DATACENTERWORKS FEBRUARI
2020
STRATEGIE
OPEN COMPUTE PROJECT PUBLICEERT ROADMAP VOOR 2020
ENERGIE
ENERGIE-EFFICIËNTIE OPTIMALISEREN VIA POWER MANAGEMENT
WATERBESPARING
‘GEBRUIK VAN WATER EN CHEMICALIËN IN DATACENTERS KAN FORS OMLAAG’
Datacenter works IN SAMENWERKING MET
DATA CENTER POWER SHOP ALLES ONDER ÉÉN DAK VOOR MODULAIR BOUWEN EN GEGARANDEERDE UPTIME. MET LAGE STARTUP-KOSTEN EN OOG VOOR VLOEROPPERVLAKTE-BESPARING.
Hot-swappable spannend? Met de hot-swappable EiPDU van Elektro Internationaal kunnen distributieracks onder spanning worden geplaatst naarmate de behoefte aan datacentercapaciteit groeit. Volledig modulair bouwen, met lage startup-kosten, vloeroppervlaktebesparing en zonder enige downtime. Hoe spannend wil je het hebben?
Elektro Internationaal levert hoogwaardige maatwerkoplossingen voor een betrouwbare en meetbare power distributie: • Schakel- en verdeelsystemen • Economical & Intelligent PDU (EiPDU) • Besturingstechniek • Railkokersystemen • Energy Management Solutions • Noodstroomsystemen Met doordachte engineering, specialistische Door integratie van techniek levert Elektro Internationaal vanuit haar one-stop-power-shop hoogwaardige warmteberekening, vakkundige montage en uitstekende 24/7een service bent u verzekerdpower van maatwerkoplossingen voor betrouwbare distributie: een continue elektriciteitsvoorziening.
Bezoek elektro-internationaal.com • Schakel- en verdeelsystemen • Economical & Intelligent PDU (EiPDU – hot swappable) • Besturingstechniek
• Railkokersystemen • Energy Management Solutions • Noodstroomsystemen
Bezoek elektrointernationaal.com of bel 0348 420 540
Hot-swappable spannend?
Elektro Internationaal Pompmolenlaan 17, Woerden The Netherlands t e
+31 (0)348 420 540 info@ei-woerden.nl
elektro-internationaal.com
DCW FEBRUARI REDACTIONEEL
JAARGANG 13, FEBRUARI 2020, NR. 1 COLOFON DatacenterWorks is hét vakblad over de technische infrastructuur van datacenters. DatacenterWorks verschijnt achtmaal per jaar. Toezending geschiedt op abonnement basis en controlled circulation. UITGEVER Rik Stuivenberg HOOFDREDACTEUR Robbert Hoeffnagel +31 (0)6 51 28 20 40 r.hoeffnagel@vakbladen.com REDACTIE-COÖRDINATIE Ab Muilwijk Postbus 19949 2500 CX Den Haag redactie@datacenterworks.nl www.datacenterworks.nl ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Jos Raaphorst +31 (0)6 34 73 54 24 j.raaphorst@archermedia.nl VORMGEVING Content Innovators, Den Haag ABONNEMENTEN abonnementen@vakbladen.com +31 (0)88 22 666 80 DRUK Veldhuis Media B.V., Raalte
Datacenterworks werkt samen met kennispartners als BICSI, DDA, Green IT Amsterdam en IT Room Infra. Kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. Geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. De redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. Foto-kopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: ‘overgenomen uit DatacenterWorks’, met vermelding van de jaargang en het nummer. Abonnementen kunnen iedere maand ingaan en worden jaarlijks automatisch verlengd. Opzeggingen, uitsluitend schriftelijk, dienen uiterlijk twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.
ROBBERT HOEFFNAGEL HOOFDREDACTEUR DATACENTERWORKS
LATEN WE ONS VERSTAND GEBRUIKEN Al heel wat keren heb ik aandacht gevraagd
servers in veel gevallen simpelweg op vol
voor duurzaamheid in combinatie met ICT en
vermogen draaien. Waarmee we dus een
datacenters. Niet met de bedoeling om met
grote hoeveelheid energie nutteloos ‘versto-
vingertjes naar iemand te kunnen wijzen. Maar
ken’. Voor mij is heel duidelijk: we gaan als
omdat er eigenlijk geen enkele reden te be-
ICT- en datacenter-sector heel slordig om met
denken valt waarom we niet meer aandacht
onze ‘resources’. Of het nu gaat om elektrici-
voor ‘sustainability’ zouden willen hebben.
teit, of om het watergebruik van datacenters. Wist u dat ‘iets’ slimmer werken in een
Ik moest hier laatst aan denken tijdens een
gemiddeld datacenter kan leiden tot een
presentatie over het LEAP-project. Hier draait
waterbesparing van 90%?
het om power management en IT-servers. Iedere moderne server heeft deze functionali-
Nog een voorbeeld: recycling en hergebruik
teit aan boord. Het is bedoeld om processoren
van elektronica. Jarenlang hebben we servers
die minder zwaar worden belast minder hard
en andere elektronische en andere appara-
te laten ‘draaien’, waardoor ze ook minder
tuur in onze IT-infrastructuur opgenomen die
energie verbruiken. LEAP onderzoekt hoeveel
op geen enkele manier was voorbereid op
het weldoordacht toepassen van power
hergebruik, recycling of refurbishment. Meer-
management aan energiebesparing zou kun-
dere kunststoffen werden op een dusdanige
nen opleveren. Nog lang niet alle cijfers zijn
manier in de apparatuur verwerkt, dat ze niet
binnen, maar voorzichtige inschattingen geven
op een fatsoenlijke manier teruggewonnen
aan dat het wel eens zou kunnen gaan om
konden worden. De elektronische compo-
tientallen procenten.
nenten werden niet teruggenomen maar als afval geloosd. Het was eenrichtingverkeer:
Het enige probleem is: veel organisaties zetten
van de vendor naar de klant naar de schroot-
die power management-functies doelbewust
hoop.
uit. Want men is bang dat het ‘aan’ zetten van deze energiebesparingsfuncties kan leiden tot
Dat we daarmee op een ongelooflijke slech-
lagere prestaties en een geringere beschik-
te manier met onze grondstoffen en hulp-
baarheid van de IT-hardware. Uit onderzoek is
bronnen omgaan… Tja, wie was daar tot voor
heel duidelijk gebleken dat dit niet het geval is,
kort eigenlijk in geïnteresseerd? Gelukkig
maar het vooroordeel blijft hardnekkig b estaan.
wordt die trend nu meer en meer omgebo-
En dus doen we het niet.
gen. Met een beetje ons verstand gebruiken, kunnen we heel veel bereiken. Juist ook bij
Eigenlijk gebruiken we ons verstand dus niet.
het gebruik van materialen, natuurlijke hulp-
We laten ons leiden door achterhaalde ideeën
bronnen en dergelijke. En dat hoeft boven-
uit een tijd dat IT-hardware wellicht nog wel
dien helemaal niet veel tijd, geld of inspan-
een negatieve impact ondervond van power
ning te kosten. Zonder erbij na te denken of
management. Uit gewoonte of misplaatste
dat eigenlijk slim is. We zijn als mensen wél
zorgen laten we de processoren van onze
slim. En we kunnen veel beter. n
3
4
DCW FEBRUARI INHOUD
08
WATERBESPARING
‘GEBRUIK VAN WATER EN CHEMICALIËN IN DATACENTERS KAN FORS OMLAAG’ OPEN SOURCE HARDWARE
13
DATUM BEKEND VOOR OPEN SOURCE HARDWARE-EVENT
BEURS
28
DCIM
16
GROEIT DCIM IN 2020 UIT TOT STANDAARDMETHODE VOOR MILIEU-EFFECTBEOORDELING? ONDERZOEK
20
‘VRAAG NAAR KENNIS OVER DEUREN IN DATACENTERS NEEMT SNEL TOE’
INDUSTRIE VERHUIST IT NAAR DE CLOUD BLOG
37
DATACENTERS ALS VERVUILERS: MISVATTING VAN DE EEUW
DCW FEBRUARI INHOUD
14
ENERGIE
ENERGIE-EFFICIËNTIE OPTIMALISEREN VIA POWER MANAGEMENT
22
34
OCP
TRENDS
OPEN COMPUTE PROJECT PUBLICEERT ROADMAP
WAT HOORT ER OP DE TRENDLIJST VOOR 2020
06
DUTCH DATACENTER INDEX
COVERFOTO Bij het vergroenen van datacenters lijkt de aandacht meestal uit te gaan
30
NIEUWS
naar het verminderen van de uitstoot van CO2 of het terugdringen van het energieverbruik. We vergeten nog wel eens om ook het waterverbruik van een datacenter te bekijken, meent Arjan Westerhoff. Hij is al jaren bezig met
40
NIEUWS VAN DE DDA
watergebruik, waterbesparing en de kwaliteit van water in datacenters. Zijn conclusie? De hoeveelheid water die een datacenter gebruikt voor koeling kan tot wel 90% verlaagd worden. En ook het gebruik van chemicaliën kan
42
BICSI-NIEUWS
fors omlaag of zelfs geheel naar nul worden teruggebracht.
AGENDA
38
EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS
LEES VERDER OP PAGINA
08
5
6
DUTCH DATACENTER INDEX FEBRUARI 2020
PETER VERMEULEN TEKST DIRECTEUR VAN PB7 RESEARCH
DDI 55/51
MULTI-TENANT DATACENTERS MAKEN ZICH NOG MEER ZORGEN
In februari zien we dat de zorgen van multi-tenant datacenters verder zijn doorgegroeid. Ondanks dat single tenant datacenters een snel krimpende footprint laten zien, profiteren datacenters daar maar beperkt van. Dat de bouwstop in Amsterdam en Haarlemmermeer nog altijd niet van tafel is, zet vooral de internationale positie onder enige druk.
In december blikken de datacenterbeslissers
fiteren vooral doordat cloudaanbieders steeds
maar de groei in datavloer en vermogen blijft
terug op de periode van november tot en met
meer datacenterruimte moeten huren om aan
achter bij wat we in het vierde kwartaal
januari. Mede door de teruggelopen economi-
de vraag te voldoen. De groei in colocatie voor
gewend zijn om te zien.
sche verwachtingen is de transitie naar de
eindgebruikers blijft daar duidelijk bij achter.
cloud in een versnelling geraakt. Single tenant
Intussen zien we vooral het sentiment bij
De driemaandelijkse vooruitblik daalt in febru-
datacenters lopen sneller leeg en de investe-
multi-tenant datacenters teruglopen. De afge-
ari nog eens met 1 punten tot 51. Deze daling
ringen in bedrijfseigen datacenters nemen
lopen drie maanden zagen we een iets posi-
valt hooguit deels te verklaren als een sei-
steeds verder af. Multi-tenant datacenters pro-
tiever beeld op het gebied van investeringen,
zoenseffect, Vooral multi-tenant datacenters zijn minder positief geworden en laten de index nog maar eens met 3 punten terug lopen. Het vertrouwen in een spoedig opheffen van het moratorium in Amsterdam en de Haarlemmermeer en zonder al te grote beperkingen is allerminst hersteld. Zelfs als dat gebeurt, zijn er nog voldoende uitdagingen bij nieuwbouw in de energieschaarse regio. De twaalfmaandelijkse vooruitblik bevestigt dat pessimistische beeld nog maar eens. Er is minder vertrouwen in de groei en de index levert wederom twee punten in ten opzichte van december. Die terugval wordt nu volledig door multi-tenant datacenters veroorzaakt, aangezien de index voor multi-tenant datacenters zelfs met 5 punten terugloopt. Als het
Dutch Datacenter Index Februari 2020
sentiment nog verder daalt, kunnen we in de komende maanden voor het eerst een totaalscore van onder de 50 tegemoetzien. n
Open Source Hardware Project
Tuesday March 10 - 2020 SIGN UP NOW Seminar for data center managers, floor managers and IT-managers in businesses and government 10.30-17.30 hours
BE INFORMED BY INDUSTRY EXPERTS ON THE LATEST DEVELOPMENTS IN OPEN SOURCE HARDWARE
maincubes - Schiphol-Rijk
Program:
opensourcehardware.datacenterworks.nl
• Open Source Hardware Survey Marcel den Hartog - IT Marketing and Pre-Sales specialist
Discount for paid subscribers of DatacenterWorks, CloudWorks and Infosecurity Magazine as well as for members/partners of DHPA, DUTCH DATA CENTER ASSOCIATION, ISPConnect, Green IT and Amsterdam Economic Board
• OCP in Practice Joris te Lintelo - maincubes • Is 2nd hand just as good? Robbert Hoeffnagel - DatacenterWorks/Greent IT with Claire Teurlings - Amsterdam Economic Board • Lunch • OCP Experience Center tour • Open Source Overview John Laban - Open Compute Project • OCP solutions - Business case Andre Hiddink - Rittal Menno Kortekaas - Circle B • Open Source Hardware’s role in environmental sustainability Julie Chenadec - Green IT Amsterdam • World’s biggest data center Speaker - OVH
For more information on participation and sponsor opportunities please contact Jos Raaphorst j.raaphorst@archermedia.nl or +31 (0)6 347 35 424
8
DCW FEBRUARI WATERBESPARING
INTERVIEW MET ARJAN WESTERHOFF:
‘GEBRUIK VAN WATER EN CHEMICALIËN IN DC’S KAN FORS OMLAAG’ Bij het vergroenen van datacenters lijkt de aandacht meestal uit te gaan naar het verminderen van de uitstoot van CO2 of het terugdringen van het energieverbruik. We vergeten nog wel eens om ook het waterverbruik van een datacenter te bekijken, meent Arjan Westerhoff. Hij is al jaren bezig met watergebruik, waterbesparing en de kwaliteit van water in datacenters. Zijn conclusie? De hoeveelheid water die een datacenter gebruikt voor koeling kan tot wel 90% verlaagd worden. En ook het gebruik van chemicaliën kan fors omlaag of zelfs geheel naar nul worden teruggebracht.
Grote datacenters gebruiken veel water. “Dat kan oplopen tot miljoe-
het water, waardoor weliswaar geen kalk- en andere aanslag ontstaat,
nen liters per jaar”, vertelt Arjan Westerhoff. “Dat is water dat met
maar waardoor het water wel agressief wordt. Dit probleem kan
name wordt gebruikt voor het koelen van de IT-apparatuur. Maar er
vervolgens weer worden opgelost door anti-oxidanten aan het behan-
speelt nog iets: al dat water dient behandeld te worden tegen onder
delde water toe te voegen. Dit voorkomt dus dat het ijzer van de
andere kalk- en andere minerale afzetting en corrosie. Daar zijn veel
watertoren en het koper van de leidingen wordt aangetast. Tenslotte
chemische toevoegingen voor nodig, die eveneens sterk vervuilend
dient aan het water een biocide te worden toegevoegd. Dit is bedoeld
kunnen werken. De vraag die ik mij in het verleden wel heb gesteld is
om te voorkomen dat biologische films en dergelijke in het water kun-
deze: kunnen we de hoeveelheid water die een datacenter gebruikt
nen ontstaan.
verminderen? En is het tevens mogelijk de hoeveelheid chemicaliën terug te dringen? In beide gevallen is het antwoord heel duidelijk: ja,
Deze manier van werken wordt al jaren toegepast, vertelt Westerhoff,
dat kan.”
maar kent toch wel een aantal negatieve aspecten. “Neem het gebruik van middelen om afzettingen tegen te gaan. Deze kennen slechts een
BIOFILMS
beperkte werking. Met als gevolg dat het behandelde water continu
De belangrijkste problemen waar een datacenter tegenaan loopt als
ververst moet worden. Het zal duidelijk zijn dat dit tot het afvoeren
het om water gaat zijn: kalkafzetting, corrosie en het ontstaan van
van forse hoeveelheden met chemicaliën vervuild water leidt. Boven-
biologische films en andere biologische groei. Alle drie problemen
dien: hebben zich eenmaal afzettingen gevormd, dan krijgen we die
kunnen voorkomen worden door chemische stoffen aan het water toe
niet meer weg via het toevoegen van anti-scalants. Ook niet als we
te voegen. Zogeheten ’anti-scalants’ binden de ‘harde’ mineralen in
extra middelen gaan toevoegen.”
DCW FEBRUARI waterbesparing
9
ROBBERT HOEFFNAGEL HOOFDREDACTEUR VAN DATACENTERWORKS TEKST
‘HET ALMAAR AAN WATER TOEVOEGEN VAN CHEMISCHE STOFFEN OM (KALK)AFZETTINGEN IS IN DEZE TIJD VAN AANDACHT VOOR DUURZAAMHEID EN MILIEU GEEN HOUDBARE OPLOSSING’
10
DCW FEBRUARI waterbesparing
TIJD NODIG
geplaatst, zodat tussen 10 en 25% van het water in het koelsysteem
Ook ten aanzien van de toevoegingen die bio-films en dergelijke moe-
door de reactor stroomt. Dit heeft als gevolg dat de gehele in de
ten voorkomen, ziet Westerhoff problemen. “Het punt hier is dat deze
watertoren aanwezige hoeveelheid water wordt gedesinfecteerd,
middelen enige tijd nodig hebben om effectief te worden. Het is maar
vertelt Westerhoff. Hierdoor wordt het natuurlijke corrosie-proces
de vraag of deze toevoegingen ook daadwerkelijk die tijd krijgen, aan-
onderdrukt en wordt (kalk)afzetting op ongewenste posities voor
gezien het water regelmatig ververst wordt. Voeg daarbij dat de
komen.
kwaliteit van het water in de tijd nogal kan variëren, terwijl het niveau van de toevoegingen juist constant blijft. Met andere woorden: water
Deze manier van werken blijkt in de praktijk erg effectief, licht
en toevoegingen zijn zelden perfect op elkaar afgestemd.”
Westerhoff toe. Zo kan oxidatie worden tegengegaan door de hoeveelheid mineralen goed te monitoren en net onder het verzadigings-
Bij een eerder project waarbij Arjan Westerhoff was betrokken, is
punt te houden. Hierdoor wordt het water dus niet agressief en wordt
getracht dit probleem - het niet-optimaal gebruik van chemische
voorkomen dat zink, koper of ijzer in het systeem wordt aangetast.
toevoegingen met een hoog waterverbruik als gevolg - aan te pakken. Daarbij is goed gekeken naar de ervaringen in de industrie. Daar is
Deze aanpak betekent dus ook dat aanzienlijke besparingen mogelijk
men namelijk al veel langer met dit probleem bezig. Hoewel ook dan
zijn op de hoeveelheid water die wordt verbruikt. Immers, ongewens-
vaak gekozen wordt voor chemicaliën in combinatie met een stevig
te mineralen worden verwijderd zonder dat zij de kans krijgen zich te
waterverbruik, zijn er ook projecten en technologieën die het mogelijk
binden tot afzettingen op ongewenste plekken. Dit betekent dat min-
maken om beide aspecten aanzienlijk terug te dringen. Westerhoff: “Ik
der water in de koelomgeving behoeft te worden gebracht, doordat
kwam een conserveringsmethode op het spoor die tot voor kort zijn
ook minder water uit het systeem wordt gehaald.
weg vond naar met name de industrie maar die in de praktijk ook prima toepasbaar blijkt in een datacenter-omgeving.”
“Deze manier van werken is inmiddels - en met succes - in een datacenter in Nederland toegepast”, vertelt Westerhoff.
REACTOR IN KOELSYSTEEM Het almaar aan water toevoegen van chemische stoffen om (kalk)af-
MONSTERS NEMEN
zettingen is in deze tijd van aandacht voor duurzaamheid en milieu
Een project dat op deze manier het gebruik van water en chemicaliën
geen houdbare oplossing. Het punt is, zegt Westerhoff, dat water van
terugdringt, bestaat in de regel uit acht stappen, vertelt Westerhoff.
nature afzetting vormt op het moment dat er sprake is van hogere concentraties mineralen. Dat is dus precies wat gebeurt bij het koelen
De eerste stap is het analyseren van een aantal monsters van het
van een datacenter. Door verdamping neemt de hoeveelheid minera-
water dat aanwezig is in het koelsysteem. Hetzelfde geldt voor het
len relatief gezien toe en dat leidt tot afzettingen.
grondwater. Met name deze laatste meting kan resultaten geven die aanleiding zijn om niet grondwater maar bijvoorbeeld drinkwater toe
Het lastige van deze afzettingen is niet zozeer dat ze ontstaan, als wel
te passen voor koeling.
dat zij op volstrekt willekeurige plekken lijken te ontstaan. Zou het niet mogelijk zijn om invloed op deze - zeg maar - locatiekeuze uit te oefe-
Stap 2 wordt gevormd door het in kaart brengen van de bestaande
nen? Sterker nog: wellicht kan het water zelfs als het ware gestimu-
koelinstallatie. Denk aan de koeltorens, de warmtewisselaars, pom-
leerd worden om afzettingen te maken daar waar zij geen problemen
pen, leidingen en dergelijke. Daarnaast is het belangrijk om een goed
veroorzaken. Technisch blijkt dat inderdaad mogelijk te zijn, vertelt
beeld te hebben van de waterstromen in deze installatie. Een deel van
Westerhoff.
deze laatste informatie zal onder andere gehaald kunnen worden uit het Gebouw Beheer Systeem.
Waar bestaat deze aanpak precies uit? “Er wordt in dit soort situaties veelal gewerkt met een chemisch gemanipuleerde reactor waarin
AKKOORD GAAN
elektrolyse plaatsvindt. De buitenkant van deze reactor is hiertoe
De derde stap heeft betrekking op de vraag of de fabrikanten van de
negatief geladen. Hierdoor ontstaat in de reactor een hogere concen-
diverse componenten waaruit de koelinstallatie is opgebouwd kennis
tratie aan mineralen en een hogere zuurtegraad (pH). Het gaat onder
hebben van dit soort technologie en akkoord gaan met het gebruik
andere om hogere concentraties calcium, mangaan en silicium. Dit
van deze manier van werken in combinatie met de door hen
leidt tot (kalk)afzetting in de reactor. Door nu een positief geladen
ontwikkelde en geleverde componenten. Anders gezegd: zijn deze
anode in het midden van de reactor te plaatsen, kan chloor worden
componenten geschikt voor een koelinstallatie waarin een reactor is
geproduceerd uit de normaal in het water aanwezig chloordeeltjes.”
opgenomen die op basis van elektrolyse werkt?
10 TOT 25%
In stap 4 worden de resultaten van de behandeling van het water
Deze reactor wordt vervolgens in een aftakleiding van de watertoren
gedeeld en besproken met de lokale watermaatschappij. Hierbij speelt
DCW FEBRUARI waterbesparing
‘DE HOEVEELHEID WATER DIE EFFECTIEF WORDT GEBRUIKT VOOR KOELING IS MET 90 PROCENT AFGENOMEN’
11
12
DCW FEBRUARI waterbesparing
RESULTATEN De implementatie van deze aanpak bij het Nederlandse datacenter laat een aantal interessante resultaten zien. Allereerst blijken de hoeveelheden in het water aanwezige stoffen zich binnen de vereiste grenzen te bevinden. Het gaat dan om calcium, magnesium, silicium, ijzer, chloor, sulfaat en koolstoftrioxide. De pH-waarde was beter dan voorheen, hetzelfde geldt voor de hoeveelheid bacteriën (waaronder legionella). In het verleden gebruikte dit datacenter voor het behandelen van het koelwater per jaar 600 liter chemicaliën. Na installatie van de reactor worden geen chemicaliën meer toegevoegd en is het verbruik van deze stoffen dus teruggebracht tot nul. met name het probleem van legionella. Bovendien dient zekerheid te bestaan ten aanzien van het voldoen aan de lokaal geldende regels -
De hoeveelheid water die effectief wordt gebruikt voor koeling is met
ook als de nieuwe reactor wordt toegepast.
90% afgenomen. Doordat de hoeveelheid verdamping die plaatsvindt voor koelingsdoeleinden niet wordt beïnvloed, is het totale water
Stap 5 omvat het ontwerp, bouw en integratie van de reactor in de koeltoren. Na de installatie hiervan volgt een periode waarin de gehele installatie wordt getest. Deze fase kan enkele maanden duren. NIET STILLEGGEN In de zesde stap wordt de koelinstallatie inclusief reactor definitief in productie genomen. Dit is veelal een eenvoudig proces waarbij de reactor ‘aan’ wordt gezet en een aantal pompen die voorheen zorgden voor de doorstroming van het systeem juist ‘uit’ worden gezet. Op dit moment wordt tevens de elektrische geleidbaarheid van het water verhoogd naar - in het geval van het Nederlandse project - een instelling tussen 1.250 en 5.000 uS/cm. In de volgende stap (stap 7) wordt continu gemeten, zodat het setpoint verder verhoogd kan worden en de uitstroom van water - en dus ook de inname - steeds verder wordt teruggebracht. Na een aantal maanden wordt in stap 8 tenslotte de reactor geopend, zodat de grote hoeveelheden afzetting kunnen worden verwijderd. Opmerkelijk genoeg behoefde het koelsysteem van het Nederlandse datacenter tijdens deze - zeg maar - schoonmaakactie niet stilgelegd te worden. Wat volgens Westerhoff een niet onbelangrijk voordeel is.
verbruik van het datacenter met 40% teruggedrongen. ■
DCW FEBRUARI OPEN SOURCE HARDWARE
13
VAN DE REDACTIE TEKST
10 MAART 2020 IN AMSTERDAM (MAINCUBES AMS01):
DATUM BEKEND VOOR OPEN SOURCE HARDWARE-EVENT Het jaar 2020 gaat goed van start met de Open Source Hardware-dag die 10 maart 2020 wordt gehouden. Locatie: het Nederlandse datacenter van maincubes in Schiphol-Rijk bij Amsterdam.
Open source staat voor veel mensen nog
Voor veel IT-afdelingen en datacenters is
open
altijd gelijk aan open source software. Zeg
open source hardware echter nog een rela-
media-bedrijf vervangt zijn IT-hardware
maar Linux, OpenStack en dergelijke. Maar
tief nieuw fenomeen. Dat is jammer, want
echter met grote regelmaat. Daardoor is
ook hardware wordt tegenwoordig op basis
open source hardware kan grote voordelen
een interessante markt voor tweede-
van open source-modellen ontwikkeld en
bieden. Daarover gaat het tijdens het event
hands IT-hardware op basis van open
geleverd. Op 10 maart 2020 tijdens het event
dat DatacenterWorks organiseert samen met
source-concepten ontstaan. Is tweede-
‘Open Source Hardware 2020’ laten de
CloudWorks, maincubes, Rittal, Circle B en de
hands hardware sowieso niet een interes-
Nederlandse
Nederlandse belangenorganisaties DHPA en
sante optie voor veel IT-afdelingen en
ISPConnect.
datacenters?
magazines/websites
Data
centerWorks en CloudWorks samen met een aantal partners zien welke kansen open source hardware te bieden heeft.
hardware.
Dagvoorzitter
Het
social
Robbert
Hoeffnagel gaat hierover graag in discusLEZINGEN Tal van zeer relevante onderwerpen komen
NIET ALLEEN OCP
source
hierbij aan de orde:
Open source hardware is niet hetzelfde als
sie met de zaal. • Aan de slag met OCP-hardware - Rittal, maincubes en Circle B hebben in het datacenter van maincubes in Amsterdam een
Open Compute Project. OCP mag dan een van
• Energiebesparing – Open source hardware
European Experience Center ingericht.
de bekendste projecten rond het ontwikke-
is vaak zeer energiezuinig. Hoe kan deze
Hier kunnen IT-afdelingen en datacenter-
len van open source hardware zijn, maar het
eigenschap een rol spelen bij de energie-
specialisten oplossingen op basis van
is zeker niet de enige. LinkedIn heeft bijvoor-
transitie die in Nederland nu op gang aan
Open Compute Project-technologie bekij-
beeld ook een open source hardware-project
het komen is? John Laban van Open Com-
ken, maar ook hun eigen systeemom
opgezet – Open19 geheten – dat zich richt op
pute Project zal laten zien welke rol OCP-
gevingen testen. ■
het ontwikkelen van open source kabinetten.
hardware kan spelen bij de vergroening
En ten aanzien van tal van componenten zien we vergelijkbare initiatieven.
van datacenters. • Tweedehands IT-hardware – Met name Facebook is een zeer grote afnemer van
Kijk voor meer informatie op: https:// opensourcehardware.datacenterworks. nl/110219
14
DCW FEBRUARI ENERGIE
COALITIE DATACENTERKETEN REGIO AMSTERDAM WIL 40 PROCENT ENERGIE BESPAREN
ENERGIE-EFFICIËNTIE OPTIMALISEREN VIA POWER MANAGEMENT Een coalitie van bedrijven uit de Amsterdamse datacenterketen gaat samen met overheden aan de slag in het datacenter-energiebesparingsinitiatief ‘LEAP’. Verwachting is dat het energieverbruik in datacenters hiermee tot veertig procent kan worden teruggebracht in de komende drie jaar. Met het initiatief trekken overheid, bedrijven en kennisinstellingen samen op om in een hoger tempo een duurzame digitale economie te realiseren. Gedurende de eerste fase gaan twintig coalitiepartners in pilots onderzoeken wat de mogelijkheden voor energiebesparing zijn, zonder prestatieverlies.
DCW FEBRUARI energie
15
VAN DE REDACTIE TEKST
Voortschrijdende digitalisering van de maat-
VERSCHILLENDE PILOTS IN START-UPFASE
schappij zorgt ervoor dat er steeds meer data
De eerste stap in de LEAP pilotfase is het
wordt gegenereerd, verstuurd en opgesla-
meten van de Server Idle Coëfficiënt (SIC).
gen. Datacenters faciliteren dit dataverkeer,
De SIC geeft de mate aan waarin een server
terwijl hard- en software vaak eigendom zijn
wél energie verbruikt, maar géén IT-werk
van klanten. Door de groei van datagebruik
verricht. Hieruit moet blijken hoe energie-(in)
stijgt de vraag naar elektrische energie. De
efficiënt servers in datacenters zijn. De
verwachting is dat de benodigde hoeveel-
tweede stap in de LEAP pilotfase is om de SIC
heid elektrische energie in 2030 is verdub-
te meten met aangepaste instellingen, die
beld ten opzichte van het huidige energie
ervoor zorgen dat de servers zo veel mogelijk
verbruik.
in spaarstand gaan als ze geen werk verrichten. Hiermee kan de impact van de power
LEAP-COALITIE VOOR DUURZAME GROEI IN DATA
management-instellingen op het energie
Naast de initiërende partijen Amsterdam
verbruik van servers worden gemeten. Uit
Economic Board, Green IT Amsterdam, Rijks-
reeds uitgevoerde onderzoeken blijkt dat het
dienst voor Ondernemend Nederland, de
performance-verlies van servers door het
Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied en
aanzetten van deze instellingen nagenoeg
NLdigital, zijn bedrijven en kennisinstellingen
nul is.
uit de gehele keten vertegenwoordigd in de coalitie: Albert Heijn, Booking.com, Dell
DATACENTER VAN DE TOEKOMST
Technologies, Deloitte, Gemeente Almere,
“De uitkomsten van de pilots geven inzicht in
Gemeente Amsterdam, Hewlett Packard
de relatie tussen energieverbruik en het ‘idle
Enterprise, Interxion, Iron Mountain, KPN,
staan’, ofwel nutteloos draaien van servers,
NEP The Netherlands, Ministerie van Econo-
en hoe het toepassen van power manage-
mische Zaken, Rabobank, Royal Schiphol
ment kan leiden tot een verlaging van het
Group, SURFsara, VMware en de Vrije
energieverbruik van servers. De verwachting
Universiteit Amsterdam. Van datacenters en
is dat bedrijven die het power management
bedrijven met veel dataverkeer en klant van
op een slimmere manier instellen, een ener-
datacenters, tot hardware leveranciers en
giebesparing van twintig tot veertig procent
overheden. Samen gaan zij de gevolgen van
kunnen realiseren. Een enorme duurzame
de ongebreidelde groei aan dataverkeer op
stap voorwaarts”, aldus Marjolein Bot, Chal-
het elektriciteitsnetwerk het hoofd bieden.
lenge Lead Energie, Amsterdam Economic
Optimalisatie in het energiegebruik van ICT in
Board. Maart 2020 verwacht de LEAP-coalitie
datacenters moet ruimte bieden voor duur-
de conclusies van de pilots te kunnen delen
zame groei en een positieve impuls geven
en de eerste maatregelen om energiebespa-
aan toekomstbestendige groei van de sector.
ringen slim in te regelen te presenteren. ■
OVER LEAP EN AMEC LEAP (Lower Energy Acceleration Program) is een initiatief om energie-efficiëntie van datagebruik met behulp van ICT verder te optimaliseren. Het initiatief is opgezet door de Amsterdam Economic Board, NLdigital, Green IT Amsterdam, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Samen met een coalitie van twintig partijen uit de datacenterketen wil LEAP perspectief bieden voor het benutten van (nieuwe) technieken en het versnellen van ontwikkelingen die kunnen leiden tot energiereductie bij datacenters en organisaties die veel dataverkeer hebben. De LEAP-coalitie bestaat naast de oprichters uit Albert Heijn, Booking. com, Dell, Deloitte, Gemeente Almere, Gemeente Amsterdam, Hewlett Packard Enterprise, Interxion, Iron Mountain, KPN, NEP Netherlands, Ministerie van Economische Zaken, Rabobank, Royal Schiphol Group, SURFsara, VMware en de Vrije Universiteit Amsterdam. Samen met bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen werkt de Amsterdam Economic Board (Amec) aan een slimme, groene en gezonde Metropool van de toekomst. Om het welzijn en de welvaart in de Metropoolregio Amsterdam te versterken, draagt de Amsterdam Economic Board bij aan zes grootstedelijke uitdagingen: Circulaire Economie, Digitale Connectiviteit, Energie, Gezondheid, Mobiliteit en Talent voor de toekomst. Wij brengen kennis en partijen samen en jagen kansrijke initiatieven in de regio aan. Zo ontstaan innovatieve oplossingen en kansen voor opschaling.
Launch van het LEAP-project in Amsterdam in december 2019.
16
DCW FEBRUARI DCIM
TRENDS OP HET GEBIED VAN DATA CENTER INFRASTRUCTURE MANAGEMENT:
GROEIT DCIM IN 2020 UIT TOT STANDAARDMETHODE VOOR MILIEU-EFFECTBEOORDELING? Ook in 2020 wordt de agenda in de datacenterindustrie bepaald door groei, Brexit (eind 2020), consolidatie, datacenter als onderdeel van de vitale infrastructuur, klimaatverandering, energietransitie en een overvolle energie-infrastructuur. Niet direct iets nieuws voor iedereen die belast is met Data Center Infrastructure Management (DCIM). Of toch wel?
Laten we eerst kijken naar wat de trends in
ging stelt grote eisen aan de IT service
de bredere ICT-sector zijn. En welke eisen die
management (ITSM) processen, die historisch
stellen aan DCIM. Er zijn drie belangrijke aan-
gezien zich meer richten op gecontroleerd
jagers van verandering:
beheer, met vaststaande applicatieland-
• Agile, DevOps en Kubernetes
schappen en onderliggende infrastructuren.
• Regulatoire druk op het vlak van privacy & security en Big Data • Duurzaamheid
De flexibiliteit die DevOps biedt voor deve lopers en product owners leidt tot een heel nieuwe dynamiek op DCIM-vlak met vragen
Alhoewel niet nieuw, wordt nu pas duidelijk
als
wat voor gevolgen deze aanjagers hebben
workloads en hybride omgevingen waarbij
voor het datacenter.
workloads gedistribueerd worden over het
on-demand
capaciteit,
dynamische
interne datacenter, co-locatie providers en AGILE, DEVOPS EN KUBERNETES
private cloud of public cloud. Rekencapaciteit
De eerste trend is dat de combinatie van Agi-
en opslag als commodity. De doorbraak van
le-methoden en DevOps leidt tot een steeds
‘container orchestration’ met gebruik van
kortere tijd van concept naar ontwikkeling,
Kubernetes maakt de fysieke ontkoppeling
test en in productie nemen van software.
tussen workload enerzijds en fysieke en
Hierbij wordt meer en meer gekozen voor
virtuele server anderzijds compleet. Met
een zogeheten ‘continuous integration and
behulp van containers worden met de
continuous delivery’ (CI/CD) model, waarbij
spreekwoordelijke
applicaties in een voortdurende flow worden
workloads verplaatst naar waar de reken
ontworpen, gebouwd, opgeleverd, aange-
capaciteit, opslag en rekenkracht het meest
past en weer opgeleverd. Deze tempoverho-
voordelig is.
druk
op
de
knop
DCW FEBRUARI dcim
17
GIJS KEIJ PRINCIPAL CONSULTANT BIJ LOGICQ TEKST
PRIVACY EN SECURITY In veel organisaties wordt onder andere de AVG aangegrepen om applicatielandschappen opnieuw te evalueren. Per proces, per oplossing, per applicatie wordt aan de hand van een risico-inschatting bepaald hoe essentieel deze is voor de bedrijfsvoering en welke privacy- en security-eisen van toepas-
‘KUNNEN WE OP BASIS VAN AL DEZE DATAPUNTEN NIET KOMEN TOT HET OPSTELLEN VAN EEN NIEUWE STANDAARDMETHODE VOOR MILIEUEFFECTBEOORDELING?’
sing zijn. Uiteindelijk kiest men een daarop aangepast model, dat input geeft aan de strategie op het gebied van datacenter- sourcing. BIG DATA De hierboven genoemde ontwikkelingen hebben een gemeenschappelijk gevolg. Dat is een bijna ongebreidelde groei van gege-
18
DCW FEBRUARI dcim
vensverzamelingen, vaak verspreid over gedistribueerde omgevingen. Niet langer is de berg aan metagegevens voorbehouden aan de systeembeheerder. Waar logging voorheen gezien werd als een middel om storingen te analyseren, te verhelpen en preventieve maatregelen te nemen, is dat met de komst van het internet geen exclusief feestje meer van de IT-afdeling. Big data is inmiddels in alle uithoeken van de organisatie te vinden. De marketingafdeling wil weten wat het effect is van hun campagnes, recruitment wil het effect van uitingen op social media weten, product management
Schematische weergave van de Green Deal van de Europese Commissie.
wil data om de kwaliteit te verbeteren van hun IoT-producten. Data is daarmee als het ware verworden tot een product. Elke
om ‘de Economie van de EU te transformeren
snel in de markt zetten, snel switchen. IT
discipline heeft zijn eigen datastromen en is
voor een duurzame toekomst’. In de Green
service management (ITSM) wordt steeds
bedreven in de analyse ervan. Vaak met
Deal worden niet alleen uitspraken gedaan
meer gepercipieerd als een sta-in-de-weg
behulp van artificiële intelligentie (AI).
over hergebruik en recycling in de elektroni-
van innovatie en staat daarom onder druk
sche industrie, CO2-reductie in de bouw.
om haar toegevoegde waarde te tonen.
Hardware wordt steeds intelligenter, power
Ook wordt gesteld: ‘Betrouwbare, vergelijk-
Maar ook: accumulatie van veel data, toe
strips worden Power Distribution Units (PDU)
bare en controleerbare informatie speelt ook
nemende eisen aan deze data (AVG) en com-
met intelligente ‘metered’ contactdozen die
een belangrijke rol: zij stelt kopers in staat
pliance. IT is niet meer locatiegebonden,
het afgegeven vermogen continu meten,
duurzamere beslissingen te nemen en
maar opereert steeds meer in hybride-infra-
schakelen en bewaken. Intelligente racks die
beperkt het risico van groenwassen’.
structuren waar on-site en off-site vervagen.
Het datacenter zelf blijft daarbij niet achter.
hun locatie in het datacenter en exacte U-info
Oplossingen bestaan uit hybride combinaties
aan de server doorgeven - naast tempera-
Ook stelt de EC in de Green Deal: ‘Bedrijven
van informatie en applicaties. Combineer in-
tuur en koeling. In een gemiddeld datacenter
die zichzelf als groen presenteren, moeten
formatie uit ITSM-systemen, DCIM-systemen
zal de aanwezigheid van al deze sensoren
hun milieuclaims kunnen staven aan de hand
en Cloud Management-platforms om tot een
ook bijdragen aan een enorme toename van
van een standaardmethode voor milieu-
‘Hybride Data Infrastructure Management’
het aantal datapunten.
effectbeoordeling’.
(HDIM) toolkit te komen.
ENERGIETRANSITIE, DUURZAAMHEID EN
Het mag duidelijk zijn dat het voor de data-
DCIM ANNO 2020: METEN IS INDERDAAD WETEN
GREEN DEAL
center-industrie nog belangrijker wordt om
Hoe kan DCIM inspelen op al deze verande-
Al voor de publicatie van de Green Deal van
over accurate gegevens te beschikken, om te
ringen? Zoals net aangegeven overstijgt DCIM
de Europese Commissie stonden energie-
voldoen aan compliance-eisen - of die eisen
het datacenter, zonder daarbij aan belang in
transitie en duurzaamheid reeds hoog op de
nu direct door de overheid of indirect door
te boeten. Nog altijd is het voor ITSM-proces-
agenda van IT-afdelingen, datacenters en
klanten worden gesteld.
sen van cruciaal belang om accurate data te
enterprise-organisaties.
In
de
zakelijke
hebben over de status van de componenten
dienstverlening zijn mobiliteit, huisvesting en
NIETS NIEUWS?
in de ‘configuration management database’
ICT-infrastructuren de grootste bronnen van
Ik vermoed dat een deel van u inmiddels een
(CMDB).
uitstoot en worden daarom integraal meege-
gevoel van déjà-vu bekruipt. Dat klopt. Niets
nomen in duurzaamheidsplannen van veel
nieuws aan de horizon.
bekende certificaten - inzicht in hun gebruik
Het zal tevens duidelijk zijn dat de gebruiker uitgaat van een steeds verdergaande auto-
bedrijven. Ook hier eisen klanten - naast de
Of toch wel?
en hun footprint.
matisering, wat resulteert in een extreme toename van het aantal machines per be-
Wat opvalt is dat er aan de ene kant een
heerder. Die vervolgens met DevOps tooling
De EU heeft met de publicatie van de Green
enorme toename aan elasticiteit wordt
in staat is om die omgeving nog verder te
Deal een ambitieuze roadmap neergelegd
gevraagd: snel schalen, snel ontwikkelen,
automatiseren - al naar behoefte. Waarbij het
DCW FEBRUARI dcim
genereren en opslaan van relevante meetgegevens niet mag worden vergeten. Kortom: meet alles. METEN & WETEN DCIM gaat nog steeds over het in kaart brengen van de inhoud van de datacenterinfrastructuur - tot op het niveau van power strip, rack en koeling. Maar het gaat ook over het verzamelen van zoveel mogelijk informatie over CMDB-componenten die een cruciale rol spelen in ITSM-processen. Hoeveel Watt gebruikt een machine, welke warmte geeft ie af, hoe vaak staat een component in storing, wat is de aanschafdatum? Alle meetbare informatie gedurende de operationele levenscyclus van een apparaat - van fysieke of virtuele aard - is relevant. Het is van belang te zorgen dat de DCIM tooling in staat is zoveel mogelijk informatie van verschillende bronnen en hun bijbehorende protocollen te verzamelen. De basistaken van een DCIM tool blijft ondersteuning bij de volgende taken: groei? Informatie die relevant is voor de
Zou het niet nog mooier zijn als je vervolgens
• Lifecycle management - DCIM blijft essen-
ITSM-processen, maar net zo goed voor
de ingebouwde AI toestaat om automatisch
tieel voor het beheer van assets - van het
de (interne of externe) klant. Een product
preventieve maatregelen te nemen om de
moment dat ze naar binnen worden gere-
als Nlyte Energy Optimizer is in dat opzicht
bewuste component uit de resource pool te
den tot het moment dat ze worden ver-
interessant, omdat het deze analyse kan
halen, in afwachting van menselijke inter-
vangen. DCIM is en blijft relevant als het
uitvoeren vanuit meerdere invalshoeken
ventie?
gaat om planning van de ruimtelijke en
tot op co-locatie niveau. Hoeveel gebruikt
energie-indeling en blijft input leveren
de klant werkelijk? Wat kan deze berg met
COMPLIANCE EN CERTIFICERING - DE GREEN DEAL
voor de ITSM-tools. Integratie is daarbij
informatie me vertellen? Welke inzichten
Stel nu dat u alle hierboven genoemde
sleutelwoord.
kan ik hieruit verwerven. Ook in deze
onderwerpen volledig op orde heeft. Duizen-
omgeving zal de rol van data-scientist aan
den meetpunten geven u inzicht in het
invloed gaan winnen.
gebruik, de efficiency en de kwaliteit van uw
• Monitoring - Hoe worden mijn assets gebruikt? Kloppen de meetgegevens wel met andere waarnemingen. Combineer
• AIOps - Maar waarom zouden mensen
omgeving. U kunt uw energiefactuur koppe-
deze tot inzichten over het gebruik van
deze analyse nog moeten doen? Tegen-
len aan iedere individuele component. Wat
systemen. Worden alle assets wel effi
woordig kan AI - mits gevoed met vol-
kunt u nog meer met deze informatie? Waar-
ciënt ingezet? Of is er nog ongebruikte
doende informatie - zelf patronen leren
om zet u deze vervolgens niet in ter staving
capaciteit in huis?
herkennen en met behulp van slimme
van uw milieuclaims? Maar dan liefst wel in
• Analyse en interpretatie - Bij de opzet van
algoritmes signaleren en indien nodig ook
realtime. Kunnen we op basis van al deze
het datacenter heeft u waarschijnlijk veel
handelen. Zou het niet mooi zijn als de AI
datapunten niet komen tot het opstellen van
tijd besteed aan het berekenen van de
leert te herkennen dat een bepaald type
een nieuwe standaardmethode voor milieu-
thermische en energetische capaciteiten.
component op het punt staat te falen op
effectbeoordeling? Misschien is het zelfs
Ook hier is het relevant om niet alleen te
basis van indicatoren die ogenschijnlijk
mogelijk bij de definitie van HDIM-standaar-
kijken naar wat de theoretische capaciteit
niet aan elkaar gerelateerd zijn, maar die
den juist een voorschot te nemen op de ont-
is, maar juist naar de actualiteit. Benut het
alleen herkend kunnen worden op basis
wikkeling van dergelijke beoordelingen. De
datacenter wel alle capaciteit? Is er binnen
van een diepgaande analyse van eerdere
gegevens heeft u immers al. Het is de vraag
de huidige voorziening nog ruimte voor
incidenten?
wat u er mee gaat doen. Ik ben benieuwd! ■
19
20
DCW FEBRUARI ONDERZOEK
ONDERZOEK DATACENTERWORKS, PB7 RESEARCH EN NOVOFERM:
‘VRAAG NAAR KENNIS OVER NEEMT SNEL TOE’ Als je aan een datacenter denkt, denk je niet meteen aan deuren. Toch spelen ze een cruciale rol. Ze zorgen ervoor dat de juiste mensen op de juiste plekken kunnen komen. En ze dienen ongewenste zaken buiten te houden. Of in ieder geval te vertragen. Denk aan ongewenste bezoekers en brand. Het gebruiken van de juiste deuren dient daarom een belangrijk aandachtspunt te zijn bij de inrichting of herinrichting van een serverruimte of datacenter.
Om een beter inzicht te krijgen in de prioriteit die datacenters geven
brandwerend zijn. Er zijn enkele respondenten die stellen dat de eisen
aan het selecteren van de juiste deuren en de keuzes die ze daarbij
worden aangescherpt, maar voor de meeste organisaties geldt dat
maken, heeft DatacenterWorks in samenwerking met Pb7 Research en
daar weinig in geschoven wordt.
in opdracht van Novoferm tachtig datacenter-beslissers ondervraagd. Belangrijke conclusie: deuren krijgen relatief weinig aandacht, maar
De respondenten hadden veel moeite met het aangeven welke eisen
worden wel als cruciaal voor continuïteit en veiligheid gezien.
aan deuren worden gesteld op het gebied van inbraakwerende eigenschappen. Veruit de meeste respondenten hebben de kennis voor wat
DYNAMIEK
betreft de gangbare standaarden niet paraat. Wel zijn er relatief veel
Het eerste dat opvalt in het onderzoek, is dat de dynamiek van de
respondenten die een behoefte zien om de eisen aan te scherpen. Het
investeringen in datacenters onverminderd hoog is. Meer dan de helft
totaalbeeld dat zo vooral ontstaat, is dat er weinig aandacht is en
van de respondenten geeft aan dat binnen twee jaar een upgrade
prioriteit wordt gegeven aan (stalen) loopdeuren. Voor zover de
gaat plaatsvinden. Maar ook groot onderhoud staat bij bijna vier op de
aandacht er is, zal die vooral aanwezig zijn in perioden dat deuren
tien op de agenda. Daarnaast zijn er ook veel nieuwbouwplannen voor
vanwege onderhoud of nieuwbouw onvermijdelijk op de agenda
zowel datacenters als in-huis serverruimten. Al met al betekent dat dat
komen te staan.
het merendeel van de Nederlandse bedrijven keuzes op het gebied van deuren zal moeten maken.
INRICHTING OF HERINRICHTING Als datacenters bezig zijn met de inrichting of herinrichting van com-
Van de onderzochte bedrijven geeft ongeveer de helft (52%) aan over
puterruimten, beschikt men wel degelijk over een duidelijke set eisen
stalen loopdeuren te beschikken. Daarbij gaat het meestal om tien tot
die worden gesteld aan de deuren. Uiteraard staan brandvertraging en
vijftig stuks. Ongeveer de helft daar weer van (25% van het totaal)
inbraakwering bij de meesten op de agenda. Ook geldt voor de mees-
verwacht nieuwe stalen loopdeuren nodig te hebben in de komende
te respondenten dat de deuren moeten aansluiten op gebouwbeheer-
twee jaar. Opvallend is het toch grote aantal dat aangeeft geen stalen
systemen, zodat ze bijvoorbeeld van afstand kunnen worden g eopend.
loopdeuren te gebruiken of niet te weten wat voor deuren er worden
Wat vooral ontbreekt is de planning van de installatie, om te voorko-
gebruikt.
men dat verschillende installateurs elkaar in de weg lopen. Daar wordt maar door een op de zes rekening mee gehouden.
EISEN Hoewel maar net de helft van de datacenters en serverruimten van
Maar dat betekent nog niet dat loopdeuren ook altijd volwaardig mee
stalen loopdeuren gebruikmaakt, stellen de meeste respondenten
worden genomen in de ontwerpfase. Hoewel er maar weinig bedrij-
(87%) wel degelijk eisen aan deze deuren. Gemiddeld genomen
ven zeggen dat de loopdeuren echt als een sluitpost worden
maken datacenters gebruik van deuren die minimaal zestig minuten
beschouwd, neemt minder dan de helft van de respondenten loop-
DCW FEBRUARI onderzoek
21
PETER VERMEULEN DIRECTEUR VAN PB7 RESEARCH TEKST
DEUREN IN DATACENTERS ‘DATACENTERS ZOUDEN ER GOED AAN DOEN OM NOG BETER NA TE DENKEN AAN DE EISEN WAARAAN DEZE DEUREN DIENEN TE VOLDOEN EN HOE DE INSTALLATIE PAST BINNEN DE ALGEHELE PLANNING’ deuren volop mee in de ontwerpfase. Bijna net zo vaak is er wel aandacht, maar is er toch een wat beperkte prioriteitstelling. Terwijl loopdeuren dus maar een beperkte hoeveelheid aandacht krijgen, zijn ze wel een cruciaal onderdeel van de bescherming van de apparatuur die in het datacenter staat. Het risico ontstaat zo dat bij deuren naar een minimale set aan eisen wordt gekeken en ze vervolgens op basis van de laagste prijs worden aangeschaft. CONCLUSIES Veel datacenters en ook de nodige serverruimtes maken gebruik van stalen loopdeuren. Het ontbreekt daarbij vaak aan de kennis van belangrijke standaarden, vooral wat inbraakwering betreft, terwijl daar juist wel relatief veel verbeterwensen zijn. Hoewel maar weinig datacenters de loopdeuren als een sluitpost zeggen te behandelen, kan er wel wat verbeteren aan de aandacht die het onderwerp krijgt. Er wordt bijvoorbeeld meestal niet goed nagedacht over de planning van de installatie, waardoor installateurs elkaar in de weg kunnen gaan lopen. En het ontbreekt nogal eens aan prioriteit, waardoor de keuze van producten en leveranciers te gemakkelijk bij de bouwer/installateur wordt neergelegd. De komende jaren is er veel vraag naar stalen loopdeuren. Dat wordt veroorzaakt door de doorzettende groei en het onderhoud van datacenters en andere computerruimten. Er worden hoge eisen gesteld aan brandvertragende werking en de integratie met gebouwen beheersystemen en er is een duidelijke behoefte om de inbraak werendheid te verbeteren. Datacenters zouden er goed aan doen om nog beter na te denken aan de eisen waaraan deze deuren dienen te voldoen en hoe de installatie past binnen de algehele planning. ■
22
DCW FEBRUARI STRATEGIE
OPEN SOURCE HARDWARE:
OPEN COMPUTE PROJECT PUBLICEERT ROADMAP VOOR 2020 Onlangs publiceerde Open Compute Project een uitgebreide roadmap. Daarin beschrijft Chief Technology Officer Bill Carter de plannen van OCP voor het jaar 2020. Doel van de roadmap is, om inzicht te geven in de technologieën die OCP belangrijk vindt en de projecten die hierop gebaseerd kunnen worden. Belangrijke thema’s hierbij zijn: common platforms, modulariteit, firmware, platform security, hardware management en geïntegreerde oplossingen.
DCW FEBRUARI strategie
23
VAN DE REDACTIE TEKST
Open Compute Project is een open source
logieën ondersteunen. Een gelijkaardig voor-
community en alle technische content is
beeld zijn de gemeenschappelijke peripheral
afkomstig van de leden, legt CTO Bill Carter in
interfaces en fysieke vormfactoren.”
zijn roadmap-blog uit. Een deel van de community bestaat uit engineers, developers en
Een gemeenschappelijke platformbenade-
bedrijven die daadwerkelijk producten bou-
ring - ‘common platforms’ - biedt schaalbare,
wen. Een ander deel van de community
efficiënte ontwerpen voor alle gebruikers en
wordt gevormd door deelnemers die gebruik
is vooral geschikt voor grote ondernemingen
maken van de hardware en de oplossingen
en telecom operators die ook private cloud
die zijn ontwikkeld vanuit OCP.
services leveren, schrijft de OCP CTO. “Zij profiteren van het gebruik van de technolo-
“We zijn begonnen met het identificeren en
gie en de producten die zijn ontwikkeld door
prioriteren van technologieën en projecten
‘s werelds grootste dienstverleners. Het
om de pijnpunten van de industrie op te los-
gemeenschappelijke platformconcept zou
sen en om verder samen te werken met onze
idealiter modulariteit, standaardisatie van
community”, schrijft Carter. “Begin vorig jaar
hardware-beheer en -beveiliging en open
hebben de raad van bestuur, de technische
systeem-firmware ondersteunen.”
adviseurs - in de vorm van bijvoorbeeld de incubation committees - en de vrijwilligers
Sinds 2019 is het Open Accelerator Infrastruc-
die leiding geven aan OCP meer dan vijftien
ture (OAI) project bezig met het definiëren en
mogelijkheden geïdentificeerd waar een
mogelijk maken van gemeenschappelijke
open source-gemeenschap oplossingen kan
bouwstenen die schaalbare AI-hardware
versnellen voor belangrijke doelgroepen als
leveren om te leren en conclusies te trekken.
hyperscalers, grote ondernemingen, telecom
Het Edge-project, dat ook in 2019 van start
providers en gebruikers van edge-toepassin-
ging, heeft gemeenschappelijke behuizingen
gen. Dit is uiteindelijk uitgegroeid tot onze
en ‘sleds’ gedefinieerd en mogelijk gemaakt
‘Technologies Planning Map’.” Deze ‘kaart’
voor toepassingen die buiten het datacenter
geeft huidige en potentiële partners van OCP
worden ingezet en waar latency een belang-
duidelijkheid over mogelijkheden voor sa-
rijke rol speelt.
menwerking, eventueel nieuw op te zetten projecten en de investeringen die daarmee
Carter: “Vooruitblikkend moet een gemeen-
gemoeid zijn. Laten we deze Technologies
schappelijk platform ook de beheersbaar-
Planning Map eens nader bekijken.
heid, beveiliging en systeeminitialisatie definiëren en moet het de opkomende interfaces
COMMON PLATFORMS
omarmen die de levensduur van het basis-
De cloud-industrie is nu al tien jaar bezig met
ontwerp verlengen. Naast OCP zijn er
een stevige transformatie, zegt Carter: “De
verschillende organisaties die werken aan
opsplitsing van switching-apparatuur en
het definiëren en mogelijk maken van nieu-
server hardware heeft de toepassing van
we interfaces die waarde zouden toevoegen
open source- en whitebox hardware mogelijk
aan een gemeenschappelijk platform. Waar
gemaakt. We hebben enorme doorbraken
mogelijk zal OCP samenwerking aangaan
gezien in efficiëntie en schaalgrootte van de
met deze organisaties om samen te werken,
grotere infrastructuurbouwers die in de
te definiëren, te promoten en de interfaces
sector innoveren. De transformatie heeft ook
mogelijk te maken. We zullen ook de moge-
een behoefte aan - zeg maar - ‘operationeel
lijkheden verkennen om gezamenlijk evene-
gelijkaardige’ computerplatforms aan het
menten te organiseren en nieuwe projecten
licht gebracht, waar de fysieke, logische en
te lanceren binnen de community.”
programmeerinterfaces consistent blijven, terwijl ze tegelijkertijd de nieuwste techno
24
DCW FEBRUARI strategie
MODULARITEIT
technologieën mogelijk te maken. Er zijn ook
“Het grootste deel van de vraag naar servers
verschillende bijdragen geleverd die opge-
zal blijven bestaan uit apparaten voor alge-
splitste (‘disaggregated’) server-architecturen
mene doeleinden”, schrijft Carter in de OCP-
ontwikkelen. Denk aan de F aceBook Big Sur
roadmap. “En hoewel het gebruik van GPU-
GPU Expansion en Project Olympus FX-16
en
Flash Expansion.
AI-georiënteerde
workloads
in
het
datacenter snel groeit, worden ze niet in elke server ingezet. Er is veel geschreven dat de
Vooruitblikkend verwachten we modulariteit
Wet van Moore op zijn eind loopt als gevolg
te omarmen op het niveau van apparaten,
van beperkingen in de omvang van IC-pro-
subassemblies, platformen en racks, aldus
cesfuncties en kloksnelheden. Toch zullen de
Carter. “De toename van het aantal soorten
prestatieverbeteringen van de packaging en
en typen van opslagapparaten wijst ook op
de instructieset, evenals de beschikbaarheid
de noodzaak van een betere samenwerking
van de publieke cloud, de vereiste prestaties
met het oog op modulariteit.
leveren voor algemene workloads. Maar
Als ideale kandidaten voor modulariteit zien
voor bepaalde specifieke workloads leveren
we onder meer ‘power shelves’, telecom I/O
domeinspecifieke architecturen en ‘deep
en hardware voor edge-apparatuur. Modula-
learning’ architecturen 10 keer tot 1.000 keer
riteit kan worden toegepast op het rack met
betere prestaties dan algemene processors
nieuwe rack-standaarden (bijvoorbeeld Open
of softwareoplossingen.”
Rack release 3.0) en met geavanceerde koeloplossingen (bijvoorbeeld ‘cold plate’ en
Modulariteit en standaardisatie van interfa-
‘immersion’).”
ces beschermt investeringen in hardware en software. Het biedt de flexibiliteit om in een
OPEN FIRMWARE EN PLATFORMBEVEILIGING
laat
te
De security-dreigingen groeien mee met de
nemen. En het versnelt de adoptie en imple-
toename van het aantal programmeerbare
mentatie van de nieuwste en beste hard-
apparaten in het netwerk - en dan zowel tus-
ware-technologie. “Deze hardware-oplossin-
sen als binnen apparaten. Eigen software die
gen - denk bijvoorbeeld aan ‘accelerators’
wordt ingezet op apparaten die op het net-
- moeten worden geïmplementeerd als mo-
werk zijn aangesloten creëert mogelijkheden
dules, waardoor een gemeenschappelijk
voor kwaadaardige bedreigingen en creëert
platform voor het leveren van host-diensten
kwetsbaarheden in de volledige leveran-
- elektrische interconnectie, mechanisch,
ciersketen, vanaf de productie van compo-
koeling, stroom, protocol - mogelijk wordt.”
nenten tot en met de implementatie en
stadium
configuratiebeslissingen
buitengebruikstelling. Het beste voorbeeld van de waarde van modulariteit noemt Carter de OCP Mezzani-
Hardware die - zeg maar - ‘root of trust’
ne-kaart. Vanaf 2012 en op basis van de oor-
biedt, wordt vergezeld van gemeenschap
spronkelijke specificatie van Facebook heeft
pelijke API’s, stelt OCP’s CTO. Complete firm-
de OCP community modulariteit omarmd en
ware stacks die als open source beschikbaar
vandaag de dag is het de defacto standaard
zijn gesteld, verminderen de mogelijke scha-
voor I/O-opties. In 2019 waren meer dan een
de maar verminderen ook wat Carter noemt
dozijn bedrijven medeauteur van de 3.0 NIC-
‘onbedoelde veiligheidsrisico’s’ aanzienlijk.
specificatie en op de Regional Summit in Amsterdam in 2019 demonstreerden leve
In maart 2021 zullen alle OCP-platforms de
ranciers 200 Gbps datatransfers. In 2019
beschikbaarheid van open source reposi
omarmden de Open Accelerator Module
tories nodig hebben. Deze stellen iedere
(OAM) en de Open Domain Specific Architec-
gebruiker in staat om Open System Firmware
ture (ODSA) projecten beide modulariteit als
te bouwen en te implementeren op een OCP
het beste plan om de respectievelijke
erkend product.
DCW FEBRUARI strategie
‘DE KLOOF TUSSEN DE TECHNISCHE MOGELIJKHEDEN WAAR HYPERSCALERS OVER BESCHIKKEN EN NIET-HYPERSCALERS IS ONEVENREDIG GROOT GEWORDEN’
25
26
DCW FEBRUARI strategie
HARDWAREBEHEER
naar hun supply chain en naar systeem
Hyperscale providers hebben hun eigen firm-
integratoren om deze inspanning te onder-
ware- en software-implementaties om hun
steunen.”
IT-apparatuur op afstand te beheren. Zij kunnen deze oplossingen verder ontwikkelen
OCP Integrated Solutions stellen bedrijven in
naarmate hun behoeften veranderen en zij
staat om software stacks te gebruiken die
nuttige telemetriegegevens vinden om uit
zich in de praktijk reeds hebben bewezen en
de apparatuur te verzamelen. Carter: “Private
die bovendien draaien op OCP Accepted- en
cloud-aanbieders - bijvoorbeeld grote onder-
OCP Inspired-hardware. “Hierdoor beschik-
nemingen en telecom providers - zijn echter
ken ook zij over geconvergeerde infrastruc-
afhankelijk van de beschikbaarheid van de
tuuroplossingen. Deze managed oplossingen
IPMI-interface of toolsets die door de OEM-
vormen een combinatie van software
fabrikant van de apparatuur worden gele-
producten die verschillende rack form factors
verd. De kloof tussen de technische mogelijk-
ondersteunen. Alle OCP Integrated Solutions
heden waar hyperscalers over beschikken en
zijn beschikbaar compleet met support,
die van de niet-hyperscalers is onevenredig
inclusief productondersteuning van derden
groot geworden. Er is behoefte aan een
om een efficiënte, betrouwbare en schaal
framework voor systeembeheer dat via alle
bare werkbelasting te garanderen.”
leveranciers beschikbaar is. Gelukkig is een dergelijke framework-definitie al beschik-
In de toekomst zal OCP zich richten op het
baar dankzij de inspanningen van DMTF.org.”
mogelijk maken en promoten van oplos
DMTF was voorheen bekend als de Distribu-
singen. “Ook zal OCP er aan werken om het
ted Management Task Force. DMTF’s Redfish
aantal leveranciers van oplossingen te ver-
is een standaard die ontworpen is om een-
groten, alsmede leveranciers van onderhoud
voudig en veilig beheer te leveren voor
en ondersteuning voor deze oplossingen. Dit
geconvergeerde, hybride IT en de software
zeg maar ‘re-aggregation’ werk zal ook tot
defined datacenters, schrijft Carter.
stand komen door samenwerking met organisaties zoals Open Networking Foundation
“Met het oog op de toekomst is OCP in staat
(ONF), Telecom Infra Project (TIP), Open
om voor te schrijven dat alle OCP-ontwerpen
Network Users Group (ONUG) en andere
en -specificaties moeten voldoen aan de
organisaties.”
basisprofielen van de Redfish-standaard. Met als gewenst resultaat: interoperabiliteit en
GEEN COMPLEET OVERZICHT
beheerbaarheid van alle OCP-erkende pro-
Dit is geen volledige lijst met plannen en pro-
ducten. Open source repositories voor zowel
jecten, schrijft Carter tenslotte. Er zijn al tien-
de BMC-firmware als de RMC-firmware zullen
tallen andere mogelijkheden geïdentificeerd.
in de toekomst een vereiste zijn.”
Zo kunnen we meer activiteit en oproepen verwachten om samen te werken aan
GEÏNTEGREERDE OPLOSSINGEN
network optics, nieuwe benaderingen van
“Zoals hierboven reeds gezegd, is de
systeeminitialisatie, servicemodellen voor
cloud-industrie al meer dan tien jaar bezig
cloud hardware, acties om de
met een transformatieproces”, zegt Carter
CO2-uitstoot te verminderen en
verder. “Gedisaggregeerde switch gear en
meer, besluit Carter zijn blog
server hardware heeft het mogelijk gemaakt
over de OCP-roadmap. ■
om open source- en whitebox hardware- oplossingen met een willekeurige software stack toe te passen. Dit model heeft gewerkt voor bedrijven die de middelen hebben om een software stack te bouwen en te ondersteunen, maar de meeste bedrijven kijken
DCW FEBRUARI STRATEGIE
EVENT: OPEN SOURCE HARDWARE 2020 Op 10 maart 2020 organiseren DatacenterWorks en CloudWorks in het datacenter van maincubes in Amsterdam een Open Source Hardware-event. Tijdens deze dag worden de belangrijkste voordelen van het werken met open source hardware nader besproken. Meer weten? Kijk op: https://opensourcehardware.datacenterworks.nl/110219
27
28
DCW FEBRUARI BEURS
BELANGRIJKE TREND OP HANNOVER MESSE 2020:
INDUSTRIE VERHUIST IT NAAR DE CLOUD De industrie is wereldwijd bezig zijn IT-voorzieningen meer en meer naar de cloud te verplaatsen. Dat is een van de trends die op de komende Hannover Messe - ’s werelds grootste industriebeurs - veel aandacht zal krijgen. De Hannover Messe is al jaren de plek om op
mee, zegt Koppelaar. “De afgelopen jaren zijn
en SAP en netwerkleveranciers als Cisco en
de hoogte te blijven van de nieuwste trends
de grenzen tussen de verschillende industrie-
Telefónica. Maar bijvoorbeeld ook aan een
en ontwikkelingen op het vlak van wat wel
sectoren onderling en IT steeds diffuser
bedrijf als Amazon Web Services, dat zich
‘industrial intelligence’ wordt genoemd. Aan
geworden. Binnen de industrie is er volop
met zijn clouddiensten steeds nadrukkelijker
dat uitgangspunt verandert ook in 2020 niets:
sprake van digitale transformatie. Ook ener-
op de industrie richt.”
nog altijd is de Hannover Messe - die plaats-
gietransitie is een steeds prominenter thema
vindt van 20 tot en met 24 april - de grootste
binnen de industrie. Bedrijven zoeken naar
SUPPLY CHAIN
industriebeurs ter wereld, met naar verwach-
manieren om hun productieprocessen te
Om het Digital Ecosystems-cluster zijn de an-
ting zo’n 211.000 internationale bezoekers en
vergroenen en te verduurzamen.”
dere clustertechnologieën op een dusdanige
meer dan 1.500 presentaties.
plek geposteerd, zodat de hele industriële DIGITAL ECOSYSTEMS
supply chain op een logische manier wordt
GRENZEN VERVAGEN
Om tegemoet te komen aan die vervagende
gevolgd. De routing die bezoekers afleggen,
Wel is het onderliggende concept van de
grenzen en de voortschrijdende digitalise-
is daarmee volledig anders dan voorheen,
beurs
Victor
ring, kiest de Hannover Messe nu voor een
schetst Koppelaar. “Ben je bijvoorbeeld geïn-
Koppelaar, directeur van Hannover Consul
meer thematische aanpak rondom verschil-
teresseerd in duurzaamheid en CO2-reductie
tancy, de officiële Nederlandse vertegen-
lende clustertechnologieën als Engineered
in industriële omgevingen? Dan vind je in elk
woordiging van organisator Deutsche Messe
Parts, Energy Solutions en Digital Ecosystems.
cluster wel iets van je gading: of het nu gaat
AG. “Lange tijd was de Hannover Messe
Dat laatste thema krijgt een prominente plek
om lichtgewicht materialen en additive
anders verdeeld in vakbeurzen, rondom
toebedeeld, in het hart van het beursterrein,
manufacturing in het cluster Engineered Part
verscheidene onderwerpen als logistiek en
vertelt Koppelaar. “Daarmee onderstrepen
& Solutions, tot slimme oplossingen op het
aandrijftechniek.”
we de essentiële rol die IT en digitalisering
gebied van elektrische mobiliteit in het
spelen in de industrie van de toekomst. Grote
cluster Automation, Motion & Drives. Bezocht
Die indeling, in aparte (vak)beurzen, voelde
spelers op het gebied van digitalisering zijn in
je vroeger vooral de hallen die voor jouw
steeds minder vanzelfsprekend. De industrie
Hannover vertegenwoordigd. Dan kun je
specifieke sector relevant waren, nu nodigt
verandert en de Hannover Messe verandert
denken aan IT-partijen als Microsoft, Google
de opzet van het beursterrein je veel meer uit
grondig
herzien,
schetst
om een thematische rondgang te maken. Daardoor ontmoet je vanzelf ook mensen, die je in de oude opzet misschien niet tegen zou komen.” INNOVATIEKRACHT Ook de innovatiethema’s zijn nu letterlijk dichterbij elkaar gezet, vervolgt Koppelaar. “Grote bedrijven investeren niet alleen in eigen R&D; ze kopen ook graag kennis en
DCW FEBRUARI BEURS
29
VAN DE REDACTIE TEKST
‘DE AFGELOPEN JAREN ZIJN
Innovatiekracht is sowieso een van de sterke
veel animo voor een plek in het lezingen
DE GRENZEN TUSSEN DE
punten
programma.”
VERSCHILLENDE
groot aantal Nederlandse start-ups aangege-
Het centrale thema voor de Hannover Messe
ven aanwezig te zijn op de Hannover Messe.
is Industrial Transformation. De komende
INDUSTRIESECTOREN
Ook veel kennisinstellingen reizen komend
jaren zal de beurs dit nieuwe hoofdthema
voorjaar af naar Hannover. Voor partijen die
blijven voeren, vertelt Koppelaar. “De enige
ONDERLING EN IT STEEDS
geïnteresseerd zijn in innovatie, is een b ezoek
constante in de industrie is momenteel
aan de Hannover Messe dus eigenlijk een
verandering. Daar spelen we met dit thema
DIFFUSER GEWORDEN’
must.”
en de nieuwe, thematische indeling graag
van
de
Nederlandse
industrie,
vervolgt Koppelaar. “Inmiddels heeft al een
op in.” ■ INDUSTRIAL TRANSFORMATION
concrete innovaties in bij onderzoeksinstitu-
Naast de vele netwerkmogelijkheden biedt
ten én bij start-ups en scale-ups. In de oude
de Hannover Messe als vanouds ook een
opzet van de beurs zaten die twee werelden,
uitgebreid inhoudelijk programma, met lezin-
Research & Technology en Young Tech Enter-
gen, seminars en forumdiscussies. Interes-
prises, relatief ver uit elkaar. In de nieuwe
sant voor bezoekers én voor Nederlandse
opzet hebben we alles samengebracht in één
bedrijven en organisaties die zichzelf in de
Future Hub, zodat bedrijven die op zoek zijn
kijker willen spelen voor een internationaal
naar innovatiekracht op één plek terecht
publiek. Maar: wacht niet te lang met aan-
kunnen.”
melden, benadrukt Koppelaar. “Er is enorm
STROOMUITVAL MAG BIJ ONS NOOIT SPANNING OPLEVEREN BETROUWBARE STROOMVOORZIENING WAAR ELKE SECONDE TELT Wij begrijpen uw uitdagingen en weten wat nodig is daar waar machines en computersystemen in de lucht moeten blijven en elke seconde telt. Pon Power zorgt voor complete, geïntegreerde en betrouwbare noodstroomoplossingen. En uiteraard altijd met een betrouwbare Cat® als energiebron. Meer weten? Ga naar: pon-cat.com/noodstroom
WE TAKE CARE OF IT.
30
DCW FEBRUARI ONDERZOEK
DIGITAL CAPITALS INDEX:
‘AI, IOT, BLOCKCHAIN EN 5G DRAGEN JAARLIJKS 1,29 MILJARD EURO BIJ AAN AMSTERDAMSE ECONOMIE’ Digital Realty lanceerde onlangs de Digital Capitals Index: een nieuw onderzoek dat de 13e plaats van Amsterdam in een ranking van ’s werelds toonaangevende digitale hoofdsteden verder belicht. Met de 13e plaats op de internationale lijst blijft de Nederlandse hoofdstad onder andere Sydney, München en Frankfurt nipt voor. De lijst wordt aangevoerd door New York, gevolgd door Los Angeles en Tokyo.
De economische bijdrage van digitale infor-
zijn voor 3,22 procent van de Amsterdamse
bevolking. Een aantrekkelijk gegeven voor
matie werd voorheen de data-economie
economie. In 2029 zal dit percentage stijgen
(IT-)bedrijven die op zoek zijn naar een basis
genoemd: de indicatie van de financiële en
naar 4,83 procent.
in Europa. De Nederlandse werknemers behoren dan ook tot de best gekwalificeerde
economische waarde die wordt gegenereerd door het creëren, opslaan, opvragen en
BLOOTLEGGEN
gebruiken van gedetailleerde data. Het on-
“We willen de rol van steden in de toekom
derzoek indexeert de huidige en potentiële
stige
zegt
Om de positie in de top 15 te behouden is het
economische
Christian Zipp van Digital Realty. “Het is geen
volgens Zipp essentieel om te investeren in
de
verrassing dat steden zoals New York en Lon-
digitale infrastructuur, kennis en talent.
komende tien jaar over de hele wereld zullen
den een hoge positie innemen in het rapport.
“Daarin hebben zowel de overheid als het
worden toegepast.
Toch staat ook Amsterdam met een 13e
bedrijfsleven een belangrijke rol. Om het
plaats hoog in de lijst. De verwachting is zelfs
potentieel van de digitale technologieën op-
DATA-ECONOMIE
dat de Nederlandse hoofdstad in 2029 nog
timaal te benutten en om de belangrijke rol
Het onderzoek richt zich op de data-econo-
twee plekken zal zijn gestegen.”
van Amsterdam te behouden en zelfs te ver-
waarde
data-gestuurde
van
innovatieve,
technologieën
die
data-economie
ter wereld.” blootleggen”,
mie en maakt onder meer inzichtelijk welke
groten, is een investering in talent op het ge-
innovatieve op data gebaseerde technolo-
Zipp: “Amsterdam is een van de kleinere
gieën de komende tien jaar wereldwijd een
steden in de ranking, maar is een belangrijke
grote impact zullen hebben. Vier technolo-
speler in de Europese data-economie. Veel
gieën springen daarbij in het oog: kunstma-
internationale bedrijven hebben hun Europe-
tige intelligentie (AI), internet of things (IoT),
se hoofdkantoor in Amsterdam, zoals Netflix.
blockchain en 5G.
In totaal zijn er ruim 200 internationale ICTbedrijven met een Europees hoofdkantoor in
Deze vier technologieën dragen 1,29 miljard
Amsterdam. De Brexit zal daar alleen maar
euro per jaar bij aan de Amsterdamse econo-
positief aan bijdragen.”
mie, zo blijkt uit het onderzoek. In het tempo waarin de samenleving digitaliseert, zal dit
Ook de kennis van de beroepsbevolking is
anno 2029 ruim 4,80 miljard euro zijn. Uit de
een belangrijke factor in de ranking van
Digital Capitals Index blijkt tevens dat de vier
Amsterdam. “Amsterdam staat bekend om
technologieën op dit moment samen goed
zijn hoogopgeleide, meertalige beroeps
bied van data en technologie onmisbaar.” ■
DCW FEBRUARI ONDERZOEK
31
VAN DE REDACTIE TEKST
EQUINIX: NEDERLANDSE BEDRIJVEN OMARMEN DIGITALE TRANSFORMATIE BOVENGEMIDDELD
‘NEDERLAND IDEALE VESTIGINGSPLEK DANKZIJ DIGITALE INFRASTRUCTUUR’ Nederland omarmt de digitalisering sterker dan andere Europese landen. Dat blijkt uit de Global Interconnection Index (GXI), het jaarlijkse onderzoek van Equinix. Meer dan driekwart van de Nederlandse IT-beslissers (76%) vindt dat Nederlandse bedrijven verder zijn in de digitale transformatie dan bedrijven in andere delen van Europa.
De kwaliteit en concentratie van de Neder-
seren hoe belangrijk deze infrastructuur is
gebruikt om verbinding te maken met an
landse digitale infrastructuur maakt het aan-
voor de concurrentiepositie en het vesti-
dere onderdelen van de eigen organisatie -
trekkelijker voor bedrijven om hier hun
gingsklimaat van de Nederlandse economie.”
genoemd door 25%, tegenover 14% wereld-
hoofdkantoor te vestigen. Dat bevestigt maar liefst 75% van de Nederlandse IT-beslissers.
wijd. Bijna een kwart van de Nederlandse INTERCONNECTIE WINT AAN TERREIN
IT-beslissers
Een van de belangrijkste thema’s in het
verbinding te maken met andere bedrijven.
gebruikt
interconnectie
om
NEDERLAND ALS TOEGANGSPOORT
onderzoek is interconnectie, de rechtstreek-
“Deze resultaten laten zien dat Nederland
se uitwisseling van data tussen organisaties.
Uit de survey blijkt dat bijna de helft (48%)
een belangrijke rol speelt als digitale toe-
Het aantal private verbindingen groeit hard,
van de 2.450 senior IT-managers wereldwijd
gangspoort tot Europa”, aldus Michiel Eielts,
met gemiddeld 51% per jaar.
gelooft dat interconnectie een belangrijke facilitator is van de digitale transformatie, en
Managing Director Benelux bij Equinix. “We hebben al jaren de haven van Rotterdam en
Nederlandse IT-beslissers zetten intercon-
bijna de helft (47%) van alle wereldwijde IT-
Schiphol als belangrijke logistieke knooppun-
nectie vooral in om verbinding te maken met
besluitvormers gelooft dat interconnectie
ten, de laatste decennia hebben we daar
network service providers (genoemd door
hun bedrijf kan helpen om concurrentie
onze digitale infrastructuur bijgekregen. Het
een derde van de respondenten). In Neder-
voordeel te behalen binnen de markt. ■
is goed om te zien dat IT-beslissers zich reali-
land
wordt
interconnectie
‘DE KWALITEIT EN CONCENTRATIE VAN DE NEDERLANDSE DIGITALE INFRASTRUCTUUR MAAKT HET AANTREKKELIJKER VOOR BEDRIJVEN OM HIER HUN HOOFDKANTOOR TE VESTIGEN’
relatief
veel
32
DCW FEBRUARI NIEUWS
BEDOELD OM ENERGIEVERBRUIK TE OPTIMALISEREN
ABB LANCEERT TMAX XT VERMOGENSSCHAKELAARS ABB heeft de Tmax XT-serie gelanceerd: vermogensschakelaars die zijn ontworpen voor hoge prestaties, gebruiksgemak en connectiviteit. Zodat zij energiebeheer, installatie en onderhoud kunnen vereenvoudigen.
ABB heeft het programma gesloten vermogensschakelaars uitgebreid met de nieuwe
ontwikkelen en bouwen op het succes van de innovatieve Emax2, de eerste industriële intelligente open vermogensschakelaar.”
Tmax XT die hogere prestaties en beveiliging combineert met meting en connectiviteit. De
Tmax XT is trendsettend als het om productieproces- en energie
Tmax XT wordt geleverd in uitvoeringen tot
beheer gaat. De XT-serie is uitgevoerd met ingebouwde connectivi-
1600 A.
teitsfunctie die smartphones, tablets en pc’s realtime koppelt aan tools voor gegevensanalyse op het ABB AbilityT cloud-platform. De
KORTSLUITVERMOGEN
grote nauwkeurigheid van de meetgegevens zorgt ervoor dat gebrui-
Met de nieuwe vermogensschakelaars biedt
kers overal en altijd toegang hebben tot nauwkeurige informatie. Dat
ABB meerwaarde in elke fase van het
vereenvoudigt het bewaken van resources en het identificeren van
gebruiksproces - van selectie en installatie tot
besparingsmogelijkheden. Met de ingebouwde intelligente power
dagelijks gebruik en diagnostiek. Het hoge kortsluitvermogen en de nauwkeurige beveiliging die
controller kan het energieverbruik tot maximaal twintig procent worden verminderd.
kenmerkend is voor ABB’s vermogensautomaten, worden nu gecombineerd met functionaliteiten voor nauwkeurige meting en connec
“Het opwaarderen van de vermogensschakelaars is eenvoudig”, aldus
tiviteit. Engineers, installateurs en eindgebruikers beschikken zo over
Niko Railo, wereldwijd productmanager voor stroomonderbrekers en
pasklare oplossingen voor hun dagelijkse praktijk.
behuizingen van ABB. “Naarmate de eisen hoger worden, kunnen gebruikers nu voor het eerst nieuwe functies downloaden vanaf de
Tmax XT vermogensschakelaars zijn maatgevend met extreme kort-
ABB Marketplace. Daarbij kan worden gekozen uit meer dan vijftig ver-
sluitwaarden voor zware toepassingen. Door hun ontwerp hebben de
schillende beveiligings-, meet- en automatiseringsfunctionaliteiten.”
vermogensschakelaars veel minder last van de gangbare beperkingen. Daarmee kunnen ze voor een veel groter en gevarieerder aantal
Alle Tmax XT-uitvoeringen zijn voorzien van dezelfde logica, functies
installaties worden ingezet, onafhankelijk van de bedrijfsspanning en
en intuïtieve interface die ook voor de Emax2 vermogensautomaten
omgevingsomstandigheden.
worden ingezet. Daarmee biedt ABB haar klanten als eerste dezelfde logica voor het gehele stroomonderbrekersprogramma. Dat zorgt voor
KLEINE FRAMEMAAT
aanzienlijke tijdsbesparingen en verbetert de installatiekwaliteit.
“De Tmax XT-serie leent zich voor toepassingen van 160 A tot maxi-
Bovendien heeft ABB de mogelijkheden voor productinstallatie en
maal 1600 A en biedt een ongekend kortsluitvermogen voor alle
-instelling verder uitgebreid en gestroomlijnd. Het proces in nu
spanningen en toepassingen”, aldus Giampiero Frisio, hoofd van ABB’s
gebruiksvriendelijker dan ooit en de benodigde installatietijd is dankzij
Protection & Connection business. “In combinatie met nauwkeurige
bluetooth- en Ekip-connectiviteit voor mobiele apparatuur met dertig
elektronische trip units in de kleinste framemaat, waarborgt de nieu-
procent verminderd. ■
we serie investeringen en garandeert het de continuïteit van dienstverlening. Met de nieuwe Tmax XT-serie blijft ABB haar aanbod verder
DCW FEBRUARI ONDERZOEK
33
VAN DE REDACTIE
TEKST
VIER VEREISTEN VOOR EEN EFFICIËNT DATACENTER We leven in het internettijdperk waarin bedrijven een groeiende hoeveelheid gegevens moeten opslaan. Steeds meer bedrijven doen daarom een beroep op datacenters, aangezien informatie centraal staat bij de groeistrategie van elk bedrijf. Dit is dan ook de reden waarom Kingston de kernelementen heeft opgesteld waaraan ieder datacenter moet voldoen.
1
BEVEILIGING Gegevens vormen een van de belangrijkste pijlers van een modern businessmodel, en informatieveiligheid is daarbij een van de belangrijkste prioriteiten. Enerzijds dient men maatregelen voor gegevensbescherming te implementeren in de fysieke omgeving. Dit
bevat voornamelijk de maatregelen voor toegangscontrole - badges, biometrische toegangskaarten enzovoorts - waarmee enkel geautoriseerd personeel in contact kan komen met het datacenter. Anderzijds is het noodzakelijk dat er beveiligingstools zijn zoals gegevensversleuteling voor hardware of voor software, evenals beveiligingsoplossingen om verlies van informatie en/of beschadiging door stroomuitval te vermijden.
2
KOELING Een geschikte temperatuur is essentieel zodat het datacenter optimaal kan presteren. Aangezien het datacenter ononderbroken
3 4
OPSLAGRUIMTE Doordat er meer gegevens gegenereerd worden, vragen bedrijven steeds grotere opslagoplossingen. Dankzij de technologi sche vooruitgang beschikken datacenters over opslageenheden met steeds meer opslagruimte, waarbij grote d atavolumes
zonder probleem kunnen worden bewaard. GEGEVENSOVERDRACHT Opslagruimte is nutteloos als bedrijven geen snelle toegang hebben tot hun gegevens. Het is dus cruciaal dat de gegevensoverdracht - het lezen of schrijven van data gemakkelijk kan plaatsvinden, zodat die data beter en sneller toegankelijk is. Een optimale snelheid van gegevensoverdracht tussen het
datacenter en de rest van de voorzieningen is daarnaast enorm
belangrijk.
moet blijven werken, is het noodzakelijk dat een optimaal koelingssysteem wordt geïn-
“Een datacenter is een fysieke of digitale ruimte waar de gegevens,
stalleerd om te vermijden dat te hoge
systemen en middelen worden opgeslagen die nodig zijn voor een
temperaturen de prestaties, efficiëntie en
bedrijf om correct te kunnen functioneren. Het is dus van cruciaal
gebruiksduur van het datacenter negatief beïnvloeden. Daarnaast
belang voor ieder businessmodel dat deze opslagruimte naar behoren
moet een koelingssysteem in dit geval niet alleen de temperatuur
functioneert”, aldus Ferdi van der Zwaag, Team Leader Benelux bij
beperken en een optimale werkingstemperatuur verzorgen, het moet
Kingston EMEA. “Bij Kingston streven we ernaar om SSD’s te bieden
ook de vochtigheidsgraad controleren.
met de beste eigenschappen, zowel op gebied van prestaties, beveiliging als duurzaamheid. We ondersteunen bedrijven bij het beschermen van hun bedrijfsgegevens, waarbij ze kunnen rekenen op een datacenter van topkwaliteit”, voegt Van der Zwaag toe. ■
34
DCW FEBRUARI TRENDS
OPLOSSINGEN VOOR BESTAANDE EN NIEUWE UITDAGINGEN:
WAT HOORT ER OP DE TRENDLIJST VOOR 2020? Groeiende datavolumes, een veilige Europese cloud (datasoevereiniteit), een snelle modernisering van datacenters en het stijgende energieverbruik zijn voor Rittal de IT-/ datacentertrends voor 2020. Toepassing van OCP-technologie (Open Compute Project) en warmteterugwinning bieden oplossingen voor de huidige uitdagingen.
Volgens de marktonderzoekers van International Data Corporation -
waarde te creëren - in toenemende mate in realtime, bijvoorbeeld in
IDC - kunnen mensen en machines in 2025 al 175 Zettabyte aan gege-
de productieomgeving”, aldus Dr. Karl-Ulrich Köhler, CEO van Rittal
vens genereren. Opgeslagen op conventionele dvd’s zijn dit 23 stapels
International. “Datasoevereiniteit wordt een belangrijke succesfactor
die elk tot aan de maan reiken. De jaarlijkse datagroei van gemiddeld
voor het internationale concurrentievermogen”, vult André Hiddink,
27 procent leidt ook tot stijgende eisen aan de IT-infrastructuur.
product manager IT-Infrastructuur aan.
Omdat vrijwel geen enkele onderneming het zich kan veroorloven zijn
TREND #1: DATASOEVEREINITEIT
eigen databank jaarlijks met bijna een derde te laten groeien, kiezen
Dit maakt de autonome verwerking van gegevens voor de onderne-
IT-managers steeds vaker voor IT-services uit de cloud. Of het nu gaat
ming tot een centrale concurrentiefactor. Dat geldt voor alle branches
om storage of computing, de trend naar de cloud is in Duitsland al lang
waarin de beveiliging van gegevens de hoogste prioriteit heeft en de
geleden ingezet: uit een in de zomer van 2019 gepubliceerd onder-
analyse van deze gegevens doorslaggevend is voor het succes van de
zoek van de ICT-branchevereniging Bitkom en KPMG bleek dat drie van
onderneming - gezondheidszorg, mobiliteit, bankwezen of industrie.
de vier ondernemingen al gebruikmaken van cloud-oplossingen.
Ondernemingen worden geconfronteerd met de vraag hoe zij hun gegevens veilig en efficiënt kunnen verwerken en of ze hun eigen
Degenen die gebruikmaken van cloud-oplossingen van externe leve-
datacenter moeten moderniseren, investeren in edge-infrastructuren
ranciers geven echter een deel van hun controle over hun bedrijfs
of de cloud gebruiken.
gegevens op. Zo geeft de US Cloud Act (Clarifying Lawful Overseas Use of Data) de Amerikaanse autoriteiten toegang tot gegevens die in de
Het Europese grote digitale project Gaia-X, een initiatief van het Duitse
cloud zijn opgeslagen - zelfs als de lokale wetgeving op de locatie voor
ministerie voor Economische samenwerking en Energie (BMWi), moet
gegevensopslag dit verbiedt.
in 2020 van start gaan. Het project heeft als doel het opbouwen van een Europese cloud voor een veilige digitalisering en koppeling van de
“Economische successen zullen in de toekomst duurzaam zijn als zij
industrie en vormt de basis voor het gebruik van nieuwe KI-toepassin-
gelijke tred houden met de volledige digitalisering en integratie.
gen (kunstmatige intelligentie). In deze context startte het Fraunhofer-
Ondernemingen zullen hun gegevens steeds vaker gebruiken om
instituut het initiatief ‘International Data Spaces’. Deze virtuele dataroom laat ondernemingen gegevens veilig uitwisselen. Compati-
‘VOORAL BIJ HIGH PERFORMANCE
biliteit van een eigen oplossing met bestaande (cloud-)platforms -
COMPUTING GENEREREN IT-RACKS
kleinere datacenters met open cloud-stacks kunnen een nieuwe
WARMTE VAN VAAK MEER DAN 50 KW’
van de gegevens de eerste gegevensanalyse uitvoeren en de cloud
interoperabiliteit - bestaat ook. Dit betekent: geografisch verspreide klasse industriële toepassingen creëren die direct bij de ontstaansbron gebruiken voor latere analyses.
DCW FEBRUARI trends
35
VAN DE REDACTIE TEKST
TREND #2: STANDAARDISATIE IN HET DATACENTER MET OCP
ziening ondersteunen, waarbij de voeding wordt beveiligd door een
Omdat er steeds meer gegevens moeten worden verwerkt, is het
centrale UPS. Hierdoor is het niet langer nodig om elk OCP-rack te
voor ondernemingen van groot belang om bestaande datacenters
beveiligen met een UPS op basis van lithium-ionbatterijen. Het
snel te moderniseren. Essentiële eisen aan de uitbreiding zijn gestan-
voordeel: de brandlast in het OCP-datacenter neemt aanzienlijk af.
daardiseerde technologie, een kostenefficiënte werking en een in hoge mate schaalbare infrastructuur. De OCP-technologie (Open Com-
TREND #3: WARMTERUGWINNING EN DIRECTE CPU-KOELING
pute Project) met centrale gelijkstroomverdeling in het IT-rack wordt
Datacenters geven grote hoeveelheden energie aan de omgeving af in
voor steeds meer CIO’s een interessant alternatief. Gelijkstroom
de vorm van afvalwarmte. Door de toenemende vermogensdichtheid
componenten bieden nieuwe mogelijkheden voor het optimaliseren
in het datacenter stijgen ook de hoeveelheden warmte die voor
van kosten. Alle IT-componenten worden centraal gevoed met n+1
andere doeleinden kunnen worden gebruikt. Het gebruik van afval-
voedingen per rack. Omdat er minder voedingen beschikbaar zijn,
warmte is tot nu toe echter te duur, bijvoorbeeld omdat de afnemers
resulteert dit in een efficiënte koeling. De hoge mate van standaar
zich z elden in de directe omgeving van de betreffende locatie bevin-
disatie van de OCP-componenten vereenvoudigt ook het onderhoud
den. Afvalwarmte van 40 graden, zoals van IT-koelsystemen op basis
en het management van reserveonderdelen. Gemiddeld bedraagt de
van lucht, is bovendien te laag om economisch te gebruiken.
efficiëntiewinst ongeveer vijf procent van de totale stroom. Vooral bij High Performance Computing (HPC) genereren IT-racks Rittal rekent erop dat OCP zich in 2020 verder ontwikkelt als geïnte-
warmte van vaak meer dan 50 kW. Voor HPC is directe processor
greerd systeemplatform in datacenters. Nieuwe OCP-producten voor
koeling met water duidelijk efficiënter dan luchtkoeling, zodat retour-
rack-koeling, voeding of monitoring maken een snelle uitbreiding met
temperaturen van 60 - 65 graden beschikbaar zijn. Bij deze tempera-
gelijkstroomcomponenten mogelijk. Daarnaast zullen nieuwe produc-
turen is het bijvoorbeeld mogelijk om afvalwater te verwarmen,
ten het conventionele concept van een centrale noodstroomvoor
warmtepompen te gebruiken of het water naar het stadsverwar-
36
DCW FEBRUARI trends
mingsnet te voeren. CIO’s moeten er echter rekening mee houden dat
beschikbaarheidszones (‘Availibility Zone’) op de locatie. Dit betekent:
zelfs bij een directe CPU-waterkoeling slechts ongeveer 80 procent
afhankelijk van hun commerciële behoeften kiezen ondernemingen
van de afvalwarmte uit het IT-rack kan worden afgevoerd. Voor de
voor hun services wereldwijd een of meerdere beschikbaarheids
resterende 20 procent heeft het rack nog steeds IT-koeling nodig.
zones. De naleving van de strenge bepalingen met betrekking tot gegevensbescherming wordt bijvoorbeeld uitgevoerd door een
Op de digitale top 2019 van de Duitse Bondsregering constateerde de
gespecialiseerde lokale aanbieder in de betreffende doelmarkt. Een
verantwoordelijke werkgroep met betrekking tot het onderwerp
open provider multi-cloudstrategie maakt precies dat mogelijk: de
warmteterugwinning dat ingrijpende maatregelen nodig zijn. Rittal
functiedichtheid en schaalbaarheid van hyperscalers nuttig te combi-
gaat er daarom vanuit dat in 2020 aanzienlijk meer CIO’s zullen onder-
neren met de gegevensveiligheid van lokale en gespecialiseerde
zoeken hoe de tot nu toe ongebruikte warmte van het datacenter
aanbieders zoals Innovo Cloud. Met een druk op de knop, in een dash-
economisch kan worden benut.
board, met een contactpersoon, een factuur en in een seconde waarin de zakelijke beslissing wordt genomen.
TREND #4: INTEGRATIE VAN MULTICLOUD-OMGEVINGEN Ondernemingen hebben de zekerheid nodig dat zij hun cloud-
Dit maakt multicloud-strategieën tot een van de belangrijkste trends
toepassingen op gangbare platforms en in verschillende landen
in de komende jaren. De economie zal verdere digitaliseringsstappen
kunnen gebruiken. Hiervoor is een multicloud-strategie nodig. Vanuit
zetten en met cloud-native technologieën - voor de cloud computing-
managementoogpunt is dit een strategische beslissing op basis van
architectuur ontworpen en ontwikkelde toepassingen - de snelheid
het inzicht dat de eigen organisatie zich ontwikkelt tot een volledig
van de eigen Continuous Integration (CI) en Continuous Delivery (CD)
gedigitaliseerde onderneming.
pipelines verder verhogen. De automatisering van de integratie- en leveringsprocessen maakt vervolgens snelle, betrouwbare en herhaal-
Excellentie in de gebruikerservaring wordt onder andere gegarandeerd door een zo kort mogelijke vertragingstijd met de bijbehorende
bare software-implementaties (‘deployments’) mogelijk. ■
DCW FEBRUARI BLOG ALEX BIK CTO BIT
DATACENTERS ALS VERVUILERS: MISVATTING VAN DE EEUW Wereldwijd gaan miljoenen mensen de straat op om aandacht te vra-
Naast dat dit niet onderbouwd is, is het ook feitelijk onjuist. Heel veel
gen voor het klimaat. Bij de klimaattop in New York kwamen wereld-
datacenters - zeker in Nederland (en daar heeft de Volkskrant het ook
leiders bijeen om te praten over maatregelen die de opwarming van
over met de ‘naamloze grijze blokken langs de snelweg’) - zijn juist
de aarde moeten tegengaan. Nieuwskolommen worden gevuld met
heel erg duurzaam bezig. Daarnaast bestaat een flink deel van het
tips over wat je zelf kunt bijdragen, zoals minder vaak reizen met het
energieverbruik van datacenters uit IT-apparatuur die voorheen bij be-
vliegtuig, minder vlees eten, maar ook minder geslaagde tips zoals
drijven in een bezemkast stond. Dat energieverbruik is dus niet nieuw.
minder ‘binge watchen’ op Netflix. EEN LESJE ‘MAATREGELEN DIE DATACENTERS TREFFEN’ Het valt me op dat in het nieuws datacenters er vaak slecht vanaf ko-
Hoewel er in datacenters veel energie gebruikt wordt, gebruiken ze
men. Van artikelen die suggereren dat datacenters vervuilend zijn tot
niet meer energie dan de gecombineerde IT op eigen locaties. Sterker
radio-uitzendingen die datacenters bestempelen als de kolencentrales
nog: een datacenter treft allerlei maatregelen, waardoor het uitbeste-
van de toekomst. Ik vind het goed dat er zoveel aandacht is voor de
den van IT-apparatuur bijna altijd duurzamer is. Toch blijft het vooroor-
milieuproblematiek en juist daarom stoten deze uitspraken me tegen
deel bestaan, zoals duidelijk wordt uit eerdergenoemde voorbeelden.
de borst. Het waarheidsgehalte is vaak ver te zoeken.
Dat heeft te maken met het feit dat al het energieverbruik van de apparatuur van verschillende bedrijven binnen een datacenter gecon-
EEN LESJE ‘DATACENTERS DOOR HET SLIJK HALEN’
centreerd is en daardoor zichtbaarder is. De energiebesparende maat-
De onwaarheden vliegen ons in allerlei vormen om de oren. Zo wer-
regelen die datacenters treffen, zijn voor een onderneming die zijn
den in een uitzending van The Green Quest op BNR uitspraken gedaan
IT-apparatuur in huis heeft staan vaak niet rendabel, niet uitvoerbaar,
over hoeveel energie datacenters verbruiken. Twee voorbeelden
of er wordt simpelweg niet aan gedacht. Denk aan het investeren in
moesten de luisteraar bewust maken van hoeveel energie bepaalde
energiezuinige koeling, koelen van servers met buitenlucht, het herge-
handelingen kosten, zoals het versturen van mailtjes of een uurtje
bruiken van warmte die vrijkomt, het gebruik van closed cold corridors,
Netflixen. De uitspraken waren feitelijk onjuist en eerdere uitspraken
ultrasoon-bevochtiging enzovoort. Daarbij komt dat veel datacenters
van anderen werden onjuist geciteerd. Daarmee onterecht bijdragend
gebruikmaken van duurzaam opgewekte energie.
aan het beeld dat datacenters niet duurzaam zouden zijn. TIJD VOOR VERANDERING Een ander voorbeeld. De Volkskrant liet enige tijd geleden weten dat
Het valt me tegen dat grote mediaplatformen zich schuldig maken aan
elektronische gadgets grotere vervuilers zijn dan je denkt. Daarom
zulk soort ongefundeerde journalistiek. Het geeft niet alleen de burger
kunnen we de aanschaf van een nieuwe telefoon beter nog even voor
en de politiek een verkeerd beeld, het is - met alle maatregelen die zij
ons uitschuiven. Helemaal terecht wat mij betreft. Maar vervolgens
treffen - ook oneerlijk tegenover datacenters. Dat er zoveel onduide-
wordt er in het artikel in één soepele beweging overgegaan van
lijkheid bestaat rondom datacenters en duurzaamheid, toont aan dat
vervuiling naar het energieverbruik van datacenters. Daarmee wordt
het tijd is voor verdieping en verandering. Tijd om een einde te maken
op zijn minst de suggestie gewekt dat datacenters ook vervuilend zijn.
aan de negatieve praat en alle misvattingen voor eens en voor altijd de wereld uit te helpen. n
37
38
DCW FEBRUARI AGENDA
EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS Blijf op de hoogte van de evenementen op datacenter-gebied. Kijk ook op de website www.datacenterworks.nl onder ‘agenda’. Zelf een evenement aankondigen? Stuur een mailtje naar info@datacenterworks.nl
evenement
datum
plaats
land
2020 OCP Global Summit
4-5 maart 2020
San Jose
Verenigde Staten
Open Source Hardware Event
10 maart 2020
Amsterdam
Nederland
Data Center World
11-12 maart 2020
Londen
Verenigd Koninkrijk
Cloudfest
14-19 maart 2020
Rust
Duitsland
Data Centre World
16-19 maart 2020
San Antonio
Verenigde Staten
Smart Data Summit
23-24 maart 2020
Dubai
VAE
EuroHPC Summit 2020
23-27 maart 2020
Porto
Portugal
2020 BICSI EMEA Conference & Exhibition
13-15 april 2020
Dubai
VAE
DCW FEBRUARI BLOG FREEK VAN ALPHEN ABB Benelux
NIEUW DECENNIUM, NIEUW STANDPUNT We zijn zojuist met zijn allen een nieuw decennium ingestapt. Voor de
ACTIEF
een gebeurde dit wellicht onbewust, de ander stond er misschien toch
Als combinatie van beide zaken poneer ik de stelling dat de datacenter
even bij stil. Slechts twee decennia geleden werd het internet de
industrie actief onderdeel moet worden van de energietransitie en de
nieuwe basis onder onze dagelijkse communicatie. Faxen, brieven en
digitalisering van onze maatschappij die niet meer te stoppen is. We
dossiers werden e-mails en attachments. De klassieke telefonie ging
staan voor de uitdaging om klimaatdoelen te halen door hernieuwbare
over naar VoIP-diensten en ik denk dat ‘collect-call’ door menigeen
energiebronnen als zon en wind op macroniveau en op microniveau te
onder de veertig even online moet worden gegoogeld.
integreren in het stroomnet. Het stroomnet wordt een complexe digitale marktplaats van vraag en aanbod en de groei van grote centrale
In het zojuist afgesloten decennium werd de cloud volwassen en heeft
en kleinere decentrale datacenters biedt deze industrie de verplichting
de digitalisering in industrie en maatschappij voor enorme investe
om hier actief aan deel te nemen. Ik volg het met bijzonder veel
ringen in digitale infrastructuren gezorgd. Mocht u tien jaar geleden in
belangstelling en ga hier graag met jullie over in discussie.
aandelen van de grote cloud-aanbieders zijn gestapt, dan heeft u de S&P 500 - de AEX van de Verenigde Staten - ruimschoots verslagen.
In een volgende bijdrage zal ik ingaan op een ander opvallend thema:
Grote ondernemingen maakten de keuze voor de adoptie van Infra-
de ontwikkelingen en uitdagingen ten aanzien van decentrale data-
structure en Software as a Service om middelen en mensen vrij te
centers. n
maken voor nieuwe producten en diensten. freek.alphen@nl.abb.com PIJNLIJK Tijdens mijn eerste paar maanden als relatieve nieuwkomer in deze industrie vallen mij een paar zaken op, die ik graag met jullie wil delen in een serie bijdragen in DatacenterWorks. Ten eerste zie ik dat de hoge tijdsdruk waaronder datacenter-projecten tot stand komen niet veel ruimte biedt voor innovatie ten aanzien van energie-efficiëntie en duurzaamheid. We zagen dat pijnlijk duidelijk worden met de tijdelijke vergunningenstop in Amsterdam en Haarlemmermeer. Gelukkig zien we nu dat het onderwerp wél continu onder de aandacht is. Wanneer gaan we het zien in duurzame innovaties in nieuwe projecten? Ten tweede zie ik voor een deel van de huidige generatie datacenters dat de verouderende techniek de nodige zorgen geeft aan de facilitair en technisch verantwoordelijke afdelingen. Worden deze risico’s gedeeld met het hoogste management en wordt men echt begrepen? Staat het hoog genoeg op de agenda?
39
40
DCW FEBRUARI DDA STIJN GROVE DIRECTEUR DUTCH DATA CENTER ASSOCIATION
ZEER GESLAAGDE KICKSTART EUROPE CONFERENTIE We blikken terug op een zeer geslaagde derde
logen. Er lijken zelfs signalen te zijn die wijzen
onderwijs, heffingen, wetgeving, restwarmte,
Kickstart Europe Conferentie! Met inmiddels
op een overkoepelende tech-oorlog.
uitleg en landelijke en internationale promotie.
meer dan 1.000 bezoekers bespraken we
Om Europa te wapenen, zal actie worden
Ook als brancheorganisatie nemen wij de
trends en ontwikkelingen voor het komende
ondernomen om open source-initiatieven te
bovenstaande inzichten mee in al onze initia-
jaar en was het weer een ideale plek om te
ondersteunen. Bovendien zal het een meer
tieven voor het komende jaar, zodat de sector
netwerken aan het begin van het jaar.
conservatieve, beschermde aanpak hanteren
zich op een gecoördineerde, duurzame manier
Ook brachten we tijdens de conferentie het
wat betreft databeheer in de publieke sector.
kan ontwikkelen.
gepubliceerd in samenwerking met onder
Tot slot is ook duurzaamheid een groeiende
Met vriendelijke
andere CBRE, PB7 en Gartner, geeft achter
trend. Energie-efficiëntie en groene stroom
groeten,
gronden achter verschillende ontwikkelingen
vormen een prioriteit voor de digitale infra-
in de markt.
industrie. Immers gaan digitalisering en de
Stijn Grove
energietransitie hand in hand. Voor datacenters
Dutch Data Center
Zo wordt verwacht dat de totale capaciteit van
en telco’s, beide grootverbruikers van energie,
Association
datacenters in de FLAP-markt in 2020 met 15%
betekent dit dat ze allebei continu moeten
zal toenemen. Cloud is opnieuw de voornaam-
investeren. Met name in energie-efficiëntie en
ste motor achter de groei van de datacenter
hernieuwbare energie.
sector, verantwoordelijk voor 80% van de groei
Deze twee onderwerpen hebben dit jaar onze
in 2019. De traditionele FLAP-markt zal primair
primaire focus. Daarnaast zetten we in op
European Outlook 2020 rapport uit. Dit rapport,
blijven maar nieuwe hubs zoals Milaan, Zurich, Stockholm en Warschau groeien snel. Deze hubs hebben minder last van de bekende knelpunten zoals een dreigend energietekort, stijgende grondprijzen en ruimtetekort. Daarnaast wordt gesproken over de economische onzekerheid vanuit het buitenland. Europa is sterk afhankelijk van buitenlandse technologieën en deze kunnen nog wel eens onder druk komen te staan door voortdurende wereldwijde handelsoorlogen tussen economische grootmachten. De recente geschiedenis heeft ons laten zien dat handelsoorlogen steeds meer verweven raken met cyberoor
RAPPORT OVER BELANG DIGITALE MAINPORT Hoewel Nederland een van de grootste digitale
met theMETISfiles, Pb7, de Rabobank en een
digitale economie en onderliggende digitale
mainports ter wereld is, is er verbazingwek-
aantal partijen uit de branche om een duidelij-
infrastructuur. Begin maart publiceren we deze
kend genoeg nog steeds geen specifiek beleid
ker beeld te schetsen van Nederland als digita-
in een rapport, dat we zullen gebruiken om
dat hierop gericht is. Het belang van deze
le mainport ten opzichte van andere Europese
onze standpunten te communiceren naar poli-
‘derde haven’ lijkt nog niet (genoeg) te landen
landen. Hierin onderzoeken we onder andere
tiek en media. Houd onze website in de gaten
bij de politiek en daartoe werkt DDA samen
de anatomie en economische impact van de
voor updates. n
DCW FEBRUARI DDA
MOTIES TER BEVORDERING VAN DC RESTWARMTE Mede door inbreng van de DDA zijn er inmid-
zet voor het halen van de BENG-normering. De
dels twee moties ingediend die het hergebruik
tweede, recent ingediende motie bouwt hier-
van datacenter restwarmte steeds aantrekke-
op voort, waarin wordt geconstateerd dat de
OUTLOOK RAPPORT 2020
lijker maken voor het verwarmen van de
productie van datacenter restwarmte, in
Het ‘European Outlook Rapport 2020’
gebouwde omgeving. Beide aangenomen
tegenstelling tot bijvoorbeeld biomassa, geen
geeft een vooruitblik op de trends en ac-
moties zijn ingediend door D66, de heren
CO2-uitstoot veroorzaakt. Datacenter warmte
tiviteiten binnen de datacenter, cloud- en
Sienot en Verhoeven. De eerste motie werd
wordt namelijk 100% elektrisch opgewekt en
connectivity sector. In het rapport vinden
ingediend in 2018, waarin werd verzocht om
daarmee is de productie vrij van CO2, stikstof
lezers alle up-to-date informatie over de
datacenter
hernieuwbare
en fijnstof uitstoot. DDA vindt het een zeer
nieuwste IT-, business en digitale infra-
warmte te categoriseren. Met de goedkeuring
restwarmte
als
positief signaal dat beide moties zijn goed
structure trends die naar verwachting
van de motie kon de restwarmte worden inge-
gekeurd door de Kamer. n
een grote impact zullen hebben dit jaar. Van digitale transformatie tot
DDA PUBLICATIES • Outlook Rapport 2020
cyberoorlog, economische onzekerheid en The Green Deal - er gebeurt veel op digitaal gebied en er komt nog meer in 2020. Zeker een aanrader dus om het rapport te doorlopen.
Een volledig overzicht van onze publicaties vindt u op
Je kunt deze gratis downloaden
www.dutchdatacenters.nl/publicaties.
via:
www.dutchdatacenters.nl/
publicaties n
AGENDA 5 MAART FIBERDAYS20 10 MAART Open Source Hardware event 11 MAART DCW - Data Centre World London 16 MAART Cloudfest 2020 17 MAART IoT Tech Expo London 25 MAART Edge Europe 2020 2 APRIL Girlsday 2020
41
42
DCW FEBRUARI BICSI
advancing information technology systems
VIDEO OVER DE ICT-INFRASTRUCTUUR BICSI’s ICT Today laatste 2019-editie staat vrijwel volledig in het teken van video over de ICTinfrastructuur van organisaties. Securitycamera’s, videoconferencing en live streaming van videoclips zijn tegenwoordig steeds vaker gebruikte zakelijke toepassingen. Behalve technische adviezen en tips voor een betere gebruikerservaring bevat BICSI’s magazine ook een artikel over de mogelijk toegevoegde waarde van AI.
VIDEO EN AUDIO
VIDEO STREAMING APPLICATIONS
Het tijdperk dat alleen data over twisted pair
Een ander artikel in BICSI ICT Today gaat in op
koperbekabeling werd verzonden, is allang
hoe
voorbij. Tegenwoordig is het een mix van
streaming applicaties op de netwerkinfra
data, audio en video, omdat mensen met
structuur kunnen garanderen. Gezien het toe-
elkaar communiceren via een Voice-over-IP of
nemend aantal IP-videocamera’s en mobiele
Video-over-IP toepassing. In een 10-pagina’s
apparatuur waarop video wordt gestreamd, is
coverartikel wordt achtereenvolgens ingegaan
het belangrijk rekening te houden met stra-
op de interface tussen videotoepassingen en
lingsinvloeden tussen kabels. Vooral omdat
een ‘building automation system’, de inter
nog een aanzienlijk deel van de momenteel
faces voor videotoepassingen, ontwikkeling
aanwezige infrastructuur gebaseerd is op
van resoluties en bescherming van digitale
Category 5e UTP-bekabeling. De auteur gaat
content (HDCP). Daarna wordt uiteraard ook
verder in op de voordelen van STP-bekabeling
nog de invloed op UTP- en STP-bekabeling,
en wat er in de standaarden staat over video-
draadloze
toepassingen. Goed om te weten is het feit,
LAN´s
en
Ethernet-transmissies
belicht.
organisaties
hoge
kwaliteit
video
dat er ook fabrikanten van IP-camera’s zijn die op een slimme compacte wijze beeldopnames
AI VOOR AUDIO EN VIDEO
opslaan en delen, zoals het MxPEG-formaat
De komende jaren krijgt elke consument en
van MOBOTIX.
organisatie te maken met artificial intelligence (AI) toepassingen. Bijvoorbeeld voor het
Meer informatie over alle evenementen en
ondersteunen van zoekopdrachten, vertaal
technische trainingen is uiteraard te vinden op
services, cybersecurity en andere applicaties.
www.bicsi.org. Via de menukeuze Member-
Op videogebied moet AI ons bijvoorbeeld
ship & Global Community is daar ook een
gaan helpen om echte opnames te gaan
speciaal gedeelte over het BICSI Mainland
onderscheiden van ‘deep fake’ producties. Het
Europe District te vinden, inclusief de contact-
8-pagina´s artikel AI in AV in BICSI ICT Today
gegevens van regionale BICSI-vertegenwoor-
gaat eerst in op de definities van AI, Machine
digers. Menno van de Veen RCDD en werk-
Learning
zaam bij Amgen in Breda is de Benelux
en
Deep
Learning.
Vervolgens
worden respectievelijk de impact van AI voor audio en video op de horizontale bekabeling, kabeltracés, security en verticale toepassingsmogelijkheden in het onderwijs en de zorg belicht.
Country Chair. n
Discover the Edge.
Smart Solutions. Real Business. Rittal oplossingen voor de technologie van de toekomst. Edge computing maakt het mogelijk om enorme hoeveelheden data betrouwbaar en nauwkeurig realtime op te slaan, te verwerken en te verdelen – altijd daar waar dit nodig is.Rittal bereidt uw IT-infrastructuur voor op nieuwe uitdagingen - flexibel, betrouwbaar en wereldwijd.
www.rittal.nl