CZAS SERCA marzec-kwiecień 2018

czasSER­CA

Rok XXVIII marzec-kwiecień 2018 nr 2(153)

dwumiesięcznik religijno-społeczny

temat na czasie

CZY EUROPA DA SIĘ LUBIĆ?

ISSN 1230-7297

  

03

www.czasSerca.pl

cena: 6,00 PLN (w tym 5% VAT)

„Ja przyszedłem na świat jako światłość, aby nikt, kto we Mnie wierzy, nie pozostawał w ciemności.

A jeżeli ktoś słyszy słowa moje, ale ich nie zachowuje, to Ja go nie potępię.

Nie przyszedłem bowiem po to, aby świat potępić, ale by świat zbawić”.

J 12,46-47

Świat ma konkretne twarze, żyje w konkretnych historiach ludzi, których dzisiaj mamy dookoła siebie.

Nie wszystkich z nich rozumiemy, nie wszystkich nawet potrafimy szanować.

Chrystus przychodzi ciągle do tego świata, bo bez Niego jego życie jest w jakiejś mierze niekompletne.

W czasie wielkopostnym i wielkanocnym życzymy głębokiej zadumy nad tajemnicami Zbawiciela oraz odwagi do spotkania z Nim w tych, których twarze pozostają dla nas jeszcze w ciemności.

Redakcja

czasSER­CA

www.czasSerca.pl dwumiesięcznik religijno-społeczny

SERCA w

C

ks. Przemysław Bukowski SCJ redaktor naczelny

Fot.: depositphotos.com

hrześcijaństwo od samego początku wchodziło w określone kultury i w ten sposób z ewangelicznym zaczynem przemieniało świat konkretnych ludzi. Jego zagrożeniami nie były nigdy ani pogaństwo, ani radykalna świeckość, ale swoista niezdolność do odnalezienia własnego miejsca w jakimś czasowo-przestrzennym kontekście. Podobnie rodziło się ono w Europie. Kościół, który przed wiekami się do niej wprowadzał, nigdy nie był „obok” niej. On świadomie wrastał w Europę, wzbogacając jej tożsamość o nie tylko duchową głębię, ale także o pewien model rozumienia państwowości.

Czy po wielu wiekach od swoistego chrztu Europy uległa ona dechrystianizacji? Takie pytanie postawiono przed kilku laty w Lublinie czeskiemu duchownemu prof. Tomášowi Halíkowi. Odpowiadał on wówczas: „W pewnym sensie nie, gdyż tradycyjne chrześcijaństwo nie jest tak martwe, jak przedstawiają to laickie media, a świecka kultura Zachodu nosi wiele cech swojego chrześcijańskiego pochodzenia. Ale w pewnym sensie znaczna część Europy jest zdechrystianizowana.

Chrześcijaństwo utraciło tutaj bowiem swoją polityczną rolę religii i przeniosło się z publicznego i politycznego świata do superkultury, kulturowej nadbudowy. Jeśli więc współcześni chrześcijanie chcą naśladować Chrystusa, to powinni być solidarni ze współczesnymi ludźmi. Jeśli nowa ewangelizacja ma być rzeczywiście nowa, musi mieć odwagę, by tę prastarą, pierwotną, pokorną postać Ewangelii wziąć jako swoją”. Co stanowi tożsamość współczesnej Europy? Gdzie właściwie mamy jej szukać: u nas, w Polsce, czy na zewnątrz, a skoro już odnajdziemy, co z nią robić?

Odpowiedzi na te i podobne pytania poszukujemy w numerze, który macie – drodzy Czytelnicy – w swoich rękach. Debiutuje w nim ks. Damian Płatek SCJ. On i pozostali autorzy przyglądają się europejskiej rzeczywistości z różnych perspektyw. Wydaje się, że na Europę, podobnie zresztą jak i na drugiego człowieka, można patrzeć życzliwie, traktując ją jako swoją, tzn. jako część naszego polskiego horyzontu, za który trzeba być odpowiedzialnym, pozostając jednocześnie wrażliwym na jej mankamenty. Ale można na nią także spoglądać oczami podejrzeń i stereotypów, wyłącznie narzekając, że nie spełnia ona naszych oczekiwań. Zachęcamy do przeczytania naszego magazynu oraz wyrobienia sobie własnego zdania na temat tego, jakie jest moje widzenie Europy i co w takim razie, jako chrześcijanin, mam jej do zaproponowania? Po lekturze okaże się zapewne, że tych wizji oraz pomysłów jest dużo więcej…

czasie

czy Europa da się lubić?

Rok XXVIII, marzec-kwiecień 2018 nr 2(153), nr rej. 118/91 Adres redakcji: ul. Saska 2, 30-715 Kraków, tel./fax: 12 290 52 93, 290 52 98, wew. 721 (fax wew. 713); e-mail redakcji: czasserca@czasSerca.pl, e-mail działu prenumeraty: prenumerata@czasSerca.pl Redakcja: ks. Przemysław Bukowski SCJ (red. nacz.); Stali współpracownicy: Monika i Marcin Gomułkowie, ks. Stanisław Gruca SCJ, Karolina Krawczyk, ks. Karol Milewski SCJ, ks. Krzysztof Napora SCJ, Aneta Pisarczyk, ks. Gabriel Pisarek SCJ, ks. Damian Płatek SCJ, Ewelina Słomka, Paulina Smoroń, Michał Tomaka, Elżbieta Wiater, Beata Zajączkowska; Asystent kościelny: ks. Stanisław Hałas SCJ; Korekta: Natalia Kulawiak; Opracowanie graficzne, skład i łamanie: Wydawnictwo DEHON, Olga Bardan; Prenumerata: Agnieszka Niemiec; Druk: Wydawnictwo-Drukarnia Ekodruk s.c., Kraków; Nakład: 3500 egz.; Wydawca: Wydawnictwo Księży Sercanów DEHON. Za zezwoleniem władzy kościelnej. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania nadesłanych materiałów, zmiany tytułów, nie zwraca artykułów niezamówionych. Fotografie bez podpisów są tylko przykładowymi ilustracjami i nie przedstawiają osób, o których mowa w artykule. Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Pismo utrzymuje się z prenumeraty i ofiar czytelników. Można je przesyłać na konto: Wydawnictwo Księży Sercanów, ul. Saska 2, 30-715 Kraków; nr r-ku PLN: 86 1240 3002 1111 0000 2885 7316; nr r-ku EUR: 42 1240 4650 1978 0010 3624 6150

CZAS SERCA 2 (153) 2018

3

SERCA

T

Fot.: depositphotos.com

w

czasie

emat ewentualnego wejścia Polski do Unii Europejskiej był jednym z najbardziej żywych, to znaczy interesował Episkopat. Ostatecznie podjął on przecież prawie jednomyślną decyzję o poparciu takiego rozwiązania.

s. 6

TEMAT NA CZASIE

6 Europa chce Polski z bp. Tadeuszem Pieronkiem rozmawia ks. Przemysław Bukowski SCJ CZAS KOŚCIOŁA

10 Kościół na Zielonej Wyspie

z o. Bartłomiejem Parysem SVD rozmawia

Karolina Krawczyk 12 Franciszek

Europa to nie liczby CZAS DUCHOWOŚCI Fot.: depositphotos.com

14 Zapiski o. Dehona

Podróże inspiracją doświadczenia Boga ks. Gabriel Pisarek SCJ

16 Resuscytacja Europy

ks. Karol Milewski SCJ CZAS APOSTOLSTWA

18 Sieroty w rodzinie Beata Zajączkowska 20 Pięć lat zbieramto ks. Piotr Chmielecki SCJ CZAS ZAMYŚLENIA

22 Czy może być co dobrego z Berlina? ks. Przemysław Bukowski SCJ CZAS ŚWIADECTWA

26 Polka u królowej, czyli o tym,

jak może być na emigracji z Martą rozmawia Michał Tomaka

15 Duchowa tożsamość czy wieczna tułaczka? ks. Damian Płatek SCJ

N

a obczyźnie żyje się zdecydowanie łatwiej ze świadomością, że otaczają nas życzliwi nam ludzie. Wówczas sami szerzej otwieramy przed nimi ramiona, a świat staje się nam bliższy.

s. 26

SERCA

W

w

czasie

każdej polskiej szkole mamy obecnie eurosieroty. Rodziny, w których się wychowują, w wyniku podjęcia przez jednego z rodziców pracy zarobkowej za granicą, cierpią z powodu rozłąki.

s. 18

CZAS RODZINY

CZAS SŁOWA

32 Pomoc w trudnych sprawach

Rozdzieleni granicami Aneta Pisarczyk

38 Lectio divina

Tak bowiem Bóg umiłował świat ks. Krzysztof Napora SCJ

34 Lek na zatrute serce rodziny Marcin Gomułka

40 Kościół i zaangażowanie w politykę Elżbieta Wiater

CZAS MŁODYCH

CZAS CZYTELNIKA

36 Tutaj żyje i modli się wspólnie

cała Europa

Paulina Smoroń

Fot.: depositphotos.com

28 Wzajemny wizerunek Polaków

i Niemców na tle zmieniającej się

sytuacji międzynarodowej Piotr Womela

42 Krzyżówka

CZAS SŁOWA

38 Lectio divina

Tak bowiem Bóg umiłował świat ks. Krzysztof Napora SCJ 40 Kościół i zaangażowanie w politykę Elżbieta Wiater

S

CZAS CZYTELNIKA

Fot.: depositphotos.com

42 Krzyżówka

tosunki polsko-niemieckie były i nadal są obciążone trudnymi doświadczeniami historycznymi. W ciągu wieków obraz Polaka w oczach Niemca oraz obraz Niemca w oczach Polaka ulegał modyfikacjom wraz ze zmianami historycznych warunków i pokoleń.

s. 28 CZAS SERCA 2 (153) 2018

5

czasie TEMAT NA

Europa

chce Polski

Fot.: depositphotos.com

Profesor nauk prawnych, biskup Tadeusz Pieronek należy z całą pewnością do tych osób, które nie tylko interesują się Europą, ale biorą czynny udział w kształtowaniu myślenia europejskiego w Kościele w Polsce. Jego zainteresowania nie wynikają tylko z analizy oglądanych serwisów informacyjnych czy aktualnej mody panującej w opinii publicznej, ale przede wszystkim ze znajomości i spotkań z kompetentnymi ludźmi. Na temat jego rozumienia spraw europejskich, wyzwań stojących przed naszym kontynentem oraz obecnych kryzysów Unii Europejskiej rozmawia z nim ks. Przemysław Bukowski SCJ.

6 CZAS SERCA 2 (153) 2018

czasie TEMAT NA Księże Biskupie, od ponad 17 lat w Krakowie i jego okolicach odbywają się międzynarodowe konferencje z cyklu „Rola Kościoła katolickiego w procesie integracji europejskiej”, których jest Ksiądz głównym organizatorem. Skąd zainteresowanie taką tematyką?

Idea tych konferencji jest autorstwa dwóch panów ze Śląska, którzy w roku 2000 zgłosili się do mnie jako rektora wówczas Papieskiej Akademii Teologicznej z pytaniem, czy nie można by pod protektoratem naukowym tej uczelni zorganizować spotkania na temat Unii Europejskiej. Aktualna była w tamtym czasie sprawa wejścia Polski do Unii, a społeczeństwo miało na ten temat bardzo różne zdania. Przede wszystkim jednak powszechna była ignorancja w tej materii. Ponieważ tam, gdzie działa

jakaś propaganda, kiedy coś stanowi przedmiot walki politycznej czy lobbystów ekonomicznych, trudno, żeby ludzie mieli klarowne poglądy na określony temat.

Podjąłem inicjatywę tych ludzi. Ważne jest, że to był ich pomysł. Jako rektor musiałem mieć naturalnie aprobatę wielkiego kanclerza ks. kard. Macharskiego, który jak tylko dowiedział się o tym, bez zastrzeżeń powiedział: „Robić”. Najpierw udało nam się zorganizować roczny kurs dla kandydatów do Unii Europejskiej jako urzędników oraz tych, którzy interesują się problematyką europejską ze względów zawodowych, adwokatów czy przedsiębiorców. Po tym eksperymencie, powiedzmy edukacyjnym, zabraliśmy się za organizowanie pierwszej konferencji.

CZAS SERCA 2 (153) 2018

7