Voorwoord

Lente van bevrijding

Het duurt lang. Corona heeft ons nu meer dan een jaar in de greep. Lockdowns, halve lockdowns, beperkingen: het weegt voor iedereen zwaar. Ook voor jou, neem ik aan, beste lezer. Ook voor ons, redactieraad en Natuurpuntafdelingen. Op dit moment zien we gelukkig dat in rusthuizen de maatregelen stilaan kunnen versoepeld worden naarmate de populaties er gevaccineerd en beschermd raken. Dit kan ook wat druk wegnemen op de intensive care afdelingen als we erin slagen om Britse en andere varianten onder controle te houden. Dan wenkt de lente. Eindelijk. Het voorbije jaar heeft ons veel geleerd. Hoe mensen de complexiteit van een situatie verkeerd inschatten, hoe sommigen losse elementen van de realiteit inpassen in een eigen verhaal, dat voor henzelf klopt maar voor buitenstaanders toch wel heel sterk op complotdenken begint te lijken. Hoe een pure, nuchtere wetenschappelijke benadering van de realiteit tegen dat individuele verhaal aanbotst en bij sommigen niet meer als een waarheid wordt beschouwd. Bij de noorderburen leidde dit zelfs tot publieke protesten waarbij het beeld van de nuchter denkende Nederlander wel een forse deuk kreeg. Covid 19 is een kleine generale repetitie voor hoe het er aan toe zal gaan met klimaatopwarming. De ingrediënten zijn dezelfde. Grote veranderingen die nopen tot dwingende maatregelen, onzekerheden en voortdurend wijzigende omstandigheden die ook een voortdurende bijstelling van het beleid vragen, de wetenschap die the lead moet nemen en de politiek die evenwichten zal moeten maken tussen ‘scientific best choice’ en economische, sociale en psychologische haalbaarheid. Problematisch hierbij is dat de gevolgen in tijd en ruimte niet altijd even dichtbij zullen zijn, wat de incentive voor de politici om te kiezen voor het zachte heelmeesterschap zal vergroten. Laat ons hopen dat Europese en internationale afspraken hier voldoende druk blijven zetten zodat we niet verzanden in halfslachtige (non-)oplossingen. Wat is onze taak in dit geheel, hoor ik je denken? Kunnen we nog iets anders doen dan politici uitkiezen die deze complexe taak tot een goed einde kunnen brengen? Ja, dat kan. We kunnen altijd kijken naar wat er nog wél mogelijk is, wij kunnen het voorbeeld geven. De natuur in eigen omgeving biedt ongekende kansen om nieuwe wandel- en fietsmogelijkheden te ontdekken, om nieuwe planten en dieren te leren kennen. Gaandeweg komt er naar de zomer toe zeker ook ruimte om dit met meer mensen tegelijk te kunnen doen, om eens te gaan picknicken, om een terrasje te doen, om elkaar eens goed vast te nemen. En heb je al eens nagedacht hoe je je eigen tuin wat klimaatrobuuster kan krijgen? Door te zorgen voor een beduidende toename aan inheemse en autochtone groen- en kruinvolumes, aan schaduw en mogelijk ook aan wateraanbod in de tuin. Misschien is de ontluikende lente wel een mooi moment om daarvoor een plan op te stellen en uit te voeren. Succes alvast!

Wouter Mertens