2.5 Gevolgen van de klimaatverandering

April was ‘zeer abnormaal warm’

01/05/2018 om 22:15 door rdc | Bron: BELGA De maand april was een zeer abnormaal warme maand. Dat zegt het KMI in het klimatologische overzicht van de maand. De gemiddelde temperatuur in Ukkel bedroeg afgelopen maand 13 graden Celsius, waar dat normaal 9,8° is. De gemiddelde maximumtemperatuur kwam uit op 17,7 graden (normaal 14,2) en de gemiddelde minimumtemperatuur bedroeg 8 graden Celsius (normaal 5,3).

‘De eerste twee waarden waren zeer abnormaal hoog en de laatste zelfs uitzonderlijk hoog’, zegt het KMI. Dat registreerde deze maand vier zomerdagen: ‘een zeer abnormaal hoog aantal’. De hoogste temperatuur werd gemeten op 19 april, goed voor een eerste tropische dag in het noordoosten van ons land. In Bilzen klom het kwik tot 31,2 graden Celsius net geen landelijk record.

Neerslag

De neerslaghoeveelheid afgelopen april was uiteindelijk normaal, wat te danken is aan de zware regenval op het einde van de maand. In Ukkel viel 66,3 millimeter neerslag, waar dat normaal 51,3 millimeter is, op 13 dagen (normaal 15 dagen). De grootste hoeveelheid (31,4 millimeter) viel op de 29ste. Ook het aantal onweersdagen kwam met elf op normaal uit. Hetzelfde geldt voor de zonneschijnduur. De zon scheen in april 171 uur en 33 minuten. Ook de gemiddelde windsnelheid kwam uit op normaal.

Foto: put

België ontsnapt niet aan gevolgen klimaatverandering

31/03/2014 om 10:33 door rdc De wereld is slecht voorbereid op de gevolgen van de opwarming van de aarde. Dat staat in een maandag gepubliceerd rapport van het VN-klimaatpanel. Maar moet ook België zich zorgen maken? Volgens de 309 wetenschappers die het rapport schreven, treffen de gevolgen van de klimaatverandering alle continenten. Er zullen steeds grotere onregelmatigheden qua temperatuur en neerslag optreden, en dat alles zal zijn effect hebben op fauna en flora ‘achteruitgaande ecosystemen’. Daarnaast wordt Europa ook bedreigd door de stijgende zeespiegel. Volgens het klimaatpanel zal onze regio in de nabije toekomst significant meer getroffen worden door overstromingsschade en de bijhorende culturele- en economische verliezen. Opvallend is dat de gevolgen van de klimaatveranderingen volgens het rapport meer in het zuiden dan in het noorden van Europa voelbaar zullen zijn, en aldus de interregionale verschillen op de spits zou kunnen drijven. Zo zouden sommige Scandinavische landen uit bepaalde aspecten van de klimaatswijziging zelfs hun voordeel kunnen halen, tegenover bijvoorbeeld steeds extremer weer in Zuid-Europa. Niet te onderschatten gevolgen zullen er ook zijn voor grondstoffen als graan en fruit, en energievormen als wind-, water- en zonne-energie. Op lange termijn worden zware Europese gevolgen gevreesd voor de toeristische sector, distributie, gezondheid, dierensterfte...

België riskeert ‘kostelijke schade’

In de regionale pagina’s van het rapport wordt ons land een hoge risicofactor toegeschreven wat overstromingen betreft. België is één van de landen waar ‘kostelijke schade’ geleden kan worden - zij het wel pas vanaf de tweede helft van de eeuw - en waar het ‘moderniseren van de zeewering (een barrière die voorkomt dat water naar lager gelegen gebieden stroomt, red.) voor significant minder schade zal zorgen’. Een tweede gevaar voor ons land is een significante afname van beschikbaar drinkbaar water, zoals ook in Spanje en Frankrijk, door minder neerslag in de zomer en zwaardere neerslag in de winter, waardoor de algemene waterkwaliteit achteruit zal gaan. Door de zomerdroogtes zouden de bosrijke gebieden in ons land bovendien ook significant afnemen, wat dan weer voor meer CO2 zal zorgen. Dat doet de temperatuur dan weer stijgen. De polders (de streek achter de zeeduinen, tot gemiddeld vijftien kilometer landinwaarts, red.) zou ook onherroepelijke schade lijden door de klimaatveranderingen. Het rapport lijst de streek onder meer op naast de Franse Alpenweides, de kurkeikplantages in Portugal, de ‘machair’ -grassen in Schotland en de Ierse turflandschappen, waar een minimale klimaatwijziging een maximale invloed heeft.

Foto: Kevin Matton

1. Kiev, Oekraïne - 3/8/2017 2. Rangsit Thailand - oktober 2011

3. Reservoir van Barrios de Luna, Leon, Spanje - 2017 4. Zrnovnica, Split, Croatië - 17/7/2017

5. Kaapstad, Zuid-Afrika 25/1/2018

Fig. 2.5.1 6. Matthew - Florida

Welke extreme weerfenomenen en gevolgen ervan herken je op de foto’s?

1. ……………………………………………………………………………………….. 2. ……………………………………………………………………………………….. 3. ……………………………………………………………………………………….. 4. ……………………………………………………………………………………….. 5. ……………………………………………………………………………………….. 6. ………………………………………………………………………………………..

Fig. 2.5.2 1966 Fig. 2.5.3 2007

Grey gletsjer, Torres del Paine National Parc, Chili bron: Nasa Earth Observatory

Fig. 2.5.4 Fig. 2.5.5

Afsmelten van de Noordpoolijskap in beeld en grafiek vanaf 1980 to 2014

5

1980 2012

4

3

2

2 miljoen km

Fig. 2.5.6

1

1980 1990 2000 2010 2020

Noordpool ijskap Arctische Zee IJs (oppervlakte in mlj km2)

Wat kan je besluiten uit de bovenstaande informatie?

De zeespiegel stijgt verbijsterend snel

di 23/02/2016 - 20:56 Luc De Roy

Het peil van de oceanen is in het verleden op en neer gegaan door de stijging of daling van de wereldwijde temperatuur, maar uit nieuw onderzoek van de laatste 2.800 jaar blijkt dat de zeespiegel nog nooit zo sterk of plotseling gestegen is in die periode, als tijdens de afgelopen eeuw. De oorzaak van die stijging is duidelijk de opwarming van de aarde door de uitstoot van broeikasgassen, zo stelt de studie.

De wetenschappers reconstrueerden 2.800 jaar aan schommelingen van de zeespiegel, en stellen een opvallende trendbreuk vast in de twintigste eeuw. Tot aan het begin van de industriële revolutie steeg de zeespiegel maximaal 3 tot 4 centimeter per eeuw, en het peil verschilde zelden meer dan 8 centimeter van het gemiddelde over twee millennia. Maar in de twintigste eeuw steeg de zeespiegel plots met 14 centimeter.

http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.2580856

15 cm

7.5

0

-7.5

1ste 5de 10de 15de 20ste eeuw

De evolutie van het zeeniveau de laatste 20 eeuwen. (illustratie: Climate Central op basis van Kopp et al., PNAS 2016) Fig. 2.5.7

Venetië juli 2017 kunstwerk Lorenzo Quint. Een statement i.v.m. het stijging zeepeil.

Ursula Rakova

Carteret Islands Photo: Patrick Nicholson/Caritas

Mrs Rakova said the situation in the Cartarets is getting bad. The rising sea level, which many attribute to climate change, means the atolls are getting smaller as the population increases. The shorelines are being degraded over time and salty water has intruded into aquifers, making growing anything edible in gardens harder. The director of an organisation called Tulele Peisa, Mrs Rakova was involved in the launching of Laudato Si’ in Papua New Guinea with Caritas. Tulele Peisa means “sailing the waves on our own”. Pope Francis’ encyclical struck close to the hearts of the 2700 people living in the Cartarets. Some of these people are trying to start new lives on Bougainville, utilising land from the local Catholic Church. “The Pope’s message to the world, not just to us Catholics but to the world, emphasises the preservation of Mother Earth. As custodians of Mother Earth, we all have a part to play in protecting this earth,” Mrs Rakova said.

D. Verzuring van de oceaan

Fig. 2.5.8 Groot Barrièrerif koralen

Het CO2-gehalte in de atmosfeer steeg in de afgelopen eeuw met ± 40% van 293 ppm (delen per miljoen) tot 400 ppm. Eén van de belangrijkste redenen waarom de wereld hierdoor niet in een hete woestijn is veranderd, is de oceaan. De oceaan en de atmosfeer wisselen continu koolstofdioxide uit, waarbij de oceaan door zijn bufferende werking heel wat CO2 opneemt , maar deze wordt nu overschreden waardoor de oceaan verzuurt. Vooral de kalkskeletten van de koralen op het ‘Groot Barrièrerif’ heeft eronder te lijden.

Fig. 2.5.9 Vorig jaar (5Ta) leerden we in Hoofdstuk 4, “Ecosysteemdiensten van de oceaan” :

* 70% van de O2 die we inademen komt uit de oceaan. * 33% van het CO2 uit de lucht wordt vastgezet in de oceaan

Dit gebeurt via 3 pompen: 1° biologische, 2° chemische3° de diepwaterpomp (HTC)

Waarom vindt Nemo de toename van broeikasgas CO2 en de globale opwarming een probleem? ………………………………………………………………………………………………………..

Het klopt: de oceaanstroming hapert

Dirk Draulans

Redacteur bij Knack Uit Knack van 25/04/18

Als de oceaanstroming stilvalt, wordt het in de winter bij ons een heel stuk kouder.

Het is een rampscenario dat dikwijls als 'doemdenken' wordt omschreven: het stilvallen van de Noord-Atlantische stroming, die warm water naar de Europese kust brengt - waardoor het hier in de winter een stuk warmer is dan aan de oostkust van Noord-Amerika.

Maar volgens Nature Climate Change zijn er aanwijzingen dat de stroming vertraagt. Dat zou een gevolg zijn van een verhoogde aanwezigheid van zoet water in het noordpoolgebied - het gevolg, op haar beurt, van snel afsmeltende gletsjers door de klimaatopwarming. Dat zoete water verhindert dat de oceaanstroming in de diepte duikt, een beweging die nodig is om in de winter warmer water uit tropische regionen naar onze kust te brengen. De onderzoekers bekeken 12 winters sinds 2002. In 7 daarvan werd de oceaanstroming gehinderd door een opstapeling van zoet water. ...

Vorig jaar, 5Ta (blz. 96-101), maakten we kennis met de ‘Warmteoverdracht door de oceaan’, de zeestromen en de THC (Thermo Haliene Circulatie). Verklaar met wat we toen leerden waarom het zoete water het NADW (Noord Atlantisch Diep Water) verstoort. ………………………………………………………………………………………………………..

F. Gevolgen voor de landbouw

Fig. 2.5..10

De extreme weerfenomenen (zie A. blz 106) als gevolg van de opwarming van het klimaat hebben op hun beurt een impact op de landbouw. Noem enkele voor de landbouw nadelige gevolgen van deze extreme weerfenomenen. Plaats ze met nummer op bovenstaande schets.

Bestudeer de onderstaande kaart. Welke gebieden zullen tussen nu en 2050 vooral getroffen, welke zullen er op vooruit gaan?

PERCENTAGE VERANDERING IN LANDBOUWOPBRENGSTEN TUSSEN NU EN 2050

- 50% 0 +50%

Fig. 2.5.11

G. Ecologische gevolgen

http://www.knack.be/nieuws/planet-earth/de-oceanen-waren-nog-nooit-zo-ziek/article -normal-748853.html De oceanen waren nog nooit zo ziek 06/09/16 Welke gevolgen heeft de opwarming van de oceaan voor - de zee-organismen - de mens …………………………………………………………………………………………………….

http://www.knack.be/nieuws/planet-earth/oceanen-stikken-aan-alarmerendesnelheid/article-normal-947101.html Oceanen stikken aan alarmerende snelheid 05/01/18 Waardoor ontstaan “dode zones” en wat zijn de gevolgen?

http://www.knack.be/nieuws/wereld/klimaatverandering-beinvloedt-al-80-procent-vanecologische-processen/article-normal-775689.html Klimaatverandering beïnvloedt momenteel al 80 procent van ecologische processen” 11/11/ 2016 Geef voorbeelden van veranderingen in de ecologie?

https://www.tijd.be/opinie/column/de-onvermoede-gevolgen-van-deklimaatverandering/9992023.html

De onvermoede gevolgen van de klimaatverandering 15 maart 2018 De Tijd

De VN heeft berekend dat in dit tempo tegen 2025 twee derde van de wereldbevolking niet meer over voldoende water beschikt. De strijd tegen klimaatverandering is belangrijk in de strijd tegen terreur.

H. Migratie

http://www.knack.be/nieuws/planet-earth/klimaat-drijft-in-volgende-decennia-140miljoen-migranten-op-de-vlucht/article-normal-979623.html#cxrecs_s Klimaat drijft in volgende decennia 140 miljoen migranten op de vlucht 20/03/18 Lees ook de volgende blz. 114 Welke regio’s worden vooral getroffen? ………………………………………..……………. Wat zijn de oorzaken van migratie?

Opdracht.

Zoek artikels bij de bovenstaande gevolgen (A. tot H.) van de klimaatopwarming. Voeg eventueel andere gevolgen toe. (op los blad toe te voegen) - Geef een beschrijving van het verschijnsel. - Wat zijn voor elk de gevolgen - voor de ecologie? - voor de economie? - Waar is de impact het grootst? Verklaar.

https://www.ad.nl/nieuws/vooral-arme-landen-dupe-van-klimaatverandering-bij-onsminder-extreem-weer~a815b825/

Formuleer je bedenkingen bij de vergelijking van degenen die de klimaatopwarming veroorzaken en degenen die het hardst getroffenen worden. ………………………………………………………………………………………………………

Wie? Hoeveel? Waar vandaan? Waar naartoe?

DEFINITIE MIGRATIE

MIGRATIE wordt door de Verenigde Naties gedefinieerd als een beweging vanuit één van de meer dan 200 natiestaten die de wereld telt naar een andere natiestaat, voor een periode van 12 maanden of méér, ongeacht het doel van die verplaatsing buiten het geboorteland of het land waarvan men staatsburger is, en ongeacht de wettelijke status in dat nieuwe land (als immigrant, buitenlandse student of arbeider, of illegaal).

BEGRIPPEN

CONVENTIE VAN GENÈVE: het VN-verdrag uit 1951 dat vastlegt wie politiek vluchteling is. VLUCHTELING: volgens de Conventie van Genève iemand die een gegronde angst heeft dat hij of zij in eigen land persoonlijk zal worden vervolgd vanwege zijn of haar geloof, ras, politieke overtuiging, nationaliteit of lidmaatschap van een bepaalde sociale groep, en die - tijdelijk - bescherming zoekt in een ander land. ONTHEEMDEN IN EIGEN LAND: vluchtelingen die tijdens hun vlucht geen internationale grenzen oversteken (Internally displaced persons). ASIELZOEKER: iedereen die bescherming zoekt in een ander land vanwege vervolging, oorlog, armoede, honger. Asielzoekers willen als vluchteling erkend worden, met de wettelijke bescherming en de materiële hulp die daarbij hoort. Alleen als een asielzoeker aan de criteria van de Conventie van Genève voldoet, is hij of zij vluchteling. MIGRANT: algemene naam voor iemand die naar een ander land trekt om er zich te vestigen. - ECONOMISCHE MIGRANT: iemand met als doel zijn levenskwaliteit te verbeteren. - ARBEIDSMIGRANT: iemand die (tijdelijk) migreert met als doel werk te vinden in een ander land. - SEIZOENARBEIDER: een arbeidsmigrant van wie de arbeid en dus de migratie afhankelijk is van seizoenvoorwaarden en slechts gedurende een deel van het jaar plaatsvindt. - SOCIAAL-POLITIEKE MIGRANT: verlaat zijn land omwille van armoede, onveiligheid of schending van de mensenrechten. - ECOLOGISCHE MIGRANT: migreert na milieu- of natuurrampen. UITGEPROCEDEERDEN: mensen van wie de asielaanvraag is afgewezen. Ze moeten het land verlaten. ILLEGAAL: iemand die zonder geldige documenten op het grondgebied van een ander land verblijft. MENSENHANDEL: het misbruik maken van de zwakke situatie van mensen die onder valse beloften hierheen worden gelokt, die afhankelijk zijn van de uitbuiters – omdat die bijvoorbeeld hun paspoort hebben afgenomen – en aan wie de exploitant grof geld verdient. MENSENSMOKKEL: mensen illegaal over de grens brengen. De gesmokkelden laten zich vrijwillig vervoeren, zij het voor steeds buitensporige bedragen, waardoor steeds meer van hen zware schulden hebben bij de bendes.