Topos 2 - GO! by die Keure

1. Bevolking en bebouwing

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 3

9/06/16 07:48

1 INHOUD

Bevolking en bebouwing

OriĂŤntatie ............................................................................................................................................................................................................. p. 6 1

2 3

4 5 6 7 Bijlage 1 Taak 1 Taak 2 Taak 3 Taak 4

De wereld in mijn klas ............................................................................................................................................. p. 8 1.1 We gaan op onderzoek .................................................................................................................................... p. 8 1.2 Andere culturen in de klas .......................................................................................................................... p. 11 1.3 Invloeden van andere culturen ................................................................................................................ p. 12 Diversiteit .............................................................................................................................................................................. p. 14 Bevolkingsgegevens ................................................................................................................................................. p. 15 3.1 Bevolkingsdichtheid ........................................................................................................................................... p. 15 3.2 Loop van de bevolking ..................................................................................................................................... p. 17 3.3 Leeftijdskenmerken van een bevolking ......................................................................................... p. 19 Op naar de 10 miljard!?! ....................................................................................................................................... p. 21 Delen en functies in de stad .............................................................................................................................. p. 23 5.1 Herken open ruimte en bebouwing ................................................................................................... p. 23 5.2 Delen en functies van de stad .................................................................................................................. p. 24 Verkeer in de stad ........................................................................................................................................................ p. 29 6.1 Onze omgeving onder de loep ................................................................................................................. p. 29 6.2 Het filepropleem .................................................................................................................................................... p. 32 Duurzame steden ......................................................................................................................................................... p. 33 7.1 Problemen in steden ......................................................................................................................................... p. 33 7.2 Duurzame steden, utopie of realiseerbaar? ............................................................................. p. 34 Masdar City ........................................................................................................................................................................... p. 37 Naar de stad of rond de kerktoren? ........................................................................................................... p. 39 Een Europese wereldstad, Parijs ................................................................................................................... p. 41 Op stap in BelgiĂŤ ............................................................................................................................................................. p. 43 Is mijn omgeving een duurzame omgeving? .................................................................................... p. 45 Begrippenlijst ..................................................................................................................................................................... p. 47 Kennen en kunnen ....................................................................................................................................................... p. 48 Mindmap ................................................................................................................................................................................. p. 49

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 4

5/02/18 06:22

Bevolking en bebouwing ....................................................................................................................................................................................................................

In dit hoofdstuk bekijken we de bevolking van heel dichtbij. We bestuderen bevolkingskaarten en grafieken. Daarna onderzoeken we wat de factoren zijn die het inwonersaantal van een gebied kunnen beĂŻnvloeden. De inwoners worden ingedeeld in de actieve en de niet-actieve bevolking. We nemen de verschillende beroepen onder de loep. Ten slotte bekijken we de multiculturele samenleving en tonen aan hoe divers die is.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 5

9/06/16 07:48

Oriëntatie Er wonen heel veel mensen op aarde, we hebben de kaap van 7 miljard mensen op aarde overschreden. Dit zijn er meer dan 7 000 000 000 mensen op deze planeet. De spreiding van die bevolking is niet overal gelijk. Hieronder vinden jullie een aantal foto’s van plaatsen op de aarde. Verbind het juiste land met de foto waarvan je denkt dat de bevolkingsdichtheid overeenstemt. Zweden: 20,1 inwoners per km²

Groenland: 0,1 inwoners per km²

België: 355 inwoners per km²

Macau*: 16531 inwoners per km²

*O pmerking: de Speciale Bestuurlijke Regio Macau van de Volksrepubliek China oftewel Macau of Macao is een klein stadseiland aan de zuidelijke kust van de Volksrepubliek China.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 6

9/06/16 07:48

Landschappelijke verkenning van Europa

Mensen verschillen uiteraard van elkaar. Niet alleen in taal en uiterlijk, maar ook in eetgewoonten, klederdracht, godsdienst … Dit zijn allemaal zaken die per regio verschillen. Hieronder vind je een aantal volkeren, voorwerpen … Weet jij uit welke cultuur of welke regio die afkomstig zijn? In elke tekstballon zegt de persoon ‘goeiedag’ in zijn taal. Aan jullie om uit te maken bij welke figuur dit zou kunnen passen.

1 3

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 7

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

1 De wereld in mijn klas 1.1 We gaan op onderzoek Hoe ziet ‘de bevolking’ in onze klas eruit? Waar werd iedereen geboren, wat is hun leeftijd, … We verzamelen een aantal gegevens over onze klas en pluizen het uit. Elke leerling doet dit eerst voor zijn of haar familie. Daarna worden de gegevens verzameld en verwerkt. A GEGEVENS VAN MIJN FAMILIE a) Vul de tabel in. Start met de namen van je familieleden in de eerste kolom. b) Noteer de leeftijd van alle personen in de tweede kolom. Als de persoon overleden is, hoef je dit uiteraard niet in te vullen. c) Noteer het geboorteland van alle familieleden in de derde kolom. d) Als de persoon overleden is, plaats je een kruisje in de laatste kolom. naam

leeftijd

geboorteland

overleden

broers of zussen

mama papa oma opa oma opa Tik alle gegevens in op het werkblad (excel) die je van de leerkracht kreeg. Dit doe je zo: a) Open het bestand. Klik op ‘bestand’ ‘opslaan als’ en geef het bestand een nieuwe naam: klas-naam-voornaam-mijngegevens.xls b) Tik alle gegevens in. c) Klik op opslaan. d) Stuur je gegevens door naar de leerkracht.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 8

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

B GEGEVENS VAN DE KLAS Alle gegevens van de klas worden verzameld door de leerkracht en netjes in ĂŠĂŠn overzichtelijke tabel gezet. Uit deze tabellen kunnen we heel wat gegevens halen en overzichtelijk voorstellen. Kun je goed overweg met Excel? Dan mag je gerust de grafieken met de computer maken. a) Maak een staafdiagram waarbij je de leeftijd van alle personen in voorstelt.

aantal

50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0

9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 45 48 51 54 57 60 63 66 69 72 75 78

leeftijd

Kun je hieruit een aantal besluiten formuleren? ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 9

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

b) Maak een schijfdiagram waarin de geboortelanden van je klasgenoten in worden voorgesteld. Vergeet niet om de legende in te kleuren en aan te vullen. BelgiĂŤ

c) Maak een schijfdiagram waarin de geboortelanden van je grootouders worden voorgesteld. BelgiĂŤ

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 10

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Wat stel je vast? Formuleer een aantal besluiten die je kunt halen uit de twee schijfdiagrammen. ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

1.2 Andere culturen in de klas Bekijk het taartdiagram waarin de geboortelanden van de klasgenoten wordt voorgesteld. Is de klas een voorbeeld van een multiculturele samenleving? .............................................................................................. Dit is een voorbeeld van een schijfdiagram waar de geboorteplaats van alle leerlingen wordt voorgesteld.

België

Kazachstan

Turkije

Vietnam

Bulgarije

Irak

Afghanistan

Marokko

Brazilië

Pakistan

Spanje

Letland

Somalië

Oekraïne

Indië

Ethiopië

Ghana

Rusland

Tsjetsjenië

Geboorteplaats van leerlingen uit een Gentse school.

Waarom is dit een mooie weergave van een multiculturele school? ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 11

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

1.3 Invloeden van andere culturen Behalve de geboorteplaats zijn er nog andere aspecten van verscheiden culturen die aan bod komen in de school of je leefwereld. Kijk eens rond in de schoolbuurt en probeer zoveel mogelijk aspecten van andere culturen te noteren. eetgewoonten

taal

levensbeschouwing

kledij

.............................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 12

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Zoals je merkt zijn er in onze leefwereld heel wat invloeden van andere culturen terug te vinden. Schrijf bij de afbeelding wat je ziet en hoe ze een invloed hebben binnen onze cultuur.

........................................................................................................

Bekijk dit fragment. Kun je zelf een aantal voorbeelden geven van zaken uit je eigen leefomgeving die afkomstig zijn uit een andere cultuur? ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 13

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

2 Diversiteit In ons land wonen heel veel mensen. Elke persoon is een individu en dus heel verschillend of divers. We bespraken al de verschillende aspecten van andere culturen. Diversiteit is echter meer dan dit. Om een objectieve beschrijving te maken van diversiteit gebruikt men de SES-factoren. SES staat voor Sociaal Economische Status. Aan de hand van de opleiding, het inkomen en het beroep worden niveaus bepaald. Sommige mensen nemen een lagere positie in op de maatschappelijke ladder en anderen een hogere. Dit wordt sociale gelaagdheid of maatschappelijke ongelijkheid genoemd. Deze ongelijkheid ontstaat doordat kennis, arbeid en bezit ongelijk verdeeld zijn over mensen. Naarmate mensen over meer of minder kennis, arbeid en bezit beschikken, nemen zij een hogere of lagere positie in de maatschappij in. Mensen die over meer kennis, arbeid en bezit beschikken genieten meer aanzien dan mensen die hiervan minder hebben.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 14

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

3 Bevolkingsgegevens We maken een paspoort van de gemeente / stad van je school. Vul alle gegevens in: B E LG I Ë B E LG I Q U E B E LG I E N B E LG I U M stad / gemeente: .................................................................................... Kleef hier het wapenschild van de stad / gemeente. Je vindt dit zeker

aantal inwoners: .................................................................................... oppervlakte in km²: ............................................................................... bevolkingsdichtheid: ............................................................................

terug op het internet.

provincie: ...................................................................................................

P < B E L < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < < EH904520<3BE05768808F5207399<<<<<<<<<<<<<<<07 Dit zijn enkele websites die je kunnen helpen tijdens je zoektocht.

3.1 Bevolkingsdichtheid

Op welke foto wonen de meeste mensen? ..................................................................................................................................... Waar is er meer open ruimte? ........................................................................................................................................................... De bevolkingsdichtheid is het aantal inwoners dat per km2 in een bepaalde regio woont. bevolkingsdichtheid =

aantal inwoners oppervlakte

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 15

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Bereken de bevolkingsdichtheid: bevolking op 1 januari 2015

p. .......

inwoners

oppervlakte (km²)

Vlaamse Gewest

6 444 127

13 522

Brusselse Hoofdstedelijke Gewest

1 175 173

162

Waalse Gewest

3 589 744

16 844

België

11 209 044

30 528

dichtheid

Welk gewest heeft de grootste bevolkingsdichtheid?

...................................................................................................................

Welk gewest heeft de kleinste bevolkingsdichtheid?

....................................................................................................................

De Belgische bevolking is gelijk / ongelijk (schrap wat niet past) verspreid. Hoe kun je dit in de atlas waarnemen? ........................................................................................................................................................................................................................

Welk deel van België is het dichtst bevolkt? Weet je een gepaste verklaring hiervoor? Noteer in de laatste kolom op welke atlaskaart je deze info vond. p. .......

ten N van

ten Z van

Samber en Maas

dun / dicht

bevolkt

dun / dicht

bevolkt

dun / dicht

bevolkt

reliëf

bodem

industrie

verklaring

atlas kaart

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 16

13/03/17 16:50

Bevolking en bebouwing

3.2 Loop van de bevolking A IN BELGIË In Oostkamp woonden op 1 januari 2014 ongeveer 23.024 mensen. Er werden in de loop van dat jaar 209 baby’s geboren. Er stierven 196 mensen. Er besloten 1080 mensen om naar een andere stad te verhuizen en er werden 1039 nieuwe inwoners verwelkomd. Probeer met bovenstaande gegevens het schema in te vullen.  bevolking op 01/01/2014: ............................................................................................. - geboortes: .......................................................................... - inwijkelingen: .................................................................... - sterftes:

..........................................................................

- uitwijkelingen:

.................................................................

(natuurlijke aangroei): ......................................................... (kunstmatige aangroei): ...................................................... bevolkingsevolutie:

..........................................................................

+ ..........................................................................

= ..........................................................................

(totale aangroei)

bevolking op 01/01/2015: .............................................................................................

Er zijn dus 4 factoren die de loop van de bevolking bepalen: -

..................................................................................................................................................................................................................

Studietip

Inwijking =

Uitwijking =

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 17

immigratie emigratie

in exit; eruit

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Is de stelling juist of fout? Indien ze fout is, verbeter je de zin. Als het geboortecijfer groter is dan het sterftecijfer, dan heb je een bevolkingstoename. ........................................................................................................................................................................................................................

Er zijn meer mensen gestorven dan er kinderen geboren werden, dus hebben we een bevolkingstoename. ........................................................................................................................................................................................................................

In onze stad zijn er veel nieuwe mensen komen wonen. Dit aantal was groter dan de mensen die verhuisden, dus is er een bevolkingsafname. ........................................................................................................................................................................................................................

Als het uitwijkingscijfer groter is dan het inwijkingscijfer is er een bevolkingstoename. ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

B BEVOLKINGSEVOLUTIE IN EIGEN GEMEENTE Vul met behulp van de meest recente gegevens, die je vindt op de website www.statbel.fgov.be, de tabel in van je eigen gemeente. Datum: ...... / ...... / 20......

natuurlijke aangroei

geboortecijfer

totale aangroei

sterftecijfer migratiesaldo inwijking uitwijking Noteer de formules in onderstaand schema:

Natuurlijke aangroei =...................................................................................................................................................................... Kunstmatige aangroei of migratiesaldo = .............................................................................................................................. Totale aangroei = ................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 18

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

3.3 Leeftijdskenmerken van een bevolking A HISTOGRAMMEN Een leeftijdshistogram of bevolkingspiramide is een grafiek met de leeftijdsopbouw van de bevolking, verdeeld volgens leeftijd en geslacht. Op onderstaande figuur zie je twee leeftijdshistogrammen. Verbind het histogram met het juiste land. ...................................................................................................................................................................................

80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0%0

20 18 16 14 12 10

80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0%0

10 12 14 16 18 20

vaasvorm: jonge/verouderde bevolking

piramidevorm: jonge/verouderde bevolking

•

België

Niger

a) Waar worden de meeste kinderen geboren? .......................................................................................................... b) Waar leven de mensen het langst? ..............................................................................................................................

c) Kun je dat verklaren? ........................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 19

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Zoek volgende begrippen op: Vergrijzing = ............................................................................................. ....................................................................................................................... .......................................................................................................................

Ontgroening = ......................................................................................... ....................................................................................................................... .......................................................................................................................

Het gevolg hiervan is dat er in België steeds meer …………………………… zijn. Zo stijgt / daalt de vraag naar zorg. In welk deel van België is de vergrijzing het grootst? ................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................

In welke Belgische provincie is de vergrijzing het grootst? ........................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................

Geef een drietal gevolgen van de vergrijzing. ................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................

B LEVENSVERWACHTING De levensverwachting bij de geboorte geeft aan hoe oud iemand gemiddeld wordt. levensverwachting in

mannen

vrouwen

1909

2011

Vergelijk de levensverwachting in 2011 van de mannen met die van de vrouwen: ............................................................ ................................................................................................................................................................................................................................

Verklaar hoe de levensverwachting is geëvolueerd. ....................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 20

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

4 Op naar de 10 miljard!?! Momenteel zijn we met veel mensen op aarde. De bevolking is in de laatste eeuw enorm toegenomen. Elke seconde komen er gemiddeld 2,6 mensen bij. Maak een grafiek waarin de groei van de wereldÂbevolking wordt voorgesteld. Gebruik een groene kleur voor de groei vroeger tot nu. Voor de toekomstige prognose gebruik je een gele kleur. aantal 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1950

1960

1970

1980

1990

2000

evolutie wereldbevolking 1950-2100 1950

2,5 miljard

1970

3,7 miljard

1990

5,3 miljard

2000

6,1 miljard

2015

7,3 miljard

2030

8,5 miljard

2050

9,7 miljard

2100

11,2 miljard

2010

2020

2030

2040

2050

2060

2070

2080

2090

2100 jaar

We leven ook steeds langer.

(Bron: World Population Prospects: The 2010 Revision)

In welke regio is de levensverwachting zeer laag? ...................................................................................................... Hoe zou je dit verklaren? ........................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 21

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Surf naar deze website: Verplaats de tijdslijn naar 2080. Wat is er anders als je het vergelijkt met de huidige situatie? ........................... ........................................................................................................................................................................................................................

De bevolkingsexplosie heeft enorme gevolgen. De aarde kan nu eenmaal maar voor twee miljard mensen een levenskwaliteit bieden op het niveau van de Europese Unie. Som enkele gevolgen op en bespreek ze in de klas. Gevolgen voor de mensen: ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Gevolgen voor het milieu: ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 22

9/06/16 07:48

5 Delen en functies van de stad

Bevolking en bebouwing

5.1 Herken open ruimte en bebouwing Bekijk de foto’s goed en vul de cijfers in bij de letters die het best passen volgens jou.

a) Welke foto(’s) lijken goed op het landschap rondom je school? .......................................................................................... b) Welke foto(’s) komen in je eigen leefruimte voor? .................................................................................................................... c) Welk landschap vind je het mooist? ................................................................................................................................................

Waar zou je wel of niet willen wonen? ............................................................................................................................................

d) Kleur het cirkeltje met het nummer van de foto rood als op de foto bebouwing voorkomt en groen als op de foto open ruimte staat . Het landschap kunnen we verdelen in twee groepen: open ruimte en bebouwing. Bebouwing is

de ruimte waar er gebouwen staan. Open ruimte is de ruimte waar er niet gebouwd is.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 23

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

5.2 Delen en functies in de stad Een stad heeft heel wat te bieden. Ze is opgebouwd uit bepaalde delen. Schrijf onder elke foto in welk deel de foto genomen is: de stadskern , de stadswijken en de stadsrand.

.............................................................

....................................................... .............................................................

De binnenstad en de stadsrand vormen samen een stedelijke agglomeratie.

stadskern

}

binnenstad

stadswijken stadsrand

}

agglomeratie

BEGELEID ZELFSTANDIG WERK De leidraad voor jouw zelfstandig werk vind je in de onderstaande studiewijzer! Volg nauwgezet de instructies. Veel succes! Voor deze oefening mag je gebruikmaken van het internet.

opdracht

verplicht keuze

werkvorm

oefening 1

verplicht

alleen

de stadskern

verplicht

per 2

de stadswijken verplicht

per 2

de stadsrand

verplicht

per 2

oefening 2

keuze

alleen

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 24

klaar

opmerkingen

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Oefening 1: Kleur de delen van de stad in.

3 2

Stadsrand: kleur blauw Stadskern: kleur rood Stadswijk: kleur geel

In welk deel zou jij graag wonen?

................................................................................................................................... ...................................................................................................................................

Je zag net de ruimtelijke delen van de stad. We nemen nu alle delen onder de loep. Los telkens de bijbehorende vragen op. A DE STADSKERN Beschrijf de bebouwing en de straten: ............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Welke functies zijn er terug te vinden en geef telkens een aantal voorbeelden: Voorbeelden

Functie

1 Markt 2 Steenstraat 3 Belfort 4 Sint-Salvatorkathedraal 5 Stadsschouwburg

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 25

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

B DE STADSWIJKEN Rond het centrum vinden we vaak oudere stadswijken. Het stadscentrum of de stadskern en de oudere stadswijken vormen samen de binnenstad. Rond de middeleeuwse steden vind je vaak nog restanten van de oude omwallingen en de stadspoorten. Deze hebben nu plaats gemaakt voor de stadsring. Beschrijf de bebouwing en de straten: ............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Welke functies zijn er terug te vinden en geef telkens een aantal voorbeelden: Voorbeelden

Functie

1 straat in buurt van het astridpark 2 bank 3 basisschool

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 26

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

C DE STADSRAND Dit is het jongste deel van de stad,uitgegroeid in de 20ste eeuw: de nieuwere wijken.

Beschrijf de bebouwing en de straten: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Welke functies zijn er terug te vinden en geef telkens een aantal voorbeelden: Voorbeelden

Functie

1 basisschool 2 gebouwen van uitgeverij die Keure 3 winkelcentrum b-Park 4 Jan Breydelstadion 5 bioscoop 6 pretpark

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 27

13/03/17 16:51

Bevolking en bebouwing

Oefening 2: Benoem de stadsdelen en kleur ze in een passende kleur. =

................................................

...............................................

Wat stellen we vast? In een bebouwde kern worden de meeste gebouwen gebruikt om te wonen.  Er zijn veel winkels: handel maar ook hotels, restaurants en cafés: horeca. Er is ook een ziekenhuis, bibliotheek, zwembad, politie ...: diensten. Het station, een tramhalte en de R30 zorgen voor een goede bereikbaarheid: verkeer. Aan de rand komen ook bedrijven voor: industrie. Dit zijn de verschillende functies van een bebouwde kern. Door de groei van de bevolking vestigen zich steeds meer mensen in de stad = verstedelijking

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 28

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

6 Verkeer in de stad 6.1 Onze omgeving onder de loep

Teken een facetkaart van je eigen stad/gemeente of kleef een facetkaart in het kader op de volgende bladzijde. facetkaart: Een vereenvoudigde kaart waar één bepaald aspect aan bod komt (bv. het verkeer, industrie …). Kleur de wegen rood in. Is de stad/gemeente makkelijk bereikbaar via de weg? ........................................................................................................... Kun je de stad/gemeente bereiken via de snelweg? Welke? ................................................................................................... Gebruik je de autoweg om naar school te gaan?

neen

Indien wel, welk vervoermiddel gebruik je dan? .......................................................................................................................... Waarom gebruik je dit vervoermiddel? ........................................................................................................................................... Geef twee voordelen van dit vervoermiddel: .................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................................

Geef twee nadelen van dit vervoermiddel: ..................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................

Gebeuren er veel ongevallen in de buurt van een school? ....................................................................................................... Wat is de oorzaak? .................................................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................................

Kleur de spoorwegen bruin in. Arceer het station in het bruin. Is er een station in jullie stad/gemeente? Gebruik je de trein om naar school te komen?

neen ja

neen

Som drie voordelen op om met de trein naar school te komen. ............................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Geef twee nadelen om met de trein naar school te komen. .................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 29

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

Kleur de luchthaven paars. Is er een luchthaven in je buurt?

neen

Waarom wel/niet? ................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................

Kleur de waterwegen blauw. Wat zijn de belangrijke waterwegen in je omgeving? ................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Spelen de waterwegen een grote rol? (denk aan de industrie, verbinding tussen twee steden â&#x20AC;Ś) ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 30

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

A WE SCHIETEN IN ACTIE! Is je schoolomgeving verkeersveilig genoeg? Maak een wandeling in de schoolbuurt en duid op de kaart de veilige en minder veilige punten aan. Arceer de school groen. Kleur de drukke gevaarlijke wegen in fluostift. Duid de bushaltes (eventueel tramhaltes) aan met een H. Duid alle gevaarlijke plaatsen voor de zwakke weggebruiker aan met een !. Welke plaatsen zijn zeer gevaarlijk voor de zwakke weggebruikers, noteer waarom ze gevaarlijk zijn. .............................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Maak een actieplan om de verkeerssituatie rond de school te verbeteren en veiliger te maken. Welke verkeerspunten zijn voor verbetering vatbaar? Noteer hoe je dit zou aanpakken. gevaarlijke plaats

Zo lossen we het op:

Zoek een aantal veilige trajecten die de leerlingen kunnen nemen om naar school te komen. Duid die op de facetkaart aan in het groen.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 31

9/06/16 07:48

Bevolking en bebouwing

6.2 Het fileprobleem Op deze kaarten kun je de structurele files van Vlaanderen terugvinden.

structurele file om 7.45 u.

structurele file om 17.45 u.

structurele file om 13.00 u. Rond welke steden en wegen komen de meeste files voor? ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Op welke tijdstippen komen de meeste files voor? ........................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................

Recente verkeersinformatie. Scan de QR-code.

Spits: de tijdsperiode op de dag waar het vervoer het intensiefst is.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 32

5/02/18 06:26

Bevolking en bebouwing

7 Duurzame steden 7.1 Problemen in steden

Petitie tegen verd wi van 43 parkeerpla jnen atsen

Welke problematiek wordt er in onderstaande teksten of foto’s aangekaart? A WAT WE IN EN OM EEN STEDELIJK LANDSCHAP LIEVER NIET ZIEN ...

GENT - De handelaar s van de Antwerpse petitie gestart tegen steenweg zijn een het verdwijnen van 43 parkeerplaatsen straat. Die moeten plaat in hun s ruimen voor verho ogde fietspaden. ‘Als mijn klanten niet meer in een straal van hond parkeren, vrees ik voor erd meter kunnen mijn zaak’, zegt initia tiefneemster Hélène Vandamme, van bloem enwinkel Hélène. ‘Ik begrijp dat de stad fietsen veiliger wil make een dochter die hier n, want ik heb ook vaak fietst. Maar ik ben niet akkoord met manier waarop het de gebeurt’, zegt Hélè ne Vandamme. ‘Als werken uitgevoerd die zijn, kunnen mijn klant en niet meer parke in een straal van hond ren erd meter. Mijn zaak zal daar zeker onde lijden.’ r Vandamme hoopt dat het stadsbestu ur door haar actie stappen terugkomt op zijn en een nieuw plan maakt. Maar die kans klein. is ‘Wij hebben alle mog elijke scenario’s bestu deerd’, zegt schepen van Mobiliteit Martine De Regge. ‘En dit is echt de beste mani om de veiligheid van er de fietsers en de belan gen van de handelaar te verzoenen. De situa s tie moet absoluut veilig duizenden fietsers er worden voor de die daar elke dag pass eren. We hebben dat proberen op te losse n met een zo klein mogelijk verlies aan parkeerplaatsen. Ik wil met die handelaar s praten, maar ik vrees dat er niet veel meer aan de plannen kan worden gewijzigd.’

Bron: Het Nieuwsblad ,

....................................................................

...........................................................................

7 april 2012

....................................................................

gen Belgische wonin r in 2011 de ur du t en oc 2,8 pr

geworden. 2,8 procent duurder zijn het afgelopen jaar tie. Dat blijkt woensdag uit de Woningen in België infla volgen daarmee de n rijze oedp vastg De Trevi. (+ 4,5 procent). ‘Vastgoedindex’ van st gestegen in het Brusselse Gewest elkaar, aldus sterk en liggen niet ver uit getint’ is. De prijzen zijn het Wallonië en Vlaander communautair ‘niet arkt De prijsstijgingen in oedm dt dat de vastg zullen zien, van d aflei uit beel r daar ande dat i, een Trev jaren bij het Brusselse dat we de komende ‘We denken echter nd blijft aanklampen dat op gelijke afsta een Vlaams Gewest Gewest.’ ling tot het Waalse s meer belangrijke steed t Gewest, in tegenstel mark le dat de residentië steerders Trevi stelt voorts vast ‘De grote projectontwikkelaars en inve luidt het. t’, investeerders aantrekt. meer cachet aan de residentiële mark zal dekken tie weer geven elk trimester i opnieuw een prijsstijging die de infla oor rekent op In 2012 verwacht Trev en 3,0 procent zal uitkomen. Het kant n 2,5 à vijf jaar. en die dan ook tusse prijzen binnen vier de van ing stijg een sterkere

d, 18 januari 2012 Bron: De Standaar

...........................................................................

B WAT WE IN EN OM EEN LANDELIJK LANDSCHAP

LIEVER NIET ZIEN ...

..................................................................................................

Witte Pion blijft tegen stadion Loppem ZEDELGEM - De actiegroep Witte Pion is klaa r voo juridische strijd mo r de cht de Vlaamse regering toc h beslissen om het voetbalstadion voo Brugge aan de Oostka r Club mp in Loppem in te planten sebaan . ‘Dit zou een bijzond er domme keuze zijn, vooral omdat het milieueffectenrapport (Mer) bijzonder negatie De enige troef voor f is voor deze locatie Loppem is de ligging . vlak zegt Johan Verstraete van De Witte Pion. ‘Ru bij de snelweg E40’, imtelijke ordening had steeds de bedoeling om de woonkernen van Loppem en Oostk niet te laten vergro amp eien met Brugge doo r de groene gordel buffer. Met het voorste als l van Uplace voor een stadion op deze locatie verdwijnt deze groene gordel. Hiermee gaat de projectontwikkela volledig in tegen de ar ruimtelijke ordening. Het gaat hier bovend om landbouwgrond die ien de firma koopt als ind ustriegrond. Bron: Nieuwsblad, 21 oktober 2008

..................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 33

.......................................................................................

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

7.2 Duurzame steden, utopie of realiseerbaar? Om de duurzaamheid te bepalen gebruikt met de 3 Pâ&#x20AC;&#x2122;s. Wanneer de mensen (People), de planeet en het milieu (Planet) en de welvaart (Prosperity) in evenwicht zijn kan men spreken van een duurzame omgeving. Abu Dhabi bouwt een duurzame stad: Masdar City. Geofiche: - land: ....................................................................................... - hoofdstad: ............................................................................

Duid de volgende plaatsen aan op de wereldkaart in thema 4 topografie: V.A.E, Perzische golf, Abu Dhabi Waarom wordt Masdar City een duurzame stad?

MENSEN

PLANEET

W E LVA A R T

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 34

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Hoe ziet de ideale stad er volgens jou uit? Teken hieronder jouw ideale duurzame stad van de toekomst. Maak een grondplan met een legende, teken er eventueel ook en zijaanzicht bij. Ben je beter met woorden, beschrijf dan jouw duurzame droomstad.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 35

9/06/16 07:49

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 36

9/06/16 07:49

Bijlage 1: Masdar City Medina(t) Masdar (“Bronstad”) of kortweg Masdar, in het Engels ook wel Masdar City, is een geplande stad in het emiraat Abu Dhabi, in de Verenigde Arabische Emiraten. De stad is ontworpen door het Britse architectenbureau van Norman Foster. Het is een duurzame stad, die volledig van zonne-energie en andere duurzame energie gebruik zal maken.

De oppervlakte van de stad zal slechts 6,4 km2 bedragen. In Masdar City kunnen 50 000 mensen voorzien worden van een thuis. Ze zal ook onderdak geven aan 1.500 bedrijven, voornamelijk handels- en productie-installaties die gespecialiseerd zijn in milieuvriendelijke producten. Deze bedrijven zouden een job bieden voor meer dan 60.000 werknemers, die naar de stad zullen pendelen op een milieuvriendelijke manier. Er zullen ook openbare gebouwen zijn, zoals een universiteit, genaamd het Masdar Institute of Science and Technology, of het MIST), dat zal worden bijgestaan door de Massachusetts Institute of Technology (MIT). Het vervoer van en naar de stad zal per trein of bus gebeuren, die rijden op elektriciteit, en andere milieuvriendelijke, CO2–arme brandstoffen. Auto’s zullen verboden worden in de stad. Er zal gereisd worden via openbaar vervoer netwerk, dat de bestaande wegen en spoorwegen verbindt met andere locaties buiten de stad. De Masdar muur dient om de hete woestijnwinden en –stormen buiten te houden. Zo krijgt men schaduwrijke en trechtervormige straatjes die helpen een koele stad te vormen, zo blijven airco’s onnodig. Er zijn voor- en tegenstanders van dit project. Het project wordt ondersteund door wereldwijde liefdadigheids- en milieuorganisaties als Wereld Natuur Fonds en BioRegional. Zij hebben de stad uitgeroepen als One Planet Living Community, dit ook door de milieuvriendelijke doelstellingen. De tegenstanders zijn echter bezorgd dat de stad alleen symbolisch is voor de rijkdom van Abu Dhabi, en dat ze enkel bedoeld zal zijn voor de extreem rijken.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 37

9/06/16 07:49

MASTERPLAN KEY 1 2 3 4 5a

SOLAR BEAM DOWN FACILITY MASDAR FIELD STATION ABU DHABI SCIENCE CENTRE MASDAR VISITOR CENTRE MASDAR INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNONLOGY (PHASE 1) 5b MASDAR INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY (PHASE 2) 6 GEMS EDUCATION 7 RYAN INTERNATIONAL SCHOOL 8 EMRATES COLLEGE OF TECHNOLOGY

9 CHIC RESIDENCE 10 SIEMENS MIDDLE EAST HQ 11 INTERNATIONAL RENEWABLE ENERGY AGENCY 5IRENA) HQ 12 INCUBATOR BUILDING 13 RESIDENTIAL COMPLEX (500 UNITS) 14 LEONARDO RESIDENCES 15 KHAZNA DATA CENTRE 16 MASDAR SOLAR PV PLANT 17 MASDAR CPV PLANT

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 38

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Taak 1: Naar de stad of rond de kerktoren?

Naam: .......................................................................................................................................

Klas: ..................................................

heel goed - goed - voldoende - onvoldoende

Benodigdheden: lat, raadpleeg eventueel de website van de dichtstbijzijnde stad. Opdrachten: 1. Naar de stad of onder de kerktoren? a) Schrijf in elk bordje de naam van een stedelijke kern, verstedelijkte kern en landelijke kern bij jou in de buurt. b) Een enorme boodschappenlijst moet afgewerkt worden. Trek van elk product een pijltje naar waar je die zal halen.

Kip aan het spit

Kapstok

Verjaardagstaart

Speelgoed

Boekentas

Mp3-spelerâ&#x20AC;¨

Nieuwe broek

Je favoriete tijdschrift

Lakens

2. Waar ben ik? Schrijf naast elke zaak waar deze kunnen voorkomen in een stedelijk landschap. Een doe-het-zelf-zaak: ............................................................................................................................................................. Een boeken- en platenwinkel: ................................................................................................................................................ Een Bloso sportcomplex: ......................................................................................................................................................... Een slagerij: .................................................................................................................................................................................. Een hypermarkt: ......................................................................................................................................................................... Een gezellige eetkroeg: ............................................................................................................................................................ Een populaire kleerwinkel: ......................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 39

9/06/16 07:49

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 40

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Taak 2: Een Europese wereldstad, Parijs

Naam: .......................................................................................................................................

Klas: ..................................................

heel goed - goed - voldoende - onvoldoende

De stad Parijs vormt de kern van een uitgestrekt stadsgewest: ruim 11,5 miljoen inwoners en een oppervlakte van 5000 km2. Bijna 1/5 van de Fransen woont hier. Parijs is samen met Londen, New York en Tokyo een van de vier wereldsteden. De oorsprong van Parijs situeert zich omstreeks 300 v. Chr. op een eiland in de Seine:

Uit: ‘Asterix en de lauwerkrans van Caesar’. Les éditions Albert Réne / Coscinny - Uderzo

De stad groeide verder uit tot een omwalde stad. De laatste omwalling (uit 1845) werd weer afgebroken om plaats te maken voor de kleine ring rond Parijs. Hoe heet die ringweg? ...............................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 41

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Bekijk de kaart en zoek op in de atlas. a) Noteer de namen van de Villes Nouvelles (= Woon- en werksteden opgericht om de binnenstad van Parijs te ontlasten). A. ............................................................................................... D. ......................................................................................... B. ...............................................................................................

E. .........................................................................................

C. ............................................................................................... b) Rond Parijs zijn er twee ringwegen. De Boulevard PĂŠriphĂŠrique is de kleine ring. De A 86 is de buitenring. Overtrek beide in rood.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 42

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Taak 3: Op stap in BelgiĂŤ

Naam: .......................................................................................................................................

Klas: ..................................................

heel goed - goed - voldoende - onvoldoende

Benodigdheden: atlas, Bijlage 1, routeplanner op internet Neem Bijlage 1 en los de volgende vragen op: a) Noteer de route (autosnelwegen) als je reist van Veurne naar Brussel: ................................................................ ............................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................

b) Noteer de route (autosnelwegen) als je reist van Hasselt naar Gent: ..................................................................... ............................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................

Vul de correcte gegevens in op een routeplanner op het internet en los de vragen op: a) Wat is de snelste reistijd van Antwerpen naar Charleroi? ........................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................

b) Noteer de kortste route aangegeven door de routeplanner van Aarlen naar Aarschot: ................................... ............................................................................................................................................................................................................

Wat is de vermoedelijke reistijd? ........................................................................ ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... .........................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 43

9/06/16 07:49

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 44

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Taak 4: Is mijn omgeving een duurzame omgeving?

Naam: .......................................................................................................................................

Klas: ..................................................

heel goed - goed - voldoende - onvoldoende

Benodigdheden: Google Earth (streetview), geopunt Vlaanderen Opdrachten: Jullie onderzoeken de duurzaamheid van de gemeente / stad van je school. 1. Ter voorbereiding stel je een aantal duurzaamheidsvragen op. People: Zijn er daklozen? ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................

Planet: Zie je veel zwerfvuil? ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................

Prosperity: Zijn er genoeg mogelijkheden om te werken? ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 45

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

2. Maak een wandeling door de schoolomgeving en noteer de zaken die je ziet die met de 3 Pâ&#x20AC;&#x2122;s te maken hebben.

People: ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................

Planet: ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................

Prosperity: ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................

De stad / gemeente van mijn school is duurzaam / niet duurzaam omdat .................................................................. .................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................

Wat zou jij wel / niet verbeteren? Waarom? .................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 46

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Begrippenlijst agglomeratie (de):

De grens van de stedelijke kern, het geheel van een stad met de omliggende stadsrand.

bevolkingsdichtheid (de):

Het gemiddeld aantal inwoners per kmÂ˛ in een bepaalde regio.

bevolkingsevolutie:

Evolutie van de hoeveelheid mensen in een bepaalde regio.

bevolkingsspreiding (de):

De wijze waarop de bevolking zich over een bepaalde ruimte heeft verdeeld.

diversiteit (de):

De verscheidenheid van een bevolkingsgroep.

duurzaamheid (de):

Streven om verstandig met energiebronnen en het milieu om te gaan.

emigratie (de):

De uitwijking; uit een gemeente, streek of land verhuizen om elders te gaan wonen.

geboortecijfer (het):

Hoeveel babyâ&#x20AC;&#x2122;s geboren worden in een jaar in een bepaald gebied.

immigratie (de):

De inwijking, van elders komen wonen in een gemeente, streek of land.

kunstmatige aangroei (de):

Verschil tussen immigratie- en emigratie.

leeftijdshistogram (het):

Of bevolkingspiramide: een grafiek met de leeftijdsopbouw van de bevolking, verdeeld volgens leeftijdsgroep en geslacht.

migratiesaldo (het):

Som van de natuurlijke en kunstmatige aangroei.

migreren (het):

Naar een andere streek of plaats verhuizen.

multiculturele samenleving (de):

Een bevolking die uit verschillende culturen is samengesteld.

natuurlijke aangroei (de):

Verschil tussen geboorte- en sterftecijfer.

PPP:

People Planet Prosperity

SES-factoren (de):

Om een objectieve beschrijving te maken van diversiteit gebruikt men de SES-factoren. SES staat voor Sociaal Economische Status. Aan de hand van de opleiding, het inkomen en het beroepsniveau worden niveaus bepaald.

spits (de):

De tijdsperiode in de dag waar het verkeer het intensiefst is.

sterftecijfer (het):

Hoeveel mensen sterven in een jaar in een bepaald gebied.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 47

9/06/16 07:49

Bevolking en bebouwing

Kennen en Kunnen Kennen Om een objectieve beschrijving te maken van diversiteit gebruikt men de SES-factoren. SES staat voor Sociaal Economische Status. Aan de hand van de opleiding, het inkomen en het beroepsniveau worden niveaus bepaald. Het bevolkingsaantal is het aantal inwoners van een gemeente, stad. De bevolkingsdichtheid is het aantal inwoners per km². Geboorte- en sterftecijfer van het aantal geboorten/ sterfgevallen per 1000 inwoners. Inwijking en uitwijking geven het aantal mensen weer die zich vestigden in de gemeente of vertrokken naar een andere gemeente. De bevolkingsloop geeft de verandering van het inwonersaantal weer. De kenmerken van een stedelijk landschap. Delen van een stad: stadskern, stadsrand en stadswijken. Een stad heeft verschillende functies. Een stad kampt met problemen zoals verkrotting, milieuproblemen, criminaliteit, … De drie P’s van duurzaamheid staan voor Planet, People en Prosperity.

Kunnen Ik kan de bevolkingsdichtheid, geboorte-, sterfte-, inwijkings- en uitwijkingscijfer kunnen berekenen. Ik kan de loop van de bevolking bepalen en grafisch weergeven. Ik kan leeftijdshistrogrammen interpreteren. Ik kan uit het straatbeeld afleiden dat er veel culturen voorkomen. Ik breng respect op voor de eigenheden en de specifieke leefwijze van mensen uit andere culturen in onze multiculturele samenleving. Ik kan functies in het stedelijk landschap herkennen en benoemen. Ik kan een plattegrond van een stad analyseren. Ik kan de delen van een stad herkennen op een grondplan en bespreken. Ik kan de verschillende functies van een stad bespreken zowel voor mijn eigen stad als voor andere steden. Ik kan de nadelige samenlevingsaspecten van de stad opnoemen. Ik kan de veelzijdige mogelijkheden van een stad opnoemen. Ik kan op een kaart of plattegrond de verkeersknooppunten uit mijn eigen omgeving aanduiden.

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 48

9/06/16 07:49

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 49

afval

stadsrand

stadswijk

stadskern

verschil in taal

problemen

verschil in â&#x20AC;Ś

verschil in godsdienst

verschil in klederdracht

verschil in voedingsgewoonten

file

leegstand en verkrotting

diversiteit

bevolking en bebouwing

multiculturele samenleving

steden

bevolkingsgegevens

SES-factoren

loop van de bevolking

bevolkingsdichtheid

duurzame steden

stadsdelen

volgens PPP

kunstmatige aangroei

geluidsoverlast

prosperity

planet

people

migratiesaldo

natuurlijke aangroei

aantal inwoners per km2

Bevolking en bebouwing

Mindmap

9/06/16 07:49

02_003-050_Th1_Topos2_LwbGo!-OVSG.indd 50

9/06/16 07:49