Hub - Plankenkoorts - magazine mens en samenleving by die Keure

PLANKENKOORTS

magazine over mens en samenleving

In dit nummer

Hot or not

Starter

Fact check

Fact check revisited

Puzzel

De finale

Good to know

PLANKENKOORTS

(NIET) LIVE OP DE PLANKEN ………………………………………………………………………………………………………………… 7

1 Echt gebeurd of volledig verzonnen? ……………………………………………………………………………………………………………… 7 2 Het is een feit dat iedereen een mening heeft. ……………………………………………………………………………………… 11 2.1 Feit vs. mening ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11 2.2 Objectief vs. subjectief ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 13

II WIE STAAT OP DE PLANKEN? …………………………………………………………………………………………………………… 15

1 Annie, Lara en ik… samen in de spotlights! ……………………………………………………………………………………………… 15 2 Mijn identiteit is ‘under construction’ …………………………………………………………………………………………………………… 17 2.1 Mijn identiteit is gelaagd …………………………………………………………………………………………………………………………………… 17 2.2 Mijn identiteit is dynamisch …………………………………………………………………………………………………………………………… 19 3 Het gaat om meer dan je selfie! ………………………………………………………………………………………………………………………… 24 3.1 Persoonlijke en sociale identiteit …………………………………………………………………………………………………………… 24 3.2 Stereotypen? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 26

III WIE ZIT IN DE ZAAL? ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 30 1 Ik zie, ik zie wat jij niet ziet. ………………………………………………………………………………………………………………………………… 30 2 Oud, maar niet out! ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 35

IV HET DOEK VALT (NOG NIET) …………………………………………………………………………………………………………… 46

1 Alle kleuren van de regenboog ………………………………………………………………………………………………………………………… 46 2 Geef haat geen podium! ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 52 3 Say… ‘stop’! ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 56

V STAANDE OVATIE ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

1 Elk kind heeft rechten. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58 2 Mijn rechten zijn geschonden! …………………………………………………………………………………………………………………………… 63 3 Elke mens heeft rechten. ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 66

plankenkoorts

If you don’t know me, don’t judge me. Tupac Shakur

Anders zijn is goed, dus pas er niet bij, zit niet stil, probeer nooit minder te zijn dan wat je bent.

The first step is you have to say that you can.

Angelina Jolie

Will Smith

Le rire, c’est le soleil, il chasse l’hiver du visage humain. Victor Hugo

Girls should never be afraid to be smart. Emma Watson

You shouldn’t dream your film, you should make it!

We hebben allemaal respect nodig en willen respect, man of vrouw, zwart of wit. Het is ons fundamentele mensenrecht. Aretha Franklin

Steven Spielberg

Acceptance, tolerance, bravery, compassion. These are the things my mom taught me. Lady Gaga

LIVE YOUR LIFE, LIVE IT RIGHT. BE DIFFERENT, DO DIFFERENT THINGS. Kendrick Lamar

plankenkoorts

Hou jij van dansen, zingen en acteren? Het liefst van al overgoten met acrobatie en mooie kostuums? Spreken de dromerige tutu en spitsen van een prima ballerina je aan? Of sta je eerder versteld van de duizelingwekkende noten van een operazanger? Het zou kunnen dat het antwoord op bovenstaande vragen een duidelijke ‘neen’ is. Daar is zeker niets mis mee, maar misschien is het nu het juiste moment om enkele babystapjes richting de theaterwereld te zetten. Ready? Go! Op deze bladzijde zie je affiches en een foto van enkele theaterproducties. Duid jouw HOT-afbeelding aan door het bijhorende bolletje groen te kleuren. Hang ook het juiste label aan elke afbeelding. Kies uit: musical, opera, circustheater en ballet.

plankenkoorts

STARTER Bekijk onderstaande bekende personen en personages. Je kunt ze telkens verbinden met een theaterproductie van de HOT or NOT. Probeer de juiste link te vinden met jouw HOT. Bekijk vervolgens het bijhorende filmpje. Hard Knock Life Jay-Z

Once upon a dream Lana Del Rey

The cat above and the mouse below Tom and Jerry

Messi10

Even controleren of je de juiste link hebt gevonden. Lees de tekst die bij je affiche hoort en bekijk het bijhorende filmpje. Zie je de overeenkomst? Indien niet, zal de leerkracht je verder helpen.

De elfjarige Annie uit New York woont in het weeshuis van de tierende, altijd dronken Miss Hannigan. Ze droomt van een beter leven en hoopt dat haar ouders opnieuw opdagen. Op een dag wordt Annie gevraagd om Kerstmis te vieren bij de miljardair Oliver Warbucks. De grompot ziet de uitnodiging als een soort persoonlijke reclamestunt. Langzaamaan groeit er echter een hechte band tussen de rijke zakenman en het weesmeisje. Samen gaan ze op zoek naar haar ouders. Maar zullen ze hen ook vinden?

Een koninkrijk zonder koning op de troon, raar waar maar. Fleur, een onbetrouwbare en onvoorspelbare gek, woont in het paleis en denkt dat hij de koning is. Gekleed in een rood fluwelen jasje en zwarte hoed paradeert hij rond met zijn verlichte scepter. De oude vogels, die nog steeds overtuigd zijn van hun schoonheid, maar eigenlijk vervormd en lelijk zijn, willen ook de macht in het koninkrijk. Net zoals de engelen en de slangenmensen. Het wordt dus een hevige machtsstrijd, maar wie zal winnen?

De graaf van Almaviva is smoorverliefd. Hij roept de hulp in van Figaro, de barbier van Sevilla, om hem in contact te brengen met de mooie Rosina. Dit moet echter gebeuren zonder de afkomst van de graaf te verraden en zonder het wantrouwen op te wekken van dokter Bartolo, die ook een oogje heeft op Rosina. Alle plannetjes van Figaro lopen echter in het honderd. Zal de mooie Rosina huwen met de graaf of gaat dokter Bartolo met haar aan de haal?

Prinses Aurora krijgt op haar doopfeest de zegen van alle feeën van het koninkrijk. Het feest wordt echter onderbroken door de komst van de slechte fee Carabosse, die boos is omdat ze niet werd uitgenodigd. Ze spreekt een vloek uit over de prinses: het meisje zal zich op haar zestiende verjaardag prikken aan een spoel en sterven. De Seringenfee kan de vloek verzachten: de prinses zal niet sterven, maar honderd jaar slapen. Alleen de kus van een prins kan haar doen ontwaken. Welke prins zal erin slagen om Aurora wakker te kussen?

plankenkoorts

'Mijn identiteit is gevormd tijdens de eerste twaalf levensjaren.’ Is deze stelling volgens jou fout of juist? Waarom denk je dat? • Duid je mening met een pijltje aan op de fact-o-meter. • Noteer twee goede argumenten om je mening te staven. Lees eerst nog eens goed hoe je moet argumenteren.

FOUT

JUIST

ARGUMENTEREN, HOE DOE JE DAT? Soms kom je in situaties terecht waarin je de ander wilt of moet overtuigen van jouw standpunt. Dit doe je door goede argumenten te geven.

Je neemt een standpunt in:

Je legt uit waarom je iets vindt:

Ik vind dat… Ik denk dat… Volgens mij…

want… omdat… aangezien…

= ARGUMENTEREN

ARGUMENT 1:

ARGUMENT 2:

• Bespreek je standpunt met je buur. • Gooi het ten slotte in de groep. Wat denkt de klas hierover?

plankenkoorts

I (NIET) LIVE OP DE PLANKEN Live op de planken staan, het is niet iedereen gegeven. Zelfs de meest beroemde artiesten hebben soms last van plankenkoorts. Van Grammy-winnares Adele en acteur Hugh Grant tot operazanger Andrea Bocelli. Actrice en zangeres Barbra Streisand gaf zelfs 27 jaar lang geen liveoptredens meer nadat ze tijdens een concert in New York haar tekst vergat. Trillend op het podium staan, het kan je carrière dus verstoren. Gelukkig is er ook de filmwereld, waar een black-out makkelijk weggeknipt wordt en het publiek je niet rechtstreeks in de ogen kijkt…

1 Echt gebeurd of volledig verzonnen?

OPDRACHT Duid bij elke film de juiste uitspraak aan. Markeer in de korte inhoud telkens de woorden die het antwoord verraden.

The Greatest Showman The Greatest Showman is een musical over het ontstaan van de showbusiness en over het waarmaken van dromen. De film is geïnspireerd door de fantasie van P.T. Barnum, een 19-eeuwse Amerikaanse showman en circusuitbater. Sorry, volledig verzonnen… Gebaseerd op echte feiten. This is a true story!

Mary Poppins Mary Poppins keert terug in deze vrolijke en compleet nieuwe fantasyfilm. Na een persoonlijk verlies krijgen Jane en Michael Banks bezoek van Mary Poppins. Zij is de perfecte nanny die dankzij haar magische vaardigheden van elke eenvoudige taak een onvergetelijk avontuur maakt. Sorry, volledig verzonnen… Gebaseerd op echte feiten. This is a true story!

plankenkoorts

Girl

One Chance

De 15-jarige Lara wil ballerina worden en daarvoor trotseert ze heel wat. Lara is immers een meisje, geboren in een jongenslichaam. Regisseur Lukas Dhont kwam op het idee voor de film toen hij een artikel las over Nora, een meisje dat in het verkeerde lichaam geboren werd, maar zich toch een weg vocht naar de top als danseres. “Girl is geen letterlijke verfilming van Nora’s levensverhaal, maar is er wel op gebaseerd”, zegt Dhont.

One Chance is het waargebeurde verhaal van Paul Potts, een verlegen gsm-verkoper die vaak gepest wordt. Hij heeft echter één grote passie: opera. Als hij in 2007 deelneemt aan Britain’s Got Talent laat hij het publiek (en de wereld) helemaal versteld staan!

Sorry, volledig verzonnen… Gebaseerd op echte feiten. This is a true story!

plankenkoorts

Sorry, volledig verzonnen… Gebaseerd op echte feiten. This is a true story!

OPDRACHT Je merkt het, bij sommige films is het niet duidelijk wat nu echt gebeurd is of wat verzonnen werd. Gelukkig is het niet altijd zo complex. Zet bij onderstaande Netflixproducties een kruisje in de juiste kolom en vervolledig daarna het schema. Vink telkens de passende optie aan.

Our planet Ontdek het natuurschoon op onze planeet en zie wat klimaatverandering voor gevolgen heeft voor alle levende wezens in deze ambitieuze documentaire van ongekende omvang.

Time: The Kalief Browder Story Deze serie volgt het tragische verhaal van Kalief Browder, een tiener uit de Bronx die zonder enige veroordeling drie verschrikkelijke jaren in de gevangenis doorbracht.

Antoine Griezmann: Champion Du Monde Met moed en vastberadenheid werd Antoine Griezmann ondanks het feit dat hij klein van stuk is een van de beste voetballers ter wereld en wereldkampioen.

Family Guy â&#x20AC;&#x201C; Finders Keepers Wanneer Peter denkt een schatkaart te hebben gevonden op een placemat van het restaurant, krijgt de hele stad last van goudkoorts.

Stranger Things Nadat een jongetje is verdwenen, komen in een stadje mysterieuze zaken aan het licht, zoals geheime experimenten, bovennatuurlijke krachten en een vreemd meisje.

Eigen Kweek â&#x20AC;&#x201C; Operatie Plukketuffers Chantal betrapt Steven met wiet op de parkeerplaats van het plaatselijke zwembad. Jos is bang dat Ria zijn geheime nieuwe bedrijf zal onthullen.

Het verhaal is

verzonnen.

niet verzonnen.

Het verhaal

heeft zich in de realiteit afgespeeld.

komt voort uit de fantasie van de regisseur.

Het verhaal is

fictie.

non-fictie.

EEN VERHAAL KAN FICTIE OF NON-FICTIE ZIJN:

Een verhaal dat fictie is, is een verzonnen verhaal dat voortkomt uit de fantasie van de regisseur.

Een verhaal dat non-fictie is, is een niet-verzonnen verhaal dat zich in de realiteit heeft afgespeeld.

plankenkoorts

OPDRACHT Ga op zoek naar twee fictieboeken, twee non-fictieboeken, twee fictiefilms en twee non-fictiefilms. Zoek telkens een afbeelding en plak ze hieronder op de correcte plaats.

NON-FICTIEBOEK

NON-FICTIEFILM

FICTIEBOEK

FICTIEFILM

plankenkoorts

1 2 1 2

2 Het is een feit dat iedereen een mening heeft. 2.1 Feit vs. mening Lees onderstaande zinnenparen. Wat is het verschil tussen de eerste en de tweede kolom?

‘Family Guy’ is een animatieserie.

‘Family Guy’ is de grappigste serie die er bestaat.

Wiet roken is ongezond.

Wiet roken is dom.

Atlético Madrid won met 5-0.

Atlético Madrid zette een wereldprestatie neer.

Scholieren spijbelen voor het klimaat.

Spijbelen voor het klimaat is een goede zaak.

FEIT vs. MENING: Feiten zijn zaken die je kunt bewijzen of controleren door het bijvoorbeeld op te zoeken.

magazine over mens en samenleving

Meningen zijn persoonlijk. Iemand kan hier heel anders over denken.

magazine over mens en samenleving

GRINTA

GAME ON

MERK OP: in de magazines Game on en Grinta leer je ook over feiten en meningen.

plankenkoorts

OPDRACHT Zijn onderstaande uitspraken feiten of meningen? Zet een kruisje in de juiste kolom.

feit Animatieseries bekijken is tijdverlies.

In BelgiĂŤ is cannabis verboden voor minderjarigen.

Wat een prachtig doelpunt!

De aarde is aan het opwarmen.

plankenkoorts

mening

2.2 Objectief vs. subjectief We zappen even van de wereld van film en serie naar de wereld van de journalistiek. Een journalist is een verslaggever, dat betekent dat hij of zij zo nauwkeurig mogelijk een gebeurtenis beschrijft en ook controleert of datgene dat hij of zij schrijft juist is. Sommige artikels brengen enkel feiten. Ze benaderen de actualiteit op een objectieve / subjectieve manier (markeer wat past). Je krijgt de nodige informatie, niets meer, niets minder. In andere artikels, die de actualiteit op een meer objectieve / subjectieve manier (markeer wat past) benaderen, kun je de mening van de journalist (of van de redactie) terugvinden. Lees onderstaande krantenkoppen. Gaat het om een objectieve of een subjectieve kop? Schrijf een O of een S in het cirkeltje. Verklaar je keuze.

J. Van Hoofstat

Spannend? Neen. Grappig? Zeker niet. Nieuwe serie van ‘Simpsons’-bedenker Matt Groening stelt zwaar teleur Het Nieuwsblad, 22-08-2018

R. Hermans

Christiano Ronaldo gaat er financieel flink op vooruit dit seizoen, maar komt nog steeds niet in de buurt van grootverdiener Lionel Messi Het Nieuwsblad, 02-04-2019

Belga

Internationaal rapport: ‘Eén miljoen dieren en planten met uitsterven bedreigd’ De Standaard, 06-05-2019

Belga

Cannabisplantage met 1 800 planten ontdekt in Schaarbeek De Standaard, 08-02-2019

plankenkoorts

EEN VERHAAL KAN OBJECTIEF OF SUBJECTIEF ZIJN:

Een verhaal is objectief als het verhaal enkel feiten brengt en je dus enkel de nodige informatie krijgt.

Een verhaal is subjectief als er een duidelijke mening in verweven zit.

OPDRACHT Zoek in (online) kranten een objectieve en een subjectieve krantenkop. Schrijf ze in de juiste kolom. Vermeld ook telkens de bron (naam journalist en krant + datum waarop het artikel verschenen is).

OBJECTIEVE KRANTENKOP

SUBJECTIEVE KRANTENKOP

FEIT

MENING

KRANTENKOP:

BRON:

plankenkoorts

We nemen nog even de stelling van de Fact Check onder de loep.

'Mijn identiteit is gevormd tijdens de eerste twaalf levensjaren.’ • Toen dacht ik dat de stelling

FOUT

was.

JUIST

Nu denk ik dat de stelling

is.

FOUT

JUIST

• Staaf je antwoord met twee nieuwe argumenten.

ARGUMENTEREN, HOE DOE JE DAT? Soms kom je in situaties terecht waarin je de ander wilt of moet overtuigen van jouw standpunt. Dit doe je door goede argumenten te geven.

Je neemt een standpunt in:

Je legt uit waarom je iets vindt:

Ik vind dat… Ik denk dat… Volgens mij…

want… omdat… aangezien…

= ARGUMENTEREN

ARGUMENT 1:

ARGUMENT 2:

plankenkoorts

PUZZEL Vorm met de letters van het woord boven elk raster het woord dat tussen de haakjes omschreven staat. Enkele letters krijg je op de juiste plaats cadeau.

INGESMEERD TIP

een vorm van discriminatie

G OESTERTYPE TIP

uitvergroot beeld

T TEAM HIEP TIP

voorwaarde voor verdraagzaamheid

P SCHERMTENEN TIP

“Iedereen heeft het recht om te trouwen en een gezin te stichten”

S ONEERVOL OORD TIP

ontstaan meestal uit stereotypes

plankenkoorts

In de laatste rubriek van dit magazine gaan we samen de strijd aan tegen discriminatie. We laten van ons horen, want niemand verdient het om te worden uitgesloten.

Even opwarmen Sociale media en nieuwsberichten zorgen ervoor dat we mensen heel snel beoordelen op een eerste indruk en in hokjes plaatsen. Misschien ben jij zelf ook al eens in een hokje geduwd en weet je dus als geen ander hoe dat voelt. Met de campagne #GeefMe1Minuut roept Unia elk jaar op om samen racisme (en andere vormen van discriminatie) de kop in te drukken. Niemand hoort immers in een hokje thuis. Door niet te reageren, door te zwijgen, laten we discriminatie eigenlijk toe. We moeten dus reageren op stereotypen en vooroordelen. In deze opdracht laten we van ons horen. Hoe? Dat lees je verder.

But first things firstâ&#x20AC;Ś Kies hieronder een vorm van discriminatie waarrond je wil werken. racisme validisme seksisme genderisme ageism holebifobie transfobie Ga samenzitten met klasgenoten die dezelfde discriminatievorm gekozen hebben. Let op, de groepjes moeten minstens uit drie personen bestaan.

plankenkoorts

De opdracht Maak een creatief filmpje van precies 1 minuut waarin je de strijd aangaat tegen racisme, validisme, seksisme … Laat zien hoe jij racisme zou aanpakken als je bijvoorbeeld minister bent of leg uit wat je zou doen om seksisme te bestrijden en dit alles door gebruik te maken van beelden. Post het op sociale media, gebruik de hashtag #GeefMe1Minuut en maak duidelijk dat jij jezelf en anderen niet in hokjes duwt. Like en deel elkaars filmpjes.

Hoe pakken we het aan?

Stap 1: brainstorm • • • •

Wat willen jullie in het filmpje tonen, vertellen? Wat moet de kernboodschap van jullie filmpje worden? Denk na over de praktische kant van de zaak: Waar gaan jullie filmen? Wie filmt er? Hoe filmen jullie? Bedenk een korte, maar krachtige campagneslogan.

Stap 2: maak een storyboard

Een storyboard is een script, een soort stripverhaal waarin je van elke scène een eenvoudige tekening maakt. Onder elke tekening kan je kort enkele notities maken. Je kan een storyboard op papier maken: gebruik het sjabloon dat je terugvindt op Polpo of online.

plankenkoorts

Stap 3: film TIP

Oefen eerst zonder te filmen.

Stap 4: monteer • • • • •

Kies welke beelden je gebruikt. Maak een leuk geheel van de beelden. Je kan de tekst achteraf inspreken (voice-over), die kun je tijdens het monteren toevoegen. Zorg eventueel voor een achtergrondmuziekje. Laat de slogan in beeld komen, voeg tekst toe. TIP Op Polpo staan er websites en apps om beelden te monteren.

Stap 5: toon

Evaluatie Houd een evaluatie in groep, maar ook een zelfevaluatie. Ook van jouw leerkracht kan je een evaluatie verwachten. TIP Gebruik de hulpbladen die je terugvindt op Polpo.

plankenkoorts

EERSTE

BLOKRONDE

Ik kan de regels van argumenteren op een correctie manier toepassen.

p. 6

Ik kan een verhaal evalueren als fictie of non-fictie.

p. 9

Ik kan het onderscheid tussen een feit en een mening toepassen.

p. 11

Ik kan een verhaal evalueren als objectief of subjectief.

p. 14

Ik begrijp dat een identiteit meervoudig (of gelaagd) en dynamisch is.

p. 21

Ik begrijp het verschil tussen persoonlijke en sociale identiteit.

p. 25

Ik begrijp wat een stereotype is.

p. 28

Ik begrijp wat een vooroordeel is.

p. 33

Ik begrijp wat discriminatie is.

p. 36

Ik begrijp het verband tussen de begrippen stereotype, vooroordeel en discriminatie.

p. 36

Ik kan de H-O-N-D-methode toepassen om nee te zeggen.

p. 43

Ik begrijp het verschil tussen assertief, agressief en onderdanig reageren.

p. 44

Ik begrijp het verschil tussen aangeboren en verworven kenmerken.

p. 47

Ik begrijp wat verdraagzaamheid betekent en begrijp hoe dit discriminatie kan stoppen.

p. 51

Ik kan de LSD-methode toepassen bij moeilijke gesprekken.

p. 53

Ik kan de kinderrechten toepassen bij gegeven situaties.

p. 61

Ik kan de ontwikkelingsdoelen toepassen bij gegeven situaties.

p. 63

Ik begrijp het verband tussen de kinderrechten en ontwikkelingsdoelen.

p. 63

Colofon

Auteurs Filip Geeurickx, Pascal Holvoet en Tina Lava Bestelnummer ISBN 90 808 0227 (set van 3 magazines B) 978 90 4863 603 7 (set van 3 magazines B) Illustrator What's in a name? â&#x20AC;˘ Vormgeving Stelvio D'Houst Verantwoordelijke uitgever N.V. die Keure Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge, BelgiĂŤ RPR 0405 108 325

Nur 136 en 138

TWEEDE

BLOKRONDE