2010 / 2
Duurzame mobiliteit De elektrische auto verandert de stad
Onderhoud Schotse wegen uitbesteed
“De Noord/Zuidlijn is van ons allemaal�
op locatie info Zuid-Afrika dhv kantoren
Een elegante oplossing van hoge kwaliteit
De nieuwe voetgangersbrug over de N1 autoweg in Johannesburg heeft dit jaar de Southern African Institute of Steel Construction (SAISC) Staalprijs gewonnen. De South African National Roads Agency (SANRAL) gaf SSI en architect professor Glen Mills de opdracht de brug te ontwerpen. Volgens de SAISC-jury is “het een goed voorbeeld van het juiste materiaal op de juiste plaats. Gecombineerd met de kwaliteit van de staalconstructie en de uitstekende presentatie maakt dat de brug een elegante oplossing is van hoge kwaliteit. Dit is een mooie toevoeging aan de noordwestelijke invalsweg van Johannesburg. De prachtige manier waarop staal in de constructie is gebruikt is de staalprijs waard.”
•
info Robin Hayes | telefoon + 27 11 798 6000 |
foto: ssi
e-mail robinh@ssi.co.za
voorwoord
inhoud
4
coverstory
Duurzame mobiliteit komt in beweging.
7 bericht Diraab Road Corridor in Riyadh. Electrificatie.
8
Bertrand van Ee, bestuursvoorzitter DHV Groep
2|3
DHVtimes 2010 / 2
Lead by example
op locatie
EK 2012 laat DHV Polska scoren.
9 interview Birgt Otto, Schiphol Group 10 op locatie Verkeer Luoyang in beeld. 11 dhv groep nieuws 15 op locatie Havenuitbreiding voor Ashdod. 16 interview Donald Morrison, Transport Scotland. 19 op locatie Elektrisch en een beetje diesel. 20 bericht Flyover voor Srinagar. Transfer City. 21 interview Peter Dijk, Dienst Noord/Zuidlijn Amsterdam
22 visie Meer wielen op hetzelfde asfalt. 23
colofon
tips en service
Bij de DHV Groep is duurzame ontwikkeling een integraal onderdeel van ons bedrijfsproces. In onze projecten en in onze bedrijfsvoering willen we voorop lopen met initiatieven die bijdragen aan een beter milieu, aan een betere maatschappij en aan een duurzamere bedrijfsvoering. Planet – People – Profit. In die volgorde. We houden rekening met klimaatverandering (mitigatie en adaptatie), schaarste aan energie en grondstoffen en de behoeften in de samenleving. We kijken goed naar de toekomst, dat stimuleert creativiteit en innovatie. Wat zijn bijvoorbeeld de gevolgen van klimaatverandering, vergrijzing en bevolkingskrimp? Oplossingen hiervoor ontstaan vaak door naar ‘het grotere plaatje’ te kijken en door functies en doelen te combineren. Zo bereiken we ook vaak kostenreductie en innovatie. Ook intern zijn we aan de slag. Zo verkleinen we onze CO2- en waterfootprint. In ons personeelsbeleid staat het streven naar diversiteit hoog op de agenda en op verschillende plaatsen in de wereld dragen onze mensen vrijwillig bij aan het verbeteren van de leefomstandigheden. We lead by example. De DHV Groep bevindt zich in goed gezelschap van andere bedrijven, overheden en kennisinstellingen die voorop lopen en die begrijpen dat de wereld, de markt en de klanten veranderen. Nu al worden auto’s niet meer beoordeeld op hun pk’s maar op de uitstoot van CO2 per kilometer en in de nabije toekomst zullen auto’s worden beoordeeld op hun elektrisch vermogen. Duurzame stedelijke mobiliteit is zo’n nieuw referentiekader waarmee we bij DHV op kop lopen (zie pagina 4). De verduurzaming van vliegvelden, zogeheten Green Airports, is zo’n andere manier van denken. NACO en DHV zijn hiermee bezig voor de Schiphol Airport Group (zie pagina 9). Begin december is in Cancun gebleken dat internationale afspraken over klimaatverandering moeilijk tot stand komen. Duurzaamheidskoplopers belonen voor hun initiatieven kan flink bijdragen aan het bereiken van een duurzame wereld. Met hun passie kunnen zij de rest van de wereld tot voorbeeld dienen voor het zetten van concrete stappen. Als u ons daarmee helpt komt die duurzame ontwikkeling van onze leefomgeving een stuk dichterbij.
Foto omslag: Een elektrische auto wordt opgeladen bij een openbaar oplaadstation (Hollandse Hoogte).
Duurzame mobiliteit
foto: hollandse hoogte
coverstory
4|5
DHVtimes 2010 / 2
Duurzame mobiliteit komt in beweging dhv en duurzame mobiliteit
“De elektrische auto heeft de toekomst, en is geen hype.” Pieter Tanja, leading professional duurzame mobiliteit, is ervan overtuigd dat we aan de vooravond van een omwenteling staan die onze mobiliteit flink zal veranderen. En daarmee zullen ook de steden er heel anders uit gaan zien. “Duurzame stedelijke mobiliteit is het leidende vervoersconcept voor de nabije toekomst.” toonaangevende bedrijven, stedelijke distributie- en taxibedrijven maken al gebruik van elektrische voertuigen. Veel fleetowners die nog niet elektrisch rijden, willen binnen vijf jaar starten met elektrisch rijden.”
Doorbraak
Al enige tijd rijden er auto’s en bussen rond op biodiesel en aardgas, maar tot een echte doorbraak is het nog niet gekomen. “Alternatieve brandstoffen, zoals groengas, biodiesel en bio-ethanol waren nog niet goedkoper dan benzine en diesel en daar draait het toch vooral om. Zonder sluitende businesscase gaat het heel langzaam. Autoproducenten, brandstofproducenten en overheden hebben hun krachten veel te weinig gebundeld. Met elektrisch rijden doen ze dat wel en nu komt de zaak wel in beweging”, zegt Pieter Tanja enthousiast. De redenen om te zoeken naar elektrisch aan-
foto: corbis
De onstuitbare opkomst van de elektrische auto baseert Tanja op de ontwikkeling van nieuwe automodellen door bijvoorbeeld Renault en Nissan maar ook op toenemende inspanningen van overheden om de aanschaf van deze auto’s en het gebruik hiervan te faciliteren, bijvoorbeeld door aanleg van infrastructuur en fiscale tegemoetkomingen. “De autofabrikanten zien brood in elektrisch vervoer”, zegt Tanja die Renaulttopman Carlos Ghosn aanhaalt. “Hij zegt in 2011 grote aantallen elektrische auto’s op de markt te brengen en dat zowel Japan, Israël en Denemarken en gemeenten als Amsterdam staan te dringen om te helpen bij de introductie.” Dat beeld komt ook naar voren uit een Europese studie die DHV coördineert en die in januari 2011 wordt afgerond. Tanja:“Daaruit blijkt dat overheden voorop lopen bij de aanschaf van elektrische voertuigen. Maar ook
DHV werkt aan vernieuwende mobiliteitsprojecten waarbij duurzaamheid en energiebesparing een belangrijke rol spelen. Bijvoorbeeld de wagenparkscan waarmee de transportmiddelen van fleetowners worden doorgelicht, de ontwikkeling van een nieuwe seriehybride bus en het opstellen van criteria voor duurzaam inkopen van transportmiddelen. Niet alleen de techniek krijgt aandacht, ook de organisatie van de mobiliteit (‘mobiliteitsmanagement’) en stedelijke distributie.
gedreven transportmiddelen zijn bekend: de lokale uitstoot van schadelijke stoffen is nihil en als groene stroom afkomstig van onuitputtelijke bronnen wordt gebruikt is het rijden praktisch CO2-neutraal. Ook de onafhankelijkheid van olie wordt steeds meer een argument. Daarbij levert de elektromotor ca. 30% meer rendement dan de verbrandingsmotor. >>
Duurzame mobiliteit
foto: hollandse hoogte
coverstory
Onder de motorkap.
nabije toekomst aan het net opgeladen kunnen worden, de zogenoemde ‘plug in hybrides’. Overigens is de elektrische auto volgens Pieter niet het eindpunt van de omschakeling naar duurzame mobiliteit. De elektrische aandrijving maakt immers brandstofonafhankelijk. “Wij denken dat tussen 2030 en 2050 de wegen steeds meer bevolkt zullen zijn door voertuigen op waterstof met een brandstofcel (en elektromotor). Op de korte afstanden wordt dan elektrisch gereden en op de langere afstanden wordt overgeschakeld op waterstof.”
foto: hollandse hoogte
De EU, maar ook organisaties als de VN en de Wereldbank, realiseren zich dat in de nabije toekomst meer dan 80% van de mensen op aarde in steden woont. Als al die mensen zich gaan verplaatsen in auto’s die gebruik maken van fossiele brandstoffen, dan worden die steden onleefbaar. Voor een duurzame stedelijke mobiliteit is een overschakeling naar elektrisch aangedreven voertuigen daarom onontbeerlijk. De eerste stap is gemaakt met de hybride aandrijving en steeds meer zien we nu het ‘puur elektrische’ voertuig ofwel Battery Electric Vehicle. Een veelgehoord bezwaar tegen die auto’s is dat ze maar zo’n 150 kilometer kunnen afleggen op één batterijpakket. Tanja lacht om dat argument. “De stedeling verplaatst zich voornamelijk binnen de stadsgrenzen. Tussen huis en werk zit gemiddeld niet meer dan 20 kilometer. Meestal volstaat het om thuis ‘s nachts op te laden en mocht je verder willen dan 150 kilometer dan kun je straks ‘tanken’ bij een snellaadstation of de accu’s onderweg verwisselen. De markt en de overheden zijn hard bezig om deze noodzakelijke infrastructuur aan te leggen. Wij helpen verschillende bedrijven en overheden daarmee. Als die infrastructuur er is en als de batterijen goedkoper zijn, staat niets de elektrische auto nog in de weg.” Ook de hybride auto’s zullen in de
Ruimtewinst
“Elektrische transportmiddelen zullen de stad veranderen”, aldus Pieter Tanja. Er komen oplaadpunten bij mensen thuis en op het werk. Gebouwen kunnen dichter bij de wegen gebouwd worden, omdat elektrische auto’s niets uitstoten en ook veel minder lawaai maken. Dat levert een flinke ruimtewinst op. Zeer belangrijk wordt de invloed van de informatietechnologie via bijvoorbeeld mobiele telefoons en IPads. “Door GPS, mobiele telefoons en de OV-chipcard ontstaan nieuwe location baseddiensten, die je hele reis plannen, reserveren en betalen. Hierdoor krijg je heel snel en zonder moeite de optimale reis. Dat moet ervoor zorgen dat mensen minder snel een eigen
“Elektrische transportmiddelen zullen de stad veranderen”
auto aanschaffen. Deze ontkoppeling van bezit en gebruik van auto’s levert een belangrijke bijdrage aan de verduurzaming van het vervoerssysteem, omdat daarmee alternatieven voor de auto op benzine veel meer in beeld komen. De computertechnologie zal ook sterk aanwezig zijn in de vorm van intelligente transportsystemen (ITS) die de bestuurder van een voertuig ondersteunen tijdens zijn reis. Daarmee worden duurzaamheid, bereikbaarheid en veiligheid optimaal gediend.”
•
info Pieter Tanja telefoon (033) 468 30 19 e-mail pieter.tanja@dhv.com
bericht
De Diraab Road Corridor is een belangrijke ontsluitingsweg richting de heilige stad Mekka.
Diraab Road Corridor in Riyadh
6|7
Rail
DHVtimes 2010 / 2
Go Transitelektrificatiestudie Een diesellocomotief van GO Transit.
Binnen het consortium zorgt DHV voor de geïntegreerde aanpak van de verkeerskundige infrastructuur en de stedenbouwkundige plannen. Het takenpakket omvat ook de modellering van de toekomstige verkeersstromen, de beoordeling van de milieueffecten en de benodigde nutsvoorzieningen, het uitwerken van het wegontwerp inclusief voetgangers en openbaar vervoervoorzieningen. Het consortium gaat het plan uitwerken tot op ontwerpniveau. Het project moet in maart 2011 klaar zijn.
Metrolinx is een overheidsinstantie van de provincie Ontario (Canada) die belast is met het promoten, ontwikkelen en implementeren van een geïntegreerd transportsysteem voor de Greater Toronto and Hamilton Area (GTHA), de regio waarin Toronto en Hamilton liggen. Het systeem moet de welvaart, duurzaamheid en kwaliteit van leven verbeteren. Ter uitvoering van dit mandaat sponsort Metrolinx een aantal grote vervoersinitiatieven in de regio, waaronder een studie naar de elektrificatie van het volledige GO Transit-forenzennetwerk als toekomstig alternatief voor de huidige dieselelektrische locomotieven. GO Transit is een van de meest succesvolle regionale aanbieders van openbaar vervoer in Noord-Amerika. De doelstellingen van deze elektrificatiestudie zijn het beoordelen van toekomstige technologische mogelijkheden, waaronder zowel toekomstige dieseltechnologieën als elektrische en andere doelen zijn; het evalueren van de haalbaarheid op verschillende routes en in het gehele netwerk en het afwegen van de potentiële voordelen en kosten die het vervangen van de dieselelektrische locomotieven met zich meebrengt. Joint-venturepartner Delcan leidt de uitgebreide studie, waarbij gekeken wordt naar factoren als betrouwbaarheid en service en de gevolgen voor milieu en gezondheid, gemeenschap en landgebruik en de impact op de economie en het systeem, bijvoorbeeld op financieel gebied. Als de elektrificatiestudie is afgerond, zal de raad van bestuur van Metrolinx over alle informatie beschikken die nodig is om de relevante pluspunten van eventuele alternatieven te beoordelen en te besluiten hoe GO-treinen in de toekomst aangedreven zullen worden. De studie bevat uitgebreide betrokkenheid van belanghebbenden en volgt een duidelijk en transparant proces dat gelinkt kan worden aan de strategische doelen voor vervoer in de GTHA.
info Joep Coopmans / Ziad al Mahmoud
info Marcela Diaz-Ruiz
telefoon (033) 468 3251 / (033) 468 3406
telefoon +1 905 943 0500
e-mail joep.coopmans@dhv.com / ziad.almahmoud@dhv.com
e-mail m.diaz-ruiz@delcan.com
De Saoedische hoofdstad Riyadh, centraal gelegen in het land, groeit snel. Naar verwachting zal de stad in 20 jaar tijd groeien van 4 naar 8 miljoen inwoners. Het transportnetwerk moet daarom in hoog tempo meegroeien met de snel groeiende verkeersomvang. In samenwerking met KuiperCompagnons ontwikkelt DHV in opdracht van de Arriyadh Development Authority (ADA) een Masterplan voor de Diraab Road Corridor. Deze 20 kilometer lange weg is een belangrijke ontsluitingsweg richting de heilige stad Mekka. De Diraab Road Corridor heeft 4 maal 3 rijbanen en is één van de zogeheten activity spines. Door de grote verkeersdrukte ontstaan veel opstoppingen en is de weg onveilig. De weg sluit direct aan op de King Fahd weg, één van de belangrijkste routes door Riyadh. DHV en KuiperCompagnons hebben de opdracht een plan te maken dat een goede verkeersdoorstoming moet garanderen en ook moet zorgen voor een aantrekkelijke stedenbouwkundige invulling van de directe omgeving.
•
•
foto: delcan
Mobiliteit
foto: dhv
bericht
op locatie
Polen
EK 2012 laat DHV Polska scoren
Het EK-voetbal van 2012 in Polen en OekraĂŻne werpt zijn schaduwen vooruit doordat de Poolse regering fors investeert in infrastructuurprojecten. DHV Polska is daarin een belangrijke partner als leider van een consortium dat hard werkt aan de aanleg van de snelweg A2 tussen Lodz en Warschau. Het traject, met een lengte van 91 kilometer, moet gereed zijn in mei 2012. Als ook het deel bij de Pools-Duitse grens gereed is, loopt de A2 dan ononderbroken door van Amsterdam naar de Poolse hoofdstad. Het consortium, met het Franse ingenieursbureau Egis en het Nederlandse Arcadis, toetst het ontwerp van de weg en voert de supervisie over de aanleg.
• foto: dhv
info Andrzej Sas | telefoon +48 22 606 29 59 | e-mail andrzej.sas@dhv.com
interview
8|9
Birgit Otto, Schiphol Group
DHVtimes 2010 / 2
foto: dhv
De duurzame groeistrategie van Schiphol Birgit Otto van Schiphol Group NV.
In de strijd om de gunst van passagiers en luchtvaartmaatschappijen zoeken internationale luchthavens naar mogelijkheden om zich positief van elkaar te onderscheiden. De Schiphol Group doet dat door consequent te investeren in duurzaamheid en innovatie. Director Assetmanagement Birgit Otto: “We zijn niet bang om nieuwe duurzame ontwikkelingen te ondersteunen, juist omdat investeringen in duurzaamheid vaak snel terugverdiend zijn. Wij investeren al geruime tijd in duurzame technologieën als warmte/koude opslag en warmtekrachtkoppeling, in zonne-energie toepassingen, in elektrisch vervoer en energiezuinige verlichtingsystemen.” “Op Schiphol komen niet alleen reizigers en goederen, maar ook veel bedrijven en vele ideeën samen. Nu duurzame energiesystemen op diverse plaatsen operationeel zijn richten we ons op nieuwe samenwerkingsvormen. Zo ontwikkelen we samen met Imtech, TU Delft, Wageningen University & Research Centre en TNO innovatieve toepassingen die op een economisch verantwoorde wijze direct toepasbaar zijn. Denk aan vraaggestuurde LED-verlichting, warmtekrachtkoppeling en verbetering van de isolatietechnieken. Juist in een luchthavenomgeving waar grote hoeveelheden energie worden verbruikt, valt veel winst te behalen”, aldus Otto. Schiphol heeft concrete en ambitieuze doelstellingen: CO2-neutraal voor de eigen activiteiten in 2012 en dertig procent verbeterde energie efficiency ten opzichte van 2005. Daarnaast wil Schiphol minimaal 20 procent van de energiebehoefte duurzaam op eigen terrein opwekken. Dat zal resulteren in een daling van de totale CO2-uitstoot met 20 procent. Otto: “Om het energieverbruik terug te drin-
gen hebben wij een bewustzijnsverandering in gang gezet. Soms staat duurzaamheid niet bovenaan de prioriteitenlijst en met name daar waar de veiligheid in het geding is moet je soms concessies doen. Maar wat telt is het totale resultaat. Duurzaamheid kost niet alleen maar geld maar levert ook wat op. Kijk je naar de exploitatiekosten, dan is het vaak slimmer om vervangingsinvesteringen eerder door te voeren dan technisch strikt noodzakelijk is, simpelweg omdat nieuwe apparaten doorgaans veel energiezuiniger opereren. De rentewinst van een uitgestelde investering blijkt dan bij lange na niet op te wegen tegen de jaarlijkse kostenbesparingen van duurzame assets. Je moet wel goed op de hoogte blijven van de nieuwste technische ontwikkelingen en weten waar je eigen kansen en beperkingen liggen.” “Zo adviseren DHV en NACO ons over de realisatie van een nieuwe pier. Juist bij dit soort grote bouwprojecten is het belangrijk om duurzaamheidaspecten te bewaken, want waar budgetten dreigen te worden overschre-
naco en dhv
NACO is al ruim vijftig jaar adviseur van Schiphol Group op zowel het technische als het organisatorische vlak. Op dit moment adviseert NACO over de realisatie van een nieuwe pier die nodig is om de verwachte groei van het aantal passagiers op te vangen. DHV is betrokken bij de implementatie van duurzaamheidaspecten in nieuwe projecten van Schiphol.
den, wordt vaak al te kortzichtig op de verkeerde plaats bezuinigd. Wij kijken in de eerste plaats naar de exploitatiekosten en waken ervoor om alleen investeringsgericht te denken. Een kleine tijdelijke besparing die afbreuk doet aan het duurzaamheidgehalte van een project kan namelijk uitgroeien tot een grote, onnodige en steeds weer terugkerende kostenpost.” “Duurzaamheid vraagt om een gedegen projectmatige implementatie en uitvoering. Elke luchthaven heeft te maken met asset- en lifecyclemanagement, met vervangingsinvesteringen, milieuregelgeving en veiligheidaspecten. Als luchthaven kun je kansen benutten door slim gebruik te maken van de bestaande marktkennis. Daarom nemen wij innovaties die onze partners signaleren altijd graag in overweging en proberen we ook zelf meer invloed uit te oefenen op onze partners.
•
info Marjolein Demmers telefoon (033) 468 27 09 e-mail marjolein.demmers@dhv.com
Luoyang, China
Verkeer Luoyang in beeld
Met een wand vol monitoren en ondersteund door de meest moderne computers en software houdt de verkeerspolitie van de Chinese miljoenenstad Luoyang elk belangrijk kruispunt van de stad in de gaten. Gebeurt ergens een ongeluk of vinden werkzaamheden plaats, dan helpt het beslissingsondersteunende systeem de politie de juiste maatregelen te nemen om het verkeer goed te laten doorstromen. Het systeem is ontworpen en geĂŻmplementeerd door specialisten van Delcan (Toronto) en de DHV kantoren in Nederland (Amersfoort) en China (Beijing).
•
info George Motza | telefoon (033) 468 37 62 e-mail george.motza@dhv.com foto: dhv
op locatie
DHVtimes 2010 / 2
foto: dhv
10 | 11
Borg el Arab International Airport, de luchthaven bij de Egyptische stad Alexandrië heeft een nieuwe passagiersterminal.
blue motion InterVISTAS heeft een nieuw product: Blue Motion. Hiermee kan een luchthaven de passagiersbewegingen in de gaten houden. Een groeiend aantal passagiers gebruikt mobiele telefoons en laptops met Bluetooth. Deze signalen kunnen worden opgevangen waarmee op elk moment een duidelijk beeld kan worden verkregen van de aanwezigheid en bewegingen van de passagiers op de luchthaven. Met deze gegevens kunnen luchthavenmanagers direct zien waar de mensen lopen en of ze ergens moeten ingrijpen. InterVISTAS gebruikt de resultaten van Blue Motion om analyses te kunnen maken van factoren die van invloed zijn op bijvoorbeeld wachttijden van passagiers en inchecktijden. Luchthavens overal ter wereld gebruiken deze informatie om de klanttevredenheid te verbeteren, de passagiersstromen beter te kunnen sturen, de opbrengsten te verhogen en de kosten te verlagen.
marjolein demmers programmadirecteur duurzaamheid ir. Marjolein Demmers MBA is benoemd tot Programmadirecteur Duurzaamheid bij de DHV Groep. Demmers zal de komende twee jaar invulling geven aan leiderschap en integratie van duurzaamheid in de dienstverlening en producten van het bedrijf. Ze zal tevens de belangrijkste klanten op strategisch niveau ondersteunen om kansen voor duurzame ontwikkeling te vertalen naar realisatie. Ook op het gebied van
•
info Marjolein Demmers telefoon (033 )468 27 09 e-mail marjolein.demmers@dhv.nl
Zo is de joint venture verantwoordelijk geweest voor de algehele projectleiding, planning, ontwerp en de ontwikkeling van onder andere elektrische en mechische systemen. Met de nieuwe terminal verdubbelt de capaciteit naar 1,2 miljoen passagiers per jaar. De terminal kan grote vliegtuigen ontvangen zoals de Boeing 777. Het gebouw voldoet aan de internationale standaarden en is uitgerust met moderne voorzieningen zodat alle processen veilig en efficiënt kunnen verlopen. Naast de terminal is er ook een nieuwe verkeerstoren, een vrachtterminal, een brandweerkazerne en een kantoorgebouw. President Mubarak heeft de nieuwe terminal in oktober officieel geopend.
terminal borg el arab airport
foto: dhv
•
info Karla Petri telefoon +1 204 949 2901 e-mail karla.petri@intervistas.com
de eigen bedrijfsvoering wil DHV leiderschap blijven tonen als het gaat om duurzaamheid. Aandachtsgebieden voor Demmers hierbij zijn vooral bewustwording, CO2-reductie, duurzame mobiliteit en verduurzaming van alle kantoren. De afgelopen zes jaar was Demmers directeur Milieu & Duurzaamheidsadvisering bij DHV. Ze heeft deze activiteit uitgebouwd tot één van de kernactiviteiten van DHV. Ze is lid van de Algemene Energieraad, een onafhankelijk adviescollege voor de Nederlandse regering en parlement.
Marjolein Demmers.
Borg el Arab International Airport, de luchthaven bij de Egyptische stad Alexandrië heeft een nieuwe passagiersterminal. NACO en zijn partners Japan Airport Consultants (JAC) en Engineering Consultants Group (ECG) zijn vanaf het begin nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van het gebouw.
•
info Tiffany Fluent telefoon (070) 344 63 00 e-mail tiffany.fluent@naco.dhv.com
co 2-reductie DHV maakt werk van de verlaging van de uitstoot van CO2. In oktober behaalde NPC de hoogste trede op de CO2-ladder van ProRail, de beheerder van het Nederlandse spoornetwerk. In novem-
foto: hollandse hoogte
DHV maakt werk van de verlaging van de uitstoot van CO2.
info Thijs Lindhout telefoon (030) 272 73 70 e-mail thijs.lindhout@npc.dhv.com
luchthaven twente: exploitant gezocht Een team van NACO, InterVISTAS en DHV zoekt in opdracht van de Area Development Twente naar een exploitant die de voormalige vliegbasis Twenthe wil transformeren in een commerciële lucht-
Peter Kuenzli, directeur Area Development Twente (links) en Eugene Grüter (directeur DHV) ondertekenen het gezamenlijke contract voor de luchthaven Twente.
haven. De nieuwe luchthaven zal dienst doen als regionaal burgerluchthaven voor charters, lowcost carriers, kleine luchtvaart en vracht. Op en om het nieuwe vliegveld moet ook ruimte komen voor luchtvaartgebonden bedrijvigheid, leisure, parkeren en andere commerciële activiteiten. Een economisch sterker en duurzamer Twente staat centraal bij de herontwikkeling van de luchthaven. Het DHV-team bestaat uit experts op het gebied van businesscase-planning, omgevingsmanagement, luchthavenontwikkeling, contractvorming en -beheer, staatsteun en aanbe-
stedingsrecht, luchthaventechniek en projectbeheersing. De komende 1,5 jaar zullen de kaders worden vastgesteld voor onder meer veiligheid, overlast, natuur en werkgelegenheid. Ook wordt gekeken naar de risico’s, alle belanghebbende partijen, relevante wet- en regelgeving en de businesscase. Pas na vaststelling van de kaders door de gemeenteraad van Enschede en provinciale staten van Overijssel zal de aanbesteding van start gaan.
•
info Fieke Krikhaar telefoon (033) 468 30 60 e-mail fieke.krikhaar@dhv.com
Dit jaar is Israël lid geworden van de OECD (Organization for Economic Cooperation and Development). Daarmee heeft het land zich verplicht tot de invoering van een volledig PRTR-systeem (Pollution Release and Transfer Register): een nationale inventaris van emissies en afvaloverslag. DHV MED is door het Israëlische ministerie voor milieubescherming in de arm genomen om leiding te
foto: hollandse hoogte
•
prtr-systeem voor Israël
foto: dhv
ber bereikte DHV niveau 4, de op één na hoogste sport van de ProRailladder. ProRail is de eerste Nederlandse onderneming die leveranciers met een actief energie- en klimaatbeleid beloont met een positievere beoordeling van aanbiedingen voor projecten. NPC en DHV hebben het afgelopen jaar verschillende acties uitgevoerd waarmee ze aantoonden te voldoen aan de eisen. Zo berekenden ze opnieuw hun CO2-footprint en moeten leveranciers aantonen dat ze inzicht hebben in hun eigen CO2-footprint. Tevens publiceren NPC en DHV hun CO2-doelstellingen.
De uitstoot van afvalwater moet worden gemeten.
2010 / 2
foto: dhv
12 | 13
Alle assetmanagementactiviteiten van DHV voor het Zuid-Nederlandse chemiecomplex Chemelot zijn gecertificeerd conform PAS 55.
•
info Gilad Safier telefoon +972 98 92 32 01 e-mail gilad@dhvmed.com
pas 55 voor dhv Alle assetmanagementactiviteiten van DHV voor het Zuid-Nederlandse chemiecomplex Chemelot zijn gecertificeerd conform PAS 55. DHV is het eerste ingenieursbureau in de wereld dat door Lloyd’s Register voor deze norm is gecertificeerd. In opdracht van DSM Nederland en Sitech Servi-
ces beheert DHV de openbare faciliteiten en infrastructuur waaronder 80 kilometer aan wegen, 50 kilometer spoor, 16 bruggen en viaducten, een haven en 195 kilometer rioolleidingen. De chemische bedrijven kunnen zich zo richten op hun kernactiviteiten terwijl de waarde van de assets en de aantrekkelijkheid van het terrein geborgd is. DHV's assetmanagement op Chemelot levert DSM en Sitech bovendien nominaal een jaarlijkse besparing op van 20 procent ten opzichte van referentiejaar 2005. PAS 55 is een norm van het British Standards Institute (BSI). De norm besteedt aandacht aan duurzame bedrijfszekerheid, financieel investeringsbeleid en technisch onderhoudsmanagement.
wikkeling van drie bestaande havens in Koeweit Stad en het ontwerp van zes nieuwe havens langs de 300 kilometer lange kustlijn. De nieuwe kusthavens worden ook geschikt voor passagiersdiensten van en naar eilanden voor de kust en voor het faciliteren van boten van overheidsinstanties. DHV werkt in het project samen met lokale partner SIEF Engineering Consultants en adviesbureau KuiperCompagnons. De afgelopen periode is een geïn-
tegreerd masterplan voor de negen havens ontwikkeld. Kuwait Ports Authority ziet met deze opdracht een lang gekoesterde wens in vervulling gaan om de historische band van de lokale bevolking met de zee opnieuw te versterken en is enthousiast over de ideeën uit het masterplan die dit mogelijk maken.
•
info Michiel de Jong telefoon (033) 468 32 61 e-mail michiel.dejong@dhv.com
•
info Pieter Linnartz telefoon (043) 329 48 48 e-mail pieter.linnartz@dhv.com
negen havens in koeweit DHV ontwikkelt plannen voor negen havens in Koeweit. De opdracht, afkomstig van de Kuwait Ports Authority, betreft de heront-
foto: dhv
geven aan het project om een PRTR-systeem in het land op te zetten. Het opzetten van zo’n systeem is een complexe taak die expertise vereist op het gebied van onder andere milieuwetgeving, chemie, industriële processen, afvalbeheer, systeemanalyse, IT, kwaliteitsborging, publicatie, financiële planning en schattingstechnieken voor emissies. De eerste fase, die in 2013 wordt afgerond, omvat de uitstoot en overslag van tientallen verschillende chemische stoffen binnen de industriële sector. Het hele proces wordt ontworpen en uitgevoerd door DHV MED.
DHV ontwikkelt plannen voor negen havens in Koeweit.
foto: erik klaassen
Royal Haskoning, Deltares en DHV werken aan verbetering van het overstromingsrisicobeheer in de Mekong-delta.
ho chi minhstad Royal Haskoning en partners Deltares en DHV werken aan verbetering van het overstromingsrisicobeheer in de Mekong-delta. Dit project richt zich op vermindering van het overstromingsgevaar in Ho Chi Minhstad en omstreken en wordt volledig multidisciplinair aangepakt. Technologische kennis zal worden toegepast en overgedragen, maar daarnaast zijn institutionele aspecten, managementcapaciteiten en milieuaspecten zeker zo belangrijk. Het projectteam zal samenwerkingsverbanden aangaan en financieringsbronnen zoeken voor de realisatie van toekomstige projecten en het zal de technische vaardigheden en managementcapaciteiten van de Vietnamese instanties gaan versterken. Ook zal het projectteam partnerschappen bevorderen tussen Nederlandse en Vietnamese instellingen die actief zijn op het gebied van onderwijs, wetenschap, water en milieu en tussen overheids- en niet-overheidsinstellingen op het gebied van watermanagement. Bovendien zal onderzocht worden welke samen-
werkingsmogelijkheden er binnen de lopende programma's zijn om kennis en ervaringen uit te wisselen ten aanzien van deltatechnologie, klimaatverandering en watermanagement. Het project wordt gefinancierd door zowel de Nederlandse als de Vietnamese overheid. Royal Haskoning zal een leidende positie innemen binnen het consortium.
•
info Jan Oomen telefoon (033) 468 25 22 e-mail jan.oomen@dhv.com
dhv ondertekent ‘cancún’ De Cancún-verklaring over klimaatverandering is een gezaghebbende, ambitieuze verklaring van het internationale bedrijfsleven in
de aanloop naar de VN-conferentie over klimaatverandering, die in december in Cancún plaatsvond. DHV heeft de Cancún-verklaring ondertekend om aan te geven dat de onderneming voorstander is van ambitieuze internationale maatregelen ter bestrijding van klimaatverandering. DHV is van mening dat een krachtig en effectief internationaal kader onontbeerlijk is om de internationale private sector in staat te stellen goed te reageren op klimaatverandering en in te spelen op de kansen die deze ontwikkeling ook biedt. De Cancún-verklaring over klimaatverandering is een expliciete uiteenzetting van wat het bedrijfsleven verwacht van de VNconferentie in Cancún. De verklaring spoort overheden tevens aan om een aantal belangrijke strategische maatregelen op lokaal, na-
tionaal en regionaal niveau te nemen om de vereiste overgang naar een wereld met minder CO2-uitstoot te stimuleren.
•
info Marga Donehoo telefoon (033) 468 37 40 e-mail marga.donehoo@dhv.com
delcan en checkmark Delcan Corporation gaat een strategisch samenwerkingsverband aan met CheckMark Vehicle Safety Services. CheckMark richt zich op het verhogen van de veiligheid op snelwegen door middel van een uitgebreid aanbod veiligheidsoplossingen voor diverse vervoermiddelen. “Onze strategische relatie met CheckMark en de toonaangevende positie die het binnen de sector inneemt, levert synergie op voor beide bedrijven”, aldus Jim Kerr, CEO van Delcan. “Delcan ziet goede kansen om zijn activiteiten op het gebied van vrachtvervoer en openbare veiligheid uit te breiden.”
•
info Cheryl-Marie Hansberger telefoon +1 714 343 11 02 e-mail c.hansberger@delcan.com
op locatie
14 | 15
IsraĂŤl
DHVtimes 2010 / 2
Havenuitbreiding voor Ashdod
Het vrachtvervoer blijft groeien, evenals de omvang van de containerschepen. In opdracht van Israel Ports Development & Assets Company Ltd (IPC) werkt DHV aan extra kades en een grote golfbreker voor de haven van Ashdod. Alles wordt met computermodellen ontworpen, op schaal nagebouwd en in diverse laboratoria aan intensieve tests onderworpen. DHV is verantwoordelijk voor alle onderzoeken, studies, ontwerpen, de aanbesteding en ook de volledige realisatie van de havenuitbreiding. Daarom wordt er intern samengewerkt tussen DHV B.V., DHV Med en PGL.
•
info Ben Reeskamp | telefoon (033) 468 33 67
foto: dhv
e-mail ben.reeskamp@dhv.com
interview
Donald Morrison, Transport Scotland
Sinds 1995 worden de Schotse hoofdwegen beheerd en onderhouden door particuliere partijen, die hun werk efficiënter en goedkoper uitvoeren dan overheidsinstellingen. Donald Morrison, directeur Assetmanagement van Transport Scotland (TS), legt uit hoe het komt dat zijn bedrijf het werk zo succesvol kan uitbesteden. toch volledige zeggenschap. Naar schatting besparen we jaarlijks in totaal zo’n tien procent.”
foto: transport scotland
“We besparen elk jaar behoorlijk wat geld, maar hebben als overheidsinstantie
16 | 17
DHVtimes 2010 / 2
Donald Morrison, directeur Assetmanagement van het Directoraat Hoofdwegen en Busdiensten van Transport Scotland:
Schotland besteedt onderhoud hoofdwegen met succes uit donald morrison
foto: transport scotland
Waarom ging de Schotse regering er in eerste instantie toe over om het werk uit te besteden aan de particuliere sector?
“De centrale overheid is altijd verantwoordelijk geweest voor de hoofdwegen, maar vóór 1995 werden de wegen (alle wegen, zowel lokale wegen als hoofdwegen) beheerd en onderhouden door de plaatselijke overheid. De voornaamste redenen waarom de centrale overheid uiteindelijk besloot om het onderhoud van de hoofdwegen te privatiseren waren grotere efficiëntie, meer waar voor je geld, innovatie en een betere dienstverlening. In 1995 konden partijen zich voor het eerst inschrijven op een contract en het daadwerkelijke onderhoudswerk begon in 1996.”
Hoe werd er gereageerd op het besluit?
“Werk van openbare instellingen overdoen aan de particuliere markt lag een beetje gevoelig. Sommige lokale overheden hadden zo hun twijfels over het competitieve element van de inschrijving op contracten, maar toen de eerste contracten allemaal naar de lokale overheden zelf gingen, werd het politieke rumoer minder. In 2001 stak het de kop weer op, toen de tweede-rondecontracten niet naar de lokale overheden gingen, maar naar de particuliere sector, die deze keer betere aanbiedingen had. Zowel plaatselijke politici als leden van de oppositie in het Schotse parlement uitten kritiek op het huns inziens matige optreden van de nieuwe uitvoerende partijen in het eerste jaar. Na een jaar hadden de bedrijven hun zaakjes op orde en leverden ze beter werk af, waarna we konden laten zien dat het uitbesteden van werk wel degelijk voordelen had.”
Wist TS eigenlijk hoe het uitbesteden van contracten precies in zijn werk ging?
“Het uitbesteden van onderhoud was een nieuw concept en in 1995 hadden we daar zelf nog nauwelijks ervaring mee.
Donald Morrison is civiel ingenieur en werkt al sinds 1994 voor de Schotse regering. Eerst was hij regionaal directeur en projectmanager; in 2007 werd hij directeur Assetmanagement van het Directoraat Hoofdwegen en Busdiensten van Transport Scotland (TS). TS is een uitvoerende overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor wegen, spoorwegen, veerdiensten, havens, luchtvaartbeleid, reizen met korting voor speciale doelgroepen en volledig geïntegreerde ticketprogramma’s. De instantie (die ruim driehonderd mensen in dienst heeft) besteedt namens de overheid jaarlijks 2,5 miljard euro aan investeringen in wegen en spoorwegen. De jaarlijkse uitgaven aan hoofdwegenonderhoud bedragen 150 miljoen euro. Binnen het directoraat is Donald verantwoordelijk voor het assetmanagement en de budgetbeheersing voor het beheer, gebruik en onderhoud van het hoofdwegennetwerk, dat zo’n 3400 kilometer beslaat.
We keken vooral hoe ze er in Engeland mee omgingen. Zij begonnen er eerder mee dan wij, maar we schreven wel onze eigen aanbestedingscontracten uit, gebaseerd op wat we zelf nodig hadden. Onze contracten pakten heel anders uit dan de Engelse contracten. Bij de eerste ronde (19962001) probeerden we twee soorten contracten uit om te kijken met welk we het meeste waar voor ons geld kregen en welk het gemakkelijkst te beheren was. Wat ook afweek van het Engelse model was ons idee om een onafhankelijke derde organisatie, de Performance Audit Group (PAG) Commission, toezicht te laten houden op de uitvoerende bedrijven. De PAG is voor ons van groot belang, want Transport Scotland is een kleine organisatie en we hebben niet genoeg geld om zelf toezicht te houden op het werk van onze >>
interview
Donald Morrison, Transport Scotland
foto: transport scotland
dhv
DHV levert assetmanagementdiensten aan verschillende overheden en industrieën op het gebied van infrastructuur (wegen en kunstwerken). De diensten omvatten projectmanagement, technisch advies, inspectie en onderzoek, contractmanagement en prestatie-audits. DHV is in 2010 PAS 55 (British Standards Institution) gecertificeerd voor haar assetmanagementdiensten voor het Chemelotcomplex in Geleen. Samen met Halcrow (de belangrijkste adviseur in de Schotse PAG) is DHV bezig met de verdere ontwikkeling van haar assetmanagementdiensten.
foto: transport scotland
Het Schotse hoofdwegennetwerk beslaat zo'n 3400 kilometer.
contractanten en hen te inspecteren. Met de PAG hoopten we kwaliteit te kunnen garanderen wat betreft dienstverlening, het meten van de kwaliteit van die dienstverlening, benchmarking en kostenbeheersing. Het contract van de PAG loopt vijf jaar, met daarna de mogelijkheid van een verlenging van twee jaar.”
Wat doet de PAG precies?
“De PAG bestaat voor ongeveer tweederde uit specialisten van multidisciplinaire advies- en ingenieursbureaus (Halcrow en URS Scott Wilson) en voor eenderde uit accountants (PricewaterhouseCoopers). De PAG houdt toezicht op en beoordeelt het werk van de uitvoerende bedrijven. Transparantie is een van de voornaamste aspecten van het werk van de PAG. Voor aansprakelijkheid voor uitgaven van belastinggeld is onafhankelijk toezicht op en beoordeling van de uitvoerende bedrijven een vereiste. De PAG publiceert jaarlijks een verslag van de resultaten van de uitvoerende bedrijven en we kunnen erop rekenen dat dat een onafhankelijk verslag is. We vertrouwen al jaren enorm op de PAG. Het is een Schots concept, en voor zover ik weet waren wij de eersten die een dergelijke instantie instelden. Het heeft lang geduurd voordat andere landen zich bewust werden van ons model. Engeland is nu een commissie voor kwaliteitsbewaking aan het opzetten, en drie jaar geleden deed Australië een aanbesteding voor een soortgelijke commissie, gebaseerd op de principes van ons model.”
“We zien dat we meer waar voor ons geld krijgen.”
Wie houdt toezicht op de PAG?
“Wij beoordelen elk half jaar het werk van al onze leveranciers aan de hand van een gemeenschappelijk doelstellingenplan. Ook verstrekken we feedback. We geven onze leveranciers een score zodat ze zich kunnen meten aan de gemiddelde score die TS aan zijn leveranciers geeft. Verder kunnen leveranciers zichzelf een benchmark geven binnen hun eigen organisatie als ze meerdere opdrachten uitvoeren voor TS. De PAG wordt gestimuleerd om goed werk af te leveren door de mogelijkheid dat de contracttermijn uiteindelijk wordt verlengd.”
Is uitbesteding van wegonderhoud ook elders een optie?
“In Schotland zien we dat we meer waar voor ons geld krijgen, plus elk jaar meer efficiëntie en innovatie. In vergelijking met de tweede-rondecontracten besparen we nu 10 procent per jaar. Tot dusverre zijn de contracten een succes. We geloven dat we het juiste model hebben voor het Schotse netwerk en de bijbehorende toeleveringsketen, en daar zijn we erg blij mee. We zijn echter altijd op zoek naar mogelijke verbeteringen en doen ons best om een aantrekkelijke opdrachtgever te zijn. Op het moment zijn we de vierde-rondecontracten aan het uitzetten. Daarbij volgen we hetzelfde model, maar met een paar nieuwe ontwikkelingen. Daarbij moet je eerder denken aan evolutie dan aan revolutie. Als andere landen ons voorbeeld willen volgen, raad ik hun aan eerst een PAG op te zetten. Onze boodschap: de private sector erbij betrekken lost niet meteen al je plannen op, maar uiteindelijk krijg je meer waar voor je geld.”
•
info Bart Mante telefoon (033) 468 33 43 e-mail bart.mante@dhv.com
op locatie
Enschede
18 | 19
DHVtimes 2010 / 2
Elektrisch en een beetje diesel
Vanaf januari 2011 rijden er hybride stadsbussen in Enschede. DHV was projectmanager en begeleidde de consortiumvorming, het vormgeven van het projectplan en het opstellen van de subsidieaanvraag. De opdrachtgevers en initiatiefnemers Regio Twente en de gemeente Enschede willen met deze stille en energiezuinige bussen de ontwikkeling van innovaties in het openbaar vervoer stimuleren. Zij zijn daartoe een internationale samenwerking aangegaan met busbedrijf Connexxion, de Universiteit Twente, de busbouwer VDL Bus en Coach, de leverancier van elektrische aandrijfsystemen Vossloh Kiepe en DHV. Hybride bussen hebben een elektromotor en een kleine dieselmotor. In vergelijking met een gewone dieselbus is de hybride bus stiller, schoner en zuiniger. Het project wordt mogelijk gemaakt door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. www.lijn2gaatgroen.nl info Pieter Tanja telefoon (033) 468 30 19
foto: dhv
e-mail pieter.tanja@dhv.com
Infrastructuur
bericht
Computertekening van de toekomstige flyover in Srinagar.
Transfer City zorgt ervoor dat vervoersstromen goed op elkaar aansluiten.
Srinagar is de hoofdstad van Jammu en Kasjmir, de meest noordelijke deelstaat van India. In de wijken Batamaloo en Lal Chowk, die veel doorgaand verkeer tussen Noord en Zuid Kasjmir te verwerken hebben, zijn enorme verkeersopstoppingen aan de orde van de dag. Aangezien er onvoldoende ruimte is voor een gelijkvloerse weg, wordt er een viaduct met een verhoogde snelweg aangelegd om deze verkeersproblemen op te lossen. Het 2,5 kilometer lange viaduct wordt aangelegd op een vrije hoogte van ten minste 5,5 meter en voert langs een aantal bijzondere locaties en toeristische bestemmingen. De instantie van de deelstaatregering die verantwoordelijk is voor economische wederopbouw heeft DHV opdracht gegeven om een gedetailleerd projectverslag en een aantal aanbestedingsdocumenten op te stellen voor deze snelweg. De werkzaamheden van DHV omvatten onder meer topografisch, geotechnisch en verkeersonderzoek, evenals het opstellen van een ontwerpplan, algemene indelingstekeningen, een grondverwervingsplan en het bestek. De deelstaat Jammu en Kasjmir maakt deel uit van een gebied dat door India en Pakistan wordt betwist. Hierdoor worden veelvuldig uitgaansverboden opgelegd en worden bedrijfsactiviteiten stopgezet, waardoor de werkzaamheden slechts langzaam vorderen. De moeilijke veiligheidssituatie maakt de projectwerkzaamheden gevaarlijk en een bezoek aan de locatie is gewoonlijk pas mogelijk na een zorgvuldige beoordeling van de situatie ter plaatse. Een teamlid wist tijdens een bezoek maar ternauwernood te ontkomen aan een aanslag met een granaatwerper. Ondanks deze moeilijke omstandigheden is het projectverslag afgelopen november ingediend.
•
info Suresh Chand telefoon +91 11 405 393 03 06 e-mail suresh.chand@dhv.com
foto: npc
Viaduct biedt oplossing voor verkeersproblemen in Srinagar
Mobiliteit
foto: dhv
bericht
Transfer City maakt treinreis voorspelbaar Hoe krijgen we meer reizigers in de trein? Op die vraag van de Nederlandse overheid heeft NPC een antwoord: Transfer City. Dit concept moet de reis gemakkelijker en voorspelbaar te maken. Elke reiziger die per fiets, scooter of auto bij een station arriveert, heeft dezelfde vraag: waar laat ik zo snel mijn vervoermiddel en haal ik mijn trein nog? Transfer City neemt die onzekerheid weg want elke Transfer City beschikt naast technische oplossingen als stallingen en parkeerplaatsen over parkeerbeheerders (zogenoemde smooth operators). Zij nemen het vervoermiddel aan en zetten het veilig weg. Een lopende band brengt de reiziger direct en binnen een voorspelbare tijd naar het perron. Op de terugreis zetten de smooth operators het vervoermiddel weer tijdig klaar voor vertrek. Hoe dichter de reiziger zijn vervoermiddel bij het station wil zetten, hoe duurder de stalling wordt. NPC verwacht met het Transfer City-concept het aantal reizigers met vijf procent te kunnen laten toenemen. De Nederlandse overheid heeft Transfer City beloond met een studiebudget waarmee NPC, samen met ontwerpbureau KVD, het concept verder uitwerkt.
•
info Marcel van Aarle telefoon (030) 272 73 70 e-mail marcel.vanaarle@npc.dhv.com
interview
20 | 21
Peter Dijk, Dienst Noord/Zuidlijn Amsterdam
DHVtimes 2010 / 2
foto: dhv
“De Noord/Zuidlijn is van ons allemaal” Peter Dijk.
Amper een week na zijn aantreden in 2008 werd Peter Dijk, directeur Dienst Noord/Zuidlijn Amsterdam, geconfronteerd met verzakkingen bij twee stations in het oude stadscentrum. Alle werkzaamheden werden stilgelegd. Had hij niet direct ingegrepen dan had de kersverse directeur de mensen voor het raam van zijn werkkamer kunnen horen fluisteren: “Zie je nou wel, die hele metrolijn, dwars door die slappe grond, langs de funderingen van die oude panden… onmogelijk.” Maar het woord onmogelijk komt niet voor in zijn woordenboek en bovendien: als voormalig directeur van de Betuweroute had hij al eerder tegenslagen overwonnen. Met de weidse blik van de veranderingsmanager, de jurist en de geoloog (naast bouw- en aanbestedingsrecht studeerde Dijk hydrogeologie) overzag hij de situatie – om vervolgens doortastend op te treden. Na een fikse reorganisatie, met extra tijd en geld en een strakke projectbeheersing verloopt het meest complexe infrastructurele project van Nederland nu voorspoedig en durven steeds meer mensen te geloven in een metro van Amsterdam Noord, onder het centrum door, naar Amsterdam Zuid. Peter Dijk: “Bij mijn aantreden beschikte deze organisatie, waarin 3,1 miljard euro overheidsgeld omgaat, niet over een eigen financieeldirecteur - die heb ik dus maar snel in dienst genomen. Daarnaast waren taken niet helder verdeeld en werkte iedereen onder grote druk omdat de projectbeheersing niet op orde was. Als eerste stap hebben we de opleverdatum van 2015 naar 2017 laten opschuiven en is het budget met 320 miljoen euro verhoogd. Vervolgens is de projectbeheersing aangepakt. Het heeft veel tijd en energie gekost om de werkzaamheden weer op gang te brengen,
maar nu is de samenwerking tussen alle betrokkenen goed gestructureerd. Er is meer rust in de organisatie en de realisatie vordert. We bevinden ons nu in een spannende fase waarin het diepliggende grondwerk wordt verricht. Alles is in kaart gebracht, van de grondwaterstromingen tot de bouwfunderingen en de stabiliteit van bouwputten.”
zo veilig mogelijk
“Het is volkomen begrijpelijk dat de bewoners van huizen naast bouwputten willen weten of alles wel veilig verloopt, maar we brengen de veiligheid van de mensen in de stad niet in gevaar. Van het risicomanagement tot de calamiteitenorganisatie en het scopebeheer, alles is dermate doelmatig georganiseerd dat alle werkzaamheden zo veilig mogelijk zullen verlopen. Waar mogelijk kiezen we bewust voor eenvoudige en effectieve oplossingen. Deze operatie is al complex genoeg. Daarom werken we uitsluitend samen met ervaren partners. DHV levert onder andere een bijdrage in het raakvlakmanagement – een belangrijk aspect in een project met vele samenwerkende partijen.
noord/zuidlijn amsterdam
De Noord/Zuidlijn is een metrolijn in aanleg. De lijn zal lopen van Amsterdam Noord onder het oude centrum van Amsterdam door naar het Amsterdamse kantorencentrum de Zuidas. Het is voor het eerst dat in Amsterdam een metrotunnel wordt geboord. DHV is dedicated partner van de Dienst Noord/Zuidlijn en levert specialisten voor de aanleg van de metro. Ze werken vooral op projectbeheersing, kwaliteitsmanagement, planningen, opstellen van specificaties, omgevingsmanagement, systems engineering en specialistische adviezen. Zie: www.noordzuidlijn.amsterdam.nl.
Nu duidelijkheid heerst over de financiering, het tijdspad en de uitvoering wil ik zo min mogelijk van de ruimtelijke inrichtingsplannen afwijken, want veranderingen kosten juist in deze fase altijd veel extra tijd en geld. We hebben nog zes tunnelbuizen te gaan, dan volgt de functionele inrichting van het transportsysteem. Intussen groeit het maatschappelijke draagvlak omdat we alle zorgen uiterst serieus nemen en waar nodig snel ingrijpen, maar ook doordat de mensen zien dat we bergen werk verzetten. Je zult zien: straks is de Noord/Zuidlijn van ons allemaal.”
•
info Johan Hekker telefoon (033) 468 26 80 e-mail johan.hekker@dhv.com
visie
Ronald Siebrand, DHV
foto: dhv
Meer wielen op hetzelfde asfalt curriculum vitae
Hoewel de Nederlandse overheid ook de komende jaren zal moeten blijven investeren in al lopende projecten, verwacht ik dat de forse bezuinigingen het tempo en de omvang van de investeringen in infrastructuur zullen vertragen. Opdrachtgever Rijkswaterstaat lijkt zich hierop voor te bereiden en richt zich nu op een betere benutting van het bestaande Nederlandse wegennetwerk. Deze trend zie ik ook in andere landen, bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk. Een veelbelovend initiatief gericht op betere benutting is het beter op elkaar afstemmen van het beheer- en onderhoudwerk van wegbeheerders als Rijk en de provincies. Veelbelovend is ook het verder professionaliseren van het beheer en onderhoud door toepassing van assetmanagement, het doelmatig inzetten, benutten, beheren en onderhouden van de wegen. Rijkswaterstaat zou daarbij de keuze kunnen maken die bijvoorbeeld de industrie al heeft gemaakt en een deel van haar assetmanagement laten uitvoeren door andere bedrijven.
Ook het gebruik van de weg door de automobilist biedt nog mogelijkheden om het beschikbare asfalt beter te benutten. Een eerste stap die gemaakt kan worden is het beïnvloeden van menselijk gedrag door dienstverlening zoals informeren, geleiden, reserveren en betalen. Nog een stap verder gaat het beperken van de menselijke factor met behulp van in-car ICT-technologie. Deze technologie maakt communicatie tussen het voertuig en de weg als ook communicatie tussen voertuigen onderling mogelijk. Met in-car ICT technologie kan de menselijke factor worden beperkt en meer autonomie aan het voertuig worden gegeven zodat de weg nog beter wordt benut. Hier liggen nog wel belangrijke vraagstukken zoals acceptatie en aansprakelijkheid. Technisch kan er echter al veel. Het lijkt nu nog utopie maar grote aanbieders van ICT-diensten zijn al bezig van deze utopie een realiteit te maken. Geen kilometerheffing en minder geld voor nieuwe wegen: meer wielen op hetzelfde asfalt kan alleen als we innovatieve oplossingen bedenken. Wij zijn er klaar voor.
•
Ronald Siebrand is strategisch adviseur en leading professional op het gebied van infrastructuur. Hij heeft naast een brede kennis en ervaring op het gebied van projectmanagement ook ruime ervaring met het op innovatieve wijze uit- en aanbesteden van (grootschalige) infrastructurele projecten. Hij is als strategisch adviseur betrokken (geweest) bij de contractvoorbereiding en aanbesteding van een groot aantal spraakmakende Nederlandse infraprojecten zoals HSL-Zuid, Betuweroute, Tweede Coentunnel en de reconstructie van de A2 tussen Holendrecht en Maarssen.
foto: dhv
Net als in andere dichtbevolkte gebieden in de wereld, is mobiliteit in Nederland al jaren een schaars goed. Nu de economie voorzichtige tekenen van herstel vertoont, verwacht ik dat mobiliteit vanaf 2011 nog schaarser zal worden. Door het stoppen van de vergevorderde plannen voor een landelijke kilometerheffing kan de vraag naar mobiliteit niet worden beïnvloed. De toenemende vraag naar mobiliteit kan worden opgevangen met de aanleg van extra infrastructuur. Extra aanleg is echter niet langer vanzelfsprekend nu de overheidsfinanciën door de wereldwijde financiële crisis in zwaar weer zijn beland. Betere benutting van de bestaande wegen is de enige remedie tegen de onvermijdelijk toenemende files.
info Ronald Siebrand telefoon (033) 468 31 21 e-mail ronald.siebrand@dhv.com
22 | 23
tips en service
De DHV Groep is een internationaal toonaangevend, onafhankelijk en employee owned advies- en ingenieursbureau en staat bekend om topexpertise en leiderschap in duurzaamheid. Wij worden gewaardeerd om onze kwalitatief hoogwaardige kennis met name op het gebied van water en mobiliteit. Wij ondersteunen onze klanten door local delivery of worldclass solutions. De onderdelen en allianties van DHV Groep opereren via een hecht netwerk van kantoren in Europa, Azië, Afrika en Noord-Amerika.
cradletocradle.nl
De website Cradle to Cradle.nl is geheel gewijd aan het gedachtegoed van William McDonough en Michael Braungart. De site bevat informatie over C2C, nieuws, blogs, agenda, materialen en tips en ideeën om aan de slag te gaan met C2C. Ook DHV staat achter C2C. 15 geautoriseerde adviseurs kunnen Cradle to Cradle-oplossingen aanbieden. Kijk op www.dhv.nl/Markten/Milieu-en-duurzaamheid.
•
vernieuwd dhvhoofdkantoor
redactieraad Machteld Blokhuis, Robin Hayes, Cheryl-Marie Hansberger, Tim Jeanné, Angela Marlet, Anneke ter Mors, Gea Peek, Sandra van Pernis, M.S. Prakash, Andreia Reis, Mirjam Soeterbroek. Gastredacteur: Marco Mijnders. Met medewerking van Rob Groot en Anton van Renssen. redactieteam Mirjam Soeterbroek (hoofdredactie), Peter Vlugt (eindredactie), Suzanne van der Werf (projectleiding). Redactie-adres: Postbus 1132, 3800 BC Amersfoort. Telefoon (033) 468 20 15, e-mail dhvtimes@dhv.com. Artikelen mogen alleen worden overgenomen met toestemming van het redactieteam en met bronvermelding. lay-out DHV, Shared Service Center Communications, Bert van Rootselaar. druk Drukkerij Van Amerongen, Amersfoort.
foto: dhv
DHVTimes verschijnt tweemaal per jaar. Een abonnement kan kosteloos worden aangevraagd of abonneer u op de digitale editie. Kijk op www.dhvtimes.nl of bel (033) 468 20 15.
Het 40 jaar oude DHV-hoofdkantoor in Amersfoort is grondig gerenoveerd. Duurzaamheid speelde bij de renovatie een grote rol. Het energieverbruik is nu vergelijkbaar met nieuwbouw doordat koeling en warmte-installaties efficiënter werken. Daarnaast wordt restwarmte en vocht teruggewonnen voor hergebruik. Het innovatieve ontwerp, de engineering en het projectmanagement zijn door DHV zelf uitgevoerd. De nieuwe glazen gevel combineert betere daglichttoetreding met zongestuurde lichtwering. De renovatie levert een jaarlijkse energiebesparing op van € 100.000, -.
•
de mooiste technische illustraties
Ingenieus. Zo heet het boek van illustrator Eric Verdult. Meer dan 200 pagina’s met technische tekeningen waarvan de meeste in het blad De Ingenieur zijn verschenen. In het boek staan uiteenlopende onderwerpen: van nieuwe vervoermiddelen als de zonneboot tot de zweeftrein en van grote infrastructurele projecten als de Noord/Zuidlijn tot de Maeslantkering en het viaduct bij Millau. Ook tekent Verdult de werking van natuurverschijnselen als een tsunami en een vulkaan. Alle tekeningen worden duidelijk uitgelegd. Tot eind januari is het boek met € 5,- korting te bestellen op www.deingenieur.nl.
•
foto: hollandse hoogte
colofon
DHVtimes 2010 / 2
over het klimaat gesproken
Dat klimaatverandering ook kansen biedt voor bijvoorbeeld de steden en boeren, blijkt wel uit de publicatie ‘Over het klimaat gesproken’. Het is een verslag van het rondetafelgesprek dat DHV eerder dit jaar hield over de kansen van klimaatveranderingen en hoe die te verzilveren. Deelnemers als hoogleraar klimaatverandering Pier Vellinga en Deltacommissaris Wim Kuijken gingen in op de vraag hoe Nederland er over dertig jaar uitziet. Conclusie: heldere kaders voor de lange termijn moeten de ruimte bieden voor innovatie en ondernemerschap. Een duidelijk overheidsbeleid verschaft de basis om te investeren in een creatieve aanpak van de kansen van klimaatadaptatie. Download het boekje op www.dhv.nl/overklimaat.
•
dhvgroup.com
Altijd een oplossing verder