9 minute read
ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ
Ένας αγώνας μΈτ’ Έμποδίών
Advertisement
Έναν χρόνο μετά και η ανθρωπότητα παραμένει έρμαιο του ιού, που ήρθε να αλλάξει διεθνώς την καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων και να δημιουργήσει καινούργια δεδομένα. Οι εμβολιασμοί είναι για πολλούς το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα που οδηγεί στην «κανονικότητα». Αν και τα εμβόλια είναι εδώ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την οποία εξαρτάται το εμβολιαστικό πρόγραμμα και της Κύπρου, προχωρεί με ρυθμούς χελώνας και παραδέχεται κενά στη διαδικασία. Την ίδια στιγμή, ο ιός μεταλλάσσεται, ανακατεύοντας ξανά το κουβάρι που μόλις είχε αρχίσει να ξεδιπλώνεται.
Συνολικά τρία διαφορετικά εμβόλια έχουν μέχρι στιγμής λάβει την έγκριση από τον Ευρωπαϊκό όργανισμό Φαρμάκων (Ε.ό.Φ.) για χρήση στις χώρες της Ε.Ε. και κατ’ επέκταση και στην κύπρο. πρόκειται για τα εμβόλια των εταιρειών Pfizer/βioντech, της εταιρείας Moderna και της εταιρείας AstraZeneca. την ίδια στιγμή, επίσημο αίτημα για έγκριση του εμβολίου της στον Ε.ό.Φ. έχει καταθέσει η εταιρεία Johnson & Johnson (εμβόλιο μίας δόσης).
Ρυθμοί χελώνας
μέχρι σήμερα δεν έχουν εμβολιαστεί παρά μόνο περίπου 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες. Εξ αυτών, τα 22 εκατομμύρια έχουν λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου και μόλις 7 εκατομμύρια έχουν λάβει και τις δύο δόσεις. Η Ε.Ε. παραδέχτηκε ότι υπήρξαν καθυστερήσεις και κενά στη διαδικασία. Η πρόεδρος της κομισιόν δήλωσε συγκεκριμένα: «καθυστερήσαμε την αδειοδότηση. Ήμασταν υπερβολικά αισιόδοξοι για τη μαζική παραγωγή των εμβολίων και πεπεισμένοι ότι θα παραδίδονταν στην ώρα τους». πράγματι! Η μια εταιρεία μετά την άλλη δήλωναν καθυστερήσεις στις παραδόσεις, συνήθως επικαλούμενες προβλήματα στην παραγωγή, με αποτέλεσμα τα διαθέσιμα εμβόλια να μην είναι ποτέ αρκετά για τα κράτη-μέλη, που μένουν ανοχύρωτα απέναντι στην αόρατη απειλή. παρ’ όλα αυτά, η όύρσουλα φον ντερ λάιεν επιμένει ότι είναι κατορθωτός, μέχρι το καλοκαίρι, ο εμβολιασμός του 6070% των Ευρωπαίων πολιτών.
επίπλεον μίςο δίς. δοςείς
σε μια προσπάθεια εξασφάλισης όσο το δυνατόν περισσότερων εμβολίων, η Ε.Ε. ανακοίνωσε ότι, εντός του έτους, θα προμηθευτεί επιπλέον 300 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου των εταιρειών Pfizer/BioNTech, έχοντας παράλληλα την επιλογή να ζητήσει άλλα 100 εκατομμύρια δόσεις στη συνέχεια. όι βρυξέλλες συνήψαν, επίσης, νέα συμφωνία με την εταιρεία Moderna, με βάση την οποία η Ε.Ε. προμηθεύεται επιπλέον 150 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της εντός του 2021 και άλλα 150 εκατομμύρια δόσεις εντός του 2022.
ςυνδυαςμος εμβολίών
σωτήρια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η τακτική συνδυασμού δύο διαφορετικών εμβολίων. κάποιος, με αυτόν τον τρόπο, θα λάμβανε την πρώτη δόση του εμβολίου από μία εταιρεία και στη συνέχεια, εάν υπήρχε έλλειψη αποθεμάτων, θα λάμβανε τη δεύτερη δόση του εμβολίου από άλλη εταιρεία. Γίνονται, ήδη, κάποιες πρώτες ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα, το πανεπιστήμιο της όξφόρδης άρχισε να ερευνά κατά πόσον είναι δυνατόν να συνδυαστούν τα εμβόλια των εταιρειών Pfizer/βioντech και AstraZeneca, με τον επικεφαλής της έρευνας να δη-
λώνει: «άν αποδείξουμε ότι τα εμβόλια αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά, θα αυξηθεί σημαντικά η ευελιξία στη διανομή τους».
Ο «πΟνΟκέφαλΟς» των μέταλλαξέων
ενώ ολόκληρος ο πλανήτης περίμενε τα εμβόλια, που θα τερμάτιζαν την καραντίνα, θα έβαζαν φρένο στην πανδημία και θα επέτρεπαν την επιστροφή στην κανονικότητα, βρέθηκε τελικά αντιμέτωπος με τις νέες, πιο μολυσματικές μεταλλάξεις του ιού. μόνο στην κύπρο έχουν εντοπιστεί 37 διαφορετικές μεταλλάξεις του ιού. ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν η βρετανική μετάλλαξη, η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη και η μετάλλαξη από τη βραζιλία. εδώ γεννάται και το μεγάλο ερώτημα κατά πόσον τα εμβόλια που αυτή τη στιγμή είναι διαθέσιμα, είναι ικανά να αντιμετωπίσουν αυτά τα νέα, μεταλλαγμένα στελέχη. κι αν όχι, τι σημαίνει αυτό; Όσοι εμβολιάστηκαν θα πρέπει μήπως να εμβολιαστούν ξανά στο προσεχές μέλλον; δεν υπάρχει ακόμα ξεκάθαρη απάντηση επί του θέματος. προκαταρκτικά ευρήματα ερευνών κάνουν λόγο για μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων στη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, ενώ πιο αισιόδοξα είναι τα αποτελέσματα για το βρετανικό στέλεχος. οι εταιρείες δηλώνουν, πάντως, ετοιμότητα να αναπροσαρμόσουν τα εμβόλιά τους αν χρειαστεί, αλλά αυτό προϋποθέτει χρόνο. Γεννάτάι κάι το μεΓάλο ερώτημά κάτά ποσον τά εμβολιά που άυτη τη στιΓμη εινάι διάθεσιμά, εινάι ικάνά νά άντιμετώπισουν άυτά τά νεά, μετάλλάΓμενά στελεχη
πρΟςπαθέιές Οχύρωςης
σε μια προσπάθεια να οχυρωθούν κατά των μεταλλάξεων και να διασφαλίσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, οι βρυξέλλες παρουσίασαν στις 18 Φεβρουαρίου ειδικό σχέδιο δράσης με το όνομα «Hera Incubator». πρόκειται για δημόσια συνεργασία με ερευνητές βιοτεχνολογίας, κατασκευαστές και δημόσιες αρχές, ούτως ώστε να εντοπίζονται οι μεταλλάξεις του κορωνοϊού, να αναπτύσσονται νέα και προσαρμοσμένα εμβόλια, να επιταχύνεται η διαδικασία έγκρισης και να διασφαλίζεται κλιμάκωση της παραγωγικής ικανότητας.
τα πρΟβληματα της AstrAZenecA
τα ελλιπή στοιχεία για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω σκόρπισαν αμφιβολίες στις ευρωπαϊκές χώρες, με τη Γερμανία να ανοίγει πρώτη τον χορό της αμφισβήτησης. τουλάχιστον 15 χώρες της ευρώπης αποφάσισαν να θέσουν ηλικιακά όρια στη χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου.
Χορήγήσή εμβολίου AstrAZenecA στήν ε.ε.
(ένδέικτικα)
χορηγείται χορηγείται σε άτομα κάτω των 65 σε άτομα κάτω των 55
Ελλάδα Ισπανία Γερμανία Ιταλία Γαλλία Βέλγιο
η κυβέρνηση της βρετανίας έσπευσε, πάντως, να υπερασπιστεί την εταιρεία, το ίδιο και ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας, ο οποίος συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη για να επανεξετάσει το εμβόλιο. μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο οργανισμός άναψε το πράσινο φως για χορήγηση του εμβολίου χωρίς ηλικιακό όριο. ο επικεφαλής της στρατηγικής συμβουλευτικής ομάδας εμβολιασμού του π.ο.υ. εξήγησε: «οτιδήποτε μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να χρησιμοποιήσουμε ένα προϊόν, που ίσως μειώσει τους αριθμούς (των θανάτων παγκοσμίως), είναι απόλυτα δικαιολογημένο, ακόμη και αν οι πληροφορίες δεν είναι τόσο πλήρεις όσο θα θέλαμε».
Φλερτ Βρυξελλών με το Sputnik V
Η αποτελεσματικότητα του Sputnik V αγγίζει, σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό Lancet, το 91,6%. Το πρώτο ρωσικό εμβόλιο, που αμφισβητήθηκε από πολλούς εξαιτίας του μικρού χρονικού διαστήματος που χρειάστηκε για την παρασκευή του, αποτελεί πλέον το μεγάλο στοίχημα για πολλές χώρες της Ευρώπης. Οι αρχές της Ρωσίας ισχυρίστηκαν ότι έχουν ήδη καταθέσει αίτημα για έγκριση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, κάτι που ο Οργανισμός, λίγες μέρες αργότερα, διέψευσε και το σκηνικό παραμένει ακόμα θολό. Αν η Ε.Ε. προχωρήσει, ωστόσο, στην προμήθεια του Sputnik V, αυτό θα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην πορεία των εμβολιασμών. Η Ουγγαρία, κράτος-μέλος της Ε.Ε., αγνόησε την κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική και, χωρίς να περιμένει την έγκριση του Ε.Ο.Φ., προχώρησε στην αγορά του ρωσικού εμβολίου, το οποίο άρχισε ήδη να χορηγείται στη χώρα. Η Βουδαπέστη δεν έμεινε, όμως, μόνο εκεί. Παρήγγειλε εμβόλια και από την Κίνα, και πιο συγκεκριμένα από την εταιρεία Sinopharm.
Βρυξελλες VS λονδίνο
Σε αδιέξοδο οδήγησε, τελικά, ο πόλεμος Βρυξελλών - AstraZeneca, καθώς δεν άλλαξε ουσιαστικά τίποτα. Αυτό που οφείλει, όμως, να αναγνωρίσει κανείς στην Ε.Ε. είναι πως, τρίζοντας τα δόντια, κατάφερε να δημιουργήσει τον λεγόμενο «μηχανισμό διαφάνειας εξαγωγών». Ο νέος μηχανισμός που εφαρμόζεται είναι προσωρινός και αφορά μόνο τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού των εταιρειών με τις οποίες οι Βρυξέλλες συνήψαν συμφωνία. «Χρειαζόμαστε πλέον διαφάνεια σχετικά με το πού πηγαίνουν τα εμβόλια που εξασφαλίσαμε, καθώς και να διασφαλίσουμε ότι φτάνουν στους πολίτες μας. Είμαστε υπόλογοι έναντι των Ευρωπαίων και φορολογουμένων – κάτι που αποτελεί βασική αρχή για εμάς», ήταν το μήνυμα της Επιτρόπου Υγείας της Ε.Ε., Στέλλας Κυριακίδου. Ο πόλεμος με την AstraZeneca είχε αρχίσει όταν η εταιρεία είχε ανακοινώσει ότι θα παραδώσει στην Ε.Ε. λιγότερες δόσεις από τις συμφωνηθείσες για το πρώτο τρίμηνο του 2021, επικαλούμενη προβλήματα στην παραγωγή και τήρηση σειράς προτεραιότητας. Οι Βρυξέλλες αντέδρασαν έντονα και έκαναν ξεκάθαρο ότι δεν αποδέχονται τους ισχυρισμούς της εταιρείας. Στην εξίσωση μπήκε αναπόφευκτα και η Βρετανία, η οποία «κατηγορήθηκε» ότι έλαβε τις δόσεις των εμβολίων που προορίζονταν για τις χώρες της Ε.Ε.
οί πρωταΘλΗτρίεσ Χωρεσ στούσ εμβολίασμούσ
ΧΩΡΑ
Ισραήλ Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένες Πολιτείες Ευρωπαϊκή Ένωση
ΑΡ. ΔΟΣΕΩΝ ΑΝΑ 100 ΑΤΟΜΑ
81,78 54,33 25,73 17,44 5,67
Σημείωση: Οι αριθμοί αφορούν δόσεις εμβολίων που χορηγήθηκαν και όχι αριθμούς ατόμων που ολοκλήρωσαν τον εμβολιασμό τους, μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου 2021. ΠΗΓΗ: ourworldindata.org
Η πορεία των εμβολίασμων στΗν Κύπρο
Μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου, 58.490 πολίτες στην Κύπρο είχαν λάβει το εμβόλιο κατά της νόσου COVID-19, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας. Σε 39.269 είχε χορηγηθεί η πρώτη δόση του εμβολίου. Σε 19.200 είχαν χορηγηθεί και οι δύο δόσεις του εμβολίου και συνεπώς τα άτομα αυτά έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους. Οι εμβολιασμοί διεξήχθησαν βάσει ηλικίας (φθίνουσα σειρά), ενώ παράλληλα εμβολιάζονταν οι επαγγελματίες υγείας. Στις 18 Φεβρουαρίου, το Υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τη σύσταση ad hoc επιτροπής για την εκπόνηση πλάνου ιεράρχησης των ομάδων εμβολιασμού στη βάση νοσηρότητας. Συνεπώς, ευπαθή άτομα, ανεξαρτήτως ηλικίας, όταν βάσει αυτής της ιεράρχησης φτάσει η σειρά τους, θα καλούνται να εμβολιαστούν. Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε, στις 19 Φεβρουαρίου, την έναρξη κατ’ οίκον εμβολιασμών των ασθενών που είναι κλινήρεις. Εντός Μαρτίου, η Κύπρος θα παραλάβει επιπλέον 130.440 δόσεις των τριών αδειοδοτημένων εμβολίων (Pfizer/ BioNTech, Moderna, AstraZeneca).
Ελπιδοφορα φαρμακα
Εκτός από τα εμβόλια, οι επιστήμονες επικεντρώνονται και στην παρασκευή φαρμάκων για την καταπολέμηση της νόσου COVID-19. Γίνεται, επίσης, προσπάθεια αξιοποίησης υφιστάμενων φαρμάκων που θα μπορούσαν να έχουν θετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με κορωνοϊό, όπως για παράδειγμα η βουδεσονίδη, που χρησιμοποιείται ευρέως για το άσθμα. Σύμφωνα με τις πρώτες μελέτες, φαίνεται να μειώνει σημαντικά την ανάγκη για νοσηλεία ασθενών που έχουν ήδη προσβληθεί από τον ιό.
Το «θαυμαΤουργο» φαρμακο Των ισραηλινων
Πολλά υποσχόμενο φαίνεται να είναι το φάρμακο που αναπτύσσεται στο Ισραήλ κατά του κορωνοϊού και συγκεκριμένα στο εργαστήριο Ichilov στο Τελ Αβίβ, υπό τον επιστήμονα Ναντίρ Αρμπέρ. Πρόκειται για εισπνεόμενο παρασκεύασμα που κατά την πρώτη φάση των κλινικών δοκιμών χορηγήθηκε σε 30 άτομα με μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα. Στο σύνολό τους, οι ασθενείς ανέκαμψαν, με 29 εξ αυτών σε τρεις με πέντε μέρες. Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, παρουσίασε το εν λόγω φάρμακο στον Νίκο Αναστασιάδη, κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας άναψε το πράσινο φως για κλινικές δοκιμές και στην Κύπρο. Δοκιμές του ελπιδοφόρου φαρμάκου θα γίνουν επίσης και στην Ελλάδα.
αμΕρικανικη συνδυασΤικη θΕραπΕια
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων –που είναι υπεύθυνος και για την έγκριση των εμβολίων– χορήγησε άδεια κατεπείγουσας χρήσης της συνδυαστικής θεραπείας δύο συνθετικών αντισωμάτων που ανέπτυξε η φαρμακευτική Eli Lilly. Πρόκειται για φάρμακο που χορηγείται ενδοφλέβια και, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα μελέτες, φαίνεται να μειώνει σημαντικά τις νοσηλείες και τους θανάτους σε ασθενείς με κορωνοϊό, υψηλού κινδύνου.
«πρασινα διαβαΤηρια»
Οι αιθέρες σύντομα θα ανοίξουν ξανά και οι εμβολιασμοί θα κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη νέα εποχή. Μεγάλος λόγος γίνεται για τα λεγόμενα «πράσινα διαβατήρια», που θα πιστοποιούν ότι κάποιος έχει εμβολιαστεί και θα επιτρέπουν τα ταξίδια χωρίς άλλες προϋποθέσεις. Υπάρχουν, βέβαια, και οι φωνές που διαφωνούν με αυτή την τακτική, εξαιτίας της πιθανότητας κάποιος που έχει εμβολιαστεί να είναι παρ’ όλα αυτά φορέας του κορωνοϊού. Στόχος αυτής της προσπάθειας είναι, βέβαια, να μη χαθεί και η φετινή τουριστική σεζόν. Κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ, στις 14 Φεβρουαρίου, ο Νίκος Αναστασιάδης ανακοίνωσε ότι, από την 1η Απριλίου, όσοι φτάνουν στην Κύπρο από τη γείτονα χώρα και έχουν λάβει εμβόλιο το οποίο είναι εγκεκριμένο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, δεν θα χρειάζεται να υποβληθούν σε μοριακό έλεγχο, ούτε να τεθούν σε αυτοπεριορισμό.
