DWUMIESIĘCZNIK DLA CHORYCH
cena:
3,50
PLN
1(169)2017
luty-marzec
(w tym 5% VAT)
ISSN 0867-7603
9 770867 760072
02
IDŹCIE i głoście…
na dobry początek
temat numeru Idźcie i głoście… ks. Krzysztof Zimończyk SCJ
4
Franciszek
6 Zdumienie tym,
czego dokonuje Bóg
żyć jak święci Dla Niego żyłem, dla Niego umieram kl. Wojciech Olszewski SCJ
8
rozmowa „Wstań” Wasze cierpienie nie jest nam obce 10 rozmowa z ks. Piotrem Surdelem SCJ,
jednym z inicjatorów powstania „Wstań”
świadectwo „Wstań” To wszystko rodziło się z miłości świadectwo ks. Stanisława Mieszczaka SCJ o początkach „Wstań”
14
w zdrowym ciele… Co wiemy na temat udaru mózgu? 16 lek. med. Monika Cieplińska-Gostek Cztery metody zapobiegania udarowi 18 lek. med. Katarzyna Dąbek
… zdrowy duch Jak podnieść się z kanapy? 20 Aneta Pisarczyk
W obecnym roku mija 30 lat istnienia dwumiesięcznika dla chorych „Wstań”. Idea powstania pisma, którego już 169. numer trzymamy w rękach, wyrosła z bezpośrednich spotkań sercańskich kleryków z ludźmi chorymi i potrzebującymi pomocy. Ponieważ program studiów seminaryjnych nie pozwalał na zbyt częste kontakty osobiste z chorymi, zrodził się pomysł docierania do ludzi cierpiących za pomocą słowa drukowanego, w formie listu, by w ten sposób móc częściej dodawać im otuchy i przekonywać, że cierpienie nie jest karą czy złem koniecznym, lecz mieści się w zamyśle miłości Pana Boga. Pierwszy egzemplarz takiego listu dla chorych ukazał się w kwietniu 1987 roku. Kolejne wydania nie posiadały jeszcze stałego tytułu. W maju 1989 roku ukazał się pierwszy numer pisma zatytułowany: „Wstań”. Są wśród nas tacy, którzy pamiętają bardzo skromną szatę graficzną początkowych wydań, zupełnie różną od tej, z której możemy się cieszyć i chlubić obecnie. Pomimo zmian zewnętrznych, stała pozostaje idea głoszenia Dobrej Nowiny ludziom chorym i potrzebującym. Jeszcze mocniej wybrzmiewa ona w tegorocznym temacie roku duszpasterskiego w Kościele w Polsce, który brzmi: „Idźcie i głoście”. Dla nas, księży sercanów, wezwanie to jest kontynuacją wołania założyciela, o. Leona Jana Dehona, by głosić miłość Bożą i budować w ten sposób królestwo Serca Jezusowego w duszach i w społeczeństwach. Jesteśmy wdzięczni Bogu za to, że pozwala nam rozwijać dzieło rozpoczęte przed laty. Dziękujemy za pracę naszych poprzedników: redaktorów naczelnych, kleryków współtworzących to pismo, a nade wszystko za Czytelników, którzy przez te lata wiernie towarzyszą nam w tej drodze, często również współtworząc aktywnie to dzieło. Ufamy, że dalej cieszyć się ono będzie Bożym błogosławieństwem oraz życzliwością tych, do których jest skierowane. ks. Leszek Poleszak SCJ redaktor naczelny
Wezwani do nowej ewangelizacji 22 ks. Łukasz Grzejda SCJ
Duchowy Patronat Misyjny Finlandia – misja w Europie 24 rozmowa z ks. Robertem Gallą,
sercaninem pracującym w Finlandii
na zakończenie Napiszcie do nas, podzielcie się 26 świadectwem
Wydawca: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów, 32-422 Stadniki 81, tel.: 12 271 15 24, fax: 12 271 00 59, e-mail: redakcja@wstan.net, strona: www.wstan.net. Rok XXIX. Redakcja: ks. Leszek Poleszak SCJ (red. nacz.), ks. Krzysztof Zimończyk SCJ (z-ca red. nacz.), ks. Łukasz Grzejda SCJ, kl. Dariusz Trzebuniak SCJ, kl. Jakub Gąsienica SCJ, kl. Wojciech Bochenek SCJ, kl. Wojciech Olszewski SCJ. Współpracownicy: lek. med. Monika Cieplińska-Gostek, lek. med. Katarzyna Dąbek, Aneta Pisarczyk. Korekta: Natalia Kulawiak. Fotografia na okładce: archiwum. Skład i łamanie: Wydawnictwo Księży Sercanów DEHON, Olga Bardan. Druk: Wydawnictwo-Drukarnia Ekodruk s.c., Kraków. Nakład: 4500 egz. Redakcja zastrzega sobie prawo zmiany tytułów i skracania nadsyłanych materiałów. Fotografie bez podpisów są tylko przykładowymi ilustracjami i nie przedstawiają osób, o których mowa w artykule. Publikacja za zezwoleniem władzy kościelnej.
temat z okładki
Idźcie i głoście… „Idźcie i głoście” – hasło duszpasterskie na rok 2017 w Kościele polskim – to zachęta, wezwanie, abyśmy jeszcze bardziej niż to dotąd miało miejsce, stawali się uczniami Chrystusa – misjonarzami. Głosili Ewangelię swoją postawą, zachowaniem, czynnym oddziaływaniem na środowiska, w których przebiega nasze życie. Hasło to wzywa nas także do „wyjścia z własnej wygody i zdobycia się na odwagę, by dotrzeć na wszystkie peryferie potrzebujące światła Ewangelii” (pap. Franciszek). Głosić świadectwem życia Głosić Chrystusa oznacza przede wszystkim dawać o Nim świadectwo we własnym życiu. Jest to najprostsza, a zarazem najbardziej skuteczna forma ewangelizacji. „Dzisiaj świat potrzebuje przede wszystkim wiarogodnych świadków” – powiedział św. Jan Paweł II. Świadectwo chrze-
Fot.: depositphotos.com
ks. Krzysztof Zimończyk SCJ Kraków
ścijańskie ma dwie strony, z których jedna jest istotniejsza od drugiej: słowa i uczynki. Nie może się ograniczać do słownych deklaracji, ale winno być potwierdzone czynem. Tylko wtedy jest ono autentyczne. Polega „na ukazywaniu obecności Chrystusa we własnym życiu, w pełnieniu codziennych obowiązków i w podejmowaniu konkretnych decyzji w zgodzie z Ewangelią” (św. Jan Paweł II). Idźcie i głoście miłość Jezusowego Serca Hasło duszpasterskie roku 2017 „Idźcie i głoście” bliskie jest Zgromadzeniu Księży Najświętszego Serca Jezusowego, które zostało założone we Francji w 1878 roku przez o. Leona Jana Dehona. Na początku swojej drogi duchowej przeżył on osobiste głębokie doświadczenie miłości Jezusa poprzez praktykowanie nabożeństwa do Jego Serca. Doświadczył wówczas prawdy, że cały świat powstał dzięki Bożej miłości i w dalluty-marzec
temat z okładki szym ciągu jest nią otaczany. Pragnął, aby jego życie stanowiło odpowiedź na tę miłość. Dlatego czynił wszystko, by Serce Jezusa zakrólowało przez miłość w ludzkich duszach, w rodzinach, w Kościele i we wszystkich narodach. Zamierzał zmieniać świat i budować tu na ziemi królestwo Serca Jezusowego. W tym celu założył nowe zgromadzenie zakonne, oddał się wychowaniu i kształceniu młodzieży, organizował kongresy dla duchowieństwa i troszczył się o ich rozwój duchowy i intelektualny, walczył o poprawę życia materialnego i moralnego robotników, wygłaszał konferencje poświęcone sprawiedliwości społecznej, podejmował duszpasterstwo wśród pracodawców. Oprócz zaangażowania na polu społecznym poświęcał wiele sił na przygotowanie licznych książek związanych z duchowością Bożego Serca i nauką społeczną Kościoła. Wydawał też czasopismo pod znamiennym tytułem: „Królestwo Serca Jezusowego w duszach i społeczeństwach”. Pragnienie budowania na ziemi królestwa Bożego Serca rozpierało jego apostolską duszę. Chciał być misjonarzem, prorokiem, roznoszącym ogień miłości i pokoju po całym świecie. Do swoich duchowych synów powiedział: „Idźcie, dajcie poznać światu miłość Najświętszego Serca Jezusowego”. Świadkowie miłości i słudzy pojednania Głoszenie i dawanie świadectwa miłości wobec świata było i jest zawsze aktualne, a to próbują realizować w swym życiu i pracy przede wszystkim księża sercanie. Starają się być „prorokami miłości i sługami pojednania ludzi i świata w Chrystusie” – jak mówią ich Konstytucje. Podejmują wysiłki apostolskie w około 40 krajach, by przypominać ludziom o tej Miłości, która dla każdego jest niezawodnym znakiem nadziei i zbawienia. Czynią to również od 1928 roku na terenie Polski. 10 marca tego roku mija 70. rocznica powołania do życia Polskiej Prowincji Księży Sercanów. Przez tyle już lat odpowiadają oni na apel swojego założyciela i głoszą miłość Serca Jezusowego, m.in. poprzez przepowiadanie słowa Boże1(169)2017
go (misje i rekolekcje), duszpasterstwo parafialne, działalność wydawniczą, duszpasterstwo przedsiębiorców i pracodawców, wykłady na uczelniach katolickich, prowadzenie domów rekolekcyjnych, działalność ewangelizacyjną portalu i radia Profeto oraz poprzez posługę misyjną ad gentes. Głosić miłość ludziom chorym Sercanie podejmują działalność apostolską na różnych odcinkach Kościoła powszechnego czy lokalnego, a zwłaszcza podejmują taką, która wymaga pracy pośród najbiedniejszych i najbardziej potrzebujących. Idą tam, gdzie znajdują się ludzie chorzy, biedni czy opuszczeni. Od kilkudziesięciu lat w to apostolstwo wpisują się również klerycy z Wyższego Seminarium Misyjnego Księży Sercanów w Stadnikach. Polega ono na odwiedzaniu i pomaganiu osobom samotnym i chorym z terenu Stadnik oraz przebywających w szpitalu w Myślenicach. W ramach tej posługi zrodziła się myśl powołania pisemka adresowanego do ludzi starszych i chorych. Pismo to w tym roku, w kwietniu, będzie obchodzić swoje 30. urodziny. Od 1989 roku nosi tytuł „Wstań”, a od 1990 roku ukazuje się systematycznie jako dwumiesięcznik. Z biegiem lat zyskało sobie wielkie uznanie na rynku prasy katolickiej w Polsce. Oprócz czytelników indywidualnych dociera ono także do szpitali, domów opieki społecznej, kapelanii, parafii oraz księgarń katolickich. Zanoszony jest do chorych z okazji pierwszego piątku miesiąca. Spełnia dziś ważną funkcję ewangelizacyjną: daje poznać ludziom starszym i chorym miłość Najświętszego Serca Jezusowego. Przynosi w ich środowiska słowa nadziei i wsparcia. Idźcie i głoście… Hasło duszpasterskie na rok 2017 w Kościele polskim „Idźcie i głoście” powinno mobilizować wszystkich ochrzczonych do apostolstwa i świadectwa. Mamy iść do naszych sióstr i braci, wszędzie tam, gdzie żyjemy i pracujemy, mamy głosić Dobrą Nowinę, mamy głosić i być świadkami Bożej miłości. Mamy budować cywilizację miłości.
5
na zakończenie
Napiszcie do nas, podzielcie się świadectwem… Od tego numeru rozpoczynamy nowy dział w naszym czasopiśmie: „świadectwo «Wstań»”. To również miejsce do współtworzenia naszego pisma przez Was. Podzielcie się swoim świadectwem przeżywanego cierpienia czy radości z obecności Chrystusa w Waszym życiu, dając tym samym budujący przykład innym. Zapraszamy do współtworzenia naszego pisma. Czekamy na Wasze listy i świadectwa pod adresem: Redakcja „Wstań” 32-422 Stadniki 81
’’
Z WYPOWIEDZI CZYTELNIKÓW: Czasopismo „Wstań”, wartościowe i piękne, potrafi z wielką mocą nieść w serce umęczone cierpieniem i ciężarem życia wiarę, nadzieję i miłość. Wasze pismo „Wstań”, którego lektura sprawia mi wiele radości, rozwiewa wiele wątpliwości, daje do zrozumienia, że inni też cierpią może nawet więcej, a nie załamują się i nie wątpią w miłość Boga. Bez głębszego przekonania zaczęłam czytać Wasze „Wstań”. Chcę Wam powiedzieć, że znalazłam w nim prawdę o chorym człowieku, cierpieniu, strachu, wierze, nadziei oraz miłości Boga. Dzisiaj chcę za to bardzo podziękować. Dziękuję za Waszą pracę i serce.
Fot.: depositphotos.com
26
W tym roku mija 30 lat, odkąd rozpoczęło swoją działalność nasze pismo dla chorych, które później przyjęło nazwę „Wstań”. Od samego początku współtworzyli go nasi Czytelnicy, przysyłając do redakcji swoje listy, w których wyrażali swoje opinie i refleksje na jego temat. Napiszcie do nas, co sądzicie o naszym dwumiesięczniku: czy w jakiś sposób pomógł Wam w przeżywaniu cierpienia, czy odegrał jakąś rolę w Waszym życiu? Nadesłane listy publikować będziemy w tym miejscu, w rubryce „na zakończenie”.
Dziękujemy Wam, drodzy Czytelnicy, za 30 lat razem!