IZ PRVE RUKE: SPQR: Istorija starog Rima

PA KO SU UOPŠTE BILI TI STARI RIMLJANI?

Stazama života jednog davnog sveta koji zapravo nikad nije u potpunosti nestao, već je samo promenio oblike svog postojanja i danas još uvek živi u nama, vodi nas knjiga SPQR: Istorija starog Rima Meri Bird, koju preporučuje urednik u Laguni Srđan Krstić

Današnjem čoveku, kad vidi još jednu istoriju starog Rima, možda padne na pamet pitanje: Pa ko su uopšte bili ti stari Rimljani i zašto bi trebalo da čitam još i njihovu istoriju kad su odavno nestali? Ali, ako se malo zamisli, shvatiće da to nije istorija nestalih, to je naša istorija. Dosta sam putovao. Često sam na odmor išao van zemlje. Osim odlaska u Moskvu i Njujork, simbolično dva današnja centra moći, sva ostala moja putovanja, pa čak i ono u Veliku Britaniju, centra još jedne skorašnje imperije, bila su u okvirima Rimskog carstva. Nikada se nisam okupao u moru i reci koji u prošlosti nisu pripadali Rimskom carstvu iako sam bio na mnogim morima. Rođen sam i živim u gradu koji je vekovima bio pod Rimljanima i koji je suštinski u njihovo vreme i postao grad iako je imao svoju tvrđavu i pre njih. Ako ste nekada bili u Egiptu ili Tunisu, na obalama Afrike, u Turskoj u Aziji, Španiji, Grčkoj, na Jadranu – omiljenim turističkim destinacijama ljudi s ovih prostora – bili ste u nekadašnjem Rimskom carstvu. Ako ste hrišćanin, pripadate religiji nastaloj u Rimskom carstvu. Ako studirate pravo, jedan od predmeta je Rimsko pravo, iako nas od njega deli gotovo dve hiljade godina. Ovde u Beogradu, u delu zidina na Kalemegdanu i dalje možete da vidite delove tvrđave koje su sagradili Rimljani, delove koji simbolizuju koliki je zapravo uticaj Rimljana na naš život iako ih nema vekovima. Ako ste stanovnik Niša ili Sremske Mitrovice, živite u gradovima u kojima su se rodili rimski carevi, a ako živite na ovim prostorima, to znači da život provodite u Meziji, jednoj od nekadašnjih rimskih provincija. U Karlajlu, na dalekom severu Engleske, razgovarao sam sa sveštenikom koji je ponosno govorio kako je tu bila granica Rimskog carstva, a ja sam dolazio s daleke granice, na drugom kraju.

ODLUKE KOJE SU OBLIKOVALE DANAŠNJI SVET

Nedavno su u Pompejima ispod naslaga lave iskopali rimski pandan današnjem restoranu brze hrane. Jasno se vide mesta za lonce u kojima se krčkao obrok, deo za posetioce, pult za domaćine, a živopisne slike i ukrasi su sačuvani kao da su oslikani pre nekoliko godina. Rimljani su možda živeli davno, ali život današnjeg čoveka mnogo je sličniji životu Rimljana nego životu u vremenima koja su usledila posle njih.

Istorija starog Rima nije istorija nestalih, to je naša istorija

U knjizi SPQR Meri Bird nećete naći samo popis velikih bitaka i vladara, već istoriju koja će vam pružiti neophodna znanja o velikanima koji su podigli stari Rim, o odlukama koje su oblikovale današnji svet, ali će vam uspešno prikazati i kako su živeli obični ljudi, posetioci onih rimskih restorana koje danas otkopavamo. Ovo je knjiga koja pred vaše oči dovodi čitavu jednu civilizaciju utkanu u naše postojanje, od osnivanja grada, velikih osvajanja, moćne republike, utemeljenja carstva, načina života običnih ljudi, pa sve do potresnih reči kojima se jedan običan pekar oprašta od supruge, ali će vas upoznati i sa prostačkim grafitima iz tog doba, koje bi i danas mnogi mogli da potpišu. SPQR je knjiga koja vas vodi na staze života jednog davnog sveta koji zapravo nikad nije u potpunosti nestao, već je samo promenio oblike svog postojanja i danas još uvek živi u nama, ovde u nekadašnjoj Meziji, kao i širom Rimskog carstva, ali i u novim centrima moći koji su van starih granica. SPQR nije samo istorija starog Rima, to je istorija osnova današnjeg sveta. ■