ks. Dariusz Salamon SCJ
Wierzę w Boga, który objawił się w Chrystusie
REDAKCJA Wydawnictwo DEHON KORKTA Joanna Matusik DESIGN & DTP Klemens Knap FOT. NA OKŁADCE shutterstock.com IMPRIMATUR Kuria Metropolitarna Kraków, 09.10.2012 r. Nr 2861/2012 (Wierzę w Jezusa Chrystusa – co to znaczy?) Nr 2862/2012 (Kim jesteśmy jako chrześcijanie katolicy?) Nr 2863/2012 (Wierzę w Boga – dlaczego?) bp Damian Muskus
ISBN 978-83-7519-238-4 © 2013 Wydawnictwo Ksiê¿y Sercanów ul. Saska 2, 30-715 Kraków tel./fax: 12 290 52 98 e-mail: dehon@wydawnictwo.net.pl sprzedaz@wydawnictwo.net.pl www.wydawnictwo.net.pl Druk: Drukarnia EKODRUK, Kraków 2013
Wierzę w Boga – dlaczego?
Czy są jakieś przesłanki, argumenty, które przemawiają za wiarą w Boga? Spróbujmy się zastanowić nad tym, co na temat wiary w Boga mówi nam ludzki rozum, na ile może się wypowiedzieć o Nim nauka, na jakich źródłach i argumentach opiera się wiara chrześcijan.
Człowiek otwarty na Boga
O kazuje się, że w człowieku są obecne takie sfery odczuwania, myślenia, pragnień, których nie można wyjaśnić w sposób naturalny, a które przekraczają materialny wymiar ludzkiego życia. Tylko człowiek w swoim działaniu rozróżnia dobro i zło; tylko człowiek tworzy kulturę – materialną i duchową: pomnaża wciąż zdobycze techniki, ale tworzy również dzieła literackie, utwory muzyczne, teatr, filmy, obrazy, uprawia inną twórczość. Bez tego wszystkiego można przeżyć, a jednak człowiek ma potrzebę, aby wyrazić w ten sposób swojego ducha, własne przekonania, wartości. Zatem „nie samym chlebem żyje człowiek”. Dalej, pomimo że człowiek doświadcza śmierci, nie godzi się na nią, nosząc w sobie pragnienie nieśmiertelności. Człowiek jest zdolny do bezinteresownej miłości, nawet do oddania życia za innych. Tylko człowiek szuka sensu życia, cierpienia, pyta o początek świata. Jest w nim pewna sfera duchowa, która przekracza materialny świat i może znaleźć 7
spełnienie jedynie w świecie duchowym, a jeszcze bardziej w spotkaniu z Kimś, kto jest pełnią miłości, prawdy i dobra.
Filozofowie o Bogu
J uż
w starożytności wielcy filozofowie, jak Platon czy Arystoteles, stawiali pytania o początek świata. Na podstawie swojego logicznego myślenia dochodzili do wniosku, że u początków świata musi stać Najwyższa Idea, Absolut albo Pierwsza Przyczyna. Nie nadawali jej cech osobowych, ale przypisywali jej mądrość i wszechmoc. Podążając ich śladami, św. Tomasz z Akwinu podał aż pięć dróg, które prowadzą do poznania Boga. Można je sprowadzić do jednego stwierdzenia, że każdy byt skończony, przygodny, który ma swój początek i koniec, wskazuje na potrzebę istnienia Bytu Nieskończonego jako swej przyczyny. Bóg jest jedynym bytem, który istnieje sam z siebie. Wszystkie inne byty są zależne od Niego. A zatem rozum ludzki, jeśli uczciwie i lo8
gicznie podchodzi do świata, podpowiada człowiekowi, że Ktoś potężny i mądry musi stać u początków niezmierzonego i bogatego wszechświata, a w nim człowieka.
Wiara czy nauka – kto ma rację?
P ewnie czasem słyszymy, że Boga nie ma, bo nauka nie wykazała Jego istnienia. Jednak uczciwy naukowiec wie, że nauka zajmuje się tylko światem materialnym, zaś to co duchowe wykracza poza jej kompetencje, ponieważ nauka nie ma narzędzi, aby badać świat niematerialny. Jeśli nauka nie może wprost nic powiedzieć na ten temat, nie znaczy to, że ten świat nie istnieje. Okazuje się, że nauka nieustannie odkrywa, że świat jest skonstruowany według świadomego zamysłu, zgodnie z logicznymi i spójnymi prawami, które nim rządzą, nie ma więc mowy o przypadku czy chaosie. Każdy myślący naukowiec dochodzi do wniosku, że za tym wspaniałym projektem musi stać bardzo inteligentny i potężny Architekt. 9
Nie tylko rozum, ale i Objawienie
J ak
już powiedzieliśmy, ludzki rozum może rozpoznać, że Bóg istnieje. Jednakże wiedza o Bogu osiągnięta na tej drodze jest dość ograniczona. Chrześcijaństwo opiera swoją wiedzę o Bogu nie tylko na dociekaniach rozumu, ale przede wszystkim na tym, co Bóg sam o sobie nam objawił. A Objawienie to dokonało się przede wszystkim w osobie Jezusa Chrystusa, który był nie tylko niezwykłym człowiekiem, ale – jak wierzymy na podstawie faktów z Jego życia – równocześnie Synem Bożym. Dzięki Jego nauczaniu, Jego niezwykłym czynom, a zwłaszcza Jego Zmartwychwstaniu nasza wiedza o Bogu jest nieporównywalnie większa niż w jakiejkolwiek innej religii.
Objawienie historycznie udokumentowane
T rzeba zaznaczyć, że Objawienie związane z osobą Jezusa Chrystusa utrwalone zostało w licznych dokumentach chrześcijań10
skich i niechrześcijańskich. Ich autorami byli zarówno świadkowie Jego życia i misji, jak i historycy czy ludzie związani z ówczesną władzą. Do najważniejszych źródeł należą Ewangelie i pozostałe pisma Nowego Testamentu. Trzeba przyznać, że teksty te należą do najlepiej przebadanych w historii i dzięki temu możemy być spokojni o ich autentyczność. W oparciu o nie można precyzyjnie udokumentować fakty z życia Jezusa, Jego nauczanie, a zwłaszcza to co najistotniejsze – Jego Zmartwychwstanie. Oczywiście, że człowiek musi ostatecznie uwierzyć w Jezusa Chrystusa, jak apostołowie po Zmartwychwstaniu, ale istnieją bardzo solidne argumenty racjonalne, aby łatwiej opowiedzieć się za wiarą.
Świat bez wiary w Boga
M oże się wydawać, że bez wiary w Boga też da się spokojnie żyć. Przypomnijmy jednak Hitlera i Stalina czy innych tyranów, którzy odrzucili Boga, a potem już bez obaw 11
Spis treści Wi e r zę w B o g a – dla czeg o ? Człowiek otwarty na Boga ........................................... Filozofowie o Bogu .......................................................... Wiara czy nauka – kto ma rację? ............................ Nie tylko rozum, ale i Objawienie ........................... Objawienie historycznie udokumentowane ..... Świat bez wiary w Boga .................................................
7 8 9 10 10 11
Wier zę w Jezusa Chr ystusa – co to zna cz y? Skąd wiemy, kim był Jezus? ...................................... Bóg, który stał się człowiekiem ................................ Dla naszego zbawienia .................................................. Pokonany Jezus zwyciężył śmierć! ......................... Co mi daje wiara w Jezusa? ........................................ Łaską jesteście zbawieni! .............................................
15 15 17 18 19 20
K i m j e s te ś my ja ko chr ześcijanie k atolic y? Co łączy wszystkich chrześcijan? ............................ Czym różnimy się od prawosławnych? ................ Czym różnimy się od protestantów? ..................... Tożsamość Kościoła katolickiego ............................
32
25 26 27 29