de Ondernemer Apeldoorn / 11 oktober by de Stentor

www.deondernemerapeldoorn.nl

www.destentor.nl

De drive van Daan Beuker ICT-bedrijf met bijzondere medewerkers Binnenkijken bij Hycom in Apeldoorn gaat fors groeien Startende ondernemer: Anna van den Heuvel heeft gevoel voor mode

10 tips voor het vinden van de juiste kandidaat Karton van gras SolidPack maakt het Hotel Zenzez crowdfunding maakte droom werkelijkheid

Een initiatief van

Maarten Laponder weet wat verlies betekent

oktober 2014 - nr. 5

(Advertorial)

NIEUWE 3D-PRINTERWINKEL IN ZUTPHEN Zutphen is een bijzondere winkel rijker, de 3D-printerwinkel Bits2Atoms. De winkel aan de Sprongstraat 4 biedt een groeiend assortiment van alles wat nodig is om met 3D-printen aan de slag te gaan, variërend van 3D-printers en 3D-scanners tot en met filament en allerlei accessoires. U kunt hier ook terecht voor diensten als betaalbare prototyping en professionele scanning. En voor iedereen die nog niet bekend is met 3D-printen staan deskundige medewerkers klaar om vragen over 3D-printen te beantwoorden.

Vol nieuwe energie 2015 in! Maar komt u eerst 2014 knallend bij Postillion Hotel Deventer afsluiten? Wij hebben namelijk hele inspirerende, smakelijke en feestelijke mogelijkheden om samen met relaties of collega’s het jaar uit te luiden:

WAT DOET BITS2ATOMS VOOR BEDRIJVEN? Het 3D-printerassortiment van Bits2Atoms bestaat uit desktopmachines die de kwaliteit van dure professionele 3D-printers met gemak benaderen. Samen met u zullen we de wensen van uw bedrijf inventariseren en op basis daarvan de printer adviseren die het beste bij uw bedrijf past. Soms zal dit aangevuld worden tot een compleet pakket inclusief software en 3D-scanner, maar het kan ook zijn dat we u adviseren om gebruik te maken van onze 3D-services. Kennis te maken met 3D-printen, -scannen en/of -ontwerpen kan ook door het huren van een werkplek. U kunt dan gebruik maken van de kennis en ervaring van onze medewerkers.

• Een eindejaarsbijeenkomst • Een workshop gericht op 2015 • Een feestelijk diner • Een inspirerende ontbijtsessie • Een gezellige eindejaarsborrel En we hebben nog veel meer goede suggesties en ideeën. Bel +31 (0)570 - 624 022 of mail naar Sandra Koning, sandra.koning@postillionhotels.com en wij helpen u 2014 knallend af te sluiten! Graag tot snel in Postillion hotel Deventer.

WAAROM NU? 3D-printen bestaat al meer dan 25 jaar, maar wint aan populariteit doordat het steeds toegankelijker wordt. De techniek is goedkoper geworden en de prestaties van de machines zijn sterk verbeterd. Ook het gebruik van de software is een stuk minder gecompliceerd. Dit en de ontwikkeling van de “desktop-printers” zorgt ervoor dat 3D-printen niet meer alleen in handen is van multinationals maar

POSTILLION HOTEL DEVENTER Deventerweg 121, 7418 DA Deventer T +31 (0)570 - 624 022 hotel.deventer@postillionhotels.com

25-jarig jubileum actie:

Het gehele jaar ontvangt u bij een opdracht vanaf € 5000,- een accessoire bon ter waarde van € 500,-

Kies zekerheid, kies Aarnink Alle werkdagen geopend van 8.00 tot 17.00, zat. 9.00 tot 16.00 uur.

! Keuze uit 52 kleuren ! Houtlook verbinding ! Betaling na montage ! Aangesloten bij VKG ! HR++ 3 laags glas ! Hoge isolatiewaarde

Profiteer nu

uw kozijnen renoveren tegen 6% BT W

Kunststof Ramenfabriek

BOUW BV

ALLES ONDER 1 DAK

ook bereikbaar is voor consumenten, scholen en het MKB. Kunstenaars, ontwerpers, de medische sector, maar ook de architectuur kunnen hun voordeel doen met het goedkoper worden van deze mooie techniek. DE LOCATIE Ook de locatie is een bezoekje waard. De winkel zit midden in het historische centrum van Zutphen in een gemeentelijk monument met een heel mooi Jugendstil glas-in-loodraam in de gevel. Na een flinke opknapbeurt is hier een mooie winkel gecreëerd. Dat de 3D-printerwinkel juist op deze locatie terecht is gekomen kan bijna geen toeval zijn. Jaren geleden zat hier namelijk ook al een drukkerij. Bits2Atoms voegt hier een derde dimensie aan toe. Web: www.bits2Atoms.nl Facebook : www.facebook.com/b2anl Twitter : @ b2a_nl Tel: 0575-469554 e-mail: info@bits2atoms.nl

SYSTEEMBOUW OP MAAT GEMAAKT

Meerdere typen woningen vanaf

120.500,- incl. BTW/excl. grond

Afm. 8.40x11.84 m1, EPC 0.6 volgens bouwbesluit 2012 Kozijnen, ramen, deuren en trap hardhout Gemetselde spouwmuren, verdiepingsvloeren beton HSB-wanden op de verdieping Wijziging van indeling en kozijnen mogelijk Bouwtijd 8 tot 10 weken, casco oplevering mogelijk

Vraag nu naar onze voorwaarden.

EIGEN PRODUCTIE EIGEN MONTAGE EIGEN SERVICE

Jan Willen Boesveld, eigenaar Bits2Atoms

www.aarnink.nl

Showroom: Paderbornstraat 1, Deventer, tel: 0570 - 676600

Vraag onze brochure aan of maak een afspraak voor een vrijblijvend gesprek Aalsvoort 127, Postbus 117, 7240 AC Lochem Telefoon (0573) 441 248, Fax (0573) 441 802 www.bouwbedrijfschot.nl info@bouwbedrijfschot.nl

oktober 2014 - nr. 5

pas begonnen Pagina 5 Portret van uitvaartondernemer Maarten Laponder

Pagina 7 Ondernemerslounge bij AFAS Tennis Classics

Pagina 9 Contentmarketing is het nieuwe reclame maken

Blijf vragen

Pagina 11

SolidPack maakt karton van gras

Pagina 12-13 Ondernemers over de Miljoenennota

Pagina 15 De volgende stap van Paul Mulder en Matthijs Wilmink

Pagina 21 Wat betekent de wijziging van de VAR voor u? Foto voorpagina: Maarten Sprangh

Anna van den Heuvel geeft winkel een ziel tekst: Esther Talboom foto: Maarten Sprangh

nna van den Heuvel heeft helemaal haar draai gevonden in haar Fashion Café aan de Asselsestraat in Apeldoorn, dat in september de deuren opende. De modezaak draait als een tierelier. Elke maandag gaat Anna op inkoop. Dat doet ze in Parijs, maar ook in Duitsland of Amsterdam. Van alle kledingstukken koopt ze maar een paar stuks, om exclusiviteit te waarborgen. Ze verkoopt trendy, betaalbare mode, voor jong en oud. Anna studeerde marketing en communicatie in Amsterdam en liep stage bij het evenementenbureau van Theo Gerrits in Apeldoorn en bij het Amsterdamse modellenbureau Elite. Daarnaast werkte ze bij styliste Chantal Bles. Daarna deed ze fotografische vormgeving aan de Fotovakschool in Apeldoorn. Anna werkte een tijdje in een modewinkel in Apeldoorn, maar ze wilde meer: „Ik heb uitdaging nodig”. Eind 2012

hield ze een pop-up kledingverkoop bij Café Jeroen in Apeldoorn. Ze gaf het de naam Fashion Café en die eerste avond was meteen een succes. Op 10 april 2013 volgde een tweede avond, dit keer bij café Confetti’s. Anna merkte dat mensen het leuk vonden wat ze inkocht: „Daarom durfde ik het aan om een eigen winkel te beginnen. Ik houd van winkelen en leuke kleding kopen voor niet te veel geld. Want je hoeft geen dure kleding te kopen om er leuk uit te zien”. In 2013 besloot Anna een eigen winkel te beginnen. „Ik ben geen harde verkoper, maar het ondernemerschap zit echt in me. Alles kwam samen, evenementen, fotografie, mode. En ik houd gewoon van mensen”. In januari was de overdracht van het pand aan de Asselsestraat, of eigenlijk van twee panden. Een haarboetiek en een shoarmatent werden samengevoegd tot een winkel. Sinds de opening van Fashion Café is Anna iedere dag in de winkel te vinden. „Nee, ik word er niet moe van, ik krijg er juist ener-

1 Wat betekent de onderscheiding Onderneming van het Jaar voor je? Ik heb tijdens het Business Event presentaties van prachtige bedrijven gezien. Apeldoornse bedrijven die geweldig mooie dingen doen, maar die soms onbekend zijn bij het grote publiek. Om dan met een award naar huis te gaan, dat beschouw ik als een eer.

2 Waaraan heeft Maassen het succes te danken? Ik denk dat we bij Maassen onze passie voor het vak goed combineren met een flinke dosis gezond verstand en ondernemerschap. Verder hebben we ons vizier altijd goed gericht op onze klanten; klantgerichtheid zit in onze genen.

3 Wat is je lievelingsbanket? Het hazelnoottaartje, van oudsher onze specialiteit.

4 Wat was je eerste baantje? Gé Hendricksen, directeur en eigenaar Banketbakkerij Maassen/winnaar van de Ondernemer van het Jaarprijs door Esther Talboom

Als kind werkte ik in de schoolvakanties al graag mee in de banketbakkerij van mijn oom in Baarn. Ik vond dat fantastisch!

5 Wat was het beste advies dat je ooit kreeg? Grijp de kansen die op je pad komen. Vaak komen ze niet nogmaals voorbij.

gie van. Dat komt ook door de leuke reacties die ik krijg. Of er dingen zijn tegen gevallen? Nee eigenlijk niet, op wat problemen met het kassasysteem na. De winkel zit op een mooie B-locatie in een straat waar veel speciaalzaken zitten. De inrichting heb ik helemaal zelf gedaan en is naar mijn zin. De verkoop loopt goed. Ook de inzet van social media, ik gebruik Facebook en Instagram, werkt uitstekend”. In de toekomst wil Anna evenementen en leuke avonden organiseren in haar winkel. Groter groeien of op termijn uitbreiden naar andere steden, wil Anna niet: „Het is juist de kunst om klein te blijven, je winkel moet een ziel hebben”. Opmerkelijk is dat de jonge onderneemster niet voor een webwinkel maar voor een stenen winkel heeft gekozen. Een webshop komt er ook niet: „Winkels zouden passé zijn, maar daar geloof ik niet in. Ik geloof nog in de beleving van het winkelen. Dat wil ik mensen juist mee geven. Zelf heb ik nog nooit kleding gekocht via internet”.

ijdens een hardlooprondje deze week vroeg ik mij af, waardoor en door wie ik geïnspireerd word. Natuurlijk, er zijn enkele groten der aarde die mij een leidraad geven. Ook muziek stimuleert mij en zeker ook de natuur, waarvan ik met volle teugen kan genieten als ik op mijn hardloopschoenen onder vallende eikels door draaf. Het contact met andere mensen zie ik ook als onuitputtelijke bron. Soms biedt een zin van een gesprekspartner al voldoende denkstof, soms zelfs is één enkel woordje genoeg. Tegelijk besef ik me dat ik er veel te weinig gebruik van maak. Kennis en inspiratie liggen voor het oprapen. Waarom maken we daar zo weinig gebruik van? Overal om me heen zie ik mensen die collega’s of gesprekspartners met schatten aan kennis links laten liggen. Ze zijn in gesprek, althans dat lijkt zo. Als je beter kijkt, zie je dat velen alleen een gesprek willen om de ander te overtuigen of om hun verhaal te vertellen. Tegenwoordig probeer ik tijdens bijeenkomsten mijn gesprekspartners zorgvuldig uit te kiezen. Een enkele vraag is dan al genoeg om te prikkelen en de partner op de praatstoel te zetten. Zo krijg ik prachtige verhalen, kennis en word ik geïnspireerd. Eenvoudigweg vragen en luisteren. Kijk wel uit aan wie je wat vraagt, want voordat je het weet is er een kwartier gevuld met prietpraat. Heb je de juiste partner gevonden? Zet je kennispoort open en blijf vragen! Alain Schepers Algemeen redactiechef Twitter: @alainschepers

6 Wat is je vervelendste eigenschap? Ik kan wat ongeduldig zijn. Als ik vandaag iets bedenk, wil ik dat het liefst morgen geregeld hebben.

7 Wat was je laatste persoonlijke aanschaf? Een mooie fles Barolo; ik ben een groot liefhebber van Italiaanse wijnen.

8 Waar ben je wel eens jaloers op? Mensen met een natuurlijk talent voor sporten; daar ontbreekt het bij mij aan.

9 Waar geloof je heilig in? Er is veel mogelijk in het leven. Als je ergens in gelooft, ga er dan voor.

10 Met wie zou je wel een dag willen ruilen van baan? Met een maker van natuurdocumentaires; het lijkt me geweldig om een reportage in ongerept natuurgebied te maken.

oktober 2014 - nr. 5

kort 4 ‘Bliksemse’ opening Cleantech Center gaf als voorzitter van de Stichting Cleantech Center een toelichting op de doelstellingen van het Cleantech Center. Onderwijsspecialist Martijn Snijder enthousiasmeerde het publiek voor de Cleantech Challenges: projecten waarbij bedrijven intensief samenwerken met studenten om op zoek te gaan naar oplossingen voor de door bedrijven geformuleerde vraagstukken.

tekst: Nadine Kolkman foto: Patrick van Gemert

nnemieke Traag, gedeputeerde van de provincie Gelderland, zorgde vorige week zaterdag met het projecteren van een bliksem voor de opening van het Cleantech Center. Het innovatiecentrum is gevestigd in twee historische panden in Zutphen, het Innovatiegilde Pakhuis Noorderhaven en de naastgelegen Broodfabriek. De aanwezigen werden welkom geheten door Henk Janssen, initiatiefnemer en tevens directeur van Innovatiegilde en Cleantech Center. Daarna volgden meerdere toespraken. Zo sprak burgemeester Arnold Gerritsen van de gemeente Zutphen zijn trots uit over dit innovatieve initiatief en het feit

Toekomstmarkt

Annemieke Traag verzorgde de opening van het Cleantech Center. dat het Cleantech Center binnen zijn gemeentegrenzen is gevestigd. Ondernemer Gerrit Kamphuis sprak over de totstandkoming en

de toekomst van het Pakhuis Noorderhaven. Hij roemde de elf ondernemers die de motor vormen van het Innovatiegilde. Jan Emmerzaal

Na de opening konden de bezoekers de hele middag struinen over de Toekomstmarkt, waar van alles te vinden was over duurzame technologie en ondernemen in de toekomst. Scholen, bedrijven en energiecoöperaties uit de regio presenteerden zichzelf en bezoekers werden geïnformeerd over de nieuw-

ste innovatieve snufjes op het gebied van schone technologie. Ook waren er mini-workshops over onder andere energiewinning uit rioolwater en de vraag hoe elektrische lading ontstaat. Het Cleantech Center beoogt het kennisplatform te zijn waar ondernemers gebruik maken van de kennis en knowhow van talent in het onderwijs om antwoorden te zoeken en te vinden op de uitdagingen van de toekomst. Het Cleantech Center beoogt dus ook een community van en voor studenten, docenten, praktijkbegeleiders, medewerkers en ondernemers te zijn om de kennis en technologie te delen. Dit in de overtuiging dat niet slechts de technologie de waarde bepaalt, maar ook het inzetten en verbinden van technologie aan diensten.

Uitbreiding bij houthandel Van der Leeden tekst: Chantal Zwaag

oms werkt hij zestig uur per week. Alexander van der Leeden van hout- en plaathandel Van der Leeden aan de Kawoepersteeg in Ermelo. De zaken gaan goed en daarom besloot hij uit te breiden. Een nieuwe overkapping van negenhonderd vierkante meter is daarom onlangs gebouwd. De nieuwe overkapping moet ervoor zorgen dat het bedrijf nog sneller kan leveren. ,,Verder kunnen we zo ons assortiment uitbreiden en het is voor bepaalde houtsoorten beter als het droog ligt’’, legt Van der Leeden uit. Hij besloot om gelijk zonnepanelen te laten plaatsen. Bijna honderd van deze panelen liggen nu op het dak. ,,Dat is toch een stukje

uitstraling, sommige mensen zijn er van gecharmeerd dat je je interesseert voor duurzaamheid. En het is gelijk een investering voor de toekomst.’’ Hout en plaathandel Van der Leeden verkoopt onder meer tuinmeubels, tuinhout, isolatie, plaatmateriaal, blokhutten, veranda’s, speeltoestellen en deuren voor binnen en buiten. Van der Leeden: ,,Daarnaast hebben we ook een winkel met een uitgebreid assortiment ijzerwaren, verf, beits en gereedschap.’’

Drie filialen De vestiging in Ermelo is één van de drie filialen. ,,In Leerdam hebben we nog een vakwinkel en een houthandel, dus er zijn drie winkels. In totaal werken wij met veertien fulltime en drie parttime krachten, van wie in Ermelo zeven fulltime en één parttime’’,

Alexander van der Leeden: „Op dit moment is steigerhout is een hype”. licht de eigenaar toe. ,,Wat bij ons belangrijk is dat de klant vakkundig advies krijgt. We hebben veel vaste klanten, maar toch ook wekelijks nieuwe klanten. Niet alleen

uit de omgeving maar van ook steeds verder weg weten ze ons te vinden. De klanten zijn heel belangrijk voor ons, of het nou om bedrijven of particulier gaat, je

hebt ze allemaal nodig.’’ Zelf houdt Van der Leeden zich het overgrote deel van de dagen bezig met de inkoop van het assortiment en het volgen van de nieuwe trends. ,,Die trends volgen we op de voet om daar continu op in te spelen met onze voorraad en het assortiment. Dat volgen doen we via bladen, beurzen en ook via de klanten zelf. Momenteel zie je vooral dat mensen alles strak en modern willen hebben en ook steigerhout is een hype op dit moment.’’ Wat hij ook merkt, is dat klanten veel zelf in elkaar zetten. ,,Ze komen dan bij ons met maten die ze van internet hebben gehaald en wij maken dan het hout voor ze op maat. Wij voorzien ze dan ook nog van uitleg. Ik denk dat dat ons onderscheidt. We zijn allemaal opgeleid en weten waar we het over hebben.’’

Ondernemers helpen leergierige kinderen tekst: Liza Bruggeling foto: Kids College Apeldoorn

et Kids College Apeldoorn (KCA) bestaat inmiddels zes jaar en biedt leergierige kinderen in de leeftijd van 10 tot 14 jaar de mogelijkheid om 24 zondagmiddagen per jaar wat op te steken van bevlogen ondernemers die als gastdocent lesgeven. KCA is een initiatief van Maatschappelijk Ondernemen Apeldoorn, inmiddels Stichting Present. Deze stichting wilde meer doen om jong talent in Apeldoorn te houden en te motiveren voor de stad, naar een voorbeeld van de IMC-weekendscholen in bijvoorbeeld Amsterdam. Inmiddels heeft KCA vijftig leerlingen. Dit zijn veelal kinderen die wel een extra stimulans kunnen ge-

Leerlingen van de weekendschool en gastdocenten aan het werk. bruiken of hulp nodig hebben bij het ontdekken van de maatschappij waar zij later hun weg in moeten vinden. „Onze leerlingen zijn verdeeld over twee groepen: een

eerstejaarsgroep en een tweedejaarsgroep die gelijk staan aan groep 7 en 8”, legt Lieke van der Palen, projectcoördinator bij KCA, uit. „We hebben ook een brugklas-

groep met leerlingen die al minimaal een jaar op KCA zitten.” Ondernemers geven de kinderen op zondag van 13:00 tot 16:00 uur les. Het team van KCA ondersteunt de gastdocenten. Er wordt in verschillende thema’s gewerkt: onroerend goed, recht en boeken. „Onze gastdocenten vertellen wat hun beroep precies inhoudt en wat ze er bijvoorbeeld voor hebben moeten studeren”, aldus Van der Palen. „Op deze manier worden ze zich bewuster van een eventuele beroepskeuze. Het leuke is dat de kinderen van de brugklasgroep op de helft van hun leszondagen de lessen zelf mogen invullen. Ze leren zo te organiseren en de stap te zetten om bijvoorbeeld iemand te bellen voor een gastles.” Ondernemers die het zien zitten om een gastles te verzorgen, zijn bij Van der Palen meer dan wel-

kom. „Ik wil voorkomen dat we elk jaar hetzelfde programma hebben; vernieuwing is belangrijk. Ondernemers kunnen ons helpen door te sponsoren of zich als gastdocent aan te melden via de site. Dit laatste kost ze één zondag per schooljaar. Uiteraard ondersteunen onze vrijwilligers ze met het maken van een gastles en tijdens de les zelf. Ze kunnen ons ook twaalf tot vijftien zondagen per jaar als vrijwilliger assisteren.” Als ondernemers ervoor kiezen om bij KCA een vrijwillige gastles te verzorgen, kunnen ze volgens Van der Palen een leuke middag tegemoet zien. “De kinderen zijn gemotiveerd om deel te nemen, dus voor een gastles krijgen ondernemers veel vrolijkheid en dankbaarheid terug”, zegt Van der Palen. Meer info: www.kidscollegeapeldoorn.nl

oktober 2014 - nr. 5

het portret

„We leren hier elke dag, van iedere familie” tekst: Esther Talboom foto: Maarten Sprangh

Maarten Laponder van rouwcentrum Rouwenhorst in Apeldoorn is een ondernemer die zichzelf niet als ondernemer ziet. Een empathische man die rouwende families dagelijks tot steun is. Laponder weet waar hij over praat als het over verlies gaat. Want hij leeft in het pijnlijke besef dat hij op de plaats zit van zijn broer Jeroen, die in 2006 onverwacht overleed. Een gesprek met een uitvaartondernemer die menselijker is geworden van een leven met de dood.

et voelt ietwat onplezierig, een rouwcentrum binnenstappen. Herinneringen aan afscheid van dierbaren dringen zich op. Voor Maarten

„Denk nooit dat je weet hoe het moet” Laponder (39) en zijn medewerkers is rouwcentrum Rouwenhorst echter gewoon de plaats waar ze hun werk doen. Laponder

woonde zelfs vanaf 1984, het jaar waarin zijn ouders het rouwcentrum overnamen, met zijn vader, moeder en broer boven het pand aan de Christiaan Geurtsweg. Zijn ouders waren de vierde generatie die het nu 113 jaar oude uitvaartcentrum runden. Laponder staat sinds 2007 aan het hoofd van het bedrijf. Dat was aanvankelijk niet de bedoeling. Hij had zijn ouders alleen maar zien werken, dag en nacht. De dood laat zich immers niet plannen. Laponder wilde niet zo’n leven en werd werkvoorbereider bij een bouwbedrijf. Broer Jeroen nam

In zijn vrije tijd gaat Maarten Laponder graag het water op. Zijn boot vernoemde hij naar zijn broer Jeroen.

Uitvaartondernemer Maarten Laponder: „Omdat je in deze branche met mensen bezig ben, voelt het niet als werken”. het roer over van zijn ouders in 2005. Een jaar later kreeg hij een fataal auto-ongeluk. Laponder: „Zijn dood was iets vreselijks. Mijn ouders waren er kapot van. Ik woonde en werkte in Den Haag. Langzaam kwam het besef dat er iets moest gebeuren. Ik moest het bedrijf beschermen. Mijn ouders konden niet terugkeren, Jeroen had het bedrijf ingrijpend gemoderniseerd; de werktijden veranderd en meer gedelegeerd aan het personeel. Het team nam na het overlijden van Jeroen de zaken tijdelijk over, maar er moest een oplossing komen. De opties waren dat ik de zaak zou voortzetten of iemand anders zou vinden, misschien een intern iemand of een externe kandidaat. Ik koos de eerste optie en gaf mezelf een jaar de tijd om uit te vinden of ik het wilde blijven doen. Na een half jaar wist ik het zeker, ik bleef. Ik had een warm stel mensen als medewerkers. Omdat je in deze branche met mensen bezig bent, voelt het niet als werken. Je kunt op een mooie manier wat voor mensen doen, dat is wel een voorrecht. Het was in het begin niet makkelijk. Ik besefte me: ik zit hier omdat Jeroen er niet meer is. In het begin was het moeilijk mijn eigen rol te vinden. Met vallen en opstaan heb ik mijn weg gevonden”. De dood van zijn broer heeft hem, hoe wrang ook, een betere

uitvaartondernemer gemaakt: „Voordat Jeroen overleed, wist ik niet goed hoe ik moest reageren op mensen die met verlies te maken hadden. Het onderwerp vermijden, mensen met rust laten, bang om erover te praten. Als kleine jongen moest ik van mijn ouders wel eens een familie naar een kamer brengen. ‘Gecondoleerd’ , zei ik dan, als de dood dat ik iets verkeerd zei. Toen Jeroen overleed, heb ik vooral veel gehad aan mensen die er waren. Niet aan brieven van vele A-viertjes vol adviezen en gedachten over hoe ik me moest voelen. Denk nooit dat je weet hoe het moet, iedere familie is weer anders. We leren hier iedere dag, van iedere familie. Wij zijn een week onderdeel van de familie en in dienst van de familie. Zij bepalen wat er gebeurt”.

Uitvaartfonds Laponders ouders zijn nog betrokken bij Rouwenhorst. In de eerste plaats is het pand nog hun eigendom. Vader Laponder heeft nog een uitvaartfonds en verricht handen spandiensten. Laponders moeder speelde een grote rol bij de laatste grote verbouwing in 2013. Was Rouwenhorst een eeuw geleden een van de weinige uitvaartondernemers in de regio, inmiddels is de concurrentie groter. Er zijn zo’n tien uitvaartondernemers bij gekomen. Dat kan niet ge-

zegd worden van het aantal klanten, of families, zoals Laponder ze noemt: „Mensen worden ouder, de zorg is goed, dus er gaan minder mensen dood. Jaarlijks overlijdt gemiddeld één procent van de bevolking, in Apeldoorn zijn dat 1600 mensen”.

Cremeren Het aantal mensen dat zich laat cremeren versus het aantal dat zich laat begraven, is fifty fifty. Landelijk neemt het aantal crematies toe. Laponder zelf is voorstander van begraven: „Een Turks meisje dat een crematie had bijgewoond, zei dat ze dat zo vreselijk vond. Je kent iemand je hele leven

„De wens van de nabestaanden is ook belangrijk” lang en moet in drie kwartier afscheid nemen van een kist in een zaal, zei ze. De beslissing voor cremeren wordt wellicht te snel gemaakt. Mensen onderschatten het belang van een plekje waar je na het overlijden nog naar toe kan als je er behoefte aan hebt. Cremeren is zo definitief. Natuurlijk is de wens van de overledene belangrijk, maar wat de nabestaanden willen, is ook belangrijk. Praat erover tijdens je leven, raad ik aan”.

oktober 2014 - nr. 5

innovatie

Ideeën komen sneller tot stand dankzij Stedendriehoek Innoveert

Compacte chipper maakt snoeien makkelijker tekst: Fiona de Heus foto: Patrick van Gemert

Heeft u, als ondernemer in de regio Stedendriehoek, een innovatievraag? Stedendriehoek Innoveert reikt deze ondernemers kansen aan om hun idee te ontwikkelen en te realiseren. Hierdoor kunnen plannen sneller van de grond komen, wat in de meeste gevallen leidt tot omzetverhoging en werkgelegenheid. De innovatiemakelaars van Stedendriehoek Innoveert brengen ondernemers in contact met andere ondernemers, samenwerkingspartners, kennisinstellingen en overheden. Ook kent Stedendriehoek Innoveert financieringsmogelijkheden en stelt het netwerk ook zelf vouchers beschikbaar voor innovatie.

Een van de bedrijven die met zo’n voucher zijn innovatie versneld kon ontwikkelen is Harm-Jan Hissink van mechanisatiebedrijf Hissink & Zn. Afgelopen maand leverde hij het eerste exemplaar van een nieuw type hakselmachine af bij de firma Meijns in Krommenie. Deze compacte en robuuste Chipper Combi HM8-400k is een combinatie van technieken. Een kraan voert het snoeihout direct op de plaats waar gesnoeid wordt in de hakselaar, die het verwerkt tot ideale snippers voor verbrandingsovens (biomassa) en ze vervolgens in een compacte container blaast.

Minder CO2-uitstoot „Elke gemeente moet snoeien en meestal worden de takken vervolgens in de vrachtwagen afgevoerd om uiteindelijk versnipperd te worden. Met het vervoeren van die takken vervoer je veel lucht. Door het snoeihout meteen ter plekke te versnipperen beperk je

het energieverbruik, is er minder CO2-uitstoot en dat is weer beter voor het welzijn”, vertelt Harm-Jan Hissink. Hij heeft daarom een machine ontwikkeld die het versnipperen op de snoeiplek vergemakkelijkt. Dankzij een kraan hoeft het snoeihout niet meer handmatig (met alle risico’s van dien) te worden aangevoerd en doordat de machine compact is (2,3 bij 6,5 meter) en gemakkelijk achter een tractor gehangen kan worden is hij goed te hanteren op bijvoorbeeld fietspaden. De borden achterop sluiten meteen de weg af, waardoor de gebruiker niet een extra wagen erachter hoeft te laten rijden. Doordat de versnipperaar door middel van een computer aangestuurd wordt, schakelt hij zichzelf terug en op. Hierdoor wordt het maximale vermogen van de tractor gebruikt met zo min mogelijk brandstof.

Voucher Ook Stedendriehoek Innoveert

De compacte chipper van mechanisatiebedrijf Hissink & Zn. Nu schakelen Geef uw innovatievraag een impuls en schakel Stedendriehoek Innoveert nu in. Vraag een vrijblijvende intake of een haalbaarheidsonderzoek aan via de website www.stedendriehoekinnoveert.nl of bezoek een van de innovatiebijeenkomsten.

zag de voordelen van deze machine en stelde een voucher ter beschikking voor de ontwikkeling. „Ik houd niet zo van subsidies, maar dit zag ik zeker zitten. Het

idee past in de regio, ook omdat het een zelfvoorzienende oplossing is”, aldus Hissink. Hij werkte het uit met behulp van de firma Hobelman uit Halle.

oktober 2014 - nr. 5

mijn drive

„Dit gaat verder dan geld verdienen” tekst: Esther Talboom foto: Maarten Sprangh

et ict-bedrijf van Daan Beukers heeft bijzondere medewerkers. Mensen met autisme. Beukers is er heel blij mee: „Mensen met autisme zijn vaak multi-getalenteerd. Ze kunnen zich uitstekend concentreren, hebben vaak een fantastisch geheugen, zijn authentiek, perfectionistisch, analytisch en harde werkers”. Beukers (54) werkt al zijn hele loopbaan in de ict. Sinds 2001 is hij zelfstandig ondernemer en werkte hij op detacheringsbasis als projectleider of programmamanager voor met name overheden. Op 2 april, de werelddag van autisme, schreef hij zijn bedrijf Authentict in bij de Kamer van Koophandel. Het idee voor een ict-bedrijf dat met mensen met autisme werkt, is van Liesbeth Keppel van het Apeldoornse geluk&co, een initiatief van Riwis en de Passerel, vertelt hij. „Liesbeth begeleidt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar werk. Zij bedacht dit bedrijfsmodel om mensen met autisme een baan in de ict aan te bieden. Ik ging dat idee voorbereiden en gaandeweg dacht ik: ik ga het zelf doen, want het liet me niet meer los. Het is een echt bedrijf geworden, niks subsidie, gewoon een aanbod van hoogwaardige diensten aan de markt. Maar je doet het wel met medewerkers die uniek zijn en bijzonder om mee samen te werken. Blijkbaar past dat bij mij: de combi van zakelijk en maatschappelijk betrokken zijn. Als dit een ‘gewoon’ bedrijf zou zijn, had het me niet geboeid, dan was ik het niet begonnen. Het zijn de mensen die het bijzonder maken, dat vind ik spannend. Let wel, het is wel een gewoon bedrijf, geen sociale werkplaats”.

Daan Beukers over Authentict: „Het is voor ons een uitdaging om te zorgen dat iemand met autisme kan excelleren in het werk”. Authentict ontwikkelt, test en beheert software, websites en mobiele applicaties. De medewerkers werken in een prikkelvrije omgeving en krijgen begeleiding en een opleiding van Authentict. Beukers: „Ze kunnen zich uitstekend concentreren en afsluiten, maar vaak ontberen ze een aantal sociale vaardigheden, waardoor ze niet goed zijn in klantencontacten. Onze medewerkers komen daarom niet over de vloer bij klanten, alles gebeurt online. Dat doen we bewust om uitval van de medewerkers te voorkomen. Klanten zullen onze voorwaarden moeten accepteren; in principe is er geen contact tussen de klant en de medewerkers. De medewerkers krijgen daar te veel stress van”. Een manager on-

derhoudt de contacten met de klanten. Elke werkdag start hij met de werkverdeling bij Authentict. Deze manager heeft geen autisme, maar heeft wel een opleiding coachend begeleiden gevolgd. Beukers: „Iemand met autisme heeft altijd begeleiding nodig. Het is voor ons een uitdaging om te zorgen dat iemand met autisme kan excelleren in het werk. Door de werkplek prikkelvrij en stressluw te maken, creëren we de beste werkomstandigheden”.

Geen masker Beukers: „Wat er zo leuk aan medewerkers met autisme is? Dat ze authentiek zijn, geen masker dragen. Ik heb veel leiding gegeven en heb altijd geleerd dat je geen direc-

tieve managementstijl moet hanteren. Dus je kunt beter vragen: Ik zou het prettig vinden als... Maar mensen met autisme vinden het juist fijn als je heel directief bent. Je moet heel gedetailleerd uitleggen wat je wilt. Het is soms lastig, want je krijgt niet gauw een weerwoord, als het niet begrepen is. Ze vragen niet snel om hulp. Maar als ze zich eenmaal ergens in vastbijten, zijn ze beter dan wie dan ook in hun taak. En dan ook nog eens bij herhaling, iets dat belangrijk is in dit werk. Wij hebben bij de zoveelste keer testen vaak een blinde vlek, maar mensen met autisme worden alleen maar beter. Dus autisme en programmeren of testen, ofwel vaak herhalen, is een goede match. Al met al overstijgen we

vrijwel altijd de verwachtingen van onze klanten, want we leveren altijd sneller en beter werk. Een grote plus is ook dat deze medewerkers onder de doelgroep van de participatiewet vallen. En ik vind het mooi te zien dat de mensen die dit werk doen, veranderen. Een baan hebben, niet alleen geld verdienen maar ook waardering krijgen, is ook voor deze mensen erg belangrijk. Ik ben er zelf ook door veranderd. Dit gaat verder dan geld verdienen. Ja, ik word er heel gelukkig van. Het ontroert me. Mijn klantencontacten waren vroeger altijd zakelijk, maar nu heb ik best vaak persoonlijke gesprekken met klanten. Mensen zien dan echt de sympathie in van het bedrijf”.

Ondernemerslounge bij Tennis Classics tekst: Esther Talboom foto: Rien Hokken

dagen. Alles inclusief toegang tot het VIP-dorp.

Ondernemerslounge

e AFAS Tennis Classics het tennistoernooi met tenniscracks van weleer vindt in november plaats in Apeldoorn. Van 27 tot en met 30 november staat Omnisport aan de Voorwaarts in het teken van tennis. De organisatie is in handen van (oud) proftennissers Jacco Eltingh en Paul Haarhuis. Het is de dertiende keer dat het toernooi wordt gehouden. Naast tennis, kent het evenement een groot netwerkkarakter. Bedrijven kunnen een van de partnerpakketten afnemen. In die pakketten zit bijvoorbeeld een hospitality-unit in het VIP-dorp inbegrepen met een eigen ontvangstruimte, VIP-loges ofwel gereserveerde plaatsen per dag aan het centre court of een passe partout VIP business seat voor alle

Omdat het evenement naast toptennis een platform is om zakelijke relaties te ontmoeten, hebben de Ondernemer (een initiatief van de Stentor) en Reinders Makelaars in Apeldoorn de handen ineen geslagen. Ze komen dit jaar met een speciale Ondernemer Apeldoorn Lounge. Makelaar Frank Reinders over dit initiatief: „AFAS Tennis Classics is een leuk netwerkevenement en ik houd van tennis. Dat is de reden dat ik betrokken ben bij de Ondernemer Apeldoorn Lounge”. Dit jaar zijn er maar liefst vier nieuwelingen bij de AFAS Tennis Classics: Andy Roddick, Fabrice Santoro, Jonas Björkman en Sjeng Schalken. Verder zullen ook Sergi Bruguera en Richard Kraijcek in ac-

tie te zien zijn. In het dubbelspel staan in ieder geval Mansour Bahrami, Paul Haarhuis en Jacco Eltingh.

Stadsblad Het Apeldoorns Stadsblad brengt ter gelegenheid van het toernooi een bijlage uit op woensdag 19 november. Voor deze bijlage gelden speciale tarieven, ook mogelijk in combinatie met toegangskaarten voor de Ondernemer Apeldoorn Lounge. Kaarten zijn verkrijgbaar voor € 75,- per dag. Deze kaart geeft toegang tot het VIP- dorp, de Ondernemer Apeldoorn Lounge en tennis kijken vanaf de VIP- tribune. Voor meer informatie over adverteren in de speciale bijlage of voor kaarten kan contact opgenomen worden met Maik ter Horst (Wegener) 06-30436988 of Frank Reinders (Reinders Makelaars) 06-55393911.

Over een maand is Omnisport weer het décor van AFAS Tennis Classics. De Ondernemer en Reinders Makelaars richten er een Ondernemerslounge in.

oktober 2014 - nr. 5

blogger in beeld 8 „Ik houd mijn netwerk altijd goed in de gaten” tekst: Liza Bruggeling foto: Vincent Leferink

Apeldoorner Joost Leferink (27) is continu op zoek naar verbinding, zowel als vrijwilliger bij de Apeldoornse voetbalclub Groen Wit ‘62, met vrienden aan de eettafel, in de pub en ook als adviseur op het gebied van acquisitie en relatiebeheer bij Hollander Techniek. Hij blogt regelmatig voor www.deondernemerapeldoorn.nl. Waarom ben je begonnen met bloggen? „Ik ben een paar jaar geleden begonnen met bloggen op Hyves. Ik wilde feiten die mij in het dagelijks leven opvielen, delen met mensen. Al snel was er een groep lezers die het leuk vond om mijn blog te volgen. Ik ging snel daarna ook schrijven voor het bedrijfsblad van Hollander Techniek.” Waar haal je je inspiratie vandaan? „Ik zoek eigenlijk altijd verbinding. Als ik iets zie, lees of hoor

dat op een bepaald moment actueel is, wil ik dat graag verbinden aan iets waar regionale bedrijven van kunnen profiteren. Eén van mijn laatste blogs, Mijn kostbare tijd!, ging bijvoorbeeld over welke partijen ervoor kunnen zorgen dat je je tijd efficiënt kunt indelen. Voor nieuwe blogs probeer ik altijd mijn netwerk goed in de gaten te houden: wat zijn de nieuwe ontwikkelingen, welke activiteiten worden wanneer ontplooid? Ik probeer dan de link te leggen tussen die actualiteiten en bedrijfs- of persoonlijke activiteiten in de regio.”

het zelf ook erg leuk om kleine of startende bedrijven aandacht te geven in mijn blogs.”

Reageren lezers vaak op wat je schrijft? „Ik krijg inderdaad vaak reacties op mijn blogs. Mensen geven aan dat waar ik over schrijf herkenbaar is of ze lezen juist dingen waar ze nog nooit van hadden gehoord. Ook van de bedrijven die ik citeer, krijg ik regelmatig positieve reacties. Zo schreef ik in Mijn kostbare tijd! over Apeldoorns Gemak, het bedrijf van Joppe Pranger. Hij was erg te spreken over het feit dat zijn bedrijf werd aangehaald. Ik vind

Ben je vaak te vinden op social media? „Ik maak intensief gebruik van Facebook en LinkedIn. Via deze media wordt vrij veel gereageerd. Op Twitter ben ik soms te vinden, de interactie vind ik er redelijk laag, waardoor ik minder behoefte hebt om te vertellen wat me bezighoudt. LinkedIn en Facebook zijn leuker en meer gerelateerd aan mij als persoon. Ik gebruik deze media wel allemaal om mijn blogs te delen.”

Waar houd je tijdens het bloggen rekening mee? „Ik probeer mijn blogs zo actueel mogelijk te houden, ze moeten geen oud nieuws bevatten. Ook mijn taalgebruik moet correct zijn. De blog zelf houd ik kort en krachtig. Voor een ellenlang verhaal nemen lezers de moeite niet meer op internet, daarvoor is er te veel informatie voorhanden. Ook probeer ik het altijd concreet en luchtig te houden.”

Joost Leferink: „De blog houd ik kort en krachtig. Voor een ellenlang verhaal nemen lezers op internet de moeite niet meer”. Heb je tips voor beginnende bloggers? „Zet op papier wat je leuk vindt en benader partijen waar een blog wordt gepubliceerd, zoals de On-

ODA.DONNA E.SI DAMES- & HERENMODE

Herfst/Winter 14/15 Het is weer herfst! Bij Moda Donna e Si zijn we er helemaal klaar voor. U kunt dit seizoen weer bij ons terecht voor mooie kostuums (op maat), overhemden, colberts, pantalons en alles wat uw (zakelijke) look compleet maakt. Natuurlijk hebben we voor dames prachtige jurkjes en blouses in de mooiste materialen. Kom gezellig langs en laat u inspireren en adviseren.

Ermelo: Stationsstraat 113 • 3851 NC • T: 0341-55 14 53 Barneveld: Jan van Schaffelaarstraat 21C• 3771 BR • T: 0342-408 871 www.modadonnaesi.nl - facebook.com/modadonnaermelo

dernemer. Wees niet bang en doe het gewoon. En heel belangrijk: noteer meteen een onderwerp als dat voorbijkomt. Doe je dat niet, dan ben je het zo weer vergeten!”

oktober 2014 - nr. 5

interview

Contentmarketing is het nieuwe reclame maken tekst: Alexandar Djuric foto: Eva Posthuma

„Als iemand je niet volgt op Twitter, geen fan is op Facebook, je bedrijfspagina op LinkedIn niet interessant vindt, een NEE-NEE-sticker op zijn brievenbus en mailbox heeft en alleen maar series via Netflix kijkt, dan is het moeilijk om je briljante wervende reclameboodschap bij hem binnen te krijgen.”

olgens Carlijn Postma, directeur van contentmarketingbureau The Post in Zwolle, hebben klanten van bedrijven tegenwoordig een grote NEE-NEE-sticker op hun voorhoofd. Als het gaat om informatie die we voorgeschoteld krijgen, worden we steeds kritischer en selectiever. Wat nu? Stop met reclame maken, begin met contentmarketing. Contentmarketing is gefocust op drie dingen: 1: het creëren en verspreiden van betekenisvolle en waardevolle content, 2: een duidelijk gedefinieerde doelgroep aantrekken, werven en binden, en 3: deze doelgroep tot een gerichte ac-

,,Contentmarketing is gericht op het creëren van eigen kanalen’’ tie laten overgaan. Is dit nieuw? Nee. Het Content Marketing Institute uit de VS definieerde het begrip in 2007. Contentmarketing is bovendien al duizenden jaren oud, zo schrijft Carlijn in haar in juni gepubliceerde boek Contentmarketing in 60 minuten. Grotschilderingen die dateren van 4200 voor Christus lijken op een prehistorische versie van een blogpost inclusief infographic over ‘6 ways a spear can save you from a wild bear’. Recenter voorbeeld: The Furrow (1895), een tijdschrift van tractor- en landbouwmachinefabrikant John Deere, boordevol tips voor boeren. Wordt nog steeds uitgegeven. Ook de Michelingids is een voorbeeld van vroegtijdige contentmarketing. Wat in 1900 begon als een gratis blad met reis- en onderhoudstips is uitgegroeid tot een jaarlijks terugkerende uitgave met autoriteit.

Verschil Contentmarketing is het nieuwe reclame maken, volgens Carlijn. Maar hoe zit dat? Wat is het verschil tussen de twee? Ten eerste: denk in ‘publiek’ in plaats van

‘doelgroepen’. „Stel dat ik zeg: primair heb ik Contentmarketing in 60 minuten geschreven voor marketingen communicatieprofessionals, werkzaam bij (middel)grote organisaties. Ze zijn geïnteresseerd in nieuwe ontwikkelingen in hun vakgebied. Het zijn zowel mannen als vrouwen in de leeftijd van circa 30 tot 45 jaar. Secundair is het boek voor ondernemers, zzp’ers en anderen die zich bezighouden met marketing en (marketing)communicatie. Zou jij je serieus genomen voelen als je tot de secundaire doelgroep zou behoren? Ik niet. Het zegt eigenlijk: ach, je mag het ook wel lezen, maar ik heb het niet speciaal voor jou geschreven. Als je het vertaalt naar een publiek, mijn publiek in dit geval, dan zou het heel anders omschreven worden: ‘Mijn publiek is altijd op zoek naar inspiratie en voorbeelden op het gebied van (content)marketing, marketing(communicatie) en innovatie. Het zoekt naar antwoorden op vragen als: wat zijn trends, hoe pakken anderen het aan? Maar ook: hoe kan ik het doen? Mijn publiek is op zoek naar handvatten, praktische hulpmiddelen en inspiratie.’ Deze omschrijving blijft heel dicht bij het why - waarom is dit boek er en focust zich niet zozeer op wie de lezer is, waar hij werkt en hoe oud hij is.”

Eigen kanalen Het tweede verschil: contentmarketing is gericht op het creëren van eigen kanalen en een eigen publiek. Wie een commercial landelijk uitzendt, maakt gebruik van een geleend kanaal (NPO 1 bijvoorbeeld) en geleend publiek (de kijkers van NPO 1). Kies je voor contentmarketing, dan kies je voor eigen kanalen. Denk aan een website, YouTube-kanaal en social media. Het gevolg: je kunt structureel werken aan het aantrekken, werven en binden van je publiek. Een ander belangrijk verschil tussen reclame en contentmarketing: de invloed van reclame is op korte termijn zichtbaar, bij contentmarketing kan het wel even duren. Dat leidt volgens de directeur van The Post tot weerstand bij bedrijven. „Reclame maken, bijvoorbeeld

Carlijn Postma: ,,Journalisten weten als geen ander hoe je een publiek aan je bindt.” door een aanbieding eruit te gooien, genereert snel veel aandacht. Contentmarketing is anders. Zodra je de aandacht van je publiek hebt, probeer je die vast te houden. Bijvoorbeeld door relevante informatie te delen, behulpzaam te zijn en te helpen bij het oplossen van een probleem. In ieder geval door te communiceren over wat jouw publiek interesseert.”

(Branded) content Waar bedrijven en organisaties ook aan moeten wennen is afstand doen van hun logo’s, namen en leuzen in eigen content. „Bij veel bedrijven die inhoudelijke artikelen schrijven en delen is er altijd wel een CEO of een marketingmanager die een logo of een andere vorm van reclame in het stuk wil verwerken. Ik strijd voor onafhankelijke content. Los van bedrijfslogo’s en namen. Dat is de stap die we nog moeten maken. Bedrijven moeten nog doorkrijgen dat het voldoende is om de afzender te zijn.”

„Vroeger waren reclamemakers helden, nu zijn dat journalisten” Waarom is het belangrijk dat content geen reclame bevat en zo objectief mogelijk is? Volgens Carlijn heeft dat te maken met de like- en shareability. Ten eerste beoordeel je een artikel of video doordrenkt

met logo’s, bedrijfsnamen en commerciële leuzen eerder als reclame. Ten tweede ligt de drempel om zo’n artikel te delen hoger. „Een inhoudelijk relevant en onafhankelijk stuk deelt makkelijker dan content vol reclame.”

Magazinedenken Gedurende twee jaar heeft Carlijn samen met haar medewerkers een methode ontwikkeld om een contentmarketingstrategie te ontwikkelen, genaamd ‘magazinedenken’. De methode bestaat uit zes stappen: 1. positionering, 2. de contentformule, 3. rubrieken en programmaformats, 4. contentplanning, 5. redactie en 6. contentmapping. Uit haar boek Contentmarketing in 60 minuten en uit de reviews blijkt dat magazinedenken heel praktisch is. Stap 1, positionering, beantwoordt bijvoorbeeld de vraag wat voor magazine jouw bedrijf zou willen zijn. Niet dat je daadwerkelijk een magazine gaat uitgeven. Het helpt om tot content en een tone-of-voice te komen. Bij stap 3, rubrieken en programmaformats, kijk je onder meer naar dagbladen, tv-en radiozenders en probeer je bestaande rubrieken en formats op een bruikbare manier te vertalen. Zoals de Jakhalzen van DWDD: lichtvoetige reportages over iets actueels. „Magazinedenken maakt het ontwikkelen van een strategie heel concreet. Voor marketingen communicatiemedewerkers is het bovendien praktisch en leuk om rubrieken te verzinnen en eigen kanalen te creëren. Het doet me denken

aan The Newsroom, een serie over een fictieve, Amerikaanse nieuwszender. Er heerst de hele dag een bepaalde hectiek, een bepaald enthousiasme van samen een uitzending maken. Die drive uit de mediawereld zouden marketingen communicatieafdelingen ook moeten krijgen.”

The Post Reporters Vanuit stap 3 (rubrieken en programmaformats) van het magazinedenken is onlangs een nieuw platform gelanceerd: The Post Reporters. Het platform bevat verschillende formats die bedrijven en organisaties voor een vaste prijs kunnen inkopen. Neem bijvoorbeeld de EventCrashers. Geïnspireerd door de Jakhalzen van De Wereld Draait Door bezoekt een Post-reporter een evenement of congres om brutale, lichtvoetige interviews af te nemen. Ander voorbeeld is het Testteam, dat iets wegheeft van Top Gear. Reporters testen jouw product of dienst, hoe goed het is en wat je er allemaal mee kunt, om tot een grappig, eerlijk eindoordeel te komen. Om tot objectieve en onafhankelijke content te komen worden journalisten ingezet. Niet voor niets sluit The Post iedere e-mail af met ‘Het reclamebureau van de toekomst is een redactie’. „Niet eens zo heel lang geleden waren reclamemakers helden. Helden die geroemd en geëerd werden, bijvoorbeeld met een Gouden Leeuw tijdens het jaarlijkse reclamefestival in Cannes. Journalisten zijn wat mij betreft de nieuwe helden. Zij weten als geen ander hoe je een publiek aan je bindt.”

Deventer

Twello

Hamburgweg 14

A1 Bedrijvenpark VANAFPRIJS

Marktstraat 2 a PRIJS OP AANVRAAG

HUURPRIJS

€ 150,- v.o.n.

€ 19.500,-/jr

Bouwkavels te koop op toplocaties! Ondernemen met de wereld binnen handbereik. Deventer is de schakel tussen Amsterdam en Berlijn. Letterlijk en ﬁguurlijk. Bereikbaarheid en A1 Bedrijvenpark Deventer gaan hand in hand. Binnen een minuut ben je op de A1. Dé toegangsweg naar de Randstad en de poort naar het oosten.

TE KOOP ZEER SCHERP GEPRIJSD BEDRIJFSCOMPLEX gelegen op bedrijventerrein “Kloosterlanden”. Snelweg A1 ligt op korte afstand evenals de N348. ± 3.000 m² bedrijfsruimte: ca. 6 mtr hoog v.v. overheaddeuren, heaters, luchtbehandeling, inpandig magazijn/expeditie en ± 1.300 m² kantoor/ werkruimte met repr. entree / receptie, incl. luchtbehandeling/ ventilatie, brandmeldinstallatie en inbraakalarm.

Ondernemen op TOPLOCATIE in het bruisende en gezellige Twello? Ca. 85 m2 fraai afgewerkte winkelruimte gelegen op perfecte locatie in het centrum van Twello, temidden van diverse gerenommeerde lokale en landelijke winkelformules en horecagelegenheden. In de directe omgeving is voldoende parkeergelegenheid (gratis!) aanwezig!

T 0570-745245 www.rodenburg.nl

T 0570-614607 www.thoma.nl

T 0570-745245 www.rodenburg.nl

Zutphen Mercuriusweg 14

Bedrijfs Onroerend Goed

HUURPRIJS

via deOndernemer

€ 4.950,-/mnd

Adverteer als vastgoedprofessional op deze pagina! voor slechts € 349,- (exclusief btw) deOndernemer genereert een bereik van ruim 324.000 lezers en heeft een hoge lezerswaardering onder beslissers en ondernemers. deOndernemer is het ideale platform om uw vastgoed te presenteren aan de zakelijke markt en dat tegen de laagste kosten per contact.

TE HUUR op “De Mars” deze in 2008 gebouwde en goed onderhouden BEDRIJFSHAL (808 m²) met KANTOORRUIMTE (220 m²).Het eigen terrein biedt parkeergelegenheid aan ca. 30 auto’s en is v.v. van buitenverlichting en een afsluitbaar hekwerk. Kantoor v.v. verlichtingsarmaturen, systeemplafonds, CV, airco, alarmsysteem. Bedrijfshal v.v. krachtstroom, 3 overheaddeuren , vrije hoogte 4.70 m.

je Per ob

€3exc4l. B9TW,

exclusief aanbod

Interesse? Bel voor informatie met Apeldoorn en/of Deventer Maik ter Horst M (06) 30 43 69 88 E m.thorst@wegenermedia.nl

T 0570-614607 www.thoma.nl

L I N T H O R S T I N S TA L L AT I E T E C H N I E K

ALS UW MENSEN LEREN, SLAAGT UW ORGANISATIE.

bouw(t) voor de techniek VAASSEN

0578 66 13 51

•NIEUWBOUW •VERBOUW •RENOVATIE •ONDERHOUD

W W W. R E D O N B O U W. N L

Hoogwaardige juridische kennis toegepast op actuele praktijkcases: de KienhuisHoving Academy brengt uw mensen – en dus uw organisatie – verder. Bekijk ons brede opleidingsprogramma online en neem vandaag nog contact op. (053) 480 42 08 of kijk op kienhuishoving-academy.nl

Bedrijfs Onroerend Goed

Volgende verschijning zaterdag

via deOndernemer

29 november Per obje ct

€ 3 49 , excl. BTW

exclusief aanbod

Interesse? Bel voor informatie Maik ter Horst M (06) 30 43 69 88 E m.thorst@wegenermedia.nl

oktober 2014 - nr. 5

eureka

SolidPack maakt karton van gras tekst: Chantal Zwaag foto’s: SolidPack

ras in een machine stoppen en aan de andere kant karton eruit laten komen. Bij SolidPack aan de Voorsterweg in Loenen doen ze dat. Directeur Dirk Schut is er trots op, al is dit experimentele proces nog volop in ontwikkeling. „Maar dat maakt het zo leuk om hiermee bezig te zijn.” De verpakkingsfabriek maakt normaal gesproken kartonnen verpakkingen van oud papier. Verpakkingen voor bloemen, vis, vlees, groenten en fruit. Maar de hoeveelheid oud papier neemt af, onder meer door de digitalisering. „Oud papier zal niet verdwijnen, maar de komende jaren zal het wel steeds minder worden”, zegt Schut. „Dus zijn we eens gaan kijken naar alternatieve grondstoffen waar we ook uiteindelijk karton van kunnen maken.” In eerste instantie kwamen ze terecht bij etiketten van bierflesjes. „Tot een aantal jaren geleden werden deze etiketten verbrand nadat

het flesje was ingeleverd.” Toch was Schut niet geheel tevreden. SolidPack zocht verder en deed onderzoek naar een geschikte vezel. Schut: „Toen kwamen we terecht bij gras. Papier is immers gebaseerd op plantenvezels en gras bleek een erg sterke vezel te hebben.” Er zijn verschillende soorten gras, licht hij toe. „Het gras voor de koeien, daar komen we niet aan, maar het overige gras, daar is genoeg van. Kijk maar om je heen, gras is overal.” Schut merkte op dat het precies paste in het ‘Cradle to Cradle principe’ wat het bedrijf hanteert. „Dat is een manier waarbij gebruikte materialen steeds weer worden hergebruikt. Zo gaat er niks verloren. En het is duurzaam en dat is iets waar wij als bedrijf ook erg druk mee bezig zijn”, zegt hij.

Hobbelige weg Schut geeft aan dat het idee om gras te gaan gebruiken voor het produceren van karton ongeveer vijf jaar geleden ontstond. „Het is een lange, hobbelige weg.” Daarmee doelt hij op een aantal pro-

blemen, niet alleen van technische- en technologische aard die naar boven kwamen gedurende het ontwikkelingsproces, maar ook met betrekking tot de logistiek. Schut: „Ineens bedachten we dat gras eigenlijk alleen in de zomer beschikbaar is. En we willen niet dat we ons karton van gras alleen in die periode van het jaar kunnen maken, net zoals dat bokbier alleen in de herfst te verkrijgen is.” Inmiddels is dat probleem getackeld, door opslagmethodes te

„We zijn eens gaan kijken naar alternatieve grondstoffen” ontwikkelen voor het gras. „Een ander probleem is dat je ook te maken krijgt met andere vergunningen. Wij zijn een industrieel bedrijf, dus daar hebben we een vergunning voor, maar je moet aan aanvullende eisen voldoen als je gras wilt opslaan en verwerken.” Nadat vier jaar geleden de eerste prototype verpakking uit de machine kwam, startte het echte denkwerk, legt hij uit. „Toen wisten we dat het kon, maar dan moet je dus gaan bedenken hoe je zoiets gaat vertalen naar een industrieel proces. Erachter komen dat de vezels beschikbaar zijn, dat is niet zo moeilijk, maar het is lastiger om een productieproces te ontwikkelen.”

Staatsbosbeheer

‘Kartonnen’ dozen van gras. De dozen bestaan voor dertig tot veertig procent uit grasvezels. Nog niet voor de volle honderd procent dus, maar daar wil de Loenense fabrikant wel naar toe.

Het gras dat wordt verwerkt tot karton, komt bij SolidPack binnen via Staatsbosbeheer. „Dit is voor hen ook één van de ontwikkelingen om te kijken of ze inkomsten uit andere bronnen kunnen

Directeur Dirk Schut van SolidPack: „Het is zo leuk om hiermee bezig te zijn.” genereren, nu de subsidie langzaam wordt afgebouwd.” Op dit moment staat de machine die van gras geschikte vezels maakt voor de kartonproductie, nog niet dagelijks aan. „Het productieproces staat nu, maar we zijn bezig om de machine zo te ontwikkelen dat hij continu mee kan draaien. Karton van oud papier maken we 24 uur per dag en zeven dagen per week en we willen uiteindelijk dat deze nieuwe machine dat ook gaat doen.” Daarnaast meldt hij dat een kartonnen doos momenteel voor dertig tot veertig procent bestaat uit grasvezels en dus nog niet voor de volle honderd procent. „Daar willen we wel naartoe, maar we zijn nog aan het onderzoeken wat dat betekent voor de doos en voor het productieproces van karton.”

In de toekomst zijn er plannen om ook met andere biomassa karton te gaan maken. Schut: „Met bietenpulp bijvoorbeeld, of tomatenbladeren en stengels. Dit wordt anders weggegooid.”

„Het gras voor de koeien, daar komen we niet aan” Of dat uiteindelijk gaat lukken, weet de directeur van het bedrijf nog niet. Schut: „Tomatenvezels zijn in ieder geval minder sterk dan die van gras, dat weten we al wel. Maar we zijn nog niet zover dat we het gaan proberen, eerst maar eens zorgen dat het met gras allemaal goed gaat.”

René Boender spreekt... over ‘conference crashers’

ené Boender is vijftien jaar actief in het internationale keynote circuit. In 2000 werd hij voor het eerst geboekt in de Verenigde Staten. De reclame- en marketinggoeroe heeft nu meer dan 850 aanvragen uit 25 landen. Hij spreekt voor vele multinationals, overheden en voor borskankersonderzoekers. Hij prikkelt en inspireert ondernemers. Zo ook in deze column. Steeds meer ondernemers en ZZP’ers ontdekken de kracht van netwerken op congressen. Gelukkig maar, want inspiratie opdoen en contacten maken is anno 2014 belangrijker dan ooit. In Amerika is het helemaal spot on. Maar de kleine ondernemer springt daar

heel slim op in met zijn (beschikbare) budget en tijd. Als internationale keynote spreker zie je in de wandelgangen veel gebeuren. En in de lobbies en bars van de hotels na de congressen. Sterker nog: vooral daar gebeurt het vaak! In Austin bij South by Southwest, in Cannes bij de Leeuwen en zelfs in Silicon Valley. Deze zogenaamde ‘conference crashers’ horen op die manier toch alles en vooral krijgen ze de persoonlijke verhalen… Deze trend noemen ze: Working the conference for contacts, without paying to get in the door! En zij betalen alleen een hotel in de buurt. Nee, ze verblijven niet in de conferentieho-

tels want die zijn een stuk duurder. Zo nu en dan weten ze zelfs tot in de congreszaal binnen te sluipen met kaarten van mensen die een dagje eerder weggaan… De ‘conference crashers’ worden voor de organisatoren van events een steeds groter probleem. Zij kunnen of willen de vaak extreme toegangsfee niet betalen. De keynote sprekers die zij moeten zien, cq horen, staan een dag later op YouTube. Slimme Events (organisatoren) zullen met andere ‘toegevoegde waarde’ moeten komen om er voor te zorgen dat een ieder er graag naar toe gaat, er tijd voor vrij maakt en vooral een eerlijke prijs voor betaalt...

René Boender is internationaal keynote spreker. Hij heeft 850 aanvragen uit meer dan 25 landen.

oktober 2014 - nr. 5

bree

Reacties op Miljoenennota: wat staat ondernemers te wachten?

„Het kabinet had meer ambitie m

tekst: Jos Fluitsma foto’s: Maarten Sprangh

Stefan Klijn, directeur van BonsenReuling Accountants-Belastingadviseurs en penningmeester van VNO-NCW: „Kansen liggen bij innovatie”.

Ondernemers krijgen het volgend jaar wat beter. Hun lasten gaan met 1,75 miljard omlaag. Dat staat in de Miljoenennota die op Prinsjesdag werd gepresenteerd. Voor sommige ondernemers is dat niet genoeg, zo bleek uit hun reacties tijdens het Miljoenennota-ontbijt dat de dag na Prinsjesdag in Apeldoorn werd gehouden.

„Ondernemers mogen niet mopperen”, zei Helmer Vossers tijdens het Miljoenennota-ontbijt in Apeldoorn op de ochtend na Prinsjesdag. „Hun lasten gaan volgend jaar met 1,75 miljard omlaag.” Niet alle ondernemers zullen het met Vossers eens zijn. „Het hangt ervan af in welke branche je werkt”, vindt Stefan Klijn, directeur van BonsenReuling Accountants-Belastingadviseurs. „Kappers bijvoorbeeld vrezen omzetdaling als het btw-tarief voor hen omhoog gaat.” Vossers, directeur van de Inspectie der Rijksfinanciën van het ministerie van Financiën, was één van de sprekers tijdens het ontbijt dat werd georganiseerd door VNO-NCW Stedendriehoek, XL Lease, KPMG, ABN AMRO en Paleis Het Loo. Zo’n 120 ondernemers waren aanwezig. De tweede spreker was Kees Vendrik, lid van het bestuur van de Algemene Rekenkamer. Hij vertelde hoe de Algemene Rekenkamer in de gaten houdt dat het kabinet goed omgaat met de 300 miljard euro die

Dries Crama, voorzitter VNO-NCW Stedendriehoek: „De plannen van dit kabinet gaan ons niet ver genoeg. Ze leiden nauwelijks tot groei van de economie en de koopkracht. Van een miljoen mensen staat hun huis ‘onder water’. Zij moeten hun schuld afbetalen en hebben geen geld meer om met consumptieve uitgaven de economie te stimuleren. Het kabinet had daar meer aandacht aan moeten besteden. Nu de economische groei niet uit Den Haag komt, moet die uit de regio’s komen. In denk dat we wat dat betreft in de Stedendriehoek op de goede weg zijn. We tonen daadkracht en ambitie, we praten niet alleen maar doen ook. Prachtige innovatieve bedrijven uit de regio timmeren aan de weg. Laten we in deze regio positief tegen de toekomst blijven aankijken en kansen om te groeien blijven benutten!”

de overheid elk jaar ophaalt aan belastinggeld. De koopkracht heeft zich in 2014 goed ontwikkeld. Werkenden kregen er 2% bij waardoor consumptieve bestedingen zijn aangetrokken. In 2015 verbetert de koopkracht met 0,5%. „Dat is niet slecht”, vindt Vossers. Minder goed nieuws is dat Nederland harder is getroffen door de financiële crisis dan andere landen. „Dat komt door drie fundamentele problemen: banken, woningmarkt en pensioenen. De bankensector was te groot. Zij hebben inmiddels hun balanstotaal verminderd en hun reservekapitaal vergroot. Daarmee kunnen ze beter tegenslagen opvangen en hoeft de overheid niet te hulp te schieten. De woningmarkt was opgeblazen door prijsverhogingen. Beperking van financieringsmogelijkheden en renteaftrek hebben gezorgd voor een verbetering. Dit dwong burgers wel hun eigen huishoudboekje op orde te brengen, waardoor ze minder te besteden hebben. Ook voor de pensioenen zijn maatregelen ge-

oktober 2014 - nr. 5

eduit

mogen laten zien” nomen. We hebben de drie fundamentele problemen dus goed aangepakt, maar daardoor verloopt het herstel in Nederland wel traag. Volledig herstel naar de situatie van voor de crisis vraagt tijd, maar ik denk dat we de komende jaren goed doorkomen.”

Krediet nodig

Zorgelijke zorgsector Bels heeft veel bedrijven uit de zorgsector als klant. „Die sector krijgt met grote veranderingen te maken, vooral door de overgang van langdurige zorg naar de gemeenten. Daar is nog veel onduidelijkheid over. Zorgaanbieders vragen zich af of hun huidige contract met de gemeente straks wordt verlengd. En nemen alvast maatregelen om zich te wapenen tegen wat op hen afkomt. De onzekerheid leidt tot voorzichtigheid

Te veel regels Naast de problemen met banken, woningmarkt en pensioenen ziet Bels nog een probleem dat ondernemen in Nederland lastig maakt. „De regelgeving is nog steeds te complex en er is nog steeds te veel bureaucratie. Voor het indienen van een subsidieaanvraag heeft een organisatie algauw een deskundige nodig. Dat brengt weer extra kosten met zich mee.” Onno van den Brink, directeur van Thermen Bussloo wellness en hotel, is het daar helemaal mee eens: „Bureaucratie en regelgeving zorgen ervoor dat het veel te lang duurt voordat projecten van de grond komen. Wij willen een nieuw wellnessresort ontwikkelen in recreatiegebied Berendonck bij Nijmegen. Daar praten we al zeven jaar over. En al die tijd kunnen we nog niet de 150 tot 200 banen invullen, die het nieuwe resort aan werkgelegenheid oplevert. De overheid moet het ondernemers veel makkelijker maken om hun plannen uit te voeren.” Volgens Van den Brink zijn bureaucratie en te veel regelgeving het gevolg van het feit dat de over-

heid te groot is geworden. „Daar is nog veel winst te behalen. De overheid moet kleiner en procedures moeten simpeler worden. Daarnaast moet de overheid zorgen voor een fiscaal vriendelijk klimaat voor ondernemers. Als ondernemers minder belasting hoeven te betalen, hebben ze meer geld om te investeren in hun onderneming. Zo kunnen ondernemingen sterker worden. Een sterk en solvabel MKB biedt op lange termijn werkgelegenheid en baanzekerheid voor mensen. Waardoor de overheid minder geld hoeft uit te geven aan werkloosheidsuitkeringen. Creëren van banen moet in de markt gebeuren, niet door de overheid via belastinggeld. Het MKB en familiebedrijven vormen de banenmotor van de economie. Banengroei bij die bedrijven zorgt voor inkomen en koopkracht.”

regelen. Ook rondom de nieuwe werkkostenregeling is nog veel onzeker. De nieuwe regeling betekent in ieder geval een versobering en pakt ongelijk uit voor verschillende typen bedrijven. Dat is niet goed. Het kabinet moet voorkomen dat grote bedrijven meer dan gemiddeld van maatregelen profiteren dan kleine bedrijven.”

Kansen benutten Ondanks zijn kritische geluiden is Klijn voor het grootste deel tevreden met het beleid dat het kabinet presenteerde in de Miljoenennota en Troonrede. Klijn: „Ik vind wel dat het kabinet meer ambitie had mogen laten zien, zeker op het ge-

bied van woningbouw, innovatie en infrastructuur. Om de economie weer te laten groeien moet de consument weer vertrouwen krijgen en moeten ondernemers weer winst kunnen maken.” Bels adviseert ondernemers vooral van hun eigen kracht uit te gaan en niet te veel naar de overheid te kijken. „Welke kansen zijn er wel? Ik denk dat die vooral liggen bij innovatie. Vanuit schaarste en creativiteit kunnen mooie, nieuwe ideeën ontstaan. Overheid, onderwijs en bedrijfsleven moeten samenwerken voor nog meer innovatie. Ondernemers kansen bieden om zich verder te ontplooien levert ook weer werkgelegenheid op.”

Infotorial

UITGESPROKEN

Een kritisch geluid over de aanpak van de problemen komt van Remco Bels, organisatieadviseur bij KPMG. „Het is goed voor de banken dat ze hun reservekapitaal hebben vergroot. Maar ik hoor om me heen dat de banken daardoor nu wel heel terughoudend zijn in het verlenen van kredieten. En die hebben ondernemers juist hard nodig om te kunnen investeren. Het MKB is dus niet zo blij met de maatregelen voor de banken. Ook de situatie rond de pensioenen geeft nog zorgen. Het gat tussen actieven en inactieven wordt steeds groter. Steeds minder mensen moeten steeds grotere pensioenlasten voor hun rekening nemen. Ik vrees dat dat zich doorzet, en dat leidt ertoe dat ook ondernemers meer moeten bijdragen aan het pensioen voor hun medewerkers.”

en maatregelen die medewerkers hun baan kosten. Het kan ook gevolgen hebben voor sectoren die veel zakendoen met de zorgsector. Gedwongen kostenbesparingen van zorginstellingen gaan onder meer leveranciers en onderhoudsbedrijven raken. Omdat ouderen vanuit zorginstellingen weer thuis moeten gaan wonen, komen gebouwen van zorginstellingen leeg te staan. Vanwege hun specifieke bestemming zijn die gebouwen niet makkelijk te verkopen of te verhuren. Dat leidt tot kostbare leegstand”.

Nog onzeker Directeur Klijn van BonsenReuling Accountants-Belastingadviseurs, is blij dat het dit keer duidelijker is wat de maatregelen van het kabinet zijn. Vorig jaar was dat zeker niet het geval, want toen moesten veel zaken nog uitgewerkt worden en veranderde er achteraf nog heel veel tijdens de algemene beschouwingen. „Nu weten ondernemers waar ze aan toe zijn, hoewel bepaalde zaken toch ook nu nog moeten worden uitgewerkt. Het belastingstelsel bijvoorbeeld. Dat raakt alle lagen van de maatschappij. Ik hou mijn hart vast voor wat de veranderingen voor de kwetsbaren in de Nederlandse samenleving betekent. Ook de pensioenwetgeving roept nog veel vragen op. De regeling voor DGA’s kost zoveel geld, dat ik hen bijna zou adviseren het anders te

Theo Verhoeven Liesveld Advocaten

fotografe: Janine Vonk

Toekomstmuziek De economie trekt weer aan, hoewel de markt nog bepaald grimmig te noemen is. Toch biedt deze tijd veel kansen voor u als ondernemer. Juist nu is het belangrijk om te regeren en dus vooruit te kijken. Bent u al begonnen met het opstellen van een jaarplan voor 2015 en heeft u al plannen gemaakt om sterk het nieuwe jaar in te gaan? Wij wel en ik heb goed nieuws voor u! Met trots deel ik u mee dat Liesveld Advocaten per 1 januari gaat fuseren met Lexman Advocaten. Wij gaan samen verder onder de naam Lexman Advocaten. Deze fusie is het resultaat van de wens van beide kantoren om de krachten te bundelen. Zo kunnen wij beter op veranderingen in de toekomst in spelen en u als ondernemer nog beter van dienst zijn. Zowel Liesveld Advocaten als Lexman Advocaten richtten zich van oorsprong vooral op de zakelijke markt en dan met name op het gebied van ondernemingsrecht (waaronder arbeidsrecht en faillissementsrecht) en vastgoedrecht (waaronder ruimtelijk bestuursrecht, koop en huur onroerend goed). Door de fusie ontstaat op genoemde gebieden een kantoor dat qua kennisbundeling en slagkracht tot de grootste kantoren van Apeldoorn mag worden gerekend. Als ondernemer kunt u profiteren van deze kennisbundeling en slagkracht. Het is dus niet alleen toekomstmuziek voor ons, maar ook voor u! Lexman Advocaten is en blijft gevestigd aan de Stationsstraat 174 in het centrum van Apeldoorn, in een eigentijds en op de digitale werkwijze ingericht pand, met voldoende parkeerruimte. Wij verwelkomen u graag, nu en in de toekomst!

Remco Bels, organisatie-adviseur bij KPMG: „Banken moeten soepeler worden in het verlenen van kredieten”.

Fantastisch resultaat Duchenne Triatlon Zaterdag 6 september jl. werd voor de 8e keer de Duchenne Triathlon georganiseerd, zoals gebruikelijk op het prachtige terrein van het Boschbad in Apeldoorn Op deze mooie nazomerdag werd door maar liefst 30 teams weer flink maar sportief gestreden in het water, op de fiets en tijdens het hardlopen. Na afloop van alle inspanningen was er weer de gebruikelijke prijsuitreiking en de inmiddels bekende lunch in het Duchenne kwartier om na te praten over de sportieve resultaten en ervaringen en natuurlijk om

even bij te komen. De uitstekende, gezellige en informele sfeer rond het Boschbad en de sportieve prestaties van de deelnemers maakten dit evenement weer bijzonder.

fantastisch resultaat! Kortom, een bijzonder geslaagde dag voor iedereen met een fantastische opbrengst om de genezing van Duchenne weer een stapje dichterbij te brengen.

Totaal is maar liefst € 23.000, - aan sponsorbijdragen toegezegd maar dat bedrag kan nog oplopen. Voor deze economisch moeilijke tijd een

Voor meer informatie kijken dan op de website: www.vriendenvanduchenne.nl

De feiten Totale netto opbrengst: Ruim € 23.000, Huidige tellerstand St. Vrienden van Duchenne: € 561.000,, Dit geld gaat naar: Stichting Duchenne Parent Project (zie www.duchenne. nl) en wordt direct besteed aan onderzoek naar genezing zowel in het binnen- als buitenland. Resultaten tot nu toe: Op dit moment lopen er wereldwijd diverse clinical trails om nieuwe medicatie te testen. Exon-skipping is een daarvan en dit onderzoek bevindt zich inmiddels in fase 3 en heeft al veelbelovende resultaten laten zien.

Deelnemers: • ABN AMRO Agrarische Bedrijven Oost-Nederland •ABN AMRO Bedrijven Stedendriehoek • AIMC Interim Management • Andels •Bestuur DPP • BVAAuctions • Cervus Belastingadvies • Circusdirectie • De Leidsche Legends • Dirk Vroege • FC Sam1 • FC Sam2 • FC Sam3 • Hotel Bergse Bossen • KICK • Sorgtervor • Spataru • Steinhauer • Team Boschbad • Team Iker • The kiwi’s • TZN • Voorzitters 14-16 • Woudhuis

Mede mogelijk gemaakt door: Bakkerij van der Wal Jolink • Goos Horeca • The Webmen • Zorgeloos Feesten • R & F Geschenken • Tommy Hilfiger • Orthodontistenpraktijk Veghel • Huibers Accountants & Adviseurs BV • Rc Apeldoorn Noord • Incentro • Bokhout en Prahl Orthodontisten • Advocatenkantoor Buijsrogge • De Nationale Adviesbalie • Hermanus Holding BV • Mixed Lions Club Utrecht Novum • ATM Advocaten • DutchCC • Lens & Partners • Houwvast BV • Amsterdam Apartments Alexander’s b.v. • MI 2 • Nozawa.nl • IJskaffee de Kei • Ringel Design

oktober 2014 - nr. 5

de volgende stap

Voormalig HR-manager Paul Mulder (rechts) begon samen met zijn partner Matthijs Wilmink het eerste gecrowdfunde hotel van Nederland: ,,Een onderneming is geen dingetje voor erbij. Je moet er 100% voor gaan.”

Van HR-manager naar mede-eigenaar van het eerste gecrowdfunde hotel tekst: Alexandar Djuric foto: Maarten Sprangh

ls klein jongetje droomde hij al van een eigen hotel, op het idee gebracht door zijn oom, een hotelier uit Drenthe. Na een studie Nederlands Recht aan de Rijksuniversiteit Groningen en uiteindelijk een gedwongen ontslag als HR-manager bij TCPM Ingenieurs en Adviseurs is het na veertig jaar eindelijk zover: de droom van Paul Mulder is uitgekomen. Zenzez hotel & lounge in Apeldoorn is het kindje van Paul en partner Matthijs Wilmink. De naam refereert aan de zintuigen van gasten, die tijdens hun verblijf worden geprikkeld. De kleinschalige accommodatie heeft een luxe karakter en is gevestigd in een jugendstilpand uit 1904. Het heeft tien kamers, een businessruimte en een lounge met open haard. Alles wat je ziet, ruikt, voelt, hoort en proeft is overigens te koop. Zoals het meubilair van Rivièra Maison en de accessoires van The House of Walra.

Nu of nooit Een droom die al veertig jaar bestaat, is dan eindelijk in vervulling

gegaan. Waarom heeft het zolang geduurd? Mulder heeft gedurende zijn professionele loopbaan, gestart in maart 1988, gewerkt als onder andere personeelsadviseur/(arbeids-)jurist en manager facilitair bedrijf. Over zijn eerdere functie als intercedent zegt hij niet te kunnen geloven dat hij voor zulk leuk en makkelijk werk ooit betaald heeft gekregen. Eind vorig jaar hield zijn loopbaan op, hij was blij toe. „Het gedwongen ontslag zag ik als een kans. Ik wilde altijd al iets voor mezelf beginnen. De zoveelste reorganisatie kwam eraan en dit keer mocht ik ook weg. Matthijs en ik beseften: het is nu of nooit. Doorpakken! Hij is 50, ik ben 52. Op een gegeven moment moet je de knoop doorhakken.”

Droom Gezegend door vrienden en familie voelde Paul vanuit alle hoeken steun om zijn droom dit jaar te verwezenlijken: „Iedereen zei dat ik het moest doen en het eigenlijk al veel eerder had moeten doen. Dit bleken geen loze woorden. Ze meenden het écht en geloof-

den in het concept. Veel van hen hebben mee geïnvesteerd in Zenzez.” Een jugendstilpand kopen in de buurt van de binnenstad en Paleis Het Loo, en omtoveren tot een ‘design-cityhotel’: daarvoor is een zak met geld nodig. Een van de grootste uitdagingen van Paul en Matthijs. Dat ze zich in een risicovolle branche bevinden en starter zijn, was voor banken een reden om de drempel voor een lening nóg verder op te hogen. Crowdfunding bleek noodzaak én het redmiddel te zijn. Binnen drie weken werd het streefbedrag van 75.000 euro binnengehaald. Tegen het eind van de crowdfundingactie was het totaal zelfs opgelopen tot 90.000 euro. Mulder: „In maart zijn we vol vertrouwen in zee gegaan met doorgaan.nl, ook al was het platform net nieuw en hadden ze toen nog maar vijf projecten lopen. Samen met hen hebben we afgesproken wat een realistisch streefbedrag zou zijn. Op doorgaan.nl konden mensen ons hotel meefinancieren en door facebooklikes en -shares geld ophalen voor

het project. We hebben een aantal keer gedacht: dit gaat niet lukken. Op zulke momenten gingen we vol in de aanval. Mensen aanschrijven, aandacht vragen, met de billen bloot gaan: allemaal hard nodig. Mensen willen een hoop weten voor ze in je investeren. Uiteindelijk is Zenzez het eerste succesvolle project van doorgaan.nl geworden. Dat niet alleen: we zijn het eerste gecrowdfunde hotel van Nederland.”

Wereld aan hun voeten Een andere grote uitdaging is naamsbekendheid creëren. Hoe kom je onder de aandacht bij toekomstige klanten? Een samenwerking met Booking.com zorgt er naar eigen zeggen voor dat de wereld aan hun voeten ligt. Gasten uit Duitsland, Amerika, China, maar ook uit de Friese gemeente Tietjerksteradeel verbleven in de eerste twee weken al in het hotel. Een mix van zowel zakelijke klanten als toeristische reizigers. Mulder is niet de eerste die zegt dat als je een droom hebt, je uiteindelijk wel de knoop moet doorhak-

ken. Je moet het volgens hem concretiseren, visualiseren en uitschrijven in een ondernemingsplan.

Probeer uit Mulder: „Praat, doe, probeer uit: ga er helemaal voor. Bij ons is het ook niet in een keer gelukt. Een paar jaar geleden hadden we, geïnspireerd door de sfeer, producten en gastvrijheid op Bali, het idee om een eco-chique warenhuis op te richten, inclusief lifestylediensten. Dat is er vanwege de crisis nooit van gekomen. Besef je ook: een onderneming is geen dingetje voor erbij. Je moet er 100% voor gaan. Een nieuw avontuur durven aangaan, ook al werkt je omgeving tegen met uitspraken als ‘doe het nou maar niet, je hebt al zo’n leuke, comfortabele baan’. Wees eigenwijs. Als je echt gelukkig wil zijn, moet je gaan voor je droom. We hebben alles opgegeven. Zo hebben we ons huis verkocht en wonen we nu in het privégedeelte van ons hotel. De totale overgave betaalt zich uit. Onze klanten zien met hoeveel liefde ons hotel in elkaar is gezet en waarderen het.”

Zakelijke arrangementen in winterse sferen Deze winter staat de NS Loods achter het Centraal Station in Zwolle in het teken van het IJsbeelden Festival. Een spectaculair evenement met in de hoofdrol meer dan 40 opzienbarende ijssculpturen, attracties entertainment en meer. Neem uw zakelijke relaties mee op de indrukwekkende ontdekkingsreis “World in Motion” en verras uw relaties met een toparrangement in winterse sferen.

Blauwvinger Arrangement Oudhollands Ontdekken v.a. €49,50 p.p. Een ouderwets lekker stamppottenbuffet.

IJsseL Arrangement Zonnig & Zuidelijk v.a € 59,50 p.p. Een mediterrane mix van warme en koude tapas.

Hanze Arrangement Wild & Weelderig v.a. € 64,50 p.p. Een tongstrelende keuze uit vis, vlees en gevogelte.

Vecht Arrangement Winters Welbehagen v.a. € 59,50 p.p. Ambachtelijke stoofschotels met heel veel extra’s.

Zakelijk, smakelijk en verrassend Wilt u uw medewerkers op bijzondere wijze bedanken voor een succesvol jaar? Uw klanten uitnodigen voor een kerstborrel in winterse sferen? Of wilt u juist groots uitpakken met een compleet buffet inclusief een show om het jaar extra feestelijk af te sluiten of juist te beginnen? Kies dan voor één van de zakelijke en smakelijke arrangementen die het IJsbeelden Festival speciaal voor u heeft samengesteld. Van borrel tot buffet, altijd op maat Tijdens het IJsbeelden Festival heeft u de keuze uit tal van culinaire arrangementen. Van borrel tot buffet inclusief dranken. Bij elk arrangement is de entree voor het IJsbeelden Festival uiteraard inbegrepen. Bij elk buffet serveren wij uw gasten een heerlijk glas warme glühwein, een aperitief en drie drankjes naar keuze. Heeft u speciale wensen? Of wilt u een arrangement verder aankleden met amuses, warme en koude hapjes, een dessertbuffet, optredens of iets anders? Neem dan contact op. Wij laten ons graag uitdagen. Genoemde prijzen zijn excl. BTW. Meer weten? In deze advertentie tonen we u slechts een greep uit de vele mogelijkheden. Benieuwd naar ons complete aanbod? Neem dan contact op met Gerika Lubbinge van Het Organisatieteam. Zij helpt u graag verder. Ook wanneer u graag een arrangement op maat wenst gaan wij graag met u in overleg. U kunt contact met haar opnemen via gerika@organisatieteam.nl of bellen op 088 9090604. Het IJsbeelden Festival vindt plaats van 6 december 2014 tot en met 25 januari 2015. In die periode kunt u vanaf 18.00 uur terecht in de NS Loods voor uw eigen zakelijke bijeenkomst. www.ijsbeelden.nl

CREATING EXPERIENCES

Uw bijeenkomst maar dan net even wat anders? Peter Vader is Artistiek Partner van het IJsbeeldenfestival en werkt nauw samen met Het Organisatieteam. Voor een creatieve draai aan u bijeenkomst kunt u contact opnemen met gerika@organisatieteam.nl. Wij verrassen u graag met onze fantasierijke ideeën.

oktober 2014 - nr. 5

de rechtbank

Wie is feitelijk aansprakelijk? tekst: Karian Heenk foto: Patrick van Gemert

Het zal u maar gebeuren: u bent een kleine aannemer en heeft in onderaanneming werkzaamheden verricht op een groot project. Omdat het project volgens de hoofdaannemer haast heeft, gaat u door met het werk ook al staan er inmiddels nogal wat facturen open. De hoofdaannemer betaalt de facturen niet, terwijl u weet dat de opdrachtgever de hoofdaannemer wel betaalt. U dringt aan op betaling van de openstaande facturen maar de termijn waarop betaald zal worden, schuift maar op. Totdat u hoort dat de hoofdaannemer zelf zijn faillissement heeft aangevraagd. De curator laat u al snel weten dat er geen geld is om de openstaande facturen te betalen. Sterker nog, er is helemaal geen geld om wat dan ook aan u te betalen. U zal niet de eerste zijn die daardoor zelf ook in de problemen komt. U heeft het vermoeden dat de bestuurder van de hoofdaannemer op enig moment wist dat er niet meer betaald zou worden maar dat hij u wel liet

doorwerken. Heeft het dan zin om de bestuurder aansprakelijk te stellen voor de schade die u heeft geleden? Dit soort zaken, bestuurdersaansprakelijkheidskwesties, komen tegenwoordig zeer regelmatig voor. Omdat de bedrijven failliet zijn gegaan en daar geen geld meer te halen is, wordt gesteld dat de bestuurder de openstaande facturen moet betalen. Bedacht moet worden dat u een overeenkomst heeft gesloten met het bedrijf van de hoofdaannemer, meestal een bv, en dat het bedrijf dus de rekeningen moet betalen. Alleen de bv is aansprakelijk voor de schade. Het is de uitzondering als de statutair bestuurder van die bv kan worden aangesproken. De bestuurder kan wel aansprakelijk worden gesteld als deze persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Dat kan zijn als de bestuurder op het moment dat de overeenkomst werd gesloten wist of kon weten dat de bv niet zou betalen. Dit zogenaamde ‘Beklamel’ criterium komt er in de kern op neer dat de bestuurder bij het sluiten van de overeenkomst wist of moest begrijpen dat u als onderaannemer als

gevolg van zijn handelen schade zou lijden. De ervaring leert dat het niet makkelijk is om aan te tonen dat de bestuurder van uw hoofdaannemer dat wist toen u de overeenkomst sloot voor het project. Het kan ook zijn dat de bestuurder onrechtmatig handelde tegenover u toen hij u liet doorwerken. Ook dan moet u aantonen dat hij wist dat de bv niet meer voor uw werkzaamheden zou kunnen betalen en ook geen verhaal meer zou bieden voor uw schade. Soms kunt u dat aantonen als de bank de kredietovereenkomst met de bv heeft opgezegd of als vast komt te staan dat de bv geen enkele schuldeiser meer betaalt. Meestal beschikt u als schuldeiser niet over dergelijke “harde” informatie. Niet alleen is het lastig om aan te tonen dat de bestuurder wist dat de bv niet meer zou betalen, maar ook treft u de rechter tegenover u. De Hoge Raad heeft de rechter opgedragen terughoudend te zijn. Het is niet verboden voor een bestuurder om risico’s te nemen. Integendeel, het is juist de taak voor de ondernemer om (aanvaardbare) risico’s te nemen bij het ondernemen. Dus zal de rechter niet snel oordelen dat de bestuurder een verwijt kan worden gemaakt. Karian Heenk is civiele rechter in de rechtbank Gelderland. Voor meer informatie over faillissementsrecht en strafrecht zie www.rechtspraak.nl.

De rechtbank in Zutphen.

Uitzondering Civiele rechter Karian Heenk: „Het is een uitzondering als de statutair bestuurder van die bv kan worden aangesproken voor schade. Waarom is dat de uitzondering? Omdat de Hoge Raad, onze hoogste rechter, het van belang vindt dat bestuurders kunnen blijven ondernemen. Als zij zich steeds moeten beseffen dat zij ook privé kunnen worden aangesproken voor alle transacties die zij met de bv aangaan, dan durven ze niet meer te ondernemen. Dat geldt ook voor een bestuurder van een klein aannemersbedrijf.”

uit in de regio? Een leuk dagje uit vinden doe je met OverUIT. De uitgaansservice OverUIT biedt een compleet overzicht van uittips in de regio. 24 uur per dag te bekijken op internet en mobiel.

www.OverUIT.nl

OverUIT-app!

Van der Leeden Ermelo

Download ’m gratis

Kawoepersteeg 33, 3853 LE ERMELO Tel 0341-552975 Fax 0341-554848 E-mail: ermelo@vanderleedenhout.nl een initiatief van

Openingstijden: Ma t/m Vr 8.00 - 17.30 uur. Za 8.00 - 16.00 uur. Wij lunchen van 12.30 - 13.00 uur.

LED-boarding trekt aandacht “Tijdens alle thuiswedstrijden van Go Ahead Eagles zijn wij met ons bedrijf zichtbaar op de LED-boarding,” aldus John Plette van Lease Unlimited. “Door mee te liften op het succes van Go Ahead Eagles bereik ik, in tegenstelling tot traditioneel adverteren,

een miljoenenpubliek bij FOX Sports, Studio Sport en niet te vergeten het fantastische publiek in de Adelaarshorst. Ook in mijn omgeving zijn de Lease Unlimited-animaties niet onopgemerkt, ik krijg regelmatig heel veel positieve reacties waardoor ik nieuwe zakelijke contacten op doe. Mijn ervaring met

LED-boarding heeft wel geleerd dat we de animatie regelmatig moeten wijzigen. Op deze wijze blijf je de aandacht trekken van het publiek.” Kortom: de kosten zijn relatief laag en het bereik is hoger ten opzichte van de traditionele wijze van adverteren passend bij mijn doelgroep.

Ladies Night Go Ahead Eagles wederom een groot succes Woensdag 8 okotober - De Ladies Night 2014 voor de sponsoren van Go Ahead Eagles, gehouden in de Coldec lounge van de Adelaarshorst, was net als de afgelopen jaren wederom een succes. Ruim 200 ladies waren present. Zij lieten zich inspireren door lokale bedrijven met de nieuwste trends op gebied van fashion en beauty.

Daarnaast was er onder het genot van een hapje en een drankje een prachtige modeshow van Piet Zoomers en Van der Linde lingerie, werden er workshops gehouden en als afsluiter live muziek. “Het was fantastisch om te zien hoe iedere vrouw zich op haar eigen wijze liet inspireren en verwennen” aldus Monique Casteel (BMO Bedrijfsmakelaars) die samen met Pascal Hulsegge (JPR Advocaten), Alieke

Fischer (Praktijk voor Mondhygiëne), Vivian Buitendijk (Projecten en Co) en Mathilde van der Weerdt (Postillion Hotel) de drijvende krachten waren achter dit evenement. Wij kunnen u alvast melden dat door het enthousiasme van de bezoekers de Ladies Night het komende jaar wederom plaats zal vinden.

oktober 2014 - nr. 5

binnenkijken bij Hycom in Apeldoorn

Hydraulische systemen voor land, zee en lucht tekst: Liza Bruggeling foto’s: Maarten Sprangh

op Antillen 43, negentien jaar later kwam daar Antillen 51 bij. Inmiddels telt het bedrijf ruim zeventig medewerkers.”

Offshore

ycom, specialist in hydraulische systemen, heeft dit jaar een aantal grote opdrachten binnengehaald. Het Apeldoornse bedrijf leverde onder meer het hydraulische systeem voor de Botlekbrug in het Rotterdamse havengebied en gaat ook aan de slag met het grootste mobiele aggregaat ter wereld. Aan de Antillen 43 wordt in verschillende hallen hard gewerkt aan de kerntaken van het bedrijf: offshore, dredging (baggeren) en luchtvaart. Hycom is sinds 2013 onderdeel van het Duitse familiebedrijf Hydac, dat in 1994 nog zo’n 100 miljoen euro omzet per jaar draaide. „Een bedrijf met briljante mensen”, glimlacht directeur Marc de Leeuw (57). „Inmiddels zet Hydac 1,3 miljard euro per jaar om en heeft achtduizend medewerkers in 47 landen. Het bedrijf is in alle relevante offshore-landen aanwezig en heeft hier in Nederland zes locaties, waaronder Hycom.” Hycom zelf is opgericht in 1973, een samenvoeging van de hydrauliekactiviteiten van Werklust en Amersfoort BV. „Beide bedrijven gebruikten hydraulische installaties en wilden dit op één plek gaan doen”, vervolgt De Leeuw. „In 1991 vestigde het bedrijf zich

„Hycom legt zich toe op ontwerp, projectmanagement, productie, installatie en service van hydraulische systemen, zowel in grote als kleinere toepassingen”, legt De Leeuw uit. „Onze expertise ligt van oudsher bij baggeren, civiele werken en de luchtvaart. Offshore explodeert de laatste jaren en dankzij onze banden met Hydac groeit dat nu ook wereldwijd harder.” Bij hydraulische systemen voor de offshore-industrie gelden bijzondere eisen. „De zee en het klimaat hebben invloed op alle delen van zulke systemen”, vertelt De Leeuw. „Veiligheid, betrouwbaarheid en een lange levensduur zijn voorwaarden voor de systemen die wij ontwikkelen, produceren en installeren. We ontwerpen met onze zusterbedrijven ook regelmatig nieuwe constructies, van hefsystemen voor zelf-heffende eilanden en actieve systemen voor deiningcompensatie tot uiterst complexe lieraandrijvingen. Op de wereldzeeën varen veel schepen rond die zijn uitgerust met onze hydraulische systemen of componenten.”

Baggeren en luchtvaart Wereldwijd zijn honderden bag-

Directeur De Leeuw: „ Hycom leverde onder meer het hydraulische systeem voor de Botlekbrug in Rotterdam”. gerschepen uitgerust met systemen die Hycom heeft geleverd. „Denk hierbij aan deiningscompensatoren, lieraandrijvingen en bodemdeurbedieningen”, verduidelijkt De Leeuw. „Hycom levert ook hydraulische apparatuur voor onderhoud aan vliegtuigen. „Wereldwijd leveren we testapparatuur aan vlieg- en onderhoudsmaatschappijen en vliegtuigfabrikanten. Dit varieert van mobiele testunits tot ingebouwde hangarsystemen. We mogen bijvoorbeeld Boeing en Airbus tot onze klantenkring rekenen. Recent hebben we een miljoenenopdracht voor de hydrauliek voor de nieuwe Airbus-fa-

briek in Alabama ontvangen”

Toekomst In de markt waarin Hycom opereert is nog veel groei te realiseren. „We proberen nog verder te gaan in het ontwikkelen van complexe hydraulische installaties”, vertelt De Leeuw. „Zo zoeken we naar oplossingen die nog meer rendement leveren en streven we ernaar om meer energie terug te winnen tijdens onze werkzaamheden.” De Leeuw is sinds begin 2014 directeur van Hycom en heeft ambitieuze doelen voor de komende jaren. „We gaan fors groeien. Dat is de afgelopen twee jaar alvast gelukt.

Aan de mensen zal het niet liggen. Hycom is een goed en leuk bedrijf om voor te werken”, vindt De Leeuw. „De werkzaamheden zijn afwisselend, zowel binnen ons bedrijf als binnen de serviceorganisatie erbuiten. Hycom is niet alleen een leuk bedrijf, het heeft ook bijzonder professionele en leuke mensen in dienst. Ik ben zelden in een bedrijf binnengestapt waar ik zo hartelijk ontvangen werd. Alle medewerkers hebben verstand van hydrauliek en zijn elke dag bezig om topkwaliteit te leveren, of ze nu in de productie, service of engineering zitten”, zegt hij tot besluit.

Op zoek naar talent

Marc de Leeuw is sinds dit jaar directeur van Hycom en heeft ambitieuze plannen voor de toekomst: „We gaan de komende jaren fors groeien”.

Directeur De Leeuw: „We willen de komende jaren nog meer groei realiseren en daarvoor zijn we altijd op zoek naar nieuw talent. Hydrauliek is complex en we merken dat er uit budgetoverwegingen nauwelijks meer in deze richting onderwezen wordt. Mensen moeten de ervaring veelal in de praktijk opdoen. Wij zijn nu bezig een intern opleidingstraject te ontwikkelen om nog betere hydraulici in huis te krijgen en te houden. We zouden het met name toejuichen als er meer vrouwen binnen de organisatie aan de slag zouden kunnen gaan.”

oktober 2014 - nr. 5

kennis 20 Workshop zakelijk gebruik van Facebook aan zich binden? Het is daarom handig als de deelnemers al enigzins kennisgemaakt hebben met een persoonlijk account op Facebook. De workshops worden gegeven door Fiona van Gemert-de Heus van het Zutphens Persbureau. Zij is als journaliste en communicatiedeskundige ervaren op het gebied van social media.

tekst: redactie de Ondernemer

e Ondernemer geeft op dinsdag 14 oktober een workshop Facebook. Er zijn nog enkele plekken vrij. Voorafgaand aan de workshop kunt u genieten van een tweegangendiner bij restaurant Schultenhues in Zutphen (optioneel). Dit restaurant bevindt zich op loopafstand van Studio Y28, de locatie waar de workshop wordt gegeven.

Programma

Tijdens de workshop Succes met Facebook staat de fanpage centraal.

Aan de slag De workshop is geschikt voor ondernemende mensen die graag met Facebook aan de slag willen of meer uit hun reeds bestaande

Facebookprofiel willen halen. Deze avond wordt er vooral gekeken naar de ‘fanpage’. Hoe kunt u Facebook zakelijk inzetten? In de workshop Succes met Facebook wordt

kort stilgestaan bij het persoonlijk account en gaan we vooral aan de slag met de fanpage. Hoe kan deze ingericht worden, wat zijn de mogelijkheden en hoe kunt u fans

17.00 uur diner Schultenhues, Zutphen (optioneel) 18.30 uur ontvangst workshop bij Studio Y28 19.00 uur start workshop Facebook 22.00 uur einde workshop Deelnemers worden verzocht hun eigen laptop of tablet mee te ne-

men en de inloggegevens van hun Facebook account.

Kosten Bij de workshop in Studio Y28 zijn koffie en thee inbegrepen. Andere drankjes zijn tegen betaling verkrijgbaar. De Facebook workshop exclusief diner kost € 90,- inclusief diner € 119,- (exlusief drankjes). Aanmelden kan via: http:\workshop-facebook.deondernemer.nl De Ondernemer behoudt zich het recht voor de workshops bij onvoldoende deelname te annuleren. Dan wordt er contact opgenomen voor deelname op een andere datum of restitutie van betaling. De reservering is na betaling definitief. Annuleren is niet mogelijk.

Succes met je profiel op LinkedIn tekst: redactie de Ondernemer

e Ondernemer geeft naast de workshop Facebook, ook de workshop ‘Social Media - Succes met LinkedIn’ in Zutphen. Op donderdag 6 november wordt deze workshop voor de derde keer gehouden. De eerste twee workshops waren snel volgeboekt. Op basis van de reacties van de deelnemers, die de workshop beoordeelden met het cijfer 8, is besloten om de workshops te herhalen. Voorafgaand aan de workshop is het mogelijk te genieten van een twee-gangen diner bij restaurant Schultenhues in Zutphen (optioneel). Nederland telt zo’n vier miljoen LinkedIn gebruikers. Die zijn niet

allemaal op de hoogte van wat je precies kunt met LinkedIn, onder meer voor je bedrijf. De workshop is geschikt voor ondernemende mensen die graag met Facebook aan de slag willen of meer uit hun reeds bestaande LinkedInprofiel willen halen.

Programma Donderdag 6 november 17.00 uur diner Schultenhues, Zutphen (optioneel) 18.30 uur ontvangst worskop bij Studio Y28 19.00 uur start workshop 22.00 uur einde workshop

Doelen De workshops worden gegeven door journaliste en communicatie-deskundige Fiona van Gemert. Tijdens de workshop vertelt zij meer over de doelen van LinkedIn: naamsbekendheid, visitekaartje, meer leads, meer bezoek op de website, meer verkopen, klantenbinding, beter vindbaar en netwerwerken. Ze laat de deelnemers zien hoe ze hun profiel moeten invullen en hoe ze dit aantrekkelijk kunnen

De eerstvolgende workshop LinkedIn is op 6 november. houden. Ook gaat ze in op privacy-instellingen, vacatures (zo’n drie van de vier mensen wil op LinkedIn benaderd worden voor ander werk) en interesses. Tevens

komt het online netwerken aan bod en vertelt ze hoe dit netwerk vergroot kan worden en hoe ondernemers dit netwerk voor zich kunnen laten werken.

Deelnemers worden verzocht hun eigen laptop of tablet mee te nemen en de inloggegevens van hun LinkedIn account. Bij de workshop in Studio Y28 zijn koffie, thee inbegrepen. Andere drankjes zijn tegen betaling verkrijgbaar. De LinkedIn workshop exclusief diner kost €90,--, inclusief diner €119,--. Aanmelden en voorwaarden: http:\workshop-linkedin.deondernemer.nl

Een persbericht schrijven, hoe doe je dat?

Verslaggevers van de Stentor geven de workshop ‘Persberichten schrijven’.

krijgt die hij verdient? Of zorgen dat het nieuws heel veel mensen bereikt? Dat kan met het juiste persbericht. Het gaat allemaal om de wijze waarop het nieuws of de mededeling is verwoord. En dat is te leren. De Stentor houdt dinsdag 28 oktober de workshop ‘Persberichten schrijven’ van 19.30 uur tot circa 22.00 uur (ontvangst vanaf 19.00 uur) aan de Laan van Westenenk 4, Apeldoorn. De workshop is geschikt voor elke organisatie, vereniging, groep of individu die antwoord wil op de vraag: Hoe verkondig ik mijn boodschap?

kan, is het raadzaam om een voor drukwerk geschikte foto bij te voegen. Niet alleen journalisten maken verhalen of brengen nieuws. Bedrijven, verenigingen, scholen,

Ervaren verslaggevers van dagblad de Stentor en het Apeldoorns Stadsblad geven de workshop. Na een inleiding, volgt een praktijkdeel waarin de deelnemers zelf een persbericht gaan schrijven.

tekst: redactie de Ondernemer

en goed persbericht is kort en bondig en laat geen vragen onbeantwoord. Voor wie wil leren hoe je zo’n persbericht schrijft, is er 28 oktober de workshop ‘Persberichten schrijven’ van de Stentor in Apeldoorn. Journalisten leren het op hun opleiding: een pakkend verhaal maken. Kwestie van de belangrijkste zaken voor het voetlicht brengen. De kern van de boodschap en de rode draad vasthouden. Bij nieuwsberichten worden de antwoorden op de vijf W’s en de H (wie, waar, wat, wanneer, waarom en hoe) zoveel mogelijk aan het begin gegeven. In de inleiding, ofwel lead in journalistiek vaktaal. Als het even

groepen en individuele personen schrijven ook als zij nieuws hebben dat ze wereldkundig willen maken. Altijd al willen weten hoe die boodschap nu de aandacht

Daarna zullen de verslaggevers uitleggen hoe de redactie omgaat met persberichten die zij ontvangen. De deelnemers leren hoe een persbericht wordt opgebouwd en aan welke regels het moet voldoen. Daarnaast leren ze een boodschap op waarde te schatten. Aan het einde van de workshop kunnen de deelnemers een bericht op aantrekkelijke wijze presenteren.

Aanmelden De deelnameprijs is € 49,95 (inclusief btw). Aanmelden kan via: www.destentor.nl/workshop-persbericht. De reservering is na betaling definitief. Annuleren is niet mogelijk. U kunt voorafgaand aan de workshop een persbericht ter beoordeling sturen naar w.vzoeren@destentor.nl. Deelnemers die dit doen, krijgen feedback op het ingezonden stuk.

oktober 2014 - nr. 5

actueel

Wijziging VAR-verklaring van zzp’er is extra belasting voor opdrachtgevers tekst: Jorien Marcus foto: Eva Posthuma

Zzp’ers en opdrachtgevers krijgen volgend jaar te maken met verande ringen rondom de VARverklaring. Het eigen ondernemerschap moet duidelijker worden aangetoond en opdrachtgevers worden medeverantwoordelijk. Het doel is onder meer het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Bea Boetje, fiscalist bij Flynth adviseurs & accountants, heeft haar twijfels over de nieuwe maatregel. „Wij worden hier niet gelukkig van.” Bea Boetje, fiscalist bij Flynth adviseurs & accountants: ,,Ik ben bang dat opdrachtgevers opnieuw terughoudend worden met het inschakelen van zzp’ers.’’

e VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) maakt vanaf volgend jaar plaats voor de BGL (Beschikking geen loonheffingen). Het doel van deze maatregel is het tegengaan van schijnzelfstandigheid en betere handhavingsmogelijkheden voor de Belastingdienst. Bea Boetje: ,,Op dit moment is er een aantal verschillende VAR-verklaringen, waarvan de VAR-dga en de VAR-wuo, winst uit onderneming, het meest worden aangevraagd. Een opdrachtgever die werkzaamheden laat uitvoeren door een opdrachtnemer met een VAR-wuo, hoeft geen loonbelasting en werknemerspremies af te dragen. De ondernemer die de werkzaamheden uitvoert, de zelfstandige, heeft met een VAR-wuo recht op ondernemersfaciliteiten, zoals zelfstandigenaftrek, starterstoeslag of mkb-winstvrijstelling. Dat kan aardig wat belastingvoor-

deel opleveren. Het is dus zowel voor de opdrachtgever als de opdrachtnemer aantrekkelijk om met een VAR-wuo te werken, en daarom wordt er ook weleens onterecht gebruik van gemaakt.” Dat moet anders worden met de BGL. Die kan de opdrachtnemer straks online aanvragen. In een webmodule beantwoordt hij of zij een aantal interactieve vragen; al naar gelang het antwoord ontstaat een nieuwe vraag. Om als zelfstandig ondernemer te kunnen worden aangemerkt, zijn een aantal zaken van belang, zegt Boetje. ,,De zzp’er moet bijvoorbeeld het risico dragen voor eventuele schade bij uitvoering van de werkzaamheden, hij of zij moet zich kunnen laten vervangen en werktijden min of meer zelf kunnen bepalen. Ook vindt er geen doorbetaling plaats bij ziekte en bij vrij nemen. Er wordt dus nog meer gelet op het ondernemerschap.”

Opdrachtnemers kunnen vanaf 1 januari al een BGL aanvragen, maar die treedt niet meteen in werking. Dat heeft te maken met de implementatietijd van de regeling bij de Belastingdienst en de communicatie erover met alle betrokkenen. Er komt daarom een overgangsregeling. Totdat de BGL op een nader te bepalen tijdstip in werking treedt, kunnen in het kalenderjaar 2015 zowel de VAR als de BGL een gedeelte van het jaar geldig zijn. Wie meer wil weten over de BGL, kan hierover onder meer via Twitter vragen stellen aan de belastingdienst @BDZakelijk of aan @BeaBoetje.

Stellingen Direct na het invullen, wordt duidelijk of een BGL kan worden afgegeven. Op deze BGL staan een aantal stellingen, die voortkomen uit de vragen en antwoorden. Eén daarvan is dat de opdrachtnemer in de aflopen zes maanden geen soortelijk werk bij opdrachtgever in loondienst heeft gedaan. De stellingen moeten door de opdrachtgever worden gecontroleerd. Als ze kloppen, is de opdrachtgever volledig gevrijwaard van loonbelasting en werknemerspremies. Klopt de overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer niet, dan zal er een andere BGL moeten komen, waarop wel de goede stellingen staan. Boetje: ,,Er is vooroverleg mogelijk. De opdrachtgever kan met de Belastingdienst een afspraak maken voor de relatie met al zijn opdrachtnemers, voor zover deze allemaal onder dezelfde condities, voorwaarden en omstandigheden dezelfde werkzaamheden verrichten.”

Verschillen De controle en medeverantwoordelijkheid van de opdrachtgever, is een van de grote verschillen voor opdrachtgevers. Wanneer de fiscus de werkzaamheden achteraf kwalificeert als verkapt dienstverband, dan kan de opdrachtgever alsnog een naheffing krijgen voor loonbelasting en werknemerspremies. Tot 2005 gold een zelfde soort regel. Omdat dat leidde tot veel terughoudendheid om zzp’ ers in te schakelen, is die destijds losgelaten. Boetje: ,,Nu wordt hij dus opnieuw ingevoerd. Ik ben bang dat opdrachtgevers opnieuw

terughoudend worden met het inschakelen van zzp’ers. De opdrachtgever zal absolute zekerheid willen dat hij geen naheffing krijgt en zal voorzichtiger worden en misschien wel via een uitzendbureau gaan werken.”

Grijs gebied De verandering zal zeker ook voor zzp’ers in de zorg consequenties hebben, denkt Boetje. ,,Daar werk je volgens strikte richtlijnen en kun je vaak niet je werktijden zelf bepalen. Ook voor mensen die in een flexibele schil werken, kan het nadelig uitpakken. Het komt voor dat iemand wordt ontslagen omdat er minder werk beschikbaar is, maar wel als zelfstandige een bepaald aantal uur per week kan blijven werken. Wat is dan het verschil met loondienst? Dat laatste is een grijs gebied dat weleens voor problemen kan zorgen. Het is in de praktijk niet altijd goed mogelijk om een scherpe scheidslijn aan te geven tussen wel of

geen dienstbetrekking. Ook de wetgever kan dat tot nu toe niet goed afbakenen.” Boetje wordt dan ook ‘niet gelukkig’ van de nieuwe regeling. ,,De overheid wil dat er straks meer transparantie en zekerheid komt voor opdrachtnemers, maar werkgevers hebben geen zin in sores en onzekerheid en al helemaal niet in discussies met de belastingdienst. Zij zullen dus minder snel geneigd zijn te werken met zzp’ers. Er zullen ongetwijfeld gevallen zijn waarbij zzp’ers ten onrechte gebruikmaken van de ondernemersfaciliteiten, maar misschien zijn die ook wel te ruim geformuleerd. Zou het niet wenselijk zijn om wettelijk met een andere insteek te komen voor het begrip zelfstandig ondernemen? Daar draait het tenslotte om. Daarvoor moeten we wachten op de herziening van het belastingstelsel. De invoering van de BGL lijkt me geen oplossing, die leidt niet tot eenvoud.”

oktober 2014 - nr. 5

22 De juiste medewerker in tien stappen

tien tips

Als ondernemer ben je druk met je bedrijfsvoering: contact met klanten, het bijhouden van de administratie, het aansturen van je personeel en veel andere werkzaamheden, waardoor er weinig tijd overblijft om je te verdiepen in recruitment. Maar je wilt wél het beste personeel vinden. Gian Zandonà, Managing Director van Monsterboard, geeft tien tips. 1. Zorg voor een heldere functieomschrijving De zoektocht naar een nieuwe werknemer begint met een heldere functieomschrijving. Hoe ziet de toekomstige aanvulling op jouw team eruit? Schrijf het voor jezelf helemaal uit: functietitel, doel van de functie, werkzaamheden, vaardigheden en wat voor contract en salaris daar bij hoort.

2. Schrijf een pakkende vacaturetekst Nu is het de kunst om de zakelijke functieomschrijving te vertalen naar een duidelijke tekst voor de sollicitant. Beschrijf beknopt, waar het kan met bullet points, wat iemand in deze functie dagelijks doet en wat er van hem of haar verwacht wordt.

3. Verleid kandidaten om te solliciteren Online is veel informatie te vinden over de wensen en de aantrekkingsfactoren van doelgroepen. Gebruik deze kennis om in de vacaturetekst die dingen te benadrukken die jouw doelgroep belangrijk vindt. Vraag ook huidige medewerkers naar de pluspunten van werken bij jouw bedrijf.

4. Zet meerdere kanalen tegelijk in Werkzoekenden zitten niet allemaal op hetzelfde bankje te wachten op die prachtige kans. Zet dus meerdere kanalen in om de juiste kandidaat te bereiken. Zoals je eigen netwerk, een vacaturesite, een cv database, social media en je eigen website. 5. Zorg dat je vacature te vinden is Bijna 16% van de werkzoekenden start zijn banenjacht bij een zoekmachine. Zorg dat jouw vacature hier goed vindbaar is (SEO). Gebruik beter geen beeldende, creatieve woorden zoals ‘carrièretijger’, maar richt je op de meest gezochte functietitel in de kop en tussenkopjes. Via de Zoekwoordplanner van Google achterhaal je op welke woorden vaker gezocht wordt. 6. Kies een einddatum Zowel handig voor kandidaten als voor jezelf: zet in de vacaturetekst tot wanneer men kan solliciteren. Zo weten kandidaten wanneer het geen nut meer heeft om te reageren en je hebt zelf een mooi startpunt om te beginnen met de volgende stap: het doornemen van de sollicitaties.

Gian Zandonà is sinds juni 2013 managing director van Monsterboard.

7. Selecteer de juiste kandidaten De reacties stromen binnen, maar hoe kies je nu de juiste kandidaten voor een sollicitatiegesprek? Maak een lijst met harde criteria en filter de sollicitaties eruit die hier niet aan voldoen. Bespreek de kandidaten die in aanmerking kunnen komen met andere mensen, zoals personeel dat nauw met de nieuwe werknemer gaat samenwerken of de leidinggevende van de afdeling. Zij kunnen vaak ook goed inschatten of iemand in de functie en bij het team past. 8. Voorkom negatieve publiciteit Sommige bedrijven hebben geen zin om tig mails of afwij-

zingsbrieven te sturen en laten niets meer van zich horen. Begrijpelijk, want afwijzen is nooit leuk. Maar het hoort er nu eenmaal bij als je een vacature hebt uitstaan. Bovendien is het wel zo netjes naar de kandidaat, die heeft moeite genomen om te solliciteren. Ook voorkom je zo dat kandidaten negatief over je bedrijf gaan praten. Zeker in deze tijd van social media is een slecht imago zo geboren en verspreid. 9. Voer een succesvol sollicitatiegesprek Zorg dat je in het sollicitatiegesprek vraagt wat je wilt weten, maar geef de kandidaat ook de ruimte om zijn vragen over het bedrijf te stellen. Maak tijdens

het gesprek aantekeningen, zodat je later goed terug kunt halen welk verhaal bij welke kandidaat hoorde. Vat aan het einde van het gesprek kort jouw indruk van de kandidaat samen. 10. Kies de juiste medewerker De laatste en leukste stap in het recruitmentproces is de keuze voor de uiteindelijke medewerker. Natuurlijk houd je bij de keuze rekening met kennis en relevante werkervaring, maar bedenk ook of het karakter van de kandidaat past bij de functie en het team. Want vaardigheden kunnen worden aangeleerd, persoonlijkheid is minder makkelijk te veranderen.

Thermen Bussloo bouwt verder tekst: Esther Talboom foto: Erik Peek Fotografie

Het hoogste punt van de verbouwing bij Thermen Bussloo. Reden voor een feestje met de medewerkers van het bouwbedrijf.

hermen Bussloo wellness en hotel bereikte donderdag het hoogste punt van de verbouwing. Reden voor een klein feestje en pannenbier. Het wellnessresort breidt de komende maand flink uit. De lounge wordt groter en er komt een extra verdieping met daarin een rustruimte. Naast het zwembad komen drie nieuwe whirlpools en ook de keuken wordt verbouwd. De werkzaamheden moeten in een maand klaar zijn. Directeur Onno van den Brink van Thermen Bussloo vertelt dat de bouwvakkers

‘s nachts werken om overlast voor de gasten te beperken. Sinds de opening van Thermen Bussloo trekt het resort zo’n 250.000 bezoekers per jaar. Van den Brink: „We zien groeiende bezoekersaantallen. De uitbreiding is nodig om aan de vraag te blijven voldoen, want soms moeten we mensen nee verkopen omdat we vol zitten”.

Tweede vestiging Thermen Bussloo bouwt verder. Het groeiende aantal bezoekers is ook de reden dat Thermen Bussloo een tweede vestiging wil. Al zeven jaar praat de directie over de ontwikkeling van een nieuw wellnesresort in recreatiegebied Berendonck in Wychen. Het feit dat het

resort in een natuurgebied komt te liggen, stuitte op weerstand. Maar de plannen lijken nu werkelijkheid te worden. Van den Brink: „Het plan is door de gemeenteraad goedgekeurd, maar er zijn nog wat hobbels op de weg. Het unieke aan de locatie is dat het aan een recreatieplas ligt. Verder ligt Wychen dicht aan de Duitse grens en zo hopen we ook Duitse bezoekers als doelgroep aan te trekken”. De bouw van het nieuwe resort is geraamd op vijftien miljoen euro. Het resort zal geen Aziatische uitstraling krijgen zoals Thermen Bussloo, maar een Mediterraanse. Het is de bedoeling dat de bouw medio 2015 start en dat de opening in 2016 is.

oktober 2014 - nr. 5

netwerken

Suzan Hanskamp, Rabobank en Robèrt Avontuur, Du Chattel & Jongbloed.

Jeroen van der Veen, Hotel de Cantharel en Henk Francissen, Francissen Interim Management.

vlnr. Jan-Willem Bommelje, Top Office Deal; Erik Kroon, SOS Events; Lambert van Asselt, Prominent; Evert Jan van Egteren, Steensma

Ina Sabanoglu, Naar Essentie; Fred Rutgers en Henk Vermaas, Dijkgraaf-Reinders.

Social media, ontbijt bij Het Loo en ondernemers in de prijzen

AGENDA 䊳

Bijeenkomst SMC055 Locatie: Apeldoorn Business Campus, Prins Willem Alexanderlaan 651 Aanvang: 19:45 䊳

䊳

foto’s: Marie-Claire van den Akker en Maarten Sprangh

usinessclubs en andere netwerkclubs strijden om de aandacht van de ondernemer. Na de zomer liepen de mailboxen van ondernemende mensen in de regio weer vol met uitnodigingen voor niet-te-missen bijeenkomsten. Het Miljoenennota-ontbijt bij Paleis Het Loo was dé grote publiekstrekker.

Social Media Social Media Club055 hield 13 september een bijeenkomst in het ACEC-gebouw. Het thema van de avond was social media en toerisme. Susan Fledderus, marketingen communicatiemanager van Apenheul, vertelde hoe de Apenheul omgaat met twitterende bezoekers en Facebookgebruikers die foto’s plaatsen. „Door veel gebruik te maken van bijvoorbeeld ‘herken jezelf in een aap’ op Facebook en

social media-acties als ‘deel het met je vrienden korting’ verbindt Apenheul toeristen met de attractie”, zo liet ze weten. Remco Timmermans, social media adviseur op gebied van ruimtevaart, toerisme en evenementen, informeerde het publiek over de vijf lessen die hij geleerd had van het social media gebruik van NASA: „Kies bewust voor social media; je doet het goed, of je doet het niet. Gebruik unieke kenmerken van social media; breng dingen heel dichtbij, wees benaderbaar. Maak het persoonlijk; doe aan storytelling. Bouw een netwerk van ambassadeurs voor je merk; combineer online met offline, bijvoorbeeld door sociale events. En laat je community het werk doen; gebruik je online community.”

Miljoennota-ontbijt Geen stoel was onbezet tijdens het jaarlijkse Miljoenennota-ontbijt bij Paleis Het Loo, daags na Prinsjesdag. Helmer Vossers, directeur inspectie der Rijksfinanciën van

het Ministerie van Financiën, gaf een toelichting op de nota. Dit jaar was er weinig schokkends te melden en er kwam dan ook slechts één vraag uit de zaal. Zie pagina 12 en 13 van deze Ondernemer voor een verslag.

Ondernemersprijzen Ondernemend Apeldoorn liep ook uit voor de tweede editie van het Business Event gemeente Apeldoorn in Orpheus. Tv-bekendheid Ruben Nicolai presenteerde de avond en stelde de drie finalisten uit de drie categorieën Ondernemers van het Jaar voor. De genomineerden in de categorie Rabo Starter van het Jaar waren Dave Wienk van Traiteur Délicat, Pascal van de Bunte en Giny de Wilde van Passtore en Rolof Mulder van Hospitainer. De laatste werd gekozen als winnaar. In de categorie MKB en detailhandel ging de prijs naar Gé Hendricksen van Banketbakkerij Maassen. De overige genomineerden waren Cees de Haan van Agrozone en Jan-Wout Hul-

stein van Arocca. Winnaars in de laatste categorie Industrie en Dienstverlening waren Erik en Emmy Hollander van Hollander Techniek. De andere genomineerden waren Bob Zeeuw van der Laan en Jeroen van der Veen van Van der Valk Hotel Apeldoorn De Cantharel en Hans Kornmann van Divitel .

Maandag 13 oktober

Dinsdag 14 oktober

Workshop met Fiona Stoop Locatie: Apeldoorn Business Campus Aanvang: 10.00 uur 䊳

Bijeenkomst BCA Apeldoorn Locatie: Sociëteit Apeldoorn Aanvang: 18.00 uur 䊳

Ontbijtsessie BNI, Chapter Debussy Locatie: Hotel Apeldoorn Aanvang: 06:30 - 08:30 uur 䊳

BCA over verkopen Fred Rutgers, ondernemer, business-coach en auteur van managementboeken, gaf een lezing voor de leden van Business Circle Apeldoorn. Rutgers wees op het belang van aandacht voor de klant. Rutgers heeft drie boeken op zijn naam staan. Zijn eerste boek draagt de titel ‘Dus jij wilt verkoper worden? Man ga toch vissen’. Rutgers: „Veel ondernemers weten niet wie hun belangrijkste klanten zijn en hoe ze dingen beter kunnen doen”. Vraag het je klanten, raadde hij aan en vergeet ook niet je personeel te waarderen.

䊳

Donderdag 16 oktober

Ontbijtsessie BNI Chapter Mozart Locatie: Restaurant, De Brugwachter Aanvang: 06.30 – 09.00 uur 䊳

Bijeenkomst Zakenclub Apèl Locatie: Dros Facility Aanvang: 07:00 – 09:00 uur 䊳

Voor meer agendapunten kijk op: www.deondernemerapeldoorn.nl Nieuws voor de agenda? Mail het de redactie: redactie@deondernemerapeldoorn.nl