Inventariseren van soorten

Hoe doe je dat?

Tekst: Mariëlla van Gemeren, illustratie: IVN

Planten strepen, vogels tellen, waterdieren inventariseren, waarneming.nl… Als je graag de natuur ingaat en het leuk vindt om planten, paddenstoelen, vogels of dieren te bekijken of te herkennen heb je vast wel eens gehoord of gelezen over inventariseren en het belang ervan. Maar wat is dat nou precies en hoe kan je daar aan meedoen? D

Er zijn in Nederland veel natuurbeschermingsclubs die de stand van de natuur in Nederland volgen aan de hand van tellingen van soorten, educatie en voorlichting. Zo houdt Stichting FLORON zich bezig met vegetatie, Stichting Sovon houdt zich bezig met vogels en Stichting Ravon houdt zich bezig met reptielen en amfibieën. Deze stichtingen voeren wetenschappelijk onderzoek uit en trekken aan de bel als soorten in het gedrang komen. De tellingen en inventarisaties worden deels door professionals uitgevoerd. Maar het overgrote deel van álle tellingen wordt uitgevoerd door vrijwilligers!

Ook bij de NVWK wordt dit veelvuldig gedaan, zo is er een weidevogelgroep die ieder jaar de weidevogels telt, er worden wintertellingen gedaan van wintergasten (vogels die in Nederland overwinteren), er is een uilenwerkgroep die het uilenbestand volgt in de Krimpenerwaard. Maar er is bijvoorbeeld ook een plantenwerkgroep die in de zomermaanden eens in de twee weken een rondje doet op een vooraf afgesproken plek en daar alle voorkomende planten telt en inventariseert. Heel leuk en leerzaam. Tijdens de Eindejaars Plantenjacht van FLORON heeft de plantenwerkgroep op twee locaties een inventarisatie uitgevoerd van bloeiende planten in de winter. Lees daar meer over op pagina 32.

Zelf voer ik jaarlijks een telling voor MUS (Meetnet Urbane Soorten) uit in mijn eigen woonwijk, daar heb ik in een eerder nummer van de Waardvogel al eens iets over verteld. Hierbij tel ik op vaste punten een aantal minuten alle vogels die ik zie, ik voer ze in in een app en deze gegevens worden geregistreerd bij Sovon (de club die zich bezighoudt met onderzoek naar de vogelstand in Nederland). En dan zijn er ook nog mensen die gewoon zelf alles wat ze tegen komen registreren op waarneming.nl - al is het wel belangrijk dat je dan ook de juiste locatie en bijvoorbeeld gedrag of status vermeld, zodat de waarneming voor tellingen en onderzoek gebruikt kan worden.

Lijkt iets dóen met je waarnemingen je nou ook leuk? Maar denk je, ik heb te weinig soortenkennis? Dat maakt helemaal niet uit. Je kan er gewoon mee beginnen. Er zijn binnen de NVWK genoeg mensen die je mee op sleeptouw kunnen nemen. Je hoeft niet alles zelf al te weten. Het gaat erom dat je er lol aan beleeft en samen met anderen deze liefhebberij kan delen. Stap voor stap leer je zo steeds meer soorten kennen. Vooraan in dit blad kun je de coördinatoren en hun mailadressen vinden per werkgroep. Mocht je meer info willen over inventarisaties, stuur dan een mailtje naar de werkgroep waar je interesse naar uitgaat en vraag wat de mogelijkheden zijn. Wist je dat er ook online cursussen te volgen zijn? Ik zet de leukste natuurcursussen voor de komende tijd voor je op een rij:

Wil je meer leren over planten? Stichting FLORON organiseert de Basiscursus Flora 2022. Deze start op 23 maart en eindigt juli 2022. De cursus wordt verzorgd door Stef van Walsum (voormalig coördinator van onze plantenwerkgroep)! www.floron.nl . Wil je meer leren over vogels? Wanneer je je bij Sovon registreert als MUS teller, kun je gratis online een uitgebreide cursus in je eigen tempo volgen. Heel leerzaam en fijn dat je er eindeloos in kunt terugkijken en jezelf kunt toetsen. www.sovon.nl Daarnaast biedt Vogelbescherming Nederland een gratis online cursus Tuinvogels Nederland aan. In 10 lessen leer je veel tuinvogels en hun geluiden kennen. www.vogelbescherming.nl Tenslotte organiseert de NVWK zelf ook nog vogelexcursies. Houdt de agenda op de website in de gaten voor aankondigingen. www.nvwk.nl

Ook de Vlinderstichting heeft cursusmateriaal online staan. Voor 5 euro kun je al online een libellencursus volgen. Daarnaast heeft de Vlinderstichting veel herkenningskaarten en hulpmiddelen om soorten te leren onderscheiden. Kijk op www.vlinderstichting.nl/wat-wij-doen/ projecten/resultaat/libellencursussen voor de cursussen over libellen.

Ben je meer van de onderwaterwereld? Dan vind je het misschien leuk om waterdieren te tellen? Op www.waterdiertjes.nl kun je gratis alle informatie vinden die je nodig hebt om hieraan mee te kunnen doen. Of de gratis cursus visherkenning van www.sportvisserijnederland.nl volgen en zo de zoetwatervissen leren kennen. Op www.ravon.nl vind je veel herkenningskaarten om de verschillende soortgroepen (amfbieen, reptielen, vissen) te leren kennen.

Kortom: er is genoeg informatie voorhanden! Ga een keer met één of meer van de werkgroepen mee tijdens een inventarisatie of telling en kijk welke soortgroep je interesse heeft. Dan kun je je daarna wellicht via cursusmateriaal verder verdiepen. D

Tenslotte zijn de volgende websites ook nog interessant voor verschillende andere soortgroepen: Insecten: www.eis-nederland.nl Paddenstoelen: www.mycologen.nl Zoogdieren: www.zoogdiervereniging.nl Mossen en korstmossen: www.blwg.nl D