Lajos portisch – vladimir kramnik by demi de

Lajos Portisch – Vladimir Kramnik Μπιλ 1993 (ιντερζονάλ) σχόλια: Ηλίας Κουρκουνάκης

Η ακόλουθη παρτίδα έδειξε ότι ο νεαρός ακόμα Kramnik αποτελούσε πραγματικό μελλοντικό διεκδικητή του παγκόσμιου τίτλου: σε μια στρατηγική σύγκρουση με έναν από τους κορυφαίους σκακιστές της προηγούμενης γενιάς, καταφέρνει να επικρατήσει παίζοντας καλύτερα σε όλους τους επί μέρους τομείς της αναμέτρησης. Αφού ισοφαρίσει με σχετική ευκολία στο άνοιγμα ως “μαύρος”, αναδεικνύει στο έπακρο τα μικρά πλεονεκτήματα της θέσης του ενώ παράλληλα περιορίζει τα πλεονεκτήματα της εχθρικής διάταξης. Σταδιακά μεγαλώνει την υπεροχή του, την οποία αξιοποιεί με χαρακτηριστικό συνδυαστικό τρόπο. Σε όλες τις φάσεις της παρτίδας, ο Kramnik διατηρεί πλήρη έλεγχο της κατάστασης και δεν επιτρέπει στον αντίπαλο το παραμικρό αντιπαιχνίδι.

1.δ4 δ5 2.γ4 γ6 3.γxδ5 γxδ5 4.Ιζ3 Ιζ6 5.Ιγ3 Ιγ6

παράταξη δεν προλαβαίνει να μιμηθεί. Ενδεικτικό είναι

XIIIIIIIIY 9r+lwqkvl-tr0 9zpp+-zppzpp0 9-+n+-+-+0 9+-+p+-+-0 9-+-zPnvL-+0 9+-sN-+N+-0 9PzP-+PzPPzP0 9tR-+QmKL+R0 xiiiiiiiiy

ότι ο Portisch είχε εξαιρετικό ποσοστό επιτυχίας με τη

7.ε3 Ιxγ3 8.βxγ3 η6

συγκεκριμένη βαριάντα στο παρελθόν, παρά το φαινο-

Αυτή η προώθηση συμπληρώνει την ιδέα που

μενικά φιλήσυχο χαρακτήρα της. Για παράδειγμα, είχε

ξεκίνησε με τη διεκδίκηση της αλλαγής των Ίππων.

κερδίσει δύο φορές τον Petrosian, που πιθανότατα ήταν

Προκειμένου να αποφύγουν τις συνέπειες του “καθυ-

ο σταθερότερος από όλους τους παγκόσμιους πρωτα-

στερημένου” Σγ πάνω στην ημιανοιχτή στήλη, τα λευκά

θλητές.

θα θελήσουν, αργά ή γρήγορα, να παίξουν γ3-γ4. Η

6.Αζ4 Ιε4 Ασυνήθιστη κίνηση σε αυτή τη θέση, με προφανή στόχο να δημιουργήσει κάποια ασυμμετρία στη θέση, ώστε τα μαύρα να μπορούν να διεκδικήσουν και αυτά τη νίκη. Σε περίπτωση που τα μαύρα συνεχίσουν να αντιγράφουν πιστά τις κινήσεις των λευκών, θα έρθει αναπόφευκτα η στιγμή που το δικαίωμα της πρώτης κίνησης θα αποκτήσει αποφασιστικές διαστάσεις, π.χ. δημιουργώντας μια σημαντική απειλή που η αντίπαλη

Είναι αλήθεια ότι η πολλαπλή μετακίνηση του

αλλαγή των Πιονιών τότε θα οδηγήσει σε διάταξη που

Ίππου στο άνοιγμα αντιβαίνει σε έναν από τους βασικό-

θυμίζει είτε την Άμυνα ημι-Tarrasch στο Γκαμπί της

τερους κανόνες του ανοίγματος, ο Kramnik όμως απο-

Βασίλισσας είτε τη Βαριάντα Αλλαγής στην Άμυνα

φασίζει τη συγκεκριμένη ενέργεια μόνο αφού η διάταξη

Grunfeld, ανάλογα με τον τρόπο ανάπτυξης του Αζ8. Ο

των Πιονιών στο κέντρο έχει ήδη σταθεροποιηθεί αρκε-

Kramnik, πολύ σωστά, κρίνει ότι τα μαύρα εξυπηρε-

τά. Εξάλλου, σκοπεύει να χρησιμοποιήσει μια σχετικά

τούνται περισσότερο από το “φιανκέτο” του Αξιωματι-

καινούρια ιδέα του Dorfman χάρη στην οποία μπορεί να

κού.

εξασφαλιστεί ικανοποιητικό αντάλλαγμα γι’ αυτή την

9.Αε2

απώλεια χρόνου.

Τα λευκά ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους, © Ηλίας Κουρκουνάκης

προτού ξεκινήσουν κάποια δραστηριότητα στο κέντρο.

Πιονιών, εναντίον του οποίου τα μαύρα επιχειρούν να

Στην προγενέστερη παρτίδα Ehlvest-Neverov, Elsinki

αντεπιτεθούν με την πλευρική διάσπαση ...γ7-γ5 και

1992, είχε δοκιμαστεί 9.γ4 Αη7 10.γxδ5 Βxδ5 11.Αε2

πίεση κομματιών.

Βα5+ 12.Βδ2 0–0 με ισότητα. Προτιμότερο όμως φαί-

Στη συγκεκριμένη θέση, το λευκό κέντρο Πιο-

νεται για τα λευκά να παίξουν 9.Αδ3 Αη7 10.0–0 0–0

νιών όχι μόνο δεν είναι απειλητικό, αλλά ούτε και δια-

11.ε4, πραγματοποιώντας την εναλλακτική διάσπαση

θέτει προοπτικές να γίνει επικίνδυνο στο μέλλον. Η

στο κέντρο που οδηγεί σε θέση με “κρεμασμένα” Πιό-

κινητικότητά του περιορίζεται σημαντικά από τον εξαι-

νια. Σε αυτή την περίπτωση, ο Kramnik συνιστά

ρετικό έλεγχο των εχθρικών δυνάμεων σε κρίσιμα κε-

11...Αη4 12.θ3 Αxζ3 13.Βxζ3 ε5 και τώρα είτε 14.δxε5

ντρικά τετράγωνα, π.χ. η προώθηση ε3-ε4 θα άφηνε

δ4 είτε 14.εxδ5 Ιxδ4 15.γxδ4 εxζ4, με ισότητα και στις

εκτεθειμένο το Σδ4. Αυτό σημαίνει ότι κάποια άλλα

δύο περιπτώσεις.

στοιχεία της θέσης αποκτούν πρωτεύουσα σημασία,

9...Αη7 10.0–0 0–0 11.γ4

ιδίως η μοναδική ανοιχτή στήλη, η οποία χωρίζει τις

Ο Portisch πάντα ακολουθούσε κλασικούς στρα-

πλειονότητες Πιονιών των αντίπαλων παρατάξεων.

τηγικούς κανόνες, στους οποίους είχε απόλυτη εμπι-

12...Αζ5

στοσύνη. Αφού λοιπόν ολοκλήρωσε την ανάπτυξη των

Η επιτυχία του σχεδίου των μαύρων στο άνοιγμα

ελαφρών κομματιών του, ξεκινά την εφαρμογή του μό-

πιστοποιείται από τη συνέχεια 12...Αη4 13.θ3 Αxζ3

νου ενεργητικού σχεδίου που διαθέτει.

14.Βxζ3 ε5 15.δxε5 Ιxε5 16.Αxε5 Αxε5 17.Παδ1 Βε7

Η συνέχεια της παρτίδας δείχνει γιατί οι σύγχρο-

18.Αδ5 Παβ8, με την οποία προκύπτει πλήρης ισότητα.

νοι σκακιστές δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στις ασύμ-

Ο Kramnik προφανώς είναι διατεθειμένος να μην εκτο-

μετρες θέσεις: όταν στρατηγικά στοιχεία διαφορετικού

νώσει την ένταση πολύ νωρίς, γι’ αυτό προσανατολίζει

είδους συγκρούονται μεταξύ τους (εδώ υπεροχή Πιονιών

τη μάχη στη διεκδίκηση της αξιοποίησης των πλεονε-

στο κέντρο με πλειονότητα Πιοινιών στην πτέρυγα της

κτημάτων της θέσης του, παρά στην εξουδετέρωση των

βασίλισσας), η διεκδίκηση της νίκης γίνεται πρακτικά

στοιχείων στα οποία υπερέχουν τα λευκά. Φυσικά, με

πολύ ευκολότερη -με όλους τους κινδύνους που συνεπά-

αυτό τον τρόπο ριψοκινδυνεύει να συμβεί ακριβώς το

γεται αυτή η αντιμετώπιση.

αντίθετο και τελικά να χάσει, αλλά η αναζήτηση μακροπρόθεσμων δυνατοτήτων νίκης και με τα μαύρα

11...δxγ4 12.Αxγ4

αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά

XIIIIIIIIY 9r+lwq-trk+0 9zpp+-zppvlp0 9-+n+-+p+0 9+-+-+-+-0 9-+LzP-vL-+0 9+-+-zPN+-0 9P+-+-zPPzP0 9tR-+Q+RmK-0 xiiiiiiiiy

του σύγχρονου σκακιού. Άλλη εναλλακτική δυνατότητα σε αυτό το σημείο ήταν 12...α6, που πιθανότατα θα οδηγήσει στη συνέχεια της παρτίδας με αναστροφή της σειράς των κινήσεων. Γενικά πάντως, η δραστηριοποίηση των κομματιών είναι σχεδόν πάντα προτιμότερη από την άμεση κινητοποίηση της πλειονότητας Πιονιών στην πτέρυγα της βασίλισσας. 13.Πγ1 Πγ8 Και οι δύο αντίπαλοι κατανοούν πλήρως τη ση-

Η κατανομή Πιονιών που έχει προκύψει μοιάζει

μασία της ανοιχτής ενδιάμεσης στήλης ανάμεσα στις

πολύ με εκείνη της Βαριάντας Αλλαγής στην Άμυνα

πλειονότητες Πιονιών, οπότε σπεύδουν να την καταλά-

Grunfeld, όπως αυτή προκύπτει μετά τη σειρά κινήσεων

βουν. Αυτό όμως αποτελεί μια σημαντική “ηθική” νίκη

1.δ4 Ιζ6 2.γ4 η6 3.Ιγ3 δ5 4.γxδ5 Ιxδ5 5.ε4 Ιxγ3 6.βxγ3.

για τα μαύρα στο άνοιγμα, αφού στην ορθόδοξη Βαριά-

Τα λευκά έχουν δημιουργήσει ένα πανίσχυρο κέντρο

ντα Αλλαγής της Άμυνας Grunfeld τα λευκά συνήθως

μεταφέρουν τον Πα1 στο δ1 και είτε προωθούν τη “φά-

αντί πινακίου φακής, ενώ προφανώς ασυνεπές θα ήταν

λαγγα” Σδ4-ε4, ώστε να αποκτήσουν ισχυρό ελεύθερο

19.Πxγ8 Πxγ8 20.Βα3 Βδ8 με συνέχεια ...ε7-ε6 και

Πιόνι, είτε εκμεταλλεύονται τη σταθερότητα στο κέντρο

...Αη7-ζ8 και εύκολη δραστηριοποίηση όλων των μαύ-

για να επιτεθούν στην πτέρυγα του βασιλιά (π.χ. με θ2-

ρων κομματιών στο κρίσιμο μέτωπο.

θ4, αλλά ορισμένες φορές με 0-0 και ζ2-ζ4-ζ5 κλπ.).

19...Ιγ4

Αντίστοιχη αντιμετώπιση όσον αφορά τη χρήση των

Τα λευκά έχουν “διπλώσει” στη στήλη γ, δεν

Πύργων είναι σαφώς αποτελεσματικότερη και στην

μπορούν όμως να την αξιοποιήσουν χάρη στην “προφυ-

εννοιολογικά συγγενή Βαριάντα ημι-Tarrasch του Γκα-

λακή” που διαθέτουν τα μαύρα στο γ4.

μπί της Βασίλισσας.

20.Βε2 Η συνέχεια 20.Ιδ2 ε5 21.δxε5 Βxδ3 22.Πxδ3 Ιx-

14.Βε2 α6 Πρόωρο θα ήταν 14...Ια5 15.Αδ3 Αxδ3 16.Βxδ3

ε5 23.Πxγ8 Πxγ8 οδηγεί σε θέση με σαφή υπεροχή των

Βδ7 17.Βα3, οπότε τα λευκά θα διατηρούσαν την πρω-

μαύρων, καταδεικνύοντας πόσο σωστά επέλεξε ο

τοβουλία των κινήσεων στην πτέρυγα της βασίλισσας.

Kramnik να μην πραγματοποιήσει γρήγορα τη διάσπα-

Η μερική προώθηση του Σα δεν αποτελεί ένδειξη της

ση ...ε7-ε5 (αν, δηλαδή, είχε παίξει νωρίτερα 12...Αη4).

πρόθεσης του Kramnik να αξιοποιήσει αμέσως την

Ανούσιο θα ήταν επίσης 20.ε4 ζ5 και η διεύρυν-

πλειονότητα Πιονιών με μαζική επέλαση, αλλά μέρος

ση του μετώπου μάχης ευνοεί περισσότερο τα μαύρα,

της προσπάθειάς του να ελέγξει κρίσιμο χώρο συνδυά-

επειδή οι δυνάμεις τους συνεργάζονται πολύ καλύτερα.

ζοντας τη δράση Πιονιών και κομματιών.

Ο Portisch απομακρύνει τη Βασίλισσα από το μερικό

15.θ3

κάρφωμα στη στήλη δ, ενώ είναι σημαντικό ότι δεν

“Πλαδαρή” κίνηση, που αποτελεί σαφή ένδειξη

μπορούσε να παιχτεί 20.Βγ2, “τριπλώνοντας” στη στή-

ότι ο Portisch δυσκολεύεται να καταστρώσει κάποιο

λή γ, καθώς η τοποθέτηση της Βασίλισσας ανάμεσα

ενεργητικό μακροπρόθεσμο σχέδιο. Προτιμότερο ήταν

στους Πύργους επιτρέπει την τακτική δυνατότητα

15.Πζδ1 ή, ακόμα καλύτερα, 15.δ5 Ια5 16.ε4 με κάποια

20...Ιβ6 21.Πγ7 Πxγ7 22.Βxγ7 Πγ8 23.Βxδ7 Πxγ1+ και

πρωτοβουλία στο κέντρο.

24...Ιxδ7.

15...Ια5 16.Αδ3 Αxδ3 17.Βxδ3 Βδ7

ήδη στα μαύρα, καθώς θα είχαν ξεκινήσει να κάνουν

XIIIIIIIIY 9-+r+-trk+0 9+-+qzppvlp0 9p+-+-+p+0 9+p+-+-+-0 9-+nzP-vL-+0 9+-tR-zPN+P0 9P+-+QzPP+0 9+-tR-+-mK-0 xiiiiiiiiy

πρόοδο στο μέτωπο μάχης στο οποίο υπερέχουν, ενώ τα

Η παρτίδα έχει προχωρήσει σε κρίσιμο μεταβα-

λευκά θα παρέμεναν αδρανή στο κέντρο, π.χ. 20.α4 Ιβ6

τικό στάδιο, όπου χρειάζεται να παρθούν σημαντικές

21.αβ5 Ιδ5 κλπ.

αποφάσεις. Τα μαύρα διαθέτουν μακροπρόθεσμα καλύ-

Τα μαύρα ήδη στέκονται κάπως καλύτερα. 18.Πγ3 Με τα νέα δεδομένα, ο Portisch σωστά επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στην ενδιάμεση ανοιχτή στήλη ανάμεσα στις πλειονότητες Πιονιών. Ανούσιο θα ήταν 18.ε4 Βα4, οπότε η μερική προώθηση των κεντρικών Πιονιών δεν θα οδηγούσε πουθενά, ενώ μετά από 18.Βα3 Ιγ4 19.Ββ4 (ή 19.Ββ3 β5) 19...β5 20.α4 Ιβ6 21.αxβ5 Ιδ5 η πρωτοβουλία των κινήσεων θα ανήκε

18...β5 19.Πζγ1

τερες προοπτικές, εξαιτίας της πλειονότητας Πιονιών

Χαρακτηριστικό λάθος θα αποτελούσε 19.Πα3

στην πτέρυγα της βασίλισσας, αλλά τα λευκά έχουν

Ιγ4 20.Πxα6 Ββ7 και η μοναχική εκδρομή του Πύργου

δραστηριοποιήσει όλα ανεξαιρέτως τα κομμάτια τους.

στο εχθρικό στρατόπεδο οδηγεί στον εγκλωβισμό του

Αν ο Portisch προλάβει να παίξει α2-α4xβ5, το μοναχι-

κό Πιόνι γίνεται πρόωρα ελεύθερο και συνακόλουθα

23...θ6

σχετικά αδύνατο, επειδή απομονώνεται και θα δεσμεύει

Ιδιαίτερα σημαντική ενδιάμεση κίνηση, και μά-

κάποια κομμάτια να το υποστηρίζουν χωρίς να έχει

λιστα την κατάλληλη χρονική στιγμή: ενώ προετοιμάζε-

εξασφαλιστεί η περαιτέρω προώθησή του.

ται ο εκτοπισμός του εχθρικού Αξιωματικού στην ά-

Επομένως, τα μαύρα δεν μπορούν να βασίσουν το παιχνίδι τους σε αργή σταδιακή βελτίωση της θέσης

χρηστη διαγώνιο θ2-β8, παράλληλα δημιουργείται ένα πολύτιμο “παραθυράκι” για το Βασιλιά.

τους, αλλά πρέπει να πραγματοποιήσουν κάποιες παραχωρήσεις, ώστε να εξουδετερώσουν τις συνέπειες του

Η συνέχεια της παρτίδας θα αποδείξει τη διορατικότητα του Kramnik.

καλύτερου έλεγχου της στήλης γ από τα λευκά.

24.Αθ4 β4 Εξαιρετική προώθηση, που δημιουργεί ισχυρό

20...Ιβ6 Προκειμένου να απελευθερώσουν το δρόμο της

τετράγωνο για τον Ίππο στα μετόπισθεν του εχθρικού

πλειονότητας Πιονιών που διαθέτουν στην πτέρυγα της

στρατόπεδου. Από στρατηγική άποψη, η θέση μπορεί

βασίλισσας, τα μαύρα επιδιώκουν αλλαγές κομματιών

ήδη να θεωρηθεί χαμένη για τα λευκά, επειδή δεν δια-

και γι’ αυτό ανοίγουν τη μοναδική στήλη στη σκακιέρα

θέτουν ικανοποιητικό σχέδιο που να εξουδετερώνει το

που πάνω της δεν υπάρχουν καθόλου Πιόνια. Μολονότι

επιπλέον αντίπαλο Πιόνι στην πτέρυγα της βασίλισσας.

προς το παρόν αυτή κυριαρχείται από τα λευκά, ο

Το μόνο που λείπει από τα μαύρα είναι ένας τρόπος να

Kramnik εκτιμά ότι δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη εξαι-

συμμετάσχει στην επίθεση και ο Αξιωματικός.

τίας του καλύτερου συνολικού συντονισμού των μαύ-

25.Ββ2

ρων κομματιών.

Ενδεικτική των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν

21.Πγ7

τα λευκά είναι η συνέχεια 25.Βγ4 Πxγ5 26.Βxγ5 (όχι

Φυσικά, ο Portisch δεν αλλάζει όλους του Πύρ-

26.δxγ5 Ιγ3 27.Βxε6 ζxε6 28.Πγ2 η5 29.Αη3 Πγ8 κλπ.)

γους, αφού τότε θα έχανε το μοναδικό πλεονέκτημα της

Ιγ3 27.Πγ2 Βε4 με σαφή υπεροχή των μαύρων.

θέσης του.

25...Ιγ3 Ο δεύτερος Ίππος του Kramnik που καταλήγει

21...Βε6 22.Αη5 Σημαντικό στρατηγικό λάθος, που θα στοιχίσει ακριβά στα λευκά. Σαφώς προτιμότερο ήταν 22.Αε5,

στο γ3, αλλά με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από το συνάδελφό του.

καθώς η συνέχεια της παρτίδας αποδεικνύει ότι ανάμε-

26.Πxγ8 Πxγ8 27.Ρθ1

σα στους Αξιωματικούς υπάρχει μια αξιοσημείωτη δια-

Λογική αντίδραση, αφού το Σβ4 ήταν άτρωτο

φορά που δεν φαίνεται καθόλου με πρώτη ματιά. Επί-

εξαιτίας του σαχ στο ε2. Τα μαύρα όμως μπορούν να

σης χαρακτηριστικό είναι ότι ούτε τώρα τα λευκά μπο-

απαντήσουν με μια ανάλογη ενέργεια, η οποία έχει πο-

ρούν να κινητοποιήσουν τη δική τους πλειονότητα Πιο-

λύ μεγαλύτερα οφέλη.

νιών στο κέντρο, π.χ. 22.ε4 Πxγ7 23.Αxγ7 (όχι, βέβαια,

Η τυποποιημένη κίνηση σε αυτό το σημείο είναι

23.Πxγ7 Ιδ5) Πγ8 24.Αζ4 Πxγ1+ 25.Αxγ1 Βγ6 26.Αζ4

27...α5, αλλά οι πραγματικά ισχυροί παίκτες διακρίνο-

ε6 και έλεγχος της ανοιχτής στήλης ξαφνικά περνάει

νται για τις μη τυποποιημένες αντιδράσεις τους σε “πε-

στα μαύρα, που γι’ αυτό μπορούν πια να προωθήσουν

ζές” θέσεις. Ο Kramnik αντιλαμβάνεται πως ο αντίπα-

τα Σα και β ανενόχλητα.

λός του έχει ετοιμάσει τότε ως απάντηση τη συνέχεια

22...Ιδ5 23.Π7γ5

27...α5 28.α3 Ια4 29.Πxγ8+ Βxγ8 30.Ββ3 Βγ1+ 31.Ρθ2

Ήδη από προηγούμενο σχόλιο έχει φανεί ότι οι

Βxα3 32.Βδ5, οπότε τα λευκά θα αποκτούσαν ξαφνικά

μαζικές αλλαγές κάθε άλλο παρά ευνοούν τα λευκά, π.χ.

σημαντικό αντιπαιχνίδι χωρίς λόγο. Η κίνηση που ανα-

μετά από 23.Πxγ8 Πxγ8 24.Πxγ8+ Βxγ8 η υπεροχή των

καλύπτει είναι λιγότερο προφανής, αλλά ταυτόχρονα

μαύρων θα ήταν αδιαμφισβήτητη (25.ε4 Ιγ3 26.Βγ2

πολύ ισχυρότερη.

δεν έχει καθόλου αρνητικές συνέπειες.

XIIIIIIIIY 9-+r+-+k+0 9+-+-zppvl-0 9p+-+q+pzp0 9+-+-+-+-0 9-zp-zP-+-vL0 9+-sn-zPN+P0 9PwQ-+-zPP+0 9+-tR-+-+K0 xiiiiiiiiy

31.Αη3 α4 Έτσι αποδεικνύεται ότι το Σβ3 δεν επαρκεί για να σταματήσει την επέλαση των εχθρικών Πιονιών, π.χ. 32.βxα4 β3 33.Ιδ2 β2 34.Πε1 Ιxα4 και η πανίσχυρη απειλή ...Πγ8-γ1 κρίνει αμέσως την έκβαση της παρτίδας. Τώρα πια η μετατροπή της υπεροχής των μαύρων σε ολόκληρο βαθμό αποτελεί καθαρά θέμα τεχνικής, όχι όμως χωρίς ενδιαφέρον. 32.Ιδ2 α3 Η πλειονότητα Πιονιών απέδωσε όσο περισσό-

27...Ρθ7 Τώρα τα λευκά στερούνται τη δυνατότητα σαχ στην 8η οριζόντιο, με αποτέλεσμα να υποχρεωθούν να υιοθετήσουν υπερβολικά παθητική στάση. Παρόμοια

τερα μπορούσε, οπότε τώρα χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν με κατάλληλο τρόπο τα κομμάτια για την αξιοποίηση του δεμένου ελεύθερου Πιονιού. 32...α3 33.Πγ1

αντιμετώπιση είναι καταδικασμένη να αποτύχει μακροπρόθεσμα, πάντα εξαιτίας της εχθρικής πλειονότητας Πιονιών στην πτέρυγα της βασίλισσας. Τώρα η απειλή 28...Ια4 29.Ββ1 Πxγ1+ 30.Βxγ1 Βxα2 31.Αxε7 β3 δεν επιτρέπει μεγάλα περιθώρια επιλογών στον Portisch.

Ο Portisch σωστά αποφεύγει την εισβολή με ...Ιγ3-ε2 και ...Πγ8-γ2, επομένως τώρα χρειάζεται να αναζητηθεί κάποια άλλη στήλη μέσω της οποίας ο Πύργος θα μπορέσει να διεισδύσει στο εχθρικό στρατόπεδο. Φυσικά, αμέσως έχανε 33.Ιγ4 Πxγ4 34.βxγ4 α2 κλπ.

28.Πα1

XIIIIIIIIY 9-+r+-+-+0 9+-+-zppvlk0 9-+-+-+-zp0 9+-+-+-zp-0 9-zp-zP-+-+0 9zpPsn-zP-vLP0 9-+-sN-zPP+0 9+-tR-+-+K0 xiiiiiiiiy

Αξιολύπητη χρήση του Πύργου, δυστυχώς όμως για τον Ούγγρο γκρανμέτρ έχαναν αμέσως 28.Ββ3 Ιxα2 και 28.α3 Ια4 κλπ. 28...α5 29.Ββ3 Νέο στρατηγικό λάθος, που σύντομα θα φανεί ότι επιταχύνει την κατάρρευση της αμυντικής διάταξης των λευκών. Πολύ προτιμότερο ήταν 29.Ιδ2, μεταφέροντας κι άλλες δυνάμεις στο κρίσιμο μέτωπο. 29...Βxβ3 Ο Portisch πιθανότατα υποτίμησε πόσο ισχυρή είναι η αλλαγή των Βασιλισσών για τα μαύρα, τα οποία

Σε αυτό το σημείο τα μαύρα μπορούν να κερδί-

τώρα αντιμετωπίζουν ένα σημαντικό εμπόδιο λιγότερο

σουν με πολλούς τρόπους, π.χ. μπορούν να δοκιμάσουν

όσον αφορά την προώθηση της πλειονότητας Πιονιών

το σχέδιο 33...ζ5 με απειλή 34...ζ4, αλλά ο Kramnik

τους στην πτέρυγα της βασίλισσας.

βρίσκει κάτι πολύ ταχύτερο, που μάλιστα δικαιώνει την

30.αβ3 η5

επιλογή της συγκεκριμένης βαριάντας στο άνοιγμα και

Η επιλογή της κατάλληλης στιγμής για την προώ-

τιμωρεί τα λευκά για την παράλειψή τους να παίξουν

θηση Πιονιών αποτελεί άλλο ένα βασικό στοιχείο του

22.Αε5.

παιχνιδιού των πολύ ισχυρών παικτών. Η πίεση στο Σε7

33...ε5

εξουδετερώνεται μόνο τη στιγμή που το αδυνάτισμα της

Το δεμένο ελεύθερο Σα3 υποχρεώνει τις δυνά-

αμυντικής ασπίδας Πιονιών μπροστά από το Βασιλιά

μεις των λευκών να διατηρήσουν παθητικές θέσεις, και

γι’ αυτό αποδεικνύεται ακόμα ισχυρότερο όταν αλλάζονται κομμάτια ή ανοίγουν περισσότερες γραμμές.

39...Πxα2 40.Αxδ6 Πxζ2 41.Αxβ4 Πζ1+ 42.Ρθ2 Πβ1 Σε αυτό το σημείο ο Portisch δικαιολογημένα

34.δ5 Επίσης ανώφελο ήταν 34.Αxε5 Αxε5 35.δxε5 Πδ8 36.Ιγ4 Πδ1+ κλπ.

κατέθεσε τα όπλα, αφού μετά από 43.Ιδ2 τα μαύρα μπορούν να κερδίσουν με πολλούς τρόπους, π.χ. 43...Αε5+ 44.η3 Πε1 κλπ.

34...α2 35.Πα1 ε4 Τώρα η διαφορά ανάμεσα στην ισχύ των Αξιω-

0–1

ματικών είναι παραπάνω από εμφανής. Η θέση έχει ξεκαθαρίσει αρκετά, ώστε η σχετική πίεση χρόνου του Kramnik να μην έχει καμία πρακτική επίπτωση στις εξελίξεις. 36.δ6 Πα8 37.Ιγ4 Μετά από 37.δ7 τα μαύρα θα μπορούσαν να κάνουν ένα μικρό διάλειμμα στην προώθηση της επίθεσής τους και να κερδίσουν το εχθρικό ελεύθερο Πιόνι με 37...Πδ8. Η έλλειψη ικανοποιητικής προστασίας του Σδ7 τότε, αποδεικνύει με εξαιρετικό τρόπο πόσο άχρηστη ήταν η κεντρική πλειονότητα Πιονιών σε ολόκληρη την παρτίδα. 37...Ιβ5 Όχι βέβαια ο μοναδικός, σίγουρα όμως ο ταχύτερος δρόμος για τη νίκη.

Vladimir Kramnik

38.Αε5

XIIIIIIIIY 9r+-+-+-+0 9+-+-+pvlk0 9-+-zP-+-zp0 9+n+-vL-zp-0 9-zpN+p+-+0 9+P+-zP-+P0 9p+-+-zPP+0 9tR-+-+-+K0 xiiiiiiiiy 38...Ιxδ6 Σε στρατηγικά κερδισμένες θέσεις, οι τακτικοί συνδυασμοί συχνά βοηθούν στη γρήγορη αξιοποίηση της υπεροχής. 39.Πxα2 Η

συγκριτικά

καλύτερη

δυνατότητα,

π.χ.