Wij Maken Delft - A democratic search for a temporary infill for Spoorzone Delft

“Wij maken Delft; A democratic search for a temporary infill for Spoorzone Delft�

P5 presentation Sabine Eijlander 1st of November 2013 Design as Politics; We the people Hans Teerds, Marta Relats & Engbert van der Zaag

City of Delft; transformation of the Trainstation area

FACTS SPOORZONE DELFT Size Spoorzone

30 hectare

Railway Tunnel 2300 meters (incl. ramps) Transportation junction 5000 bike stands 100 P+R-Parking places New real estate Approx. 1200 Dwellings Over 50.000 m²

Offices (Council

office included) Park 24.000 m² Total investment Circa 1 billion euro (infrastructure+ Real estate)

Een onderscheidend stedelijk milieu ontwikkelen van hoogwaardige ruimtelijke kwaliteit met een maximale variatie

De Spoorzone Delft tot een gebied maken waar de Delftenaren trots op zijn

Versterken van de economische vitaliteit

Bieden van een op

van Delft, het optimaal benutten van de

Randstedelijke niveau

economische potentie van de stad en

concurrerend milieu

haar bewoners

Maximaal benutten van de centrale ligging aan een OV-knoop en de nabijheid van de

Creëren van een

binnenstad

gemengd stedelijk gebied met ruimte voor wonen, werken en verblijven

Realiseren van financiële waarde

Opheffen van een barrière in de stad

Verbinden van de beide zijden van het spoor en de omliggende stedelijke

Ambitions of the municipality

Een duurzaam stuk stad toevoegen

omgevingen

12 IOC-AmbItIedOCument SpOOrzOne delft

2. dOelen gebIedSOntwIkkelIng 13

PLAN PALMBOUT Structure of the old city of Delft:

- Long lines

- Markant silhouettes

- Intimate interieus

2

Current construction sites

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035

Study doubling train track

Strategy Joan Busquets Safety report

MER, furtherdevelopment strategy, Masterplan First draft zoning regulations Draft zoning regulations, Feedback zoning regulations Comments zoning regulations, Zoning regulations

Start of construction Construction east tunnel, Construction underground station ““ ““, 3 new strategies for the Spoorzone by DOK, West 8 and Palmbout ““ Start construction council office and Station hall, new strategy by munipality ““ Finalisation station & traintracks, Start construction Dwellings construction underground station ““ Demolishing railway arch, Construction west tunnel, Pgarage Spoorsingel, Real estate developments, public spaces Tunnel Finished, Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion

Current Situation

New station

Westlandse weg Abtwoudseweg

2015

2017

2019

2025

2030

2035

Study doubling train track

Strategy Joan Busquets Safety report

MER, furtherdevelopment strategy, Masterplan First draft zoning regulations Draft zoning regulations, Feedback zoning regulations Comments zoning regulations, Zoning regulations

Start of construction Construction east tunnel, Construction underground station ““ ““, 3 new strategies for the Spoorzone by DOK, West 8 and Palmbout ““ Start construction council office and Station hall, new strategy by munipality ““ Finalisation station & traintracks, Start construction Dwellings construction underground station ““ Demolishing railway arch, Construction west tunnel, Pgarage Spoorsingel, Real estate developments, public spaces Tunnel Finished, Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion Real estate developments, completion

A lot of empty plots/no activities

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035

AMBITIONS TEMPORARY DEVELOPMENTS - It must generate liveliness, activity, energy and vitality; - It should give a positive impuls towards the permanent developments - Flexible designs, it should be easy to move or remove them for permanent developments; - The temporary buildings should be for all kinds of people in Delft, but may also be for people outside Delft - Plans will be realised together with entrepreneurs

Hoorbare Herinneringen Wie? Taufan ter Weel en Donia Jourabchi, geluidskunstenaars Wat? Uit de spoorzone afkomstige geluiden en gesproken woorden komen terug in de vorm van nieuwe composities en via speciale installaties: hoorbare getuigenissen uit een gebied in transitie.

Startpunt Taufan: “We hebben elkaar ontmoet aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar we een cursus sonologie volgden: hoe zit elektronische muziek in elkaar? Donia en ik zijn geïnteresseerd in de rol die geluid kan spelen in de openbare ruimte. In de spoorzone willen we de veranderingen door de tijd heen vastleggen en weergeven in composities en installaties. Deze ‘hoorbare herinneringen’ scheppen verbanden tussen toen en nu. Ze voegen een extra dimensie toe aan de fysieke ruimte. Ze laten voorbijgangers de dynamiek van het gebied op een directe, zintuigelijke manier ervaren.”

Bestemming Donia: “Hoorbare Herinneringen bestaat uit een serie deelprojecten.

De bedoeling is de leefomgeving op te luisteren, tijdelijk en op verschillende locaties. Een compositie klinkt misschien een paar avonden achter elkaar, een installatie kan een paar maanden blijven staan. Het geluid wordt ervaren als een prettige verrassing. Als een unieke manier om het verhaal van de spoorzone te laten weerklinken.”

Onderweg Donia: “We zijn al druk aan het opnemen en verzamelen: geluiden van de bouwplaats, passerende treinen en trams. Interviews met omwonenden staan op de rol. In principe voeren we het project samen uit.”

Taufan: “Om echter constructies te kunnen bouwen en ‘live’ uitvoeringen te geven, zijn we aangewezen op extra middelen.

De uitgave van een cd of dvd levert wat op, maar we zoeken nadrukkelijk naar sponsors, zoals geluidstechniekbedrijven die in natura bijdragen. Samenwerking andere initiatieven is er ook. Zo valt ons werk hopelijk te beluisteren in de Blauwe Toren. Dat klinkt ons als muziek in de oren.”

Initiatiefnemers: Donia Jourabchi – BE (geluidskunstenaar en technicus) en Taufan ter Weel – NL (architect en geluidskunstenaar) Korte omschrijving Kunstproject dat met geluid uitdrukking geeft aan het spoorzonegebied in transitie. Een serie composities van geluidsmateriaal opgenomen tijdens verschillende fases in het ontwikkelingsproces van dit gebied en ten gehore gebracht op andere momenten en locaties. De geluiden worden hoorbare herinneringen van de luisteraar en accentueren de verbondenheid met de plek. Bijzonder Het speelt in op de verschillende momenten binnen het ontwikkelingsproces van de Spoorzone en ontwikkelt tegelijkertijd zichzelf in tijd. Composities van geluidsmateriaal maken het mogelijk om specifieke geluiden (vaak gekoppeld aan een gevoel of herinnering) te isoleren en accentueren. Waarom mag Hoorbare Herinneringen niet in Delft ontbreken?

Maakt de verbinding van de Delftenaar met de Spoorzone hoorbaar; Zorgt voor positieve media aandacht en een ‘creatief’ imago; Trekt een specifiek creatief publiek; Draagt bij aan de identiteit van het gebied; Imago van Delft als kennisstad en creatieve stad wordt benadrukt. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Hoorbare Herinneringen kan in verschillende vormen binnen andere projecten plaatsvinden: Blauwe Toren, Hoteltrein, Randen plan, Tijdelijk Verblijf. Samenwerking (gezocht) Bouwbedrijven betrokken bij CrommeLijn / Partners in gebiedsontwikkeling (NS, ProRail, Gemeente Delft, CrommeLijn), Akoestisch advies-bureau(s) Buurtvereniging Delftzicht / bewoners rond Spoorzone, Gemeentearchief, Locale radio, TU Delft om studenten te betrekken d.m.v. workshops. Organisatievorm Het projectteam (Donia Jourabchi en Taufan ter Weel) gaat per deelproject tijdelijke samenwerkingsverbanden aan. Kosten in natura of in geld € 800,- tot € 4.000,- per deelproject. Serie van 5 deelprojecten ca. € 10.000,-.

Sponsoring in natura (geluidstechniek) kan kosten sterk terugbrengen. Wanneer Mei 2012: geluidsopnames en voorbereiding / Juni 2012: eerste preview/ presentatie op de Dag van de Architectuur / Aug/sept 2012: teaser op website en preview op evenement / Okt 2012: deelproject Hoorbare Herinneringen #1 / 2013 t/m 2017: locatiegebonden werken en samenwerkingsverbanden: 2017: Publicatie, audiorelease en live performance van Totaalcompositie. Gezocht / gevraagd Bewoners rond Spoorzone en andere Delftenaren: Vertel ons úw hoorbare herinneringen aan plekken in de Spoorzone en wij proberen ze vast te leggen in geluidscomposities. Meer informatie hoorbareherinneringen@gmail.com Donia Jourabchi: donia.jrbchi@gmail.com Taufan ter Weel: taufanterweel@gmail.com

Hoteltrein

Madurodelft

Wie? Michiel Dol, adviseur duurzaam bouwen

tijdelijke invulling van loze ruimte op deze manier kan bovendien heel goed leiden tot een permanente hoteltrein.”

Wat? Een combinatie van een slaap- en restauratiewagen fungeert als uniek hotel in de spoorzone en verwijst naar de rijke spoorhistorie in het gebied.

Startpunt “In 1847 deed de trein voor het eerst Delft aan. Na ruim anderhalve eeuw verdwijnt het treinverkeer onder de grond. Om de lange, rijke spoorhistorie in ere te houden, zou ik graag een hoteltrein in de spoorzone helpen realiseren.”

Bestemming “Een restauratiewagen met een of twee slaapwagens biedt toeristen, zakenreizigers en treinliefhebbers een unieke verblijfplaats, vlakbij het historische centrum van Delft. In Nederland ken ik geen voorbeelden van een hoteltrein; Delft zou er een unieke slaap- en eetgelegenheid bij krijgen. De

Tingelen

Wat? Delftenaren creëren de structuur van een tijdelijk park en vullen het in. Dit gebeurt door middel van workshops.

Startpunt “Tingelen is van oorsprong een Duitse theaterterm die betekent ‘op tournee gaan’. Zoals toneelgezelschappen langs de steden reisden, zo willen wij de verschillende kavels aandoen en de lege ruimte tot leven wekken. Wij, dat is het collectief MAM waarin ik samenwerk met twee creatieve ondernemers. De tijd dat elk leeg plekje in de stad direct werd ingevuld, is voorbij. Er vallen gaten.

In de spoorzone kunnen er jaren overheen gaan voordat een stuk grond zijn definitieve bestemming krijgt. Wij zien hierin een kans voor de bewoners van de aangrenzende wijken.”

Bestemming “Wat we voor ogen hebben is een interactief proces – maar dat is zo’n holle term – waarmee we verbindingen tot stand willen brengen.

Verbindingen tussen de stadsdelen aan weerszijden van de spoorzone

en tussen de verschillende bewoners en gebruikers van het gebied.

We willen de spoorzone, kavel voor kavel, bezielen. Al is het maar voor even. Hoe? Door bewoners uit te nodigen tot het creëren van een infrastructuur die de eigen beleving weerspiegelt. Hoe liep of fietste je vroeger van huis naar de binnenstad of naar het station? Die paden markeren we met snelgroeiende beplanting. Zo ontstaat een groene route waarlangs speelplekken, een markt of een moestuin een plek kunnen vinden. Met onze Tingelkar – een variant op de Pipowagen – vol materiaal en gereedschap nodigen we bewoners uit om er hún domein van te maken: met een fietscrossbaan, een kruidentuin, een tijdelijk parkje of een plek om schatten te begraven. Zo blijft de spoorzone een vitaal onderdeel van de stad Delft.”

Onderweg “Dankzij dit initiatief staan Delftenaren die rondom de spoorzone wonen, niet langer aan de kant. Ze eigenen zich de ruimte toe en worden zelf gebiedsregisseur.

Dit vergt wel de nodige voorbereiding én goed materiaal. We zijn daarom op zoek naar partners die ons financieel dan wel met andere middelen steunen. Heeft iemand nog een Pipokar staan?”

Onderweg “Rijtuigen, met rails en al, zijn wel te vinden. Er zijn verschillende mogelijkheden. Ik vind partijen die bereid zijn om de wagons te kopen en hierheen te brengen: een investering die door exploitatie kan worden terugverdiend. Om de horecafunctie winstgevend te maken zou met een leerwerkbedrijf kunnen worden samengewerkt.

Andere optie: de eigenaar van de wagons ziet er wel brood in zijn materiaal naar Delft te verkassen en met een exploitant in zee te gaan – ik denk aan een bruikleen –of de rijtuigen zelf te exploiteren. Ik beschouw mezelf als de gangmaker, degene die ervoor zorgt dat er een hoteltrein komt. De exploitatie ligt in andermans handen.

Iedereen die de hoteltrein op het juiste spoor wil krijgen kan contact met mij opnemen.”

Initiatiefnemer: Michiel Dol Korte omschrijving Een hotel – restaurant in een restauratiewagon en enkele slaapwagons.

Voor toeristen, congresgangers en inwoners van Delft voor een etentje en/ of een bijzondere slaapplek. Per coupé 2 tot 3 slaapplaatsen (hotel) of 4 tot 6 slaapplaatsen (jeugdherberg). Bijzonder De Hoteltrein heeft voor Delft een symbolische betekenis en is de eerste in Nederland. Waarom mag de Hoteltrein niet in Delft ontbreken?

Horecafunctie biedt een mogelijkheid voor leerwerkplekken. Producten uit o.a. de Delftse Proeftuin kunnen in het restaurant worden bereid. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Manifestatieterrein: De Hoteltrein kan behalve overnachtingsplek voor festivalgangers ook omheining van het terrein zijn.

Stadskas en Sitopia: Producten voor maaltijden. Samenwerking (gezocht) Stichting Proefhof, heeft een restauratiewagon en mogelijk ook slaapwagons. De stichting heeft ervaring in organiseren van kookstudio’s waar gebruik wordt gemaakt van plantaardige ingrediënten.

Horecaondernemer die in het stationsgebouw komt. Hotelschool. Organisatievorm Stichting of horecaondernemer als exploitant Kosten in natura of in geld Bij aankoop van de wagons zijn de kosten tussen € 200.000,- en € 300.000,-. Naast aankoop of bruikleen zijn er exploitatiekosten. De goedkoopste optie is als de eigenaar de exploitatie op zich neemt.

Voor het transport van de wagons naar de spoorzone en verplaatsing in het gebied zelf zal geld gereserveerd moeten worden. Wanneer Als de eerste treinen ondergronds gaan kan de Hoteltrein eventueel op een stuk bestaand spoor nabij het stationsgebouw worden geplaatst. Gezocht / gevraagd Sponsors en/of exploitant die de hoteltrein tot een succes willen maken. Meer informatie Studio 42 – Michiel Dol / 06 18355218

Wat? Een levendige, laagdrempelige wereldmarkt met regionale uitstraling.

De handel is er kleinschalig én veelzijdig.

Wie? Tijn Noordenbos, beeldend kunstenaar Wat? Gebruikmakend van technieken voor driedimensionale weergave van objecten, wordt de Delftse binnenstad op schaal nagemaakt en tentoongesteld.

Startpunt “Ik loop al langer rond met het idee van een miniatuurversie van de Delftse binnenstad. Een leuke toeristische attractie, lijkt me. Het bedrijf Delfttech heeft de binnenstad ‘ingescand’, in 3D wel te verstaan. Het is technisch mogelijk om met deze data het historische centrum op een kleinere schaal te reproduceren. Dit gebeurt met behulp van 3D-printers die een object opbouwen door het laag na laag af te drukken.”

Bestemming “Het wordt een object van forse afmetingen. Op een schaal van 1:150 zal de oppervlakte zo’n 10 x 20 meter bedragen. De beziens-

waardigheid zit hem niet alleen in de miniaturisering van monumentaal Delft. Bezoekers zijn ook nieuwsgierig naar de techniek.

Een driedimensionaal geprint object van deze dimensies is een fenomeen op zich. Al met al een publiekstrekker die in de spoorzone niet misstaat: het oude Delft krijgt een plaats in het nieuwe Delft.”

Onderweg “Willem van Spanje, directeur van Delfttech, werkt graag mee. Hij heeft de benodigde technische deskundigheid in huis. Verder zijn manuren, machines en materialen nodig. Waar halen we bijvoorbeeld een 3D-printer vandaan?

Tijdrovend is het maken van de miniatuur in ieder geval. Ik schat in dat het afdrukken van de hele binnenstad een jaar duurt. Dit proces zou een attractie op zich kunnen zijn: hoe komt Madurodelft tot stand? Zekerheid over een locatie – wij hebben de Soeck op het oog – is allereerst nodig om investeerders aan te kunnen trekken. Wie wil Madurodelft gaan exploiteren?”

Wie? Rutger Punt, beeldend kunstenaar

Initiatiefnemers: Tijn Noordenbos en Willem van Spanje Korte omschrijving Het maken en tentoonstellen van een driedimensionaal geprinte maquette van Delft. Schaal van 1:150. Bijzonder Het maakproces is een belangrijk onderdeel van het project. De bijzondere techniek trekt belangstelling en is op zich al een publiekstrekker. Waarom mag Madurodelft niet in Delft ontbreken?

Een driedimensionale plattegrond van de historische binnenstad in de nieuwe spoorzonewijk is voor inwoners en toeristen een leuke attractie. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Samenwerking is er al met de Soeck onder andere voor de locatie. Maar ook met alle andere projecten (horeca, stadskas) is de maquette als attractie te combineren. Samenwerking (gezocht) Delftech is al betrokken bij Madurodelft. TU Delft, en we zoeken een partner die de exploitatie op zich wil nemen. Organisatievorm Nog nader te bepalen Kosten in natura of in geld Geschatte kosten € 100.000,- voor 3D freesmachine, materiaal en bemanning. Wanneer Als de Soeck doorgaat wordt dat het onderkomen voor Madurodelft. Gezocht / gevraagd Wie wil meewerken aan Madurodelft? Meer informatie Tijn Noordenbos / 06 22196700 / tijn.delft@hetnet.nl

Wie? Rico Heijkant, bouwkundig tekenaar Wat? Hergebruik van sloopmaterialen uit de spoorzone om tijdelijke, mobiele onderkomens te creëren met verschillende functies: flexibele werkplekken voor studenten en zelfstandigen, winkeltjes, eettentjes, zelfstandige ruimten voor educatieve (bouwen, groen, water) of kunstzinnige exposities.

Startpunt “Om te kunnen bouwen, moet er worden gesloopt. Jammer dat al die mooie bouwmaterialen meestal in de vuilnisbak verdwijnen. Mijn idee is om van dat ‘afval’ een ruimte te bouwen die naar behoefte kan worden gebruikt.”

Bestemming “Veel studenten reizen heen en weer tussen het station en de universiteit of de hogeschool. Een werkplek waar ze ’s avonds, als de school op slot gaat, aan hun project kunnen doorwerken, daar is belangstelling voor. Andere

passanten houden er weer andere werktijden op na. Een tijdelijk paviljoen dat tegemoetkomt aan de wensen van bezoekers van het toekomstige stadspark zou zelfs permanent kunnen worden. Ik zie low-budget gebouwen voor me, met duurzame-energievoorzieningen en een aantal startfaciliteiten, zoals Wi-Fi.” Onderweg “Ik kan zorgen voor een uitvoerbaar ontwerp, tot in alle details uitgewerkt. Maar voordat ik ga tekenen, wil ik weten met welke materialen gebouwd kan worden.

Met de Combinatie Crommelijn, de aannemerscombinatie die de spoortunnel aanlegt, ga ik graag in gesprek over het behoud van sloopmateriaal. Dan denk ik bijvoorbeeld aan de houten overkapping van de huidige perrons.

Ideaal om mee te bouwen. Het bouwen zelf hoeft niet veel te kosten. Misschien kunnen studenten van verschillende technische opleidingen een handje helpen? Bij wijze van opdracht? Mijn vraag is vooral wie een paviljoen wil gaan exploiteren. Met hen kom ik graag in contact om ontwerp en functie op elkaar af te stemmen.”

gebruikdelegeruimte.nl

Wie? Ineke Hulshof, architect Wat? Een constructie die uittorent boven de spoorzone en tijdens de transformatie van het gebied als oriëntatieen uitzichtpunt fungeert.

Startpunt “Na de val van de Berlijnse Muur, in 1989, is een flinke reep van de stad opnieuw ontwikkeld. Het gebied rondom de Potsdamer Platz was jarenlang één reusachtige bouwput. In het hart van het rumoer stond een rood gebouw, de Info Box, op stalen palen van acht meter hoog. Het was een tijdelijke voorziening die dienst deed als informatiecentrum en een grandioos uitzicht bood op het bouwterrein. Die rode doos, oriëntatie- en uitzichtpunt tegelijk, vormt de inspiratie voor een blauwe toren in de Delftse spoorzone.”

Bestemming “Op een geschikte locatie komt een felgekleurde constructie te staan die boven de omgeving uitsteekt. In een betrekkelijk lege spoorzone fungeert zo’n markant bouwwerk al snel als een baken.

Voorbijgangers kunnen de toren bovendien in om zich te vergapen aan een uniek panorama: een stedelijk gebied in ontwikkeling.

Idealiter kun je er het toekomstbeeld vergelijken met de stand van zaken en zo zelf getuige worden van het transformatieproces. De locatie is belangrijk: wij, de initiatiefnemers, vinden een plek langs de Westlandseweg, ten westen van de huidige Prinses Irenetunnel, zeer geschikt.”

Onderweg “De Blauwe Toren is een initiatief van een gezelschap van architecten, stedenbouwkundigen en deskundigen op het gebied van duurzaamheid en constructie. Wij buigen ons nu over het ontwerp. De voorkeur gaat uit naar een verticaal geplaatste treinwagon. Zodat de trein die door de tunnel rijdt als het ware uit de grond omhoog komt. Uitgangspunt is om gebruik te maken van bestaand materiaal.

De NS zou een belangrijke sponsor van het project kunnen zijn. Maar we hopen ook op medewerking van ProRail en de in de spoorzone actieve aannemers. Gebruik van de toren voor public relations ligt voor de hand.”

gebruikdelegeruimte.nl

Delftse Proeftuin

Initiatiefnemers: Ineke Hulshof, Michiel Brouwer, Berend Jan Berends, Michiel Dol, Rico Heykant, Frank Fijen Korte omschrijving Een uitkijktoren in de spoorzone, een markant punt in de stad. Onze activiteiten zijn het bouwen en het beheer van de toren. Bijzonder Uitzichtpunt op de werkzaamheden van de spoorzone.

Markeringspunt van de werkzaamheden. Waarom mag de Blauwe Toren niet in Delft ontbreken?

KOM! lekker kijken hoe het werk vordert! De Blauwe Toren vestigt de aandacht op de positieve kant van de spoorzone.

Een kant die je bijna zou vergeten, nu de spoorzone een vaak ontoegankelijke barrière in de stad is. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte De toren markeert het Gebruik-de-Lege-Ruimte-gebied: “kom kijken, hier gebeurt wat!” En de toren biedt zelf ruimte voor presentaties, café of andere activiteiten. Samenwerking (gezocht) Ondernemende bewoners in Delft, voor ontwikkelen, realiseren en beheren. Organisatievorm Stichting Blauwe Toren in oprichting. Kosten in natura of in geld Handen uit de mouwen bij het bouwen! – we maken van het bouwen een speciale activiteit waar Delft aan meewerkt!

Materiaal uit de spoorzone of uit Delft willen we voor de toren gebruiken: zo wordt het een echte Delftse blauwe toren Verwachte kosten: € 250.000,- voor bouw en demontage; € 25.000,- per jaar voor het beheer. Wanneer Zolang de werkzaamheden duren, vanaf 2013 Gezocht / gevraagd Wie werkt met ons mee aan een rendabel beheer?

Wie wil de toren exploiteren?

Wie wil zijn naam aan dit markante punt verbinden? Meer informatie Bij een van initiatiefnemers www.gebruikdelegeruimte.nl of mail: blauwetoren@mbdso.nl

gebruikdelegeruimte.nl

Tijdelijk Verblijf

Initiatiefnemer: Rico Heijkant Korte omschrijving Tijdelijke paviljoens gebouwd van afgedankt (bouw)materiaal en bestemd voor allerlei activiteiten in de spoorzone. Informatiekiosk, leerplekken, coffee-bar of pop-up restaurant. Bijzonder Het hergebruik van de materialen uit de spoorzone zorgt voor een herinnering aan de huidige situatie maar in een nieuwe context. Het huidige perrondak wordt een belangrijk onderdeel van de paviljoens. Waarom mag Tijdelijke Paviljoens niet in Delft ontbreken?

De paviljoens zijn een bijzondere aankleding van het gebied en gaan over duurzaam gebruik van materialen. Dat past in de context van de spoorzone. Het idee kan ook inspirerend zijn voor andere locaties in de stad. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Blauwe Toren, manifestatieterrein, wachtende gevels. Het project kan verschillende projecten ondersteunen. Samenwerking (gezocht) Studenten van ROC, Haagse Hogeschool of TU Delft voor de uitwerking van ontwerp en bouw van de paviljoens. Ook bouwcombinaties in de Spoorzone en Prorail zullen belangrijk zijn i.v.m. het aanleveren van bouwen sloopmaterialen. Organisatievorm Waarschijnlijk een stichting Kosten in natura of in geld Voor vervoer van materiaal moeten kosten worden gemaakt en verder voor de aanleg van elektra en water. Wanneer De voorbereidingen kunnen al worden getroffen: verzamelen van het materiaal, maken van een ontwerp. Als er een plek vrijkomt kan het eerste paviljoen worden geplaatst. Gezocht / gevraagd Wie helpt mee om de paviljoens om niet te realiseren? Meer informatie Rico Heijkant / 06 14174340 / ricoheykant@gmail.com

Wat? Een park waarin verschillende tijdelijke initiatieven een plaats krijgen. Het park vormt een aanzet tot een permanent stadspark.

Startpunt “Een park is een vitaal orgaan van een stad. Het groen houdt de stad gezond. Stadsbewoners genieten er van rust en van elkaar. Kijk naar het Vondelpark, waar elke Amsterdammer ’s zomers wel een keer op het gras zit te mijmeren.

Dan heb ik het nog niet over de hordes toeristen voor wie het park een van de voornaamste attracties van de stad is. De plannen voor de spoorzone behelzen de aanleg van een stadspark. Maar voordat dit er ligt, zijn we zo tien jaar verder.

Waarom zouden we niet op de zaken vooruitlopen?”

Bestemming “Ik noem het een romantisch park omdat ik er graag bomen zou

planten die in de herfst fraai rood en geel kleuren. Flanerende stelletjes nemen plaats op een van de robuuste banken, gemaakt van bielzen, en wanen zich even ver van huis. In Parijs of, iets dichter bij, het Lange Voorhout in Den Haag, dat in de zomermaanden vele bezoekers trekt met een indrukwekkende stoet beelden in de buitenlucht. Wat mij betreft krijgt hedendaagse beeldende kunst in het park alle ruimte.”

Onderweg “Het romantisch park is een aanzet tot een permanent stadspark. Als je nu jonge bomen plant, heb je er de komende tien jaar al wat aan aan, nietwaar? In het park kunnen allerlei initiatieven voor tijdelijk gebruik terecht: van houten boom tot zwerfkei. Een tijdelijk paviljoen kan als koffietent worden ingericht.

Het park is echter niet mobiel.

Daar moet rekening mee worden gehouden. Met het ontwerp ga ik graag zelf aan de slag, maar voor allerhande aanvullende diensten en deskundigheid doe ik een beroep op de Delftse gemeenschap.”

Initiatiefnemer: Rutger Punt Korte omschrijving Eerste begin voor het geplande stadspark in de spoorzone. Van tijdelijk naar definitief stadspark. Bijzonder Waarom wachten en het park niet alvast mee laten groeien met de spoorzone? Waarom mag het Romantisch park niet in Delft ontbreken?

Het park is centraal gelegen, een groene long en ontmoetingsplek. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Tijdelijke paviljoens, Mosaic Rocks, Sfeerverplichting. Samenwerking (gezocht) Iedereen die diensten en deskundigheid wil inzetten voor dit plan. Organisatievorm Nog nader te bepalen Kosten in natura of in geld Kosten geschat op € 155.000,-. Maar grond, paden en materiaal voor zitmeubilair kunnen ook in natura worden geleverd, Wanneer Zo gauw als er ruimte vrijkomt bij het toekomstige stadspark. Het kan in fasen worden aangelegd. Gezocht / gevraagd Wie levert de eerste jonge bomen? Meer informatie Rutger Punt / 06 26293215 / rpuntart@gmail.com

gebruikdelegeruimte.nl

Tijdelijke Paviljoens

Blauwe Toren

planten

Wie? Paul Giesen, kunstenaars-initiatief id11 Wat? Een tijdelijk, verplaatsbaar verblijf voor een kunstenaar die de transitie van de spoorzone op geheel eigen wijze vastlegt en aan het publiek presenteert.

Startpunt “Onze stichting maakt zich sterk voor het gastkunstenaarschap.

Regelmatig nodigen wij binnenen buitenlandse kunstenaars uit om tijdelijk in Delft te wonen en te werken. In tijdelijke behuizing, zoals leegstaande woningen in de Poptahof of de Kabelfabriek. Als transitiegebied bij uitstek, lijkt de spoorzone ons een perfecte locatie voor een tijdelijk verblijf van een gastkunstenaar. Te midden van de veranderingen kan hij vastleggen en uiting geven aan wat er gebeurt.

Met film, dans, muziek, beeldende kunst of elk ander medium. De voortgang kan worden gevolgd.”

Bestemming “Wij hebben twee opties bedacht, een dure en een goedkope. De dure houdt in dat er een mobiel verblijf wordt gemaakt. Een high-

tech, zelfvoorzienend, milieuvriendelijk appartementje dat door de spoorzone heen verplaatst kan worden. Als project Spoorzone is afgerond, kan dit verblijf vervolgens elders in de stad dienst doen: naast een andere bouwput of op een braakliggend landje. De eenvoudige versie houdt in dat we schaftketen van de aannemer kunnen inrichten. Met een paar mobiele Dixi-toiletten erbij, schep je zo een artistiek ‘Dixiland’.”

Onderweg “We zullen hiervoor fondsen aanspreken, en partners in Delft.

Over beschikbaarstelling van schaftketen zouden we met de aannemer in overleg willen gaan.

Over het mobiele verblijf zouden we verder willen praten met de TU, de gemeente en andere instellingen die Delft als kennisstad willen profileren. Een tijdelijk verblijf zou de sterke eigenschappen van Delft op een publicitair interessante manier kunnen uitdragen. Als lichtend voorbeeld van de verstrengeling tussen kunst en wetenschap.

Maar goed, de voorwaarden voor ingebruikname van een lege kavel zijn nog niet haarscherp. We wachten even af hoe de gemeente dit wil regelen.”

Initiatiefnemer: id11 Korte omschrijving Een mobiel atelier voor gastkunstenaars in de spoorzone. Zij reageren en reflecteren met hun werk op de veranderingen in het gebied en op de andere projecten in de tussentijd. Het tijdelijk verblijf kan in eenvoudige vorm worden uitgevoerd of naar een apart ontwerp. Bijzonder Het verblijf kan met de veranderingen mee door het gebied reizen en zo beeldend verslag doen. De kunstwerken kunnen weer als inspiratie dienen voor nieuwe projecten. Waarom mag Tijdelijk Verblijf niet in Delft ontbreken?

Het is een unieke en beeldende manier om het veranderingsproces in het hart van de stad te documenteren en te presenteren. Het is zowel een programma gedurende de transitie als neerslag ervan. Het project kan onderdeel uit gaan maken van CreArt, het Europese netwerk van id11. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Het Tijdelijk Verblijf zoekt graag alle andere projecten op. Samenwerking (gezocht) Culturele instellingen, kunstenaars, partijen om het verblijf te bouwen en iedereen die een bijdrage wil leveren. Organisatievorm Het project wordt uitgevoerd door id11. Kosten in natura of in geld Kosten voor ontwerp en bouw van een kunstenaarsverblijf: € 150.000,Kosten voor schaftketen of caravans inclusief sanitair: € 15.000,Verder worden kosten gemaakt voor de plaatsing en organisatie van het programma. Wanneer Zo gauw als er ruimte beschikbaar komt. Gezocht / gevraagd Is er een aannemer die een schaftwagen ter beschikking wil stellen?

Alle goede ideeën voor het programma zijn welkom. Meer informatie Paul Giesen / 06 22390537 / info@id11.nl

Wie? Hans Kaashoek, architect Wat? Lege ‘wachtende’ gevels van nieuwe gebouwen dienen als filmdoek voor openluchtvoorstellingen. Inpandig is plaats voor tijdelijke film-, fotoen videokunst.

Startpunt ”In 1988 werkte ik met collega’s van Architektenburo Bakema aan de herontwikkeling van de panden aan de Westvest 7-9, de nieuwe bestemming van de Vrije Akademie. Deze heet nu VAK, centrum voor de kunsten. De ruimte tussen Westvest 7 en 9 bleef tijdens en ook na de verbouwing een lange tijd leeg. Wij hebben toen het plan opgevat een deel van de gevel wit te laten stucen zodat er films op konden worden geprojecteerd.”

Bestemming “In de spoorzone zullen in de loop der jaren nieuwe bouwwerken verrijzen. In de tijdelijk open ruimten tussen de gebouwen kunnen stoelen komen te staan.

Een enkele keer misschien zelfs

auto’s. Een projector erbij en je hebt een filmtheater. In de lente en zomer kunnen hier openluchtvoorstellingen plaatsvinden. Het programma bestaat uit thematisch of artistiek interessante films.

Binnenshuis kan uiteraard ook op de wanden worden geprojecteerd.

Ik heb geen commerciële bedoelingen. Het initiatief is sociaal en kunstzinnig gemotiveerd: de bouwplaats krijgt ‘s avonds een cultureel tweede leven.”

Bestemming “De Soeck is in feite een opvallend en toegankelijk verzamelgebouw.

Voor de overkapping en de gevels gebruiken we materiaal van tweedehands kassen. De Soeck ligt tussen de binnenstad en de

Onderweg “De Soeck biedt Delftse middenstanders en creatievelingen betaalbare ruimte. Hier kunnen ze een handeltje beginnen of, als de binnenstad te duur wordt, hun handel voortzetten. We mikken op zo’n driehonderd winkeltjes. Om een nieuw bedrijvig en creatief centrum in Delft uit de grond te stampen en rendabel te maken, moet het gelijk groot zijn. Klein beginnen is geen optie, dan sla je de plank mis.

Regionale uitstraling is een vereiste.

Om de Soeck zakelijk haalbaar te maken, hebben we dus een flinke lap grond nodig en moeten we minstens tien jaar kunnen draaien.

Wanneer aan deze voorwaarden wordt voldaan, kunnen we spijkers met koppen slaan.”

Initiatiefnemers: Edwin Roos en Jasperina Sietsma Korte omschrijving Overdekte wereldmarkt voor iedereen uit Delft en de regio.

Aantrekkingskracht voor toeristen uit binnen- en buitenland.

Handelspartners en kooplieden: Kleding: 10% / Sieraden en tassen: 10% / Streekproducten/biologisch 10% / 2e hands: kleding, meubilair, curiosa, brocante, antiek: 25% / Muziek en boeken:5% / Kunst en ambacht: 10% / Horeca: 25% / Kinderactiviteiten: 5% Bijzonder De Soeck is niet afhankelijk van weersomstandigheden, biedt kansen voor de kleine ondernemer en integreert oud en nieuw. Waarom mag de Soeck niet in Delft ontbreken?

Een handelsplaats zoals de Soeck legt de verbinding tussen het oude centrum, TU Delft en Poptahof. Leegstaande bedrijfsruimtes en woningen aan de rand van de spoorzone worden weer interessant om te gebruiken omdat aan de omgeving een nieuwe functie wordt toegevoegd. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Met Madurodelft, Mosaic Rocks en Groene Oase wordt al samengewerkt.

Alle andere projecten zijn voor de Soeck van toegevoegde waarde. Samenwerking (gezocht) Kunstenaars in Delft, Hypo Kunstsuper, broedplaats Poptahof, kringloopwinkels. Kleine ondernemers zoals cateraars of ambachtlieden.

Woonbron, TU Delft, musea en andere culturele instellingen zoals bijvoorbeeld DOK. Organisatievorm Nog nader te bepalen Kosten in natura of in geld Inrichting voor binnen- en buitenruimte met tweedehands straatmeubilair, gemeente, beplanting.

Overige kosten zijn afhankelijk van de investeringen voor gebruik van de grond. Wanneer Voorbereidingstijd; 1,5 jaar Gezocht / gevraagd Een locatie en informatie over de faciliteiten voor gebruik Meer informatie Edwin Roos / 06 53243395 / b.e.roos@planet.nl Jasperina Sietsma / 06 37300002 / info@hetkindermagazijn.nl

Onderweg “Voorstellingen kunnen op verschillende plekken plaatsvinden.

Hiervoor hoeven geen bergen te worden verzet. De gemeente zou, bij wijze van voorprogramma, beelden en filmpjes kunnen vertonen die betrekking hebben op de ontwikkeling van de spoorzone of op stadsmarketing. In ruil hiervoor geeft ze een financiële bijdrage. De VAK zou lessen en cursussen kunnen afstemmen op het filmprogramma en onderdak kunnen bieden, mocht het weer tegenzitten. Filmhuis Lumen kan misschien adviseren over organisatie en programmering. Of bijdragen in de vorm van bemensing. Ik ga dit aan beide organisaties voorleggen. Laten we er een Delftse aangelegenheid van maken.”

Sfeerver(p)lichting

Wat? Een grote getimmerde boom is verzamelpunt, uitkijkpost en klim- en speelboom tegelijk. De boom symboliseert ook de komst van een stadspark.

Startpunt “De spoorzone is zichtbaar in ontwikkeling. Er wordt afgebroken en opgebouwd, verkeersroutes worden voortdurend verlegd. Nog tien jaar duurt deze transformatie in hartje stad. Blijft de bouwplaats een gebarricadeerd, gapend gat dat ’s avonds ook nog eens een compleet verlaten indruk maakt?

Liever niet. Hoe betrek je de omliggende, levende stad bij de gebiedsontwikkeling en maak je de bouwplaats sfeervol?”

Bestemming “Het viel Erik Wolsky en mij op dat er vanzelf een soort hangplek is ontstaan: belangstellenden verzamelen zich langs de hekken om de bouwactiviteit gade te slaan. We hebben bedacht om een ontmoetingsplaats te fabriceren. Door een stalen frame te

bekleden met sloophout afkomstig van de bouwplaats, ontstaat een grote getimmerde boom. Deze wordt ’s avonds mooi uitgelicht en is multifunctioneel. De constructie is verzamelpunt, uitkijkpost en klim- en speelboom tegelijk. De boom is verplaatsbaar en kan, parallel aan de bouwfasen, met bouwactiviteiten meeverhuizen.

Achterliggende gedachte is dat de boom ook het begin markeert van het in het stedenbouwkundig plan voorziene stadspark. Bij wijze van eerste aanplant. Naarmate dat park zich verder ontwikkelt, zal het echte groen de boom inhalen.

Daar gaat echter heel wat tijd overheen. Intussen fungeert de boom als een icoon van de gebiedsontwikkeling en creëert ze betrokkenheid bij de bouwactiviteiten.”

Onderweg “Wij hebben het plan tot in puntjes uitgewerkt: ontwerp, kostenraming en al. Ik denk dat dit een ideaal pilotproject zou kunnen zijn. Een eerste voorbeeld van hoe een niemandslandje in de spoorzone kan worden gebruikt. Een opmaat, ook, tot het stadspark. De werktekeningen liggen klaar. Ik draag ze graag over aan een ander. Het zou geweldig zijn als deze kans wordt benut.”

Initiatiefnemer: Smartchitecture Korte omschrijving Een grote houten getimmerde boom als uitkijkpost, ontmoetingsplek, klimen speelplek. De houten boom staat in de nu nog lege ruimte symbool voor het toekomstige park. Bijzonder Het bouwen van de boom is een bijzondere gezamenlijke activiteit waaraan vrijwilligers en MBO studenten samen werken. Het plan is al tot in detail uitgewerkt; tekeningen, kostenraming zijn al gemaakt.

Boom is een positief statement en staat symbool voor het nog aan te leggen park. De boom kan uitgroeien tot het herkenningspunt in het uiteindelijke plan. ‘We spreken af bij de boom’.

De boom won in 2010 de WeSD Innovation Award als beste inzending voor de prijsvraag bij het symposium ‘Delft Bouw aan je toekomst’. Waarom mag Sfeerver(p)lichting niet in Delft ontbreken?

De boom is mobiel en verhuist mee met de bouwwerkzaamheden. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Sfeerverplichting kan geplaatst worden in de buurt van andere projecten of kan een trekker zijn waar (nieuwe) plannen bij aansluiten. De boom kan bijvoorbeeld het middelpunt van het Spoorzoneplein zijn. Ook denkbaar is het plaatsen van de boom naast de ‘bomenbank’ waar de bomen gepland worden die later in het park worden geplaatst. Organisatievorm In samenwerking met Werkplaats Spoorzone Delft Kosten in natura of in geld Materiaal, mankracht. De meeste kosten kunnen in natura worden gedekt.

Met een minimaal budget van € 6.000,- kan een start worden gemaakt met de boom. Extra kosten zijn afhankelijk van uitvoering. Wanneer De boom kan al gemaakt worden en zo gauw als er een plek vrij is daar worden geplaatst. Gezocht / gevraagd Een constructiebureau voor doorberekenen verschillende uitvoeringsscenario’s. Meer informatie Smartchitecture / joeri@smartchitecure.nl i.s.m. WESD / info@werkplaatsspoorzonedelft.nl

Vroeger was Delft meer in balans dan nu, doordat de stad zich

niet alleen oriënteerde op de wereld (via het Haagse Hof en de Rotterdamse Haven) maar ook op het ommeland voor voedsel (de stad in) en ‘menselijke mest’ (de stad uit). Als het spoor onder de grond verdwijnt ontstaat de kans om het hart van de stad weer te verbinden met oostland en westland; de streek waar we deel van uitmaken.

voedselkringloop composteren/ vergisten

oogsten

toilet

verwerken koken/ eten

Sitopia vormt een onderdeel van de identiteit van Delft, net zo goed als Delft kennisstad een onderdeel vormt van onze identiteit.

Daarnaast ontkomen we er niet aan om bewuster met ons voedsel om te gaan. Dan zal de voedselketen eerst zichtbaar gemaakt moeten worden. Voor en door alle Delftenaren. En waar kan dat beter dan in het hart van de stad, dat via de Buitenwatersloot en de Westlandseweg verbonden is met ons ommeland.

planten

aarde bewerken

composteren/ vergisten

toilet

groeien

verzorgen

oogsten

verwerken

koken/ eten

gebruikdelegeruimte.nl

Spoorzoneplein Delft

Wie? Richard Wernekinck, MKB Delft Wat? Beheer en onderhoud van een terrein voor grootschalige evenementen, waarvoor in Delft beperkte of geen ruimte is. Nabijheid van OV-knooppunt wordt maximaal benut.

Startpunt “Delft ontbeert een terrein dat ruimte biedt aan grootschalige evenementen. Zoiets als het Malieveld in Den Haag, waar afwisselend een kermis, een circus, een openluchtvoorstelling, een sportwedstrijd, een demonstratie of een beurs plaatsheeft. Een dergelijk evenement is in Delft lastig te plaatsen en als het al gebeurt, dan is het een kwestie van passen en meten.”

Bestemming Door een terrein van pakweg 3 ha af te bakenen, met onder meer treinwagons, en te beheren, wil MKB Delft organisatiebureaus, impresariaten en andere belangstellenden een plek bieden. Zo’n

terrein kan ook een alternatieve thuishaven voor de weekmarkt zijn.

Een ruimer onderkomen voor de jaarlijkse schaatsbaan, misschien.

De wisselwerking met het openbaar vervoer is een van de pijlers onder het plan. Als ik in Duitsland een vakbeurs bezoek, kan ik met mijn toegangskaartje de trein, tram, bus of metro in. Zo moet dat hier ook, we willen geen extra auto’s in de stad.”

Onderweg “Het bestuur van MKB Delft heeft goed nagedacht over de randvoorwaarden. In het kostenplaatje zijn inrichting, onderhoud en beheer – denk aan permanente bewaking – gedekt. Voor financiering zorgen we zelf, het gaat erom dat we quitte spelen. Dit betekent dat een evenwicht wordt gevonden tussen commerciële en minder rendabele activiteiten. We staan in de startblokken. Maar eerst moeten we weten op welk stuk grond we terecht kunnen en hoe lang we er kunnen blijven. Het liefst zo dicht mogelijk bij het station. Dat er na verloop van tijd verkast wordt, hoort bij de opzet.”

Initiatiefnemer: MKB Delft Richard Wernekinck Korte omschrijving Activiteitenterrein (gedeeltelijk) omheind door gebruikte treinwagons.

Het plein biedt de kans aan allerlei initiatiefnemers om het gebied te verlevendigen. Bijzonder Ruimte in de spoorzone voor grote evenementen waar nu in Delft geen plaats (meer) voor is. Een plein als ontmoetingsplek, dorpsplein en faciliteit voor kleinere (culturele) activiteiten Waarom mag Spoorzoneplein Delft niet in Delft ontbreken?

Circus, congressen, popfestivals, maar ook een ijsbaan, jeu de boules of sportwedstrijden. Kortom activiteiten bestemd voor alle inwoners van Delft e.o. Daardoor wordt leven gebracht in de spoorzone en faciliteert het plein een unieke kans om te experimenteren met nieuwe evenementen die zich kunnen binden aan het gebied en aan de stad Delft. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Spoorzoneplein Delft biedt een plek en faciliteiten voor veel activiteiten van Gebruik de Lege Ruimte . Samenwerking (gezocht) Met NS en VEOLIA voor combinatietickets Entree en Vervoer.

Er worden n.l. geen parkeerfaciliteiten aangelegd. Organisatievorm Er wordt een stichting voor de organisatie opgericht en een programmaraad samengesteld. Kosten in natura of in geld Schatting van de kosten (afhankelijk van het terrein) € 250.000,- .

Er moeten kosten gemaakt worden voor egalisering, omheining, inrichting, elektra, bewaking en pr. Wanneer Als er een locatie beschikbaar komt en dan voor minimaal 2 jaar.

Eventueel kan er worden verplaatst naar een ander naastgelegen terrein. Gezocht / gevraagd Wie wil aan de slag om gebruikers te werven? Wie is geïnteresseerd om op termijn de dagelijkse leiding op zich te nemen of in de programmaraad plaats te nemen. Meer informatie Richard Wernekinck / 015 2146341 / info@wernekinck.com

gebruikdelegeruimte.nl

Mosaic Rocks

CALL FOR IDEAS; GEBRUIK DE LEGE RUIMTE

voedselkringloop

Het uitdragen van Sitopia als stedelijke ontwikkelingsstrategie is begonnen tijdens de bijeenkomsten en workshops van Gebruik de Lege Ruimte. Sitopia een plek geven in (tijdelijke) plannen begint nu. De uitvoering zo gauw als er ruimte is. Projecten als de Stadskas en Proeftuin Delft zijn voorbeelden hoe het concept concreet kan worden ingevuld.

Meerdere projecten en initiatieven kunnen Sitopia versterken. Van een maandelijkse streekmarkt tot een stadskwekerij, van een horecamoestuin (aansluitend aan stationsgebouw) tot openbare pluktuin en van mobiele stadsboerderij tot kookstudio.

gebruikdelegeruimte.nl

gebruikdelegeruimte.nl

In Transit

Sitopia Spoorzone is een plan om onze voedselkringloop zichtbaar te maken in de stad. Op een duurzame manier. Sitopia kan helpen om Delft weer in balans te brengen, door de voedselrelatie tussen Delft en ommeland (Oostland/ Midden-Delfland/Westland) in ere te herstellen.

De term Sitopia is ontleend uit het boek The Hungry City van Carolyn Steel. Het is een samenvoeging van Sitos (= voedsel) en Utopia (= goede plaats). Je kunt Sitopia dus de plaats noemen waar op een goede manier met voedsel wordt omgegaan. Voedsel als bindmiddel. In Sitopia ontmoeten de inwoners van Delft elkaar, jong en oud, allochtoon en autochtoon, scholier, student en werkende.

Ze ontmoeten elkaar om voedsel te verbouwen, om kennis over voedsel over te dragen, om voedsel te kopen en verkopen, om voedsel te bereiden, om recepten uit te wissel en om voedsel te proeven.

Sitopia Spoorzone verbindt onze eerste levensbehoefte (voedsel) met het inrichten van de stedelijke ruimte; de hele voedselkringloop wordt zichtbaar gemaakt in de stad. Daarmee maken we de mensen in de stad meer bewust waar het voedsel vandaan komt en geven we de plek terug aan het ommeland, zoals dat op de kaart uit 1574 ook te zien is: de grazende koeien lopen in de lege ruimte van de spoorzone.

verzorgen

gebruikdelegeruimte.nl

Wie? Joeri van Ommeren, architect

Initiatiefnemer: Hans Kaashoek (Architektenburo Bakema Delft ) Korte omschrijving Culturele filmavonden organiseren die thematisch verbonden zijn met de ontwikkeling van een nieuw stadsdeel. De filmavonden vinden plaats in het hart van de eeuwenoude stad Delft. Bijzonder Je krijgt culturele inspiratie mee over een gebied in ontwikkeling te midden van die ontwikkeling. Waarom mag Films op ‘wachtende’ Gevels niet in Delft ontbreken?

Een eeuwenoude stad als Delft is het aan zichzelf verplicht om het ontwikkelen van een nieuw stuk stad in haar eigen hart als culturele daad op de kaart te zetten. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Hoogtepunten van andere initiatieven kunnen leiden tot onderwerp gerelateerde filmavonden. Samenwerking (gezocht) Gemeente Delft en het plan voor Spoorzoneplein Delft (MKB Delft), VAK, LUMEN. Uiteraard sponsors. Organisatievorm Een stichting of special van het VAK met eigen begroting en middelen. Kosten in natura of in geld Ongeveer € 1.800,- /2.500,- per avond als er met vrijwilligers wordt gewerkt. Wanneer Lente, zomer, herfstavonden buiten, anders binnen in nog onaffe gebouwen. Gezocht / gevraagd Creatieve inbreng over mogelijke films Meer informatie Hans Kaashoek / jfkaashoek@bakemadelft.nl

gebruikdelegeruimte.nl

Phoenix op ’t Bolwerk

Startpunt “Delft heeft al een weekmarkt waar groenten, fruit, vis en kaas te koop zijn. Wat Jasperina Sietsma, eigenaar van het Kindermagazijn, en mij voor ogen staat, is een overdekte wereldmarkt. Er wordt kleinschalige handel gedreven in kleurrijke, gezellige straatjes. Een Noord-Afrikaanse soek combineert werkplaatsen met bazaars.

Er liggen mooie spullen uitgestald, soms ter plekke met de hand gemaakt. De geuren waaien je tegemoet, op elke hoek kun je iets lekkers eten. Je komt er om te kijken, te ruiken, te struinen en, wie weet, neem je iets bijzonders mee naar huis. Westerse tegenhangers met kosmopolitische uitstraling, zoals Camden Market in Londen, zijn onze voorbeelden.”

Poptahof in en brengt het beste van beide werelden bij elkaar. De Soeck is nadrukkelijk een regionaal verhaal, ook vanwege de schaalgrootte: minimaal 20.000m², ongeveer vier voetbalvelden. De verbinding met het station en het openbaar vervoer is uitstekend, maar er is nabij ook voldoende parkeergelegenheid. Ondernemers, kunstenaars, muzikanten, bewoners en bezoekers: samen zorgen ze voor een unieke sfeer. De Soeck bruist en swingt: van donderdag tot en met zondag. Met de Soeck heeft de gemeente Delft er een toeristische trekpleister bij.”

gebruikdelegeruimte.nl

Films op ‘Wachtende’ Gevels

groeien

aarde bewerken

Wie? Edwin Roos, ondernemer

gebruikdelegeruimte.nl

Wie? Audrey Coert, stedenbouwkundige en landschapsarchitect

Sitopia

Soeck Wie? Ted van der Klaauw, Hogeschool Inholland Delft

gebruikdelegeruimte.nl

Initiatiefnemer: Creatief Collectief MAM Korte omschrijving Workshops rondom een (Tingel-)kar vol gereedschap. Voor: bewoners, ondernemers, schoolkinderen, studenten. Om tijdelijke ontmoetings- en speelplekken te maken en met groene routes te verbinden. Bijzonder De workshops brengen direct leven in de Spoorzone, worden samen met bewoners ontwikkeld en gebruiken de kracht van de plek. Ze kunnen op ieder moment en op iedere locatie in het gebied plaatsvinden. De ‘sporen’ zijn uitwisbaar. Waarom mag Tingelen niet in Delft ontbreken?

Tingelen zorgt stukje bij beetje voor meer levendige plekken in de Spoorzone. Delftenaren worden verbonden met de spoorzone en de routes verbinden de gebieden aan weerzijden van de spoorzone met elkaar. De uitkomsten van de workshops bieden mogelijk handvatten voor de toekomstige inrichting van het gebied. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Raakvlakken met de groene initiatieven. Samenwerking (gezocht) Gemeente Delft, Stichting Doen, vrijwilligers, bewonersorganisaties (Poptahof, Westerkwartier, Delftzicht, Binnenstad), sociaal cultureel werk, opbouwwerk, scholen, kunstenaars, woningcorporaties, BSO’s, gemeentelijke plantsoenendienst, dienst schooltuinen, aannemers / grondwerkers. Organisatievorm Waarschijnlijk een stichting Kosten in natura of in geld In natura: pipowagen, tuingereedschappen, elektrisch gereedschap, allerhande bouw- en tuinmaterialen, planten, aarde, zand. Gebruik van bv. graafmachine. Sponsoring in de vorm van pootgrond, zaaigoed, gereedschap, kaplaarzen, buitenspeelgoed, opklapbare tafels en banken, parasols, vlaggenmasten. / Vrijwilligers bij begeleiding van de workshops.

Investeringskosten Tingelkar inclusief inventaris: € 10.000,Honorarium MAM voorbereiding tot 1e workshop: € 10.000,-.

Exploitatiekosten per workshop: Honoraria workshopbegeleiders (4 uur) € 300,- pp Voorbereiding en materiaal: variabel vanaf € 500,- tot € 2.000,-, afhankelijk van de workshopinhoud. Alle bedragen excl. BTW. Wanneer Praktische voorbereidingstijd: twee maanden Gezocht / gevraagd Wie heeft een goede pipowagen/schaftkeet voor ons?

Wie wil een financiële bijdrage leveren aan ons project? Meer informatie Audrey Coert / info@land-made.nl / 06 57573827 Mayke Hegger / maykehegger@zonnet.nl / 06 11228698 Ron Blom / project@ronblom.nl / 06 15247563

Romantisch park

Groene Oase

Stadkas Wie? Ted van der Klaauw, docent HBO Ruimtelijke Ordening & Planologie, en Bianca Peeters, projectmanager bij een adviesbureau voor de stedelijke omgeving, betrokken namens een stichting voor duurzaam leven.

Wat? De spoorzone is dé plek om stedelingen te betrekken bij duurzame voedselproductie. In een stadskas kan iedereen zelf zien hoe het werkt.

Startpunt Ted van der Klaauw: “Wat gebeurt er allemaal om voedsel te kunnen verbouwen of te produceren? Wat zijn de gevolgen voor milieu en maatschappij? Een meer duurzame voedselkringloop komt tot stand bij de gratie van bewustzijn en betrokkenheid. De spoorzone is een ideale plek voor initiatieven op het gebied van stadsland- en tuinbouw. Initiatieven die burgers bij de productie van voedsel betrekken.

De komst van de spoortunnel biedt dè kans om Delft weer te verbinden met het ommeland. Ten oosten en westen van de stad liggen de weiden en de tuinbouwgronden die van oudsher de stadsbewoners van voedsel voorzien. Voedsel in de spoorzone verbindt burgers met de stad, de stad met het land en het heden met verleden.”

Bestemming Bianca Peeters: “Wij stellen voor een stadskas op een van de kavels te bouwen. Deze kan low- of hightech zijn. Zo’n kas zal een icoon zijn voor duurzaam Delft. Afval wordt hergebruikt, energie duurzaam opgewekt. Wat er wordt gekweekt en geteeld komt bij Delftse middenstanders en particulieren terecht. Dat niet alleen, de kas is ook een natuurlijke ontmoetingsplaats voor bezoekers en inwoners van Delft. Geschikt voor alle leeftijden. Hier kun je kijken, ruiken en leren: hoe groeit jouw voedsel?

Hoe kun je de voedselkringloop sluiten en verduurzamen? De kas dient ook als etalage voor tuinders uit de omgeving. Studenten van ‘groene’ opleidingen kunnen er terecht voor onderzoek.”

Initiariefnemers: Stichting De Witte Roos, Hogeschool Inholland Korte omschrijving In de stadskas komen stedelijke en agrarische activiteiten bij elkaar. De kas produceert voedsel met organisch afval uit de stad en brengt zijn eigen energie voort.

Delftse ondernemers runnen er een lunchroom en verkopen streekproducten. De kas is een sociaal ontmoetingspunt voor bezoekers en een plek om werkervaring op te doen.

De stadskas is een architectonisch, maatschappelijk en ecologisch icoon. Bijzonder Een kas midden in de stad trekt aandacht van bewoners en bezoekers. De stadskas zet duurzaam en innovatief Delft in 1 keer op de kaart. Waarom mag de Stadskas niet in Delft ontbreken?

De Spoorzone is een kruispunt van stad en land. Het spoor verbindt Delft met andere steden. Ten oosten en westen van Delft liggen de weiden en de tuinbouwgronden die van oudsher de stadsbewoners van voedsel voorzien. Raakvlakken met andere projecten uit Gebruik de Lege Ruimte Stadskas en proeftuinen horen bij elkaar. In de kas worden planten gekweekt die in de tuinen worden uitgezet. Gezamenlijk verzorgen we cursussen. Samenwerking (gezocht) Sitopia en Proeftuinen vormen een team met Stadskas.

We willen met Delftse ondernemers, zorgverleners, kastuinbouw en gemeente de kas en de tuinen realiseren, exploiteren, programmeren en beheren. Wij denken aan Pieter van Foreest, Van Gansewinkel, firma van Buiten cateringbedrijf, DSM, TU Delft, SIGN (innovatienetwerk glastuinbouw), Combiwerk, Rabobank Zuid Holland Midden, scholen,

Onderweg Bianca Peeters: “De plannen liggen er, daar hebben we tijd in gestoken.

Een studie naar de haalbaarheid willen we graag zelf uitvoeren, maar dan wel kostendekkend.

Voor zowel een lowtech als een hightech stadskas zijn investeerders nodig én medestanders die op een andere manier willen bijdragen.

Met kennis, handjes of materieel.

Aansluiting met Proeftuin Delft ligt voor de hand. Wat we verder vragen? Een leeg perceel.”

gebruikdelegeruimte.nl

Samenhang in Beeld

WHAT IS THE PROBLEM WITH ‘GEBRUIK DE DE LEGE RUIMTE’?

- The program of the projects is to vague - Size of the projects, not flexible - Only idea’s from proffesionals, end user isn’t involved.

Information

Spoorzone Delft organization

Temporary initiatives

Temporary initiatives Gebruik de lege ruimte

Ideas

RESEARCH

End User

National government Ministry of infrastructure and environment Province

Schools MKB

Cultural organisations CLIENT

TUNNEL CONSTRUCTORS

ARCHITECTS Mecanoo & Benthem Crouwel

Municipality of Delft

Horeca

Shopping

URBAN STRATEGY Joan Busquets & Palmbout

REAL ESTATE MANAGER Municipality

URBAN STRATEGY RETHINKING West8 DOK Palmbout

REAL ESTATE DEVELOPER Ballast Nedam 1/3 Unknown 2/3

Players involved

Temporary initiatives Gebruik de lege ruimte

Ideas

ME

RESEARCH

End User

National government Ministry of infrastructure and environment Province

Schools MKB

Cultural organisations CLIENT

TUNNEL CONSTRUCTORS

ARCHITECTS Mecanoo & Benthem Crouwel

Municipality of Delft

Horeca

Shopping

URBAN STRATEGY Joan Busquets & Palmbout

REAL ESTATE MANAGER Municipality

URBAN STRATEGY RETHINKING West8 DOK Palmbout

REAL ESTATE DEVELOPER Ballast Nedam 1/3 Unknown 2/3

My position

u eeft

?

even

H

ien ilt z t u w Delf wat rzone r a a o n o p k S e rzo g van nde t.nl ero invullin delf ude ken Afst delijke ijma ij w.w t w w als

?

Wat zou u graag zien in de Spoorzone?

Afstudeeronderzoek naar wat u wilt zien als tijdelijke invulling van Spoorzone Delft www.wijmakendelft.nl

DIY T Do it together Delft

Heb

jij e

en g

oed

Afs als tudeer tijd elijk onder e in zoek vull ing naar w van a ww w.w Spo t u wil ijm t orz ake one zien nde lft.n Delf l t

idee

Afstudeeronderzoek naar wat u wilt zien als tijdelijke invulling van Spoorzone Delft www.wijmakendelft.nl

Campaign

?

InTransit

Samenhang in beeld

Tijdelijke paviljoens

Romantisch park

Phoenix op het Bolwerk

Sfeerverplichting

Sitopia

Tijdelijk verblijf

MaduroDelft

Groene oase

Mosaic rocks

Stadskas

Spoorzoneplein

Soeck

Tingelen

Hoteltrein

Films op wachtende gevels

Delftse proeftuin

Blauwe toren

Hoorbare herinneringen

100 100

90 90

80 80

70 70

60 60

50 50

40 40

30 30

20 20

10 10

0 0

Anders

Dieren

Winkels

Kunst/cultuur

Kantoren/ werkplaats

Eductaie

Water

Informatie over het gebied

Horeca/ samenkomen

Spel

Sport

100 100

90 90

80 80

70 70

60 60

50 50

40 40

30 30

20 20

10 10

0 0

Anders

Mobiele bibiliotheek

(drive-in) Bioscoop

Openlucht podium

Poppodium

Tentoonstellingsruimte

Anders

Koffiebar

Restaurant

(grand) CafĂŠ

Buurthuis

100 100 100 100

90 90 90 90

80 80 80 80

70 70 70 70

60 60 60 60

50 50 50 50

40 40 40 40

30 30 30 30

20 20 20 20

10 10 10 10

0 0 0 0

BAR/CAFÉ Bar Storage Cash Desk Water/sink Seats Tables

PETTING ZOO Grass Fence Storage Stables & cages - 6/8 goats -2 sheep -2 pigs PERFORMANCE - 1 cow/1 horse/donkey Stage -several rabbits/guinea pigs Seating/standingplaces Seating for holding animals Background screen Toilets In combination with festivals in Delft Plants and displays with information EXHIBITION Bases Walls Seats to watch the art from a distance

STARTING POINTS Multiple locations The possibility to move/transport the program Different themes per location, but recognizable as one family Mix of functions

Programs of requirements

Shops; Albert Heijn, Tickets and a Kiosk.

To bridge the gap between the old and new station. Max a year.

Theatre; Cafe, performance, information and art. In the middle of the evelopments, Longer period but needs to be moved a few times.

Laadlosplek

n/

Lade

en

loss

Petting zoo; Near two housing neighborhoods.

Possible to stay after area is done.

Placed in a ‘park to be’

Order Color References Funtcion

Size

DILEMMA’S Relativly small programm vs. Large empty area Make a statement Easy to (re)move Different functions, Different location, but recognizable as one family

Steel fixed construction Polymeer concrete planters with Hedera

Office

Kitchen Toilets Starage

Stable Starage Meadow Stable

Stable

Public

Semi-private Semi-private

Public

Semi-private Animals

Doorsnede A - A

Collaboration with festivals in Delft. They can take over the entire structure.

Doorsnede A-A

Doorsnede A-A

Platform/stage

Bar Space for exhibitions

60

890

100

210

2800 4820

4790

14790

Catalogue

750 2000 +p 119 x 119

69x 119

P= 0

69x 119

69x 119

750

216

2000

69x 119

216 2000

Recap

Questions?