DatacenterWorks 03/2019

DATACENTERWORKS MEI

2019

PRAKTIJK

KAO DATA CAMPUS KIEST INDIRECTE VERDAMPINGSKOELING

ENERGIE

NIEUW INSTRUMENT MOET EINDE MAKEN AAN ENERGIEVERSPILLING DATACENTERS

ECONOMIE

ROL VAN CIRCULARITEIT IN ICT EN DATACENTER WORDT STEEDS GROTER

Datacenter works IN SAMENWERKING MET

DCW MEI REDACTIONEEL

JAARGANG 12, MEI 2019, NR. 3 COLOFON DatacenterWorks is hét vakblad over de technische infrastructuur van datacenters.

DatacenterWorks verschijnt achtmaal per jaar. Toezending geschiedt op abonnement basis en controlled circulation.

UITGEVER Roeland Dobbelaer HOOFDREDACTEUR Robbert Hoeffnagel +31 (0)6 51 28 20 40 r.hoeffnagel@vakbladen.com REDACTIE-COÖRDINATIE Ab Muilwijk Postbus 19949 2500 CX Den Haag redactie@datacenterworks.nl www.datacenterworks.nl ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Jos Raaphorst +31 (0)6 34 73 54 24 j.raaphorst@archermedia.nl VORMGEVING Content Innovators, Den Haag ABONNEMENTEN abonnementen@vakbladen.com +31 (0)88 22 666 80 DRUK Veldhuis Media B.V., Raalte

ROBBERT HOEFFNAGEL HOOFDREDACTEUR DATACENTERWORKS

VERKEERDE REDENEN Begin april vond Girlsday 2019 plaats, een initi-

collega’s, meisjes doorlopen op een andere

atief om meisjes te interesseren in bètavakken,

­manier een studie dan jongens, vrouwelijke

zoals techniek en ICT. Ook de datacenter-indus-

collega’s zijn anders dan mannen als m ­ ede-

trie deed dit jaar mee aan dit project. Dell,

werknemers, vrouwen en meisjes komen op

­Interxion en de DDA hadden een spin-off event

andere ideeën dan mannen en jongens.

op het Science Park in Amsterdam georgani-

Bovendien vormen vrouwen en meisjes de

seerd. 63 meisjes kregen hier informatie over

helft van de wereld. Ze zijn de helft van de

het ontstaan en de ontwikkeling van het inter-

consumenten, de helft van de potentiële

net. Naar aanleiding van dit event stuurde de

­arbeidsmarkt, de helft van ons gezamenlijk

DDA een persbericht rond waarin een oproep

intellectueel vermogen. Door hen simpelweg

werd gedaan: we hebben meer vrouwen nodig

te zien als een aanvulling op een arbeidspool

voor meer digitale vooruitgang. Een oproep

zou een grote fout zijn. Maar vaak wordt nog

waar ik mij volledig bij aansluit. Maar het is

wel degelijk zo naar hen gekeken.

­tegelijkertijd een oproep die het verdient om tot discussie te leiden. Want waarom hebben

We hebben inderdaad meer vrouwen en

we dan meer vrouwen en meisjes nodig?

meisjes nodig voor digitale innovatie. Als maatschappij en als economie hebben we

Datacenterworks werkt samen met kennispartners als BICSI, DDA, Green IT Amsterdam en IT Room Infra.

Kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. Geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. De redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. Foto-kopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: ‘overgenomen uit DatacenterWorks’, met vermelding van de jaargang en het nummer.

Abonnementen kunnen iedere maand ingaan en worden jaarlijks automatisch verlengd. Opzeggingen, uitsluitend schriftelijk, dienen uiterlijk twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Punt is namelijk dat ik vaak de verkeerde

hun ideeën nodig, hun fantasie, hun manier

­redenen hoor waarom we meer meisjes en

van werken, hun kijk op risico’s en op onder-

vrouwen in de ICT en techniek nodig hebben.

linge relaties. Vrouwen en meisjes zijn niet

Vaak wordt dan namelijk gewezen op spannin-

alleen ‘handig’ als we niet meer voldoende

gen op de arbeidsmarkt. We hebben te weinig

mannelijke arbeidskrachten hebben. Een

ICT’ers, we hebben meer arbeidskrachten ­nodig

­betere mix van mannen en vrouwen in tech-

in Nederlandse datacenters, meer robot-­ nische beroepen zou niet alleen dat kwantitaprogrammeurs, noem maar op. Daarmee

tieve probleem kunnen oplossen, maar ook

suggereren veel partijen dat het probleem ­

een enorme impuls kunnen geven aan de

vooral van kwantitatieve aard is. We hebben te

manier waarop we ICT- en datacenter-projec-

weinig mensen, dus gaan we kijken of we

ten aanpakken. En dus inderdaad: een grotere

nieuwe doelgroepen kunnen aanboren die

rol voor vrouwen en meisjes in de wereld van

wellicht in onze sector willen komen werken.

techniek zou tot veel meer innovatie leiden.

Zoals vrouwen en meisjes.

Kortom: we hebben als datacenter- en ICTDaarmee doen we niet alleen vrouwen en

land niet alleen de kwantiteit van vrouwen en

meisjes enorm tekort, maar slaan we ook de

meisjes nodig, maar ook hun kwaliteit. Mis-

plank flink mis als het om economie en maat-

schien wel juist dat laatste: laten we ons daar-

schappij gaat. Zeg maar: innovatie. Vrouwen en

om wat meer daarop focussen. Arbeidskrach-

meisjes kijken namelijk anders naar de wereld

ten zijn belangrijk, maar wie Nederland

dan mannen en jongens. Vrouwelijke onder­

daadwerkelijk verder wil helpen, heeft juist de

nemers handelen anders dan hun mannelijke

kwaliteit van vrouwen en meisjes nodig. ■

3

4

DCW MEI INHOUD

08

ECONOMIE

ROL VAN CIRCULARITEIT IN ICT EN ­DATACENTER WORDT STEEDS GROTER STRATEGIE

18

E-SHELTER OPENT EERSTE DATACENTER IN NEDERLAND

PRAKTIJK

30

UPS-DAY

24

NIEUWE SPREKERS BEKEND VOOR UPS-DAY 2019 MARKT

26

INVESTERING IN UPS-­SYSTEEM BINNEN TWEE JAAR TERUGVERDIEND

KAO DATA CAMPUS KIEST INDIRECTE VERDAMPINGSKOELING NIEUWS

38

BRADY LANCEERT ZELFLAMINERENDE KABELLABELS

DCW MEI INHOUD

14 ENERGIE

NIEUW INSTRUMENT MOET EINDE MAKEN AAN ENERGIEVERSPILLING DC’S

22

34

BEKABELING

MARKT

VIER TIPS OM TOT DE JUISTE KEUZE VAN HSI’S TE KOMEN

BRANCHEORGANISATIE COMPTIA BREIDT UIT NAAR NEDERLAND

06

DUTCH DATACENTER INDEX

COVERFOTO De next big thing in de wereld van ICT en datacenters is niet een buzz­

20

BLOG MEES LODDER

word als big data, Internet of Things, smart everything, artificial intelligence of blockchain. Hoewel dit natuurlijk ook allemaal ontwikkelingen zijn die overal rondzoemen en flink wat innovatie teweegbrengen in de

40

NIEUWS VAN DDA

ICT-sector. Het écht grote, nieuwe ’ding’ is circulaire economie. Wellicht heb je het zelf ook al gemerkt. Ik ben tenslotte zeker niet de enige die het aankaart. De roep om circulaire economie begint steeds luider te

42

BICSI-NIEUWS

klinken in de datacenter- en ICT-sector.

AGENDA

39

EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS

LEES VERDER OP PAGINA

08

5

6

DUTCH DATACENTER INDEX MEI 2019

PETER VERMEULEN TEKST DIRECTEUR VAN PB7 RESEARCH

DDI 63/62

LENTE MAAKT EEN EIND AAN GROEIVERTRAGING

We zien in de cijfers dat dossiers als de Brexit en de handelsrelatie met China nog altijd boven de markt hangen, maar dat het vertrouwen in een goede afloop, voor wat de datacenteractiviteiten betreft, toenemen. Vooral het verbeterde sentiment ten aanzien van de 12-maandelijkse groeiverwachting kunnen we als een positief signaal zien.

In mei blikken de datacenterbeslissers terug

singleenmulti-tenantdatacentersblijvenookgelijk,

op het laagste punt van de afgelopen twee

op de periode van februari tot en met april.

watduidtopeenverdergaandesterkegroeibijmul-

jaar. In mei zien we dat het optimisme voor

­Datacenterbeslissers geven aan dat de groei in ver-

ti-tenantdatacenterseneenlichtekrimpvandeacti-

de korte termijn weer wat verbetert. Dat

huurdemetersenvermogenietsis­versneld,inbeide

viteiten bij single tenant ­datacenters.

wordt vooral veroorzaakt door het optimisme

gevallenmeteenpunt.Maardoordatdeinvesterin-

van de colocatieaanbieders, die profiteren van

genjuistwatmindersnelzijng ­ egroeid,blijftdeindex

VOORUITBLIK

de ­ toenemende vraag naar colocatie door

op 63 punten staan, net als in maart. De scores van

De driemaandelijkse vooruitblik stond in maart

­cloudaanbieders en de toenemende vraag naar colocatie en vooral cloud van ‘regulier’ bedrijven en instellingen.

De 12-maandelijkse vooruitblik verbetert eindelijk weer, maar zit in vergelijking met de laatste twee jaar nog altijd op een relatief laag niveau. Vooral multi-tenant datacenters zijn weer wat optimistischer geworden, terwijl veel single tenant datacenters een afname van ­activiteiten voorzien. We blijven met een minderheid van multi-tenant datacenters zitten van vooral buiten de Metro Regio Amsterdam - die moeite hebben om te groeien.

Dutch Datacenter Index Mei 2019

■

Schrijf u nu in

13 juni 2019 Power is changing!

SPREKERS Jack Chou

Datacenter Manager Delta Electronics

Henk Mulder

Regional Manager Hitec Power Protection

UPS-Day 2019

Jan Duffhues

Donderdag 13 juni Tijd: 10.30 - 18.00 uur

Partner en analist Certios

locatie: VNAB gebouw, Rotterdam

Programmamanager Innovatie & Stedelijke Ontwikkeling Gemeente Amsterdam

Dirk Harryvan Mees Lodder Directeur WCooliT

Bart Wijffels Subsidieadviseur

Robbert Hoeffnagel

Hoofdredacteur DatacenterWorks

PROGRAMMA ITEMS • Datacenter Idle Coëfficiënt (DIC) Korting voor abonnees en leden van Dutch Data Center Association, Koninklijke NLingenieurs en ISPConnect

• The rising challenges of data centers in IoT ERA • Energie en vermogen • Meer inzicht in subsidies Datacenters • Amsterdam en datacenters; waarom nieuwe samenwerking noodzakelijk is • Dynamische UPS systemen verschillende statische en dynamische UPS, werking, toepassing en efficiency

mede mogelijk gemaakt door:

8

DCW MEI ECONOMIE

THE NEXT BIG THING IN DATACENTERS EN ICT:

ROL VAN CIRCULARITEIT IN ICT EN DATACENTER WORDT STEEDS GROTER De next big thing in de wereld van ICT en datacenters is niet een buzzword als big data, Internet of Things, smart everything, artificial intelligence of blockchain. Hoewel dit natuurlijk ook allemaal ontwikkelingen zijn die overal rondzoemen en flink wat innovatie teweegbrengen in de ICT-sector.

Het écht grote, nieuwe ’ding’ is circulaire economie. Wellicht heb je het zelf ook al gemerkt. Ik ben tenslotte zeker niet de enige die het aankaart. De roep om circulaire economie begint steeds luider te klinken in de datacenter- en ICT-sector.

DCW MEI Economie

9

ESTHER VAN BERGEN GENERAL MANAGER VAN CENEX NEDERLAND TEKST

10

DCW MEI Economie

Figuur 1. De zogeheten circulariteits- of R-ladder.

ICT en datacenters circulair maken is geen eenvoudige klus, maar zeker

Een ander model in dezelfde gedachtelijn is de circulariteitsladder

geen onmogelijke. En al helemaal geen overbodige. Technologische

(R-ladder, zie figuur 1). Deze is gebaseerd op de Ladder van Lansink, in

ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Er zijn steeds meer en

1979 genoemd naar de Nederlandse politicus Ad Lansink. Deze geeft

verschillende apparaten die met elkaar communiceren. Alles moet slim-

een indicatie van de afvalhiërarchie. Een variatie van die ladder, mede

mer. We werken en leven digitaal ‘anyplace, anywhere, anytime’. Thuis,

geadopteerd door het Planbureau voor de Leefomgeving, geeft de

op het werk en onderweg - zelfs op vakantie. Die toenemende digitali-

mate aan waarin een maatregel bijdraagt aan het verminderen van het

sering in de samenleving kan veel moois brengen, maar betekent ook

gebruik van grondstoffen en het behoud of zelfs creëren van

- ondanks de bewonderenswaardige en significante energiebesparende

­economisch, natuurlijk en sociaal kapitaal. Hoe hoger op de ladder, hoe

maatregelen die de sector al heeft genomen - dat er meer grondstof-

‘circulairder’ de maatregel.

en energieverbruik plaatsvindt. De impact hiervan heeft de nodige ongewenste gevolgen. We kennen ze allemaal. Door delving, productie, gebruik en (snelle) afdanking valt er nog veel te winnen op het gebied van milieu, arbeidsomstandigheden en mensenrechten.

‘DUURZAAMHEID EN CIRCULAIR GAAN VAAK HAND-IN-HAND’

Duurzaamheid en circulair gaan vaak hand-in-hand. Maar circulair ondernemen is niet alleen een Maatschappelijk Verantwoord Onderne-

Diensten hebben hierbij een belangrijke rol te vervullen en staan vaak

men (MVO)-maatregel om milieu en sociale misstanden te voorkomen.

aan de basis van nieuwe verdienmodellen. Een circulair model gericht

Het is ook ‘good business sense’, juist voor ICT en datacenters. Veel

op maximale productverkoop past dan natuurlijk niet. Elke trede op de

ICT-apparatuur is sterk afhankelijk van schaarse materialen en toch

ladder biedt aanknopingspunten aan partijen in alle hoeken van de ICT-

groeit de vraag explosief. Geografische bottlenecks in de beschikbaar-

en datacenter-keten om (nieuwe) innovatieve dienstverlening te

heid van deze materialen brengen risico en afhankelijkheid met zich

­ontwikkelen.

mee. Kunststoffen en metalen zijn weliswaar bij recycling al relatief goed terug te winnen, maar dit gebeurt nog lang niet altijd en juist de

De realiteit blijft dat de keten in onze branche een uitermate complexe

schaarse grondstoffen zijn lastig en kostbaar te herwinnen. Bovendien

en mondiale markt is. Individuele partijen zijn hierdoor lastig te

verdwijnt er nog steeds een (te) groot deel van de apparatuur uit zicht

­beïnvloeden en zijn mede afhankelijk van hun vele ketenpartners. En

- bijvoorbeeld omdat het wordt doorverkocht, over de grens wordt

circulair ondernemen werkt het best samen met anderen, het is een

geëxporteerd of allebei. Wat er precies mee gebeurt, is niet duidelijk.

teamsport. Samenwerking met je leveranciers én met je klanten is

Alsof je een goede fles wijn weggooit alleen omdat deze al geopend

­cruciaal. Dit vergt commitment voor een andere denk- en werkwijze

was.

binnen de ICT-sector, dat in de conventionele werkwijze en vaak uit concurrentie oogpunt niet makkelijk informatie deelt. Dat je soms

VAN UITDAGING NAAR KANSEN

terugvalt in oude (denk)patronen is hierbij niet ongewoon, maar hoort

In een circulaire economie wordt herbruikbaarheid van producten en

ook een beetje bij het veranderproces.

grondstoffen gemaximaliseerd en wordt waardevernietiging voor­ komen. In een circulair model waardeert men economisch, natuurlijk en

DE SECTOR ACCELEREERT

sociaal kapitaal, en gebruikt men hernieuwbare energie. Vóór we über-

Ondanks dat het niet makkelijk is, is het nu juist de tijd om ermee aan

haupt aan recycling toekomen, zijn er in een circulaire economie nog

de slag te gaan. Diverse bedrijven die in de afgelopen jaren op het

legio andere mogelijkheden, goed weergegeven in het vlinderdiagram

gebied van ICT een ander verdienmodel hebben ontwikkeld, bewijzen

van de Ellen MacArthur Foundation.

dat het kan. Zo heeft een bedrijf dat zich bezighoudt met recycling technologie ontwikkeld voor hun diensten, waardoor zowel het herwinnen

DCW MEI Economie

‘DE REALITEIT BLIJFT DAT DE KETEN IN ONZE BRANCHE EEN UITERMATE COMPLEXE EN MONDIALE MARKT IS’

11

12

DCW MEI Economie

‘BEPALENDE SUCCESFACTOR VOOR

circulaire programma. Onderzoek op initiatief van Amsterdam Economic

VERANDERING IS N ­ ATUURLIJK DAT ER

aan dat er zich in 2016 rond de 4,3 miljoen servers in Nederland bevon-

DAN OOK VOLDOENDE VRAAG IS NAAR

er elk jaar ongeveer 500.000 servers worden afgedankt.

DERGELIJKE PRODUCTEN EN DIENSTEN’

Bepalende succesfactor voor verandering is natuurlijk dat er dan ook

Board, ICT-Milieu, Iron Mountain en Hewlett Packard Enterprise toonde den, waarvan 1,5 miljoen alleen al in de Metropoolregio Amsterdam, en

voldoende vraag is naar dergelijke producten en diensten. De publieke sector neemt inmiddels deze rol actief op zich. In steeds meer ICT-­

van grondstoffen als datasecurity verbetert. Andere bedrijven richten

aanbestedingen krijgt circulariteit een belangrijke plek, waaronder in

zich juist op het aanbieden van refurbished en remanufactured appara-

recente aanbestedingen in Utrecht, Amsterdam en Zaanstad, die

tuur voor business-to-business.

­werden gewonnen door partijen die bekendheid met het onderwerp en de ­beste actiebereidheid toonden.

Een andere organisatie maakt het mogelijk via partnersamenwerkingen een ‘one-for-one’ dienst te bieden, waarbij oude mobiele telefoons

‘The writing is on the wall’ zoals ze in goed Nederlands zeggen. Neemt

terug worden gehaald uit risicolanden op het gebied van e-Waste voor

niet weg dat zowel de markt als de klant binnen de publieke en private

elk nieuw afgenomen product. Een ander voorbeeld betreft een bedrijf

sector vaak nog zoekt naar een goede manier om er praktisch handen

dat zorgt dat apparatuur wordt hergebruikt en blijft deze volgen via hun

en voeten aan te geven.

track & trace dienst, zodat apparatuur ook na hergebruik weer retour komt.

MONDIALE WERKGROEP In het afgelopen jaar werden vanuit de Klimaatenveloppe voor diverse

En dit is slechts een greep van voorbeelden. Ook projecten als ICT Foot-

productgroepen leernetwerken opgezet met betrekking tot klimaat-

print, ReStructure en diens opvolger CEDaCI bieden triple-helix partijen

neutraal en circulair inkopen. Een hiervan was het Leernetwerk ICT dat

ruimte voor verkenning en demonstratieprojecten waarmee kennis en

vier bijeenkomsten organiseerde om kennis en ervaringen uit te wisse-

ervaring wordt opgedaan en gedeeld.

len. De afsluitende bijeenkomst stond in het teken van marktverkenning. Naast vragen over ruimte binnen het juridische kader en formule-

GROTE NAMEN

ringen in programma van eisen of als gunningscriteria, sprong juist de

En de grote merknamen? Die roeren zich inmiddels ook steeds meer ‘en

behoefte aan een continue en open dialoog met de markt er bovenuit.

publiek’, waaronder HP en Dell (die onlangs nog met een openlijke Call

Om dit kracht bij te zetten - en tegelijkertijd de samenwerking binnen

to Action kwam). Op productniveau moet de grootste noot nog wel

de sector en inkopende partijen te verbinden - is vorig jaar een interna-

gekraakt worden, namelijk een productontwerp dat verlenging van de

tionale alliantie ontstaan via de mondiale werkgroep Transform

levensduur mogelijk maakt, onder andere door reparaties en upgrades.

Together. In deze alliantie staat circulariteit, via SDG12, centraal. Diverse

Ook moet dat optimale recycling mogelijk maken. Ook de grote merk-

Nederlandse partijen uit zowel publieke als private sector maken deel

namen zullen steeds kritischer naar hun verdienmodellen moeten

uit van de werkgroep - waaronder Cenex Nederland.

­kijken.

Er hebben zich inmiddels grote en kleine partijen uit verschillende EuroWant ook op het vlak van wetgeving zit men niet stil. Al heeft dit vaak

pese landen aangesloten en het initiatief genereert ook interesse van

nog wat extra voeten in de aarde voor het in werking treedt.

buiten Europa. De alliantie sluit aan op het door Nederland omarmde UN

­Bijvoorbeeld via de aan de Ecodesign directive gerelateerde nieuwe

Kader van One Planet Netwerk en richt zich onder meer op samenwer-

‘Regulation 2019/424’ die op 15 maart werd gepubliceerd. Hierin zijn

king met het EU-programma van DG Grow voor strategisch inkopen met

nieuwe requirements voor servers en data storage-producten ­opgesteld

big buyers en de IMVO convenanten voor goud (lopend) en elektronica

die (deels) vanaf volgend jaar van kracht zijn. Er ging een meerjarig

(in ontwikkeling).

proces, inclusief afstemming met ‘industry’, aan vooraf. Logischerwijs zullen we deze requirements dan ook in diverse updates van industrie-

2019 staat in het teken van het gezamenlijk ontwikkelen van een

standaarden en certificeringen zoals TCO Development, Electronics-

­routekaart met ambities, zodat op zowel korte en langere termijn een-

Watch en EPEAT terug gaan zien komen.

duidige inkoopvragen ontstaan die aansluiting vinden bij de innovatiekracht van de markt. Hierbij wordt dan ook actief de dialoog met de

TIMMEREN

markt (klein en groot) gezocht. Hoewel het initiatief inzet op bundeling

Maar ook nationaal en lokaal timmeren overheden aan de circulaire

van krachten op internationale schaal, moet ook de kleinere gemeente

weg. Binnen de MRA bijvoorbeeld, hotspot voor datacenters in Neder-

of mkb’er er lokaal mee uit de voeten kunnen. Iedereen die de hand-

land en Europa, staat ICT (servers in het bijzonder) al enkele jaren op het

schoen wil oppakken, moet tenslotte mee kunnen doen. ■

DCW MEI Economie

‘IN STEEDS MEER ICT-AANBESTEDINGEN KRIJGT C­ IRCULARITEIT EEN BELANGRIJKE PLEK, WAARONDER IN RECENTE AANBESTEDINGEN IN UTRECHT, AMSTERDAM EN ZAANSTAD’

13

14

DCW MEI ENERGIE

DATACENTER IDLE COËFFICIËNT

NIEUW INSTRUMENT MOET EINDE MAKEN AAN ENERGIEVERSPILLING DC’S

DCW MEI Energie

15

JOOP VAN VLERKEN JOURNALIST TEKST

Het energieverbruik van datacenters neemt de komende jaren - met de stijging van het datagebruik - hand over hand toe, zeker na de invoering van het 5G-netwerk. Gelukkig is er nog veel ruimte voor datacenters om energie te besparen, omdat ze heel veel energie verbruiken in inactieve toestand.

Daar zijn maatregelen voor te nemen, maar datacenters nemen die liever niet omdat ze afgerekend worden op hun performance. Een nieuw instrument meet de zogenaamde Datacenter Idle Coëfficiënt (DIC). Hiermee wordt energieverspilling meetbaar en zichtbaar in datacenters. Uiteindelijk kan hiermee bij datacenters 40% energie bespaard worden. Dat is ongeveer 1% van het totale Nederlandse stroomverbruik.

In Nederland staan honderden datacenters. Die

Ze zijn dan wel actief, maar wachten op werk.

­afgeschaft hebben. Die had tenminste nog een

verbruikten volgens onderzoek van Certios in

Er zijn allerlei functies om in deze stand minder

efficiëntie van 10%.”

2017 gezamenlijk 2,8 TWh aan stroom. “De IT is

stroom te verbruiken, bijvoorbeeld door de

als een klein kind: 10% van het eten komt in

kloksnelheid van de CPU te verlagen, maar

Datacenters zijn dus een groot gedeelte van de

het maagje, de rest komt in het gezicht of op

80% van de bedrijven gebruikt deze opties

tijd inactief, terwijl ze wel stroom verbruiken

de grond terecht. Het is een jonge industrie die

niet. Ten tweede vertelde hij dat computers 70

alsof ze continu hard aan het werk zijn. Volgens

nog groeistuipen heeft. Laten we die sector

tot 80% van de tijd in de ‘idle’-stand staan.”

Lodder hebben datacenters wel mogelijkheden

helpen te volgroeien.”

om het stroomverbruik in deze inactieve toeINACTIEVE TOESTAND

stand te beperken, maar gebruiken ze die niet.

Met deze metafoor beschrijft Mees Lodder, CEO

Van deze kennis schrok Lodder. “Het betekent

“Ze zetten de knopjes voor power manage-

van WCooliT, het enorme energieverbruik van

dat IT-hardware meer stroom verbruikt in inac-

ment niet aan. Waarom dat is? Ze zijn bang dat

datacenters en grote computerruimtes van

tieve toestand dan in actieve toestand. Dat is

de performance achteruitgaat en dat is waar ze

bedrijven en de mogelijkheden die er liggen

hetzelfde als je een auto voor de deur hebt

op worden afgerekend.”

voor energiebesparing. Hij kwam er een paar

staan, waarvan als je ’s ochtends wilt vertrek-

jaar geleden achter dat stroomverbruik van

ken de tank leeg is, omdat hij ’s nachts in inac-

MEER INZICHT

datacenters tegen de verwachting in nauwe-

tieve toestand al zijn brandstof al verbruikt

Om meer inzicht te krijgen in het idle-percen­

lijks varieert. “Je zou denken dat datacenters

heeft. Maar bij datacenters gaat deze vlag niet

tage van Nederlandse datacenters, bedacht

overdag veel stroom verbruiken en in het

op, omdat er geen beperking in de energie-

Lodder samen met Harryvan de Datacenter Idle

weekend en ’s avonds minder, maar er is

voorraad is.”

Coëfficient (DIC). Deze maat laat zien hoe efficiënt een datacenter zijn energiegebruik ­

­nauwelijks variatie in het energieverbruik. Het is een vlakke lijn met hooguit 3% afwijking.”

Op zoek naar kennis over dit probleem kwam

aanwendt. Hoe hoger de DIC, hoe efficiënter

Lodder erachter dat er 1000 kW een datacenter

het energiegebruik van het datacenter, vertelt

Op zoek naar antwoorden raakte hij in gesprek

in gaat en er vervolgens - via 100 glasvezel­

Lodder. “Wij zouden graag zien dat elk datacen-

met IT-specialist Dirk Harryvan van Certios. Die

kabels van elk 10 watt - maar 1 kW uitkomt.

ter in Nederland een DIC maakt, die uitleesbaar

kon Lodder helpen met de vragen die hij had

“De overige 999 kW gaat verloren als warmte,

is. Als we alle DIC’s bij elkaar optellen, kunnen

over de flatline in het energieverbruik van

vandaar dat er zoveel koeling nodig is. Als je

we vervolgens een gewogen gemiddelde

datacenters. “Hij vertelde me dat in de eerste

dat zou omrekenen, betekent dat een efficiën-

berekenen. Met dat als uitgangspunt zullen

plaats computers vaak in een ‘idle’-stand staan.

tie van 0,1%. Terwijl we net de gloeilamp

datacenters rekenschap moeten geven over

16

DCW MEI Energie

‘ER GAAT 1000 KW EEN

het idle-percentage makkelijk omlaag kunnen

gesprekonderwerp.” De overheid zal volgens

brengen. Als je kijkt naar de inactiviteit van

Lodder een belangrijke rol spelen in het ont-

DATACENTER IN EN ER

datacenters, denk ik dat 40% stroombesparing

wikkelen van regelgeving rond de DIC. “Data-

op termijn mogelijk is. Dan heb je het over 1%

centers en hun klanten zullen er in eerste

KOMT VERVOLGENS VIA

van het Nederlandse stroomverbruik aan

instantie geen zin in hebben. Daarom moet het

potentie die we nu laten liggen.”

centraal ontwikkeld worden. Er moet goed

100 GLASVEZELKABELS

uitgezocht worden wat werkt en wat niet. ­ POWERMANAGEMENT

­Vervolgens moet de DIC verplicht worden inge-

VAN ELK 10 WATT MAAR

Het hoge energieverbruik van datacenters

voerd. Daarna kun je als overheid eisen gaan

speelt zich volgens Lodder voor een groot deel

stellen. Bijvoorbeeld: een DIC van 2 accepteren

1 KW UIT’

af buiten het zicht van veel mensen. “Men

we niet meer, dat moet minimaal 4 zijn. Ik

weet wel dat datacenters veel energie verbrui-

denk dat het de enige manier is om de IT te

ken, maar dat het zoveel efficiënter kan, is

dwingen zuiniger om te gaan met energie.”

hun DIC’s. Op deze manier geven datacenters

eigenlijk niet bekend. Maar het is natuurlijk

inzicht in hun stroomverbruik.” Op den duur

maatschappelijk gezien vreemd dat er zoveel

GEDRAG AANPASSEN

moet de DIC Europees uitgerold worden, zodat

energie verspild wordt.”

Lodder vergelijkt het invoeren van de DIC met

overal in Europa dezelfde standaarden voor datacenters gelden, meent Lodder.

een snelheidsmeter. “Als een auto geen snelDe overheid en bedrijven werken al jaren

heidsmeter heeft, rijdt niemand te hard. Maar

samen om het energiegebruik bij datacenters

als een automobilist zich bewust is van zijn

BESPARINGSPOTENTIEEL

te reduceren. Uit het GreenServe-project van

snelheid, zullen 490 van de 500 auto’s zich aan

Het besparingspotentieel van datacenters is

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland blijkt

het maximum houden en de rest riskeert een

niet gering, zeker niet als je naar de grote

bijvoorbeeld dat power management en

boete. Ik verwacht dat het met de invoering

schaal kijkt. Ongeveer 2,5% van het Neder-

­virtualisatie kunnen leiden tot een lager ener-

van de DIC hetzelfde zal zijn. Niet iedereen zal

landse elektriciteitsverbruik gaat naar datacen-

gieverbruik. Maar in de praktijk worden deze

zich er wat van aantrekken, maar de overgrote

ters. Het gaat dus om heel veel geld. Maar daar

maatregelen amper toegepast, zegt Lodder. “Er

meerderheid wil zich aan de regels houden en

maalt de IT-sector niet om, merkt Lodder op.

is een pakket met maatregelen bedacht via

gaat de instrumenten gebruiken om power

“Het gaat zeker om veel geld, maar op de

brancheorganisaties om de markt te helpen bij

management te implementeren.”

gehele kostprijs van ICT zijn de stroomkosten

energiebesparing. Maar in de praktijk heeft het

niet significant. Ze hebben het druk genoeg

bevoegd gezag nauwelijks mogelijkheden om

Het doel achter de DIC is dus niet om zoveel

met andere zaken dan zich druk te maken over

te controleren of deze maatregelen ook daad-

mogelijk bedrijven op de bon te slingeren, legt

het energieverbruik. Het is bovendien allemaal

werkelijk genomen worden.”

hij uit. “Bedrijven moeten hun gedrag aanpas-

groene stroom, dus ze denken dat het wel ­prima is.”

sen. Nu is er geen enkele prikkel voor data­ ENERGIELABEL

centers om energie te besparen. Als de DIC

Hoewel het nog niet zo ver is, heeft Lodder

ingevoerd wordt als instrument, kan de over-

Energiebesparing levert datacenters dus rela-

hoge verwachtingen bij een eventuele invoe-

heid zulke prikkels wel inbouwen.”

tief weinig op, bovendien berekenen ze de prijs

ring van de DIC. “Ik verwacht dat als je het op

die ze betalen voor elektriciteit door aan hun

deze manier kwantificeert, klanten ook gaan

Het doel is dan ook geenszins om datacenters

klanten. Ze hebben weinig last van het hoge

vragen naar de DIC. Het wordt dan een soort

te pesten, wil Lodder benadrukken. “Het gaat

energieverbruik en er is geen incentive voor

energielabel voor datacenters. Het zou bijvoor-

gewoon niet vanzelf. Ze zullen ons later dank-

hen om energiebesparing op de agenda te

beeld een manier van concurreren kunnen

baar zijn. Het dataverbruik zal in de toekomst

­zetten. Dat is volgens Lodder jammer, maar erg

worden, als een extra service voor klanten. Je

toenemen. Als we vandaag beginnen met het

menselijk. “Het is een van de hoofdoorzaken

kunt de prestaties van verschillende datacen-

beperken van energieverbruik en vooral een

waarom er niets aan het energieverbruik van

ters op deze manier makkelijker vergelijken.”

efficiënter gebruik van datacenters, hoeft het

datacenters gedaan wordt.”

allemaal niet zo pijnlijk te zijn. Maar het is wel Als de DIC’s van alle datacenters bekend zijn, is

belangrijk om bedrijven tijd en ruimte te gun-

Maar het potentieel is groot, rekent hij voor.

het bovendien mogelijk om de eisen voor

nen, zodat ze het stap-voor-stap kunnen

“Het gaat om 450 miljoen euro stroomkosten

datacenters aan te scherpen. “Je kunt datacen-

doen.” ■

per jaar, die doorberekend worden aan klanten.

ters veel beter aanspreken op hun energie­

Terwijl bedrijven door knopjes aan te zetten

verbruik. Het wordt op deze manier een

DCW MEI Energie

‘DE DIC KAN EEN SOORT ENERGIELABEL VOOR ­DATACENTERS WORDEN’

17

18

DCW MEI STRATEGIE

ONDERDEEL VAN JAPANS NTT-CONCERN

E-SHELTER OPENT EERSTE DATACENTER IN NEDERLAND NTT Communications Corporation (NTT Com), de divisie binnen de Japanse NTT Group die ICT- en internationale communicatieoplossingen levert, breidt uit in Europa en opent via dochterbedrijf e-shelter zijn eerste datacenter campus in Nederland.

De nieuwe grootschalige datacenter-campus in

in Europa dat NTT Com in beheer heeft. Het

deur in Nederland Hiroshi Inomata en de Duitse

Amsterdam (‘e-shelter AMS1’ geheten) heeft

gehele Europese datacenter-platform van het

ambassadeur Dirk Brengelmann waren voor de

een capaciteit van 16.000 vierkante meter

Japanse concern heeft nu een power-­capaciteit

opening naar Amsterdam gekomen.

vloeroppervlakte en een totale potentiële

van 400 MVA. NTT Com heeft daarnaast plan-

IT-belasting van 40 MW. Meer dan 250 gasten

nen voor significante verdere expansie.

waaronder klanten, partners en prominente

BELANGRIJKE HUB “Amsterdam is een van de belangrijkste

vertegenwoordigers vanuit de overheid waren

De officiële opening van e-shelter AMS1 werd

internet hubs in Europa”, zegt Tesuya Shoji, ­

begin april aanwezig bij de openingsceremonie

uitgevoerd door Tetsuya Shoji, President en

President en CEO van NTT Com. “We hebben

en de launch party.

CEO van NTT Com, en door Rupprecht ­Rittweger,

dan ook bewust voor deze locatie gekozen, om

CEO van e-shelter. Bij de opening was daar-

verder in Europa uit te breiden en onze eerste

HOME TO THE CLOUD-STRATEGIE

naast ook Arthur van Dijk aanwezig, Commis-

nieuwe datacenter campus buiten de Duits-

Met deze nieuwe investering in zijn Europese

saris van de Koning in Noord-Holland evenals

sprekende regio te vestigen. De ontwikkeling

colocatie datacenter-platform bouwt de NTT

Ap Reinders, wethouder van Haarlemmermeer

van dit state of the art datacenter staat niet op

Group verder aan zijn ‘Home to the cloud’

en ‘Viceburgemeester van de Amsterdam

zich. Als marktleider in Europa blijven wij con­

­strategie. e-shelter AMS1 is het 21e datacenter

Metropolitan Area’. Ook de Japanse ambassa-

tinu werken aan verdere expansie van onze

DCW MEI Strategie

19

VAN DE REDACTIE TEKST

‘AMSTERDAM IS EEN

colocatie-datacenters. Wij zijn op dit moment

center-behoeften van enterprises en cloud

VAN DE BELANGRIJKSTE

bijvoorbeeld ook al bezig met de ontwikkeling

­service providers. De carrier-neutrale en schaal-

van nieuwe datacenters in Londen en Madrid.”

bare datacenter-campus van in totaal 16.000

INTERNET HUBS IN EUROPA’

vierkante meter kent een gefaseerde ontwik“Klanten vormen vanzelfsprekend een inte-

keling. Eenmaal volledig ontwikkeld heeft het

graal onderdeel van onze verdere groei in Euro-

datacenter een totale IT-belasting capaciteit

pa. We zijn dan ook verheugd dat we succesvol

van 40 MW beschikbaar.

verschillende ‘anchor tenants’ voor e-shelter AMS1 hebben kunnen aantrekken”, aldus

Klanten en partners kunnen kiezen uit een

­Pieter Duijves die e-shelter in Nederland leidt.

­uitgebreid portfolio aan flexibele en schaalbare datacenter services. Daarnaast zijn er meer­

e-shelter AMS1 biedt flexibele en streng bevei-

dere carriers aanwezig en is er een open colo-

ligde colocatie services afgestemd op de data-

catie-omgeving beschikbaar die nu live is. ■

20

DCW MEI BLOG MEES LODDER WCooliT

GRATIS EN VOOR NIETS, OF TOCH NIET? ‘Gratis’ software was een van de onderwerpen die ik koos voor mijn

jongens van mijn zoon’s voetbalelftal niet vermelden in een nieuws-

presentatie tijdens de UPS Day 2018 van DatacenterWorks (overigens

brief. Moet ik eerst schriftelijke toestemming voor hebben.

organiseert DCW op donderdag 13 juni weer een UPS Day: kijk op https://­upsday.datacenterworks.nl/upsday/). Ik geloof dat ‘gratis’ appli-

Wij zijn geen partij in deze - letterlijk. In het normale verkeer bij het

caties vandaag de dag 70 tot 80% van het internetverkeer is.

kopen van een dienst of product ben je automatisch klant en heb je allerlei rechten. Via je ziektekostenverzekering ben je klant. Bij die grote

Maar gratis bestaat niet, dat weten we allemaal. Toch gingen we

bedrijven voel je je vaak al snel een ‘nummer’.

­massaal overstag - of het nu om een kleine gratis app gaat of een prachtige omgeving als Facebook of Google, Nou ja, we krijgen er

Bij die leveranciers van ‘gratis’ producten ben je geen klant en ook geen

­natuurlijk ‘gratis’ wel een beetje reclame bij, maar dat kennen we van

nummer. Je bent een user. Met zeer zeker minder rechten. Dus waarom

de TV ook. Gewoon wegzappen. Dat is de prijs die je voor gratis moet

doet iedereen nou zo moeilijk? U als user - gebruiker in het Nederlands

‘betalen’. Steeds meer wordt aangeboden zonder reclame, maar dan

- wordt door hen toch ook gewoon gebruikt?

wel even een klein abonnement afsluiten. Wel eens opgeteld wat dat allemaal bij elkaar kost? Veel te veel. En er zit ook nog een addertje

Enfin…

onder het gras: ons internetgedrag.

‘1 miljard users’, dacht ik. Ik ‘zag’ toen ook die grote instabiliteit. Ik Max - een Russische vriend van me - vertelde me dat Google nu gemid-

schrok wederom. Omdat we geen klant zijn en dus geen echte relatie

deld 6 GB aan data van elke user heeft. Ik heb dat met een miljard

hebben, kunnen we zo opstappen. En masse. Stel er komt wat nieuwers

­gebruikers vermenigvuldigd en kwam toen tot 6 ExaByte, 6 EB. Hoeveel

en beters voor Facebook, dan gaan we met z’n allen - 20 miljoen

datacenters heb je nodig om dat allemaal op te slaan. 5 ExaByte is net

­gebruikers per dag - naar die nieuwe app.

zoveel als ‘all words ever spoken by human beings’, vond ik ook nog ergens. Het grootste getal dat ik kon vinden, is de YottaByte, de Yotta.

Weg is je bedrijf, we kennen de voorbeelden ervan. Toen ‘zag’ ik ook

Coole naam vind ik. 1 YB = 1.000.000 ExaByte. Hoe lang zal het duren,

waarom zulke enorme bedragen voor nieuwe bedrijven worden

voordat we zoveel data hebben?

­betaald, zoals Instagram en alle andere. Bedrijven die pas drie jaar ­bestaan en waar miljarden voor worden betaald. Men wil de users - wij

En dan te bedenken dat ze er pas vijf jaar mee bezig zijn. Apple en die

dus - blijven vasthouden. Ze moeten, want anders gaan we weg.

andere techgiganten trouwens ook.

Echt snappen doe ik het eigenlijk allemaal niet. Het is gewoonweg niet Voor de goede orde meld ik u dat dit niet uw data betreft, maar alleen

te bevatten, te begrijpen. Het is als naar de sterren kijken, te veel en te

de data die Google belangrijk vindt over u en uw gedragingen op het

ver. Maar wel prachtig. Ik snap er geen jota van, zeiden we vroeger.

internet.

Tegenwoordig snap ik er geen Yotta meer van… ■

Ondertussen zitten wij hier ons zorgen te maken over een veilig ­patiëntendossier en mag je omwille van de privacy de namen van de

ADVERTEREN IN DATACENTERWORKS?

NEEM DAN CONTACT OP MET JOS RAAPHORST j.raaphorst@archermedia.nl | 088 - 2266 682 www.vakbladen.com/adverteren Volg DatacenterWorks:

22

DCW MEI BEKABELING

HIGH SPEED INTERCONNECTS IN HET DATACENTER:

VIER TIPS OM TOT DE JUISTE KEUZE VAN HSI’S TE KOMEN Lee Funnell van Siemon bekijkt in dit artikel waar we op moeten letten als we in het datacenter een High Speed Interconnect-oplossing in gebruik willen nemen. Hij komt daarbij tot vier tips om tot een goede keuze van een HSI te komen.

In de loop der jaren hebben we in de industrie

gebruik van snelle interconnect-oplossingen

fabrikanten van actieve apparatuur. Zo levert

verhitte discussies gezien over de vraag wat de

(HSI’s). Dit zijn korte Point to Point-kabels die

bijvoorbeeld Cisco meestal transceivers mee

beste bekabelingsarchitectuur voor datacen-

twee actieve netwerkapparaten rechtstreeks

met hun apparatuur. Hierdoor moet het data-

ters is. Ook is veel gesproken en geschreven

met elkaar verbinden. Denk aan switch to

center relatief dure glasvezelkabel-assem­

over de vraag hoe we deze architectuur het

switch-, switch to server- of switch to storage-

blages gebruiken. Dit is vooral inefficiënt voor

beste kunnen implementeren om tot een

applicaties in hetzelfde rack of in aangrenzende

lengtes tot vijf meter die wel vier keer zo duur

optimale facilitaire ondersteuning te komen. ­

racks. Om ervoor te zorgen dat deze belangrij-

kunnen zijn als koperoplossingen. Ze vereisen

Sommige professionals hebben duidelijk de

ke componenten van het datacenter optimale

bovendien meer vermogen, terwijl er wel

voorkeur gegeven aan een zogeheten Any to

ondersteuning bieden, moet bij de selectie van

degelijk kortere kabels en bovendien verschil-

All gestructureerd bekabelingsontwerp, ande-

de verbinding een aantal belangrijke punten in

lende kleuropties via alternatieve kanalen

ren zijn daarentegen juist voorstander van een

acht worden genomen. Laten we de belang-

beschikbaar zijn.

Top of Rack (ToR)-topologie.

rijkste vier eens nader bekijken.

Beide alternatieven kennen voor- en nadelen.

1. GEEN IT-BEKABELING

oplossingen is een van de grootste problemen

Wat vandaag de dag echter vooral duidelijk is,

Het is belangrijk om te begrijpen dat we het

waarmee netwerkbeheerders te maken heb-

is het feit dat er geen One Size Fits All-­oplossing

hier weliswaar over apparatuurkabels hebben,

ben de - zeg maar - compatibiliteit. Bij grote

bestaat voor de bekabelingsarchitectuur van

maar dat dit soort high speed-verbindingen

fabrikanten van actieve apparatuur wordt vaak

het datacenter. In plaats daarvan zien we meer

meestal niet binnen het bereik van de IT-beka-

vendor locking in de systemen ingebouwd. Dit

en meer een mix van topologieën waarin Any

belinginfrastructuur vallen. Vaak zijn het de

betekent bijvoorbeeld dat er een waar­

to All-, ToR-, Middle of Row- en End of Row-­ netwerk engineers die over de LAN-omgeving

schuwingsbericht wordt afgegeven telkens

ontwerpen zijn opgenomen.

gaan, die de verbindingen tussen servers,

wanneer een kabel van een andere partij op de

opslag en andere netwerkapparatuur voor hun

actieve apparatuur wordt aangesloten.

Bij het selecteren van snelle interconnectie-­

POINT-TO-POINT

rekening nemen. Met andere woorden, de

Grotere datacenters als hyperscale-, cloud- en

beslissing over de soorten interconnecties die

Het is echter belangrijk om vast te stellen dat

colocatie-faciliteiten, maar ook grote datacen-

zullen worden ingezet ligt bij degenen die

dit waarschuwingsbericht alleen maar duidelijk

ters van enterprise-organisaties vertrouwen

­verantwoordelijk zijn voor het selecteren van

maakt, dat er een kabel van een ander merk in

vaak op Top of Rack switching. Bij een ToR-­ de actieve apparatuur.

gebruik is. Het toepassen van kabels van ande-

ontwerp bevindt zich in elk rack ten minste één

re leveranciers heeft echter geen negatieve

switch die verbinding maakt met de servers in

2. ROL ACTIEVE APPARATUUR

invloed op de prestaties. Ook de garanties die

dat rack. Om deze verbindingen tot stand te

Een ander punt om rekening mee te houden, is

zijn afgegeven door de fabrikant van de actie-

brengen, maken ToR-toepassingen doorgaans

het feit dat de HSI’s vaak worden geleverd door

ve apparatuur komen hierdoor niet in gevaar.

DCW MEI Bekabeling

23

LEE FUNNELL TECHNICAL MANAGER EMEA BIJ SIEMON TEKST

Het is echter desondanks een goed idee om

juiste oplossing zijn voor de toepassing waar-

ven van 0,5 meter tot 1,5 meter naar 1,5 meter

samen te werken met producenten die kabels

aan wordt gewerkt.

tot 2 meter om de servers aan de onderkant

aanbieden die volledig compatibel zijn met de

van het rack te bereiken, voorkomt dat onderin

actieve uitrusting van de apparatuur. Kabels

De beschikbaarheid van voldoende kabelopties

het rack relatief grote kabellengtes ‘over blij-

met het label ‘100% Cisco-compatibiliteit’

voor verschillende snelheden - bijvoorbeeld

ven’. Dat leidt tot een beter kabelbeheer, een

­zullen bijvoorbeeld volledig functioneren met

van 10Gb/s tot 100Gb/s - betekent dat facili-

betere luchtstroom en een netter uiterlijk.

Cisco-componenten, zonder dat er tijdens de

teiten voldoende worden ondersteund bij het

installatie een waarschuwingsbericht wordt

upgraden van hun netwerkapparatuur van

Het kabelbeheer kan verder worden verbeterd

geactiveerd.

10Gb/s naar 25Gb/s en 100Gb/s. Het is abso-

als de kabels in verschillende kleuren beschik-

luut zinvol om de lengtes van de HSI-kabels

baar zijn. Kleurcodering helpt bij het identifice-

3. BREEDTE EN DIEPTE

aan te passen aan de dichtstbijzijnde halve

ren van verschillende diensten en het bepalen

Een ander punt om op te letten, is de product-

meter die de fabrikant aanbiedt om de kabel-

van - zeg maar - ‘wat op wat’ is aangesloten.

breedte en -diepte van de fabrikanten. Dit

bundels in het rack netjes te kunnen geleiden.

Vaak gebruiken netwerkbeheerders een kleur,

heeft betrekking op kabeltypes, prestaties,

Dat zorgt voor een betere luchtstroom en een

bijvoorbeeld zwart, om de primaire verbinding

beschikbare lengtes en kleuren. Er zijn door-

efficiëntere koeling. Door gebruik te maken

te identificeren en een andere kleur - bijvoor-

gaans drie soorten kabels die regelmatig voor

van meerdere kleuren kabelmantels, is het

beeld rood - om het secundaire netwerk te

HSI worden gebruikt:

mogelijk om verschillende netwerken over de

kunnen onderscheiden.

Direct Attached Cables (DAC’s) zijn de meest

gehele lengte van de kabel te coderen.

4. ONAFHANKELIJKE TESTS

kosteneffectieve oplossing en bieden het breedste scala aan lengtes en kleuren van de

Aangezien hogesnelheidsverbindingen door-

Let tenslotte op of de kabels onafhankelijk zijn

mantels

gaans slechts zeer korte afstanden hoeven af

getest op interoperabiliteit met de meeste

vaste

te leggen, speelt de beschikbare kabellengte

­grote apparatuurfabrikanten. Is dit inderdaad

­vezelpakketten zitten in de middelste prijsklas-

ook een belangrijke rol. De meeste fabrikanten

het geval, dan zal dit zorgen voor kosten­

se, maar bieden het voordeel dat zij lengtes

bieden kabels aan in stappen van 1, 2 of 3

effectieve en kwalitatief hoogwaardige assem-

ondersteunen tot 100 meter

meter, afhankelijk van de vraag hoever in het

blages voor het direct aansluiten van appara-

Break-out kabels: deze bestaan uit twee trans-

rack de server is geplaatst die moet worden

tuur. Ook het werken met fabrikanten die

ceivers en een optische kabel met connectoren

aangesloten op de ToR-switch.

datacenters wereldwijd kunnen beleveren met

Actieve

optische

kabels

(AOC’s):

dezelfde kwaliteit kabels, helpt om te komen

aan de uiteinden Netwerkmanagers doen er echter verstandig

tot een consistente netwerkarchitectuur op alle

Het is belangrijk om vast te stellen of transcei-

aan om de kabelopties in stappen van een hal-

locaties. ■

vers gebundeld met netwerkapparatuur de

ve meter te overwegen. Geleidelijk verschui-

24

DCW MEI UPS-DAY

INTERESSANT LEZINGENPROGRAMMA

NIEUWE SPREKERS ­BEKEND VOOR UPS-DAY 2019 De redactie van DatacenterWorks heeft twee nieuwe sprekers bereid gevonden een presentatie te verzorgen tijdens de UPS-Day 2019. Het gaat om Bart Wijffels en Mees Lodder. Bart Wijffels heeft als subsidieadviseur uitgebreid gerekend aan UPS-installaties en zal tijdens de UPS-Day laten zien tot welke resultaten dit rekenwerk kan leiden. Mees Lodder geeft tijdens de UPS-Day een toelichting op de zojuist gelanceerde Datacenter Idle Coëfficiënt (DIC).

AMSTERDAM EN DATACENTERS

genomen, zal Harryvan spreken over ‘Energie en vermogen - de invloed

Tijdens de UPS-Day 2019 spreekt ook Jan Duffhues van de gemeente

van energiebesparende functies in ICT-apparatuur op de E-infrastructuur

Amsterdam. Hij zal dieper ingaan op de plannen die binnen Amsterdam

van het datacenter’. Daarmee haakt hij onder andere in op de discussie

bestaan om het beleid ten aanzien van datacenters aan te passen. Zijn

die al geruime tijd gaande is over het energieverbruik van zogeheten

presentatie luistert naar de titel: ‘Amsterdam en datacenters; waarom

‘idle servers’.

een nieuwe samenwerking noodzakelijk is’.

De UPS-Day 2019 vindt plaats op donderdag 13 juni in het VNAB kennisENERGIE EN VERMOGEN

en ontmoetingscentrum in Rotterdam. De komende weken zullen nog

Ook zal Dirk Harryvan van adviesbureau Certios spreken. Mede geba-

meer sprekers bekend worden gemaakt. Scan de QR-code voor de

seerd op het Europese Opera-project waar Certios aan heeft deel­

meest actuele informatie. ■

DATA CENTER POWER SHOP ALLES ONDER ÉÉN DAK VOOR MODULAIR BOUWEN EN GEGARANDEERDE UPTIME. MET LAGE STARTUP-KOSTEN EN OOG VOOR VLOEROPPERVLAKTE-BESPARING.

Hot-swappable spannend?

Met de hot-swappable EiPDU van Elektro Internationaal kunnen distributieracks onder spanning worden geplaatst naarmate de behoefte aan datacentercapaciteit groeit.

Volledig modulair bouwen, met lage startup-kosten, vloeroppervlaktebesparing en zonder enige downtime.

Hoe spannend wil je het hebben?

Elektro Internationaal levert hoogwaardige maatwerkoplossingen voor een betrouwbare en meetbare power distributie: • Schakel- en verdeelsystemen • Economical & Intelligent PDU (EiPDU) • Besturingstechniek • Railkokersystemen • Energy Management Solutions • Noodstroomsystemen Met doordachte engineering, specialistische Door integratie van techniek levert Elektro Internationaal vanuit haar one-stop-power-shop hoogwaardige warmteberekening, vakkundige montage en uitstekende 24/7een service bent u verzekerdpower van maatwerkoplossingen voor betrouwbare distributie: een continue elektriciteitsvoorziening.

Bezoek elektro-internationaal.com • Schakel- en verdeelsystemen • Economical & Intelligent PDU (EiPDU – hot swappable) • Besturingstechniek

• Railkokersystemen • Energy Management Solutions • Noodstroomsystemen

Bezoek elektrointernationaal.com of bel 0348 420 540

Hot-swappable spannend?

Elektro Internationaal Pompmolenlaan 17, Woerden The Netherlands t e

+31 (0)348 420 540 info@ei-woerden.nl

elektro-internationaal.com

26

DCW MEI MARKT

ELINEX IMPLEMENTEERT MODULAIR UPS-SYSTEEM BIJ COGENT COMMUNICATIONS

INVESTERING IN UPS-­SYSTEEM BINNEN TWEE JAAR TERUGVERDIEND Het datacenter van Cogent Communications heeft haar UPS-installatie volledig laten vervangen door Elinex, waarbij ook de achterliggende infrastructuur en besturing van de noodstroomaggregaten zijn vernieuwd. Het project levert Cogent niet alleen een forse kostenbesparing en daarmee een korte terugverdientijd op, maar dringt ook de complexiteit van de elektrische infrastructuur van het ­datacenter terug. De nieuwe installatie werd onlangs officieel opgeleverd tijdens een feestelijke ceremonie bij Cogent in Halfweg.

Cogent levert als Internet Service Provider

UPS waren met name door het niet benutten

licht toe: “Elinex heeft actief met ons meege-

wereldwijd internet-, ethernettransport- en

van de volledige capaciteit erg hoog. Hierdoor

dacht en -gerekend. Zo heeft het bedrijf ons

colocatiediensten aan klanten. Het bedrijf

had deze dynamische UPS een lage efficiëntie,

geadviseerd ook te investeren in het vervan-

bedient meer dan 200 markten in 43 verschil-

met hoge energiekosten tot gevolg. Daarnaast

gen van onze bestaande UPS-installatie op de

lende landen. Cogent beschikt hiervoor over

waren de onderhoudskosten zeer hoog”, legt

A-feed. Dit bleek namelijk een forse besparing

een wereldwijd netwerk van datacenters,

Xander van Rootselaar, teamleider Sales bij

op de operationele kosten op te leveren.”

waaronder een datacenter in Halfweg in de

­Elinex, uit.

gemeente Haarlemmermeer.

Van Rootselaar: “We hebben destijds voor Elinex werd door Cogent in 2015 in eerste

Cogent de Total Cost of Ownership (TCO) van

FORSE KOSTENBESPARING

instantie ingeschakeld om een vergelijkbare

de huidige situatie in kaart gebracht en deze

“Cogent beschikte over een roterende UPS op

UPS-installatie op de B-feed te plaatsen. ­Willem

vergeleken met de modulaire Huawei 5000-E

de A-feed. De operationele kosten van deze

van Rhijn, engineer bij Cogent Communications

serie. Uit deze cijfers bleek dat de volledige

DCW MEI Markt

27

WOUTER HOEFFNAGEL JOURNALIST TEKST

‘BESCHIKBAARHEID IS

investering in dit UPS-systeem in slechts twee

“Daarnaast speelde ook de prijsstelling van de

jaar wordt terugverdiend, dankzij de gunstige

Huawei 5000-E serie een grote rol. Het ­systeem

OPEX en energiebesparing die hiermee wordt

is wat betreft aanschafkosten in verhouding

gerealiseerd. De keuze is daarom op dit modu-

met veel andere UPS-systemen aantrekkelijk

laire UPS-systeem gevallen.”

geprijsd.”

VAN CRUCIAAL BELANG,

MODULAIR SYSTEEM

Van Rootselaar: “Naast het plaatsen van de

Cogent beschikt nu over een UPS-systeem dat

nieuwe UPS-installatie hebben we ook de

WAAROP WIJ GEEN

is afgestemd op de daadwerkelijke behoeften

achterliggende infrastructuur vernieuwd en ­

van de organisatie. Het systeem kan in de eind-

aanzienlijk minder complex gemaakt. Cogent

configuratie een maximaal vermogen van

heeft hierdoor veel beter zicht op deze infra-

800kW leveren en kan met het bedrijf mee­

structuur en alle individuele schakelingen die

betekent onder meer dat het datacenter geen

groeien in stappen van 50kW. Dit voorkomt

hier onderdeel van zijn, van de UPS-installatie

moment zonder noodstroomvoorziening mag

enerzijds een te hoge initiële investering en

tot aan de twee noodstroomaggregaten. Dit

draaien. Mocht er iets fout gaan op het moment

anderzijds hoeft er pas weer geïnvesteerd te

inzicht is van groot belang; alleen dan is het

dat de UPS-installatie uit de lucht is, dan brengt

worden wanneer het vermogen in het data-

mogelijk snel, gericht en adequaat in te grijpen

dit de beschikbaarheid van de dienstverlening

center toeneemt. Dit groeiscenario is ook van

indien er onverhoopt iets fout gaat.”

niet in gevaar. “Om de UPS-installatie veilig te

IN IEDER DATACENTER

UITZONDERING ZIJN’

kunnen vervangen heeft Elinex een tijdelijke

toepassing op de batterijen, waarbij rekening gehouden is met het in operationeel bedrijf

TIJDELIJKE UPS-INSTALLATIE

UPS-installatie bij ons geplaatst, waardoor ook

bijplaatsen van nieuwe strengen. De nieuwe

“Beschikbaarheid is in ieder datacenter van

tijdens de werkzaamheden de beschikbaarheid

UPS heeft naast schaalbaarheid tevens zijn

cruciaal belang, waarop wij geen uitzondering

gegarandeerd bleef.”

eigen N+1 systeem. “De modulariteit van het

zijn. Onze klanten mogen onder geen beding

systeem was voor Cogent een belangrijke

hinder ondervinden van de werkzaamheden

Van Rootselaar vult aan: “We hebben een tijde-

reden voor deze UPS te kiezen”, legt Alof Post,

die worden uitgevoerd”, zegt Van Rhijn. Dit

lijke UPS-installatie gemaakt op de B-feed en

engineer bij Cogent Communications, uit.

maakt het noodzakelijk risico’s uit te sluiten en

tijdelijk een noodstroomaggregaat geplaatst.

28

DCW MEI Markt

Deze combinatie nam de functie van de

de nieuwe UPS-installatie en de tijdelijke voor-

De UPS-installatie wordt door Cogent Commu-

bestaande UPS-installatie tijdens de werk-

ziening kon worden verwijderd.”

nications zelf gemonitord. “We beschikken over een eigen gebouwbeheersysteem (BMS)

zaamheden over, zodat zonder risico de nieuwe UPS-installatie op de A-feed kon worden

BINNEN BUDGET EN TIJDSPLANNING

waarin onze UPS-installatie is geïntegreerd. Dit

opgebouwd. Deze werkzaamheden hebben

“We zijn erg tevreden over het verloop van het

geeft ons onder meer de mogelijkheid met

ongeveer twee dagen in beslag genomen,

project. Voor het vervangen van de UPS-instal-

behulp van notificaties statusupdates te ont-

waarna het datacenter kon overschakelen op

latie en de bijbehorende infrastructuur is in

vangen op onze smartphones. Indien eventue-

totaal vier weken uitgetrokken, waarmee we

le afwijkingen worden gedetecteerd, zijn we

de lat hoog hebben gelegd. Elinex heeft deson-

hiervan direct op de hoogte”, aldus Van Rhijn.

danks binnen budget en tijdsplanning een

Het onderhoud aan de installatie en achter­

mooi product opgeleverd”, zegt Post. “De com-

liggende infrastructuur wordt uitgevoerd door

municatielijnen zijn daarnaast kort, waardoor

Elinex.

je snel de juiste persoon te pakken hebt en snel verder wordt geholpen. Dit maakt de samen-

‘SAMEN KOM JE TOT HET BESTE EINDRESULTAAT’

werking met Elinex prettig.”

“Een project als deze laat zien hoe belangrijk het is samen met de klant om de tafel te zitten, de wensen en eisen van de klant op een rijtje

‘COGENT BESCHIKT NU

te zetten en gezamenlijk de beste opties in

OVER EEN UPS-SYSTEEM

een modern en efficiënt systeem dat grote

DAT IS AFGESTEMD OP DE

de flexibiliteit haar UPS-systeem in de ­toekomst

DAADWERKELIJKE BEHOEFTEN

van haar organisatie”, aldus Van Rootselaar.

VAN DE ORGANISATIE’

kaart te brengen. Cogent heeft nu niet alleen kostenbesparingen oplevert, maar heeft ook te laten meegroeien met de ontwikkelingen “Samen kom je tot het beste eindresultaat.” ■

CONTINUOUS POWER IN YOUR CONTROL

Ononderbroken, continue en geconditioneerde stroomvoorziening voor kritische toepassingen

De nieuwe standaard in Roterende UPS:

HITEC-UPS.COM

• • • • • • • •

Snelle en eenvoudige installatie Eenvoudige en overzichtelijke bediening Kleine oppervlakte bij grote vermogens Een duurzame en batterij loze oplossing Laagst mogelijke TCO Hoge systeem betrouwbaarheid en uptime Hoogste systeem rendement Ongeëvenaarde monitoring en rapportage

PowerPRO features • • • • • • •

Automatische lager smering Geen airconditioning nodig Geïntegreerde geluidsreductie Plug-and-play aansluitingen Systeem en Service status in een oogopslag Monitoring en ondersteuning op afstand Prestatie rapportages

30

DCW MEI PRAKTIJK

OPLOSSING VAN FLÄKTGROUP EN ADIA-DENCO BESPAART ENERGIE EN WATER

KAO DATA CAMPUS KIEST INDIRECTE VERDAMPINGSKOELING Kao Data Campus heeft indirecte verdampingskoeling van FläktGroup en Adia-DENCO gekozen. Belangrijkste redenen voor deze beslissing zijn de mogelijkheid om energie en water te besparen en de efficiëntie te optimaliseren.

DCW MEI PRAKTIJK

31

VAN DE REDACTIE TEKST

Kao Data Campus is een datacenter-campus met een waarde van meer

heid bieden om het totale energieverbruik van Kao Data Campus

dan 250 miljoen euro in Harlow, Verenigd Koninkrijk. Het is gelegen

­aanzienlijk te verlagen en tegelijkertijd de sociale uitstraling van het

binnen de Londen-Stansted-Cambridge technology-corridor. Het data-

bedrijf te versterken en de milieu-impact van de datacenters te vermin-

center is gebouwd volgens Open Compute Project OCP-ready normen.

deren.

Het ontwerp is dus geïnspireerd op hyperscale-principes om klanten goede energie-efficiëntie en schaalbaarheid te bieden. Kao Data

FläktGroup heeft een lange relatie met JCA Engineering op het gebied

­investeert ook in een glasvezelroute. Doel van dit project is om zich te

van consultancy, design en implementatie van luchtbehandelings­

kunnen ontwikkelen als een hub-locatie voor hyperscale-connectiviteit

systemen (AHU’s) met een groot volume, voornamelijk op basis van de

tussen Dublin, Ierland en Amsterdam.

productlijnen van DencoHappel.

OVERHEIDSREGELS

PRODUCTIELOCATIE

Tegenwoordig stelt iedere operator zich tot doel de efficiëntie van het

Bij het bespreken van de route naar een free cooling IT-ruimte, stelt

datacenter te maximaliseren. Onder druk van overheidsregels, klant­

Tom Absalom, managing director van JCA Engineering: “JCA kreeg al

vereisten, investeerders en andere stakeholders beweegt de branche

snel het vertrouwen van het senior management van Kao Data, waarbij

zich richting een effectief ontwerp en gebruik van de technische ruimte

beide partijen naar een gemeenschappelijk doel werkten, dat op dat

binnen de faciliteit.

moment ongewoon was in de datacentermarkt in het Verenigd Koninkrijk. En dat was het streven om mechanische koeling uit het ontwerp te

Kao Data, een relatief nieuwe speler in de wholesale colocatie-markt

halen.”

van het Verenigd Koninkrijk, heeft een aantal technische mensen aan boord die afkomstig zijn van bekende internationale organisaties. Alle

JCA en Kao Data brachten een bezoek aan de productielocatie van Fläkt-

recente technologische ontwikkelingen zijn bekeken vanuit een tech-

Group en kregen daar het vertrouwen dat de kwaliteit en de mogelijk-

nisch en economisch oogpunt, om te onderzoeken hoe de campus een

heden van de luchtbehandelingssystemen geschikt zijn voor de

zeer efficiënte ruimte kan bieden die voldoet aan de belangrijkste richt-

­klimaatvereisten van de IT-ruimte van de datacenters. Het design team

lijnen en standaarden, waaronder ASHRAE TC9.9, OCP Ready, BREEAM

van FläktGroup werkte nauw samen met JCA en Kao Data om erachter

en een groot aantal ISO-normen.

te komen wat de specifieke vereisten voor de Harlow Kao Data Campus waren en ontwikkelde een free cooling-systeem voor het 8,8 MW

Paul Finch, COO van Kao Data, vertelt: “In een groeiende datacenter-

­datacenter dat bovendien zou voldoen aan de garantievereisten van de

branche, gedreven door de vraag van consumenten naar data, leveren

server-fabrikant.

de ASHRAE thermische richtlijnen een goede mogelijkheid voor datacenter-eigenaren en -operators om hun sociale verantwoordelijkheid te

Paul Finch: “We zagen dat beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het

nemen, en de milieu-impact van datacenters te verminderen, op een

datacenter gecombineerd kan worden met energie-efficiëntie en

manier die zowel commercieel als economisch klopt. Het benutten van

duurzaamheid. Betrouwbare, effectieve en efficiënte koeling is van ­

de free cooling-capaciteit van de Kao Data Campus was een belangrijke

intrinsiek belang voor datacenters. We kenden daarnaast de reputatie

strategie, waardoor we een faciliteit konden bouwen die een flexibele

van FläktGroup op het gebied van kwaliteit en hun assortiment aan

reactie kan bieden op klantvereisten en tegelijkertijd een PUE van 1,2

koel­oplossingen. Samen met JCA hadden we al zeer vroeg in de plan-

kan leveren onder alle IT-belastingen.”

ningscyclus voor de Kao Data Campus overleg met hen.”

SAMENWERKEN

KAO DATA LONDON ONE

Kao Data had al vroeg besloten om JCA Engineering aan te stellen als

FläktGroup werkte samen met JCA en Kao Data voor het analyseren van

hoofdaannemer, een ervaren M&E design- en bouwonderneming. Door

de potentiële IT-belastingsvariabelen binnen de IT-ruimte van het data-

deze beslissing kon een nauwe samenwerking worden ontwikkeld,

center om de meest effectieve koeloplossing te bepalen. Stroom is de

waarin engineering-principes werden gebruikt om uitdagingen in de

grootste operationele kostenpost binnen een datacenter en daarvan

bouw snel op te kunnen lossen.

verbruikt het mechanische koelsysteem vaak het grootste percentage, veelal meer dan de energie die wordt gebruikt voor het laten draaien

Op aanwijzing van JCA onderzocht Kao Data de mogelijkheden voor free

van de servers en andere IT-apparatuur.

cooling-alternatieven voor de IT-zalen van de campus. De twee organisaties zijn van mening dat het gebruik van niet-mechanische koeling

Yan Evans, algemeen directeur Data Center Solutions bij FläktGroup licht

voor het datacenter haalbaar is in landen als het Verenigd Koninkrijk, in

toe: ”We begrepen de verschillende vereisten van de klant, waaronder

overeenstemming met de thermische richtlijnen. Dit zou een mogelijk-

energie-efficiëntie, verminderde milieu-impact en operationele kosten.

32

DCW MEI PRAKTIJK

IT-hal. Het systeem is geïnstalleerd met dempers, weerafdekkingen en een afdak om de apparatuur te beschermen tegen weersinvloeden.

In deze muuropstelling wordt de lucht die de unit binnenkomt terug­ gezonden naar dezelfde zijde. Omgevingslucht komt aan de onderzijde van de unit binnen en stroomt omhoog door de plaatwarmtewisselaar.

Lucht die terugkomt uit de witte ruimte komt van bovenaf in de unit en wordt omlaag getrokken door de plaatwarmtewisselaar, zodat deze tegen de richting van de omgevingslucht in stroomt (zie figuur 1). Elke IT-zaal is ongeveer 880 vierkante meter groot en de 13 AHU’s leveren een netto koelvermogen van 2,2 MW (N) en een luchtstroom van 13,5 m3/sec per unit het datacenter in.

Figuur 1. Schematische weergave van het koelsysteem

BETERE WUE

van Kao Data London One.

De geïnstalleerde units gebruiken omgekeerde osmose-water, waardoor het water meerdere keren kan worden hergebruikt voor adiabati-

Onze oplossing was gebaseerd op Adia-DENCO verdampingskoelings-

sche koeling. Dit verlaagt de spoelcycli van ieder uur naar - in de regel

units, die datacenter-omgevingen kunnen koelen zonder mechanische

- een keer per week. In combinatie met bedieningssoftware zorgt dit

koelapparatuur zoals compressors, maar die desondanks voldoen aan

ervoor dat het waterverbruik wordt geminimaliseerd, wat de WUE

alle drie de maatstaven die waren gesteld door Kao Data.” Adia-DENCO

(effectiviteit van waterverbruik) van de Kao Data Campus verbetert.

gebruikt

lokale

weersomstandigheden

voor

een

verbeterde,

energie-efficiënte werking. Adiabatische koeling gecombineerd met ­

Binnen de IT-zalen bevinden de racks van de klanten zich in kooien en

grote warmtewisselaars geeft datacenters zoals Kao Data de mogelijk-

gebruiken hot aisle containment, waardoor racks met een hogere

heid om goede EER-waarden (energy efficiency ratio) te behalen.

­dichtheid - tot 20 kW - kunnen worden geoptimaliseerd met IEC koeltechnologie. De koelinfrastructuur is ontworpen rondom een conserva-

IN DE PRAKTIJK Fase 1 van Kao Data Campus is nu in werking en heeft een N+1 i­ndirecte verdampingskoeling (IEC) geïmplementeerd. Hierbij zijn 13 Adia-DENCO AHU’s die een efficiënte klimaatregeling leveren binnen het Kao Data London One datacenter. Door deze configuratie is gelijktijdig onderhoud van de IEC’s mogelijk. Deze aanpak biedt ook de vereiste back-up-­ capaciteiten voor het geval dat een unit uitvalt.

Om de interne ruimte voor IT-apparatuur te maximaliseren, zijn de koelsystemen aan de buitenzijde van het gebouw aangebracht naast de

‘DE GEÏNSTALLEERDE UNITS GEBRUIKEN OMGEKEERDE OSMOSE-WATER, WAARDOOR HET WATER MEERDERE KEREN KAN WORDEN HERGEBRUIKT VOOR ADIABATISCHE KOELING’

DCW MEI PRAKTIJK

tief temperatuurverschil van 12 K. De energie-efficiëntie van Kao Data

Overleg tussen Paul Finch (COO van Kao Data), Tom Absalom (managing

London One (PUE) bedraagt 1,2, ook bij een gedeeltelijke belasting.

director van JCA Engineering) en Yan Evans (algemeen directeur Data Center Solutions bij FläktGroup).

Paul Finch vat de bouw als volgt samen: “Onze ideeën over de mogelijkheden van free cooling wierpen hun vruchten af via het ontwikkelingsproces met JCA Engineering en FläktGroup. Hun expertise op dit gebied is groot en de producten voldeden aan onze verwachtingen. Het IEC-systeem heeft een niveau van energiebesparingen geïntroduceerd waar onze klanten en ons bedrijf profijt van hebben. Zij voldoen bovendien aan ons doel om onze klanten een combinatie te bieden van ­flexibiliteit en relatief lage gebruikskosten.” ■

‘HET GEBRUIK VAN NIET-MECHANISCHE KOELING VOOR DATACENTERS IS OOK HAALBAAR IN LANDEN ALS HET VERENIGD KONINKRIJK EN NEDERLAND’

33

34

DCW MEI MARKT

CERTIFICEERT ICT- EN DATACENTERPROFESSIONALS BIJ BEDRIJVEN EN OVERHEDEN

BRANCHEORGANISATIE COMPTIA BREIDT UIT NAAR NEDERLAND Wie denkt met tientallen jaren ervaring in de datacenter- en ICT-sector alles gezien en gehoord te hebben, kan bedrogen uitkomen. Zo blijkt in de sector al bijna veertig jaar een branchevereniging te bestaan die technologiebedrijven bijstaat bij het delen van kennis en ervaring rond een hele reeks hete hangijzers, waaronder het latente gebrek aan voldoende instroom van nieuwe medewerkers.

CompTIA is een wereldwijd actieve associatie van technologiebedrijven, maar ook een van de best bewaarde geheimen. Voor de Benelux komt daar nu verandering in. CompTIA start ook in onze streken met een open, leveranciers­onafhankelijke community.

Het is CompTIA’s missie de IT-industrie te versterken door bedrijven te

­bedrijven helpen succes te boeken in een tijd waarin veranderingen

laten groeien en bekwaam technisch personeel op te leiden. De leden

sneller gaan dan ooit.

variëren van Fortune 500-bedrijven, zoals Microsoft, Apple en Google, tot kleine technische dienstverleners die de implementatie en het

350.000 CERTIFICATEN

beheer van technologie ondersteunen. De door leden gerunde commu-

De basis voor CompTIA werd bijna veertig jaar geleden gelegd, toen de

nities van CompTIA vormen de bouwstenen van hun op de industrie

verkoop en levering van computerapparatuur en software steeds vaker

gerichte initiatieven, onderwijs, onderzoek en programma’s. De snelle

verliep via het indirecte afzetkanaal. De dealers hadden behoefte aan

groei van de ICT- en datacenter-sector wordt gevoed door innovatieve

een basistraining in de technische ondersteuning van hun producten en

bedrijfsoplossingen die gebruikmaken van de nieuwste opkomende

wilden als proeve van bekwaamheid hun vaardigheden vastleggen via

technologieën, zoals slimme gebouwen/steden, SaaS, blockchain, cyber-

een certificeringsprogramma.

security, nieuwe bedrijfsmodellen en een sterke ondernemers­cultuur.

Volgens Nancy Hammervik werd een goudmijn aangeboord toen de Nancy Hammervik, Executive Vice-President Industry Relations van

Amerikaanse overheid een CompTIA-certificaat ging vereisen van haar

CompTIA: “Dit is een geweldige kans voor leveranciers van ICT-diensten

ICT-toeleveranciers. Per jaar verstrekt de organisatie ruim 350.000

en -producten om deel uit te maken van een boeiende, nieuwe techno-

­certificaten. “Het feit dat we ICT- en datacenterprofessionals vendor-

logie-community voor de Benelux. Als brancheorganisatie kijken we uit

onafhankelijk certificeren, verklaart een groot deel van ons succes”,

naar het werken met technische professionals in de regio om de

aldus Hammervik.

­toekomst van onze industrie vorm te geven.”

CERTIFICAAT VOOR DRONES Hammervik was in Nederland tijdens het recent gehouden ISE-evene-

“Naast het nog altijd meest verkochte certificaat CompTIA A+ leveren

ment (Integrated Systems Europe) om de CompTIA-plannen te onthullen

we Network+ en Security+. Nieuw in ons gamma zijn de certificaten

voor een open, leveranciersonafhankelijke community die volledig

voor cloud-toepassingen en cybersecurity analysis en penetration

gericht is op de behoeften in de Benelux. Die gemeenschap moet

­testing.”

DCW MEI Markt

35

FRED FRANSSEN JOURNALIST TEKST

Jim Hamilton van CompTIA: “Een nieuwe regio moet zich kenmerken door een sterke aanwezigheid van technologiebedrijven, de mogelijkheid om in het Engels te communiceren, een sterke economie en een stabiele overheid.”

“Die laatste zijn behoorlijk omvangrijk, omdat een ’pentest’ zich vanuit

Nancy Hammervik van CompTIA: “Als brancheorganisatie kijken we uit naar

twee gezichtspunten laat uitvoeren: vanuit de criminelen, aangeduid als

het werken met technische professionals in de regio om de toekomst van

Blackhats, en vanuit de verdedigers, de Whitehats. Doordat we als orga-

onze industrie vorm te geven.”

nisatie geen winst nastreven, waren we vanaf het begin in staat geld te steken in het verzamelen en delen van technologiekennis. Wij blijven vooroplopen in het helpen van solution providers bij het inrichten en uitvoeren van hun dienstverlening, om zo te opereren als Managed ­Services Providers. We staan echter ook open voor certificeringen van activiteiten in geheel nieuwe sectoren met een sterke IT-invloed. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld bestond er tot voor kort nauwelijks een vorm van ­regulering voor bedrijven actief met drones. Wij leveren daar nu een certificaat voor.”

AANGESLOTEN LEDEN In de beginjaren richtte de brancheorganisatie zich voornamelijk op de leden, waarvan zo’n 2.000 behoren tot de wereldwijd opererende ICTen datacenter-organisaties. Van hun medewerkers zijn er ongeveer 40.000 actief met de diensten en sessies voor kennisdelen van de branche­organisatie. Terwijl die met de certificeringsactiviteiten 95 procent van de inkomsten genereert, zijn de bijdragen van de aangesloten leden goed voor de resterende vijf procent. Het geld wordt onder meer geïnvesteerd in het faciliteren van de diensten ten behoeve van de ­aanwas van nieuwe participanten die geen lid zijn, maar wel via de brancheorganisatie informatie vergaren of van gedachten willen wisselen met andere bedrijven op congressen of tijdens netwerkbijeen­ komsten. Via de website hebben zich wereldwijd 180.000 individuen gemeld voor het gratis lidmaatschap.

Om die samen met de reguliere leden in staat te stellen autonoom en afgestemd op gemeenschappelijke thema’s informatie te delen, zijn er vanuit CompTIA zogeheten ‘communities’ gestart. De eerste richt zich vooral op het samenstellen en delen van praktische richtlijnen, de zoge-

36

DCW MEI Markt

heten ’best practices’. Verder zijn er communities actief op het gebied

De Benelux ziet hij als het bruggenhoofd voor Noord-West Europa; een

van Technology, Managed Services, Workforce, Services, Emerging Tech-

plek die voor community-leden makkelijk te bereiken is vanuit Duits-

nology en Future Leaders.

land of Scandinavië. De genoemde criteria verklaren waarom er bij de CompTIA-organisatie aarzeling bestaat tegen uitbreiding in andere

Hammervik weet te vertellen dat de laatstgenoemde gemeenschap

werelddelen. In Azië lopen diverse landen met hun ICT-industrie voor op

aanvankelijk als ‘de Millenniums’ werd aangeduid. De leden wilden van

Europa. Maar in die regio wordt aan de onafhankelijkheid van een com-

naam veranderen, omdat zij als demografische populatie inmiddels al

munity ten opzichte van de leveranciers minder zwaar getild, terwijl de

de hete adem van de volgende generatie in hun nek voelen: de Gene-

invloed van de overheid soms ook in strijd is met het neutrale karakter

ratie Z (GenZ). De indeling in doelgroepen speelt ook een rol bij de

van de brancheorganisatie.

opsplitsing van de Workforce-community in de Verenigde Staten, waarvan er een zich specifiek richt op vrouwen in de ICT-sector en de ander

BENELUX-BIJEENKOMST

participanten trekt vanuit hun etnische identiteit, zoals Hispanics en

Op de eerste community-bijeenkomst in Nederland kwamen zestig

African-Americans.

mensen af. De sessie vond plaats in Amsterdam tijdens de ISE-beurs.

Daar staan weliswaar voornamelijk partijen uit de imaging- en AV-­

STRIKTE VOORWAARDEN

sectoren, maar het internationale karakter van het event sluit goed aan

Het community-lidmaatschap van CompTIA is zich inmiddels als een

op dat van CompTIA. De aanwezigen brachten een aantal thema’s in,

olievlek aan het verspreiden. Na de Verenigde Staten volgden er groe-

waarvan men vond dat de brancheorganisatie hen daar wellicht bij kon

pen in Canada, Australië en Nieuw-Zeeland, het Verenigd Koninkrijk en

helpen, waaronder de onvermijdelijke Brexit, gebrek aan instroom van

nu dus ook in de Benelux. Hier waren er al langer verschillende partijen

nieuwe ICT-medewerkers, cybersecurity, en de convergentie van nieu-

actief met certificaten zoals het trainingsinstituut Computrain, software-

we technologie als AI, IoT en andere vormen van ’ambient computing’.

distributeur Portland, TPEX (videovergaderdiensten) en SolarWinds MSP (Managed Services-adviseur).

De aanwezige CompTIA-functionarissen legden de aanwezigen alvast een overzicht van de vooruitzichten van de ICT-industrie voor 2019 voor,

Hoewel de ledenraad van de brancheorganisatie het aantal communi-

dat geheel was onderbouwd met recente marktdata. De activiteiten

ties graag ziet uitbreiden, is die groei wel aan strikte voorwaarden

binnen de Nederlandse community zullen worden gecoördineerd door

gebonden. De Canadees Jim Hamilton is als Vice President verantwoor-

de Zuid-Afrikaanse Estelle Johannes. Zij heeft vanuit Schotland ook de

delijk voor het reilen en zeilen van de Members Communities. Hij vertelt

CompTIA-gemeenschap in het Verenigd Koninkrijk en een van de tech-

dat een nieuwe regio zich moet kenmerken door een sterke aanwezig-

nologie-communities onder haar hoede. ■

heid van technologiebedrijven, de mogelijkheid om in het Engels te communiceren, een sterke economie en een stabiele overheid.

BANEN IN TECHNIEK, ICT, CHEMIE & LIFE SCIENCES Bètabanen is vernieuwd!

Met een breder platform, meer banen, extra plaatsingsmogelijkheden en scherpere prijzen.

Bekijk vandaag de vernieuwde website nog! www.betabanen.nl

38

DCW MEI NIEUWS

DRAAIBAAR LABEL OM SNELLER KABELFOUTEN OP TE SPOREN

BRADY LANCEERT ZELFLAMINERENDE KABELLABELS Brady heeft een nieuw type kabellabel gelanceerd. Het gaat om de draaibare, zelflaminerende B-427 waarmee kabels sneller geïdentificeerd kunnen worden.

Een snelle identificatie van kabels is van groot

hoek. Het label kan rond een kabel worden

en lang leesbaar blijven. Ze kunnen eenvoudig

belang voor het opsporen van fouten in data-

gedraaid dankzij een niet-klevende bedrukbare

worden ontworpen met Brady Workstation-­

centers en andere industriële omgevingen. Met

zone en een doorzichtig, zelfklevend laminaat

apps en worden voorzien van tekst, serienum-

het draaibare label kunnen gebruikers een

dat rond een kabel is gewikkeld. Een snelle

mers, barcodes, QR-codes en andere gegevens

kabellabel gemakkelijk draaien om de bedruk-

kabelidentificatie kan van groot belang zijn om

voordat ze worden geprint met een Brady-prin-

king leesbaar te maken vanuit elke hoek. Zo

fouten op te sporen en voorkomt tijdverlies of

ter. Compatibele printers zijn de BBP12, BBP33,

kunnen fouten sneller worden opgespoord en

menselijke fouten zoals het loskoppelen van

BradyPrinter i5100, BradyPrinter i7100, Brady-

wordt de efficiëntie verhoogd.

een verkeerde kabel.

Printer M611, BMP61 en BMP71.

SNELLERE FOUTOPSPORING

TER PLAATSE BEDRUKBAAR

Naast betrouwbare labels, apps voor labelont-

Met het draaibare, zelflaminerende B-427-label

Het draaibare label maakt deel uit van Brady’s

werp en printers, kan Brady gepersonaliseerde

kunnen kabels sneller geïdentificeerd worden,

assortiment betrouwbare, industriële labels

identificatieoplossingen aanbieden na een

omdat de bedrukking leesbaar is vanuit elke

voor kabels en componenten die blijven kleven

bezoek ter plaatse. De identificatieoplossingen van Brady zijn altijd lokaal verkrijgbaar via een uitgebreid en wereldwijd netwerk van distributeurs. Na de implementatie van de oplossingen, kunt u terecht bij onze klantendienst en technische dienst als u vragen heeft. ■

DCW MEI RUBRIEK AGENDA

EVENEMENTENKALENDER DATACENTERWORKS Blijf op de hoogte van de evenementen op datacenter-gebied. Kijk ook op de website www.datacenterworks.nl onder ‘agenda’. Zelf een evenement aankondigen?

Stuur een mailtje naar info@datacenterworks.nl

evenement

datum

plaats

land

Nationale Datacenter Dag

11 juni 2019

diverse locaties

Nederland

UPS-Day

13 juni 2019

Rotterdam

Nederland

Fiber Vakdag

18 juni 2019

Zwolle

Nederland

Datacenter Innovations Day

19 september 2019

Utrecht

Nederland

BICSI Fall Conference & Exhibition

29 september-3 oktober 2019

Las Vegas

Verenigde Staten

Datacenter Restwarmte & Innovatie

10 oktober 2019

locatie nog niet bekend

Nederland

IT Room Infra

12 november 2019

Den Bosch

Nederland

39

40

DCW MEI DDA STIJN GROVE DIRECTEUR DUTCH DATA CENTER ASSOCIATION

DATACENTERLAND CONSTANT IN ONTWIKKELING Net zoals in de datacenters zelf, gaan de ont-

Tot slot zijn we ook buiten de Nederlandse

Parlement. Een mooi begin van een duurzame

wikkelingen in datacenterland 24/7/365 door.

grenzen actief. Zo waren we in april op bezoek

samenwerking om de datacenters en de digi-

Zo zijn we verheugd te vermelden dat datacen-

bij Bureau Brussels om te praten over het

tale economie van Nederland verder te laten

ter operator e-shelter, deelnemer van de DDA,

­belang van datacenters binnen de EU en hoe

groeien.

zijn eerste datacenter heeft geopend in Neder-

we beter op Europees niveau kunnen samen-

land. Daarnaast neemt Equinix de AMS1-data-

werken. We zijn hartelijk ontvangen door Friso

Met vriendelijke groeten,

center activiteiten over van Switch Datacenters

Coppes in zijn prachtige kantoor in Brussel en

Stijn Grove

en heropende Interxion zijn AMS9 datacenter

we kregen een rondleiding door het Europees

Dutch Data Center Association

na een grote renovatie.

Ook als brancheorganisatie zijn we hard aan de weg aan het timmeren voor de datacenter sector. Zo vond begin mei de eerste carrièrebeurs voor de sector plaats in Ede en organiseerden we in samenwerking met andere partijen uit de sector een interactief datacenter programma voor 60 meisjes tijdens Girlsday, om zo jonge meisjes te stimuleren om te kiezen voor een loopbaan in de techniek. Daarnaast hebben we de winnaars van de Datacenter Restwarmte Awards bekendgemaakt, met als doel het promoten en stimuleren van datacenter restwarmte hergebruik. Ook zijn we inmiddels alweer druk bezig met het Datacenter Restwarmte & Innovatie congres op 10 oktober en KickStart Europe op 27 en 28 januari 2020. ­Reserveer deze data zeker alvast in de agenda!

DATACENTER RESTWARMTE AWARDS Op donderdag 25 april heeft DDA de winnaars

de generatie van Blue Energy. De Best-Practice

van

Awards

Award gaat naar Hugo Kooymans met zijn

bekendgemaakt. Voor dit initiatief dachten ­

­inzending voor zorgvuldige uitwerking van een

­studenten vanuit het hele land mee over de

vergaande integratie van datacenters in de

mogelijkheden om datacenter restwarmte in

leefomgeving door middel van een buiten hot-

te zetten voor de energietransitie.

spring.

Op basis van de inzendingen is de DDA samen

De officiële prijsuitreiking vond plaats tijdens

met een vakjury tot twee winnaars gekomen.

het Datacenter Tech College & Carrièrebeurs.

De Best-Innovation Award is gewonnen door

Wij willen de deelnemers nogmaals hartelijk

Tim Ruijs met het idee om restwarmte te

feliciteren en kijken uit naar de volgende

­gebruiken voor de versnelling van osmose bij

­ronde! ■

de

Datacenter

Restwarmte

DCW MEI DDA

DATACENTER TECH COLLEGE & CARRIÈREBEURS van datacenters tot koelspecialisten, construc-

KICKSTART EUROPE 2020

tie- en installatiebedrijven, deelden hun kennis

KickStart Europe zal begin 2020 terug­

in een reeks minicolleges.

keren naar Amsterdam en het RAI Con-

grond kennismaken met bedrijven uit een breed digitaal ecosysteem. Diverse partijen,

vention Center voor de derde editie.

Daarnaast vonden werkgever en werkzoekende elkaar op de carrièrebeurs en kregen de

Deze keer zullen ongeveer 1.000 C-level

­bezoekers een rondleiding in het datacenter

executives uit meer dan 20 landen deel-

van BIT. De dag eindigde met de uitreiking van

nemen aan de strategie- en netwerktop,

de Restwarmte Awards en een netwerkborrel-

die zich richt op Europese trends en

en barbecue. Met het initiatief wil de branche

investeringen in datacenters, connec­ ­

Op 9 mei vond de eerste editie van het Data-

laten zien dat je met een carrière in de digitale

tiviteits-netwerken, cloud en de rol van

center Tech College & Carrièrebeurs plaats bij

sector een gouden toekomst tegemoet gaat

edge bij ‘nieuwe’ colocatie.

datacenter BIT in Ede. Hier konden studenten

en de DDA wil het event dan ook zeker in

en werkzoekenden met een technische achter-

­andere regio’s uitrollen in de toekomst. ■

Het programma en ticketverkoop gaan binnenkort live, houd de website (kick-

DDA PUBLICATIES • Datacenters & Werkgelegenheid Een volledig overzicht van onze publicaties vindt u op dutchdatacenters.nl/publicaties ■

AGENDA 4 JUNI 2019 MORE-IP 2019 11 JUNI 2019 Nationale Datacenter Dag 2019 13 JUNI 2019 UPS-Day 2019 10 OKTOBER 2019 Datacenter Restwarmte & Innovatie 2019

startconf.eu) dus goed in de gaten. ■

41

42

DCW MEI BICSI

advancing information technology systems

UPDATES DATACENTER BEST PRACTICES BICSI werkt al decennia samen met het American National Standards Institute (ANSI) om voor haar leden en andere ICT-professionals ‘best practices’ handboeken uit te brengen over gepubliceerde standaarden. Onder andere voor het ontwerpen, installeren en onderhouden van datacenters.

Onlangs zijn hiervan drie nieuwe edities uitgebracht.

DATACENTERONTWERP EN -IMPLEMENTATIE

houd. Dit handboek is gebaseerd op de kennis

President Jeff Beavers, RCDD, OSP, CFHP.

Het eerste BICSI-handboek voor datacenters is

en

beheerders,

­Uiteraard wordt de uitgebreide en verbeterde

de ANSI/BICSI 002-2019 Data Center Design &

­ontwerpers en consultants van kleine tot de

kennis ook snel verwerkt in BICSI’s-opleidings-

Implementation Best Practices. Daarin staan in

grootste datacenters. Als nieuwe aanvulling op

programma, zoals voor de wereldwijd erkende

detail zowel alle ontwerpeisen gespecificeerd,

beide handboeken geeft de eerste editie van

Data Center Design Consultant (DCDC) certifice-

als een groot aantal aanbevelingen voor de

het Essentials of Data Center Projects (EDCP)

ring. Nieuwe opleidingen daarvoor en update-

praktische

nieuwe

manual alle projectbetrokkenen een holistisch

trainingen worden binnenkort gepubliceerd op

2019-editie bevat onder andere aanvullingen

overzicht van een compleet datacenterproject.

www.bicsi.org.

en toevoegingen voor het afvoeren van alle

Beginnend bij het conceptuele ontwerp tot en

warmte, dus ook koelsystemen, het gebruik

met de projectoplevering.

toepassing

ervan.

De

ervaring

van

eigenaren,

van Lithium-ion batterijen, het plannen van

Wie meer te weten wil komen over deze ­vereniging voor en door professionals op het

co-locaties en ondersteuning voor de concep-

OPLEIDING EN CERTIFICERING

gebied van communicatie-infrastructuren kan

ten en infrastructuuradviezen van het Open

Een andere nieuwe BICSI-publicatie is de ICT

in Nederland contact opnemen met Robbert

Compute Project. Dankzij deze toevoeging is

Installation Field Guide, volume 1 - General ­

Hoeffnagel, onder andere de hoofdredacteur

het een nog breder door de markt gedragen

Cabling, waarin installateurs en technici alle ­

van DatacenterWorks. Op www.bicsi.org is

praktijkhandboek geworden.

­benodigde informatie over het aanleggen van

­tevens alle informatie te vinden over de confe-

netwerkbekabeling kunnen lezen.

renties, trainingen en webinars die BICSI

UITVOERING EN ONDERHOUD

wereldwijd organiseert, zoals binnenkort de ­

Na de oplevering van een datacenter geeft de

“Onze nieuwe publicaties zijn het resultaat van

BICSI UK & Ireland Annual Conference, op 12

BICSI-2019 Data Center Operations & Mainte-

vele honderden uren ontwikkeling, kennisover-

juni 2019 in Londen. ■

nance Best Practices een referentiekader en

dracht en testen, door een groep vrijwilligers

adviezen voor het dagelijks beheer en onder-

uit de datacenter- en ICT-markt”, zegt BICSI

BESCHERM UW DATA AAN DE EDGE. HEEL EENVOUDIG. Wij combineren alle aspecten van een complete bedrijfskritische infrastructuur onder één merk om uw edge-applicaties te ondersteunen. Vertiv leverde aan een wereldwijd vooroplopende leider in de autobranche energiezuinige en schaalbare IT-racks die betrouwbare machine-to-machine communicatie tussen hun dealers en leveranciers over de hele wereld veiligstelde. Uw business is onze business. Zo creëren wij waarde voor onze klanten.

IT Management Power Management Racks & Integrated Solutions

Chloride® Liebert® NetSure™ Trellis™

Services

Meer weten : VertivCo.com/Edge-NL

Software & Controls Thermal Management

YOUR VISION, OUR PASSION © 2018 Vertiv Co. Alle rechten voorbehouden. Vertiv en het Vertiv-logo zijn handelsmerken of geregistreerde handelsmerken van Vertiv Co.