datacenterworks november
DCIM
HOE BRENGEN WE DCIM NAAR EEN HOGER NIVEAU?
UPS
LOAD BANK TESTING? DAT KAN VAAK VEEL FLEXIBELER, SNELLER EN GOEDKOPER
SPECIAL
IT ROOM INFRA 14 NOVEMBER, DEN BOSCH
in samenwerking met
advancing information transport systems
2017
Van complexiteit naar resultaat
Flexibel personeel
Specialisten in regelgeving
Ierse bouwbedrijven behoren tot de toonaangevende dienstverleners voor de meest complexe bouwprojecten voor datacenters, de farmaceutische industrie en biotechnologie in Europa. Ierse bedrijven bieden innovatieve oplossingen, werken flexibel en bouwen een hechte samenwerking. De vereisten van hun klanten staan voorop en ze voltooien veeleisende projecten sneller, efficiĂŤnter en volgens de hoogste technologische normen.
Bewezen staat van dienst
Toonaangevende innovatie
Voor deskundige ondersteuning bij het vinden van uw ideale bouwpartner bezoekt u onze website irishadvantage.nl/construction
jaargang 10, november 2017, nr. 7 colofon
dcw november redactioneel robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks/uitgever
Datacenterworks is hét vakblad over de technische infrastructuur van datacenters. Datacenterworks verschijnt achtmaal per jaar. Toezending geschiedt op abonnementbasis en controlled circulation. HOOFDREDACTEUR/UITGEVER Robbert Hoeffnagel +31 (6) 51 28 20 40 robbert@fenceworks.nl twitter.com/rhoeffnagel
KLIMAATVERANDERING GAAT AGENDA DATACENTERS BEPALEN
nl.linkedin.com/in/robberthoeffnagel
Misschien een aardige tip voor de 2017-editie
bijvoorbeeld ook met chemische fabrieken
facebook.com/robbert.hoeffnagel
van IT Room Infra: vraagt u eens aan de aan-
waar als gevolg van het gebrek aan energie
bieders die aan dit event deelnemen hoe zij u
milieurampen dreigen?
EINDREDACTIE/TRAFFIC
kunnen helpen om uw datacenter goed voor te
Ab Muilwijk
bereiden op klimaatverandering.
POSTADRES REDACTIE
De reden dat ik dit ter sprake breng heeft ui-
te bereiden op de gevolgen van het verande-
Beatrixstraat 2, 2712 CK Zoetermeer
teraard alles te maken met het - zeg maar -
rende klimaat. Een van de ideeën voorziet in
administratie@fenceworks.nl
vreemde weer waar we tegenwoordig mee te
een zogeheten klimaatstresstest voor gemeen-
+31 (0)79 500 05 59
maken hebben. Net als veel andere mensen
ten. Zie het maar als een klimaatvariant op de
www.datacenterworks.nl
vraag ik mij af: is dit inderdaad een gevolg van
bekende stresstesten die banken met enige
de opwarming van de aarde?
regelmaat moeten ondergaan. De toezichthou-
In het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie zijn plannen gemaakt om Nederland beter voor
ADVERTENTIE-EXPLOITATIE
der bedenkt dan een aantal scenario’s voor de
Jos Raaphorst | Directeur
Uit recent onderzoek van het Business Continu-
toekomst. De test - bij banken vindt deze ove-
+31 (0) 6 34 73 54 24
ity Institute en Siemens Building Technologies
rigens uitsluitend op papier plaats - moet dan
jos@fenceworks.nl
naar de gevolgen die bedrijven verwachten
uitwijzen in hoeverre de financiële instelling
van klimaatverandering blijkt dat ruim drie-
deze veranderingen aan kan. Iets dergelijks is
Eric van Wijk
kwart van de ondervraagde Nederlandse en
nu ook voor gemeenten in de maak. Wat als
+31 (0) 6 43 05 30 25
Belgische ondernemingen zich bewust is van
de hoeveelheid neerslag per dag of per week
eric@fenceworks.nl
het feit dat klimaatverandering een concreet
verdubbeld of verdrievoudigd? Wat heeft dat
risico voor hen oplevert. Maar tegelijkertijd
voor impact op woningen, wegen, riolering,
onderneemt men nog maar heel weinig actie.
bedrijfsterreinen, openbaar vervoer, noem
VORMGEVING
maar op?
Laura willemsen | Grafisch Ontwerp De risico’s die ook datacenters lopen zijn naDRUK
tuurlijk enorm. Denk aan extreme regenval. Kijk
Misschien moeten we als datacenterindustrie
CHAPO nv
ook naar de verwachting dat het aantal zeer
onze verantwoordelijkheid nemen en zelf ook
zware stormen flink gaat toenemen, waardoor
een klimaatstresstest ontwikkelen. Wat ge-
gebouwen beschadigd raken. Maar denk ook
beurt er als de gemiddelde temperatuur in ons
eens aan de impact die extreem weer kan heb-
land met 3 graden stijgt? Of als er drie of vier
ben op bijvoorbeeld de leveringszekerheid van
maal zoveel neerslag valt per dag of week? Of
elektriciteit. Natuurlijk, u beschikt over UPS’en
als de hoeveelheid zware stormen drastisch
en een generatorset. Maar stel nu dat we te
toeneemt? Wat als de leveringszekerheid van
maken krijgen met een stroomstoring die hele
energie sterk afneemt en we maandelijks (we-
steden voor vele dagen of misschien zelfs wel
kelijks?) gebruik moeten gaan maken van onze
enkele weken in zijn greep houdt. Hoe gaat u
dieselvoorraad? Wat dan? Kunnen we dat als
daar mee om? Zeker als er prioriteiten moeten
individueel datacenter maar ook als datacen-
worden gesteld bij het weer herstellen van de
terindustrie als geheel eigenlijk wel aan? ■
DATACENTERWORKS WERKT SAMEN MET KENNISPARTNERS ALS BICSI, DATA CENTRE ALLIANCE, DDA, GREEN IT AMSTERDAM, IT ROOM INFRA EN NEN. KOPIJ KAN WORDEN INGEZONDEN IN OVERLEG MET DE REDACTIE. GEPLAATSTE ARTIKELEN VERTEGENWOORDIGEN NIET NOODZAKELIJK DE MENING VAN DE REDACTIE. DE REDACTIE NOCH DE UITGEVER AANVAARDEN ENIGE AANSPRAKELIJKHEID VOOR DE INHOUD VAN ARTIKELEN VAN DERDEN, INGEZONDEN MEDEDELINGEN, ADVERTENTIES EN DE JUISTHEID VAN GENOEMDE DATA EN PRIJZEN. FOTOKOPIE EN OVERNAME VAN ARTIKELEN, GEHEEL OF GEDEELTELIJK OP WELKE WIJZE DAN OOK, IS UITSLUITEND TOEGESTAAN NA SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE REDACTIE EN ONDER VERMELDING VAN: ‘OVERGENOMEN UIT DATACENTERWORKS, VAKBLAD OVER DE TECHNISCHE INFRASTRUCTUUR VAN DATACENTERS’, MET VERMELDING VAN DE JAARGANG EN HET NUMMER. DATACENTERWORKS IS EEN UITGAVE VAN FENCEWORKS BV.
energievoorziening. Denkt u dat uw datacenter bovenaan de lijst staat als u wat prioriteit betreft moet concurreren met ziekenhuizen, maar
3
4
dcw november inhoud
8
BACHMANN VERBETERT MET BLUENET ENERGIEBEHEER IN DATACENTERS
power
12
DBR GENERATORSETS PRESENTEERT EEN DYNAMISCH ROTEREND UPS SYSTEEM
strategie
22
dcim
14
18
HOE BRENGEN WE DCIM NAAR EEN HOGER NIVEAU?
INFORMATIETECHNOLOGIE VAN DE TOEKOMST IS HYBRIDE pdu
45
‘IEDERE SCHAKEL IN DE KETEN MOET STERK ZIJN - OOK DE PDU’
whitepaper
dcim
MINKELS LANCEERT WHITEPAPER OVER ONTWIKKELINGEN IN DE MICRO DATACENTERMARKT
DCIM-SYSTEMEN ONDERSTEUNEN ENERGIE-EFFICIËNT AIRFLOW-MANAGEMENT
54
dcw november inhoud
48 strategie
HET WORDT TIJD VOOR DE DIGITALE TRANSFORMATIE VAN HET DATACENTER
52
56
onderhoud
ups
CLOUD APP ONDERSTEUNT BIJ SYSTEEMONDERHOUD EN SERVICE
LOAD BANK TESTING? DAT KAN VEEL FLEXIBELER, SNELLER EN GOEDKOPER
60
NIEUWS
COVERFOTO
68
NIEUWS VAN DDA
70
BICSI-NIEUWS
Als in een datacenter de niet-onderbreekbare voeding (uninterruptible power supply, ofwel UPS) wordt getest, wordt daar vaak speciale load bank testingapparatuur voor ingehuurd. Dat kost tijd en geld, terwijl het veel eenvoudiger kan, betoogt Guido Neijmeijer, Country Manager Benelux bij Vertiv. “Door een UPS met ingebouwde mogelijkheden voor load testing aan te schaffen, zijn datacenters veel flexibeler en kunnen ze sneller operationeel zijn. En deze zogenaamde Safe Capacity Test bespaart nog energie ook.”
agenda
66
EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS
LEES VERDER OP PAGINA
56
5
6
dcw november dutch datacenter index oktober 2017
peter vermeulen tekst directeur van pb7 research
DDI 64/66
KANTELPUNT WORDT BEVESTIGD
In oktober bevestigen de uitkomsten van de Dutch Datacenter Index het kantelpunt dat in september vorm kreeg. Er wordt nog vooruitgekeken naar een zeer positief vierde kwartaal, maar daarna lijkt de groei wat af te vlakken. Desalniettemin blijven we een sterke groei zien, vooral bij multi-tenant datacenters.
In oktober zien we dat er vooral veel rust is
blijft toenemen. De groei in investeringen blijft
bevindt zich een steeds groter deel in de multi-
geweest binnen single-tenant datacenters. Er
echter wel wat achter daarbij.
tenant wereld. Deels doordat organisaties met eigen datacenters vaker van colocatie gebruik
is maar een beperkt aantal meer groeiers dan krimpers. Vooral multi-tenant datacenters ble-
VOORUITBLIK
maken, maar vooral door het toenemende ge-
ken nog altijd vaak met groei te maken te heb-
Het verschil in de trend tussen multi-tenant en
bruik van cloudoplossingen, waarbij de leveran-
ben gehad. Vooral de hoeveelheid vermogen
single tenant datacenters neemt ook in de ko-
ciers weer vaak van colocatie gebruik maken.
blijft sterk groeien, waardoor het vermogen per
mende maanden verder toe. Van de totale hoe-
vierkante meter gemiddeld genomen alsmaar
veelheid in datacenters opgeslagen rekenkracht,
Intussen zien we dat er een groot optimisme is voor het vierde kwartaal. De driemaandelijkse vooruitblik bereikt een nieuw hoogtepunt. Maar voor de middellange termijn zien we dat het optimisme langzaamaan wat getemperd wordt. De
Jun-Aug Sep-Nov
Dutch Datacenter Index oktober 2017
12 mnd
vraag ontstaat langzamerhand of de markt niet
+
M2 in gebruik
61
64
61
een beetje overoptimistisch is. En toch, hoe je
Vermogen
67
68
70
het ook wendt of keert, de hoeveelheid activitei-
Investeringen
62
67
68
ten in Nederlandse datacenters blijft zelfs bij een
Totaal
64
67
67
beetje minder enthousiasme, in een behoorlijk
Multi-tenant
76
81
80
hoog tempo doorgroeien.
Single tenant
52
53
55
â–
HOUD UW BEDRIJFSRESULTAAT IN HET OOG END-TO-END COLOCATIEOPLOSSINGEN Om de huidige complexe datacenters te optimaliseren, heeft u inzicht in uw faciliteiten en het netwerk daaromheen nodig. Vertiv kan u helpen om dat inzicht te geven en meer doen om de werking te monitoren en controleren. Onze end-to-end-oplossingen verhogen de efficiĂŤntie, verlagen de bedrijfs- en kapitaalkosten en verbeteren de omzet. Meer weten over hoe wij bedrijfskritische ondernemingen ondersteunen bij het verbeteren van hun resultaat? Kijk op: VertivCo.com/Colocation-NL
Š 2017 Vertiv Co. Alle rechten voorbehouden. Vertiv en het Vertiv-logo zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van Vertiv Co
8
dcw november pdu
MET GEÏNTEGREERDE MONITORING VAN LEKSTROMEN
BACHMANN VERBETERT MET BLUENET ENERGIEBEHEER IN DATACENTERS Niets is zo kenmerkend voor onze industriële vooruitgang als de informatietechnologie. Daarbij vormen krachtige datacenters het hart van elke business. De stroomvoorziening draagt voor een belangrijk deel bij aan de hoge betrouwbaarheid van deze complexe processen.
Wie in het datacenter aan de hoogste eisen wil
Wij begeleiden uw onderneming met intel-
bruiken. Hiervoor ontwikkelen wij niet alleen
voldoen, moet in gelijke mate letten op structu-
ligente oplossingen voor modern energiema-
standaard- maar ook klantspecifieke producten
rering, besturing en bewaking. Bij BACHMANN
nagement in het server-rack en zorgen ervoor,
en systemen. Professionele engineering en mo-
zijn deze uitgangspunten diep in de onderne-
dat u ook in de toekomst altijd de nieuwste en
dern procesmanagement werken doelgericht
mingsfilosofie verankerd.
meest vooruitstrevende technologieën kunt ge-
samen naar precies dit punt. Reken ons af op onze resultaten. ONZE OPLOSSING: BACHMANN BLUENET Voor de hoogste eisen in het datacenter hebben wij onze BlueNet-serie ontwikkeld. Of het nu gaat om cascadeerbare Power Distribution Units (PDU's), geïntegreerde universele lekstroombewaking (RCM type B), overspanningsbeveiliging, neutrale geleider bewaking volgens EN5600, controle over redundantie, Command Line Tools of het draaibare OLED-display: al deze features staan bij BlueNet voor pure hightech. Sterker nog: deze staan voor veiligheid en efficiency, ook geïntegreerd in DCIM-systemen. Vanaf slechts één enkele werkplek bewaakt en bestuurt u alle PDU's van uw datacenter op afstand.
dcw november pdu
9
bachmann
tekst
ONZE UITDAGING:
niet meer nodig. Met de nieuwe transparan-
daar deze onderscheid kunnen maken tussen
TOEKOMSTBESTENDIG ENERGIEMANAGEMENT
tie door BlueNet kunt u energie-efficiency en
ware lekstromen en noodzakelijke lekstromen
De intelligente functionaliteit van de BlueNet-
-kosten effectief analyseren en optimaliseren,
van de voedingen. Daarbij kunnen lekstromen
serie draagt bij aan een hogere beschikbaarheid
piekbelastingen documenteren en capaciteiten
vanaf 1 mA worden geregistreerd, waarbij u in-
en lager energieverbruik. Wezenlijke data voor
efficiënter plannen, kortom: uw ressources opti-
dividuele waarschuwings- en alarmdrempels in
de optimalisatie van de Power Usage Effective-
maal gebruiken. Dit geldt zowel voor bestaande
stappen van 0,1 mA afzonderlijk voor de AC/DC-
ness (PUE) worden beschikbaar gesteld. Dankzij
als voor nieuwe datacenters.
lekstromen kunt configureren.
de BlueNet-serie zelf met een zeer gering ener-
LEKSTROOM MONITORING (RCM) –
Alle meetwaarden en eventuele overschrij-
gieverbruik tijdens gebruik. Efficiency betrekken
VOLLEDIGE SYSTEMATISCHE VEILIGHEID
dingen worden direct via de monitoring of via
wij ook op de benodigde ruimte.
Wie verschilstromen continu bewaakt, herkent
een potentiaalvrij contact gemeld. Een display
veranderingen binnen de elektrische installatie
in de PDU geeft ook lokaal informatie over alle
Moderne datacenters en racks worden steeds
op tijd. Zo vroeg zelfs, dat dataverlies of zelfs
belangrijke meetwaarden. Het voorkomen van
gecomprimeerder gebouwd. De compacte PDU’s
uitval van het netwerk proactief kan worden
operationele storingen draagt bij aan de renda-
van BACHMANN zijn hier een goed voorbeeld
voorkomen. Juist ook fouten bij nieuwe instal-
bele, veilige en kostenbesparende werking van
van. Het modulaire design van de BlueNet-PDU’s
laties worden direct herkend, brandgevaarlijke
uw datacenter. Bovendien reduceert deze con-
staat garant voor een optimaal gebruik van de
foutstromen worden al tijdens bedrijf bij het
tinue bewaking de extra werkzaamheden voor
beschikbare ruimte. Op deze manier ontstaat
ontstaan ontdekt. Met de universele lekstroom
de wettelijke herhalingsbeproeving.
meer ruimte voor bekabeling en klimaatcontrole
monitoring (RCM conform type B) wordt de vei-
in het rack. Te hoge energiekosten voor racks,
ligheid van personen, bedrijf en installaties in
Want conform de ongevallenpreventievoor-
klimaatcontrole en koelen zijn vandaag de dag
uw IT-datacenter betrouwbaar gewaarborgd,
schriften (DGUV voorschrift 3, voorheen BGV A3)
de in de PDU's toegepaste technologie overtuigt
10
dcw november pdu
kunnen de controletermijnen voor de isolatie-
mensen voor het gevaar van elektrische
meting bij het gebruik van een permanente
stroom
• Geen dure en ongeplande installatiestilstand en servicewerkzaamheden
lekstroombewaking in de praktijk worden aan-
• Minimalisering van storingen en onverwachte
gepast. Een ander pluspunt voor de veiligheid en
bedrijfsonderbrekingen van de gevoelige IT-
Hogere brandveiligheid
hoge beschikbaarheid is de mogelijkheid, dat u
techniek
• Herkenning van het ontstaan van brandge-
BlueNet-PDU's zelfs bij hoge temperaturen in het rack bedrijfszeker kunt gebruiken.
• Direct herkennen van lekstromen bij installa-
vaarlijke lekstromen al in de ontstaansfase ■
ties en apparaten • Permanente bewaking van systemen en ap-
Meer informatie vindt u op
OVERZICHT BLUENET-VOORDELEN
paratuur zorgen voor een hogere bedrijfsze-
www.bachmann.com.
Hogere persoonlijke, bedrijfs-
kerheid
U kunt ook contact opnemen met Jeroen Deurloo
en installatieveiligheid • Registratie van de lekstromen voor snelst mogelijke opsporing van foutlokalisatie op rackniveau • Preventieve veiligheid ter bescherming van
06-14 38 92 76. Hoger rendement • Reduceren van de kosten en werkzaamheden voor de terugkerende DGUV V3 controles dankzij continue monitoring
dcw oktober energie
Hot-swappable spannend? Met de hot-swappable EiPDU van Elektro Internationaal kunnen distributieracks onder spanning worden geplaatst naarmate de behoefte aan datacentercapaciteit groeit. Volledig modulair bouwen, met lage startup-kosten, vloeroppervlaktebesparing en zonder enige downtime. Hoe spannend wil je het hebben?
Elektro Internationaal levert hoogwaardige maatwerkoplossingen voor een betrouwbare en meetbare power distributie: • Schakel- en verdeelsystemen • Economical & Intelligent PDU (EiPDU) • Besturingstechniek • Railkokersystemen • Energy Management Solutions • Noodstroomsystemen Met doordachte engineering, specialistische warmteberekening, vakkundige montage en uitstekende 24/7 service bent u verzekerd van een continue elektriciteitsvoorziening. Bezoek elektro-internationaal.com
Elektro Internationaal Pompmolenlaan 17, Woerden The Netherlands t e
+31 (0)348 420 540 info@ei-woerden.nl
elektro-internationaal.com
11
12
dcw november power
STOOMSTORING: ALLES STAAT DIRECT ONDER SPANNING!
DBR GENERATORSETS PRESENTEERT EEN DYNAMISCH ROTEREND UPS SYSTEEM Helaas zijn stroomstoringen onderdeel van onze dagelijkse realiteit. Regelmatig staan verstoringen van de energievoorziening in grote steden in het nieuws en dat stelt ons voor grote problemen. Leidt stroomuitval in sommige toepassingen al tot ongekend hoge kosten, in andere gevallen kunnen hierdoor zelfs levensgevaarlijke situaties ontstaan. Denk bijvoorbeeld maar eens aan ziekenhuizen. Bij dit soort ‘Mission Critical’ toepassingen wordt gebruik gemaakt van UPS-systemen (Uninterrupted Power Supply). Een UPS-systeem zorgt te allen tijde voor een ononderbroken voeding van kritische toepassingen en dus gegarandeerde levering van de prestaties van deze toepassingen.
UPS-systemen kunnen we onderverdeklen in een aantal soorten en typen, te weten statische en dynamisch of roterende systemen. Statische UPS’en zijn gebaseerd op batterijen en accu’s. Dat levert een aantal belangrijke nadelen op. Denk hierbij onder andere aan de grote benodigde ruimte, beperkte levensduur, temperatuurgevoeligheid & warmteafvoer en gelimiteerde herhaalde inzet door laadtijden. COMPLETE NOODSTROOMVOORZIENINGEN DBR Generatorsets ontwikkelt en realiseert complete
noodstroomvoorzieningen
voor
toepassingen als ziekenhuizen, datacenters, bruggen en tunnels, parkeergarages en waterafvoergemalen. “Dankzij de engineering- en
dcw november power
13
dbr generatorsets
tekst
projectcompetenties wordt DBR steeds vaker al
UPS-systeem lijkt in de basis op een standaard
ONGEVOELIG VOOR HARMONISCHE VERVUILING
in het ontwikkelingsstadium van een applica-
generator, maar dan voorzien van onder ande-
De Rotabloc UPS-systemen van IEM Power
tie uitgenodigd om samen met de projectont-
re een vliegwiel en een elektrische koppeling.
Systems zijn ongevoelig voor harmonische
wikkelaar of het ingenieursbureau te komen
Het systeem draait mee wegvallen van het
vervuiling. Bovendien kunnen de UPS’en
tot een optimale noodstroomvoorziening, in-
net en het opstarten van het noodstroomag-
omgaan met grote piekspanningen.
clusief een UPS-voorziening voor de gedefini-
gregaat op te vangen. De gebruiker merkt hier
eerde kritische delen van de installatie”, licht
helemaal niets van.”
Door het modulaire concept (400kVa2000kVa) zijn installaties tot 50MW en
sales manager Henri Hafkamp toe. IEM POWER SYSTEMS
meer te realiseren. Met een DBR-nood-
DRIE ONDERDELEN
De UPS-oplossing van DBR is gebaseerd op de
stroominstallatie met UPS worden de na-
Een volledig geïntegreerde noodstroominstal-
units van IEM Power Systems. Deze firma heeft
delige gevolgen van stroomstoringen tot
latie van DBR met UPS bestaat uit drie hoofd-
een bewezen staat van dienst als het gaat om
een minimum beperkt, ook als het gaat om
delen:
toepassingen waar het behoud van een strak-
grote of zelfs zeer grote installaties.
• Het dieselnoodstroomaggregaat - deze
ke spanning bij spanningsuitval van extreme
zorgt voor de noodstroomlevering van de
importantie is. Voorbeelden zijn gevoelige
gehele toepassing
apparatuur in de medische toepassingen of
• Het roterende UPS - deze vormt het hart
serversystemen in datacenters. ■
(bijna letterlijk) van de voeding van kritische delen van het systeem • De automatisering en besturing - deze elementen zorgen voor de uiterst precieze samenwerking tussen de delen en het openbare net waarbij op basis van grote meetnauwkeurigheden en milliseconden moet worden geschakeld UPS-specialist Hilbert licht de werking van het roterende UPS-gedeelte toe: “Een roterend
EEN UPS-SYSTEEM ZORGT TE ALLEN TIJDE VOOR EEN ONONDERBROKEN VOEDING VAN KRITISCHE TOEPASSINGEN
14
dcw november dcim
BETER BEHEER VAN HET DATACENTER IS NODIG - EN MOGELIJK
HOE BRENGEN WE DCIM NAAR EEN HOGER NIVEAU? Datacenter Infrastructure Management ofwel DCIM biedt interessante mogelijkheden voor tal van spelers: denk aan facilitair managers, CIO’s en IT-managers. De voordelen die het meeste bij een facilitair beheerder zullen aanspreken hebben ongetwijfeld te maken met de voorzieningen die de kans bieden om de kosten van een datacenter te verlagen, de betrouwbaarheid te verbeteren en het beheer te stroomlijnen. Dat is ook nodig, want het datacenter kan en moet beter beheerd worden. En dat lukt ook - met een nieuwe kijk op DCIM.
dcw november dcim
15
jack chou sales manager bij delta electronics
tekst
16
dcw november dcim
VOORDELEN IN DE PRAKTIJK
compleet met een extrapolatie naar de verwachting van de toekom-
Laten we eens kijken naar de mogelijkheden die een DCIM-oplossing de
stige bezetting en belasting. Daarbij wordt gerekend op basis van de
facilitair manager te bieden heeft. Drie voordelen springen er dan uit:
lokale energieprijzen. Delta heeft hiervoor bijvoorbeeld InfraSuite Manager ontwikkeld. Ook hier kan DCIM een belangrijke bron van
• Lagere kosten door beter beheer van het energieverbruik
informatie blijken. Een dergelijke beheeromgeving kan immers een
Een van de grootste operationele kostenposten van een datacenter
gedetailleerd beeld geven van de huidige belasting, maar geeft bij-
zijn uiteraard de uitgaven voor energie. Deze energie is nodig voor
voorbeeld ook gegevens over schommelingen in de tijd als het gaat
de opgestelde IT-apparatuur (servers, storage en dergelijke), maar
om de hoeveelheid koeling die gevraagd wordt. Het combineren van
vooral ook voor de airco-installatie. Doordat de DCIM-oplossing is
stand-alone pakketten voor capaciteitsplanning en DCIM is dan ook
geïntegreerd met de power feeds die het gebouw binnenkomen, is
erg nuttig. Op die manier kan immers op basis van reële gebruikers-
de software in staat het verbruik aan energie zorgvuldig te monito-
cijfers worden ingeschat wanneer het datacenter ten aanzien van een
ren. Hierbij kan separaat naar de IT-apparatuur en naar de facilitaire
bepaalde voorziening uit zijn capaciteit loopt en wanneer dus extra
installaties worden gekeken. Op deze manier kan de PUE van het ge-
voorzieningen bijgeplaatst dienen te worden.
bouw nauwkeurig in kaart worden gebracht, met alle mogelijkheden van dien om tot een optimalisatie van het energieverbruik te komen.
DCIM EN IT
Het draait hier echter niet alleen om energiekosten. Veel bedrijven
Hoewel DCIM oorspronkelijk is ontwikkeld als hulpmiddel voor facilitair
zijn initiatieven gestart om het energieverbruik over de volle breedte
beheerders kan ook de IT-afdeling zijn voordeel doen met het gebruik
van hun organisatie verder te verlagen. DCIM in het datacenter kan
van deze managementsoftware. Het gaat hierbij om minimaal twee be-
hier een nuttige bijdrage aan leveren, zodat iedere organisatie zijn
langrijke aspecten:
steentje kan bijdragen aan het terugdringen van de belasting van het milieu.
• DCIM voor asset management Als DCIM-pakketten ergens goed in zijn dan is het wel asset manage-
• Monitoring voor betere operationele betrouwbaarheid
ment. Met andere woorden: het in kaart brengen van alle apparatuur
Veel organisaties die beginnen met het gebruik van DCIM passen deze
die opgesteld staat in een datacenter. Het maakt daarbij niet uit of het
software toe als een tool dat in de achtergrond aanwezig is en zich
gaat om facilitaire apparatuur of IT-systemen. Het is daarbij heel een-
bezighoudt met het verzamelen van zoveel mogelijk loggegevens die
voudig om de locatie te bepalen van een defecte server of een net-
voortgebracht worden door de vele systemen en installaties die in
werkapparaat dat niet naar behoren functioneert. Voor veel IT-afdelin-
het datacenter staan opgesteld. Het kan hierbij gaan om honderden
gen is het bepalen van de fysieke locatie van ‘hun’ apparatuur echter
of zelfs duizenden databronnen. Daarbij gaat het veelal om gegevens
een lastig probleem. Zij hebben vaak geen idee waar apparatuur zich
over energieverbruik, temperatuur, luchtvochtigheid en luchtstromen.
fysiek bevindt. Met als gevolg dat het oplossen van een storing - bij-
Hierdoor ontstaat een omvangrijke verzameling van gegevens die
voorbeeld software die niet beschikbaar is of een business proces dat
gemakkelijk kan worden geanalyseerd. Bovendien kan deze data ge-
traag of niet functioneert - onnodig lang kan duren. DCIM kan hierbij
bruikt worden om tot een virtueel model van het datacenter en zijn
dus goede diensten bewijzen, met als gevolg een verdere verbetering
infrastructuur te komen. Hierin kan een ‘mapping’ worden gemaakt
van de betrouwbaarheid van het datacenter. Maar er speelt nog een
van de relaties tussen de verzamelde data en de diverse systemen,
punt. Bij asset management is het niet alleen belangrijk om te weten
installaties en componenten. Dat is onder andere nuttig om tot een
waar zich welke apparatuur bevindt, het is ook van cruciaal belang
schema voor proactief onderhoud te komen. Ook kunnen allerlei in-
hoe deze apparaten precies zijn geconfigureerd. En hoe deze in de da-
efficiënties zichtbaar worden gemaakt. Daarnaast biedt een virtueel
gelijkse praktijk worden gebruikt of belast. Denk aan het aantal virtual
model van de infrastructuur uitstekende kansen om tot een versnel-
machines dat op een fysieke server is geplaatst. DCIM ‘ziet’ welke fy-
ling van root-cause analyses te komen in die gevallen dat zich een
sieke servers volledig belast zijn en welke niet. Hierdoor kan dus snel
storing of probleem voordoet.
inzicht ontstaan in de vraag welke fysieke systemen - bijvoorbeeld - meer VM’s aan kunnen en welke reeds volledig vol zitten. Uiteraard
• Betere capaciteitsplanning
leidt deze aanpak ook weer tot voordelen voor de facilitair beheerder,
Het is uiteraard geen nieuwe constatering dat de mate waarin een da-
aangezien het overbrengen van VM’s van een reeks slechts deels be-
tacenter efficiënt kan functioneren in belangrijke mate afhankelijk is
nutte servers naar een of enkele systemen die volledig worden belast
van de capaciteitsplanning die voor deze faciliteit wordt gebruikt. Een
interessante voordelen biedt op het gebied van energieverbruik.
goede planning van de benodigde en beschikbare capaciteit vereist gedetailleerde berekeningen onder zowel normale omstandigheden
• DCIM voor connectiviteit
als situaties waarin zich pieken in de belasting voordoen. Voor dit doel
DCIM integreert ook met de netwerkinfrastructuur en biedt daarmee
maken facilitair managers in de regel gebruik van gespecialiseerde
zicht op de poort-naar-poort verbindingen in een datacenter. Kijk hier-
software tools voor capacity planning. Hierbij wordt uitgegaan van
bij bijvoorbeeld naar mogelijkheden om een goed inzicht te hebben
de huidige belasting van de diverse zalen, power feeds en dergelijke
in de vraag waar op zaal zich alle top-of-rack switches bevinden. En
dcw november dcim
waar de core switches. Op die manier ontstaat een goed zicht op de
en meer gaan horen over het gebruik van machine learning binnen DCIM.
netwerktopologie in de faciliteit. Ook ontstaat dan duidelijkheid over
Deze technologie is als geen ander in staat om continu grote hoeveelhe-
de vraag waar zich welke bekabeling bevindt en wat dit betekent ten
den data te analyseren en hierin patronen te ontdekken. Om vervolgens
aanzien van bijvoorbeeld patching. Ondanks het feit dat ‘software de-
op basis van die patronen ook maatregelen te nemen of voor te stellen
fined networking’ (SDN) steeds populairder wordt, blijft het immers
aan beheerders. Op die manier ontstaan talloze mogelijkheden om het
van cruciaal belang om te weten hoe de fysieke netwerkinfrastructuur
energieverbruik van het datacenter verder omlaag te brengen. Maar ook
in elkaar zit.
zal machine learning helpen om de beschikbaarheid van de IT-voorzieningen in het datacenter verder te verbeteren.
NAAR HOGER NIVEAU In de beginperiode was er slechts een handvol DCIM-pakketten beschik-
VOLLEDIG GEAUTOMATISEERD
baar. Inmiddels zijn er talloze producten van tal van aanbieders beschik-
DCIM is allang niet meer een niche-product of een oplossing die alleen
baar. Hoe kunnen we nu antwoord geven op de vraag wat het beste
door de hyperscale datacenters wordt toegepast. Datacenter Infrastruc-
DCIM-pakket voor een datacenter is en hoe we deze software het beste
ture Management is een van de belangrijkste pilaren waarop ieder mo-
kunnen implementeren? Eigenlijk is het aantal beschikbare oplossingen
dern datacenter rust. Wel is het belangrijk dat we stoppen met het gebrui-
veel te groot om stuk voor stuk te kunnen evalueren.
ken van los van elkaar functionerende DCIM- of monitoring-oplossingen, maar juist kiezen voor een geïntegreerde aanpak waarbij alle relevante
Het is echter maar de vraag of een uitputtend onderzoek naar ‘de beste
data op één centrale plaats wordt verzameld en geanalyseerd. Veel appa-
DCIM-oplossing’ wel de beste aanpak is. Mijn advies is altijd: kijk goed
ratuur die in een datacenter staat opgesteld is inmiddels - zoals dat heet
naar de doelstellingen die het datacenter wil realiseren. Beoordeel DCIM-
- ‘DCIM aware’ en kan standaard met een DCIM-omgeving samenwerken.
pakketten vervolgens op aspecten als: Toch zien we in de dagelijkse praktijk dat menig datacenter nog afhanke- Hoe presteert de software in een operationele omgeving?
lijk is van handmatige processen voor het beheren van de infrastructuur.
- Wordt alle hardware in ons datacenter door het pakket ondersteund?
Zeker als het gaat om capaciteitsplanning. De tijd dat dit met spread-
- Hoe goed integreert het DCIM-pakket met de door ons gebruikte op-
sheets kon worden geregeld, is echter toch wel voorbij. Datacenters die
lossingen op het gebied van IT-management?
nog in deze categorie vallen kunnen een grote stap vooruit maken door simpelweg een DCIM-pakket aan te schaffen - zelfs als zij besluiten enkel
Vaak geven we het beste antwoord op dit soort vragen door goed te
de basisfuncties toe te passen. Dit zal direct leiden tot een aanzienlijke
kijken naar het ecosysteem dat rondom een bepaald DCIM-pakket is ont-
verbetering als het gaat om productiviteit en de mate waarin het data-
staan. Met andere woorden: met welke PDU’s, switches en andere ap-
center efficiënt kan worden beheerd.
paratuur werkt het DCIM-pakket out-of-the-box al samen? Kijk hier ook nadrukkelijk naar veel vergeten apparaten als beveiligingscamera’s of
Organisaties die reeds met DCIM aan de slag zijn, zullen zien dat de DCIM
systemen voor toegangsbeheer. Een aanbieder die een one-stop-shop
zich snel ontwikkelt. Wat betekent dat zij tal van nieuwe functies tege-
model kent en dus standaard dit soort interfaces al in de software heeft
moet kunnen zien. Terwijl ook de integratie met andere managementom-
opgenomen, heeft dan uiteraard een belangrijke streep voor op andere
gevingen steeds verder zal gaan. De visie van een volledig geautomati-
fabrikanten.
seerd functionerend datacenter kunnen we vandaag de dag wellicht nog niet helemaal invullen, maar die situatie komt wel steeds dichterbij. ■
KIJKEN NAAR DE TOEKOMST Daarmee hebben we duidelijk aangegeven welke rol DCIM kan spelen in een datacenter en hoe we tot de keuze van het juiste DCIM-pakket kunnen komen. Maar hoe ontwikkelt DCIM zich nu verder? Veel datacenters kennen inmiddels een werkwijze die een 24/7-operatie mogelijk maakt. DCIM sluit meer en meer bij deze trend aan en maakt een belangrijke mate van automatisering van veel taken en handelingen mogelijk. Op die manier kunnen problemen voorspeld worden en al zijn opgelost voordat zij daadwerkelijk optreden. Nieuwe datacenters zijn bovendien voorzien van uitgebreide Internet of Things (IoT) voorzieningen die sensoren en andere apparaten en functies ondersteunen om deze 24/7-operatie verder te verbeteren. Ook zullen we een steeds nadrukkelijker integratie zien van DCIM met de operating systems en beheersoftware die gebruikt worden op de IT-laag van het datacenter (compute, storage, network). Verder zullen we meer
17
18
dcw november whitepaper
MINKELS LANCEERT NIEUWE WHITEPAPER OVER MICRO DATACENTERS: VAN STRATEGIE TOT IMPLEMENTATIE
dcw november whitepaper vanjohn de redacte laban european representative van de ocp foundation
De rol van datacenters verandert snel, gedreven door de cloud, datagroei en IT-kostenreductie. Dit leidt tot nieuwe uitdagingen als het gaat om het future-proof maken van datacenterinfrastructuren. De experts van Minkels hebben een aantal whitepapers gepubliceerd die als richtlijn dienen voor het creëren van een toekomstbestendig en energiezuinig datacenter. Minkels lanceert nu een nieuwe whitepaper over micro datacenters, met als titel ‘Whitepaper 09 - micro data centres: from strategy to implementation’. Edge Computing en IoT vragen om deze voorgeconfigureerde oplossingen, volgens Minkels’ Lead Data Centre Expert Niek van der Pas.
19 tekst
20
dcw november whitepaper
AFHANDELING VAN DATA In 2014 waren er wereldwijd nog 14 miljard connected devices. In 2020 zullen dat er 50 miljard zijn (Bron: Cisco). Ook de wereldwijde micro datacentermarkt krijgt hierdoor een boost: van 2.67 miljard dollar in 2017 naar 8.47 miljard dollar in 2022 (bron: Markets and Markets). Centrale afhandeling van data voldoet in veel gevallen niet voor IoT-toepassingen, vanwege onder meer low latency (edge analytics) eisen. IoT vereist lokale afhandeling van deze data met micro datacenters. KRIMPENDE DATACENTERS Steeds meer applicaties belanden in de cloud. Denk aan kantoorautomatisering, maar ook aan CRM- en ERP-systemen. Dat betekent dat je je datacenter in veel gevallen kunt verkleinen, omdat je gewoon minder
SNEAK PEEK De whitepaper ‘micro data centres: from strategy to implementation’ beschrijft het micro datacenterlandschap en de verschillende stakeholders tot in detail. In dit document staan onderwerpen als bedrijfscontinuïteit, toekomstige behoeften, risico's en de integratie van IT en faciliteiten centraal. Speciaal voor de lezers van DatacenterWorks geeft auteur Niek van der Pas - Minkels' Lead Data Centre Expert - alvast een sneak peek. fysieke hardware nodig hebt. Daarnaast neemt IT-miniaturisatie en virtualisatie toe, waardoor nog minder ruimte benodigd is. Hierdoor hebben veel bedrijven genoeg aan een klein en overzichtelijk datacenter dat wel voldoet aan de eisen van een groot datacenter. Deze bedrijven kiezen ervoor om bedrijfskritische applicaties en informatie - met een hoge betrouwbaarheid en tegen lage kosten - in deze micro datacenters onder te brengen. Ook zie je dat deze kleine datacenters ingezet worden als (ROBO) back-up of fallback. KOSTEN VERMINDEREN OVER DE AUTEUR - NIEK VAN DER PAS
Bedrijven die hun IT naar commerciële of cloud datacentra outsourcen,
De schrijver van deze whitepaper - Niek van der Pas - heeft bijge-
doen dit vaak omdat deze grote datacenters vanwege schaalgrootte zeer
dragen aan de EU Code of Conduct, een Europabrede richtlijn met
energie-efficiënt kunnen werken. Natuurlijk is dat ook positief voor het
‘best practices’ voor een energie-efficiënte datacenterontwikke-
groene imago van een bedrijf. Ondertussen kunnen zij hun eigen data-
ling. Ook is hij actief in ISO/IEC JTC 1/SC39 ‘Sustainability for and by
center ook verkleinen, waardoor minder energie wordt verbruikt. Door
Information Technology’, waar de nieuwe standaard voor Power
standaardisatie van micro datacenteroplossingen zijn de (operationele)
Usage Effectiviness (PUE) tot stand is gekomen.
kosten daarbij veel voorspelbaarder en de IT-manager heeft een zorg minder. ■
Als vertegenwoordiger van de NEN - het Nederlandse normalisatie-instituut - heeft de Europese norm voor Datacenters (EN 50600)
VERDER LEZEN?
zijn volle aandacht. Van der Pas is daarnaast voorzitter van de
Meer weten over het micro datacenterlandschap, de verschil-
Nederlandse normcommissie NEN 381039 ‘Computerruimten en
lende stakeholders, toekomstige behoeften, risico's en hoe IT en
datacenters’.
faciliteiten te integreren zijn? Vraag de whitepaper dan aan op: www.minkels.com/whitepaper
GE Industrial Solutions
Compleet producten- en dienstenpakket • • • •
Midden- en laagspanningsenergiedistributie Energie management en automatisering UPS systemen van 400VA–4800kW TLE Series UPS specifiek ontworpen voor datacenters 160–4800kW met o.a. een ongeëvenaard rendement
GE imagination at work
Nederlands GE service team voor de beste support nl.geindustrial.com | sales-ups.nl@ge.com | Tel. 033 254 12 80 nl.geindustrial.com
22
dcw november strategie
RITTAL OP IT ROOM INFRA
INFORMATIETECHNOLOGIE VAN DE TOEKOMST IS HYBRIDE Het IT Room Infra event is voor Rittal een belangrijk platform voor ontmoeting, kennisdeling en het uitwisselen van ideeën. De vakbeurs markeert ook de start van een nieuw innovatieseizoen en is ook voor Rittal een mooie gelegenheid om de meest recente productontwikkelingen aan het vakkundige publiek te presenteren. Dit jaar staan de Rittal Hybrid Cloud Packages (HCP) en de veelzijdige TS IT datacenter racks centraal. Met deze producten toont Rittal een toekomstvisie op de ontwikkelingen in de wereld van de IT-infra, de opkomst van cloud computing en de integratie van organisatiegebonden IT en intelligent gebouwbeheer.
De producten en diensten die Rittal op het IT Room Infra event presen-
ker. Door de opkomst van het internet der dingen kunnen steeds meer
teert, spelen in op de laatste trends in de informatietechnologie. Een be-
omgevingsvariabelen die enige invloed op het werk van mensen hebben
zoek aan de Rittal stand maakt ook duidelijk dat de IT-systeemleverancier
in beeld worden gebracht. Daardoor schuiven werkgebieden als facilitaire
zich steeds nadrukkelijker als kennispartner opwerpt. Op het IT Room In-
diensten, IT- en gebouwbeheer steeds dichter naar elkaar toe, oftewel IT
fra event delen Rittal Experts hun visies op ontwikkelingen als het Inter-
meets facility. Het IT-systeem moet immers ook de sensordata van een
net of Things (IoT), Power over Ethernet en Edge Computing. De stand is
slim gebouw kunnen verwerken, zodat de lampen in kantoorruimtes waar
ingericht om de interactie tussen de bezoekers en de Rittal medewerkers
niemand is automatisch worden uitgeschakeld.”
te bevorderen. Waar je als bezoeker van de Rittal stand vorig jaar nog werd begroet met: ‘Heeft u een vraag over een van onze producten?’,
VAN IT-MANAGER NAAR DATA MANAGER
daar luidt de openingszin nu: ‘Wat wilt u bereiken met uw IT?’
Raben: “Vroeger was de IT-afdeling uitsluitend verantwoordelijk voor het functioneren van de IT-installatie. Alles draaide in de eerste plaats
Volgens Elbert Raben, Product Manager bij Rittal, heeft deze verandering
om hardware. Tegenwoordig is de IT-manager eerder een Data Manager,
alles te maken met de voortschrijdende digitalisering (Raben spreekt van
die verantwoordelijk is voor de beschikbaarheid van een groot aantal
een digitale transformatie) van organisatieprocessen. Raben: “De ontwik-
dataprocessen die op verschillende digitale platforms in de organisatie
kelingen leiden tot een verbreding van het werkveld van de IT-medewer-
of de productieomgevingen plaatsvinden. En voor elk proces moet een
dcw november strategie
23
rittal
tekst
weloverwogen functionele IT-oplossing worden gevonden. Daarbij heeft
naar eigen behoeften in te delen en de internationale beschikbaarheid
de Data Manager de keuze uit een breed aanbod van online en offline
van productaccessoires zijn de belangrijkste redenen waarom datacenters
diensten.
het Rittal TS IT datacenter rack als nieuwe standaardoplossing voor hun IT-infrastructuur gebruiken.
HET MEEST COMPLETE DATACENTER RACK Op het IT Room Infra event richt Rittal zich niet alleen op de eindgebrui-
IT INFRA EXPERT SESSIES
kers, te weten de organisaties die hun bedrijfsgebonden IT toekomstbe-
De organisatie van IT Room Infra kondigt elk jaar een reeks centrale on-
stendig willen maken. Ook de co-locators, hyperscalers en datacenters
derwerpen aan waarover lezingen worden gehouden. Experts uit verschil-
die de cloud-diensten aanbieden kunnen hun voordeel doen met de
lende delen van de informatietechnologiewereld delen hierin hun kennis
nieuwe producten van Rittal. Het Rittal TS IT datacenter rack is inmid-
en visies. De thema’s van dit jaar zijn Warmte, Energie, Ontwerpen & Ma-
dels een nieuwe standaard geworden in succesvolle (internationale) co-
nagen, Impact IoT en Data Centraal, en over elk van deze onderwerpen
location datacenters en de grote private company datacenters. Raben:
etaleert Rittal een visie, die bezoekers van de beurs vervolgens terugzien
“Al deze partijen kiezen voor Rittal TS IT datacenter racks omdat deze
in de keuzes die Rittal maakte bij het ontwikkelen van de nieuwe Rittal
racks veelzijdig zijn en door Rittal op maat, dat wil zeggen in overeen-
producten van dit innovatieseizoen, waaronder de Hybrid Cloud Packages,
stemming met de specifieke wensen van datacenterbeheerders, worden
een volledig geklimatiseerde en toch compacte totaaloplossing voor In-
geleverd. De hoge functionaliteit, de mogelijkheden om de racks geheel
ternet on the Edge toepassingen.
DATACENTERS KIEZEN VOOR EEN VEELZIJDIG IT-RACK MET EEN HOGE FUNCTIONALITEIT DIE INTERNATIONAAL VERKRIJGBAAR IS, INCLUSIEF ACCESSOIRES.
TS IT Datacenter rack
24
dcw november strategie
HYBRID CLOUD PACKAGE WAT IS HET EN WAT KAN HET?
Hybrid Cloud Packages, L
De Hybrid Cloud Package racks zijn volledig gesloten en daardoor ge-
een stand alone IT-rack dat ruimte biedt aan eigen IT-componenten, waar-
luidsarm. Deze IT-racks zijn direct inzetbaar en bieden een optimale be-
op bijvoorbeeld de primaire processen draaien en netwerkcomponenten
scherming, voeding en koeling van IT- en netwerkapparatuur. Daardoor
staan die een betrouwbare verbinding met aanvullende cloud diensten
garanderen zij een betrouwbare verbinding met het internet. De com-
garanderen.”
pacte Hybrid Cloud Package beschikt over een onafhankelijk opererend UPS- en klimatiseringssysteem, een monitoring- en blussysteem en kan
LATENCY
naar believen overal worden opgesteld. De racks zijn in verschillende (re-
Voor kritische bedrijfsprocessen kunnen trage reactiesnelheden zeer on-
dundante) uitvoeringen verkrijgbaar, met koelvermogens van 1 tot 20
gewenste gevolgen hebben. Door een deel van de dataverwerking in
kilowatt. Zo is er voor iedere IT-load een passende Hybrid Cloud Package.
eigen beheer te houden, worden deze risico’s geminimaliseerd. Raben: “Het hangt van de toepassing af. Eigenlijk is de stelregel: alle data-analyseprocessen die om zo kort mogelijke reactietijden vragen en bedrijfs-
DATA-EXPLOSIE
gevoelige informatie, laat je on the edge, dus door je eigen servers in de
De transitie naar cloud computing levert voordelen op, zoals lagere IT-
Hybrid Cloud Package, uitvoeren. Processen waarvoor de reactietijd van
beheerkosten en minder ruimtegebruik ten behoeve van de lokale IT-
minder groot belang zijn kunnen in de cloud worden uitgevoerd. Voor een
faciliteiten, maar werpt volgens Raben ook nieuwe risico’s op. Zo ontstaat
snelle dataverwerking en een betrouwbare schakel tussen de cloud en
al snel het gevaar op een ongewenste afhankelijkheid van cloud-leve-
uw onderneming presenteert Rittal On the Edge IT-infra oplossingen. Op
ranciers en softwareproducenten. Raben: “De opkomst van het Internet
de IT Room Infra beursstand van Rittal zijn de verschillende uitvoeringen
of Things (IoT) zorgt voor een ware data-explosie. En steeds meer data
van de Hybrid Cloud Package producten van dichtbij te bewonderen. Wat
wordt in de cloud opgeslagen. Organisaties die volledig op cloud based
u ook maar wilt bereiken met uw IT, samen komen we daar wel uit.”
applicaties bouwen beseffen niet hoe snel hun ‘datameer’ bij hun cloudpartners groeit. Totdat men van provider wil wisselen of nieuwe datakop-
METEN IS WETEN, BIJSTUREN IS OPTIMALISEREN
pelingen of bedrijfsapplicaties wil maken. Want het terughalen van deze
De eerste vraag die Rittal stelt is: waar in uw waardeketen voegen digi-
data kan enkele weken, soms wel maanden in beslag nemen.”
tale technieken de meeste waarde toe? Raben: “Om de kansen van de digitale transformatie te kunnen benutten, heb je informatie nodig, kennis
Hoe behoud je als organisatie de regie over je eigen bedrijfskritische
van nieuwe technologische mogelijkheden, maar ook real-time data over
data? Wat doe je met al die data, nu en in de toekomst? Het is een re-
de eigen processen. Het is een goed begin: sensoren op slijtagegevoelige
levante vraag in een wereld waarin data en databewerking bepalend
apparaatonderdelen, bijvoorbeeld van de motor-, pomp- en koelsyste-
wordt voor de bedrijfszekerheid. Raben: “Kies je voor cloud-diensten, dan
men, want dat maakt preventief onderhoud mogelijk. Het maximaliseert
geef je feitelijk je primaire bedrijfsprocessen uit handen. Kies je voor IT
de beschikbaarheid van processen en minimaliseert het energieverbruik.
volledig in eigen beheer, dan kijk je aan tegen forse investeringen. De
Nieuwe apparaten die in de Rittal systeemproducten zijn verwerkt, be-
slimste tussenoplossing is vaak een IT-infrastructuur on the edge, ofwel
schikken veelal over deze sensoren.” ■
26
dcw november bekabeling
DE EFFICIĂ‹NTSTE OPTIE VOOR MIGRATIE NAAR DE VOLGENDE GENERATIE SNELHEDEN IN HET DC
DE WEG VRIJMAKEN VOOR HOGERE SNELHEDEN De datacenters van nu moeten de extreme behoefte van bandbreedte ondersteunen van cloudgebaseerde bedrijfs- en opslagoplossingen, video streaming en video-oproepen, opkomende databasetechnologie en online gaming. De behoefte aan snellere connectiviteit en datatransmissie stuwt de evolutie naar hogere snelheden in de datacenter-backbone. Transmissiesnelheden van 40 en 100 gigabits per seconde (Gb/s) zijn al normaal, maar binnenkort zullen Ethernetoplossingen van 200 Gb/s en 400 Gb/s nodig zijn om de explosieve groei in bandbreedte te ondersteunen die verder wordt gevoed door de snelle ontwikkeling van Big Data en Internet of Things (IoT).
Glasvezelbekabeling is het medium bij uitstek
TWEE OF ACHT
Niet alleen de glasvezeltoepassingen die in
in de datacenter-backbone en Standaardgroe-
Op nieuwe en aankomende standaards, inclu-
ontwikkeling zijn, maar ook huidige hogesnel-
pen zoals de IEEE P802.3bs 200 Gb/s en 400
sief IEEE P802.3bs voor 200Gb/s en 400Gb/s,
heids-glasvezeltoepassingen die parallelle op-
Gb/s Ethernet-Task Force werken al hard aan
die naar verwachting worden gepubliceerd
tics gebruiken, zoals 40 Gigabit 40GBASE-SR4
een nieuwe generatie glasvezeltoepassingen
tegen het einde van 2017, onthult dat zowel
(8 vezels) en 100 Gigabit 100GBASE-SR4 (8 ve-
die 200G en 400G ondersteunen. Voor de over-
singlemode- als multimode-glasvezeltoepas-
zels) zijn deelbaar door dezelfde factoren.
gang naar hogere snelheden zijn echter nieu-
singen bedoeld zijn voor transmissie over aan-
we glasvezelbekabelingstechnologieĂŤn nodig
tallen vezels die gedeeld kunnen worden door
DE LIMIETEN BEREIKEN
voor een optimale ondersteuning.
2 of 8 (Tabel 1).
Vandaag de dag is 12-aderige MTP-connectiviteit een algemene bekabelingsoplossing die in het datacenter wordt gebruikt. Omdat
TOEPASSING
AANTAL VEZELS
MEDIA
MAX. AFSTAND
het eenvoudig zes duplexvezeltoepassingen
200G-BASE-DR4
8
Singlemode-ader
500 m
ondersteunt, zoals 10GBASE-SR, konden hier-
200GBASE-FR4
2
Singlemode-ader
2 km
door glasvezel-backbones worden gemaakt
200GBASE-LR4
2
Singlemode-ader
10 km
met de 12-aderige interface en overgebracht
400GBASE-SR16
32
Multimode-ader
100 m
400GBASE-DR4
8
Singlemode-ader
500 m
400GBASE-FR8
2
Singlemode-ader
2 km
400GBASE-LR8
2
Singlemode-ader
10 km
naar duplexconnectors voor aansluiting van Tabel 1: Nieuwe PHY-specificaties die op dit moment worden ontwikkeld door de IEEE P802.3bs 200 Gb/s en 400 Gb/s Ethernet-Task Force.
dcw november bekabeling lee funnell hoofd technische services voor europa, rusland en afrika bij siemon
27 tekst
28
dcw november bekabeling
apparatuur. Dit gebeurt met plug and play-
als er 12-aderige MTP-oplossingen worden
name een probleem is bij hogesnelheidstoe-
modules of cassettes met de 12-aderige MTP-
gebruikt. Deze verspilde glasvezelcapaciteit
passingen van 40 en 100 Gigabit die striktere
verbinding op de achterkant voor aansluiting
kost niet alleen geld, maar vermindert ook de
invoegingsverlieseisen hebben.
op gebruiksklare backbone-trunkkabels en
dichtheid die MPO/MPT-oplossingen oorspron-
duplexconnectors op de voorkant, zoals LC- of
kelijk moesten leveren.
de minder populaire SC-connectoren, voor het
DE BESTE WEG VOORUIT Voor alle nieuwe plug and play-glasvezeltoe-
aansluiten van duplex-patchkabels. Door de
EEN MOGELIJKE OPLOSSING
passingen wordt hoe dan ook het gebruik van
hogere dichtheden en inzetsnelheid van deze
Voor toepassing in bestaande datacenters
nieuwe 8-aderige MTP-oplossingen sterk aan-
gebruiksklare oplossingen, heeft de 12-ade-
die willen overstappen naar next-generation
bevolen. 8-aderige MTP-oplossingen lossen
rige MTP-connector bijgedragen aan de groei
snelheden van meer dan 10 Gb/s en waarin al
de problemen met het gebruik van 12-ade-
van glasvezelinfrastructuren toen het gebruik
12-aderige MTP-oplossingen zijn geïnstalleerd,
rige oplossingen op en bieden de meest ef-
van optische poorten toenam van tientallen tot
is het gebruik van conversiekabels of -modules
ficiënte, rendabele en best presterende optie
duizenden.
een manier om 100 procent vezelgebruik te
voor 8-aderige 40 en 100 Gigabit oplossingen.
behalen. Met deze conversiekabels en -modu-
Ze bieden bovendien de weg van de minste
De 12-aderige MTP-connector heeft zich ja-
les worden twee 12-aderige MTP's veranderd
weerstand als eenvoudigste vorm van migra-
renlang bewezen in de sector, maar met de
in drie 8-aderige MTP's voor verbinding met
tie naar de next-generation snelheden van
opkomst van parallelle optics om tegemoet
apparatuur voor 40 en 100 Gb/s. Hoewel dit
meer dan 100 Gb/s.
te komen aan de behoefte aan hogere Ether-
de meest rendabele optie kan zijn voor data-
netsnelheden en toepassingen waar 8 vezels
centers waarin al 12-aderige MTP-oplossingen
Met het gebruik van 8-aderige MTP backbone-
voor nodig zijn, is deze oplossing niet meer
zijn geïnstalleerd, zijn conversiekabels en -mo-
bekabeling en 8-aderige MTP-jumpers voor
efficiënt.
dules een complexere manier om 100 procent
verbindingen met 40/100 Gigabit-apparatuur
glasvezelgebruik te bereiken en bovendien
wordt 100 procent gebruik behaald zonder dat
Ten eerste kan met parallelle optics 10 Gb/s
veroorzaken ze wat prestatieproblemen. Bij
er dure, complexe conversiekabels of -modules
aan data worden verzonden over de meerdere
gebruik van conversiekabels die twee 12-ade-
nodig zijn. Omdat 8 vezels ook deelbaar zijn
vezels terwijl dit betekent dat een 12-aderige
rige MTP's veranderen in drie 8-aderige MTP's
door een factor 2, kunnen deze oplossingen
MTP-connector in theorie het vermogen heeft
moeten er 3 apparatuurpoorten offline wor-
worden gebruikt voor duplextoepassingen met
om 60 Gigabit te leveren met 6 vezels die zen-
den gesteld als er een kabel beschadigd raakt.
modules die één 8-aderige MPO/MPT conver-
den en 6 vezels die ontvangen met 10 Gb/s,
Het gebruik van conversiemodules betekent
teren in vier duplexverbindingen. Daarom is
zijn er geen glasvezeltoepassingen, transcei-
extra kosten en materiaal, terwijl er extra in-
8-aderige MTP de meest efficiënte optie voor
vers of apparaten voor 60 Gigabit. En die ko-
voegingsverlies in het kanaal wordt gebracht
alle huidige en toekomstige glasvezeltoepas-
men er ook nooit.
vanwege een extra gekoppeld paar, wat met
singen. ■
Ten tweede is voor de huidige en toekomstige toepassingen een aantal vezels nodig dat deelbaar is door 2 of 8 - waarbij 4 vezels zenden en 4 vezels ontvangen met 10 Gb/s of 25 Gb/s. Met deze 8-aderige toepassingen worden de 12 glasvezels die beschikbaar zijn in 12-aderige MTP-oplossingen niet allemaal gebruikt. In plaats daarvan blijft 33 procent van de glasvezel ongebruikt, waarbij de 4 middelste vezels van de 12-aderige MTP-connector niet gebruikt zullen worden. Voor de 400GBASESR16 zijn bijvoorbeeld 32 vezels nodig. Dit is niet deelbaar door 12 en zou leiden tot glasvezelverspilling als er 12-vezels MTP-oplossingen zouden worden gebruikt. Ook de toekomstige singlemode-toepassingen met kort bereik 200GBASE-DR4 en 400GBASE-DR4 voor het datacenter zijn gepland voor transmissie over 8 vezels, wat leidt tot ongebruikte capaciteit
datacenterworks november
2017
NEDERLAND HEEFT EEN KLIMAATSTRESSTEST VOOR DATACENTERS NODIG DE GROEI VAN HET DATAVERKEER
SPECIAL IT ROOM INFRA 2017
14 NOVEMBER 1931 CONGRESCENTRUM DEN BOSCH
PLATTEGROND | EXPOSANTEN | ZAALINDELING | PROGRAMMA
30
dcw november visie
HEVIGE STORM EN REGEN KAN DIRECT ÉN INDIRECT GROTE INVLOED OP CONTINUÏTEIT HEBBEN
NEDERLAND HEEFT EEN KLIMAATSTRESSTEST VOOR DATACENTERS NODIG “Te weinig Nederlandse en Belgische bedrijven zijn zich bewust van het feit dat de klimaatverandering nu al een concreet risico vormt voor hun bedrijfscontinuïteit.” Zo begint een persbericht dat Siemens onlangs rondstuurde. Ook in de datacenterwereld is het erg stil als het gaat om klimaatverandering. Terwijl zware stormen en hevige regenbuien tot langdurige verstoring van bijvoorbeeld de energievoorziening kunnen leiden. Het wordt tijd voor een klimaatstresstest voor datacenters. Op het moment van schrijven van dit artikel
wel dat we geconfronteerd worden met - laten
te brengen, is een document genaamd ‘Delta-
hebben we net een stevige storm achter de
we zeggen - ‘ander weer’ dan we gewend zijn.
programma 2018 - Doorwerken aan een duur-
rug die met name in Polen en Tsjechië tot veel
Die veranderende weersomstandigheden kun-
zame en veilige delta’. Het ruim 140 (!) pa-
wateroverlast en zelfs de dood van enkele
nen ook impact hebben op de continuïteit van
gina’s dikke rapport omvat onder andere een
mensen heeft geleid. Maar ook in Nederland
bedrijven.
Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie.
last van veel water en liepen onder andere
Voor een waterrijk land als Nederland dat bo-
Interessant aan dit adaptatieprogramma is dat
kades onder. Bovendien komt zojuist een be-
vendien voor een belangrijk gedeelte onder
gekeken wordt naar de vraag hoe gemeenten
richt binnen uit de Franse media dat enorme
de waterspiegel ligt, is klimaatverandering
in ons land zijn voorbereid op klimaatveran-
wateroverlast de Parijse zakenwijk La Défense
een punt dat bovenaan de agenda staat. Van-
dering. Een stad als Rotterdam is bijvoorbeeld
onbereikbaar heeft gemaakt. La Défense is
daar dat de overheid inmiddels op meerdere
heel bewust bezig om ruimte in de stad te
een economisch zeer belangrijke regio van de
manieren in actie is gekomen. De plannen die
creëren voor grote hoeveelheden water. Het
Franse hoofdstad, waar veel hoofdkantoren
hier ontwikkeld worden, kunnen tevens goed
idee is dat als er plotsklaps veel meer water
zitten van verzekeringsmaatschappijen, IT-
van pas komen in de datacenterindustrie. De
in de stad aanwezig is, dat water dan ergens
concerns en dergelijke.
centrale vraag die hierbij speelt: bedreigt kli-
heen moet. Het dient tijdelijk opgevangen
maatverandering de toonaangevende positie
te worden en daar zijn weldoordachte maat-
MAATREGELEN NODIG
van Nederland als datacenter-land? En wat
regelen voor nodig. Dus worden parken ge-
Langzaam maar zeker hebben we de afgelo-
kunnen we doen om dit te voorkomen? Sterker
schikt gemaakt om bij wateroverlast tijdelijk
pen periode een verandering gezien binnen
nog: kunnen we hier wellicht juist een concur-
onder water te lopen. Hetzelfde geldt voor
het bedrijfsleven. Steeds meer directies zien in
rentievoordeel uit halen?
parkeergarages en andere grote ruimtes die
- Delfzijl bijvoorbeeld - hadden we onlangs
gemakkelijk grote hoeveelheden water kun-
dat er maatregelen nodig zijn. Want of er nu wel of niet sprake is van een structurele veran-
140 PAGINA’S
nen herbergen. En zelfs huizenbezitters wordt
dering van het klimaat in ons land, duidelijk is
Een goed startpunt om deze discussie op gang
gevraagd hun tuin niet volledig te betegelen,
dcw november visie robbert hoeffnagel hoofdredacteur datacenterworks
maar ruimte te laten om water in de grond te
Wateroverlast brengt ook de energievoorzie-
maatschappij en economie voor de geest ha-
laten wegzakken. Alles bedoeld om te voor-
ning van straten, wijken of bedrijfsterreinen in
len. Zware stormen met veel omvallende bo-
komen dat water ‘spontaan’ het laagste punt
gevaar. Dat is in het verleden al wel gebeurd
men kunnen toegangswegen tot bedrijfsterrei-
gaat opzoeken, waardoor huizen en bedrijven
in ons land, maar met de hevige buien die we
nen, maar ook complete snelwegen afsluiten.
onder water komen te staan. En zo’n bedrijf
nu mee maken en die naar verwachting eerder
Afgelopen zomer was het onder water staan
kan natuurlijk ook een datacenter zijn.
steviger dan minder heftig worden, is de kans
van nog geen 50 meter snelweg voldoende
op meer verstoringen zeker aanwezig. Boven-
om het verkeer in en om Parijs volledig te ver-
UITGEBREID GEANALYSEERD
dien kan de verstoring langduriger worden.
lammen. Maar denk ook aan de gevolgen van
In het adaptatieprogramma wordt deze situ-
Dat leidt tot tal van nieuwe situaties. Als een
blikseminslagen en dergelijke.
atie uitgebreid besproken en geanalyseerd. De
stad of een belangrijk deel daarvan langdurig
problemen die kunnen ontstaan gaan heel ver
- lees: enkele dagen of wellicht zelfs weken -
Kortom, er komt een groot aantal nieuwe uit-
en hebben zowel direct als indirect invloed op
zonder stroom zit, zal de overheid samen met
dagingen op lokale overheden af. Een van de
onze leefomgeving. Zware stortbuien kunnen
de energiemaatschappijen nadrukkelijk prio-
interessante aanbevelingen die in het adapta-
leiden tot overstromingen. Waardoor kelders
riteiten stellen in het herstellen van de ener-
tieprogramma 2018 wordt gedaan, is dan ook
van bedrijven en woningen kunnen onderlo-
gievoorziening. Wie eerst? Ziekenhuizen en
het ontwikkelen van een klimaatstresstest
pen. Maar duidelijk is ook dat Nederland te
bijvoorbeeld verzorgingstehuizen waar kwets-
voor gemeenten. Aan de hand van zo’n test
weinig capaciteit heeft om de verwachte hoe-
bare mensen wonen? Of een bedrijfsterrein
kunnen gemeenten vaststellen hoever zij zijn
veelheden water via het openbaar riool af te
waar enkele fabrieken of handelsbedrijven
met de voorbereidingen op de gevolgen van
voeren. En riolen die overstromen veroorzaken
staan? De keuze lijkt duidelijk.
klimaatverandering.
sche problemen. Met alle gevolgen van dien
GEMEENTEN VOOROP
SCENARIO’S DOORREKENEN
voor bijvoorbeeld bedrijven die voedsel produ-
Zo kunnen we ons nog veel meer gevolgen van
Stresstesten kennen we al uit de financiële
ceren. Of ziekenhuizen en verzorgingstehuizen.
klimaatverandering voor het functioneren van
wereld. Hierbij worden banken verplicht om
niet alleen wateroverlast, maar ook hygiëni-
31 tekst
32
dcw november visie
Strategisch gezien is er alles voor te zeggen
een aantal door de Nederlandse Bank of de
voldoende aan? Terwijl ‘business continuity’ in
ECB opgestelde scenario’s door te rekenen. Bij-
tijden van verandering juist extreem belangrijk
om als branche een eigen - zeg maar - kli-
voorbeeld: wat gebeurt er met de financiële
is.
maatstresstest voor datacenters te ontwikke-
gezondheid van de bank als de beurs plots-
len. Enerzijds is het defensief erg belangrijk:
klaps 25% daalt, de rente verdubbelt en 10%
Ook in de Nederlandse datacenter-industrie
we verdienen als land veel geld met datacen-
van de huishoudens niet meer kan voldoen
lijkt dit onderwerp nog niet echt te leven.
ters en gerelateerde diensten.
aan de hypotheekverplichtingen? Het is maar
Terwijl de digitale sector voor ons land econo-
een willekeurig voorbeeld, maar een bank is
misch erg belangrijk is en we met onze geo-
Maar er is ook een offensief argument waarom
bij een stresstest verplicht om de impact van
grafische ligging extra gevoelig zijn voor ex-
een dergelijke dedicated stresstest voor da-
zo’n scenario door te rekenen en de resultaten
treme wateroverlast.
tacenters belangrijk is: concurrentievoordeel.
daarvan te rapporteren.
Hoe eerder we als Nederland aan bestaande FORMEEL CERTIFICEREN
en potentiële nieuwe klanten kunnen laten
Het adaptatieprogramma 2018 stelt nu voor
Bij onze grote concurrent op datacentergebied
zien dat we - zelfs - op klimaatverandering zijn
gemeenten eveneens aan een stresstest te
Engeland is men zich inmiddels wél bewust
voorbereid, geeft dat Nederland als vestigings-
onderwerpen. Opnieuw een - zeg maar - ‘wild’
van dit risico. De Britse overheid heeft zelfs
plaats een duidelijk voordeel. Zeker als we ook
voorbeeld van een scenario: wat gebeurt er in
al een rapport laten opstellen waarin dieper
nog eens de resultaten kunnen laten zien van
een gemeente als we te maken krijgen met
wordt ingegaan op de gevolgen van ‘climate
nationaal opgestelde stresstesten waar we bij
een week lang hevige stortbuien waarbij een
change’ voor datacenters. Al lijkt het rapport
voorkeur ook nog een formele certificering aan
nader aan te geven hoeveelheid regenwater
politiek gezien wat moeilijk te liggen bij de
koppelen. Tijd dus voor een actieplan. ■
valt? Terwijl tegelijkertijd door een bliksem-
Britten.
inslag het gemeentehuis afbrandt en door een storing in het hoogspanningsnet de energievoorziening in een aantal woonwijken én drie bedrijfsterreinen verstoord raakt? Bovendien blijken de UPS-systemen van het lokale ziekenhuis weliswaar te functioneren, maar wil een van de twee generatorsets niet starten. Nog afgezien van het feit dat men diesel op voorraad heeft voor 4 dagen, terwijl de stroomstoring inmiddels zijn vijfde dag in gaat. Bovendien staat als gevolg van de stroomstoring een belangrijke verkeersbrug in de stad ‘open’, waardoor een cruciale verkeersader in de gemeente onbruikbaar is en brandweer en ziekenwagens continu vast staan in het vastgelopen verkeer. KLIMAATSTRESSTEST VOOR DC’S Niemand weet of dit soort scenario’s werkelijkheid gaan worden. Maar kennelijk neemt de overheid deze dreiging inmiddels dusdanig serieus dat men klimaatstresstests voor gemeenten voorstelt. Wat natuurlijk onmiddellijk de vraag oproept of een voor ons land cruciale economische activiteit als de datacentersector zich niet eveneens moet gaan voorbereiden op dit soort rampscenario’s? Dat maakt het persbericht van Siemens ook zo relevant. Want heel Nederland lijkt zich inmiddels bewust van de risico’s van klimaatverandering, maar doen we er als bedrijfsleven wel
OPTICAL SOLUTIONS & INFRASTRUCTURE
MXC ® The Big Data Connector - 1,6 TBit/s MXC® is a new optical fiber connector system responding to the ever-increasing demand for data which is driving new hardware and applications in data centers and networks. Using advanced high-density interconnect technology, MXC® provides a direct card edge interface to embedded optical engines such as Intel Silicon Photonics chips. www.rosenberger.com/osi To learn more, step by our booth #42 at IT Room Infra
dcw november it room infra
DE GROEI VAN HET DATAVERKEER Er zijn mooie uitdagingen voor gebruikers en beheerders van datacenters door de continue groei van het dataverkeer. Bij de gebruikers wordt de keuze tussen public, private en hybrid cloud steeds meer van belang. Voor de beheerders van datacenters zullen de transities samen moeten gaan met een continuerend aanbod in de dienstverlening. De lessen uit de praktijk worden geboden door sprekers op het IT Room Infra event op 14 november 2017. Robbert Lukkenaer van Surfsara presenteert de verhuizing van een su-
gemaakt, hoe IoT conventionele onderhoudsmethodieken kan doorbre-
percomputer. Dat is een unieke transitie van de nationale HPC omgeving
ken en daarmee operationele kosten kan reduceren. De beschikbaarheid
van VANCIS naar het te bouwen nationaal HPC datacenter in de Digital
van de apparatuur in de industrie wordt verhoogd. Met deze voorbeelden
Realty datacenter toren op het Science Park. De enorme scope (de wa-
kunnen datacenters leren van andere sectoren, zoals de Maritieme, Olie
tergekoelde supercomputer Cartesius met 46.000 cores, tape-robots, 32
en Gas industrieën.
petabyte aan data, het netwerk en duizenden andere systemen), het feit dat de omgeving enkelvoudig is uitgevoerd waardoor iedere actie impact
Joost Grillaert van Nexans Cabling Solutions gaat in zijn presentatie ook
heeft op de dienstverlening en het grote aantal externe afhankelijkheden
in op uitdagingen voor de infrastructuur in datacenters door IoT. Voor Big
samen maken dit project tot een grote uitdaging.
Data toepassingen is een hoge capaciteit vereist in de backbone van de kabelinfrastructuur. Dat vraagt om ondersteuning met glasvezel. Terwijl
De passende cloud strategie is volgens de presentatie van Johan Vink van
enkele jaren geleden een volledige migratie naar parallelle connectiviteit
Interconnect Services binnen handbereik. Hij ziet bij de continu groeiende
voor 40G op glasvezel werd voorspeld, blijkt de realiteit nu anders te zijn
cloud de uitdaging in een combinatie van private- en public cloud toepas-
en kiest men vaak voor een eenvoudige gestructureerde bekabeling voor
singen, die gecombineerd kunnen worden met on-premise omgevingen.
de backbone van IoT.
De spreker geeft aan dat een solide strategie van het grootste belang is voor een succesvolle migratie. In de presentatie worden handvatten
Vincent Liebe van Minkels toont de impact van IoT op de grote diversiteit
aangereikt, waarmee u een strategie bepaalt.
van segmenten, zoals smart buildings, smart industry en smart cities. In de presentatie gaat de spreker in op de gevolgen voor het datacenter
VOORDELEN MET INTERNET OF THINGS
ecosysteem, waarin de kansen worden benadrukt.
Het Internet of Things is één van de aanleidingen dat het dataverkeer steeds meer toeneemt. Door continu allerlei gegevens te meten in sen-
Zowel de fysieke beveiliging als de cyber security zijn meer dan ooit van
sornetwerken, de data te analyseren en daarmee de processen of het
cruciaal belang voor een datacenter en de klanten die vanuit het datacen-
gebruik te verbeteren liggen voordelen voor de hand. Dat vraagt nogal
ter bediend worden, vooral door de komst van het Internet of Things. Voor
wat van de infrastructuur van een datacenter. Allerlei processen kunnen
gebruikers is de veiligheid dan wel een grote randvoorwaarde.
dan effectiever en efficiënter. De uitdaging ligt vooral in het inschatten en managen van de benodigde capaciteit, energie, onderhoud, snelheid en
Datacenters worden zowel technische als organisatorische oplossingen
security. IoT zelf en de aanbieders van technologie bieden dan voordelen
geboden. Wesley Neelen van DearBytes gaat in op de risico’s van smart
aan de datacenters.
homes voor datacenters. Welke kwetsbaarheden bevatten smart home devices? Veel mensen hebben tegenwoordig slimme meters, thermos-
In de presentatie van Etienne Scholl van Ericsson en Robin Koeken van
taten en verlichting. Hoe werkt het en welke risico’s brengt een smart
ABB wordt aan de hand van praktijkvoorbeelden in de industrie duidelijk
home met zich mee? Smart home devices maken verbinding met de
dcw november it room infra paul petersen fhi cloud. Krijgt een aanvaller toegang tot uw datacenter of serverruimte via
verschillende van deze varianten toe. De spreker plaatst dit in de context
deze devices?
van uw praktijk.
100% NETSPANNING, HET BELANG VAN EEN UPS
Raf Bruggeman van GNB Industrial Power gaat in op een lage Total Cost
Een UPS (Uninterruptible Power Supply) is een voeding die ononderbro-
of Ownership met betrekking tot batterij dimensionering. Het ontwerpen
ken spanning levert aan achterliggende apparatuur. Als de spanning van
van de meest optimale batterijoplossing is het grootste struikelblok voor
het net is gevallen, verzorgt de UPS de voeding in de eerste paar minuten.
adviseurs en eindklanten. Het juiste batterijdesign is van invloed op de
Daarna neemt normaal gesproken het noodstroomaggregaat dat over. De
TCO. De spreker geeft aan waar men op dient te letten en wat de belang-
juiste keuzes bij UPS-systemen vraagt om deskundigheid, die zowel door
rijkste aspecten zijn.
sprekers als exposanten van het IT Room Infra event geboden wordt. De experts helpen u met een UPS de downtime te minimaliseren of gewoon
DE GROENE WATERSTOFECONOMIE
niet te laten gebeuren.
Duurzame elektriciteit uit wind en zon wordt wereldwijd zeer goedkoop en neemt een grote vlucht. Waterstof biedt grote kansen voor opslag en
In de presentatie van Patrick Bast, General Electric, geeft de spreker u
transport van duurzame energie. Deze groene waterstof gaan we gebrui-
handvatten mee omtrent de keuze voor een UPS-systeem, modulair of
ken om het elektriciteit systeem te balanceren en voor toepassingen in
juist niet? Er wordt besproken wat de beste oplossing is voor u en voor uw
de industrie, de chemie, auto’s, bussen, trucks, treinen, boten et cetera.
klant. Er wordt ingegaan op verschillende drijfveren voor het investeren
Op afgelegen plekken worden brandstofcellen nu al gebruikt als (nood)
in een UPS-systeem - met name betrouwbaarheid en beschikbaarheid.
stroomvoorziening. Wordt dit ook de toekomstige duurzame (nood)
Het verschil tussen theorie en praktijk komt daarbij aan de orde.
stroomvoorziening voor datacenters? Ad van Wijk van TU Delft en KWR sluit met deze presentatie het IT Room Infra event af.
Dennis Klein van Socomec gaat in op het onderhoud aan een UPS. Is dat noodzakelijk of een optie? Met de focus op onderhoud kijkt de spreker
Het gehele programma (na te lezen op de site www.itroominfra.nl) biedt
ook juist naar de toekomst van UPS onderhoud. Blijft preventief onder-
sterke kennisoverdracht aan beheerders, managers, eigenaren, technisch
houd bestaan, stopt onderhoud in zijn geheel, of gaan we naar een run
consultants en installateurs van datacenters/computerruimtes. â–
to failure van onderdelen in de UPS? De voortschrijdende techniek laat
tekst
36 Plattegrond
17
23 24
Track 3
Track 5
62
13
27
59
aan het woord
61
Eindgebruiker
60
26
Track 4
14
25
Koeling, Power & Connectiviteit
11
58 57
10 8
Zaal 2 Zaal 3
3 2 42
41
40
39
38
1
37
Zaal 4
36
Catering
4
5
43
6
46
45 44
35
Zaal 5
34
7
48 47
49
51 50
33
32
52
9
31 30
53
29
Middag
54
Plenaire sessie
56
55
28
cloud
12
Outsourcen naar datacenter/
Zaal 1
Monitoren & Managen
15
Track 2
Bar en Catering
22
Ochtend
16
21
Plenaire sessie + Track 1
18
Programma in het kort
19
PLATTEGROND 20
Zaalindeling
ZAALINDELING TU Eindhoven/PhotonDelta
Zaal 1
OCP Foundation
Zaal 1
warmte
ontwerpen & managen
data centraal
Air@Work & Vodafone/Ziggo
Zaal 1
BAM Bouw en Techniek namens Reichle & De-Massari
Zaal 3
FenceWorks
Zaal 5
Actiflow
Zaal 2
SPIE ICS
Zaal 3
Surfsara
Zaal 5
KSB Nederland & HUAWEI
Zaal 1
TNO & Alphacloud namens Perf-IT
Zaal 3
KPN
Zaal 5
Royal HaskoningDHV & GeoComfort
Zaal 1
Klict Opleidingen namens C.N. Rood
Zaal 3
DearBytes
Zaal 5
Apac & De Wit Datacenterkoeling
Zaal 1
ADVA Optical Neworking SE namens Cable Concepts Center
Zaal 3
Interconnect Services
Zaal 5
Datacenter Vlaanderen
Zaal 1
Koning & Hartman
Zaal 3
Dell EMC Nederland
Zaal 5
energie
outsourcen naar datacenter/cloud
Bender Benelux
Zaal 2
Dell EMC Nederland
Zaal 4
General Electric / divisie Industrial Solutions
Zaal 1
Ericsson & ABB
Zaal 4
Socomec
Zaal 2
Minkels
Zaal 4
Power Quality Benelux, Eaton
Zaal 2
Rittal
Zaal 4
GNB Industrial Power
Zaal 2
Nexans Cabling Solutions
Zaal 4
Minkels & Norm Commissie
Zaal 2
Bloc namens Beveco
Zaal 4
TUDelft
Zaal 1
Plattegrond Zaalindeling Programma in het kort Plenaire sessie + Track 1 Ochtend
Track 2
EXPOSANTEN
Monitoren & Managen
1
Cable concepts
22
Bachmann
43
Legrand
2
Air@work
23
SCHÄFER IT - Systems
44
Minkels/Raritan
3
GeoComfort
24
Hi-Safe Systems
45
Compose Network Connections
4
Pathema
25
Interconnect
46
5
Lasent
26
Busbar Systems Benelux
Saia Burgess Controls en Trend Control Systems
6
Wagner
27
Vertiv
47
Forehand
7
ABB
28
Remtech
48
Schleifenbauer
8
Ratio
29
Fortop
49
KSB Nederland
9
Reichle & De-Massari
30
Draka
50
Actiflow
10
FOA Nederland
31
Mulder-Hardenberg
51
DE WIT Datacenterkoeling
11
Bender Benelux b.v.
32
ST Benelux
52
Metz Connect
12
Intronics
33
Western Airconditioning
53
Aggreko
13
Stulz
34
Siemens Nederland
54
DBR Generatorsets
14
Perf-it
35
Beveco
55
Nexans Cabling Solutions
15
Koning & Hartman
36
FläktGroup Nederland B.V.
56
C.N. Rood
16
General Electric
37
Elinex Power Solutions
57
Catec
17
Delta Electronics
38
Commscope
58
Eurotronic
18
Eaton industries
39
Alteco
59
Kannegieter
19
SPIE
40
Apac
60
AEG Power Solutions
20
GNB Industrial Power
41
Socomec
61
OEC Power Solutions
21
Datwyler Cables GmbH
42
Rosenberger OSI
62
Rittal
Track 3 Koeling, Power & Connectiviteit
Track 4 Eindgebruiker aan het woord
Track 5 Outsourcen naar datacenter/ cloud
Plenaire sessie Middag
38 Plattegrond Zaalindeling Programma in het kort
PROGRAMMA IN HET KORT / ZAALINDELING 09.00–09.25
Ontvangst
09.30–09.55
Het belang van fotonische chips voor datacenters - Ewit Roos namens TU Eindhoven/PhotonDelta
10.00-10.25
How the Open Computer hardware community gets rid of all the traditional overkill in Enterprise Datacenters - John Laban, OCP Foundation
Plenaire sessie
Warmte
Energie
Ontwerpen & Managen
Impact IoT
Data Centraal
10.30-10.55
Het optimaliseren van datacenter koeling loont bij Vodafone / Ziggo! Marius Klerk, Air@Work samen met Martin Amsterdam van 1 Vodafone / Ziggo
Wat zijn de gevaren van AC en DC lekstromen in het datacenter? Bent u voorbereid? Raymond Vergouwe, Bender Benelux B.V. 2
De belangrijke rol van BIM in een DBFMO project Timothy Lievendag, BAM Bouw en Techniek namens Reichle & De-Massari
Industrieel Internet of Things (IIoT) Hans Timmerman, Dell EMC Nederland
Introductie Software Defined Datacenter Robbert Hoeffnagel, FenceWorks
3
4
11.00-11.15
Pauze
11.15-11.40
CFD-simulaties voor kosten-besparing in uw datacenter: hoe werkt het, en wat levert het op? Eric Terry, Actiflow
De zin en onzin van modulaire UPS systemen Patrick Bast, General Electric / divisie Industrial Solutions
Datacenters industrieel bouwen? Digitaliseer en virtualiseer het hele proces Ben Meesters, SPIE ICS
Hoe verhuis ik mijn supercomputer? Robert Lukkenaer, namens Surfsara
1
3
Industrial Internet of Things reduceert operationele kosten en verhoogt de beschikbaarheid van uw datacenter Etienne Scholl, Ericsson en Robin Koeken, ABB 4 IoT biedt volop nieuwe kansen! Het datacenter eco-systeem is volop in beweging Vincent Liebe, Minkels
Help, mijn datacenter is gehackt! Han Pieterse, KPN
2
4 Dimensionaal koelen: de Tomtom voor de optimalisatie van uw datacenter Martijn Clarijs, TNO en Arnout De Beurme, Alphacloud namens Perf-IT 3
Laat u niet verrassen door falende optische connectoren in uw netwerk Eric Raaymakers, Klict Opleidingen namens 3 C.N. Rood
IoT on the Edge: Honda Formule 1 en Hybrid computing Marcel Pol, Rittal B.V.
Hoe vergroot ik de uptime van Fiber Infrastructuur Jos Van Eycken, ADVA Optical Networking SE namens Cable Concepts Center
Verrassende comeback van eenvoudige duplex connectiviteit in nieuwe datacenters Joost Grillaert, Nexans Cabling Solutions
Ochtend
Track 1 Warmte
Track 2 Energie
Track 3 Ontwerpen & Managen
Track 4 Impact IoT
Track 5
2 11.45-12.10
Data Centraal
Plenaire sessie Middag
Luchtgekoeld datacenter vs. watergekoeld datacenter: wat is de beste keuze? Rob van Roijen, KSB Nederland BV samen met Ruben Strijk, HUAWEI 1
Onderhoud aan UPS, noodzakelijk of optie? Dennis Klein, Socomec
12.15-13.25
Pauze
13.30-13.55
Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters Wim Kessels, Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey 1 Siemes, GeoComfort
Datacenters, de backup van het energienet? Mattieu Terlouw, Power Quality Benelux, Eaton
Er warmpjes bij zitten dankzij uw interne computerruimte? Dat kan door hergebruik van de restwarmte! Martijn Kolk, Apac samen met André Zweverink, De Wit 1 Datacenterkoeling
Lage Total Cost of Ownership (TCO), batterij dimensionering vanuit de bron! Raf Bruggeman, GNB Industrial Power
14.00-14.25
14.30-15.10
Pauze
15.15-15.40
Vloeistof gekoelde servers, wat is de stand van zaken? Ron den Biesen, Datacenter Vlaanderen
1
2
2
De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN 50600 normering: de nieuwe norm is compleet Niek van der Pas, Minkels en voorzitter 2 Norm Commissie
5
4
4
3
Disruptive Technology: Open Compute Project (OCP) principes in het datacenter John Vink, Koning & Hartman
5
5
Welke risico’s vormen smart homes voor thuisnetwerken en datacenters? Wesley Neelen, DearBytes B.V. Uw passende cloud strategie is binnen handbereik Johan Vink, Interconnect Services
4
Casestudy IoT: Smart living, een stad in een gebouw, The Dutch Mountains Lennart Graaff, Bloc namens Beveco
3
15.45-16.15
De Groene Waterstofeconomie - Ad van Wijk, TUDelft, KWR en lid Noordelijke Innovation Board
16.15
Borrel
5
5
Het einde van de cloud? Hans Timmerman, Dell EMC Nederland
4
5
www.abb.nl
www.actiflow.nl
www.aegps.com
www.aggreko.nl
www.airatwork.nl
www.alteco.nl
www.apac.nl
www.bachmann.com/en
www.benderbenelux.com
www.beveco.nl
www.busbar.nl
www.3c-nl.com
www.catec.nl
www.cnrood.com
www.commscope.com
www.compose.nl
www.cabling.datwyler.com
www.dbr-bv.nl
PLEINARE SESSIE
ochtend
09.30-09.55
Het belang van fotonische chips voor datacenters Sinds de introductie van internet verdubbelt het dataverkeer zowat ieder jaar. De datacenters proberen dat bij te benen met parallelprocessing en steeds meer micro-elektronica. Dat vreet energie. Momenteel gaat ruim 3 procent van de wereldenergie op aan datacenters. De verwachting is dat we daar de komende jaren op vast gaan lopen. Fotonica kent niet alleen een veel hogere verwerkingssnelheid dan micro-elektronica, het verbruikt ook aanzienlijk minder energie per verwerkt bit aan informatie. Ewit Roos namens TU Eindhoven/PhotonDelta
10.00-10.25
How the Open Compute hardware community gets rid of all the traditional overkill in Enterprise Datacenters John’s story, which will inform educate and entertain, starts by ruthlessly exploding a traditional 144 19” rack Enterprise Datacenter Eco System that most of you will know and love. It then removes the historical overkill which often dates back to the days of a 1960’s Mainframe Computer room and then recreates an OCP optimized datacenter. It will compare and contrast between the old ways and the new and will be looking holistically at the Data Centre Eco system. John Laban, OCP Foundation
TRACK 1: WARMTE 10.30-10.55
11.15-11.40
11.45-12.10
ochtend
Het optimaliseren van datacenter koeling loont bij Vodafone / Ziggo! Vele datacenters en computerruimte koeling draaien op setpoints en gebruiken hiermee een aanzienlijke hoeveelheid energie. Door deze te optimaliseren binnen de ASHRAE grenzen wordt er voldaan aan de IT equipment specificaties en kan er aanzienlijk op energie worden bespaard en de betrouwbaarheid worden vergroot. Vodafone / Ziggo zal tijdens deze presentatie hun ervaring delen aan de hand van een aantal cases. Marius Klerk, Air@Work samen met Martin Amsterdam van Vodafone / Ziggo CFD-simulaties voor kostenbesparing in uw datacenter: hoe werkt het, en wat levert het op? Iedereen wil optimaliseren en energie besparen. Er is echter grote terughoudendheid om zomaar de luchtstroom te wijzigen door instellingen van apparatuur of vloertegels aan te passen, zeker wanneer er geen echte problemen zijn. CFD is een methode om luchtstromen in een virtuele 3D omgeving zichtbaar te maken en onzekerheden weg te nemen. Via praktijkcases wordt getoond wat CFD precies is, en wat het oplevert. Eric Terry, Actiflow Luchtgekoeld datacenter vs watergekoeld datacenter: wat is de beste keuze? Op dit moment zijn voor datacenters twee koeloplossingen populair: gekoeld watersystemen met vrije koeling en luchtbehandelingskasten met een platenwisselaar. Welk systeem is nu eigenlijk de beste keuze? In deze lezing worden de verschillen m.b.t: EUE, PUE, WUE, beschikbaarheid, vermogensdichtheid en kosten op een rijtje gezet. Rob van Roijen, KSB Nederland BV samen met Ruben Strijk, HUAWEI
Plattegrond Zaalindeling Programma in het kort Plenaire sessie Ochtend
Track 1 Warmte
Track 2 Energie
Track 3 Ontwerpen & Managen
13.30-13.55
14.00-14.25
15.15-15.40
Restwarmte als businesscase voor commerciële datacenters Uw cooling plant is toe aan een upgrade, tegelijkertijd denkt u na over de kansen die restwarmte biedt. In middag deze kennissessie krijgt u praktische tools aangereikt voor een businesscase waarbij restwarmte inkomsten kan genereren. Er wordt aandacht besteed aan verschillende energieconcepten, eigenaarschap van de installatie, energieopslag en investeringen. Uw datacenter als energieleverancier! Wim Kessels, Royal HaskoningDHV samen met Jeffrey Siemes, GeoComfort Er warmpjes bij zitten dankzij uw interne computerruimte? Dat kan door hergebruik van de restwarmte! Dat de computerruimte goed geconditioneerd moet worden wist u wel. Maar weet u ook wat de door servers geproduceerde warmte u kan bieden? Het doel van deze lezing is u inzicht te verschaffen, hoe u deze restwarmte kunt gebruiken om uw bedrijfspand of warm tapwater te verwarmen. Draagt u ook bij aan een duurzame wereld? Er worden een aantal mogelijkheden tot hergebruik van restwarmte belicht, waarmee u aan de slag kunt. Martijn Kolk, Apac samen met André Zweverink, De Wit Datacenterkoeling Vloeistof gekoelde servers, wat is de stand van zaken? Wat zijn de laatste ontwikkelingen op het gebied van vloeistofgekoelde IT-apparatuur en wat zijn de consequenties voor ontwerp en gebruik van datacenters. In deze lezing wordt nader ingegaan op voor- en nadelen, principes, mogelijkheden en onmogelijkheden, trends, gebruikte materialen, ontwikkelingen en alternatieve toepassingen van vloeistofkoeling van elektronische (IT) apparatuur. Ron den Biesen, Datacenter Vlaanderen
Track 4 Impact IoT
Track 5 Data Centraal
Plenaire sessie Middag
40 Plattegrond Zaalindeling
TRACK 2: ENERGIE
ochtend
10.30-10.55
Wat zijn de gevaren van AC en DC lekstromen in het datacenter? Bent u voorbereid? De aanwezigheid van AC en DC lekstromen in een datacenter kunnen gevaren en negatieve gevolgen hebben voor mens en systeem. Wet- en regelgeving zal uitgebreid moeten worden. Tijdens onze lezing gaan wij in op het ontstaan, de risico’s en de oplossingen voor het monitoren van deze lekstromen. Wij laten u een casestudie zien van RKOM DC Oost-Beieren met inhoudelijke voorbeelden, oplossingen en voordelen voor het datacenter welke overeenkomstig zijn met de DGUV (Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung). Raymond Vergouwe, Bender Benelux B.V.
11.15-11.40
De zin en onzin van modulaire UPS systemen Deze presentatie is erop gericht u handvatten mee te geven omtrend de keuze voor een UPS systeem, modulair of juist niet? Er wordt besproken wat de beste oplossing is voor u en voor uw klant. Er wordt ingegaan op verschillende drijfveren voor het investeren in een UPS-system - met name betrouwbaarheid en beschikbaarheid. Kortom, we bespreken wat het verschil is tussen theorie en praktijk, en wat dit betekent voor u. Ook als het aankomt op service op deze systemen. Patrick Bast, General Electric / divisie Industrial Solutions
11.45-12.10
Onderhoud aan UPS, noodzakelijk of optie? Wat wordt de toekomst van UPS onderhoud? Blijft preventief onderhoud bestaan, stopt onderhoud in zijn geheel, of gaan we naar een run to failure van onderdelen in de UPS? De voortschrijdende techniek laat verschillende van deze varianten toe. Maar wat past binnen uw organisatie en uw klantenkring. Dennis Klein, Socomec
Programma in het kort Plenaire sessie Ochtend
Track 1 Warmte
Track 2 Energie
Track 3 Ontwerpen & Managen
Track 4 Impact IoT
Track 5 Data Centraal
middag 13.30-13.55
Datacenters, de back-up van het energienet? De opwekking van duurzame energie stijgt en zorgt voor een flinke fluctuatie in zowel productie als prijzen. Het balanceren van het elektriciteitsnet wordt hierdoor uitdagend en duur, en oplossingen zijn noodzakelijk. Het energienet biedt interessante opties voor de bestaande datacenter-noodstroomvoorziening, die een rol kan spelen in de stabilisatie van het elektriciteitsnet, in plaats van voorbereid te wachten op een mogelijke stroomuitval. Mattieu Terlouw, Power Quality Benelux, Eaton
14.00-14.25
Lage Total Cost of Ownership (TCO), batterij dimensionering vanuit de bron! Het ontwerpen van de meest optimale batterijoplossing is het grootste struikelblok voor adviseurs en eindklanten. Het juiste batterijdesign is van invloed op de TCO, waar dient men op te letten en wat zijn de belangrijkste aspecten? Hoe nu verder met installatie, gebruik en het onderhoud? Raf Bruggeman, GNB Industrial Power
15.15-15.40
De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN 50600 normering: de nieuwe norm is compleet Datacenter normen zijn continue in beweging. De Tier classificatie was lange tijd de facto standaard, steeds meer komt de nieuwe Europese norm NEN-EN 50600 in het licht te staan. De opstap naar ISO/IEC norm is inmiddels in volle gang. Tijdens de presentatie wordt ingegaan op de design aspecten en het gebruik van de NEN-EN 50600 norm tijdens het ontwerptraject van een datacenter, de opbouw van de norm, certificering en uitgangspunten waarop deze norm is gebaseerd. Niek van der Pas, Minkels en voorzitter Norm Commissie
Plenaire sessie Middag
www.delta-emea.com
www.dencohappel.com/nl
www.prysmiangroup.com/nl/
www.eaton.nl
www.elinex.nl
www.eurotronic.nl
www.foanederland.com
www.forehand.nl
www.fortop.nl
www.nl.geindustrial.com
www.geocomfort.nl
www.exide.com
www.hisafe.nl
www.interconnect.nl
www.intronics.nl
www.kannegieter.nl
www.koningenhartman.com
www.ksb.nl
www.lasent.nl
www.legrand.nl
www.metz-connect.com/nl
www.minkels.com
www.mulder-hardenberg.com/nl
www.nexans.nl/lansystems
www.oecpowersolutions.com
www.pathema.nl
www.dewitdatacenterkoeling.nl
AUTOMATION & ENERGY CONTROL
TRACK 3: ONTWERPEN & MANAGEN
ochtend
10.30-10.55
De belangrijke rol van BIM in een DBFMO project Indien je in een DBFMO (Design Build Finance Maintain and Operate) project niet alleen verantwoordelijk bent voor het ontwerp en de bouw maar ook voor het langjarig onderhoud en beheer, is het noodzakelijk om moderne hulpmiddelen zoals BIM (Building Information Management) in te zetten om dit beheer efficiënt en kosteneffectief te kunnen uitvoeren en om vooraf de goede keuzes te kunnen maken. Timothy Lievendag, BAM Bouw en Techniek namens Reichle & De-Massari
11.15-11.40
Datacenters industrieel bouwen? Digitaliseer en virtualiseer het hele proces Een datacenter 20% goedkoper en 50% sneller bouwen. Dit is mogelijk door een datacenter op een industriële wijze te bouwen. In dit ‘modulair maatwerk’ concept speelt virtualisatie en digitalisering een belangrijke rol. Door het datacenter eerst virtueel op te bouwen is er direct inzicht in alle fysieke kenmerken, technische zaken als capaciteit, uptime, PUE en is de bouwtijd direct zichtbaar. Tijdens de lezing wordt gedemonstreerd hoe dit in de praktijk werkt. Ben Meesters, SPIE ICS
11.45-12.10
4 Dimensionaal koelen: de Tomtom voor de optimalisatie van uw datacenter Het gebruik van Tomtom als routeplanner in uw auto is heel normaal. Terwijl we 20 jaar geleden het 100.000 stratenboek op schoot hadden. En over 10 jaar de zelfrijdende Google-auto? Hoe bestuurt u de koeling in uw datacenter? Conform het stratenboek met vaste setpoints voor druk, flow en temperatuur of volgens de Tomtom-methode (4D Cool). Aan de hand van pilotproject bij Alphacloud laten wij zien wat 4D monitoring en koeling oplevert. Martijn Clarijs, TNO en Arnout De Beurme, Alphacloud namens Perf-IT
middag 13.30-13.55
14.00-14.25
15.15-15.40
Plattegrond
Laat u niet verrassen door falende optische connectoren in uw netwerk Driekwart van de communicatiestoringen wordt veroorzaakt door problemen met connectoren. De fysieke bekabeling gaat langer mee dan de actieve apparatuur en zal de nog veel hogere datasnelheden aan moeten kunnen (demping en reflectie worden steeds belangrijker). Hogere datasnelheden gebruiken parallelle vezels die in MPO/MPT (multi fiber) connectoren worden afgewerkt. Wat zijn de gevolgen voor het netwerk en hoe controleren en onderhouden we deze connectoren snel en eenvoudig? Eric Raaymakers, Klict Opleidingen namens C.N. Rood
Zaalindeling
Hoe vergroot ik de uptime van Fiber Infrastructuur In de huidige wereld is een goed functionerende fiber infrastructuur essentieel voor betrouwbare connectiviteit. Pro-actieve 24x7 monitoring voorkomt onaangename verrassingen, geeft trends en houdt toezicht op veranderingen in uw fiber links. Dit vergroot de uptime van uw netwerk, en biedt integrale veiligheid door detectie van externe inbreuken op je connectiviteit. Jos Van Eycken, ADVA Optical Networking SE namens Cable Concepts Center
Track 1
Disruptive Technology: Open Compute Project (OCP) principes in het datacenter Op initiatief van Facebook is in samenwerking met o.a. Intel, een open platform ontwikkeld voor software, servers, power distributie en koeling, zonder zich te laten beperken door conventionele technologieën die gangbaar zijn in de huidige datacenters. Dit OCP platform is inmiddels realiteit in veel datacenters en de OCP community groeit gestaag. In deze presentatie worden de basis aspecten en de voordelen van het OCP principe toegelicht en wordt dieper ingegaan op de specifieke eisen van de Telecom markt. John Vink, Koning & Hartman
Programma in het kort Plenaire sessie Ochtend
Warmte
Track 2 Energie
Track 3 Ontwerpen & Managen
Track 4 Impact IoT
Track 5 Data Centraal
Plenaire sessie Middag I T - SYST E M S
www.perf-it.eu
www.ratio.nl
www.rdm.com
www.remtech.nl
www.rittal.nl
www.datacenter-cabling.com
www.saia-pcd.nl
www.schaefer-it-systems.com
www.siemens.com/datacenter
www.socomec.nl
www.spie-nl.com
www.stbenelux.nl
www.stulz.nl
www.vertivco.com
www.wagner-nl.com
www.western.nl
www.schleifenbauer.eu
42 Plattegrond Zaalindeling
TRACK 4: IMPACT IOT 10.30-10.55
Industrieel Internet of Things (IIoT) Het internet der dingen (IoT) staat al jaren in de belangstelling. Producten krijgen sensoren en eigen intelligentie waardoor ze met ons én elkaar kunnen communiceren. In de industrie zijn sensoren en lokale intelligentie al lang gesneden koek. Echter op dit moment rollen cloud standaarden, open source mogelijkheden, edge-computing en mobiele toepassingen het Industriële Internet of Things binnen, hetgeen totaal nieuwe mogelijkheden biedt. Deze lezing zal hier meer over vertellen. Hans Timmerman, Dell EMC Nederland
11.15-11.40
Industrial Internet of Things reduceert operationele kosten en verhoogt de beschikbaarheid van uw datacenter Industrial Internet of Things (IIoT) is in opkomst en dat biedt kansen. In deze lezing wordt aan de hand van praktijkvoorbeelden duidelijk hoe IIoT conventionele onderhoudsmethodieken kan doorbreken en daarmee operationele kosten kan reduceren en beschikbaarheid van apparatuur verhogen. Wat kan de datacenter sector leren van andere sectoren, zoals de Maritieme en Olie & Gas sectoren, waar dergelijke kennis en technologie al wordt toegepast? Etienne Scholl, Ericssonen en Robin Koeken, ABB
11.45-12.10
IoT biedt volop nieuwe kansen! Het datacenter eco-systeem is volop in beweging IoT is een sterk groeiend fenomeen welke niet meer weg te denken is uit ons dagelijks leven. Sterker nog, IoT zal een grote impact hebben op alle segmenten in onze markt zoals: Smart buildings-, industry en cities. In deze presentatie wordt toegelicht hoe IoT zich ontwikkelt en wat de gevolgen zijn voor het datacenter eco-systeem. Vincent Liebe, Rartitan/ Minkels
13.30-13.55
IoT on the Edge: Honda Formule 1 en Hybrid computing Een Formule 1 auto bestaat tegenwoordig uit meer dan 150 sensoren. Per wedstrijd verzamelt en verwerkt het F1 team ongeveer 100 GB aan data. Wat is Edge Computing, wat betekent dit voor de IT-architectuur en de transmissiecapaciteit? Wat hebben Honda en IBM gemeen en wat is de rol van IBM Watson in de autosport? Door middel van de F1 autosport wordt de relatie tussen (big)data, snelheid, analyse en hybrid computing uiteengezet. Marcel Pol, Rittal B.V.
14.00-14.25
Verrassende comeback van eenvoudige duplex connectiviteit in nieuwe datacenters Voor de enorme hoeveelheid data die verzameld wordt voor IoT is een hoge capaciteit vereist in de backbone van de kabelinfrastructuur. Dit kan niet door koper ondersteund worden, maar enkel door glasvezel. Terwijl enkele jaren geleden een volledige migratie naar parallel connectiviteit voor 40G op glasvezel werd voorspeld, blijkt de realiteit nu anders te zijn en kiest men vaak voor een eenvoudige gestructureerde bekabeling voor de backbone van IoT. Joost Grillaert, Nexans Cabling Solutions
15.15-15.40
Casestudy IoT: Smart living, een stad in een gebouw, The Dutch Mountains Het gebouw wordt als het ware om de toekomstige gebruiker heen gebouwd. Centraal staat de ontwikkeling van een slim ‘service-ecosysteem’: een totaalpakket van diensten dat voor de gebruiker de ideale interactieve woon-, werk- en verblijfsomgeving vormt. Het gebouw wordt in de loop van de tijd niet afgeschreven, maar waardevoller. Dat wordt gedaan door IoT toepassingen die steeds gebruiksvriendelijker, comfortabeler en gezonder worden. Lennart Graaff, Bloc namens Beveco
Programma in het kort Plenaire sessie Ochtend
Track 1 Warmte
Track 2 Energie
Track 3 Ontwerpen & Managen
Track 4
ochtend
Impact IoT
Track 5 Data Centraal
Plenaire sessie
middag
Middag
Betrokken organisaties Partners
www.cloudworks.nu
Plenaire sprekers
www.datacenterworks.nl
Organisatie
www.itroominfra.nl
www.greenitamsterdam.nl
www.channelconnect.nl
noordelijkeinnovationboard.nl
www.opencompute.org
www.tue.nl
TRACK 5: DATA CENTRAAL 10.30-10.55
Introductie Software Defined Datacenter De IT-industrie beweegt zich steeds meer in de richting waarbij de functionaliteit van de in een datacenter geplaatste IT-hardware wordt bepaald door software. Een switch of een server kan hierdoor via softwarematige instellingen een geheel andere functionaliteit kennen die grote impact kan hebben op de technische infrastructuur van een datacenter. Plotsklaps verandert dan de behoefte aan energie in bepaalde zalen of racks en hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld koeling. We noemen dit ook wel het software defined datacenter. In deze presentatie wordt dit fenomeen uitgelegd en wordt een beeld geschetst van de impact van dit fenomeen op de technische infrastructuur van het datacenter. Robbert Hoeffnagel, FenceWorks
11.15-11.40
Hoe verhuis ik mijn supercomputer? Een unieke transitie van de nationale HPC omgeving van VANCIS naar het te bouwen nationaal HPC datacenter in de Digital Realty datacenter toren op het Science Park. De enorme scope (de watergekoelde supercomputer Cartesius met 46.000 cores, tape-robots, 32 petabyte aan data, het netwerk en duizenden andere systemen), het feit dat de omgeving enkelvoudig is uitgevoerd waardoor iedere actie impact heeft op de dienstverlening en het grote aantal externe afhankelijkheden samen maken dit project tot een grote uitdaging. Robert Lukkenaer, namens Surfsara
11.45-12.10
Help, mijn datacenter is gehackt! Via de bewakingscamera’s zijn hackers het netwerk van het datacenter binnengedrongen en via ‘identity theft’ zijn ze binnengedrongen in het centrale netwerk van de klanten. De dominostenen vallen achtereenvolgens in een niet te keren proces. Hoe veilig is uw datacenter? De toegangspoort van uw datacenter is om ‘onduidelijke’ redenen geblokkeerd. Het hek is dicht en blijft dicht en gelijktijdig staat de brandweer met groot materieel voor de deur vanwege ‘een brandmelding’. Hoe kwetsbaar is uw datacenter? Han Pieterse, KPN
middag 13.30-13.55
14.00-14.25
15.15-15.40
Welke risico’s vormen smart homes voor thuisnetwerken en datacenters? Welke kwetsbaarheden bevatten smart home devices? Met de komst van Internet of Things (IoT) krijgen steeds meer producten een verbinding met het internet. Veel mensen hebben tegenwoordig slimme meters, thermostaten en verlichting. Hoe werkt het? En welke risico’s brengt een smart home met zich mee? Smart home devices maken verbinding met de cloud. Als een aanvaller toegang verkrijgt tot deze devices: kan een smart home device gebruikt worden als stepping stone om toegang te verkrijgen tot een datacenter of serverruimte? Wesley Neelen, DearBytes B.V. Uw passende cloud strategie is binnen handbereik De adoptie van cloud blijft ook in 2017 onverminderd stijgen. U moet de uitdaging aangaan door bijvoorbeeld een combinatie van private- en public cloud toe te passen, vaak gecombineerd met on-premise omgevingen. Eenvoudig? Een solide strategie is van het grootste belang voor een succesvolle migratie. Hoe? In deze presentatie reikt de spreker handvatten aan waarmee u een strategie bepaalt voor een specifieke applicatie of omgeving. Johan Vink, Interconnect Services Het einde van de cloud? Na het centrale mainframe werd de decentrale client-server een dominante omgeving gebaseerd op fysieke IT-middelen. Met de komst van de centrale cloud - het mainframe van het internet - zien we nu edge computing opkomen, de decentrale variant van de cloud waarbij informatie als een schaalbare service wordt geleverd. Hans Timmerman, Dell EMC Nederland
PLENAIRE SESSIE 15.45-16.10
Plattegrond Zaalindeling Programma in het kort Plenaire sessie Ochtend
Track 1 Warmte
Track 2 Energie
Track 3 Ontwerpen & Managen
Track 4 Impact IoT
Track 5 Data Centraal
middag
De Groene Waterstofeconomie Duurzame elektriciteit uit wind en zon wordt wereldwijd zeer goedkoop en neemt een grote vlucht. Waterstof biedt grote kansen voor opslag en transport van duurzame energie. Deze groene waterstof gaan we gebruiken om het elektriciteit systeem te balanceren en voor toepassingen in de industrie, de chemie, auto’s, bussen, trucks, treinen, boten etc. Op afgelegen plekken worden brandstofcellen nu al gebruikt als (nood)stroomvoorziening. Wordt dit ook de toekomstige duurzame (nood)stroomvoorziening voor datacenters? Ad van Wijk, TUDelft, KWR en lid Noordelijke Innovation Board
Plenaire sessie Middag
44
dcw februari inhoud
The power behind competitiveness
Delta InfraSuite
Intelligentere oplossingen voor modulaire datacentra
◾ ◾ ◾ ◾ ◾ ◾
Modulair ontwerp voor alle architecturen voor serverruimtes Hoge flexibiliteit voor snelle en eenvoudige instelling Compleet omgevingbeheersysteem Optimaal rendement Hoge mate van integratie Optimale operationele kosten
www.deltapowersolutions.com
dcw november pdu
45
van de redactie
tekst
ALAIN SCHUERMANS VAN SCHLEIFENBAUER PRODUCTS:
‘IEDERE SCHAKEL IN DE KETEN MOET STERK ZIJN OOK DE PDU’ De markt voor Power Distribution Units (PDU’s) kenmerkt zich door felle concurrentie. Die strijd legt een stevige druk op de prijzen die datacenters bereid zijn te betalen. Dat weerhoudt een aanbieder als Schleifenbauer Products er echter niet van om al bijna 10 jaar een belangrijke rol te spelen in met name het premium-segment van deze markt. “Wij werken nauw samen met - vooral - middelgrote datacenters die zich heel goed realiseren dat iedere schakel in de powerinfrastructuur van hun faciliteit sterk moet zijn. En dus ook de PDU”, zegt managing director Alain Schuermans.
Het pand van Schleifenbauer Products in Den
producten hanteren. Die dalende prijzen zijn
nige fabrikanten die zich volledig focussen op
Bosch ziet er fonkelnieuw uit. Dat klopt, ver-
ook een gevolg van een toestroom van Chi-
PDU’s en energiemeting, en dat biedt ons een
telt managing director Alain Schuermans. “We
nese fabrikanten die vaak spotgoedkope PDU’s
aantal duidelijke voordelen. Wij zijn boven-
zitten pas enkele maanden op deze locatie,
leveren, al is dat vaak ook wel aan de kwaliteit
dien een aanbieder die zeker niet achter ieder
die we overigens zorgvuldig gekozen hebben.
te merken. Bovendien heeft een consolidatie
project aanrent. Wij bieden een premium-
Schleifenbauer is een typisch Brabants bedrijf.
plaatsgevonden waardoor het aantal Westerse
product dat inderdaad wat duurder is - maar
We werken nauw samen met allerlei partijen
aanbieders drastisch is teruggelopen. Voeg
wel marktconform geprijsd - dan wat andere
die hier in de regio zijn gevestigd. Of het nu
daarbij dat grote leveranciers van oplossingen
bedrijven als prijspunt kiezen. Dat heeft vooral
gaat om Harting die een flink stuk van de as-
voor datacenterinfrastructuren PDU’s nog wel
te maken met het feit dat wij niet zozeer een
semblage voor ons verzorgt of het transport-
eens willen inzetten als middel om een klant
productleverancier zijn, maar vooral een advi-
bedrijf waar we regelmatig gebruik van ma-
over de streep te trekken en het is duidelijk
seur die zijn klanten helpt om een hoogwaar-
ken. Al onze partners zitten hier in de buurt,
dat deze markt de afgelopen jaren flink is ver-
dige power-infrastructuur te realiseren. En dat
zodat we gemakkelijk contact met elkaar kun-
anderd.
betekent in onze ogen dat er dus ook ruim aan-
nen onderhouden.”
dacht moet worden besteed aan de keuze van UITGAAN VAN BUSINESS CASE
de best passende PDU of energiemeter.”
Volgend jaar bestaat Schleifenbauer Products
“Dat zijn inderdaad een aantal belangrijke
10 jaar. De afgelopen jaren heeft het bedrijf
trends die we de afgelopen jaren hebben ge-
Veel klanten van Schleifenbauer gaan uit van
de markt voor PDU’s flink zien veranderen. De
zien”, vertelt Schuermans. “Toch ben ik het niet
een business case waarbij de beschikbaarheid
Power Distribution Unit is zo goed als een com-
eens met de conclusie dat de markt er ‘dus’
van hun datacenter of serverruimte absolute
modity geworden, met alle gevolgen van dien
niet makkelijker op is geworden. Althans, dat
prioriteit heeft. “Het zijn veelal middelgrote
voor het prijsniveau dat aanbieders voor hun
geldt niet voor ons. Wij zijn een van de wei-
datacenters waar men zich zeer bewust is
dcw november pdu
van het belang van een permanente beschik-
Dat is dus niet hetzelfde als simpelweg het
zaken als selectiviteit heel snel afgehandeld.
baarheid van de diensten die het datacenter
lijstje met eisen en wensen van de klant over-
Maar er zijn natuurlijk ook klanten waarbij de
zijn klanten levert. Wie dat als uitgangspunt
nemen, zegt Schuermans. “Wij merken dat da-
eigen kennis bijvoorbeeld vooral bij de koel-
neemt, komt al snel tot de conclusie dat de
tacenters die bij ons komen vaak al zelf een
technische aspecten van de infrastructuur ligt.
infrastructuur van een datacenter in feite een
aantal specificaties op een rij hebben gezet. De
Dan treden we echt als een partner van zo’n
keten is waarvan alle schakels even sterk moe-
vraag is dan alleen wel: zijn al deze eisen te-
datacenter op om te zorgen dat ook in geval
ten zijn. Alleen dan kan immers die behoefte
recht en passen die bij de business case van de
van een elektrische storing de infrastructuur
aan continuïteit ingevuld worden. De PDU die
klant? Dat vaststellen is de kern van ons werk.
beschikbaar blijft.”
het beste past in zo’n omgeving - dat is het
Doordat PDU’s maar een relatief klein stukje
product dat wij onze klanten leveren.”
van de gehele infrastructuur vormen, valt het
Samen met de klant wordt op deze manier
niet altijd mee om alle mogelijkheden en on-
antwoord gegeven op een aantal vragen die
EISEN EN WENSEN VERTALEN
mogelijkheden goed op waarde te schatten.
door Schleifenbauer gebruikt worden als input
Betekent dit dat Schleifenbauer hierdoor
Daarover gaan veel van de gesprekken die wij
voor een softwarematige configurator. “Die
vooral maatwerk levert? Nee, dat niet, vertelt
met klanten voeren. Door goed naar de busi-
programmatuur helpt ons om heel snel en zon-
Schuermans. “Wij hanteren een modulair
ness case te kijken en samen met de klant alle
der fouten een vertaalslag te maken van de
systeem voor het samenbouwen van de bij
aspecten die daarbij komen kijken een voor
eisen en wensen van het datacenter naar de
een klant passende PDU. Dat is een volledig
een zorgvuldig door te nemen, komen we tot
juiste configuratie van de PDU.”
door software gestuurd proces waarbij wij een
de PDU die past bij de situatie van de klant.” GROOT AANTAL VARIATIES
aantal eisen en wensen invoeren. Noem het maar parameters die het proces van configure-
SOFTWAREMATIG CONFIGUREREN
Voor een product dat steeds meer wordt ge-
ren aansturen. Ik denk dat ons onderscheidend
De verschillen zitten ‘m soms in details - waar
zien als een commodity dat vanuit een cata-
vermogen er vooral in zit dat wij samen met
zitten bijvoorbeeld de kabelingangen - maar
logus wordt besteld, biedt Schleifenbauer een
de klant vaststellen wat die parameters nu
soms gaat het om hele wezenlijke dingen.
precies zijn. Met andere woorden: aan welke
“Een datacenter manager is verantwoordelijk
eisen moet de PDU voldoen en welke functio-
voor een complexe infrastructuur waarin tal
naliteit moet deze precies kennen om die eer-
van technische disciplines samenkomen. Soms
Figuur 1. Een PDU van Schleifenbauer kan geheel op
der genoemde beschikbaarheid van de dien-
spreken we met een klant die zelf een elek-
maat van de eisen en wensen van individuele datacen-
sten van het datacenter te kunnen realiseren?”
trotechnische achtergrond heeft en dan zijn
ters worden aangepast.
Ontdek de elementen van YourPDU KABEL
• Beschermt PDU tegen overspanning • HotSwap • Vervangbaar door datacenter engineer
1,5 mm geanodiseerd aluminium Lengte aanpasbaar Lengterichting aanpasbaar Kleur aanpasbaar Custom gravering
DISPLAY
• Geen meting (basic) • Lokale meting (local) • Stroom in A • Meting op afstand (remote) • Stroom in A • Vermogen in W en VA • Energie in kWh • Spanning in V • Powerfactor
• LCD-backlight • Weergave horizontaal/verticaal
4.
METING
• Klasse B meting (meting van AC en DC component) • Zelftest functionaliteit • Enkel- en driefasetoepassing
3.
DIFFERENTIAALSTROOMMETING
UITGANGEN Keuze uit diverse type uitgangen (outlets)
Vrije keuze in type zekering, onder meer: • Zekeringsautomaat (MCB) • Thermische zekering • Glaszekeringhouder • PASCO patroonhouder
MONTAGE • • • •
Serverrack fabrikant onafhankelijk Serverrack type onafhankelijk “Toolless mount” optie Optie voor montage op maat
UITGANGEN
SENSOREN
INFRA
• Energiemeting • Totale PDU • Groepen • Individuele uitgangen • Individuele uitgangen op afstand schakelbaar, hiervoor worden bi-stabiele relais toegepast.
• Temperatuurmeting • Luchtvochtigheidsmeting • Dry switch contact (op basis van binaire ingang voor potentiaalvrij contact)
DATA
6.
OVERSPANNINGSBEVEILIGING
Keuze in locatie kabelinvoer: bovenzijde, onderzijde, voorzijde of achterzijde
• • • • •
5.
KABELINVOER
ZEKERINGEN
BEHUIZING
6.
Lengte aanpasbaar Keuze in type connector Low Smoke Zero Halogen (LSZH) Diameter overgedimensioneerd Terminalaansluiting mogelijk
7.
• • • • •
1. 2.
46
dcw november pdu
verrassend groot aantal variaties aan. Anders
GRATIS SUPPORT EN UPGRADES
nitoring-software die een klant standaard bij
gezegd: door een flink aantal opties te bieden,
Een laatste punt dat Schuermans wil aanstip-
onze producten meegeleverd krijgt. Hetzelfde
slaagt het bedrijf er in om de PDU zo goed mo-
pen, heeft te maken met service en support,
geldt voor zaken als garantie: Voor ons is het
gelijk te laten aansluiten op de eisen die een
wat Schleifenbauer kosteloos aanbiedt aan
belangrijker om te zorgen dat onze klanten al-
datacenter stelt aan zijn infrastructuur (zie fi-
haar klanten. "We hebben ooit overwogen om
tijd tevreden zijn, dan dat we wellicht een paar
guur 1).
een betaald model voor support te introduce-
honderd euro per jaar extra kunnen factureren
ren. Dat kan immers een interessant onderdeel
in de vorm van een betaald supportcontract.
Een PDU samenstellen die de juiste kenmer-
van het business model zijn. We hebben echter
De reden dat wij volgend jaar ons 10-jarig be-
ken en functionaliteiten heeft is dus van groot
besloten dat het veel beter is als we service
staan kunnen vieren heeft alles te maken met
belang. Maar minstens zo belangrijk is de
& support gratis houden. Dit past ook beter
de nauwe samenwerking met onze klanten. En
kwaliteit van het product dat vervolgens aan
bij de manier hoe wij graag met onze klanten
dat is denk ik ook de belangrijkste reden dat
de klant wordt geleverd, meent Schuermans.
omgaan.”
een bedrijf als Schleifenbauer Products succes-
“We willen hoogwaardige kwaliteit leveren.
vol kan opereren in de markt voor premium-
Daarom hebben we geïnvesteerd in een laser-
“Belangrijkste reden daarvoor is dat wij die
snijder om in eigen beheer de omkasting van
hoogwaardige kwaliteit alleen kunnen leve-
de PDU’s te kunnen vervaardigen. We werken
ren doordat we heel nauw samenwerken met
daarom ook met een partner als Harting voor
onze klanten. Daar hoort dus ook bij dat we
het assembleren van de systemen. Maar het
jaarlijks bij iedere klant langs willen gaan.
komt bijvoorbeeld ook terug in het feit dat we
Simpelweg om te horen waar men mee bezig
ISO 9001-gecertificeerd zijn.”
is, waar we kunnen helpen om die doelstel-
Alain Schuermans van Schleifenbauer Products: “Wij
lingen te realiseren, noem maar op.”
werken nauw samen met - vooral - middelgrote data-
TEGEN HET LICHT HOUDEN
PDU’s.” ■
centers die zich heel goed realiseren dat iedere schakel
Het hanteren van een formeel gecertificeerd
“Daar horen wat ons betreft dan bijvoorbeeld
in de powerinfrastructuur van hun faciliteit sterk moet
kwaliteitssysteem is erg belangrijk, meent
ook gratis upgrades van firmware bij. Of mo-
zijn. En dus ook de PDU.”
Schuermans. “Daar wil ik twee dingen over zeggen. Allereerst helpt het opzetten van een kwaliteitssysteem enorm om nog eens heel goed te kijken hoe je als bedrijf bepaalde processen hebt georganiseerd en allerlei taken en handelingen uitvoert. Een kwaliteitssysteem klinkt sommige mensen wellicht wat bureaucratisch in de oren, maar het is een uitstekend hulpmiddel om alles wat we binnen ons bedrijf doen goed tegen het licht te houden en verder te verbeteren.” Het tweede punt wat Schuermans over ISO 9001 wil zeggen, heeft te maken met de activiteiten van het bedrijf op de Duitse markt. “In Duitsland wordt hoogwaardige kwaliteit enorm gewaardeerd. Natuurlijk is men ook daar gevoelig voor een goede prijs, maar men ziet de waarde en het belang van kwaliteitsproducten. Dat herkent men aan de producten die we hen aanbieden, maar ze willen dat ook graag terug zien komen in zaken als relevante certificeringen. Daarom helpt ISO 9001 ons zeer goed in onze gesprekken met Duitse klanten.”
47
48
dcw november strategie
ELK JAAR GAAT MINIMAAL 10% VAN DE OMZET IN DE BOUW OP AAN FAALKOSTEN
HET WORDT TIJD VOOR DE DIGITALE TRANSFORMATIE VAN HET DATACENTER Hoezo, hoor ik u denken. Een datacenter staat toch praktisch gelijk aan de digitale transformatie? Het maakt alle nieuwe applicaties, werkwijzen en verdienmodellen mogelijk. Maar toch is het waar. Hoe we er ook naar kijken, een datacenter heeft nog altijd een component dat wordt gedomineerd door de facilitaire wereld en een waar IT het voor het zeggen heeft. Nieuwe technologieĂŤn als 3D en virtual- en augmented reality doen voorzichtig hun intrede. Maar dan voornamelijk op het gebied van de ITomgeving. Voor het facilitaire deel, met het gebouw en bijbehorende voorzieningen, is dat anders. Tijd om daar verandering in te brengen.
dcw november strategie ben meesters business development manager bij spie, business unit mission critical datacenters
Want waarom zou je de huidige technologische mogelijkheden niet inzetten voor het ontwerpen en bouwen van een datacenter? Het bouwproces wordt zo sneller en efficiënter. Bovendien kunnen meteen de wensen op het gebied van bijvoorbeeld duurzaamheid, architectuur, techniek en bouwtijd worden meegenomen. In de industrie gebeurt dit al. SPIE past het concept ‘industrieel bouwen’ al jaren toe en heeft het recent geschikt gemaakt voor het bouwen van datacenters. Zo wordt het ook mogelijk om een datacenter op maat en modulair te bouwen met behulp van virtualisatie en digitalisatie. REDUCEREN FAALKOSTEN De winst van industrieel bouwen zit ‘m in het reduceren van faalkosten. Diverse partijen (bron: NRC 19 september) hebben een inschatting gemaakt van de jaarlijkse faalkosten in de bouw. Het komt neer op minimaal 10% van de omzet. Dat is 6 miljard euro per jaar. De belangrijkste oorzaak is dat ieder gebouw uniek wordt ontworpen. En niet door één
Vervolgens worden de verschillende modules van het gebouw inclusief
partij, maar steeds meer partijen. Kijk alleen maar naar het aantal ver-
de technische functionaliteiten gebouwd. Daarna worden de modules
schillende busjes dat af en aan rijdt bij een bouwplaats. Dit werkt fouten
naar de bouwlocatie vervoerd. Op locatie hoeft er dan alleen nog maar
in de hand. Denk daarbij aan fouten in het ontwerp, de planning en in de
een connectie tussen de verschillende modules en aansluitingen worden
uitvoering. Hierdoor ontstaan er geschillen tussen de partijen onderling
gemaakt.
en moeten er kosten worden gemaakt om de fouten te herstellen. KEUZEVRIJHEDEN Uit een onderzoek van AKD blijkt dat faalkosten vrijwel altijd aan houding
Het voordeel van het gebruik van een digitale bibliotheek is dat een ont-
en gedrag tussen de partijen toe te schrijven zijn. Elkaar onvoldoende
werper van een gebouw niet iedere keer het wiel hoeft uit te vinden. Op
op de hoogte houden en gebrek aan afstemming zijn de belangrijkste
basis van de vooraf bepaalde typologie, geometrie en lay-out van het
oorzaken. Anders samenwerken is daarom echt noodzakelijk geworden.
gebouw zoekt hij in de digitale bibliotheek naar geschikte deeloplossingen (fundering, casco, gevel, dak, inbouw).
INDUSTRIEEL BOUWEN Wat houdt industrieel bouwen dan in? Het concept dat SPIE toepast ken-
De bibliotheek beschikt over ‘ingebouwde’ keuzevrijheden om de con-
merkt zich door een uitgebreide voorbereiding, waarin de wensen van
cepten specifiek op maat te maken. Zoals bijvoorbeeld bij een koelings-
de klant centraal staan. Het is gebaseerd op de aanpak van Slimbouwen.
oplossing. Op basis van de vraag van de klant kan de ontwerper kiezen
Daarbij wordt een gebouw opgedeeld in gebouwdelen: casco, schil (onder andere gevel en dak), installaties en afbouw. Per gebouwdeel maakt de ontwerper keuzes uit de beschikbare deeloplossingen in de digitale bibliotheek. Deze digitale bibliotheek is in het geval van datacenters opgebouwd uit BIM-modellen van leveranciers. Op basis van de keuzes van de ontwerper rolt er een kant-en-klare prefab oplossing uit. Als 3D-object, inclusief alle daaraan gekoppelde (technische en financiële) informatie. In het geval van een bestaand gebouw wordt er vooraf een 3D-laserscan gemaakt. Doordat de 3D-ontwerpen eenvoudig kunnen worden samengevoegd, is er inzicht in het totale ontwerp. Hetzij een nieuw gedeelte in bestaande bouw, hetzij een compleet nieuwe 3D-omgeving. De engineering is letterlijk op de punt nauwkeurig te zien, zoals de apparatuur en de specifieke aansluitingen per module. Deze aansluitingen bepalen voor een groot deel de kwaliteiten en prestaties van een gebouw. Om complexiteit en veel werk te voorkomen, heeft SPIE modules met standaard aansluitingen ontwikkeld.
49 tekst
50
dcw november strategie
uit oplossingen van verschillende aanbieders. Deze plaatst hij in het voor-
partijen uitgevoerd. Dat maakt de overdracht een stuk eenvoudiger. Een
af gedefinieerde model met overeenkomstige standaard aansluitingen,
bestek of werktekeningen zijn niet meer nodig. Deze zijn immers al be-
vermogens en rendement. Verschillende oplossingen kunnen zo makke-
schikbaar vanuit het 3D-ontwerp.
lijk worden vergeleken, zonder dat de klant meteen vastzit aan type of fabricaat.
De kwaliteit wordt gewaarborgd doordat met uitontwikkelde en prefab deeloplossingen wordt gewerkt. Dit heeft ook positieve gevolgen voor
3D EN VIRTUAL REALITY
de doorlooptijd van een project. Al in de ontwerpfase kunnen garanties
Als het totaalontwerp eenmaal beschikbaar is in 3D, is het mogelijk om
worden gegeven over levertijden, prestaties en kosten. Dat voorkomt
met behulp van virtual reality (VR) door het gebouw te wandelen. Zo
aanpassingen achteraf. Daarnaast kunnen tijdrovende processen zoals
kunnen zaken als veiligheid en volledigheid van het ontwerp worden
het aanvragen van vergunningen eerder worden gestart, omdat vooraf
gecontroleerd. Maar ook als het gebouw eenmaal staat, biedt VR legio
bekend is welke installaties in het gebouw worden geplaatst.
mogelijkheden. Het maakt het onderhoud en beheer eenvoudiger doordat snel inzichtelijk wordt welke onderdelen aandacht behoeven. Aan
DUURZAAMHEID
elke asset zijn werkorders te koppelen. De gebruikte software is open
Op het gebied van duurzaamheid wordt er ook winst behaald. Doordat
source, waardoor het makkelijk te integreren is met ERP-pakketten of
de kant-en-klare modules direct op de bouw worden afgeleverd, zijn er
DCIM-oplossingen.
minder vervoersbewegingen van en naar de bouwplaats. Maar ook renovatie of het aanpassen van het gebouw wordt eenvoudiger. Alles kan
Daarnaast maakt het 3D-model scenarioplanning mogelijk. Aanpassingen
met precisie vanachter het bureau worden uitgewerkt en beproefd.
en toevoegingen kunnen worden ingeladen. De impact die deze wijzigingen op het gebouw hebben, zijn dan snel te zien. Het biedt een gedegen
En tot slot biedt de manier van ontwerpen en bouwen een antwoord
basis voor het nemen van investeringsbesluiten.
op het groeiend personeelstekort in de bouw. Door prefabricage zijn er minder mensen op de bouwplaats nodig.
GOEDKOPER EN SNELLER Door middel van industrieel bouwen is SPIE er van overtuigd dat een da-
Kortom, het industrialiseren van het bouwproces en het gebruik van de
tacenter 20% goedkoper en 50% sneller gebouwd kan worden. Naast het
huidige technologische mogelijkheden bieden veel voordelen. Ook voor
reduceren van de faalkosten zijn er meer voordelen te noemen. Zo wordt
het datacenter. â–
het ontwerp en de bouw van een project niet meer door verschillende
Een screenshot van een installatie i.c.m. 3D-engineering vanuit VR-perspectief
➔ Oog voor de toekomst Bij het ontwerpen van een computerruimte of datacenter kijken wij naar het verleden maar toch vooral naar de toekomst. Het verleden is de basis van de huidige situatie. Uitgangspunten voor onze gesprekken over uw nieuwe computerruimte zijn uw organisatie en de doelstellingen voor de komende jaren. Wij willen een computerruimte voor u realiseren die niet alleen nu bij uw organisatie past maar ook de komende jaren kan meegroeien en die u ondersteunt bij het behalen van de organisatie doelstellingen. All IT Rooms hanteert flexibiliteit, modulariteit en service als belangrijke ontwerp uitgangspunten. Deze drie criteria bepalen de toekomstbestendigheid van uw computerruimte. Computerruimtes / datacenters / serverruimten · Advies en ontwerp · Nieuwbouw en verbouw · Service en onderhoud · Beheer en monitoring
ONTDEK DE PASSIE VAN ALL IT ROOMS ALL IT Rooms B.V. | Lange Kleiweg 56a | 2288 GK Rijswijk | T +31(0)70 31 98 999 | E info@allitrooms.com
WWW.ALLITROOMS.COM
52
dcw november onderhoud
SYSTEEMINFORMATIE 24/7 BESCHIKBAAR
CLOUD APP ONDERSTEUNT BIJ SYSTEEMONDERHOUD EN SERVICE Energiedistributiesystemen zijn de kurk waar ieder datacenter op drijft. Geen power betekent immers downtime. Toch zijn er nog wel eens drempels op de weg van het uitvoeren van professioneel onderhoud en storingswerkzaamheden in kritische omgevingen. Om die weg eenvoudig te maken heeft Elektro Internationaal in samenwerking met QR-linked een applicatie ontwikkeld. Toen André de Widt, servicemanager bij Elektro
ONTBREKEN SYSTEEMGEGEVENS OP LOCATIE
inspectie van de installatie is niet voor niets de
Internationaal, een inventarisatielijst op wilde
Om goed onderhoud uit te laten voeren is het
vraag of de documentatie van het betreffende
stellen van wat de Woerdense bouwer van
allereerst belangrijk dat de klant zelf helder
object compleet is. En is het op dat moment
energiedistributie- en besturingssystemen de
heeft wat er precies aan systemen aanwezig
helemaal niet aanwezig, dan is dat meteen al
laatste jaren zoal had geproduceerd en gele-
is op locatie. En dan is het voor de kwaliteit
een afkeurpunt. Wanneer er aan een elektro-
verd aan verschillende datacenters in binnen-
van het uit te voeren onderhoud én de veilig-
technische installatie moet worden gewerkt,
en buitenland, werd hem duidelijk wat hij al
heid van de onderhoudsmonteurs van belang
dan zal de servicemonteur precies moeten
een tijdje vermoedde. “Als het voor ons als ge-
dat de exacte beschrijving van het systeem
weten hoe bijvoorbeeld het noodstroomaggre-
specialiseerd paneelbouwbedrijf al lastig is om
en eventuele aanpassingen en werkzaamhe-
gaat acteert en hoe hij specifieke onderdelen
volledig helder te krijgen welke componenten
den daaraan voorhanden zijn. De Widt begrijpt
van het systeem zonder nadelige gevolgen kan
er precies in de diverse soorten verdeelsyste-
wel dat dit niet altijd eenvoudig is. “Datacen-
afschakelen. Daarnaast is het voor onderhouds-
men zijn gebruikt, hoe zal dit dan zijn voor een
ters zijn enorme complexen, met - logischer-
monteurs en servicemedewerkers handig om
operations engineer in een datacenter? Wan-
wijs - uitgebreide beveiligingsprocedures. Dat
de oorspronkelijke tekeningen en exacte gege-
neer wij de systemen uitleveren, dan doen wij
betekent ten eerste dat je niet zomaar in de
vens van de componenten in een installatie te
dat uiteraard met begeleidende documentatie.
ruimte terechtkomt waar de kritische verdeel-
kunnen inzien. Dan verloopt een onderhouds-
Vroeger het liefst in viervoud op papier en te-
systemen staan. En als je er eenmaal staat,
inspectie of het verhelpen van een storing zo-
genwoordig uiteraard ook digitaal. Op papier
dan betekent dat niet altijd dat de juiste gege-
als het hoort: veilig, vakkundig en vlot.”
zijn dit soms onvoorstelbare hoeveelheden
vens van het systeem daar op dat moment ook
data. Het gebeurt wel dat wanneer men de
aanwezig zijn.”
documenten nodig heeft, bijvoorbeeld voor
BESCHIKBAAR IN DE CLOUD Elektro Internationaal is vanuit die optiek na
een eenvoudige service-interventie, men niet
VEILIG, VAKKUNDIG EN VLOT
gaan denken over manieren om klanten een-
zo één, twee drie weet om welke producten
Volgens De Widt moeten beheerders zich
voudig inzicht te verschaffen in de systeem-
het gaat. Dit omdat de bijbehorende papieren
realiseren dat het ontbreken van up-to-date
documentatie. De Widt: “Vanuit de NEN3140
of data door een projectteam met de beste be-
systeembeschrijvingen kan leiden tot onno-
wordt niet voorgeschreven in welke vorm de
doelingen veilig zijn opgeborgen.”
dige vertragingen en onveilige situaties. “Het
informatie beschikbaar moet zijn. Daarom
allereerste item op de lijst van een NEN3140
hebben we de mogelijkheden onderzocht om
dcw november onderhoud
53
elektro internationaal
tekst
dit digitaal op een zeer eenvoudige en veilige
mobiel of tablet komt de klant in zijn project-
tionaal, die te allen tijde bevoegd zijn om de
manier aan te bieden aan de afnemers van
portaal terecht. Middels het invullen van een
projectomgeving van de klant te benaderen.
onze distributiesystemen. En ook nog eens op
toegangscode komt hij bij zijn afgeschermde
Op die manier kunnen zij altijd en overal met
een manier waarop het direct beschikbaar is
en beveiligde documenten terecht. Daar vindt
de juiste gegevens werken aan panelen van
dáár waar het nodig is: bij het betreffende on-
hij onder andere elektrotechnische schema’s,
de klant waar zij op dat moment zijn. De ser-
derdeel van de installatie.”
datasheets van producten, foto’s, gebruiks-
vicemonteur kan ook documentatie toevoegen
Elektro Internationaal zocht voor het vervaardi-
aanwijzingen en de allerlaatste keurings-
aan het portaal, bijvoorbeeld door foto’s van
gen van deze oplossing een specialist die hier-
rapporten. De QR-code wordt automatisch
onderhoudswerkzaamheden toe te voegen.
voor een cloudapplicatie zou kunnen maken.
gegenereerd en inmiddels aan alle verdeel
“De foto’s worden door de monteurs klaargezet
Die werd gevonden in de persoon van Paul
systemen die Elektro Internationaal produceert
voor upload naar het portaal van de klant”, licht
Schalkwijk van QR-linked.
toegevoegd door middel van een codering
De Widt toe. “Om te voorkomen dat het portaal
op het paneel. De codering bevat tevens het
vervuild wordt met onnodige gegevens, accor-
QR-ID
ordernummer van de kast, de naam van de
deer ik documentatie alvorens het daadwerke-
Schalkwijk heeft een online app ontwikkeld
kast en de norm waaronder deze is gebouwd.
lijk aan de klantomgeving toe te voegen.”
die alle systeeminformatie opvraagbaar maakt
Gegevens waarvan ieder paneel conform de
vanuit de cloud via een QR-code op de kast.
IEC61439 paneelbouwnorm voorzien moet
De Widt: “Vroeger was de petrochemie dé
“De app, die door beheerders van de cloud
zijn. Dus ieder paneel vervaardigd door Elektro
leidraad voor veiligheid en het goed op orde
kan worden gebruikt voor meer bedrijfszeker-
Internationaal krijgt naast deze verplichte ge-
hebben van zaken. Datacenter business kan
heid, draait in de cloud die weer door Elektro
gevens zijn eigen QR-ID. Een code gekoppeld
zich daar met gemak mee meten qua high risk
Internationaal van stroom wordt voorzien. De
aan een uniek projectdossier werkend in een
management. Er ontploft weliswaar niets als
cirkel is dus mooi rond”, lacht Schalkwijk. Met
afgeschermde cloud-omgeving ”
het misgaat, maar de gevolgen zijn verstrek-
de cloud bedoelt Schalkwijk de Azure Cloud
kend.” Schalkwijk voegt daaraan toe: “Data is
van Microsoft. Die compleet beveiligde om-
REALTIME DOCUMENTATIE TOEVOEGEN
de nieuwe olie. Zonder zijn we nergens meer.
geving zorgt ervoor dat de systeemgegevens
Het online Projectportaal is standaard voorzien
Reden te meer om alles perfect te regelen. En
volledig zijn afgeschermd voor onbevoegden.
van een lijst met login members die bestaat
de app van Elektro Internationaal is daarbij een
“Door de QR-code op de kast te scannen met
uit servicemedewerkers van Elektro Interna-
goed hulpmiddel.” ■
54
dcw november dcim
DCIM-SYSTEMEN ONDERSTEUNEN ENERGIE-EFFICIËNT AIRFLOW-MANAGEMENT Het gebruik van Datacenter-Infrastructure-Management-software verhoogt de transparantie van IT-omgevingen en toont in realtime het besparings- en optimalisatiepotentieel van het airflowmanagement. Datacenters werken tegenwoordig meestal
le verbeteringen van het rendement van een
datacenter-airconditioning te reduceren. Hier-
met PUE-waarden in het bereik van 1,1 tot 4,0.
datacenter nauwkeurig worden aangetoond.
toe behoren bijvoorbeeld maatregelen als:
Terwijl een PUE van 1,1 een excellente waarde
Een typische energieverdeling in een datacen-
• vervanging van oude koelsystemen door
is, is een waarde van 4,0 wat het rendement
ter kan er daarbij als volgt uitzien, zie diagram.
nieuwe apparatuur met energiebesparende
betreft suboptimaal en getuigt van een slechte
technologieën: vrije koeling, EC-ventilato-
verhouding van het energieverbruik van de IT-
Zoals het diagram laat zien, ligt het grootste
last ten opzichte van de stroomopname van de
besparingspotentieel bij veel datacenters in
• airflow-management: afdichting van de
ondersteunende datacenter-infrastructuur.
de optimalisatie van de koudeopwekking en
verhoogde vloer, herorganisatie of aanpas-
Ook als over de PUE-waarde in de praktijk vaak
de luchtgeleiding. Hierbij speelt de identifica-
sing van bodemplaten, inbouw van koude
controvers wordt gediscussieerd, geeft deze de
tie van inefficiënte bereiken, die bijvoorbeeld
en warme gang-behuizingssystemen
exploitant van een datacenter toch een indruk
door vervanging en verbouwing van servers
• optimalisatie van de installatieparameters:
van het energetische optimalisatiepotentieel.
en racks ontstaan, een bijzonder belangrijke
verhoging van de server-ingangstempera-
De PUE-waarde vormt hierbij een benchmark
rol.
tuur, verhoging van de watertemperatuur
die de PUE vóór een optimalisatiemaatregel
ren, EC-compressoren et cetera
ter verbetering van de vrije koelingstijden
vergelijkt met de waarde erna - en dit op een
In het algemeen bestaan er veel verschillende
identiek werkpunt. Hierdoor kunnen succesvol-
mogelijkheden om het energieverbruik van de
MINIMALISERING VAN RISICO'S DOOR FEEDBACK IN REALTIME Algemene maatregelen ter verbetering van het airflow-management, zoals het gebruik van blinde panelen, kunnen tegenwoordig weliswaar goed door het eigen bedrijfspersoneel worden uitgevoerd, maar toch kan het ingrijpen in de luchtgeleiding ook risico’s met zich meebrengen. Want wijzigingen in de airflow kunnen de bedrijfsveiligheid in gevaar brengen. Hetzelfde geldt voor de regulatie van de luchthoeveelheid of voor een verhoging van de server-ingangstemperatuur - tenminste dan, wanneer maatregelen worden uitgevoerd zonder precies te weten welke effecten deze op de luchtgeleiding hebben.
dcw november dcim
55
stulz
tekst
En precies hier werken DCIM-oplossingen, zoals CyberHub ECO.DC van STULZ Digitronic Software GmbH (SDS). Met de software is het namelijk op elk moment mogelijk om de invloed van luchtstroomveranderingen zo goed als in realtime weer te geven. Tot de geïntegreerde functieomvang behoren ook verdere essen tiële functies die het efficiënt en veilig werken waarborgen, zoals een zelf configureerbaar dashboard, ruimtelijke planning in 3D, temperatuurverloopskaarten, alarmmanagement en individuele statusberichten. Afbeelding 1: Optimale luchtstroom in koude gang
Met behulp van het dashboard van CyberHub
(links) versus inefficiënte luchtstroom (rechts)
ECO.DC kunnen datapunten van airconditionings, temperatuur- en druksensoren, USV-
De beide illustraties tonen twee bepalende
kan alleen worden gewaarborgd door perma-
systemen, PDU’s alsook willekeurige andere
factoren voor het luchtstroommanagement.
nente bewaking en de juiste visualisatie.
parameters van het DCIM-systeem overzichte-
Aan de ene kant kunnen ongecontroleerde
lijk worden weergegeven.
wijzigingen van de luchtstroming snel leiden
STULZ CYBERHUB ECO.DC - EENVOUDIG TE INTEGRE-
tot hot-spots. Zelfs een alarmmanagement
REN DCIM-SYSTEEM MET SNELLE INSTALLATIE
De ondersteuning door gangbare industrie- en
dat waarschuwt voor overschrijding van de
GLT-typische protocollen zoals Modbus, MBus
grenstemperatuurwaarden kan ook dan niet
CyberHub ECO.DC van STULZ biedt niet alleen
en SNMP is al geïntegreerd. Bovendien levert
helpen, wanneer een vooraf ingestelde drem-
omvangrijke heat-map- of chart-functies voor
het systeem realtimegegevens, bijvoorbeeld
pelwaarde niet wordt overschreden. Een visua-
bewaking, maar ook een geïntegreerd alarm-
over de temperatuurverdeling binnen het IT-
lisatie zoals op afbeelding 1 kan op deze wijze
systeem met escalatiemanagement. Voor elk
vlak of de luchtdrukverdeling in de verhoogde
snel aantonen of er een hot-spot ontstaat of is
willekeurig datapunt binnen de CyberHub ECO.
vloer.
ontstaan. Aan de andere kant is het alleen met
DC kunnen drempelwaarden voor informatie,
bewaking volgens de voorschriften mogelijk
waarschuwing en alarm worden geconfigu-
Aan de hand van deze gegevens kunnen blij-
om een precisieairconditioner zo dicht moge-
reerd. Het escalatiemanagement start zodra
vende efficiëntiewinsten worden omgezet of
lijk bij een kritiek werkpunt en zo energetisch
een datapunt de drempelwaarde van een
risico’s worden herkend. De realtimegegevens
optimaal te kunnen gebruiken.
alarm overschrijdt. Zo wordt ook bij een ener-
kunnen worden toegepast voor het maken van
gie-efficiënte werking altijd de beschikbaar-
een warmtekaart (afbeelding 1) of gedurende
Conclusie: Het meest efficiënte werkbereik bij
een langere periode als temperatuurdiagram
hoge temperaturen (hoge koudwatertempe-
(afbeelding 2) worden gebruikt.
raturen en hoge server-ingangstemperaturen)
heid van server en hardware gegarandeerd. Een van de maatgevende doelstellingen bij de ontwikkeling van CyberHub ECO.DC was naast de afbeelding en continue verbetering van het rendement ook een sterke verbinding met de dagelijkse praktijk van facilitymanagers, leidinggevenden van datacenters en vaklui voor airconditioning. Het verschil met conventionele DCIM-oplossingen ligt daarom vooral in de eenvoudige en kostenefficiënte implementatie alsmede de overzichtelijke software-interface: CyberHub ECO.DC kan in een paar uur zelf door de exploitant worden geïnstalleerd en ingericht, maar indien gewenst ondersteunt een vakkundig team van technici van STULZ Di-
Afbeelding 2: Meting
gitronic Software GmbH bij de omzetting en
toevoerluchttemperatuur
planning. ■
in koude gang-insluiting
56
dcw november ups
dcw november ups
57
vertiv
tekst
LOAD BANK TESTING? DAT KAN VAAK VEEL FLEXIBELER, SNELLER EN GOEDKOPER Als in een datacenter de niet-onderbreekbare voeding (uninterruptible power supply, ofwel UPS) wordt getest, wordt daar vaak speciale load bank testing-apparatuur voor ingehuurd. Dat kost tijd en geld, terwijl het veel eenvoudiger kan, betoogt Guido Neijmeijer, Country Manager Benelux bij Vertiv. “Door een UPS met ingebouwde mogelijkheden voor load testing aan te schaffen, zijn datacenters veel flexibeler en kunnen ze sneller operationeel zijn. En deze zogenaamde Safe Capacity Test bespaart nog energie ook.” Het belang van load bank testing moge duidelijk zijn: het is voor een da-
een dag bezig om kabels te leggen en om de apparatuur aan te sluiten.”
tacenter van essentieel belang dat er een constante stroomtoevoer is. Als
Het traditionele load bank testing is kortom een tijdrovend proces,
die ook maar op enig moment wegvalt, kunnen de servers immers niet
waarmee het voor datacenters ook nog eens aan flexibiliteit ontbreekt.
meer draaien, met mogelijk verlies van essentiële klantdata tot gevolg.
Neijmeijer: “Omdat je niet van de ene op de andere dag apparatuur voor
Met een load bank test is het mogelijk om te testen of een UPS een derge-
load bank testing kan laten aanrukken, moet alles perfect in de planning
lijke continue toevoer op vol vermogen ook echt aankan. Vertiv ontwerpt,
passen. En mocht je dan toch een dag later willen testen, dan levert dat al
bouwt en onderhoudt bedrijfskritische infrastructuur voor essentiële toe-
snel problemen op omdat het dan niet in de planning van de verhuurder
passingen in onder andere datacenters. De organisatie, voorheen bekend
past. Bovendien heb je ook te maken met fysieke uitdagingen. Zo moet
als Emerson Network Power, levert daarbij ook UPS’en aan datacenters,
er ruimte zijn voor de benodigde kabels, en moet de apparatuur vaak ook
waarbij een load bank test meestal onderdeel is van de implementatie.
buiten staan, omdat die anders haar warmte niet kwijt kan.”
OPEREREN ONDER TIJDSDRUK
KOSTENBESPARING MET EEN SAFE CAPACITY TEST
“Bij een aanvraag voor een UPS merken we vaak dat datacenters onder
Het alternatief voor de traditionele vorm van load bank testing heet de
tijdsdruk opereren”, zegt Neijmeijer. “Neem het voorbeeld van een uit-
Safe Capacity Test. Met deze test kan de UPS zijn eigen capaciteit testen,
breiding van het aantal servers. Als daarvoor een nieuwe UPS nodig is,
zonder dat daarvoor een externe load hoeft te worden aangesloten. In
kunnen datacenters hun nieuwe servers pas in werking stellen als de UPS
een notendop komt het erop neer dat de stroom van de inverter door
operationeel is. De traditionele manier van load bank testing is daarbij
een gesloten kring via een statische bypass terug naar de gelijkrichter
dan niet altijd de meest efficiënte. Zo moet je ver van tevoren de beno-
wordt geleid, in plaats van de stroom rechtstreeks uit de dubbele conver-
digde apparatuur reserveren bij een verhuurbedrijf. Dan komt er op een
sieketen te laten stromen. Bij een Safe Capacity Test ontstaat er dus een
gegeven moment een aanhangwagen voorrijden en is iemand al gauw
continue circulatie van stroom die het mogelijk maakt om de omvormers
58
dcw november ups
van spanning te voorzien, net als bij een traditionele load bank test.
Meer weten over de Safe Capacity Test of andere oplossingen van Vertiv?
Een van de voordelen van een Safe Capacity Test is dat datacenters er kos-
Ontmoet ons tijdens IT Room Infra op 14 november in Den Bosch. Meer
ten mee kunnen besparen. “Bij een traditionele load bank test verstook
informatie hierover is te vinden op www.itroominfra.nl. ■
je al gauw uren lang een megawatt, wat neerkomt op een paar honderd euro”, zegt Neijmeijer. “Maar de echte besparing van een in de UPS in-
OVER VERTIV
gebouwde functionaliteit voor load bank testing zit hem er natuurlijk in,
Vertiv ontwerpt, bouwt en onderhoudt bedrijfskritische infrastruc-
dat je geen kosten meer hoeft te maken voor de huur en het aansluiten
tuur voor essentiële toepassingen in datacenters, communicatienet-
van de load bank.”
werken en commerciële en industriële faciliteiten. Vertiv, voorheen bekend onder de naam Emerson Network Power, bedient de groei-
MEER FLEXIBILITEIT, ZONDER EXTRA INVESTERING
ende mobiele en cloudcomputing-markten met een portefeuille van
Hoewel er situaties zijn te bedenken waarin een traditionele load bank
elektriciteits-, koelings- en infrastructuurbeheeroplossingen met de
test nog steeds de voorkeur geniet, vindt Neijmeijer het vooral belangrijk
merken ASCO, Chloride, Liebert, NetSure en Trellis. De omzet in het
dat datacenters zich bewust zijn van de mogelijkheid van een Safe Capa-
boekjaar 2016 bedroeg $ 4,4 mld.
city Test. “We maken nog wel mee dat datacenters bewust kiezen voor de
Ga voor meer informatie naar Vertiv.nl.
traditionele load bank test, bijvoorbeeld omdat ze ook randzaken willen testen. Maar als het gaat om de prestaties van de UPS zelf, is een Safe Capacity Test net zo betrouwbaar en biedt deze meer flexibiliteit. Zonder dat daarvoor een extra investering nodig is. Sterker nog, je bespaart er juist tijd en kosten mee.”
30 NOVEMBER
DATACENTER INNOVATIONS DAY
MELD U NU AAN VOOR DE
DATACENTER INNOVATIONS DAY
nog nooit gingen de technologische ontwikkelingen zo snel Datacenter Innovations Day
Sprekers tijdens de DID:
Voor Nederland als een van dé toonaangevende datacenter-landen is
• Robbert Hoeffnagel
• Jaak Vlasveld
snelle adoptie van nieuwe innovatieve technologie van groot belang.
Daarbij is het cruciaal dat we altijd voorop lopen met nieuwe technolo-
• John Laban
• Philip Low
gieën en trends.
Daarom organiseert DatacenterWorks samen met CloudWorks op 30 no-
Met voorbeelden uit de praktijk door onder andere:
vember de Datacenter Innovations Day.
Bachmann, Beveco
(moderator) (OCP project)
(Green IT) (Broadband Group)
Tijdens deze dag wordt u bijgepraat over nieuwe innovaties en de laatste trends. Tevens behandelen we een aantal aansprekende voorbeel-
Georganiseerd door:
den uit de praktijk die laten zien welke resultaten met datacenterinnovatie kunnen worden bereikt. Meld u nu aan op datacenterworks.nl/datacenter-innovations-day
Voorafgaand, in de pauzes en tijdens de netwerkborrel kunt u verder
Locatie: Van der Valk Hotel Den Haag-Nootdorp
praten met alle sprekers en sponsoren.
DID wordt mede mogelijk gemaakt door:
60
dcw november ups
EATON LANCEERT UPS-AS-A-RESERVE-DIENST Eaton werkt aan een energieservice voor datacenters waarmee organisaties, via gebruik van UPSnoodstroom, kunnen deelnemen aan frequentieregulering op netspanningsniveau. De dienst, UPS-as-aReserve (UPSaaR) genoemd, is de eerste in zijn soort voor de datacenterindustrie en wordt gelanceerd in reactie op de behoefte vanuit de industrie om de potentiĂŤle winst uit datacenterinvesteringen te maximaliseren. Ook de mogelijkheden om energieleveranciers bij te staan in de vraag naar duurzame energie worden vergroot. Datacenteroperators kunnen hierdoor direct re-
Eaton heeft voor de ontwikkeling van de dienst
(FCR)-markt om de netfrequentie te behouden
ageren op de vraag naar energie uit het elektri-
nauw samengewerkt met Fortum, een toonaan-
door stroomopwekking en -verbruik in even-
citeitsnetwerk en zodoende frequenties binnen
gevende energieleverancier in de Scandinavi-
wicht te houden.
toegestane grenzen houden en stroomuitval
sche landen en Baltische staten. Naarmate de
over het gehele elektriciteitsnet vermijden. De
energiemarkt verder verschuift van brandstof-
Tegelijkertijd leidt Demand Side Response (DSR),
dienst is gericht op grote datacenteroperators,
fen naar herbruikbare energie wordt de produc-
waarbij organisaties worden gestimuleerd om
zoals colocatie of cloudservice-leveranciers, en
tie mogelijk instabieler en wordt het moeilijker
hun energieverbruik op piekmomenten te ver-
wordt in het vierde kwartaal van 2017 op de Eu-
om de elektriciteitsvoorziening te voorspellen
lagen of te verschuiven, al tot een verandering
ropese markt geĂŻntroduceerd.
en om erin te voorzien. Energieleveranciers kij-
op de energiemarkt. Datacenters zijn op dit mo-
ken nu naar de Frequency Containment Reserve
ment de snelst groeiende energieverbruikers en kunnen een belangrijke rol spelen op deze markt. Datacenterprofessionals verkopen steeds vaker reserve-energie uit hun energiesystemen terug naar de markt. Uit onderzoek onder datacenterprofessionals, door Eaton uitgevoerd in heel Europa, blijkt dat 55 procent van de respondenten deze methode overweegt. Hieruit blijkt een groeiende wens om de ROI van technologische investeringen te verhogen, en de bereidheid om datacenters te ondersteunen bij het balanceren van een fluctuerende energiebehoefte. “Dit zet vraag en aanbod op zijn kop. Datacenters zijn nu niet slechts energiegebruikers: ze kunnen het elektriciteitsnetwerk ondersteunen en
dcw november ups
daarvoor gecompenseerd worden”, aldus Janne
wekken, hoofdzakelijk om de batterij terug naar
risico lopen. Daarnaast kunnen dieselgenerato-
Paananen, technology manager voor Power
het netwerk te ontladen.
ren, die datacenters meestal hebben, ook wor-
Quality, Eaton EMEA. “De datacenterindustrie
den aangesloten op de virtuele elektriciteits-
heeft zich in de afgelopen vijf jaar niet meer
Datacenteroperators kunnen het elektriciteitsnet
centrale en worden gebruikt wanneer langere
alleen op energie en kostenbesparing gericht,
vervolgens met frequentieregulering ondersteu-
activering of aanvullende stroom nodig is.
maar kijkt nu meer naar het maken van investe-
nen en zo aanvullende omzet genereren, ter
Met deze dienst krijgen organisaties het beheer
ringen die zichzelf uitbetalen. Datacenterprofes-
compensatie van de totale eigendomskosten
over hun eigen energie en kunnen ze zelf kiezen
sionals kunnen een omzetgroeistrategie creëren
van de UPS of ter versterking van de concur-
hoeveel energie ze willen aanbieden en tegen
rond de middelen die ze al hebben, zoals de
rentiepositie van het datacenter. Eatons UPSaaR
welke prijs. Door met een commerciële energie-
UPS. Er ligt gewoon geld voor het oprapen.”
Service geeft datacenteroperators een moge-
aggregator samen te werken, is een datacenter
lijkheid om samen te werken met energieleve-
in staat om zijn energie aan te bieden aan het
Uitgebreide testen van Eaton en Fortum hebben
ranciers om tijdelijk de energievraag vanuit het
nationale elektriciteitsnet of aan de Transmis-
aangetoond dat de Uninterrupted Power Supply
datacenter te verlagen en om energie terug te
sion System Operator. Eaton installeert de func-
(UPS) kan werken als onderdeel van een virtu-
leveren aan het elektriciteitsnet. Een datacenter
tionaliteiten en verzorgt een communicatie-in-
ele elektriciteitscentrale waarmee datacenters
kan naar verwachting zo’n € 50.000 per MW per
terface. De service is aggregator neutraal, zodat
kunnen deelnemen aan de hoogwaardige FCR-
jaar verdienen aan stroom die wordt teruggele-
organisaties samen kunnen werken met de le-
en gebruikerszijde van de markt. De UPS, die in
verd aan het elektriciteitsnet.
verancier die hun voorkeur heeft.
geval van een stroomstoring gebruikmaakt van
De samenwerking tussen Eaton en Fortum heeft
opgeslagen energie, kan worden ingezet om de
aangetoond dat UPS-systemen en accu’s veilig
Deze service wordt aanvankelijk aangeboden
vraag vanuit het elektriciteitsnet te reguleren
als vraag-aanbod-dienst kunnen worden inge-
op de Eaton 93PM en Power Xpert 9395P UPS-
en om opwaartse en neerwaartse stroom op te
zet, zonder dat de primaire functies van de UPS
modellen in de EMEA-markten. ■
Your partner in reliability
● Engineered Power Solutions ● Parts & Service ● Rotabloc UPS systems
● Commissioning
● Breaker Cabinets
● Control Panels
Lelystraat 53 3364AH Sliedrecht The Netherlands +31(0)184 613 200 info@dbr-bv.nl www.dbr-bv.nl
61
62
dcw november nieuws
APPLE BOUWT 200MW ZONNEPARK Apple gaat in samenwerking met de Ameri-
spreekt een bedrijf met een energiemaatschap-
De overige energie wordt gebruikt voor het da-
kaanse energiemaatschappij NV Energy een
pij af dat het voor een bepaalde periode gega-
tacenter van Apple in Reno. Dit datacenter werd
groot zonnepark bouwen in de Amerikaanse
randeerd een bepaalde hoeveelheid energie
door Apple in 2013 geopend en heeft 1 miljard
staat Nevada. Het 200MW zonnepark zal wor-
afneemt. Dit geeft energiemaatschappijen die
dollar gekost.
den ingezet om het datacenter van Apple in
investeren in onder meer zonneparken en wind-
Apple kondigde in mei aan het datacenter ver-
Reno van duurzame energie te voorzien. Het
molenparken meer zekerheid over de opbrengst
der te gaan uitbreiden en opnieuw 1 miljard
nieuwe park moet in 2019 worden opgeleverd.
van hun investering.
dollar in het datacenter te investeren. Apple
NV Energy kondigt aan in de komende weken
heeft toegezegd zijn datacenters voor 100% te
toestemming te gaan vragen aan de Public Uti-
5MW van de energie die door het zonnepark
willen aandrijven met duurzame energie. Uit
lities Commission of Nevada (PUCN) om een po-
wordt opgewekt wordt beschikbaar gesteld
cijfers van Apple over het fiscale jaar 2016 blijkt
wer purchase agreement te mogen sluiten voor
voor consumenten en commerciële klanten die
dat 96% van het totale energieverbruik van
de faciliteit. Via een dergelijke overeenkomst
via NV Energy zonne-energie willen afnemen.
Apple in dit jaar duurzaam was. ■
PREVIDER GAAT DATACENTER VOORZIEN VAN 2.500 ZONNEPANELEN Previder verwacht in 2018 zijn tweede datacen-
ook om de ‘carbon footprint’ van digitalisering
bruik te verminderen”, zegt Tim Timmerman,
ter met zonnepanelen uit te gaan rusten. Daar-
te verlagen. In 2016 werd één van de Previder
directeur van Previder. “Wij investeren steeds
naast is het bedrijf dit jaar overgestapt op 100%
datacenters uitgerust met 1.272 zonnepanelen.
meer in Green IT en duurzaamheid. Onze data-
groene energie. De leverancier van cloud- en
Nu kondigt het bedrijf dus aan in 2018 ook zijn
centers behoren daarmee tot de groenste van
managed IT-diensten is sinds 2016 eigenaar van
tweede datacenter te zullen uitrusten met zon-
Nederland.”
het eerste Nederlandse datacenter dat over een
nepanelen. Het datacenter wordt voorzien van
Previder stapte in 2017 over op 100 procent don-
eigen zonnepark beschikt.
ruim 2.500 zonnepanelen.
kergroene stroom, afkomstig van windmolens
Jaarlijks wordt er in Nederland 120 miljard kWh
Previder zet al langer in op duurzaamheid.
groene stroom wordt bij donkergroene stroom
aan stroom gebruikt. Datacenters zijn verant-
Zo kreeg het PDC1 datacenter van het bedrijf
gegarandeerd dat de stroom ook daadwerkelijk
woordelijk voor een klein percentage van dit
in 2013 als eerste datacenter ter wereld het
duurzaam is opgewekt, en niet afkomstig is van
verbruik, maar dit stijgt snel door de groeiende
BREAAM ‘Excellent’ certificaat, een keurmerk
handel in GVO’s. Restwarmte uit het grootste
bezettingsgraad en de bouw van nieuwe data-
voor duurzaamheid van gebouwen. “Previder
datacenter van Previder wordt daarnaast inge-
centers. Duurzaamheid wordt steeds belang-
gebruikt 100 procent donkergroene stroom en
zet voor het verwarmen van de kantoortoren
rijker, enerzijds om kosten te besparen, maar
de modernste technologie om het stroomver-
van Previder, die twaalf verdiepingen telt. ■
en zonnepanelen. In tegenstelling tot reguliere
dcw november nieuws
NEN TREKT NPR 5313 VOOR COMPUTERRUIMTEN EN DATACENTERS IN De Nederlandse praktijkrichtlijn (NPR) 5313
puterruimten en datacenters’ opgericht, waar
datacenters. Een nadere toelichting hierover
‘Computerruimten en datacenters’ voor het
meer dan 20 experts lid van waren. Deze ex-
zal vanaf 1 december beschikbaar zijn op de
plannen, specificeren, ontwerpen en opleveren
perts hebben hun kennis over computerruimten
website van NEN. De normcommissie ’Compu-
van computerruimten en datacenters is door
en datacenters in NPR 5313 gedeeld, gebundeld
terruimten en datacenters’ blijft overigens be-
NEN op 1 november ingetrokken. De aanlei-
en toegankelijk gemaakt voor vijf verschillende
staan. De focus van de leden komt nu te liggen
ding hiervoor is onder andere de publicatie en
disciplines: bouwkundige voorzieningen, ener-
op de ontwikkeling van Europese normenserie
ontwikkeling van de Europese normenserie EN
gievoorziening, klimaatbeheersing, datacom-
EN 50600-X. ■
50600 ‘Information technology - Data centre fa-
municatie-kabelinfrastructuur en fysieke bevei-
cilities and infrastructures’. Deze normenserie,
liging.
die specifiek is gericht op datacenters, wordt ontwikkeld via de normalisatie-instituten CENE-
NPR 5313 werd uiteindelijk in januari 2014 ge-
LEC (Europa) en ISO/IEC JTC1 ‘Information tech-
publiceerd. De norm was een voorloper op de
nology’.
later (2009) gestarte normalisatie-activiteiten op eerst Europees niveau (CENELEC) en nog later
De ontwikkeling van NPR 5313 is gestart in 2007
(2011) op internationaal niveau (ISO/IEC JTC 1).
door system integrators en toeleveranciers van
NPR 5313 werd in januari 2014 gepubliceerd.
bouwkundige voorzieningen ten behoeve van
Na het intrekken van de norm op 1 november
verschillende gebruikers-installaties. Destijds
wordt NPR 5313 door NEN omgebouwd tot een
is hiervoor bij NEN een normcommissie ‘Com-
normenwegwijzer voor computerruimten en
63
64
dcw november nieuws
WINDENERGIE VOOR IERS ENERGIENETWERK Microsoft gaat alle energie afnemen die wordt
volgens Microsoft en GE voor het eerst dat der-
voor zijn rekening neemt. De power purchase
geproduceerd in het 37kW Tullahennel wind-
gelijke windmolens in Europa worden geplaatst.
agreement (PPA) heeft een looptijd van vijftien
molenpark van General Electric (GE) in County
Om energie te kunnen leveren aan het Ierse
jaar.
Kerry, Ierland. De energie wordt door Microsoft
energienetwerk is een licentie nodig. Deze li-
Zodra het nieuwe windmolenpark operationeel
primair gebruikt om zijn datacenters in Ierland
centie schaft Microsoft als onderdeel van de
is, neemt Microsoft hierdoor in totaal 600MW
- die in de omgeving van Dublin staan - met
overeenkomst aan van GE. Hiermee wordt Mi-
aan duurzame energie af van energieprojecten
duurzame energie aan te drijven. Als onderdeel
crosoft in feite een leverancier van duurzame
wereldwijd. Deze stap is onderdeel van een
van het project koopt het bedrijf daarnaast een
energie. Het bedrijf heeft daarnaast een over-
strategie die Microsoft in 2016 presenteerde om
licentie om overtollige energie te mogen le-
eenkomst gesloten van ElectroRoute, die de dis-
zijn datacenters aan te drijven met duurzame
veren aan het Ierse energienetwerk. Hierdoor
tributie van de energie uit het windmolenpark
energie. ■
wordt Microsoft niet alleen een afnemer van duurzame energie, maar ook een leverancier. In het windmolenpark worden windturbines geplaatst waarin batterijen zijn geïntegreerd. De batterijen worden ingezet om energie die wordt opgewekt door de turbine op te slaan, zodat deze kan worden vrijgegeven aan het energienetwerk op het moment dat hier daadwerkelijk behoefte aan is. Ook kan hierdoor windenergie worden geleverd op momenten dat windmolens weinig of geen energie produceren, waardoor pieken en dalen in de productie van windenergie kunnen worden tegengegaan. Het is
OMZET UIT PUBLIC CLOUD SERVICES GROEIT SNELLER DAN VOORSPELD De wereldwijde omzet uit public cloud services
De omzet uit SaaS groeit in 2017 naar ver-
plicatieontwikkelplatform zal zijn”, aldus Nag.
komt in 2017 uit op 260,2 miljard dollar. Dit is
wachting met 21% tot 586 miljard dollar. De
“Dit vertegenwoordigt de rest van de toename
18,5 procent meer dan de 219,6 miljard dollar
versnelling in de omarming van SaaS kan wor-
in deze versie van Gartner’s voorspelling voor
omzet die in 2016 werd gerealiseerd. “In het
den verklaard doordat nagenoeg alle providers
public cloud omzet.”
IaaS- en PaaS-segment zien we de impact van
functionele applicatie-extensies en -add-ons le-
Ondanks dat de omzet uit de public cloud snel-
de cloud grote softwareleveranciers als Oracle,
veren als een service. Dit trekt gebruikers aan,
ler groeit dan verwacht, voorspelt Gartner nog
SAP en Microsoft van on-premises licentiegeba-
aangezien SaaS-oplossingen meer doelgericht
steeds dat deze groei vanaf 2018 gaat afvlak-
seerde software naar cloud abonnementsmo-
zijn geprogrammeerd en betere bedrijfsresul-
ken. Deze stabilisatie komt voort uit de toene-
dellen drijven.”
taten opleveren dan traditionele software. De
mende mainstream status en volwassenheid
hoogste groei is zichtbaar bij de omzet uit Infra-
van public cloud services binnen de bredere mix
Dit voorspelt Gartner. “De definitieve data voor
structure-as-a-Service (IaaS), dat naar verwach-
van IT-investeringen. “Vanaf 2016 is ongeveer
2016 toont aan dat de omzet uit Software-as-a-
ting in 2017 met 36,6% groeit tot 34,7 miljard
17% van de totale marktomzet voor infrastruc-
Service (SaaS) in 2016 veel hoger was dan ver-
dollar.
tuur, middleware, applicaties en business pro-
wacht en uitkomt op 48,2 miljard dollar”, aldus
cess diensten verschoven naar de cloud”, aldus
Sig Nag, onderzoeksdirecteur bij Gartner. “SaaS
“De strategische omarming van Platform-as-a-
Nag. “Tot 2021 zal dit toenemen tot ongeveer
groeit daarnaast in 2017 sneller dan voorheen
Service (PaaS) oplossingen presteert ook beter
28%.” Als we kijken naar de omzet van leve-
voorspeld, wat leidt tot een significante ople-
dan eerdere voorspellingen, aangezien groot-
ranciers blijkt dat 70% van de omzet uit public
ving in de volledige voorspelling voor public
zakelijke organisaties steeds zekerder zijn dat
cloud services tot 2021 wordt gegenereerd door
cloud omzet.”
PaaS in de toekomst hun primaire vorm van ap-
de top 10 public cloud providers. ■
dcw november nieuws
MODULAIR UPS-SYSTEEM AEG Power Solutions introduceert de modulaire
Mode oploopt tot 98%. De UPS biedt een power
UPS Protect Plus M400. Met deze UPS richt het
factor tot unity (1) en kan bij de installatie wor-
bedrijf zich op kleine tot middelgrote datacen-
den geconfigureerd voor 1/1, 3/1 of 3/3 input-/
ter, serverracks en kritieke infrastructuur. De
outputverbindingen.
Protect Plus M400 is beschikbaar in een 20 en 40kVA frame. Deze frames kunnen als losstaan-
De UPS is gebaseerd rond een 2U hoog 10kVA
de unit op zwenkwielen worden geplaatst, ge-
power module en kan worden opgeschaald tot
ïnstalleerd worden in een 19” rack of geplaatst
een capaciteit van 40kVA of 30kVA met geïn-
worden in een Frame plus. Een Frame plus is
tegreerde N+1 redundantie. Het is mogelijk tot
een standalone oplossing die ruimte biedt voor
vier frames parallel te laten draaien om de to-
een 20kVA of 40kVA frame en de bijbehorende
tale capaciteit op te schalen tot 160kVA.
accu’s.
De power modules zijn toegankelijk vanaf de voorzijde van het frame, wat onderhoud ver-
Het nieuwe systeem is een modulair, transfor-
eenvoudigt. AEG Power Solutions geeft aan dat
matorloos en on-line UPS-systeem. Het systeem
onderhoud aan de UPS-systemen door één per-
biedt in on-line modus een operationele ef-
soon zonder verdere ondersteuning kan worden
ficiëntie van 95%, terwijl de efficiëntie in Eco
uitgevoerd. De modules zijn hot-swappable. ■
65
66
dcw november agenda
EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS Blijf op de hoogte van de evenementen op datacenter-gebied. Kijk ook op de website www.datacenterworks.nl onder ‘agenda’. Zelf een evenement aankondigen? Stuur een mailtje naar info@datacenterworks.nl.
EVENEMENT
DATUM
PLAATS
LAND
DCD > Zettastructure
7 - 8 november 2017
Londen
Verenigd Koninkrijk
IT Room Infra
14 november 2017
Den Bosch
Nederland
Data Centre World
28 - 29 november 2017
Frankfurt
Duitsland
Datacenter Innovations Day
30 november 2017
Nootdorp
Nederland
Hydrogen & Fuel Cells Energy Summit
24 - 25 januari 2018
Brussel
België
Vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer
24 - 26 januari 2018
Utrecht
Nederland
BICSI Winter Conference & Exhibition
4 - 8 februari 2018
Orlando
Verenigde Staten
Cable Congress
8 - 9 maart 2018
Dublin
Ierland
World Hosting Days
10 - 16 maart 2018
Rust
Duitsland
Data Center World Global
12 - 15 maart 2018
San Antonio
Verenigde Staten
Data Centre World
21 - 22 maart 2018
Londen
Verenigd Koninkrijk
BICSI Fall Conference & Exhibition
9 - 13 september 2018
San Antonio
Verenigde Staten
Data Center Management Systeem
• • • • • •
Merkonafhankelijk Uniforme alarm afhandeling Webbased bediening en beheer Centraal overzicht alle technieken 24/7 service Sterk project management
Brand
Toegang
Cracs Camera
Generatoren
Inbraak
UPS
Intercom
IoT Gateway Klimaat/ ATES/ Koeltorens
Bemetering
www.beveco.nl
68
dcw november dda stijn grove directeur dutch data center association
ENERGIETRANSITIE Het nieuwe regeerakkoord is eindelijk rond. Met daarin veel aandacht voor het klimaat en meer aandacht voor het digitale aspect dan vorige kabinetten. Dat zijn positieve zaken die bovendien meer dan nodig zijn. Immers zal onze samenleving alleen nog maar meer digitaal gedreven worden. Met name het tekort aan technische mensen, verbetering van het onderwijs en de promotie en ontwikkeling van de digitale economie verdienen onze focus de komende jaren. Met onze zeer geslaagde Datacenter & Restwarmte conferentie achter de rug zijn we druk bezig om de nodige versnelling in de energietransitie tot stand te brengen. Datacenters kunnen daarin een belangrijke rol spelen met de restwarmte die zij kunnen leveren. Het dagverslag met alle presentaties staat online op het gloednieuwe Green Data Center Platform. Een platform waarop het delen van kennis omtrent groene datacenter initiatieven centraal staat. Ik nodig u allen van harte uit om uw groene oplossingen met ons te delen via het platform. U bent dan automatisch met uw logo zichtbaar op de website als endorser. De voertaal van het kennisnetwerk is Engels, omdat we ook openstaan voor duurzame initiatieven buiten onze eigen grenzen. Voor meer informatie volgt u de link www.greendatacenterplatform.nl.
Met vriendelijke groeten, Stijn Grove
VERSLAG DATACENTER & RESTWARMTE CONFERENTIE 2017 Samenwerken en co-creĂŤren. Deze twee
Bijzonder was dat het belang van goede sa-
Naast kennisdeling stond verbinden centraal.
waarden leken de heilige graal te zijn tijdens
menwerkingen in alle project presentaties
Op het einde van de middag was er gelegen-
de Datacenter & Restwarmte conferentie op
duidelijk naar voren kwam. Een goed teken,
heid om projecten te pitchen voor bedrijven
10 oktober, georganiseerd door de Dutch Data
immers laat het zien dat partijen niet alleen
die nog op zoek zijn naar partners. De discus-
Center Association, USG Engineering en Lian-
bezig zijn met de technische mogelijkheden
sies werden voortgezet tijdens de netwerk-
don Energy Consulting. Op de drukbezochte
en beperkingen, zij worden zich er ook steeds
borrel, onder het genot van een hapje en een
conferentie, zo'n 140 man, werden diverse
meer van bewust dat samenwerken de enige
drankje.
restwarmte projecten gepresenteerd, waar-
manier is om datacenter restwarmte maxi-
bij openlijk en kritisch werd gediscussieerd
maal in te zetten voor de energietransitie.
over zowel best practices als lessons learned.
â–
dcw november dda
GREEN DATA CENTER PLATFORM & DDA PORTAAL toekomst gaat doen, kan haar project op het
blicatie op de DDA website en het Green Data
werd tevens het Green Data Center Platform
platform presenteren. Geïnteresseerden kun-
Center platform. Daarnaast komt er ook een
gelanceerd. Een kennisnetwerk waarop ieder-
nen zich aansluiten door de volgende link te
kennisbank en kunnen members online feed-
een ‘green datacenter’ initiatieven kan delen.
volgen:
back geven op voorstellen of suggesties doen
Dit platform is in het leven geroepen om men-
endorsers.
Tijdens het Datacenter & Restwarmte event
www.greendatacenterplatform.nl/
waar de DDA mee aan de slag moet. Met het portaal krijgt de brancheorganisatie nog meer
sen en organisaties het hele jaar door te inspireren en stimuleren. Met als doel het tempo
Daarnaast lanceert DDA in november ook een
inzicht in de wensen van haar deelnemers en
van verduurzaming binnen én buiten de Ne-
portaal, een speciaal gedeelte op de website
partners, kunnen standpunten nog beter wor-
derlandse grenzen te versnellen. Iedereen die
voor haar deelnemers en partners waarop zij
den verwoord en kunnen acties nog effectie-
een actieve rol heeft in duurzame projecten
onder andere hun gegevens kunnen aanpas-
ver worden gepland
in de datacenter industrie, of dit in de nabije
sen en nieuwsitems kunnen uploaden ter pu-
BELANGENBEHARTIGING Onlangs heeft DDA twee zeer goede gesprek-
Binnenkort spreekt DDA bovendien op be-
DDA PUBLICATIES - ALVAST EEN TIPJE VAN DE SLUIER
ken gehad met de directie van het Ministerie
stuursniveau met Alliander over de stroomca-
• Het Brexit rapport van Digital Gateway
van Economische Zaken. Dit om de landelijke
paciteit in het MRA-gebied. Hoofdvraag: ‘hoe
aandacht en focus op de datacenter sector te
kunnen we als datacenter sector onbezorgd
vergroten. Belangrijke thema’s waren onder
verder groeien en hoe kunnen we een geza-
• Binnenkort wordt het DDA Jaarrapport
meer: promotie, wet- en regelgeving, mo-
menlijke planning hiervoor maken’?
is nu vrij te downloaden via: digitalgateway.eu 2017 gedeeld met deelnemers en partners • DDA brengt begin november in samenwer-
gelijkheid om groene stroom in te kopen, stroomcapaciteit, restwarmte en de Meerja-
Ook op provinciaal en gemeentelijk niveau
king met DHPA, ISPConnect en de FCA een
renafspraken (MJA). Deze thema's worden in
vindt geregeld overleg plaats. In november
Connectivity rapport uit
alle dossiers aangepakt. Met een aantal voor-
organiseert DDA in samenwerking met pro-
• Begin november zal ook de up-to-date
delen voor (ook kleinere) datacenters in het
vincie Noord-Holland (pNH), Amsterdam Eco-
Datacenter Gids verschijnen, met aandacht
vizier. Zonder twijfel ontwikkelingen met een
nomic Board (AEB), Ruimtelijk Economische
positief perspectief. Nadere informatie volgt
Ontwikkelstrategie (REOS) en AMS-IX een spe-
spoedig.
ciaal overheidsevent voor alle ambtenaren in de REOS-gemeentes.
AGENDA 14 november 2017 IT Room Infra event 16 november 2017 IoT Inspire Event 2017 28 november 2017 Data Centre World Frankfurt 6-7 december 2017 UK Trade mission: Data centres in the Netherlands
voor edge datacenters • Later dit jaar zal Digital Gateway een Data Hub rapport uitbrengen
69
70
dcw november bicsi
BICSI VERNIEUWT OPLEIDINGEN EN MANUALS BICSI heeft het Registered Telecommunications Project Manager programma vernieuwd en tevens een nieuwe versie uitgebracht van het Information Technology Systems Installation Methods Manual. Daarmee investeert deze wereldwijde vereniging voor en door professionals op het gebied van communicatie-infrastructuren in haar basis, namelijk het verdiepen en delen van internationaal erkende kennis en ervaring. RTPM-PROGRAMMA
Manual (ITSIMM) uitgebracht. Dit manual
Installer 1 opleiding, diepgaande Installer 2
BICSI is ooit gestart met het ontwikkelen en
bevat ruim 1.100 pagina's kennis en ervaring
opleidingen over koperbekabeling en glasve-
aanbieden van internationaal erkende oplei-
over het installeren en afmonteren van ver-
zelbekabeling en een speciale technicusop-
dingen en manuals voor adviseurs en ont-
schillende typen bekabeling. Waaronder ui-
leiding. Al deze technische opleidingen zijn
werpers van telecommunicatie-infrastruc-
teraard de category 8/class I/II bekabeling,
gebaseerd op het BICSI ITSIMM, die dit jaar
turen en computerruimtes. In de afgelopen
maar bijvoorbeeld ook integraties van toe-
eveneens is vernieuwd. Wie meer over alle
decennia is het aanbod uitgebreid richting
passingen voor het managen van gebouw
BICSI-opleidingen en manuals wil weten kan
installateurs en andere betrokken partijen.
installaties. De kern van dit praktijkhand-
op bicsi.org terecht, of deelnemen aan een
Door de toenemende complexiteit van zowel
boek bestaat nog steeds uit voorschriften
BICSI-event. Bij het verschijnen van deze Da-
ICT-infrastructuren als technische gebouwen,
voor het correct installeren van bekabeling
tacenterWorks is net de 2017 BICSI Mainland
wordt de rol en kennis van projectmanagers
in computerruimtes, datacenters, alle typen
Europe District Conference & Exhibition in
belangrijker. BICSI biedt daarvoor het Regis-
werkruimtes en de verbindende kabelgoten
Rome voorbij. Tijdens deze jaarlijkse Europe-
tered Telecommunication Project Manager
daartussen. De nieuwe editie bevat tevens
se conferentie is onder andere aandacht be-
(RTPM)-programma aan, dat in de eerste
een gereviseerd hoofdstuk over draadloze
steed aan snelle Wi-Fi, fysieke security, IoT,
helft van dit jaar volledig is vernieuwd. Pro-
netwerkverbindingen
specialistische
het testen van category 8 bekabeling en het
jectmanagers kunnen via BICSI-online de
systemen, zoals gebouwautomatisering en
monitoren van de omgeving met een Cloud
basisprincipes van projectmanagement aan-
diverse securitysystemen (onder andere
Robotics Service. ■
scherpen en zich tijdens klassikale trainingen
camera's). Het totale ITSIMM bestaat uit 11
verdiepen in alle methodieken en vaardighe-
hoofdstukken en is zowel in elektronisch for-
den die voor het managen van ICT-infrastruc-
maat als gedrukt leverbaar.
en
tuurprojecten beschikbaar zijn. Gebaseerd op het internationaal erkende en veelgebruikte
BICSI CABLING INSTALLATION PROGRAM
BICSI Telecommunications Project Manage-
BICSI heeft dit jaar ook het Cabling Instal-
ment Manual.
lation Program voor installateurs volledig vernieuwd. Via dit programma kunnen me-
ITSIMM
dewerkers van installateurs hun kennis ver-
In lijn met de snelle technische ontwikkelin-
diepen voor een internationale carrière, of
gen op het gebied van bekabeling is onlangs
het beter inspelen op de eisen die buiten-
de zevende editie van BICSI's Information
landse concerns stellen aan lokale leveran-
Technology Systems Installation Methods
ciers. BICSI verzorgt al jarenlang een basis
Laat u ‘s nachts rustiger slapen. Zorg voor een veilig datacenter met BlueNet. De intelligente PDU zorgt voor maximale beschikbaarheid en continue veiligheid met behulp van de aardlekbewaking (RCM) type B die de installatie en de apparaten permanent bewaakt. Gevaarlijke lekstroom wordt hierdoor meteen herkend. Voor meer veiligheid in uw datacenter.
Vind de juiste stekkerdoos op www.bachmann.com
THE MOST ADVANCED PDU EVER BUILT The latest PX intelligent PDU controller, the iX7â„¢ brings PX3 models even more compute power, and additional ports and applications to help you manage your data center operation more efficiently and at lower costs. Integrated in existing PX3 intelligent PDU models at no extra costs, the iX7 controller will ensure more reliability to your network and connectivity, a whole new level in access control capabilities, along with a future-proof design architecture built to last.
BUILT-IN FAILOVER POWER
CIRCUIT BREAKER TRIP ALARMING
ENERGY EFFICIENT LATCHING RELAYS
REMOTE POWER CONTROL / OUTLET LEVEL POWER MANAGEMENT
DUAL NETWORK ACCESS
RESIDUAL CURRENT MONITORING OPTION
DISCOVER MORE AT RARITAN.COM/IX7-CONTROLLER