datacenterworks juli
ONDERZOEK
DATACENTERS: HET NIEUWE FUNDAMENT ONDER DE NEDERLANDSE ECONOMIE ANALYSE
VIRTUAL REALITY IN DE DATACENTER MARKT
OCP
‘OCP BIEDT VEEL GROTERE BESPARINGEN DAN GEDACHT’
in samenwerking met
advancing information transport systems
2016
Betrouwbare infrastructuur? Absoluut.
Het datacenter is het kloppend hart van de 21 ste-eeuwse onderneming. Een betrouwbare en stabiele infrastructuur hangt samen met de keuze voor de juiste producten en systemen. Dit is ĂŠĂŠn van de redenen waarom onze klanten, zoals bijvoorbeeld de Beijing Post Company, wereldwijd de voordelen erkennen van de samenwerking met ABB als belangrijkste en betrouwbare partner voor kritische apparatuur en systemen. ABB biedt met SMISSLINE TP het eerste railsysteem ter wereld waarbij onder spanningstaande apparaten en componenten onbelast gemonteerd en gedemonteerd kunnen worden, zonder dat er extra persoonlijke beschermingsmiddelen tegen elektrische gevaren nodig zijn. Dit biedt veel nieuwe mogelijkheden op het gebied van installatie, gebruik en flexibiliteit. Voor meer informatie kunt u kijken op www.abb.com/datacenters
ABB b.v. George Hintzenweg 81, NL-3068 AX Rotterdam Tel.: +31 (0)10 407 89 11, Fax: +31 (010 407 84 52 E-mail: info.lowvoltage@nl.abb.com
jaargang 9, juli 2016, nr. 6-7 colofon
dcw juli redactioneel robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks/uitgever
Datacenterworks is hét vakblad over de technische infrastructuur van datacenters. Datacenterworks verschijnt tienmaal per jaar. Toezending geschiedt op abonnementbasis en controlled circulation. HOOFDREDACTEUR/UITGEVER Robbert Hoeffnagel +31 (6) 51 28 20 40 robbert@fenceworks.nl twitter.com/rhoeffnagel
SOFTWARE-DEFINED INFRASTRUCTURE
nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel
Barefoot Networks is een startup die chips
normaliter netwerk switches ontwerpen, maar
facebook.com/robbert.hoeffnagel
ontwikkelt voor gebruik in netwerk switches
door een veel bredere doelgroep. Dat gebeurt
voor de hyperscale datacenters van Google,
met een programmeertaal - P4 genaamd - die
EINDREDACTIE/TRAFFIC
Facebook en dergelijke. Een switch stuurt data
naar goed gebruik inmiddels open source is.
Ab Muilwijk
heen en weer tussen grote aantallen servers
Dus iedereen kan er mee aan de slag.
en andere IT-apparaten. In de datacenters van POSTADRES REDACTIE
deze doelgroep gaat het om vele tienduizen-
Wat betekent dit voor onze markt? Vroegen
Beatrixstraat 2, 2712 CK Zoetermeer
den systemen. Traditionele switches doen dat
traditionele netwerk switches door hun forse
administratie@fenceworks.nl
met behulp van processoren die zijn geopti-
warmteproductie al om de nodige aandacht,
+31 (0)79 500 05 59
maliseerd voor specifieke netwerkprotocollen.
dat gaat nu nog verder versterkt worden. De
www.datacenterworks.nl
Die protocollen zitten ‘hard-coded’ in deze
warmteproductie en het stroomverbruik van
switches ingebakken, waardoor een switch die
deze hyperscale switches is straks immers in
ADVERTENTIE-EXPLOITATIE
voor een bepaalde taak is bedoeld niet voor
belangrijke mate afhankelijk van de verande-
Jos Raaphorst | Directeur
een andere kan worden ingezet.
ringen die engineers van de gebruikersorgani-
+31 (0) 6 34 73 54 24 jos@fenceworks.nl
satie hebben bedacht. We kunnen dus straks Barefoot brengt hier nu verandering in met
niet meer simpelweg uitzoeken om welke
chips voor netwerk switches die door iedereen
Cisco of Juniper switch het gaat en even de bij-
Eric van Wijk
te programmeren zijn. Dat is ook hard nodig,
behorende specs opzoeken.
+31 (0) 6 43 05 30 25
gezien de enorme hoeveelheden dataverkeer
eric@fenceworks.nl
die hyperscale datacenters verwerken. Stan-
Hoeveel stroom aangevoerd en warmte afge-
daard netwerktechnologie voldoet bij hen al
voerd moet worden, kan straks van dag tot dag
VORMGEVING
lang niet meer. Dus ontwikkelen de hyperscale
en van uur tot uur (minuut tot minuut?) veran-
Laura willemsen | Grafisch Ontwerp
datacenters al enige tijd hun eigen switches,
deren. Handmatig plannen is dan vrijwel on-
maar daarbij moeten zij tot nu toe wel gebruik
mogelijk geworden. Nu alles in het datacenter
DRUK
maken van traditionele hard-coded processo-
steeds meer software-defined wordt, hebben
De 11e druk | NCS Repro
ren van bijvoorbeeld een firma als Broadcom.
we behoefte aan een nieuwe generatie tools
Of van standaard Intel-processoren die echter
die in feite ook de datacenter-infrastructuur
voor een veel breder takenpakket zijn bedoeld
volledig programmeerbaar en daarmee uiterst
en daardoor ook geen maximaal resultaat mo-
flexibel maakt. ■
DATACENTERWORKS WERKT SAMEN MET KENNISPARTNERS ALS BICSI, DATA CENTRE ALLIANCE, DDA, GREEN IT AMSTERDAM, IT ROOM INFRA EN NEN. KOPIJ KAN WORDEN INGEZONDEN IN OVERLEG MET DE REDACTIE. GEPLAATSTE ARTIKELEN VERTEGENWOORDIGEN NIET NOODZAKELIJK DE MENING VAN DE REDACTIE. DE REDACTIE NOCH DE UITGEVER AANVAARDEN ENIGE AANSPRAKELIJKHEID VOOR DE INHOUD VAN ARTIKELEN VAN DERDEN, INGEZONDEN MEDEDELINGEN, ADVERTENTIES EN DE JUISTHEID VAN GENOEMDE DATA EN PRIJZEN. FOTOKOPIE EN OVERNAME VAN ARTIKELEN, GEHEEL OF GEDEELTELIJK OP WELKE WIJZE DAN OOK, IS UITSLUITEND TOEGESTAAN NA SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE REDACTIE EN ONDER VERMELDING VAN: ‘OVERGENOMEN UIT DATACENTERWORKS, VAKBLAD OVER DE TECHNISCHE INFRASTRUCTUUR VAN DATACENTERS’, MET VERMELDING VAN DE JAARGANG EN HET NUMMER. DATACENTERWORKS IS EEN UITGAVE VAN FENCEWORKS BV.
gelijk maken. Met de komst van de Tofino geheten chips van Barefoot Networks kunnen zij nu zelf deze chips programmeren en daardoor veel snellere en slimmere switches bouwen. Voor de fijnproevers: de chips van Barefoot zijn in staat 6,5 terabits per seconde aan dataverkeer te verwerken. Bovendien kan het functioneren van deze chips niet alleen aangepast worden door de uiterst gespecialiseerde engineers die
3
4
dcw juli inhoud
8
DATACENTERS: HET NIEUWE FUNDAMENT ONDER DE NEDERLANDSE ECONOMIE
power
10
INTERNET OF THINGS VEREIST NIEUWE AANPAK CAPACITEITSPLANNING
ocp
20
power
14
EPMS WAARDEVOLLE TOOL BIJ INBEDRIJFNAME DATACENTER whitepaper
17
EN-50600-NORM BIEDT GOEDE BASIS VOOR ONTWERP DATACENTERBEKABELING
‘OCP BIEDT VEEL GROTERE BESPARINGEN DAN GEDACHT’ analyse
22
VIRTUAL REALITY IN DE DATACENTER MARKT
dcw juli inhoud
26 onderzoek
DC’S BESTEDEN BEHEER UIT VOOR VERHOGING CONTINUÏTEIT
30
33
visie
EEN WENDBARE BUSINESS VEREIST EEN WENDBARE INFRASTRUCTUUR
dda
38
NIEUWS
COVERFOTO
42
NIEUWS VAN DDA
44
NIEUWS VAN IT ROOM INFRA
46
BICSI-NIEUWS
MIGRATIE NAAR HET DATACENTER
In eerdere artikelen in DatacenterWorks is al eens een inschatting gemaakt van de besparingen die mogelijk zijn door traditionele datacenter-oplossingen te vervangen door technologie die is ontwikkeld in het kader van het Open Compute Project. Inmiddels is duidelijk dat deze besparingen vaak veel groter zijn dan in eerste instantie werd gedacht.
agenda
40
EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS
LEES VERDER OP PAGINA
20
5
6
dcw juli dutch datacenter index juni 2016
peter vermeulen tekst directeur van pb7 research
DDI 59/65
VERSNELLING NEEMT TOE
In de Dutch Datacenter Index van Juni geven Nederlandse datacenter beslissers een nog positiever beeld dan vorige maand. Net als in mei zien we op alle vlakken een duidelijke stijging, waarbij ook nu de verwachting voor de komende 3 maanden beduidend omhoog gaat. Met 65 punten betekent dit een verbetering van het record dat vorige maand werd bereikt. De stijging wordt vooral veroorzaakt door een verbeterd sentiment onder single tenant datacenters. De datacenterlente ontwikkelt zich in juni tot
vorige maand, zien we dat vooral single tenant
juni het record dat een maand eerder geves-
een datacenterzomer. De ondervraagde data-
datacenters aangeven de afgelopen tijd meer
tigd werd. De indicator steeg met 3 punten tot
centerbeslissers geven aan dat de groei in het
actief te zijn geworden. Daar staat tegenover
65. Ook nu neemt het vermogen per vierkante
aantal vierkante meters stabiel blijft en dat een
dat multi-tenant datacenters op een structureel
meter duidelijk toe. Het zijn vooral de single
versnelling optreedt wat gebruikt vermogen en
hoger niveau blijven doorgroeien.
tenant datacenters die de index naar boven trekken. Mogelijk zien we hierin een effect van
de investeringen betreft. Als geheel stijgt daardoor de index met één puntje voor wat betreft
VOORUITBLIK
regelgeving zoals de Meldplicht Datalekken en
de driemaandelijkse terugblik. Nog meer dan
De driemaandelijkse vooruitblik verbreekt in
de moeizame voortgang rondom Safe Harbor. Doordat data minder snel de oceaan overgaat, is er meer behoefte aan eigen datacenterruimte en meer behoefte aan lokale multi-tenant datacenters van zowel Nederlandse afnemers
Feb–Apr
Mei–Jul
12 mnd
+
als Amerikaanse bedrijven. ■
M2 in gebruik
54
61
61
Vermogen
61
67
64
Dutch Datacenter Index
Investeringen
59
66
71
Juni 2016
Totaal
59
65
66
Multi-tenant
66
71
75
Single tenant
54
62
60
lees ook Bron: Pb7 Research, Juni 2016
MIGRATIE NAAR HET DATACENTER: DE VERHUIZING
33
HEt keNNiseveNt Over COMputerruiMtes, DataCeNters eN ClOuD COMputiNg
iT ROOM iNfRA 2016 15 NOveMBer 1931 CONgresCeNtruM DeN BOsCh
• BOuweN & BeveiligeN • MONitOreN & MaNageN • KOeliNg, POwer & CONNECtiviteit • eiNDgeBruiker aaN hEt wOOrD • OutsOurCeN Naar DataCeNter/ClOuD
Registreer u online voor een bezoek aan het event Bekijk de deelnamevoorwaarden op de website
www.itrOOMiNfra.Nl
8
dcw juli onderzoek
DATACENTERS: HET NIEUWE FUNDAMENT ONDER DE NEDERLANDSE ECONOMIE Het zijn spannende tijden. Nu de Brexit een feit is, is een tijd van economische onzekerheid aangebroken en is er behoefte aan houvast. Een fundament, waarvan met zekerheid gesteld kan worden dat het onwankelbaar is. Dat fundament hebben we in Nederland al een tijd in handen: de datacentersector. Het is al enige tijd bekend dat de Nederlandse datacentersector al jaren
Het rapport - te downloaden via www.dutchdatacenters.nl/dutch-data-
flink groeit. Maar echt goede cijfers ontbraken, en het was tot nu toe ook
center-report.html - onderstreept daarmee het belang van de datacenter-
niet goed inzichtelijk welke trends er waar te nemen zijn in de markt. Dat
sector voor de economische toekomst van Nederland. Met de verschui-
heeft meerdere redenen, waarop later in de artikel nog terug gekomen
ving van diensten van de fysieke naar de online economie, de steeds
zal worden.
kritischer rol die IT vervult voor bedrijven en consumenten, de opkomst van Internet of Things, Big Data en in de toekomst robotisering, zijn data-
DUTCH DATA CENTER REPORT
centers na kaas het nieuwe exportproduct van Nederland.
Om inzicht te verschaffen in de sector, heeft de Dutch Datacenter As-
De groei van de datacentersector zet onverminderd door. Op basis van
sociation (DDA) in 2015 het initiatief genomen en het Dutch Data Center
de resultaten van het onderzoek is de verwachting dat deze groei ook de
Report 2015 gepubliceerd. Dit rapport stond vol cijfermateriaal over de
komende jaren zal aanhouden. Dat is noodzakelijk, want als Nederland
Nederlandse datacentermarkt. Afgelopen 14 juni werd tijdens Nationale
haar Europese koplopersrol en de functie van de digitale mainport, de
Datacenter Dag het Dutch Data Center Report 2016 gepubliceerd, de
Digital Gateway to Europe, wil behouden, moet de sector blijven groeien
tweede editie in wat een lange reeks zal worden. Uit dit rap-
met dubbele cijfers.
port kwamen enkele interessante feiten naar voren. Het belangrijkste resultaat van het onderzoek: de Ne-
GEEN TIJD OM ACHTEROVER TE LEUNEN
derlandse datacentersector groeit jaar op jaar
Uit het rapport blijkt echter ook dat er nog flink wat hordes genomen
met gemiddeld 15% qua opname in KW
moeten worden als Nederland haar koploperspositie wil behouden. Zo
en is daardoor de afgelopen vijf
is een veelgehoorde kritiek op de groei van datacenters dat zij energie
jaar verdubbeld.
slurpen en dat dit op lange termijn onhoudbaar is. Maar daarmee wordt geen rekenschap afgelegd van het feit dat de datacentersector een van de meest duurzame branches in Nederland is. De branche heeft energie efficiĂŤnte tot nieuwe hoogten gebracht en werkt voortdurend aan vergroening en verduurzaming. Bovendien: wat is het alternatief? Datacenters vervullen een steeds belangrijker rol voor de Nederlandse economie en er moet daarom voor gewaakt worden dat (lokale) overheden geen regelgeving opleggen die deze zo beloftevolle sector remt in haar ontwikkeling. De overheid heeft ook op andere vlakken een rol te vervullen. EĂŠn daarvan is de sector zien voor wat hij is: een groeiende, bloeiende pilaar onder de Nederlandse economie. De datacentersector is het laatste decennium volledig onder de radar van overheid en beleidsmakers
dcw juli onderzoek
9
stijn grove directeur dutch datacenter association
tekst
gegroeid. Dat komt doordat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
neel nodig. Op dit moment levert het Nederlandse onderwijs systeem niet
op basis van verouderde bedrijfsindelingen statistieken opstelt over de
het personeel waar de digitale economie behoefte aan heeft. Hoewel het
Nederlandse economie. De datacentersector wordt op één hoop gegooid
Nederlandse onderwijs zich kan meten met andere landen die een hoog-
met heel uiteenlopende IT-dienstverleners, waarvan het van sommigen
waardige digitale infrastructuur hebben, moeten we er voor waken dat we
(data entry) nog maar de vraag is of deze überhaupt nog bestaan. Het CBS
niet achterop gaan lopen. Er is geen aansluiting tussen vraag en aanbod:
is overigens ook niet gelukkig met deze situatie. In overleg met de sector
volgens recente cijfers staan er circa 40.000 vacatures open in de IT-sector,
zijn de eerste stappen ter verbetering al genomen. Maar ook hier geldt: de
exclusief de aanpalende sectoren.
sector kan alleen optimaal groeien als de overheid er doeltreffend, ondersteunend beleid op kan maken. Daarvoor zijn goede cijfers nodig.
Om dit op te lossen moet gehandeld worden, waarbij samenwerking de sleutel is. De snelle groei van de sector en de slechte representatie van de
DE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST
sector bij relevante gremia in het verleden, leidden ertoe dat achter de
Onze economie wordt steeds meer een digitale economie, en onze samen-
feiten aangelopen werd. Met de Stichting Digitale Infrastructuur Nederland
leving steeds meer een digitale samenleving. Dit wordt allemaal mogelijk
(DINL) heeft de sector het gezicht en de representatie gekregen die nodig
gemaakt door de digitale infrastructuur, hardware en software. En, het
zijn om samen te kunnen werken aan het oplossen van het tekort aan
belangrijkste: mensen. Mensen met de juiste technische vaardigheden
technisch personeel. Het is ontzettend belangrijk om fors te investeren in
en kennis. Het gaat dan niet alleen over hoger opgeleiden: datacenters
het opleiden van gekwalificeerde mensen en om gezamenlijk een aanpak
hebben ook bekwame, goed opgeleide mensen nodig die hoog volume
te creëren om de personeelstekorten weg te werken.
stroomvoorzieningen kunnen bedienen en onderhouden, verstand hebben van bekabeling, koelapparatuur en het handhaven van de veiligheid in en
SAMEN NAAR DE TOP
rondom het datacenter.
Hoewel er dus nog genoeg werk aan de winkel is, is het ook goed om ons te realiseren dat we als sector de afgelopen jaren een heel stevig resul-
Dan hebben we het nog niet eens over de indirecte behoefte aan goed ge-
taat hebben neergezet en daar mogen we trots op zijn. Datacenters zijn
schoolde mensen die door datacenters ontstaat: leveranciers en afnemers
een kerncomponent van de digitale mainport die Nederland is, de Digital
hebben ook goed geschoold IT-personeel nodig. En, last but not least, ook
Gateway to Europe, en door samen te werken en knelpunten op te lossen,
de organisaties die meegaan in de digitale transformatie en hun IT onder-
kunnen we deze positie verder verstevigen. Dat is niet alleen in het belang
brengen in een datacenter hebben daarvoor goed gekwalificeerd perso-
van de sector zelf, maar van heel Nederland. ■
10
dcw juli power
POWER-DISTRIBUTIE IN HET DATACENTER:
INTERNET OF THINGS VEREIST NIEUWE AANPAK CAPACITEITSPLANNING Langzaam maar zeker begint het Internet of Things te veranderen van een veelbelovend maar vooral ook abstract concept in een aanpak die daadwerkelijk in de praktijk wordt gebracht. Daarmee staan datacenter managers voor een nieuwe uitdaging. Want iedereen voelt natuurlijk wel aan dat IoT stevige gevolgen heeft voor met name de power-infrastructuur van het datacenter, maar hoe krijgen we hier grip op? Als er ĂŠĂŠn thema is dat de laatste tijd tot de
keling. Als zeer grote aantallen apparaten,
relatie tussen Internet of Things en die andere
verbeelding spreekt dan is het wel het Internet
smartphones, sensoren, meters en dergelijke
grote trend: Big Data. Vaak zal per individueel
of Things. Hoewel we nog steeds worstelen
aan internet gekoppeld gaan worden, levert
apparaat sprake zijn van bescheiden hoeveel-
met het vinden van een goede definitie van
dat niet alleen zeer veel nieuwe verbindingen
heden data die verzonden worden, maar door
dit concept, voelt iedereen wel aan dat we
op, maar ook ongekende hoeveelheden data.
het enorme aantal aansluitingen ontstaat toch
het hebben over een zeer ingrijpende ontwik-
Daarom zien veel marktanalisten een directe
een enorme hoeveelheid gegevens. En al die data moet naar een of meer centrale plaatsen worden gebracht, zodat deze geanalyseerd kunnen worden en men hier geld mee kan verdienen. UITDAGING Voor datacenter managers levert dit een interessante uitdaging op. Het is bovendien in korte tijd alweer een nieuwe trend die grote gevolgen voor de infrastructuur van het datacenter heeft. Veel datacenters zitten nog midden in de overgang van traditionele client/ server-applicaties naar cloud-toepassingen. Daar komt nu het Internet of Things nog eens bovenop. Dat de vraag naar compute en storage door het Internet of Things fors zal worden aange-
dcw juli power
11
ronald van ee country manager benelux, raritan
tekst
jaagd, ligt natuurlijk voor de hand. Maar het is
aanzien van de bestaande IT-workloads vaak
praktijk haalt vrijwel geen enterprise datacen-
een misvatting om te denken dat bedrijven en
een goed historisch beeld van de ontwikkeling
ter dit soort uptimes. Maar dat is in de praktijk
overheden er zijn door simpelweg wat extra
van het energieverbruik en de verdeling daar-
ook vaak helemaal niet zo belangrijk. Af en toe
servers en storage-apparaten te plaatsen. Een
van over het datacenter, bij een nieuwe trend
een beetje downtime is natuurlijk wel verve-
hele belangrijke vraag gaat worden: kan de
als Internet of Things zijn die inschattingen
lend, maar dan vooral voor de medewerkers
elektrische infrastructuur van ons datacenter
veel lastiger te maken.
van de eigen business-organisaties. Zij zijn im-
deze extra vraag wel aan?
mers de personen die deze klassieke client/ Ook de klant - de eigen business-organisatie
server-applicaties gebruiken.
HYBRIDE INFRA
of externe partijen - heeft vaak nog nauwe-
In veel datacenters wordt gebruik gemaakt
lijks een beeld van de ontwikkelingen die we
MEETGEGEVENS
van een power-infrastructuur die vaak al vele
ten aanzien van IoT de komende jaren mogen
Dat ligt dankzij de migratie naar de cloud vaak
jaren oud is. De eisen en wensen die destijds
verwachten. Welke projecten gestart gaan
al heel anders en dat wordt met de opkomst
belangrijk waren en de basis vormden van
worden is vaak nog niet duidelijk. En wat we al
van IoT nog veel erger. Zoals wij zelf geen
deze energievoorziening, zijn inmiddels flink
helemaal niet weten, is hoe snel een IoT-dienst
lange wachttijden accepteren als we een app
achterhaald. Dat geldt voor vrijwel ieder data-
populair zal worden of veel gebruikt. Veel be-
openen op onze smartphone, zo vereist ook
center, maar nog eens extra voor datacenters
drijven zitten pas in de fase van eerste proef-
Internet of Things 100% beschikbaarheid. De
die hybride infrastructuren (on-premise appli-
projecten, die per definitie kleinschalig zijn. Als
meet- en gebruikgegevens moeten immers
caties en cloud services) ondersteunen.
daar al concrete ervaringen uit naar voren zijn
continu binnen kunnen komen en een sto-
gekomen, dan zijn die dus gebaseerd op tests
ring in de energievoorziening is niet langer
en niet op grootschalig uitgerolde projecten.
acceptabel. We willen met deze data immers
In alle gevallen is het van cruciaal belang dat
geld verdienen. Een redundant opgebouwde
de power-infra zorgvuldig onderzocht wordt. Hoe zit deze nu in elkaar? Hoe zit het met het
MOEILIJK IN TE SCHATTEN
energieverbruik per zaal, gang, rack en liefst
Bestaande methoden om tot een goede capa-
ook individueel IT-apparaat? Hoeveel energie
citeitsplanning te komen (zie bijvoorbeeld de
kunnen we aanvoeren en hoeveel rek zit daar
whitepaper ‘Data Center Power Distribution
nog in? Niet alleen voor het datacenter als ge-
and Capacity Planning’ van Raritan), kunnen
heel, maar kijk ook naar de distributie naar
hierbij gebruikt worden. We zullen echter stap
zalen en gangen. Waar zitten de knelpunten?
voor stap ervaring moeten opdoen met het
Waar lopen we tegen grenzen aan?
correct inschatten van de nieuwe vraag naar energie.
CAPACITEITSPLANNING Vervolgens zal een overzicht gemaakt moe-
Er is echter nog een punt dat we niet mogen
ten worden van de nieuwe IT-apparatuur die
vergeten: leveringszekerheid. In traditionele
de komende jaren in gebruik zal worden ge-
datacenters waar de toon nog gezet wordt door
nomen. Dit is natuurlijk een typisch voorbeeld
klassieke client/server-applicaties werd uiter-
van het maken van een capaciteitsplanning,
aard gestreefd naar een zeer goede beschik-
maar dan wel eentje waarbij we moeten wer-
baarheid van deze IT-systemen. Vaak werden
ken met veel onzekerheden. Hebben we ten
kreten als ‘5 x 9’s’ of 99,999% gebruikt. In de
HET IS EEN MISVATTING OM TE DENKEN DAT BEDRIJVEN EN OVERHEDEN ER ZIJN DOOR SIMPELWEG WAT EXTRA SERVERS EN STORAGEAPPARATEN TE PLAATSEN
energievoorziening wordt dus van cruciaal
12
dcw juli power
belang wil een datacenter in staat zijn om
de IoT-projecten die we hebben draaien - ook
IoT-projecten of -applicaties naar behoren te
financieel?
RONALD VAN EE
ondersteunen.
In eerste instantie lijkt de komst van IoT-projec-
COUNTRY MANAGER BENELUX, RARITAN
ten naar het datacenter wellicht vrij eenvoudig
Raritan, een merk van Legrand, is een
Deze vraag naar absoluut niet-onderbroken
op te vangen: het vereist meer IT-apparatuur,
vooraanstaande fabrikant van o.a. in-
dienstverlening heeft ook gevolgen voor de
maar daar kunnen we vast nog wel een plekje
telligente rack-PDUs, transfer switches,
vraag waar we IoT-applicaties het beste kun-
voor vinden. Die houding zou echter verkeerd
KVM-over-IP en seriële console servers.
nen hosten. Gaan we dat via een cloud provi-
zijn. IoT biedt bedrijven en overheden enorme
Geïnstallleerd in meer dan 60.000 loca-
der of een hosting-partij doen? En zo ja, welke
kansen, maar dan moeten we absoluut zeker
ties wereldwijd en opererend vanuit meer
garanties kunnen dat soort partijen dan geven
weten dat deze applicaties 100% van de tijd
dan 76 landen, verbeteren Raritan’s be-
dat de daar ondergebrachte systeemomgeving
beschikbaar zijn.
kroonde oplossingen efficiëntie, uptime
ook daadwerkelijk 100% van de tijd beschik-
en verhogen ze de productiviteit van data
baar is? Of is het dan wellicht toch beter om dit
Dan hebben we ineens te maken met een ver-
soort belangrijke applicaties intern te houden?
rassend complex vraagstuk, waarbij tal van
centers. Voor meer info ga naar Raritan.nl.
afwegingen gemaakt moeten worden. Mijn AFWEGING MAKEN
advies zou dan ook zijn: krijgt u te maken met
De vraag die hier aan ten grondslag ligt is
IoT-projecten in uw datacenter, vraag dan altijd
deze: wat is belangrijker - de kosten voor de
advies van een partij die veel ervaring heeft
energievoorziening minimaliseren, of kunnen
met het maken van capaciteitsplanningen.
we beter iets meer geld investeren in onze
En die een goede afweging kan maken tussen
power-infrastructuur zodat we absoluut zeker
eisen en wensen ten aanzien van beschikbaar-
weten dat we maximaal kunnen profiteren van
heid en kosten. ■
HEBBEN WE TEN AANZIEN VAN DE BESTAANDE IT-WORKLOADS VAAK EEN GOED HISTORISCH BEELD VAN DE ONTWIKKELING VAN HET ENERGIEVERBRUIK EN DE VERDELING DAARVAN OVER HET DATACENTER, BIJ EEN NIEUWE TREND ALS INTERNET OF THINGS ZIJN DIE INSCHATTINGEN VEEL LASTIGER TE MAKEN
dcw juli blog buitengewoon beveiligd johan van den wittenboer product development manager bij heras
GOED TOEGANGSSYSTEEM VOOR OPTIMALE CONTROLE Een goed toegangssysteem zorgt voor optimale identiteitscontrole en
camera’s kan uiteraard opgeslagen worden en is geschikt voor weergave
beheersing van de stroom inkomende en uitgaande goederen en perso-
in controlekamer, of via pc, telefoon en/of tablet.
nen. U wilt hier immers grip op hebben en houden. Het houdt met een optimaal uitgeruste toegangspoort natuurlijk nog niet Althans zo zou dat moeten gaan.
op. Op het parkeerterrein kunnen bezoekers dankzij de aanwezigheid van rhinopalen (dat zijn die robuuste metalen palen) hun auto op een
Ook het verschaffen van toegang is namelijk een belangrijk onderdeel
veilige manier parkeren. Aan de andere kant van het spectrum zit de
van uw buitenbeveiliging. U wilt immers aan de ene kant geen gefrus-
toegang op basis van het kenteken. Een camera scant het kenteken en
treerde klanten en aan de andere kant ook precies kunnen bepalen wie
de poort (in veel gevallen dus het snelvouwhek) gaat open. Hierdoor
tijdens openingsuren en (misschien vooral) na sluitingstijd toegang tot
hoeft uw bezoeker geen capriolen meer uit te halen om bij een intercom
uw terrein krijgt. Met een gecontroleerde toegang via de entree kunt u
te komen en een piepend en krakende receptie aan de lijn te krijgen.
de inkomende en uitgaande stroom van medewerkers, bezoekers, voertuigen en goederen tot in detail sturen en registreren. Er zijn diverse pro-
Over buitenbeveiliging valt erg veel te schrijven zoals u heeft gemerkt. In
ducten en systemen op de markt voor een sluitende entreebeveiliging.
de vorige blogs en columns heb ik dit aan de hand van de Heras ADVAT-
Mijn broodheer Heras heeft zelfs een uitgebreid assortiment. We werken
methode zichtbaar proberen te maken. Hopelijk heeft u zo ook het goede
altijd toe naar maatwerkoplossingen die we probleemloos kunnen kop-
gevoel gekregen bij het proces van Afschrikken, Detecteren, Vertragen,
pelen aan toegangscontrolesystemen van andere gespecialiseerde par-
Actie ondernemen en Toegang verschaffen. ■
tijen. Denk hierbij aan voertuigdetectiesystemen en intercom-, pas- en camerasystemen. Een bezoeker kan binnengelaten worden via een schuifpoort, een draaipoort, een slagboom of een zogenaamd snelvouwhek, ook wel speedgate genaamd. U kent ze ongetwijfeld wel van de parkeergarages, waarbij speedgates perfect van pas komen. In feite overal waar het uit veiligheids- of efficiencyoverwegingen belangrijk is dat een toegang zo snel mogelijk wordt geopend en gesloten, is de speedgate een perfecte oplossing. Degelijk en onverwoestbaar, gebruiksvriendelijk en razendsnel. Openen en sluiten gebeurt in enkele seconden. Vaak wordt dit ondersteund met beveiligingscamera’s die geschikt zijn voor verificatie bij het verlenen van toegang en voor het monitoren van alle gebeurtenissen op een terrein. Bovendien hebben die beveiligingscamera’s een preventieve werking. Heras heeft hiervoor een uitgebreid assortiment beveiligingscamera's. Van robuuste zwart-witcamera’s tot en met kleurencamera’s met een centraal overzichtsbeeld. En zelfs snel inzetbare draadloze mobiele camera’s. De beeldinformatie van al deze
13
14
dcw juli power
GLOBAL POWER TECHNOLOGIES:
EPMS WAARDEVOLLE TOOL BIJ INBEDRIJFNAME DATACENTER Korte planningen, aangescherpte begrotingen, minder mankracht en tevoren vastgelegde data voor inbedrijfstelling leiden tot hogere eisen inzake de tijdige en efficiënte voltooiing bij de ingebruikneming van datacentersystemen. Volgens Nabil Taha, manager Business Operations bij Global Power Technologies, ligt de lat vooral hoog bij testen op level 4 en 5: de Functional Performance en Integrated Systems Test. Global Power Technologies, een van oorsprong Amerikaanse speler met
informatie kan worden opgenomen in de inbedrijfstellings-rapportage
20 jaar ervaring in intelligente energiebemeterings- en managementsy-
en kan tevens worden gebruikt om informatie op afstand én gelijktijdig
stemen, opende dit jaar in Woerden haar eerste Europese vestiging. Taha:
te verifiëren. Dat levert tijdwinst op omdat veldmetingen niet hoeven
“Een waardevol hulpmiddel dat bij deze testlevels vaak over het hoofd
te worden getraceerd. Het voegt feitelijk een geheel nieuw niveau van
wordt gezien, is het Electrical Power Management System (EPMS). Het is
bevestiging van de werking van het systeem toe. Uiteraard kunnen de
per definitie dé opslagplaats van informatie over het elektriciteitsdistri-
voordelen van de informatie uit het EPMS enkel worden gerealiseerd
butiesysteem en kan worden geconfigureerd voor het leveren van een
als het systeem volledig functioneel is op het moment van oplevering.
schat aan nuttige informatie ter controle van de systeemprestaties. Deze
Voltooiing van het EPMS vóór de inbedrijfstelling begint, moet dan ook prioriteit hebben tijdens het bouwproces.” GEDETAILLEERDE REGISTRATIE VAN OPEENVOLGENDE INCIDENTEN Het belangrijkste kenmerk van het EPMS als ondersteuning bij inbedrijfstellingen is de mogelijkheid om een momentopname te maken van het elektriciteitsverbruik, de spanningskwaliteit en het belastingprofiel van de installatie. Dat weten ze bij Hood Patterson & Dewar als geen ander! Dit bedrijf, gespecialiseerd in het inrichten en opstarten van complexe bedrijfsprocessen maakt graag op deze manier gebruik van EPMS als die van Global Power Technologies. Dan Parker, directeur bij HP&D en gespecialiseerd senior ingenieur, merkt op: “De beschikbaarheid en het gebruik van genetwerkte en tijd-gesynchroniseerde EPMS opnamesyste-
dcw juli power
15
van de redactie
tekst
men is een groot voordeel tijdens level 4 en level 5 inbedrijfname-activiteiten. Het biedt een centraal opname instrument voor systeembrede belastingscondities en is van onschatbare waarde om snel onverwachte resultaten of gebeurtenissen te herkennen en te identificeren. Het kan ingezet worden voor gedetailleerde ‘sequence-of-events’ registratie en elimineert tijdcorrelatie van gebeurtenissen tussen apparaten met verschillende tijd-verwijzingen. We hebben EPMS effectief als commissioning tool ingezet op verschillende grote datacenterprojecten met als bijkomend voordeel de gelijktijdige EPMS-training van de eindgebruikers.” TIJDSTEMPEL VOOR VLOTTE TROUBLESHOOTING Volgens Nabil Taha noemt Parker de sequence-of-events-registratie misschien wel een van de belangrijkste voordelen van het gebruik van EPMS in de testfase. “Zeker als het gaat om het snel vinden van oplossingen”, weet Taha. “Als een onderdeel van het systeem niet functioneert zoals
lasting, maximale harmonische vervorming en spanningsonregelmatig-
de bedoeling is en je kunt beschikken over een reeks gebeurtenissen
heden. Een belastingsprofiel kan bovendien helpen vaststellen waar en
met een tijdstempel, dan kun je snel indentificeren welk gedeelte van de
door welke apparatuur de stroom wordt verbruikt en op welk tijdstip van
installatie het probleem veroorzaakt. Vlotte identificatie van problemen
de dag. Aan de hand daarvan kan onverwacht verbruik in kaart worden
bespoedigt het complete ingebruiknameproces.”
gebracht, waarna de nodige configuraties en bedrijfsmodellen kunnen worden aangepast. Ook kan inzicht in de spanningsverstoring de instal-
Met een typische EPMS kan de installateur bijvoorbeeld het verbruiks-
lateur informatie geven waarmee hij kan troubleshooten bij interactie-
profiel van de installatie analyseren. Daarin opgenomen zijn de piekbe-
problemen tussen bijvoorbeeld de UPS en de generatoren.
T +31 (0)348 748 855 E info@stbenelux.nl
T +31 (0)348 420 540 E info@ei-woerden.nl
Specialist in paneelbouw en besturingstechnieken
Betrouwbare en kwalitatief hoogwaardige tailor-made systemen voor een probleemloze electriciteitsvoorziening.
Engineering Schakel- en Verdeelinrichtingen Noodstroom Besturingstechnieken Besturingspanelen Bedieningspanelen Service en Onderhoud
www.elektro-internationaal.nl
STBenelux is uw allround specialist in het - adviseren - leveren en - implementeren van maatwerk railkokersystemen in gebouwen en industriële locaties. Vraag naar de mogelijkheden!
www.stbenelux.nl
16
dcw juli power
ALLE SIGNALEN VERIFIËREN
HET GPT-PROCES OMVAT DE VOLGENDE BELANGRIJKE STAPPEN:
Het meenemen van de EPMS in de Integrated Systems Test betekent ook
• Vroeg deelnemen
simpelweg dat alle aangesloten systemen binnen de technische instal-
- De aanbiedingen van andere leveranciers bekijken vóór voltooiing
latie controle ondergaan. In te veel gevallen blijft de EPMS buiten het
van de EPMS aanbieding
proces en worden individuele apparaten niet grondig gecontroleerd om
- Aanwezig zijn bij factory tests van kritische apparatuur
na te gaan of dat wat wordt weergegeven op het scherm overeenkomt
- Bekijken van de leidingschema’s van het elektrotechnisch installatie-
met het fysieke apparaat. Zaken zoals breaker-status zijn zeer tijdrovend om te corrigeren wanneer problemen ermee laat in het proces worden vastgesteld. Ook daarom is het belangrijk is om het EPMS te voltooien
bureau en locaties van apparatuur - Plannen om de EPMS server ter plaatse te krijgen voor pre-functionele testen
naarmate het project vordert, van één stuk apparatuur naar het volgen-
- Server vooraf off-site configureren
de, waarmee gewaarborgd wordt dat gedurende het proces alle signalen
- Samenwerken met het installatiebureau om netwerk-backbone te
worden geverifieerd.
plaatsen - Samenwerken met het installatiebureau aan tijdelijke veilige locatie
VROEG DEELNEMEN
voor server
“Weten dat EPMS een waardevolle tool is bij de inbedrijfname van een
- Gebruik maken van server
datacenter en het ook daadwerkelijk beschikbaar hebben op dat mo-
- Testen van de apparatuur met de server via de serverafbeeldingen
ment, zijn twee verschillende dingen”, beaamt Ken Newsome, manager
en -bestanden tijdens het pre-functioneel en functioneel testen
Sales bij Global Power Technologies (GPT). “Bedenk maar eens wat er
- Tijdens de laatste tests vaststellen en corrigeren van problemen
allemaal bij komt kijken. Allereerst moeten alle communicatienetwerken er vroeg liggen. Dan moet het EPMS-team on site zijn om het systeem te
Taha besluit: “Met behulp van dit model kan Global Power Technologies
installeren en dan moet ook nog eens de stroom op de apparatuur wor-
een volledig functionerend EPMS leveren ten tijde van inbedrijfname. Zo
den aangesloten voor de pre-functionele test. Deze activiteiten vereisen
profiteren niet alleen de partijen die gemoeid zijn met de laatste testen
coördinatie over teams en begrip van input door zowel de elektrische
van het systeem, maar ook de eindgebruikers. Zij krijgen een EPMS dat
installateurs als de fabrikanten van de apparatuur. GPT heeft in twee de-
gedurende het volledige proces is getoetst en dat toegang geeft tot sy-
cennia de reputatie opgebouwd kundig te zijn in het beschikbaar krijgen
steem- en verbruikdata van de hoogste kwaliteit.”
van EPMS voor gebruik als tool tijdens ingebruikname.”
Kijk voor meer info op www.gptbv.nl ■
dcw juli whitepaper
17
NIEUWE WHITEPAPER VAN COMMSCOPE:
EN-50600-NORM BIEDT GOEDE BASIS VOOR ONTWERP DATACENTERBEKABELING
CommScope iTRACS DCIM met 3D visual modeling
18
dcw juli whitepaper
CommScope preterminated bekabelingsoplossingen
De EN-50600-2-4 biedt een uitstekende basis voor het ontwerpen van de bekabelingsarchitectuur van een datacenter. Dat schrijft CommScope in een nieuwe whitepaper getiteld ‘Data Center Cabling Design Fundamentals - Telecommunications Cabling Infrastructure Requirements according the Availability Classes I-IV of EN-50600-2-4’. EN-50600-2-4 maakt deel uit van een reeks van Europese normen - ook
- Voor eigenaren, managers en beheerders: voor deze doelgroepen biedt
wel EN-50600-x genoemd - die bedoeld zijn voor iedereen die betrokken
de normreeks goede hulpmiddelen om de wensen van de business te
is bij ontwerp, planning, integratie, bouw en beheer van datacenters. Dit
vertalen naar technische eisen die vervolgens aan de infrastructuur van
betekent dat de doelgroep heel breed is en varieert van eigenaren tot installateurs en van toeleveranciers tot consultants en datacenter managers.
een datacenter moeten worden gesteld. - Voor datacenter consultants: de normen bieden een duidelijk referentiekader voor het beoordelen van een ontwerp van een datacenter. Bovendien biedt het een aantal goed omschreven ontwerpprocessen
VEEL VOORDELEN
en ontwerpprincipes voor alle faciliteiten in een datacenter.
Zoals gezegd gaat het om een reeks van normen waarvan de samenhang
- Voor architecten en engineers: voor deze groepen biedt EN-50600-x
is weergegeven in figuur 1. De norm is opgesteld door Cenelec. Dat biedt
een goed geïntegreerde reeks van ontwerpprocessen en -principes.
een aantal interessante voordelen, aldus CommScope. Allereerst gaat het om een standaard die geheel neutraal is en dus niet afkomstig is van een
BESCHIKBAARHEIDSKLASSEN
leverancier. Bovendien is EN-50600-x vanwege zijn Europese karakter
Waar EN-50600-1 de algemene concepten van een datacenter beschrijft
ook prima toe te passen door partijen die in meerdere landen actief zijn.
en bovendien een overzicht geeft van de beschikbaarheidsklassen - zeg
Interessant in de whitepaper is daarnaast de vergelijking die CommScope
maar: Enelec’s antwoord op de tier-classificatie - gaat EN-50600-2-4 in op
maakt tussen EN-50600-2-4 en een aantal - zeg maar - concurrerende
de telecommunicatie- en bekabelingsinfrastructuur (zie figuur 3). Deze
standaarden (zie figuur 2). Het gaat dan onder andere om de TIA 942-A
infrastructuur is bedoeld voor het ondersteunen van:
en ANSI/BICSI’s 002. Bovendien zet het bedrijf in deze vergelijking de
- De informatietechnologie in het datacenter (ofwel de IT-systemen) en
norm af tegen een aantal commercieel beschikbare documenten. Daarbij
netwerktelecommunicatie (met andere woorden: SAN en LAN)
tekent CommScope overigens wel aan dat Cenelec beduidend later met dit
- Het monitoren en beheren van andere datacenterinfrastructuren
document naar buiten is gekomen in vergelijking met andere organisaties.
- Evenals gebouwbeheer en automation
Desondanks biedt de EN-50600-x een aantal duidelijke voordelen, meent CommScope:
dcw juli whitepaper
19
van de redactie
tekst
Figuur 3. Overzicht van de onderwerpen die in EN-50600-2-4 worden behandeld.
Figuur 1. Samenhang tussen de diverse normen die samen de EN-50600-x vormen.
DE EN-50600-2-4 GAAT NADRUKKELIJK OP DEZE ONDERWERPEN IN: - Bekabeling voor informatietechnologie en netwerktelecommunicatie - Bekabeling voor algemene informatietechnologie voor het ondersteunen van de dagelijkse operatie van het datacenter - Telecommunicatiebekabeling voor het monitoren en beheren van
Figuur 4. De eisen die EN-50600-2-4 stelt aan bekabeling in de diverse datacenterruimtes en beschikbaarheidsklassen.
stroomdistributie, omgevingsbeheer (environmental control) en de fysieke beveiliging - Overige datacenterbekabeling
name om de vraag in hoeverre de bekabelingsinfrastructuur voldoende flexibel van opzet is om snelle uitbreiding mogelijk te maken.
- De fysieke ruimte (kabelgoten, kokers en dergelijke) voor het plaatsen van deze bekabelingsinfrastructuur
Vervolgens beschrijft CommScope in de whitepaper de diverse bekabelingstypen, zowel point to point als fixed. Daarbij gaat men in op de
MIGRATIE EN GROEI
voor- en nadelen, maar ook op de beschikbaarheidsklassen en de daaruit
Interessant genoeg heeft Cenelec niet alleen gekeken naar architecturen
voortvloeiende bekabelingsarchitecturen (zie figuur 4). Hierna behandelt
en requirements, maar ook naar onderwerpen als migratie en toekom-
de whitepaper ook nog kort de eisen die in EN-50600-2-4 worden gesteld
stige groei. Dat is een zeer relevant thema, aangezien nieuwe applicaties
aan racks, kabinetten en andere frames die in computerruimtes worden
al maar verdergaande eisen stellen aan de bekabeling. Het gaat dan met
toegepast. Bij CommScope is men erg te spreken over deze norm. Met zijn focus op applicatiemigratie en -groei lijkt Cenelec een voorkeur te hebben voor fixed cabling als de beste keuze voor het datacenter. Het bedrijf ziet de normreeks dan ook als een prima basis voor het ontwerpen, bouwen en beheren van een state-of the-art datacenter. MEER WETEN? U kunt de whitepaper ‘Data Center Cabling Design Fundamentals - Telecommunications Cabling Infrastructure Requirements according the Availability Classes I-IV of EN-50600-2-4’ van CommScope downloaden via http://bit.ly/28Jr68W ■
lees ook Figuur 2. Vergelijking van EN-50600-x met de TIA 942A en BICSI DC 002.
VIRTUAL REALITY IN DE DATACENTER MARKT
22
20
dcw juli ocp
DATACENTER CONSULTANT JOHN LABAN:
‘OCP BIEDT VEEL GROTERE BESPARINGEN DAN GEDACHT’ In eerdere artikelen in DatacenterWorks is al eens een inschatting gemaakt van de besparingen die mogelijk zijn door traditionele datacenter-oplossingen te vervangen door technologie die is ontwikkeld in het kader van het Open Compute Project. Inmiddels is duidelijk dat deze besparingen vaak veel groter zijn dan in eerste instantie werd gedacht. John Laban is een Britse datacenter consultant
schema bestudeert, ziet onmiddellijk dat in
Bij een redelijk gangbaar aantal racks van 48
die onder andere betrokken is bij het ontwerp
de OCP-aanpak bijvoorbeeld hulpmiddelen als
levert dat dus een besparing op van al gauw
en de bouw van het datacenter van Facebook
intelligente PDU’s zijn weggelaten. Dat geldt
50.000 pond. Die inschatting blijkt nu toch
in het noorden van Zweden. Hij maakt hier-
dan uiteraard ook voor de bijbehorende be-
veel te laag zijn, want de besparingen zijn in
bij nadrukkelijk gebruik van technologie die
kabeling. In eerdere vergelijkingen was mijn
de praktijk veel groter.”
wordt ontwikkeld in het kader van het Open
inschatting dat dit een besparing van 1000
Compute Project.
Engelse ponden per rack oplevert.
KWART MILJOEN In een nieuwe vergelijking komt Laban tot een
EEN-OP-EEN VERGELIJKING
besparing die eerder op 5000 pond per rack
“Onlangs heb ik een nieuwe een-op-een ver-
ligt. “Bij 48 racks kom ik dan dus tot een veel
gelijking gemaakt tussen twee racks. Beide bevatten veertig servers. In het ene geval wordt gebruik gemaakt van een traditioneel kabinet, in het andere geval wordt gewerkt volgens de OCP-aanpak. Als ik dan de elektrische infrastructuur in beide omgevingen teken en de bijbehorende rekensommen maak, kan ik niet anders dan concluderen dat we tot nu toe de besparingen die mogelijk zijn door over te stappen op de OCP-aanpak zwaar hebben onderschat.” De elektrische infrastructuur van de twee racks is weergegeven in figuur 1. “Wie dit
LASTIGER IN GELD UIT TE DRUKKEN IS HET FEIT, DAT HET OPERATIONEEL BEHEER VAN HET DATACENTER VEEL EENVOUDIGER WORDT
hoger bedrag van 240.000 pond.” Daarbij tekent Laban aan dat het hier enkel en alleen gaat om besparingen die gerealiseerd worden door het achterwege laten van intelligente PDU’s. Of zoals hij het noemt: intelligent power strips. Er zijn echter nog veel meer mogelijkheden om tot besparingen te komen: - Er kunnen minimaal twee on-board voedingen (PSU) in ieder IT-apparaat (server, storage en netwerkapparatuur) achterwege blijven. Dat betekent bij een rack met
dcw juli ocp
21
van de redactie
tekst
40 servers en twee Top Of Rack switches
uitgespaarde ruimte weer beschikbaar voor
Lastiger in geld uit te drukken maar daardoor
dat minimaal 84 PSU’s weggelaten kunnen
IT-racks, wat ook weer als pluspunt mag
niet minder interessant is het feit, dat het
worden.
gelden.
operationeel beheer van het datacenter veel eenvoudiger wordt. Neem alleen al het feit
- Ook niet meer nodig: een centraal opge-
- Bovendien wordt de volledige elektrische
dat 84 stroomkabels (twee per server en Top
stelde en redundant uitgevoerde UPS met
infrastructuur van het datacenter efficiën-
Of Rack switch) komen te vervallen plus 168
bijbehorende batterijen. Evenals de ruimte
ter, omdat er nog maar één AC-naar-DC om-
stroomaansluitingen. In een open rack van
waarin deze normaliter opgesteld staan.
zetting nodig is. In de meeste datacenters
OCP worden deze stroomkabels simpelweg
Plus alle bijbehorende services rondom
wordt drie maal van AC naar DC overge-
niet gebruikt. ■
branddetectie en -blussing, koeling, gasde-
gaan.
tectie en dergelijke. Overigens komt deze
22
dcw juli analyse
VIRTUAL REALITY IN DE DATACENTER MARKT De wereld van de bouw is aan het veranderen. Door het slim gebruiken van informatie kunnen veel keuzes al in een ‘conceptuele fase’ van een project bepaald worden. Door middel van lichtberekeningen kunnen we een goed beeld vormen hoe de lichtverdeling in een gebouw zal zijn. Door koellast- en warmteverliesberekeningen kunnen we nauwkeurig berekenen hoeveel energie we nodig hebben. Wat door berekeningen nog niet mogelijk is, is het aantonen van de daadwerkelijke beleving van een gebouw.
Uiteraard helpen de huidige 3D-modellen
In 1838 toonde Charles Wheatstone met zijn
daarbij, maar deze geven geen goed beeld van
onderzoek aan dat onze hersens het beeld van
de beleving en de schaalgrootte van een ge-
een twee dimensionaal object per oog apart
bouw. Met de ontwikkeling van virtual reality
verwerken en deze omzetten naar een drie di-
(VR) technieken is hier heel veel winst te beha-
mensionaal beeld.
len, vooral bij complexe technische projecten zoals datacenters. Hoewel VR als nieuwe tech-
In 1939 werd de View-Master gepatenteerd
niek gepresenteerd wordt, blijkt er zich inmid-
door William Gruber. Het principe van stere-
dels een hele evolutie te hebben afgespeeld
oscopisch side-by-side dat daarin gebruikt is,
op dit gebied. Dit vindt zijn oorsprong al ruim
wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt in
200 jaar geleden bij Robert Marker, een Ierse
bijvoorbeeld Google Cardboard en low budget
schilder. Zijn panorama-schilderijen vulden het
VR head mounted displays (HMD).
complete beeld van de kijker.
Midden jaren 50 van de vorige eeuw ontwikkelde en patenteerde cameraman Morton Heilig de ‘Sensorama’. Dit was een arcadeachtige bioscoopkast dat alle zintuigen zou prikkelen. Niet alleen beeld en geluid, maar ook ventilatie, geurgeneratoren en een trillende stoel. In 1965 omschreef Ivan Sutherland een concept genaamd ‘Ultimate Display’ waarin Battle of Borodino
de realiteit zo waarheidsgetrouw gesimuleerd kan worden, dat deze niet van echt te onder-
dcw juli analyse
23
marco wenzkowski consultant mission critical facilities royal haskoningdhv
tekst
frits cornelius bim-engineer, engineer i-commit, vr-enthusiast royal haskoningdhv
ontwikkeling van zijn bedrijf zijn er diverse
binnen en buiten eruit komt te zien en kan hij
producten ontstaan, zoals VR HMD, VR Human
hierop de juiste keuzes maken in concepten,
Interface Devices (HID), zoals de Dataglove. Dit
materialisaties, kleurstellingen en dergelijke.
was een enorme ontwikkeling voor VR.
Ook kan het een aanzienlijke kostenbesparing zijn door geen mock-up ruimtes meer
In de hierop volgende jaren hebben diverse
te hoeven bouwen of materiaalsamples aan
game & consolefabrikanten geprobeerd om VR
te leveren, maar dit virtueel op te lossen.
verder te ontwikkelen. Veel verder dan diverse
Stakeholders c.q. klanten kunnen een tour
prototypes is het niet gekomen. Hier kwam
door het gebouw maken, waar dit in werke-
scheiden is. Dit concept wordt tegenwoordig
verandering in toen op 1 augustus 2012 een
lijkheid vaak niet mogelijk is door bijvoorbeeld
nog steeds gebruikt als referentie voor VR .
bedrijfje genaamd Oculus met een kickstarter
beveiligingsmaatregelen (denk daarbij aan
campagne kwam om virtual reality headsets
datacenter security) of contaminatie (gezond-
In 1968 ontwikkelde Ivan Sutherland samen
te gaan bouwen. De DK1 liet hiermee alle
heidszorg).
met student Bob Sproull het eerste VR / AR
negatieve smaak van de voorgaande VR HMD's
head mounted display die verbonden was met
wegspoelen.
een computer in plaats van een camera. Het was een groot en gevaarlijk uitziend gevaarte,
Door al deze ontwikkelingen wordt VR in de da-
te zwaar om comfortabel te kunnen gebruiken.
tacenter markt zeer interessant. De technieken
Deze hing aan het plafond waar dan ook de
voor het beleven van een virtuele wereld
benaming ‘Sword of Damocles’ vandaan komt.
worden steeds beter. Dit biedt kansen in onze markt om datacenters nog beter te ontwik-
Ondanks al deze ontwikkelingen was er
kelen en hierin nog beter te kunnen voldoen
geen omvattende naam voor. Dit veranderde
aan de vraag van de klant. We kunnen letter-
in 1987 toen de term 'Virtual Reality' werd
lijk de opdrachtgever een wandeling door zijn
gegeven door Jaron Lanier, grondlegger van
datacenter laten maken. Hierdoor krijgt hij een
het Visual Programming Lab (VPL). Door de
realistisch beeld hoe zijn datacenter van
24
dcw juli analyse
DE MEERWAARDE VAN VR VOOR DE DATACENTER
detailniveau te zijn. Dit is eigenlijk ook direct
MARKT
waar de twee werelden elkaar bijten. In VR
• Doordat opdrachtgevers ‘door een ruimte
willen we graag een hoog optisch detailniveau
kunnen lopen’ wordt er een veel beter beeld
hebben, maar vanuit een BIM omgeving wil-
van de ruimte, afmetingen en kleuren ver-
len we liever dat het informatiekundig op hoog
kregen dan met een 3D-tekening als het
niveau komt te liggen.
gaat om datazalen, kantoren voor klanten en technische ruimtes.
VIRTUAL REALITY IN DE TOEKOMST
• Knelpunten in de installatietechniek, bij-
Er hoeft geen uitleg gegeven te worden dat
voorbeeld kruisingen van leidingen, kunnen
VR nog steeds volop in ontwikkeling is. Begin
in een vroeg stadium herkend en opgelost
2016 is Oculus met de CV1 (Consumer Version
worden, waardoor ‘verrassingen’ tijdens de
1) uitgekomen. HTC heeft in samenwerking
bouw voorkomen kunnen worden.
met Valve de Vive uitgebracht. Microsoft is
• Doordat in een vroeg stadium het datacen-
bezig met hun product de HoloLens, het toe-
ter zeer gedetailleerd ontworpen wordt, kan
voegen van virtual reality op de werkelijkheid.
de bouwtijd van het datacenter aanzienlijk
Ook andere fabrikanten zijn bezig producten
verkort worden hetgeen een besparing in de
te ontwikkelen om bij te dragen aan de VR-
bouwkosten tot gevolg zal hebben wat een
ervaring.
verbetering van de business-case tot gevolg heeft. • Doordat een ontwerp op een zeer gedetail-
De toekomst van VR binnen de datacenter markt ligt voor ons, waardoor:
leerd niveau gemaakt kan worden, is het
• Virtuele ruimtebeleving in afmeting, kleur-
voor de aannemers eenvoudiger een zeer
stelling en emotie in een vroeg stadium
nauwkeurige begroting te maken.
‘beleeft’ kan worden. • Mogelijke knelpunten in de installatietech-
Een VR ontwerp vraagt specifieke eisen van
niek vroegtijdig gesignaleerd en verholpen
zowel het ontwerp als van de hardware
kunnen worden.
van de computer apparatuur. Momenteel
• De bouwtijd van datacenters verkort kan
gebruiken we voor de basis het daadwerkelijke
worden wat een positief effect geeft op de
ontwerp van het datacenter waarmee ook de uitvoeringstekeningen gemaakt worden. Deze dienen daarmee vanuit de basis van een hoog
business case van de cliënt. • De kans op mogelijke verrassingen in de begroting voorkomen kunnen worden. ■
dcw juli nieuws
PROEFPROJECT TEST PRESTATIES VAN DATACENTERS ONDER TROPISCHE OMSTANDIGHEDEN Het eerste Tropical Data Centre (TDC) ter wereld in Singapore gaat op korte termijn proefdraaien. Er wordt gekeken hoe datacenters presteren in tropische omstandigheden, met temperaturen die oplopen tot 38 graden Celsius en een luchtvochtigheid van de buitenlucht van 90% of hoger. Het TDC wordt gebouwd door Infocomm Development Authority of Singapore (IDA) in samenwerking met Dell, ERS, Fujitsu, Hewlett Packard Enterprise, Huawei, Intel, Keppel Data Centres, The Green Grid, en Nanyang Technological University. Deze partijen leveren hardware, software en expertise voor het project. Het TDC bouwt voort op het Green Data Centre Programme (GDCP) dat eind 2014 door IDA’s Green Datacentre Innovation Hub is gelanceerd. Naar verwachting is een proofof-concept TDC in het derde kwartaal van 2016 gereed in een datacenter van Keppel Data Centres. In het project wordt het TDC getest onder hoge temperaturen en een hoge luchtvochtigheid. Indien het datacenter onder deze omstandigheden goed blijkt te presteren kan dit leiden tot een forse energiebesparing voor datacenters wereldwijd. Apparatuur in datacenters zou in dit geval bij een hoge temperatuur probleemloos kunnen opereren, waardoor minder hoeft te worden gekoeld en energie kan worden bespaard. Ook de luchtvochtigheid kan verder oplopen zonder dat hoeft worden ingegrepen, waardoor het energieverbruik van datacenters verder kan worden teruggedrongen. De betrokken partijen verwachten met deze combinatie een energiebesparing tot 40% te kunnen realiseren en daarnaast de CO2-uitstoot te kunnen terugdringen. ■
25
26
dcw juli onderzoek
OUTSOURCING POPULAIR OM CONTINUÏTEIT, BEDRIJFSZEKERHEID EN BEVEILIGING TE VERGROTEN
DC’S BESTEDEN BEHEER UIT VOOR VERHOGING CONTINUÏTEIT Datacenters zijn afgelopen jaar geplaagd door een reeks incidenten met de stroomvoorziening, waaronder een black-out in Noord-Holland in maart 2015. De aandacht voor noodstroomvoorzieningen en continuïteit nam hierdoor enige tijd sterk toe, maar dit effect is inmiddels vrijwel geheel weggeëbd. Desondanks blijft het vergroten van de continuïteit samen met het verbeteren van de bedrijfszekerheid en beveiliging de belangrijkste reden om het beheer van datacenters uit te besteden.
dcw juli onderzoek
27
wouter hoeffnagel freelance journalist
tekst
Dit blijkt uit onderzoek van Pb7 Research in opdracht van SPIE onder de
De trend om meer uit te besteden is ook zichtbaar als we kijken naar
lezers van DatacenterWorks. Er worden steeds hogere eisen gesteld aan
de verdeling van IT-capaciteit over on-premise IT-omgevingen, coloca-
datacenters en serverruimten. Hierdoor worden SLA’s steeds vaker ge-
tieproviders, hosting- en cloudproviders en outsourcers. Hieruit blijkt dat
baseerd op de behoeften van de business. De business eist vooral een
72% van de capaciteit op dit moment in het eigen datacenter staat. Co-
stabielere informatievoorziening. Bij 28% is dit inmiddels de belangrijk-
locatieproviders staan met 13% op de tweede plek, gevolgd door hos-
ste basis voor het opstellen van SLA’s. Hiermee verliezen de eisen van de
ting- en cloudproviders (10%) en outsourcers (4%). Datacenterbeheerders
business het overigens van het ontwerp en/of de redundantie van het
verwachten echter dat deze verdeling de komende jaren flink gaat ver-
datacenter, dat bij 38% van de respondenten de basis vormde voor SLA’s.
schuiven. Zo denken ze in 2021 nog 59% van de IT-capaciteit in het eigen
ACTIVITEITEN WORDEN VAKER UITBESTEED
datacenter te hebben ondergebracht. Van deze daling profiteren vooral
“Met de toenemende eisen die gesteld worden aan het datacenter, is
colocatieproviders en zowel hosting- als cloudproviders, die hun aandeel
het vooral voor single tenant datacenters steeds moeilijker om alle be-
met respectievelijk 6% en 7% zien stijgen. Outsourcers moeten het doen
nodigde skills in huis te krijgen en te houden. Veel datacenters zijn dan
met een stijging van 2%.
ook bereid om onderhouds- en beheeractiviteiten uit te besteden als dat helpt bij het verlagen van de kosten en het verhogen van de continuïteit”,
VERBETERPUNTEN VOOR 2016
legt Peter Vermeulen, directeur van Pb7 Research, uit. Datacenterbeheer-
Als verbeterpunten voor 2016 noemen respondenten energie-efficiëntie,
ders noemen verschillende redenen om beheer- en onderhoudsactivitei-
operationele kosten en beheersystemen (DCIM) als belangrijkste punten.
ten uit te besteden. De belangrijkste redenen zijn het vergroten van de
Deze wijken sterk af van de verbeterpunten die datacenterbeslissers in
continuïteit (40%), het verlagen van de kosten (39%) en het maken van
2015 zagen. Vorig jaar ging hun aandacht vooral uit naar energiezuinig-
een professionaliseringsslag in algemene zin (39%).
heid en kapitaalinvesteringen.
28
dcw juli onderzoek
Als we kijken naar de toekomst is energiezuinigheid echter wel een be-
hierdoor eenvoudiger aan te kunnen passen aan nieuwe eisen. Eenvoud
langrijk verbeterpunt. 52% van de ondervraagde datacenterbeheerders
in beheer en een hogere betrouwbaarheid worden door respectievelijk
verwacht in 2021 de energiezuinigheid van hun datacenter te moeten
35% en 25% genoemd.
verbeteren om te kunnen voldoen aan de behoeften van hun organisatie. Duurzaamheid staat met 44% op de tweede plaats. Ook DCIM wordt op-
MEER AANDACHT VOOR BEVEILIGING
nieuw genoemd. 39% van de datacenterbeslissers verwacht in te moeten
SPIE en Pb7 Research hebben respondenten ook gevraagd naar de im-
zetten op DCIM om over vijf jaar aan de behoeften van de business te
pact van beveiliging op de inrichting van datacenters. Hieruit blijkt dat
kunnen voldoen.
datacenterbeheerders de dreigingen voor datacenters zien toenemen, waardoor men gedwongen wordt anders na te denken over beveiliging.
OP RACKNIVEAU METEN
“Fysieke en cybercriminaliteit dwingen steeds meer organisaties tot het
De wijze waarop DCIM wordt ingezet verandert. “Monitoring en beheer
aanpassen van de inrichting van hun datacenters en serverruimten. Ze
staan ieder jaar hoger op de agenda. Waar datacenters het nu voorname-
denken daarbij vooral aan meer en betere bewakingssystemen”, al-
lijk gebruiken om op datacenterniveau zaken als elektriciteitsgebruik te
dus Vermeulen. 75% van de respondenten noemt fysieke criminaliteit
meten, wil men dat de komende jaren op rackniveau kunnen gaan doen”,
een belangrijke of zeer belangrijke drijfveer om de inrichting van hun
zegt Vermeulen. 35% van de respondenten geeft aan DCIM te gebruiken
datacenter(s) te herzien. Voor cybercriminaliteit ligt dit percentage op
om het energiegebruik op rackniveau te kunnen berekenen en optimali-
74%. Om criminaliteit tegen te gaan, willen datacenterbeheerders vooral
seren. Over vijf jaar verwacht 62% DCIM hiervoor in te zetten. Ook wordt
investeren in meer bewakingssystemen (49%). Het toepassen van meer
DCIM naar verwachting meer ingezet voor het detecteren van storingen
fysieke beveiliging volgt op ruime afstand en wordt door 11% van de
in het datacenter. 33% gebruikt de software hier op dit moment al voor,
respondenten genoemd.
terwijl 53% verwacht dit in 2021 te doen. BALANS VINDEN Opvallend is ook dat 30% van de ondervraagde datacenterbeheerders
Het onderzoek van SPIE en Pb7 Research laat zien dat de aandacht voor
aangeeft op dit moment geen gebruik te maken van DCIM-software. Dit
incidenten die tot problemen leiden relatief kort aanhoudt. Indien inci-
terwijl de oplossing gedetailleerd inzicht kan geven in de infrastructuur
denten zich niet herhalen, verslapt de aandacht en verleggen datacen-
in een datacenter. Van deze groep verwacht het overgrote deel DCIM in
terbeheerders hun focus naar zaken die op dat moment hun aandacht
de komende vijf jaar alsnog te omarmen. Slechts 6% denkt in 2021 nog
vereisen. Dit is uiteraard niet verrassend, maar brengt wel het risico met
steeds geen DCIM-software te gebruiken.
zich mee dat zaken als redundantie en noodstroomvoorzieningen onvoldoende aandacht krijgen en op de lange baan worden geschoven. Het feit
MODULAIRE INRICHTINGEN ZIJN POPULAIR
dat incidenten als stroomstoringen langere tijd uitblijven, wil immers niet
Modulaire inrichtingen voor datacenters worden gezien als een inte-
zeggen dat dergelijke problemen niet tot grote schade en veel ellende
ressante ontwikkeling die veel voordelen biedt. Zo verwacht 74% van
kunnen leiden. Kies uw aandachtspunten dan ook nauwkeurig, en zoek
de ondervraagde datacenterbeheerders door een modulaire inrichting
daarbij een goede balans tussen zaken die direct uw aandacht vereisen
kostenefficiënter te kunnen handelen. 66% denkt eenvoudiger uit te kun-
en verbeterpunten die op de lange termijn problemen kunnen voorko-
nen breiden en 46% verwacht dit sneller te kunnen doen. 58% stelt het
men. ■
energieverbruik dankzij een modulaire inrichting te kunnen terugdringen en de energierekening te kunnen verlagen, terwijl 44% aangeeft zich
dcw juli nieuws
PROBLEMEN MET UPS VERLENGDE AUSTRALISCHE STORING IN AWS Een probleem met de noodstroomvoorziening heeft een storing in de omgeving van Sydney verlengd. Ook liep het bedrijf tegen softwareproblemen aan die het oplossen van de storing bemoeilijkte. Dit meldt AWS in een verklaring. Sydney, de hoofdstad van Australië, is
sluitend wordt gebruikt om het datacenter aan te drijven, en voorkomt
op zondag 5 juni getroffen door noodweer, waardoor een deel van de
dat stroom kan terugstromen naar het energienetwerk. Deze stroom-
stroomvoorziening van een lokale energieleverancier uitviel. AWS scha-
onderbrekers traden op 5 juni echter niet snel genoeg in werking. De
kelde daarom over op een tweetal noodstroomsystemen in een poging
opgeslagen energie werd hierdoor in korte tijd afgegeven aan het ener-
de dienstverlening in de regio beschikbaar te houden. Beide systemen
gienetwerk, waar op dat moment door de stroomstoring een groot tekort
bleken echter problemen te geven.
aan energie was.
De diesel rotary uninterruptable power supply (DRUPS) die AWS inzet
Daarnaast ontdekten beheerders van AWS tijdens de stroomstoring een
maakt gebruik van een vliegwiel, waarin energie wordt opgeslagen.
fout in de beheersoftware voor instances. Door deze bug moest een klein
Indien een stroomstoring plaatsvindt gebruikt DRUPS deze energie om
deel van de instances handmatig worden hersteld. Deze waren hierdoor
stroom te kunnen leveren aan het datacenter. Een geïntegreerde gene-
pas in de loop van maandag 6 juni weer beschikbaar.
rator wordt in dit geval ingeschakeld om gedurende de storing stroom te
Om het herhaling van het incident te voorkomen, wil AWS meer stroom-
kunnen blijven opwekken.
onderbrekers installeren. Dit moet voorkomen dat hiermee problemen optreden en energie onbedoeld wordt afgegeven aan het reguliere ener-
De DRUPS is geïsoleerd van het stroomnet via een aantal stroomonder-
gienetwerk. Daarnaast wordt ook de beheersoftware aangepast om de
brekers. Dit zorgt ervoor dat stroom uit de noodstroomvoorziening uit-
bug te verhelpen. ■
29
30
dcw juli visie
SDI VORMT DRIJVENDE KRACHT ACHTER BEDRIJFSINNOVATIE
EEN WENDBARE BUSINESS VEREIST EEN WENDBARE INFRASTRUCTUUR Elke CEO heeft als opdracht de business te laten groeien. Tegenwoordig betekent dat flexibel kunnen experimenteren en innoveren. En dat houdt weer in: de juiste investeringen doen in de juiste technologie. Een bedrijf dat dat als geen ander weet, is Intel. Met zijn constant vernieuwende siliciumtechnologie plaveit het de weg voor SDI en aanverwante, de cloud aanjagende innovaties. Wat betekent dit voor het datacenter? De geschiedenis toont aan dat organisaties die verzuimen om tijdig te
gen voor de wendbare IT-voorzieningen waar ontwikkelaars en eindge-
innoveren, de aansluiting met de concurrentie verliezen en uiteinde-
bruikers zo om zitten te springen. Echte wendbaarheid betekent voor
lijk ten onder gaan. Van de bedrijven op de Fortune-500 lijst uit 1955
IT-afdelingen echter niet alleen het snel kunnen leveren van servers. Er
vinden we er anno 2016 nog slechts 71 terug. In de huidige wereld, waarin
is veel meer nodig. Bijvoorbeeld het inrichten van zelf-service IT, zodat
innovatiesnelheid steeds belangrijker wordt, is gelijke tred houden met
gebruikers, zonder bemoeienis van de IT-afdeling, met minimale inspan-
de concurrentie niet langer voldoende; het is zaak de concurrentie voort-
ning snel en flexibel over de juiste middelen en voorzieningen kunnen
durend een stap voor te blijven. Investeringen in de juiste technologie zijn
beschikken.
daarvoor een must. SDI Op zoek naar succes in een wereld waarin cloud, big data-analytics en het
De technologie die dit mogelijk maakt, is SDI: Software Defined Infrastruc-
IoT nieuwe kansen bieden om de omzet te verhogen, is wendbaarheid
ture. SDI representeert een veilige architectuur voor compute, networ-
(‘agility’) voor de business het nieuwe sleutelwoord. Bedrijven moeten
king en storage, waarbij de applicaties onafhankelijk zijn van de fysieke
meer experimenteren dan ze tot nu toe gewend zijn. Ze moeten in een
hardware waarop ze draaien. Ter maximalisatie van de wendbaarheid,
tijdsbestek van weken (niet maanden of jaren) nieuwe pilot-applicaties
beschikbaarheid en efficiëntie is de controle volledig software-gestuurd.
uit de grond kunnen stampen. En slaat zo’n applicatie aan, dan moeten
Dit baant de weg naar een snelle en flexibele levering van cloudapplica-
ze die in no-time kunnen opschalen en integreren in hun bestaande ap-
ties, waarbij het efficiënt afhandelen van workloads wordt geoptimali-
plicatielandschap. Dit betekent dat bedrijven die hun handelingssnelheid
seerd. Een aanvullende, zogeheten orkestratielaag, draagt zorg voor de
willen opvoeren naar modern niveau, allereerst zullen moeten bouwen
noodzakelijke intelligentie om de datacenter-resources geautomatiseerd
aan een wendbare datacenterinfrastructuur.
op afroep te kunnen toewijzen aan de reken-, opslag- of netwerktaken. Met behulp van NFV (Network Function Virtualization) kunnen voorma-
Jammer genoeg draait de overgrote meerderheid van de datacenters nog
lige ‘fixed function appliances’ nu worden geïmplementeerd als virtuele
op statische systemen die niet flexibel inzetbaar zijn. En dat beperkt de
bronnen die elke architecturale rol kunnen vervullen.
veerkracht van de bedrijfsvoering. Veel IT-afdelingen moeten nog steeds meer doen met minder budget en zijn daardoor niet in staat om te zor-
dcw juli visie
31
dick schievels journalist
tekst
CHECKLIST VOOR SDI-STARTERS
legacy-applicaties, of wellicht
• Keuze voor het platform. Be-
men, of ligt een keuze voor een
• Begrijp het businessprobleem
in het verbeteren van de vei-
paal of je SDI wilt draaien op
uitrol via converged- of hyper-
dat SDI kan helpen oplossen.
ligheid van de kern van het
open source, of op fabrikant-
converged-oplossingen
Breng in kaart welke kritische
netwerk? Het identificeren van
specifieke oplossingen van ver-
workloads
worden
het belangrijkste pijnpunt helpt
schillende leveranciers. Breng
• Zorg dat je goed geïnformeerd
ondergebracht in de nieuwe
beslissen waar SDI het beste
de voor en nadelen van beide
bent. Lees de nieuwste white
cloud-infrastructuur.
er
kan worden geïmplementeerd,
mogelijkheden voor jouw spe-
papers en onderzoeksrappor-
nieuwe projecten die zou-
voor maximale impact op de
cifieke situatie goed in kaart.
ten. Kijk goed naar de ervarin-
den kunnen profiteren van de
business.
moeten
Zijn
wendbare zelf-service infrastructuur?
meer
voor de hand?
• Denk ook na over de moge-
gen van andere bedrijven bij
• Begin met een geschikte pilot.
lijkheden van een converged
hun SDI-avonturen. Maak ge-
Vraag DevOps-groep naar een
infrastructuur. Wil je je SDI-
bruik van bestaande best prac-
geschikt pilot-project dat een
oplossing samenstellen uit een
tices. Werp bijvoorbeeld een
grootste IT-behoefte gelegen
belangrijk
businessprobleem
portfolio van aparte oplossin-
blik op referentie-architecturen
in het verlagen van de stora-
oplost, om op de nieuwe cloud-
gen van verschillende leveran-
van SDI-oplossingen van deel-
gekosten, in het verbeteren
infrastructuur te draaien.
ciers, zodat je alles perfect op
nemers aan het Intel Builders-
de eigen situatie kunt afstem-
programma.
• Bepaal de prioriteiten. Is de
van de van de efficiëntie van
32
dcw juli visie
INTEL
Het begon allemaal met software-defined compute (SDC), waarbij van
“Bij Intel zagen we jaren geleden de verschuiving naar cloud al op ons af-
een RISC Unix-omgeving werd overgestapt op een flexibele Intel-archi-
komen”, zegt Jennifer Huffstetler, director of product marketing bij Intels
tectuur in een Linux-omgeving. Vervolgens werden er de nodige stappen
Data Center Group. “Intel ontplooide daarom al vroeg diverse initiatieven
gezet op zowel software-defined networking (SDN)- als software-defined
tot samenwerking. Dit heeft geresulteerd in een uitgebreid ecosysteem,
storage (SDS)-gebied. Inspanningen die tot op de dag van vandaag voort-
waarlangs een breed spectrum aan gemakkelijk uit te rollen cloudop-
duren.
lossingen hun weg naar de markt hebben gevonden. Bovendien zetten we jaren geleden de eerste stappen op weg naar de ontwikkeling van
Intel verwacht met de overstap naar een SDI-aanpak zijn datacenters te
platformen die ook de nieuwste generatie datacenters van de noodzake-
transformeren tot geconsolideerde, energiezuinige faciliteiten, met flexi-
lijke verwerkingskracht kunnen voorzien.” Huffstetler doelt hiermee met
bele en op open standaarden gebaseerde systemen. Daarmee streeft
name op de onlangs (eind maart 2016) gelanceerde Intel Xeon E5-2600
het een viertal doelen na: (1) verlaging van CAPEX, gecombineerd met
v4-processors, die volgens haar een ongeëvenaarde veelzijdigheid aan de
een dankzij cloud- en virtualisatietechnologie verhoogde utilisatie van
dag leggen voor de verwerking van de meest uiteenlopende workloads.
de bestaande infrastructuur; (2) het automatiseren van het uitrollen van
“Ze zijn specifiek ontworpen voor de volgende generatie datacenters die
resources, voor efficiënter beheer en een betere Quality of Service; (3)
helemaal draaien op SDI”, vervolgt ze. “Een van de interessantste ken-
meer flexibiliteit en wendbaarheid van Intels IT-faciliteiten, afgestemd op
merken van deze nieuwe processorreeks is Intel RDT (Resource Director
de behoeften van de business; en (4) een verminderde afhankelijkheid
Technology), een krachtige tool die voorziet in embedded orkestratie- en
van gespecialiseerde kennis (door de toepassing van open interfaces) om
automatiseringsfunctionaliteit voor beter beheer van gedeelde platform-
zo de integratiesnelheid binnen de infrastructuur te verbeteren.
resources, zoals L3-cache en systeemgeheugen.” In bijgaande afbeelding ‘Intels reis richting een software-gedefinieerde Ook qua veiligheid zijn weer belangrijke stappen voorwaarts gezet. Zo
infrastructuur’ zijn de belangrijkste stappen weergegeven die het bedrijf
zorgen opgevoerde prestaties op cryptografisch gebied ervoor dat ver-
tot nu toe richting SDI heeft gezet. Voor de start (de overstap op stan-
sleutelde data sneller over beveiligde verbindingen kunnen worden ge-
daard, op Intel gebaseerde Linux-servers) moeten we maar liefst twintig
transporteerd.
jaar terug in de tijd, naar 1997. In 2007 zien we het bedrijf de eerste cloud-achtige technologie in stelling brengen, waarna rond 2010 de in-
SDI IN DE PRAKTIJK
troductie volgt van network commodity hardware. En in 2013 zien we de
Intel levert met zijn geavanceerde siliciumtechnologie niet alleen een
eerste exploraties op gebied van SDS.
fundamentele bijdrage aan de ontwikkeling en uitrol van SDI-oplossingen. Het bedrijf brengt SDI ook in zijn eigen datacenters volop in de prak-
Het volledige verhaal van de Intel-engineers is te vinden in de genoemde
tijk. In de vorig jaar verschenen whitepaper ‘How Software-Defined In-
whitepaper op de site van Intel. Het is een zeer geschikte blauwdruk voor
frastructure is Evolving at Intel’, doet een zestal Intel-engineers uitvoerig
ieder bedrijf dat overweegt met SDI aan de slag te gaan. ■
uit de doeken hoe Intel reeds jaren geleden de weg naar een softwaregedefinieerde infrastructuur is ingeslagen.
Intels reis naar een software-gedefinieerde infrastructuur.
dcw juli dda
33
stijn grove directeur dutch datacenter association
tekst
MIGRATIE NAAR HET DATACENTER:
DE VERHUIZING In de vijfdelige reeks ‘Migratie naar het datacenter’ wordt uiteengezet welke stappen moeten worden genomen om succesvol over te stappen van een eigen IT-omgeving naar uitbesteding bij een datacenter. De keuze voor uitbesteding en de keuze voor een datacenter zijn in deel 1 en 2 aan bod gekomen.
In het vorige artikel werd de voorbereiding besproken, en nu is de grote dag daar. De verhuizing is aanstaande en dankzij de grondige voorbereiding zou alles op rolletjes moeten lopen. Toch zijn er nog heel wat zaken die aandacht nodig hebben, vlak voor en tijdens de verhuizing. Het draaiboek is hierbij leidend. DRIE GANGBARE SCENARIO’S De verhuizing kan op drie manieren aangepakt worden. Dit wordt al in de voorbereiding bepaald, maar heeft ook grote impact op de verhuizing zelf. Afhankelijk van de rol en afhankelijkheid van IT binnen de organisatie, zijn er drie opties: 1. De hele IT-infrastructuur wordt dubbel uitgevoerd, waarbij de on-premise hardware pas offline gaat als de apparatuur in het datacenter volledig is geïnstalleerd en getest. 2. De migratie vindt stap voor stap plaats, vaak op momenten dat de belasting van de infrastructuur minimaal is zoals ‘s avonds en in het weekend. Dit is sterk afhankelijk van de functie van IT voor de organisatie: voor een webshop is deze optie niet erg aantrekkelijk. 3. Er wordt voor gekozen om een korte downtime te incasseren en in één keer te migreren naar het datacenter.
34
dcw juli dda
Het moge duidelijk zijn dat de dubbele uitvoering van de IT-infrastructuur de meest kostbare variant is. Er zal veel nieuwe hardware aangeschaft moeten worden en de oude hardware zal waarschijnlijk grotendeels afgeschreven worden. Dat biedt overigens ook kansen om energiezuiniger en krachtiger hardware aan te schaffen, maar dat betekent tegelijkertijd dat de migratie een fors budget vereist. Als de uptime absoluut kritiek is voor de bedrijfsvoering, zoals bijvoorbeeld bij een financiële instelling, kan voor deze variant gekozen worden. Voor de meeste organisaties is dit echter niet nodig en/of ver boven budget. Bij de tweede variant kan de migratie meerdere dagen of zelfs weken in beslag nemen, afhankelijk van de omvang van de IT-infrastructuur. Voor deze variant wordt vaak gekozen als IT tijdens kantooruren beschikbaar moet zijn, maar daarbuiten niet of maar gedeeltelijk. Een bekend voorbeeld is de gemeente Rotterdam, die in 2014 haar IT vanuit een van de twee eigen datacenters naar een commercieel datacenter heeft verhuisd. Daar werden enkele weken voor uitgetrokken en de fysieke verhuizing van apparatuur vond vooral in de avonduren en weekenden plaats, vaak met maar één server of component per keer. Op deze manier kon de dienstverlening van de gemeente aan
zo zorgvuldig voorbereide draaiboek volledig
gepast moet worden. Er moet altijd een fall-
de inwoners van Rotterdam gegarandeerd
in de war schoppen. Het gaat dan om heel
back/rollback plan zijn, zoals ook in het voor-
worden.
simpele dingen: is de toegang tot het data-
gaande artikel in deze reeks besproken werd.
center geregeld voor de dag of dagen waarop
Toch wijs ik er nog een keer op, want áls er
Tot slot kan er ook voor gekozen worden om
verhuisd wordt? Liggen de netwerkkabels er,
iets mis gaat kun je maar beter voorbereid zijn.
alle IT in één keer te migreren. Dit is vooral een
ligt de glasvezel naar de backbone klaar, is de
aantrekkelijke optie voor organisaties waarvan
stroomvoorziening geregeld (denk ook aan het
DE MIGRATIE ZELF
de kernactiviteiten niet per definitie afhanke-
vermogen dat noodzakelijk is) en is er iemand
Na maanden van planning is de dag dan aan-
lijk zijn van IT, zoals bijvoorbeeld een bouwbe-
van het datacenter aanwezig om één en ander
gebroken waarop geheel of gedeeltelijk ver-
drijf. Aan de andere kant dient in overweging
te begeleiden? En hoe zit het met de bereik-
huisd gaat worden. Ook op dit moment moet
genomen te worden dat IT inmiddels vrijwel
baarheid: zijn er wegwerkzaamheden en zijn
er weer aan allerlei praktische zaken gedacht
overal haar intrede heeft gedaan, ook op de
er geen slechte secundaire wegen op de route?
worden: label alle apparatuur, de bijbehorende
bouwplaats. Er moet bij deze optie dus heel
Het lijkt triviaal, maar als je met een verhuis-
bekabeling en stel een inventarisatielijst op
goed afgewogen worden of de organisatie een
wagen vol apparatuur voor de deur van het da-
waarop dit allemaal is vastgelegd. Neem vol-
werkdag zonder IT kan, of wellicht langer als er
tacenter staat en bepaalde zaken blijken niet
doende essentiële spare parts mee en maak
onverhoopt iets mis gaat.
geregeld te zijn, kan de migratie mislukken.
voortdurend foto’s van de beginopstelling, de
Maak dus een checklist waarop basale en min-
manier waarop apparatuur verhuisd wordt en
CHECK, CHECK, DUBBELCHECK
der basale dingen staan. Bekijk of er aanpas-
gebruik de lijst en de foto’s om de racks in het
Welke variant ook gekozen wordt: de kleinste
singen van de IT-apparatuur nodig zijn, of er
datacenter snel in te kunnen richten. Zorg er
dingen kunnen roet in het eten gooien en het
back-ups zijn gemaakt en of het netwerk aan-
ook voor dat er tijdens de verhuizing een dui-
dcw juli dda
delijke taakverdeling is en dat iedereen zich
tuur is te groot. Een verhuizer, het liefst gespe-
de labeling na en controleer of alles goed ge-
daar aan houdt. Het opnieuw inregelen van
cialiseerd in IT en in bezit van het Keurmerk
plaatst en verbonden is. Het is geen gek idee
het netwerk is een secuur werkje en degene
Professionele Project Verhuizers (PPV), is dan
om de verhuizing achteraf, als de IT-omgeving
die daarmee belast is mag niet lastig geval-
een must. Daarmee is natuurlijk niet gezegd
live is gegaan, te evalueren. Hier zal in het
len worden met vragen over bijvoorbeeld een
dat kapotte apparatuur bij kleinere verhuizin-
slotartikel van deze reeks verder op ingegaan
bundel kabels die zoek is geraakt.
gen minder erg is, integendeel, maar doordat
worden. Het verhuizen van de IT-apparatuur is
de omvang van het project kleiner is, kan er
voor een groot deel een kwestie van common
Houd rekening met één of meerdere ‘dead on
beter grip gehouden worden op, en aandacht
sense, waarbij steeds voor ogen moet worden
arrivals’: apparatuur die jaren onafgebroken
besteed worden aan dit soort zaken.
gehouden welke risico’s aanwezig zijn, wat de snelste en meest praktische manier van
heeft gedraaid op een constante temperatuur, kan na uitschakelen en blootstelling aan
ACCEPTATIE TEST EN GO LIVE
werken is en wat het einddoel is. Het is geen
temperatuurschommelingen tijdens de verhui-
Als alle apparatuur met succes is verhuisd, in
rocket science, maar zeker ook geen doorsnee
zing de geest geven en niet meer opstarten.
de racks is geplaatst en aangesloten, wordt
verhuizing. ■
Er bestaan gespecialiseerde verhuizers die
het tijd om te gaan testen. Zorg er wel eerst
veel ervaring hebben met het verhuizen van
voor dat gecheckt wordt of alle apparatuur op
IT-apparatuur en ook kunnen zorgen voor kli-
de juiste manier in de racks zit en goed is ge-
maatbeheersing tijdens de verhuizing. Bij ver-
monteerd. De apparatuur is lange tijd niet van
huizingen van middelgrote omvang en groter
zijn plaats geweest en het is goed mogelijk
is het eigenlijk niet verantwoord om de verhui-
dat tijdens de verhuizing onderdelen los zijn
zing zelf te doen: de kans op kapotte appara-
komen te zitten. Loop de inventarisatielijst en
lees ook
DC'S BESTEDEN BEHEER UIT VOOR VERHOGING CONTINUÏTEIT
26
35
dcw juli energie
MILES WARD VAN GOOGLE CLOUD PLATFORM:
‘GOOGLE WIL ZO SNEL MOGELIJK VOLLEDIG OVER OP DUURZAME ENERGIE’ Met een datacenterbudget van 9,9 miljard dollar is Google een van de grootste investeerders in rekencentra ter wereld. Deze faciliteiten zijn al acht jaar CO2-neutraal (sinds 2008). Maar daarnaast wil het concern ook volledig over op ‘renewable energy’. De timing is hierbij vrij eenvoudig, vertelde Miles Ward, Global Lead, Solution Architects van Google: ‘Zo snel mogelijk’. Als een ding opvalt bij Google dan is het wel dat de traditionele scheiding tussen IT-mensen en facilitaire medewerkers in het geheel niet bestaat. Zo kan het dus ook gebeuren dat een solution architect - normaal toch een IT-functie - tijdens het event Google Next een presentatie verzorgt waarin het energieverbruik van de datacenters van het concern een belangrijke rol speelt. Bij de IT-afdelingen van enterprise-organisaties en de facilitaire medewerkers van interne datacenters komen we dit zelden tegen. Dat is uiteraard historisch gegroeid, maar het is daarnaast ook illustratief voor de moeizame zoektocht van veel grote en middelgrote bedrijven en overheidsorganisaties om meer grip te krijgen op hun informatievoorziening en de kosten die zij hiervoor maken. GEÏNTEGREERD ONTWERP Bij een organisatie als Google geldt uiteraard dat het bedrijf volledig digitaal is en dus volledig afhankelijk is van de beschikbaarheid van zijn
Energie
36
dcw juli energie
37
robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks
tekst
datacenters en de prestaties die deze leveren. Bovendien vindt de - zeg
CIJFERS
maar - dienstverlening van Google op zo’n massale schaal plaats dat de
De massale infrastructuur die Google inmiddels heeft opgebouwd, vergt
kosten van datacenters en bijvoorbeeld connectiviteit een veel grotere
echter grote investeringen. In 2015 bijvoorbeeld 9,9 miljard dollar. De-
rol spelen binnen de winst- en verliesrekening dan bij meer traditionele
zelfde datacenterinfrastructuur die voor Google’s eigen diensten wordt
organisaties. Logisch dus dat het ontwerp van de IT-systemen en datacen-
toegepast is beschikbaar voor gebruikers van Google Cloud Platform, zeg
ters van Google volledig is geïntegreerd met die van de datacenters waar
maar: de hosting-tak van Google.
deze applicaties (van search tot Gmail en van Google Analytics tot Google Cloud Platform) feitelijk draaien.
‘Groen’ is door de massaliteit van de infrastructuur tegelijkertijd zowel een imagokwestie als een financiële aangelegenheid. Dit betekent dat
Google Cloud Platform is de dienstverlening die het concern biedt voor
het mes bij investeringen in duurzaamheid aan twee kanten snijdt. Hier-
het hosten van applicaties en data in de cloud. Vroeger zouden we zeg-
door kon Miles Ward tijdens Google Next - de conferentie van Google’s
gen ‘public cloud’, maar die term doet nauwelijks meer recht aan wat dit
cloud-divisie die ook ieder jaar in Amsterdam plaatsvindt - een aantal
soort bedrijven aan diensten leveren. Natuurlijk kunnen klanten nog voor
interessante cijfers laten zien:
het hosten van een applicatie of website via hun creditcard bij Google of Amazon terecht, maar steeds vaker gaat het om veel complexere projecten waarbij bijvoorbeeld clouddiensten op het gebied van analytics de trigger zijn om applicaties richting een externe cloud provider te migreren. Daarbij uiteraard geholpen door de vaak veel betere prestaties van
- Datacenters nemen wereldwijd 1,3 procent van alle energieverbruik voor hun rekening - Van alle energie die datacenters wereldwijd verbruiken komt slechts 1 procent voor rekening van Google
cloud providers als het gaat om beschikbaarheid, verwerkingssnelheid of
- De datacenters van Google zijn sinds 2007 ‘carbon neutral’
bijvoorbeeld security.
- Inmiddels neemt het bedrijf wereldwijd 2 Gigawatt aan duurzame energie af - Het doel is om ‘zo snel mogelijk’ volledig op duurzame energie te draaien En dan was er nog een interessant gegeven dat tijdens de presentatie van Ward eigenlijk nauwelijks aandacht kreeg. Dat was een vergelijking van de totale energie dat een datacenter verbruikt in relatie tot het energieverbruik van de daarin opgestelde IT-systemen bij traditionele datacenters en die van Google. Deze vergelijking is weergegeven in figuur 1 en spreekt eigenlijk voor zichzelf. Het geeft vooral aan hoeveel winst er op dit terrein nog te boeken is. ■
Figuur 1. Vergelijking van het energieverbruik van een klassiek datacenter afgezet tegen het energieverbruik van de daarin opgestelde IT-systemen. En de situatie zoals Google deze binnen zijn datacenters kent.
Buiten beginnen is binnen winnen HERAS ADVAT Afschrikken • Detecteren • VertrAgen • Actie onDernemen • toegAng VerschAffen
www.heras.nl
38
dcw juli nieuws
APPLE GAAT DATACENTERS KOELEN MET AFVALWATER Apple gaat zijn datacenters in het
Door afvalwater te gebruiken hoeft
Amerikaanse Prineville, Oregon
Apple geen water te onttrekken
koelen met afvalwater. Het bedrijf
aan het waternetwerk in Oregon.
heeft hiervoor een deal gesloten
Het bedrijf verwacht hier in totaal
met
bijna 19 miljoen liter water minder
een
afvalwaterzuiverings
installatie.
af te hoeven nemen.
Dit bevestigt Apple tegenover
Doordat het water in de datacen-
The Oregonian. De datacenters van
ters van Apple wordt gebruikt,
Apple in Prineville maken gebruik
moet het intensiever worden ge-
van adiabatische koeling, waar-
zuiverd dan anders het geval zou
voor veel water nodig is. Met een
zijn. Het water werd voorheen in-
waterverbruik van 102 miljoen
gezet om golfbanen te bewateren,
liter per jaar is Apple de grootste
of geloosd in de Crooked River in
verbruiker van water in Prineville.
Oregon. ■
RITTAL INTRODUCEERT NETWERKRACK TE 8000 Rittal introduceert het netwerkrack TE 8000. Het als instaprack ontwikkelde TE 8000 is bestemd voor gebruik in kleinere IT-omgevingen of als etageverdeler. De TE 8000 is een universeel basisrack met een zelfdragend 19”-frame. De beplatingsdelen aan de buitenkant kunnen tijdens installatie worden verwijderd om de installatie te vereenvoudigen. Het is mogelijk meerdere TE 8000’s aan elkaar te koppelen om een IT-omgeving uit te breiden. Het rack wordt geleverd in de beschermingsklasse IP 20 en biedt daarmee beveiliging tegen toegang door onbevoegden. Het rack biedt op het gebied van ventilatie meerdere mogelijkheden. Klanten kunnen een geventileerde front- of achterdeur selecteren, beide met een open ventilatievlak van maximaal 63 procent. Een symmetrisch gemonteerde dakplaat op het dak van het rack kan optioneel met afstandsbouten worden verhoogd ten behoeve van passieve ventilatie of naar keuze worden voorzien van een actieve ventilatoreenheid. ■
dcw juli nieuws
39
Voorzie uw datacenter van betrouwbare energie en maximaliseer de waarde van uw investering
DELL EN EBAY ONTWIKKELEN EFFICIËNTE WATERKOELING Dell’s Extreme Scale Infrastructure
liggen. Daarnaast claimt Dell ook dat
(ESI) divisie lanceert Triton, een nieuw
Triton 62% minder energie verbruikt
systeem voor waterkoeling gericht op
dan HPE’s watergekoelde Apollo 8000.
hyperscale en ‘near-hyperscale’ data-
Met Triton moet een power usage ef-
centers. De technologie is ontwikkeld
fectiveness (PUE) van 1,026 tot 1,029
in samenwerking met eBay en is al
gerealiseerd kunnen worden.
geïmplementeerd in datacenters van het e-commercebedrijf. Triton maakt
Triton levert overigens niet alleen een
het mogelijk de prestaties van syste-
energiebesparing op, maar kan ook
men op piekmomenten te verbeteren,
zorgen voor prestatiewinst. Indien
terwijl de kosten juist worden vermin-
servers effectiever worden gekoeld
derd.
kunnen componenten sneller draaien en efficiënter werken. Een combinatie
Waterkoeling in datacenters is niet
van Triton met een op maat gemaakte
nieuw. Triton hanteert hierbij echter
200W Intel Xeon E5 v4 kan volgens Dell
een alternatieve aanpak, waardoor het
een dubbelcijferige prestatiewinst op-
gebruik van water/water warmtewis-
leveren ten opzichte van de best pres-
selaars, koel loops of pompsystemen
terende 200W Intel Xeon e5 v4 proces-
niet nodig is. Triton leidt het koelwa-
sor die momenteel beschikbaar is.
ter rechtstreeks in servers. Dell claimt hiermee het laagste waterverbruik te
Het
realiseren van alle beschikbare vloei-
in datacenters van eBay. De servers
stof gebaseerde koelsystemen.
die het bedrijf gebruikt voor het ver-
systeem
is
geïmplementeerd
werken van zoekopdrachten zouden Met behulp van Triton stelt Dell een
dankzij de waterkoeling in combinatie
forse energiebesparing te kunnen rea-
met de nieuwe Intel Xeon processor
liseren ten opzichte van het gemiddel-
E5-2679 v4 70% meer verzoeken kun-
de luchtgekoelde datacenter. Het ener-
nen verwerken dan met de Intel Xeon
gieverbruik voor het koelen van het
processor E5-2680 v3 van de vorige
datacenter zou maar liefst 97% lager
generatie.
■
Onze totaaloplossingen kunnen uw datacenter werkelijk nieuw leven inblazen. Met innovatieve technologie, efficiënte bediening en buitengewone flexibiliteit beperken we zowel uw bedrijfsuitgaven, als uw total cost of ownership. Van apparatuur voor stroomverdeling tot verlichting, van kabelbeheer tot luchtstroombeheer: de datacenteroplossingen van Eaton bieden geoptimaliseerde prestaties om te voldoen aan de strengste voorwaarden inzake betrouwbaarheid, veerkracht en veiligheid. Met onze toonaangevende powermanagement software kunt u bovendien uw volledige datacenteromgeving monitoren en beheren vanuit één locatie. Neem een kijkje op www.eaton.eu/datacenters en ontdek hoe u het maximum kan halen uit uw investering.
Eaton Banhof Datacentres Europe ad 90x254 NLD v2.indd 1
16/06/2016 09:56
40
dcw juli agenda
EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS Blijf op de hoogte van de evenementen op datacenter-gebied. Kijk ook op de website www.datacenterworks.nl onder ‘agenda’. Zelf een evenement aankondigen? Stuur een mailtje naar info@datacenterworks.nl.
EVENEMENT
DATUM
PLAATS
LAND
BICSI Fall Conference & Exhibition
11 - 15 september 2016
San Antonio
Verenigde Staten
Datacenter Design & Best Practices
3 oktober 2016
Praag
Tsjechië
Visio
3 oktober 2016
Praag
Tsjechië
BICSI Mainland Europe Conference
4 oktober 2016
Praag
Tsjechië
Data Centre World
13 - 16 oktober 2016
Singapore
Singapore
IT Room Infra
15 november 2016
Den Bosch
Nederland
dcw juli nieuws
41
MESOSPHERE EN VAPOR IO INTEGREREN DC/OS MET OPENDCRE Mesosphere, het bedrijf achter het Data Center
De software bood tot nu toe echter geen inzicht
cloud draait. Dit maakt het mogelijk de kosten
Operating System (DC/OS), gaat een samen-
in de fysieke infrastructuur waarop applicaties
één op één te vergelijken en helpt de meest
werking aan met Vapor IO, het Amerikaanse
draaien. Deze functionaliteit wordt nu toege-
kosteneffectieve oplossing te kiezen. Mist helpt
bedrijf dat bekend staat om zijn cilindervor-
voegd door de integratie van Mesosphere’s DC/
vervolgens de applicaties te migreren naar de
mige Vapor Chambers. De bedrijven willen ge-
OS met Vapor IO’s OpenDCRE (Open Data Center
omgeving naar keuze. ■
bruikers meer inzicht geven in de energie en
Runtime Environment) software. Deze combi-
koelcapaciteit die applicaties verbruiken.
natie geeft gebruikers van DC/OS meer inzicht in de fysieke infrastructuur van een datacenter,
Steeds vaker maken bedrijven gebruik van
wat het mogelijk maakt het energieverbruik en
zowel een eigen datacenter als één of meer-
de verbruikte koelcapaciteit van specifieke ap-
dere cloud omgevingen. DC/OS maakt het
plicaties nauwkeuriger in beeld te brengen.
mogelijk on-premise infrastructuur en cloud
Daarnaast kondigen de bedrijven de tool ‘Mist’
omgevingen te combineren en de hier aan
aan. Deze planningstool geeft gebruikers meer
wezige IT-resources beschikbaar te maken via
inzicht in de totale kosten van een specifieke
een uniforme pool met computing capaciteit.
applicatie indien deze on-premise of in de
GEVIRTUALISEERDE PDU HELPT KOSTEN TERUG TE DRINGEN
GE Industrial Solutions De nieuwe GE TLE Scalable 3-fasen UPS 40-720kW
Nlyte Software introduceert een
• de mogelijkheid kosten door te
Virtual Power Distribution Unit
berekenen naar interne afde-
(V-PDU) in haar Data Center Ser-
lingen
vice Management (DCSM). Deze
• automatische aggregatie van
virtuele PDU biedt dezelfde func-
het vermogen dat aan de V-
tionaliteiten als een hardwarema-
PDU’s wordt onttrokken
tige PDU, maar brengen 90% min-
• twee netwerkpoorten en ge-
der kosten met zich mee brengt.
provisioneerde adressen per
De nieuwe V-PDU is onderdeel
paneel (in plaats van twee per
van
cabinet)
Nlyte’s
Platinum
Edition
DCSM oplossing. De virtuele PDU
• ondersteuning voor meer dan
is gebaseerd op de Branch Circuit
10 kasten per paneel (uitgaan-
Analytics Engine, dat het kerncom-
de van een schakelpaneel van
ponent vormt van het onlangs ge-
42 zekeringen)
lanceerde Nlyte Energy Optimizer
• inzicht in risico’s op rackniveau
(NEO). De software geeft datacen-
• toegang tot Nlyte Energy Op-
terbeheerders onder andere:
timizer (NEO) - Branch Circuit
• de mogelijkheid automatisch
Analytics (BCA)
berekeningen uit te voeren
• automatische
Verticaal schaalbaar van 40 tot 120kW per unit Horizontaal schaalbaar t/m 720kW Zeer hoog rendement in dubbele conversie (VFI) modus Lage TCO door servicebaarheid van de casettes zelf Snelle MTTR; uitsluitend service toegang aan de voorzijde nodig 10-20% meer vermogen dan vergelijkbare oplossingen Touch-screen kleurendisplay
GE imagination at work
!
NIEUW
ondersteuning
voor historische gegevens over
voor datacentermonitoring en
het vermogens- en energiever-
-alarmmeldingen ■
bruik
• • • • • • •
Nederlands GE serviceteam voor de beste support
nl.geindustrial.com
TLE-Scalable-UPS-NL-y16m05d18.indd 1
|
sales-ups.nl@ge.com
|
Tel. 033 254 12 80
18-5-2016 13:50:48
42
dcw juli dda stijn grove directeur dutch datacenter association
GROEIPAREL Aandacht voor de datacenter sector is goed. Als
Onze meest recente publicatie, het Dutch Data
ners Socomec, Minkels, Stulz en Huawei, en
fundament voor de economie en samenleving
Center Report 2016 - u kunt hier elders in deze
onze partners die onze inzet mogelijk maken.
zijn datacenters essentieel. Zonder ‘ons’ staat
DatacenterWorks meer over lezen - had net
Grote dank voor het vertrouwen.
werkelijk alles stil.
als de eerdere publicaties het doel om die aandacht te trekken. En om inzicht en uitleg
We zijn pas net begonnen en nog lang niet
Door aandacht te generen groeit het besef. Be-
te geven over deze snel groeiende markt: de
klaar. Een heel goede zomervakantie gewenst!
sef bij politiek, bedrijven en het grote publiek
groeiparel van de Nederlandse economie. De
dat achter online services een hele sector staat.
indirecte effecten die datacenters hebben wor-
En dat we met zijn allen 24x7 in touw zijn om
den benadrukt en naast import worden ook de
dit mogelijk te maken.
exportkansen behandeld.
Besef is nodig want dat opent deuren, zorgt
Door de bekendheid, het besef en de daarop
ervoor dat bedrijven kunnen doorgroeien, be-
volgende contact- en presentatie momenten
spaart stroom, versnelt groei en brengt ook de
komen we als gehele sector verder. Als DDA
nodige veranderingen in wet- en regelgeving
blijven we hiermee doorgaan. Dit doen we met
in gang.
de steun van de datacenters, onze hoofdpart-
Met vriendelijke groeten, Stijn Grove
AGENDA 27 aug Handelsmissie China 4 okt Holland Strikes Back http://www.hollandstrikesback.nl/ 2-3 nov Datacenter plein Storage Expo http://www.digitalgateway.eu/tradeshows.html 20-24 nov Handelsmissie Silicon Valley http://www.digitalgateway.eu/trademissions.html
dcw juli dda
DUTCH DATACENTER ASSOCIATION EN ICTRECHT LANCEREN JURIDISCHE GIDS OVER DATACENTERS De Dutch Datacenter Association en ICTRecht hebben de handen ineengeslagen en het rapport ‘Datacenter en Recht’ gepubliceerd waarin alle juridische aspecten rondom het onderbrengen van IT in datacenters belicht worden. De rode draad in het rapport is vertrouwen als fundament voor succesvolle plaatsing van IT bij een datacenter. www.dutchdatacenters.nl/datacenter-en-recht-2016.html
PREVIDER VERNIEUWT PARTNERPROGRAMMA VOOR IT-DIENSTVERLENERS Previder heeft zijn partnerprogramma voor IT-dienstverleners vernieuwd.
aangeboden op het gebied van security, juridische zaken en business
Om deze klantengroep beter te ondersteunen bij het ontwikkelen van
development, onderbouwd met SLA’s.
schaalbare cloud-services, levert Previder een unieke set aan bouwste-
www.previder.com/nl/over-previder/actueel/nieuws/art/3312/
nen. Naast technische dienstverlening, worden nu ook diverse diensten
previder-vernieuwt-partnerprogramma-voor-it-dienstverleners
43
IT ROOM INFRA: DE VERENIGING VOOR DE TECHNISCHE INFRASTRUCTUUR VAN COMPUTERRUIMTES EN DATACENTERS.
IT ROOM INFRA 2016, DE TIENDE EDITIE! Bezoekers van de IT Room Infra brancheborrel hebben een eerste preview gekregen van het event op 15 november. 90% van het programma is rond en de contouren zijn goed zichtbaar. Volgens voorzitter Maarten Verbunt is het een zeer inspirerend programma maar is het onderling netwerken minstens zo belangrijk. Op de beursvloer zijn 62 exposanten aanwezig, daarnaast is er voor alle bezoekers voldoende te eten en te drinken. Deze jubileumeditie zal afgesloten worden in het Bruin Café op de beursvloer. Dat innovatie toch echt centraal staat, blijkt
ject van formaat met vele voordelen maar er
dam hoog op de agenda. In 2015 is er zelfs een
wel uit het uitgebreide programma. De dag
zitten ook zeker nadelen aan een datacenter in
routekaart gepubliceerd die onderbouwing en
wordt geopend door Mats Andersson van de
Noorwegen. Oordeel zelf.
richting geeft aan stappen om te komen tot
Lefdal Mine Datacenter. Deze mijn staat in
een circulaire inrichting van de bouw en be-
Noorwegen en wordt omgebouwd tot data-
Na de lezing van Mats Andersson starten er vijf
heerketen. Hierbij wordt gekeken naar design,
center schaalbaar tot 120.000 m2. Door de gun-
tracks. Iedere track bestaat uit zes lezingen.
materialen en energie. Wat zien we als we in-
stige ligging kan er op een zeer efficiënte ma-
zoomen op een datacenter binnen een ontwik-
nier stroom gewonnen worden, ook het koelen
DE VIJF TRACKS:
kan zeer efficiënt gebeuren.
1. Bouwen & Beveiligen
Het is een Tier III faciliteit toegankelijk via
2. Eindgebruiker aan het woord
Bas van Asten, Remtech Nederland ‘De inbreker
twee punten. De natuurlijke rotsformatie zorgt
3. Koeling, Power & Connectiviteit
ontwijkt ze, de terrorist zoekt ze juist op: Moeten
ook voor extra beveiliging tegen EMP aanval-
4. Monitoren & Managen
we onze medewerkers beschermen tegen een
len (elektromagnetische puls). Het is een pro-
5. Outsourcen naar datacenter/cloud
kogelregen?’
kelde circulaire economie?
Met de aanslagen in Brussel in het achterhoofd Hieronder zijn er per track alvast twee hoog-
is ballistische bescherming, kogelwering, een
tepunten uitgelicht. Begin augustus staat het
nieuwe trend in bouwkundige beveiliging van
complete programma online en is het mogelijk
de entree van gebouwen. De nieuwe over-
om te registeren voor een bezoek.
heidsdatacenters zijn al voorzien van een kogelwerende receptie en control center. Is dit re-
1. BOUWEN & BEVEILIGEN
aliteit voor alle datacenters? In elk geval zullen
Uitgelicht:
we vandaag na moeten denken over de vei-
Stijn de Kruijf, Royal HaskoningDHV Nederland
ligheid van de medewerkers. Kunnen we een
‘Datacenters verweven in circulaire gebiedsont-
vergelijking maken met de alarm meldkamers?
wikkeling’ De transitie naar een circulaire economie is noodzakelijk. Circulair bouwen en circulaire gebiedsontwikkeling staat in de regio Amster-
dcw juli it room infra
Uitgelicht:
ken automatisch. Deze robuustheid wordt vaak
Arthur Singendonk, Asperitas ‘Wordt Immersed
aangetast tijdens (onderhouds-)werkzaam-
Computing de volgende generatie huisvesting
heden. Hebben medewerkers die in kritieke
voor ICT-apparatuur?’
ruimten werkzaam zijn voldoende kennis om
Vloeistof gekoelde IT-apparatuur is schoon,
human error te voorkomen, zijn zij voldoende
geruisloos, energie-efficiënt en de afgegeven
risicobewust? Deze presentatie gaat niet over
warmte van ICT apparatuur is eenvoudig her-
een training maar over onze aanpak om de
bruikbaar. Welke voor- en nadelen zijn ver-
continuïteit te borgen.
bonden aan Immersed Computing? Wat zijn
2. EINDGEBRUIKER AAN HET WOORD
de gevolgen voor de datacenter infrastructuur,
5. OUTSOURCEN NAAR DATACENTER/CLOUD
de IT-apparatuur en invloed op het energiever-
Uitgelicht
bruik van de IT? De spreker laat u aan de hand
Alex Heemskerk, Compose Network Connections
van een case zien wat de voordelen zijn van
‘Welke soorten cloud zijn er? Wat kun je ermee
Immersed Computing.
en wat zijn nu de typische gebruikers?’
Uitgelicht:
De vraag naar de cloud neemt steeds meer
Niels Hensen, ITB² - ‘Sleutelrol voor datacenter
Richard Vermeulen, Forehand ‘Geoptimaliseerd
toe. Welke vormen zijn er en wat zijn nu de
bij initiatief voor duurzame stroomopwekking in
design netwerkinfrastructuur’
typische gebruikers? Als je kijkt naar organisa-
Apeldoorn’
Bij het ontwerpen van een datacenter netwerk
ties, wat is hiervan de impact en bij wie ligt
De ondernemers van de ecofactorij Apeldoorn
infrastructuur zal de netwerkarchitect voor een
de verantwoordelijkheid voor een goede wer-
zijn al enige tijd bezig met het onderzoeken
aantal vraagstukken komen te staan, ten aan-
king? Wat zijn de toekomstige ontwikkelingen
van een lokale duurzame stroomopwekking.
zien van de netwerkinfrastructuur. Denk hierbij
van de cloud?
Hiervoor is er ondertussen een eigen stroom-
aan snelheden, koppelvlakken, redundantie,
distributie net (smart grid) aangelegd. ITB2 is
flexibiliteit, betrouwbaarheid en typologieën.
ICTRecht, Itte Overing ‘Cloudsourcing: SLA’s,
operator op het glasvezelnetwerk dat hiervoor
Gedurende onze presentatie willen wij u meer
risico’s en wetgeving’
nodig is voor de meetdiensten (smart grid). Te-
inzicht geven in deze vraagstukken.
Waar moet je aan denken bij het outsourcen van ICT. Enkele speerpunten worden besproken
vens worden de glasvezels gebruikt om lokale ondernemers te voorzien van connectiviteit
4. MONITOREN & MANAGEN
zoals het overeenkomen van service levels, het
(internet, verbinding met datacenter en 'last
Uitgelicht:
regelen van een exit plan en het waarborgen
mile’ voor landelijke glasvezel operators van-
Ronald van Veen, KPN en Martin Matse, Perf-IT
van continuïteit (denk aan een faillissement
uit DC). Aansprekend praktijkvoorbeeld van
‘Verdien geld met DCIM?’
van de IT-leverancier). Ook wordt stilgestaan
een groen datacenter dat actief opwekkings-
Het kiezen van een juiste DCIM-oplossing is
bij de wetgeving. Hoe zit het bijvoorbeeld met
capaciteit toevoegt en daarmee vergroening
niet eenvoudig. Om tot een keuze te komen
‘eigendom’ op data? En welke verplichtingen
van de Nederlandse stroomsamenstelling re-
wordt in de praktijk regelmatig gebruik ge-
vloeien voort uit privacy wet- en regelgeving?
aliseert.
maakt van optievergelijking waarbij het pak-
Denk hierbij aan een bewerkersovereenkomst
ket met de meeste opties wint. Een betere
en de meldplicht datalekken. ■
dWise Event IT, Frans Cooijmans ‘Paaspop: 3 da-
aanpak is om na te denken over de rol van
gen maximale IT-capaciteit voor 60.000 bezoe-
DCIM binnen de dagelijkse operatie. Binnen
kers’
KPN wordt vooral gekeken naar de bedrijfspro-
Ieder jaar vindt in een weiland net buiten
cessen die verbeterd worden door de inzet van
Schijndel Paaspop plaats: een driedaags festi-
DCIM. Denk hierbij aan het verminderen van
val met ruim 60.000 bezoekers. dWise Event-IT
de investering, groei versus CAPEX, knelpunten
verzorgt al vanaf de eerste editie van Paaspop
bij facturatie.
de IT-voorzieningen voor bezoekers en organisatie. Frans Cooijmans van dWise vertelt meer
Ronald van den Bosch, ING Maintenance Facili-
over onder andere het organiseren van een tij-
ties Data Centers ‘Hoe wapent u zich tegen hu-
delijke omvangrijke IT-infrastructuur, het om-
man error?’
gaan met piekbelasting, crisismanagement en
Human error is een bedreiging voor de conti-
de toekomst van IT binnen evenementen.
nuïteit van een datacenter. Datacenter instal-
3. KOELING, POWER & CONNECTIVITEIT
laties zijn in het algemeen redundant en wer-
45
46
dcw juli bicsi
WIFINETWERKEN EN DATACENTER MANAGEMENTOPLOSSINGEN In BICSI’s tweemaandelijkse ICT Today magazine staan uitgebreide technische artikelen over het ontwerpen van hoge capaciteit wifinetwerken en oplossingen voor het managen van datacenter infrastructuren. Verder wordt begin oktober in Praag de tweede Europese conferentie georganiseerd, waarvan het programma al merendeels op de BICSI-website te vinden is. ONTWERPEN VAN HOGE CAPACITEIT
DATACENTER INFRASTRUCTUREN MANAGEN
dit artikel komen respectievelijk de ontwik-
WIFINETWERKEN
Het artikel over datacenter infrastructuur
keling van datacenter standaarden, verbin-
Het coverartikel van de mei/juni editie van
management belicht het ontstaan en de
dingsafstanden en -opties, kabelverliezen
ICT Today belicht het ontwerpen van hoge ca-
evolutie van DCIM-oplossingen. Hoe deze in
en nieuwe connectortypes aan bod. Met als
paciteit wifinetwerken. Daar is namelijk meer
de loop der jaren steeds meer functionaliteit
afsluiting een vijftal stappen om de migratie
voor nodig dan simpelweg access points bij-
zijn gaan bieden en in toenemende mate ook
naar 40/100 Gb goed voor te bereiden.
plaatsen. Allereerst komen de afstand tus-
binnen bedrijfsnetwerken worden geïmple-
sen gebruikers en acces points en mogelijke
menteerd. Vervolgens wordt er in het artikel
BICSI-EVENTS
signaalverstoringen aan bod. Daarna wordt
een vier-fasen model belicht om DCIM effec-
Hieronder de belangrijkste BICSI-conferenties
ingegaan op mogelijkheden om het overlap-
tief te implementeren, te weten data cap-
in het najaar, alle andere zijn op de website
pen van kanalen te verminderen en interfe-
ture & planning, monitor & access, analyse
te vinden:
renties te reduceren door andere apparatuur
& diagnose en als vierde recommend & auto-
• 11 t/m 15 september: BICSI Fall
die wellicht dezelfde frequenties gebruiken.
mate. Voor aanvullende informatie verwijst
Conference in San Antonio in Texas
Het artikel eindigt met een serie tips en con-
de auteur in zijn afsluiting naar de DCIM-
• 4 oktober: BICSI 2016 Mainland Europe
clusies om hoge capaciteit wifinetwerken
evaluaties die Gartner in zijn Magic Quadrant
vanaf scratch beter te ontwerpen.
en IDC in zijn MarketScape eind 2015 hebben beschreven.
Conference & Exhibition in Praag Tijdens de Europese conferentie komen onder andere het toenemend aantal bedreigin-
DATACENTERS MET 40/100 GB ETHERNET
gen voor kritische infrastructuren, de impact
AANSLUITINGEN
van IT-trends op dynamische infrastructu-
In de juni/juli ICT Today editie staat tevens
ren, datacenter koeling en het testen van
een artikel over het implementeren van 40 &
Cat 8 verbindingen uitgebreid aan bod. Het
100 Gb Ethernet-aansluitingen in datacenters.
programma is te vinden op:
Door het toenemend gebruik van cloudser-
bicsimainlandeurope.com/agenda/.
vices, virtualisatietechnologie, explosieve groei aan datagebruik en de opkomst van
Voor meer informatie kunt u ook contact op-
het Internet of Things, is het verstandig dat
nemen met Robbert Hoeffnagel. ■
datacenter managers zich tijdig voorbereiden op een toenemende capaciteitsbehoefte. In
BICSI Mainland Europe 2016 Conference
BICSI Mainland Europe organiseerde vorig jaar in Amsterdam voor het eerst een internationale conferentie over bekabeling, datacenters en meer. Dit jaar bezoeken we voor onze Europese conferentie Praag, de hoofdstad van TsjechiĂŤ. locatie: corinthia hotel praag Deelname aan de conferentie kost 49,95 euro
Praag 4 oktober 2016
(exclusief reis- en verblijfkosten). BICSI-leden kunnen gratis deelnemen.
deelnemen? Ga naar: www.BICSIMainlandEurope.com
De BICSI Mainland Europe Conference 2016 wordt mede mogelijk gemaakt door: