi tối. Tháng thứ 2 cần 1
tảo lam bằng các biện pháp: (1) thay nước ao nuôi nếu có
máy quạt khí vào buổi tối. Từ tháng thứ 3 đến khi thu hoạch
thể với lượng nước thay khoảng 20%/lần; (2) sử dụng hóa
thì tần suất bật máy quạt khí tăng dần để đáp ứng hàm
chất diệt khuẩn, sau đó bổ sung men vi sinh phân hủy hợp
lượng ô xy hòa tan trong nước ao nuôi luôn cao hơn 4 mg/l.
chất hữu cơ kết hợp với tăng cường quạt khí. Tần suất xử
Bảng 3. Số lần và tỷ lệ cho cá ăn sử dụng thức ăn của công ty De Heus
Cỡ cá (gram/con)
Mã số thức ăn
Lượng thức ăn (% tổng trọng lượng cá trong ao)
Số lần cho ăn/ngày
lý nước trong ao nuôi cá rô phi công nghiệp ghi chi tiết trong Quản lý chất lượng nước dựa vào màu sắc: ao nuôi cá rô
≤100
9101
7-8
4
100 - 300 (cá vụ xuân)
9002
5-6
3-4
100 - 500 (cá qua đông)
9002
5-6
3-4
300 - 1000
9003
3-4
≥1000 đến xuất bán
9004
2-2,5
Bảng 4.
Bảng 4. Số lần sử dụng thuốc sát khuẩn và men vi sinh xử lý nước theo thời gian nuôi
Thời gian nuôi
Số lần sử dụng thuốc sát khuẩn/tháng (lần)
Số lần sử dụng men vi sinh xử lý nước/tháng (lần)
2-3
Tháng 1
1
1
2
Tháng 2
1
1
Tháng 3
2
2
Tháng 4
3
3
Tháng 5 - thu hoạch
3
3
Bên cạnh việc sử dụng thức ăn công nghiệp thì việc bổ
Chú ý trước khi cho cá ăn cần bật quạt khí 1-2 giờ nhằm
sung thức ăn xanh như bèo, cỏ, các loại thực vật khác là
tăng hàm lượng ô xy trong ao để cá bắt mồi và tiêu hóa
rất cần thiết vì trong ao có nuôi cá trắm cỏ. Lượng thức ăn
được tốt hơn. Khi cho cá ăn thì không bật quạt khí. Những
xanh sử dụng cho cá trắm cỏ bằng 10% tổng trọng lượng
ngày nhiệt độ cao chúng ta cần giảm lượng thức ăn trong
cá trắm cỏ trong ao.
ao hoặc ngừng cho cá ăn nếu cá hoạt động yếu.
16 20
■■Hình 5. Lựa chọn giống cá rô phi khỏe
■■Hình 6. Cho cá ăn rộng để tất cả cá
■■Hình 9. Tảo lam phát triển quá mức
■■Hình 10. Tảo lam đang bị chết,
mạnh, đều cỡ và không mang mầm bệnh
đều được ăn, cho ăn đủ lượng và chất
- Tảo nở hoa
chuyển màu đen
2 1
5. PHÒNG TRỊ DỊCH BỆNH CÁ
5.2. Phòng trị bệnh cá trắm cỏ
5.1. Phòng trị bệnh cá rô phi
Cá trắm cỏ là loài có nhiều ưu điểm như sinh trưởng nhanh, thịt thơm ngon và tận dụng được thức ăn xanh tại nông hộ. Tuy nhiên dịch bệnh trên cá trắm cỏ là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của đối tượng nuôi này đặc biệt là
Cá rô phi nuôi công nghiệp hiện nay chủ yếu bị thiệt hại do hai bệnh nguy hiểm bao gồm bệnh xuất huyết chướng bụng do vi khuẩn Streptoccocus sp và vi khuẩn gây bệnh lở loét, xuất huyết do vi khuẩn Aeromonas hydrophyla gây ra.
đối với mô hình nuôi cá nhỏ lẻ quy mô nông hộ gia đình. Cá trắm cỏ thường bị nhiều bệnh khác nhau như bệnh do vi khuẩn, bệnh do vi rút và bệnh do nấm gây ra. ■■ Phòng trị bệnh do vi khuẩn trên cá trắm cỏ
■■Hình 11. Cá rô phi bị bệnh xuất huyết do vi khuẩn
■■Hình 12. Ruột cá rô phi bị bệnh xuất huyết chứa
(đầy hơi, trướng bụng)
đầy hơi không có thức ăn
Dấu hiệu, tác nhân và mùa vụ bệnh: Hình 11 và hình 12 là dấu hiệu điển hình của cá rô phi bị bệnh xuất huyết chướng bụng do vi khuẩn Streptoccocus sp gây ra. Bệnh này thường xảy ra từ tháng 5 đến tháng 10. Tỷ lệ cá chết do bệnh thường cao nếu không có biện pháp phòng trị kịp thời. ■■Hình 15. Cá trắm cỏ bị bệnh lở loét do vi khuẩn Aeromonas hydrophyla gây ra
Lan truyền bệnh: Do tác nhân gây bệnh là vi khuẩn có khả năng lây truyền từ nhiều nguồn khác nhau như nguồn nước nhiễm bệnh, đáy ao tồn tại mầm bệnh, con giống mang bệnh, hoặc từ vật mang bệnh vào ao nuôi.
Dấu hiệu, tác nhân và mùa vụ bệnh: Hình 15, 16, 17, 18 là dấu hiệu điển hình của cá trắm cỏ bị bệnh lở loét do vi khuẩn Aeromonas hydrophyla và Streptoccocus sp gây ra. Bệnh này thường xảy ra từ tháng 4 đến tháng 6 và tháng 9-10. Bệnh xảy
Phòng bệnh: Bệnh xuất huyết chướng bụng trên cá rô phi có thể phòng bằng cách kết hợp các biện pháp bao gồm cải
ra ở tất cả các giai đoạn phát triển của cá.
thiện môi trường ao nuôi, tiêu diệt và hạn chế mầm bệnh xâm nhập ao nuôi, định kỳ khử trùng nước ao nuôi, sử dụng thuốc Lan truyền bệnh: Bệnh có khả năng lây truyền từ nhiều nguồn khác nhau như nguồn nước nhiễm bệnh, đáy ao tồn tại
tăng cường sức đề kháng cho cá hoặc sử dụng vắc xin phòng bệnh. ■■ Ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập ao nuôi bằng cách tiêu diệt mầm bệnh tồn tại từ các vụ nuôi trước. Định kỳ diệt
mầm bệnh, con giống mang bệnh, thức ăn xanh mang mầm bệnh, hoặc từ người, động vật mang bệnh vào ao nuôi.
khuẩn nước ao nuôi cá bằng các loại hóa chất như chlrorine tinh khiết hoặc cồn Iốt với tần suất 10 ngày/lần vào mùa bệnh từ tháng 4 đến tháng 8 hoặc 1-2 lần/tháng vào thời gian không phải mùa bệnh. Nồng độ hóa chất sử dụng theo hướng dẫn của
Phòng bệnh: Giống như việc phòng bệnh xuất huyết chướng bụng trên cá rô phi.
nhà sản xuất. Chú ý sử dụng các loại thuốc diệt khuẩn xen kẽ nhau nhằm gia tăng hiệu quả của các loại hóa chất diệt khuẩn. Hạn chế sự xâm nhập của mầm bệnh vào ao nuôi từ các nguồn khác nhau bằng biện pháp khử trùng dụng cụ sử dụng trong ao nuôi, hạn chế người và động vật đi vào khu vực ao nuôi.
Trị bệnh: Có nhiều loại thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị bệnh do vi khuẩn gây ra cho cá trắm cỏ. Nếu là bệnh lở loét, xuất huyết do vi khuẩn thì sử dụng một trong các loại thuốc kháng sinh sau Florphenicol, Doxycilin, Oxytetracylin,
■■ Định kỳ cho cá ăn thức ăn có bổ sung chất tăng cường sức đề kháng bệnh như vitamin C, hỗn hợp vitamin, men tiêu hóa. Liều lượng và thời gian sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Tetracylin hoặc Streptomicin bằng cách trộn vào thức ăn cho cá ăn với liều lượng, thời gian theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Nếu cá bị mòn vây, tróc vẩy nhưng không bị xuất huyết thì sử dụng một trong các loại thuốc kháng sinh Doxycilin, Kanamycin,
■■ Quản lý tốt chất lượng nước ao nuôi, hạn chế tích tụ hợp chất hữu cơ khí độc, tảo phát triển quá mức và duy trì hàm
Trimethoprime, Sulfamide, Amoxilin với liều lượng và thời gian theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
lượng ô xy hòa tan trong nước cao là các biện pháp cần thiết nhằm hạn chế dịch bệnh bùng phát. Trị bệnh: bệnh xuất huyết chướng bụng trên cá rô phi có thể điều trị được bằng cách cho cá ăn thức ăn có chứa thuốc kháng sinh. Có nhiều loại thuốc kháng sinh sử dụng để điều trị bệnh xuất huyết chướng bụng trên cá rô phi như Doxycilin, Kanamycin, Trimethoprime, Sulfamide, Amoxilin hoặc thuốc kháng sinh chiết xuất từ thảo dược. Thời gian và liều lượng sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đây là bệnh khó điều trị và hay tái phát vì vi khuẩn có khả năng kháng thuốc nhanh, vì vậy người dùng cần thường xuyên đổi thuốc nhằm gia tăng hiệu quả trị bệnh. Khi điều trị bệnh thường dùng nhiều hơn 1 loại thuốc kháng sinh.
■■Hình 16. Cá trắm cỏ bị bệnh lở loét do
■■Hình 17. Cá trắm cỏ bị bệnh tuột nhớt,
■■Hình 18. Ruột cá trắm cỏ bị bệnh tuột
vi khuẩn Aeromonas hydrophyla gây ra
tróc vẩy do vi khuẩn gây ra
nhớt, tróc vẩy do vi khuẩn gây ra
Hình 13 và hình 14 là dấu hiệu của ■■ Phòng trị bệnh đen đầu do Reovirus gây ra trên cá trắm cỏ
cá rô phi bị bệnh lở loét, xuất huyết do vi khuẩn Aeromonas hydrophyla gây
Dấu hiệu, tác nhân và mùa vụ bệnh: Hình 19, 20, 21 là dấu hiệu điển hình của cá trắm cỏ bị bệnh xuất huyết do
ra. Bệnh thường xuất hiện vào mùa hè và xảy ra ở tất cả các giai đoạn phát
■■Hình 13. Cá rô phi bị bệnh xuất huyết
■■Hình 14. Cá rô phi bị bệnh lở loét do vi
Reovirus gây ra. Dấu hiệu điển hình của bệnh đó là cá bị đen đầu, bơi gần mặt nước xung quanh bờ và bị xuất huyết dưới da
triển của cá. Phòng bệnh giống như
do vi khuẩn Aeromonas hydrophyla gây ra
khuẩn Aeromonas hydrophyla gây ra
cũng như nội tạng. Bệnh thường xảy ra vào giai đoạn chuyển mùa xuân sang hè hoặc vào mùa thu. Bệnh gây thiệt hại lớn đối
bênh xuất huyết chướng bụng ở trên.
với cá giống có kích thước nhỏ hơn 1 kg.
Điều trị bệnh bằng cách cho cá ăn thuốc kháng sinh hoặc các loại thuốc kháng sinh có nguồn gốc thảo dược. Điều trị bệnh lở loét xuất huyết trên cá rô phi bằng cách cho cá ăn thức ăn có trộn một trong các loại thuốc: Florphenicol, Enrofloxacine, Doxycilin, Oxytetracylin, hoặc Tetracylin. Thời gian và liều lượng sử dụng thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
16
22
Lan truyền bệnh: Bệnh có khả năng lây truyền từ nhiều nguồn khác nhau như nguồn nước nhiễm bệnh, con giống mang bệnh, hoặc từ vật mang bệnh vào ao nuôi.
2 3
Phòng bệnh: Chủ yếu bằng cách tiêu diệt mầm bệnh, cải thiện môi trường ao nuôi, cho cá ăn thức ăn bổ sung chất tăng
Dấu hiệu, tác nhân và mùa vụ bệnh: Hình 24, 25 là dấu hiệu điển hình của cá chép bị bệnh vi rút mùa xuân. Dấu hiệu
cường sức đề kháng tương tự như phòng bệnh trên cá rô phi. Sử dụng vắc xin bằng cách tiêm cho cá giống lớn hoặc định
điển hình của bệnh đó là mang cá bị tổn thương như xuất huyết, mòn mang, gốc vây bị xuất huyết và vây đuôi bị mòn, khi
kỳ cho cá thức ăn trộn với tỏi tươi nghiền nhỏ hoặc hợp chất chiết xuất từ thảo dược có tác dụng tốt trong phòng bệnh này.
bệnh nặng một số cá thể có dấu hiệu xuất huyết dưới da cũng như nội tạng. Bệnh thường xảy ra vào mùa xuân đến đầu mùa hè. Bệnh xảy ra với tất cả các giai đoạn phát triển của cá và tỷ lệ chết rất cao. Nguồn gốc và lan truyền bệnh: Bệnh có khả năng lây truyền từ nguồn nước, con giống mang bệnh, hoặc từ vật mang bệnh vào ao nuôi. Phòng bệnh: Chủ yếu bằng cách tiêu diệt mầm bệnh, cải thiện môi trường ao nuôi, cho cá ăn thức ăn có bổ sung chất tăng cường sức đề kháng tương tự như phòng bệnh trên cá rô phi. Sử dụng hợp chất chiết xuất từ thảo dược cũng có tác dụng trong phòng bệnh vi rút mùa xuân trên cá chép.
■■Hình 19. Cá trắm cỏ bị bệnh xuất huyết
■■Hình 20. Cá trắm cỏ bị bệnh xuất huyết
■■Hình 21. Ruột cá trắm cỏ bị bệnh xuất
do Reovirus gây ra
do Reovirus gây ra
huyết do Reovirus gây ra
Trị bệnh: Hiện chưa có thuốc đặc trị bệnh vi rút mùa xuân trên cá chép cũng như vắc xin phòng bệnh cá chép. Tuy nhiên khi cá bị bệnh vào mùa xuân một biện pháp hạn chế vi khuẩn gây bệnh bội nhiễm trên cá chép bằng cách cho cá ăn thức
■■ Phòng trị bệnh nấm thủy my trên cá trắm cỏ
ăn có chứa một trong các loại thuốc kháng sinh như Florphenicol, Doxycilin, Oxytetracylin hoặc Tetracylin trong 3-5 ngày, sau đó bổ sung các loại chất tăng cường miễn dịch cũng có ý nghĩa trong việc giảm thiểu thiệt hại do bệnh vi rút mùa xuân trên
Bệnh nấm thủy my trên cá trắm cỏ là một trong những bệnh thường xảy ra vào mùa xuân hoặc cá sau khi vận chuyển bị trầy
cá chép.
xước (Hình 22, 23). Mặc dù tỷ lệ gây chết không cao nhưng cá chết rải rác làm giảm hiệu quả kinh tế. Đây là loài nấm nước, chúng phát triển mạnh vào mùa đông, nên bệnh có thể phòng bằng cách khử trùng cá trước khi đưa vào ao nuôi. Khi cá bị bệnh có thể sử dụng một số loại hóa chất diệt nấm như Treflan hoặc formalin. Nồng độ sử dụng điều trị bệnh nấm của Treflan là 1lit/1000 m3 nước hoặc 5 lít formalin/1000 m3 nước. Chú ý đây là các loại hóa chất làm tiêu hao ô xy trong nước, vì vậy nếu điều trị bệnh phải bật sục khí hoặc quạt nước trong ao nuôi.
■■Hình 22. Cá trắm cỏ bị bệnh nấm thủy my gây ra
■■Hình 23. Cá trắm cỏ bị bệnh nấm thủy my gây ra
5.3. Phòng trị bệnh cá chép lai Cá chép trong mô hình nuôi ghép với cá rô phi thường bị nhiễm bệnh vi rút mùa xuân gây thiệt hại lớn đến năng suất và hiệu quả kinh tế.
■■Hình 25. Cá chép bị bệnh vi rút mùa xuân gây ra
6. THU HOẠCH Mô hình nuôi ghép cá rô phi với các loài cá nước ngọt khác có thể thu hoạch sau 4 đến 6 tháng nuôi tùy theo kích cỡ giống thả. Cỡ cá thu hoạch trong mô hình nuôi ghép này dự kiến: Cá rô phi trọng lượng trung bình 1 kg/con, cá chép 1.5 kg/con, cá trắm cỏ >2.5 kg/con, cá mè hoa > 3 kg/con. Tùy thời gian nuôi cũng như giá cả trị trường mà chủ hộ có kế hoạch thu cá vào thời gian phù hợp.
■■Hình 24. Cá chép bị bệnh vi rút mùa xuân gây ra
16 24
2 5
■
NHÀ MÁY THỦY SẢN TẠI VĨNH LONG - VĨNH PHÚC
16 26
2 7
Trung tâm tinh heo giống Gencen – chi nhánh công ty TNHH De Heus tại Bình Dương – được thành lập từ tháng 11/2015 và toạ lạc tại ấp Bằng Lăng, xã Tân Định, huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương.
Heo đực Talent là heo nọc dòng thuần có nguồn gốc từ heo Duroc Bắc Mỹ với nhiều đặc tính nổi trội giúp sản xuất ra được heo thịt có khả năng tăng trọng nhanh cùng với chất lượng thịt tốt và màu thịt đẹp.
Trung tâm có diện tích gần 29,000m2; trong đó khu chăn nuôi chiếm 1004 m2 với 4 dãy chuồng, 4 ô khai thác tinh và phòng pha chế. Hệ thống trang thiết bị tại trung tâm được đầu tư hiện đại, nhập khẩu trực tiếp từ Hà Lan theo tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt phòng thí nghiệm luôn được giám sát trực tiếp bởi đội ngũ chuyên gia dày dặn kinh nghiệm từ Châu Âu cùng với những thiết bị bảo quản tinh heo và đo mật độ tinh trùng tiên tiến nhằm giúp đảm bảo chất lượng của sản phẩm luôn ở trạng thái tốt nhất khi được phân phối ra thị trường. Quy mô đàn tại trung tâm hiện có gần 100 con heo đực giống Duroc Talent, GP Landrace và GP Large White, được nhập từ Pháp và Canada đã được chứng nhận an toàn với các dịch bệnh: Lở Mồm Long Móng, Dịch Tả Lợn, Tai Xanh, Sảy Thai Truyền Nhiễm, Xoắn Khuẩn, Giả Dại, Viêm Dạ Dày Ruột Truyền Nhiễm. Trung tâm hiện nay cung cấp ra thị trường tinh heo thương hiệu Gencen được pha chế và đóng gói, với sản lượng bình quân hàng tháng từ 25,000 liều/tháng.
ƯU ĐIỂM:
Trung tâm tinh heo giống đi vào hoạt động nhằm tạo điều kiện cho người chăn nuôi trong nước tiếp cận được giống heo Châu Âu có năng suất, chất lượng cao cùng với quy trình sản xuất và đóng gói tinh heo hiện đại nhất giúp cải thiện chất lượng con giống nội địa, qua đó nâng cao hiệu quả lợi nhuận trong chăn nuôi cũng như là tăng khả năng cạnh tranh của các sản phẩm từ thịt heo Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Chân dài và cứng cáp
Chuyển hóa thức ăn tốt (FCR thấp) Chất lượng thịt xẻ mảnh cao Tăng trọng nhanh Độ đồng đều cao Dài đòn và chắc khỏe
KẾT QUẢ KHẢO SÁT
(Tổng số 4293 heo thịt giống Duroc Talent)
Trọng lượng ban đầu 25 kg Trọng lượng xuất bán 117 kg Tăng trọng bình quân (ADG) 882g/ngày Hệ số chuyển hóa thức ăn (FCR) 2.25 Tỉ lệ chết 1.3% Giúp chi phí sản xuất giảm sản lượng thịt giết mổ tăng & sản lượng thịt đùi tăng
3% 1% 0.7%
16 28
2 9
PHẦN MỀM QUẢN LÝ TRANG TRẠI
Tính từ tháng 10/2016 đến tháng 1/2018: sau hơn 1
Ngoài ra, dựa vào các kết quả kỹ thuật của trại, các cố
năm triển khai dự án thì đã có 03 quốc gia (Myanmar, Việt
vấn kỹ thuật De Heus có thể tư vấn nhà chăn nuôi các
Nam, Philipines), 15 trại tại Việt Nam sử dụng phần mềm
phương án cải thiện năng suất đạt được kết quả cao hơn
và bước đầu đã có những biến chuyển tích cực đạt hiệu
nữa. Một trong những ưu điểm tiên tiến từ phần mềm này
quả cao.
có thể so sánh được năng suất của trại mình với các kết quả chăn nuôi trong và ngoài nước thuận tiện cho việc tiến
Ưu điểm của phần mềm quản lý trang trại
hành các báo cáo.
So với các cách lưu trữ và quản lý dữ liệu theo cách truyền thống hiện tại, phần mềm thể hiện rõ các ưu điểm như: các dữ liệu trở nên khách quan hơn và liên kết thành một khối thống nhất, tất cả các kết quả về năng suất sẽ thể hiện bằng một con số chính xác. Từ các số liệu nhập vào hàng ngày, phần mềm sẽ tính toán các giá trị về năng suất kỹ thuật, chỉ ra được những cá thể/nhóm heo năng suất cao hay thấp hỗ trợ tốt nhất cho chủ trang trại tính toán được chi phí sản
■■Truyền thông De Heus
xuất, thu nhập và cuối cùng là cho biết được lợi nhuận trong
■■Nắm bắt được năng suất cụ thể của trang trại
chăn nuôi hàng năm. Quan trọng hơn hết tất cả những việc kiểm soát, nắm bắt năng suất, quản lí đều có thể điều hành từ xa với sự hỗ trợ máy móc.
Để nâng cao năng lực cạnh tranh, hội nhập quốc tế về lĩnh vực chăn nuôi thì một trong những yếu tố tiên quyết là việc ứng dụng công nghệ cao. Chăn nuôi công nghệ cao từ lâu đã là phương thức sản xuất tiên tiến được nhiều quốc gia áp dụng và đạt được thành quả. Cụ thể là thay vì phương thức quản lí truyền thống, mô hình chăn nuôi công nghệ cao sử dụng phần mềm quản lí trang trại để cải thiện năng suất và nâng cao tính chuyên nghiệp trong chăn nuôi
Vì sao phần mềm lại ra đời?
So với các ứng dụng tương tự khác từ các công ty/dịch vụ khác, phần mềm De Heus đang dùng để hỗ trợ khách hàng có giao diện đơn giản và dễ sử dụng cho nhà chăn nuôi, giúp chủ trang trại xóa tan định kiến những ngại ngần khi hội nhập cùng thời chăn nuôi công nghệ cao. Hơn thế nữa, De Heus luôn luôn có đội ngũ tiến hành tập huấn, giải đáp thắc mắc để nhà chăn nuôi vận hành phần mềm thuận lợi và tốt nhất có thể.
mới mẻ trong ngành chăn nuôi Việt Nam. Muốn hội nhập, muốn tham gia vào những chuỗi giá trị hướng đến xuất
Phần mềm quản lí trang trại ra đời như là một dịch vụ
khẩu thì việc chăn nuôi công nghệ cao cụ thể là trong
cộng thêm của De Heus dành cho khách hàng với mong
khâu quản lí không thể thiếu được. Dựa vào phần mềm
muốn giúp khách hàng trong việc ứng dụng công nghệ hiện
này, nhà chăn nuôi có thể biết được cách quản lý, vận
đại vào sản xuất để tối đa hóa lợi nhuận. Đó cũng chính là
hành trang trại một cách chuyên nghiệp và chuẩn xác.
cam kết của De Heus nỗ lực không ngừng cải tiến, không
Tất cả các dữ liệu liên quan đến vật nuôi từ năng suất
ngừng ứng dụng những thành tựu khoa học kĩ thuật mới
kỹ thuật đến tài chính sẽ được logic hóa, cụ thể hóa và
Nhìn chung từ những lợi ích của phần mềm, trang trại sẽ trở nên chuyên nghiệp hơn, hiện đại hóa hơn trong việc quản lý
để đem lại năng suất cao hơn cho người chăn nuôi. Ngoài
khách quan hơn so với các cách lưu trữ dữ liệu hiện tại
chặt chẽ thức ăn, thuốc, phòng trị bệnh của vật nuôi góp phần chăn nuôi chuẩn mực và an toàn. Theo đó chi phí sản xuất
ra với phần mềm quản lí này có thể chứng minh hiệu quả
(như sổ báo cáo hay file Excel). Người chăn nuôi sẽ biết
giảm đáng kể giúp người nông dân tăng lợi nhuận cho nhà chăn nuôi và xa hơn nữa là góp phần xây dựng một nền chăn nuôi
thực nghiệm của thức ăn De Heus từ đó thuyết phục khách
rõ được điểm mạnh, điểm yếu của trang trại mình để có
tiên tiến.
hàng tin dùng sản phẩm De Heus bỏ qua những lo toan về
thể phát huy hoặc cải thiện năng suất của đàn vật nuôi.
Đẩy mạnh các giải pháp ứng
giá. Với những dữ liệu được thu thập qua phần mềm từ đó
Qua đó, hiệu quả và chất lượng chăn nuôi sẽ được nâng
dụng công nghệ cao, nâng cao chất
chúng ta có cơ sở đo lường hiệu quả thức ăn của De Heus
cao lên từng bước một. Đặc biệt, trong giai đoạn chăn
lượng sản phẩm là chìa khóa mở ra
để cho ra những phương án tài chính và cải thiện nâng cao
nuôi heo đang gặp khó khăn như hiện tại, nhà chăn nuôi
hướng đi bền vững cho ngành chăn
kĩ thuật. Những vấn đề xảy ra trên vật nuôi có thể được kiểm
đang đối mặt áp lực chọn lọc từ “lĩnh vực kinh doanh
nuôi Việt Nam trong thời kỳ hội nhập
soát, phát hiện và xử lí kịp thời khi phần mềm giúp kết nối
chăn nuôi” rất cao. Mối tương quan giữa năng suất kỹ
và De Heus sẽ luôn sát cánh cùng
nhà nông và đội ngũ kĩ thuật De Heus cũng như có thể truy
thuật – chi phí sản xuất – lợi nhuận trong chăn nuôi ngày
người chăn nuôi tiến xa hơn đúng với
xuất những dữ liệu hỗ trợ khi cần.
càng mật thiết, điều này càng bắt buộc các trang trại
tinh thần và giá trị cốt lõi De Heus.
■■Kết quả năng suất và sử dụng thức ăn của đàn bố mẹ
phải hoạt động chuyên nghiệp hơn bao giờ hết, nếu
Vì sao De Heus lại mang đến giải pháp phần mềm này cho khách hàng?
không muốn bị loại khỏi cuộc chơi. Với công cụ hữu ích này (phần mềm quản lý trang trại), De Heus mong muốn cùng nhà chăn nuôi phát triển và tiến xa hơn nữa trong
Giải pháp phần mềm trang trại đã được áp dụng thành
lĩnh vực chăn nuôi.
công tại Châu Âu từ 20 năm trước tuy nhiên vẫn là “làn gió”
16
3 0
31
ĐẠI LÝ TÔ NGỌC KIÊN KHU VỰC HƯNG YÊN
vẫn có thể trụ vững và duy trì quy mô thậm chí là mở rộng quy mô, tăng đàn với tổng số hiện nay lên tới 800
■■Truyền thông De Heus
lợn nái, 200 lợn hậu bị và 7000 lợn thịt. Sở dĩ làm được điều đó anh đã
Chỉ có niềm yêu nghề, mới tiếp thêm sức mạnh cho mình vượt qua những gian nan mà trụ lại cùng cái “nghiệp nuôi lợn” này.
nhận được hỗ trợ nhiệt tình từ chính những người thân trong gia đình, kế đến là anh chị em trong nghề. Bản thân anh dù có năng lực chuyên môn nhưng anh vẫn luôn không ngừng mày mò học hỏi những từ những người nông dân tiên phong chăn nuôi ở khu vực của anh. Anh vẫn tin rằng: kinh nghiệm, kiến thức và đam mê là những điều then chốt khi kinh doanh trong lĩnh vực chăn nuôi này. giống tốt, đến thức ăn chất lượng,
còn khá cao. Hơn thế nữa, sự lựa
Khi nói về cơ duyên đến với De
thuốc vacxin…, tham gia chuỗi liên
chọn con giống ở Việt Nam còn khá
Heus, anh cho hay: thật ra anh biết
kết để ổn định giá cả đầu ra. Về định
là hạn chế do vẫn chưa có thị trường
đến De Heus từ 2009 nhưng ở thời
hướng lâu dài, người chăn nuôi phải
con giống tốt, chưa có nhiều nguồn
điểm đó De Heus vẫn còn khá mới
có trình độ quản lí trang trại, có tầm
cung. Trải qua nhiều thăng trầm, biến
mẻ, chưa đáp ứng đủ toàn bộ nhu
nhìn về thị trường để có các chiến
động trong bối cảnh ngành còn nhiều
cầu về đầu vào, đầu ra cũng như
lược sản xuất, kinh doanh của trang
bấp bênh, khi nhìn lại chặng đường
các dịch vụ đi kèm nên anh vẫn còn
trại phù hợp, nhất là trong viễn cảnh
đã qua anh vẫn vững tin: duy chỉ
băn khoăn chọn lựa. Mãi đến tháng
thị trường luôn biến động, không còn
có niềm yêu nghề, sự trăn trở cùng
10/2016, khi De Heus không ngừng
dễ dàng như ngày xưa. Trang trại to
những chú lợn mới có thể tiếp thêm
nỗ lực hoàn thiện mình về mặt chất
chưa chắc đã bền vững hay chăn
sức mạnh cho mình đi qua những
lượng sản phẩm lẫn dịch vụ hỗ trợ,
nuôi nhỏ lẻ cũng không hẳn sẽ “chết”
gian nan mà trụ lại cùng cái “nghiệp
con giống, kĩ thuật nên anh chuyển
mà vấn đề vẫn phụ thuộc nhiều về
nuôi lợn” này.
sang dùng De Heus cho đến hôm
khả năng quản lí của chủ trại”. Anh
nay. Nhìn lại chặng đường bước
cũng bày tỏ những trăn trở về ngành
Chia tay chúng tôi kết thúc buổi trò
cùng De Heus gần 03 năm, anh
chăn nuôi công nghiệp Việt Nam vẫn
chuyện anh có đôi lời nhắn gửi cùng
Kiên vô cùng tâm đắc với sự chuyên
còn nhiều khó khăn: khó khăn về vốn,
De Heus: anh hi vọng trong tương lai
nghiệp, khả năng xử lí vấn đề chính
thiếu vốn nghiêm trọng dù là quy mô
De Heus có thể tiếp tục sứ mệnh làm
Gặp gỡ anh Tô Ngọc Kiên, chủ trang
anh Kiên vốn có xuất thân được đào
từ thuở còn là sinh viên. Anh tâm sự
xác, nhanh chóng, thấu đáo của đội
công ty lớn hay chỉ đơn thuần là một
cầu nối để phát triển những chuỗi
trại lợn 1.200 nái ngụ tại thôn Đại Tài,
tạo bài bản từ Đại học Nông Nghiệp I
chân tình: “Thật ra dân kĩ thuật chăn
ngũ anh em nhân viên De Heus.
trang trại nhỏ. Mặc dù đã có nhiều
thực phẩm sạch, những chuỗi giá trị
xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang, tỉnh
Hà Nội; khoa Chăn Nuôi Thú Y. Trước
nuôi như tụi anh thì được làm, được
Hưng Yên vào thời điểm chăn nuôi lợn
khi tự xây dựng cho mình riêng một
ăn, được thở cùng ngành chăn nuôi
lại tiếp tục rơi vào khủng hoảng nhưng
trang trại, Anh Kiên đã từng dành 14
thì mới thích em à”.
anh vẫn giữ vững niềm lạc quan, hi
năm tích góp kinh nghiệm lăn xả làm
vọng vào sự khởi sắc của thị trường
việc cho các công ty về chăn nuôi,
trong thời gian tới.
dịch vụ thú y, thậm chí là quản lý nhà nước. Sau đó anh mới quyết định quay về với niềm đam mê chăn nuôi
Khác với những chủ trang trại khác,
16
3 2
chính sách ưu đãi từ nhà nước nhưng
hướng đến chăn nuôi bền vững. Anh
Được yêu cầu đánh giá về tình hình thị
vẫn không đến được với người dân,
tin rằng De Heus vẫn sẽ liên tục phát
trường chăn nuôi thời điểm này, bằng
vẫn còn nhiều bất cập khi người nông
triển kiến thức và ứng dụng điều này
kinh nghiệm nhiều năm trong nghề
dân tiến hành làm thủ tục vay vốn với
vào việc nghiên cứu đổi mới và cải
Với xuất phát điểm ban đầu chỉ có
của mình anh Kiên tâm huyết chia sẻ:
ngân hàng hay đơn vị tín dụng. Ngoài
thiện các dịch vụ và sản phẩm làm
200 nái đến nay khi ngành chăn nuôi
“Cơ hội tồn tại cho ngành chăn nuôi
ra khó khăn còn đến từ việc giá cả
chìa khóa cho sự thành công của
cụ thể là chăn nuôi lợn đã đi qua 3
ngay thời điểm này chính là việc tối ưu
nguyên liệu đầu vào của chăn nuôi cụ
khách hàng và De Heus.
cuộc khủng khoảng lớn, trại anh Kiên
hóa các chi phí đầu vào từ đầu tư con
thể là thức ăn, giống, thuốc, vacxin
33
GẶP GỠ
DE HEUS
DỊCH VỤ TƯ VẤN THIẾT KẾ CHUỒNG TRẠI Để có thể thành công với mô hình chăn nuôi quy mô lớn, việc xây dựng chuồng trại đúng theo tiêu chuẩn là một trong những yêu cầu vô cùng cần thiết. Từ đó mang lại môi trường sống tốt cho vật nuôi, đem lại năng suất cao và hiệu quả kinh tế cho nhà chăn nuôi. Thấu hiểu được điều đó, cộng với hơn nhiều năm kinh nghiệm trong quá trình xây dựng và phát triển, De Heus vẫn luôn đóng vai trò tiên phong trong mảng dịch vụ hỗ trợ tư vấn thiết kế xây dựng chuồng trại cho người chăn nuôi, từ đó hoàn thiện quy trình chăn nuôi ngày càng tối ưu hơn. TRANG TRẠI HEO GIỐNG CỦA ÔNG DIỆP KỈNH TÂN – SÓC TRĂNG
TRANG TRẠI VỊT LẠNH ĐẦU TIÊN THEO THIẾT KẾ CỦA DE HEUS – TÂN PHÚ, ĐỒNG NAI Người xưa có câu “Muốn giàu nuôi cá, muốn khá nuôi heo, muốn nghèo nuôi vịt”. Không phải vì ngẫu nhiên mà ông bà xưa lại truyền đạt kinh nghiệm cho các thế hệ sau như thế. Bởi vì nuôi vịt theo phương pháp truyền thống chạy đồng hay nuôi nhốt…chủ yếu là lấy công làm lời. Mô hình nuôi truyền thống khó có thể phát triển trên quy mô lớn do tác động bởi năng suất thấp, thời gian tăng trưởng của vịt chậm và đặc biệt là rủi ro dịch bệnh cao. Thế nhưng, tìm hiểu trường hợp của ông Mai Thanh Phong (chủ của trang trại vịt tại Đồng Nai) lại hoàn toàn
vẫn ngon. Trại có tổng diện tích với 8 dãy chuồng gần 4 ha
ngược lại nhờ áp dụng mô hình nuôi vịt trong chuồng lạnh.
với tổng vốn đầu tư gần 20 tỷ đồng tọa lạc tại huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai. Hiện nay ông Phong đang nuôi 80,000
Mô hình chăn nuôi vịt nhốt hoàn toàn trong chuồng lạnh
vịt thịt với mật độ 8-10 con/m2. Ngoài ra trang trại cũng sở
tuy không mới mẻ trên thế giới nhưng còn nhiều lạ lẫm khi
hữu hệ thống trang thiết bị hỗ trợ tối tân như: Biogas, hệ
áp dụng ở Việt Nam do đòi hỏi kĩ thuật cũng như sự đầu tư
thống xử lý nước thải, máy tách phân, hệ thống vệ sinh an
cao. Tuy nhiên đó cũng chính là phương thức đem lại hiệu
toàn sinh học, hệ thống lọc nước…
quả kinh tế cao mà kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc, phòng ngừa dịch bệnh lại rất đơn giản hơn mô hình truyền thống.
Khi nói về sự cộng tác cùng với đội ngũ dịch vụ tư vấn
Trong đó vai trò chuồng trại đóng vai trò tối quan trọng. Và
thiết kế chuồng trại của De Heus ông Phong cho hay: “Ý
chúng tôi đã có dịp gặp gỡ ông Phong, chủ trang trại vịt ở
tưởng thì mình có đó, tuy nhiên mình cũng cần đội ngũ giỏi
khu vực miền Đông Đồng Nai, người đã dám mạnh dạn đầu
để thực thi thì De Heus đã làm anh không thất vọng. Những
tư cũng như trao cho De Heus cơ hội có thể cùng ông sát
quan ngại lo lắng của anh khi lần đầu nuôi vịt trại lạnh đã
cánh để xây dựng nên một trang trại vịt hiện đại bậc nhất
được phía anh Đạt, kiến trúc sư trưởng của đội ngũ tư vấn
khu vực Miền Đông.
thiết kế chuồng trại giải quyết thỏa đáng bởi họ có những am hiểu về tập quán của con vật, sự thuận tiện của công
Mặc dù công trình chỉ mới đang ở giai đoạn xây dựng
Trang trại với quy trình nuôi khép kín trong trại lạnh công
nhân trong quá trình làm việc cũng như tư duy cách tân,
nhưng ông Tân cũng đã có những phản hồi tích cực về
nghệ cao có ưu điểm giúp hạn chế được dịch bệnh, giảm
sự tìm tòi áp dụng công nghệ mới. Anh rất hài lòng ở điểm
dịch vụ tư vấn thiết kế chuồng trại: “Từ khi chỉ mới thi công
thiểu ô nhiễm môi trường mà vẫn đảm bảo chất lượng thịt
này”.
những bước đầu nhưng tôi tin vào sự thành công của trại bởi sự bài bản trong thiết kế. Với kinh nghiệm từng “làm” chuồng trại của tôi, tiết kiệm ở giai đoạn đầu sẽ gây nên những hậu quả về sau làm chi phí đội lên cao. Với sự tư vấn thiết kế từ phía De Heus tôi an tâm vì độ bền của trại,
tập kinh nghiệm tại Đức – Hà Lan – Bỉ để có thể có những
ít hư hao, hạn chế người mang mầm bệnh, đảm bảo yếu
buổi tập huấn sâu sát thực tế về những hệ thống máy móc
tố an toàn sinh học. Sau khi hoàn thành, tôi kì vọng trại sẽ
vận hành trung tâm heo giống.
trở thành trung tâm giống hiện đại nhất miền Tây tự động hoàn toàn với thiết bị được nhập khẩu trực tiếp từ Đức &
Công trình có diện tích xây dựng vào khoảng 8.820 m2
Hà Lan.” Được biết trong thời gian tới, ông Tân sẽ cùng với
trên diện tích đất 8 ha trong đó gồm các hạng mục xây
những chuyên gia De Heus sẽ có chuyến tham quan học
dựng như: Nhà điều hành, nhà lưu trú của công nhân, silo cám, tháp nước, giao thông và đặt biệt quan trọng là khu trại nuôi heo với diện tích 4.800 m2 với quy mô đàn 400 heo nái theo tiêu chuẩn Châu Âu.. ■■ Trại được lắp đặt các thiết bị công nghệ nuôi heo hiện đại từ Hà Lan hoàn toàn tự động. ■■ Dự án bắt đầu khởi công vào ngày 15/1/2018 dự kiến hoàn thành vào T6/2018 ■■ Địa chỉ: ấp Nghĩa Thắng, xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng. ■■ Vốn đầu tư: gần 50 tỉ đồng
16 3 4
35
tuyến huyện không có kĩ thuật viên khúc xạ được đào tạo chính quy nào, chất lượng của công tác đo khúc xạ tại các
Chương trình:
cửa tiệm kính độc lập lại không được đảm bảo đã tạo ra rất nhiều áp lực về mặt nhân lực và thời gian lên Bệnh viện Mắt Vĩnh Long khi việc khám mắt tổng quát một cách chuyên nghiệp đều phải dựa vào các bác sĩ ở bệnh viện tuyến tỉnh.
ĐÀO TẠO NGUỒN
Do đó, các khóa đào tạo này được thiết kế và đưa vào dự
NHÂN LỰC CHĂM SÓC MẮT
nhận định: “Bệnh viện mắt Vĩnh Long là đối tác chủ chốt
án nhằm cải thiện năng lực thăm khám nhãn khoa của các tuyến cơ sở và giải tỏa bớt áp lực cho tuyến tỉnh. Bác sĩ Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Bệnh viện Mắt Vĩnh Long,
■■Thùy Trang
của dự án PPwEC tại Vĩnh Long. Trong thời gian hoạt động vừa qua, tôi nhận thấy rằng việc đào tạo và phát triển nguồn ■■Bác sĩ Phạm Hữu Phước trao đổi với bệnh nhân
nhân lực của dự án PPwEC đã, đang và sẽ giúp củng cố,
thế nào, và tôi muốn tạo ra được nhiều niềm vui như thế
trau dồi năng lực khám chữa mắt từ tuyến tỉnh đến tuyến cơ
Bắt nguồn từ mong muốn chung
cho nhiều người hơn nữa." Kể từ đó, anh tự dặn mình phải
sở, giải tỏa áp lực lên tuyến tỉnh, cải thiện chất lượng và tính
tay vì sự phát triển của địa phương nơi
cố gắng học hỏi nhiều hơn nữa từ các bác sĩ đi trước và
bền vững của các dịch vụ nhãn khoa ở Vĩnh Long rất nhiều.
mình có các hoạt động sản xuất, De
ấp ủ tham gia các khoá đào tạo để nâng cao chuyên môn
Các cán bộ nhãn khoa được đào tạo, nâng cao năng lực
Heus quyết định đóng góp vào việc
mắt. Tuy nhiên, vì các điều kiện khách quan chưa thuận
chuyên môn, kỹ năng truyền thông để có thể giáo dục sức
cải thiện chất lượng cuộc sống của
lợi, nguyện vọng đó của anh chưa thể được thực hiện cho
khỏe cho người dân hiệu quả hơn. Người dân cũng được
người dân tỉnh Vĩnh Long bằng dự án
đến khi dự án PPwEC được triển khai tại Vĩnh Long với
tiếp cận dễ dàng với các dịch vụ khám mắt tốt hơn, hiểu biết
chăm sóc và cải thiện sức khỏe mắt
một trong những mục tiêu chính là phát triển nguồn nhân
và nhận thức tốt hơn về chăm sóc mắt ban đầu.”
có tên ‘Powering Progress with Eye
lực chăm sóc mắt tại địa phương. Anh Phước được cử đi
Care’ (PPwEC). Bên cạnh các hoạt
tham gia khoá đào tạo bác sĩ định hướng chuyên khoa mắt
động khám mắt, mổ mắt và nâng cao
kéo dài 6 tháng tại Đại học Y dược TP. HCM. Khóa học
nhận thức về thị lực cho người già và
này giúp anh hệ thống và củng cố các kiến thức đã biết và
học sinh, một trong những tầm nhìn
tìm hiểu thêm về các diễn tiến nghiêm trọng, thể tăng nặng
của dự án là xây dựng một hệ thống
của những bệnh về mắt thường gặp. Anh phấn khởi chia
chăm sóc sức khỏe mắt có chất
sẻ: “Khóa học này đã giúp tôi làm chủ được kiến thức của
lượng, bền vững và dễ tiếp cận. Để
mình. Tuy hiện tại tôi vẫn phụ mổ nhưng đã đủ chứng chỉ
làm được điều đó cần có một trong
để khám chính, trở nên tự tin hơn khi tư vấn và đưa ra chỉ
các yếu tố đóng vai trò quyết định:
định điều trị cho bệnh nhân, và đóng góp ý kiến, trao đổi về
năng lực của nhân viên chăm sóc mắt
chuyên môn với các bác sĩ đồng nghiệp. Những điều này
được phân bổ đồng đều ở mọi tuyến,
cho phép tôi khám chữa bệnh hiệu quả hơn.” Hiện tại, anh
từ tuyến xã, huyện đến tuyến tỉnh.
Phước có dự định học thêm chuyên khoa về mắt để nâng
Nhận thấy tầm quan trọng của yếu tố
■■Bác sĩ Phạm Hữu Phước - Khoa mắt Bệnh viện Vĩnh Long
cao chuyên môn hơn nữa.
đó, dự án dành phần lớn nguồn lực
bệnh án đang cần hoàn thiện và dành
nghiệm nên anh chủ yếu quan sát
cho công tác đào tạo nguồn nhân lực,
một chút thời gian để trao đổi với
các bác sĩ đi trước để học hỏi thêm
Cùng năm 2017, dự án tổ chức các lớp tập huấn về kĩ
Trong năm 2018, dự án sẽ tiếp tục gửi nhân sự đi đào
nhằm nâng cao năng lực chăm sóc
chúng tôi về công việc của mình. Đối
và chỉ tham gia hỗ trợ phẫu thuật. Và
thuật khám khúc xạ sơ bộ cho khoảng 60 y sĩ làm việc tại
tạo kĩ thuật khúc xạ và kĩ thuật viên kính khúc xạ ở TP. HCM
mắt của toàn tỉnh.
với anh Phước, việc đến với ngành
từ chính các ca phẫu thuật này, anh
đơn vị xã và các điểm trường trong địa bàn tỉnh. Ngoài ra,
và tổ chức các lớp tập huấn ngắn hạn cho các nhân viên
mắt là một cơ duyên. Trước đây khi
thấy được những niềm vui khiến anh
dự án còn gửi 3 y sĩ từ Bệnh việt Mắt Vĩnh Long và các
y tế học đường và đơn vị y tế cấp xã về kĩ thuật khám mắt
Để hiểu rõ hơn về công tác đào tạo
còn ngồi trên ghế giảng đường, anh
trở nên phấn chấn hơn và như được
trung tâm y tế huyện tham gia khóa đào tạo ngắn hạn về kĩ
cơ bản.
của dự án cũng như cảm nhận của
chưa từng nghĩ mình sẽ trở thành một
tiếp thêm lửa với nghề. Anh chia sẻ:
thuật khúc xạ tại Bệnh viện Mắt TP. HCM. Trước đây, các
những người được tài trợ tham gia
bác sĩ nhãn khoa. Theo anh, các bác
"Đó là một ca mổ cho một phụ nữ
chương trình đào tạo, chúng tôi đã
sĩ sau khi tốt nghiệp thường sẽ chọn
40 tuổi. Do một số bệnh lí, chị ấy hầu
có một cuộc trò chuyện với bác sĩ trẻ
các khoa lớn như nội, ngoại, sản, nhi.
như không còn nhìn thấy gì. Ở thời
Phạm Hữu Phước tại Bệnh viện Mắt
Tuy nhiên, khi tham gia một khoá học
điểm tháo băng sau khi phẫu thuật
Vĩnh Long. Anh là một trong những y
định hướng, anh đã quyết định chọn
xong, tôi nhìn thấy rõ sự hồi hộp trên
bác sĩ đầu tiên được gửi đi đào tạo để
gây mê hồi sức vì yêu thích, và khi
gương mặt chị. Và khi chị nhận ra thị
nâng cao chuyên môn thuộc khuôn
hoàn tất khoá học, anh được Sở Y tế
lực được cải thiện rất nhiều, chị reo
khổ dự án.
bổ nhiệm về khoa Mắt của Bệnh viện
lên và vỡ oà trong vui sướng. Từ đó
Vĩnh Long.
tôi được truyền cảm hứng và tôi nhận
Tiếp chúng tôi tại phòng điều trị, anh Phước nhanh chóng gấp lại các
16
3 6
thấy rằng niềm vui của bệnh nhân Do vẫn còn chưa có nhiều kinh
khi có lại được ánh sáng to lớn như
37
CHUYẾN XE
DE HEUS ■■Truyền thông De Heus – Tổng hợp và sưu tầm
KING’S DAY
Nhắc đến Hà Lan người ta hay nghĩ đến vẻ đẹp bình yên của những con kênh đào, của những ngôi làng cổ tích, những chiếc cối xay gió. Nhưng vẫn còn đó một Hà Lan căng tràn sức sống, vui tươi, náo nhiệt trong một trong những ngày hội lớn nhất Hà Lan: King’s Day, lễ hội nhà vua đánh dấu ngày sinh của vua Willem Alexander.
16 38
39
NGUỒN GỐC CỦA KING’S DAY Hà Lan có tên gọi đầy đủ là Vương quốc Hà Lan, là quốc gia Quân Chủ Lập Hiến và nhà vua đương nhiệm có tên là WillemAlexander. Hằng năm, người dân Hà Lan thể hiện lòng yêu mến và sự kính trọng đối với vị vua của họ bằng cách tổ chức ngày lễ quốc gia và trong tiếng Anh gọi là King’s Day. Năm nay, vào ngày 27/4, người dân Hà Lan sẽ chúc mừng sinh nhật nhà vua Willem Alexander bằng âm nhạc, những buổi tiệc đường phố, những hội chợ bán đồ second-hand, và nhiều hoạt động vui chơi giải trí thú vị khác. Lễ hội đầu tiên được tổ chức vào năm 1885 nhân kỷ niệm sinh nhật của công chúa Wilhelmina, sau khi công chúa trở thành Nữ hoàng thì lễ hội được biết đến như Ngày Nữ hoàng - Queen's Day. Từ năm 2013, khi Nữ hoàng Wilhelmina thoái vị và truyền ngôi cho con trai mình là thái tử Willem Alexander, lễ hội được đổi tên thành tên của Vua. Nhà vua sinh ngày 27/4 và ngày này được chính thức xem là King’s Day từ năm 2014. Vào ngày đó, nhà vua sẽ đi du ngoạn khắp đất nước cùng hoàng gia. Không chỉ có vậy, vào đêm trước ngày sinh nhật nhà vua, người dân ở The Hague sẽ tổ chức những buổi biểu diễn âm nhạc hoàng tráng và họ gọi đó là King’s Night. Trong khi đó tại thành phố Utrecht sẽ có một hội chợ lớn nhất quốc gia và tại đó bạn sẽ có cơ hội mua được những món hàng second-hand hoặc miễn phí.
NHỮNG SỰ THẬT THÚ VỊ VỀ KING’S DAY Mọi người đều mặc màu cam Sắc cam thể hiện niềm tự hào của hoàng tộc Hà Lan – the House of Orange-Nassau. Vì thế nên trên khắp mọi nơi vào ngày này, màu cam phủ sóng trên những kệ tủ, quần áo, đồ lưu niệm và người Hà Lan mặc chúng với niềm tự hào vô bờ về đất nước họ. Ước tính trung bình mỗi người chi 26 euro cho những trang phục màu cam hoặc quà lưu niệm cho King’s Day. Ngoài ra bạn còn có thể bắt gặp những đôi cánh màu da cam và những khuôn mặt với những vẽ kỳ dị, thế nhưng người Hà Lan cho rằng càng dị càng độc đáo. Vì thế nên đừng ngại nếu bạn cảm thấy mình khác biệt nhé, vì mọi người đều như thế mà.
Bạn có thể ăn như một ông Hoàng trong suốt ngày King’s Day Vào King’s Day sẽ có nhiều bữa tiệc với những món ăn tuyệt vời ở mọi nẻo đường và chắc chắn rằng vị giác của bạn sẽ bị kích thích. Với những ai có niềm đam mê với đồ ngọt, King’s Day sẽ không thật sự trọn vẹn nếu bạn bỏ qua món ăn địa phương có tên Tompouce. Đó là một loại bánh ngọt phết kem và được trang trí bởi sốt cam chỉ dành riêng cho King’s Day. So với ngày thường, số lượng tompouce tăng đến 600% vào King’s Day.
Vua Willem-Alexander là vị vua đầu tiên của hoàng gia Hà Lan trong 123 năm trở lại đây.
Ước tính có khoảng 600 ngàn đến 1 triệu người đến những thành phố lớn để ăn mừng lễ hội này và riêng ở Amsterdam vào King’s Day, dân số cũng tăng gấp đôi so với ngày thường. King’s Day là dịp để mọi người săn lùng những sản phẩm, hàng hoá đặc biệt với mức giá ưu đãi. Hội chợ second-hand hoặc miễn phí trải dài trên khắp các con đường và mọi người được phép bán hoặc trao đổi những vật dụng họ không dùng đến nữa. Bạn chắc chắn sẽ tìm được những món đồ mình thích với giá rất hời. Trung bình mỗi người bán rong kiếm được 90 euro vào dịp King’s Day. Hầu hết những địa điểm du lịch nổi tiếng ở Amsterdam sẽ đóng cửa vào King’s Day nhưng một vài viện bảo tàng vẫn hoạt động như thường nhật.
16 40
4 1
16 42
4 3