Friedrich Saemisch - Alexander Alekhine Δρέσδη 1926 του Ηλία Κουρκουνάκη
Στην παρτίδα που ακολουθεί, τα λευκά επιζη-
σίλισσας) Αα6 18.β3 Παγ8 η υπεροχή των μαύρων πλη-
τούν την ισοπαλία με την πολύ διαδεδομένη μέθοδο των
σιάζει επικίνδυνες διαστάσεις. Αντίστοιχα ανεπαρκής
συστηματικών αλλαγών. Ο Saemisch πιθανότατα έλπιζε
είναι η συνέχεια 16.Πζε1 Παγ8 κλπ.
ότι στο φινάλε οι μικρές στρατηγικές διαφορές δεν θα
16...βxγ5
είναι αξιοποιήσιμες, μάλλον υποτίμησε όμως τις ικανό-
ναισθηματικής επιθυμίας για ισοπαλία πάνω στις λογι-
XIIIIIIIIY 9r+-tr-+k+0 9zpl+-+pzp-0 9-+-zppwq-zp0 9+-zp-+-+-0 9-+P+-+-+0 9+-+LzP-+-0 9PzPQ+-zPPzP0 9+-+R+RmK-0 xiiiiiiiiy
κές ανάγκες της θέσης. Αυτή η στάση δυσχεραίνει την
Παρόλο που ο Samisch πέτυχε να αλλάξει σχε-
κατάστρωση ενός σωστού μακροπρόθεσμου σχεδίου
δόν όλα τα ελαφρά κομμάτια, η ισοπαλία που επιζητά
και συνήθως καταλήγει σε αποσπασματική αντιμετώπι-
βρίσκεται ακόμα πολύ μακριά. Τα μαύρα διαθέτουν ένα
ση των προβλημάτων που παρουσιάζονται διαδοχικά
επιπλέον κεντρικό Πιόνι, ενώ η διάταξή τους διατηρεί
στην παρτίδα. Αυτό με τη σειρά του επιτρέπει στον α-
μεγάλη ελαστικότητα ως σύνολο. Εξάλλου, ο Αξιωμα-
ντίπαλο να αυξήσει σταδιακά την υπεροχή του, εκμε-
τικός του Alekhine στέκεται πολύ καλύτερα από το λευ-
ταλλευόμενος υπέρ του κάθε μικρό στοιχείο που συνο-
κό ομόλογό του, καθώς μάλιστα η δραστηριοποίησή
δεύει έστω και τη μικρότερη αλλαγή στη θέση.
του στη μεγάλη διαγώνιο δεν δυσχεραίνει καθόλου την
τητες που είχε καλλιεργήσει στον εαυτό του ο κατά τα άλλα παρορμητικός και κυκλοθυμικός Alekhine, προκειμένου να πλησιάσει τον Capablanca όσον αφορά την τεχνική στο φινάλε. Αντίθετα με τις προσδοκίες του Γερμανού, αποδεικνύεται ότι, όσο εξελίσσεται η παρτίδα, τόσο μεγαλύτερο ειδικό βάρος αποκτούν οι ασυμμετρίες που δημιουργήθηκαν, ακριβώς εξαιτίας της απουσίας πολλών κομματιών. Το πρόβλημα πηγάζει από την επιβολή της συ-
1.δ4 Ιζ6 2.Ιζ3 β6 3.γ4 Αβ7 4.ε3 ε6 5.Αδ3 Αβ4+
κινητικότητα των υπόλοιπων κομματιών.
6.Αδ2 Αxδ2+ 7.Ιβxδ2 δ6 8.0–0 Ιβδ7 9.Βγ2 0–0
17.Πδ2 Παβ8 18.Πζδ1 Αγ6 19.β3
10.Παδ1 Βε7 11.Ιη5 θ6 12.Ιθ7 Πζδ8 13.Ιxζ6+ Ιxζ6
Προφανώς όχι 19.Αθ7+ Ρθ8 20.Πxδ6 Πxδ6
14.Ιε4 γ5 15.Ιxζ6+ Βxζ6 16.δxγ5
21.Πxδ6 Πxβ2 και τα μαύρα κερδίζουν, ενώ τώρα του-
Οι προγενέστερες απώλειες χρόνου καθιστούν τη
λάχιστον απειλούνται νέες απλοποιήσεις με 20.Αε4.
διατήρηση της έντασης ανάμεσα στα Πιόνια ασύμφορη
19...Βε5
για τα λευκά, π.χ. μετά από 16.Αε4 δ5 17.Αζ3 (η συ-
Εξαιρετικά ισχυρή αντίδραση, η οποία όχι μόνο
γκριτικά καλύτερη συνέχεια μοιάζει να είναι 17.γxδ5
αντιμετωπίζει τα εχθρικά σχέδια, αλλά ετοιμάζει και
εxδ5 18.Αζ3 γ4 19.ε4 δxε4 20.Αxε4 Αxε4 21.Βxε4,
την επεκτατική προώθηση ...ζ7-ζ5. Τα λευκά δεν διαθέ-
οπότε το κεντρικό ελεύθερο Πιόνι αντισταθμίζει κάπως
τουν κάτι καλύτερο από την αλλαγή των Βασιλισσών,
την ισχυρή πλειονότητα Πιονιών στην πτέρυγα της βα-
αυτή όμως αυξάνει τη σχετική αξία των πλεονεκτημά-
©Ηλίας Κουρκουνάκης
30.Πγ1 Πδα8 31.Πγγ2 Πα3+ 32.Ρε2 το σχέδιο ...Ρε7-
των που ήδη διαθέτει ο Alekhine. 20.Ββ2 Βxβ2 21.Πxβ2 α5 22.Πβδ2 Ρζ8 23.Αγ2
δ7-γ6 και ...δ6-δ5 θα ήταν πολύ ισχυρό. 30...Πα3+ 31.Ρε2
Ρε7
Σε παρόμοιο τέλος οδηγούσε 31.Πβ3 Πδα8, π.χ.
Με την κεντροποίηση του Βασιλιά η αδυναμία του Σδ6 αποδεικνύεται φαινομενική μόνο, ενώ η δυνα-
32.Πxα3 Πxα3+ 33.Ρε2 Πγ3 κλπ.
τότητα των μαύρων να ανοίξουν γραμμές με κατάλλη-
31...Πγ3 32.α4 Πα3
λες διασπάσεις Πιονιών (τη στιγμή που αυτά θα επιλέ-
Πολύ προτιμότερο από 32...Πxγ4, αφού τότε με
ξουν) δεν έχει αντίβαρο, ούτε μπορεί να εξουδετερωθεί.
33.Πα2 τα λευκά θα αποκτούσαν κάποιο αντιπαιχνίδι
24.ζ3 α4 25.Ρζ2
χάρη στο ελεύθερο Πιόνι με Πύργο που το υποστηρίζει
Φυσικά, χειρότερο θα ήταν 25.βxα4 Πβ4 και τα
από πίσω. Γενικά, σε θέση με υπεροχή απαιτείται καλή αντίληψη για το αν είναι κερδισμένη με απλό σχέδιο,
Πιόνια γίνονται εξαιρετικά ευάλωτα. 25...αxβ3 26.Αxβ3
ώστε να εμποδιστεί κάθε αντιπαιχνίδι, ή χρειάζεται να
Μετά από 26.αxβ3 οι εχθρικοί Πύργοι θα μπο-
προσφερθεί κάποια ενεργητική δυνατότητα στην αντί-
ρούσαν να εισβάλουν μέσω της καθέτου α, αλλά τώρα
παλη πλευρά, ώστε να δημιουργηθεί η απαραίτητη α-
τα λευκά έχουν πολλές “νησίδες” Πιονιών και συνεπώς
συμμετρία που θα οδηγήσει σε αποφασιστικό πλεονέ-
τα κομμάτια τους δεσμεύονται σε παθητικούς ρόλους.
κτημα στο επιθετικό μέτωπο.
Είναι ολοφάνερο ότι ο Alekhine διδάχτηκε πολλά από τη μελέτη των παρτίδων του Capablanca.
33.Πβ7+ Πδ7 34.Πδβ2 Πxα4 35.Πxδ7+ Ρxδ7 36.Πβ7+ Ργ6 37.Πxη7 Πxγ4 38.Πη6 Παρόλο που τα λευκά ανακτούν το Πιόνι, η υπε-
26...ζ5 Αυτή η κίνηση είναι πάντα χρήσιμη, καθώς ε-
ροχή των μαύρων παραμένει αποφασιστική: ο Πύργος
μποδίζει την προώθηση ε3-ε4 και εξασφαλίζει την από-
εισβάλει στη 2η οριζόντιο και ο Βασιλιάς προωθείται
κτηση επιπλέον χώρου στο κέντρο και την πτέρυγα του
μαζί με το ελεύθερο Πιόνι. Ο συντονισμός των επιτιθέ-
βασιλιά. Η κεντρική ιδέα των περισσότερων φινάλε
μενων κομματιών είναι πολύ καλύτερος και αυτή η δια-
είναι ο έλεγχος όλο και περισσότερου χώρου, αφού μό-
φορά αρκεί για να εξασφαλιστεί η νίκη.
νο έτσι εξασφαλίζεται η προώθηση των Πιονιών, τουλάχιστον όσων έχουν μετατραπεί σε πρωταγωνιστές της
38...Ρδ5 39.Πxθ6 Πγ2+ 40.Ρζ1 γ4 41.Πθ8 γ3 42.θ4
μάχης εξαιτίας της δυνατότητας προαγωγής τους.
Ή 42.Πγ8 ζ4 43.εxζ4 Ρδ4 44.θ4 Ρε3 45.Ρη1 Ρxζ4 46.θ5 Ρη5 47.η3 δ5 με εύκολη νίκη των μαύρων.
27.Ρε2 Πβ4 28.Ρδ3 Αα4 Με την αλλαγή του “κακού” αντίπαλου Αξιωμα-
42...Πδ2
τικού, τα μαύρα εκθέτουν τα ανυπεράσπιστα Πιόνια και γι’ αυτό δεσμεύουν στη στήριξή τους πιο σημαντικές
Τώρα πια δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το αποτέλεσμα.
δυνάμεις.
43.Ρε1 Πxη2 44.Πγ8 γ2 45.θ5 Πθ2 46.θ6 Πxθ6
29.Αxα4
47.Πxγ2 Πθ1+ 48.Ρδ2 Πθ2+ 49.Ρδ3 Πxγ2
Δεν παιζόταν 29.Ργ3 Πδβ8 30.Πxδ6 Πxβ3+ κλπ.,
0–1
αλλά και μετά από 30.Πβ2 δ5 τα μαύρα θα είχαν μεγάλη υπεροχή.
KkRr
29...Πxα4 30.Πβ1 Λάθος που στοιχίζει οριστικά την παρτίδα, αλλά σε παρόμοιες θέσεις είναι εξαιρετικά δύσκολο να αμύνεται κανείς παθητικά με επιτυχία, αφού η αντίπαλη παράταξη μπορεί να δημιουργεί συνεχώς απειλές σε ολόκληρη τη σκακιέρα. Πάντως, ακόμα και μετά από ©Ηλίας Κουρκουνάκης
lLpP