Leren en Werken in het Onderwijs by de Stentor

Dit is een commerciĂŤle bijlage van

MEI 2011

Leren en werken in het onderwijs

Metaalsector op zoek naar vakbekwaam personeel In de metaalsector is de leegloop van vaklieden een groot probleem. Vergrijzing en ontgroening ontmoeten elkaar in de toekomst als het ervaren personeel met pensioen gaat en de jongere garde niet langer kiest voor een baan in deze sector. Deze ontwikkeling vindt tegelijk ook plaats in het mbo-onderwijs, waar het toekomstige personeel vandaan moet komen. ‘Twintig procent van de mbo-docenten techniek gaat binnen nu en vijf jaar met pensioen’, aldus Arjan Uitentuis van VOF ondernemers in het onderwijs. ‘De grote vraag is: wie staat er straks nog voor de klas?’ Ondernemers in het onderwijs initiëren en ondersteunen diverse projecten op het gebied van onderwijs en de aansluiting op het (regionale) bedrijfsleven. Uitentuis is procesbegeleider van een project dat per 1 september start. De afdeling Pedagogisch Technische Hogeschool (PTH) van Hogeschool Windesheim in Zwolle begint dan samen met ondernemersorganisatie FME een nieuwe tweejarige hbo-opleiding: die voor Associate degree PTH Engineering voor de richtingen Werktuigbouw (metaal), Installatietechniek en Elektrotechniek. Dit wordt geﬁnancierd door opleidingsfonds AO Metalektro Praktijkopleiders Hogeschool Windesheim houdt de regie in dit project en drie ROC’s, waaronder Deltion, gaan de opleiding uitvoeren. Willem Kaauw, directeur van Windesheim PTH, heeft hoge verwachtingen. ‘De opleiding levert een grote bijdrage aan een betere begeleiding van studenten tijdens bedrijfsstages.’ Uitentuis legt de bijzonderheden uit: ‘Deze parttime opleiding heeft praktijkopleiders als doelgroep. Het traject stelt ervaren, technisch personeel in staat om zich op hbo-niveau te bekwamen in didactiek en pedagogiek, om zo stagiairs optimaal te kunnen begeleiden. De opleiding levert tevens gediplomeerden op die ﬂexibel inzetbaar zijn in het technisch beroepsonderwijs. ROC’s kunnen deze vakmensen in overleg met hun werkgevers onderdelen van het opleidingsprogramma laten verzorgen, die nu door de vergrijzing in gevaar dreigen te komen.’ Ontgroening Ook als het mbo-onderwijs verbetert en er meer docenten met technische kennis beschikbaar zijn, liegen de feiten er niet om: het aantal studenten dat zich inschrijft bij de Pedagogisch Technische Hogeschool neemt af. Willem Kaauw: ‘Onze samenleving verandert van geïndustrialiseerd naar een echte kenniseconomie. Ouders zien graag dat hun kinderen naar de zo hoogst mogelijke opleidingen gaan en daar zit techniek niet bij.’ Het enthousiast maken van jongeren wordt steeds belangrijker. In heel Nederland worden jaarlijks verschillende projecten geïnitieerd om jongeren te interesseren voor dergelijke banen.

Joop van Heerde: ‘Zelf de handen uit de mouwen steken, dat werkt het beste om leerlingen enthousiast te maken voor de techniek.’

Zo ontvangt het bedrijf Broshuis BV in Kampen, fabrikant van opleggers voor speciaal transport, met regelmaat een groep basisschoolleerlingen. Joop van Heerde, onder andere praktijkopleider bij Broshuis, had al vroeg een fascinatie voor mechanische constructies: sinds zijn zestiende is hij werkzaam in de sector. Van Heerde nam tijdens de Week van de Techniek de kinderen dan ook met veel plezier onder zijn hoede: ‘Ze waren heel enthousiast en, net als ik toen, onder de indruk van de constructies. Uiteraard mochten ze ook zelf de handen uit de mouwen steken, dat werkt het beste.’ Aandacht voor kennisoverdracht en voorlichting vindt hij erg belangrijk. ‘Een vacature invullen valt nu niet mee. Hier werken veel mensen die op veertig jaar kennis kunnen bouwen. De jongeren die het gaan overnemen moeten het doen met een vierjarige opleiding. Er zijn nog mensen om de kennis over te dragen, maar dan moet er wel voldoende instroom zijn.’

Advertorial

Deltion biedt ruimte voor jouw ontwikkeling Bij het Deltion College staan dagelijks ruim duizend leraren, instructeurs en stafmedewerkers klaar om onze ruim 16.000 studenten klaar te stomen voor de arbeidsmarkt, het beroepenveld en de maatschappij. Deze medewerkers zijn dan ook ons kapitaal, onze kracht. En daar investeren we graag in. Henk Achtereekte, directeur Human Resource Development: “We investeren veel in de professionele ontwikkeling van onze medewerkers. Zo hebben we een intern opleidingsinstituut, de Deltion Academie, waar medewerkers als team of individueel cursussen kunnen volgen of ondersteuning kunnen krijgen in de vorm van coaching, intervisie of supervisie. We kijken daarbij altijd naar een goede balans tussen uitdaging & vermogen. Ook ondersteunen we onze medewerkers in de balans tussen werk, privé en hun persoonlijke ontwikkeling. En in de loop van dit jaar starten we met een kwalificatieroute voor onze onderwijsfuncties. Hiermee krijgen leraren en instructeurs nog meer loopbaanmogelijkheden; zij kunnen via een opleidingstraject verder groeien naar een zwaardere uitdagendere functie met meer verantwoordelijkheden. Het Deltion College loopt hiermee voorop in mbo-onderwijsland.” Great place to work In lijn met onze onderwijsvisie stellen we ons onderwijs centraal en leggen we verantwoordelijkheden laag in onze organisatie. We geven je de ruimte voor initiatief en creativiteit in jouw functie. Wij nemen onze medewerkers serieus. We hebben vertrouwen in hen. Bij ons staat de Great place to work-gedachte voorop: we geven je de middelen en training om je werk goed te doen, we betrekken je bij beslissingen en ondersteunen je wanneer het even lastig wordt. In ruil vragen we jou om je talenten in te zetten voor ons en onze studenten en om verantwoording af te leggen over je inzet voor Deltion. Kleurrijke en inspirerende werkomgeving Bij het Deltion College laten we studenten ontwikkelen tot goede werknemers of ondernemers. De expertise en inzet van leraren & instructeurs en van ondersteunende stafmedewerkers spelen hierin een belangrijke rol. Met onze bruisende campus bieden we studenten uitdagende faciliteiten en een brede maatschappelijke blik. Zo stimuleren we onze studenten én onze medewerkers om zich zo succesvol mogelijk te ontwikkelen. In hun beroep, in de maatschappij en persoonlijk.

PCBO Apeldoorn heeft 29 scholen voor basisonderwijs in de gemeente Apeldoorn en directe omgeving. Er is altijd een PCBO school bij u in de buurt!

In sommige steden in Nederland schrijven ouders hun pasgeboren baby al in bij de school van hun keuze. In Apeldoorn hoeft dat gelukkig niet! Wel is het raadzaam om je als ouder van een peuter tijdig te verdiepen in ‘school’. Je wilt immers dat je zoon of dochter straks veel leert, goed les krijgt en vooral ook plezier heeft in een veilige, gezellige omgeving. Maar er is meer. Als ouder kijk je naar verschillende onderwijsvormen. Scholen verschillen in grootte, in visie en leggen andere accenten. De PCBO scholen verschillen van elkaar en hebben hun eigen ‘karakter’. Maar: ze hebben ook veel gemeen. Enthousiaste en professionele leerkrachten, bijvoorbeeld. En aantrekkelijk onderwijs. Dat waarderen onze leerlingen: zij geven hun school gemiddeld een dikke 8 als rapportcijfer. En hun leerkrachten krijgen gemiddeld bijna een 9! Vanuit de (protestants) christelijke traditie geven onze medewerkers hun leerlingen méér mee dan kennis en vaardigheden. Het draait ook om ‘mens worden’ en jezelf ontwikkelen tot een zelfbewust, zelfstandig en verantwoordelijk persoon in onze samenleving. Mede daarom zetten onze scholen in op een goede relatie met ouders: wederzijdse betrokkenheid is een voorwaarde voor schoolsucces. Meer weten? Vraag het informatiemagazine aan. Kijk op www.pcboapeldoorn.nl

KINDEREN CENTRAAL

orn.nl

www.pcboapeldo In deze uitgave: Altijd

een PCBO-school

ijs anno nu

euze: tips | Onderw

in de buurt | Schoolk

2011

Geïnteresseerd in het werken bij het Deltion College? Ga naar http://www.deltion. nl/werken-bij/vacatures én meld je aan voor een gratis vacature-abonnement.

Binnenkort naar school?

Werkveld wacht op ‘leraar-plus’ Irma Fuchs, manager innovatie bij de pabo-opleiding van Saxion: ,,Het werkveld zit absoluut te wachten op mensen die niet alleen graag voor de klas staan, maar die ook een soort onderwijskundig leiderschap op zich kunnen nemen.”

Colofon Leren en werken in het onderwijs is een commerciële bijlage van de Stentor en valt buiten de verantwoordelijkheid van de dagbladredactie Uitgever: De Stentor B.V. Algemeen directeur a.i.: Gerda Bastet Bladmanager: Trudie van der Veen Commercieel redactiemanagement: Nadine Kolkman Redactie: Bureau Comma Jelte Posthumus Fotograﬁe: Frans Paalman Bob Bakker Advertentieverkoop: Verkoopteam de Stentor Vormgeving: Operations Wegener Media Druk: Wegener Nieuwsdruk

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

In september 2008 startte hogeschool Saxion in samenwerking met de Universiteit Twente (UT) met een academische pabo-opleiding; een nieuwe variant van de ‘gewone’ lerarenopleiding pabo (pedagogische academie voor het basisonderwijs). Deze stelt studenten in staat om zowel een pabo-getuigschrift als een masterdiploma te halen. Inmiddels zijn er in Nederland zestien zogenaamde ‘superpabo’s’ te vinden, waaronder onder andere hogeschool Windesheim in Zwolle en de Christelijke Hogeschool Ede. Hier kunnen studenten door samenwerkende hbo-instellingen en universiteiten opgeleid worden voor zowel uitvoerende als beleidsmatige en onderzoekstaken in het basisonderwijs. Hoewel de opleidingen inhoudelijk verschillen, vormen ze volgens Irma Fuchs, manager innovatie bij de pabo-opleiding van Saxion, onder andere een reactie op de pittige discussies over de kwaliteit van onderwijs die de afgelopen jaren in Nederland gevoerd zijn. Fuchs: ,,Een tijdlang stond ‘de leerkracht’ in het basisonderwijs niet ter discussie. Maar bijvoorbeeld recente twijfels over het niveau van afgestudeerden hebben daar verandering in gebracht.” Zo kwamen onder andere de taal- en rekenvaardigheden van afgestudeerde pabostudenten enige jaren geleden ter discussie te staan, waarna de toenmalige minister van onderwijs Maria van der Hoeven in 2005 rekenen taaltoetsen voor eerstejaars pabostudenten introduceerde. Daarnaast spelen volgens Fuchs, die verantwoordelijk is voor de inhoud van het curriculum van de opleiding, ook nieuwe inzichten over de taakopvatting van basisschool-leraren een belangrijke rol: ,,Bij leraren schort het soms aan de drang om zich verder te ontwikkelen, terwijl er tegelijkertijd steeds meer van ze wordt gevraagd. Ze moeten continue op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen en inzichten op onderwijskundig gebied en die steeds vertalen naar de praktijk. Naast een drukke baan is dat een hele uitdaging.” Zelf omschrijft ze het ideaalbeeld van het nieuwe type leraar dat Saxion voor ogen staat als ‘leraarplus’: ,,Het werkveld zit absoluut te wachten op mensen die niet alleen graag voor de klas staan, maar die ook een soort onderwijskundig leiderschap op zich kunnen nemen.”

Bevolkingskrimp Tenslotte dwingt de bevolkingskrimp scholen in grote delen van Nederland zich duidelijker te proﬁleren in de strijd om leerlingen. Fuchs: ,,Wij laten studenten juist ook naar vraagstukken buiten het klaslokaal, dus op schoolniveau, kijken; wat voor type school willen wij zijn, hoe spreken we doelgroepen binnen school beter aan, hoe kunnen we ons het beste organiseren, welke rol heeft ICT binnen onze school, etc. Onze studenten, die allereerst goed les moeten kunnen geven, kunnen dat soort vragen uitwerken en zoveel mogelijk met achtergrondliteratuur wetenschappelijk onderbouwen.” Terwijl de behoefte aan goede leraren toeneemt, zag directeur Jan-Auwke Diepenhorst van de academie Pedagogiek en Onderwijs van Saxion het aantal vwo-ers dat voor de pabo kiest, echter steeds verder afnemen. ,,We denken dat hun omgeving de vwo-ers pabo en hbo-onderwijs in het algemeen vaak afraadt. Alsof dat zonde zou zijn, wanneer je ook naar de universiteit kan.” De instroom naar de universitaire master is daarom niet voor niets alleen voor vwo-ers toegankelijk. Sommige van de huidige elf eerstejaars studenten blijken eerst een universitaire opleiding te hebben geprobeerd, maar misten het contact met de leerling. ,,Die studenten zeiden dat ze, ondanks dat ze voor pedagogiek hadden gekozen, nog geen kind hadden gezien. Hier bij de academische pabo sta je in het eerste jaar al meteen een dag in de week voor de klas. En na vier jaar kan je toch gewoon je wo-master onderwijskunde of hbo-master ‘special educational needs’ binnen hebben”, aldus Fuchs. Deze tweede variant, die gericht is op hulpverlening rond leren en gedrag, kwam er onder andere op verzoek van de studenten. Extra vakken Tijdens de eerste drie jaren volgen de academische pabostudenten van Saxion niet alleen de traditionele schoolvakken als aardrijkskunde, rekenen en taal; ook krijgen ze extra vakken waardoor ze voldoen aan de criteria om na drie jaar zonder schakeljaar (premaster) aan het mastergedeelte van de opleiding onderwijskunde aan de UT te kunnen beginnen. Bovendien worden reguliere pabovakken ook nog eens uitgebreid met actuele wetenschappelijke literatuur. Studenten staan daarnaast tijdens stages niet alleen voor de klas, maar oefenen ook met het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.

Ze studeren vervolgens af met een onderzoek dat gelijkstaat aan het onderzoek van de bachelor onderwijskunde van de UT, waarvan Saxion de opzet heeft overgenomen van de universiteit. De samenwerking met de universiteit wordt daarnaast ook vormgegeven door cursussen onderzoeksvaardigheden die de UT voor docenten van Saxion verzorgt. Deze worden onder andere gegeven door Irene Visscher, directeur van de opleiding onderwijskunde van de UT. Zoals het er nu naar uitziet, stromen de eerste zeven studenten van Saxion deze zomer door naar het mastergedeelte waarvoor zij verantwoordelijk is. ,,Natuurlijk hopen we uiteindelijk op een grotere instroom, maar de samenwerking verloopt tot nu toe prettig, al vormen vooral praktische zaken als het afstemmen van roosters een hele uitdaging”, aldus Visscher. Motivatie Hoewel de Keuzegids Hoger Onderwijs eind vorig jaar zeer te spreken was over de pabo-opleiding van Saxion, werd daarin geen speciﬁeke uitspraak gedaan over de academische variant. De reacties van de stageorganisaties waar de academische pabostudenten tot nu toe praktijkervaring hebben opgedaan, zijn volgens Fuchs echter zeer positief: ,,Deze merken echt dat de studenten van een ander niveau zijn, zo blijken ze snel van begrip.” De uitval lijkt ook beperkt; van de groep van tweeëntwintig studenten die in september 2009 aan de studie begon, zijn er nog vijftien over. Ook Saxion slaagt er echter niet in om ﬂinke aantallen jongens aan te trekken. Terwijl hun aandeel binnen pabo’s in Nederland aan het begin van de jaren tachtig nog ongeveer vijftig procent bedroeg, ligt dat percentage inmiddels onder de twintig procent. De samenwerking met UT bevalt volgens Fuchs echter zo goed, dat ze al ideeën hebben voor een paboopleiding op masterniveau. ,,Je kan na of in plaats van de pabo wel een master onderwijskunde of pedagogiek gaan doen, maar dan kom je vaak nooit meer voor de klas.” En dat laatste blijkt ondanks alle wetenschappelijke ambities, nu net de belangrijkste motivatie van veel studenten.

AAn het werk Als invAlleerkrAcht in het bAsisonderwijs? Stichting PCBO Apeldoorn, 29 scholen voor protestants christelijk basisonderwijs in Apeldoorn en directe omgeving, heeft plaats voor leerkrachten die willen invallen op de 29 basisscholen. Invallen op een van de 29 scholen betekent veelal invallen voor langere periodes. Kijk op www.pcboapeldoorn.nl voor meer informatie over de Stichting en de 29 scholen!

kinderen centrAAl

Met een vmbo-diploma naar de pabo?

samen ambitieus Jij wilt iets worden, ontdekken waar je goed in bent. Een vak leren in de praktijk, jezelf verder ontwikkelen. Trots zijn op jezelf, op wie je bent en wat je doet. Hoe je met mensen omgaat. Wij willen jou zoveel mogelijk leren. Minder boeken,

Dat kan met de opleiding Onderwijsassistent bij ROC Aventus. In de Keuzegids Mbo beoordeelden studenten onze opleiding als één van de beste van Nederland.

Wij willen graag een omgeving creëren voor docenten en studenten waarin op een kwalitatief goede en vernieuwende wijze gewerkt wordt aan onderwijs. Zo willen we jou inspireren

Bij ROC Aventus studeer je voor Onderwijsassistent. Daarnaast bieden wij een doorstroomtraject aan, zodat je goed voorbereid bent op de pabo.

om te worden wat je wilt.

veel in de praktijk.

Meer informatie? Bel het Studieinformatiepunt 088 - 444 55 55

DRENTHE COLLEGE MBO EN OPLEIDINGEN CENTRUM

VAN 16 TOT 96 JAAR

WWW.DRENTHECOLLEGE.NU DC INFOLIJN 0800 - 88 12345

www.aventus.nl

voortgezet onderwijs

regio IJssel/Veluwe advertorial

Deel je passie. Word docent! Een carrière in het voortgezet onderwijs. Iets voor jou?

Bijna klaAr met je havo of vmbo? Kom naar onze informatiemarkt! 1 juni 16.00 – 19.30 uur Apeldoorn – Deventer – Zutphen

Ga je graag met pubers om en heb je natuurlijk overwicht? Heb je een hbo- of wo-opleiding die aansluit op een schoolvak, denk aan Nederlands, Engels, Frans, Duits, wiskunde, natuurkunde of scheikunde? Dan is docent worden iets voor jou! Het voortgezet onderwijs in de regio IJssel/Veluwe verwacht over enkele jaren een flink tekort aan docenten. Om het dreigend tekort aan te pakken hebben de scholen de krachten gebundeld.

Ben je bevoegd docent of bijna bevoegd? Op zoek naar een baan in het voortgezet onderwijs? Plaats dan gratis je cv op matchdocent.nu. Je presenteert je hiermee dan aan 45 scholen in de regio IJssel/Veluwe. Kijk hoe het werkt op

www.matchdocent.nu

Kijk voor meer informatie op

worddocent.nu www.aventus.nl

We zijn op zoek naar (herintredende) docenten en hbo’ers en wo’ers die docent willen worden.

regio IJssel/Veluwe