Vooraf
Aristoteles
In dit nummer van Zap bekijken we planten van dichtbij en gaan op ontdekkingstocht in de natuur. We zwerven doorheen bijzondere landschappen.
We starten onze reis in een mythisch landschap: het paradijs. Het woord ‘paradijs’ is afgeleid van het Perzische ‘paradaidha’ en betekent omheinde tuin met (fruit)bomen, water en dieren. Dit concept vormt nog steeds de basis voor veel prachtige Arabische tuinen. Het paradijs is volgens de joodse, christelijke en islamitische overlevering een uitzonderlijk mooie plek waar de mens van het eeuwige leven kan genieten. Er bestaat geen ziekte, rampspoed of dood. Volgens de Hebreeuwse Bijbel woonden Adam en Eva in deze tuin, tot ze een appel aten van de ‘boom van goed en kwaad’ en verjaagd werden.
Doorheen de kunstgeschiedenis is de paradijstuin een veel voorkomende voorstelling. Het landschap ontstaat uit de verbeelding van de kunstenaar. Het is de ideale achtergrond om exotische dieren en planten af te beelden in fantastische landschappen.
Een van de meest fascinerende voorstellingen is ongetwijfeld de ‘De tuin der lusten’ (1480 – 1490) van Jeroen Bosch (1450 – 1516). Dit schilderij kan je beschouwen als een soort boek voor mensen uit de Middeleeuwen. Je ‘leest’ dit triptiek van links naar rechts. Het eerste paneel toont ‘De tuin van Eden’. Het middenpaneel beeldt ‘De tuin der lusten’ af. Het rechterpaneel, ‘Het laatste oordeel’, laat zien hoe de mens gestraft werd. Het drieluik staat vol dieren, mensen, bijzondere planten, vruchten en toverachtige constructies. Neem even de tijd om door dit landschap rond te dwalen en maak je dan klaar om erop uit te trekken en een stukje natuurschoon te laten zien in je kunstwerken.
In all things of nature there is something of the marvellous.
