Special WK 2010 Zuid-Afrika regio Deventer

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

2|

De meester en In deze bijlage De onbreekbare band tussen Bert van Marwijk en Coocky Voorn Issa Hayatou, hervormer van het Afrikaanse voetbal

2/3 4

Hooliganisme: onbekend fenomeen in Zuid-Afrika

11

Lionel Messi is het nieuwe ventje van goud

6/7

Alle WK-wedstrijden die Oranje ooit speelde

34

Afrikaansen talenten aan voetbalmakelaars overgeleverd

8

In Afrika wordt voetbal met grenzeloze liefde beleden

9

Pierre Womé en de tragiek van een gemiste strafschop De 23 die namens Nederland wereldkampioen moeten worden

17 12/13

Over sokkerstewals en doelskieters: voetbaltermen op z’n Afrikaans

14

Voetbal biedt een mentale vluchtweg op Robbeneiland

15

Wedstrijden, tijdstippen en locaties van het WK

20/21

De WK-geschiedenis van het continent Afrika

18

Het Afrikaanse voetbal staat bol van zwarte magie

19

Clemens Westerhof is domweg gelukkig in Afrika

24

Afrikanen in de eredivisie: van toppers tot tobbers

33

Arjen Robben wil niet opnieuw falen met Oranje

22/23

Noord-Korea verovert de harten van Engelse voetbalfans

25

De zendingsdrang van Foppe de Haan

26

Alle WK-finales vanaf 1930 op een rij

30

De NOS staat voor een zware, maar mooie klus

35

Denemarken, Japan en Kameroen: dat is te doen

31

Colofon Coördinatie en eindredactie Bauke Boersma en Erik Meuleman Vormgeving en graphics Henk te Boekhorst Met medewerking van Rudy Boogert

In de schittering van de zon en in het oog van de storm leunen de bondscoach van Oranje en zijn trouwe vazal op elkaar. Bert van Marwijk en Dick ‘Coocky’ Voorn kan alles overkomen, maar hun band zal nooit breken. door Roel Wiche

H

et moet ergens eind jaren negentig zijn geweest, in de dagen dat er nog veel te vieren viel bij Fortuna Sittard. Bert van Marwijk, debuterend trainer in het profvoetbal, was 25 jaar getrouwd en gaf thuis met zijn echtgenote een daverend feest. De tuin in Meerssen lag braak, maar volgens de overlevering werd het toch een legendarische avond.

Weinig later vierde levensgenieter Coocky Voorn in het Fortuna-stadion uitbundig zijn 50ste verjaardag. De trouwe assistent had toen al gemerkt dat er iets aan de hand was met het grote talent van de club, Mark van Bommel. Tijdens een oefenwedstrijd stapte hij op hem af. Voorn: „‘Coock, ik heb vlinders in de buik’, zei hij. ‘De dochter van de trainer’.” Van Marwijk, vader van Andra: „De vonk moet ergens op die feesten zijn overgeslagen. Het zegt alles over Coocky dat Mark zoiets juist aan hém toevertrouwt.”

De voetbalfluisteraar, zo wordt Dick Voorn – alias Coocky – wel eens genoemd. Altijd goed om een schouder te leasen. Als er iemand is, zo zeggen intimi, die de gevoelstemperatuur van spelers kan meten, is hij het wel. En hij zit zelden verkeerd. Twaalf jaar na dato lachen Mark en Andra van Bommel op grote krantenfoto’s de wereld toe, na het topseizoen van Bayern München. En Bert van Marwijk (58) en Dick Voorn (61) zijn nog steeds onafscheidelijk, maar dan bij het grote Oranje. Voorn vond het geweldig hoe hij twee jaar geleden werd geïntroduceerd bij Oranje. „Toen Bert bondscoach werd, vroeg iedereen zich af: ‘wie is in godsnaam die Coocky’? Bert zei direct bij zijn presentatie dat ik niet alleen een vriend was, maar ook een trainer met kwaliteiten. Dat vond ik grote klasse.”

Van Marwijk: „Coocky is mijn vertrouwenspersoon, mijn klankbord.

Alles wat ik op mijn lever heb, kan ik bij hem kwijt. Dat is belangrijk en prettig. Ik vind het woord assistent vervelend, hij assistéért de coach. Coocky maakt heel snel contact, wint vertrouwen van die jongens. De spelers weten dat ze veilig iets bij hem kwijt kunnen, hij

Bert van Marwijk en Dick ‘Coocky’ Voorn. is geen klikspaan. Dat werkt perfect. Sommige dingen wíl ik niet eens weten.”

Ze wonen nog geen 5 kilometer van elkaar, in het diepe zuiden.

Van Marwijk in Meerssen, de poort naar het schilderachtige Geuldal. Voorn in Berg en Terblijt, waar hij langs de appelboomgaarden diep in het dal Maastricht ziet liggen. Allebei import, allebei ook uit een arbeidersgezin. Lambertus van Marwijk groeit op in Deventer, waar hij als rebelse linksbuiten furore maakt bij Go Ahead Eagles.

Met een Triumph Spitfire scheurt hij door de stad, terwijl zijn lange haren wapperen in de wind. Dick Voorn verhuist als 8-jarig jochie, na het overlijden van zijn vader, van Uithoorn naar een volkswijk

in Maastricht. ‘Hollandse koekenbakkers’ worden de Voorns genoemd. Zijn oudste broer heet al gauw Koek, hij moet het met Coocky doen. Eerste baan: perser in een confectiefabriek.

Halverwege de jaren tachtig kruisen hun wegen voor het eerst. Van Marwijk voelt de herfst van zijn carrière naderen en gaat van MVV naar aartsrivaal Fortuna, waar Voorn al enkele jaren assistentcoach is. Op trainingskamp slaat de vonk definitief over. Van Marwijk: „Ik had drie meniscusoperaties achter de rug, een kruisband was verdwenen en ik had een hernia. We sliepen met z’n drieën op een kamer met stapelbedden, Frans Thijssen, John Linford en ik.

Han Berger was coach. Hij had ons

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

|3

zijn fluisteraar

foto Ermindo Armino/GPD

op één dag vier keer laten trainen.

De volgende ochtend kwamen ze ons wakker maken. Ik zei: Je kunt roepen wat je wilt, maar ik kán niet eens m’n bed uit. Alles kraakte. Bij Thijssen hetzelfde. Moesten we van Berger met Coocky gaan trainen. Die voelde het perfect aan. We zijn lekker koffie gaan drinken en voor de vorm hebben we een balletje getrapt. Ik dacht toen al: we begrijpen elkaar.”

De klik is geheel wederzijds. Als Fortuna in 1997 een nieuwe trainer zoekt, weet Voorn onmiddellijk wie hij moet adviseren. Bert van Marwijk heeft dan slechts ervaring als amateurcoach, maar Coocky kan iedereen in Sittard overtuigen. „Ik zag meteen dat hij een natuurlijk overwicht had. Bij

een aantal andere trainers zag je spelers afdwalen. Bij Bert niet.”

Van Marwijk: „Ik wilde een profclub trainen, maar dacht: niemand zit op me te wachten. Totdat AZ me polste. Het kan dus tóch, dacht ik. AZ ketste af, Fortuna niet. Ik was daar ook ingestapt als ik het voor niks moest doen. Ik wilde in mezelf investeren.”

Het is het begin van een verbond waarin kameraadschap en vakmanschap hand in hand gaan. Van Marwijk vertrekt in 2000 naar Feyenoord, maar belooft Coocky dat hij hem mee zal nemen als hij ooit in het buitenland op avontuur gaat. Twee jaar later beleven beiden een bizarre avond. Het Fortuna van assistent Voorn degradeert uit de eredivisie na een bittere ne-

derlaag tegen het Feyenoord van coach Van Marwijk. In de kranten verschijnen foto’s van een jankende Coocky. „We waren redelijk emotioneel. Bert kwam na afloop bij ons de kleedkamer in, dat toont hoe hij als mens is. Je hoort altijd van Guus Hiddink dat hij zo sociaal is, maar Bert is dat minstens zoveel. Hij is iemand die je veel warmte geeft. Alleen loopt hij er niet mee te koop. Als het er echt om gaat, is Bert de eerste die voor je klaarstaat. Toen ik bij Fortuna een rotperiode had, stond hij ’s avonds op de stoep. Wat drinken, wat kletsen, zo kon ik m’n sores kwijt. Hij begreep dat.”

Ook Van Marwijk kan zijn hart luchten in een van de roerigste seizoenen van zijn carrière. Hij glori-

eert met Feyenoord in de UEFA Cup, maar ontvangt ook een kogelbrief in het jaar dat Pim Fortuyn in koelen bloede wordt vermoord.

De dader bekent later dat hij zo’n 25 prominente Nederlanders, onder wie Frank Rijkaard en Guus Hiddink, op dezelfde manier bedreigde. Van Marwijk: „Het is de enige keer als trainer dat ik me echt zorgen heb gemaakt. In eerste instantie heb ik het mijn vrouw thuis niet eens verteld. Pas nadat een week later ook een kogelbrief gericht aan mij bij Radio Rijnmond was bezorgd, heb ik mijn familie ingelicht. Weken ben ik beveiligd, ook bij wedstrijden. Ik voelde me plots heel kwetsbaar, zeker als ik van de kleedkamer naar het veld liep. Bij mijn huis reden

patrouilles rond, ook het huis van mijn dochter in Eindhoven werd bewaakt. Ik ben redelijk nuchter, maar toen dacht ik: Dit is het allemaal niet waard.”

Twee jaar later wordt de alliantie tussen coach en assistent hersteld.

Nu voorgoed. Van Marwijk vergeet zijn belofte niet en troont Voorn mee naar Borussia Dortmund, waar ze beide kanten van de medaille zien. Na het voortijdige vertrek volgt een terugkeer naar De Kuip, met bekerwinst. En daarna de ereloge voor elke trainer, het nationale elftal.

Over het geheim van een goed huwelijk doen ze niet moeilijk.

Voorn: „Het botst wel eens, maar nooit langer dan een paar uur. Je weet dat het altijd goed komt, zo sterk is de band. Ik heb geen enkele behoefte aan een toestand als met Advocaat en Van Hanegem.

Of Beenhakker en Nol de Ruiter.”

Van Marwijk: „Hoe langer je elkaar kent, hoe meer je je aan kleine dingen gaat ergeren. Maar echt ruzie hebben we eigenlijk nooit gehad. Pittige discussies, dat wel.”

Hoe dat straks in Zuid-Afrika gaat lopen, in een hogedrukpan als het WK, weet niemand. Maar de rolverdeling zal dezelfde blijven als altijd. Van Marwijk de man aan de knoppen, serieus en onverstoorbaar. Met Voorn als fluisteraar op de werkvloer, altijd de sociale antenne uit. Van Marwijk: „De druk wordt nu alleen maar groter. Als je coach van Ajax, Feyenoord of Twente bent, word je elke week gewogen. Als bondscoach overkomt je dat één keer in de zeven weken, maar wél maal tien. Ik moet het overzicht bewaren, onder alle omstandigheden. Maar ik denk ook wel eens gekscherend: als het straks in de eerste ronde van het WK helemaal misloopt, kan ik beter emigreren.”

Ver weg zal dat nooit zijn, want hij heeft net een nieuw huis gebouwd in Limburg, op 30 meter afstand van het oude. In de auto filosoferen de meester en zijn vertrouweling wel eens over welke dromen er nog zijn, straks in het leven na Oranje. Valencia, zo’n club zou mooi zijn, spelend in dat prachtige lelieblanke shirt. Als Van Marwijk gaat, gaat Voorn mee, dat staat vast. Een columnist schreef ooit dat het hem niet zou verbazen als ze straks naast elkaar worden begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Meerssen. Desnoods in één kist. Van Marwijk, nuchter als hij is, fronst zijn wenkbrauwen. Voorn: „Van mij mogen ze zoiets schrijven. Niet dan?” reageren? wk2010@wegener.nl

Meeste wedstrijden op WK Veel Nederlanders zullen het niet leuk vinden, maar Lothar Matthäus is toch echt de speler met de meeste WK-wedstrijden op zijn naam. De Duitser deed aan vijf wereldkampioenschappen mee en kwam daarin tot 25 duels.

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

4|

Hervormer jaagt andere dromen na Issa Hayatou (63), voorzitter van de organisatie van het WK voetbal in Zuid-Afrika, bezorgde Afrika bijna de macht in de voetbalwereld. Maar een verdeel-en-heerstactiek hield Sepp Blatter in het zadel. door Wilber Hack

I

ssa Hayatou liet zich tijdens het WK voetbal van 1998 in Frankrijk door een camera vangen. De vice-president van de FIFA en de voorzitter van de organisatie van het WK in Zuid-Afrika sukkelde in slaap tijdens een wedstrijd van het thuisland. Maar dat beeld doet geweld aan de dynamiek van de 63-jarige bestuurder uit Kameroen.

Jarenlang joeg Issa Hayatou zijn droom na om de machtigste man van het mondiale voetbal worden. De Kameroener zag zijn kans acht jaar geleden schoon om FIFA-president Sepp Blatter van de troon te stoten.

De Zwitser werd verdacht van corruptie. De bewijzen stapelden zich op dat hij door rijkelijk met FIFA-geld te strooien in kleinere voetballanden stemmen had gekocht. De mondiale voetbalbond zou aan de rand van de financiële afgrond staan.

Issa Hayatou adviseerde Blatter op te stappen en kreeg daarbij steun van vier collegavicepresidenten. „Blatter keek geschokt, maar weigerde afstand te doen van zijn troon”, zei Hayatou na die bijeenkomst.

De reden bleek later. Hayatou had al een keer een bijna lege zaal toe moeten spreken. Bestuurders van voetbalbonden uit de Cariben bleven weg uit angst de gunst van Blatter te verspelen. Een dag voor de verkiezingen in Seoul belegde die een bijeenkomst. Daar zou door 54 landen op aangedrongen zijn.

Bij die gelegenheid zou Blatter opening van zaken geven over het financiële beleid van de wereldvoetbalfederatie FIFA. Tot ontzetting van Hayatou ontrolde zich een schertsvertoning, waarbij alleen de voorstanders van de Zwitser aan het woord kwamen. In plaats van kritische vragen te stellen, spraken zij steunbetuigingen uit. Zij vonden dat de FIFA een hechte familie moest blijven.

De zwaarste tik kreeg Hayatou van de delegatie van Liberia.

Edwin Snowe, die van Blatter een

Issa Hayatou.

foto Nic Bothma/EPA

beurs had gekregen om te gaan studeren aan een universiteit in Amerika, beweerde dat de bestuurder uit Kameroen voor geen enkel land in Afrika ook maar iets had betekend.

Juist in de achtertuin van de Kameroener had Blatter het fundament voor zijn overwinning gelegd. Ook Blatter zelf opende de aanval op Hayatou. „Hayatou leek me in het begin een eerlijk man.

Maar dat hij een petitie tegen mij

ondertekende, is geen fair play.”

Toen Hayatou tijdens het congres eindelijk aan het woord kwam, was hij te aangeslagen om zich nog te verweren. Hij verloor de verkiezingen kansloos (139 tegen 56 stemmen). Het zwarte continent kreeg dus niet de zeggenschap in de voetbalwereld.

Hayatou is in Afrika al sinds 1988 aan de macht. De zoon van een lokale sultan, een invloedrijke familie in de samenleving van Kame-

roen, vertoont er dezelfde trekjes als Blatter op het mondiale front.

Hij verdeelt en heerst.

Hayatou, de vijfde president in de historie van de Confederation of African Football (CAF), is oorspronkelijk leraar lichamelijke opvoeding. Hij maakte deel uit van de basketbalploeg van Kameroen en was als atleet nationaal recordhouder op de 400 en 800 meter.

Maar hij richtte zich vooral op zijn bestuurlijke loopbaan. Op 28-jarige leeftijd werd hij al secretaris-generaal van de voetbalbond van Kameroen.

Voor het Afrikaanse voetbal heeft hij veel betekend. Een paar jaar nadat hij president werd, blies hij de jeugdkampioenschappen nieuw leven in. Hij zorgde ervoor dat er via de ‘Goal-projecten’ van de FIFA forse geldinjecties op gang kwamen om het Afrikaanse voetbal te ondersteunen. Minder succesvol was zijn poging de stroom Afrikaanse voetballers richting Europa tegen te gaan. Zijn grootste triomf is dat hij erin slaagde het aantal Afrikaanse deelnemers aan het WK fors op te voeren. Dat waren er aanvankelijk twee. Nu zijn het er zes. Hayatou slaagde er ook in af te dwingen dat Afrika een plaats kreeg in het rijtje continenten dat een WK mag organiseren.

Toch brengt de eindronde in Zuid-Afrika hem geregeld in verlegenheid. Hayatou steunde openlijk de WK-kandidatuur van Marokko. „Je weet niet of ik voor Zuid-Afrika gestemd heb of voor een ander land”, reageerde hij onlangs geïrriteerd. „Daar hoef je ook niet over te speculeren. Afrika had twee kandidaten. We hebben de stemmen eerlijk verdeeld.”

Hayatou, die de African Cup of Nations uitbouwde tot een volwaardig toernooi, kwam begin dit jaar nog in opspraak. Hij strafte Togo, dat weigerde deel te nemen aan het landenkampioenschap omdat twee delegatieleden waren vermoord. Die keiharde opstelling namen velen hem niet in dank af.

Maar Hayatou vond dat het voetbal niet mocht wijken voor terrorisme. Hij bleef overeind omdat de ban voor Togo verkocht werd als een bestuursbesluit. De straf is inmiddels teruggedraaid.

Hayatou heeft nu weer andere dromen. De man van de kruistocht tegen het racisme in de voetbalwereld heeft zich erbij neergelegd dat hij nooit meer FIFA-president zal worden. „Maar het zou fantastisch zijn als er straks een Afrikaans land in de finale van het WK staat.”

Sterk staaltje

G

ary Bailey, voormalig doelman van het Engels elftal, groeide op in Zuid-Afrika en kwam daar in aanraking met muti, de zwarte magie. Zo bond de teamadviseur bij hem meestal wat ‘versterkende middelen’ om zijn zwakke rechterknie.

Later, als keeper van Manchester United, zocht Bailey zelf ook zijn toevlucht in muti, nadat hij in drie finales in voetbaltempel Wembley weinig succesvol was geweest. Voor de replay van de FA Cup-finale in 1983 tegen Brighton hing hij, op aanraden van een Zuid-Afrikaanse medicijnman, een roodwit lint en een slot aan het net van het doel.

Manchester United won met 4-0, dus bleef Gary Bailey de muti gebruiken. Ook bij zijn volgende finales op Wembley. En beide keren hield hij de nul: Manchester-Liverpool 2-0 (Charity Shield van 1983) en Manchester-Everton 1-0 (FA Cup van 1985).

reageren? wk2010@wegener.nl

Meeste deelnames Brazilië nam de meeste keren deel aan het WK voetbal. Sinds de eerste in 1930 in Uruguay miste het Zuid-Amerikaanse land geen enkele van de achttien edities.

IE ijnen! krijg twee htoeecrhli?jke T N w en en nse nom tbal* AT-TAfE r i k a a e t W K vo e o o i m e e g e K W h M id i s Zu

e ns au. n tijd c ad e make nse wijn e t r aa of f e Laat Zuid-Afrik n e s s fle

Grat

GRATIS INSPIRATIE VAN DE KEUKEN DESIGNERS De Keuken Designers zijn anders dan andere keukenspeciaalzaken. Komt u maar eens langs en neem ons GRATIS Keuken Inspiratieboek mee. Blader dit schitterende boek in alle rust door en geniet van de rijkdom aan keuken-ideeën. Maar vooral: laat u zich inspireren!

*De Keuken Designers WK-actie loopt van 11 juni t/m 11 juli 2010.

VOOR EEN BIJZONDERE KEUKEN NAAR UW PERSOONLIJKE SMAAK

Keukenland Wijhe, Wengelerafweg 6 8131 TG Wijhe, Tel. (0570) 522 032 www.dekeukendesigners.nl/keukenlandwijhe

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

6|

Het nieuwe Voetballer Lionel Messi is van een uitzonderlijk ras. De kleine grote man wordt op handen gedragen door ploeggenoten, laat fans huilen van geluk en drijft tegenstanders tot grote wanhoop. Maar hij lijkt in het Argentijnse elftal vaak gevangen in het systeem. Portret van een weergaloze aanvaller, die op het WK in de voetsporen van zijn legendarische coach kan treden. door Barry van der Hooft

D

e bekende uitspraak van Calimero zou op deze avond niet misstaan: ‘Zij zijn groot en ik is klein, en da’s niet eerlijk, o nee’. Het zijn woorden die Lionel Messi misschien wel kent, maar die hij nooit zal gebruiken. De onverstoorbare spits ziet in Utrecht de ene na de andere uit de kluiten gewassen Nigeriaan voor zich opduiken, maar trekt zich er niets van aan. Hij scoort twee keer vanaf de strafschopstip en dat is genoeg om met Argentinië het WK voor spelers tot 20 jaar te winnen.

Het is 2 juli 2005 en Nederland laat met een glimlach op het gezicht een succesvol georganiseerd toernooi achter zich. Leuk, de acties van Quincy Owusu-Abeyie.

Meeslepend, die verloren penaltyserie van Oranje tegen Nigeria. Teleurstellend zeg, het spel van de vooraf bewierookte Amerikaan Freddy Adu. Maar alles en iedereen staat in de schaduw van een écht toptalent: Lionel Andrés Messi.

De 1.69 meter kleine aanvaller heeft 8 dagen eerder pas zijn 18e verjaardag gevierd en mag na de finale nog wat cadeautjes ophalen.

Een gouden schoen als topscorer van het toernooi, een gouden bal als beste speler van het jeugd-WK: het is duidelijk dat Argentinië een nieuwe El Pibe de Oro heeft, een gouden ventje. Het was de bijnaam van Diego Armando Maradona, de grootste speler ooit in het prachtige shirt met de witte en hemelsblauwe verticale banen. Decennia lang was Argentinië op zoek naar de nieuwe Maradona.

Pablo Aimar en Javier Saviola konden de verwachtingen niet inlossen. Messi doet dat de laatste jaren wel. Hij is pas 22, maar toch is er steeds die drang om een vergelijking te maken.

Ja, ze zijn allebei klein en hebben de bal het liefst aan de linkervoet.

Maar waar Maradona een persoonlijkheid was die met de borst vooruit liep, is Messi een bescheiden,

Lionel Messi.

foto Andreu Dalmau/EPA

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

|7

ventje van goud soms wat schuchter familiemens.

In Argentinië vragen ze zich af of hij de immense druk op zijn schouders zal kunnen dragen. Of komt er een moment dat hij zich – net als Maradona – overgeeft aan drugs, drank en vrouwen?

Vijf jaar geleden, bij zijn entree in Nederland, had Messi zijn eerste zeven wedstrijden in het eerste van Barcelona erop zitten. Hij was toen al de jongste doelpuntenmaker uit de geschiedenis van de Catalaanse club, dankzij een treffer tegen Albacete. In Enschede, waar Argentinië het jeugd- WK tegen de Verenigde Staten opende, begon hij niet helemaal fit op de bank. Argentinië verloor, maar werd daarna door Messi en Fernando Gago (nu Real Madrid) bij de hand genomen. Duitsland werd met minimaal verschil verslagen (assist Messi) en daarna begon de tocht richting het goud.

Zes goals verder schudde uitblinker Messi de hand van prins Willem-Alexander. Zijn naam was definitief gevestigd. Maradona bestempelde hem destijds als een genie. „Hij is een leider die niet gebukt gaat onder de druk. Zonder hem zou dit Argentijnse team geen voetbal in zich hebben.”

Kort daarna noemde hij Messi zijn opvolger. In augustus 2005 maakte De Mug zijn debuut in de A-ploeg van Argentinië. De tegenstander was Hongarije, het land waartegen Maradona als 16-jarige óók debuteerde. Het wordt een opmerkelijk debuut: één minuut na zijn entree krijgt Messi rood na een elleboogstoot. Na de wedstrijd treffen zijn ploeggenoten hem in de kleedkamer, huilend.

De valse start werd hem vergeven, want Argentinië wist dat het de beschikking had over een nieuwe jongen van goud. Op het WK in Duitsland moest Messi het een jaar later vooral van invalbeurten hebben, twee jaar daarna won hij in Peking goud tijdens de Olympische Spelen. Messi laat het hart van de liefhebber sneller kloppen.

Bij de jeugdploeg, het olympische team, bij Barcelona; alsof het de normaalste zaak van de wereld is.

Dat is het niet, want in het shirt van Argentinië is het hem nog nauwelijks gelukt.

De weg naar het WK verliep voor bondscoach Maradona en zijn troepen uitermate moeizaam. Op de hobbelige velden in Zuid- Amerika bleven de onnavolgbare rushes van Messi achterwege. Zijn gezicht stond geregeld op onweer en de relatie met Maradona zou verre van optimaal zijn. Het is één van de redenen waarom de aanvaller in zijn vaderland niet zo populair is als in Europa. Gonzalo Higuain, de spits

van Real Madrid, is geboren in Brest, maar zal door de Argentijnen nooit een Fransman genoemd worden. Messi, geboren in Rosario, maar op zijn 13e naar Spanje verhuisd, wordt op zijn beurt vaak als De Catalaan aangeduid.

De komende weken kan Lionel

Messi er zelf voor zorgen dat zijn populariteit ook in zijn vaderland toeneemt. Met de hulp van Maradona, die de tactiek van het Argentijnse elftal meer op zijn beste speler zal moeten afstemmen. Alleen dan lijkt Albicelestes (wit en hemelsblauw) kans te maken op de

eerste wereldtitel sinds 1986. Toen was Maradona (1,65 meter) de man waar alles om draaide. Nu moet dat een speler van 1,69 meter worden, die de kwaliteiten bezit om in de toekomst een vaste plaats te krijgen tussen grootheden als Pelé, Cruijff en Maradona.

reageren? wk2010@wegener.nl

Lionel Messi lijkt voorbestemd de grote ster van het WK te worden. Welke spelers kunnen in Zuid-Afrika met hem concurreren? Vier kandidaten op een rij.

Cristiano Ronaldo De hoop van Portugal is gevestigd op de duurste voetballer aller tijden.

Cristiano Ronaldo (25) is een complete aanvaller, die bij Real Madrid de man is waar alles om draait. In het shirt van zijn vaderland zal het niet anders zijn. De atletische Ronaldo greep zes jaar geleden in eigen land net naast de Europese titel en bereikte twee jaar later met Portugal op het WK de halve finale. In 2008 was de kwartfinale het eindstation op het EK. In de tussentijd is Cristiano Ronaldo alleen maar beter geworden. Alleen al vanwege zíjn kwaliteiten is Portugal een gevaarlijke outsider. foto EPA

Robin van Persie Ondanks een seizoen dat in het teken stond van een zware blessure en een lange revalidatie, is met de vorm van Robin van Persie niets mis. In de laatste competitieduels met Arsenal toonde hij meteen weer zijn klasse. In Oranje wil Van Persie het liefst als diepe spits spelen. De sierlijke aanvaller loopt over van ambitie en lijkt door zijn blessure uitgerust aan het WK te beginnen. Net als Marco van Basten, die het Nederlands elftal in 1988 naar de enige grote prijs leidde. Van Persie wil en kan de man worden die zijn land opnieuw gek laat worden van vreugde. foto ANP

Kaka

foto EPA

Er wordt vaak gezegd dat voetballers op hun 27e de beste periode van hun carrière hebben. Ricardo Izecson dos Santos Leite – voetbalnaam Kaka – is één jaartje ouder en heeft bij Real Madrid geen geweldig seizoen achter de rug. Kaka stond de afgelopen maanden door een blessure buitenspel. Net als Van Persie bij Oranje lijkt hij echter klaar om het Braziliaanse elftal bij de hand te nemen. Kaka is de man die vanuit het middenveld de diepte zoekt en altijd in dienst van het elftal speelt. Brazilië behoort altijd tot de favorieten en kan met een excellerende Kaka in de gelederen voor de zesde keer wereldkampioen worden.

Didier Drogba Didier Drogba is bij Ivoorkust zowel binnen als buiten het veld de leider. De topscorer van Chelsea werd in 2006 en 2009 Afrikaans voetballer van het jaar en is topscorer aller tijden van zijn land. Door TIME Magazine werd Drogba opgenomen in de lijst van honderd invloedrijkste personen op aarde, omdat hij zijn invloed als voetballer gebruikte om de strijdende partijen tijdens de burgeroorlog op te roepen om te werken aan vrede in Ivoorkust. In Zuid-Afrika gaan ‘De Olifanten’ op zoek naar eeuwige roem, met het 32-jarige krachtmens Drogba als onmisbare schakel. foto EPA

Hoogste doelpuntengemiddelde Tijdens het wereldkampioenschap van 1954 in Zwitserland kwamen de toeschouwers het meest aan hun trekken wat doelpunten betreft. De 22 duels leverden een gemiddelde van 5,38 doelpunt per wedstrijd op.

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

8|

Mooie voetbaldroom wordt een nachtmerrie Voor het eerst is het WK voetbal in Afrika. Het continent bracht prachtige spelers voort, maar ook trieste verhalen. De ene na de andere voetballer is naar Europa gebracht, waar de toekomst minder rooskleurig bleek dan geschetst. „Een kidnapping wil ik het niet noemen.

Ik wist waar ik naartoe ging.” door Barry van der Hooft

D

e jongen die niet kan lezen, schrijven of rekenen, verstopt zich onder een stoel. Terwijl zijn medepassagiers richting de paspoortcontrole lopen, probeert Nii Lamptey de confrontatie met de douaniers nog even te vermijden. Hij is 15 jaar, geldt als het grootste voetbaltalent op deze aardbol, maar heeft een vals paspoort. ‘Stephen Keshi junior’ is de naam op het document dat hij op luchthaven Zaventem moet laten zien. Uiteindelijk lijkt het allemaal goed te komen.

Michel Verschueren, directeur van Anderlecht, staat op het Brusselse vliegveld te wachten op Stephen Keshi, die ervoor heeft gezorgd dat Lamptey naar België komt. De Nigeriaanse middenvelder is een grootheid in Afrika en krijgt iedere deur daar open. Als Verschueren van het bedrog hoort, verscheurt hij het paspoort van ‘Keshi junior’ en licht de douane in.

Na 24 uur mag de uit Ghana gevluchte Lamptey het land in en zijn er nieuwe papieren geregeld.

Mede dankzij hoogwaardigheidsbekleders die supporter zijn van Anderlecht.

Lamptey heeft een bizarre reis achter de rug, maar de toekomst die voor hem ligt, vergoedt alles. „Ik had alleen maar op straat geleefd”, vertelt Lamptey in de documentaire Verdwaald in het doolhof van het voetbal. „Het was een hel. Ik was nooit naar school geweest en was alleen maar aan het voetballen. Ik werd geslagen door mijn stiefmoeder, er werden sigarettenpeuken op me uitgedrukt.”

Op het WK onder 16 jaar in Schotland liet hij een verpletterende indruk achter. Na het duel met het organiserende land wordt hij door Pelé uitgeroepen tot beste speler van de wedstrijd. Lamptey: „Jij wordt de nieuwe Pelé, zei hij tegen me.”

Clubs jagen op Lamptey, makelaars willen hem vastleggen, maar

Musa Kanu vertrekt in 1992 vol goede moed uit Sierra Leone om het in Europa te gaan maken, maar komt na een foto Peter Nicolai periode bij Lokeren niet veel verder dan de Zeeuwse zaterdaghoofdklasser Hoek. via Keshi belandt hij bij Anderlecht. Hij ontsnapt uit het trainingskamp van de Ghanese jeugdploeg, weet zonder paspoort de grens met Nigeria te passeren en wordt als ‘Keshi junior’ naar België gebracht. „Een kidnapping wil ik het niet noemen”, kijkt Lamptey terug. „Ik wist wie Stephen Keshi was en ik wist waar ik naartoe ging.”

Als 16-jarige maakt hij indruk bij Anderlecht. Zijn debuut luistert hij op met een doelpunt. „Met die goal wierp ik alle pijn en ellende van me af. Het was een droom die uitkwam.”

De droom lijkt alleen maar mooier te worden, als hij in Italië tijdens het WK onder 17 jaar met Ghana wereldkampioen wordt en vóór Alessandro Del Piero en Sebastian Veron wordt uitgeroepen tot beste speler. Na de finale vin-

den 21 spelersmakelaars de weg naar het hotel. Antonio Caliendo weet de exclusieve rechten over Lamptey te verwerven. Het is het begin van het einde. Eigenlijk heeft Lamptey geen zin meer bij Anderlecht te voetballen. Hij is een andere jongen geworden. Tijdens een verhuurperiode aan PSV bloeit hij op, maar daarna gaat het snel bergafwaarts.

In Engeland en Italië kan hij de verwachtingen niet inlossen. Via Argentinië, Turkije, Portugal, Duitsland, China, Dubai, Ghana en Zuid-Afrika keert Lamptey terug in zijn vaderland. In Argentinië is zijn zoontje Diego overleden, als hij in China voetbalt, wordt zijn pasgeboren dochtertje ziek. Lisa Lamptey sterft niet lang na haar geboorte. Haar vader is ontroostbaar en getekend door het leven. De mensen die hem hebben

bejubeld als jong talent, heeft hij de afgelopen jaren niet meer gezien. Als er geen geld aan hem te verdienen valt, willen ze hem ook niet steunen of energie in hem steken.

Het levensverhaal van Nii Lamptey is niet uniek. Zoals het ook geen toeval is dat hij juist in België aan een weg vol hobbels en obstakels is begonnen. Nederland heeft dankzij de regelgeving een vangnet. Iedere speler van buiten de Europese Unie (EU) moet minimaal 527.000 euro per jaar verdienen, anders is hij niet speelgerechtigd.

Voetballers van buiten de EU die jonger zijn dan 20 jaar hoeven ‘slechts’ een jaarsalaris van 236.000 euro te krijgen. In België worden zulke eisen niet of nauwelijks gesteld. Vooral Afrikaanse voetballers is daar de afgelopen decennia een prachtige toekomst beloofd.

Tegenover de successen van Afrikanen die het echt hebben gemaakt in Europa – onder andere Didier Drogba, Mickael Essien en de broers Bonaventure en Salomon Kalou – staan veel droevige verhalen. Van spelers die niet slagen en dan aan hun lot worden overgelaten. Van jongens die zijn ondergebracht in een louche investeringsmaatschappij en wordt wijsgemaakt dat ze geen kant op kunnen. En van spelers die niet krijgen waar ze volgens hun contract toch echt recht op hebben.

Zoals Musa Kanu, een aanvallende middenvelder uit Sierra Leone. Hij wordt in zijn geboorteland benaderd door een Belgische makelaar en in 1992 op een toeristenvisum naar België gebracht. Kanu tekent een contract bij Lokeren, met de afspraak dat hij 30 procent van de transfersom zal krijgen. Er zal ook 20 procent naar zijn club in Sierra Leone gaan. Na een jaar ontdekt Kanu dat zijn oude club het geld nooit heeft ontvangen. Zijn eigen deel heeft hij dan ook nog steeds niet gekregen. Ja, hij heeft (omgerekend) bijna 800 euro in zijn handen gedrukt gekregen. Maar de transfersom bedroeg toch echt bijna 75.000 euro.

Van zijn makelaar hoort hij niets meer, getuigt de voetballer in 2001 bij een hoorzitting van de Belgische Senaat over mensenhandel in de sport. Als zijn contract in juni 1998 afloopt, krijgt Kanu van Lokeren een nieuwe, tweejarige verbintenis aangeboden. „Het basisloon was te laag”, legt Kanu uit. „Ik heb daarom geweigerd te tekenen.”

Hij moet zijn appartement verlaten en het is meteen het einde van zijn profcarrière. Via oud-ploeggenoten komt Kanu in 2000 bij de Nederlandse hoofdklasser Hoek terecht. Na amper twee seizoenen haakt hij ook in Zeeland af.

Met zijn gezin woont hij in de niet al te fraaie Antwerpse wijk Borgerhout, in de jaren die volgen komt hij op het voetbalveld niet verder dan de lagere klassen in België. Dit seizoen heeft Kanu zijn kunsten vertoond bij Verbroedering Zwijndrecht, op het op één na laagste amateurniveau in België.

De voormalig international van Sierra Leone had als tiener de kwaliteiten om het ver te schoppen, maar is de weg kwijtgeraakt in de voetbaljungle.

Net als Nii Lamptey. En vele, vele anderen. reageren? wk2010@wegener.nl

Meeste doelpunten totaal Voormalig PSV’er Ronaldo is de topscorer aller tijden op wereldkampioenschappen voetbal. De Braziliaan had drie WK’s nodig om vijftien doelpunten te maken.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

|9

Sterk staaltje

I

n 1998 moet Burkina Faso tegen Egypte en heeft als geheim wapen een varken, dat moet worden losgelaten in het hotel van de Egyptische ploeg. Supporters van dat land weten dat echter te voorkomen. Ook een tweede truc, waarbij iets moet worden gedaan met een varkensstaart, mislukt. Burkina Faso verliest met 0-2. De oorzaak: de rituelen zijn niet goed uitgevoerd.

Later moet het land tegen Mozambique. Een medicijnman zegt dat het team een maand voor de wedstrijd een zwarte stier moet kopen en die drie dagen voor de wedstrijd moet slachten. Het betekent wel dat de stier een maand lang te eten moet krijgen. Dat vindt de minister van sport te duur. Hij verordonneert dat de stier direct moet worden geslacht. Burkina Faso verliest van Mozambique. De commissie van Wak (zo heet tovenarij in Burkina Faso) passeert sindsdien de sportautoriteiten van het land.

Tegenwoordig op iedere straathoek in Afrika te zien: een partijtje voetbal.

Passie voor voetbal beloond met het WK Het WK voetbal doet dit jaar eindelijk Afrika aan. Het continent heeft er lang op moeten wachten, terwijl de sport er al honderd jaar met grenzeloze liefde wordt beleden. door Theo Brinkman

V reageren? wk2010@wegener.nl

foto George Osodi/AP

oetbal? De emir, ergens in Nigeria, vindt het maar een absurd spel: 22 mannen die achter één bal aan rennen. „Belachelijk. Geef die andere 21 mannen ook een bal. En laat mij hier niet meer naar kijken”, zegt hij.

Het is eind negentiende, begin twintigste eeuw en de emir van Gwando is uitgenodigd door de Engelse overheersers om een voetbalwedstrijd te bekijken. Dat doet hij, maar veel plezier beleeft hij er niet aan. In weerwil van de emir wordt voetbal echter wel degelijk razend populair in Afrika. Wie tegenwoordig in Afrika komt, hoeft weinig moeite te doen ergens op straat een potje te beginnen. Een bal meenemen, is genoeg. Me-

despelers en tegenstanders komen vanzelf. De passie voor het spel is groot.

Het spelletje met de bal is door de Europese kolonisten naar Afrika gebracht. In 1885 hebben Europese landen Afrika in stukken verdeeld, ieder krijgt zijn deel en gaat er aan de slag. Regeringsfunctionarissen, soldaten, handelaren en zendelingen komen naar de kolonies. Op sportief en cultureel gebied zijn er uiteraard ook invloeden, dus wordt er ook gevoetbald.

Volgens sommige bronnen zou er al in 1862 een wedstrijd gespeeld zijn in Port Elizabeth (Zuid-Afrika), maar zo aan het eind van de negentiende eeuw wordt er echt regelmatig een potje gevoetbald.

Vaak in de havensteden, waar teams worden gevormd door soldaten, zeelui en kolonisten.

Gescheiden, dat wel. Blank bij blank, zwart bij zwart. In die periode worden ook de eerste clubs opgericht. Zo ziet Al Ahly (Egypte), de succesvolste Afrikaanse club, in 1907 het levenslicht. Wat later, tussen 1920 en 1940 worden competities opgezet.

Heel af en toe zien ze in Europa een voetballer uit Afrika verschijnen. Maar dat is dan meestal een

speler die connecties heeft of die om persoonlijke redenen naar Europa is gekomen. Er is een Ghanees bij Sheffield United, er zijn Egyptenaren bij andere Engelse clubs.

Misschien wel de bekendste Afrikaan uit die tijd is de Senegalees Raoul Diagne, die in de jaren dertig in Frankrijk is beland omdat zijn vader er diplomaat is. Diagne haalt zelfs het Franse nationale elftal, als eerste zwarte speler draagt hij het shirt van Les Bleus. Dertig jaar later speelt Diagne een opmerkelijke rol. Senegal is dan inmiddels onafhankelijk en Diagne is er bondscoach geworden. Onder zijn leiding boekt Senegal in 1963 de eerste overwinning op de voormalige kolonisator Frankrijk, veertig jaar voordat het land die stunt herhaalt op het WK 2002.

Frankrijk is het eerste Europese land dat in de jaren dertig enigszins serieus gaat scouten in Afrika. Het land hoopt te profiteren van de talenten in de kolonies.

Het speurwerk levert diverse spelers op. Voornamelijk uit de Noord-Afrikaanse kolonies, maar ook enkele Senegalezen, Ivorianen en Kameroeners. Andere Europese landen volgen later het

voorbeeld van Frankrijk.

Portugal profiteert het meest en heeft in Angola, Mozambique en de Kaapverdische Eilanden vruchtbare voetbalgrond. De grootste speler van allemaal is Eusebio, maar hij is niet alleen. Kijk naar Benfica, dat in 1962 de Europacupfinale met 5-3 wint van Real Madrid: vier van de vijf goals worden gemaakt door twee Mozambikanen (Eusebio en Mário Coluna) en een Angolees (José Aguas). En zie het Portugese elftal op het WK 1966: vaak bestaat het voor de helft uit Afrikaanse spelers.

In de jaren zestig en zeventig, als de meeste kolonies onafhankelijk worden, slinkt de toevoer naar de Europese landen. Althans, voor wat betreft de nationale elftallen.

In het clubvoetbal is het aantal Afrikanen in Europa de laatste twee decennia juist enorm toegenomen.

Het maakt bij de Afrikanen de passie voor de sport, die de emir in Nigeria ruim honderd jaar geleden niet kon bevatten, alleen nog maar groter. Deze zomer worden ze beloond voor die liefde voor het voetbal, met het eerste WK op Afrikaanse bodem. Ze hebben er lang op moeten wachten.

Meeste doelpunten op 1 WK Just Fontaine maakte de meeste doelpunten tijdens een wereldkampioenschap. De speler van Frankrijk scoorde in 1958 dertien keer.

WK moe?

Apeldoorn 055 - 521 48 88

Ga dan op vakantie! Gezellig met z’n allen onderweg in een Bultman Bus!

Deventer 0570 - 63 70 98 Emmeloord 0527 - 619 381 Harderwijk 0341 - 43 33 35

7 dagen vanaf

€ 495,-*

Voor meer informatie en voorwaarden zie onze website of bel:

www.bultman.nl

Zwolle 038 - 454 61 20

055-5214888

KAMPEERARTIKELEN - CARAVANONDERDELEN

Campingshop - Tentenmakerij

• caravanvoortenten • bungalowtenten • caravanluifels • trekkerstenten • wintertenten • gas-ruilservice • service - onderhoud • zeilmakerij - fournituren • tentenmakerij - fournituren • verhuur-caravan KAMPEER- EN CARAVANRECREATIE Kayersdijk 95 - Apeldoorn-Zuid Telefoon: 055 - 533 31 51 Donderdag en vrijdag koopavond

ALS JE OVERDAG GEZOND LEEFT...

EASTBORN S L A A P S Y S T E M E N

...DAN DOE JE DAT ,

S NACHTS TOCH OOK ?

50%

korting!

EASTBORN S L A A P S Y S T E M E N

Altijd een fris bed

n

Sla

e Won

pen

WK-ORANJEVOORDEEL 2e Xanté matras 50% korting!

WWW.DE-GRUTTER.NL

Uw woon- r u en slaapadvise

de Grutter

Twelloseweg 79, Terwolde Tel.: 0571 - 29 06 41

Deze actie geldt van 15 mei t/m 11 juli 2010. Vraag naar de voorwaarden in de winkel.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 11

Sterk staaltje

D Voetbal staat in Zuid-Afrika symbool voor feest. „Er wordt gedanst, gezongen, er is muziek en men dost zich flink uit.”

foto Jon Hrusa/EPA

De Zuid-Afrikaanse ‘hooligan’ is vooral vrolijk Ze zijn uitbundig, altijd blij. En met enkele duizenden tegelijk maken ze een enorm kabaal. De gemiddelde zwarte Zuid-Afrikaanse voetbalsupporter maakt van iedere wedstrijd een feestje. „Hoe armer, hoe vrolijker.” door Annemieke Kooper

H

et ging maar om een glaasje cola. Maar Geert Brusselers – oud-voetballer van onder meer NAC en de Zuid-Afrikaanse club Ajax Cape Town – schaamde zich rot toen hij er een slokje van dronk. Daar zat hij dan met een paar teamgenoten, in een piepklein huisje van steen en golfkarton. In de woning van de voorzitter van een van de supportersclubs van Ajax Cape Town, nippend aan een glaasje roestbruine bubbels, afkomstig uit de enige fles frisdrank die de voorzitter zich wekelijks kon veroorloven.

Tekenend voor de Zuid-Afrikaanse voetbalsupporter, vindt Brusse-

lers, die hartelijkheid, uitbundigheid. „Alsof het een vlucht is uit de dagelijkse gang van zaken, uit de armoede, de uitzichtloosheid waarin het overgrote deel van de supporters zich bevindt. Het lijkt wel: hoe armer, hoe vrolijker.”

Voetbal staat in Zuid-Afrika symbool voor feest, herinnert Brusselers zich. „Er wordt gedanst, gezongen, er is muziek. Het heeft een soort ritme, men dost zich flink uit en is bloedfanatiek. Zoals fans zich in Nederland gedragen bij een wedstrijd van het Nederlands elftal, zo zijn de Zuid-Afrikanen ook bij een wedstrijd van hun eigen ‘gewone’ club.”

Opvallend is dat het fenomeen ‘hooligan’ onder de supporters niet bestaat, schetst Ineke van Kessel, historicus bij het Afrika Studiecentrum. „Rondtrekkende knokgroepen zoals we die in Nederland kennen, zijn er niet. Terwijl de samenleving als geheel juist bekend staat als behoorlijk gewelddadig.”

Al is dat volgens Brusselers niet geheel vreemd. De clubs hebben nu eenmaal weinig supporters die wedstrijden achterna reizen.

„Daarvoor zijn de afstanden te groot en zijn de mensen te arm.”

Harry Wels, directeur van het Zuid-Afrika kantoor van de Vrije Universiteit (SAVUSA), heeft een andere verklaring. Volgens hem bepaalt voetbal er van oudsher mede de identiteit van de zwarte Zuid-Afrikaan. Gevangenen op Robbeneiland, het eiland voor de kust van Kaapstad waar ook Nelson Mandela jarenlang gevangen zat, organiseerden tijdens de apartheid eigen voetbalwedstrijden, die door de wereldvoetbalbond FIFA werden gehonoreerd als aparte competitie. „Voor de gevangenen was voetbal het enige waar ze zelf iets over te zeggen hadden. Het spel groeide daarmee uit tot een symbool.”

Nelson Mandela probeerde het land later met rugby – de witte sport – en nu met voetbal – de zwarte sport – bij elkaar te brengen. „Voetbal en sport meer in het algemeen worden nu gezien als een soort verzoeningsmiddel.

Toch verschillen Zuid-Afrikaanse supporters in de kern niet van de Hollandse, stelt Wels. „Beiden kennen een onvoorwaardelijk ge-

loof in hún club. Of het Nederlandse Ajax of de Zuid-Afrikaanse Kaizer Chiefs nu in de finale verliest, een echte supporter zegt dat dat een ongelukje was dat volgend jaar wordt rechtgezet. Voor beide supporters is voetbal ook meer dan een spel. Het is een levensstijl.”

Alleen de manier waarop de fans hun sympathie uiten, verschilt, meent hij. „In Nederland kenden we ratels als aanmoedigingsattribuut. In Zuid-Afrika de vuvuzela, een plastic toeter, die eigenlijk niet veel voorstelt, maar waar een immens geluid uitkomt. Vermenigvuldig dat met 40.000 man en je hebt een enorm kabaal.” „Een takkeherrie”, weet ook Brusselers nog. Al tovert de gedachte aan het instrument nu vooral een glimlach op zijn gezicht. „Denk ik aan de sfeer van toen, dan kan ik weer intens genieten.”

Misschien daarom wel nodigt hij tijdens het WK zijn vrienden uit voor een braai, een Zuid-Afrikaanse barbecue, zo lacht hij gekscherend. Met zijn allen voor de televisie. Zonder vuvuzela. Maar met een stukje vlees en een glas cola.

e Nigeriaan Nwankwo Kanu, die ‘groot werd’ bij Ajax, zocht zijn heil bij een alternatieve genezer nadat artsen hem vertelden dat zijn voetbalcarrière voorbij was. Met de hartafwijking die bij hem was geconstateerd, kon hij voetballen op topniveau wel vergeten. Aldus de artsen in 1996.

Kanu besloot eens langs te gaan bij TB Joshua, een soort gebedsgenezer. Die legde tijdens een ceremonie zijn hand op de borst van Kanu, waarna een helper (‘the Master Healer’) ook nog een duit in het zakje deed. Zonder het zelf te beseffen, maakte Kanu een sprongetje, als was hij in trance.

Gevraagd naar wat hem had genezen, TB Joshua of de artsen die hem aan zijn hartklep hadden geopereerd, antwoordde Kanu in 2000: ‘Laten we het erop houden dat God mijn gebeden verhoord heeft’.

reageren? wk2010@wegener.nl

Meeste aantal toeschouwers op WK Tijdens het WK van 1994 in de Verenigde Staten kwamen er liefst 3.587.538 toeschouwers kijken naar de 52 wedstrijden. Een gemiddelde van 68.991, tevens het hoogste in de WK-historie.

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

12 |

Bert van Marwijk Coach Geboortedatum 19-05-1952

Maarten Stekelenburg Keeper Geboortedatum 22-09-1982 Club Ajax

Michel Vorm Keeper Geboortedatum 20-10-1983 Club FC Utrecht

Sander Boschker Keeper Geboortedatum 20-10-1970 Club FC Twente

Staat na een relatief eenvoudige aanloop van twee jaar voor zijn eerste echte grote klus. Weet hij de juiste snaar te raken bij de getalenteerde spelers van Oranje?

Wie heeft het nog over Edwin van der Sar? Bijna niemand. Een groter compliment kun je Maarten Stekelenburg niet maken. De twijfelaar is een vaste waarde geworden.

Is al tijden geruisloos de tweede man van Oranje. Toen de strijd losbarstte om de derde plek in de selectie voor het WK, hoorde je nooit zijn naam. Een goed teken.

Levend bewijs dat jongensboeken geschreven kunnen worden als je bijna 40 bent. Kampioen met Twente, bekroonde superseizoen met een plek in de WK-selectie.

Joris Mathijsen Verdediging Geboortedatum 05-04-1980 Club HSV

AndrĂŠ Ooijer Verdediging Geboortedatum 11-07-1974 Club PSV

Giovanni van Bronckhorst Verdediging Geboortedatum 05-02-1975 Club Feyenoord

Ibrahim Afellay Middenveld Geboortedatum 02-04-1986 Club PSV

Over zijn plek bestaan allang geen twijfels meer. Mathijsen is een zekerheidje, altijd. Heeft voor zichzelf wat goed te maken, want zijn club HSV kende een zwak seizoen.

WK is laatste klus voor Ooijer. Het moet raar lopen, wil hij basisspeler zijn. Terugkeer bij PSV verliep teleurstellend, want door vormverlies zat hij regelmatig op de bank.

Wanneer speelt hij zijn laatste duel in zijn loopbaan? Op 11 juli, Johannesburg, dag en plek van de finale?

Wat een afscheid zou dat zijn na meer dan honderd interlands.

PSV is tevreden over zijn ontwikkeling, de buitenwacht vindt dat hij een matig jaar doormaakte. Snakt naar grote club in grote competitie, maar hoe groot is de interesse?

Rafael van der Vaart Middenveld Geboortedatum 11-02-1983 Club Real Madrid

Demy de Zeeuw Middenveld Geboortedatum 26-05-1983 Club Ajax

Ryan Babel Voorhoede Geboortedatum 19-12-1986 Club Liverpool

Klaas-Jan Huntelaar Voorhoede Geboortedatum 12-08-1983 Club AC Milan

Bleef tegen ieders advies bij Real Madrid en knokte zich uiteindelijk terug in de basis. En dat niet alleen, Van der Vaart werd zelfs een belangrijke speler bij de Koninklijke.

Van aanvallende middenvelder getransformeerd tot dienende speler, die de balans bewaakt. Als Mark van Bommel of Nigel de Jong er niet zijn, moet hij het gat opvullen.

Moet zo snel mogelijk weg bij Liverpool, want anders dreigt zijn carrière definitief in het slop te geraken. Is in de pikorde van Oranje voorbijgestreefd door Eljero Elia.

Moet vrezen dat hij de stand-in wordt van Robin van Persie als centrumspits. Heeft bij AC Milan dit seizoen te weinig gespeeld om aanspraak op meer te mogen maken.

Jagers op het goud Twee verloren finales, in 1974 en 1978, zijn tot dusver de belangrijkste wapenfeiten van het Nederlands elftal op wereldkampioenschappen voetbal. Lukt het Oranje de komende weken dan eindelijk wel om mondiaal de beste te worden? Bondscoach Bert van Marwijk hoopt dat doel in elk geval met de volgende 23 spelers te bereiken. door Leon ten Voorde

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 13

Khalid Boulahrouz Verdediging Geboortedatum 28-12-1981 Club VfB Stuttart

Edson Braafheid Verdediging Geboortedatum 08-04-1983 Club Celtic

John Heitinga Verdediging Geboortedatum 15-11-1983 Club Everton

Gregory van der Wiel Verdediging Geboortedatum 03-02-1988 Club Ajax

Kun je op elke plek achterin om een boodschap sturen. Teleurstellend seizoen gehad, maar kracht en doorzettingsvermogen zijn belangrijke wapens voor Oranje.

Ging vol idealen naar Bayern, maar eindigde het seizoen op de bank bij Celtic. Moet snel naar een club waar hij speelt, anders zit zijn interlandloopbaan er voorlopig op.

Wil graag in het centrum spelen, zal er normaliter ook wel terechtkomen. Is bij het rechtlijnige Everton beter op zijn plek dan bij het meer verfijnde Atletico Madrid.

Back die het liefst aanvalt en eigenlijk niet zo van verdedigen houdt.

Als hij zijn defensieve taken ook leert waarderen, kan hij doorgroeien naar de top van Europa.

Stijn Schaars Middenveld Geboortedatum 11-01-1984 Club AZ

Mark van Bommel Middenveld Geboortedatum 22-04-1977 Club Bayern München

Nigel de Jong Middenveld Geboortedatum 30-11-1984 Club Manchester City

Wesley Sneijder Middenveld Geboortedatum 09-06-1984 Club Internazionale

Leek ooit Oranje’s schakelspeler te worden nadat hij in 2006 prima debuteerde. Ontwikkeling zette zich mede door blessures niet door.

Lijkt toe aan een nieuwe prikkel.

Is op zijn positie inmiddels van Europese klasse. Hij is de man die de knoppen bedient en het tempo bepaalt. Nederland heeft meer te bieden dan de Grote Vier alleen.

Heeft ambitie beste balafpakker van Europa te worden. Moet zich leren beheersen, zinloze tackles op het middenveld hebben niets met onvoorwaardelijke inzet te maken.

Moet ego onder controle houden.

Er zijn weinig spelers die een bal zo snel kunnen aannemen en met ongekende precisie kunnen transporteren naar het beoogde doel.

Dirk Kuyt Middenveld en voorhoede Geboortedatum 22-07-1980 Club Liverpool

Robin van Persie Voorhoede Geboortedatum 06-08-1983 Club Arsenal

Arjen Robben Voorhoede Geboortedatum 23-01-1984 Club Bayern München

Eljero Elia Voorhoede Geboortedatum 13-02-1987 Club HSV

Bij elk groot toernooi is er discussie over hem, maar hij speelt bijna altijd. Of dat dit keer ook opgaat zal blijken. Kuyt staat niet op het voorkeurslijstje van Van Persie.

Uitgegroeid tot leider van Oranje.

Na vele blessures op tijd klaar voor de grootste uitdaging in zijn loopbaan. Heeft in zijn hoofd het kunstwerk van Zuid-Afrika al klaar.

Wat was hij goed dit seizoen aan de rechterkant. Dribbels, goals. En wat is hij al lang fit. Als hij het niveau van de Bundesliga eens door zou kunnen trekken op het WK...

Handig om zo’n speler achter de hand te hebben als het elftal muurvast zit. Eljero Elia heeft de techniek, de snelheid en de brutaliteit om iets te kunnen forceren.

reageren? wk2010@wegener.nl

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

14 |

Ook in het Afrikaans klinken de analyses van Johan Cruijff als abracadabra. As jy die bal het kan hulle nie’n doel aanteken nie.

Hans Vonk, doelman van Ajax Cape Town, en Jan en Kees ’t Hart schreven samen het boek Onvermijdelijke voetbaltaal. door Dennis van Bergen

‘Beskerm die man wat vry is’

Z

Sterk staaltje

V

oorafgaand aan de Afrika Cup-finale Nigeria-Kameroen in 2000 gebeurt er iets merkwaardigs. Als de spelers van Kameroen in de catacomben bij hun kleedkamer komen, zien ze dat de Nigeriaanse spelers allemaal op de gang blijven wachten.

Volgens de Nigerianen is hun kleedkamer behekst door het Kameroense kamp. „Niet dat we er zelf in geloven, want we zijn streng religieus”, zegt Sunday Oliseh later. „Maar het kan zijn dat de tegenstander zich bedient van voodoo.”

De Kameroeners besluiten hetzelfde te doen. Ook zij weigeren naar binnen te gaan, redenerend dat er dan ook met hun kleedkamer misschien iets is gedaan. Een ‘medium’ komt eraan te pas om beide kleedkamers ritueel te zuiveren. Hij spat water in het rond.

Daarna gaan beide teams alsnog omkleden. Kameroen wint de finale na strafschoppen.

reageren? wk2010@wegener.nl

uid-Afrika kent elf officiële talen. Afrikaans, Engels, isiNdebele, isiXhosa, isiZulu, Spedi, Sesotho, Setswana, siSwati, TshiVenda en Xitsonga. De voertaal bij het Ajax Cape Town van Hans Vonk is Engels, de meest gesproken taal in het land. „Maar in Kaapstad is er ook een grote kolonie kleurlingen. Bij ons praten ze onderling vaak Afrikaans. Hoewel ik die taal kan lezen en verstaan, zijn die gesprekken amper te volgen voor Nederlanders. Ze praten zó snel, het is een soort straattaal.”

Hans Vonk, die met de schrijvers Jan en Kees ’t Hart het boekje Onvermijdelijke voetbaltaal samenstelde, kan dus wel Afrikaans lezen.

Hoe ze in het Afrikaans voetbalschoenen noemen? Sokkerstewals.

Een spits? Doelskieter. En doordekken? Beskerm die man wat vry is.

Afrikaans, de derde taal in Zuid-Afrika, heeft dus wel degelijk gelijkenissen met het Nederlands. Het Zulu, dé taal van de grotendeels zwarte voetbalbevolking, een stuk minder. Of beter: totaal niet. Dezelfde termen worden in die taal respectievelijk aangeduid als izicathulo zebhola, umshayi manqaku en umvikeli.

De wedstrijdbesprekingen bij Ajax Cape Town gaan, gelukkig voor Vonk, in het Engels. Al is ook van het Afrikaans wel enigszins chocola te maken. Hulle speel steeds die lang bal vorentoe is met enig taalgevoel wel te ontcijferen in ‘ze spelen steeds de lange bal.’

En hulle speel in vyf skywe moet voor de gemiddelde Nederlander ook wel te vertalen zijn: zij spelen over vijf schijven.

Of coach Foppe de Haan er bij de Zuid-Afrikaanse topclub al in geslaagd is tactische discipline door te voeren? Vonk: „Daar is natuurlijk al heel veel over gezegd en geschreven. In Nederland denken we in duidelijke structuren. De cultuur in Zuid-Afrika is heel anders, vrijblijvender. Hier willen de mensen vermaakt worden.

Een hakje of een trucje wordt geweldig gewaardeerd op de tribune. De spelers gaan daar in mee.

Ideaal zou natuurlijk een combinatie zijn. Een goede, duidelijke structuur, aangevuld met hoogstandjes. Wat dat betreft, zijn ze in Zuid-Afrika nu wel op de goede weg.”

Toch is het volgens de 40-jarige doelman niet realistisch al wonderen van het gastland te verwachten op het WK. Bafana Bafana (de jongens, de jongens) zal blij

Voormalig Ajaxkeeper Hans Vonk legt uit bij een clinic in een township in Kaapstad. zijn als het de poulefase doorkomt.

Vonk, die niet werd geselecteerd door bondscoach Carlos Alberto: „Zuid-Afrika heeft best een paar aardige spelers, maar het is zeker geen topploeg. Veel zal afhangen van de eerste wedstrijd, tegen Mexico. Komen ze die goed door, dan weet je het nooit. Zeker met het oog op het thuisvoordeel. Het halen van pakweg de halve finale is echter te hoog gegrepen.”

De voetbalsport in zijn totaliteit ontwikkelt zich volgens hem wel degelijk in Zuid-Afrika. Het is voor de in Alberton geboren sluitpost een van de redenen er na dit seizoen nog een jaar aan vast te plakken bij Ajax Cape Town. Aanvankelijk had de voormalig goalie van onder meer RKC, SC Heerenveen en Ajax nog de intentie te-

rug te keren naar Nederland.

Vonk: „De hoogste divisie hier telt een groot aantal goede sponsors. Zoals er ook een prima tv-contract is afgesloten. Voetbal is in Zuid-Afrika in alle opzichten bezig aan een opmars. Neem de stadions, die zijn de afgelopen jaren enorm verbeterd. Dat zullen de mensen tijdens het WK wel ervaren.”

Over de veiligheid rond de stadions hoeven de fans niet in te zitten, volgens Ajax Cape Towndoelman Hans Vonk. „Natuurlijk moet je je goed voorbereiden en altijd goed oppassen, maar geloof me: Zuid-Afrika is veilig.”

Voor wie tijdens het WK in een stadion ‘achterbal’ wil roepen in het Zuid-Afrikaans, is er werk aan de winkel, blijkt uit Vonks boekje: Die verdedigende span mag die

foto Pics United/GPD

bal weer speel. Grappig is het woord voor de vierde scheidsrechter: Vierde beampte. En voor het veel gebezigde ‘buitenspel’ is er gelukkig een korte Zuid-Afrikaanse term: Onkant!

Kees ’t Hart, Jan ’t Hart en Hans Vonk – Onvermijdelijke voetbaltaal.

Querido. 10,00 euro.

Meeste goals in 1 duel Oostenrijk en Zwitserland speelden in 1954 de wedstrijd met de meeste doelpunten in de WK-historie. De buurlanden produceerden er samen twaalf, waarbij Oostenrijk in de kwartfinale van het toernooi met zeven treffers aan de winnende kant bleef.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 15

Sterk staaltje

J Het historische voetbalveld op Robbeneiland.

foto Jacques Marais / GPD

Robbeneiland: voetbal middel om te overleven In de donkerste dagen van de apartheid floreerde op het beruchte Robbeneiland voetbal als dé manier om te overleven. De gevangenen hadden jarenlang een eigen competitie. Met Jacob Zuma, de huidige president van Zuid-Afrika, als de hardste verdediger van allemaal. door Roel Wiche

E

uforisch zouden ze zijn geweest, dansend in de zilte zeelucht. Vergeten waren de vernederingen, de martelingen in de steengroeve, de gedachten aan de familie thuis.

Vrij in hun hoofd, voor even.

Trots kroonden de spelers van Manong FC zich op 1 juni 1970 tot eerste kampioen van Divisie A van Robbeneiland, de rots voor de kust van Kaapstad waar duizenden politieke gevangenen in onmenselijk kleine cellen werden vastgehouden. Jubelend hielden ze de houten, handgemaakte kampioenschaal boven hun hoofd, als symbool van hun waardigheid.

Totdat de blanke bewakers het genoeg vonden. Na de korte ceremonie stapten ze op de aanvoerder af

en werd de trofee bruut uit zijn handen gerukt. Want ze moesten wél beseffen wie de baas was in Zuid-Afrika, het land van de apartheid.

Manong FC was het Manchester United van Robbeneiland. Keeper Lizo Sitoto was groot en sterk als een beer. Voordat hij werd vastgezet speelde hij rugby. Tony Suze, als 19-jarige activist opgepakt wegens sabotage, was het brein van de ploeg. Maar de meest angstaanjagende speler op het foltereiland was Jacob Zuma, verdediger van het concurrerende Rangers. Zuma, nu de president van Zuid-Afrika die straks het WK zal inluiden, was meedogenloos en nietsontziend. Bij hoekschoppen trok hij naar voren, om oorlog te maken in het strafschopgebied.

Nelson Mandela, de beroemdste gevangene, zag zelden het spektakel op het braakliggende stuk grond waar op zaterdagen de wedstrijden van twee keer vijftien minuten werden gespeeld. Mandela, de bokser, zat vrijwel altijd in isolement.

Het verhaal van de Makana Football Association, de voetbalbond van Robbeneiland die in 1969 door gevangenen werd opgericht, is zo fascinerend dat het drie jaar geleden werd verfilmd. ‘More than

just a game’ van regisseur Junaid Ahmed laat zien hoe voetbal een instrument voor overleving werd, in een regime dat rassendiscriminatie tot hoogste doel verheven had. Vorig jaar verscheen in Nederland het gelijknamige boek. Citaat: „De wedstrijden in de hoogste divisie werden elke week door honderden medegevangenen gevolgd. De toeschouwers waren minstens zo fanatiek als echt voetbalpubliek en sommigen groeiden uit tot heel aparte types. Een van hen was Edgar Gamboye, een reus die met kop en schouders boven iedereen uittorende. Hij was altijd voor ploegen met veel ANC-kameraden. Met bulderende stem schreeuwde hij dingen als: „Snijd hun kelen door. Maak ze dood! Dit is geen sport voor mietjes!” Voetbal werd van levensbelang op Robbeneiland en schonk een groot deel van de duizenden gevangen fysieke en mentale veerkracht. Acht clubs werden opgericht, met namen als Manong, Gunners, Bucks, Rangers en Hotspurs. Elke club leverde drie teams, voor Divisie A, Divisie B en Divisie C. Het Rode Kruis en familieleden zorgden voor shirts, in kleuren als zwart-goud en wit-kastanjebruin. Medegevangenen werden opgeleid tot scheids-

rechters, volgens de regels van de FIFA. De doelen werden gemaakt van aangespoelde planken en visnetten. Veel ploegen hadden een ingenieus systeem, waardoor spelers via ruil van de cellen - waarop zware straffen stonden - in hetzelfde gevangenisblok terecht kwamen. Zo konden ze, geholpen door het smokkelen van sigarettenpakjes met teksten, de tactiek bespreken. „Het reduceerde de spanningen op Robbeneiland”, vertelt ex-gevangene Steve Tshwete. „Niet alleen tussen de gevangenen, maar ook tussen gevangenen en bewakers. Sommige bewakers associeerden zich met onze clubs.

Voor ons was het een geweldige uitlaatklep. Je dacht even niet aan thuis, maar aan zaterdag, aan de volgende wedstrijd.” Tot de sluiting in 1990 hield de Makana Football Association stand, al verdween de spanning in de laatste jaren omdat steeds meer gevangenen werden vrijgelaten. Manong FC kroonde zich nog vele malen tot kampioen van Robbeneiland, maar eigenlijk was het resultaat nog het meest ondergeschikt. Lizo Sitoto, de reusachtige keeper: „Op het veld voelde ik me als een vogel die heel lang in een kooi had gezeten en voor het eerst weer vrij kon vliegen.”

anuari 2000, halve finale Afrika Cup, Nigeria-Senegal. Het gaat niet goed met Nigeria, dat tegen een 0-1 achterstand aanhikt. Ergens achter de dug-outs zit Kashimaro Laloko, een official van de Nigeriaanse bond. In de slotfase van de wedstrijd staat hij op en loopt opeens langs het veld naar het doel van Senegal. Daar haalt hij twee voorwerpen weg. „Het waren fetisjen”, zegt hij naderhand. „Ik moest ze wel bij dat doel weghalen, in het belang van mijn land.”

Laloko wordt geschorst en mag zich in het vervolg niet meer binnen de omheining ophouden. Die schorsing kan niemand iets schelen. Na de actie van Laloko buigt Nigeria namelijk de achterstand om in een 2-1 overwinning door doelpunten in de 84e en 92e minuut. Senegal is verslagen, de finale is bereikt.

reageren? wk2010@wegener.nl

Hoogste doelpuntentotaal Tijdens het wereldkampioenschap van 1998 in Frankrijk werden de meeste doelpunten gescoord. In de 64 gespeelde wedstrijden zagen de voetballiefhebbers 171 keer een doelman vissen.

OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP

Bij aankoop van € 150,00 of meer aan verlichting 120 lichts oranje mini lights voor buiten

GRATIS OP=

OP

Openingstijden: Maandag t/m vrijdag Donderdag Zaterdag

09.00-17.00 uur 09.00-21.00 uur 10.00-16.00 uur

Curaçao 16 - Industrieterrein Apeldoorn-Zuid (bij afslag Apeldoorn-Zuid (A1) Tel. 055-5333443

zaterdag 5 juni de laatste dag

Uitverkoop Wij moeten ruimte maken i.v.m. verbouwing

Boxsprings, matrassen, dekbedovertrekken, dekbedden, kussens (satijnen) hoeslakens en lakens

Auping, Norma, Eastborn, Beddinghouse, Jett, Kardol en Verstraten, Cinderella, etc.

www.aldenkamp.nl

info@aldenkamp.nl

50%

tot korting

OP = OP OP = OP OP OP OP OP OP OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP OP = OP

aktie

Profiteer nu!

Bij Het Pakhuis Wonen vind je de bank waar voetballers wel graag op zitten Hoekbank Como

2,5 zitsbank Manta

100% leder

leverbaar in diverse ledersoorten

Ervaar Normaal 2695,Betaalbaar bij Het Pakhuis

€ 2195,-

Bank Victor

Normaal 1195,Betaalbaar bij Het Pakhuis

€ 885,-

Ervaar zelf de geraffineerde, exclusieve uitstraling van Het Pakhuis Wonen. Wij bewijzen dat eigentijds tijdloos kan zijn en tegelijk vriendelijk geprijsd.

3 zitsbank Cleve

leverbaar in diverse maten en kleuren

leverbaar in diverse maten

Precies wat u zoekt Het Pakhuis Wonen heeft de grootste keuze in kleuren en maten. Heeft u bijzondere wensen?

Dan maken wij uw meubel voor u op maat.

Bij Het Pakhuis leverbaar vanaf

€ 1595,-

Hoek opstelling Hattan leverbaar in diverse uitvoering zowel stof als leder

Bij Het Pakhuis leverbaar vanaf

€ 895,895

Betaalbaar bij Het Pakhuis

€ 699,-

2 zitsbank Brussel + longchair leverbaar in de kleuren: zwart, zilver of choco

Betaalbaar bij Het Pakhuis

€

Vanzelfsprekend Snelle levering, 100% garantie, een bijzondere collectie, vriendelijke prijzen en een kopje koffie zijn bij ons vanzelfsprekend.

Runshoppingcentre De Snipperling Deventer, Hannoverstraat 5c Runsh

www.hetpakhuiswonen.nl

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 17

Het leed van Womé Zijn bezittingen worden in brand gestoken, hij vlucht voor zijn leven. Een terugkeer naar vaderland Kameroen is vijf jaar later nog altijd uitgesloten. En dat alleen vanwege een mislukte trap vanaf elf meter. Over het leed van Pierre Womé. door Gerard Borgman

H

et is zaterdagavond, 8 oktober 2005. De dag van Kameroen-Egypte, de laatste kwalificatiewedstrijd voor het WK 2006. Kameroen moet winnen, Egypte is al uitgeschakeld. In de vijfde minuut van de blessuretijd krijgen de Ontembare Leeuwen een strafschop, bij de stand 1-1. Pierre Womé neemt de penalty en mist. Buitenkant paal. Kort daarop klinkt het eindsignaal. Niet Kameroen, maar Ivoorkust plaatst zich voor de eindronde in Duitsland.

De spelers van Kameroen zitten urenlang opgesloten in het stadion van Yaoundé. Diep in de nacht proberen ze zich in geblindeerde auto’s een weg te banen door de woedende menigte en komen aangeslagen thuis. Dat is Womé niet eens gegund. In de straten van Yaoundé hebben ziedende voetballiefhebbers een klopjacht geopend. Womé moet vluchten voor zijn leven. In een kofferbak van de auto van een vriend raast hij door de hoofdstad. Van zijn huis is weinig meer over. Het is vernield en in brand gestoken. Net als zijn Mercedes. De kapsalon van zijn vrouw staat ook in lichterlaaie.

Zijn vrouw is met hun twee kinderen ondergedoken, ze krijgen permanente politiebewaking. Womé voetbalt in die dagen bij Internazionale. Met zijn gezin pakt hij zo snel mogelijk het vliegtuig naar Milaan. Daar geeft Womé tekst en

uitleg tijdens een drukbezochte persconferentie. „Ze wilden me vermoorden en ze hadden me ook kunnen vermoorden”, zegt de linksachter. „Ik ben stoer, ben nooit bang geweest voor de dood. Maar nu was ik heel erg bezorgd over de veiligheid van mijn familie. „Niemand wilde de strafschop nemen, omdat iedereen besefte wat de gevolgen waren als ze zouden missen. Ik had de moed naar voren te stappen.

Op de Olympische Spelen in 2000 heb ik in de finale tegen Spanje de laatste strafschop genomen. Die benutte ik en wij wonnen goud.”

Even eerder sprak Samuel Eto’o in Barcelona met de Spaanse pers. De spits beweert dat Womé de penalty had opgeëist, ook al was Eto’o de aangewezen man. „Ik wilde de strafschop nemen”, zegt Eto’o. „Maar Womé kwam naar me toe en zei dat hij zich heel goed voelde.”

Womé destijds: „Ik ben heel erg boos omdat wat Eto’o zegt helemaal niet waar is. We hebben op het veld niet gesproken.

Maar ik merkte dat hij en aanvoerder Rigobert Song er geen trek in hadden. Dus besloot ik naar voren te stappen, ook gezien het feit dat ik op het lijstje

van strafschopnemers stond.”

De voetballer speelt na de gewraakte penalty niet meer voor zijn land. Ook niet als Arie Haan dat wil veranderen.

De Nederlander wordt in 2006 bondscoach van Kameroen.

Haan vindt het ‘belachelijk dat zo’n goede speler als Womé vanwege één misser niet meer welkom is’.

De back heeft 67 interlands en 5 doelpunten op zijn conduitestaat. Hij speelde voor AS Roma, Bologna, Fulham, Espanyol, Inter. Daar komen later nog Werder Bremen en 1.FC Köln bij. Op zijn cv prijken twee WK’s (1998 en 2002), hij wint met Kameroen de Afrika Cup in 2002 en goud op de Olympische Spelen in 2000.

Ook de opvolger van Haan, de Duitser Otto Pfister, probeert Womé weer bij de nationale ploeg te halen. Alle pogingen zijn vergeefs. Er gaan geruchten dat de bepalende spelers rond Eto’o Womé’s terugkeer tegenhouden. In de media in Kameroen verschijnt steeds vaker het verhaal dat Womé een moeilijke jongen is. Ook wordt verwezen naar 2002, toen Womé een staking onder de internationals zou hebben geleid, uit onvrede over het premiestelsel voor het WK.

In 2007 maakt Womé zelf een einde aan de discussie. Hij stelt zich niet langer beschikbaar voor de nationale ploeg. „Iedereen weet dat ik geleden heb onder die strafschop en dat ik er nog steeds onder lijd. Het enige dat ik nu nog wil, is dat er rust ontstaat rond mij en mijn gezin.”

Die rust heeft hij sinds de zomer van 2008 gevonden bij 1.FC Köln. De 31-jarige speler woont met zijn gezin in Rösrat, nabij Keulen. Zijn aflopende contract wordt niet verlengd. Hij is niet tot de benodigde 25 optredens in de hoofdmacht gekomen, zoals in een clausule is vastgelegd.

Interviews geeft Womé al jaren niet meer. Een bezoek aan het Trainingsgelände am Geißbockheim, het trainingscomplex van 1.FC Köln, is eigenlijk bij voorbaat een kansloze missie. Al doet Christopher Lymberopoulos, de sympathieke persvoorlichter van de Bundesligaclub, nog wel een poging. Maar: „Nee, hij wil geen interview geven. Niet over die strafschop en ook niet over andere dingen.”

Alleen voor de officiële website van de club maakte Womé vorig jaar een uitzondering.

Hij zegt dat hij op zijn plaats is in Duitsland. Zijn naam heeft hij immers te danken aan een Duitse voetballer. „Mijn vader noemde me zo omdat mijn ouders grote fans van Pierre Littbarski waren. Toen ik klein was en begon te voetballen in Kameroen, noemde niemand me Pierre Womé. Ze zeiden allemaal Pierre Littbarski.”

Zijn voetballoopbaan houdt hem al jaren in Europa. Maar wat gaat hij daarna doen?

Keert Womé terug naar Kameroen? „Nee”, zegt hij. „Ik zal zeker in Europa blijven en niet terugkeren naar Afrika. Dat staat vast.” Het is nu bijna vijf jaar na de gewraakte strafschop en nog steeds dragen de Kameroense voetballers de gevolgen daarvan met zich mee. Nee, het leed van Pierre Womé is nog niet geleden.

Pierre Womé.

foto GPD/AP

Sterk staaltje

I

n 1992 wint Ivoorkust de Afrika Cup, zónder ook maar een tegendoelpunt. Diverse medicijnmannen eisen dat succes voor zich op. De eindzege is aan hen te danken, menen ze. Zou best kunnen, want al voor het toernooi liet de Ivoriaanse minister van sport een bataljon toverdokters opdraven om het team te helpen.

Na dat succes beleeft Ivoorkust uiterst magere jaren. De medicijnmannen weten wel hoe dat komt: ze zijn nooit betaald voor hun diensten en hebben daarom een vloek over het team afgeroepen.

In 2002 zoekt de minister van Defensie de toverdokters op. Hij biedt zijn excuses aan voor het feit dat ‘beloften niet zijn nagekomen’. Hij geeft ze drank en een pak geld. De ban wordt verbroken en het succes keert terug.

Ivoorkust haalt in 2006 de finale van de Afrika Cup en plaatst zich voor het WK van 2006.

reageren? wk2010@wegener.nl

Meeste titels Brazilie leidt het klassement van eindoverwinningen op een WK. De goddelijke kanaries waren liefst vijf keer de beste van de wereld: 1958, 1962, 1970, 1994 en 2002.

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

18 |

De hoogste tijd voor Afrikaans succes Sterk staaltje

S

paanse Pepe is misschien wel de beroemdste toverdokter. Hij is de hoofdpersoon in een documentaire over het team van Kameroen dat het zo goed deed op het WK van 1990. Volgens hem is dat succes te danken aan bezweringsformules, het verblijf van spelers in heilige bossen, beïnvloeding van de wedstrijdballen en preparatie van de shirts.

De documentaire geeft een inkijkje in wat tot dan toe altijd verborgen is gebleven: de zwarte magie.

In Kameroen ook wel Grimba of Ngouati genoemd. Over de zwarte magie praat je niet. En al helemaal niet met niet-ingewijden.

Spaanse Pepe doorbreekt het taboe.

Vorig jaar kwam Spaanse Pepe opnieuw in het nieuws. Hij zou door de ex-vriendin van Cristiano Ronaldo zijn gevraagd de Portugese sterspeler te beheksen en zo een einde te maken aan zijn carrière.

reageren? wk2010@wegener.nl

In de loop der jaren deden steeds meer Afrikaanse landen mee aan het WK voetbal.

Meer dan kwartfinales voor Kameroen (1990) en Senegal (2002) leverde dat niet op.

Wordt op het eigen continent de ban eindelijk gebroken? door Hans Leber

H

et eerste wereldkampioenschap voetbal, in Uruguay 1930, werd nog gespeeld tussen dertien uitgenodigde landen: zeven uit Zuid-Amerika, vier uit Europa en twee uit Noord-Amerika. Vier jaar later mocht ook Afrika meedoen: Egypte werd direct met 4-2 uitgeschakeld door Hongarije.

Het continent kreeg pas in 1957 een eigen voetbalbond, de CAF. De Afrikaanse kandidaten moesten eerst onderling spelen, zoals voor het WK in 1962, om als laatste hindernis nog tegen een Europese ploeg play-offs te spelen. Het lukte Marokko niet Spanje te verslaan. Ethiopië werd dat jaar voor de kwalificatie in de Europese zone ingedeeld en verloor de dubbel tegen Israël.

In 1966 roerden de Afrikaanse landen zich tegen dat systeem.

De Afrikanen weigerden kwalificatiewedstrijden te spelen omdat de continentwinnaar daarna nog eens in play-offs tegen de Aziatische winnaar moest uitkomen. Negen Afrikaanse landen kregen een boete van 5.000 Zwitserse franken en in Engeland kraaide geen haan naar het ontbreken van de Afrikanen. Maar FIFA-baas Sir Stanley Rous voelde aan dat het zo niet langer kon. „Het voetbal in Afrika groeit. En omdat ze hun bonden op orde krijgen, zullen we in de toekomst veel meer van ze horen.”

Het protest van 1966 leverde één Afrikaanse plaats op onder de 16 deelnemende landen aan het WK. Marokko was op het WK in Mexico (1970) het tweede Afrikaanse land ooit dat zich kwalificeerde, na een uitsluitend Afrikaanse strijd tussen dertien teams. De Marokkanen werden in de eerste ronde uitgeschakeld.

Op het WK in Duitsland 1974 was er weer een Afrikaans land present. Op het toernooi waar Oranje furore maakte, lieten

Tijdens het WK van 1974 kijken de Braziliaan Jairzinho (links) en Kembo Uba Kembo van Zaïre (rechts) toe hoe Mukombo te laat is om Luis Pereira het koppen te beletten. foto Spaarnestad/GPD ‘De Luipaarden’ géén goede indruk achter. Zaïre, dat sinds 1997 Democratische Republiek Congo heet, incasseerde veertien tegendoelpunten en scoorde zelf niet. Tegen Schotland (2-0) en Brazilië (3-0) waren de verliezen te overzien, tegen Joegoslavië werd het minder prettig: 9-0.

Behalve met die monsterscore trok Zaïre de aandacht met een kolderiek moment tijdens Brazilië-Zaïre. Alunga Mwepu maakte zich los uit de muur toen de scheidsrechter blies voor een vrije trap, die door de Braziliaan Rivelino zou worden genomen. Mwepu stormde op de bal af en trapte die weg zo ver hij kon. Rivelino, de scheidsrechter en alles en iedereen in opperste verwarring achter zich latend.

Mwepu kreeg geel.

In Argentinië (1978) won Tunesië als eerste Afrikaans land een wedstrijd op een WK, met 3-1 van Mexico. Ze kwamen niet verder. In 1982 (Spanje) deden er geen 16, maar 24 landen aan het WK mee, Afrika kreeg twee plaatsen. Algerije versloeg West-Duitsland met 2-1, Chili met 3-2 en verloor tegen Oostenrijk met 2-0.

De Noord-Afrikanen werden het slachtoffer van één van de grootste schandes uit het voetbal. West-Duitsland won met

1-0 van Oostenrijk, in een wedstrijd waarin de ploegen na het doelpunt niet meer aanvielen, omdat ze met die uitslag beide door waren. Het kostte Algerije een plek in de volgende ronde.

In hetzelfde toernooi was Kameroen als tweede Afrikaans land actief. Drie gelijke spelen betekenden dat ze niet verder kwamen. Een van de Kameroeners was Roger Milla. De legendarische voetballer was er in 1990 (Italië) en 1994 (VS) ook bij. In de VS werd hij als 42-jarige de oudste speler die ooit een WK-goal maakte. 1990 was Kameroens beste toernooi ooit.

Het land haalde de kwartfinale, met 3-2 verloren van Engeland, en lichtten in de openingswedstrijd regerend wereldkampioen Argentinië pootje: 1-0. Datzelfde jaar werd Egypte in de eerste ronde uitgeschakeld.

In 1986 werd Algerije in de poule uitgeschakeld, Marokko was het eerste Afrikaanse land dat een ronde verder kwam door gelijke spelen tegen Engeland (0-0), Polen (0-0) en winst tegen Portugal (3-1). In de tweede ronde elimineerde Duitsland de Marokkanen met 1-0.

In 1994 mochten voor het eerste drie Afrikaanse ploegen meedoen. Marokko en Kameroen vlogen er in de eerste ronde uit, Nigeria werd in de tweede ron-

de uitgeschakeld door Italië: 2-1.

In 1998 werd het aantal deelnemers van 24 naar 32 verhoogd.

Zuid-Afrika, Marokko, Tunesië, Kameroen en Nigeria deden mee. Weer haalde alleen Nigeria de tweede ronde, waarin het land met 4-1 door Denemarken werd verslagen.

In 2002 in Zuid-Korea en Japan haalde Senegal de kwartfinale en verloor daarin met 1-0 van Turkije. In het openingsduel schoot Bouba Diop Senegal langs regerend wereldkampioen Frankrijk: 1-0. Zuid-Afrika, Tunesië, Nigeria en Kameroen werden in hun poules uitgeschakeld. Tijdens het WK in Duitsland (2006) debuteerden liefst vier zwart-Afrikaanse landen op een WK: Togo, Ivoorkust (in de poule met Nederland uitgeschakeld), Ghana en Angola meldden zich, naast Tunesië. Alleen Ghana kwam een ronde verder, waarin met 3-0 van Brazilië werd verloren.

Van de 90 wedstrijden van Afrikaanse ploegen op een WK, werden er 32 gewonnen. Togo en Zaïre verloren al hun duels, Nigeria en Kameroen (met vijf deelnames Afrikaans koploper) deden het met vier zeges het best. Al met al geen klinkende cijfers. De hoogste tijd derhalve voor meer Afrikaans succes, nu op het eigen continent.

Strengste arbiter Afgaand op het aantal gele en rode kaarten in een duel, is Valentin Ivanov de strengste scheidsrechter in de WK-historie. De Rus trok in 2006 tijdens Nederland-Portugal (0-1) liefst zestien keer geel en deed er voor beide landen ook nog twee rode prenten bij.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 19

Offers, rituele ceremonies, vreemde zalfjes die onvermoede krachten geven: het Afrikaanse voetbal staat bol van zwarte magie. Maar: „Een speler voetbalt echt niet beter van geitenbloed op zijn benen. door Theo Brinkman

De medicijnman wil het

V

oetbal speel je met elf tegen elf. Toch kan het in Afrika gebeuren dat een team begint met tien spelers.

Uit bijgeloof wordt de elfde pas ingebracht als de wedstrijd allang bezig is. Zwarte magie: voetbal in Afrika staat er bol van. „In Afrika spelen magie en hekserij een rol in alle aspecten van het leven, dus ook in voetbal”, zegt Arnold Pannenborg, die als student antropologie een half jaar onderzoek deed naar juju, muti of gris-gris: termen voor zwarte magie.

Goden en geesten van voorouders worden vereerd, offers worden gebracht, er zijn rituele ceremonies.

Vreemde zalfjes, papjes en drankjes geven onvermoede krachten.

De medicijnman, ook toverdokter of maraboe genoemd, weet er alles van. In de sport rept men liever van teamadviseurs. Zij fluisteren de voetballers in wat ze moeten doen om te winnen.

Over juju wordt liever niet gesproken, het is vaak niet te zien. Wie er naar vraagt, krijgt nul op het rekest. Vraag het Eyong Enoh en de Ajacied uit Kameroen zegt: „Juju?

Weet ik niets van. Ik geloof er niet in, ik ben christen. Misschien gebeurt het in Kameroen, die dingen gebeuren all over the world, alleen ziet het er overal verschillend uit.

Je hebt in Nederland toch ook mental coaches? Daar moet je het mee vergelijken.”

Mart Nooij was drie jaar bondscoach van Mozambique en werkte lang in Burkina Faso. „Volgens mij is het slechts psychologische en mentale beïnvloeding. Een speler gaat niet beter voetballen van geitenbloed op zijn benen. Maar het kan wél zijn dat hij zich door zo’n Door de medicijnman het bloed van dieren op de benen laten smeren, om zo beter te kunnen presteren: het is ritueel 1 of 2 procent sterker in het Afrikaanse voetbal beslist geen uitzondering. foto Ariana Cubillos/AP/GPD voelt.” Soms deed hij er daarom exhet meemaakte bij zijn elftallen in in haar maag. Ze wil niet te het vertrouwen van zijn ploeggepres aan mee. „Bij uitduels zorgde Kameroen, zal het tijdens het WK boek staan als primitief, achternoten. „In het begin zeiden ze alik ervoor dat onze reserves al lijk en bijgelovig.” Ook de FIFA niet zijn. „In Afrika weet iedereen vroeg het veld opgingen. Sommige tijd: ‘Juju, daar doen wij niet aan’. is niet happig op zwarte magie. dat het gebeurt en men schaamt tegenstanders waren daardoor van Maar na een maand of twee kwaOmdat juju met geheimzinnigmen de verhalen los. Ik had inmid- zich er niet voor. Internationaal de leg, omdat zij altijd zelf als eerheid is omgeven, heeft de wewordt er lacherig over gedaan. De dels van alles gezien, dus ze konste op het veld wilden zijn.” reldvoetbalbond er geen vat op.

Afrikaanse voetbalbond (CAF) Voor zijn onderzoek vestigde Pan- den er niet meer omheen.” „En men vraagt zich af of er in heeft daarom jaren geleden een De meeste juju is erop gericht de nenborg (33) zich in 2003 in Buea de drankjes en smeerseltjes verin Kameroen. Hij trainde en speel- tegenstander te verzwakken. Maar verbod opgelegd voor juju tijdens boden middelen zitten.” de Afrika Cup. De CAF zit er mee de mee bij voetbalclubs en maakte zo open en bloot als Pannenborg Heel zichtbaar is juju niet meer vreemde zaken mee. Hij zag de bij de nationale teams. Afrikaanangst in de ogen van tegenstanse toppers in Europa willen niet ders zodra die arriveerden bij het meer dat die mannen in de veld, zag hoe tegenstanders zich kleedkamer komen. „Ik kan me buiten de kleedkamer omkleedvoorstellen dat een speler als den en hoe spelers weigerden over Ruud Krol, trainer van de Zuid-Afrikaan- wat, want ik ben daar nooit bij. het gewone pad naar het veld te lo- se voetbalclub Orlando Pirates: „Zolang de spelers erin geloven, is het Drogba geen zin heeft zijn enpen. Ze liepen liever om of gingen „Wij hebben ook zo’n voodooman in goed. Als het maar geen storende factor kels in te smeren met een zalfje. door de bosjes. Hij zag hoe iedienst. Die zit van tevoren in de kleedka- is. En dat is het niet. Ja soms, als de hele Die zal het idee hebben dat hij mand steentjes in een doel legde mer. Daar doet hij zijn rites en zijn religie, kleedkamer vol met rook staat”, zegt voor paal staat als hij dat doet. of zout op het veld strooide. Na met allemaal van die beweginkjes en din- Krol in Ek sien jou, een boek over Neder- Daarom worden spelers steeds vaker individueel behandeld.” verloop van tijd won Pannenborg getjes bij hun hoofd. Ik weet niet precies landers in Zuid-Afrika.

Sterk staaltje

V

reemde gebeurtenissen tijdens de Afrika Cup van 2000 brengen de Afrikaanse voetbalbond (CAF) in verlegenheid. Voor het toernooi van 2002 vaardigt de CAF daarom een verbod uit op zwarte magie.

Het gevolg is direct zichtbaar.

Vlak voor de halve finale Kameroen-Mali wordt Thomas Nkono, keeperstrainer van Kameroen, aan de rand van het veld gearresteerd. Hij wordt ervan verdacht een talisman op het veld te hebben gegooid. Misschien heeft Nkono zijn werk goed gedaan: Kameroen wint met 3-0.

Nkono krijgt een jaar schorsing.

Jaren later zegt hij dat een eerder voorval waarschijnlijk de aanleiding was om hem op te pakken.

In de groepswedstrijd tegen Togo had hij wat water op het veld gesprenkeld, om de Togolezen te provoceren. „Misschien waren de Malinezen bang dat ik ook bij hen zoiets zou doen.”

‘Een kleedkamer vol rook’

reageren? wk2010@wegener.nl

Eerste rode kaart Placido Galindo valt de twijfelachtige eer te beurt de eerste rode kaart ooit op een WK te hebben ontvangen. In 1930 was de Peruviaan betrokken bij een knokpartij in de openingswedstrijd tegen Roemenie en kon na 70 minuten inrukken.

20 |

| 21

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

wedstrijdschema wk 2010

Port Elizabeth Nelson Mandela Bay-stadion

Kaapstad Green Point-stadion

Kaapstad

Port Elizabeth

Capaciteit: 66.005 Bouwjaar: 2009

Capaciteit: 46.082 Bouwjaar: 2009 Thuisclub: Bay United

Polokwane Peter Mokaba-stadion Polokwane

Capaciteit: 45.264 Bouwjaar: 2010 nb: stadion vernoemd naar anti-apartheidsstrijder Peter Mokabe (1959-2002)

G RO E P C

G RO E P B

G RO E P A

G RO E P D

A1

Zuid-Afrika

B1

Argentinië

C1

Engeland

D1

Duitsland

A2

Mexico

B2

Nigeria

C2

Verenigde Staten

D2

Australië

A3

Uruguay

B3

Zuid-Korea

C3

Algerije

D3

Servië

A4

Frankrijk

B4

Griekenland

C4

Slovenië

D4

Ghana

Zuid-Afrika - Mexico 11 juni Johannesburg (Soccer Ct.)16:00 Uruguay - Frankrijk 11 juni Kaapstad 20:30 Zuid-Afrika - Uruguay 16 juni Pretoria 20:30 Frankrijk - Mexico 17 juni Polokwane 20:30 Mexico - Uruguay 22 juni Rustenburg 16:00 Frankrijk - Zuid-Afrika 22 juni Bloemfontein 16:00

Zuid-Korea - Griekenland 12 juni Port Elizabeth 13:30 Argentinië - Nigeria 12 juni Johannesburg (Ellis Park) 16:00 Argentinië - Zuid-Korea 17 juni Johannesburg (Soccer Ct.) 13:30 Griekenland - Nigeria 17 juni Bloemfontein 16:00 Nigeria - Zuid-Korea 22 juni Durban 20:30 Griekenland - Argentinië 22 juni Polokwane 20:30

Engeland - Verenigde St. 12 juni Rustenburg 20:30 Algerije - Slovenië 13 juni Polokwane 13:30 Slovenië - Verenigde St. 18 juni Johannesburg (Ellis Park) 16:00 Engeland - Algerije 18 juni Kaapstad 20:30 Slovenië - Engeland 23 juni Port Elizabeth 16:00 Verenigde St. - Algerije 23 juni Pretoria 16:00

Servië - Ghana 13 juni Pretoria 16:00 Duitsland - Australië 13 juni Durban 20:30 Duitsland - Servië 18 juni Port Elizabeth 13:30 Ghana - Australië 19 juni Rustenburg 16:00 Ghana - Duitsland 23 juni Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30 Australië - Servië 23 juni Nelspruit 20:30

G RO E P E

G RO E P F

G RO E P G

G RO E P H

Rustenburg Royal Bafokeng-stadion

Durban

Capaciteit: 69.957 Bouwjaar: 2009 Ontwerp: Vlag Zuid-Afrika als inspiratiebron

Nelspruit Mbombela-stadion Rustenburg

E1

NEDERLAND

F1

Italië

G1

Brazilië

H1

Spanje

E2

Denemarken

F2

Paraguay

G2

Noord-Korea

H2

Zwitserland

E3

Japan

F3

Nieuw-Zeeland

G3

Ivoorkust

H3

Honduras

E4

Kameroen

F4

Slowakije

G4

Portugal

H4

Chili

NEDERLAND - Denemrk.

14 juni Johannesburg (Soccer Ct.)13:30 Japan - Kameroen 14 juni Bloemfontein 16:00 NEDERLAND - Japan 19 juni Durban 13:30 Kameroen - Denemarken 19 juni Pretoria 20:30 Denemarken - Japan 24 juni Rustenburg 20:30 Kameroen - NEDERLAND 24 juni Kaapstad 20:30

Capaciteit: 44.530 Bouwjaar: 1999 Uitbreiding: 2010

Johannesburg Ellis Park-stadion

Italië - Paraguay 14 juni Kaapstad 20:30 N.-Zeeland - Slowakije 15 juni Rustenburg 13:30 Slowakije - Paraguay 20 juni Bloemfontein 13:30 Italië - Nieuw-Zeeland 20 juni Nelspruit 16:00 Slowakije - Italië 24 juni Johannesburg (Ellis Park) 16:00 Paraguay - N.-Zeeland 24 juni Polokwane 16:00

AC HTSTE FINALE Capaciteit: 61.639 Bouwjaar: 1982 Uitbreidingen: 2009 Thuisclub: Orlando Pirates

AC HTSTE FINALE

AC HTSTE FINALE

nb: Mbombela komt uit het siSwati (een van de elf officiële talen in Zuid-Afrika) en betekent ‘veel mensen in een kleine ruimte’.

Bloemfontein Free State-stadion

AC HTSTE FINALE

3

1C - 2D 26 juni, Rustenburg, 20:30

5

1E - 2F 28 juni, Durban, 16:00

7

1G - 2H 28 juni, Johannesburg (Ellis Park), 20:30

2

1B - 2A 27 juni, Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30

4

1D - 2C 27 juni, Bloemfontein, 16:00

6

1F - 2E 29 juni, Pretoria, 16:00

8

1H - 2G 29 juni, Kaapstad, 20:30

1-3 2 juli, Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30

K WARTFINALE B

2-4 3 juli, Kaapstad, 16:00

HALVE FINALE I

A-C 6 juli, Kaapstad, 20:30

FINALE Capaciteit: 88.460 Bouwjaar: 1987 Uitbreiding: 2009

Capaciteit: 43.589 Bouwjaar: 2009

Bloemfontein

1A - 2B 26 juni, Port Elizabeth, 16:00

A

Johannesburg

Honduras - Chili 16 juni Nelspruit 13:30 Spanje - Zwitserland 16 juni Durban 16:00 Chili - Zwitserland 21 juni Port Elizabeth 16:00 Spanje - Honduras 21 juni Johannesburg (Ellis Park) 20:30 Zwitserland - Honduras 25 juni Bloemfontein 20:30 Chili - Spanje 25 juni Pretoria 20:30

1

K WARTFINALE

Johannesburg Soccer City-stadion

Ivoorkust - Portugal 15 juni Port Elizabeth 16:00 Brazilië - Noord-Korea 15 juni Johannesburg (Ellis Park) 20:30 Brazilië - Ivoorkust 20 juni Johannesburg (Soccer Ct.)20:30 Portugal - Noord-Korea 21 juni Kaapstad 13:30 Noord-Korea - Ivoorkust 25 juni Nelspruit 16:00 Portugal - Brazilië 25 juni Durban 16:00

Nelspruit

infographic: CRW / bron: FIFA

Johannesburg

infographics: ANP / bron: tt/fifa

Durban Moses Mabhida-stadion

winnaar I - winnaar II 11 juli, Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30

K WARTFINALE C

5-7 2 juli, Port Elizabeth, 16:00

Capaciteit: 45.058 Bouwjaar: 1952 Uitbreidingen: 2008 Thuisclub: Bloemfontein Celtic

K WA RTFI NA L E D

6-8 3 juli, Johannesburg (Ellis Park), 20:30

Pretoria Loftus Versfeld-stadion

HALVE FINALE II

B-D 7 juli, Durban, 20:30

Pretoria

TROOSTFINALE verliezer I - verliezer II 10 juli, Port Elizabeth 20:30

Capaciteit: Bouwjaar: Uitbreiding: Thuisclub:

Moses Mabhida-stadion, Durban. foto Gernot Hensel/EPA

infographics: ANP / bron: tt/fifa

49.365 1906 2008 Mamelodi Sundowns

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

22 |

Robben Winnaar van de Duitse titel en de beker met Bayern München, veel beslissende acties en fraaie goals én uitgeroepen tot beste speler van de Bundesliga: Arjen Robben heeft tot dusverre een geweldig seizoen achter de rug.

Succes op het WK met Oranje zou het helemaal áf maken. „We gaan voor de wereldtitel, maar dan moeten we met z’n allen nog wel een stap maken.” door Jan Mennega

T

Arjen Robben foto AP

oen Marco van Basten bondscoach was van het Nederlands elftal, liet die zich eens ontglippen dat Arjen Robben zó goed was, dat hij de beste speler van de wereld zou kunnen worden. „Ik vind Messi op eenzame hoogte staan”, zegt Robben, de zo succesvolle vleugelspits van Bayern München. „Maar er zit nog steeds rek in bij mij. Ik kan nog beter. Ik wil mezelf ontwikkelen, titels winnen, kampioenschappen behalen, belangrijk zijn voor het elftal.”

Zo goed als Robben dit seizoen bij Bayern München was, en vooral over zo’n lange periode, was hij nog nooit. „Misschien dat mijn eerste seizoen bij Chelsea er een beetje bij in de buurt kwam.”

Met FC Hollywood werd hij in zijn eerste jaar bij die club direct landskampioen en pakte de Duitse beker. In de finale van de Champions League moest Bayern zijn meerdere erkennen in Inter. „Daardoor is het net geen superseizoen geworden.”

Robben werd uitgeroepen tot beste speler van de Bundesliga, doelpunten van hem werden tot drie keer toe gekozen als doelpunt van de maand en hij scoorde afgelopen seizoen meer dan ooit: 23 keer. „Ik had me dit seizoen ook ten doel gesteld meer te scoren. Eigenlijk had ik dat al gedaan toen ik nog bij Real Madrid speelde. Ik vond van mezelf dat ik effectiever kon zijn. Ik krijg bijna elke wedstrijd wel een kans op een goal of op het geven van een assist. Mijn rendement moest en kon ook hoger.

Daar was ik vrij kritisch in en als het doel dat je je hebt gesteld dan wordt bereikt is dat heel leuk.” Lachend: „En er zaten ook nog een paar goals tussen die heel mooi waren en ook heel belangrijk.”

Hij doelt op zijn met akelige precisie afgevuurde schoten in de Champions-Leaguewedstrijden tegen Fiorentina en Manchester United en op zijn ‘wondergoal’ in de

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 23

wil het falen doorbreken verlenging van de halve finale van de Duitse beker tegen Schalke 04. „Tegen Schalke”, vertelt hij, „zaten we geloof ik al in de 112de minuut toen ik halverwege onze eigen helft de bal kreeg. Ik had nog de kracht nog een keer te gaan. En dan begin je. Je ziet dat je één tegenstander voorbij kunt komen en daarna ook een tweede. Dan zie je dat de derde tegenstander rugdekking geeft, maar te laat komt om jou nog af te kunnen stoppen.

Dan ben je die dus ook kwijt en kom je steeds dichter bij het doel.

Heel even had ik nog de angst dat de bal over de zijlijn zou gaan, maar hij bleef precies langs de voor mij goede kant van de lijn rollen. Dan beland je op de achterlijn, kapt de bal terug, gaat nog een tegenstander voorbij en schiet de bal erin. „Het was misschien niet logisch aan zo’n actie te beginnen, maar ik zag de ruimte en dan doe je verder alles op gevoel. Ik doe nog altijd heel veel op intuïtie, maar goede keuzes maken is ook belangrijk.

Van Gaal heeft daar heel erg bij mij op gehamerd. Ik heb de kwaliteit om af en toe twee, drie man te passeren. Dat is mijn kracht, maar als de situatie vrijwel uitzichtloos is, moet je er niet aan beginnen.

Dan moet je snel de andere kant zoeken en proberen Ribéry in een één tegen één situatie te krijgen. „Soms”, mijmert Robben, „heb je van die periodes dat alles klopt.

Dan valt alles op zijn plek en het lijkt alsof dat dit jaar zo is. Ik heb nog even een knieblessure gehad – en eigenlijk heeft dat nog twee weken te lang geduurd – maar qua fitheid is het dit seizoen ook helemaal goed gegaan. En als ik fit ben komt de rest vanzelf. Het klinkt misschien arrogant als je zegt dat je bijna automatisch goed speelt als je fit bent, maar zo voelt het wel. Als ik fit ben, zijn de voorwaarden er en kan ik het laten zien. Dat vertrouwen heb ik ook.

Naarmate je fitter bent, ga je beter spelen, krijg je vertrouwen van medespelers, trainer, fans en kun je belangrijk zijn voor de ploeg.”

De reden dat hij zo fit is, ligt volgens Robben bij dokter MüllerWohlfahrt, de clubarts van Bayern München, een man van grote internationale naam en faam. „Hij heeft zoveel kennis van zaken. Als hij mijn spieren voelt en zegt dat ik gas kan geven, dan weet ik dat ik vol kan gaan. Die vertrouwensband heb ik met hem opgebouwd.

Ik heb ook nog een osteopaat in Nederland die me goed helpt en de trainingen helpen ook mee. We trainen onder Van Gaal heel intensief en dat heb ik nodig.”

Arjen Robben, echtgenote Bernadien en hun kinderen Luka (twee)

en Lynn (2 maanden) wonen in Günewald, een 10.000 inwoners tellend plaatsje, kwartier rijden van de trainingsaccommodatie van Bayern. „Wij wonen super.

Het bevalt Bernadien er beter dan in Madrid. Daar woonden we in een soort van compound. Nu zit ze meer tussen de mensen. En met de taal is het in Duitsland ook wat makkelijker. Er is in Madrid een keer bij ons ingebroken, dat zijn ook dingen die meespelen.”

Robben wilde de inbrekers toen zelfs met een groot keukenmes te lijf gaan. „Ik kwam thuis na een uitwedstrijd. Bernadien en Luka waren er niet. Ik hoorde gestommel en pakte in de keuken een groot mes. Daarmee ging ik kamer voor kamer het hele huis door. Ik heb ze niet meer gezien. Toen ze mij hoorden, zijn ze weggegaan. Ik

pect bij de mensen. Wij, Nederlanders, zijn een zeikvolk. Altijd worden negatieve dingen belicht. Ook als het positief is, komt er altijd een maar achteraan. Hier is de benadering heel anders, krijg je lof als het goed gaat, heb je meer krediet en dat is ook wel eens leuk.”

Robben speelt in Zuid-Afrika zijn vierde grote eindtoernooi. Op het EK in 2004 in Portugal was hij er voor het eerst bij, daarna volgden het WK in 2006 in Duitsland en het EK in 2008 in Zwitserland en Oostenrijk. „In 2006 en 2008 speelden we in de poulefase fantastisch.

We versloegen sterke landen met overmacht, het kon niet beter.

Maar in de allereerste wedstrijd in de knock-outfase is het ‘pop’ en je ligt eruit. Beide keren onnodig, terwijl je er dan juist moet staan. „Dan kun je wel zeggen dat die

allen nog wel een stap maken.

Maar het kan. Dat heb je kunnen zien bij Bayern. Op papier hebben wij misschien niet de beste spelers, maar we haalden wel de Champions League-finale. Natuurlijk heb je ook wat geluk nodig, maar dat kun je zelf afdwingen.”

Het pleidooi van Robin van Persie in de media bij bondscoach Bert van Marwijk voor het opstellen van de Grote Vier (Robben, Wesley Sneijder, Rafael van der Vaart en Van Persie zelf) zou hij niet gedaan hebben, laat Robben weten. „Iedereen mag een voorkeur hebben. Als je mij zou vragen een opstelling te maken dan kan ik dat natuurlijk ook doen. Maar ik vind niet dat je dat kunt maken ten opzichte van de andere jongens.

Daarmee doe je hen tekort. Het is een cliché en het klinkt misschien

Arjen Robben koestert de Duitse beker, Mark van Bommel de kampioensschaal. hoorde later dat ze met twee man waren. Bij Real vonden ze het niet zo handig wat ik had gedaan. Achteraf gezien was het natuurlijk ook heel dom. Stel je voor dat je tegenover iemand komt te staan met een pistool in de hand.” Glimlachend: „Misschien was het wel intuïtie om achter die inbrekers aan te gaan, ik weet het ook niet.” „Bayern München”, zegt Robben, „is een club die goed bij mij past.

De sfeer die er heerst, de gemoedelijkheid, het familiaire. Het heeft wel een beetje weg van PSV. De fans kunnen hier op bepaalde dagen gewoon naar de training komen kijken. Bij Chelsea en Real Madrid heb ik de voorgaande vijf jaar altijd achter gesloten deuren getraind. Ik voel me hier heel erg op mijn gemak. Er is ook veel res-

wedstrijd op het WK tegen Portugal een rare wedstrijd met veel rode kaarten was, maar als je een rode kaart krijgt is dat meestal een fout van jezelf. Je moet zorgen dat je mentaal klaar bent voor zo’n wedstrijd. Wat het EK in 2008 betreft: ik denk niet dat de situatie met Boulahrouz van invloed was op onze uitschakeling tegen Rusland (een paar dagen voor die wedstrijd werd het dochtertje van Boulahrouz dood geboren, red.). Wij hebben zelf gefaald, gewoon twee keer onnodig verloren. „We moeten ervoor waken dat ons dat niet opnieuw overkomt.

We moeten die poulewedstrijden winnen en zeggen: daarna gaat het pas beginnen. Natuurlijk gaan we om wereldkampioen te worden, maar dan moeten we met z’n

foto Marc Mueller/EPA

heel braaf, maar de trainer bepaalt de opstelling. „Ik ben er trouwens van overtuigd dat Robin het niet vervelend heeft bedoeld toen hij dat zei over de Grote Vier, maar je kunt zoiets beter niet doen. Het kan voor onrust zorgen en dat is het laatste wat wij moeten hebben. Wij moeten met een positief gevoel het WK in en trots zijn dat een klein land als Nederland zoveel talent voortbrengt. „En één keer moeten we toch succes kunnen hebben. Ik heb het gevoel en het vertrouwen dat dat nu of over twee jaar moet kunnen gebeuren. Wat mij betreft, spelen we in Zuid-Afrika het verschrikkelijkste voetbal in de afgelopen tien jaar, als we er maar wereldkampioen mee worden. Want daar gaat het uiteindelijk om.”

reageren? wk2010@wegener.nl

Snelste rode kaart De Uruguayaan Jose Batista presteerde het om al na 56 seconden van het veld te worden gestuurd. Op het WK van 1986 toonde de Franse scheidsrechter Quiniou hem de rode kaart na een charge op de Schot Gordon Strachan. Met een man minder hield Uruguay wel stand (0-0).

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

24 |

De Afrikaanse avonturen van Clemens Westerhof Clemens Westerhof toog in 1989 naar Afrika en ging er nooit meer weg. De kleurrijke voetbaltrainer over zijn liefde voor het continent. door Gerard Borgman

C

lemens Westerhof (70) woont al negen jaar in Zuid-Afrika. „Ik heb een huis in Bantry Bay, het Monaco van Afrika”, zegt de oudtrainer van onder meer Vitesse en Feyenoord. „Als ik naar buiten kijk, zie ik de zee. Hierboven liggen drie tennisbanen, ik ben lid van de club. Het weer is prachtig, het is zomer van november tot mei. In de winter is het ’s nachts 10 graden, overdag 17. Lekker.”

Hij heeft alle tijd ervan te genieten. In juni vorig jaar stopte hij met zijn voetbalschool in Nigeria. „De arts die me elk half jaar onderzoekt, zei dat ik moest zorgen dat ik ander werk zou krijgen. Ik liep in Nigeria telkens malaria op, wel tien keer per jaar. De injecties die je daarvoor krijgt, zijn niet bevorderlijk voor je leven. Bovendien kreeg ik een meningsverschil met de manager van de school. Ik had het goed gezien. Ze hebben nu de politie geroepen, er is geld weg. In mijn tijd was er nooit geld weg.”

Hij was vier jaar directeur van de voetbalschool in Ilorin. Vier velden, fitnesshal, receptionist, een accountant: Westerhof had het prima geregeld voor de 97 voetballende en studerende tieners. „Alles betaald door de gouverneur van Ilorin”, vertelt ‘coach’, zoals hij het liefst wordt aangesproken. „Zolang ik er was, was het een geslaagd project. We wonnen van FC Antwerpen Onder 19 met 2-0. Antwerpen wilde tien spelers, Benfica wil de Samuel, ik heb er een paar naar Black Africa in Namibië gebracht, eentje ging naar Kaapstad. Iedereen is geïnteresseerd in die jongens.”

Als technisch directeur probeerde Westerhof orde te brengen in de chaos. „Op de compound sliepen ’s nachts 120 mensen. Ik had beveiligingsmensen bij de boom staan, als je weg ging moest de auto gecheckt worden. Het was er onveilig, we zaten vlak bij de getto’s. Ik had er twee bungalows, een voor gasten, een voor mij. Ik had er vijf militaire agenten lopen, met uzi’s.

Aan de buitenkant van de afrastering hadden ze niet wat ik had. Bij mij aten de jongens drie keer per dag. Daar hebben niet alle Nigeria-

Clemens Westerhof is nog altijd een gepassioneerd liefhebber van het continent Afrika. nen het geld voor.” Hij kreeg ook ongewenst bezoek, ’s nachts. „Er was door mijn keukenraam geschoten, ik had niets gemerkt. Ik, the white man, had dollars, daar wilden zij wat van. Ze komen gewoon stelen, met pistolen in de hand. De politie knalde ze weg.

Eentje was gewond, die ander hebben ze ook gepakt.”

Ook minder leuk voor hem was het sensationele verhaal uit 2002, toen Westerhof spoorloos van de aardbodem zou zijn verdwenen.

Hij belandde zelfs bij Tros Vermist.

Westerhof: „Ik was teleurgesteld in mijn toenmalige vrouw (fotomodel Tendayi Katekete, red.). Ik dacht dat ik met haar gelukkig zou worden en het einde zou halen in Zimbabwe, een schitterend land.

Toen ontdekte ik dat het haar niet om de liefde, maar om het geld ging. Daar stak ik een stokje voor.

Als voor de derde keer je huwelijk naar de knoppen is, gaat je dat niet in de koude kleren zitten. Ik zat in een flatje, ben uit huis gegaan, was er kapot van. Ik dacht: twee keer in Holland, nu in Zimbabwe, het ligt aan mij. Ik wilde niemand zien, had een maand lang geen contact met Nederland.

Daar werden ze bezorgd. „Toen is die Jongbloed van de Tros aan de gang geweest. Samen met De Telegraaf. Die zijn gekomen. Ik stond op de golfbaan toen ze me belden. Ik heb die mensen gezien.

In de krant stond dat ze me in een louche kroeg hadden gevonden, maar dat klopt dus niet. Ik had daar zelf met ze afgesproken. In een café van een vriend van me.

Toen wisten de mensen in Nederland dat ik er nog was, dat ik niet aan de krokodillen was gevoerd.”

Zijn ex verweet hem dat hij haar

foto’s GPD

met het hiv-virus had besmet. „Na de scheiding kwam dat verhaal.

Toen de koe niet meer gemolken kon worden, strooide ze verhalen rond. Ik kreeg een tip van een vriend. ‘Niets meer drinken uit een flesje dat open is’, zei hij, ‘anders vergiftigt ze je’. Als ik die vriend niet had gekend, was het misschien heel anders gelopen.”

In Zimbabwe was hij bondscoach.

Westerhof werkte ook bij de clubs Mamelodi Sundows (Zuid-Afrika), Dynamos Harare (Zimbabwe), Sporting Lions (Zimbabwe, technisch directeur) en Bush Bucks FC (Zuid-Afrika). Maar zijn status als toptrainer verdiende hij in Afrika door zijn prestaties met de nationale ploeg van Nigeria. Op het WK 1994 werd Westerhof met Nigeria eerste in een poule met Argentinië, Bulgarije en Griekenland.

Italië had in de tweede ronde een

Clemens Westerhof Geboren: 3 mei 1940, Beek.

Loopbaan Nederland: Begint bij Vitesse als assistent en is in 1976 interimcoach. Gaat naar Feyenoord als assistent en is er in 1980-1981 even hoofdcoach. Gaat in 1982 bij MVV aan de slag en keert daarna terug naar Vitesse. 䊳 Loopbaan Nigeria: Vanaf 1989 bondscoach. Haalt in 1990 finale van Afrika Cup (verlies tegen Algerije), wordt in 1992 derde op dat toernooi en wint Afrika Cup in 1994. Plaatst zich dat jaar voor WK, wordt eerste in poule met Argentinië, Bulgarije en Griekenland, maar sneuvelt in de tweede ronde tegen Italië. Westerhof neemt daarna ontslag. 䊳 Overig: Bondscoach Zimbabwe, clubcoach bij Mamelodi Sundowns FC en Bush Bucks FC in Umtata (beide Zuid- Afrika) en Dynamos Harare (Zimbabwe), technisch directeur Sporting Lions (Zimbabwe), oprichter voetbalschool in Ilorin (Zuid-Afrika). 䊳 䊳

verlenging nodig om een einde te maken aan het sprookje van Nigeria. Coach en spelers werden helden in eigen land. Westerhof zette het Nigeriaanse, en daardoor Afrikaanse, voetbal goeddeels op de kaart. Spelers als Finidi George, Nwankwo Kanu, Daniel Amokachi, Jay-Jay Okocha, Sunday Oliseh, Rashidi Yekini, Ben Iroha en Agu Alloy zijn door hem ontdekt danwel mede door hem groot geworden. „Ik heb laten zien wat ze moeten doen om een topspeler te worden. Ze zeggen nog steeds dat ik de beste ben die daar ooit was.

Ze wilden me weer, voor dit WK. Er waren zo veel ups and downs bij het team, dat ik bedankte. Ik zie Nigeria na de eerste ronde naar huis gaan, er is geen discipline.”

Natuurlijk volgt hij het WK van dichtbij. „Ik heb kaarten voor drie duels. Nederland-Kameroen is bij mij om de hoek, kan ik lopend heen. Of het veilig is? Hier in Cape Town kun je rustig rondlopen, maar je moet niet naar de getto’s gaan. Je hebt een horloge om, leuk jasje aan, dat kunnen zij niet kopen. De voetbalfans zijn veilig zolang ze geen rare dingen doen.”

Hij geeft op de Zuid-Afrikaanse tv commentaar vanuit de studio en na het WK wacht een nieuwe uitdaging. „Ze hebben me benaderd voor een soort voetbalschool, gekoppeld aan een televisieprogramma. Het programma heet Are you the soccer prince? We doen het in Zuid-Afrika, met een uitloop naar Azië en andere Afrikaanse landen.

We testen jongens, halen de besten eruit, op tv kunnen de mensen sms-en wie een kans moet krijgen. Degenen met de meeste stemmen mogen veertien dagen bij Arsenal trainen. Aan het eind komen ze in de voetbalschool. Het is de bedoeling dat zo de grootste talenten bij ons terechtkomen.”

Hij is 70, maar bruist van energie. „Ik tennis, ren 5 kilometer langs het strand en terug. Elke dag. Ik rook niet. Het gaat om karakter”, stelt Westerhof, die zichzelf een gelukkig mens noemt. „Ik ben geen diplomaat. Ik zeg de dingen keihard voor je bek. Maar het komt wel allemaal uit. Ik heb veel geleerd van Piet de Visser, Rinus Michels, Frans de Munck. Van iedereen heb ik wat opgepikt. Dat is de coach Westerhof geworden. Die is naar een WK gegaan, werd wereldkampioen Onder 17 in Japan, kampioen in Zuid-Afrika. Dat kunnen er toch niet veel zeggen.” reageren? wk2010@wegener.nl

Meeste rode kaarten Alle WK’s leverden in totaal 144 rode kaarten op. Duitsland 2006 spant daarbij de kroon: 26 spelers konden vier jaar geleden voortijdig vertrekken. De meest opvallende was voor de Fransman Zinedine Zidane, die in de finale de Italiaan Marco Matterazi een kopstoot gaf.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 25

Bondscoach Myong Rye-hyon en de spelers Pak Sung-jin, Pak Do-ik, Yang Song-guk, Ri Chan-myung, Rim Jung-song, Im Seung-hwi, Han Bong-jin (van links naar rechts) waren van de partij toen Noord-Korea de voetbalwereld aangenaam verraste op het WK van 1966 in Engeland. foto AFP

Diplomatie van de ‘gevleugelde paarden’ De wereld keek raar op toen Noord-Korea op het WK van 1966 in Engeland met 1-0 won van Italië en de kwartfinale haalde. Het land stal de harten van Engelse voetbalfans. In ZuidAfrika staat de Democratische Volksrepubliek Korea voor de tweede keer aan de aftrap van het grootste voetbaltoernooi. door Anne Roel van der Meer

B

estaat er buiten NoordKorea wel één positief beeld van Noord Korea? Dat vreemde, geïsoleerde land waar de in 1994 overleden Eeuwige President en Grote Leider Kim Il Sung als een godheid wordt vereerd en waar zijn zoon, de Geliefde Leider Kim Jong Il als zuivere alleenheerser de scepter zwaait? Is er íemand die iets aardigs meldt over die eigenaardige staat, waar op het hebben van een Bijbel een enkele reis strafkamp staat? En waar de bevolking niks te zeggen heeft en soms crepeert van de honger?

Ja hoor, Nick Bonner neemt het op voor de Noord-Koreanen. „Het

zijn de meest fantastische mensen die je je maar kunt voorstellen.”

Hoewel de massamanifestaties ter meerdere eer en glorie van het vaderland en de Grote en Geliefde Leider anders doen vermoeden, zijn de inwoners van het land geen robots. „Ze gaan net als iedereen naar school of werk en houden van voetbal. En ze kijken allemaal naar het WK, hoe dan ook.”

Bonner maakte in 2002 met Daniel Gordon de documentaire The game of their lives, over het Noord- Koreaanse elftal dat furore maakte op het WK van 1966. Hij mocht het hermetisch afgesloten land in om te filmen en te spreken met zeven spelers die er toen bij waren.

Het team werd in Engeland met argwaan ontvangen. De Britse regering, die de Democratische Volksrepubliek niet erkende, overwoog de ploeg visa te weigeren.

Noord-Korea was de vijand in de Korea-oorlog (1950-1953), waarin zo’n 4 miljoen mensen omkwamen. Maar als de Britten moeilijk deden, zou de FIFA kunnen besluiten het toernooi te verplaatsen. En dat zou Engelse voetbalfans tegen de borst hebben gestuit.Wel werden tijdens het WK, behalve voor het openingsduel Engeland-Uru-

guay en de finale West-DuitslandEngeland, geen volksliederen gespeeld. Vlaggen mocht wel, maar het Verenigd Koninkrijk liet bondgenoot Zuid-Korea met nadruk weten dat dit geen erkenning voor Noord-Korea betekende.

Van vijandige gevoelens hadden de burgers van Middlesbrough, industriestad in noordoost-Engeland en thuisbasis van Noord-Korea, geen last. Bonner: „De burgemeester verwelkomde de ploeg met open armen. Mede uit haat jegens hoofd- en regeringsstad Londen.

En de Koreanen droegen rode shirts, zoals ook de plaatselijke FC. De spelers werden geadopteerd door de plaatselijke voetbalfans.”

De sympathie voor die ‘aardige, kleine jongens van gemiddeld 1,63 meter’ was enorm en werd nog groter toen bleek dat hun voetbal amusant was. „Ze speelden het zogeheten chollima-voetbal. Chollima betekent ‘gevleugelde paarden’ en stond voor snel, energiek spel, waarmee Noord-Korea de Westerse landen wilden verrassen.”

Het eerste duel van de ploeg, twee dagen nadat de Grote Leider de spelers op het hart drukte voor de eer van het land minimaal een keer te winnen, lukte dat niet. De fysiek sterke Sovjet-Unie blies de

Noord-Koreanen omver: 3-0. Het herstel tegen Chili was indrukwekkend. Korea sleepte in de slotfase, tot groot enthousiasme van de fans in Middlesbrough, een punt uit het vuur: 1-1. Daarna wachtte de clash met en de stunt tegen het grote Italië van onder anderen Gianni Rivera: 1-0 winst. De fans werden gek, de stem van de BBCcommentator sloeg over van verbazing. „They won, good heavens, they won! They are weeping tears of joy.”

Italië keerde met het schaamrood op de kaken huiswaarts en werd er met tomaten bekogeld. NoordKorea toog voor de kwartfinale naar Liverpool, waar op Goodison Park, thuisbasis van Everton, een ontmoeting met Portugal wachtte.

Zo’n drieduizend fans van Middlesbrough volgden de ploeg naar het Noordwesten van Engeland.

Aan de Merseyside sliep het team in een katholieke instelling. „Het was de eerste keer dat we christelijke beelden zagen”, zegt een van de zeven spelers in de documentaire. „We werden er bang van en voelden ons niet op het gemak.”

Toch kreeg Portugal in de beginfase alle hoeken van het veld en kwam Noord-Korea met 3-0 voor.

Het bleek onvoldoende. Aan de hand van Eusebio, topscorer van

Een poster geeft de enorme stunt van Noord-Korea tegen Italië op het WK van 1966 mooi weer. foto GPD het toernooi, plaatste Portugal zich alsnog voor de halve finale: 3-5. „Er waren beschuldigingen dat spelers zouden zijn opgepakt en gemarteld bij thuiskomst”, zegt Bonner. „Maar tegenover mij ontkenden de spelers dat. Ze werden als helden onthaald.”

De grote winst van het toernooi was niet de zege op Italië. Bonner: „De mooiste prestatie van 1966 was de diplomatie, openheid door voetbal. Er kwamen werelden bij elkaar die zonder het WK nooit bij elkaar waren gekomen.” Of zoals Pak Do Ik het zegt in The game of their lives: „Ik heb geleerd dat voetballen niet alleen om winnen draait, maar dat voetbal diplomatieke betrekkingen kan verbeteren en vrede kan promoten.”

Bonner hoopt op een herhaling in Zuid-Afrika. Maar de recente dreigende taal die Noord-Korea bezigt, zou daar wel eens een streep door kunnen zetten. reageren? wk2010@wegener.nl

Organisator wint WK Het organiserende land kwam op een wereldkampioenschap zes keer als winnaar uit de bus. Uruguay was in 1930 het eerste winnende thuisland. Italië (1934), Engeland (1966), West-Duitsland (1974), Argentinië (1978) en Frankrijk (1998) volgden dat voorbeeld.

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

26 |

‘Afrigter’ met zendingsdrang Na een klein jaar verwondering, begeestering en wederzijdse liefde bij Ajax Cape Town voelt trainer Foppe de Haan zich één met de Zuid-Afrikanen. „Als dit WK een succes wordt, en dat verwacht ik, dan geeft dat het hele land een geweldige boost.” door Johann Mast

F

oppe de Haan is voor een maandje terug in Friesland. Administratie doen, kleinkinderen zien. Maar in zijn hoofd zit de bijna 67-jarige afrigter, Afrikaans voor coach, van Ajax Cape Town eigenlijk nog steeds in Kaapstad. Het zal zijn aangeboren toewijding zijn.

Foppe de Haan heet vergroeid te zijn met Friesland, maar niets blijkt minder waar. Wanneer de Fries op 21 juni in het vliegtuig terug naar Zuid-Afrika stapt, zal dat gebeuren in de wetenschap dat hij pas over een vol jaar weer terug is in Nederland.

Naar eigen zeggen definitief. „Als ik volgend jaar thuiskom, ben ik bijna 68 en heb ik lang genoeg gewerkt. Nog één jaartje daar en dan stop ik er echt mee. Er zijn mensen die met één been in het ene land staan en met het andere in eigen land. Dat wil ik niet. Maar eerder dan over een jaar kan ik gewoon niet terug gaan. We spelen tot en met eind mei heel veel competitie- en bekerwedstrijden. De kinderen en kleinkinderen komen met de kerst naar ons toe. Dat valt dus allemaal ook wel wat mee.”

De Haan bekeek het land van het WK vijf jaar geleden als toerist.

Net als iedereen genoot hij van de prachtige natuur, de fantastische vergezichten. Sinds hij er in oktober vorig jaar voor zijn werk neerstreek, kijkt hij met heel andere ogen. Hij weet nu veel meer af van de nog altijd bestaande verschillen tussen rijk en arm, tussen blank en zwart. Hij zag het met eigen ogen in de townships, hij hoorde de verhalen. Van Mandy bijvoorbeeld, de huishoudster. „Een prachtvrouw. Ze woont heel klein, maar is een geweldige optimist.

Haar verhalen grijpen je aan, maar het is goed zoiets ook eens mee te maken en te zien.”

De Haan ging kijken bij een voetbalwedstrijdje van jongens uit de minder rijk bedeelde regionen van de Zuid-Afrikaanse samenleving.

Al hadden ze niets, het enthousiasme droop er vanaf. De trainer van Ajax Cape Town, de nummer zeven van de Zuid-Afrikaanse competitie, besloot het team te adopteren en shirts uit Friesland over te laten komen. Sindsdien denken de mannetjes uit het township dat

Foppe de Haan, trainer van Ajax Cape Town, voelt zich in Zuid-Afrika allang geen toerist meer. het altijd prijs is, dat ze voortdurend voor geschenken kunnen aankloppen. Maar ook daar kan De Haan wel weer om lachen. „Je gaat je aan zo’n land hechten. Je leert flexibel met zaken om te gaan en dingen waaraan je je eerst dood ergert als gegeven te accepteren.”

In het begin stelde hij tot zijn verbijstering vast dat zijn eigen spelers, profs nota bene, zonder ontbijt op de ochtendtraining verschenen. Dus wordt er nu verplicht op de club ontbeten en geluncht.

Van een team dat het met de speldiscipline niet zo nauw nam, maakte De Haan sinds zijn aantreden in oktober een elftal dat redelijk voetbalt zoals hij dat wil: aanvallend, technisch, de bal willen hebben. Maar ze zijn er nog lang niet, weet de veeleisende trainer.

Zuid-Afrikaanse voetballers zijn geneigd alles te vergeten wat ze geleerd hebben zodra het in een wedstrijd anders loopt dan beoogd.

Ook daarom popelt De Haan om

17

terug te gaan. Hij wil nog iets neerzetten. Noem het zendingsdrang.

Elke dag weer geniet De Haan op de training. Want ondanks alles is Ajax Cape Town de best georganiseerde club van Zuid-Afrika. Maar tijdens zijn rit vanuit zijn luxe woning ten zuiden van Kaapstad naar het trainingscomplex ten noorden van de wereldstad, dwars door Kaapstad, wordt De Haan altijd geconfronteerd met de bittere realiteit. Bijna dagelijks passeert hij ze in zijn auto, de arme mannen, kleurling en zwart, die netjes in een rij staan, hopend dat er iemand langsrijdt die ze een tijdelijk baantje bezorgt. De Haan nam er wel eens een mee. Nee, bang was hij niet. Of dat naïef is? De Haan haalt zijn schouders op.

Liever een positivo dan een angstig mens. De Haan weet inmiddels wel waar hij zich vooral niet moeten wagen en op welk tijdstip bepaalde gebieden vermeden dienen te worden, als blanke. Hij

kent de angstige geluiden over de criminaliteit, die misschien tijdens het WK juist zal toenemen. Maar: „Wij zien in Nederland te veel apen en beren. Als dit WK een succes wordt, en dat verwacht ik echt, dan geeft dat het hele land een geweldige boost. „De sfeer is nu al fantastisch, vooral bij de gekleurde bevolking. In alle townships wordt straks het WK nagespeeld, compleet met shirts van de landen die meedoen. Ze zijn zó trots dat ze het mogen organiseren. Het hele land heeft een maand vrij. Ze weten dat de hele wereld naar Zuid-Afrika kijkt en willen dat het goed gaat, zodat ze kunnen zeggen: ‘dit hebben we geflikt, tegen alle verwachtingen en bespiegelingen in’.”

Maar zullen de stadions vollopen?

De rasoptimist denkt van wel, maar sluit zijn ogen niet voor de werkelijkheid. De FIFA doet er verstandig aan de prijs van toegangsbewijzen fiks te laten dalen, vindt

foto Eric Verhoeven/GPD

hij. Tot dusver staat de Zuid-Afrikaanse bevolking buitenspel. Een kaartje kost al gauw 300 Rand (30 euro), een maandsalaris voor veel Zuid-Afrikanen, voor wie 30 Rand doorgaans al te duur is. „De FIFA heeft er zelf ook belang bij dat de stadions uitverkocht zijn.”

Over de veiligheid maakt De Haan zich niet veel zorgen. Onlangs vonden in Johannesburg gelijktijdig een rugby- en een voetbalduel plaats. Bij het rugby kwamen 42.000 mensen en in Soccer City, plaats van het openingsduel en de finale van het WK, zaten 90.000 fans. Er waren geen incidenten.

De Haan zou er zelf niet voor terugdeinzen op een Oranje-camping te gaan staan. „Dat zou me fantastisch lijken.” Nuchter: „Zolang je als groep bij elkaar bent, komen die gangs je echt niet aanvallen. Daar geloof ik niks van.” reageren? wk2010@wegener.nl

Jongste WK-speler Met 17 jaar en 41 dagen werd Norman Whiteside in 1982 de jongste speler ooit op een WK. Hij speelde met Noord-Ierland tegen Joegoslavië. In 1998 benaderde Samuel Eto’o dat record toen hij met Kameroen tegen Italië speelde. Hij was 17 jaar en 99 dagen.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 27

rechter wegens onvrede over zijn contract. Is op zeker moment akkoord met Arsenal, maar speelt er nooit. Vertrekt naar Manchester City, waar hij niet slaagt. Haalt in het Midden-Oosten nog wat geld op.

Sinds Kameroen op het WK van 1990 in Italië glorieerde, vond menig Afrikaanse voetballer de weg naar Nederland. Er is met groot gemak een sterk Afrikaans eredivisie-elftal van te formeren.

Met vooral veel aanvallers.

Eric Addo (Ghana): Wordt in 1999 voor 13 miljoen gulden door PSV gekocht van Club Brugge.

Maakt de hoge verwachtingen niet waar, mede door een knieblessure, meent Addo. Hoewel hij al heel lang in de eredivisie speelt, heeft hij maar weinig wedstrijden op zijn naam: 128 duels in 11 seizoenen bij PSV en Roda JC. „Ik heb met weinig wedstrijden veel geld verdiend”, zegt hij in Voetbal International. „Het is niet anders. Ik hoop dat ik hier ook om mijn karakter zal worden herinnerd. Een open, vriendelijke jongen.”

door Theo Brinkman en Herman Nijman

N

beton. Behoedt in zijn eerste maanden MVV voor degradatie en is in Limburg de koning te rijk.

God helpt hem een handje, zo weet hij. Na anderhalf jaar gaat hij naar Standard Luik, daar gaat het mis. Dient nu God met hart en ziel in zijn kerk, de Christ Divine Church of God. Gaat naar het WK als keeperstrainer van Nigeria.

VE R D E D I G I N G Hatem Trabelsi (Tunesië): Rechtsback, dravend van achterlijn naar achterlijn. De Tunesiër is 33 en kan nog makkelijk voetballen, maar keerde in stilte terug in zijn geboortestad Ariana. Trabelsi baart in vijf jaar Ajax (2001-2006) opzien met sterke prestaties en praatjes. Hij daagt de club voor de

Bwalya Kalusha

Alloy Agu (Nigeria): De eerste Afrikaanse keeper in de eredivisie.

Arriveert in 1991 vanuit Lagos bij MVV als keeper van het nationale elftal. Lange armen, lichaam van

foto Hans Groene

foto ANP

Christian Gyan (Ghana): Verdediger met cultstatus in Rotterdam-Zuid. Is amper 18 als hij door Feyenoord uit Ghana wordt gehaald. Wordt een half jaar gestald bij Excelsior, maar komt snel terug naar de Kuip, waar hij negen jaar speelt. Wint onder meer de landstitel (1999) en de UEFA Cup (2002). Is meestal reserve en speelt in die negen seizoenen maar iets meer dan honderd competitiewedstrijden. Staat wel in de basis bij de UEFA Cup-finale. Is vooral ook bekend om zijn uitgebreide manier van bidden op het veld.

Nwankwo Kanu (Nigeria): Slungelige aanvaller (‘de kraanvogel’).

Baart bij Ajax opzien met onorthodoxe acties. Komt in 1993 als 17-jarige naar Amsterdam, wint twee jaar later de Champions League. Is in 1996 aanvoerder van het Nigeriaans elftal dat olympisch kampioen wordt en vertrekt naar Inter Milaan. Een afwijking aan een hartklep lijkt een einde te maken aan zijn carrière, maar herstelt na een operatie. In Italië slaagt hij niet, bij Arsenal wel. In 1996 en

Polley niet kan zwemmen. Ook in Twente (1992-1994) is hij populair, maar de de top haalt hij nooit.

Matthew Amoah (Ghana): Afrikaan met de meeste eredivisiewedstrijden achter zijn naam: 262. Laat daarmee Jatto Ceesay (239) en Blaise N’Kufo (223) achter zich. Amoah bouwt in tien jaar bij Vitesse, Fortuna Sittard (heel even) en NAC een reputatie als goalgetter op. Heeft inmiddels de grens van honderd doelpunten gepasseerd.

Gaat met Ghana naar het WK, net als in 2006. Op dat toernooi stond Amoah in alle vier de wedstrijden van Ghana in de basis.

M I D D ENVELD Mahamadou Diarra (Mali): Komt in 1999 van OFI Kreta naar Vitesse. De Arnhemmers betalen enkele tonnen voor de dan 18-jarige Malinees. Het is de goede tijd van Vitesse: met Diarra wordt de club vierde, zesde en vijfde in de eredivisie. Drie jaar na zijn komst wordt Diarra voor miljoenen verkocht aan Olympique Lyon. Met die club wordt hij vier keer op rij kampioen van Frankrijk. In 2006 koopt Real Madrid hem voor dik 25 miljoen euro, ongeveer honderd keer zoveel als Vitesse zeven jaar eerder voor hem heeft betaald.

Bwalya Kalusha (Zambia): De eerste ‘echte’ Afrikaan bij een Nederlandse topclub. Komt in 1989 van Cercle Brugge naar PSV nadat hij op de Olympische Spelen van 1988 zes keer scoort. Kalusha, een frêle linkspoot, blijft vijf jaar. Zijn leven wordt getekend door een vliegramp in 1993, waarbij nagenoeg het complete Zambiaanse elftal om het leven komt. Kalusha ontsnapt aan de ramp omdat hij in Nederland is. ’King Kalu’ is een grootheid. Zambiaans sportman van de eeuw, enkele jaren bondscoach, nu voorzitter van de voetbalbond.

Ali Ibrahim (Ghana): Koning van de Achterhoek. „Hij had maar één makke”, zei trainer Fritz Korbach ooit, „hij kon niet voetballen.”

Speelt van 1996 tot 1998 voor De Graafschap en maakt slechts acht goals. Toch weet iedereen nu nog wie Ali Ibrahim is. Fameuze actie tegen Ajax in de Arena: een hakbal tegen de lat. De Graafschap wordt dat jaar achtste. Een liedje van Normaal over boerenmeid Alie is dan opeens weer razend populair in de Achterhoek. Door een gebroken nekwervel valt Ibrahims tweede seizoen in het water.

Prince Polley

DO E L

foto Cees Mooij

A A NVAL

Ali Ibrahim

ederland maakte eind jaren tachtig echt kennis met Afrikaanse voetballers.

Tussen de honderd en honderdvijftig Afrikanen speelden inmiddels in de eredivisie.

Sommigen kwamen rechtstreeks uit Afrika, anderen kwamen via België of Frankrijk naar ons land.

Er waren gelukszoekers die nooit het eerste haalden en spelers die Nederland meer dan tien jaar trouw bleven.

Een onafzienbare rij namen komt langs: zie daar maar eens één elftal uit te destilleren. Je kunt er met gemak drie spraakmakende teams van maken. Er zitten fantastische spelers tussen, maar ook mindere ‘goden’. Spelers met ‘een verhaal’, voetballers die uitgroeiden tot cultheld. Opmerkelijk of niet: het zijn vooral de aanvallers die naam maakten.

Maar natuurlijk waren er ook genoeg grijze muizen. Wie weet nog wat voor spelers Emmanuel Nwakire, Godfrey Nwankpwa en Abubakar Balarabe waren? Of Bakary Diakite, Henry Owuzuruike en Rahim Ouedraogo? Nee, niet alle Afrikanen waren een verrijking voor de eredivisie. Maar het onderstaande elftal zeker wel.

Mahamadou Diarra

Van Alloy Agu tot Ali Ibrahim

foto ANP

1999 Afrikaans voetballer van het jaar. Speelt al zijn derde WK. Prince Polley (Ghana): Prince Polley is een groot talent als hij in 1988 op zijn 17e naar Europa gaat, naar zijn moeder in Rotterdam.

Polley vraagt Sparta of hij mee mag trainen, maar wordt naar de amateurs doorverwezen. Hij speelt zich daar in de kijker en Sparta hapt toe. In het seizoen 1988-1989 scoort hij zestien keer. Tijdens een trainingskamp gooien medespelers hem in het zwembad, terwijl

Salomon Kalou (Ivoorkust): Broertje van Bonaventure Kalou, die eind jaren negentig bij Feyenoord speelt. Bona is al goed, maar Salomon is nog beter. Debuteert op zijn 17e bij Feyenoord. Johan Cruijff wil dat hij met Oranje naar het WK van 2006 gaat en pleit ervoor Salomon versneld een Nederlands paspoort te geven. De autoriteiten zeggen nee. Kalou gaat in 2006 naar Chelsea en groeit er uit tot ster. Is nu op zijn 24e een van de vaandeldragers van het nationaal elftal van Ivoorkust. reageren? wk2010@wegener.nl

Minste aantal toeschouwers De openingswedstrijd van het wereldkampioenschap voetbal in 1930 in Uruguay staat nog altijd te boek als duel met het laagste aantal toeschouwers. Slechts 300 fans vonden het de moeite waard een bezoekje te brengen aan Roemenië-Peru.

WKACTIE

SCHRIJF JE NU IN EN SPORT

TOT 11 JULI

GRATIS

*

De eerste 30 aanmeldingen krijgen een sporthorloge met hartslagmeter t.w.v. ¤69,- GRATIS

Tapijtstraat 3 • 7413 BZ Deventer • Tel: 0570 - 627297

WWW.FIT-FUN.NL *alleen bij 12 maanden abonnement. Niet in combinatie met andere acties.

Online uzelf en uw bedrijf presenteren meld je nu gratis aan op www.deOndernemer.nl Het laatste ondernemersnieuws uit uw regio Uw eigen ondernemersnieuws plaatsen Eenvoudig nieuwe klanten vinden

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

30 |

Alle WK-finales op een rijtje 1930, Uruguay Montevideo, 30 juli Uruguay-Argentinië 4-2 (1-2). 12. Dorado 1-0, 20. Peucelle 1-1, 38. Stábile 1-2, 58.

Cea 2-2, 68. Iriarte 3-2, 89. Castro 4-2.

Scheidsrechter: Langenus (België). Toeschouwers: 80.000.

1962, Chili Santiago, 17 juni Brazilië-Tsjechoslowakije 3-1 (1-1). 15.

Masopust 0-1, 17. Amarildo 1-1, 69. Zito 2-1, 78. Vavá 3-1. Scheidsrechter: Latichev (Sovjet-Unie). Toeschouwers: 68.679.

1934, Italië Rome, 10 juni Italië-Tsjechoslowakije 2-1 (0-0, 1-1) (Italië wint na verlenging). 71. Pu 0-1, 81. Orsi 1-1, 95. Schiavio 2-1. Scheidsrechter: Eklind (Zweden). Toeschouwers: 45.000.

1966, Engeland Londen, 30 juni Engeland-Duitsland 4-2 (1-1, 2-2) (Engeland wint na verlenging). 12. Haller 0-1, 18.

Hurst 1-1, 78 Peters 2-1, 90. Weber 2-2, 101 Hurst 3-2, 120. Hurst 4-2. Scheidsrechter: Dienst (Zwitserland). Toeschouwers: 96.924.

1938, Frankrijk Parijs, 19 juni Italië-Hongarije 4-2 (3-1). 6. Colaussi 1-0, 8. Titkos 1-1, 16. Piola 2-1, 35. Colaussi 2-2, 70. Sárosi 3-2, 85. Piola 4-2. Scheidsrechter: Capdeville (Frankrijk). Toeschouwers: 60.000.

1950, Brazilië Finalepoule Rio de Janeiro, 3 juli.

Brazilië-Zweden 7-1 (3-0). 17. Ademir 1-0, 37. Ademir 2-0, 39 Chico 3-0, 51. Ademir 4-0, 59. Ademir 5-0, 57. Andersson 5-1 (strafschop), 65. Maneca 6-1, 87. Chico 7-1.

Scheidsrechter: Ellis (Engeland). Toeschouwers: 138.886.

Sao Paulo, 9 juli Spanje-Uruguay 2-2 (2-1). 29. Ghiggia 0-1, 39 Basora 1-1, 41. Basora 2-1, 72. Varela 2-2. Scheidsrechter: Griffiths (Wales). Toeschouwers: 44.802.

1970, Mexico Mexico City, 21 juni Brazilië-Italië 4-1 (1-1). 18. Pelé 1-0, 37. Boninsegna 1-1, 66. Gérson 2-1, 71. Jairzinho 3-1, 87. Carlos Alberto 4-1. Scheidsrechter: Glöckner (Oost-Duitsland). Gele kaart: Rivelino (Brazilië), Burgnich (Italië). Toeschouwers: 107.412.

1974, West-Duitsland München, 7 juli West-Duitsland-Nederland 2-1 (2-1). 2.

Neeskens 0-1 (strafschop), 25. Breitner 1-1 (strafschop), 43. Müller 2-1. Scheidsrechter: Taylor (Engeland). Gele kaart: Vogts (West-Duitsland), Neeskens, Van Hanegem, Cruijff (Nederland). Toeschouwers: 75.200.

1990, Italië Rome, 8 juli West-Duitsland-Argentinië 1-0 (0-0). 85.

Brehme 1-0 (strafschop). Scheidsrechter: Codesal (Mexico). Rode kaart: 65. Monzón (Argentinië), 87. Dezotti (Argentinië). Gele kaart: Völler (West-Duitsland), Troglio, Maradona (Argentinië). Toeschouwers: 73.603.

1978, Argentinië Buenos Aires, 25 juni Argentinië-Nederland 3-1 (1-1) (na verlenging). 38. Kempes 1-0, 82. Nanninga 1-1, 105. Kempes 2-1, 116. Bertoni 3-1. Scheidsrechter: Gonella (Italië). Gele kaart: Ardiles, Larrosa (Argentinië), Krol, Poortvliet (Nederland). Toeschouwers: 77.260.

1994, Verenigde Staten Los Angeles, 17 juli Brazilië-Italië 0-0. (Brazilië wint na strafschoppen). Scheidsrechter: Puhl (Hongarije). Gele kaart: Mazinho, Cafú (Brazilië), Apolloni, Albertini (Italië). Toeschouwers: 94.194.

1982, Spanje Madrid, 11 juli Italië-West-Duitsland 3-1 (0-0). 57. Rossi 1-0, 69. Tardelli 2-0, 81. Altobelli 3-0, 83.

Breitner 3-1. Scheidsrechter: Coelho (Brazilië). Gele kaart: Conti, Oriali (Italië), Dremmler, Littbarski, Stielike (West-Duitsland). Toeschouwers: 90.000. Bijzonderheid: 25. Cabrini (Italië) mist strafschop.

1986, Mexico Mexico City, 29 juni Argentinië-West-Duitsland 3-2 (1-0). 23.

Brown 1-0, 56. Valdano 2-0, 74. Rummenige 2-1, 82. Völler 2-2, 88. Burruchaga 3-2.

Scheidsrechter: Arppi Filho (Brazilië). Gele kaart: Maradona, Enrique, Pumpido, Olarticoechea (Argentinië), Matthäus, Briegel (West-Duitsland). Toeschouwers: 114.600.

Rio de Janeiro, 13 juli Brazilië-Spanje 6-1 (3-0). 15. Ademir 1-0, 21. Jair 2-0, 29. Chico 3-0, 55. Chico 4-0, 57. Ademir 5-0, 61. Zizinho 6-0, 70. Igoa 6-1. Scheidsrechter: Leafe (Enge- land). Toeschouwers: 152.772.

Sao Paulo, 13 juli Uruguay-Zweden 3-2 (1-2). 4. Palmer 0-1, 39. Ghiggia 1-1, 40. Sandqvist 1-2, 77. Miguez 2-2, 84. Miguez 3-2. Scheids- rechter: Galeati (It). Toeschouwers: 7987.

Sao Paulo, 16 juli Zweden-Spanje 3-1 (2-0). 15. Sundqvist 1-0, 34. Mellberg 2-0, 79. Palmer 3-0, 82.

Zarra 3-1. Scheidsrechter: Van der Meer (Nederland). Toeschouwers: 11.227.

Rio de Janeiro, 16 juli Uruguay-Brazilië 2-1 (0-0). 46. Friaça 0-1, 58. Schiaffino 1-1, 61. Ghiggia 2-1. Scheidsrechter: Reader (Engeland). Toeschouwers: 199.854.

Eindstand 1. Uruguay3-5 (7-5) 2. Brazilië 3-4 (14-4) 3. Zweden3-2 (6-11) 4. Spanje 3-1 (4-11) 1954, Zwitserland Bern, 4 juli West-Duitsland-Hongarije 3-2 (2-2). 6. Puskás 0-1, 9. Czibor 0-2, 11. Morlock 1-2, 18.

Rahn 2-2, 84. Rahn 3-2. Scheidsrechter: Ling (Engeland). Toeschouwers: 65.000.

1958, Zweden Solna, 29 juni Brazilië-Zweden 5-2 (2-1). 4. Liedholm 0-1, 9. Vavá 1-1, 32. Vavá 2-1, 55. Pelé 3-1, 68 Zagalo 4-1, 80. Simonsson 4-2, 90. Pelé 5-2.

Scheidsrechter: Guigue (Frankrijk). Toeschouwers: 49.737.

Aanvoerder Fabio Cannavaro torst de wereldbeker na de winst van Italië in de finale van 2006 tegen Frankrijk. foto Yuri Kochetkov /EPA

1998, Frankrijk Saint Denis, 12 juli Frankrijk-Brazilië 3-0 (2-0). 27. Zidane 1-0, 45. Zidane 2-0, 90. Petit 3-0. Scheidsrechter: Belquola (Marokko). Rode kaart (2x geel): 68. Desailly (Frankrijk). Gele kaart: Deschamps, Karembeu (Frankrijk), Baiano (Brazilië).

Toeschouwers: 80.000.

2002, Japan en Zuid-Korea Yokohama, 30 juni Duitsland-Brazilië 0-2 (0-0). 67. Ronaldo 0-1, 79. Ronaldo 0-2. Scheidsrechter: Collina (Italië). Gele kaart: Klose (Duitsland), Roque Junior (Brazilië). Toeschouwers: 69029.

2006, Duitsland Berlijn, 9 juli Italië-Frankrijk 1-1 (1-1) (Italië wint na strafschoppen). 7. Zinedine Zidane 0-1 (strafschop), 19. Materazzi 1-1. Scheidsrechter: Elizondo (Argentinië). Rode kaart: 110. Zidane (Frankrijk). Gele kaart: Zambrotta (Italië), Sagnol, Makelele, Malouda (Frankrijk). Toeschouwers: 69.000.

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 31

De plaaggeesten van Oranje ma, maar met het vervullen van zijn voornaamste taak als spits, scoren, wil het nog niet echt vlotten.

Een droog seizoen werd gevolgd door respectievelijk 7 en 6 treffers.

Ronaldo zal ongetwijfeld minzaam glimlachen om dergelijke cijfers. Maar dat mag voor Oranje geen reden zijn Morimoto op 19 juni in het Moses Mabhida-stadion in Durban te onderschatten.

Eén geraffineerd steekpassje van Keisuke Honda, de oud-speler van VVV Venlo die zijn kunsten tegenwoordig bij CSKA Moskou vertoont, en de snelle, beweeglijke aanvaller die al op zijn 15e debuteerde op het hoogste Japanse niveau kan Maarten Stekelenburg zomaar volslagen kansloos laten.

Nog een paar van zulke acties tijdens het WK en de voetbalwereld zal het Alexandre Pato misschien wel gaan nazeggen: Takayuki Morimoto is de nieuwe Ronaldo.

Denemarken, Japan, Kameroen: die hordes moet Nederland achtereenvolgens nemen op weg naar de achtste finales van het wereldkampioenschap in Zuid-Afrika. Welke spelers van die landen kunnen de Oranjeambities eigenlijk bedreigen? door Bauke Boersma

We are red, we are white, we are Danish Dynamite: welke voetballiefhebber kent het strijdlied van de Deense fans niet. De Scandinaviërs waren ook vaak een gevreesd opponent, met de Europese titel in 1992 als hoogtepunt, maar in Zuid-Afrika lijkt het ontploffingsgevaar bij de ploeg van coach Morten Olsen niet bijster groot. „De poulefase moeten we nog wel kunnen overleven”, stelt voetbaljournalist Henrik Flodstrup van Ekstra Bladet. En dan blijkt hij een van de grootste optimisten aan het thuisfront. „Maar ik denk dat we niet veel verder komen. We zijn niet goed genoeg. Nederland, Brazilië, Argentinië en Engeland zijn teams van een ander niveau.”

Zo zijn veel volgers van het land weinig positief gestemd. Reden te meer voor de Denen op het WK te willen vlammen. Maar of het dynamiet in Zuid-Afrika explodeert, lijkt grotendeels af te hangen van Nicklas Bendtner. Is de 21-jarige spits van Arsenal – die dit seizoen vijf keer in de Champions League en elf maal in de Premier League scoorde én Denemarken met drie treffers op sleeptouw nam in de kwalificatiegroep met Portugal,

Nicklas Bendtner

Lont voor het Deense dynamiet

De Leeuw heeft reuzenhonger

foto Hans Punz/AP

Zweden en Hongarije – in vorm, dan is hij een ‘garantie’ voor goals.

Natuurlijk, het land dat sinds het EK 2004 voor het eerst weer present is op een groot voetbalevenement, telt ook internationaal gelouterde spelers als verdediger Daniel Agger (Liverpool), de middenvelders Daniel Jensen (Werder Bre-

Zie zijn erelijst en het is helder. Samuel Eto’o is dé man bij Kameroen. Landstitels in Spanje (2005, 2006, 2009) en Italië (2010), winnaar van de Champions League in 2006 en 2009 met Barcelona en dit jaar met Inter: het zijn de meest aansprekende prijzen van de spits met de bijnamen De Gazelle, De Leeuw en De Zwarte Panter.

Het is voor Eto’o, die in 94 inter-

lands 44 keer scoorde en 177 goals produceerde in 338 clubduels, allerminst reden verzadigd te zijn. Sterker, De Leeuw heeft nog altijd reuzenhonger. Vooral naar succes met de nationale ploeg. De Afrikaans voetballer van het jaar 2003, 2004 en 2005 zag in 1990 met eigen kinderogen dat grootheid Roger Milla zijn befaamde dansje bij de cornervlag vaak kon opvoeren en de Ontembare Leeuwen naar de kwartfinale leidde. Maar sindsdien was de poulefase steevast het eindstation voor Kameroen.

Om maar te zwijgen van de schande van 2006. Het land was niet in Duitsland present omdat het de beslissende kwalificatiewedstrijd niet kon winnen van Egypte. Ondanks een strafschop in de laatste minuut, waarvan het missen Pierre Womé nog altijd tot risee van de natie maakt. Het laatste succes in de Afrika Cup was in 2002 en de olympische titel dateert van 2000.

Veel te lang geleden voor Eto’o en co. De Franse bondscoach Paul Le Guen verkeert dan ook in de gelukkige omstandigheid dat hij een gretige selectie heeft, door velen als de sterkste van Afrika gezien. De Oranje Leeuw moet dus oppassen.

Want zijn Ontembare broer heeft reuzenhonger. Die mede gestild moet worden door Samuel Eto’o. reageren? wk2010@wegener.nl

men) en Christian Poulsen (Juventus) en Bendtners collega-spits Jon-Dahl Tomasson (Feyenoord).

Maar als de lange, fysiek sterke jongeling niet scoort, hebben de Denen een probleem. „Als Bendtner een offday heeft, scoort niemand”, kent Henrik Flodstrup de kwaliteiten van het lont van Denemarken.

foto Franck Robichon/EPA

Takayuki wie? Takayuki Morimoto! Bij Nederlandse voetballiefhebbers nagenoeg onbekend, maar wellicht een aangename verrassing op het WK. Alexandre Pato, de Braziliaanse aanvaller van AC Milan, spreekt zelfs van ‘de nieuwe Ronaldo’. ,,Hij is de beste jonge speler in de Serie A.” Die complimenten zullen tot rode koontjes van verlegenheid hebben geleid bij de 22-jarige spits van Catania. Het is ook nogal wat, vergeleken worden met Ronaldo. Vooralsnog lijkt de lof van Pato ook wat overdreven. Al was het maar omdat het Braziliaanse wonderkind toen hij zo oud was als Morimoto nu, al veel meer had gepresteerd.

De in Tokio geboren voetballer heeft inmiddels drie seizoenen in Italië achter de rug en de stijgende lijn is onmiskenbaar. Van 14 duels in zijn eerste jaar Catania, via 23 naar 27 in de voorbije jaargang. Pri-

Samuel Eto’o

Takayuki Morimoto

De nieuwe Ronaldo is Japanner

foto Lionel Cironneau/AP

Jubileumgoal Rob Rensenbrink maakte in 1974 het 1.000ste doelpunt op eindtoernooien in de historie van het WK. Dat deed hij met zijn openingsgoal in de verloren poulewedstrijd tegen Schotland. Vier jaar geleden maakte de Zweed Marcus Allbäck de 2.000ste goal, tegen Engeland.

WK 2010

DEVENTER GAAT CULINAIR

WERELDPRIJS!

TASTY!

Officieel NL-elftal shirt vanaf

95

59.

(jr.)

Nú: inclusief naamindruk met origineel rugnummer t.w.v. €20,-

!

P O = P O20,- VOORDEEL €

Geldig t/m 19 juni

5 EN 6 JUNI BOREELPLEIN Twee dagen lang Culinair Entertainment op het Boreelplein met culinaire hoogstandjes, kookclinics, muziek en entertainment.

Met gastoptredens van artiesten, DJ’S en chefkoks op het podium.

PROGRAMMA ZATERDAG 5 JUNI TWELLO CENTRUM Marktstraat Twello DEVENTER Winkelcentrum Colmschate

12:00 uur Alle restaurants en terrassen gaan open Gastoptreden van DJ José, bekend van Killer Emotion Gastoptreden van DJ Roul, bekend van Riverside Gastoptreden van zanger en artiest Rene Bisschop Gastoptreden van saxofonist Moreno

in elke vorm of hoeveelheid ● Vrijblijvende vakkundige taxatie Alle handelingen worden verricht in uw bijzijn ● Meerprijs voor occassionsieraden Wij kopen ook munten, tandengoud, briljant en zilver Tevens beleningen ●● Legitimatie verplicht ● Legitimatie verplicht ●

●

www.juwelier-elbo.nl

22:00 uur Sluiten van de keuken 22:00 uur Buitenbioscoop met de film No Reservation met Catherine Zeta-Jones 23:45 uur Einde programma 1e dag

PROGRAMMA ZONDAG 6 JUNI 12:00 uur Alle restaurants en terrassen gaan open Kinderwedstrijd culinair Gastoptreden Soulband Presentatie/wedstrijd Deventer culinair Gastoptreden van artiest en zanger Rene Bisschop 19:00 uur Afsluiting Deventer gaat culinair: B Tasty

www.bijzonderBoreel.nl

Brinkgreverweg 106 -108, Deventer Tel. 0570-630600 Geopend: maandag en dinsdag gesloten woensdag t/m vrijdag 10.00 t/m 18.00 uur de oluut s b a ven rijs zaterdag 10.00 - 17.00 uur Wij ge e kontantp t géén koopavond hoogs

Boas

La Perla

Grote Poot 11-13 Deventer

RESTAURANT BRASSERIE

FRED & DOUWE C I T Y LO U N G E

Roemar koffiebranderij Walstraat 45 - Deventer

DE LANGE MUUR Chinees - Indisch Restaurant Deventer

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 33

rechter wegens onvrede over zijn contract. Is op zeker moment akkoord met Arsenal, maar speelt er nooit. Vertrekt naar Manchester City, waar hij niet slaagt. Haalt in het Midden-Oosten nog wat geld op.

Sinds Kameroen op het WK van 1990 in Italië glorieerde, vond menig Afrikaanse voetballer de weg naar Nederland. Er is met groot gemak een sterk Afrikaans eredivisie-elftal van te formeren.

Met vooral veel aanvallers.

Eric Addo (Ghana): Wordt in 1999 voor 13 miljoen gulden door PSV gekocht van Club Brugge.

Maakt de hoge verwachtingen niet waar, mede door een knieblessure, meent Addo. Hoewel hij al heel lang in de eredivisie speelt, heeft hij maar weinig wedstrijden op zijn naam: 128 duels in 11 seizoenen bij PSV en Roda JC. „Ik heb met weinig wedstrijden veel geld verdiend”, zegt hij in Voetbal International. „Het is niet anders. Ik hoop dat ik hier ook om mijn karakter zal worden herinnerd. Een open, vriendelijke jongen.”

door Theo Brinkman en Herman Nijman

N

beton. Behoedt in zijn eerste maanden MVV voor degradatie en is in Limburg de koning te rijk.

God helpt hem een handje, zo weet hij. Na anderhalf jaar gaat hij naar Standard Luik, daar gaat het mis. Dient nu God met hart en ziel in zijn kerk, de Christ Divine Church of God. Gaat naar het WK als keeperstrainer van Nigeria.

VE R D E D I G I N G Hatem Trabelsi (Tunesië): Rechtsback, dravend van achterlijn naar achterlijn. De Tunesiër is 33 en kan nog makkelijk voetballen, maar keerde in stilte terug in zijn geboortestad Ariana. Trabelsi baart in vijf jaar Ajax (2001-2006) opzien met sterke prestaties en praatjes. Hij daagt de club voor de

Bwalya Kalusha

Alloy Agu (Nigeria): De eerste Afrikaanse keeper in de eredivisie.

Arriveert in 1991 vanuit Lagos bij MVV als keeper van het nationale elftal. Lange armen, lichaam van

foto Hans Groene

foto ANP

Christian Gyan (Ghana): Verdediger met cultstatus in Rotterdam-Zuid. Is amper 18 als hij door Feyenoord uit Ghana wordt gehaald. Wordt een half jaar gestald bij Excelsior, maar komt snel terug naar de Kuip, waar hij negen jaar speelt. Wint onder meer de landstitel (1999) en de UEFA Cup (2002). Is meestal reserve en speelt in die negen seizoenen maar iets meer dan honderd competitiewedstrijden. Staat wel in de basis bij de UEFA Cup-finale. Is vooral ook bekend om zijn uitgebreide manier van bidden op het veld.

Nwankwo Kanu (Nigeria): Slungelige aanvaller (‘de kraanvogel’).

Baart bij Ajax opzien met onorthodoxe acties. Komt in 1993 als 17-jarige naar Amsterdam, wint twee jaar later de Champions League. Is in 1996 aanvoerder van het Nigeriaans elftal dat olympisch kampioen wordt en vertrekt naar Inter Milaan. Een afwijking aan een hartklep lijkt een einde te maken aan zijn carrière, maar herstelt na een operatie. In Italië slaagt hij niet, bij Arsenal wel. In 1996 en

Polley niet kan zwemmen. Ook in Twente (1992-1994) is hij populair, maar de de top haalt hij nooit.

Matthew Amoah (Ghana): Afrikaan met de meeste eredivisiewedstrijden achter zijn naam: 262. Laat daarmee Jatto Ceesay (239) en Blaise N’Kufo (223) achter zich. Amoah bouwt in tien jaar bij Vitesse, Fortuna Sittard (heel even) en NAC een reputatie als goalgetter op. Heeft inmiddels de grens van honderd doelpunten gepasseerd.

Gaat met Ghana naar het WK, net als in 2006. Op dat toernooi stond Amoah in alle vier de wedstrijden van Ghana in de basis.

M I D D ENVELD Mahamadou Diarra (Mali): Komt in 1999 van OFI Kreta naar Vitesse. De Arnhemmers betalen enkele tonnen voor de dan 18-jarige Malinees. Het is de goede tijd van Vitesse: met Diarra wordt de club vierde, zesde en vijfde in de eredivisie. Drie jaar na zijn komst wordt Diarra voor miljoenen verkocht aan Olympique Lyon. Met die club wordt hij vier keer op rij kampioen van Frankrijk. In 2006 koopt Real Madrid hem voor dik 25 miljoen euro, ongeveer honderd keer zoveel als Vitesse zeven jaar eerder voor hem heeft betaald.

Bwalya Kalusha (Zambia): De eerste ‘echte’ Afrikaan bij een Nederlandse topclub. Komt in 1989 van Cercle Brugge naar PSV nadat hij op de Olympische Spelen van 1988 zes keer scoort. Kalusha, een frêle linkspoot, blijft vijf jaar. Zijn leven wordt getekend door een vliegramp in 1993, waarbij nagenoeg het complete Zambiaanse elftal om het leven komt. Kalusha ontsnapt aan de ramp omdat hij in Nederland is. ’King Kalu’ is een grootheid. Zambiaans sportman van de eeuw, enkele jaren bondscoach, nu voorzitter van de voetbalbond.

Ali Ibrahim (Ghana): Koning van de Achterhoek. „Hij had maar één makke”, zei trainer Fritz Korbach ooit, „hij kon niet voetballen.”

Speelt van 1996 tot 1998 voor De Graafschap en maakt slechts acht goals. Toch weet iedereen nu nog wie Ali Ibrahim is. Fameuze actie tegen Ajax in de Arena: een hakbal tegen de lat. De Graafschap wordt dat jaar achtste. Een liedje van Normaal over boerenmeid Alie is dan opeens weer razend populair in de Achterhoek. Door een gebroken nekwervel valt Ibrahims tweede seizoen in het water.

Prince Polley

DOEL

foto Cees Mooij

A A NVAL

Ali Ibrahim

ederland maakte eind jaren tachtig echt kennis met Afrikaanse voetballers.

Tussen de honderd en honderdvijftig Afrikanen speelden inmiddels in de eredivisie.

Sommigen kwamen rechtstreeks uit Afrika, anderen kwamen via België of Frankrijk naar ons land.

Er waren gelukszoekers die nooit het eerste haalden en spelers die Nederland meer dan tien jaar trouw bleven.

Een onafzienbare rij namen komt langs: zie daar maar eens één elftal uit te destilleren. Je kunt er met gemak drie spraakmakende teams van maken. Er zitten fantastische spelers tussen, maar ook mindere ‘goden’. Spelers met ‘een verhaal’, voetballers die uitgroeiden tot cultheld. Opmerkelijk of niet: het zijn vooral de aanvallers die naam maakten.

Maar natuurlijk waren er ook genoeg grijze muizen. Wie weet nog wat voor spelers Emmanuel Nwakire, Godfrey Nwankpwa en Abubakar Balarabe waren? Of Bakary Diakite, Henry Owuzuruike en Rahim Ouedraogo? Nee, niet alle Afrikanen waren een verrijking voor de eredivisie. Maar het onderstaande elftal zeker wel.

Mahamadou Diarra

Van Alloy Agu tot Ali Ibrahim

foto ANP

1999 Afrikaans voetballer van het jaar. Speelt al zijn derde WK. Prince Polley (Ghana): Prince Polley is een groot talent als hij in 1988 op zijn 17e naar Europa gaat, naar zijn moeder in Rotterdam.

Polley vraagt Sparta of hij mee mag trainen, maar wordt naar de amateurs doorverwezen. Hij speelt zich daar in de kijker en Sparta hapt toe. In het seizoen 1988-1989 scoort hij zestien keer. Tijdens een trainingskamp gooien medespelers hem in het zwembad, terwijl

Salomon Kalou (Ivoorkust): Broertje van Bonaventure Kalou, die eind jaren negentig bij Feyenoord speelt. Bona is al goed, maar Salomon is nog beter. Debuteert op zijn 17e bij Feyenoord. Johan Cruijff wil dat hij met Oranje naar het WK van 2006 gaat en pleit ervoor Salomon versneld een Nederlands paspoort te geven. De autoriteiten zeggen nee. Kalou gaat in 2006 naar Chelsea en groeit er uit tot ster. Is nu op zijn 24e een van de vaandeldragers van het nationaal elftal van Ivoorkust. reageren? wk2010@wegener.nl

Minste aantal toeschouwers De openingswedstrijd van het wereldkampioenschap voetbal in 1930 in Uruguay staat nog altijd te boek als duel met het laagste aantal toeschouwers. Slechts 300 fans vonden het de moeite waard een bezoekje te brengen aan Roemenië-Peru.

DE STENTOR woensdag 2 juni 2010

34 |

Het Nederlands elftal op WK’s 1934, Italië Eerste ronde Milaan, 27 mei Zwitserland-Nederland 3-2 (2-1). 14. Kielholz 1-0, 22. Smit 1-1, 43. Kielholz 2-1, 64.

Abegglen III 3-1, 87. Vente 3-2. Scheidsrechter: Eklind (Zweden).

1938, Frankrijk Eerste ronde Le Havre, 5 juni Tsjechoslowakije-Nederland 3-0 (0-0) (na verlenging). 96. Kostalek 1-0, 111. Nejedly 2-0, 119. Zeman 3-0. Scheidsrechter: Leclercq (Frankrijk).

1974, Duitsland Eerste ronde Hannover, 15 juni Nederland-Uruguay 2-0 (1-0). 7. Rep 1-0, 86. Rep 2-0. Scheidsrechter: Palotai (Hongarije). Rode kaart: 68. Montero-Castillo (Uruguay). Gele kaart: Mantegazza, Forlan, Masnik (Uruguey). Toeschouwers: 53.700.

Dortmund, 19 juni Nederland-Zweden 0-0. Scheidsrechter: Winsemann (Canada). Gele kaart: Rep (Nederland), Nordqvist, Persson, Andersson, Grahn (Zweden). Toeschouwers: 53.700.

Dortmund, 23 juni Nederland-Bulgarije 4-1 (2-0). 5. Neeskens 1-0 (strafschop), 45. Neeskens 2-0 (strafschop), 71. Rep 3-0, 78. Krol 3-1 (eigen doelpunt), 88. Theo de Jong 4-1. Scheidsrechter: Boskovic (Australië). Gele kaart: Jansen, Van Hanegem, Cruijff (Nederland), Denev (Bulgarije). Toeschouwers: 52.100.

Tweede ronde Gelsenkirchen, 26 juni Nederland-Argentinië 4-0 (2-0). 10. Cruijff 1-0, 25. Krol 2-0, 73. Rep 3-0, 90. Cruijff 4-0. Scheidsrechter: Davidson (Schotland).

Gele kaart: Neeskens, Suurbier (Nederland), Perfumo (Argentinië). Toeschouwers: 55.348.

Gelsenkirchen, 30 juni Oost-Duitsland-Nederland 0-2 (0-1). 9.

Neeskens 0-1, 59. Rensenbrink 0-2. Scheidsrechter: Scheurer (Zwitserland). Toeschouwers: 67.148.

Dortmund, 3 juli Nederland-Brazilië 2-0 (0-0). 50. Neeskens 1-0, 65. Cruijff 2-0. Scheidsrechter: Tschenscher (West-Duitsland). Rode kaart: 84. Pereira (Brazilië). Gele kaart: Rep (Nederland), Pereira, Ze Maria, Perez (Brazilië). Toeschouwers: 52.500.

Finale München, 7 juli West-Duitsland-Nederland 2-1 (2-1). 2.

Neeskens 0-1 , 25. Breitner 1-1 , 43. Müller 2-1. Scheidsrechter: Taylor (Engeland). Gele kaart: Vogts (West-Duitsland), Neeskens, Van Hanegem, Cruijff (Nederland). Toeschouwers: 75.200.

1978, Argentinië Eerste ronde Mendoza, 3 juni Nederland-Iran 3-0 (1-0). 40. Rensenbrink 1-0, 62. Rensenbrink 2-0, 79. Rensenbrink 3-0. Scheidsrechter: Gonzalez Archundia (Mexico). Gele kaart: Eskandarian (Iran). Toeschouwers: 42.000.

Mendoza, 7 juni Nederland-Peru 0-0. Scheidsrechter: Prokop (Oost-Duitsland). Gele kaart: Rene van de Kerkhof (Nederland), Muñante (Peru). Toeschouwers: 30.000.

Mendoza, 11 juni Schotland-Nederland 3-2 (1-1). 34. Rensenbrink 0-1 (strafschop), 44. Dalglish 1-1, 47.

Gemmill 2-1 (strafschop), 68. Gemmill 3-1, 72. Rep 3-2. Scheidsrechter: Linemayr (Oos-

tenrijk). Gele kaart: Gemmill (Schotland).

Toeschouwers: 40.000.

Tweede ronde Cordoba, 14 juni Nederland-Oostenrijk 5-1 (3-0). 7. Brandts 1-0, 35. Rensenbrink 2-0 (strafschop), 37.

Rep 3-0, 53. Rep 4-0, 79. Obermayer 4-1, 83. Willy van de Kerkhof 5-1. Scheidsrechter: Gordon (Schotland). Toeschouwers: 15.000.

Cordoba, 18 juni West-Duitsland-Nederland 2-2 (1-1). 3.

Abramczik 1-0, 27. Haan 1-1, 70. Müller 2-1, 84. René van de Kerkhof 2-2. Scheidsrechter: Barreto (Uruguay). Rode kaart: 88. Nanninga (Nederland). Gele kaart: Willy van de Kerkhof (Nederland), 84. Maier (West-Duitsland). Toeschouwers: 46.000.

Buenos Aires, 21 juni Nederland-Italië 2-1 (0-1). 18. Brandts 0-1 (eigen doelpunt), 50. Brandts 1-1, 75. Haan 2-1. Scheidsrechter: Martinez (Spanje). Gele kaart: Rep, Haan (Nederland), Benetti, Cabrini, Tardelli (Italië). Toeschouwers: 70.000.

Finale Buenos Aires, 25 juni Argentinië-Nederland 3-1 (1-1) (na verlenging). 38. Kempes 1-0, 82. Nanninga 1-1, 105. Kempes 2-1, 116. Bertoni 3-1. Scheidsrechter: Gonella (Italië). Gele kaart: Ardiles, Larrosa (Argentinië), Krol, Poortvliet (Nederland). Toeschouwers: 77.260.

1990, Italië Eerste ronde Palermo, 12 juni Nederland-Egypte 1-1 (0-0). 58. Kieft 1-0,83. Abdelghani 1-1 (strafschop). Scheidsrechter: Soriano Aladren (Spanje). Gele kaart: Kieft (Nederland), Ramzy (Egypte).

Toeschouwers: 33.288.

Cagliari, 16 juni Nederland-Engeland 0-0. Scheidsrechter: Petrovic (Joegoslavië). Toeschouwers: 35.267.

Palermo, 21 juni Ierland-Nederland 1-1 (0-1). 10. Gullit 0-1, 71. Quinn 1-1. Scheidsrechter: Vautrot (Frankrijk). Gele kaart: Rijkaard (Nederland).

Toeschouwers: 33.288.

Achtste finale Milaan, 24 juni West-Duitsland-Nederland 2-1 (0-0). 51.

Klinsmann 1-0, 84. Brehme 2-0, 89. Ronald Koeman 2-1 (strafschop). Scheidsrechter: Loustau (Argentinië). Rode kaart: 22. Völler (Duitsland), Rijkaard (Nederland). Gele kaart: Völler, Matthäus (Duitsland), Rijkaard, Wouters, Van Basten (Nederland). Toeschouwers: 74.559.

1994, Verenigde Staten Eerste ronde Washington, 20 juni Nederland-Saudi-Arabië 2-1 (0-1). 19.

Amin 0-1, 50. Jonk 1-1, 86. Taument 2-1.

Scheidsrechter: Diaz Vega (Spanje). Gele kaart: Van Gobbel, Frank de Boer (Nederland), Al-Dosari, Al-Jawad, Amin (Saudi-Arabië). Toeschouwers: 50.535.

Orlando, 25 juni België-Nederland 1-0 (0-0). 65. Albert 1-0.

Scheidsrechter: Marsiglia (Brazilië). Gele kaart: Borkelmans (België), Wouters, Jonk, Rob Witschge, Rijkaard, Bergkamp (Nederland). Toeschouwers: 62.387.

Orlando, 29 juni Marokko-Nederland 1-2 (0-1). 43. Bergkamp 0-1, 47. Nader 1-1, 78. Roy 1-2.

Scheidsrechter: Tejada Noriega (Peru). Gele kaart: Nader, El-Khalej, Bouiyboud, Hababi, Samadi (Marokko), Wouters, Valckx (Nederland). Toeschouwers: 60.578.

Achtste finale Orlando, 4 juli Nederland-Ierland 2-0 (2-0). 11. Bergkamp 1-0, 41. Jonk 2-0. Scheidsrechter: Mikkelsen (Denemarken). Gele kaart: Ronald Koeman (Nederland). Toeschouwers: 61.355.

Kwartfinale Dallas, 9 juli Brazilië-Nederland 3-2 (0-0). 52. Romario 1-0, 62. Bebeto 2-0, 64. Bergkamp 2-1, 76.

Winter 2-2, 81. Branco 3-2. Scheidsrechter: Badilla Sequeira (Costa Rica). Gele kaart: Dunga (Brazilië), Winter, Wouters (Nederland). Toeschouwers: 63.500.

1998, Frankrijk Saint-Denis, 13 juni Nederland-België 0-0. Scheidsrechter: Collina (Italië). Rode kaart: 82. Kluivert (Nederland). Gele kaart: Staelens, Deflandre (België). Toeschouwers: 75.000.

Marseille, 20 juni Nederland-Zuid-Korea 5-0 (2-0). 37. Cocu 1-0, 41. Overmars 2-0, 71. Bergkamp 3-0, 79. Van Hooijdonk 4-0, 83. Ronald de Boer 5-0. Scheidsrechter: Wojcik (Polen). Gele kaart: Choi, Ko (Zuid-Korea). Toeschouwers: 55.000.

Saint-Etienne, 25 juni Mexico-Nederland 2-2 (0-2). 4. Cocu 0-1, 19. Ronald de Boer 0-2, 75. Pelaez 1-2, 90.

Hernandez 2-2. Scheidsrechter: Al-Zaid (Saudi-Arabië). Rode kaart: 89. Ramirez (Mexico). Gele kaart: Villa, Hernandez, Carmona, Pelaez (Mexico), Stam, Numan (Nederland).

Toeschouwers: 30.600.

Achtste finale Toulouse, 29 juni Nederland-Joegoslavië 2-1 (1-0). 38. Bergkamp 1-0, 48. Komljenovic 1-1, 90. Davids 2-1. Scheidsrechter: Garcia-Aranda (Spanje).

Gele kaart: Stojkovic, Mirkovic, Djorovic (Joegoslavië). Toeschouwers: 33.500.

Kwartfinale Marseille, 4 juli Argentinië-Nederland 1-2 (1-1). 12. Kluivert 0-1, 17. Lopez 1-1, 89. Bergkamp 1-2.

Scheidsrechter: Brizio Carter (Mexico). Rode kaart: 76. Numan (Nederland), 87. Ortega (Argentinië). Gele kaart: Stam, Numan (Nederland), Chamot, Sensini (Argentinië). Toeschouwers: 55.000.

Halve finale Marseille, 7 juli Nederland-Brazilië 1-1 (0-0) (Brazilië wint na strafschoppen).

46. Ronaldo 0-1, 87. Kluivert 1-1. Scheidsrechter: Bujsaim (Verenige Arabische Emiraten). Gele kaart: Reiziger, Davids, Van Hooijdonk, Seedorf (Nederland), Zé Carlos, Sampaio (Brazilië). Toeschouwers: 54.000.

Om derde plaats

Parijs, 11 juli Kroatië-Nederland 2-1 (2-1). 13. Prosinecki 1-0, 21. Zenden 1-1, 35. Suker 2-1. Scheidsrechter: Gonzalez Chavez (Paraguay). Gele kaart: Jurcic, Stimac, Asanovic, Stanic (Kroatië), Davids, Jonk (Nederland). Toeschouwers: 45.500.

2006, Duitsland Eerste ronde.

Leipzig, 11 juni.

Servië-Montenegro-Nederland 0-1 (0-1).

18. Robben 0-1. Scheidsrechter: Merk (Duitsland). Gele kaart: Stankovic, Koroman, Dragutinovic, Gavrancic (Servië-Montenegro), Van Bronckhorst, Heitinga (Nederland). Toeschouwers: 37.216.

Stuttgart, 16 juni Nederland-Ivoorkust 2-1 (2-1). 23. Van Persie 1-0, 27. Van Nistelrooij 2-0, 38. Koné 2-1. Scheidsrechter: Ruiz (Colombia). Gele kaart: Zokora, Drogba, Boka (Ivoorkust), Robben, Mathijsen, Van Bommel, Landzaat (Nederland). Toeschouwers: 52.000.

Frankfurt, 21 juni Nederland-Argentinië 0-0. Scheidsrechter: Medina Cantalejo (Spanje). Gele kaart: Kuijt, Ooijer, De Cler (Nederland), Cambiasso, Mascherano (Argentinië). Toeschouwers: 48.000.

Achtste finale Nürnberg, 25 juni Portugal-Nederland 1-0 (1-0).

23. Maniche 1-0. Scheidsrechter: Ivanov (Rusland). Gele kaart: Maniche, Costinha, Costinha, Petit, Luis Figo, Deco, Ricardo, Nuno Valente, Deco (Portugal).

Van Bommel, Boulahrouz, Bronckhorst, Boulahrouz, Sneijder, Van der Vaart, Van Bronckhorst (Nederland). Rode kaart: Costinha, Deco (Portugal), Boulahrouz, Van Bronckhorst (Nederland). Toeschouwers: 41.000.

Nederlands elftal in cijfers: 16 gewonnen 10 gelijk 10 verloren doelsaldo 59-38

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 35

Sterk staaltje

J Onder andere Henry Schut, Toine van Peperstraten, Jack van Gelder en Tom Egbers hebben een drukke tijd voor de boeg.

foto Marcel Antonisse/ANP

Het publieke antwoord op ‘Ik hou van Holland’ Rechtenhouder NOS moet de komende weken alle zeilen bijzetten om Nederland op fraaie voetbalbeelden uit Zuid-Afrika te trakteren. Maar dat gebeurt dat met een enorme liefde. „Het brengt sociale cohesie” door Monique Brandt

H

et WK voetbal wordt logistiek gezien een pittige klus voor de NOS. Het Nederlands elftal speelt in stadions die ver van elkaar liggen, in een land dat volgens presentator Jack van Gelder „niet echt geëigend is om zo’n groot toernooi te organiseren.”

Vanwege de kosten is de ploeg die Nederland vanuit Zuid-Afrika van zo’n 250 uur tv-beelden voorziet veel kleiner dan bij eerdere grote toernooien: 40 Nederlanders, 35 Zuid-Afrikanen. Vijf eigen camera’s bieden aanvulling op officiële wedstrijdbeelden, die door 29 tot 32 camera’s worden gefilmd. Ook het aantal studiogasten in Zuid-Afrika is beperkt. „Onze technici moeten kilometers maken”, zegt Maarten Nooter, de

chef d’équipe tijdens het WK. De NOS-selectie is in ieder geval rond. Bert Maalderink, Tom Egbers en Jack van Gelder zijn vaste Oranjewatchers, Henry Schut en Hugo Borst presenteren vanaf 7 juni vanuit Hilversum steeds om 19.00 uur het dagelijkse, bijna een uur durende WK Journaal: Met Borst op schoot. Dat vervalt als Nederland wordt uitgeschakeld.

Het team is compleet met Dione de Graaff, Toine van Peperstraten en Jeroen Stomphorst als presentatoren van de duels zónder het Nederlands elftal. Er zijn tien commentatoren, onder wie Frank Snoeks, Jeroen Grueter, Philip Kooke, Evert ten Napel, Arno Vermeulen, Jeroen Elshoff en Roland van der Geer. Bas Ticheler en Jack van Gelder volgen op de radio alle Oranje-duels. Als analytici zijn onder anderen Kenneth Perez, Boudewijn Zenden, Guus Hiddink, Dick Advocaat, de broers Koeman en Ronald de Boer te horen.

Van Gelder is vanaf 10 juni ook op de late avond dagelijks te zien met Studio Sportzomer, vanaf Guest Lodge Melrose Place in Johannesburg, waar de programmamakers dag en nacht verblijven.

Gasten uit Nederland worden voor steeds vijf dagen ingevlogen.

„Zij schuiven steeds in wisselende samenstelling aan. En we krijgen gasten die al ter plekke zijn”, vertelt Van Gelder, die zeker tot 30 juni in Zuid-Afrika blijft. Doet Nederland dan nog mee, dan gaat het programma door vanuit Zuid-Afrika. Anders verhuist Studio Sportzomer naar Hilversum.

Voetballiefhebbers kunnen zich schrap zetten voor een (over)dosis voetbal. In de poulefase worMeer WK op televisie Naast de NOS besteden ook andere Nederlandse zenders de nodige aandacht aan het wereldkampioenschap voetbal in Zuid Afrika. Met onder meer: RTL7 volgt het WK voetbal op de voet in de talkshow VI Oranje, dat twee afleveringen per dag kent. Wilfred Genee is de gastheer, Johan Derksen en René van der Gijp de vaste deskundigen. Elke dag zijn er prominente (voetbal)gasten.

Vanaf 10 juni dagelijks, van 17.5018.55 uur en van 22.20-23.30 uur.

SBS6 Voor de late editie van Shownieuws maakt Hans Kraay jr. elke dag een item over het WK voetbal in Zuid-Afrika, De dagelijkse bijdrage van de presentator is getiteld De Oranjebank.

Vanaf 12 juni om 22.50 uur.

den steeds drie duels per dag gespeeld. Behalve de duels van het Nederlands elftal, vanaf locatie gepresenteerd, is de presentatie van de WK-duels vanuit Hilversum.

Er is wel een beeldredactieteam van de NOS in Johannesburg, in het International Broadcasting Center, het hoofdkwartier van alle media. Bijna alle duels worden in HD uitgezonden, behalve op de dagen dat er twee duels tegelijk zijn, omdat er in Hilversum maar één HD-studio beschikbaar is.

Op internet zijn alle wedstrijden live te volgen, al is de vraag hoe groot de capaciteit is. Tijdens de Olympische Spelen in Peking lagen de pinautomaten in winkels eruit toen de finale van de Nederlandse waterpolodames begon. „Dat wordt spannend”, zegt Roeland Stekelenburg, hoofd Nieuwe Media. Nieuw is de mogelijkheid wedstrijden te kijken met de laptop op schoot, die als tweede scherm alle statistieken per speler en andere gegevens toont over het duel. NOS-directeur Jan de Jong noemt het WK voetbal ‘het publieke antwoord op RTL’s Ik Hou van Holland’. „Het brengt sociale cohesie”, stelt hij in een aan de politiek gericht pleidooi om het NOS-budget niet te korten.

e zou het niet zeggen, want ze hebben nog nooit iets opmerkelijks gepresteerd, maar Benin en Togo hebben een reputatie waar het medicijnmannen betreft. De beste toverdokters komen uit die twee landen.

Een sterk staaltje daarvan is te zien bij de wedstrijd Benin-Togo in 2007, een kwalificatieduel voor de Afrika Cup, als een maraboe hoogstpersoonlijk ingrijpt tijdens de wedstrijd. Benin is de betere ploeg en valt verreweg het meeste aan, maar het blijft lang 0-0. De hoogste tijd om daar iets aan te doen, vindt de Beninse toverdokter op de tribune. Hij gaat naar beneden, gaat het veld op en slaagt erin bij het doel van Togo te komen. Daar had de keeper een amulet in het net gehangen ‘om doelpunten te voorkomen’. De medicijnman grist het ding weg en in de resterende tijd scoort Benin drie keer.

reageren? wk2010@wegener.nl

Trainers op meeste WK’s Carlos Alberto Parreira en Bora Milutinovic zijn de enige trainers die vijf WK’s meemaakten. Parreira bij Koeweit (1982), de VAR (1990), Brazilië (1994, 2006) en Saudi-Arabië (1998).

Milutinovic stond tussen 1986 en 2002 bij Mexico, Costa Rica, de VS, Nigeria en China aan het roer.

UNIEK IN NEDERLAND!

MANNEN WK KORTING Alleen tijdens de wedstrijden van Oranje op 14 + 19 juni KORTING

30% N E K R E M E L L OP A

N E N E O H C S HEREN

(Niet geldig in de rust)

Aangenaam verrassend

Beumer

schoenmode Lochem

Walderstraat 23, Lochem, Telefoon 0573 - 251631

v. Bommel - Seibel - van Lier - Bugatti - Sebago - Redwood

woensdag 2 juni 2010 DE STENTOR

| 37

Vlak voor de inscheping richting Zuid-Afrika kreeg de Oranjebus nog even een nieuw likje verf.

foto Erald van der Aa/WFA

Oranjebus: trekpleister voor feestende voetbalfans De Oranjebus, absolute trekpleister tijdens het EK 2008 in Zwitserland en Oostenrijk, is er ook in Zuid-Afrika weer bij.

Twee maanden geleden al werd het voertuig verscheept. door Peter Kemperman

H

et is inmiddels een traditie. Op de dag dat het Nederlands elftal moet aantreden tijdens een groot eindtoernooi, verzamelen de fans zich in het centrum van de speelstad rondom de daar geparkeerde Oranjebus. Vervolgens gaat het in colonne richting stadion.

In Bern leverde het twee jaar geleden prachtige plaatjes op van 50.000 sjokkende voetbalsupporters, voorafgegaan door Jurjen van der Ploeg en zijn kornuiten in hun open Engelse dubbeldekker. Noem een krant, tijdschrift of tv-station en het zojuist beschreven beeld is te zien geweest. ,,De bus is een publicitaire knaller, eigenlijk al vanaf het allereerste begin, het EK van

2004 in Portugal”, vertelt Van der Ploeg. De in het Gelderse Zutphen neergestreken Fries (49) geniet elk toernooi weer met volle teugen van alle aandacht, maar probeert tegelijkertijd niet al te veel op te vallen. „Het is één groot verbroederingsfeest, één grote belevenis.

Prachtig. Toch sta ik niet te hippen en te springen om in beeld te komen. ‘Wij maar werken en meneer hangt de gebraden haan uit’, denken mijn klanten dan. Dat wil ik zoveel mogelijk voorkomen.”

Met echtgenote Natascha runt hij een schoonmaakbedrijf. Tachtig man personeel in dienst, een druk bestaan. Toch blijft er altijd tijd over voor voetbal. „Ik zie elk weekeinde drie, vier en soms wel vijf wedstrijden. Op vrijdagavond ben ik bij De Graafschap, waar ik lid ben van de businessclub, AGOVV of Go Ahead Eagles. Voor de lol, maar ook zakelijk interessant. Ik pak veel klanten omdat ze het mij gunnen. Op zaterdag heb ik ’s morgens de E1 en ’s middags het eerste van FC Zutphen. De E1 is echt geweldig. Na elke overwinning een frietje en soms met een vip-bus naar een eredivisieduel. Of wij bellen met Eric Braamhaar. Je had de

7

Jurjen van der Ploeg. gezichten van die jochies moeten zien toen ze het veld opliepen en Braamhaar daar stond om hun wedstrijd te fluiten. Schitterend.”

De zaterdagavond is meestal voor SC Heerenveen. Die club volgt hij op de voet. „Ik ben geboren in Bakkeveen en blijf in hart en nieren een Fries. Als ik in de afgelopen twintig jaar drie wedstrijden van Heerenveen heb gemist, is het veel. Heerenveen-AZ was een van die drie. Die avond vierden mijn

vrouw en ik ons 12,5 jarig huwelijksfeest. Kon ik niet onderuit. Al heb ik nog wel geprobeerd het op een andere dag te houden. Vond mijn vrouw net iets te ver gaan.”

Op trainingskampen is hij er ook altijd bij. „Als ik moet kiezen tussen een week wintersport en een trainingskamp met Heerenveen, De Graafschap en Vitesse, zoals afgelopen januari in Belek, dan reis ik af naar Turkije.”

Met de meeste spelers van Heerenveen en De Graafschap heeft hij een warme band. Aan Klaas-Jan Huntelaar en zijn familie heeft hij goede kennissen overgehouden. „Ik duik na afloop van een wedstrijd altijd het spelershome in. Zo word je vanzelf lid van de familie.”

Binnenkort hoopt hij de spits van AC Milan te zien schitteren op het WK. Met echtgenote Natascha maakt Jurjen van der Ploeg zich op voor zijn vierde toernooi met de Oranjebus. „Onze sponsor Heineken heeft geholpen de bus in Zuid-Afrika te krijgen. Daar zit een mooi verhaal aan vast. Op het EK in Zwitserland werd de directeur van Heineken door een van onze mensen tegengehouden toen hij de Oranjebus wilde betreden

omdat hij bier van een ander merk in zijn handen had. Dat vond hij zo mooi dat hij direct beloofde wat extra’s te doen als Oranje het WK zou halen.”

De tien buseigenaren, afkomstig uit alle windstreken van het land, hebben allemaal recht op twee stoelen. De overige plekken worden verdeeld via zogeheten gastenpasjes. „Erica Terpstra, Pieter van Vollenhoven, Marianne Timmer, Pierre van Hooijdonk; wie hebben we niet op de bus gehad? Ja, het bier vloeit altijd rijkelijk. We zijn allemaal voetballiefhebbers die van een feestje houden. Maar nooit dronken toestanden. Orde en netheid hebben wij hoog in het vaandel.”

Na de groepswedstrijden in Zuid-Afrika wacht in Zutphen weer de plicht. „Ik kan natuurlijk niet vijf weken wegblijven van de zaak. Maar ik sluit niet uit dat ik even snel stiekem op en neer ga als Nederland de kwartfinale haalt. Heb ik in Portugal destijds ook gedaan. Tot ik geen vliegtuig meer kon zien.” reageren? wk2010@wegener.nl

Nooit gewonnen als coach Leo Beenhakker won als bondscoach nog nooit een wedstrijd op een WK. In 1990 lukte het niet met Oranje (drie gelijke spelen in de poule, vervolgens verloren van Duitsland) en vier jaar geleden won hij de harten met Trinidad & Tobago, maar geen duels: zeven gespeeld, nul gewonnen.

SPECTACULAIRE VERBOUWINGSVERKOOP PHILIPS BLU RAY SPELER

199,-

125,PHILIPS/SONY PORTABLE DVD SPELERS extra korting:

25% PHILIPS KOFFIEZETTERS SENSEO ALU

179,-

99,-

SONY LCD TV 94 CM

899,-

650,BOSCH WASMACHINE

749,-

549,-

PHILIPS STOFZUIGERS DIVERSE MODELLEN extra korting:

25% PHILIPS STOOMSTRIJKSYSTEEM

199,-

149,-

SHARP COMBI-MAGNETRON

PHILIPS/SONY DIVERSE FOTOLIJSTJES

249,-

korting:

179,-

25%

BOSCH/SHARP MOBIELE AIRCO’S

SONY LCD SCHERM 200HZ, 102 CM BEELD

GROTE PARTIJ SCHADE WITGOED APPARATEN

korting:

1599,-

VOOR HELE

25%

1099,-

SCHUTTERSWEG 88, APELDOORN | 055 - 355 21 87 | WWW.RTVSTEGEMAN.NL

LAGE (MEENEEM) PRIJZEN!!

IE ijnen! krijg twee htoeecrhli?jke T N w en en nse nom tbal* AT-TAfE r i k a a e t W K vo e o o i m e e g e K W tis Zuid n tijdens h adeau. M

Gra er te make nse wijn c f frikaa a t of

La uid-A en Z fless

Bert van Marwijk ziet ze wel zitten

GRATIS INSPIRATIE VAN DE KEUKEN DESIGNERS

Alle werkdagen geopend van 8.00 tot 17.00, zat. 9.00 tot 16.00 uur.

De Keuken Designers zijn anders dan andere keukenspeciaalzaken. Komt u maar eens langs en neem ons GRATIS Keuken Inspiratieboek mee. Blader dit schitterende boek in alle rust door en geniet van de rijkdom aan keuken-ideeën. Maar vooral: laat u zich inspireren!

*De Keuken Designers WK-actie loopt van 11 juni t/m 11 juli 2010.

VOOR EEN BIJZONDERE KEUKEN NAAR UW PERSOONLIJKE SMAAK

Paderbornstraat 1, 7418 BP Deventer, tel.: 0570 - 676600 Keukenstudio Stormink, Hoofdstraat 25 7213 CN Gorssel, Tel. (0575) 491 452 WWW.DEKEUKENDESIGNERS.NL/STORMINK

Een ‘Ryokan’ Moment...

Beauty, Sauna, Kuren, Fitness én Health: ongekend!

Internetsite: www.aarninkkunststoframen.nl

EEN MOMENT VAN RUST & OVERGAVE...

OOK TIJDENS HET WK VOETBAL! Ryokan Wakaba Arrangement voor 2 Entree Sauna & Thermenfaciliteiten Maaltijdsalade (vis, vlees of vegetarisch) als Lunch of Diner

€

39,75 p.p.

waarbij de 2e persoon GRATIS Deze aanbieding is geldig t/m 30 september 2010.

Reserveren is noodzakelijk.

Niet in combinatie met andere acties.

Ga naar www.ryokan.nl/WK2010 en reserveer nu uw sauna entree voor 14, 19 en 24 juni as.

voor € 7,50 p.p. i.p.v. € 24,75

Bronsbergen 25, Zutphen, 0575 538420 www.ryokan.nl, www.kuuroord.nl

Comfort is... een vaste basisplaats eraan!

Het WK voetbal komt sless® es Koop nu uw eigen Str tspannen en geniet geheel on jden! tri ds we e all n va

Vanaf

3 + 2 Zitsbank Termas In stof

999,-

Vanaf

Loveseat Makanda

499,-

299,-

Eetstoel Nisa

Ga er maar ‘s goed voor zitten!

799,-

Vanaf

Eetstoel Varna

149,-

Relaxfauteuil Eagle met sta-op hulp elektrisch verstelbaar

Eetstoel Willow in stof

299,Hoekbank Jora in stof Caleido

Nu

399,-

Nu

1499,-

Nu

Eethoek compleet zoals afgebeeld

1189,-

Uw oude meubelen zijn geld waard!* Nu

799,-

Nu

599,-

Salontafel Forrest set van 2

Vanaf

149,-

Nu

Fauteuil Ardana

in relax fauteuils

Vanaf

1639,-

Fauteuil Jebba in leder

Löwik de grootste Relaxfauteuil Estan in leder Incl. hocker

3-Zitsbank Huls in leder met 2 elektrische relaxfuncties

Broodkast Navarra Leemkleurig rustiek eiken

1599,-

Voor

Fauteuil Landi

829,-

2995,- nu

2495,-

Elementenbank Malino in stof excl. hocker

15

799,-

Afgebeeld

1399,-

Irin hoekbank in leder met elektrisch verstelbare relaxfunctie

Vanaf

2749,-

Vanaf

Armstoel Laon in stof

169,-

NEDERLANDS SLAPEN Boxspring combinatie compleet 160 x 200 cm, keuze uit: 12 soorten matrassen & 50 verschillende kleuren

SSOIRE

TEGOED BON G OE SSOIRE D B O N TEGOED BON G ACCESS O E D B O OIRE TE N GOEDBO N G OE SSOIRE D B O N TEGOED BO N G ACCESS O E D B O OIRE TE N ACCESS GOEDBO OI N OE A C C RE TEGOEDBON ACCEG SSOIRE D B O N ACCESS E S S O IR TEGOED OI BON TEGOED E T E G O BON AC A C C ERE E D BON S S O IR E CESSOIRE TEGO T E G O E D EDBON BON

%

CADEAU! * vraag in de winkel naar de voorw aarde

n

2,5 – Zitsbank met longchair Woodville

WK prijs

699,-

Bij elke 1000,- euro besteding ontvangt u een accessoire tegoedbon* van 150,- euro cadeau

Westeinde 660 - Vriezenveen - Tel.: (0546) 55 99 55 Hotpoint Ariston aktie vaatwassers LFT116 €299,LFT216 €399,LFT3204 €449,-

www.lowikmeubelen.nl

Vanaf

299,-

Complete keuken Beethoven

3999,-

D e g ro o t s t e w o o n b o u l e v a rd v a n O o s t - N e d e r l a n d - w w w. l o w i k m e u b e l e n . n l

*Vraag in de winkel naar de voorwaarden. Onder voorbehoud van druk- en zetfouten.

Verschillende opstellingen mogelijk o.a.