Dentista 3 - 2019 by Dentista

dentista magazine voor het tandheelkundig team

2019 | 3

Thema: Esthetische tandheelkunde

Nurcan Yilmaz en Jasper Thoolen

Esthetic instafanatics

Evidence based poetsen

Elektrisch of met de hand? Kois-deprogrammer in een restauratief behandelplan

Aan de slag met de Inman Aligner

Meer rendement met blokplanning

dentista| Colofon Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

dentista| Redactioneel

Praktijkmanager

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Dentista is een uitgave van Dentista Media en

ExpertClean

verschijnt 6 keer per jaar.

Redactie Ilko Alink, Joan Koele, Lies Ligtvoet

NIEUW: Philips Sonicare ExpertClean

dentista Redactieadres

Dentista Media, Postbus 62, 7437 ZH Bathmen Contact: Ilko Alink, ilko@dentista-magazine.nl, Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

055-5223154

www.dentista-magazine.nl Twitter: @dentistamag

Aan dit nummer werkten mee Nurcan Yilmaz, Jasper Thoolen, Maarten de Beer, De Schans Tandartsen, Xander Rijpstra, Edris Rasta, Sjoerd Kuiken, Thérèse Elkerbout, Dagmar Else Slot, Martijn Rosema, Fridus Van der Weijden, Marloes Rust, Marthijn Verboom, Duodent, Marjo Riebergen, Naomi Doelen, Willemijn van Susante.

Vormgeving LDB Production, Levin den Boer

€51,99 excl. btw

philips-dentalcare.com/ expertclean

Verbeter de poetsroutine tussen de controles

Dentista wordt in gecontroleerde verspreiding toegezonden aan tandartsen mondhygiënistenpraktijken in Nederland. Een vast abonnement kost € 42,50 (incl. btw) per jaar. Voor abonneren: www.dentista-magazine.nl

Adreswijzigingen Per e-mail: info@dentista-magazine.nl. Vermeld zowel je oude als nieuwe adres.

Mondhygiënist

Zowel Nurcan als Jasper bespreken ook nog een casus in dit nummer. Dat doet onze oud-columnist Xander Rijpstra ook uitgebreid, samen met porseleintechnicus Edris Rasta. Daarbij maken ze gebruik van Digital Smile Design dat naast duidelijke communicatie met de patiënt ook een aanvulling is op de communicatie met collega’s. Goede informatie delen, daar draait het om!

Adverteren Joan Koele, joan@dentista-magazine.nl, 06 – 477 859 78

Marketing

06 – 267 060 67

Smartimer: Stimuleert minimaal 3 minuten poetsen in de DeepClean+ poetsstand

Tandarts

Maarten is een jonge tandarts die zich helemaal vastbijt in de restauratieve en esthetische tandheelkunde en wil laten zien wat hij kan, net als Nurcan Yilmaz en Jasper Thoolen, die we in dit nummer interviewen. We vragen naar hun keuze voor de esthetische tandheelkunde en waarom ze zoveel van hun werk delen op sociale media. Daarbij gaat het volgens hen niet om een wedstrijdje wie het mooiste werk levert. Ze ontvangen ook graag feedback, want als het op een andere manier beter kan dan proberen ze dat.

Abonneren

Ilko Alink, ilko@dentista-magazine.nl,

Smart-sensortechnologie: Geeft de patiënt feedback tijdens het poetsen via een trilsignaal. Via een voortgangsrapport is poetsduur, -frequentie en -techniek te volgen.

dentista

nder invloed van sociale media geven we steeds meer van onszelf bloot. Dat geldt zeker voor de jongere generatie die op Facebook en Instagram gekke, gewaagde, maar vooral esthetisch mooie beelden van zichzelf wil laten zien. Het bewustzijn op het eigen uiterlijk is daardoor toegenomen en daarmee ook de vraag naar esthetische behandelingen. Maar wat is nu mooi en hoe ver ga je als tandarts mee met de wens van de patiënt? Beslijp je bijvoorbeeld gezonde tanden als iemand per se facings wil? Deze en andere dilemma’s bespreken Naomi en Willemijn in hun nieuwste bijdrage. Maarten de Beer gaat in zijn column in op wat nu esthetisch mooi is. Zijn dat heel witte kaarsrechte tanden, of mag je ook enige imperfectie tonen? Daarnaast bespreekt hij ook een casus over een herbehandeling met porselein.

Internet

PROBEERAANBOD

Praktijkmanager

Druk

Veel leesplezier!

Bariet ten Brink BV, Meppel

dentista

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Ilko Alink, Lies Ligtvoet, Joan Koele

Praktijkmanager

©2013-2019 Dentista Media. Niets in deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van Dentista Media of andere auteursrechthebbenden. Dentista Media kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden.

dentista 7x *

Gezondere gingiva in slechts twee weken*

In vergelijking tot poetsen met een handtandenborstel.

10x

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Meer plaque verwijdering* dentista

Assist

dentista| Inhoud Tandarts

Tandarts

dentista 3

dentista

Mondhygiënist

Assistent

Inhoud

Praktijkmanager

Mondhygiënist

Assistent

ESTHETIC INSTAFANATICS

Praktijkmanager

NURCAN YILMAZ EN JASPER THOOLEN 10

DE KOIS-DEPROGRAMMER GEBRUIK IN EEN RESTAURATIEF BEHANDELPLAN 16

INMAN ALIGNER DE JUISTE TRAINING EN SUPPORT 20

HERBEHANDELING MET PORSELEIN

MAARTEN DE BEER 26

THE UPPER 2? XANDER RIJPSTRA EN EDRIS RASTA 34

MEER RENDEMENT MET BLOKPLANNING WAAR VALT WINST TE BEHALEN VIA DE AGENDAPLANNING? 42

EVIDENCE BASED POETSEN ELEKTRISCH OF MET DE HAND? 48

PATIËNTENWISSEL HOE REINIG EN DESINFECTEER IK DE BEHANDELKAMER? 55

En verder Productnieuws 7 Column Maarten 31 Team 32 Play 1 47 Column Marloes 51

dentista

Design in beeld

Play 2

Column Naomi en Willemijn 61 Fiscaal

Tandarts

Mondhygiënist

Assistent

Praktijkmanager

Hightech innovaties binnen handbereik. Dàt is dental bauer.

CAVEX SCANSPRAY

n 2015 lanceerde het Haarlemse Cavex Holland B.V. haar ‘Cream alginaat’. Naast de uitzonderlijke precisie van 5µm en de ongeëvenaarde treksterkte en flexibiliteit, is de goede scanbaarheid een belangrijke eigenschap van dit alginaat. Hiermee bewees Cavex al oog te hebben voor de digitalisering van het vakgebied. De volgende stap is de introductie van Cavex ScanSpray, om de scanbaarheid van afdrukken te optimaliseren. Omdat Cavex ScanSpray geen olie bevat, is het geschikt voor alle soorten afdrukmateriaal. Door toevoeging van titaniumdioxide zijn zelfs de kleinste details duidelijk zichtbaar. Breng een dun laagje Cavex ScanSpray aan op de afdruk voor een 100% accuraat digitaal model.

Kenmerken Cavex ScanSpray: • Genereert een supergedetailleerd digitaal model van de afdruk; • Geschikt voor alle soorten afdrukmateriaal; • Op poederbasis in plaats van oliebasis, hierdoor heeft het geen invloed op de oppervlakte van de afdruk; • Inhoud van 200ml. voor ong. 200 applicaties. Cavex ScanSpray is per direct verkrijgbaar via alle Europese Cavex dealers. Informatie: www.cavex.nl

NIEUWE VERPAKKING VOOR OPALESCENCE GO

et nieuwe ontwerp van deze hoogwaardige verpakking is mooi om te zien, heeft een luxe uitstraling en maakt de hele bleekbehandeling tot een prettige ervaring. De nieuwe verpakking van Opalescence Go kan zelfs worden omgetoverd tot een handige dispenser: door het bovenste gedeelte eraf te halen en om te draaien verschijnt onderaan een opening waaruit gemakkelijk per keer een setje voorgevulde bleeklepels kan worden gehaald. Met Opalescence Go (6% waterstofperoxide) is de drempel om te bleken nog nooit zo laag geweest, ook voor mensen met een druk leven. De innovatieve, kant-en-klare UltraFit-lepel kan direct vanuit de verpakking worden gedragen en sluit mooi om de hele tandboog. Opalescence Go biedt patiënten het gemak en de betaalbaarheid van een bleekproduct dat vrij verkrijgbaar is, maar dan wel met superieure, professionele bleekresultaten. Na de eerste behandeling in de tandartspraktijk kunnen patiënten de lepels dragen terwijl ze aan hun bureau zitten, tijdens het douchen, tijdens het opmaken of ’s ochtends op weg naar hun werk.

De splinternieuwe Primescan bij dental bauer! Vraag vandaag nog een live demo in uw praktijk aan!

Neem contact op met Paul van der Bruggen, specialist digitale oplossingen van dental bauer Nederland. Bel 06 229 477 84 of stuur een e-mail naar paul.vanderbruggen@dentalbauer.nl

Informatie: www.opalascence.com/nl

dentista

PRODUCT

Gevoelige tanden? Directe* en langdurige verlichting begint met uw advies

NIEUW VAN YOUNG INNOVATIONS

e innovatieve Galaxie instrumentcassettes vergemakkelijkt grondige reiniging en efficiënte sterilisatie van tandartsinstrumenten en stroomlijnt de praktische organisatie. De robuuste behuizing van roestvast staal beschermt de hoogwaardige apparatuur, terwijl het unieke ontwerp het contact met de instrumenten minimaliseert. Het lasersnijpatroon maximaliseert de waterdoorstroom en bevordert de efficiëntie van de desinfectieapparatuur/thermische desinfectiesystemen, waarbij de afgeronde randen en ingesneden hoeken de droogtijd verkorten. De voedselveilige siliconenrails met kleurcodering zijn geschikt voor alle gangbare gripdiameters en kunnen naar wens worden ingedeeld. De ergonomische beugel kan met slechts één hand worden bediend. De cassettes zijn verkrijgbaar als DIN-cassettes voor twintig instrumenten, als 1/2 DIN-cassettes voor tien instrumenten en als 1/4 DIN-cassettes voor vijf instrumenten. Meer informatie kunt u vinden op www.am-eagle.org/galaxie-kassetten.

De nieuwe Galaxie-instrumentcassettes.

De nieuwe, ultrafijne Microbrush MB-applicators helpen bij het nauwkeurig en economisch gebruik van tandheelkundige vloeistoffen. Ze zijn flexibel en blijven in de gewenste positie zonder terugveerkracht. De niet-absorberende vezels zorgen ervoor dat het materiaal optimaal kan worden opgenomen en vrijgegeven. De applicatiekop heeft een diameter van slechts 0,5 mm en is zodoende uitermate geschikt voor de nauwkeurige plaatsing van vloeistoffen. De oranje en petrol kleuren maken het mogelijk om meerfasige procedures uit te voeren. Informatie: www.ydnt.de De ultrafijne MB-applicators van Microbrush.

EXCLUSIEF BIJ DENT-MED MATERIALS

elmex® SENSITIVE PROFESSIONAL met de unieke PRO-ARGIN®-technologie • Biedt superieure dentine tubuli afsluiting: 91% afsluiting in vergelijking met 67% met een tinfluoride/natriumfluoride technologie1,# • Blokkeert de route naar pijn onmiddelijk*: 60,5% reductie in gevoeligheid vanaf het eerste gebruik2, ** • Biedt langdurige verlichting van pijn: 80,5% reductie in gevoeligheid na 8 weken3, **

Het in Barcelone gevestigde Laboratorio Aragó is sinds 1914 een toonaangevende Europese fabrikant van hechtmaterialen voor de chirurgische professional. Hechtmaterialen van Aragó zijn exclusief verkrijgbaar via Dent-Med Materials. Dent-Med biedt een overzichtelijk programma van topkwaliteit tegen een zeer concurrerende prijs: Resorbeerbaar (gevlochten) o.a. voor het hechten van extractie-alveolen: • Aragó PGA (braided polyglycolic acid coated) • Aragó PGA Rapid (braided polyglycolic acid coated) Beschikbaar in 3/0 - 4/0 - 5/0 - 6/0 met 3/8 gebogen naald – reverse cutting. Niet-resorbeerbaar (monofilament) o.a. voor het hechten in de esthetische zone: • Aragó Polyamide (Nylon) • Aragó Polypropylene • Aragó Norefil (vinylidene polyfluoride) Beschikbaar in 4/0, 5/0 en 6/0 met 3/8 circle naald – reverse cutting

* Voor directe verlichting, direct met de vingertop aanbrengen op de gevoelige tand zacht 1 minuut inmasseren ** Invergelijking tot de basislijn # In-vitro studie, na 5 applicaties vs tinfluoride / natriumfluoride technologie (p<0.05) References: 1. Hines D, et al. Accepted poster, July 2018 IADR. Colgate-Palmolive Company 2018. 2. Nathoo S, et al. J Clin Dent. 2009;20(Spec Iss):123 –130. 3. Docimo R, et al. J Clin Dent. 2009;20(Spec Iss):17– 22.

Niet-resorbeerbaar (gevlochten) o.a. voor het hechten bij botopbouw: • Aragó Supolene (braided polyester coated PTFE) Beschikbaar in 4/0 en 5/0 met 3/8 gebogen naald – reverse cutting

dentista

informatie: Dent-Med Materials – (0226) 360 150 - hechten@dent-medmaterials.nl

PRODUCT

Nurcan Yilmaz en Jasper Thoolen

Esthetic instafanatics Tandartsen Nurcan Yilmaz (33) en Jasper Thoolen (33) kiezen ervoor om zich helemaal vast te bijten in de restauratieve en esthetische tandheelkunde en alsmaar beter te worden in hun vak. Een rustig bestaan als algemeen tandarts is niets voor hen. Ze behoren tot een kleine, fanatieke groep jonge tandartsen die willen laten zien wat ze kunnen, niet bang zijn om te vragen en anderen willen inspireren.

asper ziet een jaar geleden een casus van Nurcan op Facebook voorbijkomen waarbij de fotografie met een bepaalde lichtfilter (eLab) is gemaakt. Hij wil daar meer over weten en vraagt naar haar ervaringen. Ze reageert meteen enthousiast en vanaf dat moment wisselen ze regelmatig informatie uit. Het typeert de manier waarop een kleine groep jonge tandartsen tegenwoordig met hun vak omgaat. Nurcan en Jasper delen daarbij de passie voor restauratieve en esthetische tandheelkunde. Bij Nurcan ontstaat die passie nadat ze na haar studie een jaar in een algemene praktijk werkt. “Ik vroeg mij steeds vaker af waarom vullingen, kronen of kiezen afbraken,” geeft ze aan. “Waarom mensen onverklaarbare pijn kregen terwijl zij jarenlang nergens last van hadden. Ik wilde daarvoor blijvende oplossingen bieden en werken aan gecompliceerde gevallen. Ik heb het geluk gehad dat ik aan de slag kon bij Hans Beekmans en Sjoerd Smeekens. Bij Hans heb ik geleerd om heel precies en op microniveau te werken. Sjoerd leerde mij om een functioneel en gedegen behandelplan op te stellen. Dat was echt de perfecte combinatie. Ik heb daar heel veel kennis opgedaan en dat heeft mijn kijk op de tandheelkunde gevormd. Daarnaast ben ik ook erg geïnspireerd geraakt door Marco Gresnigt die zeker in Nederland aan de top een combinatie maakt tussen tandheelkunde en wetenschap. Tegelijkertijd bewonder ik hem als persoon om wie hij is en - zoals Amerikanen - niet bang is om

INTERVIEW

ook zijn geloof als Christen een rol te geven in zijn werk.” Jasper raakt in de esthetische tandheelkunde geïnteresseerd wanneer hij tijdens zijn studie een internationaal congres voor restauratieve tandheelkunde in Boston bezoekt. “Ik zag daar wat er allemaal mogelijk is en dat sprak mij enorm aan. Toen ik eenmaal in de praktijk ging werken heb ik steeds meer ervaring opgedaan en groeide de interesse. Mijn vader, die ook tandarts is, heeft mij meegenomen binnen de restauratieve en esthetische tandheelkunde en die kennis heb ik later uitgebreid bij onder andere Stefan Meutermans, Luuc Schellekens en Renier van den Boomen en Maarten Bekkers. Zij hebben mij enorm veel geleerd. Maar ik ben ook iemand die zelf op zoek gaat naar informatie en precies wil weten hoe iets werkt. In die zoektocht benader ik iedereen die interessant werk maakt en vraag hoe ze bepaalde dingen doen. Op die manier heb ik Nurcan leren kennen, maar ook andere internationale toppers als Lukasz Lassmann en Iwata Jun en Nederlandse talenten als Eric van der Winden, Eric-Jan Royakkers, Jappe Buijs, Freek Gols Linthorst en Wiebe Derksen. Iedereen is wel bereid om uitleg te geven.”

Jullie hebben een bewuste keuze gemaakt? “Ik heb niet specifiek voor restauratief/esthetiek gekozen,” zegt Nurcan. “Daar rol je in omdat je met bepaalde mensen in aanraking komt. In mijn geval tandartsen met een aanstekelijk enthousiasme voor het

dentista

Jasper Thoolen (1986) groeit op in Oisterwijk

Nurcan Yilmaz (1985) is geboren en getogen

en gaat tandheelkunde studeren aan de Rad-

in Oldenzaal. Ze volgt de studie Tandheelkun-

boud Universiteit in Nijmegen. Na zijn studie

de aan ACTA, studeert eind 2010 af en keert

(2016) gaat hij aan het werk in diverse praktij-

daarna terug naar Twente om te gaan werken

ken waaronder Oisterwijkkliniek Tandheelkun-

bij Tandartsenpraktijk de Bont in Enschede. Na

de, Schellekens van den Boomen Tandartsen

een jaar besluit ze zich te verdiepen in de es-

en Meutermans Tandheelkunde. Hier werd zijn

thetische tandheelkunde. Ze werkt in de praktijk

interesse in de restauratieve en reconstructieve

van Hans Beekmans in Laren en volgt bij Sjoerd

tandheelkunde gewekt. Gebieden waarin hij

Smeekens een driejarige opleiding om de pati-

inmiddels al diverse cursussen heeft gevolgd.

ënt vanuit reconstructief oogpunt te beoordelen

Op dit moment werkt hij van maandag tot en

en behandelen. Een jaar geleden opent ze haar

met donderdag bij Tandheelkundig Centrum

eigen tandartsenpraktijk in Enschede waar ze

Parijsch in Culemborg en is hij als opleider

zich naast de algemene tandheelkunde ook met

betrokken bij de postacademische scholing

gecompliceerde behandelingen op restauratief

binnen gaaf.care. Jasper woont samen met zijn

en esthetisch gebied bezighoudt. Nurcan woont

vriendin en zoontje van anderhalf in ’s-Herto-

samen met haar man in de buurt van Enschede

genbosch. Naast zijn werk als tandarts is hij als

en sport in haar vrije tijd veel.

gitarist actief in verschillende bands waar hij geregeld mee optreed.

dentista

INTERVIEW

vak. Tijdens de drie jaar dat ik bij Sjoerd Smeekens werkte heb ik geleerd dat vorm functie volgt. Dat is dus ook de filosofie die ik uitdraag als een patiënt bij mij in de praktijk komt. Een goede analyse waarbij je patiënten helpt met hun zorgvraag mondt vaak uit in een esthetisch fraai resultaat. Het is meestal het eerste waar een patiënt naar zoekt als hij of zij zich ergens aan stoort. Daarom heb ik bewust de termen restauratief en esthetisch gebruikt voor de ondertitel van mijn praktijk.” Jasper: “Ik heb, net als Nurcan, niet zozeer ergens voor gekozen. Volgens mij is de juiste filosofie van (restauratieve) tandheelkunde om vanuit een helikopterview naar patiënten te leren kijken en dit bereik je alleen wanneer je van zoveel mogelijk deelgebieden voldoende kennis hebt. Ik hoef en wil het niet allemaal zelf uit te voeren, ik wil wel weten hoe het werkt en waarom. Daarom probeer ik te kijken naar de verschillende scholen van de tandheelkunde en voor mijzelf een kader op te zetten van waaruit ik patiënten zo goed mogelijk kan helpen. En dit kader breidt zich met de dag uit. Zo ben ik bijvoorbeeld de afgelopen maanden veel bezig geweest om mijzelf in te lezen in de biologische benaderingen van de tandheelkunde als tegenhanger van de conventionele biotechnische benadering. Niet zozeer omdat ik hier zoveel affiniteit mee had, maar eigenlijk vooral omdat ik er helemaal niets vanaf wist. En daar kom ik veel tegenstrijdigheden tegen waar ik het lang niet altijd mee eens ben, maar waarvan ik nu wel de gedachtes en filosofie begrijp. Dit neem je mee in je dagelijkse praktijk, het leert je om vanuit verschillende benaderingen naar patiënten te kunnen kijken. Ik heb voor mijzelf een lijst gemaakt met vakgebieden waar ik naar mijn eigen mening nog echt te weinig kennis van heb en mijn doel is om de komende jaren op een gezond tempo de punten op deze lijst af te strepen. In het najaar staat er voor mij nog een toffe ortho-cursus op het programma en in 2020 wil ik mijzelf scholen in de implantologie.”

Welke eigenschappen maken een goede esthetische tandarts? Nurcan: “Dat vind ik lastig te omschrijven. Uiteraard moet je de juiste kennis in huis hebben, maar je ook kunnen verplaatsen in de beleving van de patiënt. Wat wij soms als esthetisch totaal niet fraai zien, ziet te patiënt als een geweldig resultaat. Je moet

INTERVIEW

niet te veel voor ze invullen, maar opties geven en ze zo goed mogelijk informeren. Gebruik daarbij beeldmateriaal, zodat het meer beklijft en het voor patiënten meer gaat leven. De juiste werkwijze is uiteraard ook van belang. Als je een goed restauratief en esthetisch traject in wilt gaan vormt een uitgebreide risicoanalyse altijd de start. Breng in kaart wat de achtergrond en levensstijl van de patiënt is, hoe hij of zij met het gebit omgaat en kijk naar de kaakstand, tandstand en vorm van de kiezen om zo de harmonie van het gebit te bepalen. Als een patiënt een jaar lang zonder problemen blijft - waarbij een eventuele nieuwe levensstijl en een goede mondgezondheid wordt nagestreefd kan je de keuze maken om te beginnen met eventueel grote plannen. Deze werkwijze zorgt voor een voorspelbaar eindresultaat. Echter, als je kunt lezen en schrijven met je tandtechnicus en elkaar begrijpt vanaf je nulmeting tot je eindpunt dan leidt dat tot nóg mooiere resultaten. Veel patiënten zijn perfect geholpen met een reguliere behandeling maar soms moet je verder kijken en de oorzaak tot de bodem uitzoeken. Ik vind ook dat je als goede esthetische tandarts die tijd moet nemen.” Jasper: “Ik zag laatst een filmpje voorbijkomen waarin een jonge arts zei dat een chirurg weet wanneer hij moet snijden, maar een goede chirurg weet wanneer niet. Ik denk dat dit voor de tandheelkunde ook geldt. Weet wanneer je vooral niets moet doen, want de boemerang van te hard van stapel lopen krijg je keihard terug in je gezicht. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld porseleinen facings maken bij een bruxist in een onverantwoorde occlusie en articulatie. Dat ziet er voor heel even leuk uit, maar wanneer diezelfde persoon iedere week op de stoep staat om het te laten repareren baal je. Bovendien denk ik dat je echte esthetiek pas bereikt wanneer je er in slaagt iets te maken wat daadwerkelijk bij de patiënt hoort en niet omdat het uit een standaard-bibliotheek komt. Volmaakte symmetrie vergeten we op termijn en gaat vervelen. Asymmetrie binnen de spelregels van de symmetrie is spannend en maakt karakteristiek, en dat is wat we van iemands glimlach onthouden. Dus ondanks dat we vanuit esthetische tandheelkunde alles zo mooi mogelijk willen maken zit de echte schoonheid vaker in de imperfectie.”

dentista

Wat maakt het vak zo mooi? Jasper: “De bron van kennis is eindeloos! Iedere dag zie ik nieuwe cases en technieken voorbijkomen van getalenteerde tandartsen waar ik veel van leer en daar geniet ik van. Maar dit is niet altijd zo geweest. Het grootste gedeelte van mijn opleiding heeft het vak mij niet kunnen boeien. Ik was altijd met hele andere dingen bezig naast mijn studie. En ondanks dat ik daar enorm veel van geleerd heb waren het de jongens bij wie ik in mijn laatste jaren in de praktijk ging werken die mij een kant van het vak lieten zien die ik tof vond. Deze jongens waren bereid om tijd te investeren in mij als behandelaar en gaven me de ruimte om fouten te maken en zelf op te lossen. Sindsdien is de leercurve stijl en is er in de afgelopen jaren veel in mijn ontwikkeling gebeurd. In januari van dit jaar stond ik opeens zelf op een groot podium om een lezing te geven. De dagen na mijn lezing kreeg ik heel veel positieve reacties van collega’s en dat voelde voor mij ‘full circle’. Waar ik eerder als jonge tandarts vooral inspiratie bij collega’s kwam halen was ik nu in staat geweest om wat terug te geven. Dat voelde voor mij heel bijzonder. Hopelijk blijft deze curve de komende jaren nog zo doorgaan.”

bent met behandelen van de symptomen en niet van de oorzaak. Mensen accepteren dit soms slecht, ook omdat ze gewoon niet willen accepteren dat jij als tandarts de klacht op lange termijn niet kunt oplossen. Dat blijft lastig, voor zowel de patiënt als voor jou als behandelaar.” Nurcan: “Als je voorspelbaar werkt en van A tot Z netjes een behandelplan opstelt, kun je eigenlijk geen enkel aspect missen. Daarbij is het belangrijk om de tijd te nemen, je werk te analyseren en jezelf te evalueren. Dat klinkt allemaal eenvoudig, maar sommige technische aspecten blijven lastig en je kunt tussendoor wel eens een stap missen. De patiënt zal dit misschien niet opvallen, maar voor iemand zoals ik die echt heel perfectionistisch is is dat soms moeilijk. Hoe vaker je behandelingen uitvoert hoe beter de protocollen en stappen in je hoofd zitten en hoe minder er misgaat. Het gaat erom dat je meters maakt, blijft oefenen en op die manier steeds beter wordt.”

Nurcan: “Als je elke patiënt vanuit reconstructief oogpunt benadert zorg je er te allen tijde voor dat je de patiënt diverse mogelijkheden biedt. Van optimaal tot suboptimaal en dat zorgt ervoor dat elke nieuwe casus of elke nieuwe patiënt op een individuele manier benadert kan worden. Soms mag en kan je alles uit de kast halen en soms moet je met weinig middelen het zo goed en mooi mogelijk oplossen. Daarin zit de uitdaging van het vak en dat maakt het elke dag weer leuk om aan de slag te gaan. Daarbij valt er ook nog zoveel te leren. In de toekomst zou ik het liefst nog de microchirurgie zelf willen doen, evenals de implantologie in de esthetische zone. Met dit laatste maak ik in het najaar een start bij Irfan Abbas.”

Nurcan en Jasper hebben dezelfde kijk op tandheelkunde en die is anders dan de gemiddelde tandarts. Ze zoeken altijd naar de diepere oorzaak van problemen om zo een blijvende oplossing te bieden, waardoor patiënten niet telkens terugkomen. Daarbij rekening houdend met de wensen en (financiële) mogelijkheden van de patiënt. Nurcan: “Soms krijgen patiënten van hun eigen tandarts te horen dat iets niet kan, dat er geen oplossing is voor hun wensen, maar daar zit juist het probleem. Het is vaak een ‘lack of knowledge’. Voor veel problemen zijn namelijk wel degelijk oplossingen, maar die zijn vaak niet bekend. Probeer in die gevallen altijd door te verwijzen naar iemand die gespecialiseerd is. Vaak is het ook de angst om omzet kwijt te raken aan een collega. Maar juist die gedachtegang is de laatste jaren aan het veranderen. De jongere generatie neemt juist met elkaar contact op en deelt de kennis makkelijker.”

Wat maakt het vak lastig?

Waarom kennis delen via social media

Jasper: “Het vak is lastig wanneer je iemand niet kunt helpen, en dat dan te accepteren. Soms zitten er patiënten in je stoel waarbij een klacht zich tandheelkundig manifesteert, maar waarvan de oorsprong vaak psychologisch is. Het is dan lastig in te schatten wat de juist handelwijze is omdat je gevoelsmatig dan bezig

Ze hebben beiden met mensen gewerkt die wilde investeren in de nieuwe generatie tandartsen en niet bang waren om informatie te delen. “We zijn dankbaar dat we zoveel hebben geleerd en willen die kennis ook weer doorgeven aan anderen,” geeft Nurcan aan. “Dat doe ik één op één met andere tandartsen of tandtechnici en via

dentista

INTERVIEW

social media voor een groter bereik. En dan voornamelijk via Instagram, omdat het daar om beeld draait, net als in ons vak en het een laagdrempelige manier van kennisoverdracht is. Uiteraard wel altijd met toestemming van de patiënten.” Jasper: “We zijn zelf ook altijd op zoek naar mooie casuïstiek, nieuwe technieken, producten en een bepaalde aanpak die collega’s gebruiken. Daar worden we immers zelf ook weer beter van. Die kennis doe je op bij (internationale) congressen en cursussen, lees je in vakbladen, maar vind je ook terug via social media. Soms zie je daar zulke mooie dingen dat je echt in een ‘inspiratieschwung’ komt en na het zien van een post direct aan de slag wilt gaan in de praktijk. Dat had ik bijvoorbeeld bij de Poolse tandarts Lukasz Lassmann die complete stap voor stap behandelingen laat zien met veel fotografie en literatuurverwijzingen. Het zet jezelf ook weer aan om eigen werk te delen.” Nurcan:”Het gaat op Instagram echt niet om een wedstrijdje wie het mooiste werk levert. De mensen die daar actief zijn, zijn veelal jonge, gedreven tandartsen die een bepaald niveau nastreven, daar veel voor doen, hun werk willen laten zien en niet bang zijn om feedback te krijgen. Want als je een casus op social media plaatst krijg je zowel positieve als kritische feedback en daar leer je weer van. De tandheelkunde staat immers nooit stil. Er zijn altijd weer nieuwe inzichten en verschillende methodes die worden ontwikkeld. Als je ziet dat het op een andere manier beter kan dan probeer je dat. En dat is precies het verschil tussen een wedstrijdje en kennis delen.” Jasper: “Je aanwezigheid op social media met eigen casuïstiek zorgt er tevens voor dat je wordt gevonden door andere vakgenoten wat leidt tot mooie (internationale) contacten en zelfs tot uitnodigingen om te spreken op een congres. Maar ook de industrie ziet dat er steeds meer gedeeld wordt via social media en springt daar op in. Als frequent facebook en instagram gebruiker krijg ik behoorlijk wat producten opgestuurd van bedrijven met de vraag of ik die wil testen. Dat vind ik wel interessant en ik geef altijd eerlijke en kritische res-

pons. Iets wat de fabrikanten wel kunnen waarderen.”

Instafanatics? Nurcan en Jasper zitten ook in een besloten appgroep van elf fanatieke, gedreven tandartsen die onderling kennis uitwisselen. De groep - die zich Instafanatics noemt – is gestart door Freek Gols Linthorst, Maarten de Beer en Jasper Thoolen. Later zijn ook andere tandartsen aangehaakt, waaronder Nurcan, maar er zit ook een tandtechnicus bij. Jasper: “We delen casuïstiek, stellen elkaar vragen over behandelingen en het gebruik van materialen, gaan samen op pad naar internationale nascholingen en delen de daar opgedane kennis onderling. Als gitarist maak ik altijd de vergelijking met de muziekwereld; je wordt een betere muzikant door naar anderen te luisteren en de onderlinge wisselwerking maakt dat je elkaar naar een hoger plan brengt. Dat is precies wat we binnen Instafanatics doen, maar ook binnen de club van Gaaf. care. We streven allen een hoog niveau van tandheelkunde na en proberen elkaar daarbij te helpen en beter te maken. Er is veel respect voor elkaar en je kunt je kwetsbaar opstellen. Iedereen binnen de groep kan met ideeën komen, of vragen stellen zonder dat anderen daar negatief op reageren. Als onderdeel van de groep leer je ook om zaken goed te onderbouwen en uit te leggen waarom je bepaalde keuzes maakt.” Nurcan: “Iedereen binnen de appgroep geeft wel een cursus, spreekt op een congres of heeft casuïstiek op Instagram staan. Dat geeft aan dat we onze kennis willen delen en andere tandartsen willen inspireren. Wij zijn immers ook geïnspireerd en hopen dat ons enthousiasme aanstekelijk werkt.”

De draad is volledig gecoat en heeft een afgeronde punt. Aangenaam en veilig in gebruik.

98% 98% van de draad is voorzien van filamenten. Volledig tot aan het handvat, voor een effectieve reiniging.

De flexibele hals op de kleinste maten zorgt voor een optimaal bereik.

Het ergonomische handvat zorgt voor een goede grip.

Wie te volgen op

@nurcany

@iwata_jun

@jasperthoolen

@drcelinehigton

@dentistrybyfreek

@biomimeticstudyclub (Jeff Davies)

@thedentaldutchman

@odvictorsanchez

@denti_pro

@milosljubicic

@mineshpatel_dentistry

@davey_alleman_dmd

@dr_Mattnejad

@Viktor_scherbakov_

9 van de 10 Zweedse mondhygiënisten adviseren TePe interdentale ragers. Vraag een sample aan en ontdek waarom. www.tepe.com

INTERVIEW

dentista AD17119NL

Gebruik in een restauratief behandelplan

Kois-deprogrammer Restauratieve tandheelkunde is tegenwoordig een ‘hot-topic’. Zowel onder jonge als de meer ervaren tandartsen is het een trend om zichzelf te bekwamen in het uitvoeren van uitgebreide restauratieve behandelingen. In binnen- en buitenland zijn dan ook

2. Intra-orale foto met retractoren beginsituatie

3. Occlusaal aanzicht bovenkaak beginsituatie

tal van opleidingen om meer kennis op te doen naar deze materie. Een van de meest toonaangevende en bekende ter wereld, is de academie van John Kois in Seattle. Kois gebruikt diverse methoden om restauratieve behandelingen voorspelbaar te plannen. Eén van zijn methodes is het gebruik van de Kois-deprogrammer. Onderstaande casus

4. Occlusaal aanzicht onderkaak beginsituatie

5. De Kois-deprogrammer op het gebitsmodel

toont het gebruik hiervan.

Jasper Thoolen in een duurzame, voorspelbare oplossing voor zijn gebit.

Onderzoek

1. Aangezichtsfoto van de patiënt

annelijke patiënt van 55 jaar oud (ASA 1) meldt zich tijdens een reguliere controle in de praktijk en komt met de vraag of er iets aan zijn gebit gedaan kan worden. Hij stoort zich aan de esthetiek en merkt dat er veel van zijn tandweefsel versleten is. Meneer heeft beperkte financiële middelen maar is bereid om verspreid over een aantal jaren te investeren

CASUS

Bij de patiënt werd eerst een risico-analyse gemaakt volgens het cpoOPAmoe-model. Binnen dit model wordt een uitgebreide risico inschatting gemaakt voordat wordt nagedacht over restauratief behandelen. In deze casus is sprake van een hoog cariësrisico, parodontale en occlusale pathologie. Alvorens tot restauratieve behandeling werd overgegaan ging de patiënt een strikt preventie-traject in. Hierin werd gefocust op de conditie van elementen en parodontium en werd de motivatie van de patiënt getest. Daarna werd de occlusale pathologie verder beoordeeld; er is sprake van verlies van verticale dimensie, dento-alveolaire compensatie van het onder- en bovenfront, spacing en forse slijtage. De etiologie van de occlusale pathologie ligt hem vooral in bruxisme en slijtage en breuk van forse tandheelkundige restauraties.

Aanpak In verband met de lengte en het doel van dit artikel wordt in onderstaande bewoor-

dentista

6. De Kois-deprogrammer in de mond

7. Het ontwerp van de Kois-deprogrammer; achter de incisieven bevindt zich een glijbaan naar dorsaal

8. Registratie van de centrale relatie met de Kois-deprogrammer in situ

ding niet al te uitvoerig ingegaan op de etiologie en exacte invulling van de behandelplanning. Gezien de gebitsituatie, wensen en mogelijkheden van de patiënt is gekozen om zowel de boven- als onderkaak op te bouwen

in een semipermanente fase met direct composiet, met het voornemen de situatie op termijn om te zetten naar volledig keramiek. Voordat tot behandeling werd overgegaan is een uitgebreide restauratieve analyse en planning uitgevoerd. Begonnen werd met het maken van een diagnostische DSD (digital smile design) en referentie-analyse op basis van gemaakte lichtfoto’s. Daarna werden gebitsmodellen gemaakt en werd aan de tandtechnieker verzocht een Kois-deprogrammer te leveren. De deprogrammer werd gebruikt omdat er gekozen werd om de planning in centrale relatie uit te voeren. Er zijn diverse technieken om een centrale relatie van een patiënt te bepalen en diverse ontwerpen van een occlusale splint of deprogrammer. Allereerst is het belangrijk te begrijpen dat centrale relatie een traject is

dentista

CASUS

15. Occlusaal aanzicht bovenaak eindresultaat

11. De try-in met tijdelijk vulmateriaal ProTemp (3M Espe)

9. Referentie-analyse en digitale face-bow

10. Diagnostische digital smile design

12. Functionele wax-up

14. Intra-orale foto van het eindresultaat

en geen punt. Het is dus goed mogelijk om deze te registreren met materiaal tussen de boven- en onderkaak. Ook is belangrijk te begrijpen dat het ontwerp van een splint geen invloed heeft op het deprogrammeren van het neuro-musculaire systeem. Het verdient aanbeveling om het neuro-musculaire systeem van een patient te deprogrammeren bij het bepalen en registreren van de centrale relatie wanneer er een beetverhoging nodig is en er sprake is van een volledige herorganisering (reorganised approach) van de huidige beet (Greene CS. ‘The Ball on the Hill’: A new perspective on TMJ functional anatomy). Wanneer met deze wetenschap wordt gekeken naar een Kois-deprogrammer kan het ontwerp beter worden begrepen.

kaken ongedwongen naar centrale relatie forceert. De patiënt beweegt zichzelf dus habitueel naar dit punt toe. Als laatste is in de zijdelingse delen ruimte om de beet in centrale relatie vast te leggen met een registratiemateriaal zoals bijvoorbeeld Futar (Kettenbach) of Luxabite (DMG). Het gebruik van een Kois-deprogrammer is specifiek behulpzaam bij patiënten waarbij het doorgaans lastig is om met guided-closure de centrale relatie te bepalen omdat zij musculair erg veel kracht zetten en lastig in beweging te krijgen zijn. Bovendien is een guided-closure veel meer operateur afhankelijk en zorgt een deprogrammer voor een meer objectieve meting omdat deze door de patiënt zelf wordt gestuurd. Over de tijd die een patiënt met een deprogrammer of spint moet lopen alvorens de centrale relatie vastgelegd kan worden is in de literatuur discussie, maar naar de mening van de auteur wordt doorgaans twee weken aanbevolen.

lator zijn gezet met een digitale facebow en de registratie van de centrale relatie kan samen met de tandtechnieker worden gekeken naar het ontwerp van de wax up. Hiervoor wordt een DSD gemaakt en na het opstellen van het front wordt deze gepast in de mond van de patiënt (try-in). Dit heeft als doel om te kijken of de digitale facebow correct is uitgevoerd, om de patiënt te motiveren voor het mogelijke eindresultaat en om te kijken of het incisiefpunt en het ontwerp klopt in de mond van de patiënt. Van deze try-in worden wederom lichtfoto’s gemaakt die met de tandtechnieker worden besproken. Vervolgens wordt aan de hand van een checklist de esthetische wax-up aangepast en uitgebreid tot een functionele wax-up. Van deze wax-up worden transparante mallen gemaakt welke gebruikt worden om het ontwerp op de gebitsmodellen met composiet over te zetten in de mond van de patiënt.

Allereerst kan men de hoogte van de voorgenomen beetverhoging testen door de dikte van de splint hierop in te stellen. Ten tweede is het ontwerp van een deprogrammer zo gemaakt dat er in het front als het ware een soort glijbaan ontstaat die de onderkaak in retrusie beweegt en zo de

13. Het eindresultaat

CASUS

Verdere behandeling Nadat de gebitsmodellen in een articu-

dentista

In twee zittingen van vier uur werd het ontwerp met composiet overgezet. Daarna werd na twee weken een evaluatie-mo-

16. Occlusaal aanzicht onderkaak eindresultaat

ment ingepland om de restauraties af te werken en te polijsten. Het eindresultaat zorgt voor een restauratief verantwoorde gebitsituatie en een patiënt die weer durft te lachen.

Jasper Thoolen is tandarts in Tandheelkundig Centrum Parijsch te Culemborg en als opleider betrokken bij de postacademische scholing binnen gaaf.care.

De juiste training en support

Inman Aligner Conventionele orthodontie is - vanwege het relatief lange traject met vaste apparatuur - niet voor iedere patiënt de ideale oplossing. Voor standscorrecties in het front kan de Inman Aligner uitkomst bieden. Nurcan Yilmaz zag kansen voor het gebruik hiervan in haar praktijk en volgde de onlinetraining met support van een docent en een forum van gebruikers. Onderstaande casus toont een behandeling van haar met de Inman Aligner. Nurcan Yilmaz niet weer in de vaste apparatuur en ook de Invisalign duurde haar te lang. Om toch tot een minimaal invasieve benadering te komen legde ik haar de Inman Aligner voor. Echter, om zeker te weten of dit mogelijk is moet vooraf één van de twee centrale incisieven nauwkeurig met een digitale meetlat tot op twee cijfers achter de komma worden gemeten. Met deze meting en een occlusale lichtfoto kan in Spacewize+ (online rekenprogramma) worden bepaald of zij hiervoor in aanmerking komt (afbeelding 9). Na deze snelle meting bleek zij een ideale patiënt voor de Inman Aligner.

en 21-jarige vrouw presenteert zich, na diverse consulten voor facings bij collega’s, in de praktijk met een relapse van het bovenfront (afbeelding 1-8). Naast de relapse waar zij zich aan stoorde waren ook op diverse plekken recessies en diastemen zichtbaar. Deze afwijkingen stoorden haar echter niet. Haar enige zorg was element 11 die voor haar gevoel erg ‘ver naar voren uitstak’. Uiteraard is haar conventionele orthodontie voorgelegd omdat ook haar beet verre van ideaal was. Helaas wilde zij absoluut

CASUS

Tijdens een tweede consult voor de Inman Aligner worden volgens een vast protocol lichtfoto’s vervaardigd, eventueel een OPT en RSP gemaakt, faciale en dentale analyse uitgevoerd, siliconen afdrukken en een wasbeet genomen. De patiënt had verder een nette mondhygiëne en bleek geen kaakgewrichts- of functionele klachten te hebben. Een contra-indicatie voor deze behandeling was de afwezigheid van een zuivere cuspidaatgeleiding. Alle mogelijkheden, met voor- en nadelen, zijn nogmaals met haar besproken. Met name een eventuele verwijzing naar de orthodontist voor conventionele behandeling. Echter, gaf ze duidelijk aan een langdurige orthodontische behandeling met vast apparatuur te willen vermijden. Spacewize+ is, zoals eerder vermeld, gebruikt om de hoeveelheid ruimte te meten die zou moeten worden gecreëerd om de

dentista

tanden effectief uit te lijnen. Deze ruimte is in deze casus geschat op 1,9mm waarbij interproximale reductie (IPR) en progressieve proximale reductie (PPR) wordt gebruikt. De limiet voor gebruik van de Inman Aligner ligt op 3mm.

Behandelplan  Nauwkeurige siliconenimpressies en een wasbeet (volledig doorgebeten) zijn vervaardigd. Gezien de afwijkende kleur van de 11 wordt uit voorzorg een koude test gedaan en een röntgenfoto gemaakt om apicale- of toekomstige problemen te voorkomen. Een OPT en RSP waren in deze casus overbodig en daarom niet vervaardigd.

De verzamelde gegevens en berekeningen worden aangeboden op het forum door een nieuwe case thread aan te maken. Op het forum wordt de casus beoordeeld en bekritiseerd door een begeleider. Zodra de begeleider de casus goedkeurt kunnen de afdrukken en wasbeet worden opgestuurd naar het laboratorium. Na ontvangst in het laboratorium wordt er een 3D model geprint en een 3D- behandelvoorstel verzonden per mail die voorafgaand aan de vervaardiging van de uitneembare voorziening moet worden goedgekeurd.

Behandeling  Tijdens de plaatsingsafspraak worden eventuele attachments geplaatst en wordt

dentista

CASUS

Na twee weken merkte de patiënt al een enorm verschil in de stand van haar tanden (afbeelding 10-13). Haar uitstekende therapietrouw betekende dat er bevredigende resultaten konden worden gehaald in slechts drie maanden. Zij was daarom erg blij met de uitkomst en behandelingstijd. Het uitlijnen van haar vier incisieven maakte een groot verschil en zorgde voor een glimlach met veel meer zelfvertrouwen. Het belang van retentie werd benadrukt en de patiënt werd voorzien van een essix retainer die de eerste maand dag en

Casus 2

de IPR en PPR volgens advies op de bijgaande formulieren uitgevoerd. IPR wordt uitgevoerd middels KOMET schuurstrips (fine, extrafine en medium, het EVA hoekstuk met de daarbij behorende oscident starterset met sleutels). De PPR wordt daarentegen uitgevoerd met behulp van een mandrel en een KOMET schuurschijf (952/140 maat van de schijf).

CASUS

Een 28-jarige collega wendde zich in de praktijk tot mij omdat zij zich al jaren stoort aan de ectosteme stand van de 12 en 22. Daarnaast heeft zij een steilstand van de 11 en 21 (afbeelding 1-8). Omdat zij een collega is en haar ook in het verleden meerdere malen conventionele orthodontie is voorgelegd weet ze wat de voor- en nadelen van deze compromis oplossing zijn. Extra-oraal onderzoek toont een klasse II kaakrelatie waarbij intra oraal een vergrote overjet van 3 mm is te zien. Haar molaarrelatie is 1 pb disto links en rechts. Het onderfront kent evenals het bovenfront crowding. Gezien haar lach en het met name tonen van het bovenfront wenst zij de bovenkaak als eerste te laten behandelen. Tevens zijn er gegeneraliseerd lichte recessies zichtbaar maar hier stoort zij zich niet aan. Het gebit is verder keurig onderhouden en kent geen behandelgeschiedenis. Haar is de optie conventionele

nacht werd gedragen en daarna elke nacht (afbeelding 14-21).

Case review Deze casus toont hoe voorspelbaar kleine standscorrecties kunnen worden uitgevoerd met de juiste begeleiding op afstand. In mijn geval via ias Academy. Hoewel deze begeleiding altijd op afstand is geweest heb ik nooit het gevoel gehad er alleen voor te hebben gestaan. Snelle reacties op vragen op het forum zorgen voor een vlotte voortgang en geven zowel behandelaar als patiënt vertrouwen in het verloop.

orthodontie voorgelegd maar dit weigert zij. Ook deze casus wordt daarom vanuit esthetisch (niet functioneel) oogpunt benaderd en om tot een minimaal invasieve benadering te komen zijn de voor- en nadelen van de inman aligner voorgelegd. Na een meting bleek ze hiervoor in aanmerking te komen (afbeelding 9). Het tweede consult verliep zoals in casus 1. Een contra-indicatie voor deze behandeling was de klasse II molaarrelatie, de afwezigheid van cuspidaatgeleiding en de vergrote overjet. Spacewize+ toont in deze casus dat er 0,5mm ruimte moet worden gecreëerd om tot het gewenste resultaat te komen. Verder zijn zoals in de vorige casus de handelingen die nodig zijn om tot een goed behandelplan te komen en de daadwerkelijke behandeling hetzelfde (afbeelding 10-14). Evenals de vorige casus toont ook deze casus hoe met kleine standscorrecties voorspelbaar gewerkt kan worden.

De patiënt wordt geadviseerd de Inman Aligner elke dag gedurende 20 uur te dragen. Om de twee weken wordt zij gezien om de voortgang middels lichtfoto’s vast te leggen. Deze lichtfoto’s worden ook elke twee weken gedeeld op het forum met de begeleider zodat tijdig kan worden bijgestuurd als de procedure niet verloopt zoals het hoort, of om het proces indien mogelijk te versnellen.

dentista

CASUS

Voor ieder type hechtdraad de juiste naaldvoerder 6

Micro Needle Holder

(41.010.17TC) voor hechtdraad dikte 5/0 - 8/0

Micro Needle Holder

(41.200.17TC) voor hechtdraad dikte 4/0 - 8/0

Crile-Wood straight

(41.252.15TC) voor hechtdraad dikte 3/0 - 4/0

Nurcan Yilmaz is tandarts met een eigen praktijk in Enschede

waar ze zich naast de algemene tandheelkunde ook met gecompliceerde behandelingen op

Suture Forceps 15,5cm

Micro Suture Forceps 18cm

(22.106.01) Ă&#x2DC; 2,1 mm

(22.814.17) Ă&#x2DC; 1 mm

restauratief en esthetisch gebied bezighoudt.

CASUS

dentista

www.dent-medmaterials.nl

info@dent-medmaterials.nl

Tel. 0226 - 360 150

www.dentmedshop.nl

Herbehandeling met porselein

Een mannelijke patiënt van 17 jaar meldt zich bij mij in de praktijk omdat hij niet tevreden is over de esthetiek van zijn voortanden. In het verleden heeft hij een trauma aan zijn front (11 en 21) gehad, waarna de elementen met composiet zijn gerestaureerd. Meerdere keren is van deze restauraties een stukje afgebroken waarop zijn eigen tandarts heeft besloten om facings te vervaardigen. Vrijwel direct na plaatsing hiervan geeft de patiënt aan dat hij niet tevreden is met het eindresultaat.

Maarten de Beer

e patiënt vindt de elementen te groot en de kleur wijkt af van de buurelementen (afbeelding 1). Via social media kwam hij bij Natuurlijk Tandtechniek in Veenendaal terecht omdat hij graag nieuwe facings zou willen die voldoen aan zijn verwachtingspatroon. Natuurlijk Tandtechniek heeft meneer vervolgens naar mij verwezen voor het vervangen van de facings op elementen 11 en 21. Ten tijde van de intake was de facing van element

11 al losgekomen (afbeelding 2) en amper twee weken later kwam ook de facing op element 21 los. De facings werden tijdelijk teruggeplaatst voor het maken van de beginfoto’s.

Stand, positie, verhouding, kleur Met de patiënt werd gesproken over de stand van zijn bovenfront. Elementen 13 en 23 staan wat buiten de boog en de 12 en 22 lijken wat meer naar binnen te liggen (afbeelding 3). Hierdoor is er geen harmonieus geheel, waardoor de centrale incisieven per definitie meer geprononceerd zijn. Daarnaast zijn de lengte-breedte verhoudingen van de elementen niet ideaal, de elementen zijn van nature al wat vierkant. Voor een optimaler resultaat zou eventueel met behulp van ortho de stand en positie van de elementen aangepast kunnen worden om een harmonieuzer geheel te krijgen. De patiënt heeft echter besloten hier niet voor te kiezen.

Op de dag van de preparatie waren beide facings al losgekomen. De kleurbepaling voor de nieuw te vervaardigen facings wordt gedaan aan de hand van fotografie. Door gebruik te maken van een grijskaart in combinatie met een polarisatie filter kan de tandtechnieker objectief en betrouwbaar de kleur bepalen (afbeelding 4 en 5).

Preparatie Via een split-dam techniek werden de elementen van de 15 tot 25 geïsoleerd (Isodam

CASUS

dentista

Heavy) (afbeelding 6). Om de technieker voldoende ruimte te geven voor het porselein worden de elementen incisaal verlaagd met behulp van een depth-cutter (Komet). Door de kop van deze boor volledig te laten verzinken creëer je voldoende afname voor porseleinen facings. Na het plaatsen van deze markeringsgroeven (afbeelding 7) kan de rest van de incisale rand worden verlaagd met een diamantboor en een grove soflex schijf (3M ESPE) (afbeelding 8). Omdat de elementen aan de buccale zijde al beslepen waren voor de eerder geplaatste facings wilde ik zo min mogelijk tandweefsel afnemen om zoveel mogelijk glazuur te sparen. Het is zichtbaar dat er nog een soort van lijmlaag aanwezig is op de elementen. Deze laag moet worden ver-

wijderd en de cervicale outline moet strak een eenduidig worden aangezet. Door de elementen aan de buccale zijde met behulp van occlusie papier (Bausch) in te wrijven (afbeelding 9) wordt bij prepareren snel zichtbaar welk gedeelte van het element al is beslepen. Hierdoor houd je veel controle over de afname en voorkom je dat bepaalde gebieden teveel beslepen worden. Dit kan overigens ook met een potlood. Nadat het buccale vlak is geprepareerd en de outline strak en eenduidig aangezet is, worden alle interne hoeken afgerond met soflex schijfjes (afbeelding 10). Vervolgens wordt een retractiedraad (Ultrapak #000) geplaatst ten behoeve van de definitieve afdruk (afbeelding 11 en 12). De definitieve afdruk wordt gemaakt met een één-fase

dentista

CASUS

Kerr) wordt aangebracht. Ook hier wordt de bonding niet uitgehard. Er wordt verwarmd composiet (Clearfil AP-X, Kuraray-Noritake) aangebracht op het element waarna de facing wordt geplaatst (afbeelding 14). De overmaat wordt verwijderd met een dun instrument (Fissura, LM Arte) en een penseeltje (Gradia round brush, GC) en het element wordt vanuit verschillende hoeken belicht (20 seconden vanuit iedere hoek) (afbeelding 15). Vervolgens wordt de facing op element 11 op dezelfde wijze gecementeerd (afbeelding 16 en 17). Na verwijderen van de overmaat wordt nogmaals gepolymeriseerd met behulp van glycerine gel om de zuurstof inhibitie zoveel mogelijk te beperken.

Maarten de Beer (Radboudumc 2015) is als tandarts werkzaam bij IJsselstate Tandartsen in Dieren en Tandartsenpraktijk Apeldoornseweg 59 in Arnhem. Naast zijn werkzaamheden houdt hij zich

Resultaat

en restauratieve tandheelkunde, waarbij fotografie een belangrijke rol speelt. Hij is erg actief op instagram onder de naam The Dental Dutchman.

techniek (Panasil, Kettenbach). De tijdelijke voorziening wordt gemaakt met behulp van Luxatemp A2 (DMG) en vastgezet door middel van spot-etch.

Plaatsing Tijdens het plaatsen van de facings wordt retractiedraad (Ultrapak #000) geplaatst en vervolgens worden elementen 15 tot 25 geïsoleerd met behulp van rubberdam (Isodam heavy). Om de outline voldoende zichtbaar te krijgen worden twee gemodificeerde rubberdam klemmen geplaatst (Hygenic #9). Het is zichtbaar dat bij elementen 12 en 22 de rubberdam niet goed geïnverteerd is, desondanks blijft het werkterrein goed droog (afbeelding 13). De facings worden gedurende 30 secon-

intensief bezig met adhesieve

Na twee weken wordt de patiënt gezien ter controle van het werk en het vervaardigen van de eindfoto’s. Meneer geeft aan erg tevreden te zijn met het resultaat. Het is zichtbaar dat ondanks de niet ideale uitgangssituatie een esthetisch fraai resultaat is bereikt. De elementen ogen een stuk slanker en de kleur past mooi bij de buurelementen (afbeelding 18 en 19).

CASUS

den geëtst met hydrofluoride zuur (5%), vervolgens 30 seconden geëtst met fosforzuur (37%) om de zoutkristallen te verwijderen. Na etsen worden de facings in een trilbad geplaatst gedurende 4 minuten. Na het trilbad worden de facings gesilaniseerd gedurende 60 seconden (Clearfil Ceramic Primer Plus, Kuraray-Noritake) en voorzien van bonding (Optibond FL, Kerr). De bonding wordt niet uitgehard! De elementen worden gezandstraald met aluminiumoxide (29mu) (Aquacare, Velopex) en de restauraties worden één voor één geplaatst. Er wordt gestart met element 21. De buurelementen worden geïsoleerd met teflon. Het glazuur wordt geëtst met fosforzuur (37%) gedurende 30 seconden, waarna bonding (Optibond FL,

dentista

CASUS

THE GAME CHANGER

Maarten

TEST GBT ZELF IN UW PRAKTIJK Wilt u een gratis demonstratie van het GBT protocol, en het nieuwste EMS apparaat uitproberen? Neem dan contact met ons op voor het maken van een afspraak.

Over smaak valt niet te twisten?!

@:mdikken@ems-ch.de

aar tandheelkunde vroeger vooral gericht was op het verhelpen van acute problemen en pijnbestrijding zijn we de afgelopen decennia steeds meer in de richting van de preventieve tandheelkunde gegaan. Hierdoor is het bewustzijn bij de patiënt toegenomen en is de patiënt ook kritischer geworden op het eigen gebit. Helaas geldt dit nog lang niet voor iedereen, maar de verschuiving is zeker zichtbaar.

:0031642410879 :ems-dental.com

Door het kritischer worden op het eigen gebit komen er ook steeds meer wensen ten aanzien van het gebit. Het uitvoeren van esthetische behandelingen is daardoor ook een stuk populairder geworden. Ik denk dat er tegenwoordig maar weinig Hollywoodsterren zijn die niets aan hun gebit hebben laten doen. Uiteraard is esthetiek subjectief. Wat de ene persoon als mooi ervaart, hoeft niet te gelden voor een ander. Het grootste verschil is al zichtbaar tussen patiënt en tandarts. Als ik (als tandarts) denk aan een esthetische restauratie in het front denk ik aan een multi-layer restauratie

30 MAKE ME SMILE.

waarbij er een mooie incisale halo aanwezig is, de mamelons zichtbaar zijn, de micro en macro oppervlaktestructuur klopt en als kers op de taart nog witte vlekjes zijn nagebootst. De patiënt kijkt hier echter heel anders naar. Voor een patiënt is het vaak belangrijk dat elementen recht en licht van kleur zijn. Die zitten vaak helemaal niet te wachten op een grijze ‘incisale’ rand, hoekjes, deukjes en vlekjes op hun tanden. Daarnaast vind ik een gebit dat orthodontisch gereguleerd is om bepaalde standafwijkingen te verhelpen esthetisch fraaier dan een gebit waarbij deze afwijkingen met behulp van restauraties zijn gemaskeerd. Ook in de zijdelingse delen speelt esthetiek een rol. Een restauratie kan als een platte ‘pannenkoek’ worden vervaardigd maar er kan ook gekozen worden voor herstel van de anatomie. De anatomie, zoals die van nature aanwezig is in een element, kan worden nagebootst met behulp van een directe composiet restauratie. Om een element meer diepte te geven kan worden gekozen voor het aanbren-

dentista

COLUMN

gen van highlights op de knobbeltoppen of het inkleuren van een fissuur. Dit draagt niet bij aan een betere restauratie, maar verhoogt wel de esthetiek. Uiteraard is dit minder zichtbaar dan in het front en zal het voor een patiënt ook als minder belangrijk worden gezien. Op het moment dat we een kroon maken vinden we het heel normaal dat deze een mooie morfologie heeft, maar bij directe restauraties zien we dit vaak niet en wordt het als overbodig bestempeld. Het is mijn doel om elke restauratie zo natuurlijk mogelijk te maken en als het ware te verstoppen in een element. In mijn ogen betreft esthetiek dus lang niet altijd kaarsrechte, hagelwitte tanden, maar juist een harmonieus en natuurlijk ogend geheel met eventueel enige imperfecties. Hoe denk jij over esthetiek?

Maarten de Beer is als tandarts werkzaam bij IJsselstate Tandartsen in Dieren en Tandartspraktijk Apeldoornseweg 59 in Arnhem.

De Schans Tandartsen, Leiden

Op de foto: Rik Beerman, Jantine Yntema, Babette Korteweg, Petra van Bostelen, Anouchka Soekhoe, Cellie Giordano, Anita Babajic, Anne van Duijn, Nicky Brussee, Kseniya den Braven. Niet op de foto: Lisanne van de Ven, Belinda Melsen, Dana Smidkova, Anna Moldovay, Manuela Dubois, Ingrid van Willegen, Patricia Witteman, Janneke van Musscher.

Specialisatie: Implantologie en Cerec Aantal stoelen: 5 Patiënten: 6.000 Medewerkers: 4 tandartsen, 3 mondhygiënisten, 1 paro-preventie assistent, 4 preventie assistenten, 3 assistenten, 2 officemanagers, 1 baliemedewerker

e Schans Tandartsen ontstaat in 2015 wanneer tandarts Babette Korteweg een praktijk overneemt en deze samenvoegt met de praktijk van collega Rik Beerman. Een samenwerking volgt.

Team “We zijn een echt vrouwenteam met slechts één man in het midden,” geeft Babette aan. “Een hechte groep die nauw met elkaar samenwerkt en waar gezelligheid de boventoon voert. Voor haat en nijd is geen plaats. Met vrijwel allemaal parttimers is de samenstelling van de groep iedere dag anders. Van de medewerkers wordt daarom een bepaalde mate van flexibiliteit verwacht. Ook hebben we een zeer strikte scheiding in wie wat mag behandelen. Daarbij doel ik vooral op de voorbehouden

TEAM IN BEELD

handelingen en een strikte naleving van het paroprotocol.”

Communicatie “Minimaal vijf keer per jaar vergaderen we met het hele team. Verder hebben de tandartsen regelmatig tussendoor overleg, vaak ook in informele setting, en is er twee keer per jaar een teamuitje. Natuurlijk is er ook een app-groep, waarin veel wordt gecommuniceerd. Van felicitaties, vakantiefoto’s, tot ‘de brug staat open’ en reminders voor vergaderingen en uitjes. Voor de echt formele communicatie wordt de mail gebruikt en houden we functioneringsgesprekken. Op woensdag en vrijdag vindt er dan nog een schriftelijke balie-overdracht plaats. Daar staan bijvoorbeeld belangrijke agendawijzigingen en afspraken met niet-pa-

dentista

tiënten op. Het is vooral bedoeld voor de baliemedewerkers onderling, maar het hangt ook ter inzage op het bord in de personeelsruimte. Daar is ook het rooster terug te vinden.”

Locatie “We zitten in een groot verzamelgebouw uit de jaren ’80 samen met andere zorgverleners. Gelegen op een perfecte locatie aan de rand van het centrum tussen woonwijken, aan een belangrijke doorgaande weg. Het feit dat we onder één dak zitten met onder andere huisarts, apotheek en fysiotherapeut vinden mensen ook heel prettig. Dat heeft een enorme aantrekkingskracht. De patiënt komt bij ons binnen in een open ruimte met grote balie en veel licht, waar de wand met een afbeelding van een ou-

derwetse tandartsenpraktijk meteen opvalt. De scheiding van patiëntruimte naar het behandelgedeelte is te herkennen aan de verandering van vloertype. We werken met een traysysteem, maar niet met een omloopassistent. Iedere assistent of mondhygiënist is verantwoordelijk voor de ‘eigen’ kamer, waarbij iedereen elkaar helpt. Dit werkt heel goed met ons hechte team.”

Goed geregeld “Ik ben er ongelooflijk trots op dat we binnen vier jaar tijd De Schans Tandartsen zo goed hebben neergezet. We groeien hard, maar persoonlijke benadering en kwaliteit blijven gewaarborgd. De mensen weten ons te vinden en dat is een heel groot compliment voor het hele team!”

dentista

TEAM IN BEELD

The upper 2?

In de praktijk komen patiënten veelvuldig met de vraag of de esthetiek van hun glimlach verbeterd kan worden. Welke factoren moeten hierbij in overweging worden

genomen om uiteindelijk te kunnen voldoen aan de wens van de patiënt, met een zo klein mogelijke invasieve benadering die ook duurzaam is? Orthodontie is vaak de

eerste stap van behandelen als voortraject op het restauratief plan. Met orthodontie kun je namelijk functie en esthetiek verbeteren, waarna er restauratief minimaal behandeld kan worden. Wat patiënten als een nadeel ervaren, is de behandeltijd van

orthodontie die al gauw oploopt tot anderhalf jaar en langer. Dit hebben patiënten er niet altijd voor over, net als de patiënt in onderstaande casus.

5 Xander Rijpstra en Edris Rasta

Theoretische introductie Esthetic checklist Voor een goede beoordeling van de esthetiek van het bovenfront hebben Magne en Belser (2002) criteria opgesteld. Deze criteria beoordelen zowel de zachte als de harde weefsels in het bovenfront en kunnen niet los van elkaar worden gezien. Een verstoring aan de zachte weefsels kan uiteindelijk niet worden gecompenseerd door een zeer fraaie restauratie en andersom geldt hetzelfde. Het is dan ook belangrijk alle criteria in acht te nemen en te beoordelen of het bovenfront aan deze punten voldoet. De veertien fundamentele objectieve criteria (afbeelding 1) zijn de volgende: • Gezondheid gingiva • Papil tot aan het contactpunt • Aslijn van de elementen • Positie van de zenith • Balans cervicaal 13/12/11 • Positie interdentale contactpunten • Verhouding tussen de elementen • Tandvorm • Type element • Oppervlaktestructuur • Kleur • Vorm van de incisale lijn • Incisale lijn in harmonie met de lip • Harmonie van de glimlach Digital Smile Design Voor het verbeteren van de esthetiek van het gebit wordt in onze klinieken gebruik gemaakt van Digital Smile Design.

Casus Het is voor ons een aanvullende tool bij het maken van een behandelplan. De criteria die zijn opgesteld door Magne en Belser (2002) komen deels terug in deze planning. Tijdens een uitgebreide intake wordt een anamnese afgenomen en worden mondfoto’s, röntgenfoto’s en modellen gemaakt. Door visualisatie met fotografie is een perfecte communicatie mogelijk tussen behandelaar en patiënt. Een van de belangrijkste onderdelen van het behandelplan, is het maken van een goede wax-up door de tandtechnicus. Deze wordt vervaardigd aan de hand van DSD-planning. Dit kan een diagnostische, functionele of een esthetische wax-up zijn. In deze casus is gebruikt gemaakt van zowel een functionele als een esthetische wax-up om de cliënt een beeld te geven hoe het front eruit kan zien na behandeling. Dit is een belangrijke stap in de planning omdat plannen nog gewijzigd kunnen worden zonder dat er iets gedaan is; de mock-up wordt immers aangebracht op de elementen zonder dat er is geslepen. Een ander voordeel is dat de patiënt een gemotiveerde keuze kan maken voor de behandeling. Naast de duidelijke communicatie met de patiënt, is DSD ook een aanvulling op de communicatie met de collega’s waarnaar wordt verwezen. Naast een verwijsbrief kan op foto’s in detail worden weergegeven hoe het plan uitgevoerd moet worden. Tot slot geeft DSD meer rust bij het plannen, aangezien de tandarts te allen tijde de foto’s kan inzien en hierdoor niet zo snel meer iets over het hoofd ziet.

CASUS

dentista

Algemene anamnese Een vrouw van 58 jaar is niet tevreden over de esthetiek van haar gebit (afbeelding 2), zij stoort zich voornamelijk aan de kleur en vorm van de 11 en 21. Er is geen belastende medische voorgeschiedenis. Ze rookt niet en poetst tweemaal per dag met een elektrische tandenborstel. Haar mondgezondheid is goed (DPSI van 2) en ze gaat tweemaal per jaar naar de preventieassistent.

Afbeelding 6. Door de kroonverlening van de 11 is de verhouding van de 11/21 gelijkgetrokken. De 11 heeft weer een normale lengte-breedte verhouding, waardoor het element niet meer zo klein lijkt.

Tandheelkundige anamnese Intra-oraal Er is sprake van een volledige dentitie met enkele restauraties in de molaarstreek. Wat vooral opvalt, zijn de verkleurde 11 en de crowding in de boven- en onderkaak (afbeelding 3). De 11 is gekroond en endodontisch behandeld door een vorige tandarts. De kanaalvulling lijkt iets te kort, maar er is geen sprake van apicale zwarting of klachten (afbeelding 4).

is daarom vervolgens gekozen voor een verwijzing naar de parodontoloog (O. Veth, PPZ) voor een klinische kroonverlenging van de 11. Er is geen uitgebreide wax-up gemaakt, aangezien dit een eenvoudige kroonverlening is (afbeelding 6 en 7).

extra-oraal Bij lachen is er sprake van een goede harmonie tussen de incisaallijn en de lippen. Zij laat bij lachen haar volledige bovenfront zien, waardoor naast de kleur het verschil in lengte tussen de 11/21 opvalt (afbeelding 5). Tijdens het bespreken van het behandelplan werd duidelijk dat de enige wens van de patiënt het restaureren van de 11 en 21 was. Hierbij is besproken dat de elementen goed opgelijnd konden worden met intrusie van de 11 zonder operatief ingrijpen. Mevrouw gaf echter aan dat orthodontie voor haar geen optie was. In het behandelplan

Tijdens de behandeling zijn in eerste instantie alleen de 11 vervangen door een kroon en de 21 voorzien van een facing, aangezien dit op dat moment de belangrijkste wens was van de patiënt. Enkele maanden later kwam zij in de kliniek terug, omdat zij nog niet tevreden was over de vorm en kleur van de 11 en 21. Dit is te verklaren doordat de verhoudingen van de 11 en 21 met de overige elementen nog steeds niet in balans waren, waardoor de 11 en 21 nog steeds erg opvielen bij lachen. Besloten is om het gebit nogmaals te analyseren, nu wel met een wax-up, en mevrouw is geïnformeerd dat de esthetiek van het front alleen verbe-

dentista

CASUS

• Worden de restauraties adhesief of mechanisch gecementeerd? Wanneer er partieel geprepareerd is en er dus weinig mec hanische retentie aanwezig is, is een materiaal als zirkoniumoxide geen goede keuze, aangezien hier niet goed aan gehecht kan worden. • Is er nog tandglazuur aanwezig, of is er tot in het dentine geprepareerd? • Wanneer er voldoende glazuur aanwezig is, kan er adhesief gecementeerd worden met een sterk en stabiel eindresultaat. • Hebben de geprepareerde elementen verkleuringen?  • Zijn de elementen vitaal? • Er is een reële kans dat een element dat endodontisch behandeld is in de toekomst zal verkleuren. Bij de keuze van de translucentie van het materiaal valt hierop in te spelen.

Afbeelding 7. Hier komt ook punt 5 van esthetic checklist terug (balans cervicaal tussen de 13/12/11).

terd kon worden door aanpassing van meer elementen dan alleen de centrale.

Wanneer de intra-orale foto (afbeelding 8) vergeleken wordt met de esthetische checklist is te zien dat inmiddels aan de meeste criteria is voldaan door de centrale incisieven te behandelen. Deze hebben weer een normale vorm en er is sprake van harmonie. De kleur, vorm en oppervlaktestructuur waren redelijk hersteld. Toch miste er iets waardoor de patiënt niet tevreden was met het eindresultaat. Dit had niet zozeer te maken met de 11 en 21, maar met het evenwicht tussen alle elementen in de bovenkaak. Op de foto is te zien dat de 13 en 23 hierdoor te veel opvallen.

Wax-up en mock-up Bij intra-orale analyse blijkt dat de 14, 12, 22 en 24 wat te ver terug staan. Er is lichte crowding in het bovenfront. De incisaallijn loopt mooi parallel aan de liplijn. Aan de hand van deze analyse is een wax-up gemaakt (afbeelding 9-11).

Afbeelding 16-17. Aan de hand van de modellen en de wax-up kan de tandtechnicus een slijpplan opstellen. Op deze wijze kan de tandarts heel goed zien waar geprepareerd moet worden zodat de technicus goed uit zal komen met zijn keramiek.

De wax-up kan ook dienen als preparatie guide. Met putty wordt een mal gemaakt over de wax-up en deze mal wordt vervolgens zo ingesneden dat gecontroleerd kan worden hoeveel ruimte over is na het prepareren (afbeelding 1819). Er worden meerdere mallen gemaakt zodat de preparaties vanuit meerdere hoeken bekeken kunnen worden. De minimale dikte bij een vitaal element is buccaal 0.3 mm, incisaal moet er 1,5 mm worden afgenomen om voldoende massa en translucentie aan te kunnen brengen met porselein. De noodvoorziening is gemaakt met luxatemp A1. In dit geval bood de stomp van de 11 voldoende houvast, waardoor aanvullend hechten met puntetsen en bonding niet nodig was. Aangezien de noodvoorziening is gemaakt aan de hand van de wax-up, gaat de patiënt met de contouren van de toekomstige voorziening de deur uit. Keramiek Bij de keuze van het materiaal is het belangrijk een aantal dingen te weten:

Het maken van een wax-up geeft een aantal voordelen. De wax-up kan omgezet worden in een mock-up. Een mockup is een kopie van de wax-up in de mond. Er wordt een puttymal gemaakt aan hand van de wax-up, welke vervolgens opgevuld wordt met een chemisch uithardende kunststof, in dit geval luxatemp A1. Dit noodkroon-materiaal geeft het gebit een net wat lichter uiterlijk met een mooi eindresultaat. De mock-up wordt hierna over de bestaande elementen geplaatst en geeft op die manier meer inzicht in het uiteindelijke behandeldoel. Na het maken van het plan en de wax-up is besloten om de 14, 12, 11, 21, 22 en 24 te behandelen. De 12 en 22 worden minimaal beslepen tot 0.3 mm voor het plaatsen van facings. De kroon en de facing van de 11 en 21 worden verwijderd en opnieuw behandeld. Mevrouw heeft de keuze gemaakt voor uitbouw naar buccaal van de 14 en 15 in composiet A1B (filtec supreme) in plaats van keramiek (afbeelding 12-15).

CASUS

dentista

Bij het modelleren van de vorm van de definitieve restauratie is rekening gehouden met de proale bewegingen. Daarom is gekozen om tot en met de incisale rand volledig perskeramiek te gebruiken. Alleen de buccale en approximale delen wordt overbakken met glaskeramiek. Door de functionele delen volledig lithiumdisilicaat te houden wordt de volledige sterkte van het materiaal behouden. Omdat de 11 avitaal is en daardoor sterk is verkleurd, is gebruik gemaakt van twee verschillende perspillen. Voor de 11 en 21 is een MO 0 pil gebruikt (medio opacity) om zoveel mogelijk de kleur van de stomp van de 11 te maskeren. Voor optimale symmetrie is voor de 21 ook een MO 0 pil gebruikt. Mevrouw wilde graag elementen met een heldere, lichte kleur en daarom is voor de 12 en 22 gekozen voor een perspil LT met BL4.  Voordat de geperste onderstructuren worden afgebakken, wordt alles in de mond van de patiënt gepast. Tevens worden de onderstructuren op de stompen onder een microscoop gecontroleerd. Hierbij is de randaansluiting belangrijk: deze mag niet onder- of overstaan. Ook is een gelijkmatige dikte van de onderstructuren belangrijk om fractuur te voorkomen. De volgende stap is het opbakken van de facings met opbakporselein. Hier is fluorapatiet (IPS e.max Ceram, Ivoclar Vivodent) voor gebruikt die een buigsterkte heeft van 90-110MPa. Bij het opbakken starten we met de hechtingslaag door een zeer dunne laag kleuren (stains) op de labiale oppervlakte van onderstructuren aan te brengen en deze te bestrooien met keramiekpoeder, meestal dentinekleur. De facings en kroon gaan in de keramiekoven en de eerste laag wordt heel kort bij 760oC gebakken. Na afkoelen van de facings en kroon, worden verschillende kleuren opbakporselein (volgens kleurbepaling) in verschillende lagen op de

Afbeelding 16 en 17 laten het esthetisch design volgens DSD zien. Je ziet goed hoe de cervicale contouren er uit komen te zien.

Vanwege de minimale preparatie is in deze casus gekozen voor lithiumdisilicaat (e.max Ivoclar Vivadent), een stabiel en solide materiaal dat hechting biedt. Tevens is het erg sterk, wat in de mond tot een stabiel resultaat leidt en waarmee mogelijke fracturen tijdens bewerken en plaatsen tot een minimum worden beperkt.

dentista

CASUS

labiale oppervlakte van de facings en kroon aangebracht (afbeelding 20). Vervolgens worden de facings weer in de oven bij 780oC gebakken. Deze ‘one bake’ techniek kenmerkt zich door alle kleuren in verschillende lagen keramiek over elkaar aan te brengen en in een keer te bakken (los van de hechtings- en glanslaag). Een voordeel hiervan is dat de kwaliteit van het keramiek (value, chroma en kristallisatiesterkte) hoog blijft. Nadat de restauraties zijn afgebakken en afgekoeld, worden deze beslepen tot het gewenste resultaat en vervolgens afgewerkt. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van gesinterde diamantboortjes, zodat er minimale warmte ontstaat tijdens het slijpen. Dit gebeurt in bijzijn van de patiënt zodat de dentale mediaanlijn ten opzichte van faciale mediane lijn overeenkomen. Hierna worden de contactvlakken geoptimaliseerd. De laatste stap is het afglanzen. Tijdens deze behandeling wordt er glaze-vloeistof over het labiale gedeelte van restauraties aangebracht. Hierna gaan de facings en kroon voor de derde en laatste keer de oven in en worden bij lagere temperatuur afgebakken. Vervolgens worden deze keramische restauraties met behulp van verschillende keramische rubbers mechanisch gepolijst, dit geeft een meer natuurlijke oppervlaktegladheid en glans. Bijkomend voordeel is dat hierdoor de oppervlakte compact en sterk wordt. De facings zijn klaar voor laatste pasfase om vervolgens adhesief gecementeerd te worden. Definitief Plaatsen Voordat de kronen en facings definitief worden geplaatst, controleert de tandarts deze een laatste maal op pasvorm.

Wanneer deze goed is en de patiënt tevreden is, wordt overgegaan op het plaatsen van de kronen. De keramiek wordt één voor één geplaatst vanuit de mediaanlijn onder cofferdam, volgens onderstaand protocol voor het bewerken van keramiek: 1. Insmeren met hydrofluoride zuur, 60 seconden in laten werken 2. Hydrofluoride zuur verwijderen door de kroon in een nap met warm water en backingsoda te plaatsen, de hydrofluoride fluoride lost op 3. Keramiek drogen en insmeren met etsgel (fosforzuur 38%), vervolgens afspoelen met water 4. Met trilbad voor 3 minuten schoon trillen in gedestilleerd water 5. Insmeren met keramiekprimer (monobond) deze 60 seconden in laten werken Na voorbewerking gaan de kronen en facings in een verwarmingsoven op 55 graden, zodat het composiet niet te snel stug wordt bij plaatsing.

baar werken. Het is belangrijk om een goede technicus te vinden waar mee samengewerkt kan worden. De technicus kan uiteindelijk het werk van de tandarts maken en breken; preparaties kunnen nog zo mooi zijn, maar als het keramiek niet goed is, zal het optimale eindresultaat niet worden bereikt.

Xander Rijpstra (RUG 2007), tandarts-eigenaar van De Watersnip, kliniek voor mondzorg en Peak,

funtional and esthetic dentistry, te Deventer. Edris Rasta, porseleintechnicus

Voor het bewerken van de stomp houden we de onderstaande stappen aan: 1. Cofferdam 2. Stompen schoonmaken met aquacare, schoon dentine zorgt voor een goede hechtsterkte 3. Etsen met fosforzuur 38% 4. Primer bonding (Adhesive universal), na uitblazen direct uitharden 5. Plaatsen met verwarmd composiet, APX-XL, applicatie met een kleine knopsonde op de keramiek. Wacht niet te lang met plaatsen anders koelt het composiet te snel af en is het te stug.

bij Dental design studio, Excent Gouda.

Het plaatsen onder cofferdam geeft perfect zicht op de outline, waardoor er een goede controle is. Bij het plaatsen wordt de facing goed aangedrukt en wordt het overtollige composiet weggehaald met een sonde. Dit wordt herhaald, net zolang totdat er geen composiet meer vrijkomt. Bij de laatste keer aandrukken wordt met een kwastje de outline gladgestreken. Superfloss/floss wordt gebruikt om approximaal het overmatige composiet weg te halen (afbeelding 21, 22). Daarna wordt uitgehard rondom het element. Nog aanwezige overmaat kan worden verwijderd met een scalpel. Wanneer alles klaar is, vindt totale uitharding van het composiet plaats met behulp van glycerine.

Eindresultaat De patiënt is uiteindelijk erg tevreden met het eindresultaat (afbeelding 23-25). Er is een mooie harmonie ontstaan tussen de elementen, de mond en het gezicht. Deze casus laat zien dat goede communicatie tussen behandelaar en de patiënt essentieel is voor een goed eindresultaat. Door een verkeerde planning bij aanvang van de behandeling in combinatie met de wensen van de patiënt op dat moment werd het gewenste resultaat niet behaald. Door vooraf goed te bepalen wat er moet gebeuren komt de tandarts achteraf niet voor verrassingen te staan en kan voorspel-

CASUS

dentista

CASUS

advertorial

Modulaire LED polymerisatielamp

SMARTLITE® PRO De SmartLite® Pro van Dentsply Sirona is een uniek modulair polymerisatietoestel in een opvallende, volledig metalen behuizing. In een opmerkelijk pen-style design dat evenwichtig in de hand voelt met mooie details. Maar hij heeft meer te bieden dan alleen een fraai uiterlijk. De ultramoderne optische technologie levert kwaliteit van de bovenste plank voor betrouwbare polymerisatieresultaten.

METALEN DESIGN

MULTIFUNCTIONEEL OPLAADSTATION

Roestvrij staal en geanodiseerd aluminium van medische kwaliteit bieden robuuste duurzaamheid jaar na jaar.

Intuïtieve één-knop bediening met auditieve en tactiele signalen waardoor u zich beter kunt concentreren op wat echt belangrijk is.

De SmartLite® Pro wordt geleverd in een modern design oplaadstation met ingebouwde radiometer en ruimte voor extra tips. Het intuïtieve batterij-beheersysteem omvat twee snelle connectbatterijen voor constante beschikbaarheid. De nieuwste generatie LiFePO4 batterijtechnologie zorgt voor een volledige klinische operatiedag met slechts één lading.

VEELZIJDIGHEID

BETROUWBARE KLINISCHE RESULTATEN

De SmartLite® Pro biedt een modulair ontwerp met verwisselbare tips voor een verscheidenheid aan klinische indicaties. Deze snelle connect, 360-graden rotatie tips zijn gemakkelijk te wisselen. Het vooruitstrevende ontwerp voorziet ook de toevoeging van nieuwe tips aangezien de technologie vooruitgaat.

Grote 10 mm actieve uithardingsdiameter voor bedekking van grotere restauraties gecombineerd met een uitstekende beam collimatie voor gecontroleerde behandeling zelfs over grotere afstanden.

EENVOUD DOOR ÉÉN KNOP

ULTRAMODERNE OPTISCHE TECHNOLOGIE Geoptimaliseerd 4 LED design biedt een uniforme lichtverdeling over het gehele actieve uit te harden gebied. Bestralingssterkte: ~1.250 mW/cm2

TRANSILLUMINATIE De extra transilluminatie tip is een diagnostisch hulpmiddel voor de visualisatie van interproximale cariës, evaluatie van gebarsten tanden en de verlichting van de endodontische toegang. Het geavanceerde ontwerp bevat een 1 mm gericht licht rendement met 2 verschillende instellingen (anterior en posterior). Klinische prestaties zagen er nog nooit zo mooi uit.

KLINISCHE PRESTATIES ZAGEN ER NOG NOOIT ZO MOOI UIT. NIEUW!

SmartLite® Pro Modulaire LED polymerisatielamp

Meer dan alleen een polymerisatielamp Uniek modulair toestel met transilluminatietip en radiometer op oplaadstation Volledig metalen behuizing Ultramoderne optische technologie zorgt voor kwaliteit Slimme combinatie van klinisch gebruiksgemak en modulaire veelzijdigheid SmartLite® Pro. Designed to perform. Bezoek www.dentsplysirona.com voor meer informatie of neem contact op met uw area manager van Dentsply Sirona.

SmartLite Pro – Designed to perform Neem voor meer informatie over de SmartLite Pro contact op met uw area manager van Dentsply Sirona of met onze afdeling Customer Services via tel.: +31 88 024 52 00 (NL), +32 3 232 81 50 (BE) of per e-mail: benelux-pre-info@dentsplysirona.com.

Waar valt winst te behalen via de agendaplanning?

Meer rendement met blokplanning H

et rendement van de praktijk staat steeds vaker onder druk. Veelal als gevolg van het feit dat de praktijkkosten verder toenemen dan de omzet. Dit leidt tot de noodzaak om efficiënter te werken. Maar hoe? Levert een blokplanning voordelen op? Dit artikel geeft antwoord op deze vragen.

Focus op de omzet Het rendement is het resultaat van de opbrengst minus de kosten. Dit betekent dat er (grofweg) twee mogelijkheden zijn voor de tandarts/praktijkhouder om het rendement van de praktijk te verhogen: het verhogen van de omzet of het verlagen van de kosten. Uiteraard is een derde mogelijkheid nog de combinatie van beide, maar deze wordt hier buiten beschouwing gelaten. Hoewel het altijd goed is kritisch te blijven op de kostenkant van de praktijkvoering, is het advies vooral te focussen op de omzetkant. En wel omdat een omzetstijging namelijk veel meer impact heeft op het rendement van de praktijk dan de relatief kleine besparingen die worden geboekt aan de kostenkant. Mede omdat er voor veel praktijken nog veel potentie voor omzetstijging is, doordat vaak nog veel omzet ‘blijft liggen’.

Oorzaken voor de verschillen per tandarts Uit vergelijkingen tussen praktijken komt duidelijk naar voren dat de gemiddeld dagomzet tussen tandartsen enorm kan verschillen. Grofweg varieert dit tussen 900 tot 2.200 euro omzet per dag (exclu-

sief techniekkosten). Wat verklaart onder andere deze grote verschillen? Verschil in declaratiegedrag Uit discussies tussen tandartsen blijkt dat het declaratiegedrag enorm kan verschillen. De voornaamste reden voor dit verschil heeft niets te maken met frauduleus declaratiegedrag. Wel blijkt dat sommige tandartsen het persoonlijk moeilijk vinden ‘dure’ behandelingen in rekening te brengen en daardoor een soort coulance toepassen voor de portemonnee van de patiënt. Waarmee het rendement van de praktijk dus direct tekort wordt gedaan. Door transparant en eerlijk te zijn naar patiënten over de kosten van elke behandeling – en vervolgens ook de prijs in rekening te brengen waar je als tandarts recht op hebt en wat niet betekent dat patiënten weglopen – zal dit op langere termijn voor de praktijk een enorme omzetstijging kunnen betekenen. Verschil in duur van de behandeling De ene tandarts werkt veel sneller dan de andere, met een vergelijkbaar resultaat. Deze verschillen zijn niet zomaar op te lossen, omdat dit grotendeels wordt bepaald door iemands karakter. Waar je als tandarts wel invloed op hebt, is de tijd die je voor jezelf reserveert. Een bekend principe – dat bijna voor iedereen geldt – is dat je de tijd gebruikt die je ervoor krijgt. Oftewel, als een behandeling staat ingepland voor 40 minuten, dan is de kans groot dat je deze tijd ook daadwerkelijk benut. Terwijl de uitvoering misschien best snel-

dentista

ler had gekund. De ervaring bij meerdere tandartsen leert dat als zij de behandeltijd van deze behandeling inkorten naar 30 minuten, de kans groot is dat zij de behandeling binnen die tijd kunnen uitvoeren, met hetzelfde resultaat. Dit levert al direct 25% efficiency voordeel op, zonder enige aanpassing aan je werkwijze te hoeven doen. Verschil in mate van taakdelegatie Het moge duidelijk zijn dat een gebitsreiniging uitgevoerd door een preventie-assistent meer rendement oplevert dan wanneer deze wordt uitgevoerd door een tandarts. Niet omdat de omzet van de behandeling hoger is, maar alleen omdat de kosten van de behandelaar lager liggen. Echter, de mate waarin je als tandarts bepaalde (be) handelingen wilt delegeren is en blijft een persoonlijke keuze, waarin de ene tandarts verder gaat dan de andere. Verschil in ‘verliestijd’ Elke minuut dat er wordt behandeld levert omzet op. En elke minuut dat de behandelstoel niet bezet is, levert uiteraard geen omzet op. Een verlies dat nooit meer kan worden terugverdiend, omdat de tijd namelijk niet kan worden teruggedraaid. Deze ‘verliestijd’ – de tijd dat de behandelstoel niet bezet is – blijkt tussen praktijken erg te verschillen. In elke praktijk zeggen patiënten hun afspraken af, of zitten soms ‘gaten’ in de agenda. Echter, de mate van focus op het opvullen van de agenda door de tandarts en het team bepaalt de hoe-

veelheid ‘verliestijd’. Neem je als tandarts genoegen met je verliestijd en ga je koffiedrinken? Of zet je direct de balieassistente aan de telefoon om het gat op te vullen?

Het verschil zit in agendaplanning Met uitzondering van de eerste oorzaak (het verschil in declaratiegedrag) hebben de andere oorzaken te maken met de manier van agendaplanning in de praktijk. Of, anders gezegd: In welke mate de praktijk de focus legt op de agendaplanning; In welke mate de (efficiënte) voorkeuren van de praktijk leidend zijn in het plannen van afspraken. De volgende adviezen gaan in op deze twee punten: Bepaal zelf de agenda Regelmatig geven tandartsen aan op een werkdag geleefd te worden door de agenda. Veel controles achter elkaar. Een pijnklacht onverhoopt tussendoor gepland. Telefoontjes van toeleveranciers. Deze acties zijn vaak ingegeven vanuit de instelling om patiënten te ‘pleasen’. Onder het mom van: patiëntgericht werken en service verlenen. Dit leidt echter tot grote inefficiënties in de dagelijkse werkwijze en tot onrust. Het advies is dat praktijken veel meer gaan handelen vanuit hun eigen (efficiënte) voorkeuren. Hiermee wordt bedoeld dat je allereerst bedenkt hoe een prettige werkdag er voor jou uitziet, wat je kunt vertalen

dentista

ICX, het FAIRE Duitse Premium Implantaatsysteem

MAXIMALE KWALITEIT, FAIRE PRIJZEN, TRANSPARANTIE!

N I EU

IS A SS O O N S R TI M E NT

OSSEOÏNTEGRATIE METEN IN ÉÉN SECONDE DECL AR ATIECOD

E J34

www.penguinrfa.nl

WIJ OVERTUIGEN AL 15 JAAR MET STABIELE PRIJZEN VOOR EEN ORIGINEEL DUITS/ZWITSERS IMPLANTAATSYSTEEM

Happy

Boodtlaan 10 · 1796 BE De Koog · Tel.: 0222 - 76 90 11 E-mail: info@icx-implants.nl · Web: www.icx-implants.nl

MY SMILE IS

#MYSMILEISPOWERFUL

Kam,

van de Bahama’s is verslavingshulpverlener, sporter en vader en glimlacht als hij zijn dochter ziet. Het Opalescence Go®bleeksysteem is voor hem de perfecte manier om zijn tanden snel witter te maken terwijl zijn dochter een uurtje slaapt: • comfortabel en direct vanuit de verpakking te gebruiken • voorgevulde bleeklepels voor thuisbehandeling • 6% waterstofperoxide Een wittere glimlach kan al uw patiënten helpen om hun leven zo prettig mogelijk te leven. That’s the power of a smile. Lees meer over cosmetische bleekbehandelingen op opalescence.com/nl.

Ultradent Products Nederland

Fokkerstraat 19 Veenendaal www.rodenburgzorg.nl 0318-463368

EEN GLIMLACH VEEL OM TE KIEZEN Wij realiseren uw droompraktijk.

naar een standaard blokplanning. Vervolgens is het belangrijk de afspraken zo goed mogelijk binnen de gedefinieerde blokken te plannen. Laat je niet belemmeren door je eigen gedachten De eigen blokplanning is een weergave van een efficiënte werkdag en alle afspraken dienen daarom zo goed mogelijk binnen de gedefinieerde blokken te worden gepland. Dit betekent dat de blokplanning leidend wordt, en niet de voorkeur van de patiënt - iets wat in veel praktijken nog steeds gebeurt, wat blijkt uit de veelgehoorde vraag bij de balie: wanneer wilt u de volgende afspraak?. Advies is prioriteit te leggen bij de voorkeuren van de praktijk. Echter, de eerste gedachte van balie-assistenten is vaak dat deze werkwijze door patiënten als negatief zal worden ervaren, wat praktijken soms belemmert deze verbetering door te voeren. Uit ervaring blijkt dat deze gedachte ten onrechte is. Zolang patiënten maar goed te woord worden gestaan, zullen zij geen verlies in service ervaren. Belangrijkste advies daarbij is de openingsvraag bij het plannen van afspraken aan te passen naar: wanneer kunt u niet?. Hiermee neemt de balie-assistente zelf de leiding in het plannen van een nieuwe afspraak. Focus op de lege plekken De balie-assistenten hebben naast het plannen van afspraken vaak meerdere taken. Uit ervaring blijkt dat de zij de andere taken vaak meer prioriteit geven. Aangezien deze vaak wekelijks moeten worden ‘afgevinkt’, worden deze ook als eerste opgepakt zodra er geen patiënten meer aan de balie staan. Daarnaast hebben veel balie-assistenten ook een bijdrage in het opruimen van de sterilisatieruimte. En aangezien iedereen graag op tijd naar huis wil, wordt er al vroeg begonnen met deze werkzaamheden. Het grote nadeel hiervan is dat het opvullen van lege plekken in de agenda hierdoor niet bovenaan het prioriteitenlijstje staat. Er is vaak niemand die haar aanspreekt op het feit dat er lege plekken in de agenda staan. Terwijl men elkaar er wel op aanspreekt als de post niet is weggewerkt. Terwijl het opvullen van de lege plekken wél direct invloed heeft op het rendement van de praktijk. Door de prioriteiten bij de balie-assistente te verleggen naar de agenda, zal de praktijk minder verliestijd hebben. En dus meer rendement behalen.

Heeft een blokplanning voordelen? Hierboven wordt al diverse keren geschreven over het gebruik van een blokplanning. In veel praktijken wordt deze niet toegepast. Heeft een blokplanning echt voordelen? En zo ja, welke? Het gebruik van een blokplanning kan de volgende voordelen opleveren voor een praktijk: Vaste structuur voor elke dag Zonder blokplanning worden lange behandelingen nog wel eens gepland op een tijdstip dat de tandarts niet prettig vindt. Denk aan een wortelkanaalbehandeling om 16.15 uur. Of een hele familie op controle aan het begin van de dag. Door te werken met een blokplanning kan de tandarts zelf zijn of haar eigen dagindeling bepalen. Deze vaste structuur zorgt vervolgens ook voor vaste routines voor het team, wat bijdraagt aan een efficiënte manier van werken. De praktijk bepaalt Soms wordt de dag bepaald door alle periodieke controles die gepland staan. Het aantal controles op een dag is zelfs zo groot dat patiënten nauwelijks op korte termijn behandeltijd aangeboden kan worden. Door te werken met een blokplanning kan de tandarts zelf de verhouding tussen periodieke controles en behandeltijd bepalen, zodat benodigde behandelingen wel op korte termijn kunnen worden ingepland. Goed te gebruiken voor bepaalde situaties De vaste structuur en het zelf bepalen van de dagindelingen kan goed van pas komen in de volgende situaties: • Het reserveren van tijd voor spoedklachten; • Het werken met een internetagenda; • Het plannen van middagen voor bijvoorbeeld implantologiebehandelingen; • Het plannen van combinatieafspraken.

Elke praktijk is uniek Bovenstaande adviezen zijn algemeen van aard. Uit ervaring blijkt dat elke praktijk uniek is. Dit betekent dat elke praktijk weer andere oplossingen nodig heeft om het rendement van de praktijk te vergroten. Denk bijvoorbeeld aan de volgende verschillen: • De praktijk beschikt wel of niet over een trouw patiëntenbestand. • De praktijk heeft wel of niet een gesa-

dentista

neerd patiëntenbestand. • De praktijk levert alleen algemene tandheelkunde of ook aanvullende specialisaties. • De praktijk beschikt over weinig of juist te veel patiënten. • De praktijk heeft wel of niet de mogelijkheid om uit te breiden in het aantal behandelkamers. • De praktijk kan wel of niet gemakkelijk nieuwe tandartsen vinden voor uitbreiding. • De tandarts heeft de voorkeur wel of niet taakdelegatie toe te passen. • De tandarts heeft de voorkeur op één of op meerdere behandelkamers te werken.

Sjoerd Kuiken is eigenaar van Kuiken Praktijkmanagement. Hij adviseert en begeleidt tandartsen in het opzetten van een succesvolle praktijk: financieel gezond, kwalitatieve zorg, prettige werksfeer en professionele mentaliteit.

In theorie is er misschien één optimale agendaplanning te bedenken, die zorgt voor het optimale rendement van een praktijk. Maar door het erkennen van deze verschillen betekent dit automatisch dat deze theoretische aanpak niet opgaat. En dus zal elke praktijk en iedere tandarts zelf moeten uitvinden welke werkwijze het meeste rendement oplevert voor zijn of haar unieke situatie.

Conclusie Uit dit artikel komt duidelijk naar voren

op welke manieren praktijken meer rendement zouden kunnen behalen. Waarbij de voordelen vooral te behalen zijn aan de omzetkant en veel minder aan de kosten kant. Belangrijkste advies is om als praktijk zelf leidend te worden in de agendaplanning en hier de prioriteiten aan te koppelen voor het team. Binnen veel praktijken wordt de service aan patiënten als leidend beschouwd, wat tot inefficiëntie leidt in de planning en werkwijze. Om efficiënter te gaan werken, is allereerst een mindset belangrijk waarbij het rendement van de praktijk als hoogste prioriteit geldt, zonder daarbij afbreuk te doen aan de service naar patiënten. Dit eerste punt vraagt om een andere manier van plannen en organiseren. Het tweede punt vraagt vooral om een goede communicatie richting patiënten. Om als praktijk daadwerkelijk tot efficiëntieverbeteringen te komen vraagt om verandering. Door op bepaalde punten uit je comfortzone te stappen en de consequenties van de verandering te aanvaarden. Want zolang je hetzelfde blijft doen als altijd, zul je ook hetzelfde behalen als altijd.

dentista

Go! Opalescence Go is een professionele bleekgel (6% waterstofperoxide) in voorgevulde wegwerplepels en levert met maar 60 tot 90 minuten per dag vaak al spectaculaire resultaten op. De bleekgel bevat kaliumnitraat en fluoride om overgevoeligheid te verminderen en het glazuur te versterken. Na de eerste behandeling in de tandartspraktijk kunnen de bleeklepels van Opalescence Go gemakkelijk thuis worden gedragen.

Informatie: www.opalescence.com/nl

dentista

P L AY

Evidence based poetsen

Elektrisch of met de hand? ‘E

vidence -based’ is binnen het huidige tijdsgewricht het adagium in de medische zorg. Een definitie hiervan is: het expliciet, oordeelkundig en consciëntieus gebruikmaken van het beste beschikbare bewijs bij het maken van een keuze voor de behandeling van een patiënt. Dit alles gegeven de stand van de wetenschap van dit moment. Bij ‘evidence -based’ handelen worden naast het best beschikbare bewijs uit het wetenschappelijke domein ook de ervaring en inzicht van de beroepsbeoefenaar zelf, de voorkeuren van de gebruiker(s) en de beschikbare middelen meegewogen om te komen tot doelmatige en doeltreffende zorg. Echter veel tandheelkundig zorgverleners baseren hun therapie en adviezen voor adequate zelfzorg vooral op hun scholing. Zo wordt er door veel behandelaars aan patiënten nog steeds dental floss geadviseerd, terwijl in 2008 in een systematic review al is aangetoond dat er voor dit advies onvoldoende wetenschappelijk bewijs is, hetgeen in 2015 in een meta-review is bekrachtigd. 1,2

Borstels Een vraag waar de tandheelkundig zorgverlener ook veel mee geconfronteerd wordt is welke borstel de patiënt het beste kan gebruiken. Op basis van welk bewijs kunnen wij onze patiënt advies geven als het gaat om de juiste keuze van een tandenborstel? Tegenwoordig is er namelijk wereldwijd een enorme diversiteit en

overdaad aan tandenborstels te koop in alle vormen en maten. Handtandenborstels al dan niet met ergonomische steel, kindertandenborstels, borstels met veel of weinig borstelharen, rubberen filamenten, elektrische borstels, ronddraaiende kopjes, snel trillende kopjes en sinds kort zelfs ook milieuvriendelijke tandenborstels. Wat is nu de meest effectieve borstel? Is het beter met een handtandenborstel te poetsen? Of toch liever met een elektrische borstel? Deze vragen waren de aanleiding om een duik in de literatuur te nemen en op systematische wijze te onderzoeken welk antwoord hierop te vinden is. Uit eerder onderzoek was al bekend dat de gemiddelde plaquescore-reductie met een handtandenborstel 42 procent is na een enkele poetsbeurt.3 Vervolgonderzoek liet zien dat de elektrische borstel het gemiddeld iets beter deed met 46 procent plaquescore-reductie.4 In een recent gepubliceerd onderzoek is een samenvatting gemaakt van al het onderzoek dat specifiek heeft gekeken naar de plaquescore-reductie in een directe vergelijking tussen de handtandenborstel en de elektrische tandenborstel.5 Er is in het bijzonder geselecteerd op studies die het effect op de plaquereductie als gevolg van één enkele poetsbeurt evalueerden. Om hiervoor geschikte literatuur te vinden werden na een uitgebreide search in PubMed 3450 artikelen beoordeeld op hun bruikbaarheid. Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden bleken 17 studies

dentista

met daarin 36 vergelijkingen de juiste informatie te bevatten. De methodologische kwaliteit van de geïncludeerde studies werd gescoord door de zogenaamde ‘risk of bias’ te bepalen. Hiervoor werden de artikelen op meerdere criteria getoetst om uiteindelijk de kracht van het bewijs goed in te kunnen schatten.

Elektrisch Op basis van verschillende analyses met de gevonden data bleek dat elektrische borstels significant meer plaque verwijderden dan de handtandenborstel, waarbij het niet uitmaakte met welke soort index de plaque werd gescoord. Er kan immers worden gescoord op bedekking van het tandoppervlak of dikte van de plaque langs de tandvleesrand, met of zonder disclosing. Nemen we bijvoorbeeld de data met de Quigley & Hein plaque-index, waarbij de plaque gekleurd wordt en de bedekking van het tandoppervlak op een schaal van 0 tot 4 gescoord, dan is het gemiddelde verschil tussen hand en elektrisch 0.14 (95%CI[-0.19;-0.09]). In dit systematisch literatuuronderzoek werden meerdere merken elektrische borstels geïncludeerd met diverse soorten borstelkopjes en poetsbewegingen. Er werd daarom nog een sub-analyse gedaan op het type poetsbeweging waarbij het mogelijk was de gegevens met een ‘oscillerend-roterend’ en ‘heen- en weer gaand’ als soort borstel uit elkaar te trekken. Hoewel het om een klein numeriek verschil gaat (0.06 op basis van de Quigley & Hein plaque index) bleek het gemiddelde verschil in plaquescore-reduc-

tie voor de oscillerend-roterende borstel net iets groter. Wat betreft de ‘risk of bias’ scoorden de geïncludeerde studies van een potentieel laag risico tot een hoog risico. Dit laatste heeft een negatieve impact op de kracht van het gevonden bewijs. Eerder onderzoek met betrekking tot handtandenborstels liet zien dat het ontwerp van de borstelkop wat betreft de hoogte en stand van de filamenten van invloed is op de effectiviteit.3 Een borsteloppervlak waarbij de bosjes met borstelharen (tufts) op verschillende niveaus of schuin onder een hoek ten opzichte van elkaar werden geplaatst bleken effectiever dan een vlakke borstelkop. Ook de poetsduur had een effect waarbij twee minuten als een minimum naar voren kwam. Met betrekking tot elektrische tandenborstels bleek, net als in dit literatuuronderzoek, ook de poetsbeweging van invloed en tevens het type stroomvoorziening (accu of losse batterijen).4 De oplaadbare elektrische borstels met een accu bleken effectiever, vandaar dat in het huidige systematische literatuuronderzoek alleen dit type is meegenomen in de evaluatie.5

Cumulatief effect Op basis van de gevonden gegevens kan geconcludeerd worden dat een elektrische borstel significant effectiever in plaque verwijdering is dan een handtandenborstel. Verder bleek uit het scoren van de kracht van deze uitspraak dat het om een robuust bewijs gaat. Echter het verschil

dentista

Auteurs: Thérèse Elkerbout, Dagmar Else Slot, Martijn Rosema , Fridus Van der Weijden, afdeling Parodontologie, Academisch Centrum voor Tandheelkunde, Amsterdam (ACTA)

na één enkele poetsbeurt blijkt maar klein als je bedenkt dat 0.14 gescoord wordt op een schaal van 0 tot 4 van de Quigley & Hein plaque-index. Maar ja, als je na elke poetsbeurt net iets beter poetst met de ene dan met de andere borstel, dan zou dit op termijn een cumulatief effect kunnen hebben. De resultaten van het huidige onderzoek moeten dan ook in het licht worden beschouwd van onderzoek waar men de langetermijnresultaten heeft samengevat. Het beste kan hier het systematic review uit 2014 van de Cochrane CollaborationOral Health groep voor genomen worden.6 Cochrane is een onafhankelijke organisatie die op allerlei medisch gebied literatuuronderzoek doet om uitkomsten te bundelen, om zo tot steviger ‘evidence based’ uitspraken te kunnen komen. De conclusie van het Cochrane-onderzoek is dat de elektrische tandenborstel effectiever is dan een handtandenborstel in het verminderen van plaque en gingivitis op zowel de korte als langere termijn. Deze uitkomst maakt de suggestie van een cumulatief klein effect na elke poetsbeurt plausibel.

1) Berchier CE, Slot DE, Haps S, Van der Weijden GA. The efficacy of dental floss in addition to a toothbrush on plaque and parameters of gingival inflammation: a systematic review. Int J Dent Hyg. 2008 Nov;6(4):26579. 2) Sälzer S, Slot DE, Van der Weijden FA, Dörfer CE. Efficacy of inter-dental mechanical plaque control in managing gingivitis--a meta-review. J Clin Periodontol. 2015 Apr;42 Suppl 16:S92-105. 3) Slot, D.E., Wiggelinkhuizen, L., Rosema, N.A.M. & Weijden, G.A. van der. The efficacy of manual toothbrushes following a brushing exercise: a systematic review. Int J Dent Hyg 2012; 10(3), 187-197 4) Rosema N, Slot DE, van Palenstein Helderman WH, Wiggelinkhuizen L, Van der Weijden GA. The efficacy of powered toothbrushes following a brushing exercise: a systematic review. Int J Dent Hyg 2016 Feb; 14 (1):29-41.

Conclusie

5) Elkerbout TA, Slot DE, Rosema NAM, Van der Weijden

Alles bij elkaar genomen laat het huidige onderzoek, op basis van een redelijk sterk bewijs maar een relatief klein effect, zien dat voor de dagelijkse plaqueverwijdering met een gemiddelde zekerheid een elektrische tandenborstel ‘evidence based’ kan worden aanbevolen.

Het volledige artikel is op te vragen via t.a.elkerbout@acta.nl

Literatuur:

dentista

GA. How effective is a powered toothbrush as compared to a manual toothbrush? -A Systematic Review and meta-analysis of single brushing exercises. Int J Dent Hyg. 2019 May 2. doi: 10.1111/idh.12401. [Epub ahead of print] Review. 6) Yaacob M, Worthington HV, Deacon SA, Deery C, Walmsley AD, Robinson PG, Glenny AM. Powered versus manual toothbrushing for oral health. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Jun 17;(6):CD002281.

Foto: artstudio23.com

Marloes

Geluk zit in een klein hoekje

oms heb je van die dagen dat niet alles gaat zoals je eigenlijk zou willen. Dit kan bijvoorbeeld liggen aan een patiënt met een afspraak van 90 minuten die niet komt opdagen. Wanneer je de patiënt belt blijkt hij helaas niet net de straat in te rijden, maar op vakantie te zijn en heeft zijn nieuwe telefoon niet alle afspraken gesynchroniseerd. Soms kan het komen omdat de blauwe doos met de endo-vijlen uit je handen glipt en hierdoor alle vijlen over de grond heen rollen. Of omdat er één collega op vakantie is en de ander ziek en jij nu twee tandartsen moet assisteren en de balie moet beheren. En dan staat ook nog eens de telefoon roodgloeiend. We have all been there! Maar soms, zit geluk in een klein hoekje. Dan hebben we die patiënt die normaal gesproken niet wil dat de stoel naar de ligstand wordt gezet, maar er vandaag ineens niet meer over begint. Of alle ragers zijn gebruikt zoals we dat geadviseerd hebben. Daar kun je mij eigenlijk op werkgebied niet gelukkiger mee maken. Zo ook laatst. Ik heb al een aantal jaren een mevrouw onder behandeling

volgens het paroprotocol. Dit houdt voor haar in dat zij om de vier maanden voor de nazorgbehandeling komt en er elk jaar, of elke twee jaar een parodontiumstatus wordt gemaakt. De molaarstreek geeft bij haar de meeste problemen door de fur-catieproblematiek. Iedere nazorgbehandeling kijk ik onder andere naar de bloeding, de diepte van de pockets en maak ik een plaque-index. Vervolgens vraag ik mevrouw ook iedere vier maanden of zij de ragers in de furcaties nog heeft gebruikt. Iets waar ik eigenlijk het antwoord al op weet. Twee jaar lang reageerde zij met het antwoord: “Ragers?! Daar in dat gat achterin? Nee, dat kan ik niet. Dat heb jij mij ook nog nooit verteld.” Waarna ik haar weer uitleg en ragerinstructie gaf. Hierna begon zij standaard met de vraag of er ondertussen dan echt geen wonderspoelmiddeltje is gemaakt, zodat zij die vervelende ragers niet meer hoeft te gebruiken. Het antwoord van mijn kant bleef ook steevast hetzelfde: Nee! De laatste nazorgbehandeling was ik ietwat nieuwsgierig en wilde ik nu toch eens doorvragen waarom deze me-

dentista

COLUMN

vrouw altijd zegt dat ik haar nog nooit heb verteld dat zij de furcaties ook moet reinigen. Mevrouw gaf als antwoord dat zij het misschien gewoon niet wilde horen en dat zij ervoor gekozen heeft om te wachten op de ideale oplossing: het wonderspoelmiddeltje. Ik heb haar dit keer verteld over iets veel beters dan een wonderspoelmiddeltje, namelijk de ‘wonderrager’. Ik liet haar de Tepe Angle ragers zien en zag haar gezicht opfleuren. Omdat het borsteltje in een hoek van 90 graden staat, kan deze eenvoudig en dus zonder al teveel moeite in de furcatie worden gebracht. Samen hebben wij dit geoefend en na de behandeling gaf ik haar een aantal ragers mee. Begin mei kwam mevrouw weer terug en vertelde mij dat zij alle ragers had gebruikt. Tijdens het meten van de bloeding, pockets en plaque bleek dat dit ook echt zo was. Zo zie je maar: Geluk zit echt in een klein hoekje! Marloes Rust, MondZorgVuldig Mondhygiënisten Dordrecht Deze column komt tot stand in samenwerking met TePe Benelux B.V.

Foto’s: Levin den Boer - ldbfoto.nl

Design in Beeld Praktijk: DuoDent, Panningen Website: www.duodent.nu Tandarts-eigenaar: Leon Lommen Architect: Dennis Villanueva

dentista

andartsenpraktijk DuoDent opende 1 januari 2017 haar deuren op de Wietelweg 4 in Panningen. De praktijk is een overname met uiteindelijk een directe verhuizing naar een nieuwe locatie. Dit had te maken met de duidelijke behoefte aan uitbreiding en vernieuwing. Tandartseigenaar Leon Lommen ging deze droom aan samen met zijn vrouw en tevens collega tandarts, Laura. “We wilden samenwerken in een praktijk die bij ons, maar ook binnen Panningen, past.”

Panningen werd gekocht en volledig verbouwd tot tandartspraktijk. Natuurlijke materialen en kleuren werden toegepast, gecombineerd met de modernste apparatuur.”

Wensen en invulling architect

Uitdagingen

“Samen met goede vriend en architect Dennis Villanueva uit Eindhoven werden wensen als, persoonlijke sfeer, uniek in de regio, modern en een professionele uitstraling besproken. Een oude autogarage in het centrum van

“Uitdagingen voor de toekomst zijn er altijd, zoals bijvoorbeeld verdere aankleding van het perceel. Hierdoor zou het pand nog meer tot zijn recht komen. Voorlopig heerst er een trots gevoel over wat er tot nu is bereikt.”

dentista

Team en patiënten “De sfeer binnen de praktijk wordt nog eens versterkt door ons fantastische team, dat goed samenwerkt en waar een glimlach elke dag centraal staat. De forse groei lijkt een goede afspiegeling van de tevredenheid van de patiënten.”

DESIGN IN BEELD

bij een patiëntenwissel

Hoe reinig en desinfecteer ik de behandelkamer?

Marjo Riebergen

Dat lijkt makkelijk en logisch, maar toch is het moeilijker dan je denkt. Meestal worden bussen met desinfecterende doekjes besteld en gebruikt, maar wat zit daar eigenlijk in en wat doen ze? En wat zijn de inwerktijden? Zorg dat je als assistent weet wat je gebruikt en hóe je dit moet gebruiken. Reinigings- en desinfectiespecialist Marjo Riebergen legt het uit.

m de kennis op te frissen beginnen we bij de basis met de vraag wat microorganismen nu eigenlijk zijn. Antonie van Leeuwenhoek heeft de microscoop uitgevonden en dat was het moment waarop we voor het eerst heel veel kleine bewegende diertjes konden zien die we met het blote oog niet kunnen waarnemen. Ze komen in grote hoeveelheden voor en verplaatsen zich niet. Met andere woorden: ze lopen niet over de tafel en vliegen niet door de lucht. Maar we kunnen ze wel heel gemakkelijk verplaatsen of overdragen via direct contact, indirect contact en via de lucht. Micro-organismen kunnen zich heel snel vermenigvuldigen als de omstandigheden daarvoor gunstig zijn. Globaal zijn ze onderverdeeld in: • Bacteriën • Sporen • Virussen • Schimmels • Prionen • Parasieten • Protozoën.

Smeren in recordtijd

NIEUW Een perfecte oliebeurt in slechts 10 seconden De nieuwe Assistina Twin onderhoudt uw instrumenten sneller en grondiger dan ooit tevoren. Dankzij de innovatieve technologie van olieverneveling kan de unit tot 360 instrumenten per uur verwerken. De ideale, practische oplossing voor elke praktijk.

W&H Benelux, Reepkenslei 44, B-2550 Kontich, t +32 (0)475 51 63 63, office.benelux@wh.com, wh.com 20180103_AD_AssistinaTWIN (Oil)_190x135mm_Dentista.indd 1

Deze micro-organismen bevinden zich op en in de lucht, voedingsmiddelen, de mens (voorkeursplaatsen: oksel, mond, neus, onder nagels, anus, liezen, perineum ), planten/ bomen, dieren en voorwerpen. Als we even kijken naar bacteriën, dan kunnen deze zich onder gunstige omstandigheden delen van één naar wel duizenden bacteriën. Dringen bacteriën het lichaam binnen, bijvoorbeeld via een wondje, dan kunnen ze zich in snel tempo vermenigvuldigen en vertonen ze een stofwisseling (nemen stoffen op en scheiden ook stoffen uit).

Infectiepreventie Er is veel bekend over de aard en de eigenschappen van de diverse ziekteverwekkers. Daarom is het goed om passende maatregelen te treffen die de overdracht in de tandartsenpraktijk beperken. Infectiepreventie moet erop gericht zijn het aantal levensvatbare ziektekiemen op een bepaalde besmettingsroute zodanig te reduceren dat bij een mogelijke besmetting geen ziekte meer kan ontstaan.

dentista 03.01.2018 14:00:15

Hét adres voor geaccrediteerde nascholing binnen de tandheelkunde!

Een goed voorbeeld van hoe je de behandelkamer reinigt en desinfecteert na een behandeling: • Met je gebruikte handschoenen van de patiënt kun je prima eerst alle disposables oppak-

Wij bieden een uitgebreid programma voor het gehele tandheelkundige team. Ons programma bevat leergangen,

ken en weggooien.

cursusdagen, workshops en symposia.

• Verzamel je instrumentarium op de tray, zet deze op de daarvoor bestemde plek en spoel kort alle gebruikte slangen door. Haal ook de tip van de gebruikte meerfunctiespuit af, de

We bespreken graag de mogelijkheden voor nascholing bij

hoekstukken en eventueel ook de scalertip.

u in de praktijk of op een locatie naar keuze.

• Nu is het moment om je handschoenen uit te doen en weg te gooien, je bril af te zetten en je mondneusmasker af te doen en weg te gooien. • Daarna is het belangrijk om éérst een druppel handalcohol te nemen uit de dispenser en deze over je handen te wrijven zodanig dat deze binnen 30 seconden droog zijn. Ga vooral niet wapperen met je handen, want dan versnel je het drogen, en dit gaat ten koste van de inwerktijd die de handalcohol nodig heeft om de micro-organismen uit te schakelen. • Trek daarna nieuwe schone handschoenen aan, waarmee je alle oppervlakken gaat reinigen en desinfecteren. (Helaas zie ik regelmatig dat de desinfectiedoekjes met de blote

Kijk voor meer informatie op onze website: 19 en 20 september 2019 De volledige gebitsprothese, een update 27 sep. en 22 nov. 2019

Motivational Interviewing

4 oktober 2019

Behandelplanning en specifieke tandheelkundige problemen bij mensen met een beperking

11 oktober 2019

De porseleinen veneer: indiceren, prepareren en cementeren

handen worden gebruikt). • Kijk of je zichtbare verontreiniging ziet, zoals bijvoorbeeld bloedresten. Deze neem je dan eerst af met een disposable doek met koud water en eventueel wat zeep uit de dispenser.

Heeft u vragen over ons aanbod of een specifieke cursus, neem dan contact op met een van onze cursuscoördinatoren.

Pas na het reinigen mag er gedesinfecteerd worden. • Daarna neem je een disposable desinfectiedoekje en loop je na wat er op en aan de unit en

Kijk op onze website: www.acta-de.nl voor meer informatie over onze producten en diensten.

stoel zit. Zorg ervoor dat je doekje goed doordrenkt is met de desinfectievloeistof. Neem

Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam, T 020 - 5980 308, ade@acta.nl

eventueel een tweede, derde, of vierde doekje. Je zorgt er zo voor dat er een in-activering/ reductie plaatsvindt van micro-organismen op levenloze oppervlakken, tot een aanvaardbaar contaminatie niveau. Je elimineert dus, waardoor het risico van overdracht wordt verkleind. • Als de stoel en unit klaar zijn, dan ga je over de werkbladen en eventueel over het te reinigen toetsenbord. Let op dat je geen stukjes overslaat en doe het volgens een vaste volgorde. • Als laatste neem je met een doekje ook de buitenkant van je desinfectiebus af, zodat ook hier geen contaminatie kan plaatsvinden. • Nu mag je je handschoenen uitdoen en weggooien. Opnieuw neem je een druppel handdesinfectans uit je dispenser en herhaalt het wrijven totdat je handen droog zijn. • Je mag nu met deze schone gedesinfecteerde blote handen een schone tray pakken en instrumenten uit de lades om alles weer op te bouwen voor de volgende patiënt.

Marjo Riebergen is docent op het gebied van hygiëne- en infectiepreventie.

Het is dus niet zo dat overdracht van ziektekiemen altijd voor 100 procent voorkomen hoeft te worden: door huishoudelijk reinigen en ontsmetten (desinfectie) kan het aantal levende ziektekiemen in veel situaties al voldoende worden gereduceerd. De besmettingsroute via bijvoorbeeld indirect contact met de unithandgreep kan door simpele desinfectie doeltreffend worden uitgeschakeld. De grootste besmet-

tingsbronnen in de tandartspraktijk zijn bloed, speeksel en water (aerosolen). Natuurlijk kost een patiëntenwissel veel tijd, die er soms onvoldoende is om het goed te doen. Toch blijft het een zeer belangrijk aandachtspunt en schroom niet om het tijdens de werkbespreking aan te kaarten als je steeds tegen tijdgebrek aanloopt.

dentista

Dental Best Practice wenst u een fijne zomer toe!

Klemvast.. …met de ideale naaldvoerder passend bij de dikte van uw hechtdraad! Uitstekende grip met de naaldvoerder op de naald is essentieel om goed en veilig te kunnen hechten.

OPLE PREVEN IDING TIE ASSI STENT

OPLEIDING ISTENT TANDARTS ASS

CONGRES PRAKTIJKM ANAGE

Vrijdag 11 o

ktober 201 9

te Vianen

Castroviejo, micro- of macronaaldvoerderfabrikant Helmut Zepf biedt u alle varianten. Dent-Med Materials adviseert u graag bij de keuze van hechtdraad, naaldvoerder en pincet.

Informatie: Dent-Med Materials – (0226) 360 150 - zepf@dent-medmaterials.nl

OR DE HET EVENT VO NT BALIE ASSISTE orn eldo

mber 2019 te Ap

Vrijdag 15 nove

OPLEIDI NG PARO PREVEN TIE ASSI STENT OPLEIDING AGER PRAKTIJKMAN

www.dentalbestprac�ce.nl

dentista

P L AY

Naomi en Willemijn

Esthetische kaders

l die protocollen… wij tandartsen willen gewoon dóén! Gebitten mooi maken, knutselen! Maar is het ooit mooi genoeg? Wat is mooi? Waar leggen wij zelf de grens, vanuit welk kader werken we? Stel dat een knappe vrouw of man van een jaar of 23 je praktijk binnenstapt en verzoekt om wittere tanden en het liefst facings. De patiënt heeft een goede neutro occlusie, geen frictional/constricted envelope of function of parafuncties. Geef je gehoor aan het verzoek? Of begin je er niet aan, met het risico dat zij of hij naar je buurman stapt? Wij vinden dit een extreem moeilijk vraagstuk. Enerzijds streven we altijd naar een zo mooi mogelijk gebit, anderzijds hebben we een eed afgelegd: do no harm. Dus als we voor die facings gezonde tanden moeten beslijpen, beginnen we er niet aan. Wel composiet, alleen additief? Zodat het er ooit nog zonder schade afgehaald kan worden… Of bleken? En bleek je dan zo wit als de patiënt wil, ook als je het zelf eigenlijk niet meer mooi vindt? Of houd je je eigen grens aan? In de VS leerden we dat de tandartsen daar al niet meer in vita A en B kleuren denken, maar alleen nog in bleach 1, 2, 3 etc. We weten dit wel van televi-

sie uiteraard, maar toch schrokken we. Geen vitakleuren meer. Biomimetic en bio-emulation zijn zulke mooie woorden, maar ons streven naar een gebit dat niet opvalt gaat misschien wel plaatsmaken voor tandenbleken the American way: streven naar RAL 9010. Onlangs zond het tv-programma Kassa een item uit over een al veel te mooie jongen met veel te witte tanden, die zijn tanden nóg witter wilde. Aan tafel werd vooral gefilosofeerd over onze eed: het beslijpen van gezonde tanden past niet binnen de tandheelkunde, en zo’n witte kleur zou niet gezond zijn. Maar normen veranderen. Op bijvoorbeeld Botox en fillers rust tegenwoordig geen taboe meer. Snijden en spuiten in gezond weefsel om aan een schoonheidsideaal te voldoen lijkt inmiddels steeds meer geaccepteerd, maar wat doen we met dit gegeven op het gebied van tanden? Ons advies: blijf trouw aan je eigen kader. Dat zal soms betekenen dat iemand wegloopt naar je buurman omdat die andere grenzen heeft; soms zal het betekenen dat jij wel gehoor geeft aan een verzoek. Bij ons ‘krijgen’ mensen alleen een esthetische behandeling op onze voorwaarden. De belangrijkste: dat ze goed voor hun gebit zorgen en de restauraties heel blijven, want wij worden ner-

dentista

gens chagrijniger van dan kapotte restauraties. Knarsen wordt vaak als reden aangedragen, maar slechts 8 procent van de bevolking knarst… (13% 8-29jr oud, 3% > 60 jaar*). Tanden breken zelden ’s nachts af. De belangrijkste factor is dus de envelope of function: waar gaat iemand z’n onderkaak heen in dagelijks gebruik? Bij ons gaat aan elke esthetische behandeling een uitgebreide analyse vooraf: de mond moet brandschoon zijn, de patiënt mag geen gaatjes (meer) maken, moet soms eerst ook nog in ortho… Als hij of zij aan alle voorwaarden voldoet, irreversibele behandelingen alleen worden gedaan als dit noodzakelijk is en we zeker weten dat functie en occlusie worden verbeterd of geen problemen geven, dan doen we niet zo moeilijk meer: bleach 1, A3 of RAL 9010… als het de patiënt maar blij maakt!

Naomi Doelen - algemeen- & restauratief tandarts i.o. bij DentiQ Tandartsen Maarssen, Willemijn van Susante algemeen- & restauratief tandarts i.o. bij XQdent in Bilthoven. * Lavigne & Montplaisir et al. Sleep medicine for dentists: A Practical Overview. IL: Quintessence 2009

Geboorte-, adoptieen pleegzorgverlof In iedere editie van Dentista brengt Marthijn Verboom, accountant voor ondernemers binnen de zorg, je op de hoogte van de actualiteit. Dit keer praat hij je bij over het geboorte-, adoptieen pleegzorgverlof.

FLOS S

like a boss

Marthijn Verboom

Administratieconsulent bij van Asselt Zorgzeker. Voor vragen: m.verboom@asselt.nl of 06 â&#x20AC;&#x201C; 81 86 69 86. Voor meer informatie: www.asselt.nl/nl/zorgzeker.

van het verlof. De werknemer moet het verlof in hele weken aanvragen, maar als de werkgever akkoord gaat kan de werknemer het verlof ook over een langere periode spreiden of kan hij ook minder verlof opnemen. Opname van geboorteverlof door de werknemer mag een werkgever niet weigeren. De werknemer moet zo snel mogelijk na de geboorte mondeling of schriftelijk laten weten wanneer hij het verlof opneemt. De werknemer moet eerst het geboorteverlof opnemen (eenmaal de werkuren per week), voordat hij het kraamverlof (de 5 weken) op kan nemen. De komende uitbreiding van het geboorteverlof staat los van het bestaande ouderschapsverlof, dat bestaat uit 26 maal het aantal werkuren per week dat onbetaald opgenomen kan worden. Tijdens het ouderschapsverlof werkt de werknemer tijdelijk minder om voor een kind tot 8 jaar te zorgen.

Geboorteverlof 2020 Het kraamverlof voor partners zal per 1 juli 2020 stevig worden uitgebreid met maar liefst 5 weken. Dit extra verlof moet worden opgenomen binnen 6 maanden na de geboorte van het kind. Wellicht interessant om te weten is dat de werkgever tenminste 70% van het dagloon door moet betalen, maar dat deze dit vergoed kan krijgen van het UWV. Voor de aanvraag bij het UWV geldt een ruime periode. De werkgever kan de vergoeding al vier weken voordat het verlof ingaat aanvragen, of nog tot vier weken na afloop van de laatste dag

Adoptie- en pleegzorgverlof Vanaf 1 januari 2019 is ook het adoptieen pleegzorgverlof uitgebreid. Werknemers die een kind adopteren of een pleegkind in huis nemen, hebben recht op adoptie- of pleegzorgverlof. Het verlof geldt voor beide ouders. De werknemer heeft nu recht op maximaal 6 weken adoptie- of pleegzorgverlof. Dit was maximaal 4 weken. De werknemer kan het verlof opnemen vanaf vier weken voordat het kind in het gezin komt. Tijdens dit verlof heeft de werknemer recht op een uitkering ter hoogte van het (maximum) dagloon.

dentista

. DENTAL .COM

MMM

Marthijn Verboom is Accountant

Geboorteverlof 2019 Vanaf 1 januari 2019 heeft de partner van de moeder recht op geboorteverlof gedurende eenmaal het aantal werkuren per week. Onder het partnerbegrip vallen degenen die echtgenoot of geregistreerd partner zijn van de moeder, degenen die ongehuwd met de moeder samenwoont, of degene die het kind van de moeder erkent. Bij een thuisbevalling moet de partner het verlof binnen vier weken opnemen. Bij een ziekenhuisbevalling moet de partner het verlof opnemen binnen vier weken nadat de baby is thuisgekomen. De werkgever betaalt dit geboorteverlof. Als er sprake is van een cao dan kan er in de cao iets zijn geregeld over het geboorteverlof. Als dit zo is dan gelden deze afspraken uiterlijk tot 1 juli 2019. Daarna heeft iedere werknemer, die hiervoor in aanmerking komt, recht op geboorteverlof gedurende het aantal werkuren per week, met behoud van loonbetaling.

Dentista 3 - 2019

Articles inside

Esthetic instafanatics