DIMENSION 41 - NL by dimension magazine

VAKTIJDSCHRIFT VOOR ARCHITECTEN & CONSULTANCY

JAARGANG 10 JUL-AUG-SEP 2016 - N41

DIMENSION

Afgiftekantoor Oostende X - P602602 - Driemaandelijks tijdschrift - Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement - Bld. des Canadiens 118 - B-7711 Dottignies

ARCHITECT@HOME JOS LEYSSENS – LICENCE TO BUILD • STAD IN DE KIJKER AALST • INTERIEUR 2016 OFFICE KERSTEN GEERS DAVID VAN SEVEREN – MULLER VAN SEVEREN • ARCHITECTUURBIËNNALE VENETIË REPORTING FROM THE FRONT

Geef uw verbeelding vleugels met Masterline 8 van Reynaers Aluminium. is waarmee

een

Reynaers

nieuw

Aluminium

baanbrekend alle

grenzen

aluminium verlegt.

raamsysteem MasterLine

staat voor maximaal comfort en veiligheid en biedt een enorme architecturale vrijheid met een uitgebreide keuze aan designvarianten. Deze nieuwe generatie innovatieve ramen weerspiegelt de hedendaagse architectuurtrend van maximaal daglicht, gecombineerd met een superieure energie-efficiĂŤntie.

www.reynaers.be

TOGE THER FOR BE T TER

VAKTIJDSCHRIFT VOOR ARCHITECTEN & CONSULTANCY

DIMENSION

INHOUD

08 “We moeten met één stem spreken” Jos Leyssens – Licence to Build

38 “Wij hebben het snelst groeiende investeringsbudget van alle centrumsteden” Burgemeester Christoph D’Haese, Aalst

76 “Hoe kan een huis bijna verdwijnen?”

82 Reporting from the Front Architectuurbiënnale Venetië

OFFICE Kersten Geers David Van Severen – Muller Van Severen

Helpdesk 06 Specialist 46 Actua 56 Media 74 Beurs 81 News 88

COVER Nieuw administratief centrum, Aalst Lees meer op pagina 38 Abscis Architecten © Thomas De Bruyne

Letâ&#x20AC;&#x2122;s get ntgrated. Discover our new designs in premium woven vinyl flooring. Collections Gentle, Noble & Brave.

www.ntgrate.eu

VAKTIJDSCHRIFT VOOR ARCHITECTEN & CONSULTANCY

DIMENSION

VOORWOORD

Periodiciteit Driemaandelijks Hoofdredactie Tilly Baekelandt T +32 (0)56 33 42 72 tilly.baekelandt@fcomedia.be Redactie Staf Bellens & Colette Demil, Philip Declercq, Alex Baumans, Michel Hanoulle Reclame-advies Katja Wijffels GSM +32 (0)473 86 59 70 katja.wijffels@fcomedia.be Vormgeving marieke.veys@fcomedia.be Verantwoordelijk uitgever FCO Media: Filip Cossement Boulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies - T 056 77 13 10

de associatie van interieurarchitecten association des architectes d’intérieur

de associatie van interieurarchitecten

In samenwerking met Communicatiecoördinator Pieter De Groote - T 02 212 26 99 Dimension wordt ook verstuurd naar interieurarchitecten - AiNB

Version française sur simple demande association des architectes d’intérieur

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of open-

Is het klimaat rijp voor verandering? Het traditionele klavertje drie van gespreksonderwerpen – gezondheid, de kinderen, het weer – heeft er een vierde blaadje bij: het klimaat. De klimaatverandering is de pure essence van de globalisering, want ze treft iedereen, zonder onderscheid van sekse, ras, locatie, religie of andere diversiteit. Geen wonder dat steeds meer mensen er wakker van liggen. Architecten staan helemaal vooraan in de discussie, want klimaatwijziging heeft, althans in ons land, alles te maken met de manier waarop wij wonen. Onze verspreide bebouwing veroorzaakt een veelvoud aan problemen en leek lange tijd een doos van Pandora die onmogelijk weer te sluiten viel. Stilaan lijkt daar verandering in te komen, mee onder impuls van heel wat architecten en ruimtelijke planners. De overheid is zich ook van het probleem bewust. De Vlaamse regering organiseerde in april een eerste klimaattop, die in december een vervolg krijgt. Wallonië houdt op 26 en 27 oktober aanstaande een Sommet Air-Climat-Energie. De geesten kantelen, ook als is de te overwinnen inertie enorm. Als architect bekleden wij een cruciale plaats in die disruptieve omslag. Om mensen ertoe te overhalen de traditionele verkaveling in te ruilen voor een verdichte vorm van wonen, geënt op een slim mobiliteitsraster op ieders maat, moeten nieuwe woonoplossingen alle verwachtingen inlossen. Dat is alleen mogelijk mits een grondige analyse van de vraag, de vele randvoorwaarden en de technische mogelijkheden, een grondige afweging van al die factoren, en een creatieve vertaling van dat complexe kluwen in een bouwbaar en betaalbaar concept. Een uiterst ingewikkelde oefening die ons tot het uiterste van ons kunnen drijft en waarvoor we moeten samenwerken met de knapste koppen. Kortom, een opgave waarvan je als architect eerder droomt dan wakker ligt.

baar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteerders aansprakelijk. De uitgever erkent geen enkele verplichting tot opname van aangeboden

Kati Lamens Voorzitter Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV) www.nav.be/opinie @navarchitecten

advertenties.

DIMENSION

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

HELPDESK

HELPDESK 01

Een lopende werf loopt vertraging op waardoor de klant al meerdere malen genoodzaakt was om zijn verhuisplannen uit te stellen. De aannemer verwijst telkens naar de uitvoeringstermijn en zijn nog beschikbare werkdagen. Hij houdt hier rekening met de weerverletdagen waardoor hij nu nog een termijn zou hebben van 43 dagen. Op een aantal dagen die hij vermeldt als weerverlet (en die ook zo zijn aangeduid in de KMI-weertabellen), hebben wij bewijs dat hij gewerkt heeft. Nu beweert hij dat hij deze wel degelijk kan gebruiken, ook al is er wel gewerkt die dag. Mag dit?

DIMENSION

In de overeenkomst is blijkbaar in een uitvoeringstermijn voorzien die gesteld is in werkdagen. In het geval er sprake is van werkdagen moeten in principe worden uitgesloten: zondagen, vakantie- en feestdagen, zaterdagen en dagen waarop door de weersomstandigheden niet kan worden gewerkt. In het Burgerlijk Wetboek is geen definitie voorzien van een werkdag. In de overheidsopdrachtenreglementering is bepaald dat als werkdagen niet worden beschouwd:

de dagen waarop, zoals aanvaard door de aanbestedende overheid, het werken wegens ongunstige weersomstandigheden of de gevolgen ervan gedurende tenminste 4 uren onmogelijk was of zou zijn geweest. Op basis van bovenstaande kan worden geargumenteerd dat er sprake is van weerverlet (en derhalve van een dag die niet als werkdag kan worden aanzien) wanneer de aannemer daadwerkelijk niet heeft kunnen werken door de weersomstandigheden. Er kan gesteld worden dat het enigszins tegenstrijdig is dat de aannemer beweert dat een bepaalde dag als weerverletdag moet gelden wanneer hij op die dag wel heeft gewerkt. De overeenkomst tussen bouwheer en aannemer is mij niet gekend. Evenwel zou ik nog willen opmerken dat de opdrachtgever de aannemer steeds in gebreke moet stellen met betrekking tot het overschrijden van de uitvoeringstermijn en gebeurlijke vertragingsboetes die zij nog verschuldigd zijn. Bij gebrek aan zulke ingebrekestelling bestaat het risico dat de bouwheer geen aanspraak kan maken op zijn vertragingsboete (tenzij dit anders is bedongen in de aannemingsovereenkomst). Daarnaast zal met betrekking tot weerverlet steeds een nazicht in concreto vereist zijn. Zo

lijkt het moeilijk voor een aannemer om weerverlet in te roepen wanneer hij bijvoorbeeld enkel nog binnenwerken moet uitvoeren. Joris Wouters, GSJ Advocaten

Geldt de regelgeving omtrent lichten en zichten ook als de woning grenst aan de straat? Mag ik een dubbel of enkel opendraaiend raam voorzien op minder dan 6 decimeter in de voorgevel? De reglementering inzake lichten en uitzichten is opgesteld vanuit de bedoeling om inkijk op naburige percelen te beperken. Zo stelt artikel 679 BW “men mag op datzelfde erf (lees: erf van de nabuur) geen zijdelings of schuine uitzichten hebben, tenzij er een afstand is van zes decimeter”. Voor een raam geplaatst in de voorgevel onmiddellijk grenzend aan de straat is de beperking van artikel 679 BW volgens ons niet van toepassing. Er is immers geen inkijk mogelijk op het erf van de nabuur. Er is enkel een rechtstreeks en schuin uitzicht op de openbare weg, waarvoor de reglementering van lichten

en uitzichten echter niet van toepassing is (artikel 680bis BW). De situatie is anders als de buur over een voortuin beschikt. In dat geval zou er immers wel een schuin uitzicht op het perceel van de buur kunnen zijn. Ons inziens kan in casu zowel een dubbel als enkel opendraaiend raam worden voorzien zonder de beperking van een minimum afstand van 6 decimeter. Nick Pluim, GSJ Advocaten

Een bestaande HRgasketel dateert van 2000 en voldoet niet aan de huidige EPB-eisen. De bouwheer overweegt om een warmtepomp te plaatsen en wil weten of hij het oude toestel mag gebruiken als back-up. Ik zie nergens in de software waar ik een 2de (nietpreferent) toestel kan invullen. Mag ik dit toestel als back-up gebruiken voor de warmtepomp?

Bij renovatie kan er momenteel geen rekening gehouden worden met niet-preferente opwekkers. U mag dus enkel de preferente verwarming (warmtepomp in dit geval) invoeren. Later zal de minister hiervoor een rekenmethode vastleggen. Voor meer info: http://www2. vlaanderen.be/economie/energiesparen/epb/doc/cursusinstallatieeisenrenovatie.pdf, zie bovenaan pagina 11: “De minister legt de berekeningsmethode vast voor de behandeling van preferente en niet-preferente opwekkers. In afwachting van de door de minister vastgestelde berekeningsmethode, wordt er enkel rekening gehouden met de preferente warmte-opwekker als bij een centraal verwarmingssysteem

meerdere warmte-opwekkers aangesloten zijn op hetzelfde hydraulisch circuit. Een groep van identieke warmte-opwekkers wordt gezamenlijk als één warmteopwekker behandeld.” arch. Saskia Gabriël, adviseur energieconsulentenproject NAV

Op mijn website heb ik een foto geplaatst van de voorgevel van de woning van een van mijn klanten. Nu dreigt die klant ermee om een procedure te starten en mij aan te klagen wegens schending van zijn privacy als ik deze foto niet van mijn website haal. Ik heb echter geen adres, noch andere gegevens van mijn klant bij de foto geplaatst. Ik heb ook geen interieurbeelden opgenomen. Ben ik verplicht om deze foto te verwijderen? In de situatie die u schetst, komen twee conflicterende rechten aan bod. Enerzijds is er inderdaad een recht op privacy in hoofde van elke persoon. Anderzijds zijn er de auteursrechten in hoofde van de architect. Als die twee in conflict komen, zal een afweging gemaakt moeten worden. Daarbij meen ik dat het volgende geldt: 1. De architect heeft op basis van art. XI.165 van het Wetboek van economisch recht (de artikelen uit de vroegere auteurswet) een recht op vaderschap. Dat impliceert een recht om zich als de auteur van de creatie bekend te maken. Op vandaag lijkt mij dat het een gebruikelijke manier is om dit recht uit te oefenen, door dat op de website te vermelden.

2. De klant pretendeert dat er een inbreuk zou zijn op zijn recht op privacy. In de eerste plaats gaat dit enkel om een grondwettelijk beginsel, dat niet specifiek is uitgewerkt. Een schending van dat recht is er dan ook enkel als uw houding als ‘foutief’ of ‘onrechtmatig’ is aan te merken. U stelt dat u enkel de voorgevel afbeeldt, zonder enige adresvermelding. De gevel is dus enkel herkenbaar voor mensen die ook bekend zijn in de betrokken buurt. U gooit dus geen gegevens te grabbel aan een publiek dat deze gegevens niet reeds kent. Bovendien is de vraag of de afbeelding iets zegt over het privéleven van de klant. Dit is enkel zo indien deze met een adres in verband gebracht kan worden, maar dat kan dus enkel door mensen die het pand kennen, waardoor de facto niets nieuws wordt meegedeeld. Bovendien is de vraag of de afbeelding tegenover dit relevant publiek iets zegt over het privéleven van de klant. Mijns inziens is dat niet het geval. Ik concludeer dat indien de beide rechten (recht op privacy vs auteursrecht) in deze al in conflict komen, de noodzakelijke afweging tussen beide rechten mijns inziens dient uit te draaien in het voordeel van het auteursrecht. Geert Philipsen, GSJ Advocaten

De NAV-helpdesk heeft als doel eerstelijnsvragen van zijn leden op te lossen binnen een redelijke termijn van enkele dagen. NAV doet in dit kader een beroep op een netwerk van adviseurs en specialisten: architecten, UNIZO/Federatie Vrije Beroepen, SBB Accountants & Adviseurs, het advocatenkantoor GSJ Advocaten en het adviesbureau VEKMO. NAV en de beantwoorders zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud en interpretatie van de antwoorden.

DIMENSION

HELPDESK

@HOME

Jos Leyssens – Licence to Build

DIMENSION

“We moeten met één stem spreken”

@HOME

“Een sociaal beest”, omschrijft hij zichzelf. Een genetische constellatie, blijkt tijdens het interview. Zijn vader, bijna 81, is nog altijd voorzitter van de schrijnwerkersfederatie Brussel-HalleVilvoorde en werd in het verleden door zijn sector ook tot eredeken uitverkoren. De vader-zoon competitie zindert duidelijk door. “Maar het zijn vooral fraaie adelbrieven, toegekend op voorspraak van alle organisaties binnen de architectensector: de verschillende Belgische beroepsverenigingen, de orde van architecten, de architectuuropleidingen”, zegt Jos Leyssens met gepaste trots. Organisaties die hij door en door kent en waarin hij net geen kwarteeuw voorzitterschap bij elkaar sprokkelde. “Het grote manco van ons beroep is dat we altijd in verspreide slagorde naar buiten treden”, analyseert hij. “Anderen maken daar gretig geen misbruik van om onze positie gedeeltelijk te ondermijnen of uit te hollen. Nochtans zijn wij de orkestmeester bij uitstek van het bouwbedrijf, want daar zijn wij meer dan wie ook voor opgeleid. Alleen speelt ons individualisme ons parten. Wie studeert er architectuur? Artistiekelingen met voldoende technische bagage en verstand om de zware opleiding aan te kunnen. Architectuur vergt een wetenschappelijke en een artistieke achtergrond, want het is een rationele vormgeving en een complexe uitdrukking van een duale emotie. En wie zegt artistiek, zegt individualistisch. Gelukkig wordt het beroep zo complex dat samenwerken het Leitmotiv is voor de toekomst. En als we goed leren samenwerken, zullen we sneller met één stem spreken. We moe-

ten komaf maken met de tweespalt tussen beroepsverenigingen en de orde, en tussen Vlamingen en Franstaligen. We spreken allemaal dezelfde architectuurtaal en delen dezelfde bekommernissen en problemen. De macht van het getal mogen we ook niet uit het oog verliezen. Met 16.000 Belgische architecten weeg je zwaarder door dan met 9.000 Vlaamse architecten. Vandaar dat ik geloof in meer Europa. Daar zijn we met 550.00 architecten, en op het Europese niveau wordt vandaag nagenoeg alle wetgeving gemaakt. Daar moeten onze stem en standpunten aan bod komen, als we willen vermijden dat anderen onze positie innemen.”

Trouwen op de werf Nochtans was hij naar eigen zeggen niet in de wieg gelegd voor architect. “Bij de aanvang van de middelbare school in Brussel was ik geen uitblinker, maar een harde werker met veel ambitie, een karaktertrek waarvoor ik mij af en toe moet hoeden. Ik was goed in opstellen schrijven en nam geregeld deel aan poëziewedstrijden, waar ik geregeld eerste prijzen behaalde. Competitiedrang was mij toen al niet vreemd. In ieder geval stond voor mij vast dat ik Germaanse filologie zou studeren. Maar mijn vader spoorde mij aan om, louter als test, deel te nemen aan het ingangsexamen voor burgerlijk ingenieur, vermits ik toch Latijn-Wiskunde had gevolgd en met goede punten was uitgezwaaid. Hijzelf had al heel jong de schrijnwerkerij van zijn ernstig zieke vader in Anderlecht moeten overnemen, en kon daardoor zijn

eigen droom, architect worden, niet verwezenlijken. Ik heb zijn wens ingewilligd en was geslaagd voor het ingangsexamen. ‘Nu je toch zover bent, kun je het beter eens proberen. En als het niet lukt, kan je nog altijd Germaanse gaan doen’, zei hij. Zo gezegd, zo gedaan. Maar omdat mijn interesses gedeeltelijk op andere vlakken lagen en ik, door mijn drang naar sociaal contact, al snel actief was in de faculteitskring van ingenieurs en preses werd van de club voor Brusselse studenten in Leuven, liep studeren niet altijd van een leien dakje. Gelukkig leerde ik toen Herlinde kennen, een voorbeeldige studente met wie ik toen al prima kon samenwerken en studeren.”

“De hervorming van de orde was op een haar na afgerond, maar ik kreeg net niet voldoende tijd meer als voorzitter. Nadien hebben sommigen het in handen van de politiek gelegd. Een gemiste kans.” Omdat hun relatie thuis niet op applaus werd onthaald, besloot het koppel op eigen benen te staan en hun studie te combineren met tijdelijke baantjes. Jos ploos de oud-ledenlijst van de studentenclub uit en stootte daar op Léo Ravenstein van Groupe Structures, een groot Brussels architectenbureau. “Ik heb hem gebeld en gevraagd of hij geen studentenjob voor mij had. Hij wist dat ik preses was geweest van KSC Bezem. Ik werd uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek en voor ik het wist, werkte ik in een architectenbureau. Die stap betekende ontzettend veel voor mij, achteraf bekeken. De late puber en speelvogel die ik aanvankelijk in Leuven was, werd matuur. Plots zag ik het praktische nut in van de cursussen die ik moest studeren, zodat me dat veel vlotter afging. Ook kreeg ik een loon dat na verloop van tijd een stuk hoger lag dan wat stagiairs toen verdienden, en » DIMENSION

Op 21 mei jongstleden kregen 104 architecten en ingenieurarchitecten het ereteken van de arbeid uitgereikt. Tijdens die gelegenheid werd Jos Leyssens het halssnoer van eredeken van de arbeid verleend. Een bekroning voor ruim een kwarteeuw engagement voor het beroep. Redenen te over voor een gesprek in het stemmige herenhuis te Bassilly waar hij met zijn echtgenote en zakelijke partner Herlinde en hun drie dochters woont.

@HOME

kon ik na mijn studies meteen fulltime aan de slag. Bij Groupe Structures kreeg ik de kans om mee te werken aan grote projecten zoals Paleis 10 van de Heizel, het Europees Parlement, het ziekenhuis van UCL in Namen, de Belgacomtorens en het waterzuiveringsstation BrusselZuid, waarvoor ik projectleider was. We hebben onze trouwfotoreportage nog laten maken op de werf van het Europees Parlement, waar wij in smoking en witte bruidsjurk tussen de bouwvakkers met helm op het hoofd rondliepen. Zonder toestemming uiteraard, want die hadden we toch nooit gekregen.”

Exit de barema’s Omdat de drie partners van Groupe Structures de zestig waren gepasseerd en geen onmiddellijke opvolgers hadden, droomde een aantal jongere collega’s onder wie Jos Leyssens van een doorgroeitraject. Maar daar was de tijd toen nog niet rijp voor, zodat uiteindelijk iedereen uitzwermde. “Terwijl ik bij Groupe Structures werkte, aanvaardde ik al volop eigen opdrachten. Uit voorzichtigheid wou ik niet meteen de volle-

dige stap naar een eigen bureau zetten. Daarom liet ik me bijstaan door bevriende jonge architecten die, in afwachting van hun legerdienst, een tijdelijke job zochten, en een bevriend koppel Kroatische architecten op de vlucht voor de oorlog in Joegoslavië. Overdag toverden wij de slaapkamer in ons souterrain om tot een architectenatelier waar zij werkten. Toen duidelijk werd dat er mij geen toekomst beschoren was bij Groupe Structures, heb ik vanuit dezelfde koudwatervrees eerst gekozen voor een job als architect bij Serviceflats Invest, de vastgoedbevak die bezig was met de bouw van serviceflats. Maar vaste uren vielen helemaal niet te combineren met het toenemende aantal eigen bouwdossiers, te meer vermits toen net onze oudste dochter was geboren, we een bouwvallige hoeve in Lennik hadden gekocht die we renoveerden, en ik na de werkuren een master in bouwmanagement volgde. Na zes leerrijke maanden heb ik dan ook mijn ontslag gegeven. Vlak na mijn vertrek bij Serviceflats Invest nam ik samen met aannemer Cordeel deel aan een D&B-aanbesteding voor een van hun projecten, die we ook

01. Dankzij de residentiële projecten kunnen jonge medewerkers in het architectenbureau heel wat ervaring opdoen. Bovendien zorgen dergelijke projecten voor een interessante diversificatie in het orderboek en de portefeuille. 02. In Ternat wordt de bestaande sporthal gerenoveerd en uitgebreid met twee bouwlagen met plat dak en gedeeltelijke kelder. Op het gelijkvloers niveau komen een zwembad, redderslokaal, sanitair, kantoren, sportzaal en kleedruimtes; op de verdieping een gevechtsportzaal, danszaal, multifunctionele ruimte, tribunes, conciërgewoning. De cafetaria wordt gespreid over beide verdiepingen. 03. Een deel van het Sint-Bernarduscollege in Oudenaarde wordt gesloopt en vervangen door een centraal ingeplante nieuwbouw. Daarnaast voorziet het programma in meer grote klassen, een atrium, een grote aula en sanitaire voorzieningen. Uiteraard gaat in de klaslokalen veel aandacht naar het bin-

DIMENSION

nenklimaat: luchtkwaliteit, binnentemperatuur, dag-

lichttoetreding, verlichting, akoestiek, leesbaarheid.

hebben gewonnen.” Licence to Build, officieel opgericht in 1993, was definitief vertrokken. Intussen bouwde Jos Leyssens een parallelle ‘carrière’ uit binnen het beroepsveld. “Via een collega was ik betrokken geraakt bij de beroepsvereniging NAV, die toen alleen een werking had in SintNiklaas, Oost- en West-Vlaanderen. In 1991 heb ik de afdeling Brabant opgericht, waar ik tot 2005 voorzitter was. Begin 2003 – ik was toen 38 – ben ik ook nationaal voorzitter geworden en heb ik mee kunnen bouwen aan een meer gecentraliseerde, geprofessionaliseerde en met de nodige mankracht ondersteunde werking. In datzelfde jaar werd ik verkozen en nam ik eveneens een mandaat op in de orde, waar ik door omstandigheden plots als plaatsvervanger ook in de nationale raad belandde. Het was de tijd dat iedereen de mond vol had over een splitsing. Als hervormer leek me dat aanvankelijk ook de beste optie, maar al snel ontdekte ik dat de steevast geciteerde tegenstelling tussen Vlamingen en Franstaligen niet bestond. Bij stemmingen draaide het om inhoud, niet om communautaire stellingnames.”

@HOME

weegt op onze financiële positie en reikwijdte, vind ik persoonlijk. De orde en de beroepsorganisaties mogen sindsdien geen barema’s meer publiceren, maar alleen nog gegevens op basis van praktijkervaring, wat we trouwens veel meer zouden moeten doen.”

Wet-Laruelle Als nationaal voorzitter van de orde vanaf 2005 lag hij mee aan de basis van de wet-Laruelle. “De minister en ik hadden een heel goede verstandhouding. We waren allebei ingenieurs, allebei jong en in de politiek was zij een buitenbeentje. Om alles rond te krijgen en meer beleidsmogelijkheid te geven, verlengde de minister mijn mandaat van 2 naar 3,5 jaar. Ik stond toen trouwens op een haarbreedte van een hervorming van de orde, maar daar was de tijd net te krap voor. Nadien gingen sommigen, om hun gelijk te halen, aankloppen bij de politiek en werd het een politieke speelbal. Wij hadden een door de hele sector gedragen oplossing aan het beleid moeten kunnen voorleggen, dan was alles al lang in kannen en kruiken geweest. Want de standpunten liggen al bij al relatief dicht bij elkaar, ook voor andere thema’s als de stage en de broodnodige permanente vorming, een must als we onze kennis, meesterschap en coördinatie willen behouden.” Het voorzitterschap van de orde hield Jos Leyssens vier dagen per week in de weer, wat nefast dreigde te worden voor zijn architectenbureau. “Ik zeg te gemakkelijk ja en probeer het dan nadien allemaal te combineren. Dat breekt me

“Voor Scholen van Morgen moest ik een voorschot op vaste termijn van 250.000 euro aangaan. Gek genoeg achtte de bankpoot van de opdrachtgever, het toenmalige Fortis, het risico te groot en moest ik elders gaan aankloppen.”

wel eens zuur op. Herlinde deed haar best om de zaken te beredderen, maar zij is geen architect en had dus geen mandaat ten overstaan van aannemers en opdrachtgevers. ‘Je moet je associëren, anders gaat het bureau de dieperik in’, waarschuwde zij mij. Dat heb ik toen gedaan.” Interne gesprekken met twee kandidaat-associés leidden uiteindelijk tot de instap van ingenieur-architect Geert Van Wesemael, die in 2001 het bureau had vervoegd. Gezamenlijk werd in 2007 een nieuwe architectenvennootschap Licence to Build opgericht waarin Jos Leyssens, na een waardebepaling door een revisor, de goodwill inbracht en Geert een deel van de aandelen kocht. “Wat we niet hadden voorzien, is dat sommige medewerkers psychologisch moeite hadden met het doorgroeien van Geert en daardoor zijn weggegaan. Daardoor is het bureau tijdelijk gedecimeerd en moesten op korte tijd veel nieuwe mensen worden aangetrokken.” Na de bewogen start kwamen er tal van nieuwe projecten en waagde Licence to Build zich ook steeds meer aan openbare opdrachten en wedstrijden. Het kan- » DIMENSION

“Een pijnlijk moment was het Europese verbod op het propageren van onze barema’s in 2004. De orde was hiervoor op initiatief van Europees commissaris Mario Monti veroordeeld tot een boete van 100.000 euro. Als we in beroep zouden gaan, kon dat oplopen tot 1 miljoen euro, luidde het dreigement. Bij de stemming daarover in de nationale raad waren acht aanwezigen gekant tegen een beroep, terwijl er zeven onder wie ikzelf voor stemden. Het was zeker niet de Vlaamse tegen de Franstalige leden, maar veeleer een jammere meerderheid aan conservatieven tegen net te weinig progressieven. Wij hadden het toen tegen de Europese Commissie kunnen halen. Een gemiste kans die nog altijd

@HOME

toor groeide beduidend. En toen kwam Scholen van Morgen, het initiatief van de Vlaamse overheid om via een DBFMformule de achterstand in de bouw en renovatie van scholen in te lopen.

Scholen van Morgen

DIMENSION

Jos Leyssens: “De kandidatuurstelling voor ontwerpers voor Scholen van Morgen werkte met drie categorieën: klein, middelgroot en groot. Ik had al snel door dat we voor die laatste categorie te weinig eigen referenties hadden. Een samenwerking met een Belgisch bureau zat er ook niet in, want kantoren met ervaring hadden ons niet nodig. Toevallig zat er op ons bureau iemand die bij Aedas in Londen had gewerkt, een internationaal bureau met een rijke ervaring in DBF en scholenbouw in Engeland. We hebben ons samen met dat bureau kandidaat gesteld en mochten

na lottrekking meedingen aan drie wedstrijden, die ons 11 scholen op 8 campussen opleverden. Daarmee zijn we de grootste opdrachthouder van Scholen van Morgen. Omwille van het taalprobleem bleef de samenwerking met Aedas beperkt tot de ontwerpfase, maar zij hebben ons in die intensieve periode geleerd hoe we grote scholen voor morgen konden aanpakken.” “Omdat het om een aanzienlijke opdracht ging en onze advocaat ons aanraadde om het uiterst complexe en eenzijdige contract met deze opdrachtgever niet te ondertekenen wegens de enorme risico’s, hebben wij een aparte vennootschap opgericht voor deze projecten. De pijnpunten van Scholen van Morgen zijn bekend. Je betaalt sowieso leergeld omdat je een systematiek moet ontwikkelen. Voor kleine opdrachten is daardoor het sop de kool niet waard. De eerste zes werkmaanden moet je trou-

wens volledig voorfinancieren, en na validering van je factuur moet je dan nog eens 50 dagen wachten op betaling. Daardoor moesten we een lening aangaan onder de vorm van een voorschot op vaste termijn van 250.000 euro, dat ons gek genoeg werd geweigerd door het toenmalige Fortis, het bankluik van opdrachtgever AG Real Estate, omdat zij geen fiducie hadden in hun eigen Scholen van Morgen-contracten. De dossiers zelf vielen al bij al mee, hoewel er intussen nog twee procedures lopen. Eentje draait rond een eis van ons voor extra betaling van erelonen, omdat we een ontwerp compleet moesten herwerken na een plotse bocht van de stedenbouwkundige diensten. Een ander heeft betrekking op een dispuut met een aannemer die ook een deel verantwoordelijkheid draagt voor het ontwerp, dat is opgesplitst in de zogenaamde grote D van de ontwerpteams en de vertaling naar uitvoering die de aannemer daarvan wil maken in zijn kleine d. Door een reeks grote projecten, overheidsop-

04. Op de site van het Sint-Jozefinstituut in Borsbeek verrijzen twee bouwblokken: een laag en strak volume voor het polyvalente gebouw en een volume dat evolueert van 2 naar 4 bouwlagen voor de secundaire school. Kleuraccenten in het baksteengevelmetselwerk verlenen het polyvalente gebouw een vrolijke toets. 05. Het scholencomplex in Heist-op-den-Berg bestaat uit een middelbare school, opgedeeld in twee bouwblokken, een basisschool en twee sporthallen. In de schoolgebouwen staan duurzaamheid en flexibiliteit voorop. Zo kunnen de lokalen dankzij de aanpasbare skeletstructuur gemakkelijk meegroeien of een andere functie krijgen. Ook wordt een aantal ruimten ingezet in het kader van de brede school, en zijn bv. na de schooluren de plaatselijke sportclubs welkom in het sportcomplex. 06. In Vilvoorde is Licence to Build betrokken bij de SVM-projecten voor het Onze-Lieve-Vrouwecollege en het Sint-Jozefcollege. Op de site van het SintJozefcollege komt een nieuwbouw met klas- en vaklokalen, een refter, technische ruimte, sportzaal en een open en overdekte speelplaats. Ook de omgevingswerken maken deel uit van de opdracht.

@HOME

drachten en door Scholen van Morgen is ons bureau de laatste 5 jaar gegroeid van 20 naar 35 medewerkers. Momenteel behartigen wij meer dan 30 schoolbouwprojecten in Vlaanderen en Brussel, waardoor wij konden uitgroeien tot een kenniscentrum in scholenbouw. Er loopt inmiddels binnen ons kantoor ook een doctoraat hieromtrent.”

De mooie afsluiter Vandaag spitst Licence to Build zich toe op enkele duidelijk afgebakende sectoren: wonen, scholen, zorgarchitectuur, sportinfrastructuur, kantoren en industrie. “Bewust blijven we kleinere woonprojecten aanvaarden, omdat die onze jonge architecten de opportuniteit bieden ervaring op te doen en een project van A tot Z te begeleiden. Intussen zochten wij ook, een beetje naar analogie van het verhaal met Aedas, naar een partner voor zorgprojecten. Die vonden we in het Rotterdamse dJGA, met wie we al in de eerste gezamenlijke kandi-

datuurstelling meteen de hoofdvogel afschoten. Misschien kan ik ooit nog eens een kinderdroom realiseren: een ziekenhuis bouwen. Ik ben namelijk geboren met klompvoeten, waardoor ik als kind op alle oneven leeftijdsjaren mijn grote vakanties in het ziekenhuis doorbracht. Niet voor niets, want ik heb dank zij die vele operaties en herstelperiodes lang kunnen voetballen en doe nog altijd aan minivoetbal. Daardoor weet ik wel van jongs af aan hoe belangrijk de ziekenhuisomgeving voor een patiënt kan zijn. ” En binnen het beroep, wat wil hij daar nog realiseren? “Ik wil zeker nog iets betekenen voor het beroep, maar de afgelopen 25 jaar heb ik roofbouw gepleegd op mijn gezinsleven en op mijn eigen fysiek. Vijftig worden is altijd een cesuur, maar bij mij was het extra schrikken omdat mijn prominente rollen in de verschillende organisaties plots samen wegvielen. Het komt er nu op aan het juiste evenwicht te vinden tussen mijn privéleven, mijn sociale contacten en

mijn ambitie, zonder die evenwel op nul te brengen. Uiteraard wil ik ook in de toekomst nog graag een nuttige bijdrage leveren aan de verdediging van onze beroepsbelangen. Vanuit mijn vele contacten en ervaringen denk ik dat ik zowel binnen de orde als de beroepsverenigingen nog een toegevoegde waarde kan zijn. Op Europees niveau zou ik graag nog een rol binnen de architectenorganisatie ACE willen opnemen. Ik was er vicepresident in 2009-2010 en organiseerde er het congres rond duurzaamheid en het evenement voor hun 20-jarig bestaan in het Europees Parlement. Wij hebben toen de Europese beleidsmakers stevig gesensibiliseerd rond de pijnpunten van ons beroep. Er is nog heel veel lobbywerk waar ik mijn schouders zou willen onder zetten, als mijn Belgische collega’s mij daarvoor afvaardigen. Ik zou het in elk geval met veel plezier ter harte nemen.” u www.licencetobuild.be Door Colette Demil & Staf Bellens

DIMENSION

REPORTAGE

A trip through innovation Tijdens een ‘Trip through innovation’ stelden Johan Debaere (marketing manager Triplaco) en Johnny Maris (general manager Abet Laminati) eind juni diverse innovaties voor.

in de plaatafmetingen 3050x1300 mm, 4200x1300 mm en 4200x1610 mm met een dikte van 2, 3, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16 of 18 mm.

Akoestisch dempende panelen

riplaco (verdeler in België van print HPL laminaten, MEG, Pral en Stratificato) vormt samen met Abet Laminati (de Italiaanse fabrikant van decoratief en hoogwaardig laminaat) een ‘partners in excellence’ netwerk. Dit gebaseerd op een grote voorraad en up-to-date machinepark. Door de jarenlange expertise en ruime productkennis kan de hoogste kwaliteit aan de scherpste prijs geboden worden. En kan de klant overal op dezelfde manier dezelfde vlotte service krijgen. Beide partners benadrukken niet te innoveren om te innoveren, maar te luisteren naar de markt om in te spelen op de nieuwste trends.

Nieuwe oplossing met extreme kwaliteiten

DIMENSION

Een nieuwigheid betreft Polaris (beschikbaar in 10 kleuren), een innovatief materiaal dat ontwikkeld werd door de Italiaanse specialist in Print HPL Laminaten en verwijst naar de poolster. Het extreem matte oppervlak van deze laminaten en volkernen voelt fluweelzacht en warm aan. Daarnaast garandeert het uitzonderlijke prestaties op het vlak van krasresistentie, hittebestendigheid, stootvastheid en onderhoudsvriendelijkheid (er blijven geen vingerafdrukken achter).

Alle Polaris decors zijn verkrijgbaar in de plaatafmetingen 3050x1300 mm en 4200x1300 mm en kunnen worden geleverd met een bruine fenolkern (dikte: 0,9 mm), zwarte kern (dikte: 1,0 – 1,2 – 10 – 12 mm) of een gekleurde full-colour kern (dikte: 1,0 – 1,2 – 10 – 12 mm).

Print Acoustics, een divisie van Triplaco, ontwikkelde een reeks van 14 verschillende akoestisch dempende panelen voor wanden en meubilair, die ook een esthetische meerwaarde voor het interieur betekenen. De volledig afwasbare panelen met een kern uit zwarte waterwerende MDF zijn kras- en stootvast.

Postform werkbladen

Primeur

De nieuwe collectie postform werkbladen die door Triplaco worden voorgesteld op basis van de Print HPL laminate van Abet Laminati, bestaat uit 25 trendy en vooral ook functionele decoren. Naast de unikleuren werd de klemtoon gelegd op houtimitaties en de stoneen granietlook. Triplaco levert de postform werkbladen in al deze decoren uit voorraad in een uitvoering van 600 mm breed. Bepaalde decoren zijn ook op een breedte van 900 mm beschikbaar.

Abet Laminati zal op de Biënnale Interieur 2016 een Europese primeur voorstellen: Invictus, een product dat in het teken staat van de fusie met glas en over een zeer hoge krasresistentie beschikt. u www.abet.be u www.triplaco.be Door Tilly Baekelandt

Alternatief voor traditionele gevelmaterialen Abet Laminati breidde de MEG-collectie, die ontwikkeld en ontworpen werd voor buitentoepassingen zoals gevels, uit. Ze bestaat uit 79 decors, ingedeeld in Standard, Colours, Wood, Metal en Concrete. MEG-platen zijn solide, compact en duurzaam en kunnen worden gepersonaliseerd via digitale printtechnologie. De 79 decors zijn verkrijgbaar

01. MEG-panelen kunnen worden gepersonaliseerd via digitale printtechnologie. 02. Polaris garandeert uitzonderlijke prestaties op het vlak van krasresistentie, hittebestendigheid, stootvastheid en onderhoudsvriendelijkheid.

DucoTronic System De ULTIEME vorm van natuurlijke ventilatie

LAAGSTE REDUCTIEFACTOR IN DE MARKT FREDUC, VENT TOT 0,35

DE STILSTE Ã&#x2030;N SLIMSTE AFVOERBOX VAN EUROPA

CO2 GESTUURDE TOEVOER

We inspire at www.duco.eu

20121219_Dimension_liggend.indd 19

We make your sectional door invisible

Inspiratie en advies op www.cre-8-ive.be en in onze concept store Een garagepoort van CRE-8-IVE by L-DOOR verdwijnt in de gevelbekleding en geeft de woning een unieke uitstraling. Bouwheer en architect kunnen bij L-DOOR terecht voor het volledige traject. Van creatief idee tot perfecte afwerking. De garagepoort en gevel kunnen gerealiseerd worden met een brede waaier aan gevelbekledingsmaterialen van gerenommeerde fabrikanten. Belgisch design op maat.

31/03/16 13:33

PROJECT

Uitgelezen domotica voor Aalsters loftgebouw Aan de Aalsterse Zeebergbrug werden de voormalige opslagplaatsen ‘Redt U Zelven’ verbouwd tot 6 lofts en 1 penthouse. Het renovatieproject is van de hand van architect Willy Peynsaert, wiens grootvader Albert de architect van het oorspronkelijke gebouw was. De wooneenheden werden uitgerust met het MyHOME domoticasysteem van BTicino, in een LivingLight afwerking.

DIMENSION

et statige gebouw aan de oevers van de Dender bestond oorspronkelijk uit opslagplaatsen voor mengvoeders die werden aan- en afgevoerd via binnenvaartschepen. Het handelspand - dat dateert uit 1925 - was eigendom van de coöperatieve ‘Redt U Zelven’ die granen en landbouwproducten verkocht. Later fungeerde het als opslagplaats voor een onderneming die inpakpapier verhandelde. Daarna stond het een hele poos leeg. Onder impuls van de Erembodegemse architect Willy

Peynsaert besloot een aantal ondernemers uit het Aalsterse het gebouw, op de hoek van de Zeebergkaai en de Alfred Nichelsstraat, aan te kopen en een tweede leven te geven.

Grandeur Het industriële karakter van het gebouw werd behouden. De voorgevel bleef zo goed als intact, op de stalen balkons na, die op elke verdieping werden verankerd. De architectuur, met de drie poorttoegangen in de voorgevel, geeft het gebouw een zekere grandeur. In de middelste poorttoegang werd de inkomhal en een lift naar de verdiepingen voorzien. Aan de linker- en de rechterzijde geven nieuwe poorten toegang tot parkeerruimtes. Binnen werd het gebouw tot op het betonskelet gestript. Alle binnenmuren werden gesloopt, zodat grotere ruimtes werden gecreëerd. Op de eerste verdieping na - waar de oppervlakte van 300 m² integraal behouden diende te blijven - werden alle verdiepingen opgesplitst in twee lofts. Omdat aan de straatzijde te weinig daglicht zou worden gecapteerd, integreerde de architect in de rechterzijgevel licht uitspringende gevelvlakken. Deze

geven zicht op de Dender. Het dak werd gesloopt en maakte plaats voor een nieuwe constructie waarop een penthouse werd gebouwd. Met dit duplexappartement, met ruim terras over de volledige breedte van het gebouw, kreeg het gerenoveerde pand er een vijfde bouwlaag bij.

Strakke, industriële look Voor dit met duurzame materialen afgewerkte loftgebouw opteerden de bouwheren en de architect ervoor om het MyHOME-domoticasysteem van BTicino te laten installeren. Electro Light, het installatiebedrijf van Kris Bracke en Filip Ghysels uit Gijzegem-Aalst, was begin jaren 2000 een van de pioniers elektroinstallateurs bij de lancering van het domoticasysteem van BTicino. “Wellicht is dit de enige fabrikant die een domoticasysteem op de markt brengt dat volledig tegemoetkomt aan de vereisten voor een residentieel project. Het betreft een volledig geïntegreerde oplossing die zorgt voor een optimale installatie- en gebruiksvriendelijkheid. Zo worden onder meer de ledverlichting, de temperatuur, de zonwering, de videofonie, de ventilatie, en de liftinstallatie, via ipad,

intelligent beheerd. Omwille van de strakke, industriële look die de lofts en het penthouse uitstralen, kregen de schakelaars en stopcontacten een - witte - LivingLight afwerking. u www.bticino.be u www.peynsaertarchitecten.be Door Philip Declercq | Foto’s: Legrand

01. Omwille van de strakke, industriële look kregen de schakelaars en stopcontacten een - witte - LivingLight afwerking. 02. De voormalige opslagplaatsen ‘Redt U Zelven’ werden verbouwd tot 6 lofts en 1 penthouse.

VLAKKE

PLATDAKVENSTERS VAN FAKRO: prachtig design en uitstekende thermo-isolerende waarden 02

P L AY I T Y O U R WAY

Nieuwe formaten creëren eindeloze mogelijkheden Met Moods introduceert Moduleo® een creatieve studio waarmee klanten een persoonlijke stempel op de vloer kunnen drukken. Moduleo® maakt dit mogelijk door zijn bekende Transform en Impress collecties uit te breiden met 8 innovatieve formaten. Deze geometrische vormen zijn onderling compatibel en ook met de standaard Moduleo® formaten. Daardoor zijn eindeloze verlegpatronen mogelijk. En zo bepaal je meer dan ooit zelf de uitstraling van de ruimte, van uiterst speels tot strak-modern of traditioneel. Ontdek de uitgebreide collectie op www.moduleomoods.com T +32 (0)56 65 33 69 projectsbelux@ivcgroup.com

PROJECT

Beige natuursteen op maat kleurt Brussels prestigeproject 01

Art nouveau Op een braakliggend terrein in hartje Brussel, gedurende meer dan 10 jaar een kankerplek die de Guldenvlieslaan ontsierde, is het nieuwe woon- en winkelcomplex Toison d’Or verrezen. De hoofdstad heeft er opnieuw een herkenningspunt van formaat bij. De sensuele lijnen, de grote glaspartijen en de goudkleurige details geven dit imposante gebouw een typisch Art-nouveau karakter. Het nieuwe complex werd door het Nederlandse architectenbureau UNStudio en hun Belgische collega’s Jaspers-Eyers op een hedendaagse, stijlvolle manier geïntegreerd in de wildgroei aan stijlen en gebouwhoogtes, die de Guldenvlieslaan typeert. In het oog springende V-portalen in de voorgevel linken de betere winkels op de gelijkvloerse verdieping met de luxe-appartementen op de bovenliggende verdiepingen. Hoofdaannemer was CFE-BPC Brabant (Vincigroep). Toison d’Or telt 9 bouwlagen, heeft een eigen binnentuin, en biedt ruimte aan 12.000m² handelsruimte, waaronder de eerste Belgische Apple Store. Omwille van de bijzondere duurzaamheidsaspecten kreeg het woon- en

winkel complex Toison d’Or een BREEAM Excellent-certificaat.

De golvende bewegingen eigen aan de architecturale stijl van Victor Horta zijn ook in het luxueuze woongedeelte - dat 83 stijlvolle appartementen en een penthouse omvat - nadrukkelijk aanwezig. Voor de uitwerking van de indrukwekkende wenteltrap en de 600 m² aan gemeenschappelijke ruimtes (wandelgang, zitruimtes etc) kozen bouwheer en architect, in samenspraak met Beltrami, voor de Tunesische kalksteen Thala Beige in verzoete afwerking. De warme, beige tinten van deze natuursteen zorgen voor rust en harmonie in het architecturale concept.

trami en klant Marbrerie Saint-Jean uit Braine-l’Alleud om de ‘brute’ maatstukken in natuursteen te laten overkomen uit Tunesië. Vervolgens werden deze in de ateliers van deze klant precies op maat verzaagd op basis van de uitgetekende plannen, en werd de wenteltrap ter plaatse opgebouwd. De breedte van de treden van de wenteltrap in Tunesische kalksteen is verschillend. “Voor de rechte treden is de breedte 35 cm, voor de verdreven treden is dit 40 cm aan de buitenzijde van het gebouw, en 25 cm aan de binnenzijde. Voor elke verdreven trede werd een gabarit gemaakt in onze ateliers”, aldus werfleider Bertrand Doyen van Marbrerie Saint-Jean. De natuursteen wordt op dezelfde manier onderhouden als authentiek parket.

Wenteltrap in organische vorm

Verzoete afwerking

‘Slechte’ natuursteen bestaat niet. Natuursteen moet gekozen worden in functie van de locatie en de gewenste uitstraling. Deze wenteltrap heeft een bijzondere, bijna organische vorm. Het verwerken van de natuursteen is dan ook zeer delicaat. Omdat het hier echt om millimeterwerk ging, besloten Bel-

“Het visuele aspect - de lichte kleuren, de grote glaspartijen - was de eerste parameter om voor Thala Beige te gaan. Vermits de trap en de gemeenschappelijke ruimtes van het residentiële gedeelte vrij intensief belopen worden, was een verzoete afwerking belangrijk. Het grote tegelformaat - 60 x 60 »

Golvende bewegingen

DIMENSION

Met het nieuwe woon- en winkelcomplex Toison d’Or, een project van Pro Winko en TD Immo Invest, heeft Brussel er een eyecatcher van formaat bij. Voor dit schitterend afgewerkte project leverde Beltrami om en bij de 2.000 m² Thala Beige natuursteen voor de indrukwekkende wenteltrap, en voor de bevloering van de gemeenschappelijke gedeeltes in het woongedeelte.

PROJECT

cm - ligt in de lijn van de hedendaagse trends voor vloeroppervlakken”, aldus Pascal Rommel, Senior Sales Manager Beltrami. Ook wat de verdere afwerking van de wenteltrap betreft, werd niets aan het toeval overgelaten. Voor de bekleding van de trapwanden werd aan de buitenzijde van de reling geopteerd voor metaal aan de ene zijde, en gelaagd glas aan de andere zijde. Onderaan de reling werd discrete ledverlichting geïntegreerd om de treden extra cachet mee te geven. De trapleuning zelf is verguld metaalkleurig.

Gevlamde Pepperino Dark Daarnaast leverde de natuursteenspecialist uit Harelbeke voor de gevelbekleding van een gedeelte - zo’n 120 m² - van het complex ook gevlamde Pepperino Dark natuursteen. Langs de Lakenweversstraat - een zijstraat van de Guldenvlieslaan - werd het onderste deel van de gevelbekleding in graniet uitgewerkt om contrastvorming te genereren. Bij deze materiaalkeuze was, naast het esthetische, de vorstbestendigheid uiteraard het voornaamste criterium. Bouwheer en architecten opteerden voor Pepperino Dark, gevlamd, omwille van de vrij neutrale kleur van deze natuursteen. Een deel van deze gevelbekleding - van de begane grond tot en met de eerste verdieping - werd door Beltrami geleverd. Het overige deel importeerde klant Allard G. & Fils rechtstreeks uit Portugal. In de ateliers van deze natuursteenbewerker uit Lot-Beersel werd een mock-up gemaakt die de goedkeuring van de architecten kreeg.

Markt in beweging

DIMENSION

“We merken dat er meer beweging komt in de keuze van natuursteen. Voor wandbekleding lijkt de strookjestrend - de mozaïekjes en Stoneskin-strips weer in opmars. Wat keukenwerkbladen en tafels betreft, wint zwart graniet steeds meer marktaandeel, evenals

de quartzcomposietplaten die wij in mega-platen aanbieden. Enkel wat bevloering betreft, is er geen echte trend te ontwaren. De hype van de Chinese blauwe steen lijkt wat getemperd. De natuursteensoorten van weleer zitten weer in de lift. Ik denk bijvoorbeeld aan Belgische Blauwe Hardsteen, zowel voor binnen- als buitengebruik, en witte marmers (Calacatta, Bianco Carrara). Ook de meer speciale soorten, zoals Sahara Noir, vallen duidelijk in de smaak

bij (interieur)architecten”, besluit Pascal Rommel. u www.beltrami.be Door Philip Declercq | Foto’s: Beltrami

01. De wenteltrap in Tunesische kalksteen heeft een bijzondere, bijna organische vorm. 02. Vermits de trap en de gemeenschappelijke ruimtes van het residentiële gedeelte vrij intensief belopen worden, was de verzoete afwerking belangrijk.

MINDER DREMPELS

CrÃ©dit photos : Thinkstock - aressy.com - 05/16 - 10166

MEER MOGELIJKHEDEN

www.armstrong-plafonds.nl www.armstrongplafonds.be

PROJECT

Woonschuur gaat op in natuurlandschap 01

In Nukerke, in het hart van de Vlaamse Ardennen, werd een oude hoeve verbouwd tot een moderne woonschuur. Deze strak vormgegeven ruime woonst, die vorm krijgt door een combinatie van Alterna leien in halfsteensverband en lamellen met een open latwerk in cederhout, sluit prachtig aan bij het glooiende natuurlandschap.

tedenbouwkundig moest de nieuwe woning in het landelijke karakter van Nukerke (Maarkedal) worden ingepast. Het waardevolle landschap speelde een centrale rol in het ontwerp van de architect. Een moderne, massieve blokwoning op dit perceel van meer dan 95 are was geen optie. De verbouwde woning met twee bouwlagen kreeg een ruimere, hedendaagse invulling. Opvallend is de open en lichte structuur.

Natuurlijk, warm cachet

DIMENSION

De ruime eengezinswoning - met enkele kantoorruimtes voor professioneel gebruik - werd ontworpen rondom drie stalen spanten, onderling verbonden door middel van een metalen balk, en traditioneel metselwerk. Diverse goed georiënteerde openingen in de gevels en wanden resulteren in een gevarieerde gevelopbouw. Zo is er het ruime dakterras midden de verdieping dat zich richting heuvelflank oriënteert en door

de twee kinderkamers wordt gedeeld. Grote glaspartijen in slanke aluminium profielen laten de bewoners genieten van een weids panorama, en doen de grens tussen binnen en buiten vervagen. De combinatie van leien en hout integreert de woning mooi in de natuur. Het open latwerk in cederhout geeft de woning een natuurlijk, warm cachet.

De juiste mix van materialen en texturen Architect Sien Van Liefferinge van SITOarchitecten uit Ninove stond - samen met G2 Architectural Graphics - in voor het ontwerp: “Zowel voor verbouwingsals nieuwbouwprojecten streven we naar een concept dat de identiteit van de opdrachtgever weergeeft en de basis vormt voor de architectuur. Wat de gevelbekleding in dit project betreft, zijn tijdens de ontwerpfase diverse materiaalcombinaties de revue gepasseerd. Eerst werd gedacht aan een volledig houten bekleding voor dak en gevel. Om-

PROJECT

Halfsteensverband inspireert

u www.eternit.be

De leienmantel loopt door van het dak naar de gevel - tot op raamhoogte. “Binnen het halfsteensverband spreken Alterna leien nog steeds het meest tot de verbeelding. Door de gevel (deels) en het dak af te werken in een halfsteensverband wordt de textuur van de buitenschil bovendien nog fijner”, besluit de architect.

u www.sito-architecten.be Door Philip Declercq | Foto’s: Stefaan Van der Biest

01. De leienmantel loopt door van het dak naar de gevel, tot op raamhoogte. 02. Door de gevel (deels) en het dak af te werken in halfsteensverband wordt de textuur van de buitenschil nog fijner.

02 DIMENSION

wille van de onderhoudsaspecten werd deze piste niet weerhouden.” Uiteindelijk bleek een combinatie van Alterna leien (60 x 32) van ETERNIT in donkergrijze uitvoering met open houten latwerk in ceder, de keuzeoptie die het meest in de smaak viel, geïntegreerd in de natuur en onderhoudsvriendelijk. De combinatie van verschillende materialen en texturen versterkt de architectuur.

Bespaar op energie, niet op comfort & design

Volledig raam

Uw tot 0,65 W/mÂ˛K

glasvezel

PVC hardschuim

staaldraad www.deceuninck.be

Zendow#neo Standaard/Premium

Ramen & deuren

PROJECT

Vloerverwarming voor kinderdagverblijf in Doornik 01

et kinderdagverblijf Les p’tis soleils in Doornik is een project van Michel Foucard, voormalig bedrijfsleider van de lokale firma Technord, en zijn dochter Véronique. Doornik is bijzonder slecht voorzien van kinderopvang, vandaar dat het idee groeide om dit project op te starten. Het is een gesponsord kinderdagverblijf. De basisinvestering betreft privékapitaal: 1,6 miljoen euro, waarvoor de Fondation Technord heeft getekend. De plaatsen zijn gereserveerd door firma’s, die ze dan aan andere partijen kunnen doorverhuren. Michel Foucard deed tevens een beroep op de openbare sector. Les p’tits soleils zal starten met 36 bedden, maar het plan is dat dit aantal nog zal groeien. Het gebouw heeft een verwarmd vloeroppervlak van 700 m2 voor een totaal van 900 m2. De crèche voorziet een ruimte van niet minder dan 12 m2 per kind. De kinderopvang zal op 1 september de deuren openen. Het is tevens een pilootproject dat als voorbeeld

moet dienen voor de energiezuinige aanpak van ONE (de Franstalige tegenhanger van Kind en Gezin). Men moest dus een systeem vinden dat energiebesparend was en tegelijk voldoende comfort kon leveren. Voor de verwarming koos installatiebedrijf Enertec het Spider vloerverwarmingssysteem van Giacomini. Enertec stond in voor de verwarming, ventilatie en airconditioning.

Systeem met lage inbouwhoogte De eigenschappen van Giacomini Spider konden de installateur snel overtuigen. Het is erg gemakkelijk te plaatsen, zodat het geschikt is voor renovatie en nieuwbouw. Het is ook polyvalent: het kan voor verwarming en koeling worden toegepast. Over het algemeen wordt vloerverwarming gewaardeerd als comfortabele en zuinige manier van verwarmen. Bij de installatie zijn er echter een aantal beperkingen. In renovatie kan de minimale inbouwhoogte soms voor problemen zorgen. Tevens heeft een dikkere dekvloer meer tijd nodig om te drogen, wat in nieuwbouwprojecten voor vertraging kan zorgen. Met het ultra platte Spider systeem (5 cm totaal, of 25 mm boven de noppen) van noppenplaten, kan men deze problemen echter vermijden. Het bestaat uit voorgevormde platen in robuust polypropyleen in roostervorm. De gepatenteerde vorm van het rooster garandeert

een stevige bevestiging van de buizen van 16 mm. Het geheel wordt dan in de chape ingestort, voor een gelijkmatige spreiding van de energie met een lage thermische inertie. In het geval van het kinderdagverblijf was dat laatste erg belangrijk: de kinderen brengen immers een groot deel van de tijd spelend op de vloer door. Giacomini maakt gebruik van een meerlagenbuis, wegens het montagegemak. Dit type buis is zwaarder, en biedt dus een grotere stabiliteit. Er zijn drie versies van de Spider: • Panelen in PPR op een zelfklevende basis (hoogte van 22 mm) voor renovatie of andere werven waar de inbouwhoogte beperkt is. Deze versie is overigens ideaal voor renovatie, omdat de panelen direct op de bestaande vloer gelijmd kunnen worden. • Voorgevormde panelen in PPR met clips (22 mm hoog + 13 mm voor de clips) voor bevestiging op een isolatielaag. Deze uitvoering is vooral geschikt voor systemen met gladde isolatieplaten. • Voorgevormde panelen in PPR met een isolatielaag (22 mm hoog + 6 mm isolatie). Dit is bestemd voor renovatie of werven met een beperkte inbouwhoogte. De open structuur van het rooster houdt de hoogte minimaal, met elk type van dekvloer, zowel traditioneel als gegoten. » DIMENSION

Giacomini rustte recent een kinderdagverblijf in Doornik uit met een Spidervloerverwarmingssysteem. Dit ultravlakke systeem levert hoge prestaties en kan zeer snel reageren.

PROJECT

Er bestaat ook een versie die direct op de bestaande vloer kan worden gekleefd, voor een inbouwhoogte van slechts 32 mm.

Ideale temperatuurverdeling In deze toepassing heeft Spider nog een voordeel: er is wat speling bij de montage van de noppenplaat mogelijk. Zelfs afgeschuurde polyurethaan vormt immers geen perfect egaal oppervlak. Met de noppenplaten kan men die kleine oneffenheden compenseren. Eenmaal de chape is gestort, is het oppervlak natuurlijk weer waterpas. Giacomini benadrukt dat de buizen stevig genoeg in de noppen moeten worden bevestigd. Door de druk van het water in de dekvloer heeft alles de neiging om naar boven te drijven. Men moet dus vermijden dat de buizen net onder het betonoppervlak komen te liggen. Zoals reeds gemeld,

zorgt het gebruik van de zwaardere meerlagenbuis ervoor dat er minder kans is dat dit gebeurt. De montage van het systeem is even eenvoudig als bij een traditioneel noppensysteem. Voor deze werf rekende Enertec met een plaatsingstijd van twee weken.

u www.giacomini.be

Lagetemperatuursysteem

Door Michel Hanoulle

Gezien vloerverwarming een lagetemperatuursysteem is, kon men gebruikmaken van warmtepompen. De Spider installatie in het kinderdagverblijf wordt gevoed door twee Daikin-warmtepompen van 16 kW. Deze toestellen zorgen ook voor SWW. De installateur heeft een omkeerbare werking voorzien, om oververwarming te vermijden. De vloerverwarming wordt bevoorraad vanuit twee tanks van 500 liter, die worden opgewarmd via een warmtewisse-

DIMENSION

laar, zodat er altijd voldoende warmte beschikbaar is. Er is ook een grote SWWvoorraad: een crĂ¨che heeft immers altijd warm water nodig. Nadat de chape gelegd werd, werden de warmtepompen ook gebruikt om de betonplaat te verwarmen.

01. Het Spider-systeem is erg plat, wat een lage inertie en een ideale warmteverdeling garandeert. 02. Het Spider-systeem van vloerverwarming is even gemakkelijk te plaatsen als een traditioneel noppensysteem. 03. Voor dit project werd een meerlagenbuis van 16 mm toegepast. 04. Julien Nyst, general manager bij Giacomini (rechts) en Robin Deschamps, zaakvoerder bij installatiebedrijf Enertec.

De renovatie van het Europese gebouwenbestand dringt zich op. Want in 2050 zullen 90% van de nu bestaande woningen nog steeds in gebruik zijn. Het RenovActive concept: maar vernieuwend, gericht om · Eenvoudig bestaande huizen te transformeren naar gezonde en duurzame plekken om te wonen

en financieel toegankelijke · Technisch verbouwing een renovatieconcept, op · Reproduceerbaar: grote schaal toepasbaar in ons huidige vastgoed

Interesse? Ontdek het volledige project of vraag een bezoek aan op

renovactive.velux.be

Renovation Active House I Affordable I Reproducible

In partnership with :

Classe 300 X13E

W IF

3G / 4

FEELING CONNECTED De nieuwe videofoon Classe 300 X13E maakt van elk huis een geconnecteerde woning. Eenvoudig te bedienen met smartphone, waar u ook bent. De binnenpost kan geĂŻnstalleerd worden op elke 2-draadsinstallatie van BTicino en wordt via een wifi-verbinding verbonden op het netwerk.

PROJECT

Schrijnwerk WZC De Gerstjens in perfecte symbiose

p de hoek van de Brusselbaan en de Jagershoek in Erembodegem werd recent een nieuw woonzorgcentrum (WZC), goed voor 99 erkende bedden, gerealiseerd. Voor bouwheer Care-Ion en Turbozen Architecten was een monolitisch blok geen optie. Ze kozen voor een opeenvolging van variërende gevelbreedtes van telkens een zestal meter, in harmonie met de naburige woningen. De hoofdinkom van het WZC bevindt zich in de zijstraat - Jagershoek. Voor de uitvoering van dit project - een Design & Build project met Jan De Nul nv - is een periode van 18 maanden voorzien. Er werd gewerkt met de Zero-serie gevelstenen van Vandersanden Bricks in verschillende kleurschakeringen. Om de langere vlakken in identiek gevelmetselwerk op de hoek van het gebouw te doorbreken opteerden de architecten aan beide straatzijden voor uitspringende, grote raamgehelen, en aansluiting met een contrasterend gevelvlak in rode gevelsteen.

‘En-en-verhaal’ Er werd gekozen voor een combinatie van pvc- en aluminium raamprofielen. Het meeste schrijnwerk en het repetitieve schrijnwerk werden in pvc uitgevoerd. Enkel de zeer grote raampartijen in de uitspringende gevelvlakken wer- » DIMENSION

In Erembodegem neemt het nieuwe woonzorgcentrum De Gerstjens - naar een ontwerp van Turbozen Architecten uit Aalter - de ritmiek van de woningen uit het straatbeeld over. Het ‘Zendow#neo Premium’ PVC-systeem van Deceuninck voor het schrijnwerk is er perfect in symbiose met het aluminium schrijnwerk voor de grote glaspartijen.

PROJECT

den in aluminium uitgevoerd. “Bij dergelijke grotere projecten vullen pvc - als super isolerende oplossing aan een interessante prijs-kwaliteit verhouding - en aluminium elkaar perfect aan”, aldus architecten Amélie Van Neer en Lieven De Ruyck van TURBOZEN architecten uit Aalter.

Duurzaam en strak pvc-profiel “Zendow#neo Premium is een innovatief kunststofprofiel met een sterke isolerende waarde. Dit systeem gaat uit van een vleugel met continue, structurele glasvezels, en een thermisch versterkt kader, op basis van pvc-recyclaat. Een duurzaam en strak profiel dus met een standaard Uf-waarde van 1.1”, aldus Koen Van Hoyweghen (senior promotor bij Deceuninck). “In dit project werd geopteerd voor een opengaande vleugel van 90 bij 240 cm. Wat niet wegneemt dat dit hybride profielsysteem ook grotere raamafmetingen aankan”, vult Koen Platteau van Platteau Ramen uit Dendermonde, die het systeem reeds in heel wat projecten toepaste, aan.

Wit-zwart contrast Aan de buitenzijde van het WZC werd, naargelang de kleur van de gevelstenen, voor witte of zwarte pvc-raamprofielen gekozen. “Deze laatste werden afgewerkt met een grafietzwarte, gladde folie met een heel lichte korrelstructuur, vergelijkbaar met een coatinglaag”, aldus nog Koen Van Hoyweghen. “Aan de binnenzijde van het gebouw ging de voorkeur van architecten en bouwheer naar de in de massa gekleurde witte uitvoering.” u www.deceuninck.be Door Philip Declercq | Foto’s: Deceuninck

01. Turbozen Architecten koos voor een opeenvolging van variërende gevelbreedtes, in de lijn van de bestaande naburige woningen. 02. Bij Zendow#neo Premium wordt vertrokken van een vleugel met lange, structurele glasvezels, en een kader met thermische versterking, op basis van pvcDIMENSION

recyclaat

SPIDER, de oplossing voor VLOERVERWARMING bij RENOVATIE !

GIACOMINI SPIDER HET ULTRADUN EN ULTRAPERFORMANT VLOERVERWARMINGSEN VLOERKOELINGSSYSTEEM !

Min. vereiste hoogte

32 mm*

Het nieuw R979S systeem van Giacomini is vervaardigd uit 3-dimensionele rasters uit versterkt polypropyleen om buizen van 16mm stevig te verankeren tijdens de plaatsing en ze volledig in de dekvloer te integreren, zodat een uniforme verdeling van de warmte en een lage thermische inertie kunnen gegarandeerd worden. Ideaal systeem zowel voor nieuwbouw als voor renovatie. Giacomini Benelux n.v. : Rue Provinciale, 273 • B-1301 Bierges (Wavre) Tel. : +32 (0)10 42 06 50 • Fax : +32 (0)10 42 06 99 • info@giacomini.be • benelux.giacomini.com

*zie voorwaarden

REPORTAGE

Evenement in kunstzinnig kader Desco, leverancier van sanitair en verwarmingsmateriaal, gooit dit najaar de traditionele opendeurdagformule van ‘klant ontmoet fabrikant tussen pot en pint’ over een radicaal andere boeg. De professionals worden uitgenodigd in het unieke kader van de Verbeke Foundation in Kemzeke.

e klanten worden uitgenodigd op een ontdekkingstocht. Tussen de kunstwerken van de Verbeke Foundation staan de stands van de leveranciers opgesteld. De bezoekers worden ondergedompeld in een wereld waar ecologie, techniek, wetenschap, design en natuur naadloos in elkaar overvloeien. Op het parcours, dat zich zowel binnen als buiten bevindt, zijn er verschillende ontmoetingspunten waar men plannen kan bespreken met deskundigen, of contacten leggen met collega’s of leveranciers. De dag wordt afgesloten met een muzikale omkadering en een walking dinner.

Drie dagen, drie thema’s

DIMENSION

Het evenement wordt gespreid over drie dagen, van 21 tot en met 23 september. Per dag is er een centraal thema, dat door gastsprekers belicht zal worden. Eerst komt ecologie aan de beurt: hoe kan men de groene gedachte vertalen in de dagelijkse praktijk? Hoe springen verschillende generaties met deze pro-

blematiek om? Valt ecologie te rijmen met economie? De tweede dag staat in het teken van techniek. Innoverende ideeën die de toekomst zullen vormgeven, krijgen hier een platform. Ten slotte is er Trends en Design: hoe ziet de woning eruit voor het gezin van morgen? Hoe brengen we ecologie en stadsleven, privé en collectief, leven en werken in balans? Om het evenement een extra toets te geven, is het walking dinner telkens geïnspireerd op het thema van de dag.

per seizoen, waarbij er kansen gegeven worden aan jonge kunstenaars. Tijdens deze zomer en dit najaar staat beweging centraal, een thema dat mooi aansluit bij de toekomstgerichte visie van Desco. Zo zijn er reusachtige bewegende strandbeesten (foto 02) van Theo Jansen die zich krakend en piepend op de wind voortbewegen. De complexe machines van Bewogen Beweging vertroebelen de lijn tussen kunst, techniek, mechanica en biologie. Poppy van Zoro Feigl wordt in beweging gezet door motoren en bestaat uit plastic bladen, kabels, touwen enzoverder. Kortom: het wordt een combinatie van kunst, natuur en techniek. u www.desco.be u www.verbekefoundation.com Door Alex Baumans

Kunstbeleving De Verbeke Foundation werd op 1 juni 2007 geopend door kunstverzamelaars Geert en Carla Verbeke-Lens. Op 12 hectare natuurgebied en 20.000 m2 overdekte ruimte is het een van de grootste privé-initiatieven voor moderne en hedendaagse kunst in Europa. De loodsen van het vroegere transportbedrijf van Geert Verbeke werden omgebouwd tot expositieruimtes (foto 01). De tentoongestelde werken wisselen

Get there

first!

Ontdek een nieuwe vorm van comfort De nieuwe Bluevolution lucht-lucht warmtepompen staan voor efﬁciënte verwarming, koeling en zelfs zuivering van de lucht. - Maximale energie-efficiëntie: een uitstekend energielabel tot het A+++ label - Gezonder binnenklimaat dankzij de Daikin Flash Streamer - Fluisterstille werking - Verhoogd comfort: de 3D-luchtstroom zorgt voor een gelijke temperatuur in de hele ruimte - Deze nieuwe binnen- en buitentoestellen maken gebruik van het koelmiddel R32, een alternatief met lagere milieu-impact

www.daikin.be

 0800 840 22

De enige sterke bouwknoopoplossing

Bereken online je Psi-waarde met onze handige calculator

N ot just ano ther in the wa ll

DIRECT

It’s all about the details onze focus: • Minder kosten, meer voordeel • Isolerend in alle richtingen • Onovertroffen stabiliteit • Natuurlijke isolatie

SA Briqueteries de / Steenbakkerijen van Ploegsteert nv ∙ Rue du Touquetstraat 228 ∙ 7782 Ploegsteert ∙ T. +32 56 56 56 56 ∙ info@ploegsteert.com ∙ www.ploegsteert.com

PROJECT

Nieuwe afwerkingslijn geeft divisie vezelcement nieuw elan

ls marktspeler met Belgische roots geeft SVK haar jarenlange knowhow op het vlak van vezelcementproducten - gevelplaten, leien en golfplaten - een nieuwe boost. Met een ambitieus marketingprogramma richt SVK zich specifiek tot de bouwheer, de architect en de bouwmaterialenhandelaar, en spreekt zo de volledige bouwketen aan. “Bij de bouwheer primeren esthetiek en duurzaamheid, bij de architect komt daar nog het technische plaatje bij”, aldus Jan D’Hollander, marketing coördinator. SVK focust hierbij in eerste instantie op haar gevelplatenprogramma. Recent werd geïnvesteerd in een hypermoderne afwerkingslijn, waarin het basisproduct, vezelcement, alle bewerkingen tot een volwaardige gevelplaat ondergaat. “Het betreft een duurzame productielijn: afgezaagde stukken, schuurstof, tot en met de warmte, afgegeven door de verwarmingsinstallaties,… alles wordt gerecupereerd en opnieuw gebruikt. Ook

de afwerkingscoatings worden in eigen huis ontwikkeld. Naast de RAL-kleuren is er de door onze researchafdeling uitgetekende lijn SVK-kleuren. Ons labo voert o.m. visuele en machinale testen uit om de effecten van de weersomstandigheden op de gevelplaten na te gaan. Onze ambitie is de bestaande kwaliteitsnormen te overtreffen”, aldus Bossuyt.

De ene vezelcementplaat is de andere niet Binnen het assortiment gevelplaten in vezelcement, op maat verzaagbaar en in quasi alle RAL-kleuren beschikbaar, biedt SVK een brede waaier aan oplossingen. Hiermee mikt de fabrikant op toepassingen in ziekenhuizen, flatgebouwen, sociale woningbouw, hotels…, zowel nieuwbouw als renovatie. Over Ornimat, een decoratieve gevelplaat met gekleurde randen die de architect maximale creativiteit biedt, wordt verder bericht. Decoboard staat voor een gevelplaat met een trendy en duurzame look.

Puro Plus is een natuurgrijze, onbehandelde, licht geschuurde vezelcementplaat, met een betonlook. Deze 3 types SVK vezelcementplaten ontvingen van de BUtgb een gunstige ETA-beoordeling omwille van de gebruiksvriendelijkheid van het gevelsysteem. Nieuw is ook dat alle SVK gevelplaten die in grote hoeveelheden worden geproduceerd, voorzien worden van een beschermingsfilm. Deze in stock beschikbare platen kunnen worden verzaagd met het oog op snelle levering.

Ornimat concept Ornimat is een bijzonder concept waarbij de gevelplaat eerst op maat verzaagd wordt volgens de creatieve wensen van de architect, en dan pas gecoat. “De gevelplaten worden machinaal geverfd zodat ook de randen uniform afgewerkt zijn. Dit maakt dat het product zich onderscheidt op de markt. Pluspunt is dat met de aannemer vooraf kan afgesproken worden in welke volgorde de platen gepalletiseerd worden. Hierdoor kan er sneller gemonteerd worden en is er geen tijdverlies op de werf”, aldus Bossuyt.

Nieuwe in de massa gekleurde varianten Naast Ornimat heeft SVK ook de Colormat in de massa gekleurde gevelplaat. Deze geeft de gevel een natuurlijke » DIMENSION

Recent investeerde SVK in een hypermoderne afwerkingslijn voor vezelcement gevelplaten. Deze wordt als het ware de incubator voor nieuwe ontwikkelingen in dit productsegment. “Architecten associëren ons nog te vaak met golfplaten en gevelstenen, terwijl vezelcement en architectonisch beton (Gigant) onze core business geworden zijn”, aldus Thomas Bossuyt, commercieel directeur SVK.

PROJECT

en sfeervolle uitstraling. De Colormat Scripto variant, een gehydrofobeerde gevelplaat met bijzonder reliëf op de zichtzijde van de plaat, biedt creatieve mogelijkheden inzake het spelen met licht en schaduw. Een andere variant die binnenkort gelanceerd wordt, is de Colormat Touch gevelplaat.

Onzichtbaar mechanisch bevestigen met standaard dikte Alle gevelplaten uit het gamma kunnen op meerdere manieren bevestigd worden. Ze kunnen niet enkel verlijmd, geschroefd of gerivetteerd worden, maar ook op dezelfde plaatdikte - 8 mm - onzichtbaar mechanisch bevestigd. “De Ornimat, Decoboard en Puro Plus gevelplaten zijn zo sterk dat zelfs deze 8 mm dikke gevelplaten onzichtbaar mechanisch verankerd kunnen worden. In de achterzijde van de platen worden gaten op maat voorgefreesd waarin plaat-

01. Aan de skyline van Washington is er het Hyatt Place hotel - naar een ontwerp van de Amerikaanse architect Cooper Carry -, dat opvalt met 1.200 m² rode en grijze Ornimat gevelplaten in verschillende formaten. 02. Sociale woningbouw in Hoboken. 03. Vrieshuisproject met Skybox in het Nederlandse Velsen Noord

DIMENSION

haken of plaathaakprofielen met een spanningsloos anker bevestigd worden. Deze bestaan uit een huls en een zeskantige kopschroef. Hiermee worden de gevelplaten dan op de onderconstructie bevestigd”, aldus Bossuyt.

kelijk manipuleerbaar. Door de geringe dikte is er weinig plaatsverlies. De harde, sterke gevelplaten zijn schimmelwerend en hebben brandklasse A2-s1, d0. u www.svk.be Door Philip Declercq | Foto’s: SVK

Bewezen kwaliteit Momenteel focust SVK op de Beneluxlanden, Frankrijk het VK en Ierland, maar men wil ook doorgroeien in o.m. Turkije, Polen, Zwitserland en Spanje. In de VS en Canada dienen zich eveneens opportuniteiten aan. Aan referentieprojecten ontbreekt het niet. Aan de skyline van Washington is er het Hyatt Place hotel - naar een ontwerp van de Amerikaanse architect Cooper Carry -, dat opvalt met 1.200 m² rode en grijze Ornimat gevelplaten in verschillende formaten. Ook bij onze noorderburen zijn de vezelcementplaten goed ingeburgerd. De gevelopbouw van de uitbreiding van het ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede kent een vast stramien van witte Ornimat gevelplaten van ongeveer 600 mm hoog en 1200 mm breed. De gevels van de bestralingsbunkers zijn uitgevoerd als groene gevel. De gevelplaten zijn dusdanig vormgegeven dat het lijkt alsof de groene gevel als een bos onder de gevel doorgroeit. Elke vezelcementplaat is een natuurlijk composietmateriaal, recycleerbaar, en - door zijn lichtheid - mak-

SVK EN DE ARCHITECT Recent organiseerde SVK op de site in Sint- Niklaas een architectendag om de Divisie Vezelcement in the picture te plaatsen. “Samen met onze partners Etanco en One Plus/ Dynamic Bonding systems, specialisten in bevestigingstechnieken, nodigden wij architecten uit het Franstalige landsgedeelte uit voor een infosessie rond geventileerde gevels binnen ons productenpallet. Gevolgd door een netwerklunch, en een bezoek aan onze nieuwe afwerkingslijn voor gevelplaten”, zegt Bossuyt. “Ook kregen de architecten de gelegenheid om in ons trainingscenter zelf een gevelplaat te monteren. Deze formule valt in de smaak en hernemen wij in het najaar voor hun Nederlandstalige collega’s.”

EEN VLAMMEND BETOOG VOOR ROTSWOL

Vertrouw al bij de planning op de goede brandwerende eigenschappen van ROCKWOOL rotswol. Kies voor de zekerheid die onze onbrandbare isolatiematerialen u bieden: EUROCLASS A1, smeltpunt > 1000 °C. Stel uzelf gerust met het gevoel dat u in geval van brand alles hebt gedaan om personen en materiële zaken te beschermen. Neem bij brandveiligheid een verantwoordelijkheid van 1000 °C! www.rockwool.be

> 1000 °C

STAD IN DE KIJKER

Burgemeester Christoph D’Haese - Aalst

DIMENSION

“Wij hebben het snelst groeiende investeringsbudget van alle centrumsteden”

STAD IN DE KIJKER

“Stedenbouwkundig lagen er twee grote uitdagingen op het bord toen ik de sjerp omgordde”, aldus de burgemeester. “We moesten het imago van grauwe fabrieksstad aan de stroom, met een glucosefabriek pal naast het centrum en tal van wijken vol oude arbeidershuisjes, zien kwijt te raken en Aalst transformeren tot een aantrekkelijke centrumstad. Tevens moesten we gepast inspelen op een jaarlijkse bevolkingsaangroei met 700 tot 800 inwoners. Dat vergt woongelegenheden voor alle mogelijke categorieën met bijhorende dienstverlening: kinderdagverblijven, scholen, appartementen, eengezinswoningen… Om al die toonladders te kunnen bespelen, moesten we het stedenbouwkundig accordeon volledig opentrekken.” De Stadsmonitor 2014 van de Vlaamse overheid steekt de coalitie alvast een hart onder de riem. Uit de cijfers blijkt dat de tevredenheid van de Aalstenaar een fikse curve opwaarts vertoont. Christoph D’Haese ziet daarvoor twee verklaringen. “Omdat ik wou dat iedereen mijn gezicht kende, heb ik in het begin een schroeiende aanwezigheidspolitiek gevoerd. Maar ik heb vooral hard gewerkt op een aantal dossiers.” Het eerste was dat van de verhuizing naar het nieuwe administratieve centrum Werf 9. “Achttien jaar lang werd hierover heen en weer geschoten vanuit de politieke loopgraven. In de nieuwe coalitie was één partij resoluut tegen en één absoluut voor. Anderzijds wou ik de

Pupillensite kopen en ontwikkelen, een plek in het hart van de stad met 14.439 m² grondoppervlakte, die voor 8,5 miljoen euro in de etalage stond. Ook daar stelde één partij zich compleet anti en één partij zich compleet pro op. Dankzij veel gepalaver en een strakke timing – de twee akten werden met amper tien minuten tussenpauze ondertekend – kon ik beide dossiers afronden. Het administratieve centrum huren we voor negen jaar, met een aankoopoptie op het einde van de huurceel, waarin de aankoopprijs al is vastgelegd.”

Weg van de middelmatigheid De aankoop van de Pupillensite stond niet zomaar hoog op de agenda van de burgemeester. “Een dergelijke site in de stadskern, halfweg tussen de Grote Markt en het station, was ideaal voor de aanleg van een stedenbouwkundige corridor. Dat gegeven biedt je de mogelijkheid om je regierol als stadsbestuur voluit op te nemen. Mits een goede invulling kun je de leefbaarheid van de stad zo in aanzienlijke mate sturen.” De ontwikkeling gebeurt in twee delen. Het bestaande gebouw waarin vroeger de gerechtelijke politie was ondergebracht, wordt aangepakt en uitgebreid met een nieuw gedeelte. Hierin komen de bibliotheek en de academie voor podiumkunsten. “Om alles snel op de rails te krijgen, hebben we een wedstrijd voor consortia

van aannemers en architecten georganiseerd, waaruit KAAN architecten en de bouwgroep Van Roey als laureaat zijn gekomen. In hun concept wordt het gebouw, dat in alle bescheidenheid gezegd een zeker Thurn en Taxis gehalte heeft, open gemaakt, zodat je van overal inkijk krijgt op de activiteiten. De heraanleg van het openbare domein maakt de site doorwaadbaar. De bibliotheek wordt een heus kennis- en belevingscentrum en een ontmoetingsplek, zeg maar het Aalsters Salon, waar de leerlingen uit onze 21 scholen veel tijd zullen doorbrengen en ouders in de bibliotheek kunnen toezien hoe hun kinderen pianospelen, of omgekeerd. Want geslaagde publieke functies vergen niet alleen mooie gebouwen, maar ook een warme, menselijke beleving.” Het andere deel van de site krijgt een woonbestemming. Voor de invulling loopt een Open Oproep van het Team Vlaams Bouwmeester, die bij publicatie van deze DIMENSION ongeveer beëindigd zal zijn. Christoph D’Haese: “Ik wil een creatieve oplossing, weg van de platgetreden paden vol stedenbouwkundige clichés. We hebben nood aan een vitaal, dynamisch project met een amalgaam aan woonoplossingen, zonder te vervallen in experimenten of excessen. Tijdens de lopende jurering heb ik nog te veel voorstellen onder ogen gekregen die ik heb omschreven als de middelmatigheid van de mediocriteit. Gelukkig zijn er ook ambitieuzere projecten.”

Het Dublin van Vlaanderen? De verhuizing van de stadsdiensten naar de Werf zal volgens de burgemeester ook op een andere manier de stadsvernieuwing aanzwengelen. “Voordien zaten we verspreid over 27 uitgeleefde panden, wat niet meteen blijk gaf van respect voor onze burgers/klanten en onze stadsmedewerkers. Een aantal gebouwen zetten we nu in de markt. Een buitenkans voor private investeerders » DIMENSION

Tot voor enkele jaren kwam Aalst vooral in het nieuws wegens carnaval, carnavaleske exploten van bepaalde figuren en een niet aflatend politiek gesteggel. Daarin lijkt een kentering gekomen. “We zitten in een positieve vibe”, stelt burgemeester Christoph D’Haese. “Geen enkele Vlaamse centrumstad kan ons investeringsritme evenaren.” Het gesprek vindt plaats in het nieuwe administratieve centrum vlakbij het station, met uitzicht op de Dender. De verhuizing naar deze locatie was, zoals bijna alle politieke beslissingen, lange tijd een twistappel. Maar de burgemeester – in zijn vorig leven advocaat – nam met succes de bemiddelaarsrol op zich en kaderde de stap meteen in een bredere strategie van stadsvernieuwing.

STAD IN DE KIJKER

01. In het door het architectenbureau Secchi & Vigano uitgewerkte masterplan voor het regionaal bedrijventerrein Siesegemkouter is ruimte gereserveerd voor een crematorium. In hun ontwerp opteren Kees Kaan en Vincent Panhuysen van KAAN Architecten bewust voor een sobere architectuur die zich invoegt in het landschap. 02. Zicht op de binnenruimte van het crematorium dat nu in de realisatiefase zit. KAAN Architecten gaat voor eenvoud, soberheid, rust, ingetogenheid, intimiteit. Neutrale tinten en een beperkt aantal materialen versterken de sfeer. 03. In het nieuwe administratief centrum vonden onder andere de stadsdiensten een nieuw onderkomen. Het door Abscis Architecten ontworpen complex zorgde voor een miraculeuze facelift en opwaardering van de stationsbuurt, de vroegere postsite en het Werfplein. De gekleurde zonwering verleent het gebouw een eigen identiteit en een sterke herkenbaarheid. (zie ook cover) 04. Zicht op het nieuwe sluiscomplex langs de Dender. 05. In het voormalig ommuurd park van het Capucienenklooster is het riant en rustig wonen in dit luxueuze appartementencomplex. Jaspers-Eyers Architects ontwikkelde een concept, bestaande uit vijf residentiële gebouwen verspreid over het park ingeplant. De eenvormigheid in materiaalgebruik zorgt voor een harmonieus geheel. De witte gevelsteen versterkt het horizontaal lijnenspel en contrasteert met de zwarte houten verticaal gelede vlakken van de gevelbekleding, en met de glazen balustrades en betonnen terrassen.

DIMENSION

die ze willen opwaarderen of slopen en herbouwen, want ze liggen allemaal centraal in de stad. In het voormalige stadhuis blijft de trouwzaal in dienst. Een deel van het gebouw wordt ingenomen door het Huis van het Kind, waar alle diensten voor kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar onderdak vinden. Het

andere deel moet nog een bestemming krijgen. Als het van mij afhangt, komt daar een stadscafé, waardoor meteen het binnenplein ten volle zou worden gevaloriseerd.” En dan zijn er de vele woonprojecten die grotendeels aan het water zijn gesitueerd. In een aantal gevallen worden die mee gestuurd door het autonoom gemeentebedrijf stadsontwikkeling Aalst AGSA, waarvan Christoph D’Haese voorzitter van de raad van bestuur is. “Dimitri Verhulst, een geboren Aalstenaar, heeft Aalst ooit vergeleken met Dublin, omdat beide steden eenzelfde ongelooflijke opportuniteit delen: hun ligging aan een stroom. Daar trachten we op in te spelen. Daarom hebben we de site Tragel gekocht, een toegangspoort tot de stad van 14 hectare die sterk aan het verloederen was. Hier komen drie ontwikkelingen. Het consortium Tragel 8 is gekozen als preferred bidder voor de eerste fase, een retailpark van 15.000 m². Een groot deel daarvan wordt ingenomen door relocatie van bestaande handelszaken, want ik wil zeker de lokale middenstand niet doodknijpen door winkelcentra aan de stadsrand te creëren. In volgende fases komen hier een evenementen- en baskethal en woningen. Het wordt zeker geen gemakkelijke opgave om al die functies te bundelen en met elkaar te verzoenen, maar dat lijkt me een uitgelezen kluif voor architecten.” Naast de Tragel kent het al langer geplande maar wat gestremde stationsproject een doorstart. Een nieuwe pendelparking, een cinemacomplex, tunnels onder het station en een voet-

gangersbrug zullen op termijn de Tragel beter ontsluiten en de link met de Rechteroever versterken. Een noodzaak, want aan die overzijde slaan Matexi en Re-Vive de handen in elkaar om de voormalige Tupperwaresite te saneren en te ontwikkelen tot een plek om te wonen en te werken, met ondersteunende diensten. Een eerste fase, Pier Kornel gedoopt, is intussen nagenoeg klaar. Verder stroomopwaarts de Dender zijn de voormalige mouterij De Wolf-Cosyns en het gebouw Redt U Zelven van de gelijknamige landbouwcoöperatieve door privé-investeerders omgetoverd tot lofts.

Prikkelprojecten Een ander groot woonproject van AGSA is Immerzeel, goed voor 600 tot 800 woonentiteiten. Wonen in het groen is de insteek van dit initiatief aan de stadsrand dat vooral mikt op gezinnen met jonge kinderen en waarvoor momenteel een beeldkwaliteitsplan in de maak is. Van een heel andere schaal zijn de Prikkelprojecten. De burgemeester: “Vooral op de Rechteroever zijn enkele buurten met woningen die niet meer beantwoorden aan de elementaire kwaliteitseisen. Daar hebben we een voorkooprecht ingevoerd. We kopen een beperkt aantal panden die AGSA, ondersteund door een pool van architecten, renoveert of herbouwt en daarna weer verkoopt. Zo willen we de buurt revitaliseren en stilaan een rollend fonds opbouwen. Flankerend hebben we een premiestelsel voor verfraaiing van de woning uitgewerkt voor bepaalde zones. Een moeilijke oefening, want je zal als eigenaar maar

STAD IN REPORTAGE DE KIJKER

net naast die zone vallen. Maar dankzij het feit dat onze Rechteroever waarschijnlijk het meest bestudeerde gebied van Vlaanderen is, kennen we alle gevoeligheden en was een gecombineerde aanpak mogelijk. Dergelijke kleinere ingrepen zijn in feite even belangrijk als de grote projecten. Zo hebben we op het Kanunnik Colinetplein het duurste bushokje van het hele land geplaatst. Dat pleintje was verloederd en ten prooi gevallen aan kleine criminaliteit. Door het nieuwe bushok en een fontein zijn we erin geslaagd dat te keren. Je ziet daar intussen de eerste koffiebars verrijzen.”

“Wij waren een van de eerste steden die een digitale bouwvergunning uitreikten. We hebben ook ingezet op infosessies met architecten, om samen bugs de wereld uit te helpen en te zoeken naar oplossingen voor probleemsituaties, zoals een opdrachtgever die in het buitenland verblijft.”

05 DIMENSION

Ook andere functies blijven niet verweesd achter. Op de site van de voormalige leerlooierij Schotte wordt de laatste hand gelegd aan een multifunctionele sportvillage met zalen voor dans, Olympisch turnen en gevechtssporten en een infopunt. Op de planning van AGSA staat verder het bedrijvencentrum Siesegem, waar ook een crematorium verrijst. Bij de nieuwe sluis van Waterwegen en Zeekanaal komt een sluisgebouw waar fietsers kunnen verpozen met uitzicht op het stadspark en Erembodegem. “Vanuit economisch oogpunt ben ik blij dat de Dender mag worden uitgediept voor schepen tot 1.350 ton, waardoor veel meer transport langs het water mogelijk wordt dan de huidige 650 ton toelaat. Heel wat firma’s waren daarvoor vragende partij. Een goede zaak, als je weet dat een schip al snel de lading van 100 vrachtwagens transporteert.” »

De juiste dimensies

STAD IN DE KIJKER

06. Aan het station verbindt een nieuwe onderdoorgang het Statieplein met het nieuwe Denderplein en met de pendelparking en de toekomstige fietsers- en voetgangersbrug over de Dender. De nieuwe onderdoorgang en pendelparking maken deel uit van het masterplan Aalst StationsOmgeving, opgemaakt door Christian Kieckens Architects. 07. In de schaduw van het station verrijst een parkeergebouw met zeven bovengrondse niveaus en één ondergronds niveau, samen goed voor 900 auto’s en 30 plaatsen voor Kiss & Ride. Het gebouw krijgt een afwerking met hout en glas. 08. Architect Willy Peynsaert verbouwde het monumentale pand van de voormalige landbouwersvereniging ‘Redt U Zelven’ tot lofts en een commerciële ruimte. Daarbij perforeerde hij de bakstenen gevel met grotere ramen voor meer licht en uitzicht op het water.

09. Pal in het winkelcentrum tussen de Nieuwstraat en de Ridderstraat, komt een grootschalig mixed project met 2.500 m² winkelruimte voor Zara, een aantal wooneenheden, semi-publieke en private daktuinen, en een ondergrondse parkeergarage voor 116

Ook retail in de stad is een dada van de burgemeester. “Mooie pleinen en straten en een leefbare stad zijn het spiegelbeeld van commerciële aantrekkelijkheid. Daarvoor heb je katalysatoren nodig. Daarom tracht ik grote winkelketens naar Aalst te lokken, met het argument dat de stad net zoals zij investeert en groeit. Je moet wel vermijden dat de straten er ‘s avonds doods bij liggen. Daarom streven we nabij de winkelzones naar goed gesitueerde en evenwichtige woonentiteiten. Dé opgave in een centrumstad is de zaken juist te dimensioneren. Dat gaat onder andere over hoogte, diepte, breedte, oppervlakte en functies van gebouwen. Je moet een juiste en efficiënte allocatie van gebouwen en middelen op de aangewezen plaats nastreven.”

wagens. Het ontwerp is van Bontinck Architecture

DIMENSION

Een leefbare stad rijmt voor de burgemeester en voormalig strafpleiter ook op veiligheid. “Wij zijn momenteel een van de veiligste steden van Vlaanderen en dat wil ik zo houden. Er is hier geen enkele no go zone. Een van mijn eerste maatregelen was de installatie van een politiecommissariaat op de Rechteroever. Zo’n wijkpolitie stuurt, bijna als een sociale politie, de multiculturele samenleving. In het verleden heb ik veel pro deo gepleit voor mensen die het moeilijk hadden in hun leven. De stem van de advocaat hoort thuis in de mond van de stamelaar, was daarbij mijn motto. Die lijn trek ik door als burgemeester. Ik heb hemel en aarde bewogen om het forensisch psychiatrisch centrum in Hofstade erdoor te krijgen, want dat is bestemd voor mensen die je geen »

and Engineering.

Leefbaarheidsarchitect

Van Marcke Collection designradiatoren Neem een kijkje bij jouw dichtstbijzijnde Van Marcke Inspirations showroom. Je vindt er ongetwijfeld de radiator van jouw dromen!

Cassia, de gevelsteen met twee verrassende gezichten

Cassia, een opmerkelijk lange gevelsteen (bijna 50 cm), heeft twee verschillende zijden: de ene is geschaafd, de andere gebroken. Die afwisseling zorgt voor een stijlvol, creatief effect. Bovendien verschilt het breukvlak tussen beide zijden voortdurend. In combinatie met de uitzonderlijke lengte zet dat het lineaire karakter van de gevel extra in de verf. Het resultaat is een gevel die spreekt ĂŠn waarover gesproken wordt. De Cassia is verkrijgbaar in vier varianten: Shadow, Bruin, Zwart Grafiet en Rood. Ontdek de Cassia gevelsteen in onze showrooms in Londerzeel of Kortrijk. www.wienerberger.be

STAD IN DE KIJKER

niteiten van een stroom in de stad volop benutten. De bundeling van recreatie en wonen aan het water moeten zorgen voor een nieuwe aantrekkingspool en dynamiek. 11. Architecten Achtergael tekende het masterplan voor de invulling van de voormalige Tupperwaresite op de Rechteroever, een ontwikkelingsproject van Matexi en Re-Vive. Het project voorziet in 450 nieuwe woningen, appartementen en diensten en moet de omgeving rondom de Dender herwaarderen. Voor het deelproject Pier Kornel, een gemengd woonproject met de klemtoon op duurzaam wonen, gingen Matexi en Re-Vive in zee met denc!-studio en met Pascal

wildplassen, sluikstorten, nachtlawaai. Via contacten met de school en politietoezicht trachten we te voorkomen dat scholieren hun speelplaatsruzies op straat beslechten of een spoor van afval achterlaten. En als jongeren door het rode licht lopen, worden hun namen genoteerd en krijgen hun ouders een brief. Klinkt dat betuttelend? Het is de enige manier om van Aalst de charmante stad te maken waar ik van droom. In die zin zou je ons leefbaarheidsarchitecten kunnen noemen.”

François Architects.

Burgemeestersdromen schuld kunt toewijzen, maar die curatief moeten worden opgevangen. Meer zelfs, ik heb als geen ander gepleit om er ook een afkickcentrum aan te verbinden. Je hebt lokaal zo’n instelling nodig. Mensen die compleet gedesoriënteerd zijn in tijd en ruimte, op een bus zetten en dertig kilometer verderop in een instelling droppen, is geen goede aanpak. Jammer genoeg werd mijn boodschap niet opgepikt.” “Maar met begrip alleen kom je er niet. Waar nodig moet je ook streng optreden. Law and order is een noodzaak in een stad. Graffiti, kleine criminaliteit en druggebruik in de openbare ruimte mag je niet toelaten. Dat tast de leefbaarheid aan. Wij hebben als laatste centrumstad GAS-boetes ingevoerd, en daarin concentreren we ons uitsluitend op zaken die anderen overlast veroorzaken:

Nu hij het woord droom heeft laten vallen, wil de burgemeester daar graag even op verder borduren. “Mijn grote droom is een fabriek van de ironie, waar alles wat te maken heeft met ironie, humor en creativiteit samenkomt. Want Aalstenaars hebben humor en zelfspot, en het barst hier van de creativiteit. Wij hebben firma’s die decors maken voor diverse pretparken en voor Tomorrowland. Wist u trouwens dat Tomorrowland in Aalst is uitgevonden? Tomorrowland is niet meer dan de uitvergroting van onze Grote Markt tijdens carnaval. Daar staat op die dagen een lange rij oude brandweerwagens met serieel geschakelde muziekinstallaties die de hele tijd op volle kracht spelen. Een openluchtdiscotheek à la Tomorrowland dus. Ik beken trouwens met veel plezier dat ik een van de Aalstenaars ben die daar ’s ochtends om vijf uur op

die wagens staat te dansen. Het verschil met de rest is dat ik dan geen druppel alcohol heb gedronken waardoor ik na een tijd als enige overeind weet te blijven. Ik ben geen bureaucraat, maar een burgemeester van hier.” Een andere droom is de nauwe samenwerking tussen de twee grote ziekenhuizen in de stad. “Kortrijk heeft zijn design, Hasselt zijn jenever en mode, en wij zijn de absolute zorgstad van Vlaanderen met twee performante ziekenhuizen op wereldniveau, die zelfs de concurrentie met universitaire ziekenhuizen kunnen aangaan. Om maar een naam te noemen: dokter Alex Mottrie maakt in Aalst chirurgen van 96 verschillende nationaliteiten wegwijs in de robotchirurgie. Mochten we die twee ziekenhuizen kunnen samenbrengen, dat zou pas echt een klapper zijn, want onze zorgsector stelt momenteel al 6.600 mensen tewerk. Maar daar spelen natuurlijk veel economische belangen en andere factoren mee. In ieder geval hebben we het project AIPA op poten gezet, ageing in place Aalst. Onder die paraplu trachten we alle ondernemers en zorgorganisaties te verzamelen die bezig zijn met de woonproblematiek en met innovatieve woonvormen voor senioren. Intussen beschikken we al over een modelwoning, en dat is pas de start. Later komen er ook Woonzorgwijken. De vibe is hier goed, maar het is vooral veel meer dan alleen maar een vibe.” Door Colette Demil & Staf Bellens DIMENSION

10. Net als andere steden wil ook Aalst de opportu-

SPECIALIST

De archeologienota:

sinds 1 juni 2016 verplicht bij bepaalde vergunningsaanvragen Sinds 1 juni 2016 ben je in bepaalde gevallen verplicht om bij je aanvraag voor een stedenbouwkundige of verkavelingsvergunning een bekrachtigde archeologienota toe te voegen.

Die archeologienota is het resultaat van een archeologisch vooronderzoek (al dan niet met proefonderzoek op het terrein), waarvoor de bouwheer een erkende archeoloog moet aanstellen. De archeologienota moet ter goedkeuring worden voorgelegd aan het agentschap Onroerend Erfgoed, dat 21 dagen tijd heeft om te beslissen. Het is dan ook raadzaam om bij de planning van een bouwproject rekening te houden met de tijd die nodig is voor de opmaak en goedkeuring van een archeologienota.

Wanneer is een archeologienota verplicht?

DIMENSION

Onder andere bij de volgende projecten moet je een goedgekeurde archeologienota indienen: • een vastgestelde archeologische zone: indien het perceel of de percelen groter zijn dan 300m² én de ingreep in de bodem groter is dan 100m². • Buiten de vastgestelde archeologische zone (in woon- en recreatiegebied): indien het perceel of de percelen groter zijn dan 3.000m² én de ingreep in de bo-

vooronderzoek

archeologienota

bekrachtiging

bouwvergunning

nota

eventueel uitgesteld vooronderzoek

NIEUW

opgraving

bekrachtiging

archeologierapport

eindverslag

De archeologienota is het resultaat van een archeologisch vooronderzoek, al dan niet met proefonderzoek op het terrein. De nota moet ter goedkeuring worden voorgelegd aan het agentschap Onroerend Erfgoed, dat 21 dagen tijd heeft om te beslissen.

dem groter is dan 1.000m². Via een stroomdiagram kan je uitmaken of voor jouw project een archeologienota verplicht is. Voor stedenbouwkundige vergunningen (artikel 5.4.1 van het Onroerenderfgoeddecreet) en voor verkavelingsvergunningen (artikel 5.4.2 van Onroerenderfgoeddecreet) zijn de criteria en drempels verschillend. Voor vragen over concrete dossiers neem je contact op met de provinciale diensten van Onroerend Erfgoed.

Hoe zoek je op of een terrein in een beschermde archeologische site of zone ligt? Alle 58 steden in Vlaanderen met een kern die beantwoordt aan de criteria van een ‘historische stadskern’ werden vorig jaar opgenomen in de eerste afbakening archeologische zones.

Via het Geoportaal https://geo.onroerenderfgoed.be kan je opzoeken of het terrein zich situeert in een beschermde archeologische site, in een vastgestelde archeologische zone of in een gebied waar geen archeologisch erfgoed te verwachten valt.

Waar een erkende archeoloog vinden? Voor een lijst met erkende archeologen kan je terecht bij VONA: www.vona.be

Premie voor buitensporige opgravingskosten De kosten voor het archeologisch onderzoek worden in principe gedragen door de bouwheer: die betaalt de erkende archeoloog voor het geleverde werk. Oc-

SPECIALIST

casionele bouwers die deze kosten niet kunnen doorrekenen, zullen een premie voor buitensporige opgravingskosten kunnen aanvragen. Per opgraving zal men maximaal 1 premie kunnen aanvragen. Meer informatie over de voorwaarden en het aanvraagformulier voor deze premie is binnenkort te vinden via www.onroerenderfgoed.be/nl/premies. Hoe de premie voor buitensporige opgravingskosten berekend zal worden, staat immers nog niet helemaal vast. Hiervoor moet nog een ministerieel besluit worden opgemaakt.

Meer weten? Een handige publicatie van het Agentschap Onroerend erfgoed en een aantal voorbeelden van de archeologienotaâ&#x20AC;&#x2122;s vindt u op: u www.onroerenderfgoed.be

CRITERIA BIJ VERKAVELINGSVERGUNNING verkavelingsvergunning vereist

geen archeologienota NEE

JA volledig in gebied waar geen archeolisch erfgoed te verwachten valt?

geen archeologienota JA archeologienota

NEE (gedeeltelijk) in beschermde acheologische site?

NEE

perceeloppervlak > 3.000m2?

NEE

archeologienota

Door Pieter De Groote

(gedeeltelijk) in vastgestelde acheologische site?

NEE

perceeloppervlak > 300m2?

geen archeologienota NEE

CRITERIA BIJ STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNINGEN geen archeologienota NEE

archeologienota

geen archeologienota JA

NEE

JA JA

met bodemingreep? )

volledig in gebied waar geen archeologisch erfgoed te verwachten valt?

geen archeologienota

volledig binnen gabarit bestaande lijninfrastructuur?

NEE

NEE perceeloppervlak > 3.000m2?

NEE

JA bodemingreep > 1.000m2?

geen archeologienota NEE

JA aanvrager publiekrechterlijk?

archeologienota JA

NEE (gedeeltelijk) in woon- of recreatiegebied? JA bodemingreep > 5.000m2?

geen archeologienota NEE

(gedeeltelijk) in beschermde archeologische site?

NEE

(gedeeltelijk) in vastgestelde archeologische zone? JA perceeloppervlak > 300m2?

NEE

geen archeologienota

NEE

geen archeologienota

JA bodemingreep > 100m2? JA

JA archeologienota archeologienota DIMENSION

stedenbouwkundige vergunning vereist?

PROJECT

Licht te verwerken isolerende bouwblokken voor woonproject Heikant-Essen

In Heikant, een wijk van de gemeente Essen, realiseert bouwonderneming DCA een woonproject met 60 nieuwe wooneenheden, naar een ontwerp van Groep Archo-architecten uit Antwerpen. Om de warmteverliezen aan de muurvoet van de gevels te vermijden werd geopteerd voor de gepatenteerde isolerende bouwblok Marmox THERMOBLOCK®, in ons land verdeeld door de firma Albintra uit Broechem-Ranst.

oor De Ideale Woning uit Berchem en de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij bouwt de firma DCA uit Beerse 60 sociale woningen in de Essense wijk Heikant. DCA ontstond uit een Turnhouts bedrijf actief in rioleringswerken, en groeide uit tot een breed georiënteerd aannemingsbedrijf met vier divisies: DCA Bouw, DCA Infra, DCA Woonprojecten en DCA Burgerlijke Bouwkunde. Het bedrijf is gevestigd in Beerse en telt een 400-tal medewerkers.

Licht verwerkbaar

DIMENSION

Bij het woonproject Heikant-Essen - dat kon worden bezocht in het kader van de Internationale Veiligheidsdag - opteerden de architecten voor een combinatie van twee soorten gevelstenen. Zowel gevelsteen als binnenmetselwerk worden verlijmd aangebracht. Reeds in de ruwbouwfase werden de nodige maatregelen genomen om een optimale luchtdichtheid te verzekeren. Om de continuïteit onder de dragende muren te verzekeren werken de metsers van DCA Woonprojecten met Marmox

THERMOBLOCK® nano blokken, geleverd door J.Janssens & Zonen uit Brecht. “De kopse verbinding met sponning van deze isolerende bouwblokken maakt de plaatsing eenvoudig. De nano blokken zijn zeer licht verwerkbaar, en nemen geen vocht op”, aldus Hedwig Vandewalle, Projectleider Bouw DCA, die ook het belang dat het bedrijf hecht aan veiligheid op de werf benadrukt.

Hoge gemiddelde druksterkte Invoerder-distributeur van bouwspecialiteiten Albintra voert exclusief voor ons land en het Groothertogdom Luxemburg het Marmox THERMOBLOCK® nano systeem in. Dit concept zorgt voor een gepatenteerd isolerend deel voor de koudebrugarme detaillering van de bouwknopen. Het bestaat uit een geëxtrudeerd polystyreenschuim, met daarin dragende cilinders uit nano polymeerbeton. Boven- en onderzijde zijn bekleed met nano polymeer cementmortel, gewapend met een dubbel glasvezelnet. De isolerende bouwblokken worden naadloos geplaatst door middel

Een simulatie van het woonproject in Heikant-Essen. (Foto: Archo)

Marmox THERMOBLOCK®: het isolerend deel bestaat uit een geëxtrudeerd polystyreenschuim, met daarin dragende cilinders uit nano polymeerbeton.

van overlap. Marmox THERMOBLOCK® R2 nano heeft een hoge gemiddelde druksterkte (10 N/mm²) en een goede verticale R-waarde van 2 m²K/W. We vermelden nog dat dakvensterfabrikant FAKRO, een andere Albintrapartner, een Red Dot Design Award 2016 ontving voor het vlak platdakvenster DEF DU6. Deze oplossing kenmerkt zich door zijn overvloedig natuurlijke licht, goede thermo-isolerende waarden, het comfortabel gebruik en het geavanceerde design. u www.marmoxthermoblock.be Door Philip Declercq

cubyko zelfs de natuur heeft erop gewacht

Waterdicht schakelmateriaal IP55 Door zijn goed doordacht concept en ergonomie, zullen de schakelaar en stopcontacten van het gamma cubyko u zeker bekoren : een flexibeler beheer van uw voorraad, vanzelfsprekend eenvoudig in gebruik, een alles doorstaande dichtheid en een opmerkelijke zichtbaarheid dankzij de ring met leds.

www.hager.be

PROJECT

MICX verbindt oud en nieuw Mons Het nieuwe congrescentrum ‘Mons International Congress Xperience’ (MICX) van de Henegouwse stad is een ontwerp van de New Yorkse architect met Poolse roots Daniel Libeskind.

DIMENSION

MICX - na afloop van Mons 2015, Culturele Hoofdstad van Europa - ook geschikt zou zijn voor bijvoorbeeld evenementen of tentoonstellingen.”

Geen ‘barrières’ Van op het stationsplein springen de sterke vormen en het eigenzinnige materiaalgebruik in het oog. Het basisvolume is bekleed met planken in robiniahout, de dakspiraal met aluminium

Het ontwerp is geïnspireerd op een wisselwerking met het landschap. De krommingen weerspiegelen de loop van de rivier. De dubbele spiraal die vertrekt vanuit het grondplan, loopt uit in een punt die naar het belfort in het oude centrum wijst. Daniel Libeskind maakt dikwijls gebruik van die urban efflorence, metafoor voor een bloem die oprijst uit de bodem van de stad en naar de hemel reikt. ”De site maakt deel uit van het masterplan dat Santiago Calatrava ontwikkelde voor de uitbreiding en herbestemming van het stationsgebied, en verbindt het historische stadscentrum en Les Grands Prés. MICX materialiseert de dynamische stadsuitbreiding

Urban efflorence

ngeplant naast het station verbindt het congrescentrum MICX het nieuwe stadsdeel Les Grands Prés ten noorden van de stad met het historische stadscentrum. Na een Design & Build wedstrijd koos de jury unaniem voor de inzending van CIT BLATON en Studio Libeskind, o.m. omwille van het dynamische ontwerp en de scherpe kostprijs. Als lokale partner deed Studio Libeskind een beroep op H2A Ir. Architecte & Associés uit Mons. De Vlaamse architect Johan Van Lierop werkt voor Studio Libeskind en was nauw betrokken bij het ontwerp en de realisatie: “MICX is een gebouw op mensenmaat, afgestemd op een stad van 95.000 inwoners. De stad Mons had een gedetailleerd programma opgesteld met aanduiding van het aantal auditoria, kantoren etc, en de gewenste oppervlaktes. De schaal van de stad fungeerde als leidraad. Het werd dus een polyvalent ontwerp, zodat het

die Mons als innoverende kennisstad beleeft.

PROJECT

lamellen. Ter hoogte van de inkom wordt de gevel opgeheven en ingevuld met een groot, gebogen glasoppervlak waarin de hoofdingang is geïntegreerd. Binnen belandt men in een fel verlicht atrium zonder ondersteunende elementen. “Een ontvangstruimte, compleet open naar Les Grand Prés, zonder ondoorzichtige elementen die een ‘barrière’ zouden creëren tussen de stad en de nieuwe wijk. Daarom werden ook de schuine lijnen van het plein rond het gebouw doorgetrokken in het atrium. Een monumentale trap leidt naar een mezzanine die toegang geeft tot diverse zalen en lokalen. De connectie binnen/buiten is belangrijk in het ontwerp. Geen enkele wand is verticaal of rechtlijnig. Op het grondplan schuiven diverse diagonalen in en over elkaar. Lichtkoepels, ventilatieleidingen, en PA-systemen worden ingeplant op dat diagonale raster. Een uitdaging voor de aannemers die, zonder enig referentiepunt op plan, de bekisting voor de betonnen constructie moesten maken. Voor de gebogen wanden maakte CIT BLATON gebruik van het 3DR®-systeem. Het gebouw beschikt over het Belgische duurzaamheidslabel Valideo status B.

EEN SOLIDE BESCHERMING VOOR EEN STEVIG BEROEP

u www.gyproc.be Bron: architect Johan Geerts | Foto’s: Gyproc

01. Van op het stationsplein springen de sterke vormen en het eigenzinnige materiaalgebruik in het oog. 02. Het fel verlichte atrium (zonder ondersteunende elementen) als ontvangstruimte, compleet open naar Les Grand Prés.

AiNB wordt ondersteund door:

www.hansgrohe.be

www.moduleo.com

www.nmc.be

www.potierstone.be

www.ainb.be

PROJECT

Warmtepomp voor Wase golfclub 01

In Sint-Gillis-Waas wordt een nieuw golfterrein aangelegd, niet ver van de snelweg. Het clublokaal komt in een voormalig stalgebouw, dat echter volledig gerenoveerd en gemoderniseerd werd. Voor de verwarming werd gekozen voor een toekomstgericht systeem, namelijk een Ecodan warmtepomp van Mitsubishi Electric. Het dak werd voorzien van PV-zonnepanelen. De installatie van de verwarming werd verzorgd door de firma Step Technieken.

DIMENSION

et project omvat een golfterrein, dat wordt aangelegd op de site van een voormalige steenbakkerij. Het clublokaal is multifunctioneel opgevat. Er is niet alleen de traditionele cafetaria met ontmoetingsruimte. Er komen ook vergaderzalen op de eerste verdieping, die zowel kunnen gebruikt worden om golflessen te geven als voor events van externe organisaties. Om de verbinding met het achterliggende golfterrein te maken, wordt er een balkon met panoramisch uitzicht aangelegd. Het clublokaal werd oorspronkelijk gebouwd als stalling, en werd grondig gerenoveerd. Het werd casco gestript en kreeg een nieuwe aankleding, waarbij de oorspronkelijke rustieke stijl zoveel mogelijk tot uiting kwam, onder meer door het behoud van de baksteen tongewelven. Het interieur mag dan wel de tijd van weleer uitademen, voor de verwarming werd gebruikgemaakt van spits-

technologie: een Ecodan warmtepomp van Mitsubishi Electric. De installatie bestaat uit een Zubadan buitendeel, gecombineerd met een Hydrobox hydraulische module binnen, die de vloerverwarming bedient via een buffervat. De warmtepomp zorgt tevens voor SWW, met een boiler van 500 liter.

dan de hele winter door comfort kan leveren. Het volledige vermogen blijft beschikbaar tot buitentemperaturen van -15°C, en het toestel kan warmte blijven produceren tot buitentemperaturen van -28°C. Voor ons Belgisch klimaat is dat ruimschoots voldoende, zodat een elektrische bijverwarming achterwege kan blijven. Bovendien is de duur van de ontdooicycli geoptimaliseerd. Om de 120 à 150 minuten gaat de Zubadan 3 tot 4 minuten lang in ontdooimodus. Die onderbreking is zo kort dat de binnentemperatuur nauwelijks zal dalen, en er dus geen comfortklachten zijn.

Warmtepomp voor alle seizoenen

Hydraulische aansluiting en regeling

Het Ecodan gamma van Mitsubishi Electric omvat twee series buitendelen: Power Inverter en Zubadan Inverter. In dit geval werd gebruikgemaakt van een Zubadan toestel van 14 kW. De Zubadan is uitgerust met een Flash Injectie Circuit in de compressor via een Heat Inter Changer (HIC). Door de injectie van koelmiddel als gas-vloeistofmengsel in de compressor, wordt het koelmiddeldebiet verhoogd, wat tot meer vermogen leidt bij lage buitentemperaturen. Tevens stijgt het rendement van de cyclus. Het concrete resultaat is dat de Zuba-

Als binnendeel werd gebruikgemaakt van een Ecodan Hydrobox. Deze hydraulische module kan de hele binneninstallatie aansturen. Behalve de Hydrobox beschikt Mitsubishi Electric ook nog over de cilinderunit, met een ingebouwde boiler van 200 liter. Voor dit project zou dat echter niet volstaan om de SWW-behoefte van de cafetaria te dekken. Daarom werd geopteerd voor de combinatie van een Hydrobox met een aparte boiler. De vloerverwarmingscollectoren zijn voorzien van zoneventielen die worden

elke CENTIMETER telt Ontdek N70.

Met zijn exclusieve lengte van 24 cm en diepte van 7 cm is hij langer en slanker dan zijn vriendjes. En dat telt! N70 is beschikbaar in 2 diktes van 4 en 5 cm. meer architecturale vrijheid meer karakter meer isolatie minder mortel minder ruimteverlies minder milieubelastend

Ontmoet hem op www.nelissen.be/N70

Kiezelweg 460 I B-3620 Kesselt (Lanaken) I + 32 12 44 02 44 I nelissen.be

aangestuurd vanuit het domoticasysteem. Voor deze installatie wordt een nieuw regelprincipe toegepast: de adaptieve regeling. Daarbij bewaakt de regeling constant een aantal parameters van de installatie en van het gebouw. Op basis van een evaluatie van de binnentemperatuur wordt de stooklijn continu aangepast, in functie van de vraag, eventuele warmtewinsten enzovoort. Dat zorgt voor een stabiele binnentemperatuur en zuinige werking.

Dat opent dan weer perspectieven om een stap verder te zetten. Met de warmtepomp alleen haalde men een peil van E35. Door dan nog eens 10 kW(p) aan PV-panelen op het dak te plaatsen, zakte men onder de grens van E20, zodat er vijf jaar lang een vrijstelling van onroerende voorheffing geldt. Dat compenseert de plaatsingskosten van de PVpanelen, zodat men uitkwam op een erg voordelige en ecologisch verantwoorde installatie.

Ecologisch verantwoorde installatie

u www.mitsubishi-electric.be Door Alex Baumans

01. De binneninstallatie bestaat uit een Ecodan Hydrobox, die via een buffervat is aangesloten op de vloerverwarming en de SWW-productie. 02. Het clublokaal komt in een gerenoveerd stalgebouw. 03. Als afgiftesysteem werd voor vloerverwarming gekozen. 04. Het buitendeel is een Zubadan Inverter. Dit kan tot -15Â°C verwarmen zonder vermogensverlies. Een elektrische bijverwarming is dus overbodig.

04 DIMENSION

De geoptimaliseerde werking maakt de Zubadan erg zuinig. Het seizoensrendement is volgens de EPB-berekeningsmethode 4,35. Daardoor wordt het toestel erkend als een toepassing van hernieuwbare energie. Men kan dus aan de wettelijke eis voor een minimaal aandeel hernieuwbare energie voldoen door deze installatie te plaatsen. Bovendien wint men zo E-punten. Ook de afwezigheid van een extra elektrische weerstand is gunstig voor het E-peil.

PROJECT

Architect kiest textuur aluminiumprofiel op maat van zijn project In de Brusselse Leopoldswijk, op wandelafstand van de Europese instellingen, vormen de gestroomlijnde, witte gevels van het Oxygen Office Building een landmark in het kantorenlandschap. In samenspraak met architect Pierre Paeps van Conix RDBM Architects ontwierp ALINEL profielen van het Type B voor een betere schaduwwerking van dit state of the art kantoorgebouw.

it kantoorproject van projectontwikkelaar Alides aan de Brusselse Jozef II-straat valt op, zij het niet enkel door zijn verfijnde architectuur. Ook naar duurzaamheid is dit een voorbeeldproject. Zowat alle ingrediënten voor een duurzaam gebouw zijn aanwezig: E-peil E57/K25, buitenzonwering, gebruik van hernieuwbare energie, zonne-energie, energie monitoring, extensieve groene daken, enkel gelabelde natuurlijke materialen… . Het gebouw is niet enkel conform de passief standaard voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maar tevens BREEAM Excellent gecertificeerd.

‘Create your own profile’

DIMENSION

De gevels hebben K-level 25 en de Ufmax bedraagt 1.0. Op vraag van, en in samenwerking met architect Pierre Paeps van Conix RDBM Architects werden geëxtrudeerde aluminiumprofielen van het Type B ontworpen door ALINEL.

Deze werden door gevelbouwer DURV in het gebouw geïntegreerd. “Als totaalsysteem voor de bekleding van zowat elk denkbaar oppervlak, omvat ALINEL een reeks van 5 à 10 profielen per type profiel. Samen vormen ze een uniek en gepatenteerd systeem. Het concept werd ontwikkeld met speciale aandacht voor details, zoals hoeken en raamaansluitingen”, aldus Eddy Baele (managing director ALINEL). “Aan de basis liggen niet enkel onze standaardprofielen Type A, Type C en Type D. Voor projecten vanaf een bepaalde schaalgrootte kunnen architecten zelf nieuwe texturen van aluminiumprofielen voorstellen, in de lijn van onze ‘Create your own profile’ strategie. Type B is zo’n profiel.”

Betere schaduwwerking Het Oxygen Office Building valt op door zijn verticale gelijndheid. Door een combinatie van een iets dieper aluminiumprofiel en verder uit mekaar staande

ribben, kon een profielenreeks worden ontwikkeld die tevens een unieke schaduwwerking genereert. “Het visueel effect van één groot egaal geveloppervlak wordt vermeden, ook al betreft het hier twee gevels met een totale oppervlakte van om en bij de 1.000 m². In aantal m² ons grootste project tot op heden. De profielen werden in de nieuwe, volledig geautomatiseerde poederlakstraat van gevelbekledingsspecialist - en moederbedrijf - Ursus in Eeklo gecoat zodat kleurnuances uitgesloten zijn”, aldus Eddy Baele. “Combinaties van Type B bijvoorbeeld met aluminiumprofielen van het Type A - zijn ook mogelijk, en zorgen voor een bijzonder effect. Lichtinval en bezonning kunnen eveneens een extra dynamiek genereren. Oxygen Office Building is voor ons een visitekaartje met het oog op het verder doorgroeien op de markt van grootschalige projecten.” u www.alinel.be Door Philip Declercq Foto’s: Conix RDBM Architects

Foto’s: In samenwerking met architect Pierre Paeps werden geëxtrudeerde aluminiumprofielen van het Type B ontworpen door ALINEL. De profielen zorgen voor een betere schaduwwerking van dit state of the art kantoorgebouw.

Sto-Ecoshapes Nieuwe mogelijkheden voor individueel design • Ontwerp uw eigen Sto-Ecoshape en kies zelf: vorm, grootte, kleur, dikte, structuur, speciale afwerking... • Sto-Ecoshapes zijn hyperpersonaliseerbaar, dun, onderhoudsarm en duurzaam Meer info? www.sto.be

VENTILATIE

Conform NBN-EN 308 Maximale warmterecuperatie (systeem D)

Behaal een perfect ventilatierapport

Slimme CO2-reductie Laag geluidsniveau Efficiënte aanvoer van verse lucht Eenvoudige installatie EPB = OK!

NIEUW COMMERCIEEL

Installeer een Lossnay ventilatiesysteem met NBN-EN 308 certificaat.

RESIDENTIEEL

Het Lossnay principe: 100% energie-efficiënt U zoekt een ventilatiesysteem D om een optimaal E-peil te behalen? In de Lossnay serie vindt u verschillende types die getest en goedgekeurd zijn volgens de NBN-EN 308 norm. Ze zijn geschikt voor residentiële en commerciële toepassingen van 200 tot 1000 kubiek. Zo behaalt u probleemloos al uw punten op het EPB-rapport. Overtuig uzelf op www.lossnay.be

REPORTAGE ACTUA

In juni ging NAV samen met 50 architecten de sfeer opsnuiven op de werf van het AZ St-Maarten in Mechelen. VK Architects & Engineers baseerde zijn schetsontwerp op het uitgewerkte organigram en een conceptnota van het ziekenhuis. Functionele vlekkenplannen, stroommodellen en relatieschema’s werden verfijnd tot een ontwerp met een duidelijke zorgvisie. Het ontwerp toont een ziekenhuis op mensenmaat dat eenvoud en rust uitstraalt, een solide gebouw met een specifieke zonwering als fragiele huid, die de kwetsbaarheid van de plek benadrukt.

Nieuw project ‘IDEA’ schiet bouwsector te hulp bij binnenafwerking Het scenario klink u ongetwijfeld bekend in de oren: de afwerkingsfase stuit op steeds strengere eisen op het gebied van brand, akoestiek, luchtdichtheid enzoverder. Om meer knowhow aan te reiken hoe aan al deze eisen tegelijk voldaan kan worden slaan NAV, WTCB, de Vlaamse Confederatie Bouw en Bouw-

DIMENSION

©Kaat Pype

Architecten maken in avant-première kennis met AZ St-Maarten Mechelen

unie de handen in elkaar. Het gezamenlijke project ‘IDEA: Innovatieve DEtails in de binnen-Afwerking’ schiet de sector te hulp en krijgt daarbij de steun van het Agentschap Innoveren & Ondernemen. Er worden onder andere een 50-tal fiches met ‘robuuste details’ uitgewerkt die vertrekken van het idee van ‘bouwrecepten’ (van ontwerp tot plaatsing). Er staan ook drie soorten workshops op het programma: werfbezoeken aan toonaangevende projecten, bedrijfsbezoeken en do-it-yourself sessies.

tricks krijgen deelnemers ook heel wat leuke gadgets.

Schrijf in via: www.kickoffdaysforachitects.be

Kick Off Days for Architects: gratis info-boost voor stagiairarchitecten

Afgestudeerd als architect? Klaar om te beginnen met je stage? Start met een voorsprong! NAV zorgt voor een feilloze aftrap met een nieuwe editie van de Kick Off Days for Architects. Afgestudeerde architecten krijgen er gratis de nodige info voor een vlekkeloos parcours. Een team van specialisten neemt enkele prangende vragen onder de loep. Hoe haal ik het onderste uit de kan tijdens mijn stage? Hoe verdrink ik niet in mijn verplichte boekhouding en sociaal statuut? Welke belangrijke wetgeving moet je kennen als startend architect? De infosessie vindt plaats op 13 september in Gent, op 15 september in Hasselt en op 20 september in Mechelen. Naast een karrenvracht tips &

NAV zet potentieel van prefab renovatieoplossingen in de verf Prefab renovatieoplossingen kennen momenteel geen brede verspreiding, maar wel een groot potentieel. NAV maakt daarom deel uit van de gebruikersgroep van PRO3, ‘Prefab-renovatie oplossingen voor de tertiaire sector’. In dit driejarige innovatietraject wordt gezocht naar innovatieve oplossingen

1 +1 meer dan 2 NAV brengt architecten samen. Veel architecten kampen met dezelfde obstakels. Gelukkig moet u er niet alleen tegen opboksen. NAV gaat voluit voor het verenigen van belangen, kennis en mensen. Want samen staan we sterker.

NAV bundelt in 2016 de krachten met deze partners

www.nav.be â&#x20AC;˘ www.meeroverepb.be â&#x20AC;˘ www.zoekeenarchitect.be

TOTAALEVENEMENT MET FOCUS OP PRODUCTINNOVATIES VOOR ARCHITECTEN, INTERIEURARCHITECTEN EN VOORSCHRIJVERS

ARCHITECT @WORK THE NETHERLANDS

Rotterdam Ahoy 14-15 sept. 2016 6Â° editie - 13:00-20:00 THEMA: ARCHITECTUUR & WATER < SEMINARS by Architectenweb < EXHIBIT Wonders of Water by MATERIA < IMAGES by DAPh @ATW_INTL #ATWNL WWW.ARCHITECTATWORK.NL

treer s i g Re t code me 555 19

ORGANISATIE Beurzen Adviesbureau T 030 298 22 93 netherlands@architectatwork.com Mediapartners

Sponsors

ARCHITECT @WORK BELGIUM

ARCHITECT @WORK

THE NETHERLANDS

ARCHITECT @WORK

SWITZERLAND

ITALY

LUXEMBOURG

SPAIN

FRANCE

DENMARK

UNITED KINGDOM

SWEDEN

GERMANY

TURKEY

AUSTRIA

CANADA

REPORTAGE ACTUA

EPB-verslaggever? Volg dit najaar de verplichte permanente vorming via Vitruvius Academy

EPB-verslaggevers kunnen ook dit najaar rekenen op Vitruvius Academy voor de verplichte permanente vorming. © WTCB

voor prefabricatie bij renovatie. Een van de doelstellingen van PRO³ is om tegen 2018 een ‘Prefabgids’ voor architecten samen te stellen. In deze gids zouden de bestaande systemen gedocumenteerd worden met concrete uitvoeringsvoorbeelden. De nadruk zou hier liggen op kostprijs, timing en technische uitdagingen die met het systeem gepaard gaan. Hierbij zouden de verschillende graden van prefabricatie aan bod komen, gaande van een isolatielaag met steenstrips tot volledige prefab elementen met geïntegreerde HVAC-leidingen.

Vitruvius Academy richt spotlight op verlichtingsinstallaties

ruimtes? Wat is de impact op het ontwerp en wat dient de architect te voorzien?

Vitruvius Academy zet het najaar in met veel aandacht voor verlichting. De opleidingspoot van NAV focust in september en oktober op verlichtingsinstallaties bij kantoorgebouwen en de implementatie van verlichting in de EPB-software.

Ma 12/09/2016 – Nazareth Do 15/09/2016 – Antwerpen Ma 19/09/2016 - Heusden-Zolder

Opleiding: ‘Aandachtspunten bij het ontwerpen van verlichtingsinstallaties in kantoorgebouwen’ Wat moet je als architect weten over verlichting in kantoorruimtes, gemeenschappelijke ruimtes en technische

Opleiding: ‘Verlichting in de EPBsoftware’

Opleiding: ‘De wijzigingen aan de EPW-rekenmethode in 2017 & de EPN-methode voor niet-residentiële gebouwen’ Deze opleiding bevat twee uur over de wijzigingen aan de EPW-methode vanaf 2017 en vier uur over de EPN-methode voor niet-residentiële gebouwen. De nieuwe rekenmethode en de indeling van niet-residentiële gebouwen vormen immers een ingrijpende uitbreiding en aanpassing van de EPB-regelgeving. Di 18/10/2016 – Gent Vr 28/10/2016 – Antwerpen Di 08/11/2016 - Leuven

Deze opleiding is bedoeld voor wie basiservaring heeft met de EPB-software en zich verder wil verdiepen in het implementeren van verlichting. Di 20/09/2016 – Nazareth Di 27/09/2016 – Mechelen Di 04/10/2016 – Beringen 06

Vervolgcursus: praktijkgericht inoefenen van de EPN-methode Deze opleiding is bedoeld voor wie de ‘verplichte permanente vorming voor verslaggevers’ heeft gevolgd en zich verder wil verdiepen in de EPN-methode.

Di 25/10/2016 - Nazareth Do 10/11/2016 - Wilrijk Do 10/11/2016 - Kortrijk Vr 18/11/2016 - Aarschot

www.vitruviusacademy.be

DIMENSION

De ecoTEC exclusive met Green iQ.

jaar garantie

Het maximum van toekomstgerichte condensatietechnologie: de ecoTEC exclusive. Geïnspireerd door de laatste innovaties in condensatietechnologie kijkt Vaillant met de ecoTEC exclusive al volop naar de toekomst. De nieuwe condensatiegaswandketel beschikt over het nieuwe All Gaz-systeem dat zorgt voor een maximale efficiëntie en flexibiliteit. Meer nog: het is ook het eerste product in een lange rij dat het Green iQ-label draagt. Onder die noemer verzamelt Vaillant de reeks producten die optimaal gebruik maken van hun energiebronnen en zo heel duurzaam zijn. Extra comfort made in Germany krijg je met de geïntegreerde internetverbinding waarmee je de verwarming vanop afstand bedient. Haal het maximum van efficiëntie ook in huis: krijg nu 5 jaar* garantie op de ecoTEC exclusive. Kijk voor meer info op www.vaillant.be/ecoTECexclusive

Het goede gevoel de juiste keuze te maken.

Condensatieketels

Zonne-energie

Warmtepompen

energieklasse

*Deze actie is geldig vanaf 1 oktober 2015 tot en met 31 december 2016. Vind alle voorwaarden op www.vaillant.be/ecoTECexclusive

Het maximum.

PROJECT

Comfortabel werken in energiezuinig bedrijfsgebouw

n elke wagen wereldwijd zitten - ongeacht het merk - gemiddeld 7 chips verwerkt die Melexis produceert. In de hoofdzetel annex productiesite in Ieper gaan iedere maand 25.000.000 van die chips de deur uit naar alle uithoeken van de wereld. De nieuwbouw kwam er 3 jaar geleden omdat er dringend nood was aan extra productieruimte. Die bevindt zich nu op het gelijkvloers en de eerste verdieping van het nieuwe bedrijfsgebouw. De burelen bevinden zich op de tweede en derde verdieping, en op de 4e verdieping is er een ruime refter. “De filosofie achter de nieuwbouw was van meet af aan duidelijk,” zet facility coördinator Philip Niville de toon: “Als we ons als leverancier van auto-onderdelen engageren om wagens zo zuinig mogelijk te laten rijden, moet ook onze nieuwe hoofdzetel dat gedachtengoed uitstralen. Het is dan ook een ‘nul-energie-gebouw’ geworden, alleen kregen we dat niet op papier bevestigd omwille

van het feit dat hier ook een productieeenheid gevestigd is.”

Zonnestralen buiten tegenhouden en natuurlijk koelen De nieuwbouw werd uitgerust met een koelplafond dat qua werking te vergelijken is met vloerverwarming, maar dan met koelvloeistof in plaats van warm water in de buizen. Philip Niville: “Dat zorgt voor een grote en energiezuinige koelcapaciteit maar reageert wel trager dan een aircosysteem. Daarom was het een absolute must om direct zonlicht bij de bron te kunnen tegenhouden dus nog voor het het glas bereikt - om te voorkomen dat het ’s zomers binnen te warm wordt.”

Oriënteerbare lamellen voor de burelen In het ontwerp van het nieuwe gebouw werden de oriënteerbare Renson Icarus lamellen voor de ramen van de burelen

ineens mee opgenomen. Dat de burelen daarmee nooit volledig verduisterd zijn, was mooi meegenomen. Philip Niville: “Voldoende natuurlijk daglicht is wat ons betreft superbelangrijk om medewerkers een goed gevoel te geven op het werk. Bovendien zorgen de lamellen voor minder reflecties op de computerschermen. Met oriënteerbare lamellen, krijgen we in de winter meer licht binnen terwijl het in warme perioden binnen nooit te warm wordt. Met de grote ramen van de burelen die uitgeven op het zuiden en oosten bleek dat geen overbodige luxe.”

Comfortabel lunchen en vergaderen “Medewerkers zijn tot dusver heel tevreden over de lamellenzonwering voor de ramen,” weet Philip Niville. “Dat die ook effectief bijdraagt tot een aangenamer binnenklimaat, bewijst het feit dat het in de zomer in de beide vergaderzalen met dezelfde zuid/oost-oriëntering snel te warm is. Daar werden de lamellen voor de ramen bewust niet voorzien om klanten en bezoekers het mooie zicht naar buiten niet te ontnemen.” De nood om ook daar in te grijpen bleek echter te hoog en dus werden die vergaderruimtes begin dit jaar uitgerust met een combinatie van verticale buitendoekzonwering (om laagstaande zon te- » DIMENSION

Een aangenaam werkklimaat was - naast de kleine ecologische voetafdruk - één van de prioriteiten bij het uittekenen van het nieuwe ‘groene’ bedrijfsgebouw van Melexis in Ieper. En daar droeg Renson met zijn oplossingen voor zonwering in alle aspecten toe bij: van doekzonwering in de vergaderzalen, over oriënteerbare lamellen voor de ramen van de burelen tot zelfs een 3-delige terrasoverkapping op het dakterras.

PROJECT

DIMENSION

gen te houden) en een vaste luifel boven het raam (voor beschutting tegen hoogstaande zon). “Mooi meegenomen is dat projecties hier met de screens naar beneden voortaan ook beter tot hun recht komen,” kreeg Niville al te horen. “De glas-op-glas raampartijen van de vergaderzalen vormden voor ons als plaatser wel een extra uitdaging,” verklaart Rimmert Van Maele (Holstra) de installatie van de doekzonwering nader. “Toch viel dit uiteindelijk vrij subtiel op te lossen door onder- en bovenaan bijkomende kokers te monteren om de nodige overspanning te voorzien.” Ook in de refter van het nieuwe gebouw vallen meteen de grote glaspartijen op. Net als in de vergaderzalen zorgde de rechtstreekse zonne-inval aan de zuidkant wel voor problemen. Philip Niville: “We probeerden dat in een eerste fase aan te pakken met binnenzonwering. Die hield wel het licht tegen, maar zelfs superisolerend 3-lagig glas bleek niet in staat om te voorkomen dat het binnen te warm werd.” Het aanpalend dakterras werd dan ook overdekt met 3 aan elkaar gekoppelde Algarve terrasoverkappingen. Die houden als ‘luifel boven de ramen’ niet alleen het invallend zonlicht tegen (dankzij de oriënteerbare daklamellen valt ‘s winters toch voldoende daglicht binnen), maar zorgen er tegelijk ook voor dat medewerkers op een aangename manier buiten kunnen lunchen, beschut tegen de felle zon. “Zo stimuleren we medewerkers nog meer om over de middag even wat buitenlucht op te snuiven,” aldus Niville. “Zelfs bij regen en wind is dat met de daklamellen dicht en de geïntegreerde doekzonwering aan de westkant naar beneden toch steeds mogelijk. Met de leds in de daklamellen hebben we zelfs aan de nachtploegen gedacht.” Voor dit project ging installateur Holstra niet over één nacht ijs. “Als Renson‘ambassador’ hadden wij het voordeel

dat we het complete gamma met zowel screens als terrasoverkappingen en luifels konden aanbieden,” legt Rimmert Van Maele uit. Onze uitgebreide kennis en ervaring met de producten kwam ons hier ook absoluut van pas om een oplossing op maat uit te dokteren voor zowel vergaderzalen als refter en dakterras. Dat Melexis pal in het midden van onze 2 vestigingen in Alveringem en Wevelgem ligt, maakt dat we ook na de installatie de ideale service-partner zijn.” Over de uitvoering van de werken nochtans geen sinecure op een dakterras van 4 hoog - is ook Niville zeer te spreken: “Uiteraard kwam daar wel wat studie- en rekenwerk aan te pas om alles naar boven gehesen te krijgen. Ook de bevestiging van de Algarve-kolommen vroeg de nodige aandacht: rechtstreeks op de roofing en waterdicht afgewerkt met een laag EPDM, is daarvan niets meer te zien. Alles zit mooi weggewerkt onder de terrastegels.”

Referenties: leverancier doek- en aluminium zonwering: Renson; installateur oriënteerbare Icarus lamellen (2013): Tant; installateur luifel met Icarus lamellen in cassettesysteem, Fixscreen doekzonwering, Algarve terrasoverkapping met lamellendak (2016): Holstra; Architect: Wim Mortelmans; studiebureau Van Reeth bvba u www.renson.be

01. Drie Algarve terrasoverkappingen beschermen de refter tegen binnenvallend zonlicht en zorgen tegelijk voor schaduw en beschutting tegen regen en wind voor medewerkers die op het dakterras een luchtje willen scheppen. 02. In het ontwerp van het nieuwe gebouw werden de oriënteerbare Renson Icarus lamellen voor de ramen van de burelen ineens mee opgenomen. 03. De vergaderruimtes werden begin dit jaar uitgerust met een combinatie van verticale buitendoekzonwering en een vaste luifel boven het raam.

All-in-one ventilatietoestel LWZ 504 meubel

ACERBIS ALESSI ALIAS AMAT ANTA ARCO

ARPER ARTEK ARTEMIDE ARTIFORT AUPING BALERI ITALIA BAUMANN BEKA BELUX B&B ITALIA BONALDO BONTEMPI BROKIS

DRIADE E15 EDRA EXTREMIS FATBOY FSM FIAM FISCHBACHER CAPPELLINI FLEXFORM CARL HANSEN FLOS CARLUCCI FONTANA ARTE CARPET SIGN FOSCARINI CASALIS FRITZ HANSEN CASAMILANO GAL. & RADICE CASSINA CATTELAN ITALIA GELDERLAND CATTELANI & SMITH GERVASONI GIORGETTI CLASSICON GLASS CLEI GUBI COR GUFRAM DANSKINA DAVIDE GROPPI GUTZZ HAY DE PADOVA H. MILLER DESEDE INDERA DESALTO DESIGN ON STOCK INGO MAURER DRAENERT

INTERLUBKE JAB JORI JOV KARTELL KASTHALL KINNASAND KNOLL KRISTALIA KUNDALINI KVADRAT LABEL LAGO LANGE PROD LA PALMA LEOLUX LIBECO LIGNE ROSET LINTELOO LIVING DIVANI LUCEPLAN LUMINA MAGIS MARTINELLI MAXALTO M. GRASSI MDF ITALIA METAFORM MINOTTI MISSONI MOLINARI

MOLTENI MONTIS MOOOI MOROSO MUUTO NANIMARQUINA NEMO NIMBUS NYA NORDISKA OLUCE OPINION CIATTI PAOLA LENTI PASTOE PORRO POLIFORM POLTRONA FRAU PRANDINA QUINZE & MILAN REXITE RIMADESIO RIVA 1920 ROLF BENZ S. HESSLEIN SCHÖNBUCH SERRALUNGA SILENT GLISS SUR & PLUS SWISSFLEX TECNO THONET VAN ROSSUM VITRA WALTER KNOLL WITTMANN XO ZANOTTA ZIMMER+ROHDE

Multitalent voor ventilatie, verwarming, koeling en warm water

› Inverter lucht | waterwarmtepomp – COP 3,7 bij A2/W35 › Ventilatiesysteem D › Energielabel A++ voor verwarming A voor warm water (XL)

DESIGN MEUBELEN • RAAMDECORATIE • INTERIEURINRICHTING • MAATWERK MASTER MEUBEL NV • STEENWEG OP DIEST 111 • 2300 TURNHOUT OPEN VAN 10 TOT 18U • ZAT. & ZONDAG VAN 11 TOT 18 u. • VRIJDAG GESLOTEN WWW.MASTERMEUBEL.BE • MASTER@MASTERMEUBEL.BE

www.stiebel-eltron.be

Dak (bijkomend) isoleren? Een schot in de roos met ISOVER Suspente PlaGyp I

Nieuw

• snel • meerlaags • blijvend luchtdicht

www.isover.be

PROJECT

Duurzame daglichtoplossingen voor trailerfabrikant

Bij het bouwen van 3 indrukwekkende bedrijfshallen opteerde fabrikant Faymonville voor Skylux koepels en Cintralux lichtstraten. “Door deze investering kunnen we aanzienlijke besparingen realiseren inzake energieverbruik”, aldus Carsten Faber van Faymonville.

DIMENSION

aymonville is een fabrikant van maatwerk trailers voor speciale transporten. Het bedrijf met hoofdzetel in het Luxemburgse Lentzweiler fabriceert vooral trailers met een draagvermogen van 20 tot 2.500 ton. Hiervoor werd een eigen systeem - CombiMax - ontwikkeld, waarbij standaard elementen en onderdelen worden gecombineerd tot een volwaardige maatwerk trailer. De meeste klanten situeren zich in Europa, maar de export naar andere continenten - vooral Zuid-Amerika - gaat in stijgende lijn. In het kader van deze groeistrategie werd beslist om op de bedrijfssite in Lentzweiler een nieuw logistiek centrum en twee productiehallen te bouwen. Het project werd in grote mate door Belgische ondernemingen gerealiseerd: de bouw werd uitgevoerd door Stadsbader nv. Via deze bouwonderneming kwam de Luxemburgse fabrikant in contact met AG. Plastics, de Harelbeekse producent en distributeur van kunststofproducten. Carsten Faber (process engineer bij Faymonville en projectverantwoordelijke voor de uitbreiding):

“Er was een zeer korte deadline vooropgesteld om productiestilstand te vermijden. De werken werden opgestart in de zomer van 2015, in september werden de machines geïnstalleerd, en de productie zelf werd aangevat in december. Inzake deadline kon enkel Stadsbader nv ons sluitende waarborgen bieden.”

Licht- en energetische studie “We wilden zo ecologisch mogelijk bouwen door optimaal te isoleren en warmte te recupereren. Een maximum aan daglicht was eveneens prioritair: voor de veiligheid, om het werken aangenamer te maken en de verlichtingsfactuur laag te houden”, aldus Faber. “Een externe lichten energetische studie wees uit dat de Skylux RWA koepels en Cintralux EP lichtstraten ideaal matchen met onze doelstellingen. Beide oplossingen scoorden goed op vlak van isolatie, betrouwbaarheid van het verluchtingssysteem, en thermisch onderbroken constructie zonder condensvorming. Voor de extra verlichting kozen we zuinige, efficiënte ledlampen.”

Optimale rook- en warmte-afvoer AG. Plastics leverde en plaatste bij het Luxemburgse bedrijf 18 Skylux 160° opendraaiende RWA koepels voor een optimale rook- en warmte-afvoer. Speciaal voor dit project werden de koepels voorzien van een EP25 raam met 25 mm dikke extra isolatieplaat. De klant opteerde ook voor drie Cintralux EP 16/16 lichtstraten - met een totale lengte van ruim 400 meter -, waarin 41 Cintramax openende elementen werden verwerkt voor de rook- en warmte-afvoer. In functie van de branddetectie werd elk gebouw opgedeeld in 9 zones. Dit resulteert in 9 Skycom centrales die 41 uitbreidingscentrales aansturen om de Cintramax elementen te openen wanneer nodig. u www.agplastics.be Door Philip Declercq | Foto’s: AG. Plastics

Het openen en sluiten van de Cintralux lichtstraten bij Faymonville gebeurt via een intelligente sturing.

Voor info omtrent uw project: www.bozarc.be + Hedendaags design in aluminium + Constructie en plaatsing op maat + Dakbedekking in massief polycarbonaat + Voldoen aan EN 1090-3:2008, DoP & CE, EXC 1 of EXC 2

â&#x2013;ş

+ Regelbare hoogte dankzij gepatenteerd bolgewricht

Het gepatenteerde bolgewricht

PROJECT

Volwaardige architecturale binnenwanden voor ‘The Circle’ Op de BARCO ONE CAMPUS in Kortrijk is ‘The Circle’, het nieuwe hoofdkwartier van de technologiereus, een eyecatcher van formaat. Het cirkelvormige, transparante icoon moet de werknemers en bezoekers met elkaar verbinden. AVC Doors & Walls realiseerde er onder meer de transparante gebogen binnenwanden die de vergaderruimtes op de verdiepingen connecteren met het atrium.

‘T

he Circle’ biedt plaats aan kantoren, onderzoeks- en ontwikkelingsruimtes, een demonstratieruimte, een auditorium en een bedrijfsrestaurant. “Het gebouw moet in eerste instantie een ontmoetingsplek zijn voor de werknemers en de bezoekers van Barco. Dat wordt gerealiseerd door de centrale inplanting op de site, waar corridors het gebouw verbinden met diverse andere bedrijfsgebouwen. Met een diameter van 75 meter en een hoogte van 25 meter is het gebouw tot ver in de omgeving zichtbaar. Door de volledig beglaasde gevel krijgt The Circle maximaal daglicht”, aldus architect Bruno Poelman van Jaspers-Eyers Architecten. Hoofdaannemer van het BARCO ONE CAMPUS-project was de firma Cordeel.

vorig jaar nu als AVC Gemino naar buiten treedt) een niet geringe creatieve inbreng. Op het gelijkvloers realiseerde het Kortrijkse bedrijf voorzetwanden op de contouren van de ellipsvormige, betonnen structuren van de demo ruimtes. Het betreft lichte constructies met slanke, minimalistische, bijna onzichtbare, profielen. In deze aluminiumprofielen werden speciale PMMA panelen met opdruk geklemd. Dit materiaal heeft een zeer mooie look en mooie egale lichtspreiding. Eén en ander resulteert in twee niervormige ‘voorzetwandgehelen’, ter linker- en ter rechterzijde voor wie het atrium van ‘The Circle’ binnenwandelt. Met de voorziene ledverlichting kunnen ze de volledige structuur in een lichte gloed zetten. Recent voerde AVC Doors & Walls een vergelijkbaar project uit voor de Universiteit van Amsterdam.

Gebogen voorzetwanden

DIMENSION

In dit project heeft AVC Doors & Walls (dat na volledige integratie van de gezamenlijke activiteiten met Gemino

Gedeelde expertise Daarnaast voorzag het Kortrijkse bedrijf het atrium ook van verdiepingswanden.

Op de bovenliggende verdieping lopen deze wanden over de verdiepingsranden heen. Voor de terrassen vormen ze een borstwering, naar de onderliggende verdieping omhullen ze het plafondpakket. Ze werden op de meetingdecks gemonteerd, en zijn zichtbaar vanuit elke hoek van het gebouw. “Met verdiepingswanden as such hebben we reeds heel wat ervaring, maar niet in dermate complexe ellipsvormen, en op die hoogtes. De wanden in kwestie dienen bovendien niet enkel als decor. Ze zijn ook functioneel: naast doorkijk en doorvalbeveiliging is er ook de akoestische functie. Voor dit deelproject bundelden we de krachten met het Aluminium Center Belgium, dat over ruime expertise inzake gevelwanden beschikt. Op die manier werd een mooie, gebogen huid ontwikkeld die de contouren van de ellipsen volgt, en volledig transparant is. Zowel vanuit de vergaderzalen op de verdieping, als vanuit de refter op het gelijkvloers, heeft men een klare kijk op wat

PROJECT

Kordekor voor de akoestische toets In combinatie met diverse gebruikte harde materialen (vloeren, glazen gevel en koepel,…) zouden de gebogen wanden voor een onaangename akoestische beleving in het atrium zorgen. Hier zorgde de firma Kordekor uit Kortrijk voor de passende oplossing. De buitenzijdes van de gesloten volumes werden afgewerkt met een gespannen doek dat zorgt voor een goede geluidsabsorptie. Dit resulteert tevens in een strak en effen oppervlak met een mooie buiging. Hierop

projecteert Barco boodschappen met eigen technologie. In het atrium van ‘The Circle’ zorgde AVC Doors & Walls dus voor de transparantie en de akoestische isolatie, terwijl Kordekor de akoestische absorptie verzorgde.

Tiental types ‘kaders op maat’ De volledige prefab-structuur werd in de ateliers van AVC Doors & Walls ontworpen, geproduceerd, en zowel als prototype als in situ akoestisch getest. “Een tiental verschillende types kaders op maat werd in 3D uitgetekend, en gemaakt. Per zes stuks werden ze - in een speciale beschermingsfolie - op speciaal ontworpen palletten, voorgemon-

teerd, naar de werf getransporteerd, en ter plaatse gemonteerd. Paneel per paneel werd via zware hijswerktuigen op de juiste hoogte gebracht, en in de voorziene ankers opgehangen. Voor de moeilijke verbindingen werden ook speciale passtukken gemaakt. Door de gebogen wanden en de permanente radii »

01. Met een diameter van 75 meter en een hoogte van 25 meter is ‘The Circle’ tot ver in de omgeving zichtbaar. 02. In het atrium van ‘The Circle’ zorgde AVC Doors & Walls voor de transparantie en de akoestische isolatie, Kordekor voor de akoestische absorptie.

DIMENSION

elders in het gebouw gebeurt”, aldus Dominiek Callewier (managing director AVC Doors & Walls).

PROJECT

kozen de architecten voor PLEXIGLAS®, een sterk en tevens flexibel materiaal”, aldus Dominiek Callewier. In een aantal vergaderzalen van ‘The Circle’ integreerde het Kortrijkse bedrijf ook haar akoestisch AVC Gemino wandsysteem. Het betreft zeer lichte profielen, hier in dubbelbeglaasde uitvoering.

Volwaardige architecturale binnenwanden DDe combinatie van diverse complexe factoren maakte van dit project een uitdaging van formaat voor AVC Doors & Walls. Naast de twee soorten binnenwanden waren er het akoestische element, de balustrade-functie, de verlichtingsfunctie enzoverder. “In dit project hebben we voor het eerst volwaardige gebogen gevelelementen voor binnentoepassingen ontwikkeld. Met de verworven kennis en ervaring zijn we gewapend om elk project, waarin architect en bouwheer ‘architecturale binnenwanden’ willen integreren, tot een goed einde te brengen”, aldus Dominiek Callewier. De oplossingen die AVC Doors & Walls biedt, lenen zich perfect voor de projectenmarkt. “The Circle was voor ons een referentieproject bij uitstek, in eigen land, en bovendien in onze eigen streek: de Kortrijkse regio. Een project met een moeilijkheidsgraad die deze van sommige andere recente projecten - waar ook zware binnenwanden op grote hoogte moesten worden bevestigd - overstijgt. Het gebogen karakter van de wanden in het Barco-project vormde een bijkomende moeilijkheidsgraad”, besluit Dominiek Callewier. u www.avc.eu u www.kordekor.com Door Philip Declercq | Foto’s: AVC Doors & Walls

03. De mooie, gebogen huid van ‘The Circle’ volgt de contouren van de ellipsen, en is volledig transparant. 04. De verdiepingwanden dienen niet enkel als decor. Ze zijn ook functioneel: naast doorkijk en doorvalbeDIMENSION

veiliging is er de akoestische functie.

PROJECT

Let’s make things easy.

Als professional weet u dat bouwprojecten echte uitdagingen kunnen zijn. Dus waarom zou u het uzelf nodeloos moeilijk maken? Met L-Ments® hebben we een performante dakoplossing tot de essentie herleid. Het 5-in-1-isolatiesysteem voor hellende daken combineert isolatiemateriaal, geïntegreerde houten verstijvers, houten tengellatten, een meerlaagse kraft-alubekleding en onderdakfolie. Ultralicht, makkelijk te installeren, betaalbaar en toch perfect isolerend: alles wat u nodig hebt voor de energieneutrale gebouwen van morgen. Sterk in al zijn eenvoud. Wedden dat u er zo voor gewonnen bent?

www.recticelinsulation.be

Subtiel kleurenspel op maat van WZC Langs de Dieperstraat in Herselt nadert de vernieuwde zorgcampus Sint-Barbara stilaan zijn voltooiing. De bijzondere architectuur en het subtiele kleurenspel van de gevelstenen van Nelissen Steenfabrieken geven het zorgcomplex een hedendaagse look.

e uitbreidingsnieuwbouw van de serviceflats – een eerste realisatie op de campus – bestaat uit twee volumes, één parallel en één dwars op de bestaande serviceflats. Met het dwarse volume, dat voorziet in gemeenschappelijke voorzieningen en 10 serviceflats, wordt een verbinding met de bestaande gebouwen gerealiseerd. In het tweede volume bevinden zich nog 32 serviceflats. De omgeving lijkt door het gebouw heen te lopen. Deze transparantie wordt tot stand gebracht dankzij een zone op pilotis, en een glazen verbinding dwars op het bestaande gebouw.

Licht uitspringende gevelvlakken

DIMENSION

Voor de bouwheer moesten de nieuwe serviceflats vormelijk sterk aanleunen bij de bestaande gebouwentypologie. Zo moesten het licht hellende dak en de schuin uitspringende gevelelementen (erkers) meegenomen worden in het nieuwe concept. LLOX-architecten uit Wilrijk won deze wedstrijd. “In plaats van de driehoekvormige, boven elkaar gestapelde erkers opteerden wij voor licht uitspringende, willekeurig geposi-

tioneerde gevelvlakken met een bepleisterde zijkant. Deze ‘kaders’ geven de bewoners een mooi uitzicht op de groene omgeving. Mede door de bijkomende ruimte die ontstond door het hellend dak, konden op bepaalde plaatsen boven de tweede verdieping extra serviceflats worden voorzien. Alle serviceflats hebben een identieke lay-out (al zijn er flats met 2 slaapkamers), maar de plafondhoogtes variëren sterk”, aldus ir.architect Dieter Wuyts.

aantal mock-ups met onze gevelsteen Waalvorm 50 in diverse kleurenschakeringen. Die gaven de architecten flexibiliteit in hun keuzemogelijkheden. Hieruit werd de gevelsteen in een Mix Cano samenstelling - met vijf kleuren - voorgesteld. Voor ons bestond de uitdaging er in om een combinatie van verschillende kleisoorten en dito kleurtinten in een eenvormige maatvoering te krijgen.”

01. Voor de serviceflats werd de gevelsteen in een Mix Cano samenstelling - met 5 kleuren – voorgesteld. 02. LLOX Architecten opteerde voor licht uitspringende, willekeurig gepositioneerde gevelvlakken met een bepleisterde zijkant.

De juiste kleurenmix De bestaande gebouwen waren opgetrokken uit rode of gele gevelstenen en plaatmateriaal, wat de erkers betreft. De materiaal- en kleurkeuze voor de nieuwe serviceflats diende afgestemd te worden op die van de bestaande gebouwen. Het kwam er op neer gevelstenen en kleuren te kiezen die toelieten het gebouw maximaal te integreren in de zorgomgeving. “Daarom stelde architect Dieter Wuyts voor om voor een meervoudig kleurenpallet te gaan”, aldus Stefan Timmers van Nelissen Steenfabrieken: “Op de werf maakten we een

PROJECT

P rofe ssionals

P ro t e c t in g

Protect : ProtectING ProFeSSIoNALS Ook voor de uitbreiding van het WZC, en de renovatie van de bestaande ‘B-vleugel’, werd voor de gevelafwerking voor dezelfde materialen gekozen. Zij het met een licht afwijkende verhouding van de stenen uit de kleurenmix. Nelissen Steenfabrieken uit Kesselt-Lanaken, een vierdegeneratie familiebedrijf, levert ook de gevelstenen voor andere zorgprojecten, ontworpen door LLOX - architecten. Zo werd voor het WZC Zusterhof in Geel geopteerd voor een Mix Fado, en voor het WZC Gerda in Sint-Niklaas voor een Mix Gerda N70/5.

Als onafhankelijke Belgische nicheverzekeraar werken we bij Protect sinds 1990 maatwerkpolissen uit die de beroepsaansprakelijkheid dekken van vrije, intellectuele en dienstverlenende beroepen. We hebben een bijzondere affiniteit voor bouwgerelateerde en technische verzekeringen. Maar ook in de milieu-, energie- en vastgoedsector zijn we helemaal thuis.

Protect staat voor doelgerichte verzekeringsoplossingen. Gesteund op een grondige kennis van de sectoren waarin we actief zijn en met een aantal extra unieke diensten voor verzekerden en makelaars. Maar bovenal gedreven door een sterke persoonlijke benadering.

Protect polissen

u www.nelissen.be u www.llox.eu

Protect: polissen beroepsaansprakelijkheid

Door Philip Declercq

Protect: technische polissen

Ontwerpers: -

Alle bouwplaats risico-verzekeringen

Architecten Ingenieurs-studiebureau’s Landmeters-experten Veiligheidscoördinatoren Energiedeskundigen Milieudeskundigen ...

Decennale

Vastgoedmakelaars, syndici

Garantieverzekering

- Projectpolissen (gevelrenovatie) - Abonnementspolissen

Alle risico’s machinebreuk

- België - Frankrijk

Protect diensten

Juridische adviezen Technische studiedienst Seminaries Protect bulletin, e nieuwsflashes Kennisbibliotheek

PROTECT PROTECTING PROFESSIONALS

Tel. (+32) 2 411 41 14 • www.protect.be

Verzekeringsonderneming toegelaten onder codenummer 1.009

REPORTAGE

Projectgerichte oplossingen met zeer snelle levertijden

Door een drastische herpositionering is GRADA International wellicht de enige fabrikant van ventilatieroosters die in Europa kan blijven produceren. “Van het produceren van grote series verlegden we de focus naar projectgerichte oplossingen met zeer snelle levertijden. Stevig geback-upt door nieuwe productontwikkeling en technische ondersteuning”, aldus CEO Luc Clarys.

DIMENSION

et de overname van Airflux in 2008 zette Luc Clarys zijn eerste stappen in de ventilatiewereld. Dit Brugs bedrijf, gespecialiseerd in de distributie van ventilatiematerialen, werd geleid door Jan Stubbe die, omwille van zijn sectorkennis, gevraagd werd nog een tijdje aan boord te blijven. Samen bleken zij een zeer complementair duo. Toen het Zweedse Lindab later zijn interesse in Airflux liet blijken, resulteerde dit in een overname. Begin 2014 kregen beide ondernemers de opportuniteit om het verlieslatende GRADA International in Lokeren over te nemen. Met hun zakelijke bagage en sectorervaring zagen Luc Clarys en zakenpartner Jan Stubbe mogelijkheden om - als tandem - het Lokerse bedrijf nieuw leven in te blazen. “In het bestaande zeer brede productassortiment werd een klare lijn getrokken. Dit blijft een continue oefening. Een breed gamma heeft voordelen, maar moet overzichtelijk blijven. GRADA was een bekende naam in de niche, alhoewel nog te weinig geïntroduceerd in de echte ventilatiewereld. Oorspronkelijk werd er vooral gefocust op roosters

voor airconditioning en lucht, ventilatieproducten zijn er pas later bij gekomen”, zegt Clarys. “Inmiddels hebben we GRADA duidelijk geprofileerd op de ventilatiemarkt. Met een klare opsplitsing tussen 3 GRADA International productgamma’s: Air Comfort Systems, Air Behaviour Systems, en Air Outlet Systems. Er worden nieuwe producten ontwikkeld, maar ook bestaande producten gere-engineered. Om snelle levertermijnen te kunnen garanderen is een 100% verticaal geïntegreerd productieapparaat cruciaal. Eén van de troeven van de onderneming was het performante machinepark.”

Duale strategie In de komende 5 à 10 jaar willen Luc Clarys en Jan Stubbe de groeicurve van GRADA International bestendigen, en de referentie worden in de Europese ventilatiewereld voor roosters en aanverwante producten. “Uiteraard zijn er nog werkpunten. Zo komen we nog te weinig op de radar bij de studiebureaus. We willen GRADA International vlotter kunnen introduceren in lastenboeken voor grote projecten door te blijven in-

noveren en investeren. Een nieuw performant ERP-systeem zal ons toelaten een productconfigurator te ontwikkelen die nog sneller projectgerichte oplossingen kan uitwerken. Aan innovatie en marketing wordt veel aandacht besteed, met o.m. de lancering van ImaginAIR, een residentieel gamma ventilatieroosters met een architecturale afwerking. “Op die manier willen we een duale strategie voeren. Met ons GRADA international gamma focussen we op de B-2-B markt, de installateurs zeg maar. Terwijl ImaginAIR een nieuwe productfamilie is die zich richt naar de B-2-C markt , zeg maar de architect en de bouwheer. Hoeksteen van ImaginAIR is RLV, het residentieel ventiel. Dit is verkrijgbaar in 2 basisuitvoeringen, af-

“We willen GRADA International vlotter kunnen introduceren in lastenboeken voor grote projecten door te blijven innoveren en investeren”, aldus CEO Luc Clarys.

hankelijk van de montage, en combineerbaar met 3 afwerkingsplaten: Small (rond), Large (rond) en ‘Square’ (vierkant met afgeronde hoeken). Deze ventilatieroosters kunnen hetzij opvallend, hetzij onzichtbaar geïntegreerd worden, naargelang de voorkeur van de bouwheer”, aldus Clarys en Stubbe.

productontwikkeling en re-engineering, maar ook voor support naar de verkoop toe. De diversiteit aan profielen - specialisten in productontwerp, industrieel ingenieur, burgerlijk ingenieur - zorgt voor een complementair team. In het kader van de projectgerichte aanpak kunnen zij snel inspelen op vragen van klanten.

Snel inspelen op vragen van klanten

Manufactured in Belgium

Inmiddels telt de Lokerse onderneming nog 82 medewerkers. Een flexibele structuur die toelaat om een nieuwe dynamiek te creëren. Onder impuls van Jeff Stubbe, zoon van medezaakvoerder Jan Stubbe, werden ook het studiebureau (ontwerp en engineering) en de testlabo’s (voor luchtstromen en geluidsmetingen) op punt gesteld. Dit zeskoppige team staat niet enkel in voor

Voor haar B-2-B productgamma bouwt GRADA International het bestaande buitenlandse verkoopsnetwerk verder uit, o.m. in het UK, Nederland, Duitsland en Frankrijk. “Ook in onze sector staan de prijzen zwaar onder druk. Indien de bedrijfsstrategie 2 jaar geleden niet werd omgebogen, had dit gesprek wellicht niet meer plaatsgevonden”, aldus Luc Clarys. “Door deze herpositionering is GRADA International wellicht de

enige fabrikant van ventilatieroosters die in Europa is blijven produceren. Dit laat ons toe alert in de markt te staan, in functie van de afwerkingsfase van projecten. We kunnen onze producten binnen 1 of 2 dagen na productie leveren in het UK of Frankrijk. Manufactured in Belgium is een pluspunt voor onze buitenlandse klanten.” u www.grada.com u www.imaginairbygrada.com Door Philip Declercq

01. Voor de nieuwe vleugel van het AZ Groeninge werd een speciaal ventilatierooster ontwikkeld en geproduceerd. 02 Met ImaginAIR wordt een residentieel gamma ventilatieroosters met een architecturale afwerking gelanceerd. (Foto: GRADA International)

Fabrikant van gevelbekleding & terrassen

Brandweerkazerne (Lanaken) Arch. Sofie Merckx

Bankproject Crelan (Lo) iXtra interieurarchitectuur – Vanryckeghem Filip

Bezoek onze toonzaal en ontvang uw gratis inspiratiebox. Maak een afspraak via de website. www.outdoorwoodconcepts.be

Take Off Brantsandpatents Bontinck architecture

Doorniksesteenweg 202 8580 Avelgem, België

Tel.: Fax:

+32 (0)56 64 40 42 +32 (0)56 64 58 82

www.outdoorwoodconcepts.be info@outdoorwoodconcepts.be

MEDIA

Chinese Architecture today

De Antistad Wat hebben Detroit (VS), Heerlen (NL), Wolverhampton (GB), Manchester (GB) en bij ons Charleroi, La Louvière en Genk gemeen? Al die steden kregen te maken met leegstand, werkloosheid, armoede en ontvolking na de teloorgang van hun industriële bedrijvigheid, auto-industrie, sluiting van de mijnen… Allemaal proberen zij ook een nieuwe dynamiek te ontwikkelen en te reïncarneren tot een plek die weer toekomstperspectieven biedt. Over wat een stad was, is en weer kan worden, handelt ‘De Antistad’, een boek over de identiteitscrisis en de uitdagingen voor kleine tot middelgrote steden. Het begrip antistad heeft meerdere definities. Een ervan stelt dat de antistad het tegenovergestelde is van wat een stad zou moeten zijn: een plek waar mensen zich organiseren, leven, wonen, werken en waar ruimte is voor openheid, diversiteit en dynamiek. In ‘De Antistad’ vertelt auteur Maurice Hermans het verhaal van Heerlen, het vallen en opstaan van de zogenaamd meest mislukte stad van Nederland. Dat verhaal trekt hij open naar de problematiek van vandaag. Steden krimpen of verdwijnen door tal van oorzaken: oorlogen, natuurrampen, veranderende demografische en economische omstandigheden, de teloorgang van industrie en werkgelegenheid… Maar ook minder drastische gebeurtenissen zoals de ondoordachte inplanting van een mega winkelcentrum of het verleggen van woonwijken kunnen kleine steden doen doodbloeden, zoals meerdere voorbeelden bij ons getuigen. Stedelijke ontwikkeling gebeurt doorgaans vanuit groeidenken en dat blijkt steeds vaker contraproductief. Slopen en nieuwbouw is niet altijd curatief, zeker niet als daarbij de levensader van een stad wordt doorgesneden. Voor de architect rijst telkens de vraag: welke kwaliteit kan hij toevoegen door dingen weg te halen? Niet alles moet worden gesloopt, niet alles moet worden behouden. De ‘Antistad’ schetst de problematiek van kleine steden en die is meer dan ooit actueel, zoals ook blijkt uit de reportages over de centrumsteden in Dimension met in deze editie, de vervelling van Aalst.

DIMENSION

‘De Antistad - Pionier van kleiner groeien’ - Maurice Hermans - 288 pagina’s - Nederlands - nai010 uitgevers - ISBN 978-94-62-0828-54.

China ondergaat een metamorfose. Door de sterke economische groei, demografische evolutie, verhoging van de levensstandaard, technologische innovatie, nieuwe stedelijke ontwikkelingen en internationale invloeden verandert het architecturale landschap razendsnel. Een belangrijke factor daarin is de sterke aanwezigheid van internationale architectenbureaus voor wie de immense markt van de op één na grootste economie ter wereld opportuniteiten en groeikansen biedt. Zij bepalen mee het gezicht van de Chinese steden van morgen. De traditionele Chinese architectuur ruimt plaats voor een nieuwe architectuurtaal met een diverse invulling, gaande van experimentele projecten tot de hedendaagse interpretatie van cultuurgebonden elementen. Tezelfdertijd dwingt de exponentiële groei tot een verscherpte aandacht voor energiebesparing, duurzaam materiaal- en ruimtegebruik, technologische vernieuwing. Een groeisegment zijn de ‘internationaal’ ogende grootschalige projecten, met weliswaar een herkenbare vormentaal en iconische architectuur maar met – niet zelden – een gebrek aan identiteit. In het zoeken naar dat laatste gedijt een architectuur die refereert aan de Chinese cultuur en waarin traditionele elementen versmelten met een hedendaagse vormentaal of een nieuwe invulling krijgen. In dezelfde lijn ligt de innovatieve toepassing van lokale materialen waaronder hout en bamboe, in de hedendaagse architectuur. Een aantal voorbeelden van dergelijke boeiende projecten zijn te bekijken in ‘Chinese Architecture Today’ , een bundeling van 26 recente realisaties van overwegend Chinese architectenbureaus. De projecten zijn opgedeeld in renovatie- en herbestemming, woningen, culturele gebouwen, hotels en restaurants, commerciële complexen. Inspirerend zijn onder andere het Long museum West Bund in Shanghai, het Red Brick Art museum in Bejing, de houten Garden Chapel in Nanjing, de aan de rivier opgetrokken Mountain residence in Hangzhou en het Bamboo Courtyard Teahouse in Yangzhou. ‘Chinese Architecture Today’ - 240 pagina’s - Engels - China Architecture & Building Press- Birkhaüser ISBN 978-3-0356-0979-0. Door Colette Demil

Verleg uw creatieve grenzen met SVK gevelplaten. Ook verkrijgbaar in zandkleur.

Klaar voor grenzeloze creativiteit? Onze vezelcementoplossingen geven uw project de juiste uitstraling met de gewenste kleur en vorm. Uw creaties ogen niet alleen tijdlozer dan ooit, ze overstijgen de tijd dankzij de ongeĂŤvenaarde kwaliteit van de SVK gevelplaten. Zo kennen uw ontwerpen geen grenzen meer en realiseert u de meest creatieve gevels.

Ga ook verder en laat u inspireren op

creatievegevels.be

Ornimat

Colormat

Puro Plus

Decoboard

Op maat verzaagd en afgewerkt in quasi elke RAL kleur

In de massa gekleurd, met of zonder structuur

Natuurgrijze onbehandelde gevelplaten met karakter

Tijdloze kleuren in standaard afmetingen

©OFFICE

EVENT

OFFICE Kersten Geers David Van Severen – Muller Van Severen

“Hoe kan een huis bijna verdwijnen?” OFFICE Kersten Geers David Van Severen haken als curatoren voor Interieur 2016 aan op hun ingreep rond de Kortrijkse Hallen uit 2007. Hun toevoeging ‘Interiors’ in deze jubileumeditie knoopt bovendien weer aan bij de begindagen van de Biënnale. Toen lag de focus nog op complete interieurs en niet enkel op objecten. Op deze 25ste editie zullen ze ook hun eigen project Solo House voorstellen. Hiervoor ontwierp Muller Van Severen, waar Davids broer Hannes deel van uitmaakt, de meubels. Hun ontwerpen zijn altijd meer dan enkel objecten. Hannes Van Severen: “We willen een installatie maken die invloed op de ruimte uitoefent.”

DIMENSION

Het ene duo, Fien Muller en Hannes Van Severen, won met hun bureau Muller Van Severen in 2015 de ‘Designer of the Year’ award, een initiatief van Biënnale Interieur en de tijdschriften Knack Weekend en Le Vif Weekend. Op Interieur presenteren ze de collectie die ze tekenden voor het Solo House. Het ontwerp van dit Solo House is van de hand van het andere duo OFFICE Kersten Geers David Van Severen. Interieur stelde hen als curatoren aan voor de editie 2016. Tijdens de opening van ‘MULLER VAN SEVEREN studies for the OFFICE Solo House’ in de Antwerpse galerij Valerie Traan konden we beide ontwerpduo’s spreken. De Solo Houses zijn een initiatief van Christian Bourdais, een architectuurliefhebber uit Parijs. Op 200 km ten zuiden van Barcelona kocht hij een groot stuk land van 45ha en vroeg aan twaalf internationale architecten om er een vakantiehuis te ontwerpen. Ze kregen elk een plek toegewezen en een budget, maar voor de rest carte blanche.

Kersten Geers: “De huizen liggen in een waanzinnig landschap, heel ruw, grenzend aan het natuurpark van Catalonië. Ze staan zodanig ver uit elkaar dat als je in een van die huizen zit, het gevoel hebt dat je alleen bent – vandaar “solo”. De plek die Bourdais voor ons koos is een plateau. Als je op de rand daarvan loopt, overschouw je het hele landschap, met toppen en dalen. Het huis is een geometrische versie van die rondgang. In plaats van een sculptuur te maken, wilden we een huis dat bijna niets wil zijn: alleen een dak met een aantal kleinere interventies die een minimum aan comfort geven en het landschap zichtbaarder maken.” David Van Severen: “Door dat pad bijna fysiek te maken, kadreren we het plateau. Het dak, een cirkel met een diameter van 45 m en een breedte van 4,5 m, lijkt eindeloos. Zo creëren we plekken in het landschap. Je voelt je beschut, nu eens binnen, dan weer buiten. Het cirkelvormige dak rust op vier kolommen net buiten de omtrek van de cirkel. De

frames van de kolommen vormen vier koorden die ruimtes afbakenen. Deze binnenruimtes zijn niet rechtstreeks met elkaar verbonden, maar enkel door het dak. Van die vier segmenten is één de woonruimte, twee andere zijn slaapplekken en tevens bibliotheek of speelruimte. De laatste koorde lijnt een pool house af. De stalen frames zijn ingevuld met glas en ook enkele deuren. Aan de buitenkant heeft elk segment een 26 m lange gebogen gevel. Die gevels zijn opgebouwd uit grote stukken polycarbonaat en gelaagd met strekmetaal, waardoor ze deels translucent en deels transparant zijn. Dat levert goed geïsoleerde gevels die bovendien zo licht zijn dat je ze manueel kan openzetten.

01. Het Solo House van OFFICE Kersten Geers David Van Severen: een minimumhuis, een huis zonder muren. Waterreservoir, zonnepanelen, batterijen en schouw staan als sculpturen op het dak. 02. Vlnr. Joris Kritis - Kersten Geers - Richard Venlet David Van Severen

EVENT

David Van Severen: “Waterreservoir, zonnepanelen, batterijen en schouw staan als sculpturen op het dak.”

Door ze open te schuiven (via een railsysteem, nvdr) kan je de woning openen naar het landschap.”

©OFFICE

Kersten Geers: “Het is een minimumhuis, een huis zonder muren. Terwijl we net veel ontwerpen hebben gemaakt – en nog steeds maken – waarin muren centraal staan. We stelden ons de vraag: “Hoe kan een huis bijna verdwijnen?” We hebben er alles proberen uit te ha-

len dat typisch aan een huis vasthangt maar niet strikt nodig is. Kan je een huis maken met alleen een dak, structuur en infrastructuur? De kolommen dragen alle vormen van infrastructuur: het toilet, bad, douche, keukenelement,… zijn er letterlijk aan geplugd. De kolommen dragen ook het dak met daarop alle objecten en machines die het mogelijk maken voor het gebouw om autonoom te blijven bestaan.”

02 DIMENSION

©OFFICE

Hannes Van Severen: “Nadat Kersten en David de opdracht kregen voor de tweede woning op het domein, werd ons gevraagd om ook iets te doen binnen hun ontwerp. In augustus 2015 verbleven we drie dagen in de eerst opgeleverde woning, een ontwerp van het Chileense Pezo Von Ellrichshausen. Op dat moment waren de vloerplaat, de kolommen en het dak van het project van OFFICE al gerealiseerd. Gebaseerd op onze ervaringen daar maakten we een eerste ontwerp.” “Eerst hebben we zelf modellen in hout gemaakt, om na te gaan of ze goed zitten en niet omkantelen. Daarna hebben we ze in dit materiaal (fijn vierkant stalen maaswerk, nvdr) laten maken. We werken altijd zo - ook onze buismeubels maken 0 5 m we niet zelf. Prototypes worden wel altijd bij ons gemaakt. Met eenvoudig te lassen buisprofielen is het gemakkelijk om zelf een beeld te creëren. Deze keer werkten we in hout omdat de vorm complexer was. Het eerste idee is een droedel. We werken verder op die vlugge schets maar willen dat direct in 3D zien. In een tekening voel je immers niet hoe iets zit.” “Onze meubels voor Solo House zijn transparant, zodat de architectuur zichtbaar blijft. Het is ‘veel meubel’ »

EVENT

maar tezelfdertijd ook ‘veel transparantie’. We hebben – zoals gebruikelijk voor ons – een wereld gemaakt, niet één enkel object. We willen met een meubel meteen een installatie maken die invloed heeft op een ruimte. Het is ook mooi dat de meubels buiten en binnen kunnen staan, net zoals in het huis buiten en binnen afgewisseld wordt. Daarom zijn de studies gemaakt in bloot staal, maar de uiteindelijke versies in gelakt staal of inox .” Kersten Geers: “Het is indrukwekkend hoe ze het idee van een meubel van alles hebben ontdaan op dezelfde manier als wij proberen het huis te ontdoen van alles dat huis is. Het is een meubelstuk

03. Hannes Van Severen en Fien Muller 04. De meubels voor Solo House van Muller Van Severen. “Ze zijn transparant, zodat de architectuur zichtbaar blijft. Het is ‘veel meubel’ maar tezelfdertijd ook ‘veel transparantie’”, aldus Hannes Van

op een raster van 5,70 op 5,70 m. Onze ingrepen in 2007, de galerij rondom bijvoorbeeld volgden dat heel radicaal. De inrichting die we deze keer doen volgt dat evenzeer.” Kersten Geers: “Op verschillende kruispunten bakenen we interieurs af binnen een vierkant met zijden van 11,40 m waarin dan een pitch gebeurt. Dat kan door een ontwerper en een architect zijn of een meubelontwerper, kunstenaar,… Eén ervan vullen we samen met Richard in (Venlet, nvdr). We werken daarvoor samen met Hannes en Fien en een aantal kunstenaars.” Het Solo House van OFFICE wordt te koop aangeboden door het Parijse immobiliënkantoor Architecture de Collection. Meer info via de link hieronder. u www.interieur.be u www.solo-houses.com u www.architecturedecollection.fr Door Arnaud Tandt

DIMENSION

Severen.

dat bijna niets meer is: in elkaar gelast vlechtwerk van metaaldraad met voldoende stijfheid dat het op zichzelf staat. Tezelfdertijd voldoet het aan alles waaraan een meubel moet voldoen: je kan erin zitten – zelfs in wiebelen – maar het heeft geen poten, geen onderdelen, niets.” Op Interieur 2016 zal Solo House ook voorgesteld worden, kaderend binnen een aanpak die afwijkt van de meest recente edities van Interieur. Kersten Geers: “In samenwerking met Richard Venlet en Joris Kritis (die ook instaat voor het nieuwe logo, nvdr) cureren we ‘interiors’. De Biënnale Interieur is altijd drager geweest van meubels in de eerste plaats. We leggen de nadruk op het architectonische, ruimtelijke aspect ervan, daarom hebben we het ‘interiors’ genoemd. We organiseren het als een ministad volgens een stelsel van assen.” David Van Severen: “De hele ingreep volgt wat we ooit gerealiseerd hebben in het hele complex. De hallen zijn gebouwd

Enkel ervaring met het materiaal leidt tot meesterschap.

UITNODIGING Het hele jaar 2016 lang nodigt Carrières du Hainaut ® architecten uit voor een privé bezoek aan de grootste ontginningssite van blauwe steen in Europa. Een exclusieve ervaring «op ware grootte», die niemand onverschillig laat.

Reserveer uw bezoek via mail op het adres architect@carrieresduhainaut.com of op www.carrieresduhainaut.com/nl/architecten

adv desco dimension b230 x h142_NL_FR _outline.indd 1

BRICKS & BRICK SOLUTIONS

6/17/2016 9:46:53 AM

NIEUW FORMAAT

LF 40 240 x 90 x 40 mm

Meer weten? www.vandersandengroup.be

+32 (0)89 510 140

Elegantie krijgt een nieuwe dimensie.

BEURS

Terugkeer naar de roots

glasstec 2016 Glas in al zijn facetten

Voor de 25ste editie van de Biënnale Interieur (14-23 oktober, Kortrijk Xpo) kozen de curatoren OFFICE Kersten Geers en David Van Severen in samenwerking met kunstenaar Richard Venlet en grafisch ontwerper Joris Kritis een thema dat in de lijn ligt van het jubileumjaar: ‘Silver Lining – Interiors’.

Messe Düsseldorf is van 20 tot en met 23 september 2016 de internationale place to be voor de glasbranche. De tweejaarlijkse beurs glasstec presenteert er noviteiten, trends en oplossingen, gecombineerd met een sterk randprogramma, waaronder het Internationaal Architectuurcongres.

De Biënnale Interieur 2016 staat voor 40.000 m² geselecteerd hedendaags design verspreid over zes hallen van Kortrijk Xpo. Avant-garde krijgt een prominente plaats in hal 5. Zilver zal in deze editie alomtegenwoordig zijn, ‘Interiors’ beklemt de terugkeer naar de roots. Terwijl in de jaren ’90 en 2000 objecten op zich centraal stonden, verschuift de focus nu terug naar complete interieurs. Hiermee begon het eind de jaren ’60 voor Interieur. De curatoren zien Interiors breed: “Van hoogtechnologische en ‘leef’ ruimtes tot kunstzinnige installaties en totaalinterieurs. We willen een catalogus aanbieden van een hypothetische wereld. Er lijkt ons geen betere plek en tijd dan deze zilveren editie om die ambities waar te maken. Met Interiors willen we dan weer de ‘bewoonde’ ruimtes aanpakken. Daaronder verstaan we een rijke collectie aan interpretaties die niet enkel focust op objecten, maar ook naar een totale ruimtelijke beleving streeft.” Highlights zijn onder andere de summit ‘Future of Design Retail’ (17 oktober), de scenografie & het cultureel programma van de curatoren, de vijf Interieur bars (ontworpen door de winnaars van de Interieur Awards Spaces), de bekendmaking en expo ‘Designer van het jaar’, het dagen nachtprogramma en de installaties in het Site Texture Museum

Met circa 1.200 verwachte exposanten op een ruimte van 262.400 m² (19 hallen) dekt glasstec de waardeketen rond de grondstof glas compleet af. Tijdens de afgelopen editie in 2014 trok de beurs met haar aanbod meer dan 43.000 bezoekers uit 87 landen. Dit uit de segmenten machinebouw, glasproductie, glasbewerking en glasveredeling, ambacht, architectuur/bouw, vensters/gevels en zonne-energie. Centraal in het randprogramma staat de tentoonstelling ‘glass technology live’ met bijhorend symposium. In hal 11 worden spectaculaire tentoonstellingsstukken, innovatieve producten en toekomstgerichte oplossingen voor de komende drie tot vijf jaar gepresenteerd, een inspiratiebron voor architecten. De focus ligt op ultradun, massief en informatief glas in vrije vormen. Eveneens interessant voor architecten is het competentiecentrum Glas + Fassade, dat heel wat informatie biedt van instituten en organisaties. Het is ook uitkijken naar het Internationaal Architectuurcongres. Sprekers van gerenommeerde architectenbureaus presenteren op woensdag onder de titel ‘Contrasten/Glas binnen de architectuur’ hun visie op het thema. Het congres vindt in samenwerking met de Architektenkammer NRW en de Universiteit Stuttgart plaats. Op onderstaande site zijn per doelgroep overzichten te vinden (branchegids en Trendkompas).

u www.interieur.be

u www.glasstec.de

Door Tilly Baekelandt

Door Tilly Baekelandt DIMENSION

Biënnale Interieur 2016

EVENT

Architectuurbiënnale Venetië

Reporting from the Front Het thema van de architectuurbiënnale in Venetië dit jaar is “Reporting from the Front”. De focus ligt op de rol van de architect in de strijd om levensomstandigheden van mensen wereldwijd te verbeteren. Curator Alejandro Aravena stelt daarmee architectuur centraal die soms letterlijk van op het strijdtoneel komt, of ontstaat onder druk van de vluchtelingencrisis. Tezelfdertijd gaat er minder aandacht naar ‘sterarchitectuur’ maar meer naar architectuur gemaakt in een context van schaarste.

DIMENSION

De Belgische deelname, BRAVOURE, schakelt zich vanuit die optiek alsnog binnen het algemene thema. De vraagstelling die voorafging aan de selectie vroeg immers om een reflectie van architecten en schrijvers over ‘ambacht’. De curatoren schreven zich onder de noemer BRAVOURE in: Architecten De Vylder Vinck Taillieu, doorzon interieurarchitecten en fotograaf Filip Dujardin. Hun visie op vakmanschap wordt in het Belgisch paviljoen geïllustreerd aan de hand van fragmenten uit dertien representatieve projecten van evenveel Vlaamse architecten. Via kopieën op ware grootte wordt verduidelijkt hoe schaarste kan leiden tot vakmanschap. De presentaties zijn tweeluiken waarbij uit een projectfoto van Filip Dujar-

din een detail uitgelegd en op ware grootte nagemaakt wordt. De gekozen details vallen op, niet omdat ze doorwrocht zijn, maar eerder vanuit een no-nonsense aanpak finesse hebben. De volledige titel van de bijhorende publicatie verduidelijkt: ‘Bravoure, Scarcity, Beauty’. Met eenvoudige middelen iets moois bekomen is pas echt bravoure, volgens de curatoren. De presentatie wordt vervolledigd met fotografische montages van Filip Dujardin. Her en der staan krukjes van doorzon interieurarchitecten, samengesteld uit stukken oranjebruine pvc-buizen met daarop een schijf van gerecupereerd materiaal. Het siert de curatoren dat ze niet hun eigen werk tonen, al ademt de selectie wel de geest van Architecten DVVT: de

aandacht voor wat goedkoop of lelijk is maar mits een liefdevolle behandeling plots mooi kan worden. Naast een aantal gekende namen valt daarom de bijdrage van BURO II & ARCHI+I des te meer op: een paar buizen lijken plompweg door het schrijnwerk te gaan, maar dat gebeurt met zoveel aplomb dat het uiteraard geen toeval kan zijn. De summiere opstelling in het Belgisch paviljoen zorgt er enerzijds voor dat het doorbladeren van het nieuwe architectuurboek aan de ingang noodzakelijk is om meer te leren over de Vlaamse architectuur – het boekt verkoopt geweldig goed op de Biënnale - maar anderzijds ook dat het een rustpunt wordt in het geweld van de Giardini.

De evidente schoonheid van ‘ruin porn’ Het is pas bij een nauwkeuriger aanblik dat blijkt dat het Belgisch paviljoen nog de sporen van de vorige biënnale draagt. In plaats van dat de wanden opgestopt en witgeschilderd werden, zijn de littekens nog vaag aanwezig. Het past binnen het idee van schaarste en ook de geest van DVVT om iets dat onafgewerkt is als ‘af’ te presenteren. Tezelfdertijd linkt het ook het paviljoen met de ingangen van het Centraal Paviljoen en het Arsenale. Daar heeft Aravena het

afvalmateriaal van de vorige Biënnale, gipskartonplaten en metalstuds, omgevormd tot prachtige installaties. Knappe constructies in metalstuds vormen ook de drager van het Spaans paviljoen. Hun inzending won – terecht – de Gouden Leeuw. ‘Unfinished’ neemt de economische crisis als uitgangspunt. Bij het binnenkomen zien we beelden van onafgewerkte ruimtes, onvoltooide projecten en achtergelaten kavels. De schoonheid van dit soort ruin porn is misschien wat evident, maar wat er verder getoond wordt, verrast des te meer. De presentatie van tientallen afgewerkte projecten uit Spanje is indrukwekkend. Het is waanzinnig om te zien welke onwaarschijnlijk verfijnde architectuur er de laatste jaren in dat land is gerealiseerd, en dit ondanks – of net dankzij – de crisis. Het is uitkijken naar de publicatie hierover want de veelheid van projecten laat niet toe om alles ten gronde te bestuderen. Zowel naar presentatie als naar getoonde architectuur is dit een absolute hoogvlieger.

EVENT

Interessant is ook het Duits paviljoen, dat resoluut de politieke toer opgaat. »

01. Het Duits paviljoen gaat resoluut de politieke toer op. Geconfronteerd met de discussie over de vluchtelingenstroom, maakten de curatoren openin-

gen in de wanden om aan te geven dat Duitsland zijn grenzen openstelt. 02. De drijvende school van NLÉ, aangemeerd aan Arsenale. Het origineel werd verwoest tijdens een storm. 03. Bij het binnenkomen van Arsenale staat een installatie gemaakt met gipskartonplaten en metal studs van de vorige Biënnale. Ook aan de buitenzijde van het Centraal Paviljoen werd met gipskartonplaten van de vorige Biënnale gewerkt. 04. Knappe constructies in metalstuds vormen de drager van het Spaans paviljoen. De presentatie van tientallen afgewerkte projecten uit Spanje is indrukwekkend. 05. Enkele betonnen panelen vormen een sequentie uit de overdekte markt die ORG bouwde bij het slachthuis van Anderlecht. Achteraan de maquette 04

05 DIMENSION

van hetzelfde project.

EVENT

Geconfronteerd met de discussie over de vluchtelingenstroom, maakten de curatoren openingen in de wanden om aan te geven dat Duitsland zijn grenzen openstelt. Op papier een misschien al te gratuit gebaar, maar in werkelijkheid levert het een schitterende setting op. De openingen zijn gestut met groengelakte stalen profielen. De zorg voor detaillering is fenomenaal en wordt gecounterd door stapels banale witte tuinstoelen die uitnodigen om een stoel te nemen en ruimte te bezetten zoals men wil.

06. Details van BURO II & ARCHI+I als onderdeel van BRAVOURE in het Belgisch Paviljoen. Een paar buizen lijken plompweg door het schrijnwerk te gaan, maar dat gebeurt met zoveel aplomb dat het uiteraard geen toeval kan zijn. 07. Een zicht op een collage van Filip Dujardin en een detail van architecten Els Claessens en Tania Vandenbussche, als onderdeel van BRAVOURE in het Belgisch Paviljoen. De presentaties zijn tweeluiken waarbij uit een projectfoto van Filip Dujardin een detail uitgelegd en op ware grootte nagemaakt wordt. Zo wordt verduidelijkt hoe schaarste kan leiden tot DIMENSION

vakmanschap.

Paletten met bakstenen nodig om het – beschermde – paviljoen nadien weer te herstellen, vormen de tafels. Een kooi met alle te koop aangeboden publicaties kan na sluitingstijd opgehesen worden, want het paviljoen blijft natuurlijk dag en nacht open. Het is ook niet enkel symbolisch sterk, aan de muren hangen interessante projecten en studies met betrekking tot de huisvesting van deze groepen vluchtelingen.

Drijvende school in het oog van de storm In de Arsenale is er ook een opvallende Belgische inbreng. 51N4E presenteert in het begin van de tentoonstelling hun toren in Tirana en werkte meteen ook mee aan de nationale inzending van Albanië. Buiten op de kade vormen enkele betonnen panelen een sequentie uit de overdekte markt die ORG (Organisation for Permanent Modernity) bouwde bij het slachthuis van Anderlecht. De Zilveren Leeuw was voor de Nigeriaanse architect Kunlé Adeyemi en zijn studio NLÉ, van wie een model van zijn Drijvende School voor Makoko even verderop aan-

gemeerd ligt voor de tentoonstelling Waterfront Atlas. Al kwam het project wel – figuurlijk – in een storm terecht toen de functionaliteit van de drijvende school in vraag werd gesteld nadat het in de realiteit door zwaar weer verwoest werd. Awards waren er ook voor Paraguay firm Gabinete de Arquitectura, die een Gouden Leeuw kregen voor een tentoonstelling in het Centraal Paviljoen. Ze toonden er een indrukwekkende boog uit baksteen, opgetrokken met ongekwalificeerde arbeiders en een vernuftig mallensysteem. Bijzondere vermeldingen gingen naar de nationale paviljoenen van Japan en Peru en de Italiaanse architecte Maria Giuseppina Grasso Cannizzo voor haar werk in Sicilië. De Braziliaanse architect Paulo Mendes da Rocha kreeg de Gouden Leeuw voor zijn gehele oeuvre. De architectuurbiënnale loopt nog tot 27 november. u www.labiennale.org Tekst & foto’s: Arnaud Tandt

Verwelkom uw klanten in hun comfortzone. Oplossingen voor verwarming en sanitair warm water. Ontwikkeld door Bulex. Condensatieketels van Bulex: comfort waar iedereen van geniet! Als installateur geniet u van het comfort om te kunnen werken met hoogkwalitatieve toestellen die eenvoudig zijn in installatie en onderhoud. En dat terwijl uw klanten kunnen rekenen op het comfort van heerlijke warmte en onmiddellijk sanitair warm water.

Ontdek meer op www.bulex.be/warmwater Isotwin CONDENS Thema CONDENS

PRODUCTSPOT

Samenspel van vorm, materiaal en structuur

Met CL.1 introduceert Dornbracht een nieuwe serie verfijnd vormgegeven mengkranen voor de badkamer.

e serie combineert consequent harde met zachte contouren, waarbij de kraan zich elegant de hoogte in strekt. De progressieve vorm markeert het begin van een nieuw tijdperk in het productdesign van Dornbracht, dynamisch, elegant en sportief. Andere details zijn de nieuwe, gestructureerde grepen en een innovatief straalbeeld, dat onder andere wordt gekenmerkt door een zuinig waterverbruik.

Tactiel spel

DIMENSION

Met CL.1 zet Dornbracht nieuwe maatstaven, niet alleen qua design, maar ook wat betreft de vormgeving van oppervlakken. De grepen van de mengkraan zijn optioneel leverbaar met twee verschillende reliëfstructuren, die zichtbaar en voelbaar voor een karakteristieke uitstraling zorgen. Ze spelen daarmee in op de groeiende behoefte aan voelbare materialiteit en bieden tegelijkertijd een eigentijds antwoord op de megatrend individualisering. Dankzij de verschillende uitvoeringen – naar

keuze glad of met een structuur – bieden de nieuwe greepvarianten extra perspectieven voor een persoonlijke vormgeving van de badkamer.

Speciaal straaltype voor de wastafel Door een nieuw straaltype draagt CL.1 ook bij aan een duurzame leefwijze. Een speciaal ontwikkelde sprayface omhult de handen met 40 aparte stralen op een bijzonder zachte manier, terwijl de doorstroom slechts 3,9 liter per minuut bedraagt. De mengkraan is dus ook zuinig in waterverbruik.

bijzonder brede en zachte waterstaal het harenwassen makkelijker maakt. Bovendien kunnen waterpunten en bedieningselementen flexibel worden geplaatst, zodat er veel mogelijkheden zijn voor een individuele inrichting. Een bijzonder comfort biedt de bediening via de Dornbracht Smart Tools. Met deze digitale bedieningselementen kunnen temperatuur en waterhoeveelheid exact worden geregeld en handige instellingen en geïndividualiseerde scenario’s met een druk op de knop worden opgeroepen. u www.dornbracht.com

Individuele combineerbaarheid CL.1 markeert een nieuw begin, wat ook in de naam tot uiting komt. De afkorting CL staat voor Culturing Life, de actuele merkclaim van Dornbracht, terwijl het getal 1 verwijst naar het eerste ontwerp van deze nieuwe serie. De serie is verkrijgbaar in gegalvaniseerd chroom en platina mat en omvat diverse mengkranen en accessoires voor wastafel, douche, bad en bidet. Deze kunnen tevens gecombineerd worden met andere series en kunnen op die manier optimaal worden afgestemd op de eigen behoeften, bijvoorbeeld door het integreren van een uittrekbare handdouche aan de wastafel, wat door de

Geberit AquaClean De wc waarmee u met water wordt gereinigd.

Nieuw welzijn.

Ervaar hygiëne en frisheid met Geberit AquaClean Sela: de wc waarmee u na een druk op de toets met water op lichaamstemperatuur wordt gereinigd. Voor een perfecte hygiëne en een echt welzijnsgevoel. → www.geberit-aquaclean.be/sela/nl

NEWS

EKO Home [Diamant] klokput

ARCHICAD 20 BIM software

Deze nieuwe inox klokput staat voor stijl, design en duurzaamheid in en rondom de woning. De fijne inloopsleuven dekken de behuizing discreet af, een efficiënte afwatering is gegarandeerd. Het deksel is snel afneembaar. Voor in de veranda, de garage en buitentoepassingen is er de EKO Home met een eerder matte afwerking. De oppervlakte is geglasparelstraald, wat maakt dat ze sterk krasbestendig is. Voor gebruik binnen, de sanitaire ruimte, biedt ACO de EKO Home Diamant aan. De elektrolytisch gepolijste afwerking heeft een klassevol, glanzend oppervlak. u www.acodouche.be

GRAPHISOFT® heeft de nieuwste versie van haar toonaangevende BIM software aangekondigd. ARCHICAD 20 is voorzien van een nieuwe, hoge resolutie, grafische interface: overzichtelijk, fris en modern. Daarnaast kent deze versie een aantal belangrijke functionele verbeteringen die voor zowel ARCHICAD gebruikers als voor samenwerkende partijen van belang zijn. ARCHICAD 20 behoort tot de eerste BIM applicaties die IFC 4 volledig ondersteunen. Hiermee is het nu 100% compatibel met internationale standaarden zoals bijvoorbeeld COBie. Vanaf september beschikbaar in Nederland en Vlaanderen. u www.kubusinfo.nl/archicad

FOAMGLAS® introduceert PlatDak25 Met PlatDak25 lanceert FOAMGLAS® een volledige dakopbouw voor platte daken, met een garantie van 25 jaar. Het cellenglas geldt als het isolatiemateriaal bij uitstek voor platte daken van industriële gebouwen, scholen, zorginstellingen enz. Men kan kiezen uit vijf gecertificeerde platdaksystemen, stuk voor stuk ‘one-stopsolutions’. PlatDak25 is bijzonder solide, stabiel en gegarandeerd waterdicht. Het behoudt gedurende zijn volledige levensduur zijn initiële thermische prestaties. Het wordt vooral voorgeschreven met de nieuwe FOAMGLAS® T3+ waar de toepassing dit toelaat. Met een lambdawaarde van 0,036 W/mK levert de nieuwe T3+ isolatie voor PlatDak25 een minder dikke dakopbouw. u www.foamglas.be

Gasabsorptiewarmtepomp Robur K18 Voor toepassingen in renovatie en nieuwbouw verdeelt Cooling Ways de gasabsorptiewarmtepomp Robur K18. Het toestel levert hoge rendementen met een laag verbruik aan fossiele brandstoffen. In bestaande woningen kan de K18 gemakkelijk een oude olie- of gasketel vervangen, zonder dat er aan het afgiftesysteem geraakt moet worden. Voor renovatie is het ook een ecologische manier van verwarmen, die perfect aansluit bij vloerverwarming. Met een maximaal vermogen van 18 kW, dekt de Robur K18 de behoefte van de meeste Belgische woningen. u www.K18.be

RIBBON combineert eigentijds design met handwerk

DIMENSION

Met Ribbon wil Materia haar voorliefde voor materialen en vakmanschap naar buiten brengen. De poef bestaat uit verschillende stroken stof die onderling worden gevlochten en met de hand worden bevestigd. Ribbon is er zowel in zeshoek als in achthoek en is verkrijgbaar in één kleur of de combinatie van vier verschillende kleuren. u www.kinnarps.be

Verticaal baffle plafondsysteem durlum POLYLAM® van HUNTER

DOUGLAS

Het verticaal baffle plafondsysteem type durlum POLYLAM® levert een perfecte lineaire look en een mix tussen esthetische en functionele oplossingen. Het plafondsysteem is geschikt voor toepassing in ruimtes waar hoge eisen gelden voor goede akoestiek. De verticale baffles kunnen als volledige plafondbedekking of als plafondeilanden worden toegepast. Het systeem is zeer eenvoudig te installeren en heeft het een grote ontwerpvrijheid. Er is een variëteit in breedtes, hoogtes, lengtes, kleuren en er zijn passende ledinbouwmodules beschikbaar voor perfect geïntegreerde verlichting. u www.hunterdouglasgroup.com

IMAGINAIR RLV 125

“Architecturaal residentieel luchtventiel met eindeloze afwerkingsmogelijkheden voor nieuwe gebouwen of renovatie.” GA NAAR: IMAGINAIRBYGRADA.COM EN BEKIJK ALLE AFWERKINGSMOGELIJKHEDEN

Project: Superfloor, Architect: Charlotte Pattyn

EENVOUDIGE MONTAGE

VOORDELEN

HIGH PERFORMANCE

CEILING/WALL

AIRTIGHT SEAL

CUSTOM COLOR

LOW SOUND LEVELS

EASY INSTALLATION

EXHAUST & SUPPLY

CLEAN

WWW.IMAGINAIRBYGRADA.COM

Grada International N.V. | Toekomstlaan 18, Lokeren

NEWS

MAENE L. NV stelt Limoges voor Balustradebouwer Maene L. nv breidt haar gamma uit met de nieuwste spijlenleuning Limoges. De aluminiumleuning voldoet aan NBN B03-004 (klasse A) en krijgt steeds een CEcertificaat mee. De doorlopende voetplaat en handgreep zorgen ervoor dat de leuning harmonisch opgaat in elk ontwerp. Door een efficiënte productiemethode in Brugge is de balustrade zeer gunstig geprijsd. u www.maene.com

COURCHEVEL • Meerlaags geolied parket met een matte look Courchevel betreft een geolied eiken parket met brede planken in een strakke houtsortering. Wie houdt van een moderne parketvloer met matte look maakt met deze collectie een goede keuze. Deze lange parketplanken zijn uitgerust met een tanden groefsysteem en worden verlijmd geplaatst. Courchevel is uiterst geschikt voor plaatsing op een vloerverwarming. u www.lamett.eu

VAN MARCKE presenteert MOBILO®

DIMENSION

Dit nieuw concept binnen het huismerk Van Marcke Collection, is gebaseerd op eindeloze flexibiliteit. Dit eerste eigen meubelconcept gaat verder dan de traditionele benadering van badkamers. Mobilo® is door Belgische designers ontwikkeld en door Van Marcke in België geproduceerd. Door zijn modulaire karakter past het concept bij elke stijl en binnen elk budget. De serie begint met een basiselement dat op diverse wijzen kan worden gewijzigd en uitgebreid. Het kan worden gecombineerd met andere elementen in verschillende formaten, kleuren, materialen, afwerkingen, handgrepen en accessoires. u www.vanmarcke.com

MODULEO lanceert zelfklevende ondervloer Moduleo lanceert met Xtrafloor Flex Pro een zelfklevende ondervloer waardoor LVT makkelijk en snel te installeren is. Het product werd speciaal ontwikkeld voor installatie bovenop een bestaande vloer en is perfect compatibel met Moduleo LVT planken of tegels, te verlijmen of met clicksysteem. De ondervloer is geschikt in combinatie met vloerverwarming en vloerkoeling, heeft een geoptimaliseerde geluidsisolatie - DLw = 13 dB met Moduleo click en DLw = 10 dB met Moduleo dryback - en verbeterd wandelcomfort. u www.ivcgroup.com

Reynaers RB GLASS • glasbalustrade voor verhoogde veiligheid Nieuwe NightBoost-functie in DucoBox Focus Om woningen ook in de warmere maanden van een gezond en comfortabel binnenklimaat te voorzien, ontwikkelde Duco de NightBoostfunctie die voortaan standaard in de DucoBox Focus afvoerventilator wordt geïntegreerd. Op basis van temperatuursensoren deactiveert deze volledig automatische, slimme (nacht)koelingsfunctie in de DucoBox Focus tijdelijk de vraagsturing bij een binnentemperatuur vanaf 23 °C en laat het systeem op nominale waarde functioneren. Dit vermindert het risico op oververhitting in sterk geïsoleerde woningen en zorgt voor een daling van de koelbehoefte. Hierdoor biedt Duco een betaalbare, gezonde en energie-efficiënte oplossing die zich uitstekend leent voor toepassing in E50-woningen. u www.duco.eu

Hoge residentiële gebouwen met glasgevels zonder balkon en woningen met maximale opengaande delen op een verdieping zijn een wereldwijde architecturale trend. Om enerzijds transparantie en design te verzekeren en anderzijds de veiligheid te garanderen, ontwikkelde Reynaers Aluminium de nieuwe RB glasbalustrade, die de nadruk legt op transparantie met een minimum aan profiel. Zelfs zonder balkon kan via deze glasbalustrade een schuifraam of raam veilig geopend worden om van een open uitzicht te genieten. De glasbalustrade kan glaspanelen tot 21,5 mm dikte (1010.4) houden, met een maximale breedte van 2000 mm. u www.reynaers.com

Dornbracht Culturing Life Design Icons

dornbracht.com/designicons

NEWS

CONFORT SMARTLINE • Slimme thermische oplossing Confort smartline is een geoptimaliseerd, thermisch sterk geïsoleerd (hef)schuifraam met een smalle aanzichtbreedte van slechts 92 mm die een maximale lichtinval bevordert. Het systeem behoort toe aan een volledig nieuwe generatie van (hef) schuifsystemen dankzij zijn technische innovatie en weloverwogen design. Met de Confort Smartline wordt ingespeeld op de steeds strenger wordende EPB-regelgeving van een Uw < 1.5 W/m²K. Het product beschikt over een bouwdiepte van 160 mm en is beschikbaar in alle schuifraamoplossingen: mono-, duo-, tri-rail, vast-schuif-vast, en 4-vent. u www.sapagroup.com

Kant-en-klare kits deurcommunicatie

Project foto: Vekeman Koen Architectenbureau BVBA

Een binnenpost afstemmen op een buitenpost? Daar is – afhankelijk van welke types men kiest – wat programmeerwerk voor nodig. Met de nieuwe voorgeprogrammeerde pakketten van Niko is dit verleden tijd. In elk pakket zitten een buitenpost, 1 of 2 binnenposten en de voeding die 100% op elkaar afgestemd zijn. Naast de voorgeprogrammeerde kits breidt Niko zijn assortiment uit met een luxe binnenpost: een handenvrije videofoon voor opbouw en inbouw met digitaal kleurenscherm met 14,5 cm beelddiagonaal. u www.niko.be

STOCCO stelt badkamermeubel Modula voor In het personaliseerbare gamma Tailormade introduceert de Italiaanse fabrikant Stocco het badkamermeubel Modula. Zoals de naam aangeeft, gaat het om een modulaire oplossing die kan inspelen op verschillende esthetische en functionele eisen van gebruikers. Modula bestaat uit een slanke console die gecombineerd kan worden met wastafels in diverse vormen en afmetingen. Het modulaire concept is erg veelzijdig: compartimenten vooraan of opzij, lage meubels voor wandmontage of voor op de vloer. Er zijn ook verschillende opzetwastafels. u www.stocco.it

ecoVIT, de nieuwe condensatievloerketel op gas van VAILLANT ecoVIT, de nieuwe condensatievloerketel op gas van Vaillant, staat voor een snelle installatie, een hoog rendement en Duitse technologie van topkwaliteit. De verwarmingsketel pakt uit met een modern design en neemt zeer weinig plaats in (breedte 570 mm). Daardoor is hij goed geschikt om een oude vloerketel op gas of stookolie van een verwarmingssysteem te vervangen en over te schakelen op condensatietechnologie, zowel in vrijstaande woningen, rijtjeshuizen, kleine appartementsgebouwen als commerciële ruimtes. u www.vaillant.be

STO lanceert de Ecoshapes

DIMENSION

Sto noteerde de afgelopen twee jaar een verdubbeling in de vraag naar harde bekledingen zoals steenstrippen en tegels. De ruwe baksteen wordt tegenwoordig steeds vaker gecombineerd met een strakkere sierpleister. Om aan die trend tegemoet te komen wordt een volledig nieuw gamma gelanceerd: de Sto-Ecoshapes. Deze steenachtige strippen zijn volledig personaliseerbaar, dun, onderhoudsarm en duurzaam. u www.sto.be

VANDE MOORTEL introduceert infinitum Met de infinitum introduceert Vande Moortel vier van haar kenmerkende kleurtinten op de markt van de langformaten. Met een gemiddelde lengte van 510 mm is de infinitum uitermate geschikt voor het accentueren van de horizontale lijnvoering in decoratief metselwerk. Deze gevelsteen wordt vervaardigd volgens het Hand-Made principe en staat garant voor een krachtig, genuanceerd gevelbeeld met een minimum aan voegonderbrekingen. u www.vandemoortel.be

D A K PA N N E N www.nelskamp.nl

REPORTAGE NEWS

Digitale sanitairtechnologie in keukens en badkamers Ook in de badkamers en keukens vindt een digitale revolutie plaats. Kranen en douches worden tegenwoordig uitgerust met allerlei innovatieve functies zoals digitale controllers om meer comfort en flexibiliteit te bieden en zo in te spelen op de persoonlijke behoeften en voorkeuren van de gebruikers. Digitale sanitairproducten zoals de GROHE F-digital-productlijnen met innovatieve extra functies, bieden talrijke voordelen in de dagelijkse praktijk. Zo bieden ze meer comfort, flexibiliteit, ergonomie en functies op maat. u www.grohe.com

AZENGAR® van VMZINC

KNAUF stelt Danoline plafond- en wandsystemen voor

DIMENSION

De Danoline systeemplafonds van Knauf hebben als belangrijkste kenmerk dat ze snel en makkelijk te installeren zijn met geprefabriceerde uitneembare akoestische plafonds, die daarna geen afwerking meer behoeven. Het gamma biedt keuze uit systeemplafonds op basis van geperforeerde gipsplaat met een aantal variabelen in perforatietypen en –patronen, afmetingen en kantvorm. Een sterke troef van de afgehangen of vrijdragende plafonds zijn de verschillende ophangsystemen en de daaruit volgende vrijheid van design. u www.knaufdanoline.be

AZENGAR® is het resultaat van een eco-ontwikkeld proces. Het product is nog ruwer en matter in een lichtere tint van zink. Het onderscheidt zich door zijn heterogeen en geëtste oppervlak, dat speelt met licht en een tijdloze look geeft. AZENGAR® kan een licht verschil in tint vertonen bij de productie. Deze verschillen in nuances maken integraal deel uit van het product en doen niets af van de intrinsieke kwaliteiten van zink. Het volstaat om hier rekening mee te houden bij gebruik, voor een optimaal esthetisch resultaat. Het product gaat harmonieus samen met andere bouwmaterialen en kan zowel voor de bekleding van het dak als voor gevelbekleding worden gebruikt. u www.vmzinc.be

Foto: project Docks Brussel

WIENERBERGER/KORAMIC • Koraflex Plus, de nieuwe universele loodvervanger Koraflex Plus is een universele loodvervanger uit duurzaam en UV-bestendig polyisobutyleen (PIB), voorzien van een wapeningsgaas in flexibel en vervormbaar aluminium met een doorlopende en volledig klevende butyllaag voor een onmiddellijk goede hechting op het oppervlak. Deze loodvervanger heeft een hoge scheurbestendigheid en is beschikbaar in de kleuren rood, grijs en zwart met een breedte van 30 cm en 45 cm. Het product heeft een glad oppervlak en hoge strekfactor (15 % in de breedte en 70 % in de lengte). u www.koramic.com

VELUX producten worden compatibel met Apple Homekit Op de WWDC 2016, de Worldwide Developers Conference van Apple, is bekendgemaakt dat de VELUX Groep een aantal van haar producten compatibel zal maken voor de Apple Homekit. Dankzij de Apple HomeKit, die nu ook zijn eigen app heeft, kan men op een eenvoudige en veilige manier apparaten in huis aansturen. De VELUX Groep gelooft sterk dat home automation via internet van cruciaal belang is voor de ontwikkeling van de bouwsector, en voor andere sectoren die producten voor in huis verkopen. Men verwacht dat de eerste producten binnen een jaar geïntegreerd zullen zijn in het Apple HomeKit platform. u www.velux.be

Timeless design VOLA combines function and beauty, in a rich palette of high quality materials. The purity of the curve is exemplified by the flowing lines of the 590 one-handle mixer.

VOLA Studio Tour & Taxis Havenlaan 86C 1000-Bruxelles Tel.: 02 465 96 00

sales@vola.be www.vola.be

Nukerke - SITO Architecten (Ninove)

DAK EN GEVEL, ÉÉN GEHEEL

VOLUMES CREËREN MET LEIEN Vraag snel uw gratis kleurstaal

Ontvang ons boek met de meest inspirerende referenties: Best of Slates 4

— samplerequest.eternit.be

— www.eternit.be/nl/dak/best-of-slates/

Vooral bij grotere volumes merken we dat ‘monolitische’ gebouwen, waarbij grote vlakken in één materiaal en kleur worden ingevuld, helemaal in zijn. Vaak spelen leien hierbij een hoofdrol en dat mag niet verwonderen als je de technische en esthetische kwaliteiten naast elkaar zet. Ontdek de oneindige mogelijkheden van leien in ons gratis inspiratieboek.

Eternit NV - Kuiermansstraat 1 - 1880 Kapelle-op-den-Bos - België - Tel. +32 (0)15 71 73 54 - Fax +32 (0)15 71 71 79 - info@eternit.be - www.eternit.be