5 minute read
λύσεις αναμένονται κατά την ενεργειακή μετάβαση; ΚΥΡΙΑΚΟΣ Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ: Η Κύπρος που θέλουμε
ΚυριαΚός E. ΓεωρΓιόυ
Εργάτης Γνώσης
Advertisement
Ηπανδημία φαίνεται να υποχωρεί και η επιστροφή σε κάποια μορφή ομαλότητας είναι ορατή, συνεπικουρούμενη από την επερχόμενη άνοιξη και το καλοκαίρι και φυσικά από το πρόγραμμα των μαζικών εμβολιασμών. Δυστυχώς, όμως, το τοξικό κλίμα αμφισβήτησης θεσμών και ανθρώπων συνεχίζεται. Αυτό που δεν φαίνεται να κατανοεί η άρχουσα τάξη είναι πως ο πόλεμος λάσπης λερώνει όλους τους εμπλεκόμενους λασπολόγους, συκοφάντες και συκοφαντημένους. Οι πολίτες παραχωρούν προβολή και προνόμια στην άρχουσα τάξη και αναμένουν περισσότερα και ένα ανώτερο επίπεδο συμπεριφοράς, ιδιωτικής και δημόσιας: ικανότητα, εντιμότητα, χρηστή ζωή, «γνῶναί τε τὰ δέοντα καὶ ἑρμηνεῦσαι ταῦτα, φιλόπολίς τε καὶ χρημάτων κρείσσων». Ευτυχώς που η πραγματική οικονομία, η οποία αφορά την παραγωγή και διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών, και η επιχειρηματικότητα μπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα από την πολιτική και τους πολιτικούς και να παράγουν πρόσθετη αξία, κέρδη και πλεονάσματα, πλούτο, αύξηση κεφαλαίου και καθαρής θέσης. Επιχειρηματικότητα, φυσικά, είναι η διαδικασία αφιέρωσης χρόνου και προσπάθειας για τη δημιουργία κάτι νέου, το οποίο εμπεριέχει αξία, μέσω της ανάληψης του σχετικού οικονομικού, ψυχολογικού και κοινωνικού ρίσκου. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να ανταμείψει τον εμπλεκόμενο προσφέροντάς του χρηματικά οφέλη ή προσωπική ικανοποίηση και ανεξαρτησία. Τα θέματα αυτά είχαν απασχολήσει εκτεταμένα τον καθηγητή Peter F. Drucker, ο οποίος θεωρείται ο πρώτος γκουρού και πατέρας της επιστήμης και της άσκησης της διοίκησης επιχειρήσεων. Πολυγραφότατος και καθηγητής για δεκαετίες, είχε την ευκαιρία να διδάξει και να καθοδηγήσει εκατοντάδες φοιτητές, ανώτερα στελέχη και ακαδημαϊκούς. Ως εκ τούτου, ήταν ο μόνος που είχε το δικαίωμα να γράφει επιστημονικά άρθρα χωρίς τη χρήση παραπομπών και βιβλιογραφίας. Αυτός είχε διατυπώσει και την έννοια του εργάτη γνώσης, ως του εργαζόμενου του οποίου το κύριο κεφάλαιο είναι η διαχείριση και αξιοποίηση της γνώσης. Η επιχειρηματικότητα είναι μια δυναμική έννοια που συνδυάζεται με την καινοτομία και την αποτελεσματικότητα (effectiveness is doing the right things), σε αντιδιαστολή με την αποδοτικότητα (efficiency is doing things right), όπως σαφώς σημειώνει ο Peter F. Drucker. H αποτελεσματικότητα είναι αυτή που διασφαλίζει το αύριο και οι οργανισμοί οι οποίοι επικεντρώνονται σε αυτήν έχουν καλύτερα αποτελέσματα από αυτούς που επικεντρώνονται στην αποδοτικότητα. Η αποτελεσματικότητα σχετίζεται άμεσα και με την ανταγωνιστικότητα. Ο Drucker, επίσης, εισηγείται ότι ο λόγος ύπαρξης της επιχείρησης είναι η δημιουργία πελατών. H επιχείρηση έχει δύο και μόνο δύο βασικούς στόχους που παράγουν αποτελέσματα: αγοραλογία (marketing) και καινοτομία. Όλα τα υπόλοιπα είναι κόστος. Η αγοραλογία είναι η ειδοποιός διαφορά και το ξεχωριστό χαρακτηριστικό της επιχείρησης. Και, όπως συνεχίζει ο Drucker, η αγοραλογία θα πρέπει να φτάσει σε τέτοιο επίπεδο γνώσης και κατανόησης του πελάτη, των επιθυμιών και των αναγκών του, ώστε το προϊόν ή η υπηρεσία (εφεξής προϊόν) να πωλείται από μόνο του χωρίς ιδιαίτερες επιπρόσθετες προσπάθειες. Ως καινοτομία μπορεί να οριστεί η χρήση νέας γνώσης για τη δημιουργία (σχεδιασμό, παραγωγή και εμπορευματοποίηση) ενός νέου προϊόντος που θέλουν οι πελάτες. Η καινοτομία μπορεί να αφορά ένα νέο προϊόν, τον τρόπο ή την τεχνολογία παραγωγής. Μπορεί να αφορά εσωτερική διοικητική διαδικασία και οργανωτική δομή ή εξωτερική σχέση με τους πελάτες, τους συνεργάτες και τους προμηθευτές. Ένας βασικός άξονας ανταγωνιστικότητας, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας είναι και τα σχετικά προγράμματα της Ε.Ε.
σε ένα τέτοιο πρόγραμμα συμμετείχα ως αξιολογητής, αρχικά αξιολογώντας ερευνητικές προτάσεις από εταιρείες και πιο πρόσφατα, με την ολοκλήρωση των έργων, με την αξιολόγηση του τελικού προϊόντος και της τελικής έκθεσης. τα έργα αφορούσαν μια σειρά από ενδιαφέρουσες προτάσεις στους τομείς της μηχανολογίας και της πληροφορικής. το έπιχειρησιακό Πρόγραμμα «ανταγωνιστικότητα και αειφόρος ανάπτυξη» συγχρηματοδοτείται από το έυρωπαϊκό ταμείο Περιφερειακής ανάπτυξης (έτΠα) και το ταμείο συνοχής. σ’ αυτό καταγράφονται συγκεκριμένες προτεραιότητες και ενδεικτικές κατηγορίες παρεμβάσεων που έχουν υλοποιηθεί την περίοδο 2014-2020, συμβάλλοντας στον στρατηγικό στόχο της συμφωνίας έταιρικής σχέσης για αναδιάρθρωση της κυπριακής οικονομίας, διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής. στο πλαίσιο αυτό έχουν υλοποιηθεί παρεμβάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, μέσω της προώθησης επενδύσεων στους τομείς της έρευνας και καινοτομίας και των τεχνολογιών πληροφορίας, επικοινωνιών και ενίσχυσης των μμέ, παρεμβάσεις στον τομέα του περιβάλλοντος, της ενέργειας και των μεταφορών, καθώς και παρεμβάσεις για την προώθηση της ολοκληρωμένης βιώσιμης αστικής ανάπτυξης σε υποβαθμισμένες περιοχές. ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στα €661 εκατ., εκ των οποίων τα €561,8 εκατ. (85%) προήλθαν από το έτΠα και το ταμείο συνοχής, ενώ το υπόλοιπο 15% προήλθε από εθνικούς πόρους. σε αυτό το πλαίσιο, μέχρι σήμερα είχα την ευκαιρία να αξιολογήσω δύο τέτοια έργα. το πρώτο αφορούσε μια εξειδικευμένη εφαρμογή στη ναυτιλία από κυπριακή εταιρεία. δυστυχώς, για λόγους εμπιστευτικότητας, δεν μπορώ να επεκταθώ, παρά μόνο να σχολιάσω ότι η εφαρμογή μειώνει τον χρόνο εργασίας, για συγκεκριμένη εργασία, από μία εβδομάδα με υψηλό ποσοστό αποτυχίας, σε μία μέρα με εξασφαλισμένη επιτυχία. έπιπρόσθετα, η εργασία μπορεί να γίνει ενώ το πλοίο ταξιδεύει και έτσι μειώνεται ο νεκρός χρόνος στο λιμάνι ή στο ναυπηγείο. το δεύτερο έργο αφορούσε την παραγωγή, πλήρη ενεργειακή αξιολόγηση και εμπορική διάθεση καινοτόμων αυτόνομων θερμικών ηλιακών συστημάτων βεβιασμένης κυκλοφορίας με ηλιακούς συλλέκτες υψηλής απόδοσης, θερμοδοχεία τεχνολογίας στατικού νερού κατασκευασμένα από πολυμερές για χρήση σε εφαρμογές μικρής κλίμακας (οικίες) και μεγαλύτερης κλίμακας (ξενοδοχειακός και βιομηχανικός τομέας), ειδικά σχεδιασμένους ταχύθερμους εναλλάκτες, αυτόνομους κυκλοφορητές, ασύρματους ηλεκτρονικούς ελεγκτές κ.ά. το πιλοτικό σύστημα συνδυάζει υψηλές ενεργειακές αποδόσεις με ιδιαίτερα χαμηλή αισθητική επιβάρυνση και ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις για σήμανση και πιστοποίηση, που είναι το κλειδί για διεθνή εμπορική πορεία τα επόμενα χρόνια. ως κατακλείδα, το μέλλον της οικονομίας θα πρέπει να βασιστεί στη βιώσιμη ανάπτυξη όλων των τομέων της οικονομίας στους οποίους η χώρα διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα. έπομένως, θα πρέπει να μελετήσουμε εξαρχής τον ρόλο του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα και πώς θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε την έρευνα και την τεχνολογία για να δώσουμε ώθηση σε μια πιο ισορροπημένη και βιώσιμη οικονομία. θα πρέπει να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα. θα πρέπει να αναδιατάξουμε την κοινωνία και την οικονομία, ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν καλύτερα στα νέα δεδομένα. έπέστη ο χρόνος για μια αλλαγή υποδείγματος (paradigm shift). αυτό θα μας βοηθήσει να φτιάξουμε την κύπρο που θέλουμε και μπορούμε. θα προσθέσουμε αξία και πλούτο στην οικονομία και θα δημιουργήσουμε καλές θέσεις εργασίας για τα παιδιά και τα εγγόνια μας και με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλίσουμε το μέλλον όλων.
