c urant
dié
• Bergrivier 1Swartland Swartland
• Free • Gratis
Wes-Kaap se #1
28 November 2018
91.9%
Bou saam met goeie nuus
Uitgawe 497
28 November 2018
Bale hoog gestapel
Op die plaas Doringkloof word daar hard gewerk om nog 'n suksesvolle oesjaar af te sluit. Hier is die werkers druk besig om die bale in rye te stapel. Die oestyd kom eersdaags tot 'n einde, met slegs enkele produsente wat nog koring van die lande haal. Foto: Cor Cronjé
•MATRIKULANTE POSITIEF OOR EKSAMEN
‘Harde werk’ maak vraestelle ‘maklik’
Die meeste matriekleerlinge reg oor die land het die afgelope Maandag die matriekeindeksamen vaarwel geroep toe hulle ná vyf weke met die derde Engelse vraestel afsluit. Algemene indrukke van matriekleerlinge reg oor die Swartland en dele van die Bergrivier Munisipaliteit, was dat vanjaar se eindeksamen hulle goedgesind was. Leerlinge is dit eens dat hulle baatgevind het by goeie voorbereiding vir die rekordeksamen vroeër in September vanjaar. Anje Botha, ‘n matriekleerling van Hoërskool Swartland op Malmesbury, sê die matriekeksamen het tot dusver regtig goed gegaan. “Ek het goed voorberei en hard gewerk. “ Volgens haar het die voorbereiding vir die rekordeksamen baie gehelp vir die eindeksamen. Hoewel die tweede Wiskunde vraestel en die Verbruikerstudie vraestel haar met sommige vrae ‘n bietjie ontkant betrap het, was alle vraestelle baie goed gebalanseerd. Die maklikste vraestelle vir haar was tale, terwyl sy die lekkerste geskryf het aan Biologie. Sy is oor die algemeen baie positief oor die uitslae wat op 4 Januarie volgende jaar bekend gemaak sal word. Botha wil baie graag volgende jaar fisioterapie gaan studeer. Chariz Russell, ‘n matriekleerling by Wesbank
Sekondêr en boonop een van hul top-leerlinge, was Maandag oorweldig kort nadat sy haar laaste vraestel in die Nasionale Senior Sertifikaateksamen klaar geskryf het. Sy het oor die algemeen ‘n lekker eksamen gehad, behalwe vir ‘n paar vraestelle wat effens aan die moeilike kant was. Die tweede Wiskunde vraestel was seker die moeilikste vraestel, terwyl sy die lekkerste geskryf het aan Lewenswetenskappe. Volgens Russell het sy dwarsdeur deur die jaar hard gewerk en baie geleer. Goeie voorbereiding vir die vorige rekordeksamen het ook beslis in haar guns getel. In so 'n mate dat sy byna geen leerwerk vir dié eksamen gehad het, behalwe hersiening nie. Haar vertroue in die Hemelse Vader en die volgehoue liefde en ondersteuning van haar familie en ouers, het volgens Russell ‘n deurslaggewende rol in die sukses van haar eindeksamen gespeel. Sy is volgende jaar op pad na Stellenbosch Universiteit waar sy haar Bsc-graad gaan najaag. Nico Hanekom van die Hoërskool Dirkie Uys op Moorreesburg voel baie positief oor sy eksamen wat Maandag tot 'n einde gekom het. Dit was volgens hom die eksamen waarvoor hy die meeste in sy skoolloopbaan geleer het. "Die skool se voorbereiding vir die meeste
vakke was baie goed. Ek wou net my beste gee. Om deur die eksamen nog te geleer het, gee jou net daardie ekstra selfvertroue, wanneer jy dalk stres oor die eksamen." Hy bieg egter en sê dat hy nie baie gestres het gedurende dié eksamen nie. "Sedert ek in Graad 9 besef het ek moet net my beste gee, het ek minder begin stres en beter begin vaar op skool." Hanekom is nou wel siek in die bed, maar gee tog 'n sug van verligting dat dié fase van sy lewe verby is. Hy gaan volgende jaar Ingenieurswese aan die Stellenbosch Universiteit studeer en kyk waarheen die pad hom van daar neem. Sy moeilikste vraestel was "heel moontlik Afrikaanse Literatuur, omdat ons aan agt moontlike lang vrae gewerk het en nie een daarvan gekry het nie". Die Engelse vraestel was op sy beurt weer sy maklikste vraestel, terwyl hy lekker aan Biologie geskryf het. "Dit was ook een van sy gunsteling vakke op skool." Twee dinge wat hom deur hierdie eksamen gekry het, was baie slaap en oefening, wat hom gehelp het om sy brein 'n effense blaaskans van die eksamen te gee."
NUUS • NEWS
2
28 November 2018
NUUS • NEWS
•KOSPAKKIES VIR FEESSEISOEN Besoek ons Facebook-blad en wees altyd op die voorpunt van nuus!
Angel Hands pak talle projekte
Angel Hands, ‘n nie-winsgewende organisasie in die omgewing van Malmesbury, reik wéér uit na plaaslike inwoners in nood oor dié Kersseisoen. Die projek wat reeds in volle swang is, se hoofdoel is om die lot van die minderbevoorregtes te verlig. Die organisasie wat in 2012 tot stand gebring is, help sedertdien minderbevoorregtes deur klere, kosprodukte en alle donasies te versprei en uit te deel. Volgens Ernestine Groepies-Larey, projekkoördineerder van Angel Hands, het die organisasie verlede jaar in samewerking met die Christelike Privaatskool Malmesbury, Pioneerfoods Malmesbury en Atlantis, die Nagskuiling, Swartland Wynkelder en die AME-kerk, altesaam 30 kospakkies aan gesinne gegee, om hulle deur die feesseisoen te dra. Dié spesiale oorhandiging het tydens ‘n Carrols by Candlelight-seremonie plaasgevind, waartydens verskillende kerke en groepe opgetree het. Elke deelnemende kerk en groep het ‘n kospakkie of twee ontvang om aan hul mees
behoeftige lid of iemand in die gemeenskap te skenk. Angel Hands het besluit om vanjaar met die projek voort te gaan en ander in nood te help en hulle doen ‘n beroep op enige instansie of onderneming om hulle in hul doel te help en sódoende ‘n groot sukses van die projek te maak. Die seremonie vind vanjaar op 9 Desember om 16:00 in die Wesbank-gemeenskapsaal plaas en alle donateurs is welkom. “Ons nooi donateurs ook uit om ons van hul instansie se promosiemateriaal te voorsien om hul besigheid te adverteer,” voeg Groepies-Larey by. Angel Hands wil ook graag die Christelike Privaatskool, Pioneerfoods Malmesbury en Atlantis, Nagskuiling, Swartland Wynkelder en die AME-kerk vir hul bydraes en hulp tydens verlede jaar se projek bedank. “Ons glo in samewerking en bereidwilligheid om te help en vertrou dat ons versoek goedgunstig oorweeg sal word.” Groepies-Larey en Johan Smit kan geskakel word vir enige verdere navrae by 081 3888 934.
Die bestuur van Goue Aar Tehuis vir Bejaardes het vanjaar na ‘n groep kerke uitgereik met die versoek om saam ‘n basaar aan te pak en is oorweldig met die ondersteuning wat ontvang is. Die tehuis is afhanklik van staatsubsidies om ‘n diens aan 70 bejaarde inwoners voor te sit, maar is genoodsaak om ook ander fondsinsamelingsprojekte te loods. Die reaksie was oorweldigend. Nie minder nie as vyf kerke, naamlik die VGK Malmesbury, Swartland NG Gemeente, NG Gemeente Malmesbury Noord, die AGS Wingerd en Coram Deo-gemeente, het ingespring om dié komende Saterdag ‘n unieke basaar op die NG Swartland-kerksaal se parkeerterrein by die De Bron-sentrum te laat realiseer. Goue Aar steek reeds vroeg die vure aan vir ‘n heerlike snoekete, wat gebraaide snoek, slaai en ‘n broodrolletjie teen slegs R40 insluit.
Elke gemeente borg ‘n tafel. Die volle omset is uiteindelik ten bate van Goue Aar Tehuis. Die tafels sal gelaai wees met gemmerbier, kerrie vetkoeke, kerriekos, lekkergoed, pannekoek en worsrolletjies. Asof hierdie nie reeds genoeg is nie, dra die VLV van Malmesbury ook by met ‘n tafel vol basaarpoeding. Daar sal selfs vark -en skaapvleis te koop wees. Die gemeenskap van Malmesbury word uitgenooi om hierdie baie spesiale basaar van 8:00 tot 12:00 te kom ondersteun. Die bestuurder van die tehuis, Leon Venter en die beheerraad van die tehuis onder voorsitterskap van John Blom, wil die betrokke gemeentes, die VLU en die gemeenskap van Malmesbury van harte bedank vir deurlopende ondersteuning, maar in besonder ook vir Saterdag se basaar. Sien julle daar.
Vure brand vir Goue Aar
NUUS • NEWS
3
28 November 2018
•EERSTE BOORLING VAN KUSDORP WAT BOEK SKRYF
Basson pen Y’fontein se hartklop neer
Die eerste boek oor Yzerfontein wat geskryf is deur ‘n Yzerfonteiner in murg en been, is nou beskikbaar ná Boytjie Basson besluit het dat daar waardevolle geskiedenis, stories en staaltjies oor die dorp is wat vir die nageslag bewaar behoort te word. Daar was aanvanklik slegs vyftig eksemplare gedruk. Die belangstelling in dié boek het Basoon verras en vinnig duidelik geword toe nóg vyftig boeke kort daarna by die drukkers bestel is. Volgens Basson was die idee nooit om geld te maak met die boek nie. Dit was vir hom belangrik om die geskiedenis van dié Weskusdorp in ink vas te lê vóór dit verlore gaan vir die nageslagte. Daar was al baie pogings deur eerste generasie-inwoners van Yzerfontein om ‘n boek te skryf met dieselfde doel voor oë. Dit het nog nie realiseer nie – oftewel, tot nou altans. Hoewel daar reeds ‘n boek oor Yzerfontein in die verlede gepubliseer is, was dit nie deur ‘n Yzerfonteiner self geskryf nie. Basson skryf al vir ‘n geruime tyd artikels oor Yzerfontein vir die plaaslike glanstydskrif, I Love Yzer/Darling. Baie inwoners het al hoe meer belanggestel om nóg van dié stories te lees. Hy het vroeër vanjaar besluit die tyd is nou reg en vir ‘n maand lank aan die boek geskryf, wat aanvanklik eers ‘n ander titel gehad het. Die boek bevat sý stories, staaltjies, omvattende geskiedkundige feite en waardevolle foto’s wat terugdateer vanuit die vroeë 1960’s. As ‘n jong kind van onder die tien jaar, het Basson alle eerste generasie-inwoners op Yzerfontein geken en so ook hulle stories.
Hy het veral tussen die ouderdom van een en 18 jaar baie tyd op die vakansiedorp spandeer. Hul familiehuis, Mount Royal, is die eerste huis op die juweel van ‘n dorp wat in 1938 gebou is. Die dorp het verlede jaar sy 80ste bestaansjaar gevier. Basson se pa was latere jare die tweede generasie Basson wat ‘n huis op Yzerfontein besit het. Basson vorm deel van die derde generasie wat vandag ‘n huis daar het, terwyl hul dogter die vierde generasie is. Volgens hom het almal in sy familie en skoonfamilie ‘n huis op Yzerfontein, lag hy. Die geskiedenis en stories is van dekade tot dekade geskryf. Soos hy stories vertel, werk hy geskiedenis in. Basson het alleen aan dié boek gewerk en ook die uitleg behartig. Hy is baie trots op sy werk, wat nou deur
Yzerfonteiners en mense se belangstelling van oral af prikkel. Indien belangstellendes ‘n boek wil bestel,
kan Basson by 082 569 3377 gekontak word. - Charlotte Lesch
4
28 November 2018
NUUS • NEWS
Die nuwe straatmark en wynwinkel op Malmesbury, Bill & Co, breinkind van die Sadie-familie, het Saterdag amptelik sy deure geopen. David Sadie en sy vrou, Nadia, eienaars van David en Nadia-wyne, staan aan die stuur van hierdie onderneming. Onder: Die radiopersoonlikheid, Martelize Brink, het ook die opening bygewoon.
NUUS • NEWS
28 November 2018
5
6
28 November 2018
NUUS • NEWS
NUUS • NEWS
28 November 2018
7
8
NUUS • NEWS
28 November 2018 Dr. Enem Kritzinge(68) van Malmesbury groet die algemene praktyk ná 40 jaar. Hy gaan sy werk en die mense mis, maar sê hy sien nog sy hele lewe uit na elke ding wat hy aangepak het. Van laerskool, hoërskool, universiteit en weermag tot aftrede. Dit beteken nie noodwendig volkome aftrede nie, omdat hy steeds kans sien om te kom uithelp, maar wanneer hý wil, voeg hy skertsend by. Kritzinger tree met gemengde emosies vanaf 1 Desember vanjaar uit, maar die grootste emosie is dié van diepe dankbaarheid. As hy weer ‘n loopbaan moes kies, sou hy dit presies soos wat dit gebeur het, wou oor hê. “Alles wat gebeur het, was ‘n besturing van die Here,” voeg hy by. Kritzinger se praktyk en pasiënte het hom baie ná aan die hart gelê. Hy kan slegs twee kere in sy lewe noem wat hy nie vir skool of die werk opgedaag het weens mediese redes nie. As hy dit moes oordoen, sou hy weer so hard werk, maar wel met ‘n bietjie meer tyd vir homself en sy gesin. Hy was elke Sondag van 09:00 tot 11:00 by sy praktyk teenwoordig indien daar pasiënte is wat sy hulp nodig gehad het. Dit was algemeen bekend dat hy Sondae gedurende die oggend beskikbaar is, want 12:00
Dr Enem Kritzinger lê het Kritzinger die vuur aangesteek om vleis te braai en by sy mense te wees. Námiddae sou hy weer beskikbaar wees indien iemand ‘n dokter soek. Die dokter wat vir vier dekades lank na ander se gesondheid omgesien het en voor sy eie gestel het, sien nou daarna uit om te gaan toer en by die die kerk en die gemeenskap betrokke te raak. Kritzinger is in 1950 op Britstown in die Noord-Kaap gebore met ‘n pa wat in die onderwys was en sy ma wat as boekhoudster by die destydse afdelingsraad gewerk het. Hy het ook een suster. In St. 8 (Gr. 10), word sy pa skoolhoof van die Vanderkloofdam se laerskool. Die Laerskool Petrusville verander toe na ‘n hoërskool. Hy was een van slegs vier Str. 8-leerlinge, twee Str.9-leerlinge en geen matriekleerlinge nie. Hoewel Kritzinger se ander groot liefde, sport is, was daar nie regtig genoeg leerlinge om sport te beoefen nie. Wanneer dit nie skool was nie, het hy geboer op die stuk grond wat sy pa gehuur het, vertel hy met ‘n glimlag. Danksy die klein getal leerders, het Kritzinger in sy laaste paar jaar in die skool ektra aandag deur onderwysers geniet, wat hy vandag as ‘n groot voorreg beskou. Ná skool is hy sak en pak as ‘n 17-jarige student na Universiteit Stellenbosch om medies te gaan studeer. In sy derde jaar speel hy ook vir die Maties se o.20-span, rugby. Kritzinger was ook ‘n mediese student gedurende die oorgangsjare toe die opleidingshospitaal vanaf Karl Bremer-hospitaal na Tygerberg-hospitaal oorgeskuif het. Sy huisdokterjaar is by Tygerberg Hospitaal voltooi. Gedurende Augustus 1975 meld hy vir die eerste keer vir sy dienspligjare op Grootfontein in Namibië aan. Dit is ook hier waar hy sy vrou, Karien, ontmoet Het. Sy het in Namibië groot geword en daardie jare by Potchefstroom Universiteit, (Noordwes-universiteit) studeer. Hy is terug Tygerberg toe, terwyl Karien onderwys in die Kaap gegee het. Sy het ook ‘n paar rolle in die filmbedryf losgeslaan. Sy professor wou hê hy moes spesialiseer. Hy het egter die behoefte gehad om op die platteland met mense te werk. Kritzinger is daarná vir ‘n jaar Paarl toe waar hy byna alles in die mediese veld beoefen het en goeie onder-
vinding opgedoen het. Hy begin gedurende Maart 1979 op Malmesbury saam met Dr. Van Niekerk en Dr. Stromsoe praktiseer. Die feit dat hy op Malmesbury beland het, was ook ‘n besturing van God, voeg hy by. Hy noem nóg drie dokters op wat dieselfde tyd op Malmesbury praktiseer het. Kritzinger beskryf sy verhouding teenoor die ander dokters as spesiaal en koester goeie herinneringe van die dae wat hulle saam gewerk het. Hy praktiseer vir die afgelope 13 jaar alleen
sonder enige vennote. Hy dink terug en vertel hoe die algemene dokters ook pasiënte in noodgevalle moes bystaan, aangesien Swartland-hopsitaal nie destyds ‘n ongevalle-eenheid gehad het nie. Hy onthou nog hoe hulle tande onder narkose vir slegs R50 getrek het. ‘n Pakket van R500 het tóé voor-ondersoeke en bevallings ingesluit. Kritzinger kan nie onthou hoeveel bevallings hy behartig het nie, maar weet dit was baie. Hy het ook al sy vyf kinders se bevallings behartig. Hoogtepunte vir hom oor die afgelope 40 jaar, kom nie noodwendig vanuit die praktyk nie. Sy grootste mylpale was om elk van sy vyf kinders in die wêreld te kon bring. Sy wonderlike vrou, Karien, is sekerlik ‘n groot hoogtepunt in sy lewe, asook boesemvriende . “Die bepalende faktor is die besef dat die Liewe Vader in elke tydstip van my lewe in beheer wees.”
NUUS • NEWS
28 November 2018
stetoskoop neer ná 40 jaar
“Die hoogtepunte is besluite wat nie deur my geneem is nie, maar wat absoluut genade was.” Hy vertel van diagnoses waarin hy moontlik getwyfel het, dit die Here was wat hom leiding gegee en gehelp het. “Die hoogtepunte is besluite wat nie deur my geneem is nie, maar wat absoluut genade was.” Sy raad aan die nuwe dokters wat sy praktyk gaan oorneem, is harde werk en geloof. Raad wat hy ook lank gelede ontvang het, is dat jy nie geld moet gaan soek nie. Wees net beskikbaar. Kritzinger spreek sy dank uit teenoor die Hemelse Vader vir Sy seën oor hom en Karien en hul vyf kinders oor die afgelope tydperk van 40 jaar in die praktyk. Hy bedank ook sy vrou vir haar absolute on-
dersteuning en opofferings. “Baie dankie aan ons vyf kinders se verstaan dat hulle so dikwels sonder my ondersteuning langs die sportveld, hul wedstryde moes speel.” Hy bedank sy wonderlike kollegas met wie hy goeie verhoudinge gehad het, asook vir Christelle vir 10 jaar en Maria vir die afgelope 28 jaar se saamwerk en ook vir elke liewe pasiënt wat hom gedurende die afgelope vier dekades ondersteun het. “Dit was ‘n voorreg om na julle gesondheid om te sien en die goeie vriendskappe wat hieruit ontstaan het. Ek kan elkeen verseker dat ek julle gaan mis.
9
10
28 November 2018
NUUS • NEWS
Beveilig jou huis só as jy met vakansie gaan
Jou langverwagte en welverdiende blaaskans het uiteindelik aangebreek, en die wete dat jou huis veilig is, gee jou die bykomende gemoedsrus om regtig lekker vakansie te hou. Hier is ’n paar basiese ding wat jy kan doen, buiten om konvensionele sekuriteitsmiddels soos heinings, diefwering en alarmstelsels te installeer: 1. Vertel die regte mense Stel jou sekuriteitsmaatskappy in kennis van jou weggaanplanne, en laat weet jou buurtwag, jou bure en enigiemand wat ’n ogie oor jou eiendom kan hou en kan reageer as hulle enigiets ongewoon opmerk. Moet dit nié aan die wêreld uitbasuin nie. Met ander woorde, weerstaan die versoeking om enige datums of jou reisplanne op sosiale media te deel – al is jy hóé opgewonde oor julle vakansie en al die lieflike plekke wat julle gaan ontdek. 2. Moenie dat jou pos ophoop nie Indien moontlik, kan jy enige koerant- of tydskrifaflewerings kanselleer totdat jy terug is, of ’n vriend of buurman vra om jou pos (selfs gemorspos) te gaan uithaal aangesien opgehoopte koeverte, gemeenskapskoerante en pamflette ’n seker teken is dat niemand by die huis is nie. 3. Skakel af Spaar krag deur sekere toerusting af te skakel of uit te prop wanneer jy met vakansie gaan, skryf Patrick Allen op lifehacker.com. Dit sal jou toestelle ook teen onverwagse kragstuwings beskerm.
Skakel af: Lugreëlaar (jy is nie daar nie, onthou!); geiser, hoofwatertoevoer (om water en geld te spaar indien daar ’n lek is waaraan jy nie dadelik kan aandag gee nie); ligte (koppel een of twee ligte aan ’n tydskakelaar vir sekuriteitsdoeleindes). Prop uit: Elektroniese toestelle soos laaiers, skootrekenaars, speletjie-konsoles, stereo’s, TV, DVD/Blu-ray, modems en roeteerders. Soos Allan sê, niks wat met ’n afstandbeheerder werk, is ooit regtig “af” nie. En moenie van klein toestelle soos broodroosters, mengers, koffiemasjiene en mikrogolfoonde vergeet nie. 4. Sorg vir jou tuin Indien jou tuin oor die algemeen goed versorg is en die gras nou skielik kniehoogte staan, is dit basies ’n aankondiging dat jy nie tuis is nie. Indien moontlik, moet jy iemand betaal om jou tuin in stand te hou terwyl jy weg is, of as jy van ’n tuindiens gebruik maak, raai ons aan dat jy dit nie gedurende die Kerstyd kanselleer nie. 5. Kry ’n huisoppasser (en wat van jou troeteldiere?) Een van die beste maniere om jou huis te beveilig is om ’n vriend of buurman te vra om in jou huis te kom bly. Iemand wat ’n ogie oor alles hou en gereeld in- en uitgaan, is ’n effektiewe manier om enige ongewenste gaste weg te hou. ’n Huisoppasser wat van diere hou, kan jou boonop ’n klomp geld spaar deurdat jy jou troeteldiere nie by ’n troeteldierhotel hoef te gaan aflaai nie. Nog ’n voordeel is dat jou diere nie ontwrig word nie. Bron: www.goeiehuishouding.co.za
Tweaking in December It’s time for some last-minute tweaking to get your garden ready for festivities. Gardeners all over are also in a romantic mood, telling us to plant up ‘moonlight gardens’ with white flowers. Others are leaving their beloved paradises behind, but thinking of ways to protect it while they are loafing on a sunny beach. Christmas is a time for a lot of whites and reds. Plant these: Iceberg roses – a constant bloomer and vigorous grower. Icebergs are ideal for mass plantings or containers. Gardenias – known as one of the most fragrant shade-loving plants. They have attractive evergreen glossy foliage that grows into a neat round bush. These
beautiful plants love growing in well-drained, acid soil. Add bright colour with: Petunias, dianthus, cupheas, salvias and penstemons. Veggie garden: Continue with small plantings of beans and a last batch of tomatoes. Make further plantings of baby marrows, patty pans, corn, baby gem squashes, beetroot and carrots. Also plant chillies, more parsley and rocket to add spice to salads. Hot tip: Mulch everything – especially if you are going away for the holidays. Source: www.lifeisagarden.co.za
NUUS • NEWS
28 November 2018
Hoe gemaak met... ...Desember, goggas en giftige plante Wanneer die Jakarandabome so oorvloedig blom soos nou, dan wonder party van ons of ons nie in Pretoria is nie, dit is net blou waar jy kyk, net jammer dat die boom ook op die indringerlys beland het. Dit beteken jy kan die een wat in jou tuin groei behou, maar ons mag nie meer nuwes plant nie. Dit is nou ook al baie warmer met baie meer winderige dae, wat beteken dat ons grondvog baie vinnig verdamp en ons meer beplanning aan die dag moet lê met die natmaak van ons tuine. Daarom bly die toedien van 'n deklaag (mulching) om jou plante baie belangrik, gebruik kompos en denneboombas vir die doel. Moenie strooi (kaf) of grassnysels gebruik nie, daar kan nadelige gevolge wees, maak eers kompos van dit en gebruik dan in jou tuin. Daar is ook verskeie ander produkte op die mark wat jy in jou grond kan inwerk om waterpenetrasie en waterretensie aan te help; STOCKOSORB korrels; GREEN CUBES; WATERWISE 3D soil wetting agent, is maar ‘n paar van die produkte. Indien jy oor die feestyd weggaan, sorg dat jy iemand BEKWAAM kry om ‘n ogie oor jou tuin te hou. Net voordat jy met vakansie gaan, moet jy seker maak dat jy alle peste en plae onder beheer kry, veral die volgende 4 sondaars: BLAASPOOITJIES (Thrips): dit is ‘n baie klein insek wat die blare en blomme van plante aanval en nogal heelwat skade kan aanrig, die blare trek so op ‘n boggel of is soms heel verwronge, blomknoppe wil nie oopmaak nie en lyk of dit sonbrand opgedoen het. ROOISPINNEKOP (Red spidermite): hierdie is ook ‘n bitter klein insek (amper mikroskopies) wat plantsap uitsuig en baie skade kan aanrig. Dit kruip gewoonlik aan die onderkant van die blare weg en die blaar kry so ‘n “sout en peper” voorkoms op die bokant. Indien dit die plant oorneem kan die plant dalk heel toegespin wees met ‘n dun & fyn spinnerakweb. SNYBEKKEWER / WINGERDKALANDER: hier-
die klein kalant kan nogal groot skade aanrig in ‘n kort tytjie, dit is ‘n klein vaalgrys tot ligswart kewertjie wat bedags in die grond wegkruip en snags uitkom om sy verwoestingwerk te doen. Die plant se blare en soms ook die stingels het sulke klein uitkerfmerke en gate wat lyk of dit met donshael getref is. WITROES & ROES: hierdie siektes word veral op ROSE, KRISMISROSE & WINGERD aangetref, witroes lyk soos of die blaar ‘n fyn lagie wit poeier op het, teenoor gewone roes, dit is gewoonlik bruin of swarterige kolle of vlekke op die blaar. Indien jy met enige van die of ander peste en/ of plae in jou tuin sukkel, bring vir ons ‘n paar blare of ‘n goeie voorbeeld saam na die Kwekery en ons gee graag raad. Bring ook ‘n lysie saam van die produkte en middels wat jy reeds by die huis het, dan hoef ons nie te dupliseer nie. Ek het ook die laaste tyd navraag gehad oor GIFTIGE PLANTE. Kom ons noem vinnig ‘n paar name; SELONSROOS, KRISMISROOS, gewone IVY (HEDERA) klimop; AFFODILLE / DAFFODIL; SERINGBOOM; BOESMANGIFBOS; MAANBLOM; DIEFFENBAGHIA; CROTON en so sal ons kan aangaan. Kyk ons na die name, sien ons dat ons die meeste van die plante in al ons tuine aantref, sommige selfs binnenshuis as huisplante. Nou voor ons al die plante verban en uitkap, kom ons kyk uit 'n positiewe hoek daarna. Ons as mense eet nie plante nie, ons is so geleer en ons het ons kinders ook so geleer. Sommige van die giftige plante moet jy groot hoeveelhede van inkry voordat jy iets sal oorkom, ander is weer baie toksies, MAAR dit smaak so sleg, sommige brand soos vuur in jou mond, dat jy dit nie geëet sal kry nie. My standpunt is altyd dat ons nie bang hoef te wees nie, moet net nie goed eet wat nie aan jou bekend is nie. Daar sterf baie minder mense van giftige plante as wat daar in motorongelukke omkom, en ons het nog nie motors verban nie. Geseënde Kersfees en voorspoed vir 2019. Tuingroete tot einde Januarie. George Retief
Wees altyd aan die voorpunt van die goeie nuus met ons sosiale media. Volg ons Facebook-blad by @diecourant. Kontak ons by 022 487 3221 of stuur 'n epos na izelle@diecourant.co.za. Besoek ook ons webwerf by www.diecourant. co.za.
11
12
28 November 2018
Nuwe minimum loon Daar is uit verskeie oorde bevestig dat President Cyril Ramaphosa die afgelope Vrydag die Wet op die nuwe minimum loon onderteken het. Hoewel ‘n amptelike verklaring nog nie deur die presidensie uitgereik is nie, is die nuwe minimum loon oor sosiale media verwelkom. Die nasionale minimum loon sal oor minder as twee maande, vanaf Januarie 2019 geld. Die wetsontwerp oor die nuwe nasionale minimum loon is verlede jaar dié tyd in die parlement ter tafel gelê, wat in Mei vanjaar deur die Nasionale Vergadering goedgekeur is. Die aanbeveling is daarna op sy beurt na die Nasionale Raad van Provinsies verwys. Dié raad het die wetsontwerp sowat drie maande gelede goedgekeur en vir ondertekening na
die President gestuur. Die nuwe minimum loon is R20 per uur of R3500 per maand vir werkers wat vyf dae per week en agt uur per dag werk. Daar is glo uitsonderings gemaak vir onder meer huiswerkers en plaaswerkers. Werkgewers van plaaswerkers en huishulpe sal ‘n periode van twee jaar kry om die werkers se salarisse tot by R20 per uur aan te pas. Volgens die nuwe minimum loon moet plaaswerkers minstens R18 per uur of 90% van die minimum loon ontvang, terwyl huiswerkers R15 of 75% van die minimum loon moet kry. Werknemers wat deel uitmaak van die uitgebreide openbare werke-program, sal voortaan R11 per uur ontvang.
Die minimum loon vir vakleerlinge en interne werkers is op die stadium nog nie bekend nie. Agri Wes-Kaap se Carl Opperman het vroeë vanjaar met die goedkeuring van die wetsontwerp, ook die mimimum loon vir plaaswerkers verwelkom. "Die landbousektor het al sedert 2006 ‘n minimumloon. Ons het verwag dat die nuwe nasionale minimumloon al in Mei vanjaar geimplementeer sou word. Soos met enige loonverhoging is ons bekommerd oor die uitwerking wat dit op die groei van indiensneming in die landbousektor kan hê. Ten spyte daarvan verwelkom ons dit dat ons nou sekerheid het oor die datum van implementering," sê die uitvoerende hoof van Agri Wes-Kaap. Carl Opperman. Volgens hom verwelkom Agri Wes-Kaap ook die totstandkoming van ‘n Nasionale Minimlumloon Kommissie wat binne 18 maande na die aanvang van die nasionale minimumloon ‘n voorlegging aan die minister van arbeid moet doen oor die impak van die nasionale minimumloon.
NUUS • NEWS
Werkwinkel poog om eerstejaars te bemagtig As hoërskoolleerling, is jy gewoond aan roetine, aan hulp en die veiligheid van jou ouers wat naby is. Roosters word vir jou uitgewerk, skoolure duur nie heeldag lank nie en jou toebroodjies word in die meeste gevalle vir jou gemaak en ingepak. Om skielik van die sorglose lewe van ‘n tiener na kampuslewe oor te skakel, is ‘n groot verandering in ‘n 18-jarige se lewe. Dit is ‘n moeilike ding om die regte kopskuif te maak vanaf leer op skool na studies op universiteit. Die paadjie wat mens moet stap om op kampus sukses te behaal lyk anders as op skool. Die grootste uitdaging is om te leer hoe om vir jouself te dink, jou eie planne te beraam en hoe om op jou eie deur te druk as dinge moeilik gaan. Gelukkig is daar gewoonlik mense om jou wie se hulp jy kan vra, maar baie keer voel mens alleen en weet jy nie hoe om die uitdagings op kampus te hanteer nie. Daarom is dit slim om voordat jy kampus toe gaan soveel as moontlik te leer oor hoe jy as ‘n universiteitstudent suksesvol en gelukkig kan wees. Volgens Ingrid Lestrade van Malmesbury, is daar met ‘n inisiatief na vore gekom om die groot stap in jong mense se lewens net ‘n bietjie makliker te maak deur ‘n interaktiewe werkswinkel aan te bied. Die werkswinkel, Suksesvol op Kampus word moontlik gemaak deur Swartland Solar Community Trust wat spesifiek die probleem rondom die hoë getal studente wat reeds in hul eerste jaar opskop , aanspreek. “Daar heers groot kommer oor die studente wat in hul eerste jaar opskop weens die feit dat hulle nie die hoë druk van kampuslewe kan hanteer nie.” Volgens Lestrade, is die werkswinkel ‘n eerste. Suksesvol op kampus spreek faktore soos stres aan en hoe dit in jou eerste jaar hanteer moet word, asook die aanpassing tot die nuwe diverse omgewing. Die werkswinkel gaan voornemende student ook leer hoe om ingeligte besluite gedurende jou studentelewe te maak, soos wanneer dit reg is om aan studente-optogte deel te neem. Die werkswinkel gee verder gereedskap om te help om alle toetse en eksamens te slaag. Die werkswinkel is gemik op eersejaarstudente vir 2019 wat gefasiliteer word deur die bekende openbare, -radio –en televisiepersoolikheid, Lynette Francis, asook deur die Dekaan by Cornerstone Institute en skrywer van die boek, “Brugbouers,” Dr. Rudi Buys. Beide Francis en Buys is al vir jare aktief betrokke by die ontwikkeling van jeug wat hulle baie na aan die hart dra. Elke leerder wat volgende jaar universiteit toe gaan word uitgenooi om ‘n werkswinkel oor studentesukses by te woon, om jou te help om voorbereid te wees vir dié groot stap in jou lewe. Die werkswinkel vind op 11 Januarie vanaf 10:00 tot 15:00 in die Banketsaal by Malmesbury Stadsaal plaas. Beperkte spasie is beskikbaar en is boonop gratis. Ouers is ook welkom. Bespreek by 066 271 2362 of stuur ‘n e-pos aan campusknowhou@gmail.com. Besprekings is noodsaaklik vir ligte middagetes.
NUUS • NEWS
28 November 2018
13
14
28 November 2018
Dagboek • Diary
Narcotics Anonymous Addiction? Need help? Support group meetings every Wednesday @ 19:00 for 19:15 at the Malmesbury Library Contact 083 900 6962. CAD Byeenkoms
NUUS • NEWS
Die Christelike Afhanklikheidsdiens kom elke Maandag tussen 19:00 en 20:00 byeen by die Vriend van God. Vir enige navrae kontak Past Piet Smit by 073 447 2902
Malmesbury Parkrun Every Saturday at 8:00 AM - Next to “Langsdiebos” Market. Free, weekly, 5km, timed run Register for Free @ www.parkrun.co.za/malmesbury Moorreesburg 5km run/walk - Every Saturday at 8:00 - Weekly, free. Starting point - Moorreesburg park, Long Street. No dogs allowed. Contact Anel at 022 433 1072 / 082 731 3432 Porterville Hoërskool 29 November: Porterville Hoërskool hou n Vetveeveiling om 12:00 by die B-veld Vir enige navrae kontak Cobus Louw by 083 656 5287 Morne Vry 082 554 0676 of Koos Visagie 066 476 6247 HS Dirkie Uys 29 November: HD Dirkie Uys bied aan Juffrou Juffrou ('n eenvrou vertoning oor juffrou wees) by die Skoolsaal om 19:00. R50 vir volwassenes en R25 vir skoliere. Kaartjies by deur. Snoepie en koffie vanaf 18:30 Wesbank Biblioteek 1 Desember: Die Wesbank Biblioteek hou Kersmarkie vanaf 9:00 tot 12:00. Kom loer gerus in vir teetafel, handgemaakte artikels, klere, geskenkies, vrugte, samosas, koekies en vele meer Groote Post 16 December: Come join in the fun of our Groote Post Christmas Market from 10:00 till 15:00 For any further enquiries, please contact 022 451 2202 Feesmark @ Yzerfontein 21 Desember - 'n Feesmark word by die Strandkombuis vanaf 10:00 tot 16:00 aangebied. Gratis toegang. Kunsvlyt, kos, Weskus-seekos, musiek, kindervermaak en vele meer Vir enige navrae kontak 022 451 2202 Yzerfontein Sport & Recreation Club
NUUS • NEWS TE KOOP FOR SALE GROENBONE te koop R75 vir 6kg. Riebeek Kasteel. Skakel 0825239804 #4683 ---TITUS EIENDOMME. Malmesbury – WESBANK: R1 250 000,00 (onderhandelbaar). Netjiese dubbelverdieping woning met balkon. 3 Slaapkamer met ingeboude kaste, 3 badkamers, kombuis met netjiese kaste en ingeboude stoof, sit-, eet-, TV kamer. Onderdak area vir 2 motors. Goeie area. Kontak : 082 780 1380
AMOR BARENDSE. 30 November. Geluk blompot met jou verjaarsdag. Liefde – Ouma Elsabé, Franco en Fayghen-Lee. Geniet jou dag ---Lekker verjaar. Ons is baie lief vir jou - Ma en Pa ------------------------------------
29 November. "Happy birthday", Mammie se poplap. Alles wat mooi is ZARAH MOUTON ---Geluk met jou verjaarsdag. Alles wat mooi is vir jou in die toekoms - tannie Audra, Ashwin en kinders ------------------------------------
met die verjaardag niggie. Alles wat moou us vir jou. Geniet jou dag. Van: Audra -----------------------------------MAGRIETA VAN WYK. 29 November 1958. Baie geluk met u 60ste verjaardag. Dankie vir wat Ma vir my en my kinders doen. Liefde, vreugde en geluk - Tanya en gesin -----------------------------------25-11-2018- MAGRIETA GROEPIES. Baie geluk met jou verjaardag. Ons is baie lief vir jou. Van die hele "bolling" -----------------------------------MEMORIUMS IN MEMORIAM
#4677
-----------------------------------GELUKWENSING CONGRATULATIONS
28 November. JOSEPHINE DAMONSE (Aunty Fien) Baie geluk met Ma se 70 mylpaal. Jy is 'n ware ystervrou - Cornell, Theresa, Corburn en Shanell Muller ---Mammie, baie geluk met u 70ste verjaarsdag. Dankie vir alles wat ma vir ons beteken - Jo-Allen en kinders ---Baie geluk Mammie. Mag God ma seën met nog jare op u lewenspad. Lief vir mammie - Van jou seun: Joseph, Denielle, kinders en kleinkind ---Baie geluk met Mammie se 70ste verjaardag. Alles wat mooi is. Psalm 23. Baie lief vir Mammie dogter Landie en kinders ---Baie geluk. Alles wat mooi is en geniet die dag. Baie liefde - enigste broer, Willie, Yvonne en familie ------------------------------------
28 November. Hezi, baie geluk met jou geboortedag en sterkte met die laaste vak wat jy op jou verjaardag skryf - Mams, Whitney en Eugene ---HEZIRON VAN STADEN, baie geluk. Alles wat mooi is vir jou toekoms. Bly die voorbeeldige en liefdevolle seun - Senobia Moses ---Happy birthday Hezi Zielke, Kirtlin, Anuska and friends ---Jy is vandag, 20 jaar jonk. Alles wat mooi is. Jy is n klas neef - Masal, Chezlin en tweeling ------------------------------------
3 Desember. Baie geluk met jou sesde verjaardag EUNITHÉ FLORIS. Mag Liewe Jesus jou nog vele jare met ons seën. Lief vir jou – Ma, Pa en familie ------------------------------------
PIETER KOORDOM - Baie geluk met jou verjaarsdag op 1 Desember. Mag God jou nog baie jare spaar. Ons is baie lief vir jou – Chrisnay, Paige en Roshco ------------------------------------
JANICA LEANDRI ONTONG. 29 November. Baie geluk. Ons lief jou meer – Janie, Moos, Juan, Craig en res van familie
MYLEIGH JOSIAS. Baie geluk op jou vyfde verjaarsdag Blompot op 30 November. Hoop Tikkel-Tokkel maatjies sing vir jou - Ouma Sheila -----------------------------------
ASHNIQUE GOLIATH. 4 Desember - Baie geluk my blompot met jou derde verjaarsdag jy raak te gou groot. Baie liefde - Daddy, Mammie, Nanna, Boeta en Anwill ------------------------------------
29 November. SIENA SYSTER (Oumyt). 70 jaar het God jou geseën met liefde, geloof en geluk - Daddas, Loes, Tollas, Derrick, Panties en Syster familie ---Ouma, mag u paaie gesaai wees met rooi rose. Oneindig lief vir u - Klasie, Vlokkies, Ney, Fon, Stella, Zet, Walletha, Xavier, Jonty en kleinkinders ------------------------------------
ABIGAIL MOSES. 2 Desember. Baie geluk my prinses met jou 13de verjaardag. Lekker verjaar. Baie liefde - Mammie, Byron en Ella ------------------------------------
JOWAAN MIGGEL. Baie geluk met jou kroonverjaarsdag 27 November. Mag die Here jou ryklik seën. Van: ant Joan en kinders. ---Geluk my liefde met jou verjaarsdag. Vrede en liefde vir jou - Maxzeen en Jayden ------------------------------------
2 Desember. Baie geluk NAZRA met jou 18de verjaarsdag. Liefde - ouma Linda, Nanna , Petro & kinders. ---Baie geluk. Mag onse Hemelse Vader jou nog vele jare spaar. Van: jou ma, uncle Gavin, broers & suster ---Geluk met jou verjaarsdag. Lekker verjaar. Mag die Here jou baie jare spaar. Baie lief vir jou - tannie Tessa en huisgesin ------------------------------------
Baie geluk PETRO LEWIS. Van: Allistine & kinders
15
28 November November 2018 2018 28
FERLIN GOLIATH. 2 Desember. Geluk met jou verjaarsdag. Lief vir jou Pa, Ma en Cassy ---Geluk broer met jou 22ste verjaarsdag - Gerscheon ---Geluk Ouboet. Lekker verjaar - Gretna ---Geluk Ferlin met die verjaarsdag. Geniet die dag. Liefde - Jou meisie Chesnay ------------------------------------
ANDRID LINKS. 30 November. Veels geluk. Jy is drie jaar oud. Baie liefde. Van: Ma en Pa (Andrew) en die Links (Lings) familie ------------------------------------
30 November. EUNICE HART ABRAHAMS. Geluk
RAGEL WARRIES. 30 November. Twee jaar weg van ons. Die gemis is groot, maar God het anders beskik. Liefde Jynnie en Basil ---Dink elke dag aan Ouma. Mis Ouma baie - Bianca en kinders ----
Mamma is twee jaar weg. Ons koester die mooi herinneringe. Mis Ma baie - Tielie. John en kinders ---U naam word dikwels genoem, soms met 'n glimlag, soms met 'n traan. Tot ons weer ontmoet - Bawa, Sus, Boef en kleinkinders ------------------------------------
LEON FARAO. 27 November. 19 Jaar het Jesus jou geroep. Jy word steeds erg gemis. Lief jou altyd - Mammie, uncle Herman en Nicky ---Jy is vir altyd in ons harte. Mis jou broer - Chrizaan, Christopher en Ousus ------------------------------------
WILHELMIENA PIETERSEN (Mientjies). 1 Desember. Tweede verjaarsdag in die hemel. Mis jou - jou man, kinders, kleinkinders en agterkleinkinders, en enigste suster Irene ------------------------------------
TROVAUGHN EDWARD PETERS. 28 November, is jou 18de verjaardag weg van ons. Hoe graag sou ons 'n drukkie en soentjie wou gee. Mis jou - Ouers en susters ------------------------------------
courant
NUUS • NEWS
28 November 2018
SPORT
dié
16
Tel: 022 487 3221
28 November 2018
Sportuitslae • Sports results
MALMESBURY GHOLFKLUB Vrydag Sundowner, 16 November : Enkel Stableford - Billy Howburg 19, Sakkie Klasen 18, Peet Bierman 18 Saterdag, 17 November : RSAM MEESTERS GHOLF-DAG - Enkelbal Stableford - Saberie Pietersen
(2018 Meesters wenner) 40, Martin Mostert 40, Alexander Katzeff 39, Michael Smith 42, Martell van Lill 39, Wayne van Tonder 38, Donovan Visser 37, Fritz de Beer 37, Werner Schreiber 37, Jaques Theron 37
MOORREESBURG - NG Kerk Gholfdag Resultate: 1ste Plek - M. Carr, S Fourie C Nieuwoudt,J Nieuwoudt (Net 57) 2de Plek - A Cordon, A Marcus, S. Boois, H Jansen (Net 57) 3de Plek - H Odendaal, D Kriel,T Serdyn, J Weil (Net 57)
VACANCY BULLETIN EXCITING OPPORTUNITY FOR PEOPLE WHO WANT TO MAKE A DIFFERENCE
DEPARTMENT OF HEALTH WEST COAST TB CENTRE
Darling: Shawn de Waal (link), rugbyspeler van Darling Rugby-
klub, is die afgelope naweek as die Sportman van die Jaar aangewys. Langs hom staan die voorsitter, Reginald Lewis wat die toekenning aan hom oorhandig het.
FOOD SERVICES AID REMUNERATION: R96 549 PER ANNUM SERVICE BENEFITS: 13TH CHEQUE, EMPLOYER’S CONTRIBUTION TO THE PENSION FUND, HOUSING AND MEDICAL AID ALLOWANCE Requirements: Minimum requirements: Basic literacy and numeracy. Experience: Appropriate experience in a large scale, food service unit. Inherent requirements of the job: Incumbent must be prepared to work shifts and overtime which include weekends and public holidays • Incumbent must be fit and strong enough to lift heavy objects and be on their feet the entire day. Competencies (knowledge/skills): Knowledge of production for normal and therapeutic diets in an Industrial food service unit on a large scale • Knowledge of HACCP, national guidelines on safe preparation, storage and handling of powdered infant formula for the health facilities and home environment and health and safety policies • Ability to read, speak and write in at least two of the three official languages of the Western Cape. Duties (key result areas/outputs): Assist in the receipt and storage of all provisions and stock in the Food Service unit • Pre-prepare and produce all normal and therapeutic diets • Weigh, dish and distribute food to various wards • Clean all areas, utensils and equipment in the Food Service Department • Follow and adhere to health and safety prescripts • render human resource support to Supervisor. Note: No payment of any kind is required when applying for this post. Shortlisted candidates may be subjected to a practical test. Enquiries: Ms M Sedeman, tel. 022 487 3294 PLEASE SUBMIT YOUR APPLICATION FOR THE ATTENTION OF MR E SASS, TO THE DIRECTOR: WEST COAST DISTRICT, PRIVATE BAG X15, MALMESBURY 7299.
INSTRUCTIONS TO APPLICANTS: Z83 forms (obtainable from any Government department or www.westerncape.gov.za) must: Be completed in full, clearly reflect the name of the position, name and date of the publication (candidates may use this as reference), be signed, accompanied by a comprehensive CV, the names of 3 referees and certified copies of ID, driver’s licence and qualification/s. A separate application form must be completed for each post. Applications without the aforementioned will not be considered. Applications must be forwarded to the address as indicated on the advertisement. No late, faxed or e-mailed applications will be accepted. CVs will not be returned. Excess personnel will receive preference. Applications, which are received after the closing date, will not be considered. Further communication will be limited to shortlisted candidates. If you have not received a response from the Department within 3 months of the closing date, please consider your application as unsuccessful. It will be expected of candidates to be available for selection interviews on a date, time and place as determined by the Department. As directed by the Department of Public Service and Administration, applicants must note that further checks will be conducted once they are shortlisted and that their appointment is subject to positive outcomes on these checks, which include security clearance, qualification verification, criminal records, credit records and previous employment.
Krieket: André Pienaar, leerder van die Hoërskool Swartland
op Malmesbury, sal aan Krieket Suid-Afrika se o.15-toernooi op Stellenbosch deelneem vanaf 6 tot 11 Desember. Henry Davids het die o.15's se pette aan hulle oorhandig, terwyl Aiden Markram die spreker van die aand was.
The Department of Health is guided by the principles of Employment Equity. Candidates with disabilities are encouraged to apply and an indication in this regard will be appreciated.
Closing Date: 21 December 2018 135404 COURANT www.thecandocompany.co.za