DatacenterWorks 05/2016

datacenterworks juni

ENERGIE

20% ENERGIEBESPARING BIJ SERVERS DANKZIJ SIMPELE TRUC MARKT

KOELING MET WARMTESTRAAT EN IN-ROW KOELING

ENERGIE

REDDINGSBOEI VOOR PUE?

in samenwerking met

advancing information transport systems

2016

2

dcw februari inhoud

jaargang 9, juni 2016, nr. 5 colofon

dcw juni redactioneel robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks/uitgever

Datacenterworks is hét vakblad over de technische infrastruc­tuur van datacenters.

Datacenterworks verschijnt tienmaal per jaar. Toezending geschiedt op abonne­ment­basis en controlled circulation.

HOOFDREDACTEUR/UITGEVER Robbert Hoeffnagel +31 (6) 51 28 20 40 robbert@fenceworks.nl twitter.com/rhoeffnagel

SIMPELE TRUC

nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel

In deze editie van DatacenterWorks publiceren

dat de meeste warmte produceert. Als ik aan

facebook.com/robbert.hoeffnagel

we twee artikelen over alternatieve metho-

een datacenter manager vraag of er wel eens

den van koeling. Dat is eigenlijk niet helemaal

onderzoek is gedaan naar de vraag wat het

EINDREDACTIE/TRAFFIC

waar. Het ene artikel gaat over het voorkomen

effect zou zijn van het bij elkaar plaatsen van

Ab Muilwijk

van onnodige warmteproductie (zie pagina 8

apparatuur met een vergelijkbaar koelprofiel,

en 9), terwijl de andere publicatie handelt over

krijg ik steevast te horen dat men dat nog nooit

POSTADRES REDACTIE

mogelijkheden voor verbetering door te koelen

heeft gedaan. Een duidelijke reden daarvoor

Beatrixstraat 2, 2712 CK Zoetermeer

bij de bron (pagina 26 en 27).

(langere afstanden tussen samenwerkende

+31 (0)79 500 05 59

Op deze plaats is al vaker vastgesteld dat

vloeden wellicht? Of hogere kosten voor beka-

www.datacenterworks.nl

met vaak verrassend eenvoudige maatrege-

beling die de besparing op de koelkosten teniet

len grote stappen voorwaarts op het gebied

doen?) hoor ik eigenlijk nooit.

apparatuur die de performance negatief beïn-

administratie@fenceworks.nl

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE

van koeling(kosten) gezet kunnen worden.

Jos Raaphorst | Directeur

Kijk maar eens naar het koppelen van de ma-

De vloeistofkoeling waarover we in deze Da-

+31 (0) 6 34 73 54 24

nagement-software die veel servers aan boord

tacenterWorks schrijven, komt van Huawei.

jos@fenceworks.nl

hebben. Die laat zich vrij eenvoudig koppelen

Daar zitten dus heel wat R&D-uren in. Maar het

aan een DCIM-pakket. Of neem het consequent

simpele idee van een langzamer ‘draaiende’

Eric van Wijk

toepassen van pdu’s die vaak ook usb-poorten

processor is uitgewerkt door een student van

+31 (0) 6 43 05 30 25

bieden waaraan heel gemakkelijk sensoren

de Hogeschool van Amsterdam. Het idee om

eric@fenceworks.nl

kunnen worden gekoppeld. Bijvoorbeeld om

studenten onderzoek te laten doen naar moge-

temperaturen te meten.

lijkheden om tot innovatie in het datacenter te

VORMGEVING

komen, lijkt mij heel goed. Misschien zelfs wel Of stel de indeling van kasten eens ter discus-

dringend gewenst. Want Nederland doet het

sie. Loop een willekeurig datacenter binnen en

goed met zijn datacenters en met de bedrijven

DRUK

we zien dat IT-apparatuur vaak dwars door el-

die deze datacenters ontwerpen en bouwen.

De 11e druk | NCS Repro

kaar heen staat opgesteld. Toegegeven, het op-

Maar alleen het verder ontwikkelen van onze

nieuw indelen van racks en misschien zelfs wel

kennis op dit gebied kan die voorsprong op an-

gangen is een ingrijpende klus. Maar hoe kan

dere landen vasthouden.

Laura willemsen | Grafisch Ontwerp

DATACENTERWORKS WERKT SAMEN MET KENNISPARTNERS ALS BICSI, DATA CENTRE ALLIANCE, DDA, GREEN IT AMSTERDAM, IT ROOM INFRA EN NEN. KOPIJ KAN WORDEN INGEZONDEN IN OVERLEG MET DE REDACTIE. GEPLAATSTE ARTIKELEN VERTEGENWOORDIGEN NIET NOODZAKELIJK DE MENING VAN DE REDACTIE. DE REDACTIE NOCH DE UITGEVER AANVAARDEN ENIGE AANSPRAKELIJKHEID VOOR DE INHOUD VAN ARTIKELEN VAN DERDEN, INGEZONDEN MEDEDELINGEN, ADVERTENTIES EN DE JUISTHEID VAN GENOEMDE DATA EN PRIJZEN. FOTOKOPIE EN OVERNAME VAN ARTIKELEN, GEHEEL OF GEDEELTELIJK OP WELKE WIJZE DAN OOK, IS UITSLUITEND TOEGESTAAN NA SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE REDACTIE EN ONDER VERMELDING VAN: ‘OVERGENOMEN UIT DATACENTERWORKS, VAKBLAD OVER DE TECHNISCHE INFRASTRUCTUUR VAN DATACENTERS’, MET VERMELDING VAN DE JAARGANG EN HET NUMMER. DATACENTERWORKS IS EEN UITGAVE VAN FENCEWORKS BV.

het eigenlijk dat we apparatuur die vaak totaal andere eisen aan koeling stellen gewoon maar door elkaar heen boven elkaar plaatsen? In de supermarkt staat de diepgevroren zalm toch ook niet naast de pakken karnemelk? Het klinkt misschien als een vreemde vergelijking, maar beide producten hebben een andere vorm van koeling nodig. Als we een netwerk-switch, een load-balancer, een firewall, een storage-apparaat en een server bij elkaar in één kast plaatsen, zijn we gedwongen om die gehele kast te koelen op basis van de eisen van het apparaat

■

3

4

dcw juni inhoud

31

REDDINGSBOEI VOOR PUE?

markt

10

14

KOELING MET WARMTESTRAAT EN IN-ROW KOELING

20

HYPERMODERNE EN FUTURE PROOF INRICHTING VOOR EVS

dda

whitepaper

HET JUISTE DATACENTER KIEZEN

VOOR WELOVERWOGEN INVESTERINGEN IN COLD CORRIDORS

energie

18

markt

HUAWEI DEMONSTREERT LIQUID COOLING SYSTEM

24

dcw juni inhoud

23 nieuws

RITTAL PRESENTEERT SMART PACKAGE

28

34

interview

‘VEEL ADVISEURS HEBBEN EEN GEVAARLIJKE KENNISACHTERSTAND’

energie

37

NIEUWS

COVERFOTO

42

NIEUWS VAN DDA

45

NIEUWS VAN IT ROOM INFRA

46

BICSI-NIEUWS

DE JUISTE KEUZE

Wordt PUE door de introductie van nieuwe normen een nuttige meeteenheid voor de energie-efficiëntie van datacenters? Of heeft het misbruik ervan om marketingclaims te ondersteunen haar reputatie onherstelbaar beschadigd?

Janne Paananen, Technology Manager, Large Systems Group, Eaton, laat als expert zijn licht schijnen op deze belangrijke kwestie.

agenda

44

EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS

LEES VERDER OP PAGINA

31

5

6

dcw juni dutch datacenter index mei 2016

peter vermeulen tekst directeur van pb7 research

DDI 58/63

BOOST OP DE KORTE TERMIJN

In de Dutch Datacenter Index van mei geven Nederlandse datacenter beslissers een duidelijk positief signaal af. Op alle vlakken zien we een duidelijke stijging, maar de meest opvallende is de verwachting voor de komende 3 maanden. Met 63 punten is dit de hoogste score sinds we met de DDI zijn begonnen. Waar multi-tenant datacenters onverminderd positief zijn, geven nu ook single tenant datacenters een duidelijk positief signaal af.

De datacenterlente zet vol door in mei. Hoewel

maandelijkse terugblik. Wat opvalt, is dat single

plementeren optimaliseren van DCIM-oplossin-

datacenterbeslissers aangeven dat het aantal

tenant datacenters aangeven de afgelopen tijd

gen. Op de lange termijn, denkt men vooral te

vierkante meters toch weer ietsje langzamer

meer actief te zijn geworden. Toch komt nog al-

moeten investeren in energiezuinigheid. Veelal

is gegroeid ten opzichte van de meting vorige

tijd de meeste groei van multi-tenant datacen-

komt dat pas echt goed op de agenda zodra

maand, geeft men aan dat het vermogen en

ters.

nieuwbouw aan de orde is.

hebben gemaakt. Als geheel stijgt daardoor de

Op de korte termijn zijn datacenters vooral bezig

VOORUITBLIK

index met één puntje voor wat betreft de drie-

met het verbeteren van het beheer en het im-

De driemaandelijkse vooruitblik komt in mei

de investeringen een stevige stap voorwaarts

tot een nieuw record. Niet eerder kwam deze indicator boven de 62 uit. Daarmee maakt de index ook een behoorlijke sprong ten opzichte van april. Ook nu zijn het vooral de single tenant Feb–Apr

Mei–Jul

12 mnd

datacenters die optimistischer zijn geworden

+

M2 in gebruik

54

58

59

en de index naar boven trekken. Voor de lange

Vermogen

59

63

63

termijn zien we het zelfde beeld: de multi-tenant

Investeringen

58

64

71

datacenters zijn onverminderd het meest

Totaal

58

63

65

optimistisch, terwijl er duidelijk ook weer meer

Multi-tenant

67

70

76

in single tenant datacenters wordt geïnvesteerd.

Single tenant

51

58

57

Dat juist de single tenants zo veel positiever zijn geworden, lijkt een beetje de stemming onder mult-tenant datacenters een klein beetje te drukken.

Bron: Pb7 Research, Mei 2016

Dutch Datacenter Index Mei 2016

SLA

DATA GREEN IT

SECURITY

VIRTUALISATIE

APPS

SECURITY

STORAGE

SOLUTIONS

SOLUTIONS

PAAS MIGRATIE

CLOUDSHOPPING

STORAGE

VIRTUALISATIE

MIGRATIE

CLOUDCOMPUTING LAAS

SAAS

PRIVATE LAAS

GREEN IT

SECURITY

PUBLIC

IT MANAGEMENT

PAAS

MIGRATIE PRIVATE APPS CONVERSION HYBRIDE CLOUDCOMPUTING PRIVATE

LAAS CONVERSION

PUBLIC

HYBRIDE IT MANAGEMENT

cloudworks.nu

GREEN IT

Feiten en fictie in kaart gebracht

8

dcw juni case study energie

20% ENERGIEBESPARING BIJ SERVERS DANKZIJ SIMPELE TRUC Met Demand Based Switching zet een processor bij beperkt gebruik automatisch de kloksnelheid omlaag. Hierdoor bespaar je stroom, zonder dat het impact heeft op de performance. Dit simpele trucje bestaat al een tijdje, maar wordt verrassend weinig gebruikt. Vooral bij kleinere datacenters, waar Nederland er juist veel van heeft, wordt het nog weinig toegepast. Diederik de Graaf deed onderzoek naar de servers van SURFdrive en ontdekte dat het energieverbruik omlaag kan met ongeveer 20%.

Bij SURFsara staat duurzaamheid hoog in het

verreweg het sterkst groeiende aantal gebrui-

heden die computeronderdelen bieden om

vaandel. We zijn verschillende initiatieven ge-

kers: momenteel gebruiken 16.000 docenten

stroom te besparen. De methodes om stroom

start die een bijdrage leveren aan kennis en

en studenten deze cloudopslag. SURFdrive

te besparen van de verschillende serverfa-

bewustwording op het gebied van duurzaam

beschikt nu over 60 servers. Voor dit onder-

brikanten, zoals Dell of HP, variĂŤren. Ook fa-

ondernemen en groene ICT. Stroomverbruik

zoek zijn een aantal servers gebruikt om de

brikanten van losse onderdelen zetten in op

speelt hierbij een belangrijke rol. Door de

mogelijkheden van Power Management uit te

energiebesparing, zoals Intel of AMD voor hun

enorme wereldwijde groei van het aantal da-

testen in een productieomgeving.

processoren. Een processor (of CPU) voert de berekeningen uit voor een computer. De pro-

tacenters en servers, stijgt het stroomverbruik in een rap tempo. Adviesbureau CE Delft ver-

ONTZETTEND HEET

cessor verbruikt een groot deel van de stroom

wacht volgens een rapport uit 2016 een groei

Power Management kent meerdere definities,

in een server, zelfs als hij maar 10% van de

in stroomverbruik door datacenters van 80%

maar valt hier te definiĂŤren als de mogelijk-

tijd aan het werk is, wat vaak het geval is.

in de periode 2013-2020. Nederland is bij uitstek een populair land voor datacenters.

Hetzelfde onderzoek concludeert echter ook dat er per saldo een daling van 10 tot 20% wordt verwacht binnen de ICT-sector, met name door cloud-toepassingen en efficiencyverbeteringen. De case study waar dit artikel over gaat, bevestigt deze voorspelling.

SURFdrive is een dienst van SURF die cloudopslag aanbiedt aan onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Het is de dienst bij SURF met Het stroomverbruik van een webserver gedurende een week op Maximum Performance en Power Management. Op Maximum Performance staat de kloksnelheid statisch op de hoogste setting.

dcw dcwapril juni innovatie energie

9

diederik de graaf student system and network engineering

tekst

van ICT-diensten op een duurzame manier is belangrijk en zal steeds belangrijker worden.

Voor SURFdrive, waarop ruim 50 instellingen zijn aangesloten, is al een flinke stap in de goede richting gezet door gezamenlijk onder de SURFvlag een sync-and-share dienst op te zetten in plaats van dat alle instellingen dat ieder voor zich gaan doen. Het onderzoek van Zelden hoeft een processor dus op volle ca-

Dynamic Frequency/Voltage Scaling. Dit zorgt

Diederik heeft aangetoond dat er zelfs nog

paciteit te werken. Iedereen die wel eens zijn

ervoor dat de processor bij beperkt gebruik

meer winst te behalen valt door een simpele

hand boven een draaiende processor heeft

automatisch de kloksnelheid omlaag zet, en

ingreep die de dienst op geen enkele manier

gehouden weet dat deze ontzettend heet kun-

bij een hoge utilisatie de kloksnelheid weer

nadelig beïnvloedt. Wij zijn zeer blij met deze

nen worden. Wat je voelt is de dissipatie die

omhoog. Hierdoor bespaar je stroom, zonder

uitkomst."

optreedt, een proces dat resulteert in verloren

dat het een impact heeft op de performance.

energie. Alleen in een perfecte wereld zou alle

Dit simpele trucje bestaat al een tijdje, maar

Om een beeld te schetsen, zouden we deze

energie volledig benut worden. Dus hoe zorg

wordt verrassend weinig gebruikt, zowel door

resultaten kunnen vergelijken met een bespa-

je ervoor dat er minder van deze energie ver-

fabrikanten als gebruikers. Dell past het sinds

ring op basis van kosten of CO2-uitstoot. Let op:

loren gaat?

de laatste generaties servers al volop toe,

deze cijfers zijn een schatting, enkel bedoeld

maar dit geldt niet voor alle fabrikanten. Hoe-

om een indruk te krijgen van de hoeveelhe-

KLOKSNELHEID

wel het in principe mogelijk is op elke server

den. Volgens het rapport van CE Delft is het to-

Door je processor rustig aan te laten doen!

met een Intel- of AMD-processor (lees: al-

tale energieverbruik van datacenters 1,36 TWh

Snelheid kan een verwarrend begrip zijn als

lemaal), is het niet altijd even toegankelijk.

per jaar. Uitgaande van een prijs van € 0,10

het gaat om processoren, maar een manier

Vooral bij kleinere datacenters, waar juist Ne-

per KWh, zou een stroombesparing van 20%

om de processor sneller te laten werken is

derland er veel van heeft, wordt hier nog niet

neerkomen op ongeveer € 1,36 miljoen per

het verhogen van de kloksnelheid. De klok-

veel mee gedaan. Giganten als Google, waar

jaar. Wat betreft CO2-uitstoot staat dit gelijk

snelheid geeft aan hoe vaak de processor een

tegenwoordig het stroomverbruik een groter

aan de gemiddelde uitstoot van ruim 20.000

handeling uitvoert; een moderne processor

deel uitmaakt van de Total Cost of Ownership

Nederlandse huishoudens.

van 3 GHz voert 3 miljard handelingen per se-

dan de inkoopprijs van de hardware, gebrui-

conde uit. Echter, hoe hoger de kloksnelheid,

ken het al veel meer.

Volgens Jaak Vlasveld, directeur van stichting Green IT Amsterdam, is er met deze case een

hoe warmer de processor wordt en hoe meer energie er verloren gaat. Bij een processor die

RESULTATEN

mooie kans ontstaan: "Er is eerder in het Zer-

niet volledig wordt benut, lijkt het dus zonde

Bij SURFdrive is het stroomverbruik van de

vers-rapport gepubliceerd over de potentiële

om een hele hoge kloksnelheid te hebben, als

servers die omgezet zijn naar Power Manage-

energiebesparing van servers door power-

hij met minder net zo goed werkt.

ment gedaald met ongeveer 20%. Doordat de

management toe te passen. SURFsara heeft

kloksnelheid omlaag gaat, gaat de utilisatie

een bewonderenswaardig initiatief genomen

En dat is het ook. Bij een lagere kloksnelheid

van de processor omhoog: deze steeg van ge-

door aan te tonen dat het in de praktijk ook

gaat het energieverbruik omlaag, en de uti-

middeld 10% naar gemiddeld 20%. Pieken in

echt kan zonder negatieve gevolgen voor de

lisatie (nuttige inzet) van de processor om-

de utilisatie stegen van 20% naar 30%, dus

clouddienst. Nu hebben we een mooie voor-

hoog. Maar wat als de processor wel volledig

nog steeds een bescheiden deel van de maxi-

beeldcase in handen om met het GreenServe-

benut moet worden? Dan betekent een lagere

mum capaciteit.

project, ondersteund door het Ministerie van

kloksnelheid dat je jezelf in de vingers snijdt,

Ron Trompert, verantwoordelijk voor SURF-

Economische Zaken, soortgelijke cases te ont-

omdat je processor langzamer draait. Daar-

drive als Technical Product manager over hoe

wikkelen met publieke organisaties." ■

om beschikken de processoren van Intel en

het onderzoek binnen de duurzame propo-

AMD over Demand Based Switching, ook wel

sitie van de cloud dienst past: "Het leveren

10

dcw juni markt

ALL IT ROOMS REALISEERT DATACENTER VOOR GEMEENTE KRIMPENERWAARD

KOELING MET WARMESTRAAT EN IN-ROW KOELING De gemeente Krimpenerwaard beschikt sinds december 2015 over een nieuw datacenter in Lekkerkerk, waar vanuit virtuele werkplekken worden aangeboden en waarin de data van de gemeente is ondergebracht. Het datacenter, dat is gebouwd door All IT Rooms, maakt gebruik van een warmestraat in combinatie met in-row koeling om warmte op een efficiënte wijze af te voeren. Dit levert een duurzaam datacenter op, waarmee de gemeente Krimpenerwaard klaar is voor de toekomst.

Nederlek,

gezamenlijke ICT-omgeving, die wordt gehost

is in 2009 gebouwd door All IT Rooms, voor

Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist zijn op

in een datacenter in Bergambacht”, vertelt

mijn tijd bij de gemeente Krimpenerwaard”,

1 januari 2015 samengevoegd tot één

Marco Lingen, senior systeem- en applicatie-

aldus Lingen. “Vanuit dit datacenter bieden

gemeente: de gemeente Krimpenerwaard.

beheerder bij de gemeente Krimpenerwaard.

wij op dit moment 500 werkplekken aan. In de

“De

gemeenten

Bergambacht,

praktijk wordt op een gemiddelde dag gebruik

Deze gemeenten werkten voor de officiële samenvoeging tot de gemeente Krimpener-

PRIMAIR DATACENTER

waard al langer samen als de ‘K5-gemeenten’.

“Deze locatie in Bergambacht functioneert mo-

De K5-gemeenten maakten gebruik van een

menteel als primair datacenter. Dit datacenter

gemaakt van zo’n 350 tot 400 werkplekken.”

“Ook alle data van de gemeente Krimpenerwaard wordt in dit datacenter gehost. We hebben er bewust voor gekozen alle data van de gemeente met het oog op privacy binnenshuis te hosten”, legt Lingen uit. “Om de beschikbaarheid van de ICT-omgeving en de data te garanderen beschikken we over een uitwijkdatacenter in Ouderkerk. Tijdens de samenvoeging van de K5-gemeenten tot de gemeente Krimpenerwaard is besloten het datacenter in Ouderkerk af te stoten. Om dit op te vangen moest er een nieuw datacenter gebouwd worden in Lekkerkerk op een locatie waar eerder al een datacenter was gevestigd.

DATACENTER IN LEKKERKERK “Het nieuwe datacenter in Lekkerkerk is voor-

dcw juni markt

11

wouter hoeffnagel freelance journalist

tekst

voor de beste oplossing binnen het beschikbare budget. “We geven leveranciers de ruimte mee te denken. Is een leverancier bijvoorbeeld van mening dat wij kunnen profiteren van een oplossing waar wij niet om hebben gevraagd?

Dan kan hij deze oplossing aandragen als onderdeel van zijn offerte, mits hiermee het beschikbare budget niet wordt overschreden”, zegt Verveer. “Dit heeft er toe geleid dat wij tijdens dit project eigenlijk meer hebben gekregen dan waar wij om hebben gevraagd en hadden verwacht. Zo beschikken wij nu over een afgesloten warmestraat, wat wij gezien ons budget vooraf niet als optie zagen.”

IN-ROW KOELING “Het datacenter is voorzien van twee rijen V.l.n.r.: Marco Lingen, senior systeem- en applicatie-

serverkasten, waarin in-row koelers zijn ge-

beheerder bij de gemeente Krimpenerwaard, Henk Verveer,

plaatst, een geïntegreerde oplossing van

adviseur I&A bij de gemeente Krimpenerwaard en

Minkels. Deze rijen vormen samen een war-

Ronald Kok, directeur All IT Rooms.

mestraat, die is afgesloten met een glazen dak en een schuifdeur. Dit zorgt voor een goede lucht­circulatie in het datacenter. Warme lucht wordt aangezogen uit de warme straat,

zien van de modernste apparatuur en de

DE BESTE OPLOSSING BINNEN HET BESCHIKBARE

waarna de koele lucht door de in-row koelers

nieuwste technieken. De locatie neemt daar-

BUDGET

het datacenter weer wordt ingeblazen”, aldus

om de functie van primair datacenter over van

“De Beste Prestatie Inkoop was voor ons

Lingen.

het bestaande datacenter in Bergambacht. Het

nieuw. Met een Beste Prestatie Inkoop vraag

datacenter in Bergambacht gaat vervolgens

je leveranciers met de beste oplossing te ko-

“De keuze voor een warmestraat komt voort

dienst doen als de uitwijklocatie. Ook het feit

men binnen de gestelde functionele eisen en

uit de vraag van de gemeente naar een duur-

dat de ICT-afdeling van de gemeente Krim-

het beschikbare budget. Hierbij hebben we

zame oplossing. Met een dergelijke oplossing

penerwaard in Lekkerkerk is gevestigd speelt

onder andere eisen gesteld op het gebied van

kan op duurzame en energie-efficiënte wijze

hierbij een rol. Door het datacenter op dezelfde

beschikbaarheid, veiligheid en redundantie.

worden gekoeld”, legt Ronald Kok, directeur

locatie te vestigen kunnen wij sneller bij het

Een Beste Prestatie Inkoop betekent overigens

van All IT Rooms, uit. “Veel andere partijen

datacenter, wat het beheer vereenvoudigt.”

niet dat je als klant achterover kunt leunen

kiezen ervoor koeling met overcapaciteit te

en je niet hoeft te verdiepen in de materie. Je

leveren. Dit staat energie-efficiëntie echter in

Het project is gegund aan All IT Rooms na een

zult immers de voorstellen van de betrokken

weg. Indien de koeling bijvoorbeeld op 10%

Beste Prestatie Inkoop aanbesteding. Henk

leveranciers moeten beoordelen om de beste

Verveer, adviseur I&A bij de gemeente Krim-

oplossing te kiezen. De leveranciers zijn echter

penerwaard, legt uit: “In het voortraject bleek

verantwoordelijk voor de techniek, waardoor

al dat er enorm veel keuze is op het gebied

wij ons hier niet in hoeven te verdiepen. Wij

van apparatuur, leveranciers, koeltechnieken

kijken dan ook vooral naar de manier van aan-

en combinaties hiervan. Het was voor ons niet

pak, de resultaten en de functionaliteit die een

haalbaar hier een goede keuze tussen te ma-

project ons zal opleveren en de totaaloplossing

ken, aangezien wij deze markt hier simpelweg

die wordt geboden”, aldus Verveer. Bij een

onvoldoende voor kennen. Het is immers niet

Beste Prestatie Inkoop wordt dus niet geko-

ons dagelijkse werk.”

zen voor de goedkoopste oplossing, maar juist

12

dcw juni markt

van zijn maximale capaciteit draait, kan deze

realtime monitoren. Hierdoor konden wij na-

maar calculaties op basis van de apparatuur

nooit energie-efficiënt presteren en dat zelfde

gaan welke koelcapaciteit vergelijkbare data-

die door de gemeente wordt gebruikt en onze

geldt bijvoorbeeld ook voor de UPS. Daarnaast

centers van andere gemeenten nodig hebben

data uit vergelijkbare datacenters geven aan

vraagt overcapaciteit ook een grotere initiële

en hoe de capaciteitsvraag zich door de jaren

dat dit voor nu voldoende is. Uiteraard is het

investering, die kan worden vermeden door de

heen heeft ontwikkeld. Uit deze cijfers blijkt

wel mogelijk de capaciteit uit te breiden om

capaciteit nauwkeurig in te schatten.”

dat het gevraagde koelvermogen door de jaren

onverwachte groei in vraag te kunnen opvan-

heen in veel gevallen afneemt, en niet stijgt

gen. Wij gaan bij de realisatie van een data-

BENODIGDE CAPACITEIT NAUWKEURIG BEREKENEN

zoals vaak wordt verwacht. Apparatuur wordt

center altijd uit van een modulaire opbouw.”

“Via onze monitoringsoplossing All-BaaS (Be-

immers steeds energie-efficiënter. We hebben

Lingen voegt toe: “Ook wij maken nu gebruik

heer as a Service) hebben wij veel gegevens

daarom gekozen voor een initiële koelcapaci-

van All-BaaS, ondanks dat wij hier vooraf zelf

verzameld over andere datacenters die wij

teit van 10kW. Dit lijkt in eerste instantie laag,

niet aan hadden gedacht. Deze dienst meet

UIT CIJFERS BLIJKT DAT HET GEVRAAGDE KOELVERMOGEN DOOR DE JAREN HEEN IN VEEL GEVALLEN AFNEEMT. APPARATUUR WORDT IMMERS STEEDS ENERGIE-EFFICIËNTER

dcw juni markt

met behulp van sensoren die in het datacen-

kunnen deze data combineren om patronen te

koelapparatuur, servers en andere apparatuur

ter zijn geplaatst allerlei gegevens. De koeling

identificeren. Deze data geeft ons interessante

toevoegen.”

en de UPS zijn gekoppeld met ons netwerk.

inzichten. Niet alleen kunnen we hiermee de

Wij kunnen deze gegevens zelf uitlezen, maar

vraag naar bijvoorbeeld koelcapaciteit nauw-

“Het project is voor ons prettig verlopen. All

deze worden ook actief gemonitord door All IT

keurig inschatten, ook kunnen wij hiermee

IT Rooms heeft het werk voor ons volledig uit

Rooms. Gaat er iets mis? Dan krijgen wij een

signalen identificeren die erop wijzen dat be-

handen genomen, waardoor wij hier geen om-

belletje en wordt direct actie ondernomen om

paalde apparatuur problemen gaat geven. Dit

kijken naar hadden. De projectleider van All IT

het probleem te verhelpen of indien mogelijk

stelt ons in staat proactief klanten te adviseren

Rooms was altijd aanwezig als er werkzaam-

te voorkomen.”

over preventief onderhoud en maatregelen

heden werden uitgevoerd, waardoor wij ons

die kunnen worden genomen om storingen te

niet hoefden bezig te houden met eventuele

voorkomen.”

vragen van installateurs en toeleveranciers”,

REALTIME MONITORING Ronald Kok legt uit: “In het datacenter van de

zegt Lingen. “Ook de Beste Prestatie Inkoop is

gemeente Krimpenerwaard wordt gebruik ge-

SINDS KORT OPERATIONEEL

ons goed bevallen. Wij hoeven geen uitgebrei-

maakt van apparatuur die met het netwerk is

Het datacenter van de gemeente Krimpener-

de kennis te hebben van de datacentermarkt,

verbonden. Dit maakt het mogelijk gegevens

waard is inmiddels in gebruik genomen. “Sinds

terwijl wij voor het beschikbare budget wel de

te verzamelen die worden doorgestuurd naar

het weekend van 16 april is het datacenter

beste oplossing krijgen. We hebben zelfs meer

onze beheersoftware All-BaaS. Deze software

operationeel. De komende tijd richten we ons

gekregen dan waar wij om vroegen! Wat ons

monitort het datacenter realtime en continu,

op het overhevelen van de functies van ons

betreft is de Beste Prestatie Inkoop dan ook

zodat bij ieder incident direct alarmbellen

huidige primaire datacenter in Bergambacht

voor herhaling vatbaar en hetzelfde geldt voor

gaan rinkelen. Denk hierbij aan onverwachte

naar het nieuwe datacenter in Lekkerkerk. Dit

de samenwerking met All IT Rooms.” ■

temperatuurstijgingen of problemen met de

doen wij overigens in eigen beheer”, aldus

stroomvoorziening, maar ook aan alarmmel-

Marco Lingen. “We hebben er bewust voor

dingen die erop wijzen dat er iets mis is.”

gekozen in het datacenter vierkante meters

“Wij monitoren met behulp van onze monito-

vrij te houden. Indien we de capaciteit willen

ringsoftware een groot aantal datacenters en

uitbreiden kunnen we dus eenvoudig extra

13

14

dcw juni dda

MIGRATIE NAAR HET DATACENTER:

DE GROTE VOORBEREIDING In de vijfdelige reeks ‘Migratie naar het datacenter’ zal uiteen gezet worden welke stappen moeten worden genomen om succesvol over te stappen van een eigen IT-omgeving naar uitbesteding bij een datacenter. Onder andere de keuze voor uitbesteding, de keuze voor een datacenter en de eerste weken live zullen in deze reeks aan bod komen. Na de redenen voor uitbesteding en de keuze behandeld te hebben, zal in dit derde deel van de reeks ingegaan worden op de voorbereiding. Clichés zijn er in dit geval om gekoesterd te worden: een goede voorbereiding is het halve werk.

Nu de keuze voor een datacenter gemaakt is,

nog wel eens gezien als een puur technisch

laten verlopen. De stappen in het proces moe-

is het tijd voor de voorbereiding. Dit is een cru-

project dat niet veel aandacht nodig heeft,

ten gedetailleerd beschreven worden in een

ciaal onderdeel van de migratie naar een da-

maar dat is een zware onderschatting van wat

draaiboek en de kwaliteit van die beschrijving

tacenter dat vaak onderschat wordt. Het wordt

de voorbereiding omhelst.

hangt af van een goed inzicht in de risico’s die met de migratie gepaard gaan. De IT-afdeling

Een goede planning is daarom essentieel.

is in dit proces cruciaal: zij weet waar de groot-

Want ga maar eens na: zonder IT functioneert

ste kwetsbaarheden liggen en hoe die in dit

de organisatie niet, en als zich problemen

proces ondervangen kunnen worden. Zorg er

voordoen tijdens de migratie ligt alles stil.

dus voor dat hierover gesprekken gevoerd

De voorbereiding is daarom een precaire ba-

worden en dat alles op tafel komt.

lans tussen planning en continuïteit, tussen een soepele overgang en de beschikbaarheid

De migratie is een ingrijpend project, en moet

van IT. Het streven is dan ook om tijdens de

dus ook als zodanig benaderd worden. Er

voorbereiding een strategie uiteen te zetten

moet een budget beschikbaar gesteld worden

waarbij downtime zoveel mogelijk uitgesloten

zodat kwetsbaarheden zoals beschikbaarheid

wordt.

en beveiliging ondervangen kunnen worden.

Daarnaast moet ook vooruit gekeken worden:

1. ANALYSE

bij groei moet dit ook in het datacenter opge-

Allereerst zal daarom een grondige analyse

vangen kunnen worden. Koop dus altijd meer

gemaakt moeten worden van de noodzake-

capaciteit in dan op dit moment noodzakelijk

lijke voorbereidingen en de investeringen

is: het kan een hoop hoofdbrekens besparen.

die nodig zijn om de migratie vlekkeloos te

dcw juni dda

2. STRUCTUUR, DUIDELIJKHEID EN OVERZICHT

3. ZORG DAT IEDEREEN AAN BOORD IS

stakeholders binnen de organisatie betrokken

Duidelijkheid en overzicht zijn dus geen over-

De migratie zal in de gehele organisatie zijn

en geïnformeerd.

bodige luxe. Het draaiboek moet absoluut

weerslag hebben. Zij moeten allemaal op een

leidend zijn bij de migratie, maar deze komt

lijn zitten om de migratie soepel te laten ver-

5. VOER EEN INVENTARISATIE UIT

natuurlijk niet vanzelf tot stand. Er zal veel

lopen. Dit moet dus goed gecommuniceerd

Bijna iedere CTO of IT-afdeling heeft er mee

gesproken moeten worden met alle betrokken

worden en de specifieke zorgen van verschil-

te maken: schaduw-IT. Voorafgaand aan de

partijen, van het datacenter waarvoor geko-

lende afdelingen en stakeholders moeten af-

migratie moet duidelijk zijn of een schaduw-IT

zen is tot de eindgebruikers.

gedekt worden. De lusten en de lasten moe-

aanwezig is en zo ja, of dit bedrijfsprocessen

ten gelijk verdeeld worden om draagkracht te

kan ondermijnen als de migratie voltooid is.

garanderen binnen de organisatie.

Bespreek met de IT-afdeling hoe de netwer-

Het doel is dat iedereen op de hoogte is van wat er in het draaiboek beschreven staat en

ken in elkaar zitten en welke toepassingen

dat eventuele blinde vlekken geïdentificeerd

4. COMMUNICATIE & STATUSINFORMATIE

worden ondersteund die niet in de product- of

worden. Als het mogelijk is, is het goed om

Niets is zo vervelend als niet weten waar je

dienstencatalogus staan. Je moet weten hoe

een keer ‘proef’ te draaien zodat hiaten in het

aan toe bent, of je nu op C-level functioneert

de IT-infrastructuur werkt, en niet afgaan op

draaiboek duidelijk worden.

of bij sales support werkt. In het draaiboek

hoe mensen denken hoe het werkt.

moeten daarom momenten zijn opgenomen De beschrijvingen in het draaiboek kunnen

waarop de hele organisatie geïnformeerd

Daarnaast moeten alle hard- en software en

verschillen qua mate van gedetailleerdheid.

wordt over de voortgang van de migratie. Op

ondersteunende apparatuur zoals koeling en

De basis zijn de noodzakelijke acties, die met

welke datum zal de migratie starten? Is dit ook

power supply in kaart gebracht worden zodat

de input van de vele gesprekken die gevoerd

daadwerkelijk het geval? En wanneer functio-

bepaald kan worden wat hun onderlinge sa-

worden van details worden voorzien.

neert alles weer zoals voorheen?

menhang is en hoe dit bij de migratie naar het

Zo zijn bijvoorbeeld data, tijdstippen en uit-

Daarnaast moet in het draaiboek ook ruimte

voerende personen belangrijke toevoegingen

zijn over de voortgang en statusinformatie

6. LIMIET AAN DOWNTIME

die niet mogen ontbreken. Dit alles wordt in

geven. Vooral voor medewerkers die op loca-

Downtime is natuurlijk niet wenselijk: IT moet

goede banen geleid door één of meerdere

tie werken is het nuttig om ook daar inzicht

24/7 beschikbaar zijn. Maar bij de migratie

coördinatoren die dedicated op de migratie

te hebben in de voortgang en status van het

naar een datacenter kan het garanderen van

zitten.

project. Daarmee blijven alle afdelingen en

uptime van systemen een kostbare aangele-

datacenter georganiseerd moet worden.

15

16

dcw juni dda

genheid worden: het komt er dan feitelijk op

als de uitgevoerde stappen in omgekeerde

Het lijken kleine, onwaarschijnlijke dingen,

neer dat de migratie dubbel uitgevoerd moet

volgorde uitvoeren: er moet hier dan ook ruim

maar the devil is in the details. Grondige plan-

worden, en dat is meestal niet noodzakelijk.

aandacht voor zijn in het draaiboek.

ning en een solide draaiboek zijn daarom cru-

Er moet daarom bekeken worden welke be-

8. KLEINE STAPPEN EN KLEINSTE DETAILS

drijfsonderdelen gehinderd zullen worden

Het belangrijkste is om de migratie naar een

door een korte downtime of binnen welke

datacenter in kleine stappen te ondernemen

tijdsperiodes downtime het minste overlast

op basis van het draaiboek, waarin ook de

oplevert. Kritische applicaties en bedrijfspro-

kleinste relevante details staan beschreven.

cessen worden natuurlijk zo veel mogelijk uit

Grofweg komt dit neer op de implementatie

de wind gehouden. Daarbij zal ook de sup-

van het systeem, de controle van de hard-

port- of servicedesk, naast de IT-afdeling,

ware en testen. Als dit allemaal naar behoren

waarschijnlijk overuren draaien om een zo

functioneert, kunnen de netwerkverbindin-

kort mogelijke downtime te garanderen.

gen geïnstalleerd en getest worden en, niet

ciaal!

onbelangrijk, worden gekeken of het back7. ONTWIKKEL EEN STERK RAMPENPLAN

upsysteem werkt.

Zoals gezegd: de migratie van IT naar een datacenter is een omvangrijk project. En zo-

Onvoorziene, op het oog bijkomstige proble-

als bij ieder groot project bestaat er altijd het

men kunnen een hoop roet in het eten gooien.

risico op problemen. Veel van deze risico’s

Een belangrijke medewerker van het project

kunnen ingecalculeerd worden zodat een ade-

wordt (langdurig) ziek of maakt een andere

quate respons mogelijk is als zich problemen

wending in zijn loopbaan. Is er in het draai-

voor doen. Toch moet er ook altijd nagedacht

boek ruimte opgenomen voor dit soort zaken?

worden over een rollback: wat als noodge-

En is er vervangende apparatuur beschikbaar

dwongen teruggevallen moet worden op de

als een server onverhoopt beschadigd raakt

oorspronkelijke situatie en de migratie wordt

tijdens de verhuizing?

uitgesteld of afgeblazen? Dit is niet hetzelfde

DE VOORBEREIDING IS EEN PRECAIRE BALANS TUSSEN PLANNING EN CONTINUÏTEIT, TUSSEN EEN SOEPELE OVERGANG EN DE BESCHIKBAARHEID VAN IT

dcw juni it-security

UW DATA IN DE WOLKEN U MET BEIDE BENEN OP DE GROND Vrijwel alle IT-managers en CIO’s zijn er inmiddels van overtuigd dat de

glenn ouëndag marketing communicatie manager bij on2it

HOE ‘CLOUD-READY’ BENT U?

manier waarop Facebook, Netflix en Google hun datacenters hebben in-

Om zicht - en antwoord - op deze belangrijke uitdagingen te krijgen heb-

gericht de enige manier is om aansluiting te houden met de snelheid van

ben wij de Cloud Readiness Security Scan ontwikkeld, waar wij u graag

ontwikkeling in hun industrie. De enorme groei van virtualisatieplatfor-

gratis kennis mee laten maken. Deze scan geeft inzicht in de exacte ver-

men als NSX van VMware laat zien hoe groot deze behoefte is.

keerspatronen van uw oost-west (intern) en noord-zuid (extern) dataverkeer tussen virtuele en externe servers en clouddiensten.

IT-managers moeten een enorme flexibiliteit aan de dag leggen om de snelle ontwikkeling in hun branche het hoofd te bieden en de concurren-

NEEM CONTACT MET ON2IT OP VIA

tie voor te blijven. Dat kan alleen door een extreme vorm van automa-

MARKETING@ON2IT.NET

tisering en kostenbesparing, waarbij het datacenter vrijwel onzichtbaar

OF BEL ONS 088 - 22 66 200

wordt, en diensten met een paar klikken kunnen worden toegevoegd en on demand worden opgeschaald of gedownsized.

OVER ON2IT ON2IT is specialist op het gebied van IT-security. Wij beveiligen data,

DATA SECURITY IS LEADING

applicaties en gebruikers slimmer. IT-security is onze specialisatie en pas-

Net zoals in de afgelopen tien jaar de hardware van servers en opslag

sie. ON2IT biedt met zijn op Zero Trust gebaseerde security framework

gevirtualiseerd is, zo zal in de komende jaren het gehele datacenter ge-

een - in de afgelopen tien jaar in de praktijk bewezen - architectuur

virtualiseerd worden. Tegelijkertijd moeten privacy officers en CSO’s een

voor een optimaal beveiligd Software Defined Data Center. Om dit te

strakker veiligheidsbeleid implementeren. Dit proces kan niet - net als

realiseren werken wij samen met leading parters zoals Palo Alto Net-

voorheen - achteraf worden toegevoegd, maar moet vanaf het begin

works, VMware, Brocade en Citrix. Ook zijn wij ISO27001 gecertificeerd.

strak geïntegreerd worden. Het enorme tekort aan security operations

Dit toont aan dat ON2IT zorgvuldig omgaat met informatiebeveiliging,

specialisten kan worden opgelost door de aandacht te richten op afwij-

en haar maatregelen continu evalueert en verbetert. Meer informatie:

kingen binnen een hoog geautomatiseerde omgeving.

www.on2it.net

MIGRATIE IS COMPLEX EN KOST TIJD Vrijwel alle ondernemingen bevinden zich nu in de transitiefase waarin bedrijfskritische applicaties deels al naar de openbare of hybride cloud zijn gemigreerd. Men voelt aan dat het software defined datacenter een concept is dat netwerken en opslag overstijgt en een centrale regie mogelijk maakt. IT-verantwoordelijken voelen ook de noodzaak van een ‘zero trust’-veiligheidsarchitectuur. De segmentering, het beschermen van hun kroonjuwelen (data) en het streven naar een maximaal zichtbaarheid van alle verkeer vereisen een hyper geautomatiseerde structuur voor implementeren, testen, introduceren en onderhouden. Maar tegelijk moeten bestaande applicaties en infrastructuren nog worden onderhouden en zelfs uitgebreid, met ouderwetse servers, opslag en hardware.

17

18

dcw juni koeling

VLOEISTOFKOELING WORDT LANGZAAM MAAR ZEKER ‘GEWONER’

HUAWEI DEMONSTREERT LIQUID COOLING SYSTEM Ooit - in de mainframe-tijd - was met vloeistof gekoelde IT-hardware heel gewoon, maar de afgelopen jaren hebben we servers vooral met lucht gekoeld. Toch zien we stap-voor-stap vloeistofkoeling weer terug komen. Hoe werkt dat nu precies? Huawei demonstreerde onlangs tijdens zijn Huawei Cloud Conference in Praag een Liquid Cooling System dat meerdere typen (blade) servers kan koelen.

Eind april organiseerde Huawei in Praag zijn

servers waarbij de koelingsvloeistof via smalle

soren. Het zijn kant en klare servers inclusief

jaarlijkse Cloud Conference. Het waren twee

leidingen dicht langs de elektronica wordt ge-

storage en netwerk-faciliteiten. Het koelen ge-

dagen vol met presentaties over de nieuwe

voerd. Iedere blade is hiertoe van het nodige

beurt dus met vloeistof, waarvoor Huawei ge-

Kunlun mission critical servers van het con-

leidingwerk voorzien. Een server kent hiertoe

bruik maakt van leidingwater. Het bedrijf geeft

cern, OceanStore flash storage apparaten en

twee aansluitingen: een ingaande koppeling

aan dat zo’n 90 procent van de componenten

FusionSphere 6.0 cloud-software. Maar in de

waar de vloeistof het leidingsysteem in gaat

in de blades via vloeistof wordt gekoeld, de

demo-ruimte die voor de circa 500 conferen-

en een uitgaande voor het afvoeren van de

resterende componenten worden via lucht ge-

tiebezoekers was ingericht, stond ook de zoge-

vloeistof.

koeld. De LCS waarin de servers worden ge-

heten FusionServer LCS9000.

plaatst biedt dus mogelijkheden voor beide BEHEERSOFTWARE

vormen van koeling. Het water mag hierbij

LCS-KOELINGSYSTEEM

Ieder LCS-kabinet is voorzien van een koel-unit

een maximale temperatuur van 50 °C hebben.

Dit is een door Huawei ontwikkelde blade

die in staat is om 45 kW per rack aan warm-

Huawei ziet LCS als een oplossing voor data-

server die gebruik maakt van het zogeheten

teproductie af te voeren. De koel-unit zelf

centers waar sprake is van een grote densiteit,

LCS-koelingsysteem. De letters ‘LCS’ staan voor

gebruikt minder dan 1,5 kW aan vermogen.

waardoor zeer veel warmte met oppervlakte-

Liquid Cooling System. Dit systeem bestaat uit

Een LCS is voorzien van eigen beheersoftware

eenheid wordt geproduceerd. ‘Precision coo-

een basisconfiguratie die bestaat uit een 42U

(eSight geheten) die voor het monitoren van

ling’ en andere min of meer traditionele op-

kabinet, waarin zich drie blade servers bevin-

de racks zorgt. Daarbij wordt onder andere ge-

lossingen voor thermal management volstaan

den en een dubbel uitgevoerd koelingsysteem.

keken naar eventuele lekkages. Overigens is

dan simpelweg niet meer, stelt het concern. ■

Meerdere van deze racks kunnen worden sa-

het aansluiten en weer loskoppelen van blades

mengevoegd. Interessant aan de aanpak van

zeer eenvoudig - en op een lekvrije wijze - te

Huawei is dat het in feite om een kant en klare

realiseren. Managementgegevens kunnen via

oplossing gaat. Het gaat dus niet om een se-

RS485 of ethernet uitgelezen worden. De koel-

parate vloeistofkoeling zoals we wel vaker te-

unit weegt 30 kilogram en kent als afmetingen

genkomen bij racks die zijn voorzien van een

260 bij 220 bij 750 millimeter. De blade servers

deur met daarin een warmtewisselaar ver-

zelf - het gaat om twee typen: de E9000 CH121

werkt. Het gaat hier om speciaal ontwikkelde

en CH140 - maken gebruik van Intel-proces-

DE FUSIONSERVER E9000 IS BEDOELD VOOR GEBRUIK IN COMBINATIE MET HET LCS SYSTEEM VOOR WATERGEKOELDE SERVERS

dcw juni koeling

19

robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks/ uitgever

tekst

20

dcw juni markt

HYPERMODERNE EN FUTURE PROOF INRICHTING VOOR EVS EVS. Drie letters die onlosmakelijk verbonden zijn met de productie en videobroadcasting van professionele beelden. De Luikse onderneming is wereldwijd marktleider in haar sector en ontwikkelt en produceert geïntegreerde oplossingen (hardware en software) - content enhancement, instant slow motion, heruitzending ... - voor meer en meer ‘kanalen’, van analoge en digitale televisie tot mobiele devices.

dcw juni markt brigitte doucet journalist

Begin 2015 nam EVS zijn intrek in een gloednieuw gebouw in het Science Park (Sart Tilman) in Luik. De teams, die door de groei van de onderneming verspreid waren over zes verschillende gebouwen, werden hierdoor samengebracht op één plek. De verhuizing was aanleiding om de inrichting van de IT-infrastructuur te herbekijken. Zo werd de serverruimte opgedeeld in maar liefst tien serverlokalen, verspreid over vijf verdiepingen: twee lokalen voor de IT en drie voor R&D. “Wij wilden de servers zo dicht mogelijk plaatsen bij de verschillende departementen en vakgebieden – ontwerp, productie van apparatuur, tests, support, commercieel team, administratie … – en het specifieke werk dat daar verricht wordt”, verklaart Yves Rolus, directeur projecten en ICT-infrastructuur bij EVS. Ook bijzonder is dat de datarooms geen blinde bunkers zijn. Bij EVS

Yves Rolus (l) en Herbert Devlieger.

en overigens in het hele gebouw voeren glas en transparantie de boventoon. Elk serverlokaal is dus een glazen ruimte waar iedereen naar binnen kan kijken. “Ons materiaal dient onder de aandacht gebracht worden.”

systemen bevatten, waardoor de kabelgoten niet met behulp van een

Die twee speciale kenmerken alleen al – meerdere lokalen en zichtbaar-

boor konden worden vastgezet. De containments zijn in een koude gang

heid van het materiaal – stelden specifieke eisen in termen van bekabe-

opstelling gerealiseerd. Hierbij worden de tegenover elkaar geplaatste

ling en ontwerp van de serverlokalen. Om die aparte inrichting te beden-

rijen server/storage racks aan de voorkant gekoeld, en wordt de warme

ken, te ontwerpen, uit te tekenen en te installeren, organiseerde EVS een

lucht aan de achterzijde afgevoerd. Deze lucht wordt opgevangen om het

ondernemingen

gebouw zelf te verwarmen. Ook voor

stuurden een offerte. Twee daarvan

de racks zelf waren enkele specifieke

aanbesteding.

Drie

ONZE PROJECTLEIDER

namen deel aan een zes maanden durende proof of concept om een solide en doeltreffende oplossing uit te werken en de haalbaarheid ervan te bevestigen. Het was een langdurig proces, waar Koning & Hartman als winnaar uit tevoorschijn kwam met een maatwerk oplossing op basis van een standaard platform. Koning & Hartman was al leverancier van EVS met name voor het ontwerp en de aankleding van zijn XT2-

WERKTE NAUW SAMEN MET DE SPECIALISTEN UIT ANDERE DOMEINEN OM DE BEKABELING AAN TE PASSEN VOOR DE INSTALLATIEVLOEREN.

oplossingen nodig, onder meer om de lucht te kanaliseren volgens de eisen van de EVS XT servers op het vlak van zijkoeling (een erfenis van het originele EVS-ontwerp). Bovendien moest het mogelijk zijn om in eenzelfde kolom EVS-servers te laten co-existeren met andere systemen die op hun beurt vooraan gekoeld worden.

REKENING HOUDEN MET TECHNOLOGIEËN

en XT3-servers, en had het bijkomende

VAN DE TOEKOMST

voordeel dat het al vele jaren de dedi-

Naast de speciale kenmerken van het gebouw speelde er nog een ander

cated partner is voor Pentair/Schroff in de Benelux. “Voor EVS is het belangrijk om te kunnen rekenen op een

zeer belangrijk gegeven mee: de snelle evolutie van de broadcastwereld.

betrouwbare dienstverlener die onze wensen en aanpassingen kan door-

De infrastructuur van de serverlokalen moest het hoofd kunnen bieden

voeren, en de juiste mensen rond de tafel krijgt om onze systemen opti-

aan de technologische behoeften en vereisten op middellange en lan-

maal te laten presteren”, benadrukt Yves Rolus.

gere termijn. EVS wil niet alleen aan de top staan in zijn sector (van HD tot UHD/4K, C-Cast multimedia …), maar ook de nodige middelen inzetten

TOT IN HET KLEINSTE DETAIL

om daar te blijven … En de evolutie van broadcasting en analoge tele-

“Koning & Hartman heeft echt geluisterd naar onze specifieke behoef-

visie naar het digitale tijdperk en all-IP is daarbij van groot strategisch

ten en situatie”, vervolgt Yves Rolus. Die omvatten dus ook de glazen

belang. De backbone en de kabelverbindingen werden dan ook passend

structuur van het gebouw, die bijzondere eisen stelde op het gebied van

gedimensioneerd.

temperatuur, en de netwerkvereisten. Omdat de kabels niet door het plafond konden, moest Koning & Hartman bijvoorbeeld een oplossing be-

TESTCOMFORT

denken om de kabels (coaxkabels en Ethernet-kabels maar ook en vooral

De productieomgeving van de EVS-servers vormde een bijkomende uit-

glasvezel) vanuit de installatievloeren omhoog te trekken en ze langs de

daging. “Een aantal teams houdt zich specifiek bezig met de tests en

onder- of bovenkant van de racks naar binnen te voeren. Een bijkomende

kwaliteitscontroles van de servers die wij zelf produceren en assemble-

uitdaging was dat de vloerplaten van de installatievloeren watergekoelde

ren en van de geïntegreerde oplossingen die we op maat ontwerpen

21 tekst

22

dcw juni markt

AAN IEDEREEN – OOK BEZOEKERS – LATEN ZIEN DAT EVS IN DE EERSTE PLAATS OPLOSSINGEN MAAKT.

voor onze klanten. Die mensen werken in open spaces en dicht bij de

DE EVS-LOCATIE IN ENKELE CIJFERS

machines, die op hun beurt in een gekoelde omgeving moeten staan”,

Oppervlakte van het gebouw: 23.000 m2 (7 verdiepingen)

zegt Yves Rolus.

10 serverlokalen, waarvan:

Het probleem is dat gangbare koelsystemen lawaai maken. Voor de tes-

- 1 lokaal, het grootste, met 90 serverracks

ters is dat niet erg comfortabel …

- 3 lokalen voor R&D, goed voor 174 serverracks in totaal - 4 datarooms van het type gesloten behuizing met water-lucht

“Voor dergelijke testomgevingen viel de keuze op hermetisch gesloten

warmtewisselaar voor open space

kasten met geïntegreerde water-lucht warmtewisselaars. Het design van

- 2 lokalen met IT-servers

deze LHX kasten is geoptimaliseerd om het geluid zoveel mogelijk te be-

500 Varistar racks (20.000 U) waarin zich EVS-servers, IPD-,

perken maar de temperatuur toch leefbaar en stabiel te houden: dubbele

Xstore-, NAS en IT-apparatuur, switches, patches enz. bevinden

beglazing, sensoren die de ventilators tot stilstand brengen als de glas-

1.020 km kabel (300 in koper, 720 in glasvezel)

deur geopend wordt, automatische optimalisatie van het energieverbruik

400 EVS XT-servers, geïnstalleerd in de verschillende afdelingen

… Ook die uitdaging werd opgelost dankzij de knowhow van de partners

64 teststands (voor het testen van de EVS XT-servers en de

Koning & Hartman en Pentair.“ ■

geïntegreerde systemen met hardware en software van derden)

dcw juni nieuws

RITTAL PRESENTEERT SMART PACKAGE Rittal heeft op de CeBIT 2016 voor het eerst het

een computerruimte opbouwen met standaard-

nieuwe koelsysteem Liquid CooledRack Unit DX

infrastructuurplatform ‘Smart Package’ gepre-

componenten, die op elkaar zijn afgestemd.

(LCU). De verdamper van een inverter gere-

senteerd. Met Smart Package kan het MKB in

IBM integreert het infrastructuurplatform Smart

gelde split-koelaggregaat wordt in het 19” rack

korte tijd een computerruimte opbouwen. Als

Package tot gestandaardiseerde modulaire

gemonteerd en via koudemiddelleidingen aan-

partner van Rittal integreert IBM dit aanbod

computerruimtesystemen, verkrijgbaar in de

gesloten op een buiten geïnstalleerde conden-

in haar gestandaardiseerde computerruimte­

grootten S - XXL. Als hoofdaannemer adviseert,

sing unit. Naarmate de vraag toeneemt kan het

systemen zoals het SMDC (Scalable Modular

plant en realiseert IBM gedurende het volle-

Smart Package worden uitgebouwd om meer

Data Center).

dige realisatieproces. Klanten hebben hierdoor

capaciteit beschikbaar te maken.

maar met één leverancier te maken.

Het Rittal Smart Package is een platform dat

De klimatisering is uitgevoerd als 2N-redun-

bestaat uit vooraf geconfigureerde componen-

Het platform Smart Package is geschikt voor

dant systeem: de twee LCU units hebben elk

ten waarmee klanten snel een IT-omgeving

alle IT-omgevingen. Het systeem kan bestaan-

een vermogen van 3 kW. Klanten kunnen naar

kunnen opbouwen. Het platform bestaat uit

de computerruimten aanvullen of in mobiele

keuze het eveneens redundant uitgevoerde

TS IT-racks van Rittal en modulen voor klimaat,

containers worden geïnstalleerd. Het concept is

LCU-systeem met een vermogen van maximaal

energieverdeling, UPS, brandbeveiliging, mo-

ook gericht op ondernemingen die nieuwe of

6,5 kW per rack gebruiken. Het nieuwe assorti-

nitoring en beveiliging tegen toegang door

bestaande locaties willen uitbreiden met een

ment is hiermee toegespitst op het opbouwen

onbevoegden. De modulen zijn beschikbaar

moderne IT-omgeving.

van kleine en middelgrote IT-omgevingen. Ook

in verschillende vermogensklassen en kunnen

de volledige energieverdeling, vanaf de voe-

worden gecombineerd tot een inzetbaar sys­

Het systeem is schaalbaar. Smart Package start

ding via de UPS tot aan de PDU’s, is redundant

teem. Bedrijven kunnen hierdoor in korte tijd

met twee TS IT-racks, die zijn voorzien van het

uitgevoerd. Hierdoor is het volledige systeem beschermd tegen stroomuitval.

De instapconfiguratie van het Smart Package bestaat uit de volgende componenten van Rittal: TS IT-racks, LCU units, stroomverdeling met PDU’s inclusief registratie van bedrijfsgegevens, monitoring via het CMC III-platform, brandbeveiliging met de DET-AC brandmelden blusinstallatie en twee UPS systemen van Rittal-partner ABB. Het Smart Package-systeem kan in stappen van twee racks worden uitgebreid. Het concept biedt daarnaast verschillende opties, bijvoorbeeld voor montage in een IT-veiligheidsruimte of in een container die overal kan worden geplaatst. ■

23

24

dcw juni whitepaper

MINKELS LANCEERT ROI-CALCULATIETOOL

VOOR WELOVERWOGEN INVESTERINGEN IN COLD CORRIDORS Minkels - wereldwijd leverancier van datacenterinfrastructuur - heeft recent een whitepaper uitgebracht over de ROI van investeringen in aisle containment. In deze whitepaper geeft Niek van der Pas, Lead Data Centre Expert bij Minkels, zijn visie op de parameters die bepalend zijn voor een kostenbatenanalyse van aisle containment - zodat klanten een weloverwogen investeringsbesluit kunnen nemen ten aanzien van aisle containment.

Door het gebruik van aisle containment infra-

Deze parameters zijn onder meer:

lijk de grootste energiebesparingen oplevert,

structuur kan er naar schatting 30% tot 40%

- Kosten van aisle containment

kunnen er in bepaalde situaties ook andere

op energie worden bespaard. Hoewel dit aan-

- Verwachte rackbelasting

soorten koelsystemen worden geĂŻmplemen-

zienlijke kostenbesparingen met zich mee-

- Koelsysteem + ventilatiesnelheden

teerd. De ROI-berekeningstool houdt hier re-

brengt, hangen de exacte besparingen en de

- Klimaatomstandigheden

kening mee en biedt ook de optie om diverse

ROI af van diverse datacenterparameters en

- Luchtstroomoptimalisatie

modusinstellingen in te voeren voor een vrij

configuratiedetails. Om klanten te helpen bij

- Delta T-waarde

koelingssysteem dat al wordt gebruikt. Lucht-

het beoordelen van de eigen situatie, heeft

- Serverinstellingen + aanvoertemperaturen

Minkels een whitepaper opgesteld met daarin de ins en outs van de onlangs ontwikkelde

Bij de ROI-calculatietool van Minkels wordt

ROI-BEREKENINGSTOOL

ROI-berekeningstool voor investeringen in

grote nadruk gelegd op het koelsegment.

Omdat er wel doorgewinterde datacen-

aisle containment. Behalve algemene inte-

Het koelsegment van de calculatietool houdt

terexpertise nodig is om de ROI-bereke-

ressante informatie over belastingvoordelen

rekening met alle details van de belangrijk-

ningstool van Minkels goed te kunnen

- die de investeringen in energie-efficiĂŤnte

ste energieverbruikers in de koelketen van

gebruiken, is dit ROI-hulpmiddel alleen

datacenterinfrastructuur kunnen bevorderen -

het datacenter, zoals de ventilatoren van de

verkrijgbaar in combinatie met het tech-

bevat deze whitepaper ook een omschrijving

dry cooler aan de buitenkant, de pomp die de

nisch advies van Minkels. Meer weten

van alle parameters die de ROI van een inves-

dry cooler voedt, de compressor en de HVAC-

over de mogelijkheden? Stuur dan een

tering in aisle containment bepalen. Niek van

ventilatoren aan de binnenkant. Ook het soort

e-mail naar info@minkels.com. Of vraag

der Pas gaat in op deze parameters en geeft

koeling is belangrijk voor het bepalen van de

de whitepaper aan via: www.minkels.

klanten professioneel advies voor hun eigen

ROI. Hoewel vrije koeling in combinatie met

com/whitepaper.

ROI-berekeningen.

aisle containment infrastructuur waarschijn-

dcw juni whitepaper niek van der pas lead data centre expert bij minkels

Niek van der Pas

25 tekst

26

dcw juni whitepaper

MET COLD CORRIDORS VAN MINKELS HEEFT ATOS ZIJN PPUE VOOR KOELING TERUGGEBRACHT VAN 1,4 NAAR 1,25! stroomoptimalisatiecijfers, Delta T-waarden,

tuur van Atos worden zowel Next Generation

serverinstellingen en aanvoertemperaturen

Cold Corridors als Free Standing Cold Corridors

OVER DE AUTEUR, NIEK VAN DER PAS

maken de benodigde inzichten in ROI-data

van Minkels gebruikt. Omdat deze testconfigu-

De schrijver van deze whitepaper - Niek

compleet. De exacte besparingen en ROI bij

ratie is opgezet in een datacenteromgeving die

van der Pas - heeft bijgedragen aan de EU

een aisle containment investering hangen ook

al energie-efficiënt was - met zeer zuinige koel-

Code of Conduct, een Europabrede richtlijn

af van de klimaatomstandigheden.

systemen en voedingen - is dit het bewijs dat

met ‘best practices’ voor een energie-ef-

de aisle containment oplossingen van Minkels

ficiënte datacenterontwikkeling. Ook is hij

CASE STUDY ATOS

ook uitstekend passen bij ‘de laatste meters’ om

actief in ISO/IEC JTC 1/SC39 “Sustainability

Om te laten zien hoe een gerichte analyse van

datacenters energie-efficiënter te maken. In dit

for and by Information Technology”, waar

de juiste parameters kan leiden tot een dui-

voorbeeld van een aisle containmentconfigu-

de nieuwe standaard voor Power Usage

delijke en onderbouwde ROI-calculatie, heeft

ratie, heeft Atos zijn pPUE voor koeling omlaag

Effectiviness (PUE) tot stand is gekomen.

Minkels een klantcase bijgevoegd van Atos

gebracht van 1,4 naar 1,25 - met nog ruimte voor

Als vertegenwoordiger van de NEN - het

waarin de meerwaarde van deze tool wordt

verdere verbetering. Dit resultaat kan volledig

Nederlandse normalisatie-instituut - heeft

aangetoond. De casus bevat een testconfigu-

worden toegeschreven aan de implementatie

de Europese norm voor Datacenters (EN

ratie in een van de belangrijkste datacenters

van Minkels Cold Corridors, met slechts een paar

50600) zijn volle aandacht. Onlangs is hij

van Atos in Nederland. In dit datacenter heeft

kleine aanpassingen aan de instellingen van het

voorzitter geworden van de Nederlandse

Atos (een deel van) zijn wereldwijd beschik-

koelsysteem. ■

normcommissie NEN 381039 ‘Computer-

bare Canopy Cloud ondergebracht, samen met andere IT-infrastructuur. Voor de IT-infrastruc-

ruimten en datacenters’.

dcw juni nieuws

KUNSTENAARS VERSIEREN DATACENTERS VAN GOOGLE Datacenters zijn niet altijd de meest elegante

ST. GHISLAIN

Jenny Odell heeft het datacenter van Google

gebouwen. Google schakelt daarom kunste-

In eerste instantie zijn twee datacenters door

in het Amerikaanse Mayes County, Oklahoma

naars in om de muren van een aantal van haar

kunstenaars voorzien. De Belgische straatar-

versierd. Odell gebruikte hiervoor satellietbeel-

datacenters van kunst te voorzien.

tiest Oli-B heeft het datacenter van Google in

den afkomstig van Google Maps. De creatie van

het Belgische St. Ghislain onder handen ge-

Odell is gericht op de typen infrastructuur die

Het project heet het Data Center Mural Project.

nomen. Oli-B heeft op de muren van het da-

de verspreiding van goederen, stroom en infor-

Joe Kava, vice president Google Data Centers,

tacenter wolken getekend, waarin elementen

matie mogelijk maken.

schrijft in een blogpost dat het project bedoeld

die kenmerkend zijn voor de regio, het data-

is om ‘een beetje van de magie van de binnen-

center en de mensen die hierin werken zijn

MEER LOCATIES

zijde van onze datacenters naar de buitenzijde

opgenomen. Denk hierbij aan de schapen die

Op korte termijn wil Google nog twee datacen-

te brengen’. Voor het project is Google een

op de grond rond het datacenter lopen, maar

ters van kunst voorzien. Uiteindelijk hoopt het

samenwerking aangegaan met een reeks kun-

ook aan een ballon van het jaarlijkse festival

bedrijf het project te kunnen uitbreiden naar

stenaars, die ieder een datacenter van Google

L’Ascension à Saint-Ghislain.

meer locaties ter wereld.. ■

onder handen nemen.

27

28

dcw juni interview

KEES VAN TOER, DIVISIE MANAGER BIJ PROTEC BRANDBEVEILIGING:

‘VEEL ADVISEURS HEBBEN EEN GEVAARLIJKE KENNISACHTERSTAND’ Een IT-omgeving is misschien wel het meest kwetsbare deel van een bedrijf. Een storing als gevolg van brand kan zorgen voor aanzienlijke kosten en imagoschade, het kan zelfs de bedrijfscontinuïteit in gevaar brengen. Protec Brandbeveiliging introduceerde daarom eind vorig jaar de Cirrus HYBRID aspiratie-branddetector. Een interview met Kees van Toer, Divisie Manager bij Protec, waarin hij onder andere ingaat op de rol en de kennis van de adviseur op het gebied van brandbeveiliging.

Kees van Toer: “Ik hoop oprecht dat de advieswereld die zich met de bouw en inrichting van datacenters en serverruimtes bezighoudt, zich bewust wordt van hun kennisachterstand.”

“Als ik zie hoe de kwetsbaarheid van een IT-omgeving in relatie wordt

dcw juni interview

29

robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks/ uitgever

tekst

Komt dat omdat dit event niet interessant genoeg is?

gebracht tot de genomen brandveiligheidsmaatregelen, dan is dat best

“Geenszins, want waar kun je in één dag zoveel informatie

schokkend te noemen. Jaarlijks worden er vele miljoenen uitgegeven aan

vinden en lezingen bijwonen? En alles gericht op de kurk waarop ons

software-security, maar met de brandbeveiliging van de IT-ruimte is het

bedrijfsleven en onze maatschappij tegenwoordig drijft: IT. Onlangs kreeg

minder goed en soms zelfs ronduit bedroevend gesteld.”

ik een bestek onder ogen voor een nieuw te bouwen datacenter van

Voor Van Toer aanleiding om stevig aan de bel te trekken. Dat deed hij

behoorlijk forse omvang in Noord-Holland. De adviseur had daar

onder andere door tijdens het IT Room Infra-event eind 2015 een lezing

optische puntmelders in zijn bestek omschreven. Treffend en zorg­

te verzorgen met als titel: ‘Blussen moet je niet willen’. Hij spreekt van

wekkend tegelijkertijd, aangezien rook allang niet meer het eerste

‘het creëren van een wakker-wordt-moment in het hart van de sec-

detecteerbare verschijnsel is van brand in een IT-omgeving. Dit illustreert

tor’. IT Room Infra is immers hét event waar het ontwerpen en bouwen

de kennisachterstand die de advieswereld heeft als het gaat om moderne

van computerruimtes en datacenters centraal staat. Van Toer: “Dus was

brandbeveiliging in computerruimtes en datacenters.”

dat het ideale podium om onze visie op de brandbeveiliging van en voor IT-omgevingen aan de orde te stellen en onze allernieuwste

“Ik heb diverse adviseurs gebeld met de vraag waarom dit soort

ontwikkelingen daarin te lanceren.”

adviezen worden gegeven. Het meest gehoorde antwoord was ‘gebrek aan tijd’ en ‘jij bent de fabrikant, dus heb jij een commercieel

Heeft dit event ook voldaan aan de verwachtingen?

belang bij het product’. Maar wie anders dan de ontwikkelaars van die

“Ja en nee. Ten aanzien van het aantal bezoekers en de kwaliteit van deze

nieuwe, innovatieve producten moeten dit soort informatie dan geven?

bezoekers ben ik positief. Veel grote bedrijven en datacenter-beheerders

Bedrijven die de moeite nemen research te doen en nieuwe technologie te

en -eigenaren waren aanwezig en vonden de tijd zich uitgebreid te laten

ontwikkelen en vervolgens de kennis die daaruit is voortgekomen

informeren. We hebben dan ook 85 bezoekers mogen begroeten bij onze

willen delen met de markt, zouden juist door de advieswereld gekoesterd

lezing. De reacties daarop waren zeer positief en Protec heeft van de

moeten worden.”

bezoekers een zeer hoge waardering gekregen voor het onderwerp en de lezing zelf.”

Wat is dan de te volgen strategie?

“Adviseurs moeten hun kennis uitbreiden en met de tijd meegaan. De

“Heel bijzonder waren de reacties op de toegepaste technologie. Voor

tijd van nieuwe technologie en ontwikkelingen. Wij zien het als onze

zo'n innoverende ontwikkeling verwachtte men iets totaal nieuws, zoiets

taak kennis te delen met die adviseurs maar zeker ook, en misschien nog

als rocket-science. Echter de Wilson Cloud Chamber technologie is een

wel belangrijker, met de eindgebruiker. Wij zitten aan de bron en kun-

bestaande technologie die in 1888 zijn oorsprong vond. Een enthousiaste

nen onze kennis - verkregen door continu onderzoek en ontwikkeling -

ICT beheerder noemde het met respect oude wijn in nieuwe zakken.

doorgeven aan adviseurs die op hun beurt up-to-date blijven en natuurlijk

De techniek wordt voor een andere doelstelling gebruikt zeg maar

ook aan de eindgebruiker.”

herontdekt, maar is wezenlijk niet veranderd. Dat was voor de toehoorders en bezoekers van de presentatie en demonstratie misschien

Protec richt zich steeds vaker op de eigenaar en beheerder van een

wel het meest opvallend.”

IT-ruimte. Vanwaar die verandering?

“Onze focus is inderdaad verschoven van adviseur en installateur naar

“Waar ik echter absoluut niet tevreden over ben, is het aantal

de eindgebruiker. Die laatste heeft er belang bij dat zijn IT-omgeving

technisch adviseurs op dit event. Dat was bedroevend laag. Dit past ook

optimaal wordt beveiligd. De eindgebruiker waardeert en vindt tijd

in het beeld dat ik de afgelopen jaren heb gekregen van adviserend

om nieuwe technieken te beoordelen en te kwalificeren en kijkt in

Nederland: men is onvoldoende op de hoogte van de laatste innovaties. Een zorgwekkende ontwikkeling met als consequentie een achterstand in kennis bij de technisch adviseur.”

Waaruit blijkt die kennisachterstand?

“Het vakgebied van de technisch adviseur is groot, hij moet kennis hebben van alle disciplines waarmee hij werkt. Als brandbeveiliging onderdeel is van zijn adviestaak, dan is het zaak die kennis up-to-date te houden. Dat kan alleen als de adviseur de moeite neemt te luisteren naar de ontwikkelaars en producenten van deze brandmeldtechnieken. Op het IT Room Infra-event zijn zegge en schrijve 4 adviseurs waarge­nomen waaronder Deerns en Arcadis.”

30

dcw juni interview

eerste instantie niet naar de prijs maar wat de techniek voor hem en zijn IT-omgeving kan betekenen. Want hij wil echt niet blussen, neem dat van mij aan, hij zal er alles aan willen doen dat te voorkomen.”

“De Cirrus HYBRID branddetector voorkomt geen brand, maar is in staat het ontstaan van een brand in een zeer vroeg stadium te melden. Men koopt tijd, soms uren, voor een onderzoek naar de verschijnselen van een zich mogelijk ontwikkelende brand. De bron van een mogelijke brand is nog niet zichtbaar, je kunt het niet ruiken dus moet hij de Cirrus locator inzetten. Een draagbare cloud chamber

branddetector

waarmee

de beheerder de bron/oorzaak van de ultra vroege brandmelding kan opsporen. Zodra die is gevonden kan hij brand relatief eenvoudig voor­ komen zonder een blussysteem te hoeven gebruiken.

Nieuwe

ontwikkelingen

volgen

elkaar in snel tempo op. Volgens de laatste schattingen zal het mobiel data­verkeer tegen 2020 veracht­ voudigen en maken we meer gebruik

DE CIRRUS HYBRID KAN NATUURLIJK GEEN BRAND VOORKOMEN, MAAR IS WÉL IN STAAT HET ONTSTAAN VAN EEN BRAND IN EEN ZO VROEG MOGELIJK STADIUM VAST TE STELLEN

door

oververhitting

van

materiaal

nog voordat er rook vrijkomt. Aspireren betekent ‘opzuigen’ en dat is dan ook precies wat een aspiratiebrand­ melder doet: hij zuigt de lucht aan uit de te beveiligen ruimte. Die lucht wordt dan bekeken op de aanwezigheid van brandverschijnselen. De Cirrus Pro 200 is net als de Cirrus HYBRID een

van 5G. In 2020 stijgt het wereld­wijde

aspiratiebrandmelder.

mobiele dataverkeer volgens de

HYBRID is de eerste multi-criteria

De

Cirrus

experts naar ruim 30 exabyte per maand. Dat is bijna tien keer zoveel

aspiratiebrandmelder die de twee beste detectieprincipes in één

als vorig jaar en 100 keer zoveel als 5 jaar geleden. Om een

detector wist te combineren, te weten cloud chamber detectie en hoog

beeld te krijgen wat exabyte is, een exabyte is 1000 petabytes of

gevoelige optische detectie. Naast detectiesnelheid is betrouwbaarheid

1.000.000.000.000.000.000 bytes.”

onmisbaar in een goed beveiligingsplan. Als alleen de optische rook­ sensor een melding afgeeft, wordt er géén brandalarm afgegeven. Pas

Wat betekent dit in relatie tot brandbeveiliging?

als de cloud chamber een brandalarm afgeeft wordt dit brandalarm

“Deze ontwikkeling zal onmiddellijk zijn effect doen gelden in

als een echt brandalarm gemeld. De Cirrus HYBRID kan daarmee

data­centers. Hogere processor-snelheden, grotere verwerkingssnelheden

ongewenste brandmeldingen vermijden, die bij andere aspiratie meld­

en -capaciteiten, wat resulteert in grotere vermogens en hogere

systemen veelvuldig voorkomen.”

temperaturen. Dat op zijn beurt betekent weer een hoger brandrisico.

Rookmelders die zijn aangebracht in een IT-omgeving zijn eenvoudigweg

Hoe lossen we het probleem rond kennisachterstand op?

niet geschikt voor de huidige serverruimtes en al helemaal niet voor de

“Ik hoop oprecht dat de advieswereld die zich met de bouw en inrich-

hiervoor geschetste nieuwe situatie.

ting van datacenters en serverruimtes bezighoudt, zich bewust wordt van hun kennisachterstand. Zodat zij ons de ruimte geven om onze kennis en

Het oude spreekwoord zegt: voorkomen is beter dan genezen. Om brand

ervaring met hen te delen. Natuurlijk hebben wij een commercieel

- en dus blussen - te voorkomen, is het nodig om verbrandingsdeeltjes

belang, want zonder geld-verdienen hebben wij geen bestaansrecht.

te detecteren nog voordat er zichtbare rookdeeltjes zijn. Dit is mogelijk

Maar dan kunnen wij ook niet meer investeren in research & develop-

met Protec's Cirrus Pro 200. De enige cloud chamber-branddetector op de

ment. Laat bovendien duidelijk zijn dat wij niet in dit vak zitten enkel

markt. De cloud chamber-detector bewijst al vele jaren dat zij de snelste

en alleen om het geld. Voor alles geldt dat wij vakidioten zijn met een

en betrouwbaarste branddetectietechnologie is, omdat zij onzichtbare

enorme belangstelling voor het fenomeen brand en hoe wij die in een

verbrandingsdeeltjes kan identificeren. Deze deeltjes worden gevormd

zo’n vroeg mogelijk stadium kunnen ontdekken.” ■

IEC 30134:

dcw juni energie

31

janne paananen technology manager, large systems group, eaton

tekst

REDDINGSBOEI VOOR PUE? Wordt PUE door de introductie van nieuwe normen een nuttige meeteenheid voor de energie-efficiëntie van datacenters? Of heeft het misbruik ervan om marketingclaims te ondersteunen haar reputatie onherstelbaar beschadigd? Janne Paananen, Technology Manager, Large Systems Group, Eaton, laat als expert zijn licht schijnen op deze belangrijke kwestie.

In 2006 ontwikkelde en introduceerde het Green Grid-consortium Power

tacenter ten opzichte van de energie gebruikt door zijn IT-functies. Dankzij

Usage Effectiveness (PUE) als nuttige en gemakkelijk te begrijpen meet-

deze eenvoud is PUE zo'n populaire meeteenheid. Toch klopt het plaatje

eenheid voor de energie-efficiëntie van datacenters. PUE zou worden ge-

niet helemaal: maar al te vaak konden overenthousiaste marketingclaims

bruikt als stimulans voor meer energie-efficiëntie, aangezien het ervoor

misbruik maken van haar zwakke punten. Dit heeft het vertrouwen in PUE

zorgt dat de doeltreffendheid van verbeteringen snel en gemakkelijk kan

ondermijnd. Veel IT-professionals vinden dan ook dat de meeteenheid in

worden gekwantificeerd. PUE bleek erg succesvol te zijn in het bereiken

diskrediet is gebracht en onbetrouwbaar is. Dat is erg jammer, omdat PUE

van dit doel. Sinds haar introductie is de typische energie-efficiëntie van

bij correcte toepassing een erg nuttige tool kan zijn.

nieuwe datacenters aanzienlijk verbeterd. PUE is in wezen niet meer dan een eenvoudige verhouding van de totale energie gebruikt door een da-

DESIGN-PUE PUE kon worden misbruikt omdat er tot nu toe geen procedures voor meten en berekenen werden gedefinieerd. Zo konden bedrijven kiezen om de PUE in optimale condities te bepalen, dit wordt vaak een ‘designPUE’ genoemd. In feite wijken die condities af van de normale werking van een specifiek datacenter. Gelukkig komt er nu een nieuwe norm: IEC 30134-2. Deze werd specifiek ontwikkeld om de betrouwbaarheid van PUE te verhogen door exact aan te geven hoe men moet meten en welke informatie bij de metingen moet worden gevoegd. Deze norm maakt duidelijk dat een waarde beschreven als PUE gebaseerd moet zijn op metingen uitgevoerd over een heel jaar. Op die manier kunnen seizoenseffecten geen rol spelen. Het is toegestaan om PUE over een kortere periode vast te stellen, maar de resultaten moeten dan als iPUE (‘interim PUE’) worden aangeduid. iPUE is vooral bedoeld om de energie-efficiëntie van een datacenter te vergelijken met de designwaarde zonder een heel jaar te hoeven wachten. Het is ook een relatief snelle indicatie van de doeltreffendheid van maatregelen genomen om de energie-efficiëntie in een bestaand datacenter te vergroten.

DRIE CATEGORIEËN IEC 30134-2 introduceert ook een belangrijke verfijning door drie PUEcategorieën te definiëren. Categorie 1 (PUE1) voorziet in een basisreso-

32

dcw juni energie

lutieniveau van energieprestatiedata, categorie 2 (PUE2) voorziet in een

leen de berekening van PUE-waarden, maar geeft ook richtlijnen over

gemiddeld resolutieniveau en categorie 3 (PUE3) voorziet in een geavan-

het gebruik ervan. In het bijzonder waarschuwt zij voor rechtstreekse

ceerd resolutieniveau. Voor alle categorieën wordt de inkomende ener-

numerieke vergelijkingen tussen datacenters. Waarschijnlijk duurt het

gie gemeten bij de ingang van de nutsdiensten die de elektrische en

een hele tijd voordat de implementatie van IEC 30134-2 ervoor zorgt dat

mechanische uitrusting in het datacenter voedt. De IT-belasting wordt,

PUE haar reputatie als betrouwbare meeteenheid terugkrijgt, en dit is al-

afhankelijk van de categorie, echter gemeten op verschillende locaties.

leen maar mogelijk als IT-professionals zich bewust zijn van de inherente

De belangrijkste praktische implicatie van het categoriesysteem is dat

beperkingen van het PUE-concept. Zo is het bijvoorbeeld niet altijd een

de metingen van het energieverbruik nauwkeuriger worden naarmate

goed idee om te streven naar een zo laag mogelijke PUE, omdat dit kan

de categorie hoger wordt. De metingen worden namelijk dichter bij de

leiden tot overoptimalisatie van een specifiek aspect van de werking van

apparaten die energie verbruiken genomen. Leveranciers en operatoren

het datacenter, zonder dat men het hele plaatje ziet. Deze situatie komt

van datacenters mogen niet volledig vrij kiezen welke PUE-categorie ze

verrassend vaak voor en is dikwijls het resultaat van ’niet het hele plaatje

gebruiken. Hoe lager de gerapporteerde PUE-waarde, hoe hoger de PUE-

zien‘ en slechte communicatie tussen de teams die instaan voor de ver-

categorie moet zijn: de datacenters ontworpen voor optimale infrastruc-

schillende delen van het project. Het is ook van essentieel belang dat,

tuurefficiëntie en de laagste PUE moeten ook accuratere meetsystemen

ondanks haar nut, PUE geen onfeilbare maatstaf is voor energie-efficiën-

krijgen om de claims te bewijzen.

tie, zelfs wanneer metingen en berekeningen foutloos zijn uitgevoerd.

Sommige maatregelen die de algemene energie-efficiëntie verhogen,

INFORMATIE

kunnen de PUE zelfs slechter maken. Een IT-team van een datacenter kan

De norm eist ook dat openbaar gemaakte PUE-waarden vergezeld worden

bijvoorbeeld servers consolideren en de prestaties van het IT-systeem

van informatie, zoals de meetcategorie, de einddatum van de meting,

optimaliseren, wat leidt tot grote besparingen in het energieverbruik.

het nauwkeurigheidsniveau van de meting, de installatiegrootte en ge-

De PUE-waarde, één van de belangrijkste KPI's, stijgt echter. Een data-

gevens over externe omgevingscondities, zoals minimum- en maximum-

center installeerde een warmtepomp, zodat de overtollige warmte uit

temperaturen en gemiddelde temperaturen. De norm definieert niet al-

zijn serverruimtes kon worden aangewend om woningen in de buurt te

dcw juni energie

verwarmen. Een maatregel die er voor zorgde dat de energie-efficiëntie

mensen zoeken naar een manier om complexe problemen, zoals het eva-

steeg, aangezien afvalwarmte niet meer verloren ging. De PUE verslech-

lueren van de energie-efficiëntie van een datacenter, te vereenvoudigen.

terde echter na installatie van de pompen, omdat er extra energie nodig

Daarom is het goed nieuws voor de IT-wereld dat IEC 30134-2 wellicht een

was om deze aan te drijven.

beginpunt is om de reputatie van PUE te herstellen. De beperkingen van deze waardevolle meeteenheid moeten, zoals besproken in dit artikel,

ALGEMENE ENERGIE-EFFICIËNTIE VERBETEREN

in het achterhoofd worden gehouden. Om echt werk te maken van een

Deze twee eenvoudige voorbeelden maken duidelijk dat een datacenter

betrouwbare meeteenheid voor de energie-efficiëntie van datacenters is

en zijn energie-efficiëntie als één systeem moeten worden beschouwd

het met name belangrijk om het volledige plaatje te zien en niet blind te

om alle gevolgen te begrijpen die acties toegepast op het ontwerp kun-

staren op één enkele meeteenheid, hoe verleidelijk dat ook mag zijn. ■

nen hebben. Het doel moet zijn: de algemene energie-efficiëntie te ver-

beteren en een goed niveau van energie-efficiëntie behouden bij diverse belasting, en niet alleen bij optimale ontwerpcondities.

Kan men meer doen om het nut en de afhankelijkheid van PUE te verhogen? Wellicht wel, maar er is een punt waarbij de kosten en het ongemak van het toevoegen van complexiteit zwaarder wegen dan het doel: het werken met een eenvoudige, relatief gemakkelijk te meten en te begrijpen meeteenheid. Zo wordt bijvoorbeeld gesuggereerd dat opgelegde voorschriften, mogelijk aangevuld met externe audits, PUE als meeteenheid betrouwbaarder zouden maken. In principe een redelijke suggestie, maar ze roept wel de vraag op wie de audits oplegt en uitvoert en wie ze gaat betalen. PUE zal altijd een verleidelijke maatregel zijn, omdat

Janne Paananen

33

dcw juni energie

TRENDONDERZOEK ICT & ENERGIE

DE JUISTE KEUZE Alberto Zucchinali van Siemon stelt dat de keuze van de cabinets in een datacenter van grote invloed is op de mogelijkheden om de hoeveelheid beschikbare energie in het datacenter efficiĂŤnt te gebruiken.

In dit artikel legt hij uit hoe het gebruik van bredere cabinets en het delen van de verticale zero-Uruimte tussen bredere cabinets tot 75% aan stranded power kan besparen en mogelijk in de toekomst onnodige upgrades en uitbreiding kan voorkomen.

Aangezien energie naar schatting 50% van de totale cost of ownership

STRANDED POWER IN DE PRAKTIJK

van een datacenter uitmaakt, moeten datacentermanagers voortdurend

Laten we eens kijken naar een datacentercabinet waar PDU's

blijven zoeken naar manieren om het energieverbruik te optimaliseren.

(Power Distribution Units) met 24 contactdozen worden gebruikt voor de

Stranded power speelt een cruciale rol bij het energieverbruik omdat het

voeding van 12 servers die, op basis van het nominale vermogen van 450

een algemeen negatief effect heeft op de PUE (Power Usage Effective-

W per server, naar verwachting een totaal vermogen van maximaal 5,4

ness) van een datacenter. Hiervan is sprake wanneer meer energie naar

kW zullen afnemen. Servers halen echter zelden hun nominale vermo-

een rack of cabinet wordt gedistribueerd dan door de actieve apparatuur

gen. Experts schatten dat het maximale vermogen 65 tot 70 procent van

feitelijk wordt verbruikt.

hun nominale vermogen bedraagt. Wanneer de servers minder stroom verbruiken dan aan het cabinet is toegewezen, is het resultaat stranded power (Figuur 1). Bijvoorbeeld: een feitelijk vermogen van 200 W per server zou resulteren in totale stranded power van 3 kW (450 W-200 W x 12 = 3 kW). Als we dit vermenigvuldigen met het totaal aantal cabinets 450 W nominaal vermogen

in het datacenter, dan is de ongebruikte capaciteit eenvoudig te bere-

voor 12 servers

kenen. Bij een datacenter met 200 cabinets zou dit voor het hele datacenter neerkomen op 600 kW ongebruikte capaciteit. Als deze 600 kW

Veronderstelde/geplande

onbenutte/overtollige stroom ergens anders in het datacenter nodig is,

energietoewijzing

kan deze niet op een kosteneffectieve manier naar een ander gedeelte

Stranded power

worden verplaatst. Experts schatten dat tot 50 procent van de op locatie beschikbare stroom vastzit, niet-toegankelijk en onbruikbaar is. Het is in Feitelijk energieverbruik

Energie

34

feite verspilde energie.

STRANDED POWER TERUGWINNEN Door stranded power te verminderen en/of deze toegewezen energie

Tijd

ter beschikking te stellen van andere activa, kan de levensduur van het

dcw juni energie

35

alberto zucchinali, rcdd data centre solutions and services manager emea siemon

tekst

datacenter worden verlengd en hoeft er niet te worden geïnvesteerd in

daire voeding), hoeven PDU's in een gedeelde configuratie enkel tussen

upgrades en uitbreidingen. Hoe kan dit worden gerealiseerd?

elk tweede cabinet te worden geplaatst. Hierdoor worden de upstream voedingsaansluitingen met de helft verminderd. Zo zou een datacenter

Vermindering van stranded power wordt in de eerste plaats bereikt door

met 200 zero-U cabinets maar 100 PDU's voor primaire en 100 voor se-

een nauwkeuriger stroomvoorziening op basis van schattingen van het

cundaire voeding nodig hebben, in plaats van 200 PDU's voor primaire

feitelijke stroomverbruik en niet alleen uitgaande van het nominale ver-

en 200 voor secundaire voeding. De besparing op voedingsaansluitingen

mogen. Vermindering is echter ook mogelijk via het delen van PDU's door

alleen al kan wel € 100.000 bedragen (de gemiddelde prijs om voeding

niet-gebruikte contactdozen toe te wijzen aan een ander cabinet. Het

op een PDU aan te sluiten is naar schatting € 500).

traditionele ontwerp van een gebruikelijk op zich zelf staand cabinet legt

Door vermindering van de bekabeling kan nog meer worden bespaard.

echter beperkingen op en het delen van PDU's is niet mogelijk vanwege

Koper- en glasvezelverbindingen zijn alleen nodig voor elk tweede ca-

hoekpalen, montagerails aan de voor- en achterzijde en/of beperkte toe-

binet. Bovendien kunnen er kortere patchkabels en glasvezeljumpers

gankelijkheid van cabinets. Vaak kunnen PDU's alleen worden gedeeld

worden gebruikt. Alleen al deze besparing op kabels en jumpers kan op-

als dikke stroomkabels rond apparatuurrails worden gewikkeld, wat zeer

lopen tot 40 procent, plus dat het aantal patchpanelen wordt gehalveerd.

ongewenst is en ertoe kan leiden dat cabinetdeuren niet meer dicht kun-

Bovendien komt hierdoor kostbare horizontale rackruimte in het cabinet

nen. Er zijn nu bredere cabinets op de markt die ongeveer dezelfde ser-

vrij voor apparatuur. Omdat de voedingsvoorziening efficiënter wordt

verdichtheid bieden, en die tegelijkertijd over gedeelde zero-U-ruimte

gebruikt en patching verdwijnt uit de waardevolle horizontale ruimte,

beschikken, waardoor connectiviteit en voeding kunnen worden gedeeld

kunnen er meer servers in het cabinet worden geplaatst, zodat de dicht-

tussen apparatuur in aangrenzende cabinets. Dit vermindert stranded

heid van actieve apparatuur toeneemt.

power en biedt enkele aantrekkelijke voordelen op het gebied van investerings- en exploitatiekosten. Terwijl in een traditioneel ontwerp elk

GROTE BESPARINGEN

rack of cabinet ruimte biedt aan twee PDU's om stroom te distribueren

De volgende kostenvergelijking geeft een beeld van de mogelijke be-

naar actieve apparatuur (de ene voor primaire en de andere voor secun-

sparingen. Hier ziet u het verschil tussen een configuratie van 8 bredere

36

dcw juni energie

cabinets die gebruikmaken van gedeelde zero-U-ruimte en 10 standaard

bels te gebruiken. Er kan ongeveer 40 procent worden bespaard door het

cabinets met een breedte van 600 mm.

gebruik van kortere koperen en glasvezeljumpers alleen al vanwege de verticale zero-U-patchingoriĂŤntatie.

1. Gaat uit van twee PDU's met 30 contactdozen tussen twee bredere cabinets en aan de uiteinden van rijen en twee PDU's met 24 contact-

De les die hieruit kan worden getrokken, is dat de juiste cabinetkeuze kan

dozen voor elk 600mm-cabinet.

leiden tot enorme voordelen op het gebied van investerings- en exploita-

2. Gaat uit van 30 patchkabels en 30 jumpers (2 van elk per server) voor bredere cabinets en 24 patchkabels en 24 jumpers (2 van elk per server) voor 600mm-cabinets.

TOT BESLUIT In de huidige datacenters vergt energie nog steeds de meeste investeringskosten en heeft het een groot aandeel in de exploitatiekosten. Optimalisering van het energieverbruik en verbetering van de PUE (Power Usage Effectiveness) zijn enorm belangrijk om deze kosten te verlagen.

Het gebruik van bredere cabinets en het delen van de verticale zeroU-ruimte tussen bredere cabinets kan het PDU-gebruik optimaliseren, de PUE verbeteren en tot 75% aan stranded contactdozen besparen. Dit draagt weer bij om de hoeveelheid beschikbare energie in het datacenter te maximaliseren, waardoor onnodige upgrades en uitbreiding in de toekomst mogelijk kunnen worden voorkomen. Bovendien heeft een andere cabinetkeuze gevolgen voor de initiĂŤle kosten. Er kan een besparing van 46 procent worden gerealiseerd dankzij het verminderde aantal cabinets, PDU's en patchpanelen en dankzij de mogelijkheid om kortere patchka-

tiekosten in het datacenter. â–

dcw juni nieuws

37

ABB EN TSO LOGIC COMBINEREN INZICHT IN FYSIEKE EN VIRTUELE INFRASTRUCTUUR ABB gaat een samenwerking aan met TSO Lo-

tuur. Deze data wordt echter opgeslagen in

maar ook aan problemen met de stroomvoor-

gic, een ontwikkelaar van onder andere au-

silo’s, en kan doorgaans niet zo maar worden

ziening. Deze data wordt vervolgens in TSO Lo-

tomatiseringssoftware voor datacenters. De

gecombineerd. De gecombineerde oplossing

gic’s analytics platform geladen, dat in staat is

bedrijven combineren ABB’s DCIM-oplossing

van de bedrijven gaat data uit verschillende

de applicaties en compute te identificeren die

Decathlon for Data Centers met het actiege-

silo’s in (nagenoeg) realtime verzamelen om

in deze specifieke zone draaien.

dreven analytics platform van TSO Logic. Hier-

meer inzicht te bieden in infrastructuur.

Dit inzicht stelt beheerders in staat proactief in te grijpen en indien nodig processen te mi-

mee willen de bedrijven datacenterbeheerders meer inzicht geven in zowel de fysieke als vir-

Door de mogelijkheden van beide oplossingen

greren naar een veiligere locatie die niet wordt

tuele infrastructuur in datacenters. Dit inzicht

te combineren, willen de bedrijven incidenten

getroffen door de gedetecteerde incidenten.

helpt de beschikbaarheid van kritieke data en

identificeren en oplossen voordat deze tot kost-

ABB en TSO Logic willen hiermee het gat over-

diensten te beschermen.

bare problemen leiden. ABB Decathlon for Data

bruggen tussen de fysieke infrastructuur in het

Centers kan bijvoorbeeld kritieke incidenten

datacenter en de applicaties en IT die in dit da-

Binnen datacenters wordt allerlei data verza-

binnen een specifieke zone van het datacen-

tacenter draaien. ■

meld over de werking en status van infrastruc-

ter identificeren. Denk hierbij aan een hotspot,

GE Industrial Solutions De nieuwe GE TLE Scalable 3-fasen UPS 40-720kW • • • • • • •

Verticaal schaalbaar van 40 tot 120kW per unit Horizontaal schaalbaar t/m 720kW Zeer hoog rendement in dubbele conversie (VFI) modus Lage TCO door servicebaarheid van de casettes zelf Snelle MTTR; uitsluitend service toegang aan de voorzijde nodig 10-20% meer vermogen dan vergelijkbare oplossingen Touch-screen kleurendisplay

GE imagination at work

!

NIEUW

Nederlands GE serviceteam voor de beste support

nl.geindustrial.com

TLE-Scalable-UPS-NL-y16m05d18.indd 1

|

sales-ups.nl@ge.com

|

Tel. 033 254 12 80

18-5-2016 13:50:48

38

dcw juni nieuws

ABB LANCEERT MODULAIRE STROOMDISTRIBUTIE EN -BESCHERMINGSOPLOSSING MNS-Up van ABB integreert een

op de behoeften, waardoor het

uninterrupted power supply (UPS)

energieverbruik tot een minimum

en schakelapparatuur in een en-

wordt beperkt.

kelvoudig modulair systeem. ABB

Met de nieuwe oplossing speelt

stelt hiermee de voetafdruk van

ABB in op de snel groeiende vraag

de apparatuur met 30% te kunnen

naar datacentercapaciteit. Dit stelt

verlagen, terwijl de uptime wordt

beheerders voor de uitdaging

verhoogd en onderhoudskosten

hierop in te spelen en te zorgen

worden teruggedrongen.

dat er altijd voldoende capaciteit

De MNS-Up maakt het mogelijk

beschikbaar is. Hierbij kan wor-

schakelapparatuur en UPS modu-

den gekozen voor overcapaciteit,

les op veilige wijze snel te verwis-

maar dit zorgt voor onnodig hoge

selen, zonder hiervoor de stroom-

energiekosten en een onnodig

toevoer te hoeven onderbreken.

hoge initiële investering. Met zijn

Datacenter, dat een 5,2 mega-

Het systeem is namelijk niet alleen

Door de mogelijkheid de capaciteit

schaalbaarheid van de MNS-Up

watt MNS-Up systeem gebruikt in

geschikt voor datacenters, maar

van de oplossing stapsgewijs uit

speelt ABB hierop in.

Zürich. Daarnaast maakt ook het

ook voor andere missiekritieke

te bouwen is het mogelijk de ca-

De MNS-Up wordt al toegepast bij

University Hospital in het Zwitser-

toepassingen. ■

paciteit nauwkeurig af te stemmen

onder andere het Zwitserse Green

se Basel gebruik van het systeem.

THE DATACENTER GROUP WIL DELFTS DATACENTER ENERGIENEUTRAAL MAKEN The Datacenter Group gaat haar datacenter in Delft energieneutraal ma-

Een van de projecten waar The Datacenter Group bij betrokken is, is het

ken. Het bedrijf wil intelligente energiesystemen in zijn datacenter gaan

Zero-Emissions-Technopolis project. The Datacenter Group heeft voor dit

implementeren en inzetten op de realisatie van energiebesparingen en

initiatief de handen ineengeslagen met onder andere Exact, 3M en de TU

duurzame productie van energie.

Delft om van het Technopolisterrein - waar al deze bedrijven gevestigd zijn - het duurzaamste technologiepark van Nederland te maken. ■

Siemon van den Berg, algemeen directeur van The Datacenter Group, heeft hiervoor een zogeheten e-Deal van de gemeente Delft ondertekend. Hiermee spreekt het bedrijf af dat het datacenter zich gaat inspannen om de CO2-uitstoot terug te dringen. Ook heeft Van den Berg op verzoek van de gemeente Delft een presentatie gehouden over het duurzame karakter van het datacenter.

www.heras.nl

Buiten beginnen is binnen winnen

dcw juni nieuws

AKAMAI GAAT INFRASTRUCTUUR MET DUURZAME ENERGIE AANDRIJVEN Akamai Technologies gaat in 2020 de helft van haar infrastructuur we-

gie afneemt tegen een vaste prijs. Dit helpt energiebedrijven de finan-

reldwijd volledig op duurzame energie laten draaien. Akamai beschikt

ciering rond te krijgen voor de realisatie van duurzame energieprojecten

wereldwijd over 200.000 servers in 126 verschillende landen. Dit maakt

door investeerders extra zekerheid te geven.

Nicole Peill-Moelter, senior director duurzaamheid bij Akamai, bekend in

De energieleverancier verkoopt de opgewekte duurzame energie tegen

een blogpost. Peill-Moelter benadrukt dat Akamai al langer inzet op het

een marktconforme prijs op de groothandelsmarkt. Akamai neemt van

terugdringen van het energieverbruik van haar infrastructuur. In de afge-

ditzelfde netwerk vervolgens tegen het vaste tarief energie af, dat wordt

lopen zeven jaar is het netwerkverkeer dat Akamai verwerkt verzeven-

gebruikt om lokale datacenters van Akamai aan te drijven. Hierbij krijgt

voudigd, terwijl het energiegebruik en CO2-uitstoot van het bedrijf met

Akamai Renewable Energy Certificates (REC’s) toegewezen. Met deze cre-

een tiende van deze snelheid is toegenomen.

dits kunnen bedrijven in de Verenigde Staten aantonen dat energie die

Akamai wil deals gaan sluiten met leveranciers van duurzame energie,

zij afnemen van het reguliere energienetwerk op duurzame wijze is op-

waarbij het bedrijf voor een bepaalde tijd gegarandeerd duurzame ener-

gewekt. ■

HERAS ADVAT AFSCHRIKKEN • DETECTEREN • VERTRAGEN • ACTIE ONDERNEMEN • TOEGANG VERSCHAFFEN

39

40

dcw juni nieuws

R&M EN FNT INTEGREREN KABELMANAGEMENT IN DCIM OPLOSSING Infrastructure

data over kabels en poorten via

meld via RFID-tags op kabel-

Daarnaast is het ook mogelijk van-

Management (DCIM) leverancier

RFID sensoren. Deze data wordt

connectors;

uit FNT Command werkorders door

FNT en het Zwitserse bekabelings-

vervolgens doorgestuurd naar FNT

• alarmmeldingen voor onge-

te sturen naar R&MinteliPhy voor

bedrijf Reichle & De-Masseri (R&M)

Command, waarbij gebruik wordt

autoriseerde wijzigingen in de

het traceren van taken, het con-

gaan een samenwerking aan. De

gemaakt van een speciale ap-

bekabeling;

figureren van rechten en visuele

bedrijven integreren datacenter-

plication programming interface

bekabeling met behulp van RFID

(API). Alle informatie die door

tags rechtstreeks in de DCIM oplos-

R&MinteliPhy wordt verzameld,

sing van FNT. Hiermee willen de

wordt hierdoor weergegeven in

bedrijven het beheer van datacen-

FNT Command.

Data

Center

• trends en alarmmeldingen met

ondersteuning.

betrekking tot poortcapaciteit.

terkabels vereenvoudigen.

Het kabelvolgsysteem R&Minteli­

De RFID sensors van R&M verzame-

Phy van R&M is geïntegreerd in

len onder andere:

FNT’s DCIM oplossing Command.

• realtime data over fysieke ver-

R&MinteliPhy

verzamelt

hierbij

bindingen, die worden verza-

UNICA FASTCOM EN FIRST-CASE TEKENEN SAMENWERKINGSCONTRACT Unica Fastcom en First-Case gaan een samen-

zijn. De contacten met First-Case bestaan al

White Space van het datacenter zijn een goede

werking aan. De bedrijven bundelen hun krach-

geruime tijd en zijn goed. De transparante, no-

aanvulling op de huidige werkzaamheden. Met

ten op het gebied van de bouw en inrichting

nonsense aanpak van First-Case sluit naadloos

de flexibele inzet van gespecialiseerd personeel

van datacenters.

aan bij ons eigen beleid, zodat we een goed ge-

op het gebied van montage, intern transport,

Volgens Paul Ike, Managing Director van Unica

voel hebben bij deze samenwerking.”

projectmanagement en speciale industriële

Fastcom, is het kersverse partnership met First-

Ad Smulders, oprichter en CEO van First-Case,

schoonmaak in de datacenters kunnen wij Unica

Case een logisch gevolg van de strategie van

ziet de samenwerking eveneens als een mooie

Fastcom versterken. Verder zijn we met First-

Unica Fastcom. “Door samen te werken met ge-

kans. “De aanpak van Unica Fastcom en de

Case actief voor verschillende partners in de

specialiseerde partners kunnen we onze klan-

toekomstplannen van onze nieuwe partner op

Benelux, wat voor een uitbreiding van de afzet-

ten nationaal en internationaal beter van dienst

het gebied van innoverende oplossingen in de

markt kan zorgen.” ■

NAVO BOUWT DATACENTER IN LUXEMBURG De Noord-Atlantische Verdragsorganisa-

Financiën Etienne Schneider. Het nieu-

tie (NAVO) gaat een datacenter bouwen

we datacenter wordt gebouwd op de

in Luxemburg. Het nieuwe datacenter

bestaande terrein van de NAVO Support

moet de disaster recovery-mogelijkhe-

Agency (NSPA) in Capellen, Luxemburg.

den van de NAVO verbeteren. Dit meldt

Het datacenter moet eind 2016 volledig

Datacentres.com.

operationeel zijn. ■

Het contract voor de deal is ondertekend door Mike Lyden, Support and Procurement Agency General Manager bij de NAVO, en de Luxemburgse minister van

DATA TOWER VAN 65 VERDIEPINGEN KAN 400.000 SERVERS HUISVESTEN Een datacenter van 65 verdie-

brengen. Onderhoud kan hierdoor

pingen en ruimte voor maar

gewoon op de begane grond wor-

liefst 400.000 servers heeft een

den uitgevoerd, terwijl nieuwe of

ontwerpwedstrijd voor wolken-

vervangende IT-apparatuur snel

krabbers gewonnen. Het data-

naar de juiste verdiepingen kan

center, dat de Data Tower wordt

worden getransporteerd.

genoemd, is ontworpen door

Merletti trekt in een reactie te-

de Italiaanse architecten Marco

genover Computer World de ver-

Merletti en Valeria Mercuri.

gelijking met bibliotheken van

De Data Tower heeft de ont-

vroeger. In de oudheid werden

werpwedstrijd van eVolo Maga-

bibliotheken vaak gehuisvest in

zine gewonnen. Het datacenter is

opvallende gebouwen met een

voorzien van een middenkolom

groots ontwerp om hun belang

waarmee koude lucht wordt aan-

voor cultuur en kennis te bena-

getrokken en warme lucht aan de

drukken. De rol van bibliotheken

bovenzijde wordt afgevoerd met

is volgens de architect vandaag de

behulp van ventilatoren. Een deel

dag overgenomen door datacen-

van de warmte wordt hergebruikt

ters, waarin net als in bibliotheken

voor het verwarmen van wonin-

grote hoeveelheden informatie

gen en kassen. Deze technieken

wordt verzameld. Ook datacenters

moeten het datacenter energie-

zouden daarom in gebouwen met

efficiënt maken.

een groots ontwerp moeten wor-

Het datacenter is in totaal 65 ver-

den gehuisvest, vindt Merletti. ■

diepingen hoog. Om IT-apparatuur snel op de juiste plek te krijgen en eenvoudig te kunnen onderhouden, is het gebouw voorzien van een systeem dat geautomatiseerd

Het concept voor de Data Tower van

apparatuur naar de juiste verdie-

Marco Merletti en Valeria Mercuri (bron:

ping of juist de begane grond kan

eVolo Magazine)

SPIE-ICS

Integrated Connectivity Solutions SPIE-ICS faciliteert uw connectiviteit door middel van een integrale aanpak en dienstverlening.

Wij doen dit op het gebied van: • Datacenters en ICT-ruimtes • In-building Wireless (DAS) • IT en Facilitaire Infrastructuren • Enterprise Mobility Management • Smart Integrated Facility Management • Detachering Telecom Management Professionals

Voor meer informatie ga naar www.spie-nl.com/services/spie-ics of bel naar 076 - 544 54 44

42

dcw juni dda stijn grove directeur dutch datacenter association

BUZZ-WORDS De IT wereld maakt zich al jaren schuldig aan

Daarom is het goed dat veel datacenters te-

Als DDA zien we dit ook en proberen we met

verwarring door het gebruik van rare afkortin-

genwoordig uitleg verzorgen in de vorm van

gratis rapporten, papers en factsheets uitleg te

gen, namen die meerdere betekenissen heb-

workshops, seminars en ronde tafel discussies.

geven, harde cijfers en duiding. Dat is vandaag

ben, buzz-words en veel ‘turbo’-taal (als dat

Datacenters, als platform waar al deze services

de dag nog hard nodig.

begrip nog bestaat).

draaien, begrijpen maar al te goed dat klanten ook het spoor bijster zijn. Om dat te faciliteren

Bijvoorbeeld: ‘Implementatie van redundante

hebben veel datacenters ook speciale ruimtes

UPS-en die Uptime naar een Tier3+ niveau

binnen hun datacenters daarvoor gemaakt.

Met vriendelijke groeten, Stijn Grove

brengen’. Of ‘Onze secure IAAS en PAAS oplossingen zijn de virtuele datacenter-oplossingen

Om een paar voorbeelden te noemen: Inter-

waar klanten, die naar de Trusted Private

connect heeft al jaren een professioneel audi-

Cloud willen, om roepen’. M.A.A.S. betekent

torium, in Eindhoven. BIT heeft eind 2015 een

Metal-As-A-Service,

Monitoring-As-A-Service,

nieuw pand op spectaculaire manier geopend

Mobility-As-A-Service and Management-As-A-

met presentatieruimten, vergaderzalen en

Service. En er zijn er nog veel meer betekenis-

zelfs een heus restaurant. En Interxion bouwt

sen. Kortom onduidelijkheid alom!

op dit moment aan AMS-8 dat een grote event vleugel krijgt.

AGENDA 14-6-2016 De Nationale Datacenter Dag http://www.dutchdatacenters.nl/ nationale-datacenter-dag.html 6-9-2016 DDA Event Alleen voor DDA leden

dcw juni dda

THE DATACENTER GROUP WERKT AAN ENERGIENEUTRAAL DELFT Als één van de energiezuinigste datacenters van Nederland werkt The

http://www.thedatacentergroup.nl/the-datacenter-group-werkt-aan-

Datacenter Group dag in dag uit aan de vermindering van vervuilde uit-

energieneutraal-delft

stoot en afval. Toen de gemeente Delft The Datacenter Group onlangs benaderde met de vraag of zij aan een energieneutraal Delft wil werken, was het antwoord direct: ja.

ALL IT ROOMS BOUWT MEDIATOREN VAN ALTICOM OM TOT GROEN DATACENTER Datacenterspecialist All IT Rooms heeft voor Alticom in het Drentse Hoogersmilde een datacenter gebouwd in een voormalige televisietoren. Het datacenter wordt gekoeld met direct free air cooling, wat een belangrijke bijdrage levert aan de lage Power Usage Effectiveness (PUE) van 1,2 die het datacenter garandeert. Het datacenterdeel is als private tower volledig in gebruik door de hosting provider CJ2 Hosting. https://www.alticom.nl/2297-2/

EUROFIBER BENOEMT JEANINE VAN DER VLIST TOT MANAGING DIRECTOR NEDERLAND Met ingang van 1 juni wordt Jeanine van der

VANCIS GAAT HET HORIZON COLLEGE ONTZORGEN OP HET GEBIED VAN DE ICT-BASISDIENSTEN

Vlist (51) Managing Director van Eurofiber in

ICT-dienstverlener Vancis en ROC Horizon College heb-

Nederland. Van der Vlist was reeds in dienst bij

ben een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Van-

deze leverancier van digitale infrastructuur als

cis gaat het Horizon College ontzorgen op het gebied

Commercial Director. In haar nieuwe functie is

van de ICT-basisdiensten. De nieuwe ICT-Infrastructuur

zij verantwoordelijk voor alle activiteiten van

biedt de 1.200 medewerkers en de 11.000 studenten de

Eurofiber in Nederland en rapporteert zij aan

mogelijkheid om plaats-, tijd- en apparaatonafhankelijk

de directie van de Eurofiber Group met Alex

te werken.

Goldblum als CEO. https://vancis.nl/news/3015/vancis-en-roc-horizonht tp://w w w.eu rofib er.nl/nieuws-p ers/ eurofiber-benoemt-jeanine-van-der-vlist-totmanaging-director-nederland/

college-sluiten-samenwerkingsovereenkomst

43

44

dcw juni agenda

EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS Blijf op de hoogte van de evenementen op datacenter-gebied. Kijk ook op de website www.datacenterworks.nl onder ‘agenda’. Zelf een evenement aankondigen? Stuur een mailtje naar info@datacenterworks.nl.

EVENEMENT

DATUM

PLAATS

LAND

BICSI Mainland Europe District Italian Conference

17 juni 2016

Rome

Italië

BICSI United Kingdom & Ireland District Conference

22 juni 2016

London

Verenigd Koninkrijk

Cable Congress

28 - 30 juni 2016

Warschauw

Polen

BICSI Fall Conference & Exhibition

11 - 15 september 2016

San Antonio

Verenigde Staten

BICSI Mainland Europe Conference

4 oktober 2016

Praag

Tsjechië

Data Centre World

13 - 16 oktober 2016

Singapore

Singapore

IT Room Infra

15 november 2016

Den Bosch

Nederland

dcw juni it room infra IT ROOM INFRA: DE VERENIGING VOOR DE TECHNISCHE INFRASTRUCTUUR VAN COMPUTERRUIMTES EN DATACENTERS.

THEMA’S IT ROOM INFRA 2016 IN DE STEIGERS 15 november vindt de tiende editie van het IT

en een duidelijke toekomstvisie staan in het

De vijf tracks hebben de volgende thema’s ge-

Room Infra event plaats. 62 exposanten doen

programma van IT Room Infra dit jaar centraal.

kregen:

er alles aan om de bezoekers een waardevolle

• Bouwen & Beveiligen

dag te geven. De interesse van de exposanten

Het programma bestaat uit 32 lezingen. 30 le-

• Monitoren & Managen

was zo groot dat er een wachtlijst is. Wellicht

zingen verdeeld over 5 tracks en 2 plenaire le-

• Koeling, Power & Connectiviteit

volgend jaar een grotere hal!

zingen. De eerste plenaire spreker is inmiddels

• Eindgebruiker aan het woord

bekend. Mats Andersson spreekt over de bouw

• Outsourcen naar datacenter/cloud

Maar het belangrijkste is dat de bezoekers met

van het Lefdal Mine datacenter. Een Noors da-

Op dit moment wordt er hard gewerkt aan de

een goed gevoel huiswaarts keren. Denk hier-

tacenter schaalbaar tot 120.000 m2 met 100%

invulling van de tracks. Tijdens de branchebor-

bij aan nieuwe informatie, ideeën of een con-

renewable energy.

rel wordt de opzet van de tracks gepresen-

crete oplossing. Het oplossen van problemen

teerd. Vanaf augustus kunt u zich als bezoeker registreren.

MELD U AAN VOOR DE BRANCHEBORREL OP 10 JUNI De brancheborrel vindt dit jaar op 10 juni plaats bij Down Under in Nieuwegein. Op de brancheborrel worden zo’n 150 bezoekers verwacht.

14.30 uur Ontvangst 15.00 uur Presentatie IT Room Infra 2016 15.30 uur Brancheborrel + BBQ 19.00 uur Einde De borrel is toegankelijk voor leden, exposanten IT Room Infra 2016 en eindgebruikers!

Meld u aan via e.hazeleger@fhi.nl

45

46

dcw juni bicsi

BICSI INSIDER, ICT TODAY EN STANDARDIZE In deze BICSI-bijdrage zowel de bekende introductie van interessante technische artikelen in het ICT Today magazine, als een impressie van twee minder bekende BICSI-publicaties. BICSI insider met informatie exclusief voor leden en STANDARDize over de laatste ontwikkelingen op het gebied van alle relevante standaarden.

EFFICIËNTE VERBONDEN GEBOUWEN

turen. De voorjaareditie bevat terugblikken

revisie van de vergelijkbare ANSI/BICSI 001-

In ICT Today staat een uitgebreid artikel over

op recente conferenties in Peru, Mexico en

2009 standaard voor educatieve gebouwen.

alle invloeden op de benodigde commu-

Nieuw Zeeland en introducties voor aanko-

nicatie-infrastructuren van gebouwen. Het

mende conferenties in Australië, Praag, het

EUROPESE BICSI-EVENTS

ontwerpen en aanleggen daarvan ondergaat

Verenigd Koninkrijk en de USA. Maar ook een

Hieronder ter afsluiting nog de agenda met

namelijk een metamorfose, aangejaagd door

organisatorische update, in verband met de

aankomende BICSI-bijeenkomsten in Europa:

een jonge generatie mobiele medewerkers

verkiezing van een aantal nieuwe bestuurs-

• 17 juni: BICSI Mainland Europe District Ita-

en de behoefte van gebouweigenaren om

leden in september 2016. Tenslotte ook nog

zowel hun exploitatiekosten te verlagen

een paar technische artikelen, over ‘best

als de gebruiksefficiency te verhogen. Dit

practices’ voor het installeren en inrichten

artikel belicht de gevolgen daarvan voor

van patchkasten en ontwikkelingen met be-

bedrijfsnetwerken en het feit dat voortaan

trekking tot de datacenterstandaard.

lië conferentie in Rome • 22 juni: BICSI United Kingdom & Ireland District conferentie in Londen • 4 oktober: BICSI 2016 Mainland Europe Conference & Exhibition in Praag

ook rekening moet worden gehouden met standaarden voor Automated Infrastructure

STANDARDIZE

De belangrijkste ontwikkelingen bij BICSI

Management (AIM). Zoals de ANSI-TIA 606-B

STANDARDize is een gespecialiseerde publi-

zijn tevens te volgen via de wereldwijde en

uit 2011 en begin dit jaar gepubliceerde ISO/

catie van BICSI over alle ontwikkelingen op

regionale LinkedIn groepen, of de Facebook

IEC 18598. Erna volgt een case story over het

het gebied van standaarden voor communi-

en Twitter accounts. Voor meer informatie

verlagen van de benodigde investeringskos-

catie-infrastructuren. Zoals de net gepubli-

kunt u ook contact opnemen met Robbert

ten voor een ziekenhuisinfrastructuur met

ceerde ANSI/BICSI 005-2016 Electronic Safety

Hoeffnagel.

een optisch LAN.

& Security (ESS) System Design and Implementation Best Practices, waarvoor tevens in

BICSI INSIDER

de volgende ICT Today een uitgebreid artikel

Zoals de naam al doet vermoeden is BICSI

verschijnt. Verder is men begin dit jaar ge-

insider een elektronisch magazine, alleen

start aan een revisie van de ANSI/BICSI 004

bestemd voor alle leden van deze wereld-

Information Technology Systems Design and

wijde vereniging voor en door professionals

Implementation Best Practices voor zorgin-

op het gebied van communicatie-infrastruc-

stellingen en wordt er ook gewerkt aan een

BICSI Mainland Europe 2016 Conference

BICSI Mainland Europe organiseerde vorig jaar in Amsterdam voor het eerst een internationale conferentie over bekabeling, datacenters en meer. Dit jaar bezoeken we voor onze Europese conferentie Praag, de hoofdstad van TsjechiĂŤ. locatie: corinthia hotel praag Deelname aan de conferentie kost 49,95 euro

Praag 4 oktober 2016

(exclusief reis- en verblijfkosten).

BICSI-leden kunnen gratis deelnemen.

deelnemen?

Ga naar: www.BICSIMainlandEurope.com

De BICSI Mainland Europe Conference 2016 wordt mede mogelijk gemaakt door:

Betrouwbare infrastructuur?

Absoluut.

Het datacenter is het kloppend hart van de 21 ste-eeuwse onderneming. Een betrouwbare en stabiele infrastructuur hangt samen met de keuze voor de juiste producten en systemen.

Dit is ĂŠĂŠn van de redenen waarom onze klanten, zoals bijvoorbeeld de Beijing Post Company, wereldwijd de voordelen erkennen van de samenwerking met ABB als belangrijkste en betrouwbare partner voor kritische apparatuur en systemen. ABB biedt met SMISSLINE TP het eerste railsysteem ter wereld waarbij onder spanningstaande apparaten en componenten onbelast gemonteerd en gedemonteerd kunnen worden, zonder dat er extra persoonlijke beschermingsmiddelen tegen elektrische gevaren nodig zijn. Dit biedt veel nieuwe mogelijkheden op het gebied van installatie, gebruik en flexibiliteit. Voor meer informatie kunt u kijken op www.abb.com/datacenters

ABB b.v.

George Hintzenweg 81, NL-3068 AX Rotterdam Tel.: +31 (0)10 407 89 11, Fax: +31 (010 407 84 52 E-mail: info.lowvoltage@nl.abb.com